CNI International Article

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၆

စစ်ဒဏ်သင့် ဆီးရီးယားနိုင်ငံတွင် ဆယ်စုနှစ် တစ်ခုအတွင်း ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် သံရုံးပြန်ဖွင့်ရန် ဆော်ဒီအစိုးရ က ဆီးရီးယားနှင့် ဆွေးနွေးမှုများ လုပ်ဆောင်နေသည်ဟု ဆော်ဒီနိုင်ငံပိုင် သတင်းတွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

ယင်းက အရှေ့အလယ်ပိုင်း ဒေသတွင်း သံရေးတမန်ရေးဆိုင်ရာ ပြောင်းလဲလာမှုလည်း ဖြစ်သည်။

ယခုကိစ္စများ မတိုင်ခင် တရုတ်၏ ကြားဝင်စေ့စပ်မှုကြောင့် အစဉ်အလာ ရန်ဘက် ဆော်ဒီနှင့်အီရန်တို့က နှစ်နိုင်ငံ ကြား ဆက်ဆံရေးကို ပြန်လည်စတင်ရန်၊ သံရုံးများ ပြန်ဖွင့်ရန် သဘောတူညီခဲ့ ကြသည်။

နှစ်ပေါင်းများစွာကြာ တင်းမာမှုများ ရှိခဲ့ပြီးမှ ယခုကဲ့သို့ ပြန်အဆင်ပြေလာခြင်း ဖြစ်သည်။

ဆီးရီးယား သမ္မတ အာဆတ်ကိုတွေ့ရစဉ်

ဆီးရီးယားသမ္မတ ဘာရှားအယ်လ်အာဆတ်သည် ၂၀၁၁ ခုနှစ်မှ စတင်ခဲ့သည့် အာရပ်နွေဦး တော်လှန်ရေးကြောင့် မတည်မငြိမ်ဖြစ်ခဲ့သော ဆီးရီးယားခေါင်းဆောင် ရာထူးကို ယနေ့အထိ ဆုပ်ကိုင်ထားနိုင်ဆဲ ဖြစ်သည်။ အီရန်နှင့် ရုရှား နှစ်နိုင်ငံထဲထံမှ ကူညီထောက်ပံ့မှုဖြင့် ယခုကဲ့သို့ စွမ်းဆောင်နိုင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

နိုင်ငံခြားရေးဌာနမှ အမည်မဖော် ပြထားသော သတင်းအရင်းအမြစ်များကို ကိုးကား၍ ဆော်ဒီသတင်းဌာနက နှစ်နိုင်ငံကြား ဆက်ဆံရေးများ ပြန်လည် စတင်ရန် ခေါင်းဆောင်များကြား ဆွေးနွေးမှုများ လုပ်ဆောင်လျက် ရှိသည်ဟု ဖော်ပြထားသည်။

ဆော်ဒီနိုင်ငံပိုင် သတင်း မတိုင်ခင်ကတည်း အာရပ်ဘာသာဖြင့် ထုတ်လွှင့်သော သတင်းဌာနတစ်ခုတွင် ထိုအကြောင်းကို ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီးဖြစ်ကာ ဆော်ဒီနှင့်ဆီးရီးယားတို့အကြား ပုံမှန် ဆက်ဆံရေး ပြန်ဖြစ်ရန်အတွက် ရုရှားက ကြားဝင်စေ့စပ်ပေးနေသည်ဟုလည်း The Wall Street ဂျာနယ်တွင် ဖော်ပြသည်။

အီရန်နဲ့ ဆော်ဒီ ဆက်ဆံရေး ညှိနှိုင်းပေးခဲ့သော တရုတ်

ဆော်ဒီနှင့် ဆီးရီးယားတို့အကြား ဆက်ဆံရေး အခြေအနေများသည် ဆော်ဒီနှင့်အီရန် နှစ်နိုင်ငံကြား ဆက်ဆံရေး ပြန်လည် စတင်ရန် အထင်ကရ သဘောတူညီချက် ရရှိခဲ့ခြင်း၏ နောက်ဆက်တွဲ ဖြစ်စဉ်များ ဖြစ်သည်။

ယခု ဆီးရီးယားဖြစ်စဉ်သည် ဆော်ဒီနှင့်အီရန်တို့အကြား ဆက်ဆံရေး အခြေအနေများ ပြန်လည် စတင်ရန် သဘောတူညီချက်သည် ဒေသတွင်းရှိ ပဋိပက္ခများကို အဆုံးသတ်ရေးအတွက် အရေးပါကြောင်းကိုလည်း ဖော်ညွှန်းနေသည်။

ဆော်ဒီနှင့် ကာတာတို့ အပါအဝင် အမေရိကန်၏ ဒေသတွင်း မဟာမိတ်တချို့သည် ဆီးရီးယား ပြည်တွင်းစစ် အတွင်း အာဆတ်ကို ဖြုတ်ချလိုသော အတိုက်အခံ လက်နက်ကိုင်များကို ထောက်ခံခဲ့သော်လည်း ယနေ့ အချိန် အထိ အာဆတ်ကို ဖြုတ်ချနိုင်ခြင်း မရှိသည့် အခြေအနေက ဒေသတွင်း နိုင်ငံများကို ဆီးရီးယားသမ္မတနှင့် ပိုမို နီးကပ်စွာ ဆက်ဆံရန် ပြောင်းလဲလာစေခဲ့သည်ဟုလည်း ယူဆရသည်။

သို့သော် ဆော်ဒီ၏ မဟာမိတ် အမေရိကန်ဘက်ကတော့ ဒေသတွင်း နိုင်ငံများ အာဆတ် အစိုးရနှင့် ပုံမှန် ဆက်ဆံ ရေး ပြန်လုပ်ခြင်းကို ကန့်ကွက်ထားသည်။

ဆီးရီးယား ပြည်တွင်းစစ်အတွင်း အစိုးရ၏ လူမဆန်သော ရက်စက်မှုများအပြင် နိုင်ငံရေးအဖြေရှာမှုအတွက် တိုးတက်သော ရလဒ်များ ထွက်ပေါ်လာစေရန် လိုအပ်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။

လက်ရှိ အချိန်အထိ ဆီးရီးယား သတင်းဌာနများက ထိုသတင်းနှင့် ပတ်သက်၍ ထုတ်ပြန်မှု မရှိသေးသကဲ့သို့ အခြေအနေ အရပ်ရပ်နှင့် ပတ်သက်၍ မေးမြန်းမှုများကိုလည်း နှစ်ဖက်စလုံးမှ ခေါင်းဆောင်များက ဖြေဆိုခြင်း မရှိသေးပေ။

ယခု သီတင်းပတ် ကြာသပတေးနေ့ အစောပိုင်းတွင် ရုရှားသမ္မတ ပူတင်က အိုမန် ဆူလ်တန် ဟိုင်သမ်ဘင် တာရစ်အား ဖုန်းဆက်ခဲ့သည်။

 ဆီးရီးယားစစ်ပွဲအတွင်းက ရုရှားတပ်ဖွဲ့

ယင်းကို နှစ်နိုင်ငံကြား သံတမန်ဆက်ဆံရေး စတင်ခဲ့ပြီးနောက်ပိုင်း ပထမဆုံးသော အဆင့်မြင့် အပြန်အလှန် ဆက်သွယ်မှုဟု ရုရှားဘက်က သတ်မှတ်သည်။ အိုမန်သည် ဆိုဗီယက် ပြည်ထောင်စုနှင့် ၁၉၈၅ ခုနှစ်ကတည်းက ဆက်ဆံရေး စတင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

အိုမန်သည် အနောက်အုပ်စုနှင့် အီရန်တို့အကြား စေ့စပ်ဆွေးနွေးပေးသူအဖြစ် ကာလရှည် ဆောင်ရွက် ပေးခဲ့ သည်။ မကြာသေးခင်ကလည်း ယီမင်၏ ကာလရှည် ပဋိပက္ခကို အဆုံးသတ်ရေး အိုမန်တွင် ဆွေး နွေးပွဲများ ကျင်းပခဲ့သည်။

ကာလရှည် ယီမင်ပြည်တွင်းစစ်သည် အရှေ့အလယ်ပိုင်းမှ အင်အားကြီး လူမျိုးစုနှစ်ခုကို ကိုယ်စားပြုသည့် ဆော်ဒီ နှင့် အီရန်တို့အကြားမှ အားပြိုင်မှုဖြစ်ပြီး ဆော်ဒီက ယီမင်ပြည်ပြေးအစိုးရကို ထောက်ပံ့ကာ အီရန်က မြို့တော် ဆာနားကို ထိန်းချုပ်ထားသည့် ဟူသီသူပုန်များကို ထောက်ပံ့ပေးလျက်ရှိသည်။

၂၀၁၁ လူထုအုံကြွမှုများမှ ပြည်တွင်းစစ်ပွဲသို့ ပြောင်းလဲသွားခဲ့သည့် ဆီးရီးယား အရေးတွင်လည်း ဆော်ဒီအစိုးရ သည် အာဆတ် အစိုးရကို ဖြုတ်ချလိုသည့် ဆီးရီးယား အတိုက်အခံများကို ထောက်ပံ့ပေးခဲ့သည်။

သို့သော် မကြာသေးခင် နှစ်များအတွင်း အရှေ့အလယ်ပိုင်း ဒေသတွင်းမှ အခြေအနေများမှာ ပြောင်းလဲလာခဲ့ သည်။ ပြီးခဲ့သည့်လ ဆီးရီးယားနှင့်တူရကီတို့တွင် အင်အားပြင်း ငလျင်လှုပ်မှုကလည်း နိုင်ငံတကာအသိုင်းအ ဝိုင်း၏ အာရုံစိုက်မှုကိုရရှိကာ လုပ်ငန်းစဉ်များကို မြန်ဆန်လာခဲ့သည်။

ဆော်ဒီ အပါအဝင် အာရပ်နိုင်ငံများက ဆီးရီးယားသို့ အကူအညီများစွာ ပေးပို့ခဲ့ကြသည်။

အာဆတ်ဖြုတ်ချရေး တိုက်ခိုက်နေသော ကာဒ့်တပ်ဖွဲ့ကိုတွေ့ရစဉ်

အာဆတ်သည် ပြီးခဲ့သည့် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် အိုမန်သို့ သွားရောက် လည်ပတ်ခဲ့ကာ ပြီးခဲ့သည့် သီတင်း ပတ်ကုန် ပိုင်းတွင် ယူအေအီးသို့ သွားရောက်ခဲ့သည်။ ယူအေအီးသည်ပင် ဆီးရီးယားပဋိပက္ခ အစပိုင်းတွင် အာဆတ်ကို ဆန့်ကျင်သော အတိုက်အခံများကို ထောက်ပံ့ပေးသည့် နိုင်ငံဖြစ်ခဲ့သည်။

ဆီးရီးယားနှင့် ဆက်ဆံရေးသည် မရှိမဖြစ် အရေးပါသည်ဟု ယူဆသော အာရပ်နိုင်ငံ အရေအတွက်မှာ သိသိသာ သာ မြင့်တက်လာသည်ဟု ဆော်ဒီနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးက မကြာသေးခင်ကမှ လူသိရှင်ကြား ထုတ်ဖော် ပြောဆိုခဲ့သည်။

လာမည့် မေလတွင် ဆော်ဒီသည် အာရပ်အဖွဲ့ချုပ် ညီလာခံကို အိမ်ရှင်အဖြစ် လက်ခံကျင်းပ သွားမည်ဖြစ်ပြီး ယင်းတွင် အာရပ်နိုင်ငံအများစုက ဆီးရီးယားအား အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် ပြန်လည် လက်ခံရန် မျှော်လင့်ထားသည်ဟု အဖွဲ့၏ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးက ပြောသည်။

ပဋိပက္ခများ စတင်ခဲ့သည့် ၂၀၁၁ ခုနှစ်တွင် ဆီးရီးယား၏ အဖွဲ့ဝင်ဖြစ်မှုကို ရပ်ဆိုင်းလိုက်ခြင်း ဖြစ်သည်။

အရှေ့အလယ်ပိုင်း ဒေသအပေါ် တရုတ်နှင့် ရုရှားတို့၏ စိတ်ဝင်စားမှုက အမေရိကန် အရာရှိများအတွက် ကာလ ရှည် စိုးရိမ်မှုကို ဖြစ်စေသည်။ အမေရိကန်ဘက်က အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသကို ကမ္ဘာ့စွမ်းအင် ဈေးနှုန်း အတွက် အခရာကျသော ဒေသတစ်ခုအဖြစ် ရှုမြင်ထားသည်။

အမေရိကန်တွင် ယခင်ကထက် ရေနံစိမ်း ပိုထွက်ကာ ရေနံနှင့်ပတ်သက်၍ ဆော်ဒီအပေါ် မှီခိုနေရမှုကို ယခင်က ထက် ပိုမိုလျော့ချ ထားနိုင်သော်လည်း ယခုကဲ့သို့ ရှုမြင်နေခြင်း ဖြစ်သည်။

အမေရိကန်၏ မဟာမိတ်နိုင်ငံ တစ်ခုဖြစ်သော ဆော်ဒီအစိုးရသည် ယခုနောက်ပိုင်း ကာလများတွင် အမေရိကန် ထက် ရုရှားနှင့်ပို၍ နီးကပ်သော ဆက်ဆံရေး ရှိလာသည်။ ထို့အပြင် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကာလတွင် ကမ္ဘာ့ရေနံ ဈေး များကို မြှင့်တင်ရန် ရေနံထုတ်လုပ်မှုကို လျှော့ချခဲ့သည့် ဆော်ဒီဦးဆောင်သော OPEC အဖွဲ့၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို လည်း ရုရှားက ချီးကျူးခဲ့သည်။

အမေရိကန်နှင့် ဆော်ဒီတို့အကြား ဆက်ဆံရေးသည် အမေရိကန်သတင်းထောက် တစ်ဦးကို ဆော်ဒီအစိုးရက သတ်ဖြတ်ခဲ့မှုနှင့် ပတ်သက်၍ ဆိုးရွားလျက်ရှိသည်။

Source: AP

CNI Sport Article

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၆

ရော်နယ်ဒို အတွက်တော့ ကစားတဲ့ ပွဲတိုင်းမှာ စံချိန်တွေ တင်နေတာဖြစ်ပြီး အခုလည်း နိုင်ငံတကာ ပွဲအများဆုံး ကစားသမားဆိုတဲ့ စံချိန်ကို တင်လိုက်ပြန်ပြီ ဖြစ်ပါတယ်။

ရော်နယ်ဒိုဟာ လက်ချင်စတိန်းကို ၄ ဂိုး- ဂိုးမရှိနဲ့ အနိုင်ရခဲ့တဲ့ ယူရို ၂၀၂၄ ခြေစစ်ပွဲမှာ ပေါ်တူဂီအတွက် ပါဝင် ကစားခဲ့ပြီးနောက် ကူဝိတ်ကစားသမား မူတာဝါရဲ့စံချိန်ကို ၁ ပွဲအသာနဲ့ ကျော်ဖြတ်ပြီး ၁၉၇ ပွဲနဲ့ စံချိန်တင် နိုင်ခဲ့ တာပါ။

ရော်နယ်ဒိုရဲ့ ဒီစံချိန်ဟာ ကစားသမားတိုင်း ချိုးဖျက်ဖို့ တော်တော်လေး ခက်ခဲတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ရော်နယ်ဒိုဟာ အသက် ၃၈ နှစ် အရွယ်ရှိပြီ ဖြစ်ပေမယ့် အခုအချိန်ထိ နိုင်လိုစိတ် ပြင်းပြနေပြီး ပွဲတိုင်းကို ပွဲချိန်အပြည့် ပါဝင်ကစားဖို့ စိတ်အားထက်သန်နေတာပါ။

နိုင်ငံတကာ ကစားသမားဘဝမှာ ရော်နယ်ဒိုဟာ ပွဲအရေအတွက် အများဆုံး ကစားသမားဆိုတဲ့ စံချိန်မတင်နိုင် ခင်မှာ ဂိုးအများဆုံး ကစားသမားဆိုတဲ့ စံချိန်ကိုလည်း တင်ထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ရော်နယ်ဒိုဟာ အီရန် ဂန္တဝင် အလီဒါယီရဲ့စံချိန်ကို ကျော်ဖြတ်ပြီး စံချိန်တင်ထားတာပါ။

ချန်ပီယံလိဂ်ဖလား ၅ ကြိမ်ဆွတ်ခူးထားသူ ရော်နယ်ဒိုကိုတွေ့ရစဉ်

ပေါ်တူဂီ ကစားသမားဟာ လက်ချင်စတိန်းအသင်းနဲ့ ပွဲမှာ ၂ ဂိုး သွင်းယူပြီးနောက် နိုင်ငံတကာသွင်းဂိုး ၁၂၀ အထိ ရှိလာခဲ့ပြီး သူ့ရဲ့စံချိန်ကို ကျော်ဖြတ်နိုင်ဖို့ အနီးစပ်ဆုံးလို့ ပြောလို့ရတဲ့ မက်ဆီတောင် လိုက်မှီဖို့ ၂၁ ဂိုးအထိ လိုနေ တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ရော်နယ်ဒိုကတော့ သူ့စံချိန်ကို တခြား ကစားသမားတွေ လိုက်ဖို့ဆိုတာထက် သူကပဲ သူ့ရဲ့စံချိန်တွေကို ချိုးဖျက် ပြီး စံချိန်သစ်တွေကို တင်နေတာပါ။ ပေါ်တူဂီအသင်းအတွက် ၂၀၀၃ မှာ စတင် ပွဲထွက်ခွင့်ရတုန်းက ဆယ်ကျော် သက် အရွယ်သာရှိသေးတဲ့ ကောင်လေးတစ်ယောက်က ဒီလိုစံချိန် မှတ်တမ်းတွေကို တင်နိုင်မယ်လို့ ဘယ်သူကမှ တွေးထင်ထားမှာ မဟုတ်ပါဘူး။

ဒါပေမယ့် ရော်နယ်ဒိုကတော့ အခုအချိန်မှာ ဒါကို လုပ်ပြနေပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ ဘယ်သူတွေကပဲ ဝေဖန်မှုတွေ ပြုလုပ် ပြုလုပ် ရော်နယ်ဒိုကတော့ သူ့အလုပ်ကိုပဲ သူဆက်လုပ်ပြီး ဝေဖန်မှုတွေကို တုန့်ပြန်ခဲ့တာပါ။

ရော်နယ်ဒိုဟာ အခုအချိန်ထိ အနားယူဖို့ အကြောင်းကို မတွေးထားသေးသလို ထုတ်ဖော်လည်း ပြောထားခြင်း မရှိတာကြောင့် နောက်ထပ် စံချိန်မှတ်တမ်းတွေကို ထပ်ပြီး ရေးထိုးဖို့လည်း ရှိနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ကမ္ဘာ့ဘောလုံးလောကမှာ ရော်နယ်ဒို စံချိန်တွေ အများကြီး တင်ထားတဲ့အထဲကမှ ထူးခြားတဲ့ စံချိန်တွေကို ဖော်ပြပေးချင်ပါတယ်။

ပထမဆုံး ပြောပြချင်တာကတော့ ရော်နယ်ဒိုဟာ ကမ္ဘာ့ဖလားပြိုင်ပွဲ ၅ ကြိမ်ဆက် ဂိုးသွင်းယူနိုင်တဲ့ ပထမဆုံး ကစားသမား ဖြစ်ပါတယ်။

နိုင်ငံအသင်းအတွက် ရော်နယ်ဒို ဖရီးကစ်ကနေ ဂိုးသွင်းနေစဉ်

ရော်နယ်ဒိုဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၂ ကမ္ဘာ့ဖလားပြိုင်ပွဲ အုပ်စုတွင်း ပွဲစဉ်ဖြစ်တဲ့ ဂါနာနဲ့ပွဲမှာ ဂိုးသွင်းပြီးနောက် ဒီစံချိန် မှတ်တမ်းကို တင်နိုင်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး ဒီလိုစံချိန်ကို တင်နိုင်ဖို့အတွက်ဆိုရင် လက်ရွေးစင်အသင်းမှာ နှစ်ပေါင်း ၂၀ ကြာ ပါဝင် ကတိကဝတ်ပြုနိုင်မှ ရမှာဖြစ်ပါတယ်။

ရော်နယ်ဒိုကတော့ ၂၀၂၆ ကမ္ဘာ့ဖလားပြိုင်ပွဲကိုလည်း ပါဝင်ကစားချင်နေပြီး သူ့ရဲ့စံချိန်ကို ဘယ်သူကမှ မချိုးဖျက် နိုင်အောင်အထိ လုပ်ဆောင်ချင်နေတာပါ။

နောက်ထပ် ထင်ရှားတဲ့ စံချိန်ကတော့ ချန်ပီယံလိဂ် သွင်းဂိုး အများဆုံးဖြစ်ပြီး ၁၄၀ ဂိုးနဲ့ ရပ်တည်နေတာပါ။

သူ့နောက်မှာ အနီးစပ်ဆုံး လိုက်နေတာကလည်း ပြိုင်ဘက်ကြီးဖြစ်တဲ့ မက်ဆီဖြစ်ပြီး ၁၂၉ ဂိုးနဲ့ သူ့အနောက်မှာ ရှိနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါတောင် ရော်နယ်ဒိုက အခုနှစ် ချန်ပီယံလိဂ်ပြိုင်ပွဲမှာ ဝင်မကစားတာတောင် သူ့ကို မကျော်ဖြတ် နိုင်သေးတာ ဖြစ်ပါတယ်။

နောက်ထပ် မှတ်တမ်းတွေကတော့ ချန်ပီယံလိဂ်ပွဲ အများဆုံး ကစားသမားနဲ့ ချန်ပီယံလိဂ် ၅ ကြိမ် ရယူထား နိုင်သူဖြစ်ပါတယ်။

နောက်ထပ် အလွန်ကောင်းတဲ့ စံချိန်ကတော့ ချန်ပီယံလိဂ် ဗိုလ်လုပွဲ ၃ ကြိမ်မှာ ဂိုးသွင်းနိုင်တဲ့ တစ်ဦးတည်းသော ကစားသမား ဖြစ်ပါတယ်။ ချန်ပီယံလိဂ် ဗိုလ်လုပွဲ တက်ဖို့တောင် မလွယ်တဲ့အချိန်မှာ ရော်နယ်ဒိုလို ဗိုလ်လုပွဲ ၃ ကြိမ်မှာ ဂိုးသွင်းနိုင်တဲ့ ကစားသမားဖြစ်ဖို့ကလည်း မလွယ်တဲ့ အခြေအနေပါ။

ချန်ပီယံလိဂ် ဗိုလ်လုပွဲမှာ ဂျူဗင်တပ်စ်အသင်းဘက်ကို ရော်နယ်ဒို နောက်ပြန်ကန် ဂိုးသွင်းနေစဉ်

အင်္ဂလန်၊ စပိန်နဲ့ အီတလီ ၃ နိုင်ငံစလုံးမှာလည်း ရော်နယ်ဒိုဟာ ဆုဖလားအားလုံးကို ရနိုင်ခဲ့တဲ့အထိ သူ့ရဲ့ အောင်မြင်မှုတွေကို ပြောရမယ်ဆိုရင် ပြီးဆုံးနိုင်မှာ မဟုတ်ပါဘူး။

ရော်နယ်ဒိုရဲ့ ထင်ရှားတဲ့ နောက်ထပ် စံချိန်တစ်ခုကတော့ အမျိုးသား နိုင်ငံတကာ ဘောလုံးသမိုင်းမှာ ဟတ်ထရစ် ၁၀ ကြိမ်ပြည့်တဲ့ ပထမဆုံး ဘောလုံးသမားဖြစ်ခဲ့သလို ယူရိုနဲ့ ကမ္ဘာ့ဖလားခြေစစ်ပွဲ ၂ ခုပေါင်းမှာ သွင်းဂိုး ၂၂ ဂိုး အထိ သွင်းထားပြီး ဂိုးအများဆုံး သွင်းထားတဲ့ သူအဖြစ် ရှိနေခဲ့တာပါ။

ရော်နယ်ဒိုဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ နိုဝင်ဘာလထဲမှာ ကစားသမားဘဝ သွင်းဂိုး ၈၀၀ ပြည့်တဲ့ ပထမဆုံး ကစားသမားအဖြစ် စံချိန်တင်နိုင်ခဲ့ပြီး မက်ဆီက မကြာသေးခင်ကမှ ဒီစံချိန်ကို လိုက်မှီခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ရော်နယ်ဒိုဟာ စံချိန်မှတ်တမ်းတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ပြောခဲ့ဖူးတဲ့ စကားတစ်ခွန်းတော့ ရှိပါတယ်။

ဒါကတော့ "သူက စံချိန်မှတ်တမ်းတွေနောက်ကို လိုက်နေတာ မဟုတ်ပါဘူး။ စံချိန်မှတ်တမ်းတွေကသာ သူ့ နောက်ကို လိုက်နေတာ"ဆိုပြီး ပြောထားခဲ့တာပါ။ ဒါက တကယ့်လက်တွေ့မှာလည်း မှန်ကန်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ရော်နယ်ဒိုကတော့ ကစားသမားဘဝ အနားယူသွားရင်တောင် သူ့စံချိန်မှတ်တမ်းတွေကို လူငယ်ကစားသမားတွေ ချိုးဖျက်ဖို့ ကြိုးစားမှာကို ဂုဏ်ယူစွာကြည့်ရင်းနဲ့ နောက်ထပ် စံချိန်အသစ်တွေကို ထပ်ပြီး တင်နိုင်ဦးမလား ဆိုတာ ကို စိတ်ဝင်စားဖွယ် စောင့်ကြည့်ရမှာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။

CNI Sport Article

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁၉

မကြာသေးခင် နှစ်တွေက အီတလီကလပ်တွေဟာ ဥရောပပြိုင်ပွဲမှာ အောင်မြင်မှုရဖို့ အလှမ်းဝေးနေခဲ့ပေမယ့် အခုနှစ် ရာသီမှာတော့ ဥရောပပြိုင်ပွဲတွေမှာ ပြန်ပြီး ခေါင်းမော့လာနိုင်မယ့် အရိပ်အယောင်တွေရှိနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

အီတလီကလပ်တွေဟာ ဥရောပပြိုင်ပွဲမှာ အောင်မြင်မှုတွေ အများအပြား ရယူနိုင်ခဲ့ပေမယ့် နောက်ပိုင်းနှစ်တွေမှာ တခြားနိုင်ငံက ကလပ်အသင်းတွေနဲ့ ယှဉ်ပြိုင်နိုင်ဖို့ ခက်ခဲတဲ့ အနေအထားမှာ ရှိခဲ့တာကို မြင်တွေ့ခဲ့ရပါတယ်။

ဒါပေမယ့် ဒီနှစ် ဥရောပပြိုင်ပွဲ ၃ ခုစလုံးရဲ့ ကွာတားဖိုင်နယ်အဆင့်မှာ အီတလီကလပ်တွေ ပါဝင်နေပြီး ချန်ပီယံ လိဂ် ပြိုင်ပွဲမှာဆို တခြားနိုင်ငံ အသင်းတွေထက် များပြားနေခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ချန်ပီယံလိဂ် ပြိုင်ပွဲရဲ့ ကွာတားဖိုင်နယ် အဆင့်မှာတော့ အီတလီ ထိပ်တန်း အသင်းကြီးတွေဖြစ်တဲ့ အေစီမီလန်၊ အင်တာမီလန်နဲ့ နာပိုလီအသင်းတို့ တက်ရောက်နေခဲ့တာပါ။ ဒါဟာ ၁၇ နှစ်အတွင်း ပထမဆုံးအကြိမ် အီတလီ ကလပ် ၃ သင်း ချန်ပီယံလိဂ် ပြိုင်ပွဲရဲ့ ကွာတားဖိုင်နယ်ကို ပထမဆုံးအကြိမ် တက်နိုင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒီအချက်အလက်ကို ကြည့်လိုက်ရင် အီတလီကလပ်တွေ ချန်ပီယံလိဂ်ပြိုင်ပွဲမှာ အောင်မြင်မှုနဲ့ ဘယ်လောက်အထိ ဝေးနေလဲဆိုတာကို မြင်တွေ့ရမှာပါ။ အင်တာမီလန်ကတော့ ၂၀၁၁ နောက်ပိုင်းမှ ပထမဆုံးအကြိမ် ချန်ပီယံလိဂ် ကွာတားဖိုင်နယ် တက်နိုင်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး အေစီမီလန်အသင်းဟာ ၂၀၁၂ နောက်ပိုင်း ပထမဆုံးအကြိမ် တက်နိုင်ခဲ့ ကာ နာပိုလီကတော့ သမိုင်းတစ်လျှောက် ပထမဆုံးအကြိမ် တက်နိုင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ချန်ပီယံလိဂ်ပြိုင်ပွဲမှာ အီတလီကလပ် အသင်းတွေဟာ ချန်ပီယံဆုကို ၁၂ ကြိမ်အထိ ရရှိထားတာဖြစ်ပြီး နောက်ဆုံးအကြိမ် ရယူနိုင်ခဲ့တာက ၂၀၀၉ -၁၀ ရာသီက ဖြစ်ပါတယ်။

ရိုးမားအသင်းကိုတွေ့ရစဉ်

အဲဒီနှစ်မှာ မော်ရင်ဟို ကိုင်တွယ်ခဲ့တဲ့ အင်တာမီလန်အသင်းက ရယူနိုင်ခဲ့တာပါ။ အဲဒီနောက်ပိုင်းမှာ ဂျူဗင်တပ်စ် အသင်းက ၂၀၁၆-၁၇ ရာသီက ဗိုလ်လုပွဲအထိ တက်နိုင်ခဲ့တာကသာ အမြင့်ဆုံး အောင်မြင်မှု ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။

ပြီးခဲ့တဲ့ နောက်ပိုင်းနှစ်တွေမှာ အင်္ဂလန်နဲ့ စပိန်ကလပ်တွေသာ ချန်ပီယံလိဂ်ကို ကြီးစိုးပြီး အောင်မြင်မှုတွေ အများကြီး ရယူနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါကို ကြည့်လိုက်ရင် ချန်ပီယံလိဂ်ပြိုင်ပွဲမှာ အီတလီကလပ်တွေ အောင်မြင်မှုနဲ့ ဘယ်လောက် ကြာကြာ ဝေးကွာနေလဲဆိုတာကို သိရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

အခုနှစ် ချန်ပီယံလိဂ် ကွာတားဖိုင်နယ် ပွဲစဉ်တွေ မဲခွဲလိုက်ချိန်မှာ အီတလီကလပ်တွေထဲက ၁ သင်းကတော့ အနိမ့် ဆုံး ဗိုလ်လုပွဲအထိ တက်နိုင်မယ့် လမ်းကြောင်းထဲမှာ ရောက်ရှိနေပါတယ်။

ကွာတားဖိုင်နယ်အတွက် မဲခွဲမှုမှာ အေစီမီလန်နဲ့ နာပိုလီအသင်းတို့ တွေ့ဆုံနေခဲ့ပြီး ဘင်ဖီကာနဲ့ အင်တာမီလန်တို့ တွေ့ဆုံနေခဲ့တာဖြစ်ကာ အနိုင်ရတဲ့ ၂ သင်းဟာ ဆီမီးဖိုင်နယ်မှာ တွေ့ရတော့မှာပါ။ အင်တာမီလန်သာ ဘင်ဖီကာ ကို အနိုင်ယူခဲ့မယ်ဆိုရင် အီတလီကလပ်တွေထဲက ၁ သင်းဟာ သေချာပေါက် ဗိုလ်လုပွဲကို တက်ဖို့ သေချာသွား မှာ ဖြစ်ပါတယ်။

ယူရိုပါလိဂ်ဘက်ကို ကြည့်ရရင် ကွာတားဖိုင်နယ်အဆင့်ကို ဂျူဗင်တပ်စ်နဲ့ ရိုးမားအသင်းတို့ တက်နိုင်ခဲ့တာပါ။

အင်တာအသင်းကိုတွေ့ရစဉ်

ဂျူဗင်တပ်စ်အသင်းဟာ ချန်ပီယံလိဂ်ကနေ ထွက်ခွာခဲ့ရပြီးနောက် ယူရိုပါလိဂ်ကို ဆင်းပြီး ကစားခဲ့ရတာဖြစ်ပြီး ရိုးမားကတော့ ယူရိုပါကွန်းဖရန့်စ်လိဂ် ပြိုင်ပွဲမှာ ချန်ပီယံဆုကို ရယူနိုင်ခဲ့တဲ့အတွက် ယူရိုပါလိဂ်ကို ဝင်ပြီးယှဉ်ပြိုင် ခဲ့ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။

လက်ရှိ ကွာတားဖိုင်နယ်ကို တက်ရောက်လာတဲ့ ၈ သင်းမှာ အီတလီကလပ်က ၂ သင်းနဲ့ အများဆုံး ဖြစ်နေတာပါ။ ပြီးတော့ ကွာတားဖိုင်နယ်အတွက် မဲခွဲမှုတွေ ပြုလုပ်တာမှာလည်း ဒီ ၂ သင်းဟာ ထိပ်တိုက်တွေ့ဆုံမှု မရှိဘဲ ဆီမီးဖိုင်နယ်အတွက် လမ်းကြောင်းမှာလည်း တွေ့ဆုံမှုမရှိတာ ဖြစ်ပါတယ်။

အဲဒါကြောင့် အီတလီကလပ် ၂ သင်းဟာ ဗိုလ်လုပွဲမှာ ထိပ်တိုက်တွေ့ဆုံနိုင်တဲ့ အလားအလာမှာ ရှိနေတာပါ။

ဂျူဗင်တပ်စ်အသင်းကိုတွေ့ရစဉ်

ယူရိုပါလိဂ်ပြိုင်ပွဲမှာ အီတလီကလပ် အသင်းတွေဟာ ၉ ကြိမ်အထိ ဗိုလ်စွဲထားနိုင်ခဲ့ပေမယ့် နောက်ဆုံးအကြိမ် ဗိုလ်စွဲခဲ့တာက ၁၉၉၈- ၉၉ ရာသီက ပါးမားအသင်း ရယူနိုင်ခဲတာဖြစ်ပြီး အဲဒီနောက်ပိုင်း ၂၀၁၉-၂၀ ရာသီက အင်တာမီလန်အသင်း ဗိုလ်လုပွဲတက်နိုင်ခဲ့တာက အမြင့်ဆုံး အောင်မြင်မှု ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။

ယူရိုပါကွန်းဖရန့်စ်လိဂ်မှာတော့ ဖီအိုရင်တီးနား တစ်သင်းတည်းသာ တက်နိုင်ခဲ့ပြီး သူလည်း ခြေစွမ်းကောင်းမွန်ပြီး ရလဒ်ကောင်းတွေ ယူနိုင်မယ်ဆိုရင် ဗိုလ်လုပွဲတက်နိုင်မယ့် အခြေအနေမှာ ရှိနေတာပါ။ အဲဒါကြောင့် အီတလီ ကလပ် အသင်းတွေဟာ ဥရောပပြိုင်ပွဲတွေမှာ အောင်မြင်မှု ပြန်ရနိုင်မယ့် လမ်းစပေါ်မှာ ရှိနေပြီး ဒီပုံစံအတိုင်းသာ ဆက်သွားနိုင်ရင် အီတလီကလပ်တွေရဲ့ အောင်မြင်မှုကို မြင်ရဖို့ သိပ်ပြီး မလိုတော့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

အီတလီကလပ်တွေသာ အောင်မြင်ခဲ့ရင် လက်ရွေးစင် အသင်းကြီးအတွက်လည်း အောင်ပွဲတွေကို ပြန်ရှာဖွေနိုင်ဖို့ အခြေအနေ ကောင်းလာမှာပါ။

အီတလီအသင်းဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ ယူရို ၂၀၂၀ ပြိုင်ပွဲမှာ ချန်ပီယံဖြစ်ခဲ့ပေမယ့် ကမ္ဘာ့ဖလား ၂ ကြိမ်ဆက် မပါဝင်နိုင်ခဲ့ တာက နိုင်ငံရဲ့ပုံရိပ်ကို ကြီးမားစွာ ကျဆင်းစေခဲ့ပါတယ်။ အဲဒါကြောင့် ကလပ်အသင်းတွေရဲ့ အောင်မြင်မှုနဲ့ အစပျိုးပြီး နိုင်ငံရဲ့အောင်မြင်မှုတွေကို ပြန်ပြီး ရယူနိုင်မလားဆိုတာကို စောင့်ကြည့်ရမှာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။

CNI International Article

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁၉

အီရန်နှင့် ဆော်ဒီအာရေးဗီးယား နိုင်ငံတို့ကြား ဆက်ဆံရေးများ ပြန်လည်စတင်ရန် သဘောတူညီချက်သည် အရှေ့အလယ်ပိုင်းနှင့် ယင်းဒေသကို ကျော်လွန်၍ သက်ရောက်မှုများစွာကို ဖြစ်စေခဲ့သည်။

ထို့အပြင် ယင်းသည် ဒေသတွင်း ပြိုင်ဘက် နှစ်နိုင်ငံအကြား လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခ ပေါ်ပေါက်လာနိုင်ခြေ ရှိမှုကိုလည်း လျော့ကျသွားစေခဲ့သည်။

ပင်လယ်ကွေ့ နှစ်နိုင်ငံအကြား ဆက်ဆံရေးများသည် ထင်ရှားသော ရှီးအိုက် ခေါင်းဆောင်တစ်ဦးကို ဆော်ဒီဘက် မှ ကွပ်မျက်ခဲ့သည့် ၂၀၁၆ ခုနှစ်တွင် ရပ်တန့်သွားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ကွပ်မျက်မှုကြောင့် အီရန်တွင် ဆန္ဒပြမှုများ ပေါ်ပေါက်ခဲ့ကာ တီဟီရန်ရှိ ဆော်ဒီသံရုံးကိုပါ ဆန္ဒပြသူများက တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြသည်။ သို့သော် နှစ်နိုင်ငံအကြား ပထဝီဝင် နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ ပဋိပက္ခများသည် ယခင်ကတည်းက ရှိနှင့်နေပြီးသား ဖြစ်သည်။

ဆိုးရွားနေသော နှစ်နိုင်ငံကြား ဆက်ဆံရေးကို ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ် သောကြာနေ့ တရုတ်နိုင်ငံ ဘေဂျင်းမြို့မှ ဆွေးနွေးမှုများတွင် အဖြေရှာနိုင်ခဲ့သည်။ တရုတ်မှ ကမကထ လုပ်ပေးခဲ့သော ဆွေးနွေးပွဲများတွင် အပြန်အလှန် ဆက်ဆံရေးများ ပြန်လည် စတင်ရန်၊ သံရုံးများကို နှစ်လအတွင်း ပြန်ဖွင့်ရန်လည်း သဘောတူညီမှု ရရှိခဲ့သည်။

တရုတ်-ဆော်ဒီ-အီရန် သဘောတူညီချက် ရယူနေစဉ်

ရရှိခဲ့သော သဘောတူညီချက်တွင် နိုင်ငံအသီးသီး၏ အချုပ်အခြာ အာဏာကို အပြန်လှန် လေးစားရန်၊ နိုင်ငံတစ်ခု စီ၏ ပြည်တွင်းရေး ကိစ္စများကို ဝင်ရောက် မစွက်ဖက်ရန်လည်း ပါဝင်သည်။

ဆွန်နီအများစု နေထိုင်ရာ ဆော်ဒီသည် အာရပ်ကမ္ဘာတွင် ဆွန်နီလူမျိုးများအား ကိုယ်စားပြုသကဲ့သို့ ရှီးအိုက် အများစု နေထိုင်ရာ အီရန်သည်လည်း ရှီးအိုက်ကိုယ်စားပြု နိုင်ငံတစ်ခု ဖြစ်သည်။

ရန်ဘက် လူမျိုးစု အသီးသီးကို ကိုယ်စားပြုသည့် ပြိုင်ဘက်နှစ်နိုင်ငံကြား သဘောတူညီချက်သည် အာရပ်နိုင်ငံများ အတွက် သာမက အမေရိကန်နှင့်အစ္စရေးတို့ကဲ့သို့ ရန်ဘက်နိုင်ငံများအတွက်လည်း သက်ရောက်မှု ကြီးကြီးမားမား ရှိလာနိုင်သည်ဟု ယူဆရသည်။

အီရန်-ဆော်ဒီ နှစ်နိုင်ငံကြား သဘောတူညီချက်ကြောင့် အောက်ပါ နိုင်ငံများတွင် အကျိုးသက် ရောက်မှုများ ရှိလာ နိုင်သည်။

ယီမင်
***********

အီရန်နှင့်ဆော်ဒီ နှစ်နိုင်ငံလုံးသည် ယီမင်၏ ကာလရှည် ပြည်တွင်းစစ်တွင် ထဲထဲဝင်ဝင် ပါဝင်ပတ်သက်လျက် ရှိ သည်။

ဆော်ဒီသည် ယီမင်ပြည်ပြေး အစိုးရကို ထောက်ခံကာ ၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင် ပဋိပက္ခအတွင်းသို့ ဝင်ရောက်ခဲ့ပြီး အီရန် က ရန်ဘက်ဟူသီသူပုန်များကို ထောက်ခံသည်။

ဟူသီများသည် ၂၀၁၄ ခုနှစ်တွင် မြို့တော် ဆာနားကို သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။ ယီမင်ပြည်တွင်းစစ်သည် ကမ္ဘာ့အဆိုးရွား ဆုံး လူသာချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာ အကျပ်အတည်းကို ဖြစ်စေရုံမက အီရန်နှင့်ဆော်ဒီတို့အကြား ကြားခံစစ်ပွဲတစ်ခု ကိုလည်း ဖြစ်စေခဲ့သည်။

စစ်ပွဲရပ်တန့်နိုင်ရေး သံတမန်ရေးအရ ကြိုးပမ်းမှုများသည်လည်း ယနေ့အထိ အရာထင်ခဲ့ခြင်း မရှိပေ။ ထိုအခြေအ နေများတွင် အီရန်နှင့်ဆော်ဒီတို့အကြား သဘောတူညီချက်က ယီမင်ပဋိပက္ခ ဖြေရှင်းရေးအတွက် ကြီးမားသော သက်ရောက်မှုများ ဖြစ်လာလိမ့်မည်ဟု ယူဆနိုင်သည်။

လက်ဘနွန်
************
အီရန်သည် လက်ဘနွန်မှ ရှီးအိုက် လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့ဖြစ်သော ဟစ်ဇ်ဘိုလာအဖွဲ့ကို ထောက်ခံကာ ဆော်ဒီနိုင်ငံ က နိုင်ငံတွင်းရှိ ဆွန်နီနိုင်ငံရေး သမားများကို ထောက်ခံလျက်ရှိသည်။

ပြိုင်ဘက် နှစ်နိုင်ငံအကြား သဘောတူညီချက် ရရှိမှုက လက်ဘနွန်တွင် နိုင်ငံရေးအရ ပြန်လည် ရင်ကြားစေ့ရေး ကို များစွာ အထောက်အကူ ဖြစ်စေလိမ့်မည်ဟု ယုံကြည်ရသည်။ လက်ဘနွန်သည် ဆိုးရွားသော ဘဏ္ဍာရေး ချွတ်ချုံကြမှုနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသော နိုင်ငံလည်း ဖြစ်သည်။

ဆီးရီးယား
*************

ဆီးရီးယား ပြည်တွင်းစစ်တွင် အီရန်သည် သမ္မတ ဘာရှားအယ်လ်အာဆတ် ဘက်မှဖြစ်ပြီး ဆော်ဒီသည် အာဆတ်ကို ဖြုတ်ချလိုသော သူပုန်တပ်ဖွဲ့များဘက်မှ ဖြစ်သည်။

သို့သော် ပြီးခဲ့သည့်လများ အထူးသဖြင့် ငလျင်လှုပ်ပြီးချိန်မှ စတင်ကာ အာရပ်နိုင်ငံများသည် အာဆတ်နှင့် ပိုမိုနီးကပ်လာသည်ကို မြင်တွေ့ခဲ့ရသည်။ သောကြာနေ့ ဘေဂျင်း သဘောတူညီချက်ကြောင့် ဆော်ဒီသည် အာဆတ် အစိုးရနှင့် ပိုမို ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်လာ နိုင်ဖွယ်ရှိကာ အာဆတ်၏ သက်တမ်းကိုလည်း ပိုမိုခိုင်မာလာစေမည်ဟု သုံးသပ်နိုင်သည်။

အစ္စရေး
**********

အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ် ဘန်ဂျမင်နေတန်ညာဟုသည် ဆော်ဒီအရေးဗီးယားနှင့် ပုံမှန်ဆက်ဆံရေး ထားရှိရန် အလိုရှိခဲ့သူ ဖြစ်သည်။

သို့သော် ဆော်ဒီနှင့် အစ္စရေး၏ ကာလရှည် ရန်ဘက် အီရန်တို့အကြား သဘောတူညီချက်က အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ် ၏ အစီအစဉ်ကို သေချာပေါက် ရှုပ်ထွေးစေလာနိုင်သည်။

ထို့အပြင် အစ္စရေး အစိုးရအနေဖြင့် အောင်မြင်ရန် ပိုမိုနီးကပ်လာသော အီရန်၏ နျူကလီယား အစီအစဉ်ကို ဆန့်ကျင့်မှု အနေဖြင့် စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ တိုက်ခိုက်မှု ပြုလုပ်လာမည်ဆိုလျှင် အစ္စရေးနိုင်ငံအနေဖြင့် အာရပ် ကမ္ဘာတွင် ပိုမိုအထီးကျန် လာလိမ့်မည် ဖြစ်သည်။

တစ်ဖက်တွင်လည်း အစ္စရေးနှင့် ပုံမှန် ဆက်ဆံရေးရှိသော ယူအေအီးနိုင်ငံသည်ပင် ၎င်းတို့၏ ရန်ဘက် အီရန်နှင့် တင်းမာမှုများ လျော့ကျစေရန် ဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီး ဖြစ်သည်။

 ဘိုင်ဒန်နဲ့ဆော်ဒီမင်းသားကိုတွေ့ရစဉ် 

အီရန်
********

ကမ္ဘာ့အင်အားကြီး နိုင်ငံများနှင့် ရရှိထားသော ၂၀၁၅ နျူကလီးယား သဘောတူညီချက် ပျက်စီးသွားခဲ့ပြီးနောက် အီရန်သည် ပြင်းထန်သော ပိတ်ဆို့ အရေးယူမှုများစွာနှင့် ရင်ဆိုင်ခဲ့ရသည်။

အီရန်-ဆော်ဒီ သဘောတူညီချက်က အီရန်အစိုးရအတွက် ၎င်းတို့အပေါ် ချမှတ်ထားသော အရေးယူ ပိတ်ဆို့မှုများ လျော့ပါးသက်သာစေရေး အထောက်အကူ ဖြစ်စေမည်မှာ သေချာသည်။

အီရန်သည် ရုရှားနှင့် ဆက်ဆံရေးများကို ပိုမိုခိုင်မာစေရေး ဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီး ဖြစ်ကာ ယူကရိန်းစစ်ပွဲတွင်လည်း ရုရှားအား ဗုံးသယ်ဆောင်နိုင်သည့် ဒရုန်းများကို ထောက်ပံ့ပေးလျက် ရှိသည်။

ဆော်ဒီအာရေးဗီးယား
**********************

ဆော်ဒီအိမ်ရှေ့စံ မိုဟာမက်ဘင်လ်ဆယ်မန်သည် နိုင်ငံအား ရေနံအပေါ် မှီခိုနေရမှုမှ ရုန်းထွက်နိုင်ရေး ကြီးမား သည့် စီမံကိန်းများအတွက် ဒေါ်လာ ဘီလာချီ အသုံးပြုလိုနေသူ ဖြစ်သည်။

ရေနံစိမ်း တူးဖော်မှုများက ရာသီဥတု ပြောင်းလဲမှုအတွက် ခြိမ်းခြောက်မှုများ ဖြစ်စေသောကြောင့် ဖြစ်သည်။

အီရန်နှင့် တင်းမာမှု ရှိနေချိန်တွင် နယ်စပ်ဖြတ်ကျော် တိုက်ခိုက်မှုများအတွက် စိုးရိမ်နေရမှုက အိမ်ရှေ့စံ၏ စီမံကိန်းများကို ပို၍ ဝေဝါးစေမည်မှာ သေချာသည်။

ဆော်ဒီနဲ့ အီရန် ခေါင်းဆောင် နှစ်ဦးကိုတွေ့ရစဉ်

အမေရိကန်
************

အီရန်-ဆော်ဒီ ဆက်ဆံရေး ပြန်လည် တည်ဆောက်ခြင်း အပါအဝင် အရှေ့အလယ်ပိုင်း၏ ပဋိပက္ခများကို လျော့ ကျစေနိုင်သည့် သဘောတူညီချက်တိုင်းကို လိုလာမှုရှိကြောင်း အမေရိကန်အစိုးရက ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခဲ့ပြီး ဖြစ်သည်။

သို့သော် အီရန်အနေဖြင့် သဘောတူညီချက်များအတိုင်း လိုက်နာ ဆောင်ရွက်လိမ့်မည်ဟု မထင်ကြောင်း အမေရိကန်အရာရှိများက ပြောဆိုထားသော်လည်း ၎င်းတို့အနေဖြင့် အီရန်အား အနီးကပ် စောင့်ကြည့် သွားမည် ဟု ဆိုသည်။

အစဉ်အလာ ရန်ဘက် နှစ်နိုင်ငံကြား တရုတ်၏ ကြားဝင်စေ့စပ်ပေးမှုဖြင့် အဆင်ပြေသွားခြင်းက အမေရိကန် အတွက် မျက်ခုံးလှုပ်စရာ အခြေအနေတစ်ခုလည်း ဖြစ်သည်။

အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော အမေရိကန်၊ တရုတ် နှစ်နိုင်ငံလုံးသည် အရှေ့အလယ်ပိုင်းနှင့် ကမ္ဘာ့ရေးရာ ကိစ္စများတွင် လွှမ်းမိုးနိုင်ရန် ပြိုင်ဆိုင်နေခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။

သို့သော် တရုတ်၏ လုပ်ဆောင်မှုများက အောင်မြင်မည်လား ဆက်လက်စောင့်ကြည့် သွားရမည်ဟု အမေရိကန် အရာရှိများက မှတ်ချက်ပြုထားသည်။

CNI International Article

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁၂

အမေရိကန်က တရုတ်နိုင်ငံ ပျက်စီးရာ ပျက်စီးကြောင်းကို လုပ်ဆောင်နေသည်ဟု တရုတ်ခေါင်းဆောင်များက မှတ်ယူထားသည်။ အမေရိကန်သည် တရုတ်နိုင်ငံအား ဖယ်ကျဉ်ထားရန်၊ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု ရပ်တန့်သွားအောင် လုပ်ဆောင်နေသည်ဟု သမ္မတရှီကျင့်ဖျင်က အခုသီတင်းပတ်အတွင်း စွပ်စွဲခဲ့သည်။

ထိုစွပ်စွဲမှုက တရုတ်ကွန်မြူနစ်ပါတီအတွင်း အမေရိကန်နှင့် ပတ်သက်သည့် ဒေါသဖြစ်မှု အခြေအနေများ မြင့်တက်လာသည်ကိုလည်း ဖော်ညွှန်းနေသည်။

ဆယ်စုနှစ်များအတွင်း အင်အား အကြီးဆုံး တရုတ်ခေါင်းဆောင် တစ်ဦးဖြစ်သည့် ရှီသည် ပုံမှန်အားဖြင့် နိုင်ငံ၏ ပြဿနာများကို အကောင်းမြင် ရှုထောင့်မှ သိမ်မွေ့စွာ သုံးနှုန်း ပြောဆိုလေ့ရှိသည်။ သို့သော် တနင်္လာနေ့ စွပ်စွဲ မှုများက ယခင် အခြေအနေများနှင့် ကွဲပြားနေသည်။

အမေရိကန် ဦးဆောင်သည့် တရုတ်အား ထိန်းချုပ်၊ ဖိနှိပ်မှုကမ်ပိန်းသည် နိုင်ငံအတွက် ကြိုတင် မမျှော်လင့်နိုင်သော ဆိုးရွားသည့် စိန်ခေါ်မှုများကို ဖြစ်စေသည်ဟု ပြောကာ ပြည်သူများ အနေဖြင့် ယင်းတို့ကို တွန်းလှန်တိုက်ခိုက်ရန်လည်း တောင်းဆိုခဲ့သည်။

အင်္ဂါနေ့တွင်လည်း တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ကျင်ဂန်း(Qin Gang)က အမေရိကန်အား သတိပေးမှုတစ်ခု ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ လက်ရှိ လမ်းကြောင်းအတိုင်းသာ ဆက်လုပ်နေဦးမည်ဆိုလျှင် အမေရိကန်နှင့် တရုတ်နိုင်ငံတို့ ကြား ပဋိပက္ခနှင့် ထိပ်တိုက် တွေ့ဆုံမှုများ ရှိလာလိမ့်မည်ဟု ၎င်းက ပြောခဲ့သည်။

နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး၏ ပြောစကားက အမေရိကန်အနေဖြင့် တရုတ်နောက်သို့ လိုက်လာနေကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် ကိုယ့်ကိုယ်ကို ကာကွယ်ရန် လိုအပ်ကြောင်း စသဖြင့် အစိုးရ၏ အမြင်ကို ထင်ဟပ်နေသည်ဟု ဆိုးလ်တက္ကသိုလ် တစ်ခုမှ နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေး ကျွမ်းကျင်သူ ဂျွန်ဒီလူရီက ပြောသည်။

တရုတ်နဲ့ အမေရိကန် ခေါင်းဆောင် နှစ်ဦးကိုတွေ့ရစဉ်

လက်ရှိ အချိန်တွင် တရုတ်သည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ မဟာဗျူဟာနှင့် စီးပွားရေး ကိစ္စများတွင် အမေရိကန်ကို ယှဉ်နိုင်စွမ်းရှိသည့် အခြေအနေတွင် ရှိမနေပေ။

သို့သော် အမေရိကန်သည် ဒေသတွင်းနှင့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ခေါင်းဆောင်မှုပိုင်းတွင် တရုတ်နိုင်ငံအား ၎င်းတို့အတွက် စိန်ခေါ်သူတစ်ဦးအဖြစ်မှ ဖယ်ရှားရန် ကြိုးပမ်းနေသည်ဟု တရုတ်ဘက်က ရှုမြင်ထားသည်။

တရုတ်အာဏာရပါတီသည် နိုင်ငံရေးနှင့် ယဉ်ကျေးမှု ခေါင်းဆောင်အဖြစ် တရုတ်၏ သမိုင်းဝင် အခန်းကဏ္ဍကို ပြန်လည် အသက်သွင်းရန်၊ နိုင်ငံအား နည်းပညာပိုင်းဆိုင်ရာ တီထွင်သူအဖြစ် ပြောင်းလဲကာ ဝင်ငွေမြှင့်တင်ရန် နှင့် ထိုင်ဝမ်အား သိမ်းပိုက်ခြင်းဖြင့် တရုတ်အမိမြေကို ပြန်လည် ပေါင်းစည်းလို နေသည်။

တရုတ်အစိုးရအနေဖြင့် ထိုသို့သော ရည်မှန်းချက်မျိုးကို အပြုသဘော ရှုမြင်ထားသော်လည်း တစ်ဖက်တွင် အမေရိကန်အတွက် ယင်းတို့သည် ခြိမ်းခြောက်မှုများပင် ဖြစ်သည်။

တရုတ်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု စီမံကိန်းများသည် အနည်းဆုံး နိုင်ငံခြားကုမ္ပဏီများ၏ နည်းပညာများ ခိုးယူခြင်း သို့မဟုတ် ဖိအားပေးခြင်းတို့ကို အခြေခံထားသည်ဟု အမေရိကန်ဘက်က ပြောသည်။

တရုတ်၏ ယှဉ်ပြိုင်မှုသည် အမေရိကန်၏ စက်မှုရေးရာ ထိန်းချုပ်များမှုနှင့် ဝင်ငွေများကို ထိခိုက်စေလိမ့်မည် ဟုလည်း တချို့က သတိပေးထားသည်။

ထိုအခြေအနေတွင် အမေရိကန်က ဟွာဝေး အပါအဝင် တရုတ်ကုမ္ပဏီများကို blacklist သွင်းခြင်းဖြင့် တရုတ်၏ အစီအစဉ်များကို ပိတ်ဆို့ခဲ့သည်။ processor chip များနှင့် တခြားနည်းပညာများ ဝယ်ယူခွင့်ကို ကန့်သတ်လိုက် သည့် blacklist လုပ်ခြင်းသည်တစ်ချိန်က ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး ဖြစ်ခဲ့ဖူးသည့် ဟွာဝေးအတွက် ဆုံးရှုံးမှုများ စေခဲ့သည်။

အမေရိကန် အရာရှိများသည် ၎င်းတို့ကိုယ်တိုင် blacklist လုပ်ရုံမက ကျန်မဟာမိတ်များကိုလည်း ဟွာဝေးနှင့် ပတ်သက်၍ သတိပေးမှုများ လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ စိုးရိမ်မှုကြောင့်ဟု အမေရိကန်ဘက်က ပြော သော်လည်း တရုတ်ဘက်က ယင်းသည် ပြိုင်ဘက်နိုင်ငံအား တိုက်ခိုက်ရန် အကြောင်းပြချက် ပေးခြင်းဟု သတ် မှတ်သည်။

အမေရိကန်-တရုတ် နှစ်နိုင်ငံအစိုးရများသည် ကမ္ဘာ့အကြီးမားဆုံး ကုန်သွယ်ရေး မိတ်ဖက်များ ဖြစ်ရုံမက ရာသီ ဥတု ပြောင်းလဲမှု တိုက်ဖျက်ရေးနှင့် တခြားသော ပြဿနာများတွင် တူညီသော ရည်မှန်းချက်များ ထားရှိသည်။

သို့သော် ထိုင်ဝမ်အရေး၊ ဟောင်ကောင်အရေး၊ ဝီဂါမူဆလင်အရေး၊ ယူကရိန်းအရေးတို့နှင့် ပတ်သက်၍ နှစ်နိုင်ငံ ဆက်ဆံရေးမှာ ဆိုးရွားနေသည်။ နှစ်နိုင်ငံ သမ္မတနှစ်ဦး ပြီးခဲ့သည့်နှစ် နိုဝင်ဘာလက အင်ဒိုနီးရှားတွင် တွေ့ဆုံ ခဲ့ပြီးနောက် အပြန်အလှန် ဆက်ဆံရေး အခြေအနေမှာ ပို၍ ဆိုးရွားလာခဲ့သည်ဟု ဘေဂျင်းတက္ကသိုလ်တစ်ခုမှ နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေးပညာရှင်က ပြောသည်။

 ရှီကျင့်ဖျင် မိန့်ခွန်းကို တရုတ်ပြည်သူတွေ နားထောင်နေစဉ်

နိုဝင်ဘာလ နောက်ပိုင်း ငါးလအတွင်း အမေရိကန်သည် ထိုင်ဝမ်သို့ လက်နက်များ ပိုမိုရောင်းချရန် ခွင့်ပြုခဲ့သလို၊ ယူကရိန်းအရေးနှင့်ပတ်သက်၍ တရုတ်အား ပိုမိုဝေဖန်ခဲ့ပြီး တရုတ်ကုမ္ပဏီများကိုလည်း ပို့ကုန် watchlist စာရင်းသို့ ထည့်သွင်းခဲ့သည်ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

ထိုလုပ်ရပ်များကို ရန်လိုမှုဟု တရုတ်ဘက်က ရှုမြင်ထားသည်။ ယင်းကြောင့် တရုတ်နှင့် အမေရိကန်တို့အကြား ထိပ်တိုက် တွေ့ဆုံနိုင်ခြေပို၍ များပြားလာသည်ဟုလည်း ၎င်း ကသုံးသပ်သည်။

တစ်ဖက်တွင်လည်း အမေရိကန်သည် ကမ္ဘာ့ကုန်သွယ်ရေးနှင့် နိုင်ငံရေးစနစ်အတွင်း တာဝန်ယူမှုရှိစွာ အတူတကွ ယှဉ်တွဲ နေထိုင်လိုသည်ဟု အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဌာန ပြောခွင့်ရပုဂ္ဂိုလ် တစ်ဦးက ပြောသည်။

အမေရိကန်အစိုးရ အနေဖြင့် တရုတ်ကို ဖိနှိပ်လိုသည် ဆိုခြင်းကိုလည်း ၎င်းက ငြင်းဆိုသည်။ အမေရိကန်သည် တရုတ်နှင့် ပတ်သက်သော စိုးရိမ်မှုများ၊ ရေကြောင်းသွားလာမှု ထူထပ်ရာ လမ်းကြောင်းများအပေါ် တရုတ်၏ ပိုင်ဆိုင်ကြောင်း ကြေညာမှုများကို တုန့်ပြန်ရန်အတွက် ဂျပန်၊ သြစတြေးလျ၊ အိန္ဒိယတို့နှင့် ပူးပေါင်းကာ Quad အဖွဲ့ကို ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။

ထိုအဖွဲ့သည် တစ်နိုင်ငံတည်းကို အာရုံစိုက် ဆောင်ရွက်ခြင်း မရှိဟု ပြောသော်လည်း ယင်းမှ ထုတ်ပြန်သည့် တရားဝင် ထုတ်ပြန်ချက်အားလုံးသည် တရုတ်၏ နယ်မြေပိုင်ဆိုင်ကြောင်း ပြောဆိုမှုများနှင့် တရုတ်နှင့် အငြင်း ပွားနေသည့် ကိစ္စရပ်များ အကြောင်းသာ ဖြစ်သည်။

ထိုင်ဝမ်အပေါ် အမေရိကန်နှင့် တခြားသော အနောက်နိုင်ငံများ၏ ထောက်ပံ့မှုများက တရုတ်အစိုးရအနေဖြင့် များစွာ ဒေါသဖြစ်စေခဲ့သည်။

ထိုင်ဝမ်သည် တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ၏ အစိတ်အပိုင်း တစ်ခု မဖြစ်ခဲ့သော်လည်း ထိုင်ဝမ်ကျွန်းနှင့် ပြည်မကြီး တို့ ပေါင်းစည်းရေးအတွက် လိုအပ်လျှင် အင်အားသုံး ဆောင်ရွက်သွားမည်ဟု တရုတ်ကွန်မြူနစ်ပါတီဘက်မှ ပြော ဆိုထားသည်။

အမေရိကန်သည် ဖက်ဒရယ်ဥပဒေအရ ထိုင်ဝမ်အနေဖြင့် ၎င်းတို့ကိုယ်တိုင် ကာကွယ်ရေး လက်နက်များ ရှိရန် လိုအပ်သည့် ဉပဒေများ ကျင့်သုံးသောကြောင့် ယင်းသို့ ဂျက် တိုက်လေယာဉ်များနှင့် ဒုံးကျည်များ ရောင်းချပေး ခဲ့သည်။

ထိုင်ဝမ်သမ္မတ ဆိုင်အင်ဝမ်ကိုတွေ့ရစဉ်

သို့သော် တရုတ်အာဏာပိုင်များက ထိုလုပ်ရပ်သည် ပြန်လည် ပေါင်းစည်းရေးကို ဆန့်ကျင့်သည့် ထိုင်ဝမ်နိုင်ငံရေး သမားများနှင့် တရားဝင် လွတ်လပ်ရေး ကြေညာခြင်းကို လှုံ့ဆော်မှု ဖြစ်စေသည်ဟု ရှုမြင်ထားကာ လွတ်လပ်ရေး ကြေညာခြင်းသည် စစ်ဖြစ်မည့် လမ်းစဟုလည်း တရုတ်ဘက်က သတ်မှတ်ထားသည်။

မကြာခင် တရုတ်၏ ဒုတိယခေါင်းဆောင်အဖြစ်မှ ဆင်းပေးတော့မယ့် ဝန်ကြီးချုပ် လီခဲကျင်း(Li Kanqiang)က ငြိမ်းချမ်းစွာ ပြန်လည် ပေါင်းစည်းရေးကို တောင်းဆိုထားသည်။

သို့သော် ရှီကျင့်ဖျင် ဦးဆောင်သည့် အစိုးရဘက်က ထိုင်ဝမ်အနီး ပင်လယ်ပြင်ထဲသို့ ဂျက်တိုက်လေယာဉ်များ ပျံသန်းခြင်း၊ ဒုံးကျည်များ ပစ်လွှတ်ခြင်းတို့ဖြင့် ထိုင်ဝမ်ကို သိမ်းပိုက်ရေး ကြိုးပမ်းမှုများကို အရှိန်မြှင့်တင် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။

မကြာခင်က ဖြစ်ပွားခဲ့သော အခြေအနေ တင်းမာမှုများသည် အမေရိကန်-တရုတ် နှစ်နိုင်ငံကြား ဆက်ဆံရေး နိမ့်ကျသွားမှုကို ဖော်ညွှန်းနေကြောင်း၊ ယင်းတို့ နှစ်နိုင်ငံကြားတွင် ခိုင်မာသည့် ယုံကြည်မှု မည်သည့် အချိန်ကမှ မရှိခဲ့ကြောင်း စင်ကာပူတက္ကသိုလ်တစ်ခုမှ ပညာရှင် ဒရူးသွန်ပဆင်က ပြောသည်။

မဟာဗျူဟာမြောက် ကိစ္စများနှင့်ပတ်သက်၍ ဆွေးနွေးခြင်းများကို တရုတ်ခေါင်းဆောင်များက အထိအခိုက် ရှိစေသော၊ ဘောင်ကျော်နေသော ကိစ္စများဖြင့် ရှုမြင်ကြပြီး ယင်းက မှားယွင်း တွက်ချက်မိခြင်း ဖြစ်စေရန်၍ အန္တရာယ်ကို ပိုများစေသည်ဟု သွန်ပဆင်က ပြောသည်။

အမေရိကန်သည် တရုတ်ကွန်မြူနစ်ပါတီနှင့် ယင်း၏ တရားဝင် ဖြစ်မှုတို့ကို ထိခိုက်စေရန် ကြိုးပမ်းနေသည့် ဗိုလ်ကျသော နိုင်ငံတစ်ခုဟု တရုတ်အာဏာပိုင်များက ယုံကြည့်နေကြောင်း၊ ထိုယုံကြည်ချက်အတွက် ၎င်းတို့ ထံတွင် သက်သေများစွာ ရှိနေကြောင်း သို့သော် နားလည်မှုနှင့် အကျိုးစီးပွားဆိုင်ရာ ရပ်တည်ချက်ကို ပြောင်းလဲ မည်ဆိုလျှင် ၎င်းတို့အနေဖြင့် အမေရိကန်သည် ပါတီ၏ ရည်မှန်းချက်များကို အောင်မြင်စေရေး ဆောင်ရွက်ပေး မည့် မိတ်ဖက်နိုင်ငံတစ်ခုအဖြစ် အလွယ်တကူ ရှုမြင်လာမည် ဖြစ်ကြောင်းလည်း သွန်ပဆင်က ပြောသည်။

Source: AP

CNI Sport Article

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁၂

ပီအက်စ်ဂျီအသင်းဟာ ကာတာပိုင်ရှင်တွေ ဝယ်ယူပြီးကတည်းက သူတို့ရဲ့ အိပ်မက်ဟာ ချန်ပီယံလိဂ်ကို ရယူဖို့ ဖြစ်ပါတယ်။

အသင်းပိုင်ရှင်တွေဟာ ဒီအောင်မြင်မှုကို ရယူဖို့အတွက် ကမ္ဘာ့အကောင်းဆုံး ကစားသမားတွေအပြင် နာမည်ကြီး ကစားသမားတွေကို ခေါ်ယူနိုင်ဖို့ ငွေကြေးသုံးစွဲခဲ့တာမှာ လက်တွန့်ခဲ့ခြင်း မရှိခဲ့ပါဘူး။ ဒါပေမယ့် ပီအက်စ်ဂျီ အသင်းဟာ အခုအချိန်ထိ အသင်းပိုင်ရှင်တွေရဲ့ အိပ်မက်ကို မဖြည့်ဆည်းနိုင်သေးတဲ့အပြင် အခုနှစ် ပြိုင်ပွဲမှာ လည်း ၁၆ သင်း အဆင့်ကနေ လှည့်ပြန်ခဲ့ရတာပါ။

ပီအက်စ်ဂျီ အသင်းဟာ ဒီနှစ်ရာသီ ချန်ပီယံလိဂ် ၁၆ သင်း အဆင့်ပွဲအဖြစ် ဘိုင်ယန်မြူးနစ်အသင်းနဲ့ ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့တာမှာ နှစ်ကျော့ပေါင်း ရလဒ် ၃ ဂိုး- ဂိုးမရှိနဲ့ အရေးနိမ့်ပြီး ၂ နှစ်ဆက် ဒီအဆင့်နဲ့ ထွက်ခဲ့ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ပီအက်စ်ဂျီအသင်းပိုင်ရှင်တွေဟာ ၂၀၁၂ က အသင်းကို ဝယ်ယူခဲ့ပြီး အချိန်ကနေ အခုအချိန်ထိ ပေါင် ၁ ဘီလီယံ ကျော်သုံးစွဲကာ ကစားသမားတွေ အားဖြည့်ပေးထားတာပါ။

သူတို့ ခေါ်ယူတဲ့ ကစားသမားတွေကို ကြည့်လိုက်မယ်ဆိုရင် ကမ္ဘာ့ဘောလုံးလောကရဲ့ ပြောင်းရွှေ့ကြေး အများဆုံး ထိပ်ဆုံး ကစားသမား ၂ ဦးဖြစ်တဲ့ နေမာနဲ့ ဘတ်ပီ၊ ဘောလွန်းဒီအောဆုကို ၇ ကြိမ် ရထားတဲ့ မက်ဆီ၊ ရီးရယ်လ်နဲ့ ချန်ပီယံလိဂ်ဖလား ရယူဖူးတဲ့ အတွေ့အကြုံရှိ ရာမို့စ်တို့ ဖြစ်ပါတယ်။

ဘတ်ပီ၊ နေမာ၊ မက်ဆီကိုတွေ့ရစဉ်

ဒါပေမယ့်လည်း ပီအက်စ်ဂျီအသင်းဟာ အိမ်ကျယ်လို့ ပြောလို့ရတဲ့ ပြည်တွင်းမှာပဲ အောင်မြင်မှုတွေ ရယူနေပြီး ဥရောပမှာတော့ သူတို့ဟာ ဘာမှမဟုတ်တဲ့ အနေအထားကို ရောက်ရှိနေခဲ့တာပါ။

ဂျိုကိုးလ်က “ပီအက်စ်ဂျီအသင်းရဲ့ ပရောဂျက်က ချန်ပီယံလိဂ်ဖလားကို ရယူဖို့ တည်ဆောက်ထားတာ ဖြစ်ပေမယ့် သူတို့ဟာ မိုင်ပေါင်းများစွာ ဝေးကွာခဲ့ပါတယ်။ နောက်ဆုံးမှာတော့ သူတို့ကို ကြည့်ရတာ ကျရှုံးသွားသလိုပဲ”လို့ BT Sports ကို သူ့ရဲ့ အမြင်ပြောပြခဲ့ပါတယ်။
ပြင်သစ်ကလပ်ဟာ ပိုင်ရှင်သစ်တွေ လက်ထက်မှာ လီဂူးဝမ်းဆုဖလား ၁၀ ကြိမ်ထဲက ၈ ကြိမ်၊ ပြည်တွင်းဖလား ၁၂ လုံး ရယူထားပါတယ်။

ပီအက်စ်ဂျီအသင်းဟာ ကာတာပိုင်ရှင်တွေ လက်ထက် ပထမဆုံး ၄ ရာသီမှာ ကွာတားဖိုင်နယ်ကို တက်နိုင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပေမယ့် နောက်ဆုံး ၇ ရာသီမှာ ၅ ကြိမ်က ၁၆ သင်းအဆင့်ကနေ လှည့်ပြန်ခဲ့ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ပီအက်စ်ဂျီ အသင်းအတွက် ချန်ပီယံလိဂ်ရယူဖို့ အနီးစပ်ဆုံး ဖြစ်ခဲ့တာကတော့ ၂၀၂၀ ဗိုလ်လုပွဲက ဘိုင်ယန်မြူးနစ်အသင်းကို ၁ ဂိုး- ဂိုးမရှိနဲ့ အရေးနိမ့်ခဲ့တာပါ။

ဘိုင်ယန်မြူးနစ် ကစားသမားဟောင်း အိုဝင်ဟားဂရေ့ဗ်စ်က “ ပီအက်စ်ဂျီအသင်းဟာ သူတို့ရဲ့ ပရောဂျက် တစ်ခု လုံးကို ဖျက်ပြီး အစကနေ ပြန်ပြီးစသင့်ပါတယ်။ သူတို့မှာ ပဲရစ်ကနေ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းလုံးအထိ စွမ်းဆောင်ရည် ကောင်းတဲ့ လူငယ်ကစားသမားတွေ အများကြီး ရှိပါတယ်။ ဘာကြောင့် သူတို့က ဆဲလ်ဘတ်၊ လက်စတာနဲ့ ဒေါ့မွန် အသင်းတွေဆီ သွားတာလဲ။ သူတို့တွေ အားလုံးဟာ ပီအက်စ်ဂျီအတွက် ကစားသင့်ပါတယ်။ သူတို့ဟာ ဒီလို ကစားသမားတွေနဲ့တောင် လီဂူးဝမ်းဆုဖလားကို ရယူနိုင်ပါတယ်”လို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။

ဘတ်ပီဟာ ပီအက်စ်ဂျီအသင်းရဲ့ အအောင်မြင်ဆုံး ကစားသမားတွေထဲက တစ်ဦးဖြစ်ပြီး ၂၀၁၇ က မိုနာကိုကနေ ပေါင် ၁၆၇ သန်းနဲ့ ပြောင်းရွှေ့လာခဲ့ပြီး အခုဆိုရင် ပီအက်စ်ဂျီအတွက် ၂၀၁ ဂိုး သွင်းယူထားကာ အသင်းရဲ့ ဂိုးသွင်း အများဆုံး ကစားသမားအဖြစ် ရပ်တည်နေတာပါ။
ဘတ်ပီဟာ ကမ္ဘာ့ဖလားလည်း ရယူပြီးဖြစ်တာကြောင့် ချန်ပီယံလိဂ် ရယူဖို့အတွက် ပီအက်စ်ဂျီကနေ ထွက်ခွာဖို့တောင် ပြောဆိုခြင်း ခံနေရတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဘတ်ပီကို ဘိုင်ယန်မြူးနစ်အသင်းနဲ့ပွဲမှာတွေ့ရစဉ်

ပြင်သစ်သတင်းထောက် ဂျူလီယန်လောရန့်စ်က “ဘတ်ပီနဲ့ ပီအက်စ်ဂျီအသင်းတို့ ချုပ်ဆိုထားတဲ့ စာချူပ်က ရှိနေ သေးပြီး သူက ထွက်သွားချင်ရင်တောင် ခွင့်ပြုခံရမှာ မဟုတ်လို့ ဒီမှာပဲ ဆက်ပြီး ရှိနိုင်ပါတယ်။ သူက ချန်ပီယံလိဂ် ဖလားကို မရသေးပေမယ့် ၂၄ နှစ်ပဲရှိသေးလို့ ဒါက သူ့အတွက် အရမ်းကြီး စွဲလမ်းမှုတစ်ခုတော့ မဟုတ် လောက်ပါ ဘူး။ ပီအက်စ်ဂျီ အသင်းနဲ့အတူ ပထမဆုံး ရယူနိုင်မှာက သူ့အတွက် ပိုပြီး ထူးခြားမှာပါ”လို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။

ပီအက်စ်ဂျီအသင်းရဲ့ အဓိက ကစားသမားတစ်ဦးဖြစ်တဲ့ မက်ဆီကတော့ ဒီရာသီအကုန်မှာ အသင်းနဲ့ စာချုပ်ကုန်ဆုံးတော့မှာပါ။

မက်ဆီဟာ ပီအက်စ်ဂျီအသင်းမှာ ဆက်ပြီးနေချင်ပေမယ့် အခုအချိန်ထိ စာချုပ်သစ်အတွက် သဘောတူညီမှု မရရှိသေးပါဘူး။ ပီအက်စ်ဂျီအသင်းဟာ မက်ဆီကို ခေါ်ယူခဲ့ပြီးနောက် ချန်ပီယံလိဂ် ဆုဖလားကို ရယူနိုင်ဖို့ မျှော်လင့်ခဲ့ပေမယ့် ဒါက ဖြစ်မလာခဲ့ပါဘူး။

ဂျူလီယန်လောရန့်စ်က “သူတို့က ကလပ်နဲ့ မက်ဆီရဲ့ စာချုပ်အကြောင်းကို ပြောနေတုန်းပါပဲ ဒါပေမယ့် သူဟာ ဒီပွဲမှာ လုံလောက်အောင် ကောင်းမွန်ခြင်း မရှိပါဘူး။ သူ့ရဲ့ အရည်အချင်းက မေးခွန်ထုတ်စရာ မဟုတ်ပေမယ့် သူ့ရဲ့ အသက်အရွယ်မှာ တန်ပြန်တိုက်စစ်နဲ့ ဂေါ်ရက်စကာက ၅ ကိုက် အကွာကနေ သူ့ကို အမှီလိုက်နိုင်ခဲ့တယ်။ သူက ဒီအဆင့်အတွက် လုံလောက်တယ်လို့ ကျနော်ကတော့ မထင်ဘူး”လို့ ပြောခဲ့တာပါ။

ဘရာဇီးလ် ကစားသမား နေမာဆိုရင် မက်ဆီရဲ့ အရိပ်အောက်မှာ ရှိနေတယ်ဆိုပြီး ၂၀၁၇ က ဘာစီလိုနာကနေ ကမ္ဘာ့စံချိန်တင် ပြောင်းရွှေ့ကြေး ပေါင်သန်း ၂၀၀ နဲ့ ပီအက်စ်ဂျီကို ရောက်ရှိလာခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

နေမာဟာ ဒဏ်ရာတွေနဲ့ပဲ ကလပ်အသင်းမှာ သူ့ရဲ့ အချိန်တွေ ကုန်ဆုံးခဲ့ပြီး အခုအချိန်မှာလည်း ဒူးခွဲစိတ်ရမှာ ဖြစ်လို့ ရာသီအကုန်ထိ အနားယူရဖို့ ရှိနေတာပါ။ ပီအက်စ်ဂျီအသင်းဟာ နေမာကို မနှစ်ကတည်းက ရောင်းချဖို့ ကြိုးစားခဲ့ပြီး လာမယ့် အပြောင်းအရွှေ့မှာလည်း ရောင်းချဖို့ ထပ်ပြီး ကြိုးစားသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

မက်နာမန်းက “ပီအက်စ်ဂျီက လာမယ့်နှစ်မှာလည်း ပိုပြီးကောင်းလာမှာ မဟုတ်ပါဘူး။ မက်ဆီနဲ့ ရာမို့စ်တို့က တစ်နှစ် ပိုကြီးလာလိမ့်မယ်။ နေမာကလည်း ရာသီအကုန်မှာ ကြံ့ခိုင်မှု ပြည့်ဝမှာ မဟုတ်ပါဘူး။ နာမည်ကြီး ကစားသမားတွေက ပြောင်းရွှေ့သွားနိုင်တယ်”လို့ ပြောခဲ့တာပါ။

မက်ဆီကို တွေ့ရစဉ်

လက်ရှိ ပီအက်စ်ဂျီအသင်းကို ကိုင်တွယ်နေတဲ့ နည်းပြ ဂယ်လ်တီယာဟာ ကာတာပိုင်ရှင်တွေ လက်ထက်မှာ ၆ ဦး မြောက် နည်းပြဖြစ်ခဲ့ပြီး အရင်နည်းပြ ၅ ဦးလိုပဲ သူလည်း ချန်ပီယံလိဂ်ဖလား ရယူနိုင်အောင် မလုပ်ပေးနိုင်ခဲ့ပါ ဘူး။

အရင်နည်းပြ ၅ ဦးထဲက ၂ ဦးဖြစ်တဲ့ အန်ဆယ်လော့တီနဲ့ တူချယ်လ်တို့ဟာ ပီအက်စ်ဂျီကနေ ထွက်သွားပြီးနောက် ချန်ပီယံလိဂ်ဖလားကို ရယူနိုင်ခဲ့တာပါ။

ဂယ်လ်တီယာဟာ ၂၀၂၁ က လိုင်လီအသင်းနဲ့အတူ အမှတ်ပေးလိဂ်ကို ရယူနိုင်ခဲ့ပြီးနောက် ဆယ်စုနှစ်အတွင်း ပီအက်စ်ဂျီအသင်းကို အမှတ်ပေးဖလား မရအောင် ရပ်တန့်နိုင်ခဲ့တဲ့ နည်းပြ ၂ ဦးထဲက ၁ ဦးဖြစ်ပါတယ်။

အဲဒါကြောင့် ပီအက်စ်ဂျီအသင်းရဲ့ အထင်ကြီးမှုကို ရယူနိုင်ခဲ့ပြီး ပိုချက်တီနို ထုတ်ပယ်ပြီးချိန်မှာ ပြင်သစ်ကလပ်ရဲ့ နည်းပြအဖြစ် ခန့်အပ်ခံခဲ့ရတာပါ။

အခုနှစ်မှာလည်း သူဟာ ပီအက်စ်ဂျီအသင်းကို အမှတ်ပေးလိဂ် ရအောင် လုပ်ဆောင်ပေးနိုင်စွမ်း ရှိနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ပီအက်စ်ဂျီအသင်းဟာ ဂယ်လ်တီယာနဲ့ ရာသီအကုန်မှာ လမ်းခွဲသွားဖို့ရှိနေပြီး ဇီဒန်းနဲ့ နည်းပြဟောင်း တူချယ်လ် တို့က အသင်းရဲ့ အဓိက ပစ်မှတ်အဖြစ် ရှိလာနိုင်တာ ဖြစ်ပါတယ်။

Source: BBC