CNI Sport Article

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၈

ပြီးခဲ့တဲ့ ရက်သတ္တပတ်တွေမှာ ရော်နယ်ဒိုဟာ ဆော်ဒီကလပ် အယ်လ်နာဆာအသင်းထံ ပြောင်းရွှေ့သွားခဲ့တဲ့ သတင်းတွေက ခေါင်းကြီးပိုင်း သတင်းတွေအဖြစ် နေရာယူခဲ့ပါတယ်။ ရော်နယ်ဒိုကို တစ်နှစ်လုပ်ခ ယူရို သန်း ၂၀၀ နဲ့ ၂၀၂၅ အထိ စာချုပ်ချုပ်ဆိုခဲ့တာကြောင့် ရော်နယ်ဒိုဟာ ကမ္ဘာပေါ်မှာ လုပ်ခလစာ အများဆုံးရတဲ့ ကစားသမား အဖြစ် စံချိန်တင်သွားခဲ့ပါတယ်။

ရော်နယ်ဒိုလို အသက် ၃၇ နှစ်အရွယ် ကစားသမားတစ်ဦးကို ဒီလို စံချိန်တင် လစာပေးခဲ့ပေမယ့် အယ်လ်နာဆာ အတွက် ပြန်ရခဲ့တဲ့ အရာတွေက ဒီထက်တောင် ပိုတန်ဖိုးရှိတဲ့ အရာတွေလို့တောင် ပြောလို့ရပါတယ်။

ယေဘုယျ ဆန်ဆန် ပြောရရင် အယ်လ်နာဆာအသင်းကို အရင်က ဘယ်သူကမှ မသိတဲ့ အနေအထားကနေ အခုဆို ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းလုံးက ရော်နယ်ဒိုရဲ့ နာမည်နဲ့ တွဲပြီး မြင်လာခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ပြီးတော့ ရော်နယ်ဒိုကို မခေါ်ယူခင်က အယ်လ်နာဆာအသင်းရဲ့ ဖော်လိုဝါဟာ ၈၆၀, ၀၀၀ သာ ရှိခဲ့တာပါ။ ဒါပေမယ့် အခုအချိန်မှာ အယ်လ်နာဆာရဲ့ အင်စတာဂရမ် ဖော်လိုဝါဟာ ၁၀ သန်းကျော်အထိ ရှိလာခဲ့ပြီး ဒီထက် တိုးဖို့ပဲ ရှိနေတာဖြစ်ပါတယ်။

ရော်နယ်ဒိုကိုတွေ့ရစဉ်

ဒါ့အပြင် ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်၊ တွစ်တာ အစရှိတဲ့ ဆိုရှယ်မီဒီယာတွေမှာလည်း ဖော်လိုဝါတွေက ပိုပြီးများပြားလာ နေတာပါ။

ရုပ်သံလိုင်းတွေကလည်း ရော်နယ်ဒို ပါဝင်တဲ့ အယ်လ်နာဆာပွဲကို ပြသဖွင့်ရဖို့အတွက် အပြိုင်အဆိုင် ဖြစ်လာခဲ့ ကြပါတယ်။ အရင်က ဆော်ဒီလိဂ်ဆို ပြသဖို့ မပြောနဲ့ စိတ်တောင် မဝင်စားကြတဲ့ နာမည်ကြီး ရုပ်သံလိုင်းတွေကပါ အခုဆို ဒီပွဲတွေကို ပြသနိုင်ဖို့အထိပါ လှုပ်ရှားလာခဲ့တာပါ။

အယ်လ်နာဆာရဲ့ ဝက်ဘ်ဆိုက်ဆိုရင် ဝင်ကြည့်တဲ့သူတွေ များလွန်းလို့ ကြည့်လို့မရတဲ့ အခြေအနေအထိ ဖြစ်ခဲ့ရပါ တယ်။ ဒါက ရော်နယ်ဒိုရဲ့ သက်ရောက်မှု အစပိုင်းပဲ ရှိသေးတာ ဖြစ်ပါတယ်။

အယ်လ်နာဆာအသင်းမှာ ရော်နယ်ဒိုရဲ့ နာမည်ပါ ဂျာစီကလည်း ရောင်းချမလောက် ဖြစ်နေသလို ပရိသတ်တွေ ကလည်း သူပါဝင်တဲ့ပွဲကို ကြည့်ရဖို့အတွက် လက်မှတ်တွေ အလုအယက် ဝယ်နေတာကြောင့် လက်မှတ်တွေ လည်း စောစီးစွာ ကုန်သွားခဲ့ပါတယ်။

ရော်နယ်ဒိုနဲ့ အယ်လ်နာဆာအသင်း တာ၀န်ရှိသူ တစ်ဦးကိုတွေ့ရစဉ်

အခုဆို တော်တော်များများက အယ်လ်နာဆာအသင်းရဲ့ ပွဲစဉ်က ဘယ်တော့ ကစားမှာလဲ၊ ဘယ်အချိန်လဲ ဆိုတာ တွေပါ စောင့်ကြည့်နေကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ရော်နယ်ဒိုရဲ့ သတင်းတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အယ်လ်နာဆာအသင်းဟာ မီဒီယာတွေရဲ့ အထက်မှာ နေရာယူနေတာပါ။

ရော်နယ်ဒိုရဲ့ အရှိန်အဝါနဲ့ပဲ အယ်လ်နာဆာအသင်းဟာ ဥရောပနာမည်ကြီး ကစားသမားတွေကိုပါ ဆွဲဆောင်နိုင်ဖို့ လုပ်ဆောင်နေပြီလည်း ဖြစ်တာပါ။

ရော်နယ်ဒိုကို ခေါ်ယူမှုဟာ အယ်လ်နာဆာ တစ်ခုတည်းအတွက် မဟုတ်ဘဲ ဆော်ဒီနိုင်ငံအတွက်ပါ အများကြီး အကျိုးသက်ရောက်မှု ရှိစေခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ အရင်က ဘယ်သူမှ မသိလောက်တဲ့ သူတို့လိဂ်ကို အားလုံးက သိလာခဲ့ပြီ ဖြစ်ပါတယ်။

မကြာသေးခင်က ကမ္ဘာ့ဖလားပြိုင်ပွဲမှာ အာဂျင်တီးနားကို အနိုင်ရပြီးနောက် အားလုံးရဲ့ အံ့အားသင့်ခြင်း ခံခဲ့ရတဲ့ ဆော်ဒီနိုင်ငံဟာ အခုဆိုရင် ဘောလွန်းဒီအော ၅ ကြိမ်ရ ကစားသမားကို ခေါ်ယူနိုင်မှုက ပိုပြီးတော့ အံ့အားသင့် စရာတွေ ထပ်ဖြစ်ခဲ့ရတာပါ။

ရော်နယ်ဒို အယ်လ်နာဆာအသင်းဖော်တွေနဲ့ လေ့ကျင့်ခန်း ဆင်းနေစဉ်

ဆော်ဒီနိုင်ငံဟာ ၂၀၃၀ ကမ္ဘာ့ဖလားပြိုင်ပွဲကိုပါ အိမ်ရှင်အဖြစ် ပူးတွဲကျင်းပဖို့ လုပ်ဆောင်နေပြီး အခုကတည်းက ရော်နယ်ဒိုရဲ့ ကျော်ကြားမှုတွေကို အသုံးချပြီး စတင်တည်ဆောက်နေပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ အရင်က ထွက်ပေါ်ခဲ့တဲ့ သတင်းတွေ အရဆိုရင် ရော်နယ်ဒိုဟာ အယ်လ်နာဆာအသင်းနဲ့ စာချုပ်ကုန်ဆုံးချိန်မှာ ကမ္ဘာ့ဖလားပြိုင်ပွဲ အိမ်ရှင် အဖြစ် ဆောင်ရွက်ဖို့အတွက် သံတမန်အဖြစ် ဆောင်ရွက်ရမယ်လို့လည်း သိခဲ့ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ရော်နယ်ဒိုလို ပုံရိပ်ကြီးမားတဲ့ ကစားသမားမျိုးကို ခေါ်ယူနိုင်ခဲ့တာဟာ ဆော်ဒီအတွက်ရော အယ်လ်နာဆာ အတွက် သက်ရောက်မှုတွေက ပိုပြီးတော့တောင် ကြီးမားလာဖို့ပဲ ရှိလာပါတယ်။ နောက်ဆိုရင် ကမ္ဘာကျော် ဘောလုံးသမားတွေရဲ့ ခြေချချင်စရာ နောက်ထပ် နိုင်ငံအဖြစ် ရှိလာတော့မလားဆိုတာကိုတော့ စောင့်ကြည့်ရ ပေတော့မည်။

CNI Sport Article

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၁

ပေါ်တူဂီအသင်းခေါင်းဆောင် ရော်နယ်ဒိုအတွက် ၂၀၂၂ ဟာ သူ့အတွက် အကောင်းဆိုတာထက် အဆိုးဆုံး အချိန် တွေကို ပိုပြီးတော့ ပိုင်ဆိုင်ခဲ့ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကလပ်အသင်းကနေ စပြီး နိုင်ငံအသင်းအထိ ရော်နယ်ဒိုဟာ ဝေဖန်မှုတွေ၊ ထိုးနှက်မှုတွေ၊ တိုက်ခိုက်မှုတွေကို ခံခဲ့ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ရော်နယ်ဒို ကိုယ်တိုင်ကလည်း ၂၀၂၂ ကို အမြန်ဆုံး ကျော်ဖြတ်ဖို့ အလိုရှိမယ်လို့ ထင်ပါတယ်။

ပထမဆုံး စပြီးပြောရရင် ယူနိုက်တက်အသင်းနဲ့ ကောင်းမွန်တဲ့ ရာသီအဆုံးသတ်ကို မပိုင်ဆိုင်ခဲ့ပါဘူး။ ယူနိုက် တက် အသင်းဟာ အဆင့် ၆ နေရာမှာသာ ရပ်တည်နိုင်ခဲ့လို့ ချန်ပီယံလိဂ်ဝင်ခွင့်နဲ့ လွဲခဲ့ပြီး ကစားသမားဘဝ တစ်ကြိမ်မှ မကစားခဲ့ရတဲ့ ယူရိုပါလိဂ်ပြိုင်ပွဲကို ယှဉ်ပြိုင်ရမယ့် အခြေအနေကို ရောက်ရှိခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ရော်နယ်ဒိုနဲ့ အဲရစ်တန်ဟတ်ကို တွေ့ရစဉ်

ရော်နယ်ဒိုဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ရာသီက ပရီးမီးယားလိဂ်မှာ ၁၈ ဂိုးအထိ သွင်းယူခဲ့ပြီး ပြိုင်ဘက်အဖြစ် ဆာလတ်နဲ့ ဆွန်ဟောင်မင်တို့ပဲ ရှိခဲ့တာပါ။ ဒီလိုနဲ့ ရာသီကုန်ဆုံးသွားတဲ့ အချိန်မှာ ရော်နယ်ဒိုဟာ ယူနိုက်တက်ကနေ ထွက်ခွာမယ်ဆိုတဲ့ အသံတွေ က သဲ့သဲ့ကြားခဲ့ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။

တကယ်လည်း ရော်နယ်ဒိုဟာ နွေရာသီအားလပ်ရက်မှာ ယူနိုက်တက်အသင်းဆီ ပြန်မလာချင်တော့ဘဲ ထွက်ခွာဖို့ တောင်းဆိုခဲ့တာပါ။ ရော်နယ်ဒိုဟာ ရည်မှန်းချက်ကြီးပြီး အောင်မြင်မှု ဆာလောင်တဲ့သူ တစ်ဦးဖြစ်လို့ ယူနိုက် တက်အသင်းရဲ့ အနေအထားက သူမျှော်လင့်သလို ဖြစ်မလာနိုင်ဘူးဆိုတာကို သူမြင်တွေ့ခဲ့ရတာပါ။

ဒါကြောင့်လည်း ရော်နယ်ဒိုဟာ နည်းပြသစ် အဲရစ်တန်ဟတ်ရဲ့ အသင်းနဲ့ အာရှခြေစမ်း ခရီးစဉ်ကို လာရောက် ပူးပေါင်းခဲ့ခြင်း မရှိပါဘူး။ ယူနိုက်တက် အသင်းကတော့ ရော်နယ်ဒိုကို အသင်းကနေ ထွက်ခွာခွင့်ပေးမှာ မဟုတ် ဘူးလို့ တု့န်ပြန်ထားတာနဲ့အတူ အသင်းကြီးတွေကလည်း ပေါ်တူဂီကစားသမားကို ခေါ်ယူဖို့ တွန့်ဆုတ်နေလို့ နောက်ဆုံးမှာ မန်ချက်စတာကလပ်ဆီ ပြန်လည်ရောက်ရှိလာခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒါပေမယ့် ရော်နယ်ဒိုဟာ ယူနိုက်တက်အသင်းမှာ ပွဲထွက်ခွင့် ဆုံးရှုံးခဲ့ပြီး အရန်လူစာရင်း အနေနဲ့သာ ပရီးမီးယား လိဂ် အစပွဲတွေမှာ ပါဝင်ခဲ့ရတာပါ။ ရော်နယ်ဒိုကို နည်းပြ အဲရစ်တန်ဟတ်ဟာ ကစားသမားဘဝ တစ်ခါမှ မကစား ဖူးတဲ့ ယူရိုပါလိဂ်ပြိုင်ပွဲတွေမှာသာ ပွဲထွက် ကစားသမားအဖြစ် အသုံးပြုခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

အသင်းကြီး ပွဲတွေဖြစ်တဲ့ မန်စီးတီး၊ လီဗာပူးလ်၊ အာဆင်နယ် ပွဲတွေမှာလည်း ရော်နယ်ဒိုဟာ အရန် ကစားသမား အဖြစ်နဲ့သာ ပါဝင်ခဲ့ရတာပါ။

ရော်နယ်ဒိုနဲ့ ပီယာစ်မော်ဂန် အင်တာဗျူးလုပ်နေစဉ်

ရော်နယ်ဒိုလို ကစားသမားအတွက်တော့ ဒါဟာ အတော်လေး စိတ်ပျက်စရာ ကောင်းခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ရော်နယ်ဒိုဟာ ပါဝင်ခွင့်ရတဲ့ အချိန်မှာ အကောင်းဆုံး လုပ်ဆောင်ဖို့ ကြိုးစားနေပြီး ကလပ်ကစားသမားဘဝ ၇၀၀ ပြည့် သွင်းဂိုးကို ရယူနိုင်ခဲ့ပါတယ်။

သို့သော်လည်းပဲ အဲ့ဒီနောက်ပိုင်းမှာ နည်းပြနဲ့ ရော်နယ်ဒိုကြား အဖုအထစ်တွေ ပိုပြီးတော့ ရှိလာခဲ့ပါတယ်။ ဒါကတော့ စပါးအသင်းနဲ့ ပွဲမှာ ရော်နယ်ဒိုဟာ ပွဲမပြီးခင် အဝတ်လဲခန်းထဲကို တန်းပြီး ဝင်သွားခဲ့တာက မီဒီယာ တွေအထက်မှာ ဟိုးလေးတကျော်ကျော် ဖြစ်ခဲ့တာပါ။

နည်းပြ အဲရစ်တန်ဟတ်က ရော်နယ်ဒိုဟာ လူစားဝင်ဖို့ ငြင်းခဲ့တယ်ဆိုပြီး အရေးယူတဲ့ အနေနဲ့ လူငယ်အသင်းနဲ့ လေ့ကျင့်မှုတွေ ပြုလုပ်စေခဲ့ပြီး နောက်ပိုင်းမှ ပြန်လည် အသုံးပြုခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ရော်နယ်ဒိုနဲ့ နည်းပြ အဲရစ်တန်ဟတ်တို့ရဲ့ ဆက်ဆံရေးဟာ အဲ့ဒီနောက်ပိုင်း ပြီးဆုံးသွားသလို ဖြစ်ခဲ့ပြီး ကမ္ဘာ့ ဖလားမတိုင်ခင် ပီယာစ်မော်ဂန်နဲ့ ပြုလုပ်ခဲ့တဲ့ အင်တာဗျူးမှာ အသင်းနဲ့ သူ့ရဲ့ အက်ကြောင်းတွေကို ထင်ထင် ရှားရှား မြင်တွေ့ခဲ့ရတာပါ။

ရော်နယ်ဒို ဂိုးပေါင်း ၇၀၀ ပြည့် သွင်းယူခဲ့စဉ်

ယူနိုက်တက်အသင်းဟာ သူ့အပေါ် သစ္စာဖောက်တယ်လို့ ရော်နယ်ဒိုက ပြောခဲ့သလို အဲရစ်တန်ဟတ်ကလည်း သူ့အပေါ် မလေးစားတဲ့အတွက် သူကလည်း လေးစားစရာ အကြောင်းမရှိဘူးလို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။

ရော်နယ်ဒိုဟာ ဒီအင်တာဗျူးမှာ ယူနိုက်တက်ရဲ့ အနေအထားနဲ့ အသင်းပိုင်ရှင် ဂလေဇာ မိသားစုကိုလည်း ဝေဖန်ခဲ့ပါတယ်။

အဲ့ဒါကြောင့်လည်း ယူနိုက်တက်အသင်းဟာ ရော်နယ်ဒိုရဲ့ အင်တာဗျူး အပြည့်အစုံ ထွက်ပေါ်အပြီးမှာ စာချုပ် ဖျက်သိမ်းဖို့ ဆုံးဖြတ်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ရော်နယ်ဒိုကလည်း ဒီလိုမျိုး အရာတွေကို မျှော်လင့်ထားပြီးလည်း ဖြစ်ပါတယ်။

ရော်နယ်ဒိုကတော့ ကမ္ဘာ့ဖလားပြိုင်ပွဲ ဝင်မယ့် ပေါ်တူဂီအတွက်သာ အပြည့်အဝ အာရုံစိုက်နေခဲ့ပြီး အောင်မြင်မှု ရယူဖို့ မျှော်လင့်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ရော်နယ်ဒိုဟာ အဖွင့်ပွဲစဉ်ဖြစ်တဲ့ ဂါနာနဲ့ပွဲမှာ ပင်နယ်တီကနေ ဂိုးသွင်းပြီး ကမ္ဘာ့ဖလား ၅ ကြိမ်ဆက် ဂိုးသွင်းနိုင်တဲ့ ပထမဆုံး ကစားသမားအဖြစ် စံချိန်သစ် တင်နိုင်ခဲ့တာပါ။

ဒီနောက် အုပ်စု ၃ ပွဲစလုံး ပွဲထွက်ခွင့်ရခဲ့ပေမယ့် တောင်ကိုရီးယားနဲ့ ပွဲမှာတော့ ရော်နယ်ဒိုဟာ လူစားလဲချိန် ပြုမူ ခဲ့တဲ့ အပြုအမူကြောင့် နည်းပြ ဖာနန်ဒိုဆန်းတို့စ်နဲ့ပါ ဆက်ဆံရေး အဆင်မပြေတော့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲ့လိုနဲ့ ရော်နယ်ဒိုဟာ ဆွစ်ဇာလန်နဲ့ ၁၆ သင်းအဆင့်ပွဲမှာ ပွဲထွက်ခွင့်ဆုံးရှုံးခဲ့ပြီး သူ့နေရာမှာ ပွဲထွက်ခဲ့တဲ့ ဂွန်ကာလိုရာမို့စ် က ဟတ်ထရစ် ဂိုးသွင်းယူခဲ့တာပါ။

ပေါ်တူဂီအသင်းနဲ့အတူ ကမ္ဘာ့ဖလား အိပ်မက် အဆုံးသတ်သွားချိန် ရော်နယ်ဒို ငိုကြွေးနေစဉ်

ကွာတားဖိုင်နယ်ဖြစ်တဲ့ မော်ရိုကိုနဲ့ ပွဲမလည်း ရော်နယ်ဒိုဟာ အရန်ခုံကနေ စတင်ခဲ့ရပြီး အသင်း အရေးနိမ့်နေချိန် မှာ လူစားဝင်ခဲ့ရပေမယ့် အခွင့်အရေး လောက်လောက် လားလား မရခဲ့လို့ နောက်ဆုံးမှာ ငိုကြွေးခဲ့ရတာ ဖြစ်ပါ တယ်။
ဒါဟာ သူ့အတွက် နောက်ဆုံး ကမ္ဘာ့ဖလား ဖြစ်နိုင်တာကြောင့် စိတ်ထဲမှာ တော်တော်လေး ထိခိုက်ခဲ့တာပါ။

ရော်နယ်ဒိုကတော့ သူဟာ အိပ်မက်တွေကို အဆုံးသတ်လိုက်ရပြီလို့ ကမ္ဘာ့ဖလားကနေ ထွက်ခွာခဲ့ရပြီးနောက် ရေးသားခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲ့ဒီနောက်ပိုင်းမှာ ရော်နယ်ဒိုဟာ သူ့ရဲ့ ကြံ့ခိုင်မှုပိုင်းကို အကောင်းဆုံး ဖြစ်အောင် အသင်းဟောင်း ရီးရယ်လ်အသင်းမှာ လေ့ကျင့်မှုတွေတောင် ပြုလုပ်ခဲ့တာပါ။

ရော်နယ်ဒိုဟာ အသင်းတွေ အများကြီးနဲ့ သတင်းတွေ ထွက်ခဲ့ပေမယ့် နောက်ဆုံးမှာတော့ ဆော်ဒီကလပ် အယ်လ်နာဆာ အသင်းနဲ့ စာချုပ်ချုပ်ဆိုခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ အယ်လ်နာဆာအသင်းမှာ ရော်နယ်ဒိုဟာ တစ်နှစ် လုပ်ခယူရို သန်း ၂၀၀ ရမှာဖြစ်ပြီး ကမ္ဘာ့လုပ်ခလစာ အများဆုံး ကစားသမားအဖြစ်နဲ့ ၂၀၂၂ ကို အဆုံးသတ်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

CNI International Article

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇန်န၀ါရီ ၁

ရှီကျင့်ဖျင်သည် ၎င်း၏ သမိုင်းဝင် တတိယမြောက် သမ္မတသက်တမ်းကို အောက်တိုဘာလတွင် ရရှိခဲ့သည်။ ထို့ ကြောင့် ရှီသည် မော်စီတုန်း နောက်ပိုင်း တရုတ်နိုင်ငံ၏ အင်အားအကြီးဆုံး အုပ်ချုပ်သူဟုလည်း သတ်မှတ်ခြင်း ခံခဲ့ရသည်။

သို့သော် ထိုအခြေအနေက ရှီကျင့်ဖျင်အတွက် ခက်ခဲသော ၂၀၂၂ ခုနှစ်အတွင်း အနည်းငယ်သော အောင်မြင်မှု များမှ တစ်ခုဖြစ်သည်။ ရှီသည် ၂၀၂၂ ခုနှစ်အတွင်း ခက်ခဲမှုများစွာနှင့် ရင်ဆိုင်ခဲ့ရသည်။

ထိုခက်ခဲမှုများစွာတွင် ပြည်သူများ၏ လမ်းပေါ်ထွက် ဆန္ဒပြမှု၊ Zero-COVID ပေါ်လစီကို ရုတ်တရက် ပြောင်းလဲမှု နှင့် နိုင်ငံတစ်ဝန်း ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်ခံရသူ အရေအတွက် ပြန်လည် မြင့်တက်လာမှုတို့ ပါဝင်နေသည်။

Zero-COVID မူဝါဒနှင့်ပတ်သက်၍ ပြည်သူများ၏ အမျက်ဒေါသ၊ နိုင်ငံ၏ စီးပွားရေး အခြေအနေအပေါ် ထို ပြဿနာ၏ သက်ရောက်မှုများက ရှီ၏ အာဏာရ ကွန်မြူနစ်ပါတီတွင် အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးအဖြစ် နောက် ထပ် ငါးနှစ်ကြာ တာဝန်ထမ်းဆောင်ရန်ကိစ္စကို မတားဆီးနိုင်ခဲ့သော်လည်း ၂၀၂၂ ခုနှစ်သည် အသက် ၆၉ နှစ် အရွယ် ခေါင်းဆောင်အတွက် ပြည်တွင်း/ပြည်ပ အခြေအနေ ဆိုးရွားမှုများကို ဖြစ်စေခဲ့သည်။

ရှီကျင့်ဖျင်ကို ဆန္ဒပြနေကြသူများကိုတွေ့ရစဉ်

၂၀၂၂ တွင် တရုတ်၏ စီးပွားရေးသည် ၃ ရာခိုင်နှုန်းနီးပါး တိုးတက်မည့် လမ်းကြောင်းပေါ်တွင် ရှိနေသော်လည်း ထို အခြေအနေက ပစ်မှတ်ထားသည့် ၅ ဒသမ ၅ ရာခိုင်နှုန်း တိုးတက်မှုနှင့် အလှမ်းဝေးနေသည်။

ကိုဗစ်နှင့်ပတ်သက်သည့် ကန့်သတ်မှုများက စားသုံးမှုကို ထိခိုက်စေခဲ့သလို လုပ်ငန်းစဉ် တစ်ခုလုံးကိုလည်း အနှောင့်အယှက် ဖြစ်စေခဲ့သည်။ တစ်ဖက်တွင်လည်း ကြီးမားသည့် အိမ်ခြံမြေကဏ္ဍ ပြဿနာလည်း ရှိနေဆဲ ဖြစ်သည်။

ယိုယွင်းနေသော တရုတ်နှင့်အနောက်အုပ်စု၏ ဆက်ဆံရေး အခြေအနေကို ရုရှားနှင့်ပတ်သက်သည့် တရုတ်၏ အကန့်အသတ်မရှိသော မိတ်ဖက်မူဝါဒက ပိုမိုဆိုးရွားစေခဲ့သည်။ တစ်ဖက်တွင်လည်း ထိုင်ဝမ်အရေးနှင့် ပတ်သက် သည့် တင်းမာမှုများလည်း မြင့်တက်လာလျက်ရှိသည်။

ရှီသည် ကိုဗစ်ကာလ နောက်ပိုင်း ပထမဆုံး နိုင်ငံခြားခရီးစဉ်တွင် ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင်နှင့် စက်တင်ဘာ လတွင် တွေ့ဆုံခဲ့သည်။ နိုဝင်ဘာလတွင် ၎င်းသည် အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန်နှင့် အင်ဒိုနီးရှား G20 အစည်း အဝေး၌ တွေ့ဆုံကာ မြဲမြံသော ဆက်ဆံရေး အခြေအနေ ရရှိရေး နှစ်ဖက်စလုံးက ကြိုးပမ်းခဲ့သည်။

သို့သော် အောက်တိုဘာလ နှောင်းပိုင်းမှ စတင်၍ နိုင်ငံတွင်းရှိ မြို့ကြီးများတွင် ဆန္ဒပြပွဲများ ပေါ်ပေါက်လာခဲ့သည်။ ကမ္ဘာပေါ်တွင် အတင်းကြပ်ဆုံးဟု သတ်မှတ်နိုင်သည့် ရှီ၏ ကိုဗစ် ၁၉ ဆိုင်ရာ ထိန်းချုပ်ရေး မူဝါဒများ အောက် တွင် သုံးနှစ်ကြာ နေထိုင်ခဲ့ရပြီးနောက် ဒေါသထွက်နေသော ပြည်သူများက အစိုးရကို လမ်းပေါ်ထွက် ဆန္ဒပြခဲ့ကြ ခြင်း ဖြစ်သည်။

ရှီကျင့်ဖျင်နဲ့ ပူတင်ကိုတွေ့ရစဉ်

၁၉၈၉ ခုနှစ်နောက်ပိုင်း ပထမဆုံးအဖြစ် ထိုသို့ ဆန့်ကျင်ဆန္ဒပြခံခဲ့ရခြင်း ဖြစ်သည်။

ထို့ကြောင့် ဒီဇင်ဘာလ အစောပိုင်းတွင် ကိုဗစ်ထိန်းချုပ်မှု အများစုကို ဖြေလျော့ပေးမည်ဟု ရုတ်တရက် ထုတ်ပြန် ကြေညာခဲ့ရသည်။ ကာကွယ်ဆေး ထိုးနှံမှု နည်းပါးနေခြင်း၊ ရောဂါကူးစက်မှုနှုန်း ရုတ်တရက် မြင့်တက်လာခြင်း ကို ကိုင်တွယ်ရန် ကြိုတင်ပြင်ဆင်မှု မလုပ်ဆောင်ရသေးဟု တစ်ကမ္ဘာလုံးမှ ပညာရှင်များက သတိပေးမှုများ ရှိ သည့်တိုင် ဖြေလျော့မှုများ လုပ်ဆောင်မည်ဟု မျှော်လင့်မထားဘဲ ဆုံးဖြတ်လိုက်ခြင်းပင် ဖြစ်သည်။

တရုတ်နိုင်ငံသည် ဆယ်စုနှစ် ပေါင်းများစွာ ကမ္ဘာ့စီးပွားရေး တိုးတက်မှု၏ အရေးပါသော အင်ဂျင်တစ်ခုအဖြစ် သာမက စက်မှုလုပ်ငန်းစဉ် တစ်ခုလုံး၏ အရေးကြီးဆုံး အစိတ်အပိုင်းတစ်ခု ဖြစ်ခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့် ကိုဗစ် အခြေနေများကြောင့် သို့မဟုတ် ပထဝီဝင်နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ တင်းမာမှုများကြောင့်ဖြစ်သော ကာလရှည် စီးပွားရေး တိုးတက်မှု နှေးကွေးနေခြင်း သို့မဟုတ် သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးဆိုင်ရာ အခက်အခဲ အသစ်များ ပေါ်ပေါက် လာမည် ဆိုလျှင် တစ်ကမ္ဘာလုံး အတိုင်းအတာဖြင့် သက်ရောက်မှု ရှိလာမည်ဖြစ်သည်။

သမ္မတရှီ၏ နောက်တစ်ကြိမ် သမ္မတရာထူးကို ရယူလိုက်မှုက တရုတ်နိုင်ငံကို ပို၍ အာဏာရှင်ဆန်သော နိုင်ငံရေး လမ်းကြောင်း တစ်ခုပေါ်သို့ ရောက်ရှိသွားစေသည်။ ထို့ကြောင့် မူဝါဒပိုင်ဆိုင်ရာ လုပ်မှားကိုင်မှား ဖြစ်စေရန် အန္တရာယ်ကို ပို၍ မြင့်တက်လာစေသည်ဟု ဝေဖန်သူများက သတိပေးထားသည်။

အောက်တိုဘာလ ကွန်မြူနစ်ပါတီညီလာခံတွင် ရှီကို ရာထူး၌ ဆက်လက် ခန့်ထားရန် ဆုံးဖြတ်ပြီးသည်နှင့် တစ်ပြိုင်နက် တစ်ကမ္ဘာလုံးမှ ရင်းနှီးမြုပ်နှံသူများက တရုတ်ပိုင်ဆိုင်မှုများကို စွန့်ခွာခဲ့ကြပြီး ယမ်ငွေ တန်ဖိုး သည်လည်း ၁၅ နှစ်နီးပါးကာလအတွင်း အနိမ့်ဆုံးသို့ ထိုးဆင်းသွားခဲ့သည်။

ရှီကျင့်ဖျင်နဲ့ ဘိုင်ဒန်ကိုတွေ့ရစဉ်

ရှီ၏ တတိယသက်တမ်းတွင် လုံခြုံရေး၊ အတွေးအမြင်စနစ်အပြင် နိုင်ငံတကာနှင့် တင်းမာမှုများက စီးပွားရေး တိုးတက်မှုအပေါ် အနှောင့်အယှက် ဖြစ်စေမည်ကို စိုးရိမ်နေကြသည်။

ကွန်မြူနစ်ပါတီ ညီလာခံပြီးနောက် တရုတ်အစိုးရသည် zero-COVID မူဝါဒ ကဖြေလျော့ရန် ကြေညာခဲ့ပြီး လာ မည့် ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် ဒေါ်လာ ၁၇ ထရီလီယံ တန်ကြေးရှိ စီးပွားရေးကို တည်ငြိမ်မှုရှိစေရန် အားစိုက် ဆောင်ရွက် သွားမည်ဟု ပြောခဲ့သည်။

ခုခံနိုင်စွမ်း နည်းပါးသည့် ထူထပ်သော လူဦးရေအတွင်း ရောဂါကူးစက်မှုများ နိုင်ငံအနှံ့ ပေါ်ပေါက်နေမှု အပေါ် စီမံခန့်ခွဲရေးက ရှီအတွက် အခက်ခဲဆုံး စိန်ခေါ်မှုတစ်ခုအဖြစ် ရှိနေသည်။

၎င်းက ပြည်သူ့ကျန်းမာရေး ကဏ္ဍအပေါ်တွင် သာမက လူနေမှုဘဝ တည်ငြိမ်ရေးနှင့် တိုင်းပြည် စီးပွားရေးအပေါ် တစ်နည်းတစ်ဖုံ ပတ်သက် ဆက်နွယ်နေခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။ လူဦးရေ ၁ ဒသမ ၄ ဘီလီယံရှိသော တရုတ်နိုင်ငံ တွင် လာမည့်နှစ်အတွင်း ကိုဗစ်နှင့်ဆက်စပ်နေသော ကိစ္စရပ်များကြောင့် လူသေဆုံးမှု ၁ သန်းကျော်ရှိလာ နိုင် သည်ဟု ပညာရှင်များက သတိပေးထားသည်။

လာမည့်မတ်လ နှစ်ပတ်လည် လွှတ်တော် အစည်းအဝေးတွင် တရုတ်နိုင်ငံသည် ၎င်းတို့၏ ခေါင်းဆောင်ပိုင်း ဆိုင်ရာ ပြောင်းလဲမှုများကို အပြီးသတ် ဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်သည်။

ရှီနှင့်နီးစပ်သော မဟာမိတ်တစ်ဦးဖြစ်သည့် ရှန်ဟိုင်းပါတီခေါင်းဆောင် လီကွီရန်သည် ဝန်ကြီးချုပ်သစ်အဖြစ် လီကားချန်း၏ နေရာကို အစားထိုးဝင် ရောက်မည်ဖြစ်သည်။

တရုတ်နိုင်ငံတွင် ဝန်ကြီးချုပ်သည် နိုင်ငံ၏ စိးပွားရေးနှင့်ပတ်သက်သည့် စီမံခန့်ခွဲမှုများကို တာဝန်ယူရသည်။ တရုတ်၏ စီးပွားရေး ပြန်လည် ဖွင့်လှစ်မှုကြောင့် စီးပွားရေးတိုးတက်မှုမှာ ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် ၄ ဒသမ ၃ ရာခိုင်နှုန်း အထိ မြင့်တက်လာလိမ့်မည်ဟု ကမ္ဘာ့ဘဏ်က ခန့်မှန်းထားသည်။

လက်ရှိ စီးပွားရေးတိုး တက်မှုနှုန်းမှာ ၂ ဒသမ ၇ ရာခိုင်နှုန်းဖြစ်သည်ဟု အဆိုပါခန့်မှန်းချက်တွင် ပါဝင်သည်။

သံတမန်ရေး အခြေအနေများအရ ရှီ၏ အစိုးရသည် လာမည့်နှစ်တွင် အနောက်အုပ်စုနှင့် ဆက်ဆံရေးကို ထိခိုက် စေသော တင်းမာမှုများကို လျော့ကျရေး ဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်သည်။ တရုတ်သမ္မတရှီသည် ဆော်ဒီ အာရေး ဗီးယားနိုင်ငံသို့ သွားရောက်ခဲ့ခြင်းဖြင့် တရုတ်နိုင်ငံသည် အမေရိကန်ဦးဆောင်သော ဒုတိယကမ္ဘာစစ်လွန် နိုင်ငံရေး သမ္မာစဉ်တွင် ဘက်ညှိပေးသော နိုင်ငံတစ်ခုအဖြစ် ၎င်းတို့၏ အနေအထားကို ထုတ်ဖော်ပြသနိုင်ရန် ကြိုးစားသွား မည်ဟုလည်း ယူဆရသည်။

CNI Article

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၃၀

ရေးသားသူ- ဦးအောင်ကျော် ( Law & B.Law )

မြန်မာနိုင်ငံတွင် နေထိုင်သော လူအများသည် အခြားနိုင်ငံတွင် သွားရောက် လုပ်ကိုင်ခြင်းဖြင့် အသက်မွေးလိုသူ များလေသည်။ ထိုသို့ စွန့်စားသွားရောက် စီးပွားရှာလိုသူ လူငယ်များအား အလုပ်သမားရေးရာဝန်ကြီးဌာနမှ တရားဝင် လုပ်ငန်းလိုင်စင်ရယူခြင်း မရှိသူများမှ အေဂျင်စီသဖွယ် ပြောဆိုကာ လုပ်ငန်းရရှိမည်ဟု ပြောဆို၍ စီးပွားရှာနေသူများလည်း ရှိပေသည်။

လုပ်ငန်းလိုင်စင်မရှိဘဲ ကြားပွဲစားသဖွယ် ပြုလုပ်ပေးနေသူများသည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ လူကုန်ကူးမှု တားဆီး ကာကွယ်ရေး ဥပဒေနှင့် ငြိစွန်းနေကြောင်း မသိရှိသူများ ပေသည်။ အလုပ်သမားရေးရာဝန်ကြီးဌာနမှ လုပ်ကိုင်ခွင့် လိုင်စင် မရရှိဘဲ ကြားပွဲစားသဖွယ် လုပ်ကိုင်ပေးနေသူများမှ လူကုန်ကူး တားဆီးကာကွယ်ရေးဥပဒေနှင့် အရေးယူ ခံရနိုင်ပေသည်။

“လူကုန်ကူးမှု” ၏ အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက်မှာ “ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦးဦးသည် အခြားသူတစ်ဦး တစ်ယောက်ကို ထိုသူ၏ သဘောတူညီချက် ရှိသည်ဖြစ်စေ၊ မရှိသည်ဖြစ်စေ ခေါင်းပုံဖြတ်ခြင်းပြုရန် အလို့ဌာ အောက်ပါပြုလုပ်မှု တစ်ရပ် ရပ်ကို ပြုလုပ်ပြီး လူများကို သိမ်းသွင်းစုဆောင်းခြင်း၊ သယ်ယူပို့ဆောင်ခြင်း၊ လွှဲပြောင်းခြင်း၊ ရောင်းချခြင်း၊ ဝယ်ယူ ခြင်း၊ ဌားရမ်းခြင်း၊ ဌားယူခြင်း၊ ခိုလှုံ့ခွင့်ပေးခြင်း သို့မဟုတ် လက်ခံခြင်းကိုဆိုလိုသည် ဟုဖွင့်ဆိုထားလေသည်။
ထို့အပြင် ညစ်ညမ်းသည့် ပုံပြသခြင်း၊ လူကုန်ကူးခံရသူ၊ ဂိုဏ်းဖွဲ့ ကျူးလွန်သူအုပ်စု၊ ကြီးလေးသောပြစ်မှု၊ နိုင်ငံ ကျော်မှုခင်း၊ ထိန်းချုပ်ဖော်ထုတ်ခြင်း၊ ပစ္စည်း၊ ထောင်ဒဏ်တစ်သက်၊ ကလေးသူငယ်၊ လူငယ်နှင့် ဗဟိုအဖွဲ့ ဆို သည့် စကားရပ်များအား အခန်း (၁)တွင် အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆို ရှင်းပြထားလေသည်။

MOU ဖြင့် ထိုင်းကို သွားရောက်လုပ်ကိုင်ကြမည့် အလုပ်သမားများကိုတွေ့ရစဉ်

လူကုန်ကူးမှု တားဆီးကာကွယ်ရေး ဥပဒေအား (မြန်မာသက္ကရာဇ် ၁၃၆၇ ခုနှစ်၊ တော်သလင်းလဆန်း ၁၁ ရက်) 13th September, 2005 ခုနှစ်၌ ပြည်ထောင်စု မြန်မာနိုင်ငံတော်အစိုးရ၊ နိုင်ငံတော်အေးချမ်းသာယာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီ က ဥပဒေ အမှတ် ၅/၂၀၀၅ ဖြင့် ၎င်းတို့လက်ထက်က ပြဋ္ဌာန်းခဲ့သော ဥပဒေဖြစ်ပေသည်။

ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး၊ တောင်ဥက္ကလာပမြို့နယ်၊ ၁၃ ရက်ကွက်အတွင်း ပြည်ပကို အလုပ်သမားများပို့နေသည့် အေဂျင်စီတစ်ခု ဖွင့်လှစ်နေသော အဆောက်အဦးတွင် နေထိုင်သူ တစ်ဦးက “ကျနော် နေတဲ့ အဆောက်အဦးမှာ ဆိုရင် မြေညီနဲ့ ပထမ ထပ်မှာသူတို့ ဖွင့်ထားတယ်၊ ပထမထပ်မှာ နယ်ပေါင်းစုံက လူတွေကို ညအိပ်ညနက် ထားတယ်၊ ပြီးတော့ အဝင်လိုက်ထွက်လိုက် တအားများတယ်၊ အောက်ဆုံးကနေ အပေါ်ကို တက်တဲ့ တံခါးကို လုံခြုံရေးအရ သော့ခတ်ကြတယ်၊ ဒါပေမယ့် သူတို့လာတော့ အဲသော့ကို မခတ်တော့ဘဲ ဖွင့်ဖွင့်ထားတယ်၊ ကျနော် တို့က ခိုးဆိုးလုနှိုက်များလို့ လုံခြုံရေးအရ သော့ခတ်တာ သူတို့က လူပေါင်းစုံကိုလည်း ခေါ်ညအိပ်ခိုင်းတယ်၊ သော့ လည်း မခတ်ဘဲ သူတို့အလွယ်တက်လို့ရအောင် ဖွင့်ဖွင့်ထားတယ်၊ အဲဒီမှာ သူ့လူမှန်း ကိုယ်လူမှန်းမသိဘဲ လိုက် တက်ပြီး အပေါ်မှာ နေထားမယ်၊ ပြီးရင် အိမ်တွေ ဖောက်မယ်ဆို ဘယ်သူတာဝန်ယူမှာလဲ၊ အခု ကျနော်သိ သလောက်ဆို ပြည်ပကို အလုပ်သမား စေလွှတ်တာ အောက်လမ်းက လွှတ်နေကြတာ ဒါတွေက လူတွေကို တရား မဝင် လူကုန်ကူးမှု ကျူးလွန်နေတာပဲ ဒါကို သက်ဆိုင်ရာက အရေးယူပေးသင့်တယ်၊ တိုက်ခန်းနေ လူထုအတွက် လည်း စိစစ်ကြပ်မတ်ပေးသင့်တယ်၊ မဟုတ်ရင် ကျနော်လည်း တိုင်ကြားဖို့တော့ လုပ်နေပါတယ်”ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိ အခြေအနေမှာတော့ ပြည်ပသို့ အလုပ်သမားများ တရားမဝင် စေလွှတ်နေသူများသည် ဥပဒေ၏ ကင်းလွတ်ခွင့်ကို ရရှိနေသလို ဖြစ်နေခြင်းကြောင့် သက်ဆိုင်ရာ ဌာနများ အနေဖြင့် ထိထိမိမိ အရေးယူ ကြပ်မတ်သင့်သည်။

တစ်အိမ်တက်ဆင်း လိုက်လံ မစိစစ်နိုင်ဘူးဟု အကြောင်းပြ နိုင်သော်လည်း လမ်းနေလူထု သို့မဟုတ် ရပ်ကွက်နေ လူထု သို့မဟုတ် အေဂျင်စီများ လုပ်ကိုင်နေသူများနှင့် အဆောက်အဦးအတူ နေထိုင်သူများက လွယ်လင့်တကူ တိုင်ကြားနိုင်မည့် ကွန်ရက်တစ်ခုကို တည်ဆောက်ထားသင့်သည်။

ပြည်ပ အလုပ်အကိုင် ဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းရှင်များအဖွဲ့ချုပ်(RFA)ကိုတွေ့ရစဉ်

ထိုသို့ တိုင်ကြားလာပါက ချက်ချင်း စိစစ်ကာ ဥပဒေနှင့်မညီပါက ပြင်းပြင်းထန်ထန် အရေးယူနိုင်ရေး ဆောင်ရွက် သင့်သည်။

နိုင်ငံရပ်ခြားသို့ အလုပ်သွားရောက် လုပ်ကိုင်လို သူများအနေဖြင့် အလုပ်သမားရေးရာဝန်ကြီးဌာနမှ တရားဝင် လုပ်ငန်းလိုင်စင် ရရှိထားသော အေဂျင်စီများနှင့်သာ ဆက်သွယ်လုပ်ကိုင်သင့်သည်။ သို့သော် ယခုအချိန်၌ နိုင်ငံ ရပ်ခြားတွင် အလုပ်သွားရောက် လုပ်ကိုင်လိုသူ များပြားလာသဖြင့် အချို့မသမာသူများမှာ အေဂျင်စီဟု အမည်များ သုံးကာ တရားဝင် ကုမ္ပဏီသဖွယ် တိုက်ခန်းများငှားရမ်းကာ တရားဝင်အေဂျင်စီသဖွယ် လုပ်ကိုင်သယောင် အလုပ် များ လက်ခံလေ့ ရှိလေသည်။

တိုက်ခန်းပိုင်ရှင်များ အနေနှင့်လည်း အလုပ်သမားရေးရာဝန်ကြီးဌာနမှ လိုက်စင်မရရှိဘဲ အလုပ်သမား အေဂျင်စီ သဖွယ် လုပ်ကိုင်နေသူများအား မငှားရမ်းသင့်ပေ။

အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ငှားရမ်းထားသော တိုက်ခန်း၌ ဥပဒေနှင့် မလွတ်ကင်းသော ကိစ္စများ ဆောင်ရွက်နေ သော အချက်ကြောင့် ဖြစ်ပေသည်။

ထို့အပြင် ၎င်းအေဂျင်စီသို့ လာသူများပြားလျှင် ဘေးပတ်ဝန်းကျင်ရှိ အခန်းများအတွက်လည်း အန္တရာယ်များလေ သောကြောင့် ဖြစ်ပေသည်။

တိုက်ခန်းပိုင်ရှင်အနေဖြင့်လည်း ကိုယ်ငှားရမ်းထားသူမှာ အလုပ်သမားရေးရာဝန်ကြီးဌာနမှ တရားဝင် လိုင်စင် မရရှိထားသော ကုမ္ပဏီဟု စုံစမ်းသိရှိလျှင် ၁၉၆၀ ပြည့်နှစ် မြို့ပြဆိုင်ရာ ငှားရမ်းခကြီးကြပ်ရေး အက်ဥပဒေအရ ငှားရမ်းခြင်းအား ရပ်စဲပိုင်ခွင့်ရှိလေသည်။

တချို့သော အေဂျင်စီများသည် တိုက်ခန်းများကို ဝယ်ယူ၍ ရုံးခန်းများသဖွယ် ဖွင့်လှစ်၍ လုပ်ကိုင်ကြသည်များ လည်းရှိသည်။ ထိုသူများသည်လည်း နိုင်ငံခြားသို့ အလုပ်သမားများ တရားမဝင် စေလွှတ်ပါက လူကုန်ကူးမှုကို ကျူးလွန်နေကြောင်း အဆောက်အဦ တစ်ခုတည်းနေ အခန်းရှင်များက သိရှိဖို့လိုအပ်သည်။

လက်ရှိတွင် ရန်ကုန်မြို့၌ ခိုးဆိုးလုနှိုက်မှုများ ပေါများနေခြင်းကြောင့် မိမိ နေထိုင်သော အဆောက်အဦးသို့ အလုပ် သမား အေဂျင်စီများ လာရောက် လုပ်ကိုင် (ရုံးဖွင့်)နေပါက သတိထားစောင့်ကြည့်၍ လုံခြုံရေး စိုးရိမ်မှုအရ လက် မခံနိုင်ကြောင်း သက်ဆိုင်ရာသို့ တင်ပြကာ ဖြေရှင်းပေးနိုင်ရေး တင်ပြသင့်သည်။

ကိုးကား

CNI Sport News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၅

မော်ရိုကိုကတော့ ပြီးခဲ့တဲ့ ကမ္ဘာ့ဖလားပြိုင်ပွဲမှာ ဘယ်သူကမှ မထင်မှတ်ထားတဲ့ အရာကို လုပ်ဆောင် သွားနိုင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ကမ္ဘာ့ဖလားပြိုင်ပွဲအတွက် မဲခွဲတဲ့အချိန် ဘယ်လ်ဂျီယံ၊ ခရိုအေးရှားတို့ ပါဝင်နေတဲ့ ဒီအုပ်စုမှာ မော်ရိုကို အသင်း အနေနဲ့ အုပ်စုကနေပဲ လှည့်ပြန်ရနိုင်တယ်လို့ သုံးသပ်မှုတွေ ရှိခဲ့ကြတာပါ။ ဒါပေမယ့် မော်ရိုကိုအသင်းရဲ့ စွမ်းဆောင်မှုတွေဟာ အားလုံးရဲ့ ပါးစပ်ဖျားမှာ ကျန်ရစ်နေခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

မော်ရိုကိုအသင်းဟာ အုပ်စုတွင်းမှာ ဘယ်လ်ဂျီယံနဲ့ ကနေဒါကို အနိုင်၊ ခရိုအေးရှားကို သရေကျပြီး အုပ်စုပထမနဲ့ ၁၆ သင်းအဆင့်ကို တက်နိုင်ခဲ့တာပါ။ အုပ်စုအဆင့်ကနေ တက်ခဲ့ပေမယ့် မော်ရိုကိုအသင်းအတွက် ၁၆ သင်း အဆင့်က အမြင့်ဆုံး ဖြစ်နိုင်တယ်လို့ ထင်မှတ်ခဲ့ကြပေမယ့် စပိန်အသင်းကို ဖြတ်ကျော် ပြနိုင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

 မော်ရိုကိုအသင်းနဲ့ ပေါ်တူဂီအသင်းတို့ ယှဉ်ပြိုင်နေစဉ်

ကွာတားဖိုင်နယ် အဆင့်မှာလည်း မော်ရိုကိုအသင်းဟာ နာမည်ကြီး ပေါ်တူဂီကို ထပ်ပြီး ဖြုတ်ချနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ အဲ့ဒါကြောင့် မော်ရိုကိုအသင်းဟာ ကမ္ဘာ့ဖလား သမိုင်းတလျှောက် ပထမဆုံး ဆီမီးဖိုင်နယ်တက်တဲ့ အာဖရိကနဲ့ အာရပ်အသင်းအဖြစ် စံချိန်သစ်တင်ခဲ့တာပါ။

ဆီမီးဖိုင်နယ်တက်တဲ့အချိန်ထိ မော်ရိုကိုအသင်းဟာ ပေးဂိုး ၁ ဂိုးသာ ခွင့်ပြုခဲ့ရပြီး အဲ့ဒီ ၁ ဂိုးကလည်း ကိုယ့်ဂိုး ကိုယ် သွင်းယူမှုကြောင့် ပေးခဲ့ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။ မော်ရိုကိုအသင်းဟာ ခံစစ်ပိုင်းကို အဓိကတည်ဆောက် ခဲ့တယ် ဆိုပေမယ့် သူတို့ရဲ့ တိုက်စစ်ဆင်မှုတွေက ပြိုင်ဘက်တွေအတွက် တကယ်ကို ကြောက်လန့်စရာ အဖြစ်ရှိခဲ့တာပါ။

ညာအခြမ်းက ဇီယက်ချ်နဲ့ ဟာကီမီအတွဲ၊ ဘယ်အခြမ်းက ဘူဖယ်လ်နဲ့ မက်ဇာအိုရီတို့ အတွဲတွေက ပြိုင်ဘက်တွေ ကို ဒုက္ခပေးနိုင်ခဲ့ပြီး၊ ကွင်းလယ်က အမ်ရာဘတ်ရဲ့ စွမ်းဆောင်ရည်တွေက အသင်းကြီးတွေရဲ့ ပစ်မှတ်အဖြစ် ရှိလာခဲ့ ပါတယ်။ ခံစစ်ပိုင်းကလည်း မာကျောပြီး ဂိုးသမား ဘိုနိုရဲ့ လက်စွမ်းကလည်း ထိပ်တန်းအဆင့် ရှိခဲတာပါ။

မော်ရိုကိုအသင်းကို ပရိသတ်များ ကြိုဆိုနေကြစဉ်

ဆီမီးဖိုင်နယ်အထိ တက်ခဲ့တဲ့ မော်ရိုကိုအသင်းကို အားလုံးက အသိအမှတ် ပြုလာခဲ့ရပြီး ချန်ပီယံဆုပါ အံ့အားသင့် ဖွယ် ရယူသွားမလားလို့ အားလုံးက စောင့်ကြည့်ခဲ့ရတဲ့ အသင်းဖြစ်လာခဲ့တာပါ။

ဒါပေမယ့် ဆီမီးဖိုင်နယ်မှာ ပြင်သစ်၊ တတိယနေရာလုပွဲမှာ ခရိုအေးရှားအသင်းတို့ကို အရေးနိမ့်ခဲ့လို့ ဆီမီးဖိုင်နယ် အဆင့်နဲ့ပဲ ကျေနပ်ခဲ့ရတာပါ။

ဒီပွဲတွေမှာလည်း မော်ရိုကိုအသင်းရဲ့ တိုက်စစ်ပိုင်းဟာ ပြိုင်ဘက် အသင်းတွေကို အန္တရာယ်ပေးနိုင်ခဲ့ပြီး ရသင့်တဲ့ ပင်နယ်တီနဲ့ အခွင့်အရေးတွေကိုသာ ဂိုးအဖြစ် ပြောင်းလဲနိုင်မယ်ဆိုရင် မော်ရိုကိုအတွက် ကံကြမ္မာက တစ်မျိုး တစ်ဖုံ ပြောင်းလဲသွားနိုင် ပါတယ်။

ဒါပေမယ့် မော်ရိုကိုအတွက် ဂုဏ်ငယ်စရာ မရှိခဲ့ပါဘူး။ မော်ရိုကိုအသင်းဟာ အားလုံးရဲ့ အသိအမှတ်ပြုမူကို ခံခဲ့ရပြီး သမိုင်းရဲ့ မှတ်တမ်းမှာလည်း အမြဲတမ်းဖော်ပြခြင်း ခံရတော့မှာပါ။

မော်ရိုကိုအသင်းသားတွေကို ဘုရင်က တွေ့ဆုံ

မော်ရိုကိုအသင်းရဲ့ အောင်မြင်မှုမှာ နည်းပြ ဝါလစ်ရီဂရာဂွီကို မေ့ထားလို့တော့ မရပါဘူး။ သူဟာ မော်ရိုကိုအသင်း ကို အခုနှစ် ဩဂုတ်လကမှ စတင်ကိုင်တွယ်ခဲ့ပေမယ့် သူလိုချင်တဲ့ ပုံစံအတိုင်း အသင်းကို အကောင်းဆုံး တည် ဆောက် နိုင်ခဲ့တာပါ။

ဝါလစ်ဟာ ပွဲတိုင်းမှာ ကွင်းဘေးစည်းကနေ ကစားသမားတွေ စိတ်ဓါတ်တက်ကြွအောင် အမြဲတမ်း လှုံ့ဆော်ပေး နိုင်ခဲ့တာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ ဝါလစ်ဟာ မော်ရိုကိုကို ၁၀ ပွဲအထိ ကိုင်တွယ်ထားခဲ့တာမှာ ၅ ပွဲနိုင် ၃ ပွဲသရေ ၂ ပွဲရှုံးဆိုတဲ့ ရလဒ်ထွက်ပေါ်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

မော်ရိုကိုရဲ့ အိမ်အပြန်ခရီးကလည်း တကယ်ကို လှပခဲ့ပြီး ပရိသတ် အများအပြားရဲ့ သူရဲကောင်းသဖွယ် ကြိုဆို ခြင်းကို ခံခဲ့ရတာပါ။

မော်ရိုကိုအသင်းကို ဘုရင်ဖြစ်သူက တော်ဝင်နန်းတော်မှာ လက်ခံတွေ့ဆုံခဲ့ပြီး ဆုတံဆိပ်တွေလည်း ချီးမြှင့်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ မော်ရိုကိုဘုရင် မိုဟာမက် VI က ကစားသမားတွေကို မွေးထုတ်ပေးခဲ့တဲ့ မိခင်တွေနဲ့ပါ တွေ့ဆုံခဲ့ပြီး ချီးကျူးမှုတွေ ပြုလုပ်သွားခဲ့တာပါ။

 မော်ရိုကိုအသင်း နည်းပြကို ဂုဏ်ပြုနေကြစဉ်

မော်ရိုကိုအသင်းဟာ ကမ္ဘာ့ဖလားပြိုင်ပွဲမှာ ဆီမီးဖိုင်နယ်အထိ ရောက်ရှိခဲ့တဲ့အတွက် ဖီဖာရဲ့ ထုတ်ပြန်တဲ့ နောက် ဆုံး ကမ္ဘာ့အဆင့် ရပ်တည်မှုမှာ အဆင့်မြင့်တက်လာခဲ့ပါတယ်။ ကမ္ဘာ့ဖလားပြိုင်ပွဲ မကစားခင် အချိန်မှာ မော်ရိုကို အသင်းက အဆင့် ၂၂ နေရာမှာ ရပ်တည်ခဲ့ပြီး အခုဆိုရင် အဆင့် ၁၁ နေရာအထိ ရောက်ရှိလာခဲ့တာပါ။

ဒါဟာ မော်ရိုကိုအတွက် ၁၉၉၈ က အဆင့် ၁၀ နေရာမှာ ရပ်တည်ပြီးနောက် အမြင့်ဆုံး အဆင့် ရပ်တည်မှုလည်း ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။

ကာတာကမ္ဘာ့ဖလား အကြောင်းကို နောင်တချိန်မှာ ပြန်ပြောင်း ပြောကြမယ်ဆိုရင် မော်ရိုကိုအသင်း အကြောင်း ကိုတော့ ချန်ထားလို့ ရမှာမဟုတ်ဘဲ မဖြစ်မနေ ထည့်သွင်းပြောရမယ့် အရာအဖြစ် ရှိနေပြီလည်း ဖြစ်ပါတယ်။

CNI International Article

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၅

တူနီရှားနိုင်ငံ၏ ဒီဇင်ဘာ ၁၇ ရက်နေ့ ရွေးကောက်ပွဲသည် အားလုံးမျှော်လင့်ထားသည့် အတိုင်းပင် အရှက်ရစရာ အခြေအနေမျိုးနှင့် အဆုံးသတ် သွားခဲ့ပါပြီ။

သမ္မတ ကိုင်ဆာအစ်၏၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လက တိုင်းပြည်အာဏာကို လုယူလိုက်ပြီး အာဏာရှင်ဆန်ဆန် အုပ်ချုပ် မှုနောက်ပိုင်း ကျင်းပခဲ့သည့် ပထမဆုံးသော ရွေးကောက်ပွဲ ဖြစ်ခြင်းကြောင့် ယခုကဲ့သို့ အားလုံးက မျှော်လင့်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

မဲပေးနိုင်သူ အားလုံး၏ ကိုးရာခိုင်နှုန်း အောက်ကသာ ပါဝင်မဲပေးခဲ့သည့် အဆိုပါ ရွေးကောက်ပွဲက တူနီးရှားနိုင်ငံ ၏ ဖွံ့ဖြိုးစ ဒီမိုကရေစီစနစ် ပျက်သုန်းသွားခြင်းကို သာမက အာရပ်နွေဦး တော်လှန်ရေး စတင်သန္ဓေတည်ရာ နိုင်ငံ တွင်ပင် ထိုကိစ္စ ပြီးဆုံးပြီ ဆိုသည်ကိုလည်း ဖော်ပြနေသည်။

သို့သော် ကိုင်ဆာအစ် အစိုးရနှင့် ၎င်းတို့ကို ထောက်ခံနေဆဲ မဟာမိတ်များဘက်ကတော့ မိမိတို့သည် တူနီးရှား နိုင်ငံ၏ အကောင်းဆုံး အကျိုးစီးပွားအတွက် ဆောင်ရွက်နေဆဲ ဖြစ်သည်ကို တူနီးရှားပြည်သူများနှင့် နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝိုင်းကို အသိပေးရန် ကြိုးစားနေကြဆဲ ဖြစ်သည်ဟု ဆိုကြသည်။

၎င်းတို့၏ သဘောထားတွင် လိုအပ်နေသော ကာလတို နောက်ဆုတ်သွားမှု အပြီးတွင် နိုင်ငံ၏ ဒီမိုကရေစီ လုပ်ငန်း စဉ်များ ပြန်လည် ဖူးပွင့်လာပြီဟု အသိပေးလိုနေခြင်း ဖြစ်သည်။

သို့သော် ပြီးခဲ့သည့် ရွေးကောက်ပွဲ၌ တူနီးရှားနိုင်ငံသားများက ဆာအစ်ကို ရှင်းလင်းသော မက်ဆေ့ချ် တစ်ခု ပေးနိုင်ခဲ့ပြီ။

တူနီးရှားသမ္မတ ကိုင်ဆာအစ်ကို တွေ့ရစဉ် (GETTY IMAGES)

ထိုမက်ဆေ့ချ်ကတော့ ပြည်သူများအနေဖြင့် ဆာအစ်နှင့် ၎င်း၏ အစိုးရအဖွဲ့ ဆက်လက် အာဏာရရှိနေစေရန် အလိုမရှိတော့ပြီ ဟူ၍ပင် ဖြစ်သည်။

ရွေးကောက်ပွဲတွင် တူနီးရှားရှိ နိုင်ငံရေးပါတီများနှင့် အင်အားစုများ အားလုံးနီးပါးက သပိတ်မှောက်ခဲ့ကြသည်။ ၎င်းက ၂၀၂၁ အာဏာသိမ်းမှု နောက်ပိုင်း ပထမဆုံးအကြိမ်လဲ ဖြစ်သည်။

နိုင်ငံတွင်းရှိ ရွေးကောက်ပွဲဆိုင်ရာ လွတ်လပ်သော အဆင့်မြင့် အာဏာပိုင်အဖွဲ့ (ISIE)မှ ပြည်သူများ မဲပေးစေရေး အတွက် အပြင်းအထန် ကြိုးစား ဆောာင်ရွက်ခဲ့သည့်တိုင် တူနီးရှားမဲဆန္ဒရှင် အများစုက မဲရုံသို့ သွားရန် ငြင်းဆို ခဲ့ကြသည်။

ပို၍ အဓိကကြသည်မှာ နိုင်ငံတွင်း အားကောင်းနေဆဲဖြစ်သည့် တူနီးရှား အထွေထွေ အလုပ်သမားသမဂ္ဂ (UGTT) မှ မည်သည့် အခြေအနေတွင်မဆို အခွင့်အရေးနှင့် လွတ်လပ်ခွင့်ကို ကာကွယ်ရမည်ဆိုသည့် ၎င်းတို့၏ ဆုံးဖြတ် ချက်ကို ထုတ်ပြန် ကြေညာခဲ့ပြီး ယခု ရွေးကောက်ပွဲသည် ဒီမိုကရေစီစနစ်အတွက် ခြိမ်းခြောက်မှု တစ်ခုဖြစ်သည် ဟု ထုတ်ဖော် ပြောဆိုခဲ့ခြင်းပင် ဖြစ်သည်။

ရွေးကောက်ပွဲကို ပါဝင်ရန် တူနီးရှား မဲဆန္ဒရှင် အများစုက ငြင်းဆန်ခဲ့ကြသော်လည်း ၎င်းသည် တူနီးရှားနိုင်ငံသား များ အနေဖြင့် နိုင်ငံရေးအပေါ် စိတ်ဝင်စားမှု မရှိခြင်းဟု အဓိပ္ပာယ် မသက်ရောက်ပေ။ တူနီးရှားများသည် ယခင် အချိန်များ ကဲ့သို့ပင် နိုင်ငံ၏ အနာဂတ်အပေါ် စိတ်ဝင်စားမှု ရှိနေကြဆဲ ဖြစ်သည်။

ယခုရွေးကောက်ပွဲကို သပိတ်မှောက်ရသည့် အဓိက အကြောင်းအရင်းမှာ မဲရလဒ်မည်သို့ပင် ပေါ်ထွက်လာစေကာ မူ ၎င်းက တိုင်းပြည်၏ ယိုယွင်းနေသော စီးပွားရေး အခြေအနေနှင့် ၎င်းတို့ နေထိုင်နေရသော လူနေမှု အခြေအနေ များကို ပြောင်းလဲပေးနိုင်လိမ့်မည် မဟုတ်သည်ကို သိရှိသဘောပေါက် ထားခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။

ထို့ကြောင့် ရွေးကောက်ပွဲကို ဆန့်ကျင့်ခဲ့ရခြင်း ဖြစ်သည်။

တူနီးရှားရွေးကောက်ပွဲ မဲရလဒ်ကို ဖွင့်ဖောက်နေစဉ် (GETTY IMAGES)

တူနီးရှား ရွေးကောက်ပွဲကို တူနီးရှားနိုင်ငံသားများ သက်သက်က သပိတ်ပေါက်ခဲ့ခြင်းမျိုးတော့ မဟုတ်ပေ။ ဥရောပသမဂ္ဂသည်ပင် ၎င်းတို့နည်း ၎င်းတို့ဟန်ဖြင့် ရွေးကောက်ပွဲကို မထောက်ခံကြောင်း ပြသခဲ့သည်။

အီးယူ(EU)အဖွဲ့သည် နိုင်ငံတကာ မျက်နှာစာတွင် ဆာအိအစိုးရ၏ အားကြီးသော မဟာမိတ်အဖြစ် ကာလရှည်ရှိခဲ့ သော်ငြား ယခုရွေးကောက်ပွဲကို စောင့်ကြည့်လေ့လာမှု ပြုလုပ်သွားမည် မဟုတ်ဟု ရုတ်တရက် ကြေညာခဲ့သည်။

ထိုဆုံးဖြတ်ချက် နောက်တွင် ကိုင်ဆာအစ်အစိုးရကို ဖယ်ထုတ်မှု၊ သီးခြား ဆက်ဆံမှုနှင့် တရားမဝင် ဖြစ်အောင် လုပ်မှု စသည်တို့ ကပ်ပါလာမည်မှာလည်း သေချာသလောက် ရှိသည်။ အီးယူသည် နိုဝင်ဘာလကပင် နိုင်ငံ၏ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးများကို ထောက်ပံ့ကူညီရန် ယူရိုသန်း ၁၀၀ ကမ်းလှမ်းခဲ့သော်လည်း နောက်ဆုံးတွင်တော့ ဒီမိုကရေစီ မဆန်သော တူနီးရှားအစိုးရနှင့် ကင်းကင်းရှင်းရှင်းနေရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ခြင်းပင် ဖြစ်သည်။

ထို့အပြင် ကိုင်ဆာအစ်သည် အမေရိကန်၏ တင်းပြည့် မဟာမိတ်အဖြစ် သတ်မှတ်ခံထားရခြင်းမှလည်း ကျဆင်း သွားခဲ့သည်။ ရွေးကောက်ပွဲ မတိုင်ခင် ဆာအစ်သည် အမေရိကန်ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး အန်သိုနီဘလင်ကင်(Antony Blinken) နှင့် ဝါရှင်တန်မှာ တွေ့ဆုံခဲ့သည်။

သို့သော် ထိုတွေ့ဆုံမှုတွင် ၎င်းမျှော်လင့်နေသည့် ရလဒ်မျိုး ရရှိရန် အကောင်အထည် မဖော်နိုင်ခဲ့ပေ။

တူနီးရှားပြည်သူများ မဲမပေးဟု ကြွေးကြော်နေကြစဉ် (GETTY IMAGES)

အမေရိကန်ဘက်မှ တူနီးရှားကို ကူညီနေသည့် အရပ်ဘက်နှင့် စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ ထောက်ပံ့မှုများအား ရပ်တန့်မည် ဟု ၎င်းတို့၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ကြေညာခဲ့ပြီး ဘလင်ကင်က ရွေးကောက်ပွဲတွင် လွတ်လပ်၍ တရားမျှတမှု ရှိရန် လိုအပ်ကြောင်း အလေးစိုက် ပြောကြားခဲ့သလို အခြေခံ လွတ်လပ်ခွင့်များကို ကာကွယ်ရန်နှင့် ဒီမိုကရေစီ မျှခြေကို မြှင့်တင်ရေး ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများ လုပ်ဆောင်ရန် တောင်းဆိုခဲ့သည်။

၎င်းက အာဏာကို လုယူထားသည်ဆိုခြင်းမှာ သတင်းအမှား၊ နိုင်ငံခြား အင်အားစုများ၏ လုပ်ရပ်ဖြစ်သည်ဟု ဆာအစ်မှ ရှုတ်ချထားမှုအပေါ် တိုက်ရိုက် ပြစ်တင် ဝေဖန်ခြင်းလည်း ဖြစ်သည်။

စနေနေ့ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပခြင်းက ဆာအစ် အနေဖြင့် ၎င်း၏အစိုးရ လက်ထက်တွင် တူနီးရှားနိုင်ငံသည် ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံအဖြစ် ဆက်ရှိနေသေးကြောင်း ထုတ်ဖော် ပြသခြင်း ဖြစ်သော်ငြား ဆာအစ် အစိုးရအနေဖြင့် တဖြည်းဖြည်ခြင်း ပြုတ်ကျလာပြီဆိုခြင်းမှာ ပို၍ထင်ရှားလာသည်။

ထို့ကြောင့် လက်ရှိတွင် ဆာအစ် အစိုးရအနေဖြင့် မည်သည့် အချိန်တွင် အမှတ်တကယ် ပြုတ်ကျသွားမည်လဲ မေးစရာ ရှိလာသည်။ တူနီးရှား၏ ချွတ်ချုံကျနေသော စီးပွားရေး အခြေအနေအရ အစိုးရပြုတ်ကျရန်မှာ အများ ကြီး စောင့်ရန် မလိုအပ်တော့သည်ကို ညွှန်ပြနေသည်။

အမှန်တကယ်တမ်းတွင်လည်း တူနီးရှားပြည်သူများ၏ တိုင်းပြည် စီးပွားရေးအပေါ် စိတ်ပျက်နေမှုမှာ အာရပ်နွေဦး တော်လှန်ရေးဖြစ်စေခဲ့သည့် လွန်ခဲ့သော ၁၀ နှစ်က အခြေအနေကို ရောက်နှင့်နေပြီး ဖြစ်သည်။

တူနီးရှားပြည်သူများ ဒီမိုကရေစီအရေး တောင်းဆိုနေကြစဉ် (GETTY IMAGES)

ငွေကြေးဖောင်းပွမှု မြင့်တက်လာခြင်း၊ အလုပ်လက်မဲ့နှုန်း၊ တရားမမျှတမှုနှင့် အကျင့်ပျက် ခြစားမှုများက လက်ရှိ အုပ်ချုပ်နေသည့် အစိုးရသည် တိုင်းပြည်၏ ပြဿနာများကို မဖြေရှင်းတော့ဟု ပြည်သူများကို ယုံကြည်စေကာ ပြည်သူများ၏ တော်လှန်ရေး သဘောထားများကိုလည်း မီးရှို့ပေးလျက်ရှိနေသည်။

ဆာအစ်နှင့် ၎င်း၏ အပေါင်းအပါ ခရိုနီးများအတွက် ပို၍ အခြေအနေ ဆိုးရွားစေသည်မှာ နိုင်ငံတကာငွေကြေး ရံပုံ ငွေအဖွဲ့(IMF) ပင်ဖြစ်သည်။ IMF က တူနီးရှားကို ထောက်ပံ့ပေးမည့် ဒေါ်လာ ၁ ဒသမ ၉ ဘီလီယံ အရေးပေါ် အကူအညီအတွက် ၎င်း၏ ခွင့်ပြုချက်ကို ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာမှ ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီအထိ ရွှေ့ဆိုင်းလိုက်သည်။

ထိုသို့ ရွှေ့ဆိုင်းလိုက်ခြင်းကြောင့် နှောင့်နှေးသွားမှုက လိုငွေပြမှုကို ပိုပြီး ဆိုးရွားစေကာ လူနေမှုကုန်ကျစရိတ်ကို ပိုမြင့်တက်လာစေခြင်းကြောင့် တူနီးရှားပြည်သူများ၏ စီးပွားရေး အကျပ်အတည်းကို ပိုဆိုးစေလာမည် ဖြစ်သည်။

ထို့ကြောင့် ပြည်သူများ ၏ သည်းခံနိုင်မှုသည်လည်း ပို၍ တိုတောင်းလာပေလိမ့်မည်။ IMF ၏ ချေးငွေကို ဆိုင်းငံ့ ခြင်းအပြင် အစိုးရ၏ ပေါင်မုန့် ထောက်ပံ့ခြင်းအပြင် တခြားသော ပြည်သူ့ အသုံးစရိတ်များကို ဖြတ်တောက်ခြင်း တို့က လူထုအုံကြွမှုတစ်ခု ဖြစ်လာစေရန်လည်း တွန်းအား ဖြစ်စေလာလိမ့်မည်ဖြစ်သည်။

အဆိုပါ အခြေအနေကြောင့် တူနီးရှားသည် ပေါက်ကွဲရန် အဆင်သင့် ဖြစ်နေသည့် ဗုံးတစ်လုံးအသွင်သို့ နောက် တစ်ကြိမ် ထပ်မံရောက်ရှိလာခဲ့ပြန်ပြီ ဖြစ်သည်။ ၎င်းကို ဖြေလျော့ရန် အစိုးရဘက်မှ ရွေးကောက်ပွဲနှင့် ကြိုးစားခဲ့သော်ငြား ယင်းက ဗုံး၏စနက်တံကို ဖြုတ်ရန် မစွမ်းသာခဲ့ပါ။

Source: အယ်ဂျာဇီးယား

Aljazeera က Haythem Guesmi ရေးသားထားသည့် “The beginning od the end for Saeid” ဆိုသော ဆောင်းပါးကို CNI သတင်းဌာနက ဆီလျော်အောင် ဘာသာပြန်ဆို၍ ဖော်ပြလိုက်ပါသည်။