သတင်းဆောင်းပါး

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်နဲ့ မြောက်ပိုင်းလက်နက်ကိုင် ခေါင်းဆောင်များကို တွေ့ရစဉ်

: By CNI; Category: ဆောင်းပါး; Hits: 2575

CNI Article

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ သြဂုတ် ၃၀

မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဖက်ဒရယ်ကို ခွဲထွက်ရေးဟုဆိုကာ တပ်မတော်က ၁၉၆၂ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂ ရက်နေ့မှာ အာဏာ သိမ်းခဲ့သည်။

ထိုစဉ်အချိန်က ဝန်ကြီးချုပ် ဦးနု လက်ထပ် ဒီမိုကရေစီ အပြည့်အဝရနေချိန်ကာလဖြစ်သည်။

သို့သော် အုပ်ချုပ်ရေး အာဏာနှင့် သယံဇာတခွဲဝေရေး မညီမျှမှုများကြောင့် ဗမာမဟုတ်သော တိုင်းရင်းသား လူမျိုးများသည် ဖက်ဒရယ်စနစ်ကို ကျင့်သုံးပြီး အုပ်ချုပ်ရေး အာဏာနှင့် သယံဇာတအရင်းအမြစ် ပိုင်ဆိုင်ခွင့် ခွဲဝေရေးကို တောင်းဆိုခဲ့သည်။

ထိုသို့ တောင်းဆိုသည့် ဖက်ဒရယ်စနစ်သည် ခွဲထွက်ရေး တောင်းဆိုခြင်းနှင့် တိုင်းပြည် ပြိုကွဲအောင် လုပ်ခြင်း ဆိုကာ ဦးနေဝင်း ဦးဆောင်သည့် တပ်မတော်က အာဏာသိမ်းကာ ဖက်ဒရယ်ဆိုသည့် အသံကို တိတ်ဆိတ်သွား အောင် လုပ်ပစ်ခဲ့သည်။

ထို့နောက် ဦးသိန်းစိန် အစိုးရလက်ထက် ရောက်လာသည့်အခါမှာတော့ ငြိမ်းချမ်းရေး ဆိုသည့် စကားလုံးနှင့်အတူ ဖက်ဒရယ်စနစ်ကို လက်ခံကြောင်း တပ်မတော်က ထုတ်ဖော် ပြောကြားလာခဲ့သည်။

သို့သော် ၂၀၁၂ ခုနှစ်ကနေ စတင်ခဲ့သော ငြိမ်းချမ်းရေး တည်ဆောက်မှုနှင့် ဖက်ဒရယ်စနစ် အကောင်အထည် ဖော်မှုက ယနေ့(၂၀၂၄ ခုနှစ်)ထိ မအောင်မြင်သေးပါ။

ထို့နောက် မြန်မာနိုင်ငံသည် တရားဥပဒေ စိုးမိုးမှုများ နိုင်ငံတစ်ဝန်း ပျက်စီးလာပြီး လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခက ပိုမိုကြီးထွားခဲ့သည်။

အလားတူ တပ်မတော်၏ စစ်အင်အားသည်လည်း အားနည်းလာသလို အုပ်ချုပ်ရေးပိုင်းမှာလည်း အားနည်းမှုများ ဖြစ်လာသည်။

ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နဲ့ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်ကို တွေ့ရစဉ်

ထို့ကြောင့် လက်နက်ကိုင် တိုက်ခိုက်နေသူများသည် ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စု တည်ဆောက်ရေး ဆိုသော စိတ်ကူး စိတ်သန်းများကနေ ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းခွင့်နှင့် ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ဆိုသော စကားလုံးများကိုသုံးကာ အကောင်အထည်ဖော်လာခဲ့သည်။

ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းခွင့် (Self-determination)သည် ခွဲထွက်ခွင့်ထိရှိသော Self-determination နှင့် ခွဲထွက်ခွင့်ထိ မရှိသော Self-determination ဆိုပြီး ရှိသည်။

လက်နက်ကိုင် တိုက်ခိုက်လျက်ရှိသည့် EAO များ သည် ခွဲထွက်ခွင့်မရှိသော Self-determination ကို ပြောနေ သူများရှိသလို ခွဲထွက်နိုင်သည့် Self-determination ကို ပြောနေသူများဆိုကာ ယခင်က ကွဲပြားကြသော်လည်း ယခုကာလမှာ တော့ ကိုယ့်ဘာသာကိုယ် အုပ်ချုပ်ခွင့်ရှိသည့် အဆင့်ထိ ပြောလာကြသည်ကို တွေ့ရသည်။

ရက္ခိုင့်တပ်တော်(AA)က UWSA “ဝ” ထက် မနိမ့်သော အဆင့်အတန်းမျိုးကိုယူမည် သို့မဟုတ် ကွန်ဖက်ဒရေးရှင်း (ကွန်ဖက်ဒရိတ်)အဆင့်အတန်းကို ရအောင်ယူမည်ဟု ပြောထားသည်။

လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဖက်ဒရယ်စနစ်ထက် ကျော်လွန်ပြီး ကွန်ဖက်ဒရေးရှင်းအတင့်အတန်းရရှိထားသော EAO များမှာ “ဝ”ပြည်သွေးစည်း ညီညွတ်ရေးတပ်မတော်(UWSA)၊ အမျိုးသားဒီမိုကရက်တစ် မဟာမိတ်တပ်မတော်-မိုင်းလား (NDAA)တို့ဖြစ်သည်။

ယခု မြန်မာအမျိုးသားဒီမိုကရက်တစ် မဟာမိတ်တပ်မတော်(MNDAA)က စတင် အကောင်အထည်ဖော်နေပြီး ဖြစ်သည်။

ထို့နောက် ရှမ်းပြည်ပြန်လည်ထူထောင်ရေး ကောင်စီ(RCSS)ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်ကြီးယွက်စစ်က “ မိမိတို့ ၇ ဖွဲ့ရဲ့ ထိန်းချုပ်တဲ့ နယ်မြေအသီးသီးတွေမှာ မိမိတို့ ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းခွင့်ရဲ့ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ရေးစနစ်နဲ့ စတင် အုပ်ချုပ် သွားရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ မိမိတို့ ဒေသမှာ ရှိနေကြတဲ့ လူထုတွေအတွက် အုပ်ချုပ်ရေး၊ လုံခြုံရေး၊ စီးပွါးရေး၊ ပညာ ရေး၊ ကျန်းမာရေး၊ စားဝတ်နေရေး အပါအဝင် အခြားဝန်ဆောင်မှု လုပ်ငန်းတွေကို ဆောင်ရွက်သွားမှာ ဖြစ်ပါ တယ်။ ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီပြည်ထောင်စု ကို တဆင့်ပြီးတဆင့် တည်ဆောက်သွားရမှာဖြစ်ပါတယ်။ တဖက်တွင် လည်း မိမိတို့ ၇ ဖွဲ့ကြား မှာ တူတာတွဲလုပ် မတူတာခွဲလုပ်ဆိုတဲ့မူအတိုင်း ဆောင်ရွက်သွားဖို့လိုပါတယ်”ဟု ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁၇ ရက်မှ ၁၉ ရက်နေ့ထိ ကျင်းပသည့် အပစ်ရပ် ၇ ဖွဲ့၏ အစည်းအဝေးမှာ ပြောသွားသည်။

ဗိုလ်ချုပ်ကြီးယွက်စစ်ကို တွေ့ရစဉ်

အလားတူ ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော်(KIA)ဒုဥက္ကဋ္ဌ ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီးဂွမ်မော်ကလည်း တိုင်းရင်းသားများ သည် ၂၀၂၅ ရောက်လာသည့်အခါမှာ ဖက်ဒရယ်ထက် ကျော်လွန်သည့် စဉ်းစားချက်များ ရှိလာမည်ဖြစ်၍ မြန်မြန် ယခုကာလမှာ ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုကို တည်ဆောက်သင့်ကြောင်း ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်၊ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်တို့နှင့် ၂၀၁၈ ခုနှစ်က တွေ့ဆုံစဉ် ပြောခဲ့သည်။

ထို့ပြင် တအာင်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်(TNLA) အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး ဗိုလ်ချုပ် တားဘုန်းကျော်ကလည်း နိုင်ငံတစ်ခုအထိ တည်ထောင်ရန် အခြေအနေဖြစ်လာပါက အဆင်သင့်ဖြစ်အောင် ပလောင်လူမျိုးများ လုပ်ထားရမည်ဟု ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ဩဂုတ် ၁၈ ရက်က ပြောခဲ့သည်။

ဗိုလ်ချုပ်တားဘုန်းကျော်က “ နိုင်ငံရေး ရေချိန်အရ မြှင့်တက်လာမယ်၊ ပထဝီနိုင်ငံရေး အခြေအနေ၊ လက်ရှိ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံရေး အခြေအနေတွေအပေါ် မူတည် သွားပြီးတော့ ဒီနိုင်ငံဟာ ပြည်ထောင်စုတောင် မတည်ဆောက် နိုင်တော့ဘူးဆိုရင် အစိတ်စိတ် အမွာမွာကွဲပြီးတော့ နိုင်ငံငယ်တွေလည်း အများကြီး ထွက်သွားနိုင်တယ်။ ဒါကြောင့်မလို့ ကျနော်တို့လူထုတွေ ကျနော်တို့ တအာင်း (ပလောင်)လူထုတွေလည်း ဒါသေချာ စဉ်းစားဖို့လို တယ်။ ကျနော်တို့ကို ကျနော်တို့ သေချာ ပြင်ဆင်နိုင်ဖို့ လိုတယ်။ ဒီပြည်ထောင်စုနိုင်ငံ တကယ် တည်ဆောက် တဲ့အချိန်မှာ ကျနော်တို့လည်း ပြည်နယ်တစ်ခုအနေနဲ့ ကျနော်တို့လူမျိုး ကျနော်တို့ ကာကွယ်သွားဖို့ ၊ တည် ဆောက် နိုင်ဖို့အတွက် အဆင်သင့် ကျနော်တို့ ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက် သွားဖို့လိုတယ်။ အဲလိုမှ မဟုတ်ဘူး ပြည် ထောင်စု တည်ဆောက်လို့ မရဘူး၊ ပထဝီနိုင်ငံရေး၊ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံရေး တစ်ခုကြောင့် လိုအပ်ချက်ကြောင့် တော် လှန်ရေးတွေ သိပ်အရှိန်မြင့်လာလို့ နိုင်ငံတွေ ထွက်လာမယ်ဆိုလည်း ကျနော်တို့ နိုင်ငံတည်ဆောက်နိုင်ဖို့ အဆင့် လည်း ကျနော်တို့ ပြင်ဆင်သွားဖို့လိုပါတယ်”ဟု ပြောသည်။

အထက်ပါ အခြေအနေများကို ခြုံငုံလေ့လာကြည့်လျှင် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်များသည် လက်ရှိ မြန်မာ့နိုင်ငံရေး အခြေအနေ၊ တပ်မတော်၏ အားနည်းနေမှု၊ လူထု၏ တပ်မတော်ကို ဆန့်ကျင်နေမှု ရေချိန်၊ နိုင်ငံတကာ၏ အခြေအနေ တို့ကို သုံးသပ်ကာ ဖက်ဒရယ်စနစ်ထက် ကွန်ဖက်ဒရေးရှင်း(ကွန်ဖက်ဒရိတ်)ကို တည်ဆောက်ဖို့ ပြင် ဆင်လာနေသည်ဟု တွေ့ရသည်။

MNDAA နဲ့ UWSA ခေါင်းဆောင်များကို တွေ့ရစဉ်

သို့မဟုတ်ပါက ကွန်ဖက်ဒရေးရှင်းထက် သာလွန်သော အတင့်အတန်းမျိုးထိပါ တည်ဆောက်ရန်လည်း စိတ်ကူးနေကြဟန် ရှိနိုင်သည်။

ထို့ကြောင့် တချိန်က ဖက်ဒရယ်စနစ်ကိုတောင် ခွဲထွက်ရေး-တိုင်းပြည်ပြိုကွဲရေးဟု ဆိုကာ အာဏာသိမ်းခဲ့ သည့်အထိ တုန့်ပြန်ခဲ့သော တပ်မတော်သည် ဖက်ဒရယ်စနစ်ထက် သာလွန်သော ကွန်ဖက်ဒရေးရှင်းဖက်ကို အရိပ်လွှမ်းလာသော အခြေအနေကို ဘယ်လို ခံယူပြီးတော့ ဖြေရှင်းမလဲဆိုတာတော့ စိတ်ဝင်စားစရာကောင်းလှ သည်။

နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝိုင်းက မြန်မာနိုင်ငံပြိုကွဲသွားခြင်း သို့မဟုတ် ဗဟိုအာဏာ ပြိုကွဲသွားခြင်းမျိုးကိုတော့ အဖြစ်ခံမည် မဟုတ်ပေ။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ဗဟိုအာဏာ ပြိုကွဲသွားပါက မြန်မာနိုင်ငံသည် နိုင်ငံငယ်များ ပေါ်ပေါက်လာမှာဖြစ်သလို လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းများကြား နယ်မြေလုစစ်ပွဲများ ပေါ်ပေါက်လာမည်ကို စိုးရိမ် ခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။

လက်ရှိတွင်လည်း မြန်မာနိုင်ငံ၏ ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းမှာ TNLA၊ MNDAA၊ KIA၊ PDF၊ UWSA၊ SSPP တို့ကြား လည်းကောင်း၊ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းမှာလည်း KIA၊ AA၊ PDF၊ SNA၊ KNO(kuki)၊ NSCN တို့ကြား လည်းကောင်း၊ ချင်းပြည်နယ်တွင်း AA၊ CNF၊ CND တို့ကြား လည်းကောင်း၊ ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် AA၊ ALP၊ ARSA၊ RSO တို့ကြားလည်းကောင်း၊ မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းမှာ PDF၊ TNLA၊ KIA ကြားလည်းကောင်း နယ်မြေလု စစ်ပွဲများ ဖြစ်ပွားနေသည်။

အဆိုပါ အခြေအနေများကို ခြုံငုံလေ့လာကြည့်ပါက မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စု တည်ဆောက်ရေး ကနေ ကွန်ဖက်ဒရေးရှင်း တည်ဆောက်ရန် ကြိုးပမ်းမှုများသည် အနာဂတ်မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဖြစ်တည်မှုသည် ဘယ်ပုံ ဘယ်နည်း ဖြစ်လာမလဲဆိုတာကို စောင့်ကြည့်ရပေတော့မည်။

Share

powered by social2s

: By CNI; Category: ဆောင်းပါး; Hits: 1464

CNI Sport Article

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ သြဂုတ် ၂၃

ချယ်လ်ဆီးအသင်းဟာ တော့ဒ်ဘိုလီ ဦးဆောင်တဲ့ ပိုင်ရှင်အစုအဖွဲ့က အသင်းကို ဝယ်ယူပြီးကတည်းက ခေါ်ယူ ခဲ့တဲ့ ကစားသမား အများအပြားကြောင့် အခုဆိုရင် အသင်းကြီးလူစာရင်းမှာ ကစားသမားတွေဟာ အလွန်များပြား နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ချယ်လ်ဆီးအသင်းဟာ ဒီနွေရာသီမှာလည်း ကစားသမားသစ်တွေ ခေါ်ယူမှုကို မရပ်တန့်ခဲ့တဲ့အတွက် အခုဆိုရင် အသင်းကြီးမှာ ကစားသမားဦးရေ ၄၀ ကျော် အထိရှိနေတာပါ။

အဲဒါကြောင့် ချယ်လ်ဆီးအသင်းဟာ နွေရာသီ အပြောင်းအရွှေ့ ဈေးကွက်ပိတ်မယ့် သြဂုတ်လ မကုန်ခင်မှာ အသင်းမှာရှိတဲ့ ကစားသမားအချို့ကို ရောင်းချ၊ အငှားချနဲ့ ထွက်ခွာခွင့်ပြုတာတွေကို လုပ်ဆောင်ရမှာဖြစ်ပါတယ်။

ချယ်လ်ဆီးအသင်းဟာ ကစားသမားတွေကို ခေါ်ယူရာမှာ လူငယ်ကစားသမား အများအပြားကို ခေါ်ယူပြီး နှစ်ရှည် စာချုပ်တွေ ချုပ်တာကြောင့် အသင်းအနာဂတ်ဟာ တောက်ပနိုင်မှာဖြစ်ပေမယ့် လက်ရှိအချိန်မှာတော့ ကစား သမား များပြားတဲ့ ပြဿနာတွေကို ကြုံနေရတာပါ။

ချယ်လ်ဆီးအသင်းက ရောင်းချမယ့် ကစားသမားတွေကို တွေ့ရစဉ်

အဲဒါကြောင့် ချယ်လ်ဆီးအသင်းဟာ နာမည်ကြီး ကစားသမားတွေဖြစ်တဲ့ စတာလင်၊ လူကာကူ၊ ဘန်ချီဝယ်လ်၊ ကီပါ၊ ချာလိုဘတ်တို့ကို အသင်းနဲ့ သီးခြားစီ လေ့ကျင့်မှုတွေ ပြုလုပ်စေခဲ့ပြီး ရောင်းချမယ့် စာရင်းထဲကို ထည့်သွင်း ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

ချယ်လ်ဆီးအသင်းနည်းပြ မာရက်စ်ကာ ကိုယ်တိုင်က သူဟာ ကစားသမား အယောက် ၄၀ ကျော်နဲ့ အလုပ်လုပ်မှာ မဟုတ်ဘဲ ၂၁ ဦးနဲ့သာ အလုပ်လုပ်မယ်လို့ ပြတ်ပြတ်သားသား ပြောခဲ့တာပါ။

စတာလင်နဲ့ ဘန်ချီဝဲလ်တို့ဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ရာသီက အသင်းရဲ့အဓိက ကစားသမားတွေဖြစ်ပေမယ့် ဒီရာသီမှာတော့ ရောင်းချခံရမယ့် ကစားသမား စာရင်းထဲကို ရောက်ရှိသွားခဲ့ပြီး ချယ်လ်ဆီးအသင်းဟာ စတာလင်နဲ့ ချာလိုဘတ် တို့ရဲ့ ကျောနံပါတ် ၇ နဲ့ ၁၄ ကို ကစားသမားသစ်တွေဖြစ်တဲ့ ပက်ဒရိုနက်တိုနဲ့ ဂျာအိုဖီးလစ်တို့ကို ပေးခဲ့တဲ့အထိ ပြတ်ပြတ်သားသား လုပ်ဆောင်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

ချယ်လ်ဆီးအသင်းဟာ ကစားသမားများပြားတဲ့ ပြဿနာတွေကြောင့် အကယ်ဒမီ ကစားသမား အများအပြားကို ရောင်းချခဲ့ရပြီး ဒီနွေရာသီမှာဆိုရင် ဂယ်လာဂါ၊ မတ်ဆန်၊ ဟတ်ချင်ဆန်နဲ့ လူးဝစ်ဟောလ်တို့ကို ရောင်းချခဲ့ရ တာပါ။

ချယ်လ်ဆီးအသင်း ပိုင်ရှင် တော့ဒ်ဘိုလီကို တွေ့ရစဉ်

ဘောလုံးပွဲဝေဖန်သုံးသပ်သူအဖြစ် ဆောင်ရွက်နေတဲ့ လီဗာပူးလ်အသင်း နောက်ခံလူဟောင်း ကာရေဂါက ချယ်လ်ဆီးအသင်းရဲ့ အပြောင်းအရွှေ့ မူဝါဒကို ဝေဖန်ခဲ့သလို ကစားသမားတွေကို ချယ်လ်ဆီးအသင်းထံ လာရောက်တာကို ရပ်တန့်ဖို့နဲ့ ချယ်လ်ဆီးအသင်းကိုလည်း ကစားသမားခေါ်တာ ရပ်တန့်ဖို့အထိ တိုက်တွန်းမှုတွေ ပြုလုပ်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ချယ်လ်ဆီးအသင်းရဲ့ ကစားသမား စာရင်းမှာဆိုရင် ဂိုးသမား ၅ ဦး၊ နောက်တန်းမှာ ၁၁ ဦး၊ ကွင်းလယ်မှာ ၇ ဦး၊ ရှေ့တန်းမှာ ၁၀ ဦးအထိရှိပြီး လူကာကူ၊ ကီပါ၊ ဖိုဖာနာ၊ ဘရိုဂျာတို့ အပါအဝင် ကစားသမားအချို့ဟာ ဒီစာရင်း ထဲမှာ မပါဝင်ခဲ့တာပါ။

အဲဒါကြောင့် ချယ်လ်ဆီးအသင်းဟာ လူစာရင်းကို လျှော့ချဖို့အတွက် အသင်းကြီးနဲ့ သီးခြားလေ့ကျင့်မှုတွေ ပြုလုပ် နေတဲ့ ကစားသမား ၁၃ ဦးကို ရောင်းချချင်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ချယ်လ်ဆီးအသင်းဟာ လူကာကူ၊ ကီပါ၊ စတာလင်နဲ့ ဘန်ချီဝဲလ်တို့ အပါအဝင် ဒီကစားသမားတွေကို ပြောင်းရွှေ့ ကြေး ပေါင်သန်း ၃၀၀ ကျော်အထိ သုံးစွဲပြီး ခေါ်ယူခဲ့ပေမယ့် ရောင်းချခဲ့ရင် တစ်ဝက်တောင်ပြန်ရဖို့ မလွယ်ကူ ပါဘူး။

တော့ဒ်ဘိုလီ လက်ထက်မှာ ချယ်လ်ဆီးအသင်းဟာ ကစားသမားတွေ ဝယ်ယူသလောက် ကစားသမားတွေကို ရောင်းချတာမှာ အကျိုးအမြတ်တွေ ရခဲ့ပေမယ့် ဒီတစ်ကြိမ်မှာတော့ အရှုံးပေါ်နိုင်တဲ့ အခြေအနေမှာ ရှိနေတာပါ။

ချယ်လ်ဆီးအသင်း ကစားသမားတွေကို တွေ့ရစဉ်

ဒါပေမယ့် ချယ်လ်ဆီးအသင်းဟာ လူစာရင်းများပြားတဲ့ ပြဿနာကို ဖြေရှင်းဖို့ဆိုရင် အရှုံးအမြတ်တွေကို ကြည့်လို့ မရတော့ဘဲ ရောင်းချမှုတွေ ပြုလုပ်ရတော့မှာ ဖြစ်ပါတယ်။

တော့ဒ်ဘိုလီ ဦးဆောင်တဲ့ ချယ်လ်ဆီးအသင်း ပိုင်ရှင်အစုအဖွဲ့ဟာ အသင်းအောင်မြင်မှုတွေ ရဖို့အတွက် ပြောင်းရွှေ့ကြေးတွေ ထုတ်ပေးနေပေမယ့် အသင်းကတော့ သူ့လက်ထက်မှာ အောင်မြင်မှုရခြင်း မရှိသေးပါဘူး။

ချယ်လ်ဆီးအသင်းဟာ လူငယ်ကစားသမားအချို့ကို အငှားချထားတာတွေရှိသလို ကစားသမားတွေကို နှစ်ရှည် စာချုပ်ချုပ်ထားတာကြောင့် ဒီရာသီမှာ အောင်မြင်မှု မရယူနိုင်ဘူးဆိုရင် ချယ်လ်ဆီးအသင်းပိုင်ရှင် အနေနဲ့ လူစာရင်း များပြားတဲ့ ပြဿနာတွေမဖြစ်အောင် လာမယ့်ရာသီမှာ ကစားသမားသစ်တွေ ခေါ်ယူပေးဖို့ကို စဉ်းစား သွားနိုင်တာပါ။

အဲဒါကြောင့် နည်းပြ မာရက်စ်ကာအနေနဲ့ ချယ်လ်ဆီးအသင်းကို ဒီရာသီမှာ အောင်မြင်မှုတွေ ရရှိအောင် လုပ်ဆောင်ပေးနိုင်မလားဆိုတာ စောင့်ကြည့်ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

Share

powered by social2s

: By CNI; Category: ဆောင်းပါး; Hits: 1694

CNI Article

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၂၃

"ဒေါ်လာက ကျနော်တို့ရဲ့ ငွေကြေးပါ။ ဒါပေမယ့် သင့်အတွက်တော့ ပြဿနာပါ" ဆိုသည့်စကားကို ၁၉၇၁ ခုနှစ်က အမေရိကန်ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီး ဂျွန် ကော်နယ်လီ (John Connally) က စက်မှုထိပ်သီနိုင်ငံ ၂၀ (G-20) အဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံများမှ ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီးများကို ပြောကြားခဲ့သည့် ကမ္ဘာကျော်စကားတစ်ခွန်း ဖြစ်သည်။

အမေရိကန်ဒေါ်လာသည် ကမ္ဘာ့အဓိက နိုင်ငံခြား အရန်ငွေကြေးတစ်ခု ဖြစ်နေသည့်တိုင် ကော်နယ်လီက ထိုအချက်ကို ပွင့်ပွင့်လင်းလင်းဖြင့် တဲ့တိုးပြောခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

၎င်း၏ ပြောကြားချက်သည် ယနေ့အချိန်အထိ မှန်ကန်နေဆဲဖြစ်သည်။ သို့သော် မကြာသေးမီ ဆယ်စုနှစ်များ အတွင်း ကမ္ဘာ့ကုန်သွယ်ရေးနှင့် ဘဏ္ဍာရေးတွင် ဒေါ်လာ၏ အခရာကျသည့် အခန်းကဏ္ဍသည် ပိုမိုအားကောင်း လာခဲ့သည်။

ထို့နောက် ဒေါ်လာသည် ချမ်းသာသည့် နိုင်ငံများထက် ထွန်းသစ်စ-စျေးကွက်နှင့် ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများအတွက် ပြဿနာတစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့သည်။

သို့သော် မကြာသေးမီက အမေရိကန်ဗဟိုဘဏ်နှင့် အခြားတိုးတက်သည့် နိုင်ငံများ၏ ဗဟိုဘဏ်များအကြား ငွေကြေးဆိုင်ရာ မူဝါဒများ ခြားနားချက်များရှိခဲ့ပြီး ချမ်းသာသည့် နိုင်ငံများတွင်လည်း ငွေလဲနှုန်း မတည်ငြိမ်သည့် အခြေအနေများကို ပေါ်ပေါက်စေခဲ့သည်။

အမေရိကန်ဗဟိုဘဏ်၏ မြင့်မားရှည်လျားသည့် ငွေကြေးမူဝါဒ ရပ်တည်ချက်ကြောင့် ထွက်ပေါ်လာသည့် ရိုက်ခတ်မှုများသည် ဂျပန်နိုင်ငံတွင် ပိုမိုသိသာထင်ရှားစေခဲ့သည်။

ဂျပန်အစိုးရသည် ယန်းငွေကြေး၏ တန်ဖိုးများ လျင်မြန်စွာ ကျဆင်းနေမှုကို ဟန့်တားရန်အတွက် နိုင်ငံခြားငွေ လဲလှယ်ရေး စျေးကွက်တွင် ဝင်ရောက်စွက်ဖက်မှုများ လုပ်ဆောင်ခဲ့ရသည်။

ဇွန်လတွင် အမေရိကန်ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီးက ဂျပန်နိုင်ငံကို တရားမျှတမှုမရှိသော နိုင်ငံခြားငွေ လဲလှယ်မှုဆိုင်ရာ လုပ်ဆောင်မှုများအတွက် အမေရိကန်ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီးဌာန၏ "စောင့်ကြည့် စာရင်း" သို့ ထည့်သွင်းခဲ့သည်။

အမေရိကန်သည် ဂျပန်ကို ငွေကြေးခြယ်လှယ်သူအဖြစ် သတ်မှတ်ခြင်း မပြုခဲ့သည့်တိုင် စောင့်ကြည့်စာရင်းတွင် ထည့်သွင်းခဲ့ခြင်းသည် အမေရိကန်၏ အနီးစပ်ဆုံး မဟာမိတ်နိုင်ငံများထဲတွင် ပါဝင်နေသည့် ဂျပန်ကို ပိတ်ဆို့မှု များ ပြုလုပ်မည့် အခြေအနေသို့ ရောက်ရှိသွားစေနိုင်သည်။

ဂျပန်နိုင်ငံအတွင်းက တစ်နေရာကိုတွေ့ရစဉ်

ဂျပန်၏ ယန်းငွေတန်ဖိုးသည် ၂၀၂၁ ခုနှစ်နောက်ပိုင်း ၃ ပုံ ၁ ပုံ ကျဆင်းသွားခဲ့ကာ ဧပြီလအတွင်းက တစ်ဒေါ်လာ လျှင် ယန်း ၁၆၀ ကျော်အထိရှိခဲ့ပြီး ထိုငွေလဲနှုန်းသည် ၃၄ နှစ်အတွင်း အနိမ့်ဆုံးနှုန်းထားဖြစ်ခဲ့သည်။

ထိုသို့ ယန်းငွေတန်ဖိုးများ ကျဆင်းမှုသည် အမေရိကန်နှင့် ဂျပန်အကြား ဘဏ်အတိုးနှုန်း ကွာဟချက်များကြောင့် ဖြစ်သည်။

၂၀၂၂ ခုနှစ် အစောပိုင်းက အမေရိကန်ဗဟိုဘဏ်သည် ငွေကြေးဖောင်းပွမှုကို တားဆီးရန် အတိုးနှုန်းများကို သိသိ သာသာ တိုးမြှင့်ချိန်တွင် ဂျပန်ဗဟိုဘဏ်သည် ပြည်တွင်း ငွေတန်ဖိုးကျဆင်းမှုကို ဖြေရှင်းရန် ကောင်းကျိုးမရှိသည့် အတိုးနှုန်းမူဝါဒကို အပြောင်းအလဲမလုပ်ဘဲ ဆက်လက်ကျင့်သုံးခဲ့သည်။

အထူးသဖြင့် ဂျပန်အာဏာပိုင်များသည် ယန်းငွေတန်ဖိုးကို ပြန်လည်မြင့်တက်စေရန်အတွက် ဧပြီနှင့် မေလများ တွင် ယန်းငွေ ၉ ဒသမ ၈ ထရီလံကို သုံးစွဲခဲ့ပြီး နှစ်လအတွင်း သုံးစွဲခဲ့သည့် ထိုပမာဏသည် ၂၀၂၂ ခုနှစ်က ယန်း ငွေကြေးကို ကာကွယ်ရန် တစ်နှစ်တာ သုံးစွဲခဲ့သည့် ပမာဏ စုစုပေါင်းထက် ကျော်လွန်ခဲ့သည်။

ယန်းငွေတန်ဖိုး ပြန်လည်မြင့်တက်စေရန် ထိုကဲ့သို့ အားထုတ်ကြိုးပမ်းမှုများ လုပ်ဆောင်ခဲ့သည့်တိုင် ယန်းငွေ တန်ဖိုးမှာ ဆက်လက် ကျဆင်းခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ဇူလိုင်လကလည်း ဂျပန်အစိုးရသည် ယန်းငွေကြေးကို ကာကွယ်ရန် ဒေါ်လာ ၃၆ ဘီလျံ သုံးစွဲခဲ့သည်။

ဂျပန်တွင် အရန်ငွေကြေး ဒေါ်လာ ၂၀၀ ဘီလျံမှ ၃၀၀ ဘီလျံရှိသည်ဟု အမေရိကန်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဘဏ် Citigroup က ခန့်မှန်းခဲ့ပြီး ထိုအရန်ငွေကြေးများဖြင့် ယန်းငွေတန်ဖိုး ကျဆင်းမှုကို ကာကွယ်ရန်အတွက် ဒေါ်လာများနှင့် အခြားငွေကြေးများကို ထုတ်ရောင်းခြင်း သို့မဟုတ် အစိုးရငွေတိုက် စာချုပ်များကို ရောင်းချခြင်းတို့ ပြုလုပ်ဖွယ် ရှိသည်ဟု Citigroup က ပြောကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန်ဗဟိုဘဏ်ကို တွေ့ရစဉ်

ပုံမှန်အားဖြင့် နိုင်ငံအသီးသီးရှိ ငွေကြေးမူဝါဒဆိုင်ရာ အာဏာပိုင်အဖွဲ့များသည် ၎င်းတို့၏ ကိုယ်ပိုင်ငွေကြေး တန်ဖိုးများ ကျဆင်းမှုကို ကာကွယ်ရန် ပို့ကုန်ကဏ္ဍကို တိုးမြှင့်ခြင်း၊ စျေးကွက်ပြိုင်ဆိုင်မှုကို မြှင့်တင်ခြင်းတို့ လုပ်ဆောင်လိမ့်မည်ဖြစ်သည်။

ယန်းငွေကြေး၏ တန်ဖိုးကို အမေရိကန်ဒေါ်လာနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါ ၄၆ ရာခိုင်နှုန်းအထိ ရှိစေခဲ့သည့် ၁၉၈၅ ခုနှစ် Plaza Accord သဘောတူညီချက်သည် အမေရိကန်အတွက် အကျိုးရှိစေခဲ့သော်လည်း ဂျပန်၏ စျေးကွက် ပြိုင်ဆိုင်မှုကို လျော့ကျစေခဲ့သဖြင့် ဂျပန်သည် အမေရိကန်တွင် မော်တော်ကားကုမ္ပဏီများ ထူထောင်ရသည့် အခြေအနေသို့ ရောက်ရှိစေခဲ့သည်။

မကြာသေးမီက ဂျပန်ငွေကြေး အာဏာပိုင်များ၏ ပုံမှန်မဟုတ်သည့် လုပ်ဆောင်ချက်များသည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ တည်ငြိမ်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် တစ်နိုင်ငံနှင့် တစ်နိုင်ငံအကြား ငွေကြေးမူဝါဒများ ကွာဟမှုရှိနေခြင်း ၏ ဆိုးကျိုးများကို မီးမောင်းထိုးပြသရာ ရောက်ခဲ့သည်။

ယန်းငွေတန်ဖိုး လျော့ကျမှုသည် ဂျပန်၏ ခရီးသွားကဏ္ဍနှင့် အမေရိကန်သို့ တင်ပို့သည့် ပို့ကုန်ကဏ္ဍကို မြင့်တက် စေခဲ့သော်လည်း အခြားတစ်ဖက်တွင် ငွေလဲနှုန်း မတည်ငြိမ်သည့် ပြဿနာကို ပေါ်ပေါက်စေခဲ့ပြီး ကော်ပိုရိတ် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများကို လျော့ကျစေခဲ့ကာ စက်မှုလုပ်ငန်းများနှင့် ကုန်စည်တင်သွင်းသူများအတွက် ကုန်ကျစရိတ် များ ပိုမိုမြင့်တက်စေခဲ့သည်။

ဂျပန်စီးပွားရေး၏ ထက်ဝက်ကျော်ရှိသည့် ပုဂ္ဂလိက စားသုံးသူကဏ္ဍသည် နှေးကွေးခဲ့သဖြင့် ဂျပန်အစိုးရသည် လက်ရှိဘဏ္ဍာနှစ်အတွင်း နိုင်ငံ့စီးပွားရေး ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု ခန့်မှန်းချက်ကို ၁ ဒသမ ၃ ရာခိုင်နှုန်းမှ ၀ ဒသမ ၉ ရာခိုင်နှုန်းအထိ လျှော့ချခဲ့သည်။

ဂျပန်ယန်းငွေကိုတွေ့ရစဉ်

ဇူလိုင်လ၏ ဒုတိယလဝက်တွင်မူ ယန်းငွေကြေးသည် အမေရိကန်ဒေါ်လာနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ၄ ရာခိုင်နှုန်း မြင့်တက် လာခဲ့ပြီး ထိုနှုန်းထားသည် မတ်လနောက်ပိုင်း အမြင့်ဆုံးနှုန်းထားဖြစ်ခဲ့သည်။

ဇွန်လအတွင်းက အမေရိကန်၏ ညင်သာသည့် ငွေကြေးဖောင်းပွမှု မှတ်တမ်းနှင့် ဇူလိုင်လအတွင်း ပျော့ပြောင်း သည့် အလုပ်သမား စျေးကွက်တို့ကြောင့် အမေရိကန်ဗဟိုဘဏ်သည် အတိုးနှုန်းများကို လျှော့ချရန် စီစဉ်ခဲ့ပြီး နောက် ဂျပန်ယန်းငွေ၏ တန်ဖိုး အနည်းငယ် ပြန်လည်မြင့်တက်လာခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

သို့သော် ချမ်းသာသည့်နိုင်ငံများမှ ဗဟိုဘဏ်များအကြား ငွေကြေးမူဝါဒများ ကွာဟချက်များရှိနေခြင်းသည် အမေရိကန်ဒေါ်လာ၏ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ကြီးမားသည့် အကျိုးသက်ရောက်မှုကို မီးမောင်းထိုးပြသရာ ရောက်နေ သည်။

နိုင်ငံအသီးသီးမှ ငွေကြေးမူဝါဒ ချမှတ်သည့် အာဏာပိုင်များအနေဖြင့် လက်တွဲညီညီဖြင့် သင့်တင့်လျောက်ပတ်စွာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ကြမည့်ဆိုပါက အမေရိကန်ဒေါ်လာသည် နိုင်ငံအားလုံး ရင်ဆိုင်ရမည့် ပြဿနာမဟုတ်ဘဲ ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများသာ ရင်ဆိုင်ရမည့်ပြဿနာ တစ်ခုဖြစ်လာလိမ့်မည်ဖြစ်သည်။

သို့သော် မကြာသေးမီက ဂျပန်၏ ငွေကြေးဖိအားများကြောင့် ဒေါ်လာသည် ချမ်းသာသည့် နိုင်ငံများရော ဆင်းရဲသည့်နိုင်ငံများအတွက်ပါ ပြဿနာတစ်ခု ဖြစ်နေသည်ကို သတိချပ်သင့်ပေသည်။

Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်

Share

powered by social2s

: By CNI; Category: ဆောင်းပါး; Hits: 3715

CNI Sport Article

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ သြဂုတ် ၁၆

ပြင်သစ်အသင်းခေါင်းဆောင် ဘတ်ပီဟာ ရီးရယ်လ်အသင်း ကစားသမားဘဝ ပွဲဦးထွက်အဖြစ် အတ္တလန်တာ အသင်းကို အနိုင်ရခဲ့တဲ့ ဥရောပစူပါဖလားပွဲစဉ်မှာ စတင်ပါဝင်ခဲ့ပါတယ်။

ဘတ်ပီရဲ့ ရီးရယ်လ်အသင်း ကစားသမားဘဝ ပွဲဦးထွက်ဟာ ကောင်းမွန်ခဲ့ပြီး ဂိုးလည်း သွင်းယူနိုင်ခဲ့သလို ဆုဖလားကိုလည်း ကိုင်မြှောက်နိုင်ခဲ့တာပါ။

အဲဒါကြောင့် ဘတ်ပီဟာ ရီးရယ်လ်အသင်းမှာ သူ့ရဲ့ခေတ်ကို ဆုဖလား၊သွင်းဂိုးတွေနဲ့ စတင်နိုင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဘတ်ပီဟာ ဥရောပစူပါဖလားပွဲစဉ်မှာ ပါဝင်ကစားပေးပြီးနောက် ရီးရယ်လ်အသင်းမှာ ကစားဖို့ နှစ်ပေါင်းများ စွာကြာ စောင့်ဆိုင်းခဲ့ရတဲ့ အရာကိုလည်း လက်တွေ့ အကောင်အထည် ဖော်နိုင်ခဲ့တာပါ။

ဘတ်ပီဟာ ရီးရယ်လ်အသင်းဖော်တွေနဲ့ တစ်ပတ်ကျော်သာ လေ့ကျင့်မှုတွေ ပြုလုပ်ရသေးပေမယ့် တွဲဖက်ညီစွာ ကစားနိုင်ခဲ့တာကို မြင်တွေ့ခဲ့ရပါတယ်။

ဘတ်ပီ၊ ဗီနီစီးယက်စ်၊ ဘယ်လင်ဂမ်၊ ရိုဒရီဂိုတို့ရဲ့ တိုက်စစ်အတွဲအဖက်ဟာ ပြိုင်ဘက် အသင်းတွေအတွက် အိပ်မက်ဆိုး ဖြစ်လာဖို့ရှိနေတာပါ။

ဘတ်ပီ ဂိုးသွင်း အောင်ပွဲခံနေစဉ်

ဘတ်ပီဟာ ပီအက်စ်ဂျီအသင်းမှာ ကစားခဲ့ချိန်အတွင်း ၂၅၆ ဂိုး သွင်းယူနိုင်ခဲ့ပြီး ကလပ်အသင်း သမိုင်းမှာ ဂိုးအများဆုံး သွင်းယူထားတဲ့ ကစားသမားအဖြစ် ထိပ်ဆုံးနေရာကနေ ရပ်တည်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဘတ်ပီဟာ ဂိုးသွင်းစွမ်းရည် အပါအဝင် စွမ်းဆောင်ရည်ကောင်းတွေ အများကြီးကို ပိုင်ဆိုင်ထားတဲ့သူ ဖြစ်တာ ကြောင့် ရီးရယ်လ်အသင်းမှာ ဒီလိုမျိုး လုပ်ပြနိုင်ဖို့ မျှော်လင့်နေကြတဲ့ သူတွေလည်း ရှိကြတာပါ။

ဘတ်ပီကတော့ အနိုင်ရဖို့နဲ့ အသင်းတိုးတက်ဖို့က အရေးကြီးတယ်လို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။

ဘတ်ပီက "ကျနော်တို့ဟာ ရီးရယ်လ်မက်ဒရစ်ဖြစ်ပြီး ကန့်သတ်ချက်တွေ မရှိပါဘူး။ ကျနော် ဂိုး ၅၀ သွင်းနိုင်ရင် ဂိုး ၅၀ ပါ။ ဒါပေမယ့် အရေးကြီးဆုံးအရာက အနိုင်ရဖို့နဲ့ အသင်းတိုးတက်ဖို့ပါ။ အဲဒါမှ အသင်းအနေနဲ့ ကျနော်တို့ အနိုင်ရယူနိုင်ပါလိမ့်မယ်"လို့ ပြောခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဘတ်ပီဟာ ရီးရယ်လ်အသင်းဖော်တွေနဲ့ လေ့ကျင့်မှုပြုလုပ်တာ ရက်ပိုင်းပဲ ရှိသေးပေမယ့် အရည်အသွေးရှိတဲ့သူ ဖြစ်တာကြောင့် အသင်းဖော် ဘယ်လင်ဂမ်၊ နည်းပြ အန်ဆယ်လော့တီတို့ရဲ့ ချီးကျူးမှုတွေကိုလည်း ရရှိခဲ့တာပါ။

ဘတ်ပီအနေနဲ့ ဒီချီးကျူးမှုတွေ အပေါ်မှာ သာယာခြင်းမရှိဘဲ ဆက်ပြီး ကြိုးစားအားထုတ်နေမှသာ သူလိုချင်တဲ့ ပစ်မှတ်တွေဆီ အရောက်လှမ်းနိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဘတ်ပီနဲ့ အသင်းဖော်တွေကို တွေ့ရစဉ်

ဘတ်ပီဟာ ပီအက်စ်ဂျီအသင်းမှာ ကစားခဲ့ချိန်က ပြည်တွင်းဖလား အားလုံးကို ရယူနိုင်ခဲ့ပေမယ့် သူအလိုချင်ဆုံး အရာဖြစ်တဲ့ ချန်ပီယံလိဂ် ဆုဖလားကိုတော့ ရယူနိုင်ခဲ့ခြင်းမရှိပါဘူး။

အဲဒါကြောင့် ဘတ်ပီအတွက် ရီးရယ်လ်အသင်းမှာ သူ့ရဲ့ဦးစားပေး ပစ်မှတ်က ချန်ပီယံလိဂ်ဖလား ရယူနိုင်ဖို့ပါ။

ရီးရယ်လ်အသင်းဟာ ချန်ပီယံလိဂ်ပြိုင်ပွဲမှာ ဘုရင်ဖြစ်သလို လက်ရှိချန်ပီယံလည်း ဖြစ်တာကြောင့် ပုံစံအသစ်နဲ့ ပြောင်းလဲကျင်းပမယ့် ဒီနှစ်ပြိုင်ပွဲမှာလည်း ချန်ပီယံဆုရယူနိုင်ဖို့ ရေပန်းစားတဲ့ အသင်းတွေထဲမှာ ပါဝင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဘတ်ပီအတွက် နောက်ထပ် ပစ်မှတ်ကတော့ ရီးရယ်လ်အသင်းမှာ ကစားပြီး ဘောလွန်းဒီအောဆုကို ရယူနိုင်ဖို့ပါ။

ဘတ်ပီဟာ အနာဂတ်မှာ ဘောလွန်းဒီအောဆုကို ရယူနိုင်မယ့် သူတွေထဲက တစ်ဦးအဖြစ် သတ်မှတ်ခြင်း ခံထားရသူ ဖြစ်ပါတယ်။

ဘတ်ပီအနေနဲ့ ဒီဆုကို ရယူနိုင်ဖို့ဆိုရင် ရီးရယ်လ်အသင်းမှာ သူ့ရဲ့အကောင်းဆုံး ခြေစွမ်းတွေကို ပြသပြီး ချန်ပီယံလိဂ်ဖလား အပါအဝင် ဆုဖလားတွေ ရယူနိုင်ဖို့လို အပ်နေတာပါ။

ဘတ်ပီကို တွေ့ရစဉ်

ရီးရယ်လ်အသင်းဟာ သြဂုတ် ၁၉ ရက်မှာ စပိန်လာလီဂါပွဲစဉ်အဖြစ် မာယော့ကာအသင်းနဲ့ ယှဉ်ပြိုင်ရဖို့ ရှိနေပါ တယ်။

ဒီပွဲဟာ ဘတ်ပီအတွက် ရီးရယ်လ်အသင်း ကစားသမားဘဝ ပထမဆုံး လာလီဂါပွဲစဉ်ဖြစ်ပြီး ဥရောပစူပါဖလား ပွဲတုန်းကလိုပဲ ဂိုးသွင်းပြီး မှတ်တမ်းကောင်းတစ်ခုကို ထပ်ပြီးရယူသွားနိုင်မလားဆိုတာ စိတ်ဝင်စားဖို့ ကောင်းနေ တာပါ။

ဘတ်ပီကို ရီးရယ်လ်အသင်း ပရိသတ်တွေက အများကြီး မျှော်လင့်နေကြသလို သူ့ကိုစောင့်ကြည့်ပြီး ဝေဖန်မှုတွေ ပြုလုပ်မယ့်သူ တွေကလည်း အဆင်သင့်ရှိနေကြပါတယ်။

အဲဒါကြောင့် ဘတ်ပီအနေနဲ့ ပါဝင်ကစားခွင့်ရတဲ့ ပွဲတိုင်းကို ထူးရှယ်ခြေစွမ်းမျိုး ပြသနိုင်ဖို့ လိုအပ်နေတာပါ။

ဘတ်ပီအနေနဲ့ ရီးရယ်လ်အသင်း ကစားသမားဘဝ ပွဲဦးထွက်ရာသီမှာ သူမျှော်လင့်ထားသလို အောင်မြင်မှုတွေ ရယူသွားမလား ဒါမှမဟုတ် ရုန်းကန်ရနိုင်လားဆိုတာ စောင့်ကြည့်ရမှာဖြစ်ပါတယ်။

Share

powered by social2s

: By CNI; Category: ဆောင်းပါး; Hits: 3382

CNI Article

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၁၆

မလေးရှားနိုင်ငံ ကွာလာလမ်ပူ (Kuala Lumpur) မြို့တော်တွင် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၄ ရက်မှ ၆ ရက်နေ့အထိ ကျင်းပခဲ့သည့် (၃၇)ကြိမ်မြောက် Asia-Pacific Roundtable: Crisis in an Interregnum ဆွေးနွေးပွဲတွင် ကမ္ဘာ တစ်ဝှမ်းမှ ပညာရှင်များနှင့် ကျွမ်းကျင်သူများသည် ဒေသတွင်း ပဋိပက္ခများနှင့် အငြင်းပွားမှုများ လွှမ်းခြုံပါဝင် သည့် အကြောင်းအရာများကို ဆွေးနွေးခဲ့သည်။

ထိုဆွေးနွေးပွဲတွင် ဂါဇာ၊ ယူကရိန်းပဋိပက္ခနှင့် တောင်တရုတ်ပင်လယ် အရေးတို့ကို အချေအတင် ဆွေးနွေးခဲ့ကြ သည်။

ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ဩဇာလွှမ်းမိုးမှု မြင့်တက်လာသည့် တရုတ်၏ ရပ်တည်ချက်နှင့် အပြုအမူများသည် နိုင်ငံတကာ လုံခြုံရေး အရေးကိစ္စများတွင် စေ့စေ့စပ်စပ် စောင့်ကြည့်ခံခဲ့ရသည်။

သို့သော် မဲခေါင်းမြစ်ကမ်းရိုး တစ်လျှောက်တွင် နေထိုင်သည့် လူပေါင်း သန်း ၅၀ ကျော်၏ စားဝတ်နေရေးများနှင့် ပတ်သက်ပြီး အကြောင်းအရာများကိုမူ လျစ်လျူရှုခဲ့ကြသည်။

ပြီးခဲ့သည့် နှစ်ကတည်းက တောင်တရုတ်ပင်လယ်တွင် တရုတ်နှင့် ဖိလစ်ပိုင်အကြား ထိပ်တိုက်တွေ့မှုများနှင့် တင်းမာမှုများ မြင့်တက်လာသည့် သတင်းများသည် ခေါင်းကြီးပိုင်း သတင်းများ ဖြစ်ခဲ့သည်။

ထိုပြဿနာကြောင့် အာဆီယံအနေဖြင့် ၂၀၁၃ ခုနှစ် မကုန်မီတွင် မကြုံစဖူး ပူးတွဲအစီရင်ခံစာ ထုတ်ပြန်ရသည့် အခြေအနေ အထိ ဖြစ်စေခဲ့သည်။

The Atlantic မဂ္ဂဇင်းကလည်း တောင်တရုတ်ပင်လယ် အငြင်းပွားမှုသည် လျစ်လျူရှုခံထားရသည့် အန္တရာယ် အကြီးဆုံး ပဋိပက္ခဖြစ်ပြီး တောင်တရုတ်ပင်လယ်အရေးကို ပိုပြီး အာရုံစိုက်သင့်ကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။

မဲခေါင်-လန်ချန်း ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု အခမ်းအနားမှာ တရုတ်သံအမတ်ဟောင်းကိုတွေ့ရစဉ်

မည်သို့ပင်ဆိုစေ မဲခေါင်မြစ်၏ အရေးကိစ္စကိုမူ မည်သူကမျှ အလေးထား ပြောဆိုခဲ့ခြင်းမရှိပေ။

တရုတ်နိုင်ငံအတွင်း လန်ချန်း(Lancang) မြစ်ဟု လူသိများသည့် မဲခေါင်မြစ်သည် အာဆီယံနိုင်ငံများဖြစ်သည့် မြန်မာ၊ လာအို၊ ထိုင်း၊ ကမ္ဘောဒီးယားနှင့် ဗီယက်နမ်တို့ကို ဖြတ်သန်းစီးဆင်းနေသည်။

မကြာသေးမီ နှစ်များအတွင်း ထိုမဲခေါင်မြစ်နှင့်ပတ်သက်သည့် အငြင်းပွားဖွယ် ဖြစ်စဉ်များရှိခဲ့ပြီး ဖြစ်စဉ်အများစု တွင် တရုတ်က ပါဝင်ပတ်သက်နေသည်။

တောင်တရုတ်ပင်လယ်၏ နယ်နိမိတ် အငြင်းပွားမှုများထဲတွင် စီးပွားရေး အကျိုးအမြတ်များ၊ လွတ်လပ်စွာ ရေကြောင်းသွားလာခွင့်နှင့် လုံခြုံရေးရှုထောင့်များ ပါဝင်နေပြီး မဲခေါင်မြစ်၏ အရေးကိစ္စမှာမူ လူသားများ၏ ဘဝပေါင်းများစွာအပေါ် တိုက်ရိုက် သက်ရောက်မှုရှိနေသည်။

မဲခေါင်မြစ် အောက်ဘက် မြစ်ဝှမ်းဒေသတွင် လူပေါင်း ၆၅ သန်းနီးပါး နေထိုင်နေပြီး ၎င်းတို့အနက် ၈၀ ရာခိုင်နှုန်း သည် စားဝတ်နေရေးအတွက် မဲခေါင်မြစ်ကို မှီခိုနေရသည်ဟု မဲခေါင်မြစ်ကော်မရှင် (MRC) က ခန့်မှန်းဖော်ပြ ခဲ့သည်။

မဲခေါင်မြစ်ကဲ့သို့ နိုင်ငံအများအပြားကို ဖြတ်သန်းစီးဆင်းနေသည့် မြစ်တစ်စင်းအတွက် ရေဆန်ဘက်ဖြစ်သည့် မြစ်ညာတွင်ရှိသော နိုင်ငံများနှင့် ရေစုန်ဘက်ဖြစ်သည့် မြစ်အောက်ဘက်ပိုင်းတွင် ရှိနေသော နိုင်ငံများအကြား နိုင်ငံရေးရှုပ်ထွေးမှုများ ရှိခဲ့သည်။

မဲခေါင်မြစ်သည် တိဘက် ကုန်းပြင်မြင့်မှစတင်ပြီး အင်ဒိုချိုင်းနား ကျွန်းဆွယ်အတွင်း စီးဆင်းဝင်ရောက်နေသဖြင့် တရုတ်သည် ၎င်း၏ တောင်ဘက်တွင်ရှိသည့် အိမ်နီးချင်း နိုင်ငံများအတွက် ကြီးမားသည့် ခြိမ်းခြောက်မှုတစ်ခု ဖြစ်လာနိုင်သည်။

ထိုအရေးသည် တောင်တရုတ်ပင်လယ်တွင် နယ်နိမိတ် အငြင်းပွားမှုများထက် ပိုမိုကြီးမားသည်။

ထိုသို့ စိုးရိမ်ရမည့် အကြောင်းအရာများ ရှိနေသည့်တိုင် မဲခေါင်းမြစ်အရေးသည် တောင်တရုတ်ပင်လယ်အရေးနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက အလေးအနက်ထားခြင်း မခံခဲ့ရသဖြင့် မဲခေါင်မြစ်အရေး လျစ်လျူရှုခံထားရသည့် အကြောင်းရင်းကို အဖြေရှာရန်လိုအပ်သည်။

မဲခေါင်မြစ်ပေါ်မှာ ဆောက်ထားတဲ့ ဆည်ကိုတွေ့ရစဉ်

တောင်တရုတ်ပင်လယ် အငြင်းပွားမှုသည် အဓိကအားဖြင့် တရုတ်က တစ်ဖက် အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများက တစ်ဖက်ဖြစ်ပြီး အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများက ဘုံအကျိုးစီးပွားအတွက် တရုတ်ကို ဆန့်ကျင်နေခြင်းဖြစ်သည်။

မဲခေါင်မြစ်အရေးသည် ပိုမိုနက်နဲသိမ်မွေ့ပြီး အရှေ့တောင်အာရှ နိုင်ငံများအကြား မတူကွဲပြားသည့် အကျိုးစီးပွား များ ရှိနေနိုင်သည်။

လာအိုသည် တရုတ်နှင့် ထိုင်းတို့၏ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများဖြင့် ရေအားလျှပ်စစ် ထုတ်လုပ်မည့် ဆည်များ တည်ဆောက် ကာ လျှပ်စစ်ဓာတ်အားများကို ဗီယက်နမ်၊ တရုတ်နှင့် ထိုင်းသို့ ပြန်လည်ရောင်းချနေသည်။

လာအိုတွင် အငြင်းပွားဖွယ် အကောင်းဆုံးဖြစ်သည့် Xayaburi Dam ဆည် တည်ဆောက်မှု စီမံကိန်းသည် ကောင်းကျိုးမပြုသည့် သက်ရောက်မှုများကြောင့် ဝေဖန်ခံခဲ့ရသည်။ အထူးသဖြင့် ကမ္ဘောဒီးယား အပါအဝင် မြစ်အောက်ဘက်ပိုင်းတွင် တည်ရှိသည့် မဲခေါင်နိုင်ငံများကို ထိခိုက်စေခဲ့သည်။

သို့သော် တစ်ချိန်တည်းမှာပင် ကမ္ဘောဒီးယားကလည်း တရုတ်၏ အကူအညီနှင့် ၎င်း၏ နယ်နိမိတ်အတွင်းရှိ မဲခေါင်မြစ်အပိုင်းတွင် ဆည်များကို တည်ဆောက်ခဲ့သည်။

ထိုကဲ့သို့ မဲခေါင်နိုင်ငံများအကြား ရှုပ်ထွေးပွေလီမှုများကြောင့် အရှေ့တောင်အာရှ နိုင်ငံများသည် တရုတ်ကို ဆန့်ကျင်ရာတွင် တစ်သားတည်း ရှိမနေတော့ဘဲ မတူညီသည့် နိုင်ငံများအကြား မတူညီသည့် စီးပွားရေးနှင့် လုံခြုံရေး အကျိုးစီးပွားများ ပေါ်ထွက်လာခဲ့သည်။

တောင်တရုတ်ပင်လယ် အရေးတွင်မူ အရှေ့တောင်အာရှ နိုင်ငံများသည် တရုတ်ကို ဆန့်ကျင်မှုတွင် တစ်သား တည်း ရှိခဲ့သည်။

မကြာသေးမီက တောင်တရုတ်ပင်လယ်တွင် တရုတ်နှင့် ဖိလစ်ပိုင်အကြား ထိပ်တိုက်တွေ့မှုများကို နိုင်ငံတကာက အာရုံစိုက်နေသဖြင့် မဲခေါင်မြစ်အရေးသည် မှေးမှိန်သွားခြင်းဖြစ်ကြောင်း ဖိလစ်ပိုင် နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ရစ်ချက် ဂျာဗက် ဟေဒါရီယန် (Richard Javad Heydarian) က ပြောကြားခဲ့သည်။

တရုတ်နဲ့ဖိလစ်ပိုင် တောင်တရုတ်ပင်လယ်မှာ အငြင်းပွားနေစဉ်

ထို့ပြင် တောင်တရုတ်ပင်လယ် အရေးနှင့်ပတ်သက်သည့် ဆွေးနွေးပွဲများက ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် လွှမ်းမိုးထားပြီး မဲခေါင်မြစ်နှင့်ပတ်သက်သည့် ဆွေးနွေးပွဲများမှ လူသိများထင်ရှားခြင်း မရှိခဲ့ကြောင်း ဟေဒါရီယန်က ပြောသည်။

မဲခေါင်မြစ်နှင့်ပတ်သက်သည့် ဆွေးနွေးပွဲများမှာ MRC အပြင် အာရှဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးဘဏ်၏ မဟာမဲခေါင် ဒေသခွဲ (GMS) မူဘောင်ဆွေးနွေးပွဲ၊ လန်ချန်း-မဲခေါင် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေး (LMC) ဆွေးနွေးပွဲတို့ ဖြစ်သည်။

တောင်တရုတ်ပင်လယ်သည် ကမ္ဘာ့စီးပွားရေး အင်အားကြီး နိုင်ငံများအတွက် အဓိကကျသည့် ကုန်သွယ်ရေး လမ်းကြောင်းဖြစ်ကာ ထိုပင်လယ်အတွင်း တရုတ်နှင့်အဓိက ထိပ်တိုက်တွေ့နေသည့် ဖိလစ်ပိုင်ဘက်တွင် မဟာမိတ်အဖြစ် အမေရိကန်က ရှိနေသည်။

မဲခေါင်မြစ်အရေးတွင်မူ ဒေသတွင်း သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်နှင့် ဂေဟစနစ် ထိန်းသိမ်းရေးပညာရှင်များ၏ စိုးရိမ်သံ များအပြင် ပြင်ပနိုင်ငံများ၏ ပါဝင်ပတ်သက်မှု မရှိသလောက်နည်းပါးသည်။

ထို့ကြောင့် မဲခေါင်မြစ်သည် အရှေ့တောင်အာရှတွင် နေထိုင်သူများ၏ စားဝတ်နေရေးအတွက် တောင်တရုတ် ပင်လယ်ထက် ပိုပြီး ကြီးမားသည့် အခန်းကဏ္ဍတွင် ရှိနေသည့်တိုင် နိုင်ငံတကာ၏ အာရုံစိုက်မှုကို ခံခဲ့ရခြင်း မရှိပေ။

တောင်တရုတ်ပင်လယ်တွင် နယ်နိမိတ် ပိုင်ဆိုင်မှု အငြင်းပွားမှုသည် အရေးကြီးသည့် အကြောင်းအရာဖြစ်သည်။

နိုင်ငံတကာ၏ အာရုံစိုက်မှုနှင့် ထိုက်တန်နေသည်ဟု ဆိုရမည်ဖြစ်သည့်တိုင် မဲခေါင်မြစ်အရေးသည်လည်း လာမည့်နှစ်များအတွင်း အရှေ့တောင်အာရှ၏ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး အပြင် ဒေသတွင်းနိုင်ငံများနှင့် တရုတ်အကြား ဆက်ဆံရေးအတွက် အဓိကနေရာမှ ပါဝင်နေသဖြင့် မဲခေါင်မြစ်အရေးကိုလည်း ဦးစားပေးနေရာတွင် ထားရှိရမည် ဖြစ်သည်။

Source: Asia Times

Share

powered by social2s

အစ္စရေးနဲ့ ပါလက်စတိုင်းအလံကို ကိုင်ထားသူကိုတွေ့ရစဉ်

: By CNI; Category: ဆောင်းပါး; Hits: 2445

CNI International News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ သြဂုတ် ၉

ဇူလိုင် ၃၁ ရက်က ဟားမာ့စ်အဖွဲ့ခေါင်းဆောင် (Ismail Haniyeh) လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခံရမှုသည် အရှေ့အလယ်ပိုင်း ဒေသတွင် တင်းမာမှုများကို မြင့်တက်စေခဲ့ပြီး နောက်ထပ်ဆိုးရွားသည့် အခြေအနေသစ်တစ်ခုဆီသို့ ဦးတည်လာ ခဲ့သည်။

ဟာနီယာသည် အီရန်သမ္မတသစ် မာဆွတ် ပီဇက်ရှ်ကီယန် (Masoud Pezeshkian) ၏ ကျမ်းသစ္စာကျိန်ဆိုပွဲ အခမ်းအနားကို တက်ရောက်ရန် အီရန်နိုင်ငံ၊ တီဟီရန် (Tehran) မြို့တော်သို့ ရောက်ရှိနေချိန်တွင် လုပ်ကြံ သတ်ဖြတ် ခံခဲ့ရခြင်းဖြစ်သည်။

ထိုတိုက်ခိုက်မှုနှင့် ပတ်သက်ပြီး အစ္စရေးအစိုးရက မှတ်ချက်ပေးခဲ့ခြင်း မရှိသည့်တိုင် ထိုတိုက်ခိုက်မှုကို အစ္စရေးက ပြုလုပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်နိုင်ကြောင်း ယူဆချက်များ ထွက်ပေါ်ခဲ့သည်။

အစ္စရေး ရှေးဟောင်း အမွေအနှစ် ဝန်ကြီး အမ်မီချိုင် အလီယာဟု (Amichai Eliyahu) ကမူ ထိုတိုက်ခိုက်မှုနှင့် ပတ်သက်ပြီး ၎င်း၏ သဘောထားကို ဖုံးကွယ်နိုင်ခဲ့ခြင်းမရှိဘဲ ထိုတိုက်ခိုက်မှုသည် ကမ္ဘာကြီးပေါ်မှ အညစ်အကြေး ကို ရှင်းလင်းရန် အကောင်းဆုံး နည်းလမ်းဖြစ်ကြောင်းနှင့် ဟာနီယာ၏ သေဆုံးမှုသည် ကမ္ဘာကို အနည်းငယ် ပိုမို ကောင်းမွန်စေခဲ့ကြောင်း X လူမှုမီဒီယာတွင် ရေးသားဖော်ပြခဲ့သည်။

အစ္စရေးရဲ့ လုပ်ကြံမှုကြောင့် သေဆုံးခဲ့ရတဲ့ ဟားမာ့စ်ခေါင်းဆောင်ကို တွေ့ရစဉ်

ထိုတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ငြိမ်းချမ်းရေး သဘောတူညီချက် ရှိလာမည်မဟုတ်ဘဲ ထိုတိုက်ခိုက်မှုသည် ငြိမ်းချမ်းရေးကို လိုလားသည့် သူများနှင့်အတူ ငြိမ်းချမ်းစွာ နေထိုင်နိုင်စွမ်းကို အနည်းငယ် မြှင့်တင်ပေးပြီး ငြိမ်းချမ်းရေးကို ဆောင်ကြဉ်းပေးနိုင်လိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း အလီယာဟုက ရေးသားခဲ့သည်။

အလီယာဟု၏ ရေးသားဖော်ပြချက်များထဲတွင် ငြိမ်းချမ်းရေးဆိုသည့် စကားလုံးများကို အများအပြား အသုံးပြု ထားသော်လည်း ၎င်း၏ အခြေခံ စိတ်သဘောထားထဲတွင် ငြိမ်းချမ်းရေးကို လိုလားခြင်းမရှိကြောင်း အယ်လ်ဂျာဇီး ယား သတင်းဌာန၏ ဆောင်းပါးရှင် ဘီလန် ဖာနန်ဒက်ဇ် (Belén Fernández) က ရေးသားဖော်ပြခဲ့သည်။

အထူးသဖြင့် ဂါဇာကမ်းမြောင်ဒေသတွင် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးအတွက် အဓိက စေ့စပ်ညှိနှိုင်းသူများထဲမှ တစ်ဦး ဖြစ်သည့် ဟာနီယာကို သတ်ဖြတ်မှုသည် ငြိမ်းချမ်းရေးလမ်းကြောင်းပေါ်မှ သွေဖည်သွားစေသည်ဟု ၎င်းက ဆို သည်။

ဟာနီယာသည် ဟားမာ့စ်အဖွဲ့၏ သဘောထားတင်းမာသည့် ခေါင်းဆောင်များနှင့်နှိုင်းယှဉ်ပါက သဘောထား အလယ်အလတ်ရှိသူအဖြစ် သံတမန်အများစုက ယူဆထားကြောင်း ရိုက်တာသတင်းဌာနကလည်း ဖော်ပြခဲ့သည်။

မည်သို့ပင်ဆိုစေ အစ္စရေးသည် ၎င်းတို့၏ ကြမ်းတမ်းသည့် အပြုအမူများကို တရားမျှတမှုရှိသည့် အသွင်ဖြင့် သရုပ်ဖော်ရန် နည်းလမ်းမျိုးစုံဖြင့် လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်ဟု ဖာနန်ဒက်ဇ်က ပြောသည်။

မကြာသေးမီက အယ်လ်ဂျာဇီးယား သတင်းဌာန၏ ဆောင်းပါး တစ်ပုဒ်တွင်လည်း ဂျာနယ်လစ်တစ်ဦးဖြစ်သည့် ဂျပ်စတင်ဆယ်လ်ဟာနီ (Justin Salhani) က အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး ဆွေးနွေးပွဲများ လုပ်ဆောင်နေချိန်မှာပင် ဂါဇာ၌ အစ္စရေး၏ လူအများအပြား သေဆုံးစေခဲ့သည့် တိုက်ခိုက်မှုများအပေါ် မေးခွန်းထုတ်ခဲ့သည်။

၂၀၀၂ ခုနှစ်က ပါလက်စတိုင်းတို့၏ ဒုတိယအကြိမ်မြောက် တော်လှန်ရေးအတွင်း ဖာတာ (Fatah) အဖွဲ့၏ မဟာမိတ်ဖြစ်သည့် တန်ဇင်မ် (Tanzim) လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့သည် တစ်ဖက်သတ် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး ကြေညာရန် စီစဉ်ခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။

ထို့နောက် အစ္စရေးက အလေးချိန် ၁ တန် ရှိသည့် ဗုံးတစ်လုံးဖြင့် ဂါဇာစီးတီးမြို့ရှိ ဟားမာ့စ်ခေါင်းဆောင်၏ နေအိမ်ကို ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့သည်ဟု ဆယ်လ်ဟာနီက ပြောကြားခဲ့သည်။

လက်ရှိတွင် ဂါဇာစစ်ပွဲ ၁၀ လကျော် ကာလထဲသို့ ဝင်ရောက်လာချိန်တွင် အစ္စရေး၏ တိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် ဂါဇာတွင် ပါလက်စတိုင်း ၄၀,၀၀၀ နီးပါး သေဆုံးခဲ့ကြောင်း တရားဝင် ထုတ်ပြန်ချက်များထဲ၌ ဖော်ပြခဲ့သော်လည်း အမှန်တကယ်သေဆုံးသူ အရေအတွက်သည် ပိုမိုများပြားဖွယ်ရှိနေသည်။

အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ် ဘင်ဂျမင် နေတန်ယာဟု (Benjamin Netanyahu) အနေဖြင့် စစ်ပွဲကို ရပ်တန့်လိုက်မည်ဆို ပါက ပြည်တွင်း အတိုက်အခံများ၏ ဆန့်ကျင်မှု၊ အကျင့်ပျက်ခြစားမှု စွဲချက်များနှင့် ရင်ဆိုင်ရမည်ဖြစ်သဖြင့် ထိုအခြေအနေမျိုးကို နေတန်ယာဟုက လိုလားမည် မဟုတ်ပေ။

မေလအတွင်းက နိုင်ငံတကာ ရာဇဝတ်မှုဆိုင်ရာ တရားရုံး၏ ရှေ့နေချုပ်သည် ဂါဇာတွင် ကျူးလွန်ခဲ့သည့် စစ်ရာဇဝတ်မှုများအတွက် နေတန်ယာဟုကို ဖမ်းဝရမ်းထုတ်ရန် လျှောက်ထားခဲ့သည်။

လက်ရှိအနေအထားကို ဆင်ခြင်သုံးသပ်ရမည်ဆိုပါက မကြာမီ အချိန်အတောအတွင်း ငြိမ်းချမ်းရေးရရှိရန် လမ်းစ မမြင်သေးဘဲ အစ္စရေးသည် ၎င်း၏ ရန်သူများကို ဆက်လက် တိုက်ခိုက်နိုင်ရန် ရန်စမှုများပြုလုပ်လိမ့်မည်ဟု ဖာနန်ဒက်ဇ်က ရေးသားဖော်ပြခဲ့သည်။

အစ္စရေး၀န်ကြီးချုပ် နေတန်ယာဟုကို တွေ့ရစဉ်

ဇူလိုင်လ ၃၀ ရက်က အစ္စရေးသည် လက်ဘနွန်နိုင်ငံ၊ ဘေရွတ်မြို့တော်ရှိ လူနေအဆောက်အအုံတစ်ခုကို တိုက်ခိုက်ခဲ့သဖြင့် အမျိုးသမီးတစ်ဦး သေဆုံးကာ ကလေးနှစ်ဦး ဒဏ်ရာရခဲ့ပြီး လူပေါင်း ၇၄ ဦး ဒဏ်ရာရခဲ့ သည်ဟု လက်ဘနွန်ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနက ပြောကြားခဲ့သည်။

အစ္စရေးကမူ ၎င်းတို့သိမ်းပိုက်ထားသည့် ဆီးရီးယား၏ ဂိုလမ်ကုန်းမြင့် ( Golan Heights) တွင် ကလေး ၁၂ ဦး သေဆုံးခဲ့သည့် ဒုံးကျည်တိုက်ခိုက်မှုကို ကြိုးကိုင်သည့် ဟစ်ဇ်ဘိုလာတပ်မှူးကို ပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

တိုက်ခိုက်မှုများနှင့်ပတ်သက်ပြီး တာဝန်ခံ ထွက်ဆိုလေ့ရှိသည့် ဟစ်ဇ်ဘိုလာအဖွဲ့ကမူ ဂိုလမ်ကုန်းမြင့်တွင် ဖြစ်ပွား ခဲ့သည့် တိုက်ခိုက်မှုကို ၎င်းတို့လုပ်ဆောင်ခဲ့ခြင်း မရှိကြောင်း ငြင်းဆိုခဲ့သော်လည်း အစ္စရေးကမူ ထိုတိုက်ခိုက်မှုကို အကြောင်းပြပြီး ဘေရွတ်မြို့တော်ကို ဗုံးကြဲခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ထိုအချိန်အတောအတွင်း အီရန်၏ နယ်နိမိတ်ပေါ်တွင် ဟာနီယာ လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခံရမှုသည် အီရန်အတွက် အစ္စရေးကို တုန့်ပြန်ရုံမှလွဲပြီး မည်သည့်ရွေးချယ်ခွင့်မျှ မရှိတော့သည့် အခြေအနေသို့ ရောက်ရှိစေခဲ့သည်။

အယ်လ်ဂျာဇီး ယား သတင်းဌာန၏ ဆောင်းပါးရှင် ဘီလန် ဖာနန်ဒက်ဇ်ကို တွေ့ရစဉ်

ဧပြီလအတွင်းကလည်း အစ္စရေးက ဆီးရီးယားနိုင်ငံ၊ ဒမတ်စကတ် (Damascus) မြို့တော်ရှိ အီရန်ကောင်စစ်ဝန် ရုံးကို တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီးနောက် အီရန်က အစ္စရေးကို ရာနှင့်ချီသည့် ဒရုန်းများ၊ ဒုံးကျည်များဖြင့် တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် ယခုတစ်ကြိမ်တွင် အီရန်သည် အရင်ကထက်ပိုပြီး အင်အားသုံး တုန့်ပြန်ဖွယ်ရှိနေသည်။

တီဟီရန်တွင် ဟာနီယာ လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခံရမှုသည် အစ္စရေးအတွက် မီးနှင့်ကစားနေသည့် အခြေအနေမျိုး ဖြစ်နေသည်ဟု ဖာနန်ဒက်ဇ်က ရေးသားခဲ့သည်။

အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး အလားအလာကို လမ်းလွဲစေရန်နှင့် ဂါဇာတွင် တိုက်ခိုက်မှုများ ဆက်လက် လုပ်ဆောင်နိုင် ရန်အတွက် အစ္စရေးသည် အဆုံးအထိ ဆက်လက် တိုက်ခိုက်ဖွယ်ရှိသည်ဟုလည်း ဖာနန်ဒက်ဇ်က ပြောကြားခဲ့ သည်။

Source: အယ်လ်ဂျာဇီးယား