CNI Article

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၈

ဂါဇာကမ်းမြောင်ဒေသတွင် အစ္စရေးနှင့် ဟားမာ့စ်အကြား စစ်ပွဲစတင် ဖြစ်ပွားလာခဲ့ချိန်ကတည်းက တရုတ်သည် သူ့ကိုယ်သူ မရှိမဖြစ် ကြားဝင်စေ့စပ်သူတစ်ဦးအဖြစ် ဖော်ပြရန် သံတမန်ရေးအရ တက်ကြွစွာ ပါဝင်ဆောင်ရွက် ခဲ့သည်။ 

ယခုနှစ်အစောပိုင်းက အီရန်နှင့် ဆော်ဒီအာရေဗျအကြား ဆက်ဆံရေးများ ပုံမှန်ပြန်လည်ထူထောင်ရန် တရုတ်က ကြားဝင်စေ့စပ်ပေးနိုင်ခဲ့သဖြင့် ယခုအကြိမ်တွင်လည်း တရုတ်သည် အစ္စရေးနှင့် ဟားမာ့စ်အကြား ကြားဝင်စေ့စပ် ပေးနိုင်လိမ့်မည်ဟု မျှော်လင့်ချက်များ ကြီးမားစွာ ထွက်ပေါ်လျက်ရှိသည်။

သို့သော် လက်ရှိအချိန်အထိ တရုတ်သည် ဂါဇာဒေသအတွက် အားထုတ်ကြိုးပမ်းမှု အနည်းငယ်သာ ရှိခဲ့သဖြင့် အစ္စရေး-ဟားမာ့စ်ပဋိပက္ခကို ကြားဝင်စေ့စပ်မှုတွင် တရုတ်၏ အခန်းကဏ္ဍအပေါ် မေးခွန်းများ ထွက်ပေါ်လာခဲ့ သည်။

အစ္စရေးစစ်သားတွေကိုတွေ့ရစဉ်

ထိုမေးခွန်းများအတွက် အဖြေတစ်ခုကို ထွက်ပေါ်စေရန် ထည့်သွင်းစဉ်းစားရမည့် အချက် ၃ ချက်ထက်မနည်း ရှိနိုင်သည်။

ပထမအချက်မှာ တရုတ်ခေါင်းဆောင်များက အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသသည် တရုတ်နှင့် သက်ဆိုင်သည့်် ဒေသတစ်ခုဖြစ်သည်ကို အများက ယူဆစေချင်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။

တရုတ်သည် သူ့ကိုယ်သူ တာဝန်ခံမှုရှိသည့် အင်အားကြီးနိုင်ငံအဖြစ် ပုံဖော်နေချိန်တွင် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ အကျပ်အတည်းများကို ဖြေရှင်းရန် ကြိုးပမ်းအားထုတ်မှုများ မရှိပါက ထိုအခြေအနေသည် မခန့်မှန်းနိုင် လောက်သည့် အခြေအနေမျိုးအထိ ရောက်ရှိသွားစေနိုင်သည်။ 

တရုတ်သည် ၎င်း၏ စီးပွားရေး ဆက်ဆံမှုများကို အမျိုးမျိုး ပြောင်းလဲလုပ်ဆောင်နေပြီး အရှေ့အလယ်ပိုင်း ဒေသတွင်းနိုင်ငံများ အထူးသဖြင့် ဆော်ဒီအာရေဗျ၊ ယူအေအီးနိုင်ငံတို့နှင့် နိုင်ငံရေး ဆက်ဆံရေးများကို တိုးမြှင့်လျက်ရှိသည်။ 

တရုတ်သည် အမေရိကန်ကဲ့သို့ လုံခြုံရေးကဏ္ဍကို ထောက်ပံ့ပေးနိုင်ခြင်း မရှိသေးသည့်တိုင် အမေရိကန်ကဲ့သို့ လုံခြုံရေးကဏ္ဍကို ထောက်ပံ့ပေးနိုင်မည့် အခြေအနေမျိုးအထိ ရောက်ရှိစေရန် ကြိုးပမ်းအားထုတ်လျက်ရှိသည်။

တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင် (Xi Jinping) ၏ နိုင်ငံရေးမူဝါဒ ရည်မှန်းချက်တစ်ခုမှာ ဒေသတွင်း လုံခြုံရေးနှင့် နိုင်ငံရေး ကိစ္စများတွင် တရုတ်၏ ပါဝင်မှုကို မြှင့်တင်ရန်ဖြစ်ပြီး တရုတ်နိုင်ငံကို အဓိက ပထဝီနိုင်ငံရေး အင်အားစု တစ်ခုအဖြစ် ရပ်တည်နိုင်ရည် ဖြစ်သည်။

ဒုတိယအချက်မှာ တရုတ်နိုင်ငံအတွက် အစ္စရေး-ဟားမာ့စ် အကျပ်အတည်းသည် အာရပ်နိုင်ငံများ၊ အစ္စလာမ်မစ် နိုင်ငံများနှင့် ၎င်း၏ ဆက်ဆံရေးနှင့် ရပ်တည်ချက်ကို မြှင့်တင်နိုင်ရန် အလမ်းတစ်ခုဖြစ်သည်။ 

အမေရိကန်သမ္မတကို တွေ့ရစဉ်

ထိုအချက်သည် စစ်အေးကာလ တစ်လျှောက်လုံး တရုတ်က ကျင့်သုံးလာခဲ့သည့် မူဝါဒတစ်ခုဖြစ်ပြီး ထိုမူဝါဒကို ဆက်လက်ကျင့်သုံးကာ အာရပ်နိုင်ငံများအကြား တရုတ်၏ ချစ်ခင်ရင်းနှီးမှုများကို ရယူရန်ဖြစ်သည်။

တတိယအချက်မှာ ဂါဇာပဋိပက္ခမဖြစ်ပွားခင် အလွန်ကြာမြင့်လှသည့် အချိန်ကာလကတည်းက တရုတ်သည် အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသတွင် လုံခြုံရေး ပဲ့ကိုင်ထိန်းကျောင်းသူ အသစ်တစ်ဦး ဖြစ်လာစေရန် အဆိုပြုခဲ့ခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။

ရှီ၏ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ လုံခြုံရေး အစီအစဉ် (GSI) ဟု ခေါ်သည့် စီမံကိန်းအရ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုရှိသည့်၊ ပြည့််စုံ ကျယ်ပြန့်သည့်၊ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုရှိသည့် ရေရည်တည်တံ့မှုရှိသော လုံခြုံရေးအခင်းအကျင်း အသစ်တစ်ခု အပေါ် အခြေခံသွားမည်ဟု ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုအစီအစဉ်ကို အရှေ့အလယ်ပိုင်း နိုင်ငံများက ဦးဆောင်မည်ဖြစ်ကာ ကုလသမဂ္ဂ၏ ပဋိညာဉ်နှင့် မူဝါဒများ အတိုင်း လိုက်နာပြီး ဒေသတွင်း လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ ဆွေးနွေးမှုများမှတစ်ဆင့် အကောင်အထည်ဖော်သွားမည်ဟု ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

GSI ၏ အနှစ်သာရသည် ဒေသတွင်းနှင့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ လုံခြုံရေးအတွက် ကွဲပြားခြားနားသည့် အစီအစဉ် တစ်ခု ဖြစ်ပြီး အနောက်နိုင်ငံများနှင့် အမေရိကန်က ဦးဆောင်သည့် အင်အားစုများ၏ စံချိန်စံညွှန်းများနှင့် ကွဲလွဲလျက် ရှိသည်။

တရုတ်၏ GSI အစီအစဉ်သည် ဒီမိုကရေစီ တန်ဖိုးများကို မျှဝေပြီး မတူကွဲပြားမှုများကို အခြေခံမည့် လုံခြုံရေး ကဏ္ဍအစား ညှိနှိုင်းပြေလည်မှု၊ ဆွေးနွေးမှုနှင့် အတူယှဉ်တွဲနေထိုင်မှုတို့အပေါ် အခြေခံသည့် လုံခြုံရေး အစီအစဉ် ဖြစ်သည်။ 

အချုပ်ဆိုရပါက တရုတ်သံတမန်များအတွက် အမေရိကန်တို့ အောင်မြင်ခဲ့ခြင်းမရှိသည့် နယ်ပယ်ကဏ္ဍများတွင် အောင်မြင်စွာ လုပ်ဆောင်နိုင်ရေးသည် ဦးစားပေးကိစ္စတစ်ရပ် ဖြစ်လာခဲ့သည်။ 

ဥပမာတစ်ခုကို ပြရမည်ဆိုပါက ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ သြဂုတ်လက အာဖဂန်နစ္စတန်မှ အမေရိကန်တပ်များ ရုပ်သိမ်းသွား ခဲ့ပြီးနောက် အာဏာရလာခဲ့သည့် တာလီဘန်အုပ်ချုပ်သူများကို တရုတ်က ထိတွေ့ဆက်ဆံမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

အီရန်သမ္မတနဲ့ တရုတ်သမ္မတကိုတွေ့ရစဉ်

တရုတ်သည် တာလီဘန်အဖွဲ့နှင့် စီးပွားရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို မြှင့်တင်ရန်နှင့် တာလီဘန်တို့၏ သဘော ထား အလယ်အလတ်ရှိသည့် ပြည်ထဲရေးမူဝါဒများ အကောင်အထည် ဖော်စေရန် ဆန္ဒရှိခဲ့သည်။ 

ထို့အတူ တရုတ်သည် လုံခြုံရေးအတွက် စိုးရိမ်စရာကောင်းသည်ဟု နိုင်ငံတကာက သတ်မှတ်ထားသည့် ရုရှားနှင့် အီရန်နိုင်ငံတို့ဘက်မှ ရပ်တည်ပေးခဲ့သည်။ 

တရုတ်၊ ရုရှားနှင့် အီရန်တို့က အမေရိကန်၏ ကျရှုံးမှုသည် ၎င်းတို့ ၃ နိုင်ငံ၏ ခေါင်းဆောင်မှုအပိုင်းနှင့် လုံခြုံရေး အခင်းအကျင်းသစ်အတွက် အောင်မြင်မှုတစ်ခု ရရှိလာစေနိုင်သည့် အခြေအနေတစ်ရပ်အဖြစ် အသိအမှတ်ပြု လက်ခံထားကြသည်။ 

ထို့ကြောင့် တရုတ်အနေနှင့် အစ္စရေး-ဟားမာ့စ် ပဋိပက္ခကို အမှန်တကယ် ကြားဝင်စေ့စပ်ပေးလိုသည့်ဆန္ဒ ရှိမည်ဆိုပါက ၎င်း၏ ကြားနေရပ်တည်မှု သဘောထားတွင် ဆန့်ကျင်ဘက်ဖြစ်စေမည့် အချက်များကို ပထမဆုံး အကြိမ် ဖြေရှင်းရမည် ဖြစ်သည်။ 

အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် တရုတ်သည် အစ္စရေး-ပါလက်စတိုင်း ပဋိပက္ခတွင် အာရပ်၊ အစ္စလာမ်မစ်နိုင်ငံများနှင့် တစ်သားတည်းရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့ခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။

ကြားနေဝါဒသည် အောင်မြင်သည့် ကြားဝင်စေ့စပ်ညှိနှိုင်းမှုများအတွက် ကြိုတင်သတ်မှတ်ချက်တစ်ခု မဟုတ် သော်လည်း သမာသမတ်ကျသည့် ရပ်တည်ချက်တစ်ခုတော့ မဟုတ်ပေ။

ထို့ကြောင့် တရုတ်အနေနှင့် အစ္စရေး-ဟားမာ့စ် ပဋိပက္ခကို အောင်မြင်စွာ ကြားဝင်စေ့စပ်နိုင်ပြီး ၎င်း၏ သြဇာ လွှမ်းမိုးမှုကို မြှင့်တင်လိုပါက လက်တွေ့ကျပြီး လိမ္မာပါးနပ်မှုရှိသည့် သံတမန်ပရိယာယ်တစ်ခုဖြင့် ဂရုတစိုက် ချဉ်းကပ်ရန် လိုအပ်လှပေသည်။

Source: Asia Times

CNI Sport Article

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၆

ရော်နယ်ဒို အတွက်တော့ ကစားတဲ့ ပွဲတိုင်းမှာ စံချိန်တွေ တင်နေတာဖြစ်ပြီး အခုလည်း နိုင်ငံတကာ ပွဲအများဆုံး ကစားသမားဆိုတဲ့ စံချိန်ကို တင်လိုက်ပြန်ပြီ ဖြစ်ပါတယ်။

ရော်နယ်ဒိုဟာ လက်ချင်စတိန်းကို ၄ ဂိုး- ဂိုးမရှိနဲ့ အနိုင်ရခဲ့တဲ့ ယူရို ၂၀၂၄ ခြေစစ်ပွဲမှာ ပေါ်တူဂီအတွက် ပါဝင် ကစားခဲ့ပြီးနောက် ကူဝိတ်ကစားသမား မူတာဝါရဲ့စံချိန်ကို ၁ ပွဲအသာနဲ့ ကျော်ဖြတ်ပြီး ၁၉၇ ပွဲနဲ့ စံချိန်တင် နိုင်ခဲ့ တာပါ။

ရော်နယ်ဒိုရဲ့ ဒီစံချိန်ဟာ ကစားသမားတိုင်း ချိုးဖျက်ဖို့ တော်တော်လေး ခက်ခဲတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ရော်နယ်ဒိုဟာ အသက် ၃၈ နှစ် အရွယ်ရှိပြီ ဖြစ်ပေမယ့် အခုအချိန်ထိ နိုင်လိုစိတ် ပြင်းပြနေပြီး ပွဲတိုင်းကို ပွဲချိန်အပြည့် ပါဝင်ကစားဖို့ စိတ်အားထက်သန်နေတာပါ။

နိုင်ငံတကာ ကစားသမားဘဝမှာ ရော်နယ်ဒိုဟာ ပွဲအရေအတွက် အများဆုံး ကစားသမားဆိုတဲ့ စံချိန်မတင်နိုင် ခင်မှာ ဂိုးအများဆုံး ကစားသမားဆိုတဲ့ စံချိန်ကိုလည်း တင်ထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ရော်နယ်ဒိုဟာ အီရန် ဂန္တဝင် အလီဒါယီရဲ့စံချိန်ကို ကျော်ဖြတ်ပြီး စံချိန်တင်ထားတာပါ။

ချန်ပီယံလိဂ်ဖလား ၅ ကြိမ်ဆွတ်ခူးထားသူ ရော်နယ်ဒိုကိုတွေ့ရစဉ်

ပေါ်တူဂီ ကစားသမားဟာ လက်ချင်စတိန်းအသင်းနဲ့ ပွဲမှာ ၂ ဂိုး သွင်းယူပြီးနောက် နိုင်ငံတကာသွင်းဂိုး ၁၂၀ အထိ ရှိလာခဲ့ပြီး သူ့ရဲ့စံချိန်ကို ကျော်ဖြတ်နိုင်ဖို့ အနီးစပ်ဆုံးလို့ ပြောလို့ရတဲ့ မက်ဆီတောင် လိုက်မှီဖို့ ၂၁ ဂိုးအထိ လိုနေ တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ရော်နယ်ဒိုကတော့ သူ့စံချိန်ကို တခြား ကစားသမားတွေ လိုက်ဖို့ဆိုတာထက် သူကပဲ သူ့ရဲ့စံချိန်တွေကို ချိုးဖျက် ပြီး စံချိန်သစ်တွေကို တင်နေတာပါ။ ပေါ်တူဂီအသင်းအတွက် ၂၀၀၃ မှာ စတင် ပွဲထွက်ခွင့်ရတုန်းက ဆယ်ကျော် သက် အရွယ်သာရှိသေးတဲ့ ကောင်လေးတစ်ယောက်က ဒီလိုစံချိန် မှတ်တမ်းတွေကို တင်နိုင်မယ်လို့ ဘယ်သူကမှ တွေးထင်ထားမှာ မဟုတ်ပါဘူး။

ဒါပေမယ့် ရော်နယ်ဒိုကတော့ အခုအချိန်မှာ ဒါကို လုပ်ပြနေပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ ဘယ်သူတွေကပဲ ဝေဖန်မှုတွေ ပြုလုပ် ပြုလုပ် ရော်နယ်ဒိုကတော့ သူ့အလုပ်ကိုပဲ သူဆက်လုပ်ပြီး ဝေဖန်မှုတွေကို တုန့်ပြန်ခဲ့တာပါ။

ရော်နယ်ဒိုဟာ အခုအချိန်ထိ အနားယူဖို့ အကြောင်းကို မတွေးထားသေးသလို ထုတ်ဖော်လည်း ပြောထားခြင်း မရှိတာကြောင့် နောက်ထပ် စံချိန်မှတ်တမ်းတွေကို ထပ်ပြီး ရေးထိုးဖို့လည်း ရှိနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ကမ္ဘာ့ဘောလုံးလောကမှာ ရော်နယ်ဒို စံချိန်တွေ အများကြီး တင်ထားတဲ့အထဲကမှ ထူးခြားတဲ့ စံချိန်တွေကို ဖော်ပြပေးချင်ပါတယ်။

ပထမဆုံး ပြောပြချင်တာကတော့ ရော်နယ်ဒိုဟာ ကမ္ဘာ့ဖလားပြိုင်ပွဲ ၅ ကြိမ်ဆက် ဂိုးသွင်းယူနိုင်တဲ့ ပထမဆုံး ကစားသမား ဖြစ်ပါတယ်။

နိုင်ငံအသင်းအတွက် ရော်နယ်ဒို ဖရီးကစ်ကနေ ဂိုးသွင်းနေစဉ်

ရော်နယ်ဒိုဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၂ ကမ္ဘာ့ဖလားပြိုင်ပွဲ အုပ်စုတွင်း ပွဲစဉ်ဖြစ်တဲ့ ဂါနာနဲ့ပွဲမှာ ဂိုးသွင်းပြီးနောက် ဒီစံချိန် မှတ်တမ်းကို တင်နိုင်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး ဒီလိုစံချိန်ကို တင်နိုင်ဖို့အတွက်ဆိုရင် လက်ရွေးစင်အသင်းမှာ နှစ်ပေါင်း ၂၀ ကြာ ပါဝင် ကတိကဝတ်ပြုနိုင်မှ ရမှာဖြစ်ပါတယ်။

ရော်နယ်ဒိုကတော့ ၂၀၂၆ ကမ္ဘာ့ဖလားပြိုင်ပွဲကိုလည်း ပါဝင်ကစားချင်နေပြီး သူ့ရဲ့စံချိန်ကို ဘယ်သူကမှ မချိုးဖျက် နိုင်အောင်အထိ လုပ်ဆောင်ချင်နေတာပါ။

နောက်ထပ် ထင်ရှားတဲ့ စံချိန်ကတော့ ချန်ပီယံလိဂ် သွင်းဂိုး အများဆုံးဖြစ်ပြီး ၁၄၀ ဂိုးနဲ့ ရပ်တည်နေတာပါ။

သူ့နောက်မှာ အနီးစပ်ဆုံး လိုက်နေတာကလည်း ပြိုင်ဘက်ကြီးဖြစ်တဲ့ မက်ဆီဖြစ်ပြီး ၁၂၉ ဂိုးနဲ့ သူ့အနောက်မှာ ရှိနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါတောင် ရော်နယ်ဒိုက အခုနှစ် ချန်ပီယံလိဂ်ပြိုင်ပွဲမှာ ဝင်မကစားတာတောင် သူ့ကို မကျော်ဖြတ် နိုင်သေးတာ ဖြစ်ပါတယ်။

နောက်ထပ် မှတ်တမ်းတွေကတော့ ချန်ပီယံလိဂ်ပွဲ အများဆုံး ကစားသမားနဲ့ ချန်ပီယံလိဂ် ၅ ကြိမ် ရယူထား နိုင်သူဖြစ်ပါတယ်။

နောက်ထပ် အလွန်ကောင်းတဲ့ စံချိန်ကတော့ ချန်ပီယံလိဂ် ဗိုလ်လုပွဲ ၃ ကြိမ်မှာ ဂိုးသွင်းနိုင်တဲ့ တစ်ဦးတည်းသော ကစားသမား ဖြစ်ပါတယ်။ ချန်ပီယံလိဂ် ဗိုလ်လုပွဲ တက်ဖို့တောင် မလွယ်တဲ့အချိန်မှာ ရော်နယ်ဒိုလို ဗိုလ်လုပွဲ ၃ ကြိမ်မှာ ဂိုးသွင်းနိုင်တဲ့ ကစားသမားဖြစ်ဖို့ကလည်း မလွယ်တဲ့ အခြေအနေပါ။

ချန်ပီယံလိဂ် ဗိုလ်လုပွဲမှာ ဂျူဗင်တပ်စ်အသင်းဘက်ကို ရော်နယ်ဒို နောက်ပြန်ကန် ဂိုးသွင်းနေစဉ်

အင်္ဂလန်၊ စပိန်နဲ့ အီတလီ ၃ နိုင်ငံစလုံးမှာလည်း ရော်နယ်ဒိုဟာ ဆုဖလားအားလုံးကို ရနိုင်ခဲ့တဲ့အထိ သူ့ရဲ့ အောင်မြင်မှုတွေကို ပြောရမယ်ဆိုရင် ပြီးဆုံးနိုင်မှာ မဟုတ်ပါဘူး။

ရော်နယ်ဒိုရဲ့ ထင်ရှားတဲ့ နောက်ထပ် စံချိန်တစ်ခုကတော့ အမျိုးသား နိုင်ငံတကာ ဘောလုံးသမိုင်းမှာ ဟတ်ထရစ် ၁၀ ကြိမ်ပြည့်တဲ့ ပထမဆုံး ဘောလုံးသမားဖြစ်ခဲ့သလို ယူရိုနဲ့ ကမ္ဘာ့ဖလားခြေစစ်ပွဲ ၂ ခုပေါင်းမှာ သွင်းဂိုး ၂၂ ဂိုး အထိ သွင်းထားပြီး ဂိုးအများဆုံး သွင်းထားတဲ့ သူအဖြစ် ရှိနေခဲ့တာပါ။

ရော်နယ်ဒိုဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ နိုဝင်ဘာလထဲမှာ ကစားသမားဘဝ သွင်းဂိုး ၈၀၀ ပြည့်တဲ့ ပထမဆုံး ကစားသမားအဖြစ် စံချိန်တင်နိုင်ခဲ့ပြီး မက်ဆီက မကြာသေးခင်ကမှ ဒီစံချိန်ကို လိုက်မှီခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ရော်နယ်ဒိုဟာ စံချိန်မှတ်တမ်းတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ပြောခဲ့ဖူးတဲ့ စကားတစ်ခွန်းတော့ ရှိပါတယ်။

ဒါကတော့ "သူက စံချိန်မှတ်တမ်းတွေနောက်ကို လိုက်နေတာ မဟုတ်ပါဘူး။ စံချိန်မှတ်တမ်းတွေကသာ သူ့ နောက်ကို လိုက်နေတာ"ဆိုပြီး ပြောထားခဲ့တာပါ။ ဒါက တကယ့်လက်တွေ့မှာလည်း မှန်ကန်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ရော်နယ်ဒိုကတော့ ကစားသမားဘဝ အနားယူသွားရင်တောင် သူ့စံချိန်မှတ်တမ်းတွေကို လူငယ်ကစားသမားတွေ ချိုးဖျက်ဖို့ ကြိုးစားမှာကို ဂုဏ်ယူစွာကြည့်ရင်းနဲ့ နောက်ထပ် စံချိန်အသစ်တွေကို ထပ်ပြီး တင်နိုင်ဦးမလား ဆိုတာ ကို စိတ်ဝင်စားဖွယ် စောင့်ကြည့်ရမှာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။

CNI Sport Article

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁၉

မကြာသေးခင် နှစ်တွေက အီတလီကလပ်တွေဟာ ဥရောပပြိုင်ပွဲမှာ အောင်မြင်မှုရဖို့ အလှမ်းဝေးနေခဲ့ပေမယ့် အခုနှစ် ရာသီမှာတော့ ဥရောပပြိုင်ပွဲတွေမှာ ပြန်ပြီး ခေါင်းမော့လာနိုင်မယ့် အရိပ်အယောင်တွေရှိနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

အီတလီကလပ်တွေဟာ ဥရောပပြိုင်ပွဲမှာ အောင်မြင်မှုတွေ အများအပြား ရယူနိုင်ခဲ့ပေမယ့် နောက်ပိုင်းနှစ်တွေမှာ တခြားနိုင်ငံက ကလပ်အသင်းတွေနဲ့ ယှဉ်ပြိုင်နိုင်ဖို့ ခက်ခဲတဲ့ အနေအထားမှာ ရှိခဲ့တာကို မြင်တွေ့ခဲ့ရပါတယ်။

ဒါပေမယ့် ဒီနှစ် ဥရောပပြိုင်ပွဲ ၃ ခုစလုံးရဲ့ ကွာတားဖိုင်နယ်အဆင့်မှာ အီတလီကလပ်တွေ ပါဝင်နေပြီး ချန်ပီယံ လိဂ် ပြိုင်ပွဲမှာဆို တခြားနိုင်ငံ အသင်းတွေထက် များပြားနေခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ချန်ပီယံလိဂ် ပြိုင်ပွဲရဲ့ ကွာတားဖိုင်နယ် အဆင့်မှာတော့ အီတလီ ထိပ်တန်း အသင်းကြီးတွေဖြစ်တဲ့ အေစီမီလန်၊ အင်တာမီလန်နဲ့ နာပိုလီအသင်းတို့ တက်ရောက်နေခဲ့တာပါ။ ဒါဟာ ၁၇ နှစ်အတွင်း ပထမဆုံးအကြိမ် အီတလီ ကလပ် ၃ သင်း ချန်ပီယံလိဂ် ပြိုင်ပွဲရဲ့ ကွာတားဖိုင်နယ်ကို ပထမဆုံးအကြိမ် တက်နိုင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒီအချက်အလက်ကို ကြည့်လိုက်ရင် အီတလီကလပ်တွေ ချန်ပီယံလိဂ်ပြိုင်ပွဲမှာ အောင်မြင်မှုနဲ့ ဘယ်လောက်အထိ ဝေးနေလဲဆိုတာကို မြင်တွေ့ရမှာပါ။ အင်တာမီလန်ကတော့ ၂၀၁၁ နောက်ပိုင်းမှ ပထမဆုံးအကြိမ် ချန်ပီယံလိဂ် ကွာတားဖိုင်နယ် တက်နိုင်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး အေစီမီလန်အသင်းဟာ ၂၀၁၂ နောက်ပိုင်း ပထမဆုံးအကြိမ် တက်နိုင်ခဲ့ ကာ နာပိုလီကတော့ သမိုင်းတစ်လျှောက် ပထမဆုံးအကြိမ် တက်နိုင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ချန်ပီယံလိဂ်ပြိုင်ပွဲမှာ အီတလီကလပ် အသင်းတွေဟာ ချန်ပီယံဆုကို ၁၂ ကြိမ်အထိ ရရှိထားတာဖြစ်ပြီး နောက်ဆုံးအကြိမ် ရယူနိုင်ခဲ့တာက ၂၀၀၉ -၁၀ ရာသီက ဖြစ်ပါတယ်။

ရိုးမားအသင်းကိုတွေ့ရစဉ်

အဲဒီနှစ်မှာ မော်ရင်ဟို ကိုင်တွယ်ခဲ့တဲ့ အင်တာမီလန်အသင်းက ရယူနိုင်ခဲ့တာပါ။ အဲဒီနောက်ပိုင်းမှာ ဂျူဗင်တပ်စ် အသင်းက ၂၀၁၆-၁၇ ရာသီက ဗိုလ်လုပွဲအထိ တက်နိုင်ခဲ့တာကသာ အမြင့်ဆုံး အောင်မြင်မှု ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။

ပြီးခဲ့တဲ့ နောက်ပိုင်းနှစ်တွေမှာ အင်္ဂလန်နဲ့ စပိန်ကလပ်တွေသာ ချန်ပီယံလိဂ်ကို ကြီးစိုးပြီး အောင်မြင်မှုတွေ အများကြီး ရယူနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါကို ကြည့်လိုက်ရင် ချန်ပီယံလိဂ်ပြိုင်ပွဲမှာ အီတလီကလပ်တွေ အောင်မြင်မှုနဲ့ ဘယ်လောက် ကြာကြာ ဝေးကွာနေလဲဆိုတာကို သိရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

အခုနှစ် ချန်ပီယံလိဂ် ကွာတားဖိုင်နယ် ပွဲစဉ်တွေ မဲခွဲလိုက်ချိန်မှာ အီတလီကလပ်တွေထဲက ၁ သင်းကတော့ အနိမ့် ဆုံး ဗိုလ်လုပွဲအထိ တက်နိုင်မယ့် လမ်းကြောင်းထဲမှာ ရောက်ရှိနေပါတယ်။

ကွာတားဖိုင်နယ်အတွက် မဲခွဲမှုမှာ အေစီမီလန်နဲ့ နာပိုလီအသင်းတို့ တွေ့ဆုံနေခဲ့ပြီး ဘင်ဖီကာနဲ့ အင်တာမီလန်တို့ တွေ့ဆုံနေခဲ့တာဖြစ်ကာ အနိုင်ရတဲ့ ၂ သင်းဟာ ဆီမီးဖိုင်နယ်မှာ တွေ့ရတော့မှာပါ။ အင်တာမီလန်သာ ဘင်ဖီကာ ကို အနိုင်ယူခဲ့မယ်ဆိုရင် အီတလီကလပ်တွေထဲက ၁ သင်းဟာ သေချာပေါက် ဗိုလ်လုပွဲကို တက်ဖို့ သေချာသွား မှာ ဖြစ်ပါတယ်။

ယူရိုပါလိဂ်ဘက်ကို ကြည့်ရရင် ကွာတားဖိုင်နယ်အဆင့်ကို ဂျူဗင်တပ်စ်နဲ့ ရိုးမားအသင်းတို့ တက်နိုင်ခဲ့တာပါ။

အင်တာအသင်းကိုတွေ့ရစဉ်

ဂျူဗင်တပ်စ်အသင်းဟာ ချန်ပီယံလိဂ်ကနေ ထွက်ခွာခဲ့ရပြီးနောက် ယူရိုပါလိဂ်ကို ဆင်းပြီး ကစားခဲ့ရတာဖြစ်ပြီး ရိုးမားကတော့ ယူရိုပါကွန်းဖရန့်စ်လိဂ် ပြိုင်ပွဲမှာ ချန်ပီယံဆုကို ရယူနိုင်ခဲ့တဲ့အတွက် ယူရိုပါလိဂ်ကို ဝင်ပြီးယှဉ်ပြိုင် ခဲ့ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။

လက်ရှိ ကွာတားဖိုင်နယ်ကို တက်ရောက်လာတဲ့ ၈ သင်းမှာ အီတလီကလပ်က ၂ သင်းနဲ့ အများဆုံး ဖြစ်နေတာပါ။ ပြီးတော့ ကွာတားဖိုင်နယ်အတွက် မဲခွဲမှုတွေ ပြုလုပ်တာမှာလည်း ဒီ ၂ သင်းဟာ ထိပ်တိုက်တွေ့ဆုံမှု မရှိဘဲ ဆီမီးဖိုင်နယ်အတွက် လမ်းကြောင်းမှာလည်း တွေ့ဆုံမှုမရှိတာ ဖြစ်ပါတယ်။

အဲဒါကြောင့် အီတလီကလပ် ၂ သင်းဟာ ဗိုလ်လုပွဲမှာ ထိပ်တိုက်တွေ့ဆုံနိုင်တဲ့ အလားအလာမှာ ရှိနေတာပါ။

ဂျူဗင်တပ်စ်အသင်းကိုတွေ့ရစဉ်

ယူရိုပါလိဂ်ပြိုင်ပွဲမှာ အီတလီကလပ် အသင်းတွေဟာ ၉ ကြိမ်အထိ ဗိုလ်စွဲထားနိုင်ခဲ့ပေမယ့် နောက်ဆုံးအကြိမ် ဗိုလ်စွဲခဲ့တာက ၁၉၉၈- ၉၉ ရာသီက ပါးမားအသင်း ရယူနိုင်ခဲတာဖြစ်ပြီး အဲဒီနောက်ပိုင်း ၂၀၁၉-၂၀ ရာသီက အင်တာမီလန်အသင်း ဗိုလ်လုပွဲတက်နိုင်ခဲ့တာက အမြင့်ဆုံး အောင်မြင်မှု ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။

ယူရိုပါကွန်းဖရန့်စ်လိဂ်မှာတော့ ဖီအိုရင်တီးနား တစ်သင်းတည်းသာ တက်နိုင်ခဲ့ပြီး သူလည်း ခြေစွမ်းကောင်းမွန်ပြီး ရလဒ်ကောင်းတွေ ယူနိုင်မယ်ဆိုရင် ဗိုလ်လုပွဲတက်နိုင်မယ့် အခြေအနေမှာ ရှိနေတာပါ။ အဲဒါကြောင့် အီတလီ ကလပ် အသင်းတွေဟာ ဥရောပပြိုင်ပွဲတွေမှာ အောင်မြင်မှု ပြန်ရနိုင်မယ့် လမ်းစပေါ်မှာ ရှိနေပြီး ဒီပုံစံအတိုင်းသာ ဆက်သွားနိုင်ရင် အီတလီကလပ်တွေရဲ့ အောင်မြင်မှုကို မြင်ရဖို့ သိပ်ပြီး မလိုတော့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

အီတလီကလပ်တွေသာ အောင်မြင်ခဲ့ရင် လက်ရွေးစင် အသင်းကြီးအတွက်လည်း အောင်ပွဲတွေကို ပြန်ရှာဖွေနိုင်ဖို့ အခြေအနေ ကောင်းလာမှာပါ။

အီတလီအသင်းဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ ယူရို ၂၀၂၀ ပြိုင်ပွဲမှာ ချန်ပီယံဖြစ်ခဲ့ပေမယ့် ကမ္ဘာ့ဖလား ၂ ကြိမ်ဆက် မပါဝင်နိုင်ခဲ့ တာက နိုင်ငံရဲ့ပုံရိပ်ကို ကြီးမားစွာ ကျဆင်းစေခဲ့ပါတယ်။ အဲဒါကြောင့် ကလပ်အသင်းတွေရဲ့ အောင်မြင်မှုနဲ့ အစပျိုးပြီး နိုင်ငံရဲ့အောင်မြင်မှုတွေကို ပြန်ပြီး ရယူနိုင်မလားဆိုတာကို စောင့်ကြည့်ရမှာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။

CNI Sport Article

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၂

ရော်နယ်ဒိုဟာ ပေါ်တူဂီ ပရော်ဖက်ရှင်နယ် ဘောလုံးသမားဖြစ်ပြီး အခု ပေါ်တူဂီ လက်ရွေးစင်နဲ့ အယ်လ်နာဆာ အသင်းမှာ ကစားနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

၁၉၈၅ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၅ ရက်မှာ မွေးဖွားခဲ့တဲ့ ရော်နယ်ဒိုဟာ ပေါ်တူဂီကလပ် စပို့တင်းလစ္စဘွန်း အသင်းမှာ ပရော်ဖက်ရှင်နယ် ကစားသမားဘဝကို စတင်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး ၂၀၀၃ ခုနှစ်မှာ မန်ချက်စတာ ယူနိုက်တက် အသင်းထံ ရောက်ရှိလာခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

၂၀၀၉ ခုနှစ်မှာ ရီးရယ်လ်မက်ဒရစ် အသင်းထံ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ပြီး ကမ္ဘာ့အကောင်းဆုံး ကစားသမားတွေထဲက တစ်ဦး ဖြစ်လာခဲ့တာပါ။ ၂၀၁၈ ခုနှစ်မှာ ဂျူဗင်တပ်စ် အသင်းထံ ပြောင်းခဲ့ကာ စီးရီးအေဖလား ၂ ကြိမ် ရယူနိုင်ခဲ့ပြီးနောက် ၂၀၂၁ ခုနှစ်မှာ အသင်းဟောင်း မန်ချက်စတာယူနိုက်တက် အသင်းထံ ပြန်လည် ရောက်လာခဲ့ပါတယ်။

ရော်နယ်ဒိုဟာ ပေါ်တူဂီ လက်ရွေးစင် အသင်းနဲ့ ယူရိုချန်ပီယံဆု၊ နေးရှင်းလိဂ် ဖလားတို့ကို ရယူခဲ့ပြီး အောင်မြင်တဲ့ ကစားသမားဘဝကို ပိုင်ဆိုင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ကမ္ဘာ့အကောင်းဆုံး ကစားသမားတွေထဲက တစ်ဦးအဖြစ် သတ်မှတ်ခံထားရတဲ့ ရော်နယ်ဒိုဟာ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းက ပရိသတ်တွေရဲ့ အားပေးမှုကိုလည်း အများအပြား ရရှိထားတာပါ။ သူရဲ့ထူးခြားတဲ့ လိမ်ခေါက်၊ ဖြတ်ကျော်မှု စွမ်း ရည်၊ မယုံနိုင်လောက်တဲ့ မြန်နှုန်းတွေနဲ့ ထူးခြားတဲ့ ဂိုးသွင်း စွမ်းရည်တွေကြောင့် လူသိများလာခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒါပေမယ့် ရော်နယ်ဒိုနဲ့ ပတ်သက်ပြီး သိထားသင့်တဲ့ အချက် ၁၃ ချက်က ဘာတွေလဲဆိုတာကို ဖော်ပြပေးသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

ရော်နယ်ဒိုနဲ့ သူ့ရဲ့ မိဘနှစ်ဦးကိုတွေ့ရစဉ်

အမေရိကန်သမ္မတ နာမည်ပေးထားခြင်း
******************************************
ခရစ္စတီယာနို ရော်နယ်ဒိုကို အမေရိကန်သမ္မတဟောင်း ရော်နယ်ရေဂင်နဲ့ တူညီတဲ့ နာမည်ပေးထားခဲ့တာ ဖြစ်ပါ တယ်။ သရုပ်ဆောင်- နိုင်ငံရေးသမား ရေဂင်ဟာ အိမ်ဖြူတော်မှာ ဒုတိယသက်တမ်းအတွက် ကျမ်းသစ္စာ ကျိန်ဆို ပြီးနောက် တစ်လအကြာမှာ ရော်နယ်ဒိုကို မွေးဖွားခဲ့တာပါ။

ရော်နယ်ဒိုရဲ့ မိခင်ဖြစ်သူဟာ ရော်နယ်ရေဂင်ရဲ့ အမာခံပရိသတ် ဖြစ်တယ်လို့ ယုံကြည်ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ရော်နယ်ဒိုရဲ့ ပထမဆုံးအသင်းမှာ ဖခင်ဖြစ်သူဟာ ဝတ်စုံစီစဉ်တဲ့သူဖြစ်ခဲ့
******************************************************************
ရော်နယ်ဒိုရဲ့ ဖခင်ဖြစ်သူ ဟိုဆေးဒီနစ်အေဗီရိုဟာ သူ့ရဲ့သား ၈ နှစ်အရွယ်မှာ ဘောလုံးစတင်ကစားတဲ့ အန်ဒိုရီဟာ အသင်းရဲ့ ဝတ်စုံစီစဉ်တဲ့သူ ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။

ရော်နယ်ဒိုဟာ သဘာဝစွမ်းဆောင်ရည်တွေကို လျင်မြန်စွာ ပြသခဲ့ပြီး မကြာခင်မှာ စပို့တင်းလစ္စဘွန်း လူငယ် အကယ်ဒမီရဲ့ ကင်းထောက်ခြင်းကို ခံခဲ့ရတာပါ။

အသက် ၁၂ နှစ်အရွယ်မှာ အကယ်ဒမီထံ ပူးပေါင်းဖို့အတွက် ပြည်မကြီးဆီကို ပြောင်းရွှ့ခဲ့ပြီး ပရော်ဖက်ရှင်နယ် ကစားသမား တစ်ဦးအဖြစ် သူ့ရဲ့ အရည်အချင်းတွေ တိုးတက်လာစေခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ရီးရယ်လ်အသင်းက ရော်နယ်ဒိုအတွက် ကမ္ဘာ့စံချိန်တင် ပြောင်းရွှေ့ကြေး ပေးချေခဲ့
*******************************************************************************
၂၀၀၉ ခုနှစ်က ရော်နယ်ဒိုဟာ အဲ့ဒီအချိန်က ကမ္ဘာ့စံချိန်တင် ပြောင်းရွှေ့ကြေးဖြစ်တဲ့ ပေါင်သန်း ၈၀ နဲ့ ရီးရယ်လ် အသင်းထံ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

သူဟာ ရီးရယ်လ်အသင်းမှာ ၉ ရာသီကြာ ကုန်ဆုံးခဲ့ပြီး အချိန်တိုင်းရဲ့ အကောင်းဆုံး ကစားသမားတွေထဲက တစ်ဦးအဖြစ်နဲ့ သူ့ရဲ့အဆင့်အတန်းကို ပိုပြီးတော့ ခိုင်မာစေခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ရီးရယ်လ်အသင်းမှာ ကစားခဲ့တဲ့ အချိန်အတွင်း ဘောလွန်းဒီအော ၄ ကြိမ် ၊ ချန်ပီယံလိဂ်ဖလား ၄ ကြိမ်၊ လာလီဂါဖလား ၂ ကြိမ်နဲ့ ဆုဖလား အောင်မြင်မှုတွေ အများအပြား ရယူနိုင်ခဲ့ပါတယ်။

ဘောလွန်းဒီအောဆုတွေနဲ့တွေ့ရတဲ့ ရော်နယ်ဒို

နိုင်ငံတကာ ဂိုးသွင်းအများဆုံး အမျိုးသား ဘောလုံးသမား
*****************************************************
ရော်နယ်ဒိုဟာ ပေါ်တူဂီအတွက် ၁၁၈ ဂိုး သွင်းယူထားပြီး ကစားနေတဲ့ အမျိုးသား ဘောလုံးသမားတွေထဲမှာ နိုင်ငံတကာဂိုးသွင်း အများဆုံး ကစားသမားအဖြစ် ရှိနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

အောင်မြင်တဲ့ စီးပွားရေးသမား
*****************************
ရော်နယ်ဒိုဟာ သူ့ရဲ့ဘောလုံးနယ်ပယ်မှာ အောင်မြင်မှုတွေ အများအပြား ရယူနိုင်ခဲ့သလို အဝတ်အစား၊ ဖိနပ်၊ အမွှေးအကြိုင်တွေ ပါဝင်တဲ့ CR7 အမှတ်တံဆိပ် ထုတ်ကုန်တွေနဲ့အတူ အောင်မြင်တဲ့ စီးပွားရေး သမားတစ်ဦး လည်း ဖြစ်ပါတယ်။

သူ့မှာ ဟိုတယ်တစ်ခု၊ ပြတိုက်တစ်ခုနဲ့ ပေါ်တူဂီနိုင်ငံ မဒီရာမှာ စားသောက်ဆိုင် အများအပြားရှိတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ရော်နယ်ဒိုအတွက် ရည်ညွှန်းထားတဲ့ ပြတိုက်
*****************************************
The Museu CR7 ဟာ ပေါ်တူဂီဘောလုံးသမား ရော်နယ်ဒိုရဲ့ ဘဝနဲ့ အသက်မွေးဝမ်းကြောင်းအတွက် ရည်ညွှန်း ထားတဲ့ ပြတိုက်ဖြစ်ပါတယ်။ အဆိုပါပြတိုက်မှာ ရော်နယ်ဒိုရဲ့ ငယ်ဘဝ၊ ကျော်ကြားမှုတွေ၊ ဘောလုံးသမားအဖြစ် အောင်မြင်မှုတွေ အပါအဝင် ကိုယ်ရေးကိုယ်တာ အမှတ်တရတွေ၊ အနုပညာပစ္စည်းတွေကို ပြသထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ပြတိုက်လာရောက် ကြည့်ရှုတဲ့ သူတွေဟာ ဘောလွန်းဒီအောဆုတွေ၊ ပေါ်တူဂီ လက်ရွေးစင် ဂျာစီတို့လို ရော်နယ်ဒို ပိုင်ဆိုင်တဲ့ အရာတွေကို မြင်တွေ့ရမှာပါ။ အဆိုပါ ပြတိုက်ဟာ အချိန်တိုင်းရဲ့ အကောင်းဆုံး ကစားသမားတစ်ဦးကို ဂုဏ်ပြုတဲ့ အထိမ်းအမှတ် တစ်ခုလည်း ဖြစ်ပါတယ်။

ပေါ်တူဂီလက်ရွေးစင်အသင်းအတွက် ကစားနေတဲ့ ရော်နယ်ဒိုကိုတွေ့ရစဉ်

ရော်နယ်ဒို နာမည်ပေးထားတဲ့ နဂါးငွေ့တန်း
******************************************
၂၀၁၅ ခုနှစ်က Lancaster တက္ကသိုလ်က နက္ခတ္တဗေဒဆိုင်ရာ ပညာရှင်တွေဟာ ဥရောပတောင်ပိုင်းမှာရှိတဲ့ အလွန် ကြီးမားတဲ့ မှန်ပြောင်း (VLT) ကို အသုံးပြုခဲ့ပါတယ်။

W M Keck နက္ခတ်ရဲ့ အကူအညီနဲ့ Sabaru မှန်ပြောင်း NASA / ESA Hubble အာကာသ ကြည့်မှန်ပြောင်းတို့နဲ့ ရှာဖွေတွေ့ရှိမှုတွေ ပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။

ဒီသုတေသနအဖွဲ့မှာ နာမည်ကြီး တက္ကသိုလ်တွေ အများအပြား ပါဝင်ခဲ့တာပါ။ အဲ့ဒါကနေ ရော်နယ်ဒိုရဲ့ နာမည်ကို အစွဲပြုပြီး Cosmos Redshift 7 နဂါးငွေ့တန်း ဒါမှမဟုတ် CR7 နဂါးငွေ့တန်းဆိုပြီး ခေါ်ဆိုခဲ့ကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။

လေဆိပ်ကို ရော်နယ်ဒိုနာမည် ပေးထားခြင်း
*****************************************
ခရစ္စတီယာနို အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလေဆိပ်လို့ လူသိများတဲ့ မဒီရာလေဆိပ်ဟာ ပေါ်တူဂီနိုင်ငံ မဒီရာကျွန်းပေါ်မှာ ရှိတဲ့ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လေဆိပ် ဖြစ်ပါတယ်။

ကမ္ဘာ့အကောင်းဆုံး ဘောလုံးသမားအဖြစ် သတ်မှတ်ခံရပြီးနောက် ၂၀၁၇ က မဒီရာဖွား ဘောလုံးသမားဖြစ်တဲ့ ရော်နယ်ဒိုကို ဂုဏ်ပြုတဲ့အနေနဲ့ အခုလို နာမည်ပြောင်းလဲခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလေဆိပ်ဟာ နိုင်ငံတကာ လေကြောင်းလိုင်း များစွာအတွက် အချက်အချာကျပါတယ်။

ဒါကြောင့် မဒီရာလေဆိပ်ကို ဥရောပနဲ့ အတ္တလတန်တိတ် ခရီးစဉ်တွေနဲ့ ချိတ်ဆက်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

Darke ရဲ့သီချင်းထဲမှာ နာမည်အသုံးပြုခံရခြင်း
*******************************************
၂၀၁၈ ခုနှစ်က နာမည်ကျော် ကနေဒါဂီတပညာရှင် Darke ဟာ Scorpion အမည်ရှိ တေးသီချင်း အယ်လ်ဘမ်ကို ထုတ်ခဲ့ပါတယ်။ အဆိုပါ အယ်လ်ဘမ်ထဲက Blue Tint ဆိုတဲ့ သီချင်းမှာ ရော်နယ်ဒိုရဲ့ နာမည်ကို ဖော်ပြထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဇိမ်ခံကား အစီး၂၀ ပိုင်ဆိုင်ထား
********************************
ရော်နယ်ဒိုဟာ သူ့ရဲ့ အသင်းဖော်တွေလိုပဲ ကားတွေကို ချစ်မြတ်နိုးတာဖြစ်ပြီး ဇိမ်ခံကားအစီး ၂၀ ကို ပိုင်ဆိုင်ထား တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီံထဲက Bugatti Chiron, Ferrari 599 GTO နဲ့ Rolls-Royce Phantom ကားတွေက အကျော် ကြားဆုံး ကားတွေ ဖြစ်ပါတယ်။

မဒီရာလေဆိပ်ကို ရော်နယ်ဒိုနာမည်ပြောင်းလဲ ဂုဏ်ပြု

ပွတ်စ်ကတ်စ်ဆုကို ပထမဆုံး လက်ခံရရှိတဲ့သူဖြစ်လာ
***************************************************
ပြက္ခဒိန် တစ်နှစ်အတွင်း အကောင်းဆုံး သွင်းဂိုးဆုကိုပေးတဲ့ ပွတ်စ်ကတ်ဆုကို ၂၀၀၉ ခုနှစ်မှာ စတင်ပေးခဲ့တာ ဖြစ်ပြီး ရော်နယ်ဒိုက ဒီဆုကိုရရှိတဲ့ ပထမဆုံး ကစားသမား ဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်။

ရော်နယ်ဒိုဟာ ၂၀၀၈-၀၉ ရာသီက ပေါ်တိုအသင်းနဲ့ ကစားခဲ့တဲ့ ချန်ပီယံလိဂ်ပွဲစဉ်မှာ ယူနိုက်တက်အသင်းအတွက် သွင်းယူခဲ့တဲ့ တာဝေးကန်သွင်းဂိုးနဲ့ ရရှိခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

တက္ကသိုလ်တစ်ခုမှာ သင်ကြားခံရတဲ့ ဘာသာရပ်တစ်ခု ဖြစ်လာ
***********************************************************
စိတ်ဝင်စားဖို့ကောင်းတဲ့ အရာကတော့ ရော်နယ်ဒိုဟာ ကနေဒါမှာရှိတဲ့ British Columbia Okanagan တက္ကသိုလ် မှာ ဘာသာရပ်တစ်ခု အနေနဲ့ ရှိခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

လူမှုဗေဒတက္ကသိုလ် ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူတွေဟာ စူပါစတားရဲ့ ဘဝနဲ့ ကစားသမားဘဝကို သင်တန်း ဘာသာရပ်အဖြစ် လေ့လာဖို့အတွက် ရွေးချယ်ခွင့်ရှိတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ပရဟိတ လုပ်ဆောင်တဲ့သူ
***************************
ရော်နယ်ဒိုဟာ ကွင်းပြင်ပမှာ သူ့ရဲ့ ပရဟိတ အလုပ်တွေကြောင့် နာမည်ကြီးတဲ့သူ ဖြစ်ပါတယ်။ ၂၀၁၅ ခုနှစ်မှာ လိုအပ်နေတဲ့ ကလေေးတွေကို ကူညီဖို့အတွက် ရော်နယ်ဒို ဖောင်ဒေးရှင်းကို တည်ထောင်ခဲ့ပြီး နောက်ပိုင်းမှာ လည်း အခြားသော ပရဟိတလုပ်ငန်းများစွာမှာ ပါဝင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

Source: Goal

CNI International Article

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၅

ဒီရက်ပိုင်း နိုင်ငံတကာ အားကစားသတင်းတွေမှာ နေ့စဉ်နေ့တိုင်း မြင်တွေ့နေရတာကတော့ ၂၀၂၄ ပဲရစ် အိုလံပစ် ပြိုင်ပွဲနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ အကြောင်းအရာတွေ ဖြစ်ပါတယ်။

နိုင်ငံတကာ အိုလံပစ်ကော်မတီ(IOC) က လာမယ့် အိုလံပစ်ပြိုင်ပွဲမှာ ရုရှားနဲ့ ဘယ်လာရုစ် အားကစားသမားတွေ ကြားနေအဖြစ် ပါဝင်နိုင်ဖို့ လမ်းကြောင်းတစ်ခု ရှာဖွေသွားမယ်လို့ ပြောခဲ့တာကနေ စတင်ပြီးတော့ အားလုံးကို လှုပ်ခတ်သွားခဲ့ပါတယ်။

နိုင်ငံတကာအိုလံပစ် ကော်မတီရဲ့ ဒီလို စီစဉ်မှုဟာ ယူကရိန်းကို ကျူးကျော်နေတဲ့ ရုရှားရဲ့ လုပ်ဆောင်မှုတွေကို ပိုပြီး အားကောင်း သွားနိုင်တဲ့အတွက်ကြောင့် နိုင်ငံအများအပြားက ဝေဖန်မှုတွေ ပြုလုပ်လာခဲ့ကြပါတယ်။

ယူကရိန်းသမ္မတ ဇာလန်းစကီးက IOC ရဲ့ ဒီလို လုပ်ဆောင်လာမှုကို ပြင်းပြင်းထန်ထန် ရှုတ်ချခဲ့ပြီး အိုလံပစ် ပြိုင်ပွဲမှာ ရုရှား အားကစားသမားတွေအတွက် နေရာမရှိစေရဘူးလို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။

ဇာလန်းစကီး ပြောပြီးနောက်မှာ ယူကရိန်းဟာ ရုရှားနဲ့ ဘယ်လာရုစ် အားကစားသမားတွေကို အိုလံပစ်ပြိုင်ပွဲ ယှဉ်ပြိုင်ခွင့် ပေးမယ်ဆိုရင် သူတို့ဟာ ဒီပြိုင်ပွဲကို သပိတ်မှောက် နိုင်တယ်လို့ စတင်ပြောလာခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

အဲ့ဒီနောက်ပိုင်းမှာ ပိုလန်၊ လတ်ဗီးယား၊ အက်စ်တိုးနီးယား၊ လစ်သူယေးနီးယားစတဲ့ နိုင်ငံတွေကလည်း သပိတ် မှောက် နိုင်တယ်လို့ အသံတွေ စထွက်လာခဲ့ပါတယ်။

အိုလံပစ် အထိမ်းအမှတ်နဲ့ ရုရှားအလံကိုတွေ့ရစဉ်

ပိုလန်အားကစားနဲ့ ခရီးသွားလာရေးဝန်ကြီးက ရုရှားနဲ့ ဘယ်လာရုစ် အားကစားသမားတွေကိုသာ ယှဉ်ပြိုင်ခွင့် ပေးလိုက်မယ်ဆိုရင် ၂၀၂၄ ပဲရစ် အိုလံပစ်ပြိုင်ပွဲကို နိုင်ငံပေါင်း ၄၀ နဲ့အထက် သပိတ်မှောက်နိုင်တယ်လို့ ပြောခဲ့ ပါတယ်။

ဒီလိုသာ လုပ်လိုက်မယ်ဆိုရင် ပြိုင်ပွဲတစ်ခုလုံးက အဓိပ္ပါယ်မဲ့ သွားလိမ့်မယ်လို့ သူက ပြောခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ IOC ကတော့ ဘယ်လို သပိတ်မှောက်မှုမျိုး မဆိုဟာ အားကစားသမားတွေကိုသာ အပြစ်ပေးမှု ဖြစ်လိမ့်မယ်လို့ သပိတ် မှောက်မှုတွေအပေါ် ပြန်ပြီး တုန့်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။

လက်ရှိအချိန်မှာ နိုင်ငံတကာ အိုလံပစ်ကော်မတီနဲ့ ယူကရိန်း အပါအဝင် နိုင်ငံတချို့ဟာ အဆင်မပြေမှုတွေ ဖြစ်နေ ကြပါတယ်။ အရင်တုန်းကဆိုရင် နိုင်ငံတာကာ အိုလံပစ် ကော်မတီဟာ ရုရှားနဲ့ ဘယ်လာရုစ် အားကစား အဖွဲ့ချုပ် တွေကို နိုင်ငံတကာ အားကစားအဖွဲ့ချုပ်တွေကနေ ပိတ်ပင်ဖို့အထိ ပြောခဲ့ပေမယ့် အခုအချိန်မှာ သူတို့ရဲ့ ရပ်တည် ချက်တွေဟာ ပြောင်းလဲလာခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ယူကရိန်းသမ္မတ ဇာလန်းစကီးကိုတွေ့ရစဉ်

အမေရိကန်ကတော့ ရုရှားနဲ့ ဘယ်လာရုစ် အားကစားသမားတွေကို အိုလံပစ်ပြိုင်ပွဲလို နိုင်ငံတကာပွဲတွေမှာ ဖိတ်ကြားခဲ့မယ်ဆိုရင် သူတို့ရဲ့ အလံတွေ၊ သင်္ကေတတွေနဲ့ နိုင်ငံတော်သီချင်းတွေကို အသုံးပြုခွင့် မပြုဘဲ ကြားနေ အလံအောက်မှာသာ ယှဉ်ပြိုင်ခွင့်ပြုဖို့ ပြောထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒါက ယူကရိန်းတို့နဲ့ ကွဲလွဲမှုရှိပြီး ယူကရိန်းကတော့ ရုရှားကို လုံးဝ ပါဝင်ခွင့် မပြုစေချင်တာပါ။

တချို့ အားကစား ပြိုင်ပွဲတွေမှာလည်း အရင်က ရုရှားနဲ့ ဘယ်လာရုစ် အားကစားသမားတွေကို ပိတ်ပင်တာတွေ ရှိပေမယ့် နောက်ပိုင်းမှာ ကြားနေအလံ အောက်ကနေသာ ယှဉ်ပြိုင်ခွင့် ပြုခဲ့ပါတယ်။

မကြာသေးခင်က ကျင်းပခဲ့တဲ့ သြစတြေးလျ အိုးပန်း ပြိုင်ပွဲမှာဆိုရင်လည်း ရုရှားနဲ့ ဘယ်လာရုစ် အားကစားသမား တွေကို ယှဉ်ပြိုင်ခွင့်ပြုခဲ့ပြီး ကြားနေ အလံအောက်ကနေသာ ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့ကြရတာပါ။

ရုရှားနဲ့ ဘယ်လာရုစ် အားကစားသမားတွေဟာ အိုလံပစ်ပြိုင်ပွဲအတွက် ခြေစစ်ပွဲတွေ၊ လက်ရည်စစ်ပွဲတွေ ယှဉ်ပြိုင်ခွင့် ရခဲ့မယ်ဆိုရင်လည်း ဥရောပက ပိတ်ပင်ထားလို့ အာရှကနေတစ်ဆင့် ယှဉ်ပြိုင်ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

ပဲရစ်အိုလံပစ်ပြိုင်ပွဲကိုတွေ့ရစဉ်

ပဲရစ်အိုလံပစ် ပြိုင်ပွဲ အကြီးအကဲတော့ ဒီကိစ္စကို နိုင်ငံတကာအိုလံပစ် ကော်မတီကသာ ဆုံးဖြတ်ရမှာ ဖြစ်တယ်လို့ ပြောထားတာကြောင့် ၂၀၂၄ အိုလံပစ်ပြိုင်ပွဲကြီး စည်စည်ကားကားနဲ့ ကျင်းပနိုင်ဖို့အရေးက နိုင်ငံတကာ အိုလံပစ် ကော်မတီ လက်ထဲမှာသာ ရှိတော့တာပါ။

ယူကရိန်းကတော့ ရုရှား အားကစားသမားတွေ မပါဝင်နိုင်ဖို့ ဆက်ပြီး တွန်းအားပေး လုပ်ဆောင်နေမှာ ဖြစ်ပါ တယ်။

အဲ့ဒါကြောင့် လာမယ့် ၂၀၂၄ အိုလံပစ်ပြိုင်ပွဲမှာ ရုရှားနဲ့ ဘယ်လာရုစ် အားကစားသမားတွေ ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်ပြီး နိုင်ငံအများအပြား သပိတ်မှောက်ကာ လာရောက် မယှဉ်ပြိုင်တာကို မြင်တွေ့ရမလားဆိုတာ စိတ်ဝင်စားဖို့ ကောင်းနေပါတယ်။

မည်သို့ပင်ဆိုစေကာမူ ပဲရစ်အိုလံပစ် ပြိုင်ပွဲဟာ ဘယ်လိုပုံစံနဲ့အဆုံးသတ် မလဲဆိုတာကိုတော့ စောင့်၍သာ ကြည့်ရပေတော့မည်။

CNI International News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၅

တူနီးရှားနိုင်ငံသား အများစုသဘောတူသည့် အချက်တစ်ခုရှိသည်။ ယင်းမှာ စီးပွားရေးသည် နိုင်ငံ၏အဓိက အားနည်းချက် ဖြစ်နေသည် ဆိုခြင်းပင်။

တော်လှန်ရေးအပြီး ၁၂ နှစ်အကြာတွင် စီးပွားရေးအပေါ် အားရကျေနပ်မှုမရှိခြင်း၊ နိုင်ငံတကာ ငွေကြေးရံပုံငွေအဖွဲ့ (IMF)မှ ချမှတ်ပေးသော အသုံးမတည့်သည့် ခြိုးခြံချွေတာရေး ဆောင်ရွက်ချက်များကို မျက်စိစံမှိတ် ကျင့်သုံးခြင်း စသည်တို့သည် တူနီးရှားနိုင်ငံတွင် ဒူပေနာပေခံနိုင်သော ဖွံ့ဖြိုးဆဲ ဒီမိုကရေစီစနစ် တည်ဆောက်ရေး အလား အလာအတွက် အဓိကကျသော စိန်ခေါ်မှုများအဖြစ် ကျန်ရှိနေဆဲ ဖြစ်သည်။

၂၀၁၁ တော်လှန်ရေး ပြီးချိန်ကတည်းက တူနီးရှားတွင် မည်သည့် အစိုးရတက်သည်ဖြစ်စေ တိုင်းပြည်တွင် ကာလ ရှည်ကြာ အမြစ်တွယ်နေသော စီးပွားရေးပြဿနာများကို ဖြေရှင်းရန် ခိုင်မာသည့် လုပ်ဆောင်ချက်များ ချမှတ် နိုင်ခဲ့ခြင်း မရှိပေ။

ထိုအားနည်းချက်က စီးပွားရေး ပြဿနာကို သက်ဆိုးရှည်စေခဲ့ရုံမက ဒီမိုကရေစီရေး ပဋိပက္ခအဖြစ် အသွင်ပြောင်း လဲ လာခဲ့သည်။ မကြာသေးခင်က ပြုလုပ်ခဲ့သည့် အာရပ်သဘောထား ညွန်ကိန်း (Arab Opinion Index) တွင် တူနီးရှားနိုင်ငံသားများသည် နိုင်ငံ၏ ငယ်ရွယ်နုနယ်သည့် ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့အစည်းများနှင့် လုပ်ငန်းစဉ်များအပေါ် ယုံကြည်မှု၊ ထောက်ခံမှု သိသိသာသာ ကျဆင်းလာသည်ကို ဖော်ပြနေသည်။

စီးပွားရေးတွင် တိုးတက်မှု ချို့ယွင်းသည့် အခြေအနေကလည်း တူနီးရှား နိုင်ငံသား အများစုတွင် မည်သည့် နိုင်ငံရေး အဖွဲ့အစည်းမဆို နိုင်ငံ၏သက်ဆိုးရှည် စီးပွားရေးကျဆင်းမှုကို ဖြေရှင်းနိုင်သည့် မူဝါဒများ ချမှတ်နိုင်မည် မဟုတ်ဆိုသည့် အယူအဆ ဖြစ်လာစေရန် ဖြစ်စေသည်။

ထိုကဲ့သို့ နိုင်ငံတွင်းမှ နိုင်ငံရေး အင်အားစုများ၏ လုပ်နိုင်စွမ်းအပေါ် ပြည်သူများ၏ ယုံကြည်ကိုးစားမှု မရှိခြင်း သည် သမ္မတကိုင်ဆာအစ် အပေါ် ပြည်သူများ ဆန့်ကျင်ရခြင်း၏ အဓိက အကြောင်းအရင်း ဖြစ်သည်။

 တူနီးရှားနိုင်ငံအတွင်းက ဈေးရောင်းသူနဲ့ ဈေးဝယ်သူတစ်ဦးကိုတွေ့ရစဉ်

ကိုဗစ်ကူးစက်မှု အစောပိုင်း အခြေအနေများတွင် ကိုင်ဆာအစ်ကို ပြည်သူများက ၎င်းတို့၏ ဖြစ်နိုင်ဖွယ် ကယ်တင် ရှင်အဖြစ် ယုံကြည်ခဲ့ကြသည်။

အကျင့်ပျက် ခြစားမှုများကို တိုက်ဖြတ်ရန်၊ တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးကို မြှင့်တင်ရန်၊ နိုင်ငံကို ပြုပြင်ပြောင်းလဲရန် စသော ကတိကဝတ်များကြောင့် ဆာအစ်သည် ၂၀၁၉ ခုနှစ်တွင် သမ္မတအဖြစ် ရွေးချယ်ခံခဲ့ရသည်။

နှစ်နှစ်အကြာ အာဏာသိမ်းမှု တစ်ခုတွင် ဆာအစ်က အကြွင်းမဲ့အာဏာကို ရယူခဲ့ပြီးနောက် တူနီးရှားနိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးမှာ ပြိုလဲရန် လက်တစ်ကမ်းအလို အနေအထားသို့ ရောက်ရှိသွားခဲ့သည်။

ထို့နောက် ဆင်းရဲမွဲတေမှုနှင့် အလုပ်လက်မဲ့နှုန်း မြင့်တက်လာကာ ငွေကြေးဖောင်းပွမှုနှုန်း မိုးထိလာရုံပင်မက အကျင့်ပျက် ခြစားမှု၊ နိုင်ငံရေးအရ အပေးအယူ လုပ်မှုတို့ ဆက်ရှိနေဆဲဖြစ်ပြီး IMF ကဲ့သို့ နိုင်ငံတကာ အဖွဲ့အစည်း များကိုပေးရန် အကြွေးပမာဏသည်လည်း အဆမတန် မြင့်တက်လာခဲ့သည်။
ပြောင်းလဲမှုများကို လှုံ့ဆော်ရန် အဆုံးအဆမဲ့ အာဏာကို အသုံးပြုခဲ့သော်လည်း ဆာအစ်သည် နိုင်ငံတွင်း သေရေးရှင်ရေးတမျှ ဖြစ်နေသော စီးပွားရေးနှင့် လူနေမှု အခြေအနေများကို ဖြေရှင်းရန် ထိရောက်မှုရှိသော ဆောင်ရွက်ချက်မျိုး မလုပ်ဆောင်ခဲ့ပေ။

တိုင်းပြည်၏ သက်ဆိုးရှည်နေသော ပြဿနာများအတွက် သင့်တော်သော ဖြေရှင်းမှုများကို ရှာဖွေရန် ကြိုးစားရ မည့်အစား ဆာအစ်သည် အစိုးရအပေါ် ဆန့်ကျင့်မှုများကို ဖိနှိပ်မှု၊ အကြမ်းဖက်မှု စသော နည်းလမ်းများဖြင့် ရှင်း လင်းခဲ့သည်။

၎င်း၏ အစိုးရသည် ဆန့်ကျင်ဆန္ဒပြသူများကို လူမဆန်စွာ နှိပ်ကွပ်ခဲ့ရုံမက၊ အတိုက်အခံ နိုင်ငံရေးသမားများကို ခရီးသွားလာခွင့် ပိတ်ပင်ခဲ့သည်။ ထို့နောက် လူမှုကွန်ယက်တွင် ဝေဖန်ရေးသားသည့် တက်ကြွ လှုပ်ရှားသူများ ကိုပင် ထောင်သွင်း အကျဉ်းချရန် ကြိုးပမ်းခဲ့သည်။

စီးပွားရေးကဏ္ဍတွင်လည်း ဆာအစ်၏ အာဏာရှင် အစိုးရသည် နိုင်ငံကို အကြွေးကင်းရှင်းရေးအတွက် IMF မှ ပိုက်ဆံချေးခြင်း မဟုတ်သော တခြားနည်းလမ်းများကို ရှာဖွေနိုင်ခဲ့ခြင်း မရှိပေ။ ဘင်အာလီအစိုးရ၏ အမှားများကို ထပ်ခါထပ်ခါ ကျူးလွန်ခြင်းဖြင့် ဆာအစ်သည် IMF ထံတွင် မျက်နှာကောင်း ရရေးအတွက် လိုအပ်သည့် မည်သည့် အရာကိုမဆို ချက်ချင်း လုပ်ဆောင်ရန် အသင့်အနေအထားသို့ ပြင်ဆင်ထားပုံရသည်။

တူနီးရှား သမ္မတကိုင်ဆာအစ်ကိုတွေ့ရစဉ်

ဒေါ်လာ ၁ ဒသမ ၉ ဘီလီယံ ချေးငွေနှင့် ၂၀၂၃ ဘတ်ဂျက်နှစ်အတွက် ငွေကြေး ထောက်ပံ့ပေးရန် IMF နှင့် ကနဦး သဘောတူညီချက် ရရှိခဲ့ပြီးနောက် ဆာအစ် အစိုးရသည် လက်ရှိအချိန်တွင် သဘောတူညီချက် ချမှတ်နိုင်ရန် လိုအပ်ချက်အဖြစ် IMF က သတ်မှတ်ထားသော ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုများသည့် ချိုးခြံချွေတာရေး လုပ်ဆောင်ချက် အသစ်များကို ပြည့်မှီအောင် အရှိန်မြှင့်တင် ဆောင်ရွက်လာသည်။

ထိုလုပ်ဆောင်ချက်များတွင် အစားအစာနှင့် လောင်စာဆီ ထောက်ပံ့မှုကို လုံးဝရပ်ဆိုင်းခြင်း၊ ပြည်သူ့ကျန်းမာရေး၊ ပညာရေးနှင့် လူနေမှုကာကွယ်ရေး အသုံးစရိတ်များကို ဖြတ်တောက်ခြင်းအပြင် နိုင်ငံပိုင် လုပ်ငန်းများကို ပုဂ္ဂလိက လက်သို့ လွဲပြောင်းပေးခြင်းတို့အထိပါ ပါဝင်လာဖွယ် ရှိသည်။

ထိုသို့သော မူဝါဒများက တူနီးရှား၏ စီးပွားရေးကို ဆွဲတင်ရန် ပြည်သူများ ထိခိုက် ခံစားနေရမှုများအား အဆုံး သတ်ပေးရန် မစွမ်းသာသည်မှာ သေချာသည်။ ထိုအချက်များအပြင် ချိုးချံချွေတာရေး မူဝါဒများသည် တစ်ခါတစ် ရံတွင် သက်ဆိုင်ရာ ပြည်သူများအတွက် ကောင်းကျိုးထက် ဆိုးကျိုးကိုပို၍ ဖြစ်စေသည်ဟုလည်း IMF မှ ပညာရှင် များက ဝန်ခံသည်။

ထိုမူဝါဒများသည် မညီမျှမှုကို မြင့်တက်စေကာ ဆင်းရဲတွင်ကို ပိုနက်စေပြီး စီးပွားရေး အကြပ်အတည်း မကြာခဏ ဖြစ်စေရုံမက အလုပ်လက်မဲ့နှုန်း မြင့်တက်စေခြင်း၊ စီပွားရေး တိုးတက်နိုင်ခြေကို ကန့်သတ်ခြင်းတို့အပြင် လူမှုရေး ဆိုင်ရာ ပေါက်ကွဲမှုဖြစ်စေရန် အကောင်းဆုံး အခြေအနေများကိုလည်း ဖန်တီးပေးသည်။

ထိုသို့သော အခြေအနေမျိုး ဖြစ်နေသော်လည်း အဆိုးထဲမှ အကောင်းဖြစ်စေမည့် အနေအထား တစ်ရပ်ရှိနေသေး သည်။

တူနီးရှားနိုင်ငံ၏ သမိုင်းတစ်လျှောက် တော်လှန်ရေးဆိုင်ရာ ဖြစ်စဉ်များသည် အာဏာရှင် အစိုးရများ၏ ထောက်ခံမှုဖြင့် IMF ၏ ကြားဝင်ဆောင်ရွက်မှုကို တားဆီးရန်ကြိုးစားရင်းဖြင့်အစပြုခဲ့ခြင်းပင် ဖြစ်သည်။

လက်ရှိ တူနီးရှားတွင် ဖြစ်ပွားနေသော ဆန္ဒပြမှုများသည် ချိုးခြံချွေတာရေး လမ်းစဉ်အပေါ် ကန့်ကွက် ဆန္ဒပြ ခဲ့ကြသည့် ယခင်ဖြစ်ရပ်များနှင့် ဆင်တူနေသည်။

၁၉၈၄ ခုနှစ်တွင် တူနီးရှား၌ ပေါင်မုန့်အဓိကရုဏ်း (bread riot) ပေါ်ပေါက်ခဲ့သည်။ IMF ဘက်မှ တောင်း ဆိုသည့် ပေါင်မုန့်ထောက်ပံ့ ခြင်းကို ရပ်တန့်လိုက်ခြင်းအပေါ် ပြည်သူများ ဆန့်ကျင်ကန့်ကွက်ခဲ့ရာ နိုင်ငံရေး ပဋိပက္ခအဖြစ် အသွင်ပြောင်းလာခဲ့ပြီး ၁၉၈၇ ဇိုင်းအယ်လ်အဘီဒိုင် ဘင်အာလီ (Zine El Abidine Ben Ali) ၏ အာဏာသိမ်းမှုကို ဖြစ်စေခဲ့သည်။

တူနီးရှားအလံများကိုတွေ့ရစဉ်

၂၀၀၈ ဂတ်ဖ်ဆာ (Gafsa) မြစ်ဝှမ်း သတ္တုတူးဖော်ရေး လူထုအုံကြွမှုသည် တူနီးရှားသမိုင်း တစ်လျှောက် အကျိုး သက်ရောက်မှု အများဆုံး ပုန်ကန်မှုများမှ တစ်ခုဖြစ်ခဲ့သည်။ တူနီးရှားနိုင်ငံ၏ အထင်ရှားဆုံး ၂၀၁၁ တော်လှန်ရေး သည် IMF ၏ နာမည်ဆိုးဖြင့် ထင်ရှားသော ဖွဲ့စည်းတည်ဆောက်ပုံရေးရာ အစီအစဉ်နှင့်အတူ ဘင်အာလီ အစိုးရ က လိုက်နာဆောင်ရွက်ခဲ့ရာမှ လှုံ့ဆော်မှု ပေါ်ပေါက်လာခဲ့ရခြင်း ဖြစ်သည်။

သမိုင်း အထောက်အထားများအရ IMF ဘက်မှ ချမှတ်ပေးသော ချိုးခြံချွေတာရေး မူဝါဒများကို ကျင့်သုံးမည့် ဆာအစ်၏ ဆုံးဖြတ်ချက်သည် ၎င်း၏အာဏာရှင် စနစ်နှင့် ဒီမိုကရေစီ မဆန်သော အစိုးရတို့၏ လည်ပင်းကို စွပ်မည့် ကြိုးကွင်းအဖြစ် အနှေးနှင့်အမြန် ပြောင်းလဲလာမည်ဖြစ်သည်။

ထိုသို့သော သမိုင်းဆိုင်ရာ သက်သေများစွာ ရှိသော်လည်း ဆာအစ်သည် ၎င်း၏ အာဏာရှင်စနစ်ကို သေချာပေါက် အဆုံးသတ်ပေးမည့် လူမှုရေးရာပေါက်ကွဲမှုကြီး တစ်ခုကို ဖြစ်လာမည့် သတိပေး ချက်များကို လျစ်လျူရှုထားပုံ ရသည်။

ဆာအစ် အစိုးရ၏ စီးပွားရေးပြဿနာများကို ပြေလည်အောင် မဖြေရှင်းနိုင်ခြင်း၊ IMF ၏ အန္တာရယ်များသော တောင်းဆိုမှုများအတိုင်း လိုက်ပါလုပ်ဆောင်ခြင်း စသည့် အခြေအနေများကြောင့် တူနီးရှားပြည်သူများသည် ၎င်း တို့၏ ဒီမိုကရေစီစနစ်ကို ကာကွယ်ရေးအတွက် နောက်ထပ် တစ်ကြိမ် ထပ်မံရုန်းထကြဦးမည်ဖြစ်ကာ ၎င်းတို့အ တွက် ကောင်းမွန် လုံလောက်မှုရှိသော အခြေအနေတစ်ရပ်ကိုဖန်တီးကြဦးမည်လည်းဖြစ်သည်။

တူနီးရှားတွင် နောက်ထပ် လူထုအုံကြွမှုကြီးတစ်ခု မကြာခင် ပေါ်ပေါက်လာတော့မည် ဖြစ်သည်။

Source: Aljazeera

Aljazeera သတင်းဌာနတွင် ဖော်ပြထားသော “Haythem Guesmi ၏ Another uprising is in the making in Tunisia” ဆောင်းပါးကို CNI သတင်းဌာနက ဆီလျှော်အောင် ဘာသာပြန်ဆိုထားပါသည်။