CNI Sport News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၆

၂၀၂၂ ကမ္ဘာ့ဖလားဗိုလ်လုပွဲ အပြီးကနေ စတင်ခဲ့တဲ့ ပြင်သစ်နဲ့ အာဂျင်တီးနား အသင်းတို့ရဲ့တိုက်ပွဲဟာ အခု ကျင်းပနေတဲ့ အိုလံပစ်ပြိုင်ပွဲအထိ ကူးစက်လာခဲ့ပြီဖြစ်ပါတယ်။ 

အပျော်အောင်ပွဲခံမှုတွေကနေ စတင်ခဲ့တဲ့ အဖြစ်အပျက်တွေဟာ အပျက်ဘက်ကို ဦးတည်ကာ မီးတောက်တစ်ခုလို တောက်လောင်လာခဲ့တာပါ။ 

မကြာသေးခင်က အာဂျင်တီးနားအသင်းနဲ့ မော်ရိုကိုအသင်းတို့ ကစားခဲ့တဲ့ အိုလံပစ်အမျိုးသား ဘောလုံးပြိုင်ပွဲ မစတင်ခင် အာဂျင်တီးနားအသင်းကို ပြင်သစ်အသင်း ပရိသတ်တွေက ပစ်မှတ်ထားခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

အာဂျင်တီးနားအသင်း နိုင်ငံတော်သီချင်း သီဆိုချိန်မှာ ပြင်သစ်အသင်း ပရိသတ်တွေက ကျယ်လောင်စွာ လှောင်ပြောင်မှုတွေ ပြုလုပ်ခဲ့တာပါ။ 

ဒီအဖြစ်အပျက်တွေရဲ့ အစဟာ အာဂျင်တီးနားနဲ့ ပြင်သစ်အသင်းတို့ရဲ့ ၂၀၂၂ ကမ္ဘာ့ဖလားပြိုင်ပွဲ ဗိုလ်လုပွဲစဉ်မှာ ဖြစ်ခဲ့တာလို့ ပြောရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

အီမီမာတီနက်ဇ်ရဲ့ အောင်ပွဲခံနေစဉ်

အာဂျင်တီးနားအသင်းက ပင်နယ်တီနဲ့ အနိုင်ရခဲ့တဲ့ ဒီပွဲစဉ်မှာ အာဂျင်တီးနားဂိုးသမား အီမီမာတီနက်ဇ်ရဲ့ လွန်လွန် ကျူးကျူး အောင်ပွဲခံဟန်တွေကို ပြင်သစ်အသင်းက စိတ်ပျက်ခဲ့တာပါ။ 

ဆုဖလားရယူအပြီး အာဂျင်တီးနားနိုင်ငံအတွင်း အောင်ပွဲခံချိန်မှာလည်း အီမီမာတီနက်ဇ်က ပြင်သစ်တိုက်စစ်မှူး ဘတ်ပီရဲ့ မျက်နှာပါဝင်တဲ့ အရုပ်ကိုကိုင်ပြီး အောင်ပွဲခံခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

အာဂျင်တီးနားအသင်း ကမ္ဘာ့ဖလားရခဲ့ချိန်မှာ အသင်းခေါင်းဆောင် မက်ဆီဟာ ပြင်သစ်ကလပ် ပီအက်စ်ဂျီအသင်း မှာ ကစားနေခဲ့တာပါ။ 

ပီအက်စ်ဂျီအသင်းဟာ မက်ဆီအတွက် ကမ္ဘာ့ဖလားအောင်ပွဲ မလုပ်ပေးခဲ့သလို ပရိသတ်တွေကလည်း မက်ဆီကို လှောင်ပြောင်မှုတွေ ပြုလုပ်ခဲ့ကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

အဲဒါကြောင့် မက်ဆီဟာ ပီအက်စ်ဂျီအသင်းနဲ့ စာချုပ်ကုန်ဆုံးချိန်မှာ ထွက်ခွာခဲ့တာပါ။ ဒီကြားထဲမှာ ပြင်သစ်နဲ့ အာဂျင်တီးနားအသင်းတို့ရဲ့ တိုက်ပွဲဟာ အနည်းငယ် ငြိမ်သက်သွားခဲ့ပါတယ်။

ဒါပေမယ့် ပြီးခဲ့တဲ့ရက်ပိုင်းမှာ ပြင်သစ်နဲ့ အာဂျင်တီးနားအသင်းတို့ရဲ့ တိုက်ပွဲကို ပြန်လည် စတင်သလို ဖြစ်ခဲ့တာပါ။ 

ဒါကတော့ အာဂျင်တီးနားအသင်း ကိုပါအမေရိကဖလားပြိုင်ပွဲမှာ ချန်ပီယံဆုကို ရယူနိုင်ခဲ့ချိန်မှာ အန်ဇိုဖာနန် ဒက်ဇ် အပါအဝင် ကစားသမားအချို့ဟာ ပြင်သစ်လူမည်း ကစားသမားတွေကို လူမျိုးရေးခွဲခြား လှောင်ပြောင်တဲ့ သီချင်းသီဆိုခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

အန်ဇိုဖာနန်ဒက်ဇ်ကို တွေ့ရစဉ်

အန်ဇိုဖာနန်ဒက်ဇ်ဟာ ဒီရုပ်သံဖိုင်ကို သူ့ရဲ့ဆိုရှယ်မီဒီယာပေါ်မှာ တင်ခဲ့တာကြောင့် ပြဿနာတွေဟာ ပိုကြီး ထွားခဲ့ပြီး သူ့ရဲ့ ချယ်လ်ဆီးအသင်းဖော် ပြင်သစ်ကစားသမားတွေက သူ့ကို ဆိုရှယ်မီဒီယာကနေ Unfollow လုပ်ခဲ့ကြတာပါ။

ပြင်သစ်ဘောလုံးအဖွဲ့ချုပ်ကလည်း လူမျိုးရေးခွဲခြားမှု ပြုလုပ်တယ်ဆိုပြီး ကမ္ဘာ့ဘောလုံးအဖွဲ့ချုပ်(ဖီဖာ)ထံ တိုင်ကြားမှု ပြုလုပ်ခဲ့တာကြောင့် အခြေအနေတွေဟာ ပိုပြီးဆိုးရွားလာခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

အန်ဇိုဖာနန်ဒက်ဇ်ဟာ ဒီအဖြစ်အပျက်ကြောင့် သူ့ရဲ့ဆိုရှယ်မီဒီယာကနေ ပြန်တောင်းပန်ခဲ့ပေမယ့် ဝေဖန်မှု  အများအပြားကို ခံခဲ့ရတာပါ။

ချယ်လ်ဆီးအသင်းနည်းပြ မာရက်စ်ကာကတော့ အန်ဇိုဖာနန်ဒက်ဇ်ကို ကာကွယ်မှု ပြုလုပ်ခဲ့ပေမယ့် သူဟာ ချယ်လ်ဆီးအသင်းနဲ့ ပြန်လည်ပူးပေါင်းရင် ပြင်သစ်ကစားသမားတွေနဲ့ ဘယ်လိုရင်ဆိုင်မလဲဆိုတာ စိတ်ဝင်စားဖို့ ကောင်းနေပါတယ်။

ကိုပါအမေရိကဖလား အောင်ပွဲခံမှုကနေ ပြန်စတင်ခဲ့တဲ့ ပြင်သစ်နဲ့ အာဂျင်တီးနားအသင်းတို့ရဲ့ မီးတောက်ဟာ ပြင်သစ်မှာ ကျင်းပနေတဲ့ အိုလံပစ်ပြိုင်ပွဲကိုပါ ဆက်ပြီး တောက်လောင်လာခဲ့တာပါ။

မက်ဆီကို တွေ့ရစဉ်

အိုလံပစ်ပြိုင်ပွဲကို အာဂျင်တီးနား အားကစားသမားတွေ လာရောက် ယှဉ်ပြိုင်နေကြလို့ အိမ်ရှင်ပြင်သစ် ပရိသတ်တွေရဲ့ပစ်မှတ်တွေ ဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။ 

အမျိုးသားဘောလုံးပြိုင်ပွဲနဲ့ ရပ်ဘီပြိုင်ပွဲတွေမှာ အာဂျင်တီးနားအသင်း နိုင်ငံတော်သီချင်း သီဆိုချိန်မှာ ပြင်သစ် ပရိသတ်တွေက လှောင်ပြောင်ခဲ့ကြပါတယ်။

အိုလံပစ်ပြိုင်ပွဲ တစ်လျှောက်လုံးမှာသာ ဒီလိုမျိုး ထပ်ပြီးဖြစ်ခဲ့ရင် ပြင်သစ်နဲ့ အာဂျင်တီးနားအသင်းတို့ရဲ့ တိုက်ပွဲ ဟာ ပိုပြီးပြင်းထန်လာဖို့ပဲ ရှိနေတာပါ။

အဲဒါကြောင့် ကမ္ဘာ့ဘောလုံးအဖွဲ့ချုပ်(ဖီဖာ)နဲ့ သက်ဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်းတွေက ဒီအခြေအနေကို အမြန်ဆုံး ကိုင်တွယ် ဖြေရှင်းဖို့ လိုအပ်နေပါတယ်။ 

ဒါမှလည်း အားကစားသမားတွေအနေနဲ့ လှောင်ပြောင်မှုတွေကို ရှောင်ပြီး ပြိုင်ပွဲကို အေးအေးဆေးဆေး ယှဉ်ပြိုင် လို့ ရမှာပါ။ 

ဒါကြောင့် ပြင်သစ်နဲ့ အာဂျင်တီးနား အသင်းတို့အကြား အမြန်ဆုံး အဆင်ပြေသွားမလားဆိုတာကို စောင့်ကြည့်ရ မှာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

CNI Article

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၀

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလက မြန်မာ့တပ်မတော်မှ အာဏာကို ရယူခဲ့သည်မှာ သုံးနှစ်ခွဲနီးပါး ကြာမြင့်လာခဲ့သည်။

သို့သော် မြန်မာနိုင်ငံ၏ အကျပ်အတည်းမှာ ဖြေရှင်းနိုင်မည့် အရိပ်အယောင် ထွက်ပေါ်လာခြင်း မရှိသေးပေ။ 

နစကနှင့် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့(EAO) များအကြား ပြင်းထန်စွာ ဖြစ်ပွားနေသည့် တိုက်ပွဲများသည် လည်း အဆုံးသတ်မည့်လမ်း မမြင်တွေ့ရသေးပေ။

EAO အဖွဲ့များအကြား တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားနေမှုနှင့်အတူ မြန်မာနိုင်ငံ၏ အခြေအနေသည် ပိုမိုဆိုးရွားလာခဲ့သည်။ 

ပြီးခဲ့သည့်နှစ်ကုန်ပိုင်းက မြောက်ပိုင်းမဟာမိတ်(AA-TNLA-MNDAA)၏ ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး စတင်ခဲ့ချိန်ကစပြီး မြန်မာ့တပ်မတော်သည် တရုတ်၊ ထိုင်းနှင့် အိန္ဒိယ နယ်စပ်အနီးရှိ နေရာဒေသများ အပါအဝင် မြေပြင်ထိန်းချုပ်မှု ကို ဆုံးရှုံးခဲ့ရသည်။

ပြီးခဲ့သည့် ၁၀ လကျော်အတွင်း EAO များသည် တိုက်ပွဲများကို အသာစီး ရယူတိုက်ခိုက်နိုင်ခဲ့သည်။ 

လာအိုနိုင်ငံ၊ ဗီယန်ကျင်း (Vientiane) မြို့တော်တွင် ဇူလိုင် ၂၁ ရက်မှ ၂၇ ရက်အထိ အာဆီယံဝန်ကြီးအဆင့် အစည်းအဝေး (AMM) ပြုလုပ်ရန် စီစဉ်ထားမှုနှင့်အတူ အာဆီယံအဖွဲ့သည် မြန်မာ့အရေးကို မည်ကဲ့သို့ ချဉ်းကပ် လုပ်ဆောင်မည်ဆိုသည့် အချက်အပေါ် အဖြေရှာရန် ရုန်းကန်နေရသည်။

လက်ရှိ အာဆီယံဥက္ကဋ္ဌဖြစ်သည့် လာအိုကမူ မြန်မာ့အရေးအတွက် အာဆီယံ၏ အချက် ၅ ချက်ပါ သဘောဆန္ဒ ထုတ်ပြန်ချက် (5PC)ကို အခိုင်အမာ ထောက်ခံထားသည်။

အာဆီယံအဖွဲ့ဝင် အချို့ကလည်း အနာဂတ်တွင် နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးမှုများကို ဖြစ်ပေါ်လာစေနိုင်ရန်အတွက် မြန်မာ့အရေးနှင့် သက်ဆိုင်သည့် အဖွဲ့အစည်းများနှင့် ချဉ်းကပ်လုပ်ဆောင်ရန် ဆန္ဒရှိနေကြသည်။

 မြန်မာလူထု အာဆီယံကို တောင်းဆိုနေစဉ်

လာအိုနိုင်ငံသည် 5PC အကောင်အထည်ဖော်မှုကို ပြန်လည်စိစစ်သုံးသပ်ရန် ယခင်အာဆီယံဥက္ကဋ္ဌနိုင်ငံနှင့် အနာဂတ်အာဆီယံဥက္ကဋ္ဌ နိုင်ငံများဖြင့် အလွတ်သဘော အစည်းအဝေးများ ပြုလုပ်မည်ဖြစ်သည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင် ထိုင်းနိုင်ငံ၏ ပထမဆုံး အဆိုပြုချက်ကို တင်သွင်းခဲ့သော်လည်း အများသဘောဆန္ဒအရ ထောက်ခံမှု မရခဲ့ပေ။ 

ယခုနှစ် အစောပိုင်းတွင်မူ ထိုင်းနှင့် မြန်မာအကြား လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အစီအစဉ် အကောင်အထည်ဖော်မှုအပြီးတွင် နိုင်ငံရေးအရ သုံးပွင့်ဆိုင်အဖွဲ့ ဖွဲ့စည်းရေးကို စိစစ်သုံးသပ်ခဲ့သည်။

မည်သို့ပင်ဆိုစေ ထိုင်း၏ ဒုတိယဝန်ကြီးချုပ်နှင့် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဖြစ်သည့် ပန်ပရီ ဘာဟစ်ဒါ နျူကာရာ (Parnpree Bahiddha-Nukara) သည် မေလက နုတ်ထွက်သွားခဲ့သဖြင့် ထိုင်းနိုင်ငံ၏ အကူအညီပေးရေး အစီအစဉ်များကို ရှေ့ဆက်ဆောင်ရွက်မည့် အားထုတ်ကြိုးပမ်းမှုများ ကြန့်ကြာခဲ့သည်။

လက်ရှိအချိန်အထိ ထိုင်းနိုင်ငံသည် မြန်မာ့အကျပ်အတည်းကို စေ့စေ့စပ်စပ် ကြည့်ရှုစစ်ဆေးမည့် အထူးကော်မတီ အတွက် အကြီးအကဲအသစ်ကို ခန့်အပ်ရခြင်း မရှိသေးပေ။ ယခင်က ထိုကော်မတီကို မစ္စတာ ပန်ပရီက ဦးဆောင် ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

အာဆီယံအလှည့်ကျဥက္ကဋ္ဌ နိုင်ငံများ၏ အစည်းအဝေးများသည် ၎င်းတို့၏ သက်ဆိုင်ရာ ခေါင်းဆောင်များအောက် တွင် တိုးတက်မှု အလားအလာကို ဆက်လက် ထိန်းသိမ်းရန် အလွန်အရေးကြီးသည်။

ထိုအစည်းအဝေးများသည် အနာဂတ်တွင် မြန်မာ့အရေး၌ အင်ဒိုနီးရှားနှင့် မလေးရှားတို့ ပါဝင်လာမှု၏ အခန်း ကဏ္ဍကို ဖော်ပြပေးနိုင်မည်ဖြစ်သည်။

ပြီးခဲ့သည့်နှစ်က အင်ဒိုနီးရှားသည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ သက်ဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်းများနှင့် အစည်းအဝေးပေါင်း ၁၀၀ ကျော် ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ 

လူသားချင်းစာနာ ထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ ကူညီမှုနှင့်ပတ်သက်၍ ထိုင်းသည် ကုလသမဂ္ဂ၏ အထူးအေဂျင်စီများ၊ အထူးသဖြင့် အစားအသောက်၊ ကျန်းမာရေးလုံခြုံမှုနှင့် ဆက်နွှယ်သည့် မိတ်ဖက်အဖွဲ့များ ပါဝင်လာစေရန် ရည်မှန်းထားသည်။

မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ ကုလသမဂ္ဂ အထူးကိုယ်စားလှယ်အသစ် ဂျီလီ ဘစ်ရှော့ (Julie Bishop) သည် အာဆီယံအနှံ သွားရောက်ခဲ့ပြီး မြန်မာနိုင်ငံ၏ အခြေအနေနှင့်ပတ်သက်ပြီး မျက်မြင်ကိုယ်တွေ့ လေ့လာခဲ့သည်။

ထိုင်းနိုင်ငံသို့ နောက်ဆုံးအကြိမ် လာရောက်ခဲ့သည့် ၎င်း၏ခရီးစဉ်တွင် ဘစ်ရှော့က မြန်မာ့အရေးနှင့်ပတ်သက်ပြီး အာဆီယံနှင့် သက်ဆိုင်ရာ အဖွဲ့များအားလုံးနှင့် ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်ရန် မျှော်မှန်းထားကြောင်း ထိုင်းနိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီး မာရစ် ဆန်ဂီယမ်ပွန်ဆာ (Maris Sangiampongsa) ကို ပြောကြားခဲ့သည်။ 

ဦးသိန်းစိန်နဲ့ရှီကျင့်ဖျင် လက်ဆွဲနှုတ်ဆက်နေစဉ်

AMM အစည်းအဝေး မတိုင်မီ လက်ရှိ အာဆီယံ အထူးသံတမန်ဖြစ်သည့် အလွန်ကီယို ကစ်တီခွန်း (Alounkeo Kittikhoun) သည် မြန်မာနိုင်ငံတွင် နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားများ ပြန်လည်လွတ်မြောက်ရေးကဲ့သို့ နစကထံမှ လိုက်လျောချက်များ ပိုမိုရရှိရန် ကြိုးပမ်းခဲ့သလို လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကူအညီပေးရေး အစီအစဉ်များကို ချဲ့ထွင်ခဲ့သည်။

ထိုကိစ္စရပ်များတွင် ထိရောက်သည့် တိုးတက်မှုများမရှိဘဲ မြန်မာထိပ်သီး အရာရှိတစ်ဦးအား အာဆီယံ၏ နှစ်စဉ် ညီလာခံကို တက်ရောက်ရန် ဖိတ်ကြားမှုသည် အာဆီယံဥက္ကဋ္ဌအတွက် ခက်ခဲစေလိမ့်မည်ဖြစ်သည်။

ဇန်နဝါရီလက လာအိုသည် အာဆီယံနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများ အစည်းအဝေးတွင် မြန်မာနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန မှ အမြဲတမ်းအတွင်းဝန်ကို အစည်းအဝေး တက်ရောက်ရန် ဖိတ်ကြားခဲ့သည်။ 

မြန်မာနိုင်ငံသည် ၂၀၂၆ ခုနှစ် အာဆီယံ အလှည့်ကျဥက္ကဋ္ဌ နေရာမှ ဖယ်ရှားခံရပြီး ထိုဥက္ကဋ္ဌနေရာကို ဖိလစ်ပိုင်က ရယူမည်ဖြစ်သည်။

ထိုအချိန်အတောအတွင်း အာဆီယံအဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံအချို့သည် NUG ၏ ပြည်ပရောက် ကိုယ်စားလှယ်များနှင့် ဆက်သွယ်မှုများကို တိုးမြှင့်ပြုလုပ်ခဲ့ကာ နစကကို ဖိအားပေးခဲ့သည်။

သို့သော် အာဆီယံအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများသည် NUG ကို အသိအမှတ်ပြုရန် အဆင်သင့်မဖြစ်သေးပေ။ 

ရှေ့ဆက်မျှော်မှန်းကြည့်ရှုရမည်ဆိုပါက  5PC သည် အာဆီယံ၊ အာဆီယံ၏ အင်အားကြီး မိတ်ဖက်နိုင်ငံများ ဖြစ်သည့် အမေရိကန်၊ တရုတ်၊ အိန္ဒိယ၊ ရုရှား အပါအဝင် မြန်မာနိုင်ငံနှင့် သက်ဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်းများ လိုက်နာ ရမည့် ထိရောက်သော မူဘောင်တစ်ခုအဖြစ် ဆက်လက် တည်ရှိနေဆဲဖြစ်သည်။ 

မကြာသေးမီက အရှေ့အာရှနှင့် ပစိဖိတ်ရေးရာ အမေရိကန် ဒုတိယနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဒန်နီယယ် ခရစ်တန် ဘရင့် ( Daniel Kritenbrink) သည် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၊ ဟနွိုင်းမြို့တွင် မြန်မာထိပ်သီး အရာရှိများနှင့် ဒုတိယ အကြိမ် အစည်းအဝေး ပြုလုပ်ခဲ့ခြင်းသည် အမေရိကန်အစိုးရအနေဖြင့် နစကနှင့် ချိတ်ဆက် ဆောင်ရွက်လိုသည့် ဆန္ဒကို ဖော်ပြခြင်းဖြစ်သည်။

ပထမအကြိမ် အစည်းအဝေးကို ဖေဖော်ဝါရီလက ထိုင်းနိုင်ငံ၊ ဘန်ကောက်မြို့တော်တွင် မြန်မာနိုင်ငံမှ ထိပ်သီး အဆင့် မဟုတ်သည့် အရာရှိများနှင့် ပြုလုပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

၂၀၁၁ ခုနှစ်မှ ၂၀၂၁ ခုနှစ်အကြား မြန်မာနှင့် အမေရိကန်အကြား ပုံမှန်ဆက်ဆံရေးရှိခဲ့သည်။ 

လက်ရှိတွင် နစကနှင့် အစည်းအဝေးများ ပြုလုပ်ခဲ့ခြင်းသည် ဒေသတွင်း အဓိကကျသည့် နိုင်ငံများနှင့်အတူ ၎င်း၏ အခန်းကဏ္ဍကို မြှင့်တင်လိုသည့် အမေရိကန်၏ စိတ်အားထက်သန်မှုကို ပြသခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

မြန်မာနိုင်ငံနှင့် နယ်စပ်ချင်း စိစပ်နေသည့် တရုတ်နှင့် အိန္ဒိယတို့ကလည်း ၎င်းတို့၏ နယ်မြေများကို ထိန်းသိမ်းရန် နစက၊  EAO များနှင့် ဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

ဇွန်လက တရုတ်သည် ငြိမ်းချမ်းစွာ အတူယှဉ်တွဲ နေထိုင်မှုဆိုင်ရာ မူဝါဒ ၅ ချက်၏ နှစ်ပေါင်း ၇၀ ပြည့် နှစ်ပတ် လည်ကို တက်ရောက်ရန် မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတဟောင်း ဦးသိန်းစိန်ကို ဖိတ်ကြားခဲ့သည်။

ထို့နောက် မြန်မာ့တပ်မတော်၏ ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးစိုးဝင်းသည်လည်း ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးဖိုရမ်ကို တက်ရောက်ရန် ရှန်တုံ (Shandong) ပြည်နယ်၊ ချင်တောင်း ( Qingdao) မြို့သို့ သွားရောက်ခဲ့သည်။

မြန်မာနိုင်ငံ၏ အရှေ့မြောက်ပိုင်းတွင် တိုက်ပွဲများ ပြင်းထန်နေချိန်တွင် အဆိုပါ ထိပ်သီးအဆင့် ခရီးစဉ်များ ပေါ်ပေါက် လာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ 

 ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးစိုး၀င်း တရုတ်ကို သွားစဉ်

အနာဂတ်တွင် ထိုထိပ်သီး ခေါင်းဆောင်နှစ်ဦးသည် အာဆီယံအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ၏ ဖိတ်ကြားမှုစာရင်းတွင် ပါဝင်လာနိုင်ခြေရှိသည်။

ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်က အိန္ဒိယနိုင်ငံ၊ နယူးဒေလီမြို့တော်တွင် ပြုလုပ်သည့် Bimstec နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများ အစည်းအဝေး၌ အိန္ဒိယနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အက်စ် ဂျိုင်ရှန်ကာ (S Jaishankar) သည် မြန်မာနိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီး ဦးသန်းဆွေနှင့် တွေ့ဆုံခဲ့ကာ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဒီမိုကရေစီ ပြန်လည်ရရှိရေးအတွက် အိန္ဒိယ၏ ကူညီ ထောက်ပံ့မှုကို ထပ်လောင်းပြောကြားခဲ့သည်။

အိန္ဒိယသည် မြန်မာနိုင်ငံနှင့် နယ်စပ်ချင်း ထိစပ်နေသည့် နိုင်ငံများအတွက် တရားမဝင် မူးယစ်ဆေးဝါးများ၊ လက်နက်များ ကုန်ကူးမှုနှင့် အိမ်ပစ်ရာပစ် ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင် လာသူများကဲ့သို့ အဓိက ပြဿနာများကို ဖြေရှင်းရန် ထိုင်းနိုင်ငံက စတင်လုပ်ဆောင်ခဲ့သည့် Track 1.5 အစည်းအဝေးကို အခိုင်အမာ ထောက်ခံခဲ့သည်။

Bimstec အစည်းအဝေးတွင် ထိုင်း၊ အိန္ဒိယနှင့် မြန်မာ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများ သီးသန့်တွေ့ဆုံခဲ့ကာ ၎င်းတို့၏ စိုးရိမ်မှုများနှင့်ပတ်သက်ပြီး ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။

ထို့ပြင် အာဆီယံသည် မြန်မာ့အရေးတွင် ရုရှား၏ အခန်းကဏ္ဍကိုလည်း အနီးကပ် စောင့်ကြည့်ခဲ့သည်။ အစော ပိုင်းက ရုရှားသည် 5PC ကို အလေးထား ထောက်ခံခဲ့ခြင်းမရှိဘဲ မြန်မာ့အရေးတွင် ထဲထဲဝင်ဝင် မပါဝင်ခဲ့ပေ။

ယူကရိန်းစစ်ပွဲကြောင့် နိုင်ငံတကာ၏ ဖယ်ကြဉ်မှုခံနေရချိန်တွင် ရုရှားသည် ကမ္ဘာ့တောင်ခြမ်း၊ အထူးသဖြင့် အရှေ့တောင်အာရှ ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများနှင့် ဆက်ဆံရေးများကို မြှင့်တက်လျက်ရှိသည်။

ထို့ကြောင့် ပထဝီနိုင်ငံရေး အပြောင်းအလဲများနှင့်အတူ အာဆီယံ၊ အမေရိကန်၊ တရုတ်၊ အိန္ဒိယနှင့် ရုရှားတို့သည် 5PC ကို အပြည့်အဝ အကောင်အထည်ဖော်ရန် မြန်မာ့တပ်မတော်ကို ဖိအားပေးနိုင်သည့် အင်အားစုများအဖြစ် ရှိနေသည်ဟု ယူဆနိုင်ပေသည်။

Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်

CNI Sport Article

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၁၈

ကမ္ဘာ့ထိပ်တန်း ကစားသမားအများစု လာရောက်ကစားတဲ့ စပိန်လာလီဂါပြိုင်ပွဲဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ နှစ်တွေအတွင်းမှာ ပရိသတ် စိတ်ဝင်စားမှု အနည်းငယ် လျော့ကျခဲ့ပေမယ့် ရာသီသစ်မှာတော့ ဒီပြိုင်ပွဲဟာ ပရိသတ်တွေအကြားမှာ အသက်ပြန်ဝင်လာဖို့ရှိနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ဒီလိုဖြစ်လာမယ့် အကြောင်းအရင်းကတော့ ရီးရယ်လ်အသင်းက ဘတ်ပီကို ခေါ်ယူနိုင်ခဲ့တာနဲ့ ယာမဲလ်ရဲ့ ခြေစွမ်းကို စောင့်ကြည့်ချင်တာတွေကြောင့် ဖြစ်ပါတယ်။ 

ရော်နယ်ဒို၊ မက်ဆီတို့ရဲ့ အားပြိုင်မှုကနေ ကမ္ဘာကြီးကို ဖမ်းစားနိုင်ခဲ့တဲ့ စပိန်လာလီဂါဟာ ဘတ်ပီ၊ ယာမဲလ်တို့ရဲ့ အားပြိုင်မှုနဲ့ ကမ္ဘာကြီးကို နောက်တစ်ကြိမ် ထပ်ပြီးဖမ်းစားဖို့ ရှိနေတာပါ။

ဘောလွန်းဒီအောဆုရှင်တွေဖြစ်တဲ့ ရော်နယ်ဒိုနဲ့ မက်ဆီတို့ ရှိချိန်က ပရိသတ်စိတ်ဝင်စားမှု အမြင့်ဆုံးဖြစ်ခဲ့တဲ့ လာလီဂါဟာ သူတို့ ၂ ဦး ထွက်ခွာချိန်မှာ စိတ်ဝင်စားမှုက အတော်လေး လျော့ကျသွားခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ဘာစီလိုနာအသင်းဟာ မက်ဆီ ထွက်ခွာပြီးနောက်မှာ လီဝန်ဒေါစကီး အပါအဝင် ကစားသမားအချို့ကို ခေါ်ယူခဲ့ သလို ရီးရယ်လ်အသင်းကလည်း ရော်နယ်ဒို ထွက်ခွာပြီးနောက်မှာ ဟာဇက်၊ ဘယ်လင်ဂမ်တို့ အပါအဝင် နာမည်ကြီး တွေကို ခေါ်ယူခဲ့ကြတာပါ။

ဒါပေမယ့် ပရိသတ်တွေ အတွက်တော့ ဂန္ထဝင်ကစားသမား ၂ ဦးမရှိတဲ့ လိဂ်ပြိုင်ပွဲကို ကြည့်နေရတာဟာ ဆားမပါတဲ့ဟင်းလို ပေါ့နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ရော်နယ်ဒိုနဲ့မက်ဆီကိုတွေ့ရစဉ်

လာမယ့် ရာသီသစ်မှာတော့ ပရိသတ်တွေ မြင်တွေ့ချင်နေတဲ့ လာလီဂါပြိုင်ပွဲကြီးကို မြင်တွေ့ရဖို့ရှိနေတာပါ။ 

ရီးရယ်လ်အသင်းဟာ သူတို့ကာလရှည်ကြာ ခေါ်ယူချင်ခဲ့တဲ့ ဘတ်ပီကို ခေါ်ယူခဲ့ပြီး ဘာနေဗျူးကွင်းထဲရှိ ပရိသတ် ပေါင်း ၈ သောင်းကျော်အရှေ့မှာ ကစားသမားသစ်အဖြစ် မိတ်ဆက်သွားခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ဘတ်ပီဟာ လက်ရှိအချိန်မှာ ကမ္ဘာ့အကောင်းဆုံး ကစားသမားတွေထဲက တစ်ဦးဖြစ်ပြီး အနာဂတ် ဘောလွန်းဒီအောဆု ပိုင်ရှင်အဖြစ်လည်း သတ်မှတ်ခြင်း ခံနေရတာပါ။ 

ဘတ်ပီလို ကစားသမားမျိုးကို ရီးရယ်လ်အသင်း ခေါ်ယူနိုင်ခဲ့တာကြောင့် စပိန်လာလီဂါဟာ ကမ္ဘာကြီးရဲ့ စိတ်ဝင် စားမှုကို ထပ်မံရခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ရီးရယ်လ်ကို ပြောင်းလာတဲ့ ဘတ်ပီကိုတွေ့ရစဉ်

ဒီလိုပါပဲ ဘာစီလိုနာအသင်းရဲ့ လာမာစီယာ အကယ်ဒမီထွက် ယာမဲလ်ဟာ မကြာသေးခင်က ကျင်းပခဲ့တဲ့ ယူရို ၂၀၂၄ ပြိုင်ပွဲမှာ ပြသခဲ့တဲ့ စွမ်းဆောင်ရည်တွေကြောင့် ရာသီသစ်မှာ ယာမဲလ်ဘာတွေထပ်ပြီး လုပ်ပြမလဲဆိုတာ စောင့်ကြည့်ချင်နေတဲ့ ပရိသတ်တွေက အများကြီးရှိနေတာပါ။

ဗိုလ်လုပွဲ မတိုင်ခင်ကမှ အသက် ၁၇ နှစ်ပြည့်ခဲ့တဲ့ ယာမဲလ်ဟာ ယူရို ၂၀၂၄ ပြိုင်ပွဲမှာ အားလုံးအံ့အားသင့်အောင် ခြေစွမ်းပြသနိုင်ခဲ့ပြီး ပြိုင်ပွဲရဲ့ အကောင်းဆုံး လူငယ်ကစားသမားဆုကို ရရှိခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

ယာမဲလ်ဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ရာသီ လာလီဂါပြိုင်ပွဲမှာကတည်းက ဘာစီလိုနာအသင်းမှာ သူ့ရဲ့ခြေစွမ်းကို သက်သေပြပြီး ဖြစ်ပေမယ့် ရာသီသစ်မှာတော့ ဘတ်ပီနဲ့ အားပြိုင်ရမှာဖြစ်လို့ ပိုပြီးကောင်းမွန်တဲ့ စွမ်းဆောင်ရည်ကို ပြသရမှာပါ။ 

ဘတ်ပီနဲ့ ယာမဲလ်ရဲ့ အားပြိုင်မှုဟာ ရော်နယ်ဒိုနဲ့ မက်ဆီရဲ့ ပြိုင်ဆိုင်မှုလိုမျိုး ပြင်းထန်မှုမျိုးကို မြင်တွေ့ရဖို့ ရှိနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ယာမဲလ်ကိုတွေ့ရစဉ်

ပြီးတော့ ဘတ်ပီဟာ ရီးရယ်လ်အသင်းမှာ ရော်နယ်ဒို ရောက်ရောက်ချင်း ဝတ်ဆင်ခဲ့တဲ့ ကျောနံပါတ် ၉ ကို ဝတ်ဆင်မှာဖြစ်သလို ယာမဲလ်ကလည်း ရာသီသစ်မှာ မက်ဆီဝတ်ဆင်ခဲ့တဲ့ ကျောနံပါတ် ၁၉ ကို ဝတ်ဆင်မှာပါ။

ဒီလိုလုပ်ဆောင်မှုတွေဟာ လာလီဂါအပေါ် ပရိသတ်တွေရဲ့ စိတ်ဝင်စားမှုကို ပိုပြီးမြင့်တက်အောင် လုပ်ဆောင်နေ တာလို့တောင် ထင်ရတာဖြစ်ပါတယ်။ 

ပြီးခဲ့တဲ့ရာသီက ချန်ပီယံလိဂ်ဖလားကို ရီးရယ်လ်အသင်း ရခဲ့သလို ယူရို ၂၀၂၄ ချန်ပီယံဆုကို စပိန်အသင်း ရခဲ့တာ ကြောင့်လည်း လာလီဂါဟာ မနှစ်ကနဲ့မတူတော့ဘဲ ပရိသတ်တွေကို စောင့်ကြည့်ဖို့ ဆွဲဆောင်နေတာပါ။   

ရီးရယ်လ်၊ ဘာစီလိုနာအသင်းတို့လိုပဲ အခြားအသင်းတွေကလည်း ရာသီသစ်မတိုင်ခင် ကောင်းမွန်စွာ ပြင်ဆင်မယ် ဆိုရင် စပိန်လာလီဂါပြိုင်ပွဲအပေါ် ပရိသတ်တွေရဲ့ စိတ်ဝင်စားမှုဟာ အခြားလိဂ်တွေထက် ပိုပြီမြင့်လာနိုင်တာ ဖြစ်ပါတယ်။

၂၀၂၄-၂၅ ရာသီ လာလီဂါပြိုင်ပွဲကို ဩဂုတ် ၁၅ ရက်မှာ စတင် ကျင်းပတော့မှာဖြစ်ပြီး ဘတ်ပီ၊ ယာမဲလ်တို့ရဲ့ အားပြိုင်မှုကနေ အသက်ပြန်ဝင်လာမယ့် လာလီဂါပြိုင်ပွဲကို စောင့်ကြည့်ဖို့ ပရိသတ်တွေ ဘယ်လောက်အထိ စိတ်လှုပ်ရှားနေလဲဆိုတာကို မြင်တွေ့ရတော့မှာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

CNI International Article

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၅

ကနေဒါနိုင်ငံ၏ ကယ်လ်ဂါရီ (Calgary) မြို့သည် ဇူလိုင် ၂၈ ရက်တွင် ကနေဒါ-ဆစ်ခ် အကြမ်းဖက်သမားများ ဖြစ်သည့် တယ်လ်ဝင်ဒါ ဆင်း ပါမာ ( Talwinder Singh Parmar) နှင့် သတ်ဖြတ်ခံခဲ့ရသည့် စစ်သွေးကြွ ဟာဒိပ် ဆင်း နစ်ဂျား (Hardeep Singh Nijjar) တို့ကို ဂုဏ်ပြုမည့် ကြီးမာသော အခမ်းအနားတစ်ခုကို လက်ခံကျင်းပရန် စီစဉ်ထားသည်။

ထိုအစီအစဉ်အရ မကြာမီ ပြုလုပ်မည့် ခါလစ္စတန် (Khalistan) ဆန္ဒခံယူပွဲကို ကျင်းပရန် ကယ်လ်ဂါရီမြို့အား အဘယ်ကြောင့် ရွေးချယ်ခဲ့သနည်းဆိုသည့် မေးခွန်းများ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ထွက်ပေါ်စေခဲ့ကာ ကနေဒါဒေသခံ ခေါင်းဆောင်ပိုင်းများနှင့် အစွန်းရောက် အဖွဲ့များအကြား ဆက်ဆံရေးအပေါ်လည်း မေးခွန်းထုတ်စရာ ဖြစ်လာခဲ့ သည်။

ကယ်လ်ဂါရီမြို့မှ နိုင်ငံရေး ထောက်ခံမှု

ထိုအခမ်းအနားကို ကယ်လ်ဂါရီမြို့ မာတင်ဒဲလ် (Martindale) ရပ်ကွက်ရှိ Dashmesh Culture Centre တွင် ကျင်းပ ပြုလုပ်သွားမည်ဖြစ်သည်။ 

ဆစ်ခ်ဘာသာဝင်များ ဘုရားဝတ်ပြုသည့် နေရာဖြစ်သော Gurdwara တွင် ပါမာ အပါအဝင် အကြမ်းဖက်သမား များကို ဂုဏ်တင်ထားသည့် စာတန်းများနှင့်အတူ “ခါလစ္စတန်အတွက် အာဇာနည်ဘဝကို ကြိုးပမ်းရရှိခဲ့သည့် ကနေဒါ ဆင်း” ဟု ဖော်ပြထားသည်။

ထိုလုပ်ဆောင်မှုများရှိသည့်တိုင် အယ်လ်ဘာတာ (Alberta) ပြည်နယ်ဝန်ကြီးချုပ် ဒန်နီယ်လီ စမစ် (Danielle Smith) နှင့် ကယ်လ်ဂါရီ မြို့တော်ဝန် ဂျွိုင်တီ ဂွန်ဒက် (Jyoti Gondek) တို့က ထိုအဖွဲ့များကို ထောက်ခံကြောင်း ပြသခဲ့ကြသည်။

ဆစ်ခ် ခွဲထွက်ရေးလှုပ်ရှာမှုအကြောင်း မီဒီယာတွေမေးမြန်းနေစဉ်

ပြီးခဲ့သည့်လကပင် ခါလစ္စတန် အကြမ်းဖက်သမားများကို ဂုဏ်တင်ဖော်ပြထားသည့် အောင်လံတံခွန်များနှင့်အတူ နိုင်ငံရေး စီတန်းလမ်းလျှောက်မှုကို မြို့တော်ဝန် ဂွန်ဒက်၊ လစ်ဘရယ်နှင့် ကွန်ဆာဗေးတစ်ပါတီများမှ လွှတ်တော်အမတ်များ အပါအဝင် အခြားနိုင်ငံရေး ခေါင်းဆောင်များ တက်ရောက်ခဲ့သည်။

ထိုရာထူး အဆင့်အတန်းများဖြင့် နိုင်ငံရေး ထောက်ခံမှုပေးခြင်းသည် အန္တရာယ်ရှိနိုင်သည်။ ကယ်လ်ဂါရီ ရဲတပ်ဖွဲ့ (RCMP) နှင့် ကနေဒါလက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များသည် ထိုစီတန်းလမ်းလျှောက်မှုတွင် ပါဝင်ခဲ့သည်။

ခါလစ္စတန်စစ်သွေးကြွအဖွဲ့ဖြစ်သည့် Babbar Khalsa အဖွဲ့ကို ဂုဏ်တင်ပြီး အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ် မိုဒီ (Modi) ကို အကျဉ်းသားဝတ်စုံဖြင့် လှောင်ပြောင်ထားသည့် ထိုစီတန်းလမ်းလျှောက်ပွဲတွင် ကနေဒါ လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့များ ပါဝင်နေမှုသည် စိုးရိမ်ရသည့် အခြေအနေကို ဖော်ပြရာရောက်ခဲ့သည်။

မီဒီယာများ၏ နှုတ်ဆိတ်မှုနှင့် နိုင်ငံရေး ကြံရာပါမှု

ပုံမှန်အားဖြင့် ရှုတ်ထွေးသည့် နိုင်ငံရေးကိစ္စများကို အလေးပေးဖော်ပြလေ့ရှိသည့် တရားဝင် မီဒီယာများသည် ထိုအခမ်းအနားကို အကျယ်တဝင့် ဖော်ပြခဲ့ခြင်းမရှိပေ။

ဆစ်ခ် ခါလစ္စတန် အကြမ်းဖက်မှုနှင့် ပတ်သက်သည့် ပြည့်စုံကျယ်ပြန့်သော လေ့လာဆန်းစစ်ချက်များကို မီဒီယာ များက ဖော်ပြပေးနိုင်စွမ်း မရှိကြောင်း နိုင်ငံရေးသိပ္ပံနှင့် ဘာသာရေး ကျွမ်းကျင်သူ ဒေါက်တာ ပေါလ် ဘူလန် (Dr. Paul Bullen) က ပြောကြားခဲ့သည်။ 

ထိုကဲ့သို့ မီဒီယာများ၏ သတင်းဖော်ပြမှု အားနည်းခြင်းနှင့် နိုင်ငံရေး ကြံရာပါဖြစ်မှုသည် အစွန်းရောက်အဖွဲ့များကို ရဲဆေးတင်ပေးသကဲ့သို့ ဖြစ်နေသည်။

ဆစ်ခ်လှုပ်ရှားမှုအကြောင်း တင်ဆက်ထားစဉ်

ခါလစ္စတန်နိုင်ငံ ထူထောင်ရေးကို အသားပေး လုပ်ဆောင်နေပြီး ကနေဒါအစိုးရ၏ အလွှာပေါင်းစုံတွင် လွှမ်းမိုးမှုရှိ ထားသည့် ကမ္ဘာ့ဆစ်ခ်အဖွဲ့အစည်း  (WSO) က Dashmesh Gurdwara အဖွဲ့ကို ထောက်ခံပေးထားသည်။

Gurdwara အဖွဲ့သည် ဇူလိုင်လကုန်ပိုင်းတွင် ပြုလုပ်မည့် ကယ်လ်ဂါရီ အခမ်းအနား မတိုင်မီ ဆစ်ခ်ဘာသာဝင်များ အတွက် တရားမျှတရေး ပွဲကိုလည်း ပြုလုပ်ရန် စီစဉ်ထားသည်။

အဘယ်ကြောင့် ကယ်လ်ဂါရီမြို့ကို ရွေးချယ်ခဲ့သနည်း

ကနေဒါဒေသခံ နိုင်ငံရေးခေါင်းဆောင်များ၏ ထောက်ခံမှုကြောင့် ကယ်လ်ဂါရီမြို့သည် ခါလစ္စတန် အကြမ်းဖက် ဂုဏ်တင်မှု အခမ်းအနားများ ပြုလုပ်ရန် အကောင်းဆုံးမြို့ ဖြစ်လာခဲ့သည်။

မြို့တော်ဝန် ဂွန်ဒက်၏ သမီးဖြစ်သူသည် WSO ဘုတ်အဖွဲ့ဝင်ဟောင်းဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် ဂွန်ဒက်သည် Gurdwara အဖွဲ့၏ ပွဲအခမ်းအနားများကို လက်ခံရန် ထောက်ခံပေးခဲ့သည်။

ပြည်နယ်ဝန်ကြီးချုပ် စမစ်နှင့် အခြားနိုင်ငံရေး ခေါင်းဆောင်များကလည်း ထိုအခမ်းအနားများကို ထောက်ခံ ကြောင်း ဖော်ပြခဲ့ပြီး လုံခြုံရေးအဖွဲ့များကပင် ထိုအခမ်းအနားများတွင် ပါဝင်ခဲ့ကြသည်။

 ဆစ်ခ် ခွဲထွက်ရေးလှုပ်ရှားမှုကိုတွေ့ရစဉ်

ရှင်းပြရန် တာဝန်ရှိခြင်း

ကနေဒါ နိုင်ငံရေးသမားများနှင့် ရဲတပ်ဖွဲ့များအနေဖြင့် ပါမာကဲ့သို့ အကြမ်းဖက်သမားများကို ဂုဏ်တင်သည့် အခမ်းအနားများကို ဦးဆောင်ကျင်းပသည့် ဘာသာရေးအဖွဲ့များနှင့် ခပ်ကင်းကင်းနေရမည်ဖြစ်သည်။

ထိုသို့ ခပ်ကင်းကင်း မနေနိုင်ပါက အစွန်းရောက်အဖွဲ့များကို ရဲဆေးတင်ပေးရာရောက်ပြီး ကယ်လ်ဂါရီမြို့သည် အကြမ်းဖက်မှုကို ဂုဏ်တင်သည့် အခမ်းအနားများ ကျင်းပသည့် နေရာတစ်ခု ဖြစ်လာမည်ဆိုသည့် သတင်းစကား ကို ပါးလိုက်သကဲ့သို့ ဖြစ်လာစေမည်ဖြစ်သည်။ 

ထိုသတင်းစကားသည် ကယ်လ်ဂါရီမြို့ခံများ၊ အယ်လ်ဘာတန်ပြည်နယ်၏ နယ်ခံများနှင့် ကနေဒါနိုင်ငံသား အားလုံးအတွက်သာမကဘဲ တစ်ကမ္ဘာလုံးအတွက် သတင်းစကားတစ်ခုဖြစ်သည်။

ကယ်လ်ဂါရီမြို့ ခေါင်းဆောင်များအနေဖြင့် ထိုကဲ့သို့ အစွန်းရောက်အဖွဲ့များကို ထောက်ခံပေးနေသည့် ၎င်းတို့၏ လုပ်ရပ်များကို ရှင်းလင်းတင်ပြရမည်ဖြစ်သည်။

ကယ်လ်ဂါရီ အာဏာပိုင်များအနေဖြင့် အကြမ်းဖက်မှုကို ဆန့်ကျင်ကြောင်း၊ အကြမ်းဖက်မှုကို ဂုဏ်တင်သည့် အဖွဲ့များနှင့် ဆက်နွှယ်မှုမရှိကြောင်း ပြသနိုင်ရန် ထိုသို့ ရှင်းလင်းတင်ပြခြင်းသည် မဖြစ်မနေလိုအပ်သည်။

အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ကယ်လ်ဂါရီမြို့၏ အနာဂတ်နှင့် ဂုဏ်သိက္ခာသည် ထိုအရေးကိစ္စအပေါ် မူတည်နေခြင်း ကြောင့် ဖြစ်ပေသည်။

Source: Khalsa Vox

CNI Sport Article 

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၇

ယူရို ၂၀၂၄ ပြိုင်ပွဲ၊ ကိုပါအမေရိကဖလား ပြိုင်ပွဲတွေရဲ့ ဇာတ်ရှိန်အမြင့်ဆုံး အချိန်ကို ရောက်ရှိနေချိန်မှာ ကလပ် အသင်းတွေကလည်း ရာသီသစ်အတွက် ပြင်ဆင်မှုတွေကို စတင် လုပ်ဆောင်လာကြပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ကလပ်အသင်းတွေဟာ ရာသီသစ် မတိုင်ခင် ကစားသမားအသစ်တွေ ဝယ်ယူဖို့ ပြင်ဆင်နေကြသလို အသင်းမှာ ရှိတဲ့ ကစားသမားတွေကို ရောင်းချဖို့လည်း စီစဉ်လာခဲ့ပါတယ်။ 

ရာသီသစ်မတိုင်ခင် အပြောင်းအရွှေ့တွေ လုပ်ဆောင်တိုင်း ကစားသမား အများအပြားနဲ့ သတင်းတွေ ထွက်လေ့ရှိ တဲ့ ယူနိုက်တက်အသင်းဟာ အခုအချိန်မှာလည်း ကစားသမားအချို့နဲ့ သတင်းတွေ ထွက်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ပြီးခဲ့တဲ့ရာသီက ပရီးမီးယားလိဂ်ပြိုင်ပွဲမှာ အဆင့် ၈ ရခဲ့ပြီး FA ဖလားပြိုင်ပွဲမှာ ချန်ပီယံဖြစ်ခဲ့တဲ့ ယူနိုက်တက် အသင်းဟာ အပြောင်းအရွှေ့တွေ စတင်မလုပ်ဆောင်ခင် အသင်းရဲ့ စီမံခန့်ခွဲမှုအပိုင်းကို စပြီးပြင်ဆင်ခဲ့တာပါ။ 

ယူနိုက်တက် နည်းပြနဲ့ ကစားသမားတွေကိုတွေ့ရစဉ်

ယူနိုက်တက်အသင်းရဲ့ ပူးတွဲပိုင်ရှင်ဖြစ်တဲ့ ဆာဂျင်ရက်ကလစ်ဖ်ရဲ့ INEOS ဟာ အသင်းအတွက် လိုအပ်နေတဲ့ စီမံခန့်ခွဲမှု အပိုင်းတွေအတွက် အမှုဆောင်အရာရှိချုပ်အဖြစ် မန်စီးတီးအသင်းက ဘာရာဒါ၊ အားကစားဒါရိုက်တာ အဖြစ် နယူးကာဆယ်အသင်းက ဒန်အက်ရှ်ဝေ့ါနဲ့ နည်းစနစ်ဒါရိုက်တာအဖြစ် ဆောက်သမ်တန်အသင်းက ဝီလ်ကော့စ်တို့ အပါအဝင် အခြားရာထူးတွေ အတွက်လည်း ခန့်အပ်မှုတွေ ပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။

ယူနိုက်တက်အသင်းဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ရာသီအကုန်မှာ ထုတ်ပယ်မယ်လို့ သတင်းတွေ ထွက်ခဲ့တဲ့ နည်းပြ အဲရစ်တန် ဟတ်ကိုလည်း ၂၀၂၆ ခုနှစ်အထိ အသင်းမှာ ဆက်ရှိမယ့် စာချုပ်သက်တမ်း တိုးသွားခဲ့တာပါ။ 

INEOS ဟာ အသင်းအတွက် လိုအပ်နေတဲ့ စီမံခန့်ခွဲမှုအပိုင်းတွေကို အားဖြည့်ခဲ့သလို အသင်းအတွက် လိုအပ်တဲ့ ကစားသမားသစ်တွေကို ခေါ်ယူပေးနိုင်ဖို့လည်း စီစဉ်နေပါတယ်။ 

ယူနိုက်တက်အသင်းဟာ ဘဏ္ဍာရေး စည်းမျဉ်းချိုးဖောက်မှုနဲ့ ငြိနိုင်တဲ့ အချက်တွေလည်း ရှိတဲ့အတွက် ပြီးခဲ့တဲ့ ရာသီကလို ကစားသမား အများအပြားကို ပြောင်းရွှေ့ကြေး အများအပြားနဲ့ ခေါ်ယူနိုင်ဖို့တော့ မရှိပါဘူး။

ဒါပေမယ့် အသင်းအောင်မြင်မှု ရဖို့အတွက် နည်းပြ အဲရစ်တန်ဟတ်လိုချင်တဲ့ ကစားသမားတွေကို ခေါ်ယူပေးနိုင် ဖို့ဆိုရင် အသင်းမှာရှိနေတဲ့ ကစားသမားအချို့ကိုလည်း ရောင်းချရမှာဖြစ်ပါတယ်။ 

ယူနိုက်တက်အသင်းရဲ့ အားကစားဒါရိုက်တာအသစ် ဒန်အက်ရှ်ဝေါ့ဟာ အသင်းမှာရှိနေတဲ့ ကစားသမားအချို့ကို ရောင်းချပြီး အသင်းအတွက်လိုအပ်တဲ့ ပြောင်းရွှေ့ကြေး အသုံးစရိတ် ထုတ်ပေးနိုင်ဖို့ ရည်မှန်းထားတာပါ။ 

ဒန်အက်ရှ်ဝေါ့ ရောင်းချဖို့ စာရင်းပြုစုထားတဲ့ ကစားသမား ၇ ဦးကို ဗြိတိန်မီဒီယာတွေက ဖော်ပြခဲ့ကြပါတယ်။

သူတို့တွေကတော့ ပြီးခဲ့တဲ့ရာသီက ဒေါ့မွန်အသင်းမှာ အငှားနဲ့ သွားရောက်ကစားခဲ့တဲ့ ဆန်ချို၊ ဂီတာဖေးအသင်း မှာ အငှားကစားခဲ့တဲ့ ဂရင်းဝုဒ်၊ အန်တိုနီ၊ လင်ဒီလောဖ့်၊ ကတ်စမဲရိုး၊ အဲရစ်ဆင်နဲ့ မက်ဂွဲယားတို့ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ယူနိုက်တက် ရောင်းချမယ့် ကစားသမားစာရင်းကိုတွေ့ရစဉ်

ဒန်အက်ရှ်ဝေါ့ဟာ ဒီကစားသမားတွေကို ရောင်းချမှုကနေ ပေါင်သန်း ၂၀၀ အထိ ရရှိနိုင်မယ်လို့ မျှော်လင့်ထားပြီး ဒီပမာဏသာရခဲ့ရင် ယူနိုက်တက်အသင်းရဲ့ ကစားသမား ဝယ်ယူမှုအပိုင်းမှာ အများကြီး သက်ရောက်မှုတွေ ရှိနိုင် တာပါ။ 

ဒါအပြင် နည်းပြ အဲရစ်တန်ဟတ်နဲ့ အဆင်မပြေမှုတွေရှိခဲ့တဲ့ အကယ်ဒမီထွက် ရက်ရှ်ဖို့ဒ်ကိုလည်း ရောင်းချဖို့ လမ်းဖွင့်ထားပြီး ပေါင်သန်း ၆၀ လောက်ရရှိရင် ကမ်းလှမ်းမှုတွေကို လက်ခံသွားဖို့ရှိနေပါတယ်။

ယူနိုက်တက်အသင်းဟာ ရာသီသစ်အတွက် အဓိကဖြည့်တင်းမှုတွေအဖြစ် ဗဟိုခံစစ်၊ ကွင်းလယ်ခံစစ် ကစားသမားနဲ့ တိုက်စစ်မှူးတစ်ဦးကို ခေါ်ယူဖို့ စီစဉ်ထားတာပါ။ 

မန်ချက်စတာကလပ်ဟာ ခံစစ်ပိုင်းအတွက် အဲဗာတန်အသင်းက ဘရန်ဝိတ်နဲ့ ဘိုင်ယန်မြူးနစ်အသင်းက ဒီလစ် တို့ကို ခေါ်ယူနိုင်ဖို့ ကြိုးစားနေပေမယ့် ဘရန်ဝိတ်ရဲ့ ပြောင်းရွှေ့ကြေးက များပြားတဲ့အတွက် ဒီအပြောင်းအရွှေ့ကို စဉ်းစားနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ကတ်စမဲရိုး ထွက်ခွာမယ့် ကွင်းလယ်ခံစစ်ပိုင်းအတွက် ပီအက်စ်ဂျီအသင်းက အူဂါတီကို ခေါ်ယူဖို့ ပစ်မှတ်ထား နေတာပါ။ 

ဟော့ဂျ်လန်း တစ်ဦးတည်းနဲ့ မလုံလောက်တဲ့ တိုက်စစ်ပိုင်းအတွက် ယူနိုက်တက်အသင်းဟာ ဘိုလော့ဂ်နာအသင်း တိုက်စစ်မှူး ဇာခ့်ဇီကို ခေါ်ယူဖို့ ကြိုးပမ်းနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒီကစားသမားတွေဟာ နိုင်ငံအသင်းတွေနဲ့ ပြိုင်ပွဲတွေ ယှဉ်ပြိုင်နေတာကြောင့် ယူနိုက်တက်အသင်းဟာ ဒီပြိုင်ပွဲ တွေအပြီးမှ အပြောင်းအရွှေ့ကို အပြီးသတ်ဖို့ လုပ်ဆောင်ရမှာပါ။ 

ယူနိုက်တက်အသင်းဟာ နောက်ထပ် ကစားသမားအချို့ကိုလည်း ပစ်မှတ်ထားနေပေမယ့် လက်ရှိအချိန်မှာတော့ ဒီလစ်၊ ဘရန်ဝိတ်၊ အူဂါတီနဲ့ ဇာ့ခ်ဇီတို့ဟာ အဓိကပစ်မှတ်အဖြ စ်ရှိနေပါတယ်။ 

 ယူနိုက်တက် ရောင်းချဖို့စဉ်းစားထားတဲ့ ကစားသမားတွေကိုတွေ့ရစဉ်

ယူနိုက်တက်အသင်းရဲ့ စီမံခန့်ခွဲမှုအဖွဲ့ကတော့ ဒီကစားသမားတွေကို ခေါ်ယူနိုင်ဖို့ လုပ်ဆောင်နေသလို အရောင်း စာရင်းမှာ ပါဝင်နေတဲ့ ကစားသမားအချို့ကိုလည်း အမြန်ဆုံး ရောင်းချနိုင်ဖို့ လုပ်ဆောင်နေတာပါ။

ဒါမှလည်း ကစားသမားသစ်တွေ ခေါ်ယူတဲ့အချိန်မှာ ဘဏ္ဍာရေး စည်းမျဉ်းချိုးဖောက်မှုနဲ့ မကြုံတွေ့ရမှာ ဖြစ်ပါ တယ်။

ဆာဂျင်ရက်ကလစ်ဖ်ဟာ ယူနိုက်တက်အသင်းရဲ့ အစုရှယ်ယာကို ဝယ်ယူပြီးကတည်းက အရင်လို အောင်မြင်မှု တွေပြန်ပြီး ရရှိနိုင်အောင် အသင်းကို ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုတွေပြုလုပ်ပြီး တည်ဆောက်ချင်နေတာပါ။ 

နည်းပြ အဲရစ်တန်ဟတ်ကလည်း ကိုင်တွယ်ပြီးတဲ့ ၂ ရာသီမှာ ယူနိုက်တက်အသင်းကို ဆုဖလား ၂ လုံး ရယူပေး ထားနိုင်ပေမယ့် လာမယ့်ရာသီမှာ အောင်မြင်မှုတွေပိုပြီး ရယူချင်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

အဲဒါကြောင့်လည်း အဲရစ်တန်ဟတ်ဟာ လာမယ့် ရာသီမတိုင်ခင် သူ့ရဲ့နည်းပြအဖွဲ့ဝင်အချို့ကို အပြောင်းအလဲတွေ ပြုလုပ်ခဲ့တာပါ။ 

ရာသီသစ်မတိုင်ခင် ယူနိုက်တက်အသင်းရဲ့ ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုတွေနဲ့ အပြောင်းအရွှေ့ လုပ်ဆောင်မှုတွေဟာ အသင်း အောင်မြင်မှုတွေပြန်ပြီး ရရှိဖို့ ဘယ်လောက်အထိ အထောက်အကူ ဖြစ်မလဲဆိုတာကို စိတ်ဝင်စားဖွယ် စောင့်ကြည့်ရတော့မှာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

CNI Article

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂၉

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၁၅ ရက်က နာဂအမျိုးသားဆိုရှယ်လစ်ကောင်စီ - အိုက်ဇက်မွေဗာ (NSCM-IM) ၏ ဗိုလ်ကြီး တစ်ဦးဖြစ်သူ အာရ် အက်စ် ဝင်ဆန် (R. S. Winson) သည်  အိန္ဒိယ-မြန်မာနယ်စပ်အနီး မဏိပူရ်(Manipur) ပြည်နယ်၊ တန်နူပယ်လ် (Tengnoupal) ခရိုင်ရှိ အန်ကို ချင် (Angko Ching) အရပ်တွင် ကူကီး
အမျိုးသား တပ်မတော်-မြန်မာနိုင်ငံ(KNA-B) အဖွဲ့၏ ခြုံခိုတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် သေဆုံးသွားခဲ့သည်။

ထိုနေ့မှာပင် NSCN-IM ၏ လက်ထောက် စစ်ဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်ကြီး အေ ရမ်ဆန် (A. Ramsan) က တန်ခူလ် (Tangkhul) ဘာသာစကားဖြင့် ထုတ်ပြန်သည့် အစီရင်ခံစာတွင် ဝင်ဆန်သည် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၁၅ ရက်က အန်ကိုချင်တောအုပ်အတွင်း KNA-B ၏ ခြုံခိုတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ကျဆုံးသွားခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုထုတ်ပြန်ချက်တွင် နာဂအရှေ့ပိုင်း (မျက်မှောက်ခတ် မြန်မာနိုင်ငံ)၌ NSCN-IM သည် ၎င်းတို့၏ လှုပ်ရှားမှုကို ပိုမိုခိုင်မာအားကောင်းစေရန် လုပ်ဆောင်နေချိန်မှာ KNA-B အဖွဲ့ကို မသိကျိုးကျွံ ပြုပေးထားသည့် အိန္ဒိယ လုံခြုံ ရေးတပ်ဖွဲ့ (SF) များ၏ ဆန့်ကျင်မှုများကို ရင်ဆိုင်နေရကြောင်း၊ KNA-B အဖွဲ့သည် နာဂလူမျိုးများကို တိုက်ခိုက် နေခြင်းဖြင့် NSCN-IM ၏ အားထုတ်ကြိုးပမ်းမှုများကို လျော့ကျစေရန် ကြိုးပမ်းနေကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုကဲ့သို့ စိန်ခေါ်မှုများ ရှိနေသည့်တိုင် မိမိတို့သည် နာဂနိုင်ငံတော်ကို ဆက်လက် ကာကွယ်ပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

South Asia Terrorism Portal (SATP) က ရရှိခဲ့သည့် မှတ်တမ်းအချို့တွင် ဇွန်လ ၁၅ ရက်က ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် ဖြစ်စဉ်သည် အိန္ဒိယမြေပေါ်၌ KNA-B နှင့် NSCM-IM အကြား ဖြစ်ပွားသော ပဋိပက္ခများအနက် မှတ်တမ်းတင် နိုင်ခဲ့သည့် တစ်ခုတည်းသော ဖြစ်စဉ်ဖြစ်သည်။ 

မြန်မာနိုင်ငံ၏ မြေပေါ်တွင်လည်း အလားတူ ဖြစ်စဉ် ၂ ခု ဖြစ်ပွားခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။

 ကူကီး (KNA-B)ကို တွေ့ရစဉ်

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ ၁၃ ရက်က NSCN-IM ၏ ကေဒါတစ်ဦးဖြစ်သူ ဆန်တီလောင် ဂျာမီယာ (Sentilong Jamir) သည် အိန္ဒိယ-မြန်မာနယ်စပ်တွင် တာဝန်ထမ်းဆောင်နေချိန်အတွင်း KNA-B ကေဒါများ၏ သတ်ဖြတ်ခြင်းကို ခံခဲ့ရသည်။ 

ဂျာမီယာသည် အိန္ဒိယ-မြန်မာနယ်စပ်အနီး မဏိပူရ်ပြည်နယ်၊ ကမ်ဂျွန် (Kamjong) ခရိုင်တွင် တာဝန်ထမ်းဆောင် နေချိန်တွင် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မေလ ၁၁ ရက်က KNA-B အဖွဲ့၏ ဖမ်းဆီးခြင်းကို ခံခဲ့ရသည်။

ထို့နောက် မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းရှိ မြို့သစ် (Mtothit) မြို့မှာ စစ်ကြောရေး တစ်ခုအတွင်း ညှဉ်းပန်းနှိပ်စက်ခံခဲ့ရပြီး မေလ ၁၃ ရက်တွင် သေဆုံးသွားခဲ့သည်ဟု NSCN-IM က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၀ ရက်ကလည်း NSCN-IM ကေဒါတစ်ဦးဖြစ်သူ ဟွန်ပန် ချီသန် (Honpam Chithung) သည် မြန်မာနိုင်ငံ၊ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး Ongjia မြို့တွင် KNA-B အဖွဲ့၏ သတ်ဖြတ်ခြင်းကို ခံခဲ့သည်။

ထိုဖြစ်စဉ်နှင့်ပတ်သက်ပြီး NSCN-IM အဖွဲ့၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ချီသန် အသတ်ခံရသည့် ဖြစ်စဉ်သည် နာဂ အမျိုးသား ဆိုရှယ်လစ်ကောင်စီ (NSCN) နှင့် နာဂပြည်သူ့သမ္မတ အစိုးရ (GPRN) အပေါ် ကြီးမားစွာ သက်ရောက် စေခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

ထို့ပြင် နာဂပြည်သူ့အစိုးရသည် နယ်စပ်ဒေသအနီးရှိ ကူကီးကျေးရွာများနှင့် KNA-B အဖွဲ့၏ လုပ်ဆောင်ချက်များ ကို အလွန်ဒေါသထွက်ကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။

KNA-B အဖွဲ့သည် NSCN-IM ၏ ကေဒါ ၄ ဦးကို မတူညီသည့် ဖြစ်စဉ် ၄ ခုတွင် သတ်ဖြတ်ခဲ့ကြောင်း NSCN-IM က ပြောကြားခဲ့သည်။ (ထိုဖြစ်စဉ် ၄ ခုအနက် ၃ ခုကို အထက်တွင် ဖော်ပြပေးခဲ့ပြီးဖြစ်ပြီး စတုတ္ထမြောက် ဖြစ်စဉ်နှင့် ပတ်သက်သည့် အသေးစိတ် အချက်အလက်များမှာ ထွက်ပေါ်ခဲ့ခြင်းမရှိပေ။)

စိတ်ဝင်စားစရာ ကောင်းသည့်အချက်မှာ NSCN-IM ကြောင့် KNA-B အဖွဲ့ဘက်တွင် ထိခိုက်သေဆုံးမှုများနှင့် ပတ်သက်သည့် မှတ်တမ်းများသည် ယနေ့အချိန်အထိ ထွက်ပေါ်ခဲ့ခြင်းမရှိပေ။

မည်သို့ပင်ဆိုစေ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၂ ရက်က တန်နူပယ်လ်ခရိုင် မိုရေး(Moreh) မြို့တွင် KNA-B စစ်သွေးကြွ များ၏ လက်ချက်ဟု ယူဆသည့် RPG တိုက်ခိုက်မှု တစ်ခုတွင် အန္ဒိယနယ်စပ် လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဝင် ၃ ဦး၊ အထူး ကွန်မန်ဒို ၅ ဦး အပါအဝင် အိန္ဒိယလုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ (SF) အဖွဲ့ဝင် ၈ ဦး ဒဏ်ရာရခဲ့သည်။

ကသည်းလက်နက်ကိုင်များရဲ့ လက်နက်ခဲယမ်းများ သိမ်းဆည်းရမိစဉ်

ထို့နောက် မဏိပူရ်ပြည်နယ်ဝန်ကြီးချုပ် အန်ဘီရန်ဆင်း (N. Biren Singh) က ထိုတိုက်ခိုက်မှုတွင် မြန်မာနိုင်ငံ ဘက်မှ ပြည်ပကြေးစား စစ်သားများ ပါဝင်သည်ဟု သံသယရှိကြောင်း၊ KNA-B အဖွဲ့ ပါဝင်နိုင်ခြေရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

KNA-B နှင့်အတူ မဏိပူရ်အခြေစိုက် ကူကီးအမျိုးသားတပ်မတော် KNA အဖွဲ့လည်း ရှိသည်။

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ ၂၃ ရက်က GPRN ၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် နာဂတပ်မတော်သည် မကြာသေးမီက KNA-B နှင့် အိန္ဒိယ SF တပ်ဖွဲ့များ၏ ပူးပေါင်းတိုက်ခိုက်မှုများနှင့် ရင်ဆိုင်ခဲ့ရကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ ၁၅ ရက်ကလည်း အိန္ဒိယလုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့များသည် မြန်မာနိုင်ငံရှိ ကသည်းတော်လှန်ရေး အုပ်စုများကို စစ်ပွဲဆင်နွှဲရန် KNA-B ကို အဖက်ဖက်မှ ကူညီထောက်ပံ့ပေးနေကြောင်း NSCN-IM  က စွပ်စွဲခဲ့သည်။

၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင် အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ် နာရန်ဒရာမိုဒီ (Narendra Modi) ၏ ပြည်ထောင်စုအစိုးရနှင့် သဘောတူညီမှု ရရှိခဲ့သည့် မူဘောင်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သော NCSN-IM သည် တားမြစ်ခံထားရသည့် ကသည်းအဖွဲ့များကို မဏိပူရ်ပြည်နယ်ထဲ ဝင်ခွင့်ရရန် ကူညီပေးခဲ့သည်ဟု အိန္ဒိယအစိုးရက စွပ်စွဲထားသည်။

ထို့အပြင် NSCN-IM သည် ပြည်နယ်အတွင်း လူမျိုးရေး ပဋိပက္ခဖြစ်စေရန် ကူညီပေးခဲ့သည်ဟု အိန္ဒိယ အမျိုးသား စုံစမ်းစစ်ဆေးရေး အေဂျင်စီ (NIA)က စွပ်စွဲခဲ့သည်။

ထို့နောက် NSCN-IM ၏ အထက်ဖော်ပြပါ ထုတ်ပြန်ချက်များ ထွက်ပေါ်လာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

NSCN-IM ၏ တရုတ်-မြန်မာ လက်ခွဲအဖွဲ့ (China-Myanmar module of th NSCM-IM) သည် တားမြစ်ပိတ်ပင် ခံထားရသည့် ကသည်းအဖွဲ့များဖြစ်သည့် (KYKL) နှင့် (PLA) တို့ကို အိန္ဒိယနိုင်ငံအတွင်း ဝင်ခွင့်ရစေရန်နှင့် မဏိပူရ်ပြည်နယ်တွင် လူမျိုးရေး အကြမ်းဖက်မှုဖြစ်စေရန် ကူညီပေးခဲ့ကြောင်း NIA က ၂၀၂၄ ခု
နှစ်၊ မေလ ၁၄ ရက်တွင် စွပ်စွဲခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

NIA သည် ထိုစွပ်စွဲချက်နှင့် ပတ်သက်ပြီး ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လက ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရသည့် လူ ၅ ဦးကို ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၇ ရက်တွင် ဂူဝါဟတီ (Guwahati) တရားရုံး၌ တရားစွဲဆိုခဲ့သည်။ 

အဆိုပါ ဖမ်းဆီးခံရသူများသည် တားမြစ်ထားသည့် လက်နက်ခဲယမ်းများနှင့်အတူ ကူကီး-ဇို အသိုင်းအဝိုင်းကို ပစ်မှတ်ထားသော အကြမ်းဖက် တိုက်ခိုက်မှုများကို လုပ်ဆောင်ရန် ပူးပေါင်းကြံစည်ခဲ့ကြသည်ဟု စွပ်စွဲခဲ့သည်။

စွပ်စွဲခံရသူ ၅ ဦးအနက် ၁ ဦးသည် အာနန် ဆင်း (Anand Singh) အမည်ရှိ အမျိုးသားတစ်ဦးဖြစ်ပြီး ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လကက လူမျိုးရေးပဋိပက္ခကို  အရှိန်မြင့်တက်စေရန် လူငယ်များအား လက်နက်ကိုင် သင်တန်းများပေးရန် အတွက် စည်းရုံးခဲ့သူဖြစ်သည်ဟု NIA က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ဆင်းသည် အခြား လူငယ်အမျိုးသား ၈၀ ၊ ၉၀ နှင့်အတူ Selloi Langamai Ecological Park တွင် PLA ကေဒါများက သင်ကြားပို့ချသည့် လက်နက်ကိုင် သင်တန်းပေးမှုကို ပါဝင်လေ့ကျင့် သင်ယူခဲ့သည်ဟု NIA က ဆိုသည်။

NSCN-IM ၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ကမ်ဂျွန်ခရိုင်၌ အဓိကကျသည့် အိန္ဒိယ-မြန်မာနယ်စပ်ကို ကာကွယ်ပေးနေသော အိန္ဒိယလေထီးတပ်ဖွဲ့နှင့် အာသံရိုင်ဖယ်တပ်များ၏ ကိုယ်တွယ် ဆောင်ရွက်ပုံများနှင့်ပတ်သက်ပြီး စိုးရိမ်ကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။

အဆိုပါ နယ်စပ်ဒေသတွင် ကူကီးများသည် လွတ်လပ်စွာ သွားလာခွင့်ရနေပြီး ကူကီးမဟုတ်သည့် လူမျိုးများသည် ခွဲခြားဆက်ဆံခံရမှု၊ တားမြစ်ကန့်သတ်ခံရမှုများနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသည်ဟု NSCN-IM က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

အိန္ဒိယလုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့များသည် အနောက်ပိုင်း အရှေ့တောင်အာရှ (WdSEA) ညွန့်ပေါင်းအဖွဲ့တွင် ပါဝင်သည့် ကသည်းတော်လှန်ရေး အင်အားစုများနှင့် နာဂတပ်မတော်ကို ဆန်ကျင်သော စစ်ဆင်ရေးများကို KNA-B နှင့် ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်နေကြောင်း NSCN က စွပ်စွဲခဲ့သည်။

ကမ်ဂျွန်ဒုက္ခသည် စခန်းများရှိ အမျိုးသားများကို အာသံရိုင်ဖယ်တပ်ဖွဲ့က အဖျက်အမှောင့် လုပ်ငန်းများ၊ ကင်းထောက်မှုများပြုလုပ်ရန် အတင်းအကျပ် စေခိုင်းခဲ့သည်ဟုလည်း NSCN-IM က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

 NSCN-IM ခေါင်းဆောင် မွေဗာနဲ့ မိုဒီကိုတွေ့ရစဉ်

ထို့ပြင် အိန္ဒိယလုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့သည် မဏိပူရ်နှင့် မီဇိုရမ်ပြည်နယ် နယ်စပ်တွင်ရှိသည့် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ချင်းပြည်နယ် အတွင်းရှိ KNA-B နှင့် PDF များကို လက်နက်များ ထောက်ပံ့ပေးနေသည်ဟုလည်း NSCN က စွပ်စွဲခဲ့သည်။

KNA-B အဖွဲ့သည် ဖောက်ခွဲရေးပစ္စည်းများ ပြုလုပ်နည်း၊ ဒရုန်းများဖြင့် ဗုံးများကို သယ်ယူပို့ဆောင်နည်းများကို အိန္ဒိယလုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ထံမှ သင်ယူခဲ့သည်။

အိန္ဒိယလုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့များကလည်း မြန်မာနိုင်ငံ၏  Phaiyang ကျေးရွာတွင်ရှိသည့် KNA-B အဖွဲ့၏ ဗုံးထုတ်လုပ် ရေးစက်ရုံကို ၂၄ နာရီပတ်လုံး စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုပေးနေသည်ဟု စွပ်စွဲခံထားရသည်။ 

Phaiyang ကျေးရွာသည် မဏိပူရ်ပြည်နယ်၏ နမ်လီး (Namlee) ကျေးရွာနှင့် မျက်နှာချင်းဆိုင်မှာ တည်ရှိသည့် ရွာဖြစ်သည်။

KNA-B အဖွဲ့သည် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်၊ မဏိပူရ်၊ မြန်မာနိုင်ငံတို့ရှိ ကူကီး ညွန့်ပေါင်းအဖွဲ့အဖြစ် ပြောင်းလဲလာခဲ့သည်။ ထိုအဖွဲ့ကို အိန္ဒိယ၏ အမှတ် ၂၁ လေထီးတပ်ဖွဲ့နှင့် အမှတ် ၈ အာသံရိုင်ဖယ်တပ်တို့က ဦးဆောင်နေကြောင်း NSCN-IM က စွပ်စွဲခဲ့သည်။

၎င်းတို့၏ အဓိကရည်ရွယ်ချက်မှာ WeSEA နှင့် NSCN-IM တော်လှန်ရေး အင်အားစုများကို ချေမှုန်းရန်ဖြစ်သည်ဟု ဆိုသည်။

KNA-B နှင့် KNA တို့ကမူ ၎င်းတို့သည် အာသံရိုင်ဖယ်တပ်ဖွဲ့၊ လေထီးတပ်ဖွဲ့များနှင့် ပတ်သက်မှု မရှိကြောင်း ငြင်းဆိုထားသည်။

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ ၁၉ ရက်က KNA-B သတင်းထုတ်ပြန်ရေး တာဝန်ရှိသူ ဖရန်စစ် ကူကီး (Francis Kuki) ၏ အစီရင်ခံစာတွင် အိန္ဒိယတပ်ဖွဲ့များသည် မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းရှိ ကသည်းအုပ်စုများကို စစ်ဆင်နွှဲရန် ကူကီးစစ်သွေး ကြွများကို ကူညီပေးနေကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။

အန္ဒိယတပ်ဖွဲ့များသည် နာဂလူမျိုးများကို တိုက်ခိုက်ရန် ကူကီးများကို ရှေ့ပြေးတပ်များအဖြစ် အသုံးချနေသည်ဟု NSCN-IM က စွပ်စွဲခဲ့ပြီး ကူကီးအမျိုးသားအစည်းအရုံး(KNO)နှင့် KNA-B တို့ကမူ ထိုစွပ်စွဲချက်များသည် အခြေ အမြစ်မရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့သလို ထိုစွပ်စွဲချက်များသည် KNA-B ၏ ပုံရိပ်ကို ဖျက်ဆီးရန် ကြိုးပမ်းမှုဖြစ်သည် ဟု တုန့်ပြန်ခဲ့သည်။

ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် (PLA) ၏ စခန်းဟောင်းတစ်ခုတွင် တွေ့ရှိခဲ့သည့် ကင်မရာထဲ၌ စစ်ယူနီဖောင်းများ ဝတ်ထားသည့် PLA တပ်ဖွဲ့ဝင်များသည် မဏိပူရ်ပြည်နယ်ဝန်ကြီးချုပ် ဆင်းကို လက်နက်များ ထောက်ပံ့ပေးမှုအတွက် ကျေးဇူးတင်ကြောင်း ပြောကြားနေသည့် ဗွီဒီယိုဖိုင်ကို တွေ့ရှိခဲ့ရသည်။

နာဂအလံကိုတွေ့ရစဉ်

ထိုဗွီဒီယိုမှတ်တမ်းအရ ကသည်းစစ်သွေးကြွများသည် နယ်စပ်မြို့များတွင် ခိုလှုံနေပြီး ဒီမိုကရေစီလိုလားသည့် လှုပ်ရှားမှုကို တိုက်ဖျက်နေသည့် အမှန်တရားကို ဖော်ပြရာရောက်ခဲ့သည်။

၂၀၁၅ ခုနှစ်က အိန္ဒိယအစိုးရနှင့် NSCN-IM အကြား မူဘောင် သဘောတူညီချက်ကို လက်မှတ် ရေးထိုးခဲ့သည့်တိုင် နာဂပြည်နယ်အုပ်ချုပ်ရေးမှူးဟောင်းနှင့် နာဂငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးပွဲများသည် လွှတ်တော်တွင် လှည့်စားဖော်ပြ ခံခဲ့ရပြီး နာဂလူမျိုးများကို သွေးခွဲသည့် ကြိုးပမ်းမှုများရှိခဲ့သည်ဟု NSCN-IM ၏ အကြီးအကဲဖြစ်သည့် မွေဗာ (Muivah) က ပြောကြားခဲ့သည်။

မွေဗာက အလံမတူ၊ ဖွဲ့စည်းပုံမတူ၊ အချုပ်အခြာအာဏာ ခွဲဝေသုံးစွဲသည့် ၎င်း၏ ရပ်တည်ချက်ကို ထပ်မံပြောကြား ခဲ့သည်။

ထွက်ပေါ်လာသည့် ထောက်လှမ်းရေး သတင်းရင်းမြစ်များအရ မြန်မာနိုင်ငံသည် ULFA-I အပါအဝင် အိန္ဒိယ သောင်းကျန်းသူ အုပ်စုများကို ခိုလှုံခွင့်ပေးထားပြီး အိန္ဒိယ-မြန်မာ နယ်စပ်တစ်လျောက်ရှိ မိုရေးနှင့် တမူးအထိ သူပုန်စခန်းများ တည်ရှိနေသည်ဟု ဆိုသည်။

လက်ရှိဖြစ်ပွားနေသည့် KNA-B နှင့် NSCN-IM အကြား ဖြစ်စဉ်များသည် နှစ်ဖက်သွားဓားကဲ့သို့ ပြဿနာရှိနေ သည်။ ပြဿနာတစ်ခုမှာ မဏိပူရ်ပဋိပက္ခသည် အိမ်နီးချင်း မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းသို့ ပျံ့နှံ့ခြင်းဖြစ်ကာ နောက် ပြဿနာမှာ မြန်မာနိုင်ငံ တည်ငြိမ်မှု ယိုယွင်းနေသည့်အချက်က အိန္ဒိယစစ်သွေးကြွအုပ်စုများကို မြန်မာနယ်စပ် တွင် လှုပ်ရှားခွင့်ရရှိနေစေခြင်းဖြစ်သည်။

NCSN-IM နှင့် KNA-B တို့အကြား အပြန်အလှန် စွပ်စွဲမှုများသည် အိန္ဒိယအစိုးရနှင့် NSCN-IM အကြား တည်ဆဲ ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်တွင် ယုံကြည်မှု ကင်းမဲ့နေခြင်းကို မီးမောင်းထိုးပြသရာ ရောက်နေသည်။

ထိုအခြေအနေသည် အလွန်စိုးရိမ်စရာ ကောင်းသည်။ အထူးသဖြင့် အစိုးရက တစ်ဖက်တွင် ငြိမ်းချမ်းရေး သဘော တူညီမှုများရရှိရန် လုပ်ဆောင်နေချိန်တွင် အခြားတစ်ဖက်တွင် NSCN-IM ခေါင်းဆောင်ပိုင်းကို အင်အား နည်းစေ ရန် KNA-B ကို အသုံးချနေသည့်အချက်က မီးစတစ်ဖက်၊ ရေမှုတ်တစ်ဖက် ဆိုသည့် စကားပုံကဲ့သို့ ဖြစ်နေသည်။

ထိုလုပ်ဆောင်မှုများသည် ဒေသတွင် နိုင်ငံရေး စီမံခန့်ခွဲမှုများ ညံ့ဖျင်းနေသည့် အချက်ကို ပြသရာရောက်နေပြီး ၂၀၁၅ မူဘောင်သဘောတူညီချက်၏ အနှစ်သာရနှင့် ဒေသတွင်း ငြိမ်းချမ်းရေးကို လျော့ပါးစေမည်သာ ဖြစ်သည်။