CNI International News

ခါတွန်၊ ဇူလိုင် ၁၁

ဆူဒန်နိုင်ငံတွင် စစ်တပ်နှင့် အရန်တပ် (RSF) အကြား ဖြစ်ပွားနေသည့် ပဋိပက္ခကို အဆုံးသတ်ရန် ဒေသတွင်းနှင့် နိုင်ငံတကာက ကြိုးပမ်းနေချိန်တွင် အီသီယိုပီးယားဝန်ကြီးချုပ် အဘီ အာမက် (Abiy Ahmed)သည် ဆူဒန် စစ်တပ်အကြီးအကဲ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး အဗ္ဗဒယ် ဖာတာ အယ်ဘာဟန် (Abdel Fattah al-Burhan) နှင့် တွေ့ဆုံခဲ့ သည်ဟု အယ်လ်ဂျာဇီးယားမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဆူဒန်တွင် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဧပြီလကတည်းက အယ်ဘာဟန်ကို သစ္စာခံသည့် စစ်တပ်နှင့် အယ်ဘာဟန်၏ လက်ထောက်ဟောင်းဖြစ်သော မိုဟာမက် ဟမ်ဒန် ဒါဂလို (Mohamed Hamdan Dagalo) အား သစ္စာခံသည့်  RSF အကြား စစ်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ဇူလိုင် ၉ ရက်က အာမက်သည် ပင်လယ်နီ ဆိပ်ကမ်းမြို့ဖြစ်သည့် ပို့ဆူဒန် (Port Sudan) မြို့ကို ရောက်ရှိလာခဲ့သည်။

ထိုခရီးသည် ဆူဒန်ပဋိပက္ခ စတင်ဖြစ်ပွားခဲ့ချိန်ကတည်းက ရာထူးအမြင့်ဆုံး နိုင်ငံတော်ခရီးစဉ် တစ်ခုဖြစ်ခဲ့သည်။

အာမက်နှင့် အယ်ဘာဟန်တို့အကြား အစည်းအဝေးသည် နှစ်နိုင်ငံအကြား နက်ရှိုင်းသည့် ဆက်ဆံရေးများအတွက် သက်သေ အထောက်အထားတစ်ခုဖြစ်သည်ဟု ဆူဒန် အချုပ်အခြာအာဏာပိုင်ကောင်စီက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

အာဏာသိမ်း ဆူဒန်စစ်တပ်အကြီးအကဲနဲ့ အီသီယိုပီးယား၀န်ကြီးချုပ်ကိုတွေ့ရစဉ်

အာမက်၏ ခရီးစဉ်သည် ဆူဒန်တွင် ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် လုံခြုံရေးကို ရရှိစေရန် ရည်ရွယ်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း အီသီယိုပီးယားဝန်ကြီးချုပ်၏ သတင်းပြန်ကြားရေးအရာရှိက ပြောကြားခဲ့သည်။

မည်သို့ပင်ဆိုစေ အာမက်၏ အဆိုပြုချက်များကို ရှင်းရှင်းလင်းလင်း မသိရသေးကြောင်း ပို့ဆူဒန်မှ သတင်းပေး ပို့နေသည့် အယ်လ်ဂျာဇီးယား သတင်းထောက် မိုဟာမက် ဗောလ် ( Mohamed Vall ) က ပြောကြားခဲ့သည်။

စစ်တပ်နှင့် မဟာမိတ်ဖြစ်သည့် အစိုးရဌာနများ ဖွင့်လှစ်ထားသည့် ပိုဆူဒန်မြို့တွင် ပြုလုပ်ခဲ့သော  တံခါးပိတ် အစည်းအဝေးအတွင်း အယ်ဘာဟမ်က RSF အဖွဲ့၏ သောင်းကျန်းမှု၊ နိုင်ငံနှင့် နိုင်ငံ၏ အင်စတီကျူးရှင်းများကို တိုက်ခိုက်မှုနှင့် ရာဇဝတ်မှုများနှင့်ပတ်သက်ပြီး အာမက်ကို ပြောကြားခဲ့သည်။

သို့သော် ကုလသမဂ္ဂနှင့် အခြား နိုင်ငံတကာ လူ့အခွင့်အရေး အဖွဲ့များကမူ ဆူဒန်စစ်တပ်နှင့် RSF အဖွဲ့ နှစ်ဖွဲ့စလုံး သည် စစ်ရာဇဝတ်မှုများ ကျူးလွန်နေကြောင်း စွပ်စွဲခဲ့သည်။

ဆူဒန်တွင် စစ်ပွဲ စတင်ဖြစ်ပွားပြီးကတည်းက လူပေါင်း ၁၀ သန်းခန့်သည် အိမ်ပစ်ရာပစ် ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင် ခဲ့ရကြောင်း ကုလသမဂ္ဂ ဒုက္ခသည်ဆိုင်ရာ အေဂျင်စီ (UNHCR) က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

Source: အယ်လ်ဂျာဇီးယား

CNI International News

ဝါရှင်တန် ၊ ဇူလိုင် ၁၁

ယခုနှစ်တွင် ပြုလုပ်မည့် အမေရိကန် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲ၌ ရုရှားက သမ္မတဟောင်း ဒေါ်နယ်ထရမ့်ကို ထပ်မံ အနိုင်ရရှိစေလိုကြောင်း အမေရိကန်ထောက်လှမ်းရေး အရာရှိတစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့သည်ဟု အယ်လ်ဂျာဇီးယားမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ရုရှားအနေဖြင့် မည်သူ့ကို အမေရိကန်သမ္မတသစ် ဖြစ်စေချင်သနည်းဆိုသည့် မေးခွန်းကို အမေရိကန် ရွေးကောက်ပွဲ လုံခြုံရေးနှင့်ပတ်သက်ပြီး သတင်းထောက်များက ထိုအရာရှိကို မေးမြန်းခဲ့ရာတွင် ၎င်းက ထရမ့်၏ အမည်ကို တိုက်ရိုက်မပြောခဲ့ပေ။

သို့သော် ရုရှားသည် ထရမ့်ကို ပိုပြီးအနိုင်ရစေလိုသည့် အရိပ်အမြွက်ကို ပြသခဲ့ကြောင်း ထိုအရာရှိက ပြောကြားခဲ့ ပြီး အမေရိကန်ထောက်လှမ်းရေး အသိုင်းအဝိုင်းသည် ပြီးခဲ့သည့် ရွေးကောက်ပွဲများကလည်း ရုရှား၏ စိတ်ဝင်စား မှုအပေါ် ခန့်မှန်းမှုများကို ပြောင်းလဲခဲ့ခြင်းမရှိဟု ဆိုသည်။

ဒေါ်နယ်ထရမ့်နဲ့ ပူတင်ကို တွေ့ရစဉ်

"အတိတ်ကာလက ပြုလုပ်ခဲ့တဲ့ သမ္မတရွေးကောက်ပွဲတွေမှာ ဘယ်သူ့ကို သမ္မတဖြစ်စေချင်လဲဆိုတဲ့ ရုရှားရဲ့ စိတ်ဝင်စားမှုအပေါ် ကျနော်တို့ရဲ့ ဆန်းစစ်လေ့လာမှုဟာ အပြောင်းအလဲ မရှိခဲ့ပါဘူး။ အမေရိကန်ဟာ ယူကရိန်း ပဋိပက္ခနဲ့ပတ်သက်ပြီး ကြီးမားတဲ့ အခမ်းကဏ္ဍမှာ ပါဝင်နေတာကြောင့် ရုရှားက အမေရိကန်ရွေးကောက်ပွဲကို စိတ်ဝင်စားနေတာ ဖြစ်ပါတယ်"ဟု အမျိုးသားထောက်လှမ်းရေးညွှန်ကြားရေးမှူးရုံး (ODNI) မှ အရာရှိတစ်ဦးက ဇူလိုင် ၉ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

ပြီးခဲ့သည့် ရွေးကောက်ပွဲများက ခန့်မှန်းမှုများတွင် ရုရှားသည် ၂၀၁၆ ခုနှစ် ရွေးကောက်ပွဲက ဟီလာရီကလင်တန် (Hillary Clinton) နှင့် ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့သည့် ထရမ့်အား ကူညီရန် ကြားဝင်စွက်ဖက်မှုများ လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်ကို လေ့လာတွေ့ရှိခဲ့သည်။

ထို့အတူ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်က လက်ရှိသမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန် (Joe Biden) နှင့် ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့ချိန်ကလည်း ရုရှားသည် အလားတူ လှုပ်ရှားမှုများဖြင့် ထရမ့်ကို ကူညီပေးခဲ့သည်ဟု အမေရိကန်ထောက်လှမ်းရေးများက လေ့လာ သုံးသပ်ခဲ့သည်။

ဒေါ်နယ်ထရမ့်နဲ့ ဘိုင်ဒန်ကို တွေ့ရစဉ်

လက်ရှိအချိန်အထိ အမေရိကန်သည် နိုဝင်ဘာလတွင် ပြုလုပ်မည့် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲအတွက် အစီအစဉ်များ အား  အနှောင့်အယှက်ပေးမည့် နိုင်ငံများ၏ အစီအစဉ်များကို ထောက်လှမ်းတွေ့ရှိခြင်း မရှိသေးကြောင်း အမေရိကန်အရာရှိက ပြောသည်။

သို့သော် ရုရှားသည် မဲရလဒ် အကြိတ်အနယ် ယှဉ်ပြိုင်ရသည့် အမေရိကန်၏ ပြည်နယ်အချို့တွင် နေထိုင်သည့် မဲဆန္ဒရှင်များ၏ သဘောထားကို လွှမ်းမိုးစေရန်အတွက် လူမှုမီဒီယာများနှင့် အခြားနည်းလမ်းများဖြင့် ဆက်လက် ကြိုးပမ်းနေသည်ဟု အမည်မဖော်လိုသည့် ODNI အရာရှိက ပြောသည်။

“ယူကရိန်းအတွက် အမေရိကန်ရဲ့ နောက်ထပ် အထောက်အပံ့တွေကို ဘယ်ကိုယ်စားလှယ်လောင်းက ဆက်လက် ထောက်ခံမလဲ၊ ဘယ်ကိုယ်စားလှယ်လောင်းက ဆန့်ကျင်မလဲဆိုတာကို ရုရှားက တွက်ချက်နေပါတယ်" ဟု အမေရိကန်အရာရှိက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: အယ်လ်ဂျာဇီးယား

CNI International News

ဘေကျင်း၊ ဇူလိုင် ၁၁

တောင်တရုတ်ပင်လယ်အတွင်း နယ်မြေပိုင်ဆိုင်မှုများ အငြင်းပွားကာ စစ်ရေးအင်အားကို တည်ဆောက်လာနေ သည့် တရုတ်နှင့် စစ်ပွဲကို ရှောင်လွှဲနိုင်မည့် မူဝါဒကောင်းများ အမေရိကန်မှာ လိုအပ်နေသည်ဟု Asia Times မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

တောင်တရုတ်ပင်လယ်တွင် မကြာသေးမီက ဖိလစ်ပိုင်ရေတပ်နှင့် တရုတ်ကမ်းခြေစောင့်တပ်ဖွဲ့များအကြား ခိုက်ရန်ဖြစ်ပွားမှုနှင့် ထိပ်တိုက်တွေ့မှုများဖြစ်ပွားခဲ့သည်။

ထိုထိပ်တိုက်တွေ့မှုများသည် တရုတ်က ၎င်း၏ နယ်မြေပိုင်ဆိုင်ကြောင်း ကြေညာမှုကို ကာကွယ်ရန် အသင့်ရှိ နေသည်ဆိုသည့် နောက်ထပ် ဥပမာတစ်ခုဖြစ်သည်ဟု Asia Times မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်ကလည်း တရုတ်နှင့် အိန္ဒိယနယ်စပ်တွင် နှစ်နိုင်ငံစစ်သားများအကြား တုတ်များ၊ ကျောက်ခဲများကို အသုံးပြုပြီး ခိုက်ရန်ဖြစ်ပွားခဲ့သလို ထိုင်ဝမ်အနီးတွင်လည်း တရုတ်က စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများကို ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ 

ထိုဖြစ်စဉ်များသည် နယ်မြေအငြင်းပွားမှုများနှင့် သက်ဆိုင်သည့် ဖြစ်စဉ်များဖြစ်သည်။

တရုတ်ကမ်းခြေစောင့်တပ်က ဖိလစ်ပိုင်သင်္ဘောကို မီးသတ်ပိုက်နဲ့ထိုးနေစဉ် 

အမေရိကန်က တရုတ်၏ နယ်မြေပိုင်ဆိုင်ကြောင်း ကြေညာမှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး ဖိလစ်ပိုင်နှင့် ဂျပန်တို့ဘက်မှ ကူညီပေးသွားမည်ဟု ပြောကြားထားပြီး ထိုင်ဝမ်ကိုလည်း ကာကွယ်ပေးမည့် အကြောင်းကို အရိပ်အမြွက် ပြောကြားထားသည်။

သို့သော် အမေရိကန်အနေဖြင့် နယ်နိမိတ်များ ပိုင်ဆိုင်ရေးအတွက် အဆုံးအထိ တိုက်ခိုက်သွားမည့် တရုတ်၏ သဘောထားကို ကောင်းစွာ နားလည်သဘောပေါက်ရမည်ဖြစ်သလို ယခုထက်ပိုပြီး ထိရောက်သည့် မူဝါဒကို ချမှတ်ရမည်ဖြစ်သည်။ 

သို့မဟုတ်ပါက ပဋိပက္ခဖြစ်ပွားသည့် အန္တရာယ် မြင့်တက်လာမည်ဖြစ်သည်။

တရုတ်၏ နယ်မြေပိုင်ဆိုင်ကြောင်း အငြင်းပွားမှုများကြောင့် စစ်ပွဲဖြစ်နိုင်သည့် အန္တရာယ်များသည် လက်တွေ့ တည်ရှိနေသည်။ 

၂၀၁၂ ခုနှစ်ကတည်းက တရုတ်သည် ၎င်း၏ နယ်မြေပိုင်ဆိုင်ကြောင်း ကြေညာမှုများကို ပိုမိုခိုင်မာစေရန် ကြိုးပမ်းအားထုတ်ခဲ့သည်။

ထိုကြိုးပမ်းအား ထုတ်မှုများထဲတွင် တောင်တရုတ်ပင်လယ်အတွင်း စစ်စခန်းများ တည်ဆောက်ခြင်း၊ ဆန်ကာကူ (Senkaku) ကျွန်းစုအနီးတွင် ကမ်းခြေစောင့်တပ်ဖွဲ့ သင်္ဘောများကို ပုံမှန်စေလွှတ်ခြင်းတို့ ပါဝင်ခဲ့သည်။

ထိုင်ဝမ်စစ်တပ် စစ်ရေးလေ့ကျင့်နေစဉ်

ထိုကဲ့သို့ နယ်မြေ အငြင်းပွားမှုများတွင် တရုတ်၏ အတိမ်းအစောင်း မခံနိုင်သည့် အကျိုးစီးပွားများကြောင့် အမေရိကန်အနေဖြင့် မတော်တဆ ထိပ်တိုက်တွေ့မှုများကို ရှောင်လွှဲရန် လိုအပ်မည်ဖြစ်သည်။

မကြာသေးမီက ဖိလစ်ပိုင်သင်္ဘောများကို တရုတ်ကမ်းခြေစောင့်တပ်ဖွဲ့များက တိုက်ခိုက်ခဲ့သည့် ဖြစ်စဉ်များတွင် အမေရိကန်က ခေါင်းအေးအေးထားပြီး စောင့်ကြည့်နိင်ခဲ့သော်လည်း တရုတ်နှင့် ဖိလစ်ပိုင်အကြား တင်းမာမှုများ ပိုမိုမြင့်တက်လာမည်ဆိုပါက အမေရိကန်အနေဖြင့် ဖိလစ်ပိုင်နှင့်ချုပ်ဆိုထားသည့် ကာကွယ်ရေးစာချုပ်အရ ဝင်ပါရဖွယ်ရှိနေသည်။

သို့သော် တရုတ်နှင့် နယ်နိမိတ် အငြင်းပွားနေသည့် ဖိလစ်ပိုင်နှင့် ဂျပန်တို့ကို စစ်ရေးအရ အကာအကွယ်ပေး မည်ဆိုသည့် အမေရိကန်၏ ကတိကဝတ်များသည် ယုံကြည်လက်ခံနိုင်မှု နည်းပါးနေကာ အမေရိကန်၏ စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများသည်လည်း အင်ဒို-ပစိဖိတ်ဒေသကို ပိုမိုငြိမ်းချမ်းစေခဲ့ခြင်းမရှိပေ။

ထို့ကြောင့် အမေရိကန် အနေဖြင့် ၎င်းကိုပင် ပြန်လည်ထိခိုက်စေနိုင်သည့် ပဋိပက္ခမျိုးကို ရှောင်လွှဲရန်အတွက် ယခုထက်ပိုပြီး လိမ်မာပါးနပ်သည့် မူဝါဒများချမှတ်ရန် လိုအပ်နေခြင်းဖြစ်သည်။

Source: Asia Times

CNI International News

မော်စကို၊ ဇူလိုင် ၁၁

အိန္ဒိယအနေဖြင့် ယူကရိန်းပဋိပက္ခအား ငြိမ်းချမ်းစွာ ဖြေရှင်းရေးကို ထောက်ခံကြောင်းနှင့် ထိုလုပ်ငန်းစဉ်ကို ဖြစ်မြောက်စေရန် အသင့်ရှိကြောင်း အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ် မိုဒီ (Narendra Modi) က ပြောကြားခဲ့သည်ဟု တာ့စ် သတင်းဌာနက ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

ကရင်မလင်တွင် ရုရှားနှင့် အိန္ဒိယ ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့များ၏ တရားဝင် ဆွေးနွေးပွဲမတိုင်မီ မိုဒီက ယခုလို ပြောကြားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

"ပဋိပက္ခကို ဖြေရှင်းဖို့ ဘယ်လိုပဲလုပ်ရလုပ်ရ ကျနော်တို့ဘက်က အသင့်ပါပဲ" ဟု မိုဒီက ပြောကြားခဲ့သည်။

မိုဒီနဲ့ပူတင်ကို တွေ့ရစဉ်

ထို့နောက် ဇူလိုင် ၈ ရက်က မော်စကိုတွင် ရုရှားသမ္မတ ပူတင်(Vladimir Putin) နှင့် အလွတ်သဘော တွေ့ဆုံခဲ့ ချိန်၌ ငြိမ်းချမ်းရေးကို အမြန်ဆုံး ထူထောင်သင့်ကြောင်း ခေါင်းဆောင်နှစ်ဦးစလုံးက သဘောတူညီခဲ့ကြသည်။

ကမ္ဘာပေါ်ရှိ မည်သည့် ပဋိပက္ခကိုမဆို ငြိမ်းချမ်းသည့် ရည်ရွယ်ချက်နှင့်အတူ ဆွေးနွေးပွဲများဖြင့်သာ ဖြေရှင်း နိုင်လိမ့်မည်ဟု အိန္ဒိယက ယုံကြည်ကြောင်း၊ ဒုံးကျည်များ၊ အမြောက်ဆန်များနှင့် သေနတ်များသည် ပြဿနာကို မဖြေရှင်းနိုင်ကြောင်း၊ ငြိမ်းချမ်းရေးကို မဖော်ဆောင်နိုင်ကြောင်း မိုဒီက ပြောကြားခဲ့သည်။

"မျိုးဆက်သစ်တွေရဲ့ အနာဂတ် တောက်ပဖို့အတွက် ငြိမ်းချမ်းရေး လိုအပ်ပါတယ်" ဟု မိုဒီက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: တာ့စ်

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဇူလိုင် ၁၀ 

ထိုင်ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း သက်ဆင်ရှာနာဝပ် (Thaksin Shinawatra) သည် အကျဉ်းချခံခဲ့ရချိန်က ရဲတပ်ဖွဲ့ဆေးရုံ တွင် ဆေးဝါးကုသမှုခံယူနေချိန်အတွင်း ရဲတပ်ဖွဲ့အကြီးအကဲဟောင်းနှင့် တွေ့ဆုံခဲ့သည့် သတင်းများကို စုံစမ်း စစ်ဆေးမှုပြုလုပ်ရန် ဒီမိုကရက် လွှတ်တော်အမတ်ဟောင်းတစ်ဦးက တိုက်တွန်းခဲ့သည်ဟု Thai PBS World မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အငြိမ်းစား ရဲချုပ် ဆာရီးပီဆွတ် တီမီယာဗက်စ် (Sereepisuth Temeeyaves) သည် ရဲတပ်ဖွဲ့ဆေးရုံ၏ ၁၄ လွှာ တွင် ဆေးဝါးကုသမှု ခံယူခဲ့သည့် သက်ဆင်ဆီသို့ သွားရောက်ခဲ့ကြောင်း မီဒီယာနှစ်ခုကို ပြောကြားခဲ့သည်ဟု လွှတ်တော်အမတ်ဟောင်း သက်ပ်တိုင် ဆီအန်နာပွန်း (Theptai Seanapong) က ပြောကြားခဲ့သည်။

၎င်းတို့ ၂ ဦး၏ တွေ့ဆုံမှုတွင် ဝန်ကြီးချုပ် ဆရီသာ သာဗီဆင် (Srettha Thavsin)ကို အမျိုးသား အဂတိလိုက်စား မှုတိုက်ဖျက်ရေးအဖွဲ့ (NACC) ထံ တင်သွင်းထားသည့် တိုင်ကြားစာကို ပြန်လည်ရုပ်သိမ်းပေးရန် သက်ဆင်က ဆာရီးပီဆွတ်အား တိုက်တွန်းခဲ့သည်ဟု ဆီအန်နာပွန်းက ပြောသည်။

ဆရီသာသည် အမျိုးသားရဲတပ်ဖွဲ့ အကြီးအကဲသစ်အဖြစ် ရဲချုပ် တော်ဆက် ဆွတ်ဝီမိုလ် (Torsak Sukvimol) ကို ခန့်အပ်ခဲ့ချိန်တွင် အာဏာအလွဲသုံးစားလုပ်ခဲ့သည်ဟု ဆာရီးပီဆွတ်က NACC ကို တိုင်ကြားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ထိုအမှုသည် NACC ထံ ရောက်ရှိသွားနှင့်ပြီးဖြစ်ကြောင်း ဆာရီးပီဆွတ်က သက်ဆင်ကို ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုင်း၀န်ကြီးချုပ် ဆရီသာကို တွေ့ရစဉ်

သို့သော်လည်း သက်ဆင်က ထိုအမှုကို သူနှင့် NACC အား ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းခွင့်ပေးရန် ပြောကြားခဲ့သည်ဟုလည်း ဆာရီးပီဆွတ်က မီဒီယာများကို ပြန်လည်ပြောကြားခဲ့သည်။

“အရင်ဝန်ကြီးချုပ် ခွန် ယင်းလပ် (Khun Yingluck) ကလည်း သူ့အစ်ကို သက်ဆင်လိုပဲ ကျနော့်ကို တယ်လီဖုန်း ဆက်ပြီး တိုင်ကြားစာကို ရုပ်သိမ်းပေးဖို့ တောင်းဆိုခဲ့ပါတယ်” ဟု ဆာရီးပီဆွတ်က ပြောသည်။

ဆာရီးပီဆွတ်၏ ပြောကြားချက်များအရ သက်ဆင်သည် အကျဉ်းချခံထားရစဉ် ကျန်းမာရေး အကြောင်းပြချက် ဖြင့် ရဲတပ်ဖွဲ့ဆေးရုံတွင် ကုသမှုခံယူခဲ့ရသော်လည်း ထိုအချိန်က သက်ဆင်သည် အလွန် နာမကျန်းဖြစ်နေပုံ မပေါ်ကြောင်း ဆီအန်နာပွန်းက ပြောသည်။

“ဒီဖြစ်စဉ်အရ သက်ဆင်နဲ့ ယင်းလပ်တို့ဟာ ဒီအစိုးရနောက်ကွယ်မှာ ဩဇာလွှမ်းမိုးနေတဲ့ ခေါင်းဆောင်တွေ ဖြစ်တယ်ဆိုတာကို ဖော်ပြရာ  ရောက်နေပါတယ်။ သူတို့က ဒီအစိုးရကို ထိန်းချုပ်နေသူတွေပါ” ဟု ဆီအန်နာပွန်း က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဆရီသာသည် သက်ဆင်မိသားစု၏ လက်အောက်ခံတစ်ဦးမျှသာဖြစ်သည်ဟုလည်း ဆီအန်နာပွန်းက ပြောကြား ခဲ့သည်။

Source: Thai PBS World

CNI International News

ဘေကျင်း၊ ဇူလိုင် ၁၀

အလွန်ရှေးကျသည့် စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ အတွေးအခေါ်များထဲတွင် နက်ရှိုင်းစွာ အမြစ်တွယ်နေသော တရုတ်ပြည်သူ့ လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်(PLAကို ပြုပြင်ပြောင်းလဲရန် ပျက်ကွက်မှုသည် မျက်မှောက်ခေတ် စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ လိုအပ်ချက်များနှင့် အံဝင်ခွင်ကျမှုမရှိကြောင်း ကျွမ်းကျင်သူများက ယူဆထားကြသည်ဟု Asia Times မှ ဖော်ပြခဲ့ သည်။

လတ်တလောတွင် PLA သည် မျက်မှောက်ခေတ် စစ်ပွဲကို တိုက်ခိုက်နိုင်မည်လား၊ မည်ကဲ့သို့ တိုက်ခိုက်သွားမည် နည်း၊ ကိုရီးယားစစ်ပွဲတွင် လူအင်အားလှိုင်းလုံးဖြင့် ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်သည့် တရုတ်သည် ဗီယက်နမ်စစ်ပွဲ၌ ပျောက်ကြားစစ်ဆင်ရေးဖြင့် တိုက်ခိုက်ရန် ဗီယက်နမ်စစ်သားများကို အကြံပေးခဲ့သော်လည်း မျက်မှောက်ခေတ် စစ်ပွဲတွင် မည်ကဲ့သို့ စွမ်းဆောင်နိုင်မည်နည်း အစရှိသည့် မေးခွန်းများ ထွက်ပေါ်လျက်ရှိသည်။

တရုတ်ဗဟိုစစ်ကော်မရှင်၏ ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌဖြစ်သည့် တရုတ်စစ်ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ဟီဝေတုံ (He Weidong) က စစ်တပ် အတွင်း ဟန်ပြတိုက်ခိုက်ရေး စွမ်းဆောင်ရည်များကို ဝေဖန်ရှုတ်ချခဲ့သည်ဟု သတင်းများလည်း ထွက်ပေါ်လျက်ရှိ သည်။

တရုတ်စစ်ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ဟီဝေတုံကို တွေ့ရစဉ်

ထို့ပြင် မကြာသေးမီက တရုတ် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဟောင်း ၂ ဦး၏ အဂတိလိုက်စားမှု အရှုပ်တော်ပုံကလည်း PLA ၏ ဂုဏ်သိက္ခာအတွက် အမည်းစက်ဖြစ်ခဲ့သည်။

ကန်နက်သ် အလန် (Kenneth Allen) ကဲ့သို့ ပြည်ပမှ စစ်ရေးကျွမ်းကျင်သူများကမူ PLA တွင် အားနည်းချက်များ ရှိနေသည်ဟု ယူဆထားကြသည်။ 

အလန်ကမူ PLA နှင့်ပတ်သက်ပြီး ၎င်း၏ လေ့လာတွေ့ရှိချက်များကို တင်ပြခဲ့သည်။

PLA သည် တက္ကသိုလ်ကျောင်းသားများနှင့် ဘွဲ့ရများကို ၂ နှစ်ကြာ စစ်မှုထမ်းကာလအဖြစ် ခေါ်ယူခဲ့ပြီး ကျွမ်းကျင် ပညာရှင်များကိုလည်း တိုက်ရိုက်ခေါ်ယူကာ တပ်သားသစ် စုဆောင်းခဲ့သည်ဟု အလန်က ပြောသည်။

စစ်တပ်အတွင်း စစ်မှုထမ်းများ အဝင်/အထွက် နှုန်းထားသည် နှစ်စဉ်ပြုလုပ်သည့် စစ်သင်တန်းပေးသော ကာလကို ထိခိုက်စေခဲ့ပြီး တပ်ရင်းတပ်ဖွဲ့များသည် တစ်ခါတစ်ရံတွင် စစ်မှုထမ်း အများအပြားအား သင်တန်းသို့ ပို့ဆောင်ထားရသဖြင့် တန်းပြည့်စစ်မှုထမ်းမရှိသော အခြေအနေနှင့် ရင်ဆိုင်ခဲ့ရသည်ဟု ဆိုသည်။

တရုတ်စစ်တပ်ကိုတွေ့ရစဉ်

၁၉၉၉ ခုနှစ်တွင် အမျိုးသားကာကွယ်ရေး ကျောင်းသားအစီအစဉ်ကို ပယ်ဖျက်ခဲ့ပြီး အရာရှိ အင်အားကို ပြောင်းလဲ ခဲ့သဖြင့် ၂၀၁၇ ခုနှစ်တွင် ဗိုလ်သင်တန်းကဲ့သို့ ပညာရေးအင်စတီကျူးရှင်းများမှ ကျောင်းဆင်းသည့် အရာရှိ အရေအတွက်သည် ၆၃ ဦးမှ ၃၄ ဦးအထိ ကျဆင်းသွားခဲ့သည်ဟု အလန်က ပြောသည်။

စစ်မှုထမ်း အမျိုးသားများသည် အသက် ၂၅ နှစ်၊ အမျိုးသမီးများသည် အသက် ၂၃ နှစ်မှသာ လက်ထပ်ကြလေ့ ရှိသဖြင့် တရုတ်၏ တပ်သားသစ်စုဆောင်းမှုတွင် ပါဝင်သူ အားလုံးနီးပါးသည် လက်မထပ်ရသေးသည့် စစ်မှုထမ်းများဖြစ်သည်ဟု ၎င်းက ဆိုသည်။

ထိုအချက်များအပြင် လက်နက်ခဲယမ်းနှင့် စစ်တပ်၏ပုံစံကို အဆင့်မြှင့်တင် မွမ်းမံမှုများတွင် ပြဿနာအချို့ ရှိနေ သဖြင့် လာမည့် ဆယ်စုနှစ်၌ PLA သည် ကြီးမားသည့် အပြောင်းအလဲများကို လုပ်ဆောင်ဖွယ်ရှိနေသည်ဟု အလန်က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: Asia Times

CNI International News

မော်စကို၊ ဇူလိုင် ၁၀

အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ် မိုဒီ (Modi) သည် ဇူလိုင် ၉ ရက်တွင် ရုရှားနိုင်ငံသို့ သွားရောက်ခဲ့ပြီး ရုရှားသမ္မတ ပူတင် (Putin) နှင့် ကာကွယ်ရေး၊ ယဉ်ကျေးမှု၊ စီးပွားရေး၊ ပထဝီနိုင်ငံရေး အခြေအနေတို့နှင့်ပတ်သက်ပြီး ဆွေးနွေး သွားမည်ဟု ရုရှား၏ United Russia ပါတီ ဒုတိယအကြီးအကဲ အက်ဘ်ဟေး ကူမာ ဆင်း (Abhay Kumar Singh) က ပြောကြားခဲ့ကြောင်း economic times မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဝန်ကြီးချုပ် မိုဒီ၏ ရုရှားခရီးစဉ်ကို အချိန်အကြာကြီး စောင့်ဆိုင်းခဲ့ရကြောင်း၊ လွန်ခဲ့သည့် ၂ နှစ်ကတည်းက စောင့်ဆိုင်းခဲ့ရသော်လည်း ခရီးစဉ် မဖြစ်မြောက်ခဲ့ကြောင်း၊ မိုဒီကို သမ္မတပူတင် သာမက ရုရှားပြည်သူများကပါ စောင့်ဆိုင်းနေကြောင်း ဆင်းက ပြောသည်။

“ပြည်သူတွေက သူ့ရဲ့ ခရီးစဉ်ကို ရင်ခုန်စိတ်လှုပ်ရှားစွာနဲ့ စောင့်ဆိုင်းခဲ့တာပါ”ဟု ရုရှား၏ ကာ့စ် (Kursk) မြို့ ကိုယ်စားပြု လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်လောင်းဖြစ်သည့် အိန္ဒိယဖွား ရုရှားနိုင်ငံသား ဆင်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

အက်ဘ်ဟေးကူမာဆင်းကို တွေ့ရစဉ်

ခေါင်းဆောင်နှစ်ဦး၏ ဆွေးနွေးပွဲအတွင်း ကာကွယ်ရေး သဘောတူညီချက်များ အပါအဝင် ကြီးမားသည့် ကမ္ဘာလုံး ဆိုင်ရာ အရေးကိစ္စများ လွှမ်းခြုံပါဝင်မည့် ဆွေးနွေးမှုများနှင့် သဘောတူညီမှုများကို အာရုံစိုက် ဆွေးနွေးသွားလိမ့် မည်ဟု ဆင်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

“ရုရှားရဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုနဲ့ BrahMos (စူပါဆောနစ် ခရုဇ်ဒုံးကျည် အမျိုးအစား) စီမံကိန်းဟာ ကောင်းမွန်တဲ့ ရလဒ်တွေ ထွက်ပေါ်ခဲ့နေပါတယ်။ အလားတူပဲ အိန္ဒိယမှာ ရုရှားလက်နက်တွေကို ထုတ်လုပ်ပြီးတဲ့နောက် ကာကွယ်ရေးသဘောတူ စာချုပ်အချို့ ချုပ်ဆိုပါလိမ့်မယ်” ဟု ဆင်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

မိုဒီနှင့်ပူတင်တို့သည် ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်များကိုလည်း ဆွေးနွေးသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ဟိန္ဒူရုပ်ရှင်ကား များသည် အတိတ်ကာလက ဆိုဗီယက်ယူနီယံနှင့် လက်ရှိ ရုရှားနိုင်ငံတွင် အလွန်လူကြိုက်များခဲ့ကြောင်း၊ ပြီးခဲ့သည့် ၂ နှစ်အတွင်း ရုရှားတွင် အိန္ဒိယရုပ်ရှင်ကားများ ပျံ့နှံ့ဝင်ရောက်ခဲ့ကြောင်း ဆင်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

စီးပွားရေးကဏ္ဍတွင်လည်း ရူပီး-ရူဘယ် ကုန်သွယ်ရေးနှင့်ပတ်သက်ပြီး ဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်သွားမည်ဖြစ် ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

မိုဒီနဲ့ ပူတင်ကို တွေ့ရစဉ်

သီရိလင်္ကာ၊ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နှင့် နီပေါကဲ့သို့ အိန္ဒိယ၏ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများသည် အိန္ဒိယရူပီးကို လက်တွေ့ကျကျနှင့် ထိရောက်စွာ အသုံးပြုလိမ့်မည်ဖြစ်သည်။

ထို့နောက် ဘယ်လာရုစ်နှင့် ကာဇက်စတန်ကဲ့သို့ ရုရှား၏ အနိမ်နီးချင်း နိုင်ငံများသည်လည်း ရုရှား၏ ရူဘယ် ငွေကြေးကို လက်တွေ့ကျကျ ထိရောက်စွာ အသုံးပြုလိမ့်မည်ဟု ဆင်းက ပြောသည်။

ထို့ပြင် မိုဒီနှင့် ပူတင်တို့၏ ဆွေးနွေးမှုကို တစ်ကမ္ဘာလုံးက စောင့်ကြည့်နေပြီး ဆွေးနွေးပွဲ ရလဒ်များသည် တစ်ကမ္ဘာလုံးက အခြေအနေကို ပြောင်းလဲနိုင်လိမ့်မည်ဟု ထင်ရကြောင်း ဆင်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: Economic Times 

CNI International News

ပဲရစ်၊ ဇူလိုင် ၉

ပြင်သစ်နိုင်ငံတွင် လက်ဝဲယိမ်းပါတီတစ်ခုက မာရင်း လီ ပန် (Marine Le Pen) ၏ တောင်းဆိုချက်ဖြစ်သော လက်ယာယိမ်းအစိုးရဖွဲ့ရန် ကြိုးပမ်းမှုကို ပိတ်ပင်ခဲ့ပြီးနောက် ဇူလိုင် ၈ ရက်မှစပြီး လွှတ်တော်၌ အစိုးရဖွဲ့ရန် ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုများသည် ရလဒ်ထွက်ပေါ်ခဲ့ခြင်းမရှိဘဲ မတိုးသာမဆုတ်သာ အခြေအနေနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

လက်ဝဲယိမ်း New Popular Front (NFP) သည် ဇူလိုင် ၇ ရက် ရွေးကောက်ပွဲအပြီးတွင် လွှတ်တော်၌ သြဇာ လွှမ်းမိုးနိုင်သည့် အင်အားစုတစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့သော်လည်း NFP ပါတီ အပါအဝင် မည်သည့်ပါတီကမျှ နေရာအများစု ကို မရခဲ့သဖြင့် သီးသန့်အစိုးရဖွဲ့နိုင်ခဲ့ခြင်း မရှိပေ။

ထိုရွေးကောက်ပွဲ ရလဒ်သည် ပဲရစ် (Paris) မြို့တော်၌ အိုလံပစ်ပြိုင်ပွဲကို အိမ်ရှင်အဖြစ် လက်ခံမကျင်းပမီ သီတင်းပတ် အနည်းငယ်အလိုတွင် ပြင်သစ်နိုင်ငံ၏ နိုင်ငံရေး မတည်ငြိမ်မှုကို ဖော်ပြရာရောက်ရှိခဲ့သလို လက်ရှိသမ္မတ အီမန်နျူယယ် မက်ခရွန် (Emmanuel Macron) အတွက် ထိုးနှက်ချက်ဖြစ်ခဲ့သည်။

ပြင်သစ် ပြည်သူများကို တွေ့ရစဉ်

ထို့ပြင် ဥရောပဇုန်၏ ဒုတိယစီးပွားရေး အင်အားအကြီးဆုံးဖြစ်သည့် ပြင်သစ်၏ သေချာရေရာမှု မရှိသည့် အနေအထားသည် ဥရောပသမဂ္ဂအတွင်း ၎င်း၏ အခန်းကဏ္ဍကို အားနည်းစေခဲ့သည်။

ဇူလိုင် ၇ ရက်က ရွေးကောက်ပွဲတွင် လက်ယာယိမ်းအုပ်စုက ၁၈၂ နေရာ အနိုင်ရခဲ့ပြီး မက်ခရွန်၏ ဗဟိုမဟာမိတ် အင်အားစုက ၁၆၈ နေရာ အနိုင်ရခဲ့ကာ လီပန်၏ RN ပါတီနှင့် မဟာမိတ်များက ၁၄၃ နေရာ ရရှိခဲ့ကြောင်း ပြင်သစ်ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

မိမိတို့၏ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ သမ္မတမက်ခရွန် အနေဖြင့် ဝန်ကြီးချုပ်သစ် တစ်ဦးကို အမည်စာရင်း တင်သွင်းရန် NPF ပါတီကို တရားဝင် ဖိတ်ခေါ်သင့်သည်ဟု NFP ပါတီ အကြီးအကဲတစ်ဦးဖြစ်သည့် မာရင်း တွန်ဒယ်လီယာ (Marine Tondelier) က ပြောကြားခဲ့သည်။

 ပြင်သစ် ပြည်သူများကို တွေ့ရစဉ်

လက်ရှိဝန်ကြီးချုပ် ဂေဘရီယယ် အက်တယ်လ် (Gabriel Attal) ကမူ သူသည် ဇူလိုင် ၇ ရက်တွင် ရာထူးမှ နုတ်ထွက်မည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သော်လည်း သမ္မတမက်ခရွန်က ၎င်း၏နုတ်ထွက်မှုကို ချက်ချင်း လက်ခံရန် ရှိ/မရှိ တိကျစွာ မသိရသေးပေ။

အစိုးရဖွဲ့ရန် အခက်အခဲများနှင့် ရင်ဆိုင်နေရချိန်တွင် အက်တယ်လ်က သူသည် ယာယီဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ပေးရန် ဆန္ဒရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

NFP ပါတီ ခေါင်းဆောင်များသည် ဇူလိုင် ၇ ရက် ညပိုင်းက အစိုးရဖွဲ့ရေးအတွက် လုပ်ထုံးလုပ်နည်းများနှင့် ပတ်သက်ပြီး ပထမအကြိမ် တွေ့ဆုံဆွေးနွေး ခဲ့ကြသော်လည်း မီဒီယာများကို အသေးစိတ် ထုတ်ပြန်ခဲ့ခြင်း မရှိပေ။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဟောင်ကောင်၊ ဇူလိုင် ၉

ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဟောင်းများဖြစ်သည့် လီရှန်ဖူ (Li Shangfu) နှင့် ဝေ့ဖန်ဂီ (Wei Fenghe) တို့အပေါ် စွဲဆို သည့် အဂတိလိုက်စားမှု စွပ်စွဲချက်များသည် တရုတ်၏နိုင်ငံရေးနှင့် စစ်ရေးကဏ္ဍတည်ဆောက်မှုကို ထိခိုက်စေခဲ့ သည်ဟု ဟောင်ကောင်ပို့စ်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

မကြာသေးမီက တရုတ်ကွန်မြူနစ်ပါတီသည် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဟောင်းနှစ်ဦးကို အဂတိလိုက်စားမှု စွဲချက်များ ဖြင့် ပါတီမှ ထုတ်ပယ်ခဲ့သည့် ဖြစ်စဉ်သည် တရုတ်၏ စစ်ရေးအတွင်းစည်းတွင် ခြံစားမှုများလှိုက်စားနေသော အခြေအနေကို မီးမောင်းထိုး ပြသရာရောက်ခဲ့သည်။

ထိုဖြစ်စဉ်သည် တရုတ်စစ်တပ်၏ တိုက်ပွဲဝင်ရန် အဆင်သင့်ဖြစ်နေမှု အခြေအနေနှင့် သမ္မတရှီကျင့်ဖျင် (Xi Jinping) ၏ ဆယ်စုနှစ်ကြာ ကြာမြင့်လာခဲ့သည့် အဂတိလိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေး အားထုတ်ကြိုးပမ်းမှုများကို ယုတ်လျော့စေခဲ့သည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောသည်။

တစ်ချိန်က ကမ္ဘာ့စင်မြင့်ထက်တွင် သြဇာကြီးမားခဲ့သည့် လီနှင့်ဝေ့တို့သည် လက်ရှိမှာတော့ တရုတ်နိုင်ငံရေး စက်ဝိုင်းအတွင်း အဂတိလိုက်စားမှုဆိုသော စကားလုံးကို သွယ်ဝိုက်ဖော်ပြသည့် "ကြီးလေးသည့် စည်းကမ်းချိုး ဖောက်မှု" တို့ဖြင့် စစ်တပ်ရှေ့နေများ၏ စွဲချက်များနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသည်။

အဂတိလိုက်စားမှုက တရုတ်၏ စစ်ရေးရည်မှန်းချက်များကို ယုတ်လျော့စေ

၎င်းတို့ ၂ ဦး၏ ကျဆုံးခန်းသည် ပုဂ္ဂိုလ်ရေးအရ ဝမ်းနည်းစရာ တစ်ခုသာမကဘဲ တရုတ်ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော် (PLA) ကို ထိခိုက်စေခဲ့သည့် ဖြစ်စဉ်လည်းဖြစ်သည်။

ထိုကဲ့သို့ အဆင့်မြင့်အရာရှိများကို စွဲဆိုသည့် စွဲချက်များသည် အထူးသဖြင့် တရုတ်၏ ရည်မှန်းချက်ကြီးမားသော စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ အဆင့်မြှင့်တင်မွမ်းမံရေး အားထိုးကြိုးပမ်းမှုတွင် အဓိကနေရာက ပါဝင်နေသည့် ရာထူးနေရာ များ၏ ဂုဏ်သိက္ခာကို ကျဆင်းစေခဲ့သည်။

ယခင်က PLA ၏ လက်နက်ထုတ်လုပ်ရေးဌာနကို ဦးဆောင်ခဲ့ရသည့် လီသည် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးအဖြစ် ၇ လ သာ တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ရပြီးနောက် ပြည်သူ့မြင်ကွင်းမှ ပျောက်ကွယ်သွားခဲ့ကာ ထုတ်ပယ်ခံခဲ့ရခြင်းဖြစ်သည်။

တရုတ်၏ ဒုံးကျည်တပ်ဖွဲ့ (Rocket Force) ကို ပထမဆုံး ဦးဆောင်ခဲ့ရသည့် လီ မတိုင်မီ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ဟောင်း ဝေ့သည်လည်း စည်းကမ်းချိုးဖောက်မှုများဖြင့် စွပ်စွဲခံခဲ့ရသည်။

ထို့ကြောင့် သမ္မတရှီ လက်ထက်တွင် အဂတိလိုက်စားမှုများကို တိုက်ဖျက်နေသည့်တိုင် ထိုကဲ့သို့ ထိပ်သီး ကာကွယ်ရေးအရာရှိများ၏ အဂတိလိုက်စားမှု စွဲချက်များသည် တရုတ်၏ ရည်မှန်းချက်ကြီးမားသည့် စစ်ရေး တည်ဆောက်မှုများအား လျော့ပါးစေခဲ့သည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ဟောင်ကောင်ပို့စ်