CNI Sport Article

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၁၆

စပါးအသင်းမှာ ကစားခဲ့တုန်းက ဒယ်လီအလီဟာ ထွန်းတောက်လာမယ့် ကြယ်ပွင့် ကစားသမားတစ်ဦးအဖြစ် အသိအမှတ် ပြုခံရလောက်တဲ့အထိ ခြေစွမ်းကောင်းတွေ ပိုင်ဆိုင်ခဲ့သလို အင်္ဂလန် လက်ရွေးစင် အသင်းနဲ့လည်း ၂၀၁၈ ကမ္ဘာ့ဖလားပြိုင်ပွဲမှာ ခြေစွမ်းပြသနိုင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ဒါပေမယ့် နှစ်အနည်းငယ် အကြာမှာတော့ ဒယ်လီအလီရဲ့ ခြေစွမ်းပိုင်းဟာ ဆိုးဆိုးရွားရွား ဖြစ်ခဲ့ပြီး မနှစ်ကရာသီ တူရကီကလပ် ဘက်ဆီးတပ်စ်အသင်းမှာ နည်းပြရဲ့ အသုံးပြုခြင်းတောင် မခံရတော့တာပါ။ 
ဒယ်လီအလီဟာ ခြေစွမ်းပိုင်း ကောင်းတုန်းကဆိုရင် ရီးရယ်လ်နဲ့ ပီအက်စ်ဂျီအသင်း အပါအဝင် အသင်းကြီး အများအပြားက ခေါ်ယူဖို့ ပစ်မှတ်ထားခြင်းကို ခံခဲ့ရပေမယ့် အခုအချိန်မှာတော့ ဘယ်အသင်းကမှ မလိုချင် တော့ဘဲ မိခင်ကလပ် အဲဗာတန်အသင်းထံ ပြန်လာခဲ့ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

အင်္ဂလန်ကစားသမားဟာ အဲဗာတန်အသင်းမှာ သူ့ရဲ့ ကစားသမားဘဝကို ပြန်လည် တည်ဆောက်နိုင်ဖို့ မျှော်လင့်နေပြီး လေ့ကျင့်မှုတွေကို အပြင်းထန်ဆုံး ပြန်ပြီးလုပ်ဖို့ ရှိနေပါတယ်။ 

ဒယ်လီအလီနဲ့ မိခင်ကိုတွေ့ရစဉ်

ဒယ်လီအလီဟာ မကြာသေးခင်က ယူနိုက်တက် ကစားသမားဟောင်း ဂယ်ရီနဗီးလ်နဲ့ အင်တာဗျူး ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး သူ့ရဲ့ ခက်ခဲခဲ့တဲ့ ငယ်ဘဝ အခြေအနေနဲ့ လက်ရှိ အခြေအနေတွေကို ပြောပြကာ ငိုကြွေးခဲ့ပါတယ်။

ဂယ်ရီနဗီးလ် ကိုယ်တိုင်ကလည်း ဒယ်လီအလီ ဖြေဆိုမှုတွေကြောင့် သူပါ ငိုကြွေးခဲ့ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ဒယ်လီအလီက “ ကျနော် ၆ နှစ်သားအရွယ်မှာ အိမ်မှာ အများဆုံးရှိခဲ့တဲ့ အမေရဲ့ သူငယ်ချင်းက လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ စော်ကားမှုတွေ ပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။ အမေကလည်း အရက်သမား လုံးလုံးဖြစ်နေပါပြီ။ ကျနော်ကို ဆုံးမဖို့ အာဖရိက ကို စေလွှတ်ခဲ့ပေမယ့် ကျနော် ပြန်ရောက်လာခဲ့ပါတယ်။ ၇ နှစ်မှာ ဆေးလိပ် စသောက်ပြီး ၈ နှစ်မှာတော့ မူးယစ် ဆေးဝါး အရောင်းအဝယ်တွေ ပြုလုပ်လာခဲ့ပါတယ်။ စက်ဘီးစီးတဲ့ ကလေးတွေကို ဘယ်သူကမှ မရပ်ခိုင်းဘူးလို့ လူကြီးတစ်ဦးက ပြောတော့ ဘောလုံးတစ်လုံးနဲ့ စက်ဘီးပတ်စီးပြီး အဲဒီမှာ မူးယစ်ဆေးတွေလည်း ပါဝင်ပါတယ်။ ၁၁ နှစ်အရွယ်မှာတော့ ကျနော့်ကို လူတစ်ဦးက တံတားပေါ်ကနေ ပစ်ချမယ်လို့ ပြောခြင်းခံခဲ့ရပါတယ်။ ၁၂ နှစ် အရွယ်မှာ စိတ်ထားကောင်းတဲ့ မိသားစုတစ်စုက ကျနော့်ကို မွေးစားခဲ့ပါတယ်။ ကျနော့်အတွက် သူတို့လုပ်ပေးခဲ့ တာတွေက တကယ်ကို ကောင်းခဲ့ပါတယ်”လို့ ပြောပါတယ်။

ဒယ်လီအလီနဲ့ ဂယ်ရီနဗီးလ်ကို တွေ့ရစဉ်

ဒယ်လီအလီဟာ သူကြုံတွေ့ခဲ့ရတဲ့ အိပ်မက်ဆိုးတွေကို မွေးစားမိဘတွေကို ဖွင့်ပြောဖို့ ကြိုးစားခဲ့ပေမယ့် မအောင် မြင်ခဲ့ပါဘူး။ အင်္ဂလန်ကစားသမားရဲ့ အတိတ်ကဖြစ်ခဲ့တဲ့ ကြေကွဲစရာ အသေးစိတ် အချက်အလက်တွေကို သူ့ အနေနဲ့ လွတ်လွတ်လပ်လပ်ပြောဖို့ ခက်တာက အံ့သြစရာတော့ မရှိပါတယ်။ 

ဒယ်လီအလီက “ပိုချက်တီနိုဟာ ကျနော့်အတွက် အကောင်းဆုံး နည်းပြဖြစ်ပြီး ဒီထက်ပိုကောင်းတဲ့ နည်းပြကို ကျနော် မတောင်းဆိုနိုင်ပါဘူး။ ကျနော်တို့ရဲ့ ဆက်ဆံရေးက ဘောလုံးသမားနဲ့ နည်းပြရဲ့ ဆက်ဆံရေးဆိုတာထက် ပိုပြီးနက်နဲပါတယ်။ သူထွက်သွားတဲ့ အချိန်မှာ ကျနော့်အတွက် တကယ်ကို ခက်ခဲခဲ့တာပါ။ နည်းပြအသစ် ရောက်လာတဲ့ အချိန်မှာတော့ တစ်စုံတစ်ယောက်ကို ပွင့်ပွင့်လင်းလင်းပြောဖို့က ကျနော့်အတွက် ခက်ခဲခဲ့ပြီး အရာ အားလုံးက အတုအယောင်တွေပဲလို့ ခံစားခဲ့ရပါတယ်”လို့ ပြောခဲ့တာပါ။

ဒယ်လီအလီရဲ့ ပြောဆိုမှုတွေကြောင့် ဘောလုံးအသိုင်းအဝိုင်းက သူ့ဘက် ရပ်တည်ခဲ့သလို စပါးအသင်းမှာ ကစား ခဲ့ချိန်က အသင်းဖော်အဖြစ် ရှိခဲ့တဲ့ ဟာရီကိန်းကလည်း သူ့ဘက်မှာ ရှိနေကြောင်း သူ့ရဲ့ရပ်တည်ချက်ကို ဖော်ထုတ် ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ပိုချက်တီနဲ့ ဒယ်လီအလီကိုတွေ့ရစဉ်

ဂယ်ရီနဗီးလ်နဲ့ ပြုလုပ်ခဲ့တဲ့ အင်တာဗျူး ထွက်ပေါ်လာခဲ့တာက ဒယ်လီအလီရဲ့ ကုသရေး လုပ်ငန်းစဉ်တွေကို ပိုပြီး အရှိန်မြှင့် လာနိုင်မယ်လို့ မျှော်လင့်နေကြတာပါ။ ဒယ်လီအလီဟာ အမြန်ဆုံး ပြန်ကောင်းလာဖို့ မျှော်လင့်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒယ်လီအလီက “ကျနော်ဟာ ဘာစည်းကမ်းမှမရှိပဲ ကြီးပြင်းလာခဲ့ပြီး အမေကလည်း အရက်တွေ အများကြီး သောက်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဖြစ်ပျက်ခဲ့တဲ့ အရာတွေအတွက် သူမကို ကျနော် အပြစ်လုံးဝ မတင်ပါဘူး။ ပြန်လည် ထူထောင်ရေးသွားတာက သူမကို အမှန်တကယ် နားလည်ပေးဖို့ အကူအညီဖြစ်ခဲ့ပြီး သူမ ဖြတ်သန်းခဲ့တဲ့ အရာ တွေကို ရောပါ”လို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။

ဒယ်လီအလီဟာ မော်ရင်ဟိုက သူ့ကို စပါးအသင်းရဲ့ လူစာရင်းကနေ ချန်လှပ်ခဲ့တာကြောင့် အသက် ၂၄ နှစ်အရွယ် မှာ ကစားသမားဘဝက အနားယူဖို့အထိ စဉ်းစားခဲ့တယ်လို့ ပြောခဲ့တာပါ။ 

အင်္ဂလန်ကစားသမားဟာ မော်ရင်ဟို နေရာမှာ အစားထိုး ဝင်ရောက်ခဲ့တဲ့ ကွန်တီ လက်ထက်မှာ ပွဲကစားခွင့် ဆုံးရှုံးခဲ့တာကြောင့် အဲဗာတန်အသင်းထံ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ဒယ်လီအလီဟာ အဲဗာတန်အသင်းမှာလည်း ပုံမှန်ခြေစွမ်းမရလို့ တူရကီကလပ် ဘက်ဆီးတပ်စ်အသင်းထံ အငှားသွားရောက် ကစားခဲ့ပါတယ်။

ဒယ်လီအလီဟာ ခြေစွမ်းပိုင်း ကျဆင်းခဲ့လို့ စိတ်ကျဝေဒနာကို ခံစားလာရတဲ့အပြင် ညဘက် အိပ်မပျော်လို့ အိပ်ဆေးညတိုင်း သောက်တာကနေ အိပ်ဆေးစွဲတဲ့ အဆင့်ထိ ဖြစ်လာခဲ့တာပါ။ အဲဒါကြောင့် ၆ ပတ်ကြာ ပြန်လည် ကုသမှု ခံယူခဲ့ရတာပါ။

ဒယ်လီအလီက “ညဘက်တွေဆို အိပ်မပျော်တဲ့အတွက် အိပ်ဆေးတွေကို သောက်ခဲ့ရပါတယ်။ အိပ်ဆေးမသောက် ရင် အိပ်မပျော်တော့လို့ အလွန်အကျွံ သောက်တဲ့အထိ ဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်။ ကျနော်ဟာ သာမန်လူတစ်ဦး သောက် သင့်တဲ့ ပမာဏထက် ပိုပြီးသောက်ခဲ့ပါတယ်။ နာကျင်စရာတွေများလို့ သက်သာဖို့အတွက် လုပ်ခဲ့ပေမယ့် ကစား သမားဘဝကို ထိခိုက်လာခဲ့ပါတယ်။ တူရကီ ပြန်လာပြီးချိန်မှာ ခွဲစိတ်မှုလုပ်ဖို့ လိုတယ်ဆိုတာ သိလာခဲ့ပါတယ်။ စိတ် ကျန်းမာရေးအတွက်လည်း ပြန်လည်ထူထောင်တဲ့ နေရာဆီသွားဖို့ ဆုံးဖြတ်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါက ကိုယ်ကိုယ်တိုင် ဆုံးဖြတ်ချက် ချပြီးသွားရမှာ သူများပြောစရာ မလိုပါဘူး”လို့ ပြောပါတယ်။

အဲဗာတန်မှာ ကစားနေတဲ့ ဒယ်လီအလီကိုတွေ့ရစဉ်

ဒယ်လီအလီဟာ အခုအချိန်မှာတော့ ဒီတိုက်ပွဲကို အနိုင်ယူဖို့နဲ့ ကွင်းထဲကို ပြန်လည်ဝင်ရောက်ပြီး မိမိဘာတွေ လုပ်နိုင်လဲဆိုတာကို အဲဗာတန်နည်းပြကို ပြသဖို့ လိုအပ်တယ်လို့ အင်တာဗျူးမှာ ထပ်ပြီး ပြောသွားခဲ့ပါတယ်။

ဒယ်လီအလီက “ကျနော့်အတွက် ခက်ခဲကြမ်းတမ်းတဲ့ အချိန်တွေကို ဖန်တီးပေးနိုင်ခဲ့တဲ့ လူတွေအများကြီးကို ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ ဒါက ကျနော့်ကို ရဲရင့်ပြီး သန်မာစေခဲ့သလို စိန်ခေါ်မှုတွေကို ကျော်ဖြတ်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ဒီတိုက်ပွဲမှာ အနိုင်ယူချင်ပြီး ဒါတွေကို မိမိကိုယ်ကို သက်သေပြသဖို့ အရေးကြီးပါတယ်။ ကျနော်ဟာ မကြာခင်မှာ ဘောလုံးကို ပျော်ပျော်ရွှင်ရွှင်နဲ့ ပြန်ကစားမှာပါ။ ဒါက ကျနော် လုပ်ချင်တဲ့ အရာဖြစ်ပြီး ကြီးမားတဲ့ ရာသီအတွက် ကြုံလာတဲ့ စိန်ခေါ်မှုတွေကို ရင်ဆိုင်ဖို့ ပိုပြီးပြင်ထားတယ်”လို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။

ဒယ်လီအလီ အနေနဲ့ သူကြုံတွေ့ခဲ့ရတဲ့ အခက်အခဲတွေကို ကျော်ဖြတ်ပြီး ရာသီသစ်မှာ အဲဗာတန်အသင်းနဲ့အတူ အကောင်းဆုံး ခြေစွမ်းတွေကို ပြသနိုင်မလားဆိုတာ မကြာတော့တဲ့ အချိန်မှာ မြင်တွေ့ရမှာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။

Source: Daily Mail

CNI International Article

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၁၆

၂၀၁၉ ခုနှစ်က လန်ဒန်ညီလာခံမတိုင်မီမှာ နေတိုးဟာ ဦးနှောက်သေသွားပြီလို့ ပြင်သစ်သမ္မတ အီမန်နူရယ် မက်ခရွန် ပြောခဲ့တဲ့အချိန်ကဆိုရင်တော့ ကမ္ဘာပေါင်းများစွာ ကွာလာခဲ့သလို ခံစားရပါတယ်။

ရုရှားရဲ့ ယူကရိန်းကို ကျူးကျော်မှုဟာ မြောက်အတ္တလန္တိတ် မဟာမိတ်အဖွဲ့ကြီးကို သူ့ရဲ့ ၇၄ နှစ်တာ သမိုင်းမှာ ဘယ်တုန်းကနဲ့မှမတူ တစ်မူ သွေးသစ်လောင်း သွေးစည်းသွားစေခဲ့တယ်ဆိုတာကို ယခုတစ်ပတ် လစ်သူရေးနီး ယား ညီလာခံအတွက် စိတ်အားထက်သန်မှုက ဖော်ပြနေပါတယ်။ 

မက်ခရွန်က “နေတိုးအဖွဲ့ကြီးဟာ မလိုအပ်ဘဲ ဝန်ထုပ်မျှရေးအပေါ်မှာ စကားများနေကြတယ်။ အဖွဲ့ဝင်တွေမှာ ဥရောပလုံခြုံရေးနဲ့ ပတ်သက်လို့ ဘုံရည်မှန်းချက်လည်း မရှိဘူး။ အကြမ်းဖက်မှုသာလျှင် နိုင်ငံအားလုံးကို ထိုးနှက်နေတဲ့ ဘုံရန်သူဖြစ်တယ်။ တရုတ်နဲ့ ရုရှားမဟုတ်ဘူး”လို့ စောဒကတက်ခဲ့ဖူးပါတယ်။

လုံခြုံရေးမှာ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုဟာ တဖြည်းဖြည်း အားကိုးမရတော့တဲ့အတွက် ဥရောပဟာ ပိုပိုပြီးတော့ ကိုယ့်အားကိုယ် ကိုးရတော့မယ်လို့လည်း မက်ခရွန်က ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ 

နေတိုး အဖွဲ့၀င်အဖြစ် ဖင်လန်လျှောက်ထားစဉ်

သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်တုန်းက တစ်ခါ ဥရောပအဖွဲ့ဝင်တွေဟာ သူတို့ရဲ့ စစ်သုံးစရိတ်တွေကို လျှော့ချပြီး အဖွဲ့ကြီးရဲ့ စုပေါင်းကျခံရေးမူကို ချိုးဖောက်နေတယ်လို့ စွပ်စွဲလိုက်ပြန်တာကြောင့်လည်း နေတိုးရဲ့ ဝန်ထုပ်မျှ ထမ်းရေးအပေါ်မှာ သဘောထားတွေ တင်းမာလာခဲ့ရပြန်ပါတယ်။ 

ထရမ့်က မဟာမိတ်အဖွဲ့ကြီးထဲက အမေရိကန် နှုတ်ထွက်မယ်လို့တောင် ခြိမ်းခြောက်ခဲ့ပါတယ်။ တကယ်တော့ နေတိုးဟာ ထရမ့်ရဲ့ ၄ နှစ်တာကို သီသီကလေး လွတ်လာခဲ့တယ်လို့ ပြောရမှာပါ။ 

လက်တွေ့အားဖြင့် ဆိုဗီယက်ကို ကြဉ်ပထားဖို့၊ အမေရိကန်ကို ထိန်းထားဖို့နဲ့ ဂျာမန်ကို နှိမ်ထားဖို့ ဆိုတဲ့ ရည်ရွယ် ချက်နဲ့ ဝါရှင်တန်မှာ သန္ဓေတည်လာခဲ့တဲ့ မြောက်အတ္တလန္တိတ် မဟာမိတ်အဖွဲ့ကြီးဟာ စစ်အေးကာလ ပြီးဆုံးသွား တဲ့အခါမှ သူ့မူလဇစ်မြစ်ကို သူမေ့နေခဲ့ပါတယ်။ 

ဆိုဗီယက်ယူနီယံကြီး ပြိုကွဲသွားပြီး၊ ဝါဆောစာချုပ်လည်း ပျက်သွားသလို၊ ဂျာမနီလည်း ပြန်လည်ပေါင်းစည်း သွားတော့ အသစ်ဖြစ်တဲ့၊ ပိုစည်းလုံး၊ ပိုလုံခြုံ၊ ပိုယုံကြည်မှုရှိတဲ့ ဥရောပဟာ ပေါ်ထွက်လာခဲ့ပါတယ်။ 

နောက်တော့ ဘော်လကန်စစ်ပွဲတွေ ဖြစ်ပွားလာခဲ့ပြီး နေတိုးက ကြားဝင်ခဲ့ရပါတယ်။ အဲဒီနောက် အမေရိကန် အပေါ် စက်တင်ဘာ ၁၁ ရက် တိုက်ခိုက်မှု ဖြစ်လာပြန်တဲ့အခါ နေတိုးဟာ သူ့သမိုင်းမှာ Article 5 ကို ပထမဆုံး အကြိမ် ထုတ်ခဲ့ပါတယ်။

ဒီနောက်မှာ နေတိုးဟာ သူ့အဝန်းအဝိုင်းကို ကျော်လွန်ပြီး အရှေ့အလယ်ပိုင်းအထိ ဖြန့်ကြက်လာသလို သူ့စစ်စွမ်းရည်ကိုလည်း အန္တရာယ်အသစ်တွေ၊ ရန်သူအသစ်တွေကို ရင်ဆိုင်နိုင်အောင် တိုးချဲ့ အသွင်ပြောင်း လာခဲ့ရပါတယ်။ 

ဒါပေမယ့်လည်း ၂၀၀၃ ခုနှစ် အမေရိကန်ဦးဆောင်တဲ့ အီရတ် ကျူးကျော်မှုအပေါ် သဘောထား ကွဲလွဲမှုတွေက အဖွဲ့ကြီးရဲ့ နိုင်ငံရေးနဲ့ စစ်ရေး ညီညွတ်မှုကို ပျက်ပြားသွားစေခဲ့ပါတယ်။ 

နေတိုးညီလာခံမှာ ယူကရိန်းခေါင်းဆောင် ဇာလန်းစကီး မိန့်ခွန်းပြောနေစဉ်

၂၀၀၄ ခုနှစ်မှာ ဝန်ထုပ်တချို့ကို လျှော့ချနိုင်ဖို့ နေတိုးက ကြိုးစားခဲ့ပေမယ့်လည်း အီရတ်မှာ တည်ငြိမ်အောင် ထိန်းမထားနိုင်ခဲ့ဘဲ နောက်ဆုံး ၂၀၁၁ မှာ အရှုံးနဲ့ ဆုတ်ခွာရတဲ့အထိ ဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်။ 

အမေရိကန်-နေတိုးရဲ့ ဒီအရှုံးတွေကို မီးမောင်းထိုးပြနေတာက အီရတ်နဲ့ ဆီးရီးယားမှာ အိုင်အက်စ် (ISIS) စစ်သွေးကြွတွေ ပေါ်ထွက်လာတာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ 

အီရတ် ကျူးကျော်မှုဟာ ကြမ္မာငင်တဲ့ အမေရိကန် အမှားတော်ပုံဆိုရင် အာဖဂန်နစ္စတန် ကျူးကျော်မှုဟာလည်း နေတိုးအတွက် ကြောက်ခမန်းလိလိ အရှက်ကွဲမှုလို့ ပြောရမှာပါပဲ။ 

အရင်းအနှီးကြီးတဲ့ နှစ် ၂၀ ကြာ စစ်ပွဲဟာ အရှက်တကွဲနဲ့ အဆုံးသတ်သွားခဲ့ပြီး၊ ၂၀၂၁ ခုနှစ်မှာ လက်လွတ်စပါယ် ရုပ်သိမ်းရာက မကျူးကျော်ခင် အခြေအနေက အတိုင်းပဲ တာလီဘန်တွေ ပြန်တက်လာကာ နိုင်ငံကို ပြန်လည် အုပ်စိုးသွားခဲ့ပါတယ်။ 

ဒါတွေတင် မကပါဘူး။ နေတိုးရဲ့ ၂၀၁၁ ခုနှစ် လစ်ဗျားကို စစ်ရေးစွက်ဖက်မှုဟာလည်း မိုက်မဲတဲ့ ဖြစ်ကတတ်ဆန်း လုပ်ရပ်ဆိုတာထက် မလျော့ပါဘူး။ ၈ လကြာ ဗုံးတွေကြဲပြီး ကဒါဖီ အစိုးရကို ဖြုတ်ချနိုင်ခဲ့တယ် ဆိုပေမယ့်လည်း ပိုအဆုံးအရှုံးများတဲ့ ပြည်တွင်းစစ်ကို လမ်းခင်းပေးလိုက်သလိုဖြစ်လို့ လစ်ဗျားဟာ အခုအချိန်အထိလည်း လေသင် တုန်းဖြတ် ရောဂါသည်လို ဖြစ်နေရှာပါတယ်။ 

သမ္မတ ဘားရက်အိုဘားမား ကိုယ်တိုင်က ဒီစွက်ဖက်မှုဟာ သူ့သမ္မတသက်တမ်းမှာ အဆိုးရွားဆုံးအမှားလို့ ဝန်ခံရတဲ့အထိပါပဲ။ 

ပြောရရင် အရှေ့ကို ဆန့်ထုတ် ချဲ့ထွင်လာပေမယ့်လည်း နေတိုးဟာ ၂၁ ရာစု သူ့မဟာဗျူဟာ ရည်မှန်းချက်တွေကို ဖြည့်ဆည်းနိုင်တာတော့ မဟုတ်ပါဘူး။ 

၂၀၂၁ ခုနှစ်မှာ ကမ္ဘာ့စင်မြင့်ထက်မှာ အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန်က အမေရိကန် ပြန်လာပြီဆိုတဲ့ ကြွေးကြော် သံနဲ့ ရှေ့က နောင်တော်တွေကြောင့် ထိခိုက်ခဲ့ရတဲ့ အမေရိကန်အပေါ် ယုံကြည်မှုကို ပြန်လည်အသက်သွင်းလို့ အဖွဲ့ကြီးကိုလည်း ပြန်လည်စည်းလုံး၊ ကယ်တင်ဖို့ ကြိုးစားနေပေမယ့် လည်း ဥရောပကတော့ အမေရိကန်ကို သံသယမျက်လုံးနဲ့ပဲ ကြည့်နေခဲ့ပါတယ်။ 

ဒါပေမယ့် နောက်တစ်နှစ်မှာတော့ အခြေအနေတွေက ပြောင်းလဲသွားပါတယ်။ အစက ရုရှားလူမျိုး အများစု နေထိုင်တဲ့ ပြည်နယ်တွေကို ကာကွယ်ဖို့သက်သက် ရည်ရွယ်တဲ့ အကန့်အသတ်နဲ့ စစ်ဆင်ရေးကနေ နောက်တော့ ရုရှားဟာ ယူကရိန်းကို တင်းပြည့်ကျပ်ပြည့် ကျူးကျော်လာတဲ့ အခါမှာတော့ အဲဒီသံသယတွေဟာ ရုတ်တရက် ဆိုသလိုပဲ ပျောက်ကွယ်သွားခဲ့ပါတယ်။ 

သမ္မတ ပူတင်ကတော့ သူ့သြဇာရိပ် နယ်ပယ် ဒေသတွေမှာ အမေရိကန်-နေတိုး စွက်ဖက်မှုနဲ့ အဖွဲ့ကြီးရဲ့ အရှေ့ဖက် ဂျော်ဂျီယာနဲ့ ယူကရိန်းသို့ ချဲ့ထွင်လာမှုကို ကာလကြာမြင့်စွာကတည်းက သတိပေးနေခဲ့တာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ဒါပေမယ့်လည်း အတ္တလန္တစ်ဖြတ်ကျော် ဆက်ဆံရေးကို သွေးသစ်လောင်းဖို့သာ အားသန်နေတဲ့ ဝါရှင်တန်က ပူတင် စကားကို ကြားလည်းမကြား နားလည်းမထောင်ခဲ့ပါဘူး။ 

နှစ်ပေါင်းများစွာ ညီညွတ်မျှတနေခဲ့ရာက ပူတင်ရဲ့ ကျူးကျော်မှုကြောင့် ဥရောပ ခေါင်းဆောင်တွေဟာ သစ္စာ ဖောက်ခံလိုက်ရသလို ခံစားနေကြရပါတယ်။ 

ရုရှားခေါင်းဆောင် ပူတင်ကိုတွေ့ရစဉ် 

အဲဒီခံစားချက်ကတစ်ဆင့် ဘိုင်ဒန်ရဲ့ သံသယနဲ့ သတိပေးချက်တွေကို ယုံကြည်ချင်စရာ ဖြစ်လာခဲ့ပြန်လို့ သူတို့ဟာ စိတ်နဲ့ကိုယ် မကပ်ဘဲ ဖြစ်နေကြပါတယ်။ သူတို့အနေနဲ့ အရှေ့ရဲ့ အန္တရာယ်အသစ်ကို ရင်ဆိုင် တွန်းလှန်ဖို့ရာ အမေရိကန်ဦးဆောင်တဲ့ နေတိုးအနား တိုးကပ်သွားဖို့အပြင် ရွေးချယ်စရာ မရှိတော့ပါဘူး။ 

နေတိုးရဲ့ အပြင်ဘက်မှာပဲ နေမယ်လို့ အဓိဋ္ဌာန်ချထားခဲ့တဲ့ ဖင်လန်လို နိုင်ငံတွေတောင် ဘာပဲပေးရပေးရ နေတိုး ထဲ ဝင်မယ်ဆိုတဲ့ အနေအထားကို ရောက်သွားခဲ့ပါတယ်။ မျက်မှောက်ခေတ်မှာတော့ နေတိုးဟာ ပူတင်ကို နောင်မှာ မိုက်မိုက်မဲမဲတွေ မလုပ်နိုင်အောင် တားဆီးဖို့အတွက် သွယ်ဝိုက်တဲ့ နည်းနဲ့ပဲဖြစ်ဖြစ် ရုရှားကို ရင်ဆိုင်ပြီး အားနည်းသွားအောင်လုပ်ဖို့ အဓိဋ္ဌာန်ထားကြပါတယ်။ နေတိုး အင်အားကြီးတွေက ယူကရိန်းကို ဒေါ်လာ ဘီလျံချီ လို့ပဲ ဖြစ်ဖြစ်၊ အဆင့်မြင့် လက်နက်တွေ၊ ဗုံးတွဲတွေနဲ့ပဲဖြစ်ဖြစ် အဖက်ဖက်က ကူညီထောက်ပံ့သွားဖို့ အဆင်သင့် ရှိကြောင်းကို ပြသခဲ့ကြပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ ယူကရိန်းကလည်း နောက်က်ဆုံး ယူကရိန်းစစ်သား တစ်ယောက်တည်း ကျန်သည်အထိ ခံချဖို့ သန္နိဋ္ဌာန် ချထားပါတယ်။ 

အနောက်ကမ္ဘာက အကြီးအကျယ် မကျေလည်နေတဲ့ ကာလမှာ ပူတင်က နေတိုးအဖွဲ့ကြီးကို အဓိပ္ပာယ်သစ်၊ ရည်ရွယ်ချက်သစ်၊ မောင်းနှင်အားအသစ် အပ်နှင်းလိုက်တာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ 

သူ့စစ်ပွဲ ဘယ်လိုစခန်းသွားမယ်၊ ဘယ်အချိန်မှာ အဆုံးသတ်မယ် အသာထားလို့၊ ရုရှားအဖို့တော့ ကျင့်ဝတ်ပိုင်း၊ မဟာဗျူဟာပိုင်း ရပ်တည်မှုအခြေခံကို ကျယ်ပြန့်သထက် ကျယ်ပြန့်လာနေတဲ့ မဟာမိတ်အဖွဲ့ကြီးထံကို ဆုံးရှုံး လိုက်ရတာဖြစ်ပါတယ်။

ဒီအဖွဲ့ကြီးကတော့ တိုက်ကြီးကို စစ်ဇာတ်သွင်းလို့ သူ့လက်တံကိုလည်း ကမ္ဘာအနှံ့ ဆန့််ထုတ်ဖြန့််ကြက်သွားမှာ မလွဲဧကန်ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

Source: အယ်ဂျာဇီးလ်ယား

CNI International Article 

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၈

ထိုင်းနိုင်ငံရေးကတော့ အထွတ်အထိပ်ကို ရောက်လာခဲ့ပါပြီ။ ပါလီမန်က ဇူလိုင် ၁၃ ရက်နေ့မှာ နောက်တက်လာ မယ့် ဝန်ကြီးချုပ်ကို မဲပေးရွေးချယ်တော့မှာဖြစ်ပြီး၊ ညွန့်ပေါင်းအစိုးရ တစ်ရပ်လည်း ပေါ်ထွက်လာတော့မှာပါ။

ဘယ်လိုရလဒ်နဲ့ အဆုံးသတ်မလဲ ဆိုတာကတော့ မြင်တာနဲ့ရတာ ဘာကွာသလဲဆိုတဲ့ အပေါ်မှာပဲ မူတည်ပါတော့ တယ်။ 

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မေလ ၁၄ ရက် ရွေးကောက်ပွဲနောက်ပိုင်း ကြားကာလဟာ စစ်တပ်က ခန့်အပ်ထားတဲ့ အထက် လွှတ်တော် အမတ်တွေ၊ ရာထူးက ထွက်ခွာပေးရတော့မယ့် အစိုးရခေါင်းဆောင်တွေနဲ့ အောက်လွှတ်တော် အမတ်နေရာ ၅၀၀ အနက် ၃၁၂ နေရာရထားတဲ့ နောက်တက်လာမယ့် ၈ ပါတီ ညွန့်ပေါင်းအစိုးရတို့ကြား အသာစီးရဖို့ ကစားနေကြရင်းနဲ့ပဲ အချိန်ကုန်သွားခဲ့ပါတယ်။ 

ဒီ ၈ ပါတီ ညွန့်ပေါင်းအဖွဲ့ကို ရှေ့သို့ချီပါတီ(Move Forward Party-MFP)က အမတ်နေရာ ၁၅၁ နေရာ၊ ဖြူးထိုင်း (Pheu Thai)ပါတီက ၁၄၁ နေရာနဲ့ ဦးဆောင်နေတာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ 

MFP က ဦးဆောင်နေတယ် ဆိုပေမယ့်လည်း အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲမှာ အအောင်မြင်ဆုံး ၂ ပါတီဟာ သူတို့ကို ကိုယ်စားပြုမယ့် အောက်လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ဘယ်သူ့ကို ရွေးမလဲဆိုတဲ့ အပေါ်မှာ သဘောမတူနိုင်ကြလို့ ရှေ့လျှောက် တင်းမာမှုတွေ ရှိလာမယ့် လက္ခဏာပါပဲ။

အောက်လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌဆိုတာက အလိုလျောက် ပါလီမန်ရဲ့ ဥက္ကဋ္ဌလည်း ဖြစ်ပြီးသားပါပဲ။ 

အောက်လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ မူဟာမတ်နူးမာသာကို တွေ့ရစဉ်

အလားအလာရှိတဲ့ ဥက္ကဋ္ဌလောင်းကတော့ အများကလေးစားကြတဲ့ ပရာချာချတ်ပါတီ (Prachachat Party)က မူဟာမတ် နူး မာသာ (Muhamad Noor Matha)ဆိုပေမယ့်လည်း သူက ရွေးကောက်ခံညွန့်ပေါင်းအစိုးရထဲမှာ သိပ်ပြီး သြဇာမကြီးလှတဲ့ ပါ့တနာအငယ်မျှသာ ဖြစ်နေပါတယ်။ 

ထိုင်းနိုင်ငံရေးသမိုင်းမှာတော့ အောက်လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ နေရာအတွက် ကြုံဖူးသမျှ အပြင်းထန်ဆုံး ပြိုင်ဆိုင်မှုပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ အစဉ်အလာအားဖြင့်တော့ အောက်လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ နေရာဟာ အခွင့်အရေး ရင်းမြစ်တွေ သိပ်မများ လှလို့ လူကြိုက်များလှတဲ့ နေရာတစ်ခုတော့လည်း မဟုတ်ပါဘူး။ 

ဒါပေမယ့် ဒီတစ်ကြိမ်မှာတော့ ဦးဆောင်ပါတီနှစ်ခုက ဥက္ကဋ္ဌ နေရာအတွက် လောင်းကြေးကြီးကြီး ပုံအောနေကြပါ တယ်။ ဒီနေရာက မဲပေးရွေးချယ်ရမယ့် ဝန်ကြီးချုပ်ကို အဆိုပြုတင်သွင်းနိုင်တဲ့ အခွင့်အာဏာရှိသလို ပိုပြီးအရေး ကြီးတာက လွှတ်တော်နှစ်ရပ် ပါလီမန်မှာ အဓိက ဥပဒေပြုတဲ့ ပင်မအဖွဲ့ကြီး ဖြစ်နေတာပါပဲ။ 

စစ်တပ်လို၊ ဘုရင်စနစ်လို၊ ဗျူရိုကရေစီလို၊ စီးပွားရေး လက်ဝါးကြီးအုပ်မှုလို အိုမင်းဟောင်းနွမ်းနေတဲ့ အဆောက် အအုံ စနစ်တွေကို ပြုပြင်ပြောင်းလဲလိုတဲ့ MFP ရဲ့ ဆန္ဒကြောင့််လည်း အောက်လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ နေရာကို အသည်း အသန်ရဖို့ ကြိုးစားလာကြတာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး အစီအစဉ်တွေထဲမှာ အရေးအကြီးဆုံးကတော့ ဘုရင်၊ မိဖုရား၊ အိမ်ရှေ့မင်းသားနဲ့ အနွယ် တော်တွေကို စော်ကားရင် ထောင်ဒဏ် ၁၅ နှစ်နဲ့အထက်အထိ ပြစ်ဒဏ်ချမှတ်နိုင်တဲ့ ပုဒ်မ ၁၁၂ လို့ ထင်ရှားတဲ့ ဘုရင်အားစော်ကားမှုကို တားမြစ်တဲ့ ဥပဒေကို ပြင်ဆင်ဖို့ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး ကတိကဝတ်တွေနဲ့ မဲအများစု အနိုင်ရလာခဲ့တဲ့ ပါတီအဖို့တော့ ဒီဥပဒေဟာ နိုင်ငံရေး ရည်ရွယ်ချက်နဲ့ အလွဲသုံးစားလုပ်နိုင်ပြီး အကျိုးဆက်အနေနဲ့ ဘုရင်စနစ်ကိုယ်၌ကို ထိခိုက်ပျက်စီးစေတယ်လို့ ယူဆပါတယ်။ 

ထိုင်းဘုရင်နဲ့ မိဖုရားကိုတွေ့ရစဉ်

နိုင်ငံရေးရှုမျှော်ခင်းဟာ စိုးရိမ်သောကနဲ့ မျှော်လင့်ချက် အတိပြီးနေခဲ့ပါတယ်။ လာမယ့်ရက်သတ္တပတ် လွှတ်တော် နှစ်ရပ် ပါလီမန်မှာ တစ်ဦးတည်းသော ဝန်ကြီးချုပ်လောင်းဖြစ်တဲ့ MFP ခေါင်းဆောင် ပီတာ လင်ဂျရုန်ရတ်ကို မဲပေး ရွေးချယ်ကြတော့မှာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ 

၂၀၁၄ ခုနှစ်၊ မေလ အာဏာသိမ်းမှုအပြီးမှာ ပြဋ္ဌာန်းခဲ့တဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံဥပဒေအရ စစ်တပ်က ခန့်အပ်ထားတဲ့ အထက် လွှတ်တော် အမတ်တွေကို ရွေးကောက်ခံ အမတ်များနည်းတူ ဝန်ကြီးချုပ်ကို ရွေးချယ်ခွင့် အပ်နှင်းထားပါတယ်။

ပါလီမန်များ အများစုထောက်ခံမှု ၃၇၆ မဲ ရရမှာဖြစ်လို့ MFP နဲ့ ဖြူးထိုင်းခေါင်းဆောင်တဲ့ ညွန့်ပေါင်းအဖွဲ့ဟာ အထက်လွှတ်တော်အမတ်တွေရဲ့ ထောက်ခံမဲ ၆၄ မဲ လိုအပ်နေပါတယ်။ 

MFP ခေါင်းဆောင်တွေကတော့ မစ္စတာပီတာ ဝန်ကြီးချုပ်ဖြစ်လာဖို့ အထက်လွှတ်တော်အမတ်တွေရဲ့ ထောက်ခံမှု ကို လုံလုံလောက်လောက် ရထားတယ်လို့ ပြောနေကြပါတယ်။ 

ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ MFP ဟာ ရွေးကောက်ပွဲကို အနိုင်ရထားတဲ့အပြင် တခြားမဟာမိတ်တွေဖြစ်တဲ့ ဖြူးထိုင်းနဲ့ ပါတီငယ်လေးတွေ ပေါင်းလိုက်ရင် အောက်လွှတ်တော်မှာ အများစုနေရာကို ရထားပြီးသားဆိုတဲ့ အချက်နဲ့တင် မစ္စတာပီတာ ဝန်ကြီးချုပ်ဖြစ်လာဖို့ အရည်အချင်း ပြည့်မှီနေလို့ ဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ 

ဒါပေမယ့်လည်း ဒီလို ဒီမိုကရေစီလမ်းကြောင်းမှာ ရွေးကောက်ခံ မဟုတ်တဲ့ အထက်လွှတ်တော်အမတ်တွေက ကန့်လန့်ခံနေတာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ 

Move Forward နဲ့ Pheu Thai  ပါတီ ခေါင်းဆောင် ၂ ဦးကိုတွေ့ရစဉ်

ဒါပေမယ့်လည်း အဖြစ်အပျက်တွေက MFP ပါတီ အကောင်းမြင် မျှော်လင့်ထားသလို အဆုံးသတ် သွားမယ်ဆိုရင် တော့လည်း ကျနော်တို့ဟာ ကျနော်တို့ မြင်တဲ့အတိုင်းရလို့ လူထုဆန္ဒနဲ့အညီ ဒီမိုကရေစီနည်းကျ ရွေးကောက် တင်မြှောက်ထားတဲ့ ညွန့််ပေါင်းအစိုးရတစ်ရပ် ပေါ်ထွက်လာမှာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

မစ္စတာပီတာဟာ ပထမအကြိမ်မှာ လုံလောက်တဲ့ ထောက်ခံမဲ မရဘူးဆိုစေဦးတော့ မှန်ရာကိုလုပ်ဖို့ အထက် လွှတ်တော် အမတ်တွေအပေါ်မှာ လူထုဖိအားတွေ တိုးလာနေတဲ့အပြင် ဒီမိုကရေစီ ဘက်တော်သားတွေရဲ့ အော်သံတွေကလည်း ကျယ်လောင်လာနေလို့ မစ္စတာပီတာဟာ ဒုတိယနဲ့ တတိယအကြိမ်တွေမှာတော့ သေချာ ပေါက် အရွေးခံရမယ်လို့ MFP က ယုံကြည်နေပုံ ပေါ်ပါတယ်။ 

ဒါပေမယ့်လည်း အာဏာကစားပွဲမှာ အခုအချိန်ထိ မြင်ရသမျှကတော့ မစ္စတာပီတာကို ဥပဒေကြောင်းအရ စွဲချက် တွေ တင်လာကြတာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ မစ္စတာပီတာဟာ လာဘ်ထိုးတယ်လို့ ယူဆဖွယ်ရှိတဲ့ လက်မှတ်နဲ့ အမျိုးသမီး ဘော်လီဘောပွဲ သွားကြည့်ခဲ့တယ်လို့ ပြောနေကြသလို ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး အစီအစဉ်တွေကြောင့် MFP ကို ဆန့်ကျင်တဲ့ အင်အားစုတွေလည်း ပွားလာနေပါတယ်။

ယခုမရှိတော့ပြီဖြစ်တဲ့ မီဒီယာကုမ္ပဏီမှာ ရှယ်ယာပိုင်ဆိုင်ထားခဲ့တယ်ဆိုတဲ့ အစောပိုင်းစွဲချက်ဟာ ရှေ့နောက် မညီလို့ မှေးမှိန်သွားခဲ့ပေမယ့်လည်း နောက်ထပ် စွဲချက်တွေက ပေါ်ထွက်လာနေပြန်ပါတယ်။ 

မစ္စတာပီတာအတွက် အဆိုးရွားဆုံးကတော့ သူဟာ မီဒီယာကုမ္ပဏီမှာ ရှယ်ယာပိုင်ထားမှန်း သိသိကြီးနဲ့ ယှဉ်ပြိုင် အရွေးခံတာဟာ ဖွဲ့စည်းပုံကို ချိုးဖောက်တာဖြစ်လို့ ၁၀ နှစ်နဲ့အထက်ထိ ထောင်ဒဏ် ကျခံရနိုင်ပြီး ယှဉ်ပြိုင် အရွေး ခံခွင့်လည်း နှစ်ပေါင်း ၂၀ လောက် ပိတ်ပင်ခံရနိုင်တာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ရွေးကောက်ပွဲအလွန် အစိုးရဖွဲ့စည်းရေးကာလမှာ ရုတ်တရက် ပေါ်ထွက်လာတာက ဖွဲ့စည်းပုံခုံရုံးက ရှေ့နေချုပ်ရုံး ကို စာရေးပြီး ပုဒ်မ ၁၁၂ ကို ပြင်ဆင်ဖို့ ကြိုးစားတဲ့အတွက် မစ္စတာပီတာနဲ့ MFP ကို တရားစွဲနိုင်ခြင်း ရှိ/မရှိ ၁၅ ရက်အတွင်း အဖြေပေးဖို့ မေးမြန်းလာခဲ့တာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ 

နိုင်ငံရေးအုပ်ချုပ်ရေးစနစ်ကို ပျက်ပြားစေရန် ကြိုးစားမှုနဲ့ ပါတီတောင် ဖျက်သိမ်းရနိုင်တဲ့ အမှုပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒီအချက်က ဘုရင်ကို စော်ကားမှုကို တားမြစ်တဲ့ဥပဒေကို နိုင်ငံရေးရည်ရွယ်ချက်နဲ့ ပြဋ္ဌာန်းထားတယ်ဆိုတာ မီးမောင်းထိုး ပြနေပါတယ်။ 

ဒါကြောင့် မစ္စတာပီတာ အနေနဲ့ ဝန်ကြီးချုပ်နေရာကို တက်လှမ်းနိုင်ခဲ့ရင်တောင်မှပဲ သူနဲ့ သူ့ပါတီကို ဆွဲချမယ့် စွဲချက်တွေကတော့ ပေါ်ထွက်လာနေဦးမှာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ 

Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်

CNI Sport Article 

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၈

ယူနိုက်တက်အသင်းဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ရက်ပိုင်းက အခုနွေရာသီ အပြောင်းအရွှေ့ ပထမဆုံး ခေါ်ယူမှုအဖြစ် ချယ်လ်ဆီး အသင်း ကွင်းလယ်လူ မေဆန်မောင့်ကို ပေါင်သန်း ၆၀ နဲ့ ၅ နှစ် စာချုပ်ချုပ်ဆိုကာ ခေါ်ယူခဲ့ပါတယ်။ 

ယူနိုက်တက်အသင်းဟာ မေဆန်မောင့်ကို ခေါ်ယူအပြီးမှာ အံ့အားသင့်စရာကောင်းခဲ့တာက ကျောနံပါတ် ၇ ပေးခဲ့ တာပါ။ ဒီနံပတ်ဟာ ယူနိုက်တက်အသင်းမှာ ကျော်ကြားတဲ့ နံပတ်ဖြစ်သလို ကျိန်စာဆိုးတွေလည်း ရှိခဲ့တာ ဖြစ်ပါ တယ်။

ယူနိုက်တက်အသင်းမှာ နံပါတ် ၇ ဝတ်ဆင်ပြီး ဂျော့ချ်ဘတ်စ်၊ ကန်တိုနာ၊ ဒေးဗစ်ဘက်ခမ်းနဲ့ ရော်နယ်ဒိုတို့ဟာ အောင်မြင်မှုတွေ ရယူနိုင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ရော်နယ်ဒို ထွက်ခွာသွားပြီး နောက်ပိုင်းမှာ ယူနိုက်တက်အသင်းရဲ့ ကျောနံပါတ် ၇ ပိုင်ရှင်တွေဟာ ကျိန်စာသင့်ခဲ့ ကြပါတယ်။ 

ရော်နယ်ဒို ရီးရယ်လ်မက်ဒရစ်ကို ပြောင်းရွှေ့ပြီးချိန်မှာ နံပါတ် ၇ ကို စတင် ဝတ်ဆင်ခွင့်ရတဲ့ သူကတော့ မိုက်ကယ်အိုဝင် ဖြစ်ပါတယ်။ 

မိုက်ကယ်အိုဝင်ဟာ ယူနိုက်တက်အသင်းနဲ့အတူ ပရီးမီးယားလိဂ်ဖလား ရယူနိုင်ခဲ့ပေမယ့် အရွယ်လွန် ကစားသမားဟာ အသင်းကို အများကြီး မစွမ်းဆောင် ပေးနိုင်ခဲ့ပါဘူး။

ကျောနံပါတ် ၇ ဝတ်ဆင်မယ့် မေဆန်မောင့်ကိုတွေ့ရစဉ်

မိုက်ကယ်အိုဝင် ထွက်သွားပြီးချိန်မှာ ကျောနံပါတ် ၂၅ ဝတ်ဆင်တုန်းက ခြေစွမ်းပြသနိုင်ခဲ့တဲ့ ဗလင်စီယာကို နည်းပြကြီး ဖာဂူဆန်က ကျောနံပါတ် ၇ ပြောင်းလဲ ဝတ်ဆင်ခိုင်းခဲ့ပါတယ်။

ဗလင်စီယာဟာ နံပါတ် ၇ ပြောင်းလဲ ဝတ်ဆင်ပြီးချိန်မှာ ခြေစွမ်းပိုင်း သိသိသာသာ ကျဆင်းခဲ့လို့ သူ့ရဲ့ အရင် နံပါတ်ဖြစ်တဲ့ ကျောနံပါတ် ၂၅ ကို ပြန်လည်ပေးခဲ့ချိန်မှာတော့ သူ့ရဲ့အရင် ခြေစွမ်းတွေကို ပြန်မြင်တွေ့ခဲ့ရတာပါ။

ဗလင်စီယာပြီးတော့ နံပါတ် ၇ ကို ဆက်ခံခဲ့တဲ့သူက ရီးရယ်လ်အသင်းမှာ နာမည်ကျော်ပြီး အောင်မြင်ခဲ့တဲ့ ဒီမာရီယာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

အာဂျင်တီးနား ကစားသမားကို အဲဒီကာလတုန်းက စံချိန်တင် ပြောင်းရွှေ့ကြေးပေးပြီး ခေါ်ယူကာ အများကြီး မျှော်လင့်ခဲ့ပေမယ့် ဘာမှဖြစ်ထွန်း လာခြင်းမရှိဘဲ တစ်ရာသီအကြာမှာ ပီအက်စ်ဂျီအသင်းထံ ပြောင်းရွှေ့သွားခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ကျောနံပါတ် ၇ နဲ့ အောင်မြင်ခဲ့တဲ့ ရော်နယ်ဒိုကိုတွေ့ရစဉ်

ဒီမာရီယာ နောက်မှာတော့ ခြေစွမ်းခြေစရှိတဲ့ နယ်သာလန်နိုင်ငံသား ဒီပိုင်းက ကျောနံပါတ် ၇ ကို ဆက်လက် ဝတ်ဆင်ခဲ့ပေမယ့် အရင်ကလပ်မှာ ကစားခဲ့တုန်းက ပြသခဲ့တဲ့ ခြေစွမ်းမျိုးရဲ့ အနည်းငယ်ကိုတောင် မမြင်တွေ့ခဲ့ ရပါဘူး။ 

အဲဒါကြောင့်လည်း ဒီပိုင်းဟာ အရန်ခုံနဲ့သာ ကျေနပ်ခဲ့ရလို့ နောက်ပိုင်းမှာ အသင်းကနေ အပြီးသတ် ထွက်ခွာခဲ့ ပါတယ်။ 

ဒီပိုင်းလည်း ထွက်သွားပြီးနောက် လစ်လပ်ခဲ့တဲ့ ကျောနံပါတ် ၇ ကို အာဆင်နယ်အသင်းနဲ့အတူ တောက်ပခဲ့တဲ့ ဆန်းချက်စ်က ဝတ်ဆင်ခဲ့ပါတယ်။ 

ချီလီကစားသမား ဆန်းချက်စ်လည်း ကျောနံပါတ် ၇ ကျိန်စာဆိုးကို မကျော်ဖြတ်နိုင်ခဲ့ဘဲ လက်မြှောက် အရှုံးပေး ခဲ့ရပြီး အသင်းမှာ နှစ်အနည်းငယ်သာ ကစားကာ အင်တာမီလန် အသင်းထံ ပြောင်းရွှေ့ပြီး ယူနိုက်တက် ကစားသမားဘဝကို အဆုံးသတ်ခဲ့ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

နာမည်ကြီး ဝါရင့်တိုက်စစ်မှူး ကာဗာနီဟာ ကျောနံပါတ် ၇ အမွေအနှစ်ကို ဆက်ခံဖို့ ယူနိုက်တက်အသင်းကို ရောက်လာကာ ပထမရာသီမှာ အသင်းအတွက် ခြေစွမ်းပြသနိုင်ခဲ့ပေမယ့် ဒုတိယရာသီမှာတော့ သူ့ရဲ့ ကျောနံပါတ်ကို ရော်နယ်ဒိုထံ ပြန်ပေးခဲ့ရလို့ ဒီကျိန်စာဆိုးကို ကျော်ဖြတ်နိုင်ခဲ့ခြင်းတော့ မရှိခဲ့တာပါ။

နံပါတ် ၇ ကို နောက်ဆုံး ဝတ်ဆင်ခဲ့တာကတော့ ပထမဆုံးအကြိမ် ကစားချိန်မှာ ဒီနံပါတ်နဲ့ အောင်မြင်မှု အများကြီး ရယူနိုင်ခဲ့တဲ့ ရော်နယ်ဒိုပါ။ 

ကျောနံပါတ် ၇ ကစားသမားများကို တွေ့ရစဉ်

ပေါ်တူဂီကစားသမားဟာ ဒုတိယအကြိမ် ပြန်ရောက်လာချိန်မှာ အသင်းအတွက် ခြေစွမ်းပြသပြီး သွင်းဂိုးတွေပါ ရယူနိုင်ခဲ့ပေမယ့် ဒုတိယရာသီမှာတော့ ပြဿနာတွေ ကြုံတွေ့လာခဲ့ရပြီး အသင်းနဲ့ နည်းပြကို ဝေဖန်တဲ့ အင်တာဗျူးကြောင့် ယူနိုက်တက်နဲ့ ကောင်းမွန်တဲ့ လမ်းခွဲခြင်းမျိုး မဖြစ်ခဲ့ပါဘူး။

အဲဒါကြောင့် အသစ်ရောက်ရှိလာတဲ့ မေဆန်မောင့်ကို ကျောနံပါတ် ၇ ပေးခဲ့တဲ့အပေါ်မှာ စိုးရိမ်မှုတွေ ရှိနေကြ တာပါ။ 

မေဆန်မောင့်ဟာ နည်းပြ အဲရစ်တန်ဟတ် သဘောကျတဲ့ ကစားသမားဖြစ်ပြီး ကစားသမားအသင်းထံ လာအောင် သူကိုယ်တိုင် ဆွဲဆောင်ပေးခဲ့တာကြောင့် ယုံကြည်မှုအပြည့်နဲ့ ကျောနံပါတ် ၇ ကို ပေးခဲ့တာပါ။ 

ရော်နယ်ဒိုရဲ့ ပြစ်ဒဏ်ဘော ကန်သွင်းချက်တွေကို လေ့ကျင့်ပြီး ကြီးပြင်းလာခဲ့တဲ့ မေဆန်မောင့်ဟာ ရော်နယ်ဒို နောက်ဆုံး ဝတ်ခဲ့တဲ့ ဒီနံပါတ်ကို ဆက်ခံပြီး အသင်းအောင်မြင်မှု လမ်းကြောင်းပေါ် ရောက်ရှိအောင် ဘယ်လောက် အထိ လုပ်ဆောင်ပေးနိုင်မလဲဆိုတာ စောင့်ကြည့်ရဖို့ ရှိလာပြီဖြစ်ပါတယ်။

မေဆန်မောင့်ကတော့ ယူနိုက်တက်အသင်းနဲ့ အဓိကဆုဖလားတွေကို ရယူနိုင်ဖို့ အတွက် အသင်းရဲ့ မောင်းနှင်မှု အစိတ်အပိုင်း အနေနဲ့ ပါဝင်ချင်တယ်လို့ ပြောထားတာပါ။

အဲဒါကြောင့် ရာသီသစ်မှာ မေဆန်မောင့်ဟာ ယူနိုက်တက်ရဲ့ ကျောနံပါတ် ၇ ကျိန်စာဆိုးကို ကျော်ဖြတ်နိုင်မလား ဆိုတာနဲ့ အသင်းအတွက် အောင်မြင်မှုတွေ ရယူပေးနိုင်မလားဆိုတာကို စိတ်ဝင်စားဖွယ် ကြည့်ရတော့မှာ ဖြစ်ပါ တယ်။

CNI International Article 

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂

အသက် ၁၇ နှစ်အရွယ် လူငယ်ယာဉ်မောင်းတစ်ဦးကို ရဲတပ်ဖွဲ့က ဆိုးဆိုးရွားရွား ပစ်သတ်ခဲ့ခြင်းကြောင့် ပြင်သစ်နိုင်ငံ တစ်ဝန်းလုံးတွင် အကြမ်းဖက် ဆူပူအုံကြွမှုများ ပေါ်ပေါက်လျက် ရှိသည်။ 

ထိုအခြေအနေတွင် TikTok၊ Snapchat နှင့် တခြားသော လူမှုကွန်ယက်များသည် အကြမ်းဖက်မှုများ ဖြစ်စေရန် တစ်ဖက်တစ်လမ်းမှ ကူညီပေးနေသည်ဟု ပြင်သစ်သမ္မတ မက်ခရွန်က စွပ်စွဲခဲ့သည်။ 

ပြင်သစ်နိုင်ငံရှိ လူငယ်များနှင့် ရဲတပ်ဖွဲ့တို့အကြား ကာလရှည် တင်းမာမှုများကို ထင်ဟပ်စေသည့် အကြမ်းဖက် ပဋိပက္ခများတွင် လူမှုကွန်ယက်များသည် ထည့်သွင်းစဉ်းစားရမည့် အခန်းကဏ္ဍတစ်ခုအဖြစ် ပါဝင်နေသည်ဟု မက်ခရွန်က ဇွန်လ ၃၀ ရက်နေ့တွင် ပြောခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ 

သေဆုံးခဲ့သူသည် မြောက်အာဖရိက မျိုးရိုးရှိသူ နာဟဲလ်ဟုသာ အစိုးရဘက်က ထုတ်ပြန်ထားပြီး သူ၏ သေဆုံးမှု ကနေ ပေါ်ပေါက်လာခဲ့သော အကြမ်းဖက်မှုများကြောင့် ဇွန်လ ၂၉ ရက်နေ့ တစ်နေ့ထဲတွင်ပင် ဖမ်းဆီးမှုပေါင်း ၉၁၇ ခု ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

ထို့နောက် ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင် ၃၀၀ ကျော်လည်း ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သည်ဟု ပြင်သစ်ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးက ပြောသည်။

နိုင်ငံတွင်း ဖြစ်ပွားနေသော အကြမ်းဖက်မှုများအတွက် မက်ခရွန်သည် ဗွီဒီယိုဂိမ်းများကိုပါ အပြစ်တင်ထားပြီး အစိုးရသည် ထိလွယ်ရှလွယ်သော အကြောင်းအရာများကို ဖယ်ရှားရန်၊ အကြမ်းဖက်ရန် လှုံ့ဆော်သည့် သုံးစွဲ သူများကို ရှာဖွေဖော်ထုတ်ရန်အတွက်  လူမှုကွန်ယက်ကုမ္ပဏီများနှင့် ပူးပေါင်းသွားမည်ဟုလည်း ပြောသည်။ 

ထိုသို့ ပြောခဲ့သော်လည်း ထိလွယ်ရှလွယ်ဟူသော ခေါင်းစဉ်အောက်တွင် မည်သည့် အကြောင်းအရာမျိုးကို ထည့်သွင်း သတ်မှတ်မည်လဲ မက်ခရွန်က မရှင်းလင်းခဲ့ပေ။ 

သို့သော် လူမှုကွန်ယက် ကုမ္ပဏီများထံမှ တာဝန်ယူမှု၊ တာဝန်ခံမှုကို မျှော်လင့်သည်ဟု ပြောသည်။ 

ပြင်သစ် သမ္မတ မက်ခရွန်ကိုတွေ့ရစဉ်

လက်ရှိတွင် အစိုးရနှင့် ကုမ္ပဏီများအကြား အကြမ်းဖက်မှုများကို လှုံ့ဆော်သည့် အကြောင်းအရာများအား ဖယ်ရှားရေး လုပ်ငန်းစဉ်ကို အရှိန်မြှင့်တင် ဆောင်ရွက်ရန် စတင်ဆွေးနွေးနေပြီဟု အမည်မဖော်လိုသူ ပြင်သစ် အရာရှိတစ်ဦးက ပြောသည်။ 

အစိုးရသည် အကြမ်းဖက်မှု လုပ်ဆောင်ရန် စတင် လှုံ့ဆော်ခဲ့သူများသည် မည်သူမည်ဝါ ဖြစ်သူကို ဖော်ထုတ်ပေးရေး အတွက် တွန်းအားပေးလျက်ရှိသော်လည်း ယင်းသည် ကနဦး အဆင့်တွင်သာ ရှိသေးသည်။ 

ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး ဒါမာနင်သည်လည်း လူမှုကွန်ယက် မီဒီယာများနှင့် တွေ့ဆုံခဲ့ကာ လူမှုကွန်ယက်များကိုသုံး၍ အကြမ်းဖက်မှုများကို လှုံ့ဆော်နေခြင်းအား လက်မခံသင့်ဟု သတိပေးခဲ့သည်။ 

ပြင်သစ်အစိုးရ၏ အစီအစဉ်တွင် အစိုးရဘက်က ရနိုင်သလောက် သတင်းအချက်အလက်များကို လူမှုကွန်ယက် ကုမ္ပဏီများသို့ ထောက်ပံ့ပေးကာ အပြန်အလှန်အနေဖြင့် ကုမ္ပဏီများဘက်က အကြမ်းဖက်မှုများအား လှုံ့ဆော်သူ မည်သူမည်ဝါဖြစ်သည်ကို ပြန်လည် ဖော်ထုတ်ပေးရမည် ဖြစ်သည်။ 

အာဏာပိုင်များသည် အကြမ်းဖက်မှု ပြုလုပ်ရန် လူမှုကွန်ယက်ကို အသုံးပြုတိုင်းကို ဖော်ထုတ်အရေး ယူသွားမည် ဟုလည်း ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးက ပြောသည်။ 

ပြင်သစ်နိုင်ငံတွင် ဆိုက်ဘာတိုက်ခိုက်မှုဆိုင်ရာ ဥပဒေတစ်ရပ် ပြဋ္ဌာန်းထားပြီး အဓမ္မမှု၊ လူသတ်မှုနှင့် အွန်လိုင်းမှ စော်ကားမှုများကဲ့သို့ ရာဇဝတ်မှုဆိုင်ရာ အွန်လိုင်းခြိမ်းခြောက်မှုများကို အရေးယူနိုင်သည်။ 

ပြင်သစ် သမ္မတ မက်ခရွန်နဲ့ ဖေ့စ်ဘွတ်ခ် တည်ထောင်သူ ဇူကာဘတ်တို့ကို တွေ့ရစဉ်

သို့သော် ထိုသို့သော အရေးယူမှုများမှာ မရှိသလောက် နီးပါး ရှားပါးသည်။

ကန့်သတ်ထားသော အကြောင်းအရာများကို ၂၄ နာရီအတွင်း ဖယ်ရှားပေးရန် လူမှုကွန်ယက် ပလက်ဖောင်းများနှင့် ရှာဖွေရေးအင်ဂျင်များညွှန်ကြားသည့် မူကြမ်းတစ်ခုကို ပြင်သစ်လွှတ်တော်တွင် ၂၀၂၀ ခုနှစ်က အတည်ပြုခဲ့သည်။
 
နောက်တစ်နှစ်တွင် ထိုဥပေဒဖြင့် အရေးယူမှု တချို့ရှိခဲ့သော်လည်း ခြေရာခံ၍ ရသူများကိုသာ အရေးယူသည့် ပုံစံမျိုး ဖြစ်သည်။ 

ပြင်သစ်အစိုးရဘက်က အကြမ်းဖက်မှုများနှင့် တစ်နည်းတစ်ဖုံ ဆက်စပ်မှုရှိနေသည့် လူမှုကွန်ယက်များကို ပြစ်တင် ဝေဖန်နေချိန်တွင် Snapchat တစ်ခုတည်းကသာ ၎င်းတို့အနေဖြင့် အကြမ်းဖက်မှုနှင့်ပတ်သက်သည့် 
အကြောင်းအရာ များအပေါ် စောင့်ကြည့်ဖယ်ရှားမှုများ တိုးမြှင့်ပြုလုပ်နေသည်ဟု တုံ့ပြန်ထားသည်။ 

ပြင်သစ်အကြမ်းဖက်မှုနှင့် ပတ်သက်သည့် အကြောင်းအရာများအပေါ် စောင့်ကြည့်မှုကို အရှိန်မြှင့်တင် ဆောင်ရွက် နေသည်ဟု Snapchat ပြောခွင့်ရပုဂ္ဂိုလ်က ဇွန်လ ၂၇ ရက်နေ့ကတည်းက ပြောဆိုထားသည်။ 

သို့သော် TikTok ကုမ္ပဏီ၊ Facebook၊ Instagram တို့ကို ပိုင်ဆိုင်သော Meta ကုမ္ပဏီတို့သည် ထိုကိစ္စနှင့်ပတ်သက်၍ နှုတ်ဆိတ်နေကြဆဲဖြစ်ကာ Twitter အား ဆက်သွယ် မေးမြန်းမှုသည်လည်း ၎င်းတို့၏ ထုံးစံအတိုင်း အီမိုဂျီဖြင့် တုံ့ပြန်မှုကိုသာ ရရှိခဲ့သည်။ 

TikTok၊ Snapchat နှင့် Twitter တို့ကဲ့သို့ လူမှုကွန်ယက်များတွင် ၎င်းတို့၏ ကိုယ်ပိုင်မူဝါဒများ ရှိသည်။ 

ပြင်သစ်နိုင်ငံတွင် ဆူပူအကြမ်းဖက်မှုများ ဖြစ်ပွားနေစဉ်

ထိုမူဝါဒများနှင့် ဆန့်ကျင်နေသည့် အကြမ်းဖက်ရန် လှုံ့ဆော်ခြင်းများကိုလည်း ကုမ္ပဏီများက စောင့်ကြည့်မှု လုပ်ဆောင်သည်။ 

သို့သော် ၎င်းတို့သည် ဒေသဆိုင်ရာ ဥပေဒများ၊ အစိုးရ၏ တောင်းဆိုမှုများကြောင့် အချက်အလက် တချို့ကို ဖယ်ရှားမှုများလည်း ရှိသည်။  

တစ်ခါတစ်ရံတွင် ထိုသို့သော ဖယ်ရှားမှုများက အငြင်းပွားဖွယ်ရာများကို ဖြစ်စေသည်။ အနီးစပ်ဆုံးဥပမာမှာ တူရကီအစိုးရ၏ တောင်းဆိုမှုကြောင့် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲ မတိုင်ခင် မေလတွင် Twitter ဘက်က မိန့်ခွန်းများကို ဆင်ဆာလုပ်ဆောင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ 

စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုများကို အထောက်အကူ ဖြစ်စေမည့် သတင်းအချက်များနှင့် ပတ်သက်၍ တရားဝင် တောင်းဆိုမှုများ တွင် အစိုးရအေဂျင်စီများ၊ ဥပဒေအဖွဲ့အစည်းများနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုရှိသည်ဟု Snapchat ကုမ္ပဏီက ယင်း၏ ဝဘ်ဆိုဒ်တွင် ပြောသည်။ 

ထိုသို့ တောင်းဆိုမှုများကို နိုင်ငံပေါင်းစုံရှိ အစိုးရများထံမှ တစ်နှစ်ပတ်လုံး ရရှိထားကာ တောင်းဆိုထားသည်များ၏ ၅၄ ရာခိုင်နှုန်းအတွက် လိုအပ်သော အချက်အလက်တချို့ကို ထောက်ပံ့ပေးခဲ့သည်ဟု ကုမ္ပဏီဘက်က ပြောသည်။

၂၀၂၀ ခုနှစ်၏ ဒုတိယနှစ်ဝက်တွင် ပြင်သစ်အာဏာပိုင်များက သုံးစွဲသူများ၏ အချက်အလက်ဆိုင်ရာ အရေးပေါ် တောင်းဆိုမှုပေါင်း ၁၀၀ ပြုလုပ်ခဲ့သည်ဟုလည်း ကုမ္ပဏီ၏ ထုတ်ပြန်ချက် တစ်စောင်တွင် ဖော်ပြသည်။ 

ထိုအချိန် အပိုင်းအခြားအတွင်း TikTok သည် ပြင်သစ်အစိုးရထံမှ တောင်းဆိုမှု ၂၀ ရရှိခဲ့ကာ ယင်း၏ ၈၆ ရာခိုင်နှုန်း ပမာဏကိုဖယ်ရှား၊ ကန့်သတ်မှု လုပ်ဆောင်ပေးခဲ့သည်ဟု သိရသည်။ 

အစိုးရများအနေဖြင့် ဥပဒေနှင့်မကိုက်ညီသည့် အကြောင်းအရာ အတိအကျကို ရှင်းလင်း တောင်းဆိုမည်ဆိုလျှင် ကုမ္ပဏီအများစုက လိုက်လာဆောင်ရွက်ကြလိမ့်မည်ဟု ဒစ်ဂျစ်တယ် မှုခင်းဆေးပညာဆိုင်ရာ ကျွမ်းကျင်သူ တစ်ဦးက မှတ်ချက်ပြုသည်။ 

Source: AP

CNI Sport Article 

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂

ပြီးခဲ့တဲ့ရာသီ ပရီးမီးယားလိဂ်ပြိုင်ပွဲမှာ ဒုတိယသာရခဲ့တဲ့ အာဆင်နယ်အသင်းကတော့ အခုနွေရာသီ အပြောင်း အရွှေ့ စဖွင့်တဲ့ အချိန်ကတည်းက သူတို့ပစ်မှတ်ထားပြီး လိုချင်တဲ့ ကစားသမားတွေကို ခေါ်ယူအားဖြည့်နေ ပါတယ်။ 

အာဆင်နယ်အသင်းဟာ ချယ်လ်ဆီးအသင်းက ဟာဗတ်ဇ်ကို ပေါင် ၆၅ သန်းနဲ့ ခေါ်ယူခဲ့ပြီး ဝက်စ်ဟမ်းအသင်းက ဒီကလန်ရိုက်စ်ကိုလည်း ကလပ်စံချိန် တင်ပြောင်းရွှေ့ကြေး ပေါင် ၁၀၅ သန်းနဲ့ ခေါ်ယူခဲ့ပါတယ်။

အာဆင်နယ်နည်းပြ အာတီတာက လာမယ့်ရာသီ ပရီးမီးယားလိဂ်ဖလားကို ရယူနိုင်ဖို့ဆိုရင် အသင်း လူစာရင်းကို တောင့်တင်းအောင်လုပ်ဖို့ လိုတယ်လို့ ပြောခဲ့တာကြောင့် အသင်းဘက်ကလည်း နည်းပြလိုချင်တဲ့ ကစားသမား တွေကို ခေါ်ယူပေးနိုင်ဖို့ လုပ်ဆောင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

မနှစ်ကရာသီကို ပြန်ပြီးသွားရရင် အာဆင်နယ်အသင်းဟာ ဧပြီလအစမှာ ပရီးမီးယားလိဂ် အမှတ်ပေးဇယားကို ၈ မှတ်အသာနဲ့ ဦးဆောင်နိုင်ခဲ့ပေမယ့် ရာသီလည်း အဆုံးသတ်ရော မန်စီးတီးရဲ့နောက် ၅ မှတ် လျော့နည်းပြီး ဒုတိယနဲ့သာ ကျေနပ်ခဲ့ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။

အာဆင်နယ်အသင်းဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ရာသီ ကုန်ဆုံးဖို့ နီးကပ်တဲ့အချိန်မှာ အဓိက ကစားသမားတွေ ဒဏ်ရာ ရတာက လည်း အသင်းရမှတ်တွေ ဆုံးရှုံးခဲ့ရတဲ့ အဓိကအချက် ဖြစ်ခဲ့တာပါ။

အာဆင်နယ် ခေါ်ယူနေတဲ့ ကစားသမားတွေကိုတွေ့ရစဉ်

အာဆင်နယ်အသင်းဟာ ဟာဗတ်ဇ်နဲ့ ဒီကလန်ရိုက်စ်တို့ကို ခေါ်ယူအပြီးမှာ အေဂျတ်ဇ်နောက်ခံလူ တင်ဘာရဲ့ အပြောင်းအရွှေ့ကိုလည်း အပြီးသတ်နိုင်ဖို့ လုပ်နေပါတယ်။ အဲဒါကြောင့် ဒီကစားသမား ၃ ဦးက လာမယ့်ရာသီမှာ အာဆင်နယ်အသင်းကို အောင်မြင်မှုတွေရအောင် လုပ်ပေးနိုင်မလားဆိုတာ စောင့်ကြည့်ရတော့မှာပါ။

ဟာဗတ်ဇ်ဟာ ချယ်လ်ဆီးအသင်းမှာ သူ့ရဲ့ အကောင်းဆုံး စွမ်းဆောင်ရည်တွေကို မပြသနိုင်ခဲ့ဘူးဆိုပေမယ့်လည်း အသင်းချန်ပီယံလိဂ် ရယူနိုင်ခဲ့တဲ့ တစ်လုံးထဲသော အဖိုးတန်ဂိုးကို သွင်းယူခဲ့ပြီး ဒါဟာ လူတိုင်းကို အမှတ်ရစေခဲ့ ပါတယ်။ 
ဒါပေမယ့် အာဆင်နယ်အသင်းမှာတော့ ဂျာမန်ကစားသမားဟာ ရှေ့တန်းနဲ့ ကွင်းလယ်ပိုင်းအတွက် ရွေးချယ်စရာ တွေကို ပိုပြီးတိုးသွားအောင် လုပ်ပေးနိုင်ဖို့ ရှိနေတာပါ။ 

ဟာဗတ်ဇ်ဟာ ချယ်လ်ဆီးအသင်းမှာ ကွင်းလယ်တိုက်စစ်၊ တောင်ပံ၊ တိုက်စစ်မှူး ဒါမှမဟုတ် နောက်ချန် တိုက်စစ် နေရာမှာ ကစားခဲ့တာဖြစ်ပြီး လေဗာကူဆင်နဲ့ ဂျာမနီအသင်းတွေမှာ ဗဟိုကွင်းလယ်လူအဖြစ် ကစားခဲ့ပါတယ်။

ဟာဗတ်ဇ်ဟာ အာဆင်နယ်အသင်းမှာ ရှာခါရဲ့ ကွင်းလယ်နေရာကို အစားထိုးရမှာဖြစ်သလို ဆာကာ၊ မာတင်နယ် လီ၊ ဂျီးဆပ်စ်၊ အန်ကိတ်တီယာ၊ ထရိုဆတ်၊ နယ်လ်ဆန်တို့နဲ့လည်း တိုက်စစ်ပိုင်းမှာ ပြိုင်ဆိုင်ရမှာပါ။

ဟာဗတ်ဇ်ဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ရာသီက ဆိုးရွားခဲ့တဲ့ ချယ်လ်ဆီး အသင်းအတွက် ၉ ဂိုး သွင်းယူခဲ့ပြီး အသင်းရဲ့ ဂိုးသွင်း အများဆုံး ကစားသမားအဖြစ် ပူးတွဲရပ်တည်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

အာဆင်နယ်အသင်းဟာ ဒီကလန်ရိုက်စ်ကို ခေါ်ယူမှုမှာလည်း မန်စီးတီးနဲ့ အပြိုင်ကြိုးစားခဲ့ရပြီး ကလပ်စံချိန်တင် ပြောင်းရွှေ့ကြေးကို အသုံးပြုခဲ့ရတာပါ။ 

ဒီကလန်ရိုက်စ်ရဲ့ တိုးတက်မှုတွေကို ပြီးခဲ့တဲ့နှစ် အနည်းငယ်အတွင်းမှာ  မျက်ဝါးထင်ထင် မြင်တွေ့ခဲ့ရပါတယ်။ 

ဒီကလန်ရိုက်စ်ဟာ အရင်က ဗဟိုခံစစ်နေရာမှာ မကြာခဏ ကစားခဲ့ရပေမယ့် နောက်ပိုင်း အင်္ဂလန်နဲ့ ဝက်စ်ဟမ်း အသင်းတို့ရဲ့ ကွင်းလယ်ပိုင်းမှာ ခြေစွမ်းပြသနိုင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ နှစ်မှာဆိုရင် ဒီကလန်ရိုက်စ်ဟာ ဘောလုံးပိုင်ဆို ပိုပြီးရယူနိုင်တာ ၃၃၄ ကြိမ်ရှိခဲ့ပြီး၊ ဘောလုံးကိုဖြတ်ပြီး လုယူနိုင်တဲ့ အပိုင်းမှာလည်း ၆၃ ကြိမ်နဲ့ တခြားကစားသမားတွေထက် သာလွန်ခဲ့တဲ မှတ်တမ်းတွေ ရှိတာပါ။

အဲဒါကြောင့် ဒီကလန်ရိုက်စ်ကို နည်းပြ အာတီတာက ပါတေး၊ ဂျော်ဂျင်ဟိုတို့ထက် ကွင်းလယ်ခံစစ်ပိုင်းမှာ နေရာ ပေးဖို့ရှိနေပြီး အသင်းဆုဖလား အောင်မြင်မှုတွေ ရယူနိုင်ဖို့ အဓိကသော့ချက်အဖြစ် သတ်မှတ်ထားတာပါ။

 အာဆင်နယ် နည်းပြ အာတီတာကို တွေ့ရစဉ်

ဒီကလန်ရိုက်စ်၊ ပါတေးနဲ့ ဂျော်ဂျင်ဟိုတို့ရဲ့ ပြီးခဲ့တဲ့ရာသီ အချက်အလက်တွေကို နှိုင်းယှဉ်ရမယ်ဆိုရင် ပါတေးနဲ့ ဂျော်ဂျင်ဟိုတို့ဟာ အောင်မြင်တဲ့ ပေးပို့မှုတွေ၊ ဘောလုံးကို ပိုပြီးထိနိုင်တဲ့အပိုင်းမှာ ဒီကလန်ရိုက်စ်ကို အသာရခဲ့ပြီး ၊ဒီကလန်ရိုက်စ်ကတော့ ဘောလုံးကို အကြိမ်အရေအတွက် အများကြီးရယူနိုင်မှု၊ အခွင့်အရေး ဖန်တီးမှုနဲ့ ဘောလုံး ပေးပို့မှု တိကျတဲ့ အပိုင်းမှာ အသာရခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

အေဂျတ်ဇ်နောက်ခံလူ တင်ဘာကလည်း အာဆင်နယ်အသင်းရဲ့ ခံစစ်ပိုင်း ပိုမိုကောင်းမွန်အောင် လုပ်ဆောင်နိုင်ဖို့ အတွက် ရွေးချယ်စရာအဖြစ် ရှိနေခဲ့ပါတယ်။ 

တင်ဘာဟာ ပုံမှန်ဆိုရင် ဗဟိုနောက်ခံလူအဖြစ် ကစားပေမယ့် ညာနောက်ခံလူ အဖြစ်နဲ့လည်း အေဂျတ်ဇ်၊ နယ်သာလန်အသင်းတွေမှာ ပါဝင်ကစားကာ ခြေစွမ်းပြသနိုင်ခဲ့ပါတယ်။

အဲဒါကြောင့် တင်ဘာဟာ ဗဟိုခံစစ်နေရာအတွက် ဂါဘရီရယ်လ်၊ ဆလီဘာ၊ ညာနောက်ခံ နေရာအတွက် ဘန်ဝှိုက်၊ တိုမီယာဆုတို့နဲ့ နေရာရဖို့ အကြိတ်အနယ် ယှဉ်ပြိုင်ရဖို့ ရှိနေတာပါ။

အာဆင်နယ်အသင်းဟာ လာမယ့်ရာသီမှာ ပရီးမီးယားလိဂ် ချန်ပီယံဆုအတွက် ယှဉ်ပြိုင်ရမှာဖြစ်သလို ချန်ပီယံလိဂ်လည်း ယှဉ်ပြိုင်ရမှာဖြစ်လို့ နည်းပြ အာတီတာကတော့ အသင်းလူစာရင်းကို အင်အားတောင့်တင်း သထက် တောင့်တင်းအောင် ဖြည့်တင်း လုပ်ဆောင်နေပါပြီ။

ပြီးခဲ့တဲ့ရာသီက ခြေစွမ်းအတိုင်း ဆက်ထိန်းပြီး ရာသီနောက်ပိုင်းမှာ အမှားအယွင်း မလုပ်မိဘူးဆိုရင် အာဆင်နယ် အသင်းဟာ ဆုဖလားကို စိန်ခေါ်နိုင်တဲ့ အသင်းအဖြစ် သေချာပေါက် ရှိလာမယ်ဆိုတာ အသေအချာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

Source: BBC