CNI Sport Article

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၂

လာမယ့် နွေရာသီ အပြောင်းအရွှေ့ မတိုင်ခင် ဒီရက်ပိုင်း ကြားနေရတာက မက်ဆီရဲ့ အပြောင်းအရွှေ့ သတင်းတွေ ပါ။  မက်ဆီနဲ့ ပီအက်စ်ဂျီ အသင်းတို့ ချုပ်ဆိုထားတဲ့ စာချုပ်ဟာ အခုရာသီအကုန်မှာ ကုန်ဆုံးတော့မှာဖြစ်ပြီး အခု အချိန်ထိ စာချုပ်သစ်အတွက် သဘောတူညီမှု မရရှိသေးပါဘူး။

အဲဒါကြောင့်လည်း အပြောင်းအရွှေ့နဲ့ ပတ်သက်တဲ့ ထင်ကြေးတွေဟာ ဆက်တိုက်ဆိုသလို ထွက်ပေါ်နေခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ပီအက်စ်ဂျီကလည်း မက်ဆီကို လက်မလွှတ် ခံချင်တာကြောင့် စာချုပ်သစ်ချုပ်ဆိုဖို့ ကြိုးစားနေတာပါ။

မက်ဆီကလည်း ပီအက်စ်ဂျီအသင်းနဲ့ ဒုတိယရာသီမှာ ခြေစွမ်းပြပြီး ဂိုးတွေ သွင်းယူနေသလို၊ ဂိုးတွေ ဖန်တီးနေ တာကြောင့် ပျော်ရွှင်မှုတွေ ရှိနေပေမယ့် အခုနောက်ပိုင်းမှာ စိတ်ပျက်စရာတွေ ကြုံတွေ့နေရတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ပီအက်စ်ဂျီအသင်း ချန်ပီယံလိဂ် ၁၆ သင်း အဆင့်ကနေ ထွက်ခဲ့ရပြီးနောက် မက်ဆီ အပါအဝင် အဓိက ကစား သမားတချို့ကို ပီအက်စ်ဂျီအသင်း ပရိသတ်တွေက ပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက်တာ ခံနေရပါတယ်။

နိုင်ငံတကာပွဲစဉ်တွေ မတိုင်ခင် နောက်ဆုံး ကစားခဲ့တဲ့ ပွဲမှာဆိုရင် ပီအက်စ်ဂျီ အသင်းဟာ ရှုံးပွဲကြုံတွေ့ပြီးနောက် မက်ဆီဟာ ပရိသတ်တွေရဲ့ လှောင်ပြောင်မှုတွေကို ခံနေရတာ ဖြစ်ပါတယ်။

မက်ဆီ ကိုယ်တိုင်ကလည်း ဒီအခြေအနေအပေါ် စိတ်ပျက်နေပြီး ဥမင်ထဲကို တန်းပြီး ဝင်သွားခဲ့တဲ့အထိ ဘယ်လောက်ထိ ဖြစ်သွားခဲ့လဲဆိုတာကို မြင်တွေ့ခဲ့ရတာပါ။

မက်ဆီဟာ ဘာစီလိုနာမှာ ကစားချိန်က ရလဒ်ဆိုးရင်တောင် ပရိသတ်တွေရဲ့ ဝေဖန်မှုတွေ မခံခဲ့ရပေမယ့် ပြင်သစ် မှာတော့ အခြေအနေတွေဟာ ပြောင်းပြန်ဖြစ်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ပီအက်စ်ဂျီအသင်း ရလဒ်ကောင်းရင် ချီးကျူးမှုဟာ အများကြီး မရပေမယ့် အသင်းရှုံးပွဲ ကြုံတွေ့ရင်တော့ မက်ဆီ ဟာ ပြင်သစ်သတင်းစာတွေ၊ ဘောလုံးဝေဖန် သုံးသပ်သူတွေနဲ့ ပီအက်စ်ဂျီ ကစားသမားဟောင်းတွေရဲ့ ထိုးနှက်မှု တွေ ခံနေရတာပါ။

အဲဒါတွေကြောင့်လည်း မက်ဆီဟာ ပီအက်စ်ဂျီနဲ့ စာချုပ်သစ် ချုပ်ဆိုဖို့ ကြန့်ကြာနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအချိန်မှာ အသင်းဟောင်း ဘာစီလိုနာ အသင်းကတော့ မက်ဆီကို ပြန်လည်ခေါ်ယူဖို့ ချိတ်ဆက်နေပြီ ဖြစ်ပါတယ်။

ဘာစီလိုနာအသင်း အကြီးအကဲ လာပေါ်တာ အပါအဝင် အသင်း တာဝန်ရှိသူတွေဟာ မက်ဆီကို ပြန်ခေါ်ယူချင်တဲ့ သူတို့ရဲ့ဆန္ဒတွေကို ဖုံးကွယ်ထားခြင်း မရှိပါဘူး။

မက်ဆီအတွက် အသင်းက အမြဲတမ်း တံခါးဖွင့် ထားတယ်လို့ လာပေါ်တာ အပါအဝင် နည်းပြ ဇာဗီ ကိုယ်တိုင်က ပြောထားတာပါ။ ဘာစီလိုနာရဲ့ လက်ရှိ ကစားနေတဲ့ ကစားသမားတွေကလည်း မက်ဆီသာ ပြန်လာရင် ပြင်သစ် မှာလို မဟုတ်ဘဲ ပျော်ရွှင်စေရမယ်လို့ အာမခံထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။

မက်ဆီဟာ ၂၀၂၁ က ဘာစီလိုနာအသင်းနဲ့ စာချူပ်သက်တမ်း တိုးချင်ပေမယ့် ဘဏ္ဍာရေး အခက်အခဲတွေကြောင့် မတိုးခဲ့ရဘဲ ထွက်ခွာခဲ့ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။ မက်ဆီကလည်း မထွက်ခွာချင်ပေမယ့် ထွက်ခဲ့ရလို့ သတင်းစာ ရှင်းလင်း ပွဲမှာ ငိုကြွေးခဲ့ရတဲ့အထိ ဖြစ်ခဲ့တာပါ။

မက်ဆီဟာ ပီအက်စ်ဂျီ ရောက်ခဲ့ပေမယ့်လည်း အားလပ်ရက်တွေမှာဆို ဘာစီလိုနာ ပြန်လာပြီး အသင်းဖော် ဟောင်းတွေနဲ့ ပြန်လည် တွေ့ဆုံကာ ညစာစားခဲ့တာတွေလည်း ရှိခဲ့ပါတယ်။

မက်ဆီအတွက်တော့ ဘာစီလိုနာ အသင်းဟာ ကစားသမားဘဝ တစ်လျှောက်လုံး ရှိခဲ့တဲ့ နေရာဖြစ်ပြီး သူ့အိမ်လို ဖြစ်နေတယ်ဆိုတာ အသေအချာပါပဲ။ အဲဒါကြောင့်လည်း မက်ဆီနဲ့ ဘာစီလိုနာ သတင်းဟာ ဒီရက်ပိုင်း ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ထွက်ပေါ်နေခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒါပေမယ့် မက်ဆီကို လိုချင်တဲ့ အသင်းဟာ ဘာစီလိုနာ တစ်သင်းတည်းတော့ မဟုတ်ပါဘူး။

မေဂျာလိဂ်ကလပ် အင်တာမိုင်ယာမီနဲ့ ဆော်ဒီကလပ် အသင်းတွေကလည်း မက်ဆီကို ခေါ်ယူဖို့ စိတ်ဝင်စားနေပြီး ချိတ်ဆက်မှုတွေ ပြုလုပ်နေတာပါ။

အင်တာမိုင်ယာမီအသင်းဆို ပူးတွဲပိုင်ရှင် ဒေးဗစ်ဘက်ခမ်းနဲ့ မက်ဆီကို အသင်းထံ လာရောက်ဖို့ ဆွဲဆောင်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

မကြာသေးခင်က ထွက်ပေါ်ခဲ့တဲ့ သတင်းတွေ အရဆိုရင် မေဂျာလိဂ်ဟာ မက်ဆီကိုခေါ်ပြီး သူတို့လိဂ်ကို လူတွေ အာရုံစိုက်လာအောင် ဆွဲဆောင်နိုင်ဖို့အတွက် အသင်းအားလုံးက ကစားသမားရဲ့ လုပ်ခလစာကိုတောင် ဝိုင်းပြီး ထောက်ပံ့ပေးဖို့ စီစဉ်နေခဲ့တာပါ။

ဒီလိုပါပဲ ဆော်ဒီကလပ် အသင်းတွေကလည်း ရော်နယ်ဒိုကို အယ်လ်နာဆာက ခေါ်ယူပြီးနောက် မက်ဆီကိုပါ ထပ်ပြီးခေါ်ယူဖို့ ကြိုးစားနေခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ရော်နယ်ဒို ရနေတဲ့ တစ်နှစ်လုပ်ခ ယူရိုသန်း ၂၀၀ ထက်တောင် မက်ဆီကို ပိုပြီးပေးဖို့ စီစဉ်နေတာပါ။ ဒါကြောင့် လည်း မက်ဆီ အတွက်တော့ သွားရမယ့် အသင်းကို ကိုယ်တိုင်စိတ်ကြိုက် ရွေးချယ်ပြီး သွားလို့ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒါပေမယ့် မက်ဆီကတော့ အခုအချိန်ထိ အနာဂတ်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး အရိပ်အမြွက်တောင် ချပြခြင်း မရှိတာပါ။ ဒါကြောင့်လည်း လာမယ့်ရာသီ မက်ဆီ ဘယ်အသင်းမှာ ရှိနေလဲဆိုတာကို ခန့်မှန်းရ ခက်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

အခုအချိန်မှာ အားလုံးကလည်း မက်ဆီရဲ့ ပြောစကားကို စောင့်နေတာဖြစ်ပြီး အာဂျင်တီးနား အသင်း ခေါင်းဆောင်ကတော့ လက်ရှိအချိန်မှာ ပရော်ဖက်ရှင်နယ် ဆန်ဆန် ပီအက်စ်ဂျီ အသင်းအတွက်သာ အာရုံစိုက်ဖို့ ဆုံးဖြတ်ထားတာပါ။

ရာသီကုန်ချိန်မှသာ အနာဂတ်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဆုံးဖြတ်ချက် ချသွားမှာဖြစ်ပြီး အဲဒီအချိန်ရောက်မှ မက်ဆီ နောက် ရာသီ ကစားမယ့်အသင်းကို သိရှိနိုင်မှာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။

ဒါပေမယ့် အားကစား စာမျက်နှာတွေမှာတော့ မက်ဆီရဲ့ အနာဂတ်နဲ့ ပတ်သက်တဲ့ သတင်းတွေကို ကစားသမား ဆုံးဖြတ်ချက် မချမချင်း ထင်ကြေး အမျိုးမျိုး ဖော်ပြခံနေရတာကို မြင်တွေ့ရဖို့ ရှိနေသေးတာ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒါကြောင့် လာမယ့်ရာသီမှာ မက်ဆီ ဘယ်အသင်းမှာ ကစားမလဲဆိုတာကို စိတ်ဝင်စားဖွယ် စောင့်ကြည့်ရတော့ မှာ ဖြစ်ပါတယ်။

CNI International Article

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၁

အပြာသရုပ်ဆောင် မင်းသမီးဟောင်းကို နှုတ်ပိတ်နေရန် ငွေပေး ခိုင်းစေခဲ့မှုနှင့် ပတ်သက်သည့် ပြစ်မှုတစ်ခု ကြောင့် အမေရိကန်သမ္မတဟောင်း ဒေါ်နယ်ထရမ့် တရားစွဲခံခဲ့ရသည်။

ထို့ကြောင့် အမေရိကန်သမ္မတအဖြစ် လေးနှစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ဖူးသည့် ထရမ့်သည် တရားသူကြီးရှေ့ အစစ် ဆေးမခံရခင် လက်ဗွေနှိပ်ရန်၊ မှုခင်းဓာတ်ပုံ အရိုက်ခံရရန် ရက်ပိုင်း အလိုသာ လိုတော့သည်။

ယခု ကိစ္စများသည် ထရမ့်တစ်ယောက် လာမည့် ၂၀၂၄ ခုနှစ် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲကို ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ရန် အတွက် မဲဆွယ်မှုများ လုပ်ဆောင်နေစဉ် ပေါ်ပေါက်လာခြင်း ဖြစ်သည်။

ထို့ကြောင့် ထရမ့်သည် သမိုင်းသစ်တစ်ခု တင်ရှိခဲ့ပြီ ဖြစ်သည်။ သို့သော် ယင်းသည် ၎င်းအလိုရှိ သကဲ့သို့ ကောင်းမွန်သည့် မှတ်တမ်းမျိုးတော့ မဟုတ်ပေ။

ထရမ့်သည် ရာဇဝတ်မှု စွပ်စွဲချက်အတွက် တရားစွဲဆိုခံရသည့် ပထမဆုံးသော အမေရိကန်သမ္မတ ဆိုသည့် မှတ်တမ်းကို ရရှိသွားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

တရားစွဲဆိုမှုနှင့် ပတ်သက်သည့် သတင်းများ ပေါ်ထွက်လာခဲ့ပြီးနောက် ထရမ့်ဘက်မှ ကြေညာချက်တစ်စောင် ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီး ယင်းတွင် ယခု တရားစွဲဆိုမှုသည် ၎င်းအပေါ် တိုက်ခိုက်မှု ဖြစ်ကြောင်း၊ သူ၏ ၂၀၂၄ ခုနှစ် ရွေးကောက်ပွဲ ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မှုကို နှောင့်ယှက်ရန်အတွက် ဒီမိုကရက်တစ်များ၏ ကြိုးပမ်းမှုသာ ဖြစ်ကြောင်း ရေးသားဖော်ပြထားသည်။

ထရမ့်နှင့် ပတ်သက်၍ ဘာတွေ ဖြစ်နေတာလဲ

******************************************

ထရမ့်ကို တရားစွဲဆိုရန် နယူးယောက်တွင် ရှိသော တရားသူကြီးများ အဖွဲ့တစ်ခုက ကြာသပတေးနေ့ ညတွင် မဲပေး ဆုံးဖြတ်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ရရှိထားသော သက်သေများသည် သမ္မတဟောင်းအပေါ် တရားစွဲဆိုရန် လုံလောက်မှု ရှိသည်ဟု ၎င်းတို့အနေဖြင့် ယုံကြည်ထားခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။

သို့သော် လက်ရှိ အချိန်အထိ မည်သို့ စွဲချက်တင်ထားသည် ဆိုသည်ကိုတော့ မသိရပေးပေ။

တရားသူကြီးများဘက်က ထရမ့်သည် စတိုမီဒန်နီယဲလ် ဟုခေါ်သော အပြာမင်းသမီးဟောင်း တစ်ဦးကို နှုတ်ပိတ် နေစေရန် ငွေပေးခဲ့သည်ဟု ယုံကြည်နေကြပြီး ယင်းနှင့်ပတ်သက်သည့် သက်သေများအား ကြားနာစစ်ဆေးမှုကို သီတင်းပတ်ပေါင်းများစွာ လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။

ထိုကိစ္စသည် ထရမ့် ဟီလာရီကလင်တန်ကို အနိုင်ရကာ သမ္မတအဖြစ် ရွေးချယ်ခံခဲ့ရသည့် ၂၀၁၆ ခုနှစ် ရွေးကောက်ပွဲ မတိုင်ခင် ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ယခု တရားစွဲဆိုမှုနှင့် ပတ်သက်သည့် အသေးစိတ် အကြောင်းအရာများကို အသက် ၇၆ နှစ်အရွယ် ထရမ့် လာရောက် အဖမ်းခံကာ မန်ဟက်တန် တရားသူကြီး တစ်ဦးရှေ့မှောက်သို့ ရောက်ရှိလာမည့် အင်္ဂါနေ့တွင်မှ သိရမည် ဖြစ်သည်။

အပြာမင်းသမီး စတိုမီဒန်နီယဲလ်ကိုတွေ့ရစဉ်

ထရမ့်အပေါ် ဘာတွေ စွပ်စွဲထားသလဲ

*************************************  

ထရမ့်နှင့် ၂၀၀၆ ခုနှစ်တွင် လိင်မှုရေးရာအရ ပတ်သက် ဆက်နွယ်မှု ရှိခဲ့သည်ဟု ဒန်နီယဲလ်က ပြောခဲ့သော်လည်း  ထရမ့်ကတော့ ယင်းကို အစဉ်တစိုက် ငြင်းဆိုခဲ့သည်။

ဒန်နီယဲလ်သည် သူမနှင့် ထရမ့်တို့အကြား ဘာဖြစ်ခဲ့သလဲ ဆိုသည်နှင့်ပတ်သက်၍ ၂၀၁၆ ခုနှစ်တွင် သတင်း မီဒီယာများကို သတင်းအချက်အလက် ရောင်းချရန် ကြိုးပမ်းခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် ထရမ့်၏ ရှေ့နေဖြစ်သူ မိုက်ကယ်ကိုဟန်က သူမကို နှုတ်ပိတ်ရန် ဒေါ်လာ ၁၃၀,၀၀၀ ပေးခဲ့ရပြီး ထိုသို့သော ငွေပေးချေမှုကို နှုတ်ပိတ်ခဟု သတ်မှတ်သည်။

ထိုသို့ ငွေပေးမှုသည် တရားမဝင်ဟု သတ်မှတ်၍ မရနိုင်သော်လည်း ထရမ့်အတွက် ပြဿနာဖြစ်စေသည်မှာ ကိုဟန်က ယင်းအတွက် ငွေပြန်လည် ထုတ်ယူမှုကို သူ၏ အကောင့်တွင် မှတ်တမ်းအဖြစ် ရှိနေခြင်း ဖြစ်သည်။

ထို့ကြောင့် ထရမ့်သည် နှုတ်ပိတ်ရန် ငွေပေးချေမှုအား စီးပွားရေးအတွက် အသုံးစရိတ်ဟု လိမ်လည် ထွက်ဆိုခဲ့ သည်ဟု စွပ်စွဲခံထားရသည်။

ထိုကိစ္စသည် အမေရိကန်နိုင်ငံသားများ မဲပေးမှု မတိုင်ခင် ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သောကြောင့် ယင်းက ရွေးကောက်ပွဲ မဲဆွယ်မှုဆိုင်ရာ ငွေပေးချေမှု ဥပဒေကိုလည်း ချိုးဖောက်ရာ ရောက်နေသည်။

ထို့ကြောင့် ထရမ့်သည် ထိုငွေပေးချေမှု ကိစ္စအတွက် တရားရင်ဆိုင်ရတော့မည် ဖြစ်သည်။ သို့သော် ထရမ့်ဘက်က ၎င်းအနေဖြင့် မည်သည့် အမှားမှ လုပ်ဆောင်ခဲ့ခြင်းမရှိဟု ငြင်းဆိုထားကာ ယခုစွဲချက်သည်လည်း နိုင်ငံရေးအရ နှိပ်ကွပ်မှု ဖြစ်သည်ဟု ချေပထားသည်။

ထရမ့်ရဲ့ ရှေ့နေ ကိုဟန်ကိုတွေ့ရစဉ်

ပြစ်မှုထင်ရှားလျှင် ထရမ့် ထောင်ကျမည်လား

*******************************************

ယခု စွဲချက်များအတွက် ထရမ့် တစ်ယောက် အပြစ်ရှိကြောင်း စစ်ဆေးတွေ့ရှိခဲ့လျှင်ပင် ၎င်းအတွက် ဒဏ်ငွေ ပြစ်ဒဏ် ကျခံရနိုင်ခြေ ပိုများသော်လည်း ထရမ့်အနေဖြင့် ထောင်ကျနိုင်ခြေလည်း ရှိနေသေးသည်။

၎င်းအပေါ် စွဲဆိုထားသည့် စွဲချက်များထဲကို ရာဇဝတ်ပြစ်မှုကြီးဟု သတ်မှတ်လျှင်ပင် ထရမ့်သည် အမြင့်ဆုံး ထောင်ဒဏ် လေးနှစ်အထိ ကျခံရနိုင်ခြေရှိမှုနှင့် ရင်ဆိုင်ရမည်ဖြစ်သည်။ သို့သော် ယခုကိစ္စများတွင် ထရမ့် အနေ ဖြင့် ထောင်ဒဏ် ပြစ်ဒဏ် ကျခံရနိုင်ခြေမှာ မရှိသလောက် နည်းပါးသည်ဟု တရားရေးရာ ကျွမ်းကျင် သူများက သုံးသပ်ထားသည်။

ဒီမိုကရက်တစ် သမ္မတ ဘိုင်ဒန်ကိုတွေ့ရစဉ်

ထရမ့် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲ ဆက်ပြိုင်ခွင့် ရပါ့မလား

*************************************************

ထိုမေးခွန်းအတွက် အဖြေမှာ ရပါမည်ဟူ၍ ဖြစ်သည်။ လက်ရှိ အချိန်အထိ အမေရိကန် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံ ဥပဒေ တွင် ထိုသို့သော ကန့်သတ်ချက်မျိုး မရှိခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။

ထို့ကြောင့် ထရမ့်သည်ပင် တရားစွဲခံထားရချိန်တွင်ပင် ယင်း၏ ရွေးကောက်ပွဲ မဲဆွယ်မှုများကို ဆက်လက် ပြုလုပ် သွားနိုင်မည်ဖြစ်သည်။ နောက်ဆုံး ထောင်ချခံထားရသည့် အခြေအနေတွင်ပင် ထရမ့်သည် သဘောတရားရေးရာ အရ သမ္မတရွေးကောက်ပွဲကို ဆက်လက် ယှဉ်ပြိုင်ခွင့် ရှိနေကာ ရွေးကောက်ပွဲ အနိုင်ရခွင့်လည်း ရှိနေသည်။

သို့သော် ထိုသို့ ဖြစ်လာနိုင်ခြေသည်လည်း များများစားစား ရှိနေသည်တော့ မဟုတ်ပေ။

ရှည်လျားသော တရားစွဲဆိုမှု၊ ရုံးတင် စစ်ဆေးမှုများက ထရမ့်အတွက် အနှောင့်အယှက် ဖြစ်စေမည် ဖြစ်ကာ ၎င်း၏အချိန်၊ စွမ်းအင်နှင့် ရွေးကောက်ပွဲအတွက် လူထုတွေ့ဆုံပွဲများ ပြုလုပ်ရေးအတွက် အချိန်သတ်မှတ်ခြင်း စသည့် ကိစ္စရပ်များအတွက် ကြီးမားစွာ အနှောင့်အယှက် ဖြစ်စေမည်မှာလည်း သေချာနေသည်။

ထရမ့်အတွက် ပထမဆုံး တရားစွဲခံရမှုလား

****************************************

ယခုဖြစ်ရပ်သည် ထရမ့်အတွက် ပထမဆုံးအကြိမ် တရားစွဲခံရမှုတော့ မဟုတ်ပေ။ ထရမ့်သည် သမ္မတအဖြစ် ရှိနေ စဉ် ကွန်ဂရက် လွှတ်တော်၏ စစ်ဆေးမေးမြန်းမှုနှင့် နှစ်ကြိမ်တိုင်တိုင် ရင်ဆိုင်ခဲ့ရသည်။

ယင်းကို နိုင်ငံခေါင်းဆောင်များအပေါ် စွပ်စွဲပြစ်တင်ခြင်း၊ သံယရှိခြင်းဟု ခေါ်သည်။ သို့သော် ထိုနှစ်ကြိမ်လုံးကို ဆီးနိတ်လွှတ်တော်က တရားသေလွှတ်ပေးခဲ့သည်။

လက်ရှိ အချိန်တွင် သမ္မတအဖြစ် ဆက်မရှိနေတော့သည့်အတွက် ၎င်းသည် စွပ်စွဲပြစ်တင်ခြင်း ထပ်မံခံရတော့ မည် မဟုတ်သော်လည်း တရားစွဲဆိုမှုနှင့် ရင်ဆိုင်ရနိုင်ခြေရှိနေကာ ရာဇဝတ်မှုဆိုင်ရာ စုံစမ်းစစ်ဆေးမှု ပေါင်းများ စွာကိုလည်း ကြုံတွေ့ရတော့မည် ဖြစ်သည်။

Source: BBC

CNI International Article

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၆

စစ်ဒဏ်သင့် ဆီးရီးယားနိုင်ငံတွင် ဆယ်စုနှစ် တစ်ခုအတွင်း ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် သံရုံးပြန်ဖွင့်ရန် ဆော်ဒီအစိုးရ က ဆီးရီးယားနှင့် ဆွေးနွေးမှုများ လုပ်ဆောင်နေသည်ဟု ဆော်ဒီနိုင်ငံပိုင် သတင်းတွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

ယင်းက အရှေ့အလယ်ပိုင်း ဒေသတွင်း သံရေးတမန်ရေးဆိုင်ရာ ပြောင်းလဲလာမှုလည်း ဖြစ်သည်။

ယခုကိစ္စများ မတိုင်ခင် တရုတ်၏ ကြားဝင်စေ့စပ်မှုကြောင့် အစဉ်အလာ ရန်ဘက် ဆော်ဒီနှင့်အီရန်တို့က နှစ်နိုင်ငံ ကြား ဆက်ဆံရေးကို ပြန်လည်စတင်ရန်၊ သံရုံးများ ပြန်ဖွင့်ရန် သဘောတူညီခဲ့ ကြသည်။

နှစ်ပေါင်းများစွာကြာ တင်းမာမှုများ ရှိခဲ့ပြီးမှ ယခုကဲ့သို့ ပြန်အဆင်ပြေလာခြင်း ဖြစ်သည်။

ဆီးရီးယား သမ္မတ အာဆတ်ကိုတွေ့ရစဉ်

ဆီးရီးယားသမ္မတ ဘာရှားအယ်လ်အာဆတ်သည် ၂၀၁၁ ခုနှစ်မှ စတင်ခဲ့သည့် အာရပ်နွေဦး တော်လှန်ရေးကြောင့် မတည်မငြိမ်ဖြစ်ခဲ့သော ဆီးရီးယားခေါင်းဆောင် ရာထူးကို ယနေ့အထိ ဆုပ်ကိုင်ထားနိုင်ဆဲ ဖြစ်သည်။ အီရန်နှင့် ရုရှား နှစ်နိုင်ငံထဲထံမှ ကူညီထောက်ပံ့မှုဖြင့် ယခုကဲ့သို့ စွမ်းဆောင်နိုင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

နိုင်ငံခြားရေးဌာနမှ အမည်မဖော် ပြထားသော သတင်းအရင်းအမြစ်များကို ကိုးကား၍ ဆော်ဒီသတင်းဌာနက နှစ်နိုင်ငံကြား ဆက်ဆံရေးများ ပြန်လည် စတင်ရန် ခေါင်းဆောင်များကြား ဆွေးနွေးမှုများ လုပ်ဆောင်လျက် ရှိသည်ဟု ဖော်ပြထားသည်။

ဆော်ဒီနိုင်ငံပိုင် သတင်း မတိုင်ခင်ကတည်း အာရပ်ဘာသာဖြင့် ထုတ်လွှင့်သော သတင်းဌာနတစ်ခုတွင် ထိုအကြောင်းကို ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီးဖြစ်ကာ ဆော်ဒီနှင့်ဆီးရီးယားတို့အကြား ပုံမှန် ဆက်ဆံရေး ပြန်ဖြစ်ရန်အတွက် ရုရှားက ကြားဝင်စေ့စပ်ပေးနေသည်ဟုလည်း The Wall Street ဂျာနယ်တွင် ဖော်ပြသည်။

အီရန်နဲ့ ဆော်ဒီ ဆက်ဆံရေး ညှိနှိုင်းပေးခဲ့သော တရုတ်

ဆော်ဒီနှင့် ဆီးရီးယားတို့အကြား ဆက်ဆံရေး အခြေအနေများသည် ဆော်ဒီနှင့်အီရန် နှစ်နိုင်ငံကြား ဆက်ဆံရေး ပြန်လည် စတင်ရန် အထင်ကရ သဘောတူညီချက် ရရှိခဲ့ခြင်း၏ နောက်ဆက်တွဲ ဖြစ်စဉ်များ ဖြစ်သည်။

ယခု ဆီးရီးယားဖြစ်စဉ်သည် ဆော်ဒီနှင့်အီရန်တို့အကြား ဆက်ဆံရေး အခြေအနေများ ပြန်လည် စတင်ရန် သဘောတူညီချက်သည် ဒေသတွင်းရှိ ပဋိပက္ခများကို အဆုံးသတ်ရေးအတွက် အရေးပါကြောင်းကိုလည်း ဖော်ညွှန်းနေသည်။

ဆော်ဒီနှင့် ကာတာတို့ အပါအဝင် အမေရိကန်၏ ဒေသတွင်း မဟာမိတ်တချို့သည် ဆီးရီးယား ပြည်တွင်းစစ် အတွင်း အာဆတ်ကို ဖြုတ်ချလိုသော အတိုက်အခံ လက်နက်ကိုင်များကို ထောက်ခံခဲ့သော်လည်း ယနေ့ အချိန် အထိ အာဆတ်ကို ဖြုတ်ချနိုင်ခြင်း မရှိသည့် အခြေအနေက ဒေသတွင်း နိုင်ငံများကို ဆီးရီးယားသမ္မတနှင့် ပိုမို နီးကပ်စွာ ဆက်ဆံရန် ပြောင်းလဲလာစေခဲ့သည်ဟုလည်း ယူဆရသည်။

သို့သော် ဆော်ဒီ၏ မဟာမိတ် အမေရိကန်ဘက်ကတော့ ဒေသတွင်း နိုင်ငံများ အာဆတ် အစိုးရနှင့် ပုံမှန် ဆက်ဆံ ရေး ပြန်လုပ်ခြင်းကို ကန့်ကွက်ထားသည်။

ဆီးရီးယား ပြည်တွင်းစစ်အတွင်း အစိုးရ၏ လူမဆန်သော ရက်စက်မှုများအပြင် နိုင်ငံရေးအဖြေရှာမှုအတွက် တိုးတက်သော ရလဒ်များ ထွက်ပေါ်လာစေရန် လိုအပ်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။

လက်ရှိ အချိန်အထိ ဆီးရီးယား သတင်းဌာနများက ထိုသတင်းနှင့် ပတ်သက်၍ ထုတ်ပြန်မှု မရှိသေးသကဲ့သို့ အခြေအနေ အရပ်ရပ်နှင့် ပတ်သက်၍ မေးမြန်းမှုများကိုလည်း နှစ်ဖက်စလုံးမှ ခေါင်းဆောင်များက ဖြေဆိုခြင်း မရှိသေးပေ။

ယခု သီတင်းပတ် ကြာသပတေးနေ့ အစောပိုင်းတွင် ရုရှားသမ္မတ ပူတင်က အိုမန် ဆူလ်တန် ဟိုင်သမ်ဘင် တာရစ်အား ဖုန်းဆက်ခဲ့သည်။

 ဆီးရီးယားစစ်ပွဲအတွင်းက ရုရှားတပ်ဖွဲ့

ယင်းကို နှစ်နိုင်ငံကြား သံတမန်ဆက်ဆံရေး စတင်ခဲ့ပြီးနောက်ပိုင်း ပထမဆုံးသော အဆင့်မြင့် အပြန်အလှန် ဆက်သွယ်မှုဟု ရုရှားဘက်က သတ်မှတ်သည်။ အိုမန်သည် ဆိုဗီယက် ပြည်ထောင်စုနှင့် ၁၉၈၅ ခုနှစ်ကတည်းက ဆက်ဆံရေး စတင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

အိုမန်သည် အနောက်အုပ်စုနှင့် အီရန်တို့အကြား စေ့စပ်ဆွေးနွေးပေးသူအဖြစ် ကာလရှည် ဆောင်ရွက် ပေးခဲ့ သည်။ မကြာသေးခင်ကလည်း ယီမင်၏ ကာလရှည် ပဋိပက္ခကို အဆုံးသတ်ရေး အိုမန်တွင် ဆွေး နွေးပွဲများ ကျင်းပခဲ့သည်။

ကာလရှည် ယီမင်ပြည်တွင်းစစ်သည် အရှေ့အလယ်ပိုင်းမှ အင်အားကြီး လူမျိုးစုနှစ်ခုကို ကိုယ်စားပြုသည့် ဆော်ဒီ နှင့် အီရန်တို့အကြားမှ အားပြိုင်မှုဖြစ်ပြီး ဆော်ဒီက ယီမင်ပြည်ပြေးအစိုးရကို ထောက်ပံ့ကာ အီရန်က မြို့တော် ဆာနားကို ထိန်းချုပ်ထားသည့် ဟူသီသူပုန်များကို ထောက်ပံ့ပေးလျက်ရှိသည်။

၂၀၁၁ လူထုအုံကြွမှုများမှ ပြည်တွင်းစစ်ပွဲသို့ ပြောင်းလဲသွားခဲ့သည့် ဆီးရီးယား အရေးတွင်လည်း ဆော်ဒီအစိုးရ သည် အာဆတ် အစိုးရကို ဖြုတ်ချလိုသည့် ဆီးရီးယား အတိုက်အခံများကို ထောက်ပံ့ပေးခဲ့သည်။

သို့သော် မကြာသေးခင် နှစ်များအတွင်း အရှေ့အလယ်ပိုင်း ဒေသတွင်းမှ အခြေအနေများမှာ ပြောင်းလဲလာခဲ့ သည်။ ပြီးခဲ့သည့်လ ဆီးရီးယားနှင့်တူရကီတို့တွင် အင်အားပြင်း ငလျင်လှုပ်မှုကလည်း နိုင်ငံတကာအသိုင်းအ ဝိုင်း၏ အာရုံစိုက်မှုကိုရရှိကာ လုပ်ငန်းစဉ်များကို မြန်ဆန်လာခဲ့သည်။

ဆော်ဒီ အပါအဝင် အာရပ်နိုင်ငံများက ဆီးရီးယားသို့ အကူအညီများစွာ ပေးပို့ခဲ့ကြသည်။

အာဆတ်ဖြုတ်ချရေး တိုက်ခိုက်နေသော ကာဒ့်တပ်ဖွဲ့ကိုတွေ့ရစဉ်

အာဆတ်သည် ပြီးခဲ့သည့် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် အိုမန်သို့ သွားရောက် လည်ပတ်ခဲ့ကာ ပြီးခဲ့သည့် သီတင်း ပတ်ကုန် ပိုင်းတွင် ယူအေအီးသို့ သွားရောက်ခဲ့သည်။ ယူအေအီးသည်ပင် ဆီးရီးယားပဋိပက္ခ အစပိုင်းတွင် အာဆတ်ကို ဆန့်ကျင်သော အတိုက်အခံများကို ထောက်ပံ့ပေးသည့် နိုင်ငံဖြစ်ခဲ့သည်။

ဆီးရီးယားနှင့် ဆက်ဆံရေးသည် မရှိမဖြစ် အရေးပါသည်ဟု ယူဆသော အာရပ်နိုင်ငံ အရေအတွက်မှာ သိသိသာ သာ မြင့်တက်လာသည်ဟု ဆော်ဒီနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးက မကြာသေးခင်ကမှ လူသိရှင်ကြား ထုတ်ဖော် ပြောဆိုခဲ့သည်။

လာမည့် မေလတွင် ဆော်ဒီသည် အာရပ်အဖွဲ့ချုပ် ညီလာခံကို အိမ်ရှင်အဖြစ် လက်ခံကျင်းပ သွားမည်ဖြစ်ပြီး ယင်းတွင် အာရပ်နိုင်ငံအများစုက ဆီးရီးယားအား အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် ပြန်လည် လက်ခံရန် မျှော်လင့်ထားသည်ဟု အဖွဲ့၏ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးက ပြောသည်။

ပဋိပက္ခများ စတင်ခဲ့သည့် ၂၀၁၁ ခုနှစ်တွင် ဆီးရီးယား၏ အဖွဲ့ဝင်ဖြစ်မှုကို ရပ်ဆိုင်းလိုက်ခြင်း ဖြစ်သည်။

အရှေ့အလယ်ပိုင်း ဒေသအပေါ် တရုတ်နှင့် ရုရှားတို့၏ စိတ်ဝင်စားမှုက အမေရိကန် အရာရှိများအတွက် ကာလ ရှည် စိုးရိမ်မှုကို ဖြစ်စေသည်။ အမေရိကန်ဘက်က အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသကို ကမ္ဘာ့စွမ်းအင် ဈေးနှုန်း အတွက် အခရာကျသော ဒေသတစ်ခုအဖြစ် ရှုမြင်ထားသည်။

အမေရိကန်တွင် ယခင်ကထက် ရေနံစိမ်း ပိုထွက်ကာ ရေနံနှင့်ပတ်သက်၍ ဆော်ဒီအပေါ် မှီခိုနေရမှုကို ယခင်က ထက် ပိုမိုလျော့ချ ထားနိုင်သော်လည်း ယခုကဲ့သို့ ရှုမြင်နေခြင်း ဖြစ်သည်။

အမေရိကန်၏ မဟာမိတ်နိုင်ငံ တစ်ခုဖြစ်သော ဆော်ဒီအစိုးရသည် ယခုနောက်ပိုင်း ကာလများတွင် အမေရိကန် ထက် ရုရှားနှင့်ပို၍ နီးကပ်သော ဆက်ဆံရေး ရှိလာသည်။ ထို့အပြင် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကာလတွင် ကမ္ဘာ့ရေနံ ဈေး များကို မြှင့်တင်ရန် ရေနံထုတ်လုပ်မှုကို လျှော့ချခဲ့သည့် ဆော်ဒီဦးဆောင်သော OPEC အဖွဲ့၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို လည်း ရုရှားက ချီးကျူးခဲ့သည်။

အမေရိကန်နှင့် ဆော်ဒီတို့အကြား ဆက်ဆံရေးသည် အမေရိကန်သတင်းထောက် တစ်ဦးကို ဆော်ဒီအစိုးရက သတ်ဖြတ်ခဲ့မှုနှင့် ပတ်သက်၍ ဆိုးရွားလျက်ရှိသည်။

Source: AP

CNI Sport Article

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၆

ရော်နယ်ဒို အတွက်တော့ ကစားတဲ့ ပွဲတိုင်းမှာ စံချိန်တွေ တင်နေတာဖြစ်ပြီး အခုလည်း နိုင်ငံတကာ ပွဲအများဆုံး ကစားသမားဆိုတဲ့ စံချိန်ကို တင်လိုက်ပြန်ပြီ ဖြစ်ပါတယ်။

ရော်နယ်ဒိုဟာ လက်ချင်စတိန်းကို ၄ ဂိုး- ဂိုးမရှိနဲ့ အနိုင်ရခဲ့တဲ့ ယူရို ၂၀၂၄ ခြေစစ်ပွဲမှာ ပေါ်တူဂီအတွက် ပါဝင် ကစားခဲ့ပြီးနောက် ကူဝိတ်ကစားသမား မူတာဝါရဲ့စံချိန်ကို ၁ ပွဲအသာနဲ့ ကျော်ဖြတ်ပြီး ၁၉၇ ပွဲနဲ့ စံချိန်တင် နိုင်ခဲ့ တာပါ။

ရော်နယ်ဒိုရဲ့ ဒီစံချိန်ဟာ ကစားသမားတိုင်း ချိုးဖျက်ဖို့ တော်တော်လေး ခက်ခဲတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ရော်နယ်ဒိုဟာ အသက် ၃၈ နှစ် အရွယ်ရှိပြီ ဖြစ်ပေမယ့် အခုအချိန်ထိ နိုင်လိုစိတ် ပြင်းပြနေပြီး ပွဲတိုင်းကို ပွဲချိန်အပြည့် ပါဝင်ကစားဖို့ စိတ်အားထက်သန်နေတာပါ။

နိုင်ငံတကာ ကစားသမားဘဝမှာ ရော်နယ်ဒိုဟာ ပွဲအရေအတွက် အများဆုံး ကစားသမားဆိုတဲ့ စံချိန်မတင်နိုင် ခင်မှာ ဂိုးအများဆုံး ကစားသမားဆိုတဲ့ စံချိန်ကိုလည်း တင်ထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ရော်နယ်ဒိုဟာ အီရန် ဂန္တဝင် အလီဒါယီရဲ့စံချိန်ကို ကျော်ဖြတ်ပြီး စံချိန်တင်ထားတာပါ။

ချန်ပီယံလိဂ်ဖလား ၅ ကြိမ်ဆွတ်ခူးထားသူ ရော်နယ်ဒိုကိုတွေ့ရစဉ်

ပေါ်တူဂီ ကစားသမားဟာ လက်ချင်စတိန်းအသင်းနဲ့ ပွဲမှာ ၂ ဂိုး သွင်းယူပြီးနောက် နိုင်ငံတကာသွင်းဂိုး ၁၂၀ အထိ ရှိလာခဲ့ပြီး သူ့ရဲ့စံချိန်ကို ကျော်ဖြတ်နိုင်ဖို့ အနီးစပ်ဆုံးလို့ ပြောလို့ရတဲ့ မက်ဆီတောင် လိုက်မှီဖို့ ၂၁ ဂိုးအထိ လိုနေ တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ရော်နယ်ဒိုကတော့ သူ့စံချိန်ကို တခြား ကစားသမားတွေ လိုက်ဖို့ဆိုတာထက် သူကပဲ သူ့ရဲ့စံချိန်တွေကို ချိုးဖျက် ပြီး စံချိန်သစ်တွေကို တင်နေတာပါ။ ပေါ်တူဂီအသင်းအတွက် ၂၀၀၃ မှာ စတင် ပွဲထွက်ခွင့်ရတုန်းက ဆယ်ကျော် သက် အရွယ်သာရှိသေးတဲ့ ကောင်လေးတစ်ယောက်က ဒီလိုစံချိန် မှတ်တမ်းတွေကို တင်နိုင်မယ်လို့ ဘယ်သူကမှ တွေးထင်ထားမှာ မဟုတ်ပါဘူး။

ဒါပေမယ့် ရော်နယ်ဒိုကတော့ အခုအချိန်မှာ ဒါကို လုပ်ပြနေပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ ဘယ်သူတွေကပဲ ဝေဖန်မှုတွေ ပြုလုပ် ပြုလုပ် ရော်နယ်ဒိုကတော့ သူ့အလုပ်ကိုပဲ သူဆက်လုပ်ပြီး ဝေဖန်မှုတွေကို တုန့်ပြန်ခဲ့တာပါ။

ရော်နယ်ဒိုဟာ အခုအချိန်ထိ အနားယူဖို့ အကြောင်းကို မတွေးထားသေးသလို ထုတ်ဖော်လည်း ပြောထားခြင်း မရှိတာကြောင့် နောက်ထပ် စံချိန်မှတ်တမ်းတွေကို ထပ်ပြီး ရေးထိုးဖို့လည်း ရှိနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ကမ္ဘာ့ဘောလုံးလောကမှာ ရော်နယ်ဒို စံချိန်တွေ အများကြီး တင်ထားတဲ့အထဲကမှ ထူးခြားတဲ့ စံချိန်တွေကို ဖော်ပြပေးချင်ပါတယ်။

ပထမဆုံး ပြောပြချင်တာကတော့ ရော်နယ်ဒိုဟာ ကမ္ဘာ့ဖလားပြိုင်ပွဲ ၅ ကြိမ်ဆက် ဂိုးသွင်းယူနိုင်တဲ့ ပထမဆုံး ကစားသမား ဖြစ်ပါတယ်။

နိုင်ငံအသင်းအတွက် ရော်နယ်ဒို ဖရီးကစ်ကနေ ဂိုးသွင်းနေစဉ်

ရော်နယ်ဒိုဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၂ ကမ္ဘာ့ဖလားပြိုင်ပွဲ အုပ်စုတွင်း ပွဲစဉ်ဖြစ်တဲ့ ဂါနာနဲ့ပွဲမှာ ဂိုးသွင်းပြီးနောက် ဒီစံချိန် မှတ်တမ်းကို တင်နိုင်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး ဒီလိုစံချိန်ကို တင်နိုင်ဖို့အတွက်ဆိုရင် လက်ရွေးစင်အသင်းမှာ နှစ်ပေါင်း ၂၀ ကြာ ပါဝင် ကတိကဝတ်ပြုနိုင်မှ ရမှာဖြစ်ပါတယ်။

ရော်နယ်ဒိုကတော့ ၂၀၂၆ ကမ္ဘာ့ဖလားပြိုင်ပွဲကိုလည်း ပါဝင်ကစားချင်နေပြီး သူ့ရဲ့စံချိန်ကို ဘယ်သူကမှ မချိုးဖျက် နိုင်အောင်အထိ လုပ်ဆောင်ချင်နေတာပါ။

နောက်ထပ် ထင်ရှားတဲ့ စံချိန်ကတော့ ချန်ပီယံလိဂ် သွင်းဂိုး အများဆုံးဖြစ်ပြီး ၁၄၀ ဂိုးနဲ့ ရပ်တည်နေတာပါ။

သူ့နောက်မှာ အနီးစပ်ဆုံး လိုက်နေတာကလည်း ပြိုင်ဘက်ကြီးဖြစ်တဲ့ မက်ဆီဖြစ်ပြီး ၁၂၉ ဂိုးနဲ့ သူ့အနောက်မှာ ရှိနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါတောင် ရော်နယ်ဒိုက အခုနှစ် ချန်ပီယံလိဂ်ပြိုင်ပွဲမှာ ဝင်မကစားတာတောင် သူ့ကို မကျော်ဖြတ် နိုင်သေးတာ ဖြစ်ပါတယ်။

နောက်ထပ် မှတ်တမ်းတွေကတော့ ချန်ပီယံလိဂ်ပွဲ အများဆုံး ကစားသမားနဲ့ ချန်ပီယံလိဂ် ၅ ကြိမ် ရယူထား နိုင်သူဖြစ်ပါတယ်။

နောက်ထပ် အလွန်ကောင်းတဲ့ စံချိန်ကတော့ ချန်ပီယံလိဂ် ဗိုလ်လုပွဲ ၃ ကြိမ်မှာ ဂိုးသွင်းနိုင်တဲ့ တစ်ဦးတည်းသော ကစားသမား ဖြစ်ပါတယ်။ ချန်ပီယံလိဂ် ဗိုလ်လုပွဲ တက်ဖို့တောင် မလွယ်တဲ့အချိန်မှာ ရော်နယ်ဒိုလို ဗိုလ်လုပွဲ ၃ ကြိမ်မှာ ဂိုးသွင်းနိုင်တဲ့ ကစားသမားဖြစ်ဖို့ကလည်း မလွယ်တဲ့ အခြေအနေပါ။

ချန်ပီယံလိဂ် ဗိုလ်လုပွဲမှာ ဂျူဗင်တပ်စ်အသင်းဘက်ကို ရော်နယ်ဒို နောက်ပြန်ကန် ဂိုးသွင်းနေစဉ်

အင်္ဂလန်၊ စပိန်နဲ့ အီတလီ ၃ နိုင်ငံစလုံးမှာလည်း ရော်နယ်ဒိုဟာ ဆုဖလားအားလုံးကို ရနိုင်ခဲ့တဲ့အထိ သူ့ရဲ့ အောင်မြင်မှုတွေကို ပြောရမယ်ဆိုရင် ပြီးဆုံးနိုင်မှာ မဟုတ်ပါဘူး။

ရော်နယ်ဒိုရဲ့ ထင်ရှားတဲ့ နောက်ထပ် စံချိန်တစ်ခုကတော့ အမျိုးသား နိုင်ငံတကာ ဘောလုံးသမိုင်းမှာ ဟတ်ထရစ် ၁၀ ကြိမ်ပြည့်တဲ့ ပထမဆုံး ဘောလုံးသမားဖြစ်ခဲ့သလို ယူရိုနဲ့ ကမ္ဘာ့ဖလားခြေစစ်ပွဲ ၂ ခုပေါင်းမှာ သွင်းဂိုး ၂၂ ဂိုး အထိ သွင်းထားပြီး ဂိုးအများဆုံး သွင်းထားတဲ့ သူအဖြစ် ရှိနေခဲ့တာပါ။

ရော်နယ်ဒိုဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ နိုဝင်ဘာလထဲမှာ ကစားသမားဘဝ သွင်းဂိုး ၈၀၀ ပြည့်တဲ့ ပထမဆုံး ကစားသမားအဖြစ် စံချိန်တင်နိုင်ခဲ့ပြီး မက်ဆီက မကြာသေးခင်ကမှ ဒီစံချိန်ကို လိုက်မှီခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ရော်နယ်ဒိုဟာ စံချိန်မှတ်တမ်းတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ပြောခဲ့ဖူးတဲ့ စကားတစ်ခွန်းတော့ ရှိပါတယ်။

ဒါကတော့ "သူက စံချိန်မှတ်တမ်းတွေနောက်ကို လိုက်နေတာ မဟုတ်ပါဘူး။ စံချိန်မှတ်တမ်းတွေကသာ သူ့ နောက်ကို လိုက်နေတာ"ဆိုပြီး ပြောထားခဲ့တာပါ။ ဒါက တကယ့်လက်တွေ့မှာလည်း မှန်ကန်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ရော်နယ်ဒိုကတော့ ကစားသမားဘဝ အနားယူသွားရင်တောင် သူ့စံချိန်မှတ်တမ်းတွေကို လူငယ်ကစားသမားတွေ ချိုးဖျက်ဖို့ ကြိုးစားမှာကို ဂုဏ်ယူစွာကြည့်ရင်းနဲ့ နောက်ထပ် စံချိန်အသစ်တွေကို ထပ်ပြီး တင်နိုင်ဦးမလား ဆိုတာ ကို စိတ်ဝင်စားဖွယ် စောင့်ကြည့်ရမှာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။

CNI Sport Article

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁၉

မကြာသေးခင် နှစ်တွေက အီတလီကလပ်တွေဟာ ဥရောပပြိုင်ပွဲမှာ အောင်မြင်မှုရဖို့ အလှမ်းဝေးနေခဲ့ပေမယ့် အခုနှစ် ရာသီမှာတော့ ဥရောပပြိုင်ပွဲတွေမှာ ပြန်ပြီး ခေါင်းမော့လာနိုင်မယ့် အရိပ်အယောင်တွေရှိနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

အီတလီကလပ်တွေဟာ ဥရောပပြိုင်ပွဲမှာ အောင်မြင်မှုတွေ အများအပြား ရယူနိုင်ခဲ့ပေမယ့် နောက်ပိုင်းနှစ်တွေမှာ တခြားနိုင်ငံက ကလပ်အသင်းတွေနဲ့ ယှဉ်ပြိုင်နိုင်ဖို့ ခက်ခဲတဲ့ အနေအထားမှာ ရှိခဲ့တာကို မြင်တွေ့ခဲ့ရပါတယ်။

ဒါပေမယ့် ဒီနှစ် ဥရောပပြိုင်ပွဲ ၃ ခုစလုံးရဲ့ ကွာတားဖိုင်နယ်အဆင့်မှာ အီတလီကလပ်တွေ ပါဝင်နေပြီး ချန်ပီယံ လိဂ် ပြိုင်ပွဲမှာဆို တခြားနိုင်ငံ အသင်းတွေထက် များပြားနေခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ချန်ပီယံလိဂ် ပြိုင်ပွဲရဲ့ ကွာတားဖိုင်နယ် အဆင့်မှာတော့ အီတလီ ထိပ်တန်း အသင်းကြီးတွေဖြစ်တဲ့ အေစီမီလန်၊ အင်တာမီလန်နဲ့ နာပိုလီအသင်းတို့ တက်ရောက်နေခဲ့တာပါ။ ဒါဟာ ၁၇ နှစ်အတွင်း ပထမဆုံးအကြိမ် အီတလီ ကလပ် ၃ သင်း ချန်ပီယံလိဂ် ပြိုင်ပွဲရဲ့ ကွာတားဖိုင်နယ်ကို ပထမဆုံးအကြိမ် တက်နိုင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒီအချက်အလက်ကို ကြည့်လိုက်ရင် အီတလီကလပ်တွေ ချန်ပီယံလိဂ်ပြိုင်ပွဲမှာ အောင်မြင်မှုနဲ့ ဘယ်လောက်အထိ ဝေးနေလဲဆိုတာကို မြင်တွေ့ရမှာပါ။ အင်တာမီလန်ကတော့ ၂၀၁၁ နောက်ပိုင်းမှ ပထမဆုံးအကြိမ် ချန်ပီယံလိဂ် ကွာတားဖိုင်နယ် တက်နိုင်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး အေစီမီလန်အသင်းဟာ ၂၀၁၂ နောက်ပိုင်း ပထမဆုံးအကြိမ် တက်နိုင်ခဲ့ ကာ နာပိုလီကတော့ သမိုင်းတစ်လျှောက် ပထမဆုံးအကြိမ် တက်နိုင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ချန်ပီယံလိဂ်ပြိုင်ပွဲမှာ အီတလီကလပ် အသင်းတွေဟာ ချန်ပီယံဆုကို ၁၂ ကြိမ်အထိ ရရှိထားတာဖြစ်ပြီး နောက်ဆုံးအကြိမ် ရယူနိုင်ခဲ့တာက ၂၀၀၉ -၁၀ ရာသီက ဖြစ်ပါတယ်။

ရိုးမားအသင်းကိုတွေ့ရစဉ်

အဲဒီနှစ်မှာ မော်ရင်ဟို ကိုင်တွယ်ခဲ့တဲ့ အင်တာမီလန်အသင်းက ရယူနိုင်ခဲ့တာပါ။ အဲဒီနောက်ပိုင်းမှာ ဂျူဗင်တပ်စ် အသင်းက ၂၀၁၆-၁၇ ရာသီက ဗိုလ်လုပွဲအထိ တက်နိုင်ခဲ့တာကသာ အမြင့်ဆုံး အောင်မြင်မှု ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။

ပြီးခဲ့တဲ့ နောက်ပိုင်းနှစ်တွေမှာ အင်္ဂလန်နဲ့ စပိန်ကလပ်တွေသာ ချန်ပီယံလိဂ်ကို ကြီးစိုးပြီး အောင်မြင်မှုတွေ အများကြီး ရယူနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါကို ကြည့်လိုက်ရင် ချန်ပီယံလိဂ်ပြိုင်ပွဲမှာ အီတလီကလပ်တွေ အောင်မြင်မှုနဲ့ ဘယ်လောက် ကြာကြာ ဝေးကွာနေလဲဆိုတာကို သိရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

အခုနှစ် ချန်ပီယံလိဂ် ကွာတားဖိုင်နယ် ပွဲစဉ်တွေ မဲခွဲလိုက်ချိန်မှာ အီတလီကလပ်တွေထဲက ၁ သင်းကတော့ အနိမ့် ဆုံး ဗိုလ်လုပွဲအထိ တက်နိုင်မယ့် လမ်းကြောင်းထဲမှာ ရောက်ရှိနေပါတယ်။

ကွာတားဖိုင်နယ်အတွက် မဲခွဲမှုမှာ အေစီမီလန်နဲ့ နာပိုလီအသင်းတို့ တွေ့ဆုံနေခဲ့ပြီး ဘင်ဖီကာနဲ့ အင်တာမီလန်တို့ တွေ့ဆုံနေခဲ့တာဖြစ်ကာ အနိုင်ရတဲ့ ၂ သင်းဟာ ဆီမီးဖိုင်နယ်မှာ တွေ့ရတော့မှာပါ။ အင်တာမီလန်သာ ဘင်ဖီကာ ကို အနိုင်ယူခဲ့မယ်ဆိုရင် အီတလီကလပ်တွေထဲက ၁ သင်းဟာ သေချာပေါက် ဗိုလ်လုပွဲကို တက်ဖို့ သေချာသွား မှာ ဖြစ်ပါတယ်။

ယူရိုပါလိဂ်ဘက်ကို ကြည့်ရရင် ကွာတားဖိုင်နယ်အဆင့်ကို ဂျူဗင်တပ်စ်နဲ့ ရိုးမားအသင်းတို့ တက်နိုင်ခဲ့တာပါ။

အင်တာအသင်းကိုတွေ့ရစဉ်

ဂျူဗင်တပ်စ်အသင်းဟာ ချန်ပီယံလိဂ်ကနေ ထွက်ခွာခဲ့ရပြီးနောက် ယူရိုပါလိဂ်ကို ဆင်းပြီး ကစားခဲ့ရတာဖြစ်ပြီး ရိုးမားကတော့ ယူရိုပါကွန်းဖရန့်စ်လိဂ် ပြိုင်ပွဲမှာ ချန်ပီယံဆုကို ရယူနိုင်ခဲ့တဲ့အတွက် ယူရိုပါလိဂ်ကို ဝင်ပြီးယှဉ်ပြိုင် ခဲ့ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။

လက်ရှိ ကွာတားဖိုင်နယ်ကို တက်ရောက်လာတဲ့ ၈ သင်းမှာ အီတလီကလပ်က ၂ သင်းနဲ့ အများဆုံး ဖြစ်နေတာပါ။ ပြီးတော့ ကွာတားဖိုင်နယ်အတွက် မဲခွဲမှုတွေ ပြုလုပ်တာမှာလည်း ဒီ ၂ သင်းဟာ ထိပ်တိုက်တွေ့ဆုံမှု မရှိဘဲ ဆီမီးဖိုင်နယ်အတွက် လမ်းကြောင်းမှာလည်း တွေ့ဆုံမှုမရှိတာ ဖြစ်ပါတယ်။

အဲဒါကြောင့် အီတလီကလပ် ၂ သင်းဟာ ဗိုလ်လုပွဲမှာ ထိပ်တိုက်တွေ့ဆုံနိုင်တဲ့ အလားအလာမှာ ရှိနေတာပါ။

ဂျူဗင်တပ်စ်အသင်းကိုတွေ့ရစဉ်

ယူရိုပါလိဂ်ပြိုင်ပွဲမှာ အီတလီကလပ် အသင်းတွေဟာ ၉ ကြိမ်အထိ ဗိုလ်စွဲထားနိုင်ခဲ့ပေမယ့် နောက်ဆုံးအကြိမ် ဗိုလ်စွဲခဲ့တာက ၁၉၉၈- ၉၉ ရာသီက ပါးမားအသင်း ရယူနိုင်ခဲတာဖြစ်ပြီး အဲဒီနောက်ပိုင်း ၂၀၁၉-၂၀ ရာသီက အင်တာမီလန်အသင်း ဗိုလ်လုပွဲတက်နိုင်ခဲ့တာက အမြင့်ဆုံး အောင်မြင်မှု ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။

ယူရိုပါကွန်းဖရန့်စ်လိဂ်မှာတော့ ဖီအိုရင်တီးနား တစ်သင်းတည်းသာ တက်နိုင်ခဲ့ပြီး သူလည်း ခြေစွမ်းကောင်းမွန်ပြီး ရလဒ်ကောင်းတွေ ယူနိုင်မယ်ဆိုရင် ဗိုလ်လုပွဲတက်နိုင်မယ့် အခြေအနေမှာ ရှိနေတာပါ။ အဲဒါကြောင့် အီတလီ ကလပ် အသင်းတွေဟာ ဥရောပပြိုင်ပွဲတွေမှာ အောင်မြင်မှု ပြန်ရနိုင်မယ့် လမ်းစပေါ်မှာ ရှိနေပြီး ဒီပုံစံအတိုင်းသာ ဆက်သွားနိုင်ရင် အီတလီကလပ်တွေရဲ့ အောင်မြင်မှုကို မြင်ရဖို့ သိပ်ပြီး မလိုတော့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

အီတလီကလပ်တွေသာ အောင်မြင်ခဲ့ရင် လက်ရွေးစင် အသင်းကြီးအတွက်လည်း အောင်ပွဲတွေကို ပြန်ရှာဖွေနိုင်ဖို့ အခြေအနေ ကောင်းလာမှာပါ။

အီတလီအသင်းဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ ယူရို ၂၀၂၀ ပြိုင်ပွဲမှာ ချန်ပီယံဖြစ်ခဲ့ပေမယ့် ကမ္ဘာ့ဖလား ၂ ကြိမ်ဆက် မပါဝင်နိုင်ခဲ့ တာက နိုင်ငံရဲ့ပုံရိပ်ကို ကြီးမားစွာ ကျဆင်းစေခဲ့ပါတယ်။ အဲဒါကြောင့် ကလပ်အသင်းတွေရဲ့ အောင်မြင်မှုနဲ့ အစပျိုးပြီး နိုင်ငံရဲ့အောင်မြင်မှုတွေကို ပြန်ပြီး ရယူနိုင်မလားဆိုတာကို စောင့်ကြည့်ရမှာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။

CNI International Article

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁၉

အီရန်နှင့် ဆော်ဒီအာရေးဗီးယား နိုင်ငံတို့ကြား ဆက်ဆံရေးများ ပြန်လည်စတင်ရန် သဘောတူညီချက်သည် အရှေ့အလယ်ပိုင်းနှင့် ယင်းဒေသကို ကျော်လွန်၍ သက်ရောက်မှုများစွာကို ဖြစ်စေခဲ့သည်။

ထို့အပြင် ယင်းသည် ဒေသတွင်း ပြိုင်ဘက် နှစ်နိုင်ငံအကြား လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခ ပေါ်ပေါက်လာနိုင်ခြေ ရှိမှုကိုလည်း လျော့ကျသွားစေခဲ့သည်။

ပင်လယ်ကွေ့ နှစ်နိုင်ငံအကြား ဆက်ဆံရေးများသည် ထင်ရှားသော ရှီးအိုက် ခေါင်းဆောင်တစ်ဦးကို ဆော်ဒီဘက် မှ ကွပ်မျက်ခဲ့သည့် ၂၀၁၆ ခုနှစ်တွင် ရပ်တန့်သွားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ကွပ်မျက်မှုကြောင့် အီရန်တွင် ဆန္ဒပြမှုများ ပေါ်ပေါက်ခဲ့ကာ တီဟီရန်ရှိ ဆော်ဒီသံရုံးကိုပါ ဆန္ဒပြသူများက တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြသည်။ သို့သော် နှစ်နိုင်ငံအကြား ပထဝီဝင် နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ ပဋိပက္ခများသည် ယခင်ကတည်းက ရှိနှင့်နေပြီးသား ဖြစ်သည်။

ဆိုးရွားနေသော နှစ်နိုင်ငံကြား ဆက်ဆံရေးကို ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ် သောကြာနေ့ တရုတ်နိုင်ငံ ဘေဂျင်းမြို့မှ ဆွေးနွေးမှုများတွင် အဖြေရှာနိုင်ခဲ့သည်။ တရုတ်မှ ကမကထ လုပ်ပေးခဲ့သော ဆွေးနွေးပွဲများတွင် အပြန်အလှန် ဆက်ဆံရေးများ ပြန်လည် စတင်ရန်၊ သံရုံးများကို နှစ်လအတွင်း ပြန်ဖွင့်ရန်လည်း သဘောတူညီမှု ရရှိခဲ့သည်။

တရုတ်-ဆော်ဒီ-အီရန် သဘောတူညီချက် ရယူနေစဉ်

ရရှိခဲ့သော သဘောတူညီချက်တွင် နိုင်ငံအသီးသီး၏ အချုပ်အခြာ အာဏာကို အပြန်လှန် လေးစားရန်၊ နိုင်ငံတစ်ခု စီ၏ ပြည်တွင်းရေး ကိစ္စများကို ဝင်ရောက် မစွက်ဖက်ရန်လည်း ပါဝင်သည်။

ဆွန်နီအများစု နေထိုင်ရာ ဆော်ဒီသည် အာရပ်ကမ္ဘာတွင် ဆွန်နီလူမျိုးများအား ကိုယ်စားပြုသကဲ့သို့ ရှီးအိုက် အများစု နေထိုင်ရာ အီရန်သည်လည်း ရှီးအိုက်ကိုယ်စားပြု နိုင်ငံတစ်ခု ဖြစ်သည်။

ရန်ဘက် လူမျိုးစု အသီးသီးကို ကိုယ်စားပြုသည့် ပြိုင်ဘက်နှစ်နိုင်ငံကြား သဘောတူညီချက်သည် အာရပ်နိုင်ငံများ အတွက် သာမက အမေရိကန်နှင့်အစ္စရေးတို့ကဲ့သို့ ရန်ဘက်နိုင်ငံများအတွက်လည်း သက်ရောက်မှု ကြီးကြီးမားမား ရှိလာနိုင်သည်ဟု ယူဆရသည်။

အီရန်-ဆော်ဒီ နှစ်နိုင်ငံကြား သဘောတူညီချက်ကြောင့် အောက်ပါ နိုင်ငံများတွင် အကျိုးသက် ရောက်မှုများ ရှိလာ နိုင်သည်။

ယီမင်
***********

အီရန်နှင့်ဆော်ဒီ နှစ်နိုင်ငံလုံးသည် ယီမင်၏ ကာလရှည် ပြည်တွင်းစစ်တွင် ထဲထဲဝင်ဝင် ပါဝင်ပတ်သက်လျက် ရှိ သည်။

ဆော်ဒီသည် ယီမင်ပြည်ပြေး အစိုးရကို ထောက်ခံကာ ၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင် ပဋိပက္ခအတွင်းသို့ ဝင်ရောက်ခဲ့ပြီး အီရန် က ရန်ဘက်ဟူသီသူပုန်များကို ထောက်ခံသည်။

ဟူသီများသည် ၂၀၁၄ ခုနှစ်တွင် မြို့တော် ဆာနားကို သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။ ယီမင်ပြည်တွင်းစစ်သည် ကမ္ဘာ့အဆိုးရွား ဆုံး လူသာချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာ အကျပ်အတည်းကို ဖြစ်စေရုံမက အီရန်နှင့်ဆော်ဒီတို့အကြား ကြားခံစစ်ပွဲတစ်ခု ကိုလည်း ဖြစ်စေခဲ့သည်။

စစ်ပွဲရပ်တန့်နိုင်ရေး သံတမန်ရေးအရ ကြိုးပမ်းမှုများသည်လည်း ယနေ့အထိ အရာထင်ခဲ့ခြင်း မရှိပေ။ ထိုအခြေအ နေများတွင် အီရန်နှင့်ဆော်ဒီတို့အကြား သဘောတူညီချက်က ယီမင်ပဋိပက္ခ ဖြေရှင်းရေးအတွက် ကြီးမားသော သက်ရောက်မှုများ ဖြစ်လာလိမ့်မည်ဟု ယူဆနိုင်သည်။

လက်ဘနွန်
************
အီရန်သည် လက်ဘနွန်မှ ရှီးအိုက် လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့ဖြစ်သော ဟစ်ဇ်ဘိုလာအဖွဲ့ကို ထောက်ခံကာ ဆော်ဒီနိုင်ငံ က နိုင်ငံတွင်းရှိ ဆွန်နီနိုင်ငံရေး သမားများကို ထောက်ခံလျက်ရှိသည်။

ပြိုင်ဘက် နှစ်နိုင်ငံအကြား သဘောတူညီချက် ရရှိမှုက လက်ဘနွန်တွင် နိုင်ငံရေးအရ ပြန်လည် ရင်ကြားစေ့ရေး ကို များစွာ အထောက်အကူ ဖြစ်စေလိမ့်မည်ဟု ယုံကြည်ရသည်။ လက်ဘနွန်သည် ဆိုးရွားသော ဘဏ္ဍာရေး ချွတ်ချုံကြမှုနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသော နိုင်ငံလည်း ဖြစ်သည်။

ဆီးရီးယား
*************

ဆီးရီးယား ပြည်တွင်းစစ်တွင် အီရန်သည် သမ္မတ ဘာရှားအယ်လ်အာဆတ် ဘက်မှဖြစ်ပြီး ဆော်ဒီသည် အာဆတ်ကို ဖြုတ်ချလိုသော သူပုန်တပ်ဖွဲ့များဘက်မှ ဖြစ်သည်။

သို့သော် ပြီးခဲ့သည့်လများ အထူးသဖြင့် ငလျင်လှုပ်ပြီးချိန်မှ စတင်ကာ အာရပ်နိုင်ငံများသည် အာဆတ်နှင့် ပိုမိုနီးကပ်လာသည်ကို မြင်တွေ့ခဲ့ရသည်။ သောကြာနေ့ ဘေဂျင်း သဘောတူညီချက်ကြောင့် ဆော်ဒီသည် အာဆတ် အစိုးရနှင့် ပိုမို ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်လာ နိုင်ဖွယ်ရှိကာ အာဆတ်၏ သက်တမ်းကိုလည်း ပိုမိုခိုင်မာလာစေမည်ဟု သုံးသပ်နိုင်သည်။

အစ္စရေး
**********

အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ် ဘန်ဂျမင်နေတန်ညာဟုသည် ဆော်ဒီအရေးဗီးယားနှင့် ပုံမှန်ဆက်ဆံရေး ထားရှိရန် အလိုရှိခဲ့သူ ဖြစ်သည်။

သို့သော် ဆော်ဒီနှင့် အစ္စရေး၏ ကာလရှည် ရန်ဘက် အီရန်တို့အကြား သဘောတူညီချက်က အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ် ၏ အစီအစဉ်ကို သေချာပေါက် ရှုပ်ထွေးစေလာနိုင်သည်။

ထို့အပြင် အစ္စရေး အစိုးရအနေဖြင့် အောင်မြင်ရန် ပိုမိုနီးကပ်လာသော အီရန်၏ နျူကလီယား အစီအစဉ်ကို ဆန့်ကျင့်မှု အနေဖြင့် စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ တိုက်ခိုက်မှု ပြုလုပ်လာမည်ဆိုလျှင် အစ္စရေးနိုင်ငံအနေဖြင့် အာရပ် ကမ္ဘာတွင် ပိုမိုအထီးကျန် လာလိမ့်မည် ဖြစ်သည်။

တစ်ဖက်တွင်လည်း အစ္စရေးနှင့် ပုံမှန် ဆက်ဆံရေးရှိသော ယူအေအီးနိုင်ငံသည်ပင် ၎င်းတို့၏ ရန်ဘက် အီရန်နှင့် တင်းမာမှုများ လျော့ကျစေရန် ဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီး ဖြစ်သည်။

 ဘိုင်ဒန်နဲ့ဆော်ဒီမင်းသားကိုတွေ့ရစဉ် 

အီရန်
********

ကမ္ဘာ့အင်အားကြီး နိုင်ငံများနှင့် ရရှိထားသော ၂၀၁၅ နျူကလီးယား သဘောတူညီချက် ပျက်စီးသွားခဲ့ပြီးနောက် အီရန်သည် ပြင်းထန်သော ပိတ်ဆို့ အရေးယူမှုများစွာနှင့် ရင်ဆိုင်ခဲ့ရသည်။

အီရန်-ဆော်ဒီ သဘောတူညီချက်က အီရန်အစိုးရအတွက် ၎င်းတို့အပေါ် ချမှတ်ထားသော အရေးယူ ပိတ်ဆို့မှုများ လျော့ပါးသက်သာစေရေး အထောက်အကူ ဖြစ်စေမည်မှာ သေချာသည်။

အီရန်သည် ရုရှားနှင့် ဆက်ဆံရေးများကို ပိုမိုခိုင်မာစေရေး ဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီး ဖြစ်ကာ ယူကရိန်းစစ်ပွဲတွင်လည်း ရုရှားအား ဗုံးသယ်ဆောင်နိုင်သည့် ဒရုန်းများကို ထောက်ပံ့ပေးလျက် ရှိသည်။

ဆော်ဒီအာရေးဗီးယား
**********************

ဆော်ဒီအိမ်ရှေ့စံ မိုဟာမက်ဘင်လ်ဆယ်မန်သည် နိုင်ငံအား ရေနံအပေါ် မှီခိုနေရမှုမှ ရုန်းထွက်နိုင်ရေး ကြီးမား သည့် စီမံကိန်းများအတွက် ဒေါ်လာ ဘီလာချီ အသုံးပြုလိုနေသူ ဖြစ်သည်။

ရေနံစိမ်း တူးဖော်မှုများက ရာသီဥတု ပြောင်းလဲမှုအတွက် ခြိမ်းခြောက်မှုများ ဖြစ်စေသောကြောင့် ဖြစ်သည်။

အီရန်နှင့် တင်းမာမှု ရှိနေချိန်တွင် နယ်စပ်ဖြတ်ကျော် တိုက်ခိုက်မှုများအတွက် စိုးရိမ်နေရမှုက အိမ်ရှေ့စံ၏ စီမံကိန်းများကို ပို၍ ဝေဝါးစေမည်မှာ သေချာသည်။

ဆော်ဒီနဲ့ အီရန် ခေါင်းဆောင် နှစ်ဦးကိုတွေ့ရစဉ်

အမေရိကန်
************

အီရန်-ဆော်ဒီ ဆက်ဆံရေး ပြန်လည် တည်ဆောက်ခြင်း အပါအဝင် အရှေ့အလယ်ပိုင်း၏ ပဋိပက္ခများကို လျော့ ကျစေနိုင်သည့် သဘောတူညီချက်တိုင်းကို လိုလာမှုရှိကြောင်း အမေရိကန်အစိုးရက ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခဲ့ပြီး ဖြစ်သည်။

သို့သော် အီရန်အနေဖြင့် သဘောတူညီချက်များအတိုင်း လိုက်နာ ဆောင်ရွက်လိမ့်မည်ဟု မထင်ကြောင်း အမေရိကန်အရာရှိများက ပြောဆိုထားသော်လည်း ၎င်းတို့အနေဖြင့် အီရန်အား အနီးကပ် စောင့်ကြည့် သွားမည် ဟု ဆိုသည်။

အစဉ်အလာ ရန်ဘက် နှစ်နိုင်ငံကြား တရုတ်၏ ကြားဝင်စေ့စပ်ပေးမှုဖြင့် အဆင်ပြေသွားခြင်းက အမေရိကန် အတွက် မျက်ခုံးလှုပ်စရာ အခြေအနေတစ်ခုလည်း ဖြစ်သည်။

အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော အမေရိကန်၊ တရုတ် နှစ်နိုင်ငံလုံးသည် အရှေ့အလယ်ပိုင်းနှင့် ကမ္ဘာ့ရေးရာ ကိစ္စများတွင် လွှမ်းမိုးနိုင်ရန် ပြိုင်ဆိုင်နေခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။

သို့သော် တရုတ်၏ လုပ်ဆောင်မှုများက အောင်မြင်မည်လား ဆက်လက်စောင့်ကြည့် သွားရမည်ဟု အမေရိကန် အရာရှိများက မှတ်ချက်ပြုထားသည်။