CNI International Article

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁၂

အမေရိကန်က တရုတ်နိုင်ငံ ပျက်စီးရာ ပျက်စီးကြောင်းကို လုပ်ဆောင်နေသည်ဟု တရုတ်ခေါင်းဆောင်များက မှတ်ယူထားသည်။ အမေရိကန်သည် တရုတ်နိုင်ငံအား ဖယ်ကျဉ်ထားရန်၊ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု ရပ်တန့်သွားအောင် လုပ်ဆောင်နေသည်ဟု သမ္မတရှီကျင့်ဖျင်က အခုသီတင်းပတ်အတွင်း စွပ်စွဲခဲ့သည်။

ထိုစွပ်စွဲမှုက တရုတ်ကွန်မြူနစ်ပါတီအတွင်း အမေရိကန်နှင့် ပတ်သက်သည့် ဒေါသဖြစ်မှု အခြေအနေများ မြင့်တက်လာသည်ကိုလည်း ဖော်ညွှန်းနေသည်။

ဆယ်စုနှစ်များအတွင်း အင်အား အကြီးဆုံး တရုတ်ခေါင်းဆောင် တစ်ဦးဖြစ်သည့် ရှီသည် ပုံမှန်အားဖြင့် နိုင်ငံ၏ ပြဿနာများကို အကောင်းမြင် ရှုထောင့်မှ သိမ်မွေ့စွာ သုံးနှုန်း ပြောဆိုလေ့ရှိသည်။ သို့သော် တနင်္လာနေ့ စွပ်စွဲ မှုများက ယခင် အခြေအနေများနှင့် ကွဲပြားနေသည်။

အမေရိကန် ဦးဆောင်သည့် တရုတ်အား ထိန်းချုပ်၊ ဖိနှိပ်မှုကမ်ပိန်းသည် နိုင်ငံအတွက် ကြိုတင် မမျှော်လင့်နိုင်သော ဆိုးရွားသည့် စိန်ခေါ်မှုများကို ဖြစ်စေသည်ဟု ပြောကာ ပြည်သူများ အနေဖြင့် ယင်းတို့ကို တွန်းလှန်တိုက်ခိုက်ရန်လည်း တောင်းဆိုခဲ့သည်။

အင်္ဂါနေ့တွင်လည်း တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ကျင်ဂန်း(Qin Gang)က အမေရိကန်အား သတိပေးမှုတစ်ခု ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ လက်ရှိ လမ်းကြောင်းအတိုင်းသာ ဆက်လုပ်နေဦးမည်ဆိုလျှင် အမေရိကန်နှင့် တရုတ်နိုင်ငံတို့ ကြား ပဋိပက္ခနှင့် ထိပ်တိုက် တွေ့ဆုံမှုများ ရှိလာလိမ့်မည်ဟု ၎င်းက ပြောခဲ့သည်။

နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး၏ ပြောစကားက အမေရိကန်အနေဖြင့် တရုတ်နောက်သို့ လိုက်လာနေကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် ကိုယ့်ကိုယ်ကို ကာကွယ်ရန် လိုအပ်ကြောင်း စသဖြင့် အစိုးရ၏ အမြင်ကို ထင်ဟပ်နေသည်ဟု ဆိုးလ်တက္ကသိုလ် တစ်ခုမှ နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေး ကျွမ်းကျင်သူ ဂျွန်ဒီလူရီက ပြောသည်။

တရုတ်နဲ့ အမေရိကန် ခေါင်းဆောင် နှစ်ဦးကိုတွေ့ရစဉ်

လက်ရှိ အချိန်တွင် တရုတ်သည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ မဟာဗျူဟာနှင့် စီးပွားရေး ကိစ္စများတွင် အမေရိကန်ကို ယှဉ်နိုင်စွမ်းရှိသည့် အခြေအနေတွင် ရှိမနေပေ။

သို့သော် အမေရိကန်သည် ဒေသတွင်းနှင့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ခေါင်းဆောင်မှုပိုင်းတွင် တရုတ်နိုင်ငံအား ၎င်းတို့အတွက် စိန်ခေါ်သူတစ်ဦးအဖြစ်မှ ဖယ်ရှားရန် ကြိုးပမ်းနေသည်ဟု တရုတ်ဘက်က ရှုမြင်ထားသည်။

တရုတ်အာဏာရပါတီသည် နိုင်ငံရေးနှင့် ယဉ်ကျေးမှု ခေါင်းဆောင်အဖြစ် တရုတ်၏ သမိုင်းဝင် အခန်းကဏ္ဍကို ပြန်လည် အသက်သွင်းရန်၊ နိုင်ငံအား နည်းပညာပိုင်းဆိုင်ရာ တီထွင်သူအဖြစ် ပြောင်းလဲကာ ဝင်ငွေမြှင့်တင်ရန် နှင့် ထိုင်ဝမ်အား သိမ်းပိုက်ခြင်းဖြင့် တရုတ်အမိမြေကို ပြန်လည် ပေါင်းစည်းလို နေသည်။

တရုတ်အစိုးရအနေဖြင့် ထိုသို့သော ရည်မှန်းချက်မျိုးကို အပြုသဘော ရှုမြင်ထားသော်လည်း တစ်ဖက်တွင် အမေရိကန်အတွက် ယင်းတို့သည် ခြိမ်းခြောက်မှုများပင် ဖြစ်သည်။

တရုတ်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု စီမံကိန်းများသည် အနည်းဆုံး နိုင်ငံခြားကုမ္ပဏီများ၏ နည်းပညာများ ခိုးယူခြင်း သို့မဟုတ် ဖိအားပေးခြင်းတို့ကို အခြေခံထားသည်ဟု အမေရိကန်ဘက်က ပြောသည်။

တရုတ်၏ ယှဉ်ပြိုင်မှုသည် အမေရိကန်၏ စက်မှုရေးရာ ထိန်းချုပ်များမှုနှင့် ဝင်ငွေများကို ထိခိုက်စေလိမ့်မည် ဟုလည်း တချို့က သတိပေးထားသည်။

ထိုအခြေအနေတွင် အမေရိကန်က ဟွာဝေး အပါအဝင် တရုတ်ကုမ္ပဏီများကို blacklist သွင်းခြင်းဖြင့် တရုတ်၏ အစီအစဉ်များကို ပိတ်ဆို့ခဲ့သည်။ processor chip များနှင့် တခြားနည်းပညာများ ဝယ်ယူခွင့်ကို ကန့်သတ်လိုက် သည့် blacklist လုပ်ခြင်းသည်တစ်ချိန်က ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး ဖြစ်ခဲ့ဖူးသည့် ဟွာဝေးအတွက် ဆုံးရှုံးမှုများ စေခဲ့သည်။

အမေရိကန် အရာရှိများသည် ၎င်းတို့ကိုယ်တိုင် blacklist လုပ်ရုံမက ကျန်မဟာမိတ်များကိုလည်း ဟွာဝေးနှင့် ပတ်သက်၍ သတိပေးမှုများ လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ စိုးရိမ်မှုကြောင့်ဟု အမေရိကန်ဘက်က ပြော သော်လည်း တရုတ်ဘက်က ယင်းသည် ပြိုင်ဘက်နိုင်ငံအား တိုက်ခိုက်ရန် အကြောင်းပြချက် ပေးခြင်းဟု သတ် မှတ်သည်။

အမေရိကန်-တရုတ် နှစ်နိုင်ငံအစိုးရများသည် ကမ္ဘာ့အကြီးမားဆုံး ကုန်သွယ်ရေး မိတ်ဖက်များ ဖြစ်ရုံမက ရာသီ ဥတု ပြောင်းလဲမှု တိုက်ဖျက်ရေးနှင့် တခြားသော ပြဿနာများတွင် တူညီသော ရည်မှန်းချက်များ ထားရှိသည်။

သို့သော် ထိုင်ဝမ်အရေး၊ ဟောင်ကောင်အရေး၊ ဝီဂါမူဆလင်အရေး၊ ယူကရိန်းအရေးတို့နှင့် ပတ်သက်၍ နှစ်နိုင်ငံ ဆက်ဆံရေးမှာ ဆိုးရွားနေသည်။ နှစ်နိုင်ငံ သမ္မတနှစ်ဦး ပြီးခဲ့သည့်နှစ် နိုဝင်ဘာလက အင်ဒိုနီးရှားတွင် တွေ့ဆုံ ခဲ့ပြီးနောက် အပြန်အလှန် ဆက်ဆံရေး အခြေအနေမှာ ပို၍ ဆိုးရွားလာခဲ့သည်ဟု ဘေဂျင်းတက္ကသိုလ်တစ်ခုမှ နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေးပညာရှင်က ပြောသည်။

 ရှီကျင့်ဖျင် မိန့်ခွန်းကို တရုတ်ပြည်သူတွေ နားထောင်နေစဉ်

နိုဝင်ဘာလ နောက်ပိုင်း ငါးလအတွင်း အမေရိကန်သည် ထိုင်ဝမ်သို့ လက်နက်များ ပိုမိုရောင်းချရန် ခွင့်ပြုခဲ့သလို၊ ယူကရိန်းအရေးနှင့်ပတ်သက်၍ တရုတ်အား ပိုမိုဝေဖန်ခဲ့ပြီး တရုတ်ကုမ္ပဏီများကိုလည်း ပို့ကုန် watchlist စာရင်းသို့ ထည့်သွင်းခဲ့သည်ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

ထိုလုပ်ရပ်များကို ရန်လိုမှုဟု တရုတ်ဘက်က ရှုမြင်ထားသည်။ ယင်းကြောင့် တရုတ်နှင့် အမေရိကန်တို့အကြား ထိပ်တိုက် တွေ့ဆုံနိုင်ခြေပို၍ များပြားလာသည်ဟုလည်း ၎င်း ကသုံးသပ်သည်။

တစ်ဖက်တွင်လည်း အမေရိကန်သည် ကမ္ဘာ့ကုန်သွယ်ရေးနှင့် နိုင်ငံရေးစနစ်အတွင်း တာဝန်ယူမှုရှိစွာ အတူတကွ ယှဉ်တွဲ နေထိုင်လိုသည်ဟု အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဌာန ပြောခွင့်ရပုဂ္ဂိုလ် တစ်ဦးက ပြောသည်။

အမေရိကန်အစိုးရ အနေဖြင့် တရုတ်ကို ဖိနှိပ်လိုသည် ဆိုခြင်းကိုလည်း ၎င်းက ငြင်းဆိုသည်။ အမေရိကန်သည် တရုတ်နှင့် ပတ်သက်သော စိုးရိမ်မှုများ၊ ရေကြောင်းသွားလာမှု ထူထပ်ရာ လမ်းကြောင်းများအပေါ် တရုတ်၏ ပိုင်ဆိုင်ကြောင်း ကြေညာမှုများကို တုန့်ပြန်ရန်အတွက် ဂျပန်၊ သြစတြေးလျ၊ အိန္ဒိယတို့နှင့် ပူးပေါင်းကာ Quad အဖွဲ့ကို ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။

ထိုအဖွဲ့သည် တစ်နိုင်ငံတည်းကို အာရုံစိုက် ဆောင်ရွက်ခြင်း မရှိဟု ပြောသော်လည်း ယင်းမှ ထုတ်ပြန်သည့် တရားဝင် ထုတ်ပြန်ချက်အားလုံးသည် တရုတ်၏ နယ်မြေပိုင်ဆိုင်ကြောင်း ပြောဆိုမှုများနှင့် တရုတ်နှင့် အငြင်း ပွားနေသည့် ကိစ္စရပ်များ အကြောင်းသာ ဖြစ်သည်။

ထိုင်ဝမ်အပေါ် အမေရိကန်နှင့် တခြားသော အနောက်နိုင်ငံများ၏ ထောက်ပံ့မှုများက တရုတ်အစိုးရအနေဖြင့် များစွာ ဒေါသဖြစ်စေခဲ့သည်။

ထိုင်ဝမ်သည် တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ၏ အစိတ်အပိုင်း တစ်ခု မဖြစ်ခဲ့သော်လည်း ထိုင်ဝမ်ကျွန်းနှင့် ပြည်မကြီး တို့ ပေါင်းစည်းရေးအတွက် လိုအပ်လျှင် အင်အားသုံး ဆောင်ရွက်သွားမည်ဟု တရုတ်ကွန်မြူနစ်ပါတီဘက်မှ ပြော ဆိုထားသည်။

အမေရိကန်သည် ဖက်ဒရယ်ဥပဒေအရ ထိုင်ဝမ်အနေဖြင့် ၎င်းတို့ကိုယ်တိုင် ကာကွယ်ရေး လက်နက်များ ရှိရန် လိုအပ်သည့် ဉပဒေများ ကျင့်သုံးသောကြောင့် ယင်းသို့ ဂျက် တိုက်လေယာဉ်များနှင့် ဒုံးကျည်များ ရောင်းချပေး ခဲ့သည်။

ထိုင်ဝမ်သမ္မတ ဆိုင်အင်ဝမ်ကိုတွေ့ရစဉ်

သို့သော် တရုတ်အာဏာပိုင်များက ထိုလုပ်ရပ်သည် ပြန်လည် ပေါင်းစည်းရေးကို ဆန့်ကျင့်သည့် ထိုင်ဝမ်နိုင်ငံရေး သမားများနှင့် တရားဝင် လွတ်လပ်ရေး ကြေညာခြင်းကို လှုံ့ဆော်မှု ဖြစ်စေသည်ဟု ရှုမြင်ထားကာ လွတ်လပ်ရေး ကြေညာခြင်းသည် စစ်ဖြစ်မည့် လမ်းစဟုလည်း တရုတ်ဘက်က သတ်မှတ်ထားသည်။

မကြာခင် တရုတ်၏ ဒုတိယခေါင်းဆောင်အဖြစ်မှ ဆင်းပေးတော့မယ့် ဝန်ကြီးချုပ် လီခဲကျင်း(Li Kanqiang)က ငြိမ်းချမ်းစွာ ပြန်လည် ပေါင်းစည်းရေးကို တောင်းဆိုထားသည်။

သို့သော် ရှီကျင့်ဖျင် ဦးဆောင်သည့် အစိုးရဘက်က ထိုင်ဝမ်အနီး ပင်လယ်ပြင်ထဲသို့ ဂျက်တိုက်လေယာဉ်များ ပျံသန်းခြင်း၊ ဒုံးကျည်များ ပစ်လွှတ်ခြင်းတို့ဖြင့် ထိုင်ဝမ်ကို သိမ်းပိုက်ရေး ကြိုးပမ်းမှုများကို အရှိန်မြှင့်တင် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။

မကြာခင်က ဖြစ်ပွားခဲ့သော အခြေအနေ တင်းမာမှုများသည် အမေရိကန်-တရုတ် နှစ်နိုင်ငံကြား ဆက်ဆံရေး နိမ့်ကျသွားမှုကို ဖော်ညွှန်းနေကြောင်း၊ ယင်းတို့ နှစ်နိုင်ငံကြားတွင် ခိုင်မာသည့် ယုံကြည်မှု မည်သည့် အချိန်ကမှ မရှိခဲ့ကြောင်း စင်ကာပူတက္ကသိုလ်တစ်ခုမှ ပညာရှင် ဒရူးသွန်ပဆင်က ပြောသည်။

မဟာဗျူဟာမြောက် ကိစ္စများနှင့်ပတ်သက်၍ ဆွေးနွေးခြင်းများကို တရုတ်ခေါင်းဆောင်များက အထိအခိုက် ရှိစေသော၊ ဘောင်ကျော်နေသော ကိစ္စများဖြင့် ရှုမြင်ကြပြီး ယင်းက မှားယွင်း တွက်ချက်မိခြင်း ဖြစ်စေရန်၍ အန္တရာယ်ကို ပိုများစေသည်ဟု သွန်ပဆင်က ပြောသည်။

အမေရိကန်သည် တရုတ်ကွန်မြူနစ်ပါတီနှင့် ယင်း၏ တရားဝင် ဖြစ်မှုတို့ကို ထိခိုက်စေရန် ကြိုးပမ်းနေသည့် ဗိုလ်ကျသော နိုင်ငံတစ်ခုဟု တရုတ်အာဏာပိုင်များက ယုံကြည့်နေကြောင်း၊ ထိုယုံကြည်ချက်အတွက် ၎င်းတို့ ထံတွင် သက်သေများစွာ ရှိနေကြောင်း သို့သော် နားလည်မှုနှင့် အကျိုးစီးပွားဆိုင်ရာ ရပ်တည်ချက်ကို ပြောင်းလဲ မည်ဆိုလျှင် ၎င်းတို့အနေဖြင့် အမေရိကန်သည် ပါတီ၏ ရည်မှန်းချက်များကို အောင်မြင်စေရေး ဆောင်ရွက်ပေး မည့် မိတ်ဖက်နိုင်ငံတစ်ခုအဖြစ် အလွယ်တကူ ရှုမြင်လာမည် ဖြစ်ကြောင်းလည်း သွန်ပဆင်က ပြောသည်။

Source: AP

CNI Sport Article

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁၂

ပီအက်စ်ဂျီအသင်းဟာ ကာတာပိုင်ရှင်တွေ ဝယ်ယူပြီးကတည်းက သူတို့ရဲ့ အိပ်မက်ဟာ ချန်ပီယံလိဂ်ကို ရယူဖို့ ဖြစ်ပါတယ်။

အသင်းပိုင်ရှင်တွေဟာ ဒီအောင်မြင်မှုကို ရယူဖို့အတွက် ကမ္ဘာ့အကောင်းဆုံး ကစားသမားတွေအပြင် နာမည်ကြီး ကစားသမားတွေကို ခေါ်ယူနိုင်ဖို့ ငွေကြေးသုံးစွဲခဲ့တာမှာ လက်တွန့်ခဲ့ခြင်း မရှိခဲ့ပါဘူး။ ဒါပေမယ့် ပီအက်စ်ဂျီ အသင်းဟာ အခုအချိန်ထိ အသင်းပိုင်ရှင်တွေရဲ့ အိပ်မက်ကို မဖြည့်ဆည်းနိုင်သေးတဲ့အပြင် အခုနှစ် ပြိုင်ပွဲမှာ လည်း ၁၆ သင်း အဆင့်ကနေ လှည့်ပြန်ခဲ့ရတာပါ။

ပီအက်စ်ဂျီ အသင်းဟာ ဒီနှစ်ရာသီ ချန်ပီယံလိဂ် ၁၆ သင်း အဆင့်ပွဲအဖြစ် ဘိုင်ယန်မြူးနစ်အသင်းနဲ့ ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့တာမှာ နှစ်ကျော့ပေါင်း ရလဒ် ၃ ဂိုး- ဂိုးမရှိနဲ့ အရေးနိမ့်ပြီး ၂ နှစ်ဆက် ဒီအဆင့်နဲ့ ထွက်ခဲ့ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ပီအက်စ်ဂျီအသင်းပိုင်ရှင်တွေဟာ ၂၀၁၂ က အသင်းကို ဝယ်ယူခဲ့ပြီး အချိန်ကနေ အခုအချိန်ထိ ပေါင် ၁ ဘီလီယံ ကျော်သုံးစွဲကာ ကစားသမားတွေ အားဖြည့်ပေးထားတာပါ။

သူတို့ ခေါ်ယူတဲ့ ကစားသမားတွေကို ကြည့်လိုက်မယ်ဆိုရင် ကမ္ဘာ့ဘောလုံးလောကရဲ့ ပြောင်းရွှေ့ကြေး အများဆုံး ထိပ်ဆုံး ကစားသမား ၂ ဦးဖြစ်တဲ့ နေမာနဲ့ ဘတ်ပီ၊ ဘောလွန်းဒီအောဆုကို ၇ ကြိမ် ရထားတဲ့ မက်ဆီ၊ ရီးရယ်လ်နဲ့ ချန်ပီယံလိဂ်ဖလား ရယူဖူးတဲ့ အတွေ့အကြုံရှိ ရာမို့စ်တို့ ဖြစ်ပါတယ်။

ဘတ်ပီ၊ နေမာ၊ မက်ဆီကိုတွေ့ရစဉ်

ဒါပေမယ့်လည်း ပီအက်စ်ဂျီအသင်းဟာ အိမ်ကျယ်လို့ ပြောလို့ရတဲ့ ပြည်တွင်းမှာပဲ အောင်မြင်မှုတွေ ရယူနေပြီး ဥရောပမှာတော့ သူတို့ဟာ ဘာမှမဟုတ်တဲ့ အနေအထားကို ရောက်ရှိနေခဲ့တာပါ။

ဂျိုကိုးလ်က “ပီအက်စ်ဂျီအသင်းရဲ့ ပရောဂျက်က ချန်ပီယံလိဂ်ဖလားကို ရယူဖို့ တည်ဆောက်ထားတာ ဖြစ်ပေမယ့် သူတို့ဟာ မိုင်ပေါင်းများစွာ ဝေးကွာခဲ့ပါတယ်။ နောက်ဆုံးမှာတော့ သူတို့ကို ကြည့်ရတာ ကျရှုံးသွားသလိုပဲ”လို့ BT Sports ကို သူ့ရဲ့ အမြင်ပြောပြခဲ့ပါတယ်။
ပြင်သစ်ကလပ်ဟာ ပိုင်ရှင်သစ်တွေ လက်ထက်မှာ လီဂူးဝမ်းဆုဖလား ၁၀ ကြိမ်ထဲက ၈ ကြိမ်၊ ပြည်တွင်းဖလား ၁၂ လုံး ရယူထားပါတယ်။

ပီအက်စ်ဂျီအသင်းဟာ ကာတာပိုင်ရှင်တွေ လက်ထက် ပထမဆုံး ၄ ရာသီမှာ ကွာတားဖိုင်နယ်ကို တက်နိုင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပေမယ့် နောက်ဆုံး ၇ ရာသီမှာ ၅ ကြိမ်က ၁၆ သင်းအဆင့်ကနေ လှည့်ပြန်ခဲ့ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ပီအက်စ်ဂျီ အသင်းအတွက် ချန်ပီယံလိဂ်ရယူဖို့ အနီးစပ်ဆုံး ဖြစ်ခဲ့တာကတော့ ၂၀၂၀ ဗိုလ်လုပွဲက ဘိုင်ယန်မြူးနစ်အသင်းကို ၁ ဂိုး- ဂိုးမရှိနဲ့ အရေးနိမ့်ခဲ့တာပါ။

ဘိုင်ယန်မြူးနစ် ကစားသမားဟောင်း အိုဝင်ဟားဂရေ့ဗ်စ်က “ ပီအက်စ်ဂျီအသင်းဟာ သူတို့ရဲ့ ပရောဂျက် တစ်ခု လုံးကို ဖျက်ပြီး အစကနေ ပြန်ပြီးစသင့်ပါတယ်။ သူတို့မှာ ပဲရစ်ကနေ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းလုံးအထိ စွမ်းဆောင်ရည် ကောင်းတဲ့ လူငယ်ကစားသမားတွေ အများကြီး ရှိပါတယ်။ ဘာကြောင့် သူတို့က ဆဲလ်ဘတ်၊ လက်စတာနဲ့ ဒေါ့မွန် အသင်းတွေဆီ သွားတာလဲ။ သူတို့တွေ အားလုံးဟာ ပီအက်စ်ဂျီအတွက် ကစားသင့်ပါတယ်။ သူတို့ဟာ ဒီလို ကစားသမားတွေနဲ့တောင် လီဂူးဝမ်းဆုဖလားကို ရယူနိုင်ပါတယ်”လို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။

ဘတ်ပီဟာ ပီအက်စ်ဂျီအသင်းရဲ့ အအောင်မြင်ဆုံး ကစားသမားတွေထဲက တစ်ဦးဖြစ်ပြီး ၂၀၁၇ က မိုနာကိုကနေ ပေါင် ၁၆၇ သန်းနဲ့ ပြောင်းရွှေ့လာခဲ့ပြီး အခုဆိုရင် ပီအက်စ်ဂျီအတွက် ၂၀၁ ဂိုး သွင်းယူထားကာ အသင်းရဲ့ ဂိုးသွင်း အများဆုံး ကစားသမားအဖြစ် ရပ်တည်နေတာပါ။
ဘတ်ပီဟာ ကမ္ဘာ့ဖလားလည်း ရယူပြီးဖြစ်တာကြောင့် ချန်ပီယံလိဂ် ရယူဖို့အတွက် ပီအက်စ်ဂျီကနေ ထွက်ခွာဖို့တောင် ပြောဆိုခြင်း ခံနေရတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဘတ်ပီကို ဘိုင်ယန်မြူးနစ်အသင်းနဲ့ပွဲမှာတွေ့ရစဉ်

ပြင်သစ်သတင်းထောက် ဂျူလီယန်လောရန့်စ်က “ဘတ်ပီနဲ့ ပီအက်စ်ဂျီအသင်းတို့ ချုပ်ဆိုထားတဲ့ စာချူပ်က ရှိနေ သေးပြီး သူက ထွက်သွားချင်ရင်တောင် ခွင့်ပြုခံရမှာ မဟုတ်လို့ ဒီမှာပဲ ဆက်ပြီး ရှိနိုင်ပါတယ်။ သူက ချန်ပီယံလိဂ် ဖလားကို မရသေးပေမယ့် ၂၄ နှစ်ပဲရှိသေးလို့ ဒါက သူ့အတွက် အရမ်းကြီး စွဲလမ်းမှုတစ်ခုတော့ မဟုတ် လောက်ပါ ဘူး။ ပီအက်စ်ဂျီ အသင်းနဲ့အတူ ပထမဆုံး ရယူနိုင်မှာက သူ့အတွက် ပိုပြီး ထူးခြားမှာပါ”လို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။

ပီအက်စ်ဂျီအသင်းရဲ့ အဓိက ကစားသမားတစ်ဦးဖြစ်တဲ့ မက်ဆီကတော့ ဒီရာသီအကုန်မှာ အသင်းနဲ့ စာချုပ်ကုန်ဆုံးတော့မှာပါ။

မက်ဆီဟာ ပီအက်စ်ဂျီအသင်းမှာ ဆက်ပြီးနေချင်ပေမယ့် အခုအချိန်ထိ စာချုပ်သစ်အတွက် သဘောတူညီမှု မရရှိသေးပါဘူး။ ပီအက်စ်ဂျီအသင်းဟာ မက်ဆီကို ခေါ်ယူခဲ့ပြီးနောက် ချန်ပီယံလိဂ် ဆုဖလားကို ရယူနိုင်ဖို့ မျှော်လင့်ခဲ့ပေမယ့် ဒါက ဖြစ်မလာခဲ့ပါဘူး။

ဂျူလီယန်လောရန့်စ်က “သူတို့က ကလပ်နဲ့ မက်ဆီရဲ့ စာချုပ်အကြောင်းကို ပြောနေတုန်းပါပဲ ဒါပေမယ့် သူဟာ ဒီပွဲမှာ လုံလောက်အောင် ကောင်းမွန်ခြင်း မရှိပါဘူး။ သူ့ရဲ့ အရည်အချင်းက မေးခွန်ထုတ်စရာ မဟုတ်ပေမယ့် သူ့ရဲ့ အသက်အရွယ်မှာ တန်ပြန်တိုက်စစ်နဲ့ ဂေါ်ရက်စကာက ၅ ကိုက် အကွာကနေ သူ့ကို အမှီလိုက်နိုင်ခဲ့တယ်။ သူက ဒီအဆင့်အတွက် လုံလောက်တယ်လို့ ကျနော်ကတော့ မထင်ဘူး”လို့ ပြောခဲ့တာပါ။

ဘရာဇီးလ် ကစားသမား နေမာဆိုရင် မက်ဆီရဲ့ အရိပ်အောက်မှာ ရှိနေတယ်ဆိုပြီး ၂၀၁၇ က ဘာစီလိုနာကနေ ကမ္ဘာ့စံချိန်တင် ပြောင်းရွှေ့ကြေး ပေါင်သန်း ၂၀၀ နဲ့ ပီအက်စ်ဂျီကို ရောက်ရှိလာခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

နေမာဟာ ဒဏ်ရာတွေနဲ့ပဲ ကလပ်အသင်းမှာ သူ့ရဲ့ အချိန်တွေ ကုန်ဆုံးခဲ့ပြီး အခုအချိန်မှာလည်း ဒူးခွဲစိတ်ရမှာ ဖြစ်လို့ ရာသီအကုန်ထိ အနားယူရဖို့ ရှိနေတာပါ။ ပီအက်စ်ဂျီအသင်းဟာ နေမာကို မနှစ်ကတည်းက ရောင်းချဖို့ ကြိုးစားခဲ့ပြီး လာမယ့် အပြောင်းအရွှေ့မှာလည်း ရောင်းချဖို့ ထပ်ပြီး ကြိုးစားသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

မက်နာမန်းက “ပီအက်စ်ဂျီက လာမယ့်နှစ်မှာလည်း ပိုပြီးကောင်းလာမှာ မဟုတ်ပါဘူး။ မက်ဆီနဲ့ ရာမို့စ်တို့က တစ်နှစ် ပိုကြီးလာလိမ့်မယ်။ နေမာကလည်း ရာသီအကုန်မှာ ကြံ့ခိုင်မှု ပြည့်ဝမှာ မဟုတ်ပါဘူး။ နာမည်ကြီး ကစားသမားတွေက ပြောင်းရွှေ့သွားနိုင်တယ်”လို့ ပြောခဲ့တာပါ။

မက်ဆီကို တွေ့ရစဉ်

လက်ရှိ ပီအက်စ်ဂျီအသင်းကို ကိုင်တွယ်နေတဲ့ နည်းပြ ဂယ်လ်တီယာဟာ ကာတာပိုင်ရှင်တွေ လက်ထက်မှာ ၆ ဦး မြောက် နည်းပြဖြစ်ခဲ့ပြီး အရင်နည်းပြ ၅ ဦးလိုပဲ သူလည်း ချန်ပီယံလိဂ်ဖလား ရယူနိုင်အောင် မလုပ်ပေးနိုင်ခဲ့ပါ ဘူး။

အရင်နည်းပြ ၅ ဦးထဲက ၂ ဦးဖြစ်တဲ့ အန်ဆယ်လော့တီနဲ့ တူချယ်လ်တို့ဟာ ပီအက်စ်ဂျီကနေ ထွက်သွားပြီးနောက် ချန်ပီယံလိဂ်ဖလားကို ရယူနိုင်ခဲ့တာပါ။

ဂယ်လ်တီယာဟာ ၂၀၂၁ က လိုင်လီအသင်းနဲ့အတူ အမှတ်ပေးလိဂ်ကို ရယူနိုင်ခဲ့ပြီးနောက် ဆယ်စုနှစ်အတွင်း ပီအက်စ်ဂျီအသင်းကို အမှတ်ပေးဖလား မရအောင် ရပ်တန့်နိုင်ခဲ့တဲ့ နည်းပြ ၂ ဦးထဲက ၁ ဦးဖြစ်ပါတယ်။

အဲဒါကြောင့် ပီအက်စ်ဂျီအသင်းရဲ့ အထင်ကြီးမှုကို ရယူနိုင်ခဲ့ပြီး ပိုချက်တီနို ထုတ်ပယ်ပြီးချိန်မှာ ပြင်သစ်ကလပ်ရဲ့ နည်းပြအဖြစ် ခန့်အပ်ခံခဲ့ရတာပါ။

အခုနှစ်မှာလည်း သူဟာ ပီအက်စ်ဂျီအသင်းကို အမှတ်ပေးလိဂ် ရအောင် လုပ်ဆောင်ပေးနိုင်စွမ်း ရှိနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ပီအက်စ်ဂျီအသင်းဟာ ဂယ်လ်တီယာနဲ့ ရာသီအကုန်မှာ လမ်းခွဲသွားဖို့ရှိနေပြီး ဇီဒန်းနဲ့ နည်းပြဟောင်း တူချယ်လ် တို့က အသင်းရဲ့ အဓိက ပစ်မှတ်အဖြစ် ရှိလာနိုင်တာ ဖြစ်ပါတယ်။

Source: BBC

CNI International Article

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၅

အစ္စရေးတို့၏ ဖိနှိပ်မှုများက ဂျာဘာရှိ ပါလက်စတိုင်း လူငယ်များကို လက်နက်ကိုင်များ ဖြစ်လာစေလျက်ရှိသည်။

ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်တွင် ဂျာဘာရှိ စစ်သွေးကြွအဖွဲ့သစ်၏ ခေါင်းဆောင်ဖြစ်သူ အသတ်ခံခဲ့ရပြီး သူ၏ ဈာပန ပွဲသို့ ခေါင်းစွပ်များ ဝတ်ဆင်ကာ ရိုင်ဖယ်သေနတ်များ ကိုင်ဆောင်ထားသည့် လူငယ်စစ်သွေးကြွများစွာ တက် ရောက်ခဲ့သည်။

မိဘတွေ ငိုရတာကို မုန်းကြောင်း၊ သို့သော် အာဇာနည်အဖြစ် အသက်ပေးရန် အသင့်ရှိကြောင်း အသက် ၂၈ နှစ် အရွယ် ယူဆွဖ်ဟူစနီဟမ်းမော်က ပြောသည်။ ၎င်းသည် သေဆုံးသွားသော အဖွဲ့ ခေါင်းဆောင်နှင့် ရင်းနှီးသော မိတ်ဆွေ တစ်ဦးလည်း ဖြစ်သည်။

ထိုသို့သော ဖြစ်ရပ်များသည် အနောက်ဘက် ကမ်းခြေတစ်လျှောက်တွင် အုံနှင့်ကျင်းနှင့် ပေါ်ပေါက်လာလျက်ရှိ သည်။ မြောက်ဘက် ဂျီနင် ဒုက္ခသည်စခန်းမှ တောင်ဘက် ဟီဘရွမ်မြို့ တစ်လျှောက် ပါလက်စတိုင်း လူငယ်များ သည် အစ္စရေးတို့၏ ကျူးကျော်မှုများကို လက်နက်ကိုင်ကာ တော်လှန်ရန် အဖွဲ့ငယ် ပေါင်းများစွာ ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။

 ပါလက်စတိုင်း တော်လှန်ရေးအဖွဲ့၀င် တစ်ဦးက ကလေးငယ်ကို တော်လှန်ရေး စိတ်ဓာတ်ရိုက်သွင်းနေစဉ်

အစ္စရေးနှင့် ပူးပေါင်းလိုသူများ၏ ၎င်းတို့ဘက်မှ ယူဆသော ပါလက်စတိုင်း ခေါင်းဆောင်များကို ဆန့်ကျင်ကာ လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များတွင်းသို့ ဝင်ရောက်ခြင်း ဖြစ်သည်။

ရှိနှင့်ပြီးသော လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များနှင့် အဆက်အသွယ် ရှိသော်လည်း ထိုကဲ့သို့သော အဖွဲ့များတွင် မူဝါဒပိုင်း ဆိုင်ရာ ခိုင်မာမှုမရှိဘဲ အစဉ်အဆက် ရှိခဲ့သော ဖြစ်တည်မှုအတိုင်း လွတ်လပ်စွာ လှုပ်ရှားမှု လုပ်ဆောင်သည်။

စစ်သွေးကြွများကို နှိမ်နင်းရန်အတွက် အစ္စရေးစစ်တပ်သည် ပြီးခဲ့သည့်နှစ်မှ စတင်ကာ နေ့စဉ်နီးပါး ရှာဖွေစီးနင်း မှုများ လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် သေဆုံးမှုများစွာ ပေါ်ပေါက်ခဲ့ပြီး ဆယ်စုနှစ် နှစ်ခုနီးပါးအတွင်း မကြုံခဲ့ဘူးသော မတည်ငြိမ်မှုများစွာကို လည်း ဖြစ်စေခဲ့သည်။ တိုက်ခိုက်မှုများ ဖြစ်မလာရန် စီးနင်းရှာဖွေမှုများ လုပ်ဆောင်ရခြင်းဟု အစ္စရေးဘက်က ပြောသော်လည်း ထိုလုပ်ရပ်များက ပါလက်စတိုင်း လူငယ်များကို လက်နက်ကိုင်ရန် တွန်းအားဖြစ်စေသည်ဟု ပါလက်စတိုင်းတို့က ယူဆသည်။

ထိုလူငယ်မျိုးဆက်သည် တိုက်ပွဲများ၊ ပိတ်ဆို့မှုများကြားတွင် အရွယ်ရောက်လာကြသူများဖြစ်သည်။

သေဆုံးသွားသော ပါလက်စတိုင်း လူငယ်တစ်ဦးရဲ့ အုတ်ဂူကိုတွေ့ရစဉ်

အစ္စရေး သမိုင်းတွင် လက်ယာယိမ်းဆုံး အစိုးရတက်လာပြီးနောက် ၂၀၂၃ ခုနှစ်မှ စတင်ကာ ပါလက်စတိုင်း ၆၀ ကျော် သေဆုံးခဲ့ရသည်။

ယင်းတို့မှ တစ်ဝက်မှာ အစ္စရေးနှင့် တိုက်ပွဲများတွင် သေဆုံးခဲ့သော စစ်သွေးကြွများ ဖြစ်သော်လည်း ကျန်တစ်ဝက် မှာ ကျောက်ခဲဖြင့် ပစ်သူနှင့် အကြမ်းဖက် ဖြစ်ရပ် အနီးအနားတွင် ရှိနေသူများ ဖြစ်သည်။ ပါလက်စတိုင်းတို့ကြောင့် အစ္စရေးသေဆုံးသူ အနည်းဆုံး ၁၅ ဦးခန့်ရှိပြီး ထိုသေဆုံးမှုများကို တုန့်ပြန်ရန် အစ္စရေး အခြေချနေထိုင်သူများက အဆောက်အဦများစွာကို မီးရှို့ဖျက်ဆီးခဲ့သည်။

အစ္စရေး အစိုးရသစ်သည် စစ်သားများ၊ အခြေချနေထိုင်သူများကို ၎င်းတို့ စိတ်ကြိုက် လုပ်ဆောင်ခွင့် ပေးထားပုံရ ကြောင်း၊ ယင်းအတွက် ရလဒ်က ယခုကဲ့သို့ ဖြစ်လာကြောင်း ဂျာဘာဒေသခံ ကောင်စီဝင်တစ်ဦးက ပြောသည်။

သေဆုံးခဲ့သော အဖွဲ့ခေါင်းဆောင် နာရေးသို့ လက်နက်ကိုင်များနှင့်အတူ တက်ရောက်ခဲ့သော အရွယ် မရောက် သေးသည့် ကလေးများကို ရည်ညွှန်းပြောဆိုခြင်း ဖြစ်သည်။

ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်တွင် အစ္စရေးစစ်တပ်သည် အထင်ရှားဆုံး စစ်သွေးကြွအဖွဲ့တစ်ခုဖြစ်သော Lion’s Den အား ချေမှုန်းရန် မြောက်ဘက် နာဘလက်စ်မြို့တွင် စီးနင်းမှုတစ်ခု လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။

အဖွဲ့အား ဖြိုခွင်းခဲ့ပြီးနောက် ထင်ရှားသော အဖွဲ့ဝင်များကို ဖမ်းဆီးခဲ့ပြီးဖြစ်ကြောင်း အစ္စရေးစစ်တပ်ဘက်က ပြောသော်လည်း ထိုဖမ်းဆီးမှုက အဆိုပါ ဒေသတစ်လျှောက် တော်လှန်လိုသော စိတ်ဓာတ်များ နိုးကြွလာစေရေး လှုံ့ဆော်မှု ဖြစ်စေသည်။

ပါလက်စတိုင်း လူငယ်များသည် ကျောက်တုံး၊ မီးဗုံးများဖြင့် တိုက်ခိုက်ခြင်းထက် သေနတ်ကိုင် တော်လှန်လိုမှု ပိုများလာကြောင်း အစ္စရေးစစ်တပ် အရာရှိတစ်ဦးက ပြောခဲ့ပြီး ဂျာဘာနှင့်တခြားသော မြောက်ပိုင်းမြို့များမှ စစ်သွေးကြွအဖွဲ့များကို စောင့်ကြည့်နေသည်။

သို့သော်လည်း သေးငယ်၍ စနစ်ကျမှုမရှိသော အဖွဲ့များ၏ သတင်းကို စုဆောင်းရန် အခက်အခဲရှိသည်ဟု ဝန်ခံသည်။

ပါလက်စတိုင်း အစိုးရဘက်မှ အနောက်ဘက်ကမ်းခြေ အစိတ်အပိုင်း တချို့ကို အုပ်ချုပ်ပြီး ယင်း၏ အစဉ်အလာ ရန်ဘက်ဖြစ်သော ဟားမတ်စ်အဖွဲ့ကို ချေမှုန်းရန် အစ္စရေးနှင့်အနီးကပ် ပူးတွဲလုပ်ဆောင်သည်။

သို့သော် ထိုအခြေအနေတွင် ပါလက်စတိုင်း လူငယ်များက ပါလက်စတိုင်း ခေါင်းဆောင်များကို အနာဂတ်နိုင်ငံ အား ပုံမှန်ပေးမည်ဆိုခြင်းထက် အစ္စရေး၏ လက်တံတစ်ခုအဖြစ်သာ ရှုမြင်ကြသည်။ ပါလက်စတိုင်း လုံခြုံရေးတပ် ဖွဲ့များသည် စစ်သွေးကြွများအား ကောင်းလာခြင်းအပေါ် ကြားဝင်ဆောင်ရွက်နိုင်ခြင်း မရှိသည့်အပြင် ထိုအဖွဲ့များ ခြေကုပ်ယူထားရာ နာဘလက်စ်မြို့နှင့် ဂျီနင်ဒုက္ခသည်စခန်းကဲ့သို့ နေရာများသို့ ဝင်ရောက်ခြင်းမရှိသလောက် နည်းပါးသည်ဟု ဒေသခံများနှင့် အစ္စရေး စစ်တပ်တို့က ပြောသည်။

ပါလက်စတိုင်းဘက်က ၎င်းတို့ကို တိုက်ခိုက်မှုမလုပ်ကြောင်း ဂျာဘာ စစ်သွေးကြွများက ပြောသည်။ အဖွဲ့သည် ပြီးခဲ့သည့် စက်တင်ဘာကမှ တည်ထောင်ခဲ့သော်လည်း အဖွဲ့ဝင် အရေအတွက်မှာ ၄၀၊ ၅၀ အထိ မြင့်တက်လာ သည်ဟုလည်း ဒေသခံများက ပြောသည်။

 ပါလက်စတိုင်း မိခင်တစ်ဦးကိုတွေ့ရစဉ်

ပါလက်စတိုင်း ခေါင်းဆောင်များသည် အကျင့်ပျက်ကာ ပြည်သူများနှင့် ထိတွေ့မှု နည်းကြောင်း ဟမ်မော်က ပြော သည်။ ၎င်းတို့တွင် ပါလက်စတိုင်း အာဏာပိုင်များနှင့် ပြဿနာ ဖြစ်သည်ထက် ပိုကြီးသော ရည်ရွယ်ချက်များ ရှိသည်ဟုလည်း ၎င်းက ပြောသည်။

စစ်သွေးကြွများ အားကောင်းလာသည့် အခြေအနေတွင် ထင်ရှားသော ခေါင်းဆောင်များကို ဖမ်းဆီးလိုက်ခြင်းဖြင့် တင်းမာမှုများ ရှိလာနိုင်ခြေမရှိဟု ကျွမ်းကျင်သူများက သုံးသပ်သည်။

ထိုအဖွဲ့များအပေါ် တစ်စုံတစ်ရာ ပြုလုပ်ခြင်းဖြင့် အကျိုးဆက်များ လမ်းပေါ် ရောက်လာမည်ကို စိုးရိမ်သည်ဟု လည်း အမည်မဖော်လိုသူ ပါလက်စတိုင်း ထောက်လှမ်းရေး အရာရှိတစ်ဦးက ပြောသည်။

အစ္စရေးဘက်မှ စီးနင်းမှုများ မြှင့်တင်ဆောင်ရွက်လာခြင်း၊ အနောက်ဘက်ကမ်းခြေ၏ စွမ်းအင် တည်ဆောက်မှု များ ယိုင်နဲ့လာခြင်းအပြင် နေတန်ညာဟု အစိုးရ၏ သိမ်းပိုက်ထားသော ပါလက်စတိုင်း မြေများတွင် အခြေချ နေထိုင်မှုများ တိုးမြှင့်လာခြင်းတို့အပေါ် ဒေါသထွက်လျက်ရှိသော ပါလက်စတိုင်းများက ၎င်းတို့တွင် အစ္စလာမ္မစ် အစွန်းရောက်စိတ်ဓာတ် သို့မဟုတ် နိုင်ငံရေးအစီအစဉ်များ မရှိကြောင်း ပြောသည်။

ထို့နောက် ၎င်းတို့ပိုင် မြို့များကို ကာကွယ်ကာ အစ္စရေး၏ ၅၅ နှစ်ကြာ သိမ်းပိုက်မှုကို တွန်းလှန်ရန်သာ ရည်ရွယ် ကြောင်း ပါလက်စတိုင်းများက ပြောသည်။

ဂျာဘာ အဖွဲ့သည် ဖိနှိပ်မှုများကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာသော တုန့်ပြန်မှု ဖြစ်သည်ဟု အသက် ၂၈ နှစ်အရွယ် ဒေသခံ တစ်ဦးက ပြောသည်။

သိမ်းပိုက်ထားမှုများ အဆုံးသတ် သွားချိန်နှင့် ဂျော်ဒန်မြစ်နှင့် မြေထဲပင်လယ်တို့ကြား တိုင်းပြည်တစ်ခု တည် ထောင်ခြင်း ရှိလာချိန်တွင် ငြိမ်းချမ်းရေးကို အားပေးသွားမည်ဖြစ်သော်လည်း အစ္စရေးဘက်တွင် ငြိမ်းချမ်းရေးကို လိုချင်ပုံ မရဟုလည်း ၎င်းက ဆက်ပြောသည်။

အသတ်ခံခဲ့ရသော ဂျာဘာအဖွဲ့ခေါင်းဆောင် ဟာမာမာ့ချ်သည် သူ၏အသက် ၁၀ နှစ်အရွယ်တွင် အစ္စရေးစစ်တပ် ကို ခဲဖြင့် ပစ်ပေါက် တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီး နောက်ပိုင်းတွင် သမ္မတ အာဘတ်၏ ဖာတတ်ပါတီမှ အဖွဲ့ခွဲ စစ်တပ်တစ်ခုသို့ ပူးပေါင်းခဲ့သည်။

၎င်းသည် အစ္စရေးထောင်အတွင်း ၁၀ လကြာ အပြစ်ပေးခံခဲ့ရပြီးနောက် ပြောင်းလဲသွားခဲ့ကာ လက်စားချေရန် စတင် ကြိုးပမ်းခဲ့သည်ဟု သူ၏မိခင်ဖြစ်သူ လာမီယာက ပြောသည်။

၎င်း ကွယ်လွန်ပြီးချိန်မှ ဟာမာမာ့ချ်သည် ဂျာဘာအဖွဲ့ တည်ထောင်ရန် ဦးစီးခဲ့သည်ဆိုသည်နှင့် အစ္စလာမ္မစ် ဂျီဟတ်များထံမှ လက်နက်များ ရရှိခဲ့သည်ကို သိရှိရကြောင်းလည်း လာမီယာက ပြောသည်။

ဟာမာမာ့ချ်သည် အစ္စရေးစစ်တပ်၏ ဖမ်းဆီးရန် ကြိုးစားမှု တစ်ခုအတွင်း နောက်ထပ် သေနတ်သမား တစ်ဦး နှင့်အတူ ပစ်ခတ်ခံခဲ့ရခြင်း ဖြစ်သည်။

၎င်း၏ နာရေးတွင် အပေါင်းအသင်း မိတ်ဆွေများက ဟာမာမာ့ချ်သည် သူရဲကောင်းတစ်ဦးအဖြစ် သေဆုံးကာ တစ်ရွာလုံးအား တော်လှန်ရေး စိတ်ဓာတ် ပြင်းထန် လာစေခဲ့ခြင်းကြောင်း ဂုဏ်ယူသင့်သည်ဟု တိုက်တွန်းခံ ခဲ့ရကြောင်း လာမီယာက ပြောသည်။

သို့သော် လာမီယာသည် သားဖြစ်သူ သေဆုံးရခြင်းအတွက် ငိုရုံသာ တတ်နိုင်ခဲ့ပြီး သူမအတွက် နောက်ထပ် ပြဿနာတစ်ခုမှာ ၁၄ နှစ်အရွယ် သမီးဖြစ်သူကပါ အာဇာနည် ဖြစ်လိုနေခြင်း ဖြစ်သည်။

သူမသည် သားကို ဆုံးရှုံးထားရသည့် မိခင်ဖြစ်ကြောင်း၊ ယခုကဲ့သို့ အခြေအနေမျိုးကို အဆုံးသတ်စေချင်ကြောင်း လာမီယာက ပြောသည်။

Source: AP

CNI Sport Article

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၅

ဂရင်းဝုဒ်ဟာ ယူနိုက်တက် အကယ်ဒမီက ထွက်ပေါ်လာပြီးနောက် အသင်းကြီးမှာ အလျင်အမြန် အထိုင်ချကာ ပွဲထွက်ခွင့် တစ်နေရာကို အပိုင်ယူထားခဲ့တဲ့ ကစားသမားဖြစ်ပါတယ်။

သူရဲ့တိုးအား၊ အလိမ်အခေါက်၊ ဖြတ်ကျော်မှုနဲ့ ဂိုးသွင်းစွမ်းရည်တွေဟာ အလွန်ကောင်းမွန်တာကြောင့် ယူနိုက်တက် ပရိသတ်တွေက အများကြီးမျှော်လင့်ခဲ့ရတဲ့ ကစားသမားလည်း ဖြစ်ပါတယ်။

တကယ်လည်း ဂရင်းဝုဒ်ဟာ မျှော်လင့်သလို ဖြစ်လာဖို့ အလားအလာတွေရှိခဲ့ပြီး အင်္ဂလန်လက်ရွေးစင်အသင်းမှာ တောင် အရွေးချယ်ခံရတဲ့အထိ ဖြစ်ခဲ့တာပါ။ ဒါပေမယ့် ဂရင်းဝုဒ်တစ်ယောက် ခြေစွမ်းပိုင်း အတက်ဘက် ရောက် နေတဲ့အချိန်မှာ မလုပ်သင့်တဲ့ အမှားတစ်ခုကို ကျူးလွန်ခဲ့ပါတယ်။

အမှုရင်ဆိုင်ပြီး ပြန်လာတဲ့ ဂရင်းဝုဒ်ကို တွေ့ရစဉ်

ဒါကတော့ ချစ်သူ မိန်းကလေးကို ကိုယ်ထိလက်ရောက် ပြုလုပ်မိခဲ့တာဖြစ်ပြီး ဒါကို မိန်းကလေးဖြစ်သူက ဆိုရှယ် မီဒီယာပေါ်မှာ ဓါတ်ပုံ၊ ဗွီဒီယိုတွေနဲ့ တင်ခဲ့တာပါ။

အဲဒါကြောင့် ဂရင်းဝုဒ်ဟာ ရဲတပ်ဖွဲ့ရဲ့ ဖမ်းဆီး ထိန်းသိမ်းမှုကို ခံခဲ့ရပြီး ယူနိုက်တက် ဘက်ကလည်း ဂရင်းဝုဒ်ကို အသင်းနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ အရာတွေ အားလုံးကနေ ဆိုင်းငံ့ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဂရင်းဝုဒ်ဟာ မုဒိမ်းမှု ကျူးလွန်မှု၊ ကိုယ်ထိလက်ရောက် ကျူးလွန်မှု၊ သတ်ပစ်မယ်ဆိုပြီး ခြိမ်းခြောက်မှုတွေ အပါအဝင် စွဲချက် အများအပြား တင်ခံရတာကြောင့် သူ့ကို ပေးထားတဲ့ စပွန်ဆာတွေကလည်း သူနဲ့ လက်တွဲ ဖြုတ်ခဲ့တဲ့အထိ ဖြစ်ခဲ့ရပါတယ်။

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလမှာ ဖမ်းဆီး ထိန်းသိမ်း ခံခဲ့ရတဲ့ ဂရင်းဝုဒ်ဟာ စွဲချက်တွေကြောင့် ရုံးချိန်းတွေ အများကြီး တက်ရောက် ခဲ့ရတာပါ။ ဒါပေမယ့် ဂရင်းဝုဒ်ဟာ ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၂ ရက်မှာတော့ စွဲချက်တင်ထားတဲ့ အမှုတွေ အားလုံးကို ရုပ်သိမ်းခြင်း ခံလိုက်ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။

အဲဒီအချိန်မှာ ဂရင်းဝုဒ်ရဲ့ ကစားသမားဘဝ ပြန်လည်ရနိုင်ဖို့ အားလုံးက မျှော်လင့်ထားခဲ့ကြပြီး ကစားသမားက လည်း ယူနိုက်တက်အသင်းမှာ ကစားခွင့်ရနိုင်ဖို့ စိတ်အားထက်သန် နေခဲ့တာပါ။ ဒါပေမယ့် အသင်းဘက်ကတော့ စွဲချက်တွေ ရုပ်သိမ်းခံခဲ့ရပေမယ့် အသင်းတွင်း စုံစမ်းမှုတွေ ဆက်လက် လုပ်နေတာကြောင့် ကစားခွင့်တော့ မရ သေးတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒီအချိန်မှာ ယူနိုက်တက် အသင်းကြီးဘက်က ဂရင်းဝုဒ်ကို ဒီရာသီမှာ သူတို့နဲ့ မပူးပေါင်းဘဲ လာမယ့် ရာသီမှသာ ပူးပေါင်းဖို့ ဆန္ဒရှိခဲ့ပါတယ်။ ဒီရာသီ သူတို့ရဲ့ အောင်မြင်နေတဲ့ အဝတ်လဲခန်းကို ဂရင်းဝုဒ်ကြောင့် အနှောင့်အယှက် မဖြစ်စေချင်ကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ယူနိုက်တက် ကစားသမားများကိုတွေ့ရစဉ်

ဒီအချိန်မှာ ယူနိုက်တက် နည်းပြ အဲရစ်တန်ဟတ်က ဂရင်းဝုဒ်ကို ဖုန်းနဲ့ဆက်သွယ်ပြီး စကားပြောဆိုမှုတွေ ပြုလုပ်ခဲ့တာကြောင့် ကစားသမားအတွက် မျှော်လင့်ချက် ရောင်ခြည် အနည်းငယ် သန်းလာခဲ့တာပါ။

ဒါအပြင် အသင်းရဲ့ အတွင်းပိုင်းမှာတော့ စုံစမ်းမှုတွေအဖြစ် ယူနိုက်တက် အကြီးအကဲတွေနဲ့ စကားပြောဆိုမှု တွေလည်း ရှိခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ယူနိုက်တက် ဘက်ကတော့ ဆုံးဖြတ်ချက် မပြတ်သားသေးပါဘူး။

ယူနိုက်တက် အမျိုးသမီးအသင်းကလည်း ဂရင်းဝုဒ်ကို အသင်းထံ ပြန်လာတာကို မမြင်တွေ့ချင်ဘူးလို့ သတင်း တွေမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။

အဲဒီ အမျိုးသမီး ကစားသမားတွေဟာ ဆိုရှယ်မီဒီယာပေါ်မှာ တက်ခဲ့တဲ့ ဂရင်းဝုဒ်ရဲ့ လုပ်ရပ်ကို မြင်ပြီးနောက် ဒီလိုမျိုးတွေ ဖြစ်ခဲ့ကြပါတယ်။

ဒါပေမယ့် အသင်းဘက်ကတော့ အကယ်ဒမီထွက် ကစားသမားတစ်ဦးအပေါ်မှာ ရက်ရက်စက်စက် မပြုလုပ်ချင် တာကြောင့် အခြေအနေ အရပ်ရပ်ကို သေချာသုံးသပ်ပြီး စီစဉ်ဖို့ ရှိနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

အခုရက်ပိုင်းမှာ ဂရင်းဝုဒ်ကို အငှားနဲ့ ခေါ်ယူဖို့ တူရကီကလပ်တွေနဲ့ အပြောင်းအရွှေ့ ဖွင့်နေတဲ့ နိုင်ငံက ကလပ် အသင်းတွေဟာ ယူနိုက်တက်အသင်းဘက်ကို ချဉ်းကပ်မှုတွေ ပြုလုပ်နေပါတယ်။

ယူနိုက်တက်ဘက်ကလည်း ဂရင်းဝုဒ်ကို ပုံမှန်ပြန်ကစားခွင့် ရနိုင်မယ့် အငှားချပြီး လာမယ့်ရာသီမှ အသင်းအတွက် အသုံးပြုမလားဆိုပြီး စဉ်းစားမှုတွေရှိနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ လက်ရှိအချိန်မှာ ဂရင်းဝုဒ်ရဲ့ အခြေအနေကို ယူနိုက် တက် ပရိသတ်တွေက နားစွင့်နေပါတယ်။

နည်းပြ အဲရစ်တန်ဟတ် လက်အောက်မှာ တိုးတက်နေတဲ့ အသင်းရဲ့ လူစာရင်းထဲကို ဂရင်းဝုဒ်လို ခြေစွမ်းကောင်း တွေရှိတဲ့ ကစားသမားကို ထည့်သွင်း လိုက်မယ်ဆိုရင် အသင်းလူစာရင်းဟာ ပိုပြီး အင်အား တောင့်တင်းသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဂရင်းဝုဒ်နဲ့ အဲရစ်တန်ဟတ်ကိုတွေ့ရစဉ်

ယူနိုက်တက်ကတော့ ဂရင်းဝုဒ်ကို ကစားခွင့်နဲ့ လေ့ကျင့်ခန်း ဆင်းခွင့် ပိတ်ပင်ထားပေမယ့် အသင်းရဲ့ လူစာရင်း ထဲမှာ သူ့ကို ထည့်သွင်းထားတုန်းပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

ဂရင်းဝုဒ်နဲ့ ယူနိုက်တက် အသင်းတို့ ချုပ်ဆိုထားတဲ့ စာချုပ်ဟာ ၂၀၂၅ အထိ သက်တမ်းရှိနေပြီး မန်ချက်စတာ ကလပ်ဟာ ကစားသမားကို ဖမ်းဆီးခံထားရတဲ့ အချိန်ကနေ အခုထိ တစ်ပတ်လုပ်ခပေါင် ၇၅,၀၀၀ ကို ပေးဆောင် နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဂရင်းဝုဒ်ဟာ လက်ရှိအချိန်မှာ ချစ်သူ မိန်းကလေးနဲ့အတူ ဖခင်ဘဝကို ရောက်တော့မယ်လို့လည်း သတင်းတွေမှာ ဖော်ပြထားတာပါ။

အခုအချိန်မှာ စွဲချက်တွေ အားလုံးကနေ ရုပ်သိမ်းခံရ၊ ချစ်သူ မိန်းကလေးနဲ့လည်း ပြန်အဆင်ပြေသွားပြီဖြစ်တဲ့ ဂရင်းဝုဒ်အတွက် နောက်ထပ် မျှော်လင့်ရမယ့် အရာကတော့ ယူနိုက်တက်အသင်းမှာ ပါဝင်ကစားခွင့်ရဖို့ ဖြစ်ပါတယ်။

အဲဒါကြောင့် ဂရင်းဝုဒ် အနေနဲ့ ယူနိုက်တက်မှာ ပြန်ကစားရမလား ဒါမှမဟုတ် အငှားနဲ့ ထွက်ခွာရမလားဆိုတာ စောင့်ကြည့်ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

CNI International Article

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၆

ရုရှားကျူးကျော်စစ် တစ်နှစ်ပြည့်သည့်တိုင် ယူကရိန်းသည် ကြံ့ကြံ့ခိုင် ရပ်တည်နိုင်နေဆဲ ဖြစ်သည်။

ယူကရိန်းသားတို့သည်လည်း တိုင်းပြည် ကာကွယ်ရေးတွင် ၎င်းတို့၏ အသိအမှတ်ပြုဖွယ် ခုခံမှုနှင့် သတ္တိတို့ကို ပြသထားနိုင်သည်။

ရုရှားသမ္မတ ပူတင်၏ အချိန်တိုအတွင်း ယူကရိန်းကို သိမ်းပိုက်မည့် အစီအစဉ်ကို ရိုက်ချိုးနိုင်ခဲ့သည့်အပြင် နိုင်ငံအရှေ့ပိုင်းနှင့် တောင်ပိုင်းတွင် တန်ပြန်ထိုးစစ်ဆင်မှုကို အောင်မြင်အောင် လုပ်ဆောင်နိုင်ခဲ့သည့် ယူကရိန်းသားတို့၏ သွေးသည် ချီးကျူးမှုနှင့် ထိုက်တန်ကြောင်း သက်သေခံနေသည်။

ထိုအချက်ကြောင့်ပင် ပူတင်၏ ရုရှားသည် အခုချိန်အထိ ယူကရိန်းနယ်မြေများကို သိသိသာသာ သိမ်းပိုက်နိုင်ခြင်း မရှိသည့်အပြင် ဆုံးရှုံးမှုများနှင့်ပါ ရင်ဆိုင်ရလျက် ရှိသည်။

ယူကရိန်းစစ်ပွဲ ရှေ့တန်းကိုတွေ့ရစဉ်

တစ်ဖက်တွင် ရုရှားစစ်တပ်၏ စွမ်းဆောင်ရည် ကောင်းမွန်မှု မရှိသည့်တိုင် ပူတင်သည် ယူကရိန်းစစ်ပွဲကို အဆုံးသတ်မည့် အလားအလာမရှိပေ။

ဖေဖော်ဝါရီ ၂၁ ရက် နိုင်ငံတော်မိန့်ခွန်းတွင် ပူတင်က ယူကရိန်းအရေးကို စစ်ပွဲဟု သုံးနှုန်းခဲ့သည်။ ယခင်အသုံး ပြုခဲ့သော အထူးစစ်ဆင်ရေးမှ ပြောင်းလဲ ခေါ်ဆိုခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

နယ်စပ်မှ အန္တရာယ်များကို တွန်းလှန်ရေးအတွက် ယူကရိန်းနိုင်ငံတွင်းသို့ ထိုးစစ်ဆင်မှုများ ဆက်လုပ်သွားမည်ဟု လည်း ၎င်းက ပြောခဲ့သည်။ တစ်နှစ်ပြည့်ချိန်အထိ အနောက်အုပ်စုသည် ယူကရိန်းဘက်တွင် ရှိနေကြောင်း အကောင်းဆုံး ပြသထားနိုင်သည်။

အမေရိကန်သမ္မတ ဘိုင်ဒန်သည်ပင် ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀ ရက်တွင် ယူကရိန်းမြို့တော်သို့ ရုတ်တရက် သွားရောက်ခဲ့ကာ စစ်ပွဲမပြီးမချင်း ယူကရိန်းကို ထောက်ပံ့နေမည်ဟု ယူကရိန်းသမ္မတကို ကတိပေးခဲ့သည်။

ဘိုင်ဒန်နှင့် တစ်နေ့တည်းမှာပင် အီတလီဝန်ကြီးချုပ် မယ်လိုနီသည်လည်း ကိယက်ဗ်မြို့(ယူကရိန်း)သို့ ရောက်လာခဲ့ပြီး ဇာလန်းစကီးနှင့် တွေ့ခဲ့သည်။

ယူကရိန်းကို ဆက်လက်ထောက်ပံ့နေဦးမည်ဆိုသည်နှင့် Spada၊ Skyguard ကဲ့သို့ လေကြောင်း ကာကွယ်ရေး စနစ်များကိုပါ ထပ်မံပေးအပ်ဦးမည်ဟု ကတိပေးခဲ့သည်။

ယူကရိန်းကို ထောက်ပံ့ပေးရန် ကတိအပြင် လက်ရှိ လက်နက် ထောက်ပံ့မှုများသည် လိုအပ်သည်ထက် ပို၍ နှေးနေသည်ကို လက်ခံကြောင်း ဥရောပခေါင်းဆောင်များက မြူးနစ်လုံခြုံရေး ညီလာခံတွင် ဝန်ခံခဲ့ကြသည်။

ရုရှားကျူးကျော်မှုကို တွန်းလှန်ရေးအတွက် ယူကရိန်းကို တင့်ကားများ ပို့ပေးရန် ဂျာမန်ဝန်ကြီးချုပ်က တောင်းဆို ခဲ့သည့်အပြင် ဗြိတိန်ဝန်ကြီးချုပ်ကလည်း ယူကရိန်းသို့ တိုက်ခိုက်ရေး ရဟတ်ယာဉ်များ ထောက်ပံ့ရန်၊ ယူကရိန်း လေယာဉ်မှူးများကို လေ့ကျင့်ပေးရန် ကျန်ခေါင်းဆောင်များကို တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

ဘိုင်ဒန်နဲ့ ဇာလန်းစကီးကိုတွေ့ရစဉ်

စစ်လက်နက် ထောက်ပံ့မှုအပြင် ရုရှားကို အရေးယူ ပိတ်ဆို့မှုများ လုပ်ဆောင်ရေးတွင်လည်း အနောက်အုပ်စုသည် ပြောဆိုခဲ့သည်နှင့် တစ်ထပ်တည်း ဖြစ်အောင်သက်သေပြထားနိုင်သည်။ ရုရှားရေနံများ ပိတ်ပင်ခြင်းနှင့်ပတ်သက်သည့် အရေးယူမှုသည် ဖေဖော်ဝါရီ ၅ ရက်တွင် စတင် အသက်ဝင်လာခဲ့ပြီး ၂၄ ရက် G-7 အစည်းအဝေးတွင်လည်း အရေးယူမှု အသစ်များ ချမှတ်ရန် ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။

သို့သော် တစ်ဖက်တွင် ကြည့်မည်ဆိုလျှင် ယူကရိန်းအတွက် အနောက်အုပ်စု၏ ထောက်ပံ့မှုများမှာ လေးစားမှု ကင်းမဲ့နေသည်။

အနောက်အုပ်စုအနေဖြင့် ယူကရိန်း၏ ကြွေးမြီများကို လျှော်ပစ်ရေးလုပ်ဆောင်ခြင်း မရှိသလို ရုရှားဗဟိုဘဏ်နှင့် အမည်ပျက်စာရင်းသွင်းထားသော ရုရှားအစိုးရအဖွဲ့ဝင်များထံ ရရှိထားသည့် ငွေကြေးများကို စစ်လျော်ကြေး အဖြစ် ယူကရိန်းသို့ပေးရန် အဆိုပြုချက်သည်လည်း တိုးတက်မှု ရှိမလာခဲ့ပေ။

ယူကရိန်းအရေးနှင့် ပတ်သက်၍ အနောက်အုပ်စု၏ မူဝဒါသည် တိုးတက်မှု၊ စနစ်ကျမှု မရှိသည်ကိုလည်း တွေ့ရသည်။ ခြိမ်းခြောက်မှုများနှင့် တိုက်ခိုက်မှုအသစ်များကို တွန်းလှန်ရေး ထောက်ပံ့ကူညီမှုများသည် အရေးပါသကဲ့သို့ ယင်းကို ကာလရှည် ထိန်းသိမ်းနိုင်ရန်လည်း အရေးကြီးသည်။

အနောက်အုပ်စုနှင့် ယူကရိန်းတို့ကြား တရားဝင်ပူးပေါင်းမှု မရှိခြင်းကို မဖြစ်မနေ အဖြေရှာရန် လိုအပ်နေသည်။

ယူကရိန်းပဋိပက္ခသည် ဆုတ်ယုတ်လာသော စစ်ပွဲအဖြစ် ပြောင်းလဲလာချိန်တွင် ပူတင် အနေဖြင့် အနောက်အုပ်စု ၏ ယူကရိန်းအား ထောက်ပံ့မှုများ နည်းပါးလာချိန်ကို စောင့်ဆိုင်းကာ ကာလရှည် စစ်မြေပြင်တွင် အောင်မြင်မှုရယူရန် မျှော်လင့်နေသည်မှာ ပို၍ ရှင်းလင်းလာသည်။

ကနဦး ကျူးကျော်စစ် စတင်ပြီးချိန် အနောက်အုပ်စု၏ စည်းလုံးညီညွတ်မှုသည် အံ့သြဖွယ်တချို့ ဖြစ်ခဲ့သည့်တိုင် ပူတင် အနေဖြင့် စစ်ပွဲကြာလေ ယူကရိန်းကာကွယ်ရေးနှင့် ပြန်လည်တည်ဆောက်ရေးလုပ်ငန်းများအတွက် အနောက်အုပ်စု၏ ကုန်ကျစရိတ်ပို၍ များပြားလာလေ ဆိုသည်ကို သဘောပေါက် နားလည်ထားသည်။

အီးယူကိုယ်စားလှယ်နဲ့ ဇာလန်းစကီးကိုတွေ့ရစဉ်

စစ်ပွဲကုန်ကျစရိတ်သည် လာမည့်နှစ်များတွင် အနောက်နိုင်ငံများ၌ ပို၍ သဘောထားပျော့ပြောင်းသော ခေါင်းဆောင်များ ထွက်ပေါ်လာစေရေး အထောက်အကူ ဖြစ်စေမည်ဟုလည်း ရှုမြင်ထားပုံရသည်။

ထိုထဲတွင် အမေရိကန်သမ္မတဟောင်း ဒေါ်နယ်ထရမ့်လည်း ပါဝင်သည်။ သူသာ ပြန်လည် အရွေးချယ်ခံရလျှင် ပူတင်နှင့် ငြိမ်းချမ်းရေး သဘောတူညီချက် ရရှိစေရမည်ဟု ထရမ့်က ပြောခဲ့သည်။

၎င်း၏ အကြံပေးဟောင်း တစ်ဦးဖြစ်သူ ရူဒီ ဂူလီယာနီကလည်း ယူကရိန်းကို ထောက်ပံ့ ကူညီနေမှုများက ၎င်းတို့ ၏ ကိုယ့်ကိုယ်ကို ကာကွယ်နိုင်မှု အရည်အသွေးကို ကျဆင်းစေသည်ဟု ပြောသည်။

ဥရောပတွင်လည်း ပူတင်ဘက်မှ ရပ်တည်လိုသည့် ထင်ရှားသော နိုင်ငံရေသမားများ ရှိနေသည်။ အီးယူ၏ ရံပုံငွေ ကို မှီခိုနေရသည့်တိုင် ဟန်ဂေရီ ဝန်ကြီးချုပ်သည် ရုရှားလိုလားသော သဘောထားကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းထားဆဲ ဖြစ်သည်။

နောက်တစ်ဦးမှာ အီတလီဝန်ကြီးချုပ် မယ်လိုနီ၏ ညွှန့်ပေါင်းမဟာမိတ် ဘာလူစကိုနီ ဖြစ်သည်။

ပြင်သစ်သမ္မတလောင်း မာရိုင်း လီပန်းသည်လည်း ရုရှားသို့ ပျော့ပြောင်းစွာ ချည်းကပ်မှုအတွက် ထင်ရှားသည်။

သူမ၏ ပါတီခေါင်းဆောင်အသစ်သည်ပင် ရုရှားအပေါ် စွမ်းအင်ဆိုင်ရာ အရေးယူပိတ်ဆို့မှုများကို ဖယ်ရှားပေးရန် တောင်းဆိုထားသည်။

ပြင်သစ်အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲသည် ၂၀၂၇ ခုနှစ်မှ ကျင်းပမည် ဖြစ်သောကြောင့် ပြင်သစ်တွင် ရုရှားလိုလား သော ခေါင်းဆောင်သစ်တစ်ဦး အချိန်တိုအတွင်း ပေါ်လာနိုင်ရန် အလားမလာ မရှိသော်လည်း ပူတင်အတွက် လမ်းပွင့်နေဆဲပင် ဖြစ်သည်။

ဆလိုဗေးနီးယားက အကောင်းဆုံး ဥပမာဖြစ်သည်။ အစိုးရသည် အယုံအကြည်မရှိ မဲခွဲမှုတွင် ရှုံးနိမ့်ခဲ့ခြင်းကြောင့် စက်တင်ဘာ ၃၀ ရက်တွင် ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပရန် လွှတ်တော်က အတည်ပြုပေးခဲ့သည်။

ထိုရွေးကောက်ပွဲတွင် ရုရှားလိုလားသည့် ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ရောဘတ်ဖီကို အနိုင်ရရန် အလားအလာကောင်းနေ ပြီး လက်ရှိအစိုးရထက် ရုရှားနှင့် ပိုနီးကပ်သော ညွှန့်ပေါင်းအစိုးရသစ်တစ်ရပ် ပေါ်ပေါက်လာနိုင်ဖွယ် ရှိသည်။

ယူကရိန်းကို ထောက်ပံ့ရေးနှင့်ပတ်သက်၍ မဟာမိတ်များအကြား သဘောထားကွဲလွဲမှု ပေါ်ပေါက်လာခြင်းကို တားဆီးရန်အတွက် အနောက်အုပ်စုအနေဖြင့် ၎င်းတို့၏ မဟာဗျူဟာအတွင်း ကာလရှည် အစီအစဉ်များ ထည့်သွင်းရန် စတင်စဉ်းစားသင့်နေပြီ ဖြစ်သည်။

အမေရိကန်၊ အီးယူနှင့် ဗြိတိန်တို့သာ ထိုသို့ လုပ်ဆောင်နိုင်မည်ဆိုလျှင် ယင်းက ပူတင်၏ လက်ရှိ စစ်မဟာဗျူဟာ ၏ ရှုံးနိမ့်မှုဖြစ်ရုံမက ယူကရိန်းအား ကာလရှည် ဆက်လက် ထောက်ပံ့နိုင်ရေး အထောက်အကူ ဖြစ်စေလိမ့်မည်။

ယူကရိန်း၏ အီးယူနှင့် နေတိုးမဟာမိတ်ဖြစ်ရေး ကြိုးစားမှုသည် ထိုသို့သော ပူးပေါင်းမှုကို ရရှိရန် ကြိုးစားမှု အစိတ်အပိုင်း တစ်ရပ်ဖြစ်သည်။

သို့သော် ယူကရိန်းမြေပေါ်တွင် ရုရှားတပ်များ အလုံးအရင်းနှင့် ရှိနေခြင်းက အဖွဲ့ဝင်ဖြစ်ရေး ကိစ္စများကို ကြီးမားသော အဟန့်အတား ဖြစ်စေသည်။

ပြီးခဲ့သည့် နှစ်တွင် အီးယူအဖွဲ့ဝင်ဖြစ်ရေး လျှောက်ထားမှုကို အတည်ပြုမှု ရရှိခဲ့သည့်တိုင် အဖွဲ့တွင်းသို့ ဝင်ရောက်ရန် ကာလရှည်စောင့်ဆိုင်းရပေဦးမည်။ ယင်းကြောင့် ယူကရိန်းနှင့် အနောက်အုပ်စုတို့အကြား သီးခြားဖြစ်သော တရားဝင်ပူးပေါင်းမှုတစ်ခု လိုအပ်နေခြင်း ဖြစ်သည်။

 ယူကရိန်းစစ်ပွဲ ရှေ့တန်းတစ်နေရာကိုတွေ့ရစဉ်

ယူကရိန်း၏ အီးယူနှင့် နေတိုးအဖွဲ့ဝင် ဖြစ်ရေးအတွက် မထိခိုက်စေဘဲ အနောက်အုပ်စုအား ကြားဝင် ဆောင်ရွက် ရန် ခွင့်ပြုသည့် လုံခြုံရေး အာမခံချက် မဖြစ်ရန် လိုအပ်သည်။

သို့သော် ထိုပူးပေါင်းမှုသည် ယူကရိန်းနှင့် အနောက်အုပ်စုတို့သည် အပြန်အလှန် မဟာမိတ်များ ဖြစ်သည်ဆိုသည့် လက်ရှိ အရှိတရားအား ခိုင်မာစေရေး တရားဝင် အခြေခံအချက်များ ပါဝင်မှုရှိရန်တော့ လိုအပ်သည်။

ထိုသို့သော ပူးပေါင်းမှုများက ပြီးခဲ့သည့်နှစ် မေလ ဗြိတိန်၊ ဆွီဒင်နှင့်ဖင်လန်တို့ကြား လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သော လုံခြုံရေးနှင့်ကာကွယ်ရေးဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု ကြေညာချက်များကို ဖြစ်စေမည်။

ယင်းသဘောတူညီချက်များတွင် အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံ တစ်ခု တိုက်ခိုက်ခံရပါက ကူညီပေးရန် ကတိပြုထားသော်လည်း တိုက်ရိုက် ပါဝင်ပတ်သက်ရန် ခွင့်မပြုထားပေ။

ကုန်လွန်ခဲ့သော တစ်နှစ်တာ ကာလတွင် ပူတင်အနေဖြင့် စစ်ပွဲကို အနိုင်မရရှိခဲ့သလို ယူကရိန်းအနေဖြင့်လည်း အနောက်အုပ်စုကသာ စွန့်ပစ်လိုက်လျှင် ရှုံးနိမ့်သွားမည်ဆိုသည့် သဘောတရားကို မြင်တွေ့ခဲ့ရသည်။

ထို့ကြောင့် အနောက်အုပ်စု၏ ထောက်ပံ့မှုများ ဆက်ရှိနေမည်ဆိုသည့် အာမခံမှုကသာလျှင် ရုရှားသမ္မတကို ငြိမ်းချမ်းရေးစကားဝိုင်းသို့ ပို့ဆောင်နိုင်မည့် တစ်ခုတည်းသော နည်းလမ်းဖြစ်သည်။

Source: Aljazeera

CNI Sport Article

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၆

ယူနိုက်တက်အသင်းဟာ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၆ ရက်နေ့တွင် နယူးကာဆယ်အသင်းနဲ့ ကာရာဘောင်းဖလား ဗိုလ်လုပွဲ အဖြစ် ဝင်ဘာလေကွင်းမှာ ယှဉ်ပြိုင်မှာဖြစ်ပြီး အသင်းအနေနဲ့ ၆ နှစ်အတွင်း ပထမဆုံး ဆုဖလားကို ရယူနိုင်ဖို့ မျှော်လင့်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒါက ဒီရာသီ အိုးထရက်ဖို့ဒ်မှာ တိုးတက်နေတဲ့ အသင်းအတွက် နောက်တစ်ဆင့် ဖြစ်ပါတယ်။

ယူနိုက်တက်အသင်းဟာ ဘရိုက်တန်၊ ဘရန်ဖို့ဒ်အသင်းတို့နဲ့ ပရီးမီးယားလိဂ် အဖွင့်ပွဲ ၂ ပွဲမှာ မရှုံးနိမ့်ခဲ့ဘူးဆိုရင် ချန်ပီယံဆုအတွက် ယှဉ်ပြိုင်ဘက်အဖြစ် သေချာပေါက် သတ်မှတ်ခံရမှာပါ။

ယူနိုက်တက်လက်ထဲမှာ အက်ဖ်အေဖလားလည်း ရှိနေသေးပြီး မကြာသေးခင်က ပွဲစဉ်မှာ ဥရောပထိပ်တန်း အသင်း ဘာစီလိုနာကို အနိုင်ယူကာ ယူရိုပါလိဂ်မှာ နောက်တစ်ဆင့် တက်နိုင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ပရိသတ်တွေ ဟာ ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်က အသင်းဖြစ်ပေါ်ခဲ့တဲ့ အခြေအနေတွေနဲ့ အခုအချိန်မှာ ခံစားချက်တွေဟာ ပြောင်းပြန် သဖွယ် ဖြစ်နေခဲ့တာပါ။

အဲရစ်တန်ဟတ်ကို တွေ့ရစဉ်

ယူနိုက်တက်အသင်းဟာ ဖာဂူဆန် ကိုင်တွယ်ခဲ့တဲ့ ၂၆ နှစ်ကြာ ကာလအတွင်းမှာ ပရီးမီးယားလိဂ်ဖလား ၁၃ ကြိမ်၊ ချန်ပီယံလိဂ်ဖလား ၂ ကြိမ်၊ အက်ဖ်အေဖလား ၅ ကြိမ်နဲ့ လိဂ်ဖလား ၄ ကြိမ် အပါအဝင် ဆုဖလား ၃၈ ခုကို ရယူ နိုင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

၂၀၁၃ မှာ ဖာဂူဆန် ထွက်ခွာသွားပြီးနောက် ဗန်ဟားလ်လက်ထက်မှာ အက်ဖ်အေဖလား ၁ ကြိမ်နဲ့ မော်ရင်ဟို လက်အောက်မှာ လိဂ်ဖလား၊ ယူရိုပါလိဂ်နဲ့ ကွန်မြူနတီဒိုင်းတို့ကို ရယူနိုင်ပြီးနောက် ဆုဖလားတွေနဲ့ ဝေးကွာခဲ့တာ ပါ။

အခု အဲရစ်တန်ဟတ် ကိုင်တွယ်ချိန်မှာတော့ ဆုဖလား ပြန်လည်ရယူနိုင်ဖို့ မျှော်လင့်ချက်တွေ ပြန်လည် ရှင်သန် လာခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

အဲရစ်တန်ဟတ်ဟာ ပြီးခဲ့တဲ့နွေရာသီက ယူနိုက်တက်အသင်း နည်းပြအဖြစ် ခန့်အပ်ရပြီးနောက် အထင်ကြီးစရာ ကောင်းတာတွေကို လုပ်ပြနိုင်ခဲ့ပြီး ဖာဂူဆန်နောက်ပိုင်း အောင်မြင်မှုတွေကို ပြန်လည် ဖန်တီးနိုင်ဖို့ ကြိုးစားနေတဲ့ ၆ ဦးမြောက် နည်းပြဖြစ်လာခဲ့တာပါ။

အဲရစ်တန်ဟတ်ဟာ အေဂျတ်စ်အသင်းကို ကိုင်တွယ်နေချိန် အားလပ်ရက်မှာ ယူနိုက်တက်အသင်း တာဝန်ရှိသူ တွေနဲ့ စကားပြောခဲ့ပြီး လုပ်စရာရှိတာတွေကို စတင်လုပ်ဆောင်ခဲ့ပါတယ်။ အဲရစ်တန်ဟတ်ဟာ အေဂျတ်ဇ်အသင်း နဲ့ နောက်ဆုံးပွဲ ပြီးပြီးချင်းမှာ လန်ဒန်ကို လာရောက်ပြီး အသင်းရဲ့ဝန်ထမ်းတွေနဲ့ တွေ့ဆုံပြီးနောက် ပဲလေ့စ်နဲ့ပွဲကို တက်ရောက် ကြည့်ရှုခဲ့ပါတယ်။

အဲရစ်တန်ဟတ်နဲ့ လုပ်ခ်ရှောကိုတွေ့ရစဉ်

လုပ်ခ်ရှောက "အသင်းအတွင်း ကြီးမားတဲ့အရာက သူထိန်းချုပ်နိုင်မှုဖြစ်ပြီး သူချမှတ်ထားတဲ့ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်း တွေပါ။ လူတိုင်းက သူ့ရဲ့ လုပ်ဆောင်မှု နောက်ကို လိုက်ရပါမယ်။ သူလိုချင်တဲ့ အရာကို မလုပ်နိုင်ရင် ခင်ဗျား ဘာသာ ဘယ်သူပဲဖြစ်နေပါစေ အရေးမကြီးပါဘူး"လို့ ပြောခဲ့တာပါ။

ဩစတြေးလျရာသီကြို ခရီးစဉ်အတွင်းမှာ လူငယ်ကစားသမား ဂါနာချိုဟာ အသင်းအစည်းအဝေးကို နောက်ကျခဲ့ ပါတယ်။ ဒီခရီးစဉ်ရဲ့ လက်ကျန်ပွဲတွေမှာ သူပါဝင်ကစားခွင့် မရခဲ့ပါဘူး။

ဒါအပြင် အဲရစ်တန်ဟတ်ဟာ ဝုလ်ဗ်စ်အသင်းနဲ့ ပွဲမှာ ရက်ရှ်ဖို့ဒ်ကို စည်းကမ်းပိုင်းဆိုင်ရာကြောင့် ပွဲထွက် လူစာရင်း ကနေ ချန်ခဲ့တာက ခေါင်းကြီးပိုင်းအဖြစ် ရှိခဲ့တာပါ။ ရက်ရှ်ဖို့ဒ်ဟာ လူစားဝင်ရောက်ပြီး အသင်းအတွက် အဖိုးတန် အနိုင်ဂိုးကို သွင်းယူပေးခဲ့ပါတယ်။

ရက်ရှ်ဖို့ဒ်က ပွဲအပြီးမှာ နည်းပြရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို သူနားလည်ကြောင်း ပြောခဲ့ပါတယ်။ ဂါနာချိုနဲ့ ရက်ရှ်ဖို့ဒ်တို့ရဲ့ အလယ်မှာ ရော်နယ်ဒိုရဲ့ အကြောင်းက ကြီးကြီးမားမား ရှိခဲ့ပါတယ်။

ရာသီကြို ဗယ်လက်ကာနိုနဲ့ ပွဲစဉ်ရဲ့ ပထမပိုင်းအပြီး အိုးထရက်ဖို့ဒ်ကနေ ထွက်ခွာခဲ့တဲ့ ရော်နယ်ဒိုကို အဲရစ်တန်ဟတ်က ပထမဆုံးအကြိမ် ဝေဖန်ခဲ့ပါတယ်။

ရော်နယ်ဒိုဟာ စပါးအသင်းနဲ့ပွဲမှာ လူစားလဲဝင်ရောက်ဖို့ ငြင်းဆန်ပြီး ဥမင်ထဲဝင်ခဲ့တာကြောင့် အဲရစ်တန်ဟတ်ဟာ သူ့ကို ချယ်လ်ဆီးနဲ့ပွဲအတွက် ပွဲထွက် လူစာရင်းကနေ ချန်ခဲ့တာပါ။ ယူနိုက်တက်အသင်းဟာ အရင်က နည်းပြတွေ နဲ့ ကစားသမားတွေ အဆင်မပြေဖြစ်တဲ့ အချိန်မှာ ကစားသမားဘက်ကနေ ရပ်တည်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

အဲရစ်တန်ဟတ်နဲ့ ရက်ရှ်ဖို့ဒ်ကိုတွေ့ရစဉ်

အခု တန်ဟတ် လက်ထက်မှာတော့ ဒတ်ချ်လူမျိုးနည်းပြက အသင်းတွင်း ကိစ္စတွေကို သူကိုယ်တိုင် ရာနှုန်းပြည့် ဖြေရှင်းလို့ ရတာပါ။

ရော်နယ်ဒိုဟာ ပီယာမော်ဂန်နဲ့ ပြုလုပ်ခဲ့တဲ့ အင်တာဗျူးမှာ အဲရစ်တန်ဟတ်ကို ဝေဖန်ခဲ့ပြီးနောက် ရက်ပိုင်းအကြာ မှာ ကလပ်အသင်းဟာ ပေါ်တူဂီ ကစားသမားနဲ့ နှစ်ဦးသဘောတူ စာချုပ်ဖျက်သိမ်းခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒီအခြေအနေတွေကြောင့် အဲရစ်တန်ဟတ်ဟာ ဖာဂူဆန်ခေတ်ကို ကျောခိုင်းခဲ့တာပါ။ အဲရစ်တန်ဟတ်ဟာ မော်ဒန် နည်းပြပီပီ အသင်းကို အကောင်းဆုံး တည်ဆောက်နေပြီး ရဲရင့်တဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်တွေကိုလည်း ချမှတ်ခဲ့တာ ဖြစ် ပါတယ်။

အဲဒီထဲက တစ်ခုက အငှားနဲ့ခေါ်ယူထားတဲ့ တိုက်စစ်မှူး ဝက်ဂ်ဟော့စ်ကို နံပါတ် ၁၀ နေရာမှာ ပြောင်းလဲ အသုံး ပြုပြီး ပြိုင်ဘက် ဂိုးပေါက်ကို ရက်ရှ်ဖို့ဒ် လွတ်လွတ်လပ်လပ်နဲ့ ပိုမို ခြိမ်းခြောက်နိုင်ဖို့ ပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။
နောက်တစ်ခုကတော့ ဘယ်နောက်ခံလူ လုပ်ခ်ရှောကို ဗဟိုနောက်ခံလူအဖြစ် အသုံးပြုခဲ့တာပါ။ အဲရစ်တန်ဟတ် ဟာ ရေတိုထက် ရေရှည်စီမံကိန်းကို အကောင်အထည် ဖော်လုပ်ဆောင်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ယူနိုက်တက် ကစားသမားတွေဟာ အဝတ်လဲခန်းက အဖြစ်အပျက်တွေကို ဆိုရှယ်မီဒီယာမှာ တင်ခြင်းမရှိသလို လာမယ့် ပွဲအပေါ်ကိုပဲ အာရုံစူးစိုက်မှု အပြည့်ထားနေကြတာပါ။

ယူနိုက်တက်အသင်း အနေနဲ့ နယူးကာဆယ်ကို အနိုင်ရတာပဲဖြစ်ဖြစ် ရှုံးနိမ့်တာပဲဖြစ်ဖြစ် အသင်းဟာ အရင်က မြင်တွေ့ရခြင်းမရှိတဲ့ ပုံစံအတိုင်း အရှေ့ကိုသွားနေတဲ့ အသင်းတစ်သင်းလို ဖြစ်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အသင်း တစ်သင်း တိုးတက်တယ်ဆိုတာကို အတည်ပြုဖို့အတွက် ဆုဖလားတစ်ခုတော့ ရယူနိုင်ဖို့ လိုအပ်နေတာ ပါ။

လုပ်ခ်ရှောက "ကျနော်တို့ ဆုဖလားတွေ မရခဲ့တာ အချိန်တော်တော်ကြာပါပြီ။ လူတွေကတော့ ဒါဟာ ကာရာဘောင်းဖလားလို့ ပြောကြပါလိမ့်မယ်။ ဒါပေမယ့် ကျနော်တို့အတွက်တော့ ဒါဟာ ကြီးမားပါတယ်။ ဒါက ကျနော်တို့ အချိန်တော်တော်ကြာ ရည်မှန်းနေတဲ့အရာပါ။ အခုလို အောင်ပွဲခံတဲ့ ခံစားချက်တွေ၊ ဆုဖလားတွေ ရယူမယ့် ခံစားချက်တွေကို ပြန်လည်ရရှိဖို့ပါ"လို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။

အဲရစ်တန်ဟတ်ဟာ ယူနိုက်တက်အသင်းကို ၃၉ ပွဲ ကိုင်တွယ်ထားတာမှာ နိုင်ပွဲ ၂၈ ပွဲ၊ သရေ ၅ ပွဲ၊ ရှုံးပွဲ ၆ ပွဲနဲ့ အနိုင်ရာခိုင်နှုန်း ၇၁ ရာခိုင်နှုန်းအထိ ရှိနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

Source: BBC