- By CNI
- Category: ဆောင်းပါး
- Hits: 1035
CNI Article
၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၁၂
မြောက်ကိုရီးယားခေါင်းဆောင် ကင်မ်ဂျုံအန်း၏ညီမ ကင်မ်ယိုဂျောင်က “တောင်ကိုရီးယားသမ္မတ ယွန်ဆော့ရွဲ ထံမှ နျူကလီးယား ကင်းစင်ရေးနှင့် စီးပွားရေး လဲလှယ်ကြရန် ကမ်းလှမ်းမှုသည် ကလေးဆန်လှကြောင်း” ပြီးခဲ့သည့်လ၌ တစ်တစ်ခွခွ ဝေဖန်၍ တုံ့ပြန်ခဲ့သည်။
ယွန်၏ ကမ်းလှမ်းမှုသည် အဓိပ္ပာယ်မဲ့လှသည်ဟု သူမက ဒဲ့ဒိုး တုံ့ပြန်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ မြောက်ကိုရီးယား အစိုးရ ပိုင် KCNA သတင်းဌာနမှ ထုတ်ပြန်သော ကြေညာချက်တွင် “မိမိတို့၏ ဂုဏ်ကျက်သရေအတွက် နျူကလီးယားနှင့် စီးပွားရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု လဲလှယ်ရန် အစီအစဉ်သည် အိပ်မက်ဟု ယူဆကြောင်း၊ ယွန်၏ မျှော်လင့်ချက် နှင့် အစီအစဥ်သည် စင်စစ် ရိုးရှင်းလွန်း၍ ကလေးဆန်နေသေးကြောင်း” ပြောကြားခဲ့သည်။
“ပြောင်းဖူးကိတ်လေး စားရဖို့ ကိုယ့်ကံကြမ္မာကို ဘယ်သူမှ လဲမှာ မဟုတ်ဘူး” ဟု ၎င်းက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့ သည်။
ယခုသီတင်းပတ်တွင် မြောက်ကိုရီးယားသည် ၎င်း၏ နျူကလီးယား အခြေအနေကို ပြောင်းပြန်လှန်၍ မရအောင် ဥပဒေတစ်ရပ် အခိုင်အမာ အတည်ပြုခဲ့သည်။
နှစ်ပေါင်း ၁၀၀ ဒဏ်ခတ် ပိတ်ဆို့မှုများနှင့် ရင်ဆိုင်ရလျှင်ပင် လက်နက်များကို မည်သည့်အခါမျှ စွန့်လွှတ်မည် မဟုတ်ကြောင်း ကင်မ်ဂျုံအန်းက ပြောကြားခဲ့သည်။
ပြီးခဲ့သည့် ဇွန်လအထိ မြောက်ကိုရီးယားသည် ယခုနှစ်အတွင်း စံချိန်တင်အောင် ပဲ့ထိန်းဒုံးကျည် ၃၁ စင်းအထိ စမ်းသပ် ပစ်လွှတ်ပြခဲ့သည်။
မြောက်ကိုရီးယား ခေါင်းဆောင်ရဲ့ ညီမ ကင်မ်ယိုဂျောင် (AFP)
၎င်း၏ ဖောင်ဂျီးရီ (Punggye-ri) နျူကလီးယားလက်နက် စမ်းသပ်သည့် နေရာတွင် အဏုမြူထုတ်လုပ်ရေး ပြန်လည် အသက်သွင်းနေသည့် ဂြိုဟ်တုဓာတ်ပုံများ ပြီးခဲ့သည့် မတ်လတွင် ထွက်ပေါ်လာခဲ့သည်။ ထို့နောက် ၃ လအကြာတွင် မြောက်ကိုရီးယားသည် ၎င်း၏သတ္တမမြောက် အကြီးစား နျူကလီးယားစမ်းသပ်မှုကို “အချိန်မရွေး” ပြုလုပ်နိုင်သည်ဟု အမေရိကန်က သတိကြီးကြီးဖြင့် ပြောကြားခဲ့သည်။
ပြီးခဲ့သည့်လက ဆိုးလ်နှင့် ဝါရှင်တန်တို့သည် ကာလအတန်ကြာအောင် ဆိုင်းငံ့ထားခဲ့သည့် ၎င်းတို့၏ တိုက်ရိုက် စစ်ရေး လေ့ကျင့်ရေးမှုကို တဖန်စတင်ခဲ့သည်။ Ulchi Freedom Shield အမည်ရှိ အဆိုပါ စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှု အတွက် ကြိုတင်ပြင်ဆင်မှုအဖြစ် ဆိုးလ်နှင့် ဝါရှင်တန်တို့က ပဏာမ ပူးတွဲစစ်ရေး လေ့ကျင့်ခဲ့ကြသည်။
ယခင်ဩဂုတ်လတွင် တောင်ကိုရီးယားသည် ခရုဇ်ဒုံးကျည်နှစ်စင်းကို ပင်လယ်ဝါဆီသို့ ပစ်ခတ်ပြခဲ့သည်။ တရုတ် နှင့် ရုရှားတို့သည် မြောက်ကိုရီးယားနှင့် လက်ဝါးရိုက်၍ တောင်ကိုရီးယား၏ တံခါးပေါက်တွင် နျူကလီးယား လက်နက်ပိုင်သူ အုပ်စု ၃ ခုအဖြစ် သုံးပွင့်ဆိုင် ဝိုင်းရံထားခဲ့သည်။
အမေရိကန်နဲ့ မြောက်ကိုရီးယား နျူကလီးယားအရေး ဆွေးနွေး(GETTY IMAGES)
ထိုသို့သော အိမ်နီးချင်းများနှင့် နျူကလီးယား စစ်ပွဲများ၏ ခြိမ်းခြောက်မှု ပိုများလာခြင်းတို့ကြောင့် ဉာဏ်ရည်တု (AI) နည်းပညာအင်ဂျင်နီယာ ရှင်ချန်ဂျိုအနေဖြင့် မိမိတို့နိုင်ငံတွင်လည်း နျူလက်နက်များ ရှိသင့်သည်ဟု ယုံကြည် လာခဲ့သည်။
“တကယ်လို့ တောင်ကိုရီးယားက နျူကလီးယားလက်နက် ပိုင်ဆိုင်ထားရင် မြောက်ကိုရီးယားရဲ့ စစ်ရေးနဲ့ သံတမန်ရေး ဦးတည်ချက်တွေ ကျိန်းသေ လိုက်ပြောင်းလဲလိမ့်မယ်” ဟု ရှင်ချန်ဂျိုက Channel News Asia မီဒီယာ၏ Insight ကဏ္ဍသို့ ပြောကြားခဲ့သည်။
AI နည်းပညာရှင် ရှင်ချန်ဂျိုက တောင်ကိုရီးယားအနေဖြင့် နျူကလီးယားလက်နက် ပိုင်ဆိုင်ခြင်းဖြင့် မြောက် ကိုရီးယား၏ အဓိက အားသာချက်ကို ဖယ်ရှားပစ်ရုံသာမက သမားရိုးကျ လက်နက်များနှင့် ပတ်သက် လာလျှင် ခရီးပိုရောက်သွားမည်ဟု သုံးသပ်ပြောကြားခဲ့သည်။
“ဒါကြောင့် အဲဒီလို ပိုင်ဆိုင်သွားမယ်ဆိုရင် မြောက်ကိုရီးယားက အခုထက် လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခတွေကို ပိုသတိ ထားမယ်လို့ ကျနော်ထင်ပါတယ်” ဟု ၎င်းက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။
ထိုအရေးကိစ္စမှာ တောင်ကိုးရီးယားနိုင်ငံသား အများစုနှင့် သက်ဆိုင်ကြောင်း၊ ယခုနှစ် အစောပိုင်းက ကမ္ဘာလုံး ဆိုင်ရာ ချီကာဂိုကောင်စီမှ ထုတ်ဝေသည့် စစ်တမ်းတစ်ခုအရ သိရသည်။
ပြီးခဲ့သည့် ဒီဇင်ဘာလက စစ်တမ်းကောက်ယူခဲ့မှုတွင် တောင်ကိုရီးယား၌ အရွယ်ရောက်ပြီးသူ ၁,၅၀၀ ၏ သဘော ထားကို ဆန်းစစ်ကြည့်ရာ ၎င်းတို့ထဲမှ ၇၁ ရာခိုင်နှုန်းက တောင်ကိုရီးယား၏ ကိုယ်ပိုင် နျူကလီးယားလက်နက် များ တီထွင်ထုတ်လုပ်ရေးကို လိုလားကြသည်။
၅၆ ရာခိုင်နှုန်းကတော့ တောင်ကိုရီးယားတွင် အမေရိကန်၏ နျူကလီးယား လက်နက်များ ဖြန့်ကြက်မှုကို ထောက်ခံခဲ့ကြသည်။ ယင်းစစ်တမ်းတွင် ပါဝင်ဖြေဆိုသူများ၏ ၉ ရာခိုင်နှုန်းသည် အမေရိကန် တပ်ဖြန့်မှုထက် လွတ်လပ်သော လက်နက်ပိုင်ဆိုင်မှုကို လိုလားကြသူပေါင်း ၆၇ ရာခိုင်နှုန်းရှိကြောင်း တွေ့ရသည်။
မြောက်ကိုရီးယား ခေါင်းဆောင်နဲ့ တောင်ကိုရီးယား သမ္မတ ယွန်ဆော့ရွဲ
ယခုရက်ပိုင်း ထွက်ပေါ်လာသော မြောက်ကိုရီးယား၏ ဥပဒေသစ်တွင် နျူကလီယားလက်နက် အသုံးပြုရေးကိစ္စ ကို တိုက်ခိုက်မှု အပါအဝင် ကြိုတင်ကာကွယ်သည့် အနေဖြင့် အကြမ်းဖျင်းသာ ရေးဆွဲထားသည်။
နျူလက်နက်စွန့်လျှင် စီးပွားရေး အကူအညီပေးမည်ဟု ကမ်းလှမ်းလာသော တောင်ကိုရီးယားသမ္မတကို 'ပါးစပ် ပိတ်ထား'ရန် မြောက်ကိုရီးယားက ခပ်ပြတ်ပြတ် ပြောခဲ့သည်။
မြောက်ကိုရီးယားရေးရာ အထူးလေ့လာမှုတက္ကသိုလ်မှ လက်ထောက်ပါမောက္ခ ကင်မ်ဒေါင်ယက်က မြောက် ကိုရီးယား၏ မကြာသေးမီက စမ်းသပ်မှုများသည် သံတမန်ရေးရာ သို့မဟုတ် စေ့စပ်ညှိနှိုင်းရေး ရည်ရွယ်ချက် သီးသန့်သာ မဟုတ်ကြောင်း ယုံကြည်ထားသည်။
“အဲဒီလို မြင်မယ့်အစား သူတို့ရဲ့ နည်းပညာကို ပိုကောင်းလာအောင် ဒီထက် လက်တွေ့ကျတဲ့ ရည်ရွယ်ချက်နဲ့ လုပ်ဆောင်ပုံရတယ်” ဟု ၎င်းက သုံးသပ်သည်။
မြောက်ကိုရီးယားသည် ပေါက်ကွဲစေတတ်သော ပစ္စည်းများ တပြိုင်နက် သယ်ဆောင်ပစ်လွှတ်နိုင်သည့် ဒုံးကျည် ထိပ်ဖူးများကို တီထွင်နေပုံရကြောင်း ၎င်းက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။
“သူတို့ရဲ့နည်းပညာကို ပိုကောင်းအောင် လုပ်နေတာဟာ သူ့ပြည်တွင်းရေး စည်းလုံးညီညွတ်စေပြီး နိုင်ငံရဲ့ လုံခြုံ ရေးအတွက် ပြည်သူတွေရဲ့ စိုးရိမ်ပူပန်မှုတွေကို ဖြေလျှော့ပေးနိုင်ပါတယ်” ဟု ၎င်းက ဆိုသည်။
၂၀၁၈ အမေရိကန်သမ္မတဟောင်း ဒေါ်နယ်ထရမ့်နှင့် ထိပ်သီးဆွေးနွေးပွဲများအပြီးတွင် ပြုံယမ်းအစိုးရသည် အမေရိကန်နှင့် တောင်ကိုရီးယားတို့၏ မျှော်လင့်ချက်များကို ဘေးချိတ်ထားလိုက်ပြီဟု လက်ထောက်ပါမောက္ခ ကင်မ်ဒေါင်ယက်က ရှုမြင်ထားသည်။
မြောက်ကိုရီးယားခေါင်းဆောင်နဲ့ နျူကလီးယားထိပ်ဖူး(GETTY IMAGES)
ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၊ ဟနွိုင်းမြို့ ဒုတိယအကြိမ် အမေရိကန်-မြောက်ကိုရီးယား ထိပ်သီး အစည်းအဝေးမှာ မြောက် ကိုရီးယား ခေါင်းဆောင်က ၎င်း၏ ယောင်ဗြွန်း (Yongbyon) နျူကလီးယားသုတေသနနှင့် ထုတ်လုပ်ရေးစက်ရုံကို ဖျက်သိမ်းဖို့ အမေရိကန်၏ ကမ်းလှမ်းချက်အား သူ့နိုင်ငံအပေါ် ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့မှု အားလုံးကို ရုတ်သိမ်းပေးခြင်း ဖြင့် အပြန်အလှန် အပေးအယူ ဆွေးနွေးခဲ့သည်။
“ အမေရိကန်နဲ့ ဆွေးနွေးကြည့်တော့ မြောက်ကိုရီးယား ခေါင်းဆောင်ဟာ စင်ကာပူကနေ ဟနွိုင်းအထိ နှစ်ကြိမ် လုံး လက်ဗလာနဲ့ ပြန်လာခဲ့တယ်။ လိုက်လျောမိရင် သူ့အတွက် ပြင်းပြင်းထန်ထန် ထိခိုက်စေမယ်လို့ ကျနော် လည်း လက်ခံတယ်။ သူ့စဉ်းစားချက်က အခြေခံအားဖြင့် “မင်း ... ငါ့ကို တစ်ကြိမ် လှည့်စားပြီပြီး။ နောက်တစ်ခါ ဒုတိယကြိမ် ထပ်အလိမ်မခံနိုင်ဘူး” လို့ ဆိုတဲ့သဘော” ဟု လက်ထောက်ပါမောက္ခ ကင်မ်ဒေါင်ယက်က ရှင်းပြခဲ့ သည်။
မည်သို့ပင်ဆိုစေ မြောက်ကိုရီးယား၏ ခြိမ်းခြောက်မှု ကြီးထွားလာနေသော်လည်း ၎င်း၏ အစိုးရသည် ကိုယ်ပိုင် နျူကလီးယား အဟန့်အတားကို လုပ်ဆောင်ရန် အစီအစဉ် မရှိကြောင်း တောင်ကိုရီးယား သမ္မတယွန်က ပြီးခဲ့သည့် လတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။
သို့သော်လည်း သူသည် စစ်တပ်၏ စစ်ဆင်ရေး အစီအစဉ်များကို အဆင့်မြှင့်တင်ရန် အမိန့်ပေးထားသည်။ အကယ်၍ မြောက်ကိုရီးယား၏ ဒုံးကျည်များ တိုက်ခိုက်မှုကို ရင်ဆိုင်ရလျှင် တောင်ကိုရီးယား၏ လက်နက်ရေးရာ အယူအဆသည် အသင့်ပြင်ပြီးသားဟု ပြောလျှင် ရသည်။
ယခုရက်ပိုင်း မြောက်ကိုရီးယား၏ ဥပဒေသစ်တွင် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးဆိုင်ရာ အခန်းကဏ္ဍ၌ တစ်ခုခု အခြေ အနေကြောင့် နျူကလီးယား လက်နက်များဖြင့် တိုက်ခိုက်ခြင်း (သို့မဟုတ်) ၎င်း၏ ခေါင်းဆောင်ပိုင်း အပါအဝင် နိုင်ငံ၏ "ဗျူဟာမြောက်ပစ်မှတ်များ" ကို တွေ့ရှိပါက ကြိုတင်ကာကွယ်မှု အနေဖြင့် နျူကလီးယား တိုက်ခိုက်မှုကို တရားဝင် ခွင့်ပြုထားကြောင်း ရိုက်တာသတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။
ထိုပြဋ္ဌာန်းချက်သည် ရန်လိုသော နျူကလီးယားနိုင်ငံမှ ကျူးကျော်ဝင်ရောက်မှုကို မြောက်ကိုရီးယားအနေဖြင့် တွန်းလှန်ရန် သို့မဟုတ် တိုက်ခိုက်ရန် နျူကလီးယားလက်နက် အသုံးပြုခွင့်ရှိနေပြီ ဖြစ်ပါသတည်း။
Source: Channel News Asia
(Channel News Asia ဝက်ဘ်ဆိုက်တွင် စက်တင်ဘာ ၁၀ ရက် ရက်စွဲဖြင့် လွှင့်တင်ထားသော မူရင်းဆောင်းပါးရှင်များဖြစ်ကြသည့် Neo Chai Chin နှင့် Nicholas Deroose တို့ ၏ရေးသားချက်ကို CNI က ဆီလျော်အောင် ဘာသာပြန်ဆို တင်ဆက်ပေးလိုက်ပါသည်)
- By CNI
- Category: ဆောင်းပါး
- Hits: 1622
CNI Article
၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၁၁
ဗြိတိန်ဘုရင်မကြီး အယ်လိဇဘတ်(၂)ဟာ အသက် ၉၆ နှစ်အရွယ်မှာ ကံကုန်သွားခဲ့ပါပြီ။ ဘုရင်မကြီးဟာဆိုရင် ဗြိတိန်မှာ ဘောလုံး အပါအဝင် ယဉ်ကျေးမှု ကဏ္ဍအားလုံးကို ထိထိမိမိ ကိုင်တွယ်ခဲ့ကာ နှစ်ပေါင်း ၇၀ ကြာ စိုးစံမှု ကို အဆုံးသတ်ခဲ့ပါတယ်။
ဘုရင်မကြီးဟာ ဗြိတိန်ဘောလုံးလောကရဲ့ အကြီးမားဆုံး အခိုက်အတန့်တွေမှာ ပါဝင်ခဲ့ပါတယ်။ အင်္ဂလန်ရဲ့ တစ်ခုတည်းသော ကမ္ဘာ့ဖလား ချန်ပီယံဆုကို ဘုရင်မကြီးက ၁၉၆၆ ခုနှစ်မှာ ဆာဘော်ဘီမိုးဆီ ပေးအပ်ခဲ့ပါတယ်။
သူမဟာ အက်ဖ်အေဖလား ဗိုလ်လုပွဲကို ပုံမှန်တက်ရောက်ခဲ့ပြီး ချန်ပီယံဆုရ အသင်းကို ဂုဏ်ပြုခဲ့ပါတယ်။ ဂိုးလ်ကွန်းက ဘုရင်မကြီး အယ်လိဇဘတ်(၂)နဲ့ ဘောလုံးလောကရဲ့ လှပတဲ့ အခိုက်အတန့်တွေကို ဖော်ပြပေးခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။
၁၉၆၆ ကမ္ဘာ့ဖလားဆုဖလားကို ပေးအပ်ခြင်း
******************************************
နန်းတက်ပြီး ၁၃ နှစ်အကြာမှာ ဘုရင်မကြီး အယ်လိဇဘတ်ဟာ ဂျူလတ်စ်ရီမတ်ဆုဖလားကို ၁၉၆၆ ကမ္ဘာ့ဖလားရ ခဲ့တဲ့ အင်္ဂလန်အသင်းကို ပေးခဲ့ရခြင်းအတွက် အလွန်ကျေနပ် ပျော်ရွှင်နေခဲ့တာပါ။
၂၀၂၀ ဥရောပချန်ပီယံရှစ် ဗိုလ်လုပွဲ မတိုင်ခင်မှာ “လွန်ခဲ့တဲ့ ၅၅ နှစ်က ဘော်ဘီမိုးကို ကမ္ဘာ့ဖလား ဆုဖလားပေးရ တာ ကျမ ကံကောင်းခဲ့ပါတယ်။ နိုင်ငံတကာ ဘောလုံးပြိုင်ပွဲကြီးရဲ့ ဗိုလ်လုပွဲ ရောက်ရှိပြီး အနိုင်ယူဖို့အတွက် ကစားသမားတွေ၊ နည်းပြ အဖွဲ့ဝင်တွေနဲ့ ဝန်ထမ်းတွေက ဘာကိုဆိုလို သလဲဆိုတာကို မြင်တွေ့ခဲ့ရပါတယ်။
အင်္ဂလန် ၁၉၆၆ ကမ္ဘာ့ဖလားရခဲ့စဉ်က ဘော်ဘီမိုးကို ဆုဖလားပေးအပ်နေစဉ်
ဥရောပ ဗိုလ်လုပွဲကို တက်ခဲ့တဲ့အတွက် ကျမနဲ့အတူ ကျမရဲ့ မိသားစုတွေက ဂုဏ်ယူကြောင်း ပေးပို့ချင်ပါတယ်”လို့ ဘုရင်မကြီးက ရေးသားခဲ့တာပါ။
ဝက်စ်ဟမ်းအသင်း ပရိသတ်
***************************
တခြားတော်ဝင်တွေနဲ့မတူဘဲ အယ်လိဇဘတ်(၂)ဟာ သူမ ဘယ်အသင်းကို အားပေးလဲဆိုတာကို ဘယ်တော့မှ လူသိရှင်ကြား ထုတ်ပြောလေ့ မရှိပါဘူး။ ဒါပေမယ့် သူမဟာ ဝက်စ်ဟမ်းအသင်း ပရိသတ်ဆိုတဲ့ ကောလာဟာလ ပျံ့နှံ့နေမှုကိုတော့ မရပ်တန့်နိုင်ခဲ့ပါဘူး။
ဘုရင်မကြီးရဲ့ အိမ်သားတစ်ဦးက သူမကို မီလ်ဝေါအသင်း အားပေးတဲ့သူဖြစ်ကြောင်း ပြောပြတဲ့အချိန်မှာ ဝက်စ်ဟမ်းအသင်းအတွက် သူမရဲ့ ချစ်ခြင်းမေတ္တာတွေကို ထုတ်ဖော်ပြသခဲ့တယ်လို့ ယူဆရကြောင်း ၂၀၀၉ ခုနှစ် မှာ မေရာသတင်းဌာနက ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။
အရင်ကလည်း ဘုရင်မကြီးဟာ အာဆင်နယ်အသင်း ပရိသတ်ဖြစ် ကြောင်း သိခဲ့ရပါတယ်။
ဘောလုံးသမားတွေကို ဂုဏ်ပြုခြင်း
********************************
အယ်လိဇဘတ်ရဲ့ အရေးကြီးဆုံး ယဉ်ကျေးမှု အခန်းကဏ္ဍတွေထဲက တစ်ခုကတော့ နှစ်သစ်ကူး ဂုဏ်ပြုပွဲနဲ့ ဘုရင်မကြီး မွေးနေ့မှာ ဘောလုံးသမား အသီးသီးကို အသိအမှတ်ပြု ဂုဏ်ပြုတာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။
ဆာစတန်လေ မက်သရူးဟာ သူရဲကောင်းဆုရတဲ့ ပထမဆုံး ဘောလုံးသမား ဖြစ်ပါတယ်။ နောက်ပိုင်းနှစ်တွေမှာ အဲလက်စ်ဖာဂူဆန်နဲ့ ဘော်ဘီရော့ဘ်ဆန်တို့လည်း ဂုဏ်ပြုခံခဲ့ရပါတယ်။
ဘောလုံးသမား အများအပြားဟာ OBEs၊ MBEs၊ CBEs တို့ကို ရရှိခဲ့ပြီး ရွိုင်းဟောဒ့်ဆန်၊ ဒေးဗစ်ဘက်ခမ်းနဲ့ မကြာသေးခင်က ဂါရတ်ဘေးလ်တို့ဟာ ဒီ ဆုတံဆိပ်တွေကို ရရှိခဲ့ကြပါတယ်။
အီးမရိတ်ကွင်းဖွင့်အပြီးမှာ အာဆင်နယ်အသင်းနဲ့ တွေ့ဆုံ
*******************************************************
ဘုရင်မကြီးဟာ အာဆင်နယ်အသင်းကြီးကို ဘက်ကင်ဟမ်နန်းတော်ကို ဖိတ်ကြားခဲ့ပါတယ်။ အာဆင်နယ် အသင်း သားတွေနဲ့အတူ လက်ဖက်ရည် သောက်ခဲ့ပြီး ပရီးမီးယားလိဂ်မှာ ဖိတ်ကြားခံရတဲ့ တစ်သင်းတည်းသော အသင်း အဖြစ် မှတ်တမ်းရှိခဲ့ပါတယ်။
အာဆင်နယ်အသင်းနဲ့ ဘုရင်မကြီးတွေ့ဆုံစဉ်
အွန်နရီက “ဒါဟာ အလွန်ကောင်းမွန်ခဲ့ပါတယ်။ ဘုရင်မကြီးက ကျနော်တို့ကို ပေးခဲ့တဲ့ အတွေ့အကြုံကို ဖော်ပြဖို့ အတွက် စကားလုံး မရှိပါဘူး”လို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။
အက်ဖ်အေဆုဖလား ပေးအပ်ခြင်း
*********************************
နန်းသက် အစောပိုင်းနှစ်တွေမှာ ဘုရင်မကြီးကို အက်ဖ်အေဖလား ဗိုလ်လုပွဲတွေမှာ မကြာခဏ တွေ့မြင်ခဲ့ရ ပါ တယ်။ သူမဟာ ၁၉၆၆ ခုနှစ်ကလိုပဲ ဝင်ဘာလေမှာ အသင်းခေါင်းဆောင်ကို အောင်ပွဲခံဖို့ ဆုဖလား ပေးအပ်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။
ဒေးဗစ်ဘက်ခမ်းနဲ့ ဘုရင်မကြီးကိုတွေ့ရစဉ်
ရှုံးနိမ့်ခဲ့တဲ့ အသင်းကို နှစ်သိမ့် စကားပြောဖို့ အတွက်လည်း သူမဟာ ဒီနေရာမှာ ရှိနေခဲ့တာပါ။ ဘုရင်မကြီး အယ်လိဇဘတ်နဲ့ တွေ့ဆုံခြင်းဟာ သူတို့ ကစားသမားဘဝရဲ့ အထင်အရှားဆုံး အရာတွေထဲက တစ်ခုဖြစ်ကြောင်း ကို ဘောလုံးသမားတွေဘက်က ထင်ဟပ်နေကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။
အင်္ဂလန်အမျိုးသမီးအသင်းကို ဂုဏ်ပြုခြင်း
*****************************************
အင်္ဂလန် အမျိုးသမီးအသင်းဟာ ယူရို ၂၀၂၂ ပြိုင်ပွဲမှာ ဗိုလ်စွဲပြီး နိုင်ငံရဲ့ နှစ်ပေါင်း ၆၀ နီးပါးကြာ ဆုဖလား လက်မဲ့ ဖြစ်ခဲ့တာကို အဆုံးသတ်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ဘုရင်မကြီးဟာ ဒီပြိုင်ပွဲမှာ ဗိုလ်စွဲခဲ့တဲ့ အမျိုးသမီးအသင်းကို စာရေးသား ကာ ဂုဏ်ပြုခဲ့ပါသေးတယ်။
အင်္ဂလန်အမျိုးသမီးအသင်း ယူရို ၂၀၂၂ ပြိုင်ပွဲမှာ ဗိုလ်စွဲစဉ်
“ဥရောပချန်ပီယံဆု ဆွတ်ခူးနိုင်ခဲ့တဲ့ သူတွေအားလုံးကို နွေးထွေးစွာ ဂုဏ်ပြုချင်ပါတယ်။ ဒါဟာ အသင်းတစ်ခုလုံး အတွက် ထင်ရှားတဲ့ အောင်မြင်မှုပါ။ ချန်ပီယံဆုနဲ့အတူ သင်တို့ရဲ့ စွမ်းဆောင်ရည်တွေက မှန်ကန်တဲ့ ချီးကျူးမှုကို ရရှိခဲ့ပါတယ်။ ဒါက ဒီနေ့ မိန်းကလေးတွေ၊ အမျိုးသမီးတွေအတွက် အတုယူစရာပါ။ သင်တို့ရဲ့ အားကစားအပေါ် မှာ သက်ရောက်မှုရလဒ်က ဒီရလဒ်လိုမျိုးပဲ သင်တို့ ဂုဏ်ယူနိုင်မယ်လို့ မျှော်လင့်ကြောင်း” ဘုရင်မကြီးက ရေးသား ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။
အခုတော့ ဘုရင်မကြီး အယ်လိဇဘတ်ဟာ သူချစ်ခင်မြတ်နိုးတဲ့ ဘောလုံး အပါအဝင် ဗြိတိန်နိုင်ငံက ယဉ်ကျေးမှု အားကစားပွဲတွေနဲ့ သူချစ်တဲ့ ဗြိတိန်နိုင်ငံသူ/သားတွေကို ထားရစ်ခဲ့ပြီး အဝေးဆုံးကို ထွက်ခွာသွားခဲ့ပါပြီ။
Source: Goal
- By CNI News
- Category: ဆောင်းပါး
- Hits: 995
CNI Article
လန်ဒန်၊ စက်တင်ဘာ ၉
စက်တင်ဘာ ၈ ရက်၌ ဘုရင်မကြီး အယ်လိဇဘတ် (၂) ကွယ်လွန် အနိစ္စရောက်သွားပြီး နောက်ပိုင်း အိမ်ရှေ့စံ မင်းသားဘဝမှ အလိုအလျောက် ဗြိတိန်ထီးနန်း ဆက်ခံလိုက်ပြီဖြစ်သော ဘုရင်ချားလ်စ် (၃)သည် ၎င်း၏ ဘုရင်ဘဝ စတင်သော ပထမဆုံးနေ့တွင် လူထုမိန့်ခွန်း ပြောမည်ဖြစ်ကြောင်း နယူးယောက်တိုင်းမ် သတင်းစာ၏ ဝက်ဘ်ဆိုက်က စက်တင်ဘာ ၉ ရက်၊ ညနေပိုင်းတွင် ရေးသားဖော်ပြသည်။
ဗြိတိန်ထီးနန်း ဆက်ခံပြီဖြစ်သည့် ချားလ်စ်သည် ၎င်း၏မိခင် အယ်လိဇဘတ် ဘုရင်မကြီး ကွယ်လွန်ပြီး နောက် တစ်နေ့တွင် စကော့တလန်ရှိ ဘယ်မော်ရယ် (Balmoral) ရဲတိုက်မှ စက်တင်ဘာ ၉ ရက်တွင် လန်ဒန်မြိုတော်သို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိလာမည်ဟု သိရသည်။
ဘုရင်မကြီးသည် အသက် ၉၆ နှစ်အရွယ်တွင် ကွယ်လွန်သွားခြင်းဖြစ်ပြီး ကမ္ဘာ့သက်တမ်း အရှည်ဆုံး ထီးနန်းစံခဲ့ သူလည်း ဖြစ်သည်။
ဘုရင်မကြီး အယ်လိဇဘတ် ကွယ်လွန်ခြင်း ၀မ်းနည်းအထိမ်းအမှတ်
စက်တင်ဘာ ၉ ရက် နှောင်းပိုင်းတွင် ထုတ်လွှင့်မည်ဟု မျှော်လင့်ရသော ချားလ်စ်၏ ရုပ်သံလိုင်းမှတဆင့် မိန့်ခွန်း သည် ဘုရင်မကြီးအတွက် ထူးထူးခြားခြား အောက်မေ့ဖွယ် ဖြစ်နေလိမ့်မည် ဖြစ်သည်။
သို့သော် ဘုရင်သစ်သည် ယခုသီတင်းပတ် အစောပိုင်းက တက်လာသော ဝန်ကြီးချုပ်သစ် လစ်ဇ်ထရက်စ် (Liz Truss) နှင့် ပရိသတ်ကို လက်ခံတွေ့ဆုံသည့် အခမ်းအနားကိုလည်း ကျင်းပရဦးမည်ဖြစ်ပြီး ဗြိတိန်နိုင်ငံ၏ ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာ (စည်းမျဉ်းခံ) ဘုရင်စနစ်တွင် အုပ်ချုပ်မှု ဆက်လက် တည်မြဲမှုကိုလည်း အာရုံစိုက် ရန်ရှိနေသည်။
ဘုရင်မင်းမြတ် ချားလ် မြို့တော်သို့ မရောက်ရှိမီ သေနတ်ဖောက် အလေးပြုသံများသည် ဟိုင်ဒီပန်းခြံနှင့် အခြားနေရာများမှ လန်ဒန်မြို့တစ်မြို့လုံးကြားအောင် ဘုရင်မကြီး၏ သက်တမ်းကို ရည်စူး၍ အကြိမ် ပေါင်း ၉၆ ကြိမ်၊ ဘုရင်သစ်အတွက် တစ်ကြိမ် စသည်ဖြင့် ပစ်ဖောက်၍ ဂါရဝပြုခဲ့သည်။
ဘုရင်မကြီးသည် လန်ဒန်မြို့တော် ပြင်ပရှိ ဘယ်မော်ရယ် ရဲတိုက်တွင် ကွယ်လွန်သွားခဲ့ရာ ချားလ်စ်လည်း လက်ရှိ မိဖုရားတစ်ဖြစ်လဲ ကြင်ယာတော် ကာမီလာနှင့်အတူ အားချင်းလိုက်သွားခဲ့သည်။
ဘုရင်မကြီး အယ်လိဇဘတ်ကိုတွေ့ရစဉ်
ပြီးခဲ့သည့် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် နန်းစံသက် နှစ် ၇၀ ပြည့် အထိမ်းအမှတ် ကာလတွင် ဘုရင်မကြီးသည် ချားလ်စ်နှင့် ကာမီလာတို့ကို ဗြိတိန်နိုင်ငံသားများ လိုလားလက်ခံကြစေရန်အတွက် တော်ဝင်မိသားစုဆိုင်ရာ ထုတ်ပြန်ချက် တစ်စောင် ရေးသားဖြန့်ဝေခဲ့သည်။
ယခုကဲ့သို့ ချားလ်စ် နန်းတက်သောအခါ ယခင်က ကာမီလာအပေါ် လူထု မည်သို့ သဘောထားကြမည်ကို မေးခွန်း ထုတ်စရာ ကောင်းနေသည်။ ချားလ်စ်သည် ဝေလမင်းသမီး ဒိုင်ယာနာနှင့် လက်ထပ်ခဲ့စဉ်က ဗြိတိန်လူထုက လိုလားနှစ်ခြိုက်စွာဖြင့် ၎င်းတို့နှစ်ဦး၏ အချစ်ရေးကို စီးမျောခံစားခဲ့ကြသည်။
နောက်ပိုင်းတွင် ချားလ်စ်သည် ဒိုင်ယာနာနဲ့ ကွာရှင်းခဲ့ပြီး ကာမီလာကို ပြောင်ပြောင်တင်းတင်း လက်ထပ်ခဲ့သည်။ ယခု အခါသမယတွင် ချားလ်စ်သည် ၎င်းနှင့်အတူ ယှဉ်တွဲ၍ ရာဇပလ္လင်ပေါ် တက်မည့် မိဖုရားကို လူထု လိုလားစေ ရန် များစွာ စည်းရုံးဆွဲဆောင်ရဦးမည် ဖြစ်သည်။
ဗြိတိန် ဝန်ကြီးချုပ်အသစ် မစ္စ ထရက်စ် ဘုရင်မကြီး မကွယ်လွန်ခင် တစ်ရက်အလိုက အတည်ပြုချက်ရယူစဉ်
လောလောလတ်လတ် ဝန်ကြီးချုပ် ဖြစ်လာသော မစ္စ ထရက်စ်ကတော့ ရာထူး လက်ခံယူသည့်နေ့တွင် ဘုရင်မ ကြီး မကွယ်လွန်မီ တစ်ရက်အလို နောက်ဆုံး တွေ့ခဲ့ရသူတစ်ဦး ဖြစ်နေခဲ့သည်။
ဘာကင်ဟမ်နန်းတော်တွင် ဘုရင်မကြီးထံမှ အတည်ပြုချက် ရယူပြီးနောက် ဝန်ကြီးချုပ် ဖြစ်လာသူ ထရက်စ် သည် လန်ဒန်မြို့၊ အမှတ် ၁၀ ဒေါင်းနင်းလမ်းနေအိမ်တွင် မိန့်ခွန်းပြောခဲ့ပြီး ဖြစ်သည်။
ဤသို့ဖြင့် ဘုရင်အသစ်၊ ဝန်ကြီးချုပ်အသစ်ဖြင့် ဗြိတိန်နိုင်ငံ၏ ရှေ့ခရီး ဆက်ကြရဦးမည်ဖြစ်သည်။
Source: New York Times
- By CNI
- Category: ဆောင်းပါး
- Hits: 816
CNI Article
၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၄
၂၀၁၈ မှာ အိုင်ဆက်ခ်ဟာ ရှာဖွေရေးမစ်ရှင်တစ်ခုကို လုပ်ဆောင်ခဲ့ပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ ယူရို ၂၀၂၀ ပြိုင်ပွဲမှာ ဆွီဒင် လက်ရွေးစင်နဲ့ ထွန်းထောက်လာခဲ့တဲ့ အိုင်ဆက်ခ်ဟာ အရှေ့အာဖရိကရှိ အီရစ်ထရီးယားကို ခရီးထွက်ခဲ့ပါတယ်။
အိုင်ဆက်ခ်ဟာ ဘောလုံးကျောင်းကို သွားရောက်လည်ပတ်ခဲ့ပြီး သူ့ရဲ့ မျိုးရိုးဇစ်မြစ်ကို ပိုပြီးကောင်းမွန်လာအောင် ကြိုးစားခဲ့ပါတယ်။ အစောပိုင်းနှစ်တွေက သူ့ရဲ့ မိခင်ဖြစ်သူနဲ့ ဖခင်တို့ဟာ ပိုမိုကောင်းမွန်တဲ့ ဘဝကို ရှာဖွေဖို့အ တွက် စစ်ဘေးဒဏ်သင့်ခဲ့တဲ့ အီရစ်ထရီးယားကို စွန့်ခွာခဲ့ကြတာပါ။
အီရစ်ထရီးယားနိုင်ငံဖွား အိုင်ဆက်ခ်နဲ့ သူ့ငယ်ဘ၀ နည်းပြဖြစ်သူနဲ့အတူတွေ့ရစဉ် (The Sun)
အိုင်ဆက်ခ် မွေးဖွားရာ စတော့ဟုမ်းမြို့ အပြင်ဘက် ဆင်ခြေဖုံး ရပ်ကွက်ဖြစ်တဲ့ ဆိုလ်နာကို ပြောင်းရွှေ့နေထိုင် ခဲ့ ကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။ အိုင်ဆက်ခ်ဟာ နတ်ဘုရားကြီးလို့ လူသိများတဲ့ ဇလာတန် အီဘရာဟီမိုဗစ်နဲ့ နှိုင်းယှဉ်ခံရ နေရပြီး အခုအပြောင်းအရွှေ့မှာ နယူးကာဆယ်အသင်းက သူ့ကို ကလပ်စံချိန်တင် ပြောင်းရွှေ့ကြေး ပေါင် ၆၃ သန်း အသုံးပြုပြီး ဆိုစီဒက်ကနေ ခေါ်ယူခဲ့တာပါ။
လွန်ခဲ့တဲ့ ၄ နှစ်က အိုင်ဆက်ခ်ကို ယှဉ်ကျေးမှုနဲ့ အားကစားဆိုင်ရာကော်မရှင်နာ သံအမတ်ကြီး တီခလီက အီရစ်ထရီးယားနိုင်ငံကို လာရောက်ဖို့ ဖိတ်ကြားခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။
သူဟာ ငယ်စဉ်က အီရစ်ထရီးယားနိုင်ငံကို ခဏတာ ပြန်ရောက်ခဲ့ပေမယ့် ပွဲတွေမှာ အောင်မြင်ပြီးနောက် ဒီကို လာရောက်ခြင်း မရှိခဲ့ပါဘူး။ ဆွီဒင်နိုင်ငံမှာ ကြီးပြင်းလာခဲ့တဲ့ အရပ် ၆ ပေ ၄ လက်မရှိ တိုက်စစ်မှူးဟာ သူ့ရဲ့ အီရစ်ထရီးယား ယဉ်ကျေးမှုအပေါ်မှာ အမြဲသစ္စာစောင့်သိသူ ဖြစ်ပါတယ်။
သူဟာ အီရစ်ထရီးယားမှာ နေထိုင်ချိန်အတွင်း ဒေသတွင်း အားကစားကွင်း တစ်ခုမှာ ဘောလုံးဝါသနာပါတဲ့ ကလေးတွေရဲ့ ကစားပွဲကို မကြည့်ရှုခင် အက်စ်မာရာရဲ့ အောက်ခြေ ပရော်ဂျက်တစ်ခုမှာ ပါဝင်လှုပ်ရှားခဲ့ပါတယ်။
အိုင်ဆက်ခ်ဟာ ဒါတွေကို မြင်တွေ့ပြီးနောက် သဘောကျသွားခဲ့ကာ သူ့ရဲ့ ကြီးပြင်းလာမှုကို အမှတ်ရစေခဲ့ပါတယ်။
ဆွီဒင်လက်ရွေးစင်အသင်းမှာ အီဗရာဟီမိုဗစ်နဲ့အတူ တွေ့ရတဲ့ အိုင်ဆက်ခ် (The Sun)
“ကလေးတွေ လေ့ကျင့်ပြီး သူတို့ အနာဂတ် တည်ဆောက်တာ ကျနော်နှစ်သက်ပါတယ်။ ကျနော် ငယ်ငယ်တုန်း ကလည်း ဒီလိုပဲ လုပ်ခဲ့တာပါ။ ကွင်းထဲမှာ ကလေးတွေ အများကြီး ရှိခဲ့ပါတယ်။ ဒါက စိတ်ဝင်စားစရာ ကောင်းတဲ့ ပရော်ဂျက်ဖြစ်ပြီး ကလေးတွေ တိုးတက်လာနိုင်တာ မြင်တွေ့ရတာဟာ ဝမ်းသာဖို့ ကောင်းပါတယ်”လို့ အိုင်ဆက်ခ်က သူ့ရဲ့ သဘောထားကို ပြောပြလာပါတယ်။
၁၉၈၀ ခုနှစ်တွေမှာ ကျောင်းဆရာဖြစ်တဲ့ ဖခင်ဖြစ်သူ တီယာမီဟာ သူ့မိသားစုအတွက် ပိုပြီးတောက်ပတဲ့ အနာဂတ်ကို လိုချင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ အီရစ်ထရီးယားဟာ တိုင်းပြည် လွတ်မြောက်ရေးအတွက် အပြိုင်အဆိုင် ရှိနေတဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေကြားမှာ တိုက်ပွဲဝင်ခဲ့ကြပြီး ကာလကြာရှည် ဖြစ်ခဲ့တဲ့ ပြည်တွင်းစစ်မှာ ပါဝင်ခဲ့ပါတယ်။
တီယာမီနဲ့ ဇနီးသည်တို့ဟာ နိုင်ငံကနေ ထွက်ခွာဖို့ အချိန်တန်ပြီလို့ ဆုံးဖြတ်ခဲ့ပြီးတဲ့နောက်မှာပဲ ဆွီဒင်ကို သွားရောက်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။
အိုင်ဆက်ခ်ဟာ ၁၉၉၉ ခုနှစ် ဆိုလ်နာမှာ မွေးဖွားခဲ့ပြီး ၆ နှစ်သား အရွယ်မှာ ပြည်တွင်း အသင်းဖြစ်တဲ့ AIK နဲ့ လေ့ကျင့်မှု ပြီးမြောက်ခဲ့ပါတယ်။ ဒီနေရာမှာ အိုင်ဆက်ခ်ဟာ အီရစ်ထရီးယား နောက်ခံ သမိုင်းကြောင်းကနေ ဆင်းသက်လာတဲ့ နည်းပြ ဂီဒေးနဲ့ တွေ့ဆုံခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။
ဂီဒေးက “ကျနော်တို့ နှစ်ဦးစလုံးက အီရစ်ထရီးယား နွယ်ဖွားတွေဖြစ်လို့ အထူးနှောင်ကြိုး ဆက်နွယ်နေပါတယ်။ အီရစ်ထရီးယား လူမျိုးတွေက ဂုဏ်ယူကြတယ်၊ လူတွေဟာ မျိုးချစ်စိတ်ရှိပြီး ထက်မြက်ကြပါတယ်။ ပြီးတော့ နောက်ခံ သမိုင်းကြောင်းကလည်း သြဇာရှိပါတယ်။ သူ့အဖေက ဆရာတစ်ယောက်ဖြစ်ပြီး အိုင်ဆက်ခ်က သူ့ မိသားစုဆီကနေ ထောက်ပံ့မှုတွေနဲ့ ချစ်ခြင်းမေတ္တာတွေ အမြဲတမ်း ရရှိပါတယ်”လို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။
အီရစ်ထရီးယားနိုင်ငံကို အလည်ရောက်ခဲ့စဉ်က အိုင်ဆက်ခ် (The Sun)
အသက် ၁၆ နှစ် အရွယ်သာရှိသေးတဲ့ ဆယ်ကျော်သက် အိုင်ဆက်ခ်ဟာ ၂၀၁၆ က ဆွီဒင်ဖလားပွဲစဉ်မှာ AIK အသင်းကြီးအတွက် စတင်ပွဲထွက်ခွင့် ရရှိခဲ့ပါတယ်။ သူဟာ အိုစတာစန့်အသင်းကို အနိုင်ရတဲ့ပွဲမှာ ဂိုးသွင်းနိုင်ခဲ့ပြီး နောက် AIK အတွက် လိဂ်သမိုင်းမှာ အသက်အငယ်ဆုံး ဂိုးသွင်းသူအဖြစ် မှတ်တမ်းတင်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။
အိုင်ဆက်ခ်ဟာ ၁၇ နှစ်ပြည့် မွေးနေ့မှာ မဟာပြိုင်ဘက် ဂျာဂါးဒန်းစ် အသင်းဘက်ကို ၂ ဂိုး သွင်းနိုင်ခဲ့ပြီး ချီးကျူးမှု တွေကို ရရှိခဲ့တာပါ။ သူက ဆွီဒင်ရဲ့ နောက်ထပ် ဇလာတန်ပဲဆိုပြီး ဖော်ပြခံရကာ ပိုမိုကြီးမားတဲ့ မျှော်လင့်ချက် တွေနဲ့ ရှေ့ဆက်နိုင်ဖို့ မျှော်လင့်ခဲ့ပါတယ်။
၂၀၀၇ မှာတော့ အိုင်ဆက်ခ်ဟာ ကြယ်ပွင့်တွေကို ပြုစုပျိုးထောင်တာမှာ နာမည်ကြီးတဲ့ ဒေါ့မွန်အသင်းကို ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ပါတယ်။ အိုင်ဆက်ခ်ဟာ ဒေါ့မွန်အသင်းထံ မပြောင်းရွှေ့ခင် ရီးရယ်လ်အသင်းကို ငြင်းပယ်ခဲ့တယ်လို့ သတင်းတွေ ထွက်ခဲ့ပါတယ်။
“ကျနော့်မှာ ကမ်းလှမ်းမှု တချို့ရှိခဲ့ပေမယ့် ဒေါ့မွန်က ကျနော့်အတွက်တော့ လူငယ်ကစားသမား တစ်ဦးအနေနဲ့ တိုးတက်ဖို့ သင့်တော်တဲ့ နေရာလို့ ထင်ခဲ့ပါတယ်။ ကျနော်နောက်တစ်ဆင့် တက်ချင်ပါတယ်။ ကစားချိန် အနည်း ငယ်ယူပြီး အသင်းကို အကူအညီ ပေးနိုင်မယ်လို့ မျှော်လင့်ကြောင်း” အိုင်ဆက်ခ်က ပြောပါတယ်။
ဒေါ့မွန်အသင်းမှာ အိုင်ဆက်ခ် ကစားခဲ့စဉ် (The Sun)
ဒါပေမယ့် အိုင်ဆက်ခ်ဟာ ဒေါ့မွန်မှာ နည်းပြတွေရဲ့ မျက်နှာသာပေးခြင်းကို မခံရဘဲ နောက်ပိုင်းမှာ ပုံမှန် ကစားခွင့် ရနိုင်ဖို့အတွက် နယ်သာလန်ကလပ် ဝီလျံ II အသင်းထံ အငှားနဲ့ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ပါတယ်။
ဒီကလပ်မှာတော့ အိုင်ဆက်ခ်ဟာ သူ့ရဲ့ အကောင်းဆုံးပုံစံကို ပြန်ရှာဖွေနိုင်ခဲ့ပြီး အသင်းကို ၂၀၀၅ နောက်ပိုင်း ပထမဆုံးအကြိမ် ဒတ်ချ်ဖလား ဗိုလ်လုပွဲ တက်နိုင်အောင် ကူညီနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ သူဟာ မှတ်တမ်းအချို့ကိုလည်း ချိုးဖျက်နိုင်ခဲ့ပြီး ဆစ်တာ့ဒ်အသင်းကို အနိုင်ရတဲ့ပွဲမှာ ပင်နယ်တီ ၃ ဂိုးစလုံး သွင်းယူနိုင်တဲ့ ပထမဆုံး ကစားသမား ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။
ဒါကြောင့် အိုင်ဆက်ခ်ဟာ ပထမဆုံးလိဂ်ပွဲ ၁၂ ပွဲမှာ ၁၂ ဂိုး သွင်းယူနိုင်တဲ့ ပထမဆုံး နိုင်ငံခြားသား ကစားသမား လည်း ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။
၂၀၁၉ မှာတော့ အိုင်ဆက်ခ်ဟာ ဒေါ့မွန်ကနေ ထွက်ခွာပြီး ဆိုစီဒက်အသင်းထံ ပြောင်းရွှေ့သွားခဲ့ပါတယ်။ ပြောင်းရွှေ့ကြေး ပေါင် ၉ သန်း တစ်ပတ်လုပ်ခ ပေါင် ၁၉,၀၀၀ နဲ့ ၅ နှစ် စာချုပ်ချုပ်ခဲ့ပါတယ်။ လာလီဂါမှာတော့ အိုင်ဆက်ခ်ဟာ အထင်ကြီး လောက်စရာကောင်းတဲ့ ခြေစွမ်းတွေကို ဆက်ပြီး ပြသနေခဲ့တာပါ။
ဆွီဒင်ပရိသတ်များကို နုတ်ဆက်နေတဲ့ အိုင်ဆက်ခ် (The Sun)
သူ့ရဲ့ ပထမရာသီက ရီးရယ်လ်အသင်းကို ၃ ဂိုး- ၁ ဂိုးနဲ့ အနိုင်ရခဲ့တဲ့ ကိုပါဒယ်ရေး ကွာတားဖိုင်နယ်ပွဲစဉ်မှာ ဆိုစီဒက်အသင်းအတွက် ၂ ဂိုးသွင်းယူကာ ၁ ဂိုး ဖန်တီးပေးခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ အိုင်ဆက်ခ်ဟာ ဘီလ်ဘာအိုနဲ့ ဒါဘီပွဲစဉ်မှာ ဂိုးသွင်းပြီးနောက် ပရိသတ်တွေရဲ့ ချီးကျူးမှုကို ရရှိခဲ့ပါတယ်။
အိုင်ဆက်ခ်ဟာ ဆိုစီဒက်နဲ့ ပွဲဦးထွက်ရာသီမှာ ကိုပါဒယ်ရေး ဆုဖလားကြီးကို ကိုင်မြှောက်နိုင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ နောက်တစ်ရာသီမှာတော့ အိုင်ဆက်ခ်ဟာ အဆုံးသတ် အပိုင်းကအစ ပိုပြီးကောင်းမွန်လာခဲ့ပြီး လာလီဂါပြိုင်ပွဲမှာ ၁၇ ဂိုးအထိ သွင်းယူနိုင်ခဲ့တာပါ။
သူဟာ နောက်ထပ် စံချိန်တစ်ခုကိုလည်း ချိုးဖျက်နိုင်ခဲ့ပါသေးတယ်။ အဲ့ဒါကတော့ အလာဗတ်စ်ကို ၄ ဂိုး- ဂိုးမရှိနဲ့ ဂိုးပြတ် အနိုင်ရတဲ့ပွဲမှာ အိုင်ဆက်ခ်က ဟတ်ထရစ် ဂိုးသွင်းယူ ခဲ့တာပါ။ ဒါဟာ ၁၉၄၉ က ကာလ်ဆန်ပြီးနောက် လာလီဂါမှာ ပထမဆုံး ဟတ်ထရစ် ဂိုးသွင်းယူနိုင်တဲ့ ဆွီဒင်ကစားသမား ဖြစ်လာခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။
အိုင်ဆက်ခ်ဟာဆိုရင် အခုဆို ပရီးမီးယားလိဂ်ကလပ် နယူးကာဆယ်အသင်းကို ကလပ်စံချိန်တင် ပြောင်းရွှေ့ကြေး နဲ့ ပြောင်းခဲ့ပြီး ပွဲဦးထွက် လီဗာပူးလ်နဲ့ပွဲမှာ ဂိုးသွင်း ယူနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ အဲ့ဒါကြောင့် ထူးချွန်ထက်မြတ်တဲ့ လူငယ် ကစားသမား တစ်ဦးအနေနဲ့ အခုထက်ပိုပြီး စံချိန်တွေ ချိုးဖျက်နိုင်ဖို့ မျှော်လင့်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။
Source: The Sun
- By CNI
- Category: ဆောင်းပါး
- Hits: 1341
CNI Article
၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ သြဂုတ် ၃၀
အခု ဩဂုတ်လ ၃၁ ရက်မှာဆိုရင် ဝေလမင်းသမီး ဒိုင်ယာနာ ကွယ်လွန်ခဲ့တာ နှစ်ပေါင်း ၂၅ နှစ် တိုင်ခဲ့ပြီ ဖြစ်ပါတယ်။
လုံးဝ ပျက်စီးကြေမွနေတဲ့ မာစီးဒီးကား တစ်စီးထဲကနေ အမျိုးသမီးတစ်ယောက်ကို ဆွဲထုတ်လာကြပါတယ်။ အဲဒီ အမျိုးသမီးဟာ သတိလစ်နေပြီး အသက်ရှူဖို့ မနည်းရုန်းကန်နေရပါတယ်။ ပြင်သစ်ဆရာဝန်ကတော့ သူ့ဆီ ရောက်လာတဲ့ အရေးပေါ်လူနာဟာ ဘယ်သူမှန်းဆိုတာ ဂရုမစိုက်အားဘဲ အသက်ကယ်ဖို့ပဲ အာရုံစိုက် နေခဲ့ပါတယ်။
အခု ၂၅ နှစ် ကြာမြင့်ပြီးတဲ့နောက် ဒေါက်တာ ဖရက်ဒါးရစ်မိုင်လိယက်ဟာ ပါရီမြို့တော်၊ အယ်လ်မာဥမင်လိုဏ် ခေါင်း အတွင်းကနေ ၁၉၉၇ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၃၁ ရက်တုန်းက ယာဉ်မတော်တဆမှု ဖြစ်စဉ်နဲ့အတူ ဝေလမင်းသမီး ဒိုင်ယာနာကို အသက်ရှင်လျက်သား နောက်ဆုံး မြင်တွေ့ခဲ့ရသူ ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။
မင်းသမီး ဒိုင်ယာနာကို နောက်ဆုံး ဆေးကုသမှုလုပ်ခဲ့သူ ဒေါက်တာမိုင်လိယက် (AP)
“ဒီလို ဝမ်းနည်းစရာ ကောင်းတဲ့ညမှာ လူတွေက ဒိုင်ယာနာအကြောင်း ပြန်ပြောမိရင်း ကျနော့်နာမည်လည်း တွဲပါ နေမယ်ဆိုတာ ကျနော် နားလည်ပါတယ်” ဟု ဧည့်ခံပွဲတစ်ခုကနေ ညဘက် အပြန်လမ်းမှာ ယာဉ်မတော်တမှုနဲ့ အတူ ရောက်လာတဲ့လူနာကို ကြည့်ခဲ့ရတဲ့ ဒေါက်တာမိုင်လိယက်က ပြောပါတယ်။
“သူ့ရဲ့ နောက်ဆုံးအချိန်တွေအတွက် မကယ်တင်နိုင်ခဲ့လို့ ကျနော့်မှာ တာဝန်မကင်းသလို ခံစားရပါတယ်”လို့ သူက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
အဲဒီညက တိုက်တိုက်ဆိုင်ဆိုင် ဒေါက်တာမိုင်လိယက်ဟာ အခင်းဖြစ်ပွားရာ ဥမင်လိုဏ်ခေါင်းထဲကို ကြိုတင် သိရှိခြင်း မရှိဘဲ မောင်းဝင်လာခဲ့ရာမှာ တစ်နေရာအရောက် မီးခိုးတွေအူပြီး ပျက်စီးနေတဲ့ မာစီးဒီးကားကို ဘွားခနဲ တွေ့လိုက်ရပါတယ်။
“ကျနော် အပျက်အစီးတွေ ကြားထဲ လျှောက်သွားတယ်။ ကားတံခါးဖွင့်ပြီး အထဲကို လှမ်းကြည့်တယ်။ ကျနော် တွေ့ လိုက်ရတာ လူ ၄ ယောက်။ ၂ ယောက်က မသေသေးဘူး။ အသက်ရှူ မဝသလို ဖြစ်နေတယ်။ ကျန်တဲ့ ၂ ယောက်ကတော့ အသက်ရှိနေသေးပေမယ့် စိုးရိမ်ရတဲ့ အခြေအနေဖြစ်နေပြီ” လို့ ဒေါက်တာမိုင်လိယက်က သူကြုံ တွေ့ခဲ့ရတဲ့ မြင်ကွင်းကို ပြန်ပြောင်း ပြောပြလာပါတယ်။
အသက် ၃၀ ကျော် အမျိုးသမီးက မာစီးဒီးကားရဲ့ ကြမ်းပြင်ပေါ်မှာ ဒူးထောက်လျက်သား ခေါင်းငိုက်စိုက်ကျနေတာ မြင်ရပါတယ်။ တော်တော်လေး ခဲခဲယဉ်းယဉ်း အသက်ရှူနေရတဲ့ပုံပါ။ သူ့အတွက် အရေးပေါ် အချိန်ဖြစ်နေပါပြီ။
အဲဒါနဲ့ ဒေါက်တာမိုင်လိယက်ဟာ အရေးပေါ်ဌာနကို အကြောင်းကြားဖို့ သူ့ကားဆီကို ပြေးသွားခဲ့ပြီး အသက်ရှူ အထောက်အကူပြု အိတ်တစ်လုံးကို ဆွဲယူလာခဲ့ပါတယ်။
“သူ သတိလစ်နေတယ်ဗျ။ အသက်ရှူအိတ်ကို တပ်ပေးလိုက်တော့ သူ နည်းနည်းအားပြည့်လာသလို တွေ့ရပေမယ့် ဘာစကားမှ ပြန်မပြောနိုင်တော့ပါဘူး”
အဲဒီလို ကုသပေးခဲ့တဲ့ လူနာအမျိုးသမီးတွေဟာ သန်းနဲ့ချီတဲ့ ဗြိတိန်ပြည်သူတွေ ချစ်ကြတဲ့ ဝေလမင်းသမီး ဒိုင်ယာနာ ဖြစ်တယ်ဆိုတာ နောက်ပိုင်းကျမှ ဒေါက်တာလည်း သိလိုက်ရပါတော့တယ်။
မင်းသမီး ဒိုင်ယာနာ စီးခဲ့တဲ့ မားစီးဒီး တိမ်းမှောက်နေမှု (AP)
မီးသတ်နဲ့ကယ်ဆယ်ရေးသမားတွေ အမြန်ရောက်လာပြီး ဒိုင်ယာနာကို ပါရီမြို့ဆေးရုံကို ခေါ်သွားခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် နောက်ထပ် နာရီအနည်းငယ်အတွင်းမှာပဲ သေဆုံးသွားခဲ့ပါတယ်။ သူမနှင့်အတူ လိုက်ပါလာတဲ့ ဒိုဒီဖာယက်နဲ့ ယာဉ်မောင်းတို့လည်း အလားတူ သေဆုံးခဲ့သွားပါတယ်။
ဒိုင်ယာနာ ကွယ်လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်ပတ်လည်နေ့ ရောက်တိုင်း ထိုသို့ ကြေကွဲစရာ အမှတ်တရများက တဖန် ပြန်လည် ပေါ်ပေါက်လာခဲ့ပါတယ်။ လူတော်တော်များများက အယ်လ်မာဥမင်လိုဏ်ခေါင်းထဲ ကားနဲ့ဖြတ်သန်းမိတိုင်း ဒိုင်ယာနာ အကြောင်းကို ပြောနေကြတုန်းပါ။
ဒိုင်ယာနာရဲ့ ဈာပနအခမ်းအနားကို ဗြိတိန်နိုင်ငံရဲ့ တော်ဝင်မိသားစုနဲ့ ဘာကင်ဟမ်နန်းတော်က တာဝန်ယူ စီစဉ်ပေးခဲ့ ကြပါတယ်။ ခင်ပွန်းသည်ဟောင်း ချားလ်စ်မင်းသားကြီး၊ သားကြီး ဝီလျံ၊ သားငယ် ဟယ်ရီတို့ကိုလည်း ညှိုးငယ်မျက်ဝန်းတွေနဲ့ ဈာပနအခမ်းအနားမှာ တွေ့ခဲ့ရပါတယ်။
ဈာပန အထိမ်းအမှတ် သီချင်းကိုတော့ အယ်လ်တမ်ဂျွန်က “Candle in the Wind” လို့ ရေးစပ်သီကုံးပြီး သူကိုယ်တိုင် စန္ဒရားတီးရင်း သီဆိုခဲ့တာမှာ နားဆင်ကြည့်ရှုသူတိုင်း မျက်ရည်ဝဲခဲ့ရပါတယ်။ အဲဒီသီချင်းဟာ ဈာပနပြီးတဲ့ နောက်မှာလည်း UK တေးလောကနဲ့ ကမ္ဘာ့အနှံ့အပြားကို ပျံနှံ့ထင်ရှားသွားခဲ့ပါတယ်။
ဒီနှစ်မှာတော့ ဒိုင်ယာနာ ကွယ်လွန်ခြင်း နှစ်ပတ်လည်နေ့အတွက် ဗြိတိန်တော်ဝင်မင်းသား ဟယ်ရီက သူ့ရဲ့ ရင်သွေးငယ်လေးတွေ အဘွားဖြစ်သူ မင်းသမီး ဒိုင်ယာနာကို တွေ့ဆုံနိုင်ပါစေလို့ ဆုတောင်းစကားတချို့ ပြောခဲ့ တယ်လို့ ရိုက်တာသတင်းအရ သိရပါတယ်။
မင်းသမီး ဒိုင်ယာနာနဲ့ သားနှစ်ဦး ဟယ်ရီနဲ့ ဝီလျံ (GETTY IMAGES)
ဒီနှစ် ဒီအချိန် ဒီလိုရက်မှာ အမှတ်တရတွေ၊ ချစ်ခြင်းအောက်မေ့ခြင်းတွေနဲ့ ပြည့်နှက်နေတဲ့ နေ့တစ်နေ့ ဖြစ်လိမ့် မယ်လို့လည်း မျှော်လင့်ကြောင်း ဟယ်ရီက ပြောခဲ့ပါတယ်။
မိခင်ဖြစ်သူ ဒိုင်ယာနာ ၁၉၉၇ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၃၁ ရက်မှာ သူ့ရဲ့အဖော် ဒိုဒီဖာယက်နဲ့အတူ ပြင်သစ်နိုင်ငံ၊ ပါရီမြို့၊ အယ်လ်မာဥမင်လိုဏ်ခေါင်းထဲ မာစီးဒီးကားမောင်းပြေးပြီး သတင်းမုဆိုးဓာတ်ပုံဆရာ (ပါပါရာဇီ) တွေကို ရှောင်ရင်းတိမ်းရင်း ကားမှောက်၊ ကွယ်လွန်ခဲ့ချိန်မှာတော့ ဟယ်ရီဟာ ၁၂ နှစ်သားအရွယ်ပဲ ရှိပါသေးတယ်။
ချားလ်စ်မင်းသားနဲ့ ကွာရှင်းပြတ်စဲပြီး ဘာကင်ဟမ်နန်းတော်ကို ဒိုင်ယာနာတစ်ယောက် ကျောခိုင်း စွန့်ခွါလာပြီး နောက်မှာ သားနှစ်ယောက်အပေါ် နွေးထွေးမှုတွေ လျော့ပါးသွားခဲ့ပါတယ်။
“နောက်တစ်ပတ်ဆိုရင် မေမေ ဆုံးက ၂၅ နှစ်ပြည့်ပါပြီ။ မေမေ့ကို ဘယ်တော့မှ မေ့လို့မရမှာ သေချာပါတယ်။ ကျနော်ကတော့ မေမေ့ရဲ့ ပရဟိတအလုပ်တွေနဲ့ အမှတ်ရစရာတွေ ပြည့်နှက်နေတဲ့ နေ့တစ်နေ့ ဖြစ်ချင်ပါတယ်” ဟု ဟယ်ရီက ယခင်သီတင်းပတ်မှာ ထုတ်ဖော်ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
ဘာကင်ဟမ်နန်းတော်ကို ကျောခိုင်းခဲ့ပြီးနောက် ဝေလမင်းသမီး ဒိုင်ယာနာဟာ အိုးမဲ့အိမ်မဲ့ ဖြစ်နေသူတွေ၊ ကလေး သူငယ်တွေနဲ့ HIV, AIDS ဝေဒနာရှင်တွေ အပါအဝင် ပရဟိတလုပ်ငန်းပေါင်းများစွာကို စိတ်ရောကိုယ်ပါ နှစ်မြှုပ်ပြီး ကြိုးစားလုပ်ကိုင်ပေးခဲ့ပါတယ်။
အခုအချိန်မှာ အသက် ၃၇ နှစ်ရှိပြီတဲ့ သားငယ် ဟယ်ရီဟာ ဇနီးသည် အမေရိကန်လူမျိုး မီဂန်နဲ့အတူ ဘဝမှာ လွတ်လပ်အေးချမ်းစွာ နေထိုင်ဖို့ အမေရိကန်နိုင်ငံကို ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ပါတယ်။ ကယ်လီဖိုးနီးယားပြည်နယ်က အိမ်ကြီးတစ်လုံးမှာ သားငယ် အာချီနဲ့ သမီး လီလီဘတ်တို့နဲ့အတူ ဟယ်ရီ အခြေချခဲ့ပြီဖြစ်ပါတယ်။
မင်းသမီး ဒိုင်ယာနာ ကားမှောက်ခဲ့တဲ့ ပြင်သစ်နိုင်ငံ၊ ပါရီမြို့က အယ်လ်မာဥမင်လိုဏ်ခေါင်း (AP)
ဒိုင်ယာနာ သေဆုံးခဲ့တဲ့နောက်ပိုင်း ဟယ်ရီဟာ သူ့အစ်ကို မင်းသားဝီလျံနဲ့အတူတူ ရှိနေခဲ့ပါတယ်။ သူတို့ ညီအစ်ကို နှစ်ယောက်ရဲ့ စိတ်ဒဏ်ရာကို နှစ်ပေါင်းအတန်ကြာအောင် ကုစားခဲ့ရပါတယ်။ သားတော်ကြီး ဝီလျံဟာလည်း အခုဆိုရင် အသက် ၄၀ ထဲ ရောက်နေပါပြီ။
ဖခင်ဖြစ်တဲ့ ချားလ်စ်မင်းသားကြီးကတော့ ဒိုင်ယာနာ သက်ရှိထင်ရှားရှိစဉ်ကတည်းက သူ့အချစ်ဟောင်း ကယ်မီလာနဲ့ပဲ အချိန်ပြည့် ရှိနေခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။
“မေမေ့ လုပ်ဆောင်ချက်တွေအတွက် နေ့စဉ်နေ့တိုင်း တွေးမိတိုင်း ဂုဏ်ယူမိတယ်။ HIV, AIDS လူနာတွေကို မမော နိုင်၊ မပန်းနိုင် မေမေ စောင့်ရှောက်အားပေးခဲ့တယ်။ ကျနော်တို့က ဒါမျိုး လိုက်လုပ်ပြီးတော့ မေမေ့ရဲ့ အမွေအနှစ် ကို အမှတ်ရနေမိမှာပါ” ဟု ဟယ်ရီက ပြောကြားခဲ့သည်။
၁၉၆၁ ခုနှစ်မှာ မွေးဖွားခဲ့တဲ့ ဒိုင်ယာနာဟာ ကွယ်လွန်ချိန်မှာ အသက် ၃၆ နှစ်ရှိပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒိုင်ယာနာရဲ့ ဘဝ ဖြစ်စဉ်ဟာ ဒဏ္ဍာရီပုံပြင် တစ်ပုဒ်လို ခမ်းနားလှပေမယ့် အဖြစ်ဆိုးနဲ့ အဆုံးသတ်ခဲ့ရပါတယ်။
ချောမောလှပတဲ့ တော်ဝင်မျိုးနွယ် … အဲဒီနောက် ကျော်ကြားမှု၊ ခင်ပွန်းသည် သစ္စာဖောက်မှု၊ နာကြည်းခံပြင်းမှု တပွေ့တပိုက် ရှိခဲ့ပေမယ့်လည်း ဒိုင်ယာနာဟာ သူရဲ့ ဖြူစင်ရှင်းသန့်တဲ့ စေတနာမေတ္တာတွေကို အာဖရိကက ငတ်မွတ်နေတဲ့ ကလေးတွေဆီ အရောက်သွားလို့ နှစ်သိမ့်နွေးထွေးပေးခဲ့ပါတယ်။
သက်ရှိထင်ရှား ရှိမယ်ဆိုတော့ ဒီနေ့မှာဆိုရင် သူဟာ အသက် ၆၁ နှစ်အရွယ် တော်ဝင်ဘွားဘွား ဖြစ်နေလောက် ပါပြီ။
မကြာသေးမီက ထွက်ရှိခဲ့တဲ့ Netflix ရဲ့ The Crown ဇာတ်ကားနဲ့ မနှစ်က ထွက်ရှိခဲ့တဲ့ Spencer ဇာတ်ကားတွေ မှာ ဒိုင်ယာနာရဲ့ ပုံရိပ်တွေကို ပြန်ပြောင်း ခံစားခဲ့ကြပါတယ်။
Source: AP, Reuters, Washington Post
- By CNI
- Category: ဆောင်းပါး
- Hits: 812
CNI Article
၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ သြဂုတ် ၂၈
ရှုံးပွဲမရှိ ပရော်ဖက်ရှင်နယ် လက်ဝှေ့မယ်အဖြစ် ဆက်လက် ဖြတ်သန်းနေချိန်မှာ O2 Arena တစ်ဝိုက်ကနေ ကျယ်လောင်တဲ့ ပရိသတ်ထုကြီးက “အလီ၊ အလီ၊ အလီ”ဆိုတဲ့ အော်ဟစ်သံတွေကို ကြားခဲ့ရ တာဖြစ်ပါတယ်။
“ဆိုမာလီအသိုက်အဝန်းရဲ့ အံ့သြစရာကောင်းတဲ့ အရာကတော့ သူတို့ဟာ တစ်ယောက်နဲ့ တစ်ယောက် ကျောထောက်နောက်ခံ ပြုတာပါပဲ။ ကျမရဲ့ လက်ကမ်းကြော်ငြာကို ထုတ်ပြီး ၇၂ နာရီအတွင်းမှာ လက်မှတ်ပေါင်း ၅၀၀ ရောင်းချခဲ့ရပါတယ်။ ရူးသွပ်ဖို့ ကောင်းပါတယ်”လို့ ရမ်လာအလီက BBC Sport ကို ပြောခဲ့တာပါ။
အသက် ၃၂ နှစ်အရွယ်ရှိ သူမဟာ အတွေ့အကြုံ နုနယ်သေးတဲ့ ပရော်ဖက်ရှင်နယ် ဖြစ်နေဆဲ ဖြစ်ပေမယ့် သူမရဲ့ ကြီးမားတဲ့ ဖော်လိုဝါတွေက အားကစားမှာရော အပြင်မှာရော သူမရဲ့ အောင်မြင်မှုတွေကို သက်သေပြသနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။
အလီဟာ စစ်ဘေးသင့် ဆိုမာလီယာကနေ ထွက်ပြေးလာခဲ့ရတဲ့ ကလေးဒုက္ခသည် ဘဝကနေ အပျော်တမ်းအဖြစ် အင်္ဂလိပ် ချန်ပီယံဆုကို ရရှိတဲ့ ပထမဆုံး မွတ်ဆလင် တိုက်ခိုက်ရေးသမား ဖြစ်လာခဲ့တာပါ။ အလီဟာ Vogue ရဲ့ မျက်နှာဖုံးမှာ ပါဝင်ဖို့ ရွေးချယ်ခံရတဲ့ အိုလံပစ်၊ တက်ကြွလှုပ်ရှားသူ၊ စာရေးသူနဲ့ အောင်မြင်တဲ့ မော်ဒယ်လ်တစ်ဦး ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။
သူမရဲ့ နောက်ခံ သမိုင်းကြောင်းဘဝကို အတ္ထုပ္ပတ္တိအဖြစ် ထုတ်လုပ်နေပြီလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ ရမ်လာအလီဟာ ဆော်ဒီမှာကျင်းပတဲ့ ပထမဆုံး ပရော်ဖက်ရှင်နယ် အမျိုးသမီးပွဲစဉ်မှာ ထိုးသတ်ခဲ့ပြီး သမိုင်းတွင်မယ့် နိုင်ပွဲကို ရယူနိုင်ခဲ့ပါတယ်။
ဒီပွဲမှာ အူဆက်ခ်နဲ့ ဂျိုရွှာတို့ရဲ့ ပွဲစဉ်က အဓိကပွဲစဉ်အဖြစ် ထိုးသတ်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။
မော်ဒယ်လ် ရမ်လာအလီ
“ဒါဟာ ကြီးမားတဲ့ ဂုဏ်ယူမှုပါ။ ဒီလိုမျိုးက တစ်ကြိမ်တစ်ခါပဲ ဖြစ်တာပါ။ ကျမအတွက်ရော ပြိုင်ဘက်အတွက်ပါ ဒီနာမည်တွေဟာ သမိုင်းမှာ အခိုင်အမာရှိတော့မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ မယုံနိုင်စရာ ကောင်းတဲ့ ခံစားချက်ပါပဲ”လို့ ရမ်လာအလီက ပြောခဲ့တာပါ။
ဆော်ဒီအာရေဗျမှာ တိုက်ခိုက်ဖို့ အလီ ဆုံးဖြတ်ခဲ့တဲ့ အချိန်မှာ နိုင်ငံရဲ့ ညံ့ဖျင်းတဲ့ လူ့အခွင့်အရေး မှတ်တမ်းတွေနဲ့ အမျိုးသမီးတွေအပေါ်မှာ ဆက်ဆံပုံတွေနဲ့အတူ ဆိုရှယ်မီဒီယာပေါ်မှာ ဝေဖန်မှုတွေ ခံခဲ့ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။
အလီက “ ရိုင်းစိုင်းတဲ့ မှတ်ချက်တွေ ရှိပါလိမ့်မယ်။ ဒါတွေဟာ စတင်နေခဲ့ပါတယ်။ ဆော်ဒီမှာ လက်ဝှေ့ထိုးဖို့ ဘာကြောင့် ရွေးချယ်တာလဲ၊ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ အခွင့်အရေးကို ချိုးဖောက်တယ်ဆိုပြီး အစရှိသဖြင့်ပေါ့”လို့ ပြောပါတယ်။
ဆော်ဒီဟာ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်တယ်ဆိုတဲ့ စွပ်စွဲချက်တွေနဲ့ ရင်ဆိုင်နေရပြီး ဒါကို အားကစားနဲ့ ဆေးကြော ကာ နိုင်ငံအတွင်းမှာ နာမည်ကြီး အားကစားပြိုင်ပွဲတွေလုပ်ဖို့ ဘီလီယံနဲ့ချီပြီး သုံးစွဲတယ်လို့ ဝေဖန်သူတွေက ပြောပါတယ်။
အလီက ဆော်ဒီတော်ဝင် မိသားစုတွေက ဒီထိုးသတ်ပွဲကို တောင်းဆိုခဲ့ပြီး သူမရဲ့ တိုးတက်မှုကို ပြသနေတယ်လို့ ယုံကြည်နေခဲ့တာပါ။
“အပြောင်းအလဲလုပ်ဖို့ ကြိုးစားနေတဲ့ နိုင်ငံကို အပြစ်ပြောလို့ မရပါဘူး။ ကျမဟာ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ အခွင့်အရေး အတွက် ကြိုးစားနေတဲ့သူ ဖြစ်တာကြောင့် ဒီလို အမျိုးသမီး အခွင့်အရေးကို ပြောင်းလဲဖို့ ကြိုးစားနေတဲ့ နိုင်ငံကို ဘာကြောင့် မထောက်ခံနိုင်ရမှာလဲ”လို့ ပြောပါတယ်။
လက်ဝှေ့မယ် ရမ်လာအလီ
ရမ်လာအလီရဲ့ အစ်ကို အကြီးဖြစ်သူဟာ ၁၉၉၀ ခုနှစ်အစောပိုင်း ပြည်တွင်းစစ်အတွင်း ဆိုမာလီယာမှာ အသက် ၁၂ နှစ်အရွယ်နဲ့ ကွယ်လွန်ခဲ့ပါတယ်။ သူမရဲ့ မိသားစုဟာ မြို့တော် မိုဂါဒစ်ရှူးကနေ လွတ်မြောက်ခဲ့ကြပါတယ်။
ကင်ညာနိုင်ငံကို ၉ ရက်ကြာ သင်္ဘောစီးပြီး ထွက်ခွာခဲ့ပြီးနောက် လိုက်ပါလာသူအချို့ဟာ အစာငတ်ပြီးသေဆုံး ခဲ့ကြတာပါ။ နောက်ဆုံးမှာတော့ သူတို့တွေဟာ လန်ဒန်မှာ ဒုက္ခသည်အဖြစ် ခိုလှုံခဲ့ကြပါတယ်။
ဆယ်ကျော်သက်အရွယ်မှာ အလီဟာ အဝလွန်နေတာကြောင့် ကျောင်းမှာ အနိုင်ကျင့်ခံခဲ့ရတာပါ။ အဲ့ဒါကြောင့်လည်း ဒေသတွင်း အားကစားရုံကို သွားရောက်ကာ လက်ဝှေ့ သင်တန်းတက်ဖို့ ကြိုးစားခဲ့ပေမယ့် မိသားစုက မကြိုက်လောက်ဘူး အထင်နဲ့ မပြောခဲ့ဘဲ နေခဲ့ပါတယ်။
သူမဟာ ၂၀၁၀ ခုနှစ်ဝန်းကျင်မှာ အပျော်တမ်းပြိုင်ပွဲ မထိုးသတ်ခင် အွန်လိုင်း ဗွီဒီယိုကနေတစ်ဆင့် လက်ဝှေ့ အပေါ်မှာ နစ်မြုပ်စ ပြုလာခဲ့ပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ အစ်ကိုဖြစ်သူက သူမ လေ့ကျင့်မှု ပြုလုပ်နိုင်ဖို့အတွက် ခိုးထွက်လို့ ရအောင် ကူညီပေးခဲ့ပေမယ့် မိသားစုကတော့ ဒါကို သတိထားမိခြင်း မရှိသေးပါဘူး။
မကြာခင်မှာပဲ ရမ်လာအလီဟာ နိုင်ငံသစ်ကို ကိုယ်စားပြုခဲ့ပြီး မိခင်ဖြစ်သူ မသိဘဲ အင်္ဂလိပ် အပျော်တမ်း ပြိုင်ပွဲ တွေမှာ ဆုတွေကို ရယူနိုင်ခဲ့ပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ မိခင်ဖြစ်သူ သိတဲ့အချိန်မှာ အလီကို ဒါတွေကို ရပ်တန့်ဖို့ တားမြစ်ခဲ့ တာပါ။ ဒါပေမယ့် အလီကတော့ ဒီလိုတားမြစ်နေတဲ့ ကြားက မိခင်ဖြစ်သူကို အနိုင်ယူစ ပြုလာခဲ့ပါပြီ။
လက်ဝှေ့မယ် ကြိုးဝိုင်းနဲ့အတူ တွေ့ရသော ရမ်လာအလီ
“လွန်ခဲ့တဲ့ ၂ နှစ်လောက်က ကျမတို့မှာ အချိုးအကွေ့ တစ်ခုရှိခဲ့ပါတယ်။ ကျမ ဒိန်းမတ်ကိုသွားမယ့် ပြိုင်ပွဲမှာ ကံကောင်းပါစေလို့ ဆုတောင်း စကားပြောဖို့ သူမဆီကနေ ဖုန်းဝင်လာခဲ့ပါတယ်။ ကျမ အရမ်းချစ်ရတဲ့သူ တစ်ယောက်က ကျမ အရမ်းချစ်တဲ့ အရာတစ်ခုကို စိတ်ဝင်စားမှန်း သိသွားရတာက ကမ္ဘာပေါ်မှာ အကောင်းဆုံး ခံစားချက် တစ်ခုပါပဲ။ သူမက အခုဆို ကျမကို အလွန် အားပေးနေပါပြီ။ ပြိုင်ပွဲတိုက်ရိုက် ယှဉ်ပြိုင်တာကိုတော့ သူမ မကြည့်ရသေးပေမယ့် Youtube မှာကြည့်ဖို့ နောက်တစ်နေ့အထိ စောင့်ဆိုင်းနေခဲ့ပါတယ်”လို့ ရမ်လာအလီ က ရှင်းပြခဲ့ပါတယ်။
အပျော်တမ်း ကစားသမားဘဝမှာ အလီဟာ အင်္ဂလန်နိုင်ငံကနေ မွေးရပ်မြေ နိုင်ငံသားအဖြစ် ပြောင်းလဲ ခံယူခဲ့ တာပါ။ ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်က ရမ်လာအလီဟာ တိုကျိုအိုလံပစ်ပြိုင်ပွဲမှာ ဆိုမာလီယာနိုင်ငံရဲ့ အလံကိုင်ဖြစ်ခဲ့ပြီး အိုလံပစ် ပြိုင်ပွဲမှာ နိုင်ငံရဲ့ ပထမဆုံး လက်ဝှေ့မယ် ဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်။
“ဒါဟာ ကျမဘဝရဲ့ ဂုဏ်ယူစရာ အကောင်းဆုံး အခိုက်အတန့်တွေထဲက တစ်ခုပါပဲ”လို့လည်း ပြောခဲ့ပါတယ်။
Bafta ဆုရ ထုတ်လုပ်သူ မာဂီဒေးဟာ သူမရဲ့ဘဝအကြောင်းကို ဇာတ်ကားရိုက်ကူးဖို့ စီစဉ်နေချိန်မှာ သူမရဲ့ စိတ် အား ထက်သန်ဖွယ်ကောင်းတဲ့ ဇာတ်လမ်းကို မှတ်တမ်းပြုစုထားတဲ့ စာအုပ်ကို ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်က ထုတ်ဝေခဲ့တာပါ။
ချန်ပီယံခါးပတ်နဲ့ ရမ်လာအလီ
အလီရဲ့ မော်ဒယ်လ် အသက်မွေးဝမ်းကြောင်းကလည်း မြင့်မားလာခဲ့ပြီး တန်ဖိုးကြီးမားတဲ့ ဖက်ရှင်တံဆိပ်တွေ အတွက် အမှတ်တံဆိပ် သံတမန်တစ်ဦး ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ ရမ်လာဟာ သူမရဲ့ လက်ဝှေ့ဘဝအတွက် အလုပ် အများ အပြားကို အာရုံထွေပြား စေတယ်ဆိုပြီး ခံစားရခြင်းတော့ မရှိပါဘူး။ ဆန့်ကျင်ဘက် အနေနဲ့ သူမရဲ့ မော်ဒယ်လ် အလုပ်က ကမ္ဘာကျော်တွေရဲ့ မျှော်မှန်းချက်ကို အကျိုးပြုတယ်လို့ ပြောခဲ့တာပါ။
“ရိုးရိုးသားသားပြောရရင် အမျိုးသမီးတွေဟာ အမြဲတမ်း အားကစားသမား ဖြစ်ဖို့အတွက် လုံလောက်တဲ့လစာ မရ ရှိကြပါဘူး။ ကျမကတော့ တခြားအရာတွေကိုလည်း လုပ်ဆောင်တဲ့အတွက် အမြဲတမ်း အားကစားသမား ဖြစ်ခွင့် ရခဲ့ပါတယ်။ အချိန်ပြည့်လည်း လေ့ကျင့်နိုင်တယ်။ ကမ္ဘာ့အဆင့်မီ နည်းပြတွေနဲ့ လက်တွဲခွင့် ရဖို့အတွက် လော့စ်အိန်ဂျလိစ် ကနေ ရုန်းထွက်နိုင်အောင် အခွင့်အရေးတွေလည်း ပေးပါတယ်။ မော်ဒယ်လ်၊ ဖက်ရှင် လောက က မယုံနိုင်လောက်အောင်ကို အထောက်အကူ ပြုပါတယ်”လို့ ရမ်လာအလီက ပြောပါတယ်။
ရမ်လာအလီဟာ ပရော်ဖက်ရှင်နယ် လက်ဝှေ့ပွဲပေါင်း ၇ ပွဲ ထိုးသတ်ထားခဲ့ပြီး ရာနှုန်းပြည့် အနိုင်ရရှိထားသူ ဖြစ်ပါ တယ်။
Source: BBC