ထိုင်းလွှတ်တော်မှာ ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ရွေးချယ်နေ

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၁၃

ထိုင်းအစိုးရအဖွဲ့သစ်အတွက် တာဝန်ထမ်းဆောင်ရမည့် ဝန်ကြီးချုပ်အသစ် ရွေးချယ်ခြင်း အစည်းအဝေးကို ဇူလိုင် ၁၃ ရက်နေ့ ညနေ ၄ နာရီကျော်မှာ ထိုင်းလွှတ်တော်၌ ကျင်းပနေပြီ ဖြစ်သည်။

ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ်အသစ်အဖြစ် မေလ ၁၄ ရက်နေ့တွင် ကျင်းပခဲ့သော ထိုင်းရွေးကောက်ပွဲ၌ အများဆုံး အနိုင်ရရှိခဲ့သည့် Move Forward ပါတီ ခေါင်းဆောင် ပီတာလင်ဂျာရုန်ရတ်က ရေပန်းစားနေသည်။ 

သို့သော် ပီတာသည် လွှတ်တော်၏ ၃၇၆ မဲ ရရှိမှသာလျှင် ဝန်ကြီးချုပ် ဖြစ်မည်။ တခြားတစ်ဖက်မှာတော့ ပီတာ ကို ထောက်ခံသူများက လွှတ်တော် ပြင်ပမှာ လူစုလူဝေးဖြင့် စောင့်ကြည့်နေသည်။

အကယ်၍ ပီတာ ထောက်ခံသူများက မျှော်မှန်းသည့် ရလဒ်မထွက်လာပါက ဆန္ဒပြမှုများ လုပ်သွားရန်လည်း ပြင်ဆင်ထားခြင်းကြောင့် ထိုင်းရဲတပ်ဖွဲ့ကလည်း လမ်းများနှင့် လွှတ်တော် အဆောက်အဦကို အကာအရံများ ထားကာ လုံခြုံရေးယူထားသည်။

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဇူလိုင် ၁၃

ပီတာ လင်ဂျရုန်ရတ်၏ ဝန်ကြီးချုပ်လောင်းအနေဖြင့် တရားဝင်မှုနှင့် ပတ်သက်၍ ဖွဲ့စည်းပုံခုံရုံ၏ အဆုံးအဖြတ်ကို ရယူမည် မယူမည်ကို ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် (EC)အနေဖြင့် မဆုံးဖြတ်နိုင်သေးဘဲ ဝန်ကြီးချုပ်နေရာအတွက် လွှတ်တော်မဲပေးပွဲမတိုင်မီ အစည်းအဝေး ထိုင်ကြမည်ဖြစ်သည်။ 

ဇူလိုင် ၁၃ ရက်နေ့ မဲပေးပွဲမှာ လွှတ်တော်အမတ်များနှင့် ဆီနိတ်တာများ ၆ နာရီကြာ အခြေအတင် ငြင်းခုန်ပွဲအပြီး ညနေ ၅ နာရီတွင် စတင်မည်ဖြစ်သည်ဟု လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ ဝမ်မူဟာမတ်နူးမာသာ (Wan Muhamad Noor Matha)က ပြောသည်။ 

ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌ အစ်တီပွန် ဘွန်ပရာကွန်း (Ittiporn Boonpracong)၏ ဇူလိုင် ၁၁ ရက်နေ့က ပြောကြားချက်အရမူ ဝန်ကြီးချုပ်ရာထူးအတွက် မစ္စတာပီတာ၏ တရားဝင်မှုကို စုံစမ်းစစ်ဆေးနေကြောင်း၊ ထို့နောက် စုံစမ်းစစ်ဆေးနေသည့် အချက်အလက် ရှာဖွေရေးကော်မတီ၏ အစီအရင်ခံစာကို ကော်မရှင်က လေ့လာသုံးသပ်နေကြောင်း သိရသည်။ 

မစ္စတာပီတာနှင့် စကားပြောရမည်ဖြစ်သော်လည်း ပြောချင်မှလည်းပြောရမည်ဟု မစ္စတာ အစ်တီပွန်က ပြော သည်။ 

ထိုင်းရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် အကြီးအကဲကိုတွေ့ရစဉ်

မစ္စတာပီတာက ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်သို့ စာရေးပြီး သူ့ခြေပချက်ကို တင်ပြဖို့ ကြိုးစားခဲ့သော်လည်း ဖွဲ့စည်းပုံ အရ ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်အနေဖြင့် မည်သည့် အောက်လွှတ်တော်အမတ်၏ တရားဝင်မှုကိုမဆို ဖွဲ့စည်းပုံခုံရုံး က အဆုံးအဖြတ်ပေးဖို့ တောင်းဆိုခွင့် ပြုထားသည်။ 

၂၀၀၇ ခုနှစ်တွင် ဖျက်သိမ်းခဲ့ပြီး၊ ၂၀၁၄ ခုနှစ်တွင် ထိုင်းစတော့အိပ်ချိန်းတွင် စာရင်းမဝင်တော့သည့် ရုပ်သံလွှင့် မီဒီယာကုမ္ပဏီ iTV Plc ၌ ရှယ်ယာများ ပိုင်ဆိုင်ခဲ့ဖူးသောကြောင့် ရွေးကောက်ပွဲအနိုင်ရ Move Forward (MFP) ပါတီ၏ ခေါင်းဆောင်လည်းဖြစ် (၈)ပါတီ ညွန့််ပေါင်းအဖွဲ့၏ ဝန်ကြီးချုပ်လောင်းလည်းဖြစ်သူ မစ္စတာပီတာ၏ တရားဝင်မှုမှာ မေးခွန်း အထုတ်ခံနေရသည်။ 

အတိအကျပြောရလျှင် မစ္စတာပီတာသည် ရှယ်ယာပိုင်ဆိုင်ခဲ့ခြင်းမရှိဘဲ၊ ထိုရှယ်ယာများမှာလည်း ၂၀၀၆ ခုနှစ်က သေဆုံးသွားခဲ့သည့် သူ့ဖခင် ပိုင်ဆိုင်ခဲ့သည့် ရှယ်ယာများသာ ဖြစ်သည်ဟု ဆိုပါသည်။

ထိုင်းရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပစဉ်

သို့သော် မီဒီယာကုမ္ပဏီတစ်ခု၏ ရှယ်ယာရှင် တစ်ယောက်အား ရွေးကောက်ပွဲတွင် ယှဉ်ပြိုင် အရွေးခံခွင့်ကို ဖွဲ့စည်းပုံက ပိတ်ပင်တားမြစ်ထားပါသည်။ 

မူလက ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က iTV ရှယ်ယာနှင့် ပတ်သက်သည့် စွဲချက်မှာ အလွန်နောက်ကျမှ တင်သွင်းလာ သည်ဟုဆိုကာ ပယ်ချထားခဲ့သည်။ 

ယခုအခါမှာတော့ မီဒီယာရှယ်ယာ ပိုင်ဆိုင်ခဲ့မှုနှင့် ပတ်သက်၍  ရွေးကောက်ပွဲဥပေဒကို ချိုးဖောက်နိုင်ဖွယ်ရှိသည် ကို သိလျက်နှင့် ကန့်သတ်ထားသည့် စည်းမျဉ်းကို ချိုးဖောက်ပြီး ရွေးကောက်ပွဲဝင်ခဲ့သလားဆိုသည်ကို  ပီတာ အဓိက ရင်ဆိုင်နေရသည်။

Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်

CNI International News

ဗီလ်နီးယပ်စ် (Vlnius)၊ ဇူလိုင် ၁၃

ယူကရိန်းက နေတိုးအဖွဲ့ဝင်ဖြစ်ဖို့ အသည်းအသန် လိုလားနေသော်လည်း အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၊ ဗြိတိန်နှင့် ကမ္ဘာ့မဟာမိတ်များကမူ ဇူလိုင် ၁၂ ရက်နေ့ နေတိုးညီလာခံတွင် အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် လက်မခံသေးဘဲ စစ်ရေး အကူ အညီသာ ပေးသွားမည်ဟု ကြေညာခဲ့သည်။

ယူကရိန်းကို အနာဂတ်တိုက်ခိုက်မှုများမှ ကာကွယ်ပေးမည့် လုံခြုံရေးကတိကဝတ် အသစ်များကိုသာ ကြေညာဖို့ နေတိုးက ပြင်ဆင်နေသည်။ 

ယူကရိန်း၏ နေတိုးဝင်ခွင့်ကို အချိန်ကာလလည်း သတ်မှတ်မပေးသလို၊ ကမ်းလှမ်းရန်လည်း ငြင်းဆန်ခဲ့သည့် အတွက် ယူကရိန်းသမ္မတ ဇာလန်းစကီးက စိတ်ပျက်စရာဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

ဇာလန်းစကီး၏ စိတ်ပျက်ကြောင်း ပြောကြားချက် ထွက်ပေါ်လာပြီး တစ်ရက်အကြာမှာ ကမ္ဘာ့သြဇာ အကြီးဆုံး စစ်အုပ်စုအဖွဲ့ဝင်များက ရေရှည်ကာကွယ်ပေးမည့် အလားအလာ ပေါ်ထွက်လာခဲ့ခြင်းပင် ဖြစ်သည်။ 

ယူကရိန်းမှာ ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလက စတင်ခဲ့သည့် ရုရှားကျူးကျော်မှုကို တွန်းလှန်နေရင်း နေတိုးအဖွဲ့သို့ ဝင်ရောက်နိုင်ရန် စိတ်အားထက်သန်နေခဲ့သည်။ 

ရုရှား ကျူးကျော်စစ်တွင် ယခုအချိန်အထိ လူသောင်းနှင့်ချီ၍ သေဆုံးခဲ့ရသလို လူပေါင်းများစွာ နေရပ်စွန့်ခွာ နေရ သည်။ 

နေတိုးမဟာမိတ်အဖွဲ့၀င် ခေါင်းဆောင်များကိုတွေ့ရစဉ်

ထိုအစား ကမ္ဘာ့စက်မှု ထိပ်သီး (၇) နိုင်ငံ G-7 ၏ ကြေညာချက်တွင် စစ်ပွဲပြီးဆုံးရေးနှင့် အနာဂတ် တိုက်ခိုက်မှု မှန်သမျှကို တုံ့ပြန်နိုင်ရေးအတွက် လာမည့်နှစ်များ၌ မဟာမိတ်များက ယူကရိန်းကို မည်သည့်ပုံစံဖြင့် ထောက်ပံ့ ရမလဲ စီစဉ်သွားမည် ဖြစ်သည်။

လက်တွေ့အားဖြင့် ထိုအစီအစဉ်မှာ ယူကရိန်း စစ်တပ်နှင့် စီးပွားရေး ဆက်လက် လည်ပတ်နေနိုင်အောင် ရေရှည် စစ်ရေးနှင့် ငွေကြေး အကူအညီပေးသွားမည့် ကိယက်ဗ်နှင့် နှစ်ဦးနှစ်ဖက် သဘောတူညီချက်များအရ အကောင်အထည် ပေါ်လာမည် ဖြစ်သည်။

G-7 တွင် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၊ ဂျာမနီ၊ ဂျပန်၊ ပြင်သစ်၊ ကနေဒါ၊ အီတလီနှင့် ဗြိတိန်တို့ ပါဝင်သည်။ 

အဖွဲ့ဝင်အဖြစ်  ခွင့်ပြုမည့် အချိန်ကာလ သတ်မှတ်ချက် မရှိမှုအပေါ် စိတ်ပျက်မိသော်လည်း ညီလာခံ၏ ရလဒ်များ မှာ ခြုံကြည့်ပါက ကောင်းမွန်ကြောင်း၊ မဟာမိတ်များက စစ်ရေး အကူအညီ အသစ်များ ပေးအပ်သွားမည့် ကြေညာချက်များကို ကြိုဆိုပါကြောင်း ဇာလန်းစကီးက ပြောသည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

မော်စကို၊ ဇူလိုင် ၁၃

လက်ရှိ နိုင်ငံတကာ အခင်းအကျင်းကို စစ်အေးခေတ်သစ်ဟု မရှုမြင်သင့်ဘဲ အင်အားကြီးနိုင်ငံစုံ အစီအစဉ်သစ် (new multipolar world order)ကို ဖန်တီးနေခြင်းသာ ဖြစ်စဉ်ဟုပြောမှ မှန်ကန်လိမ့်မည်ဟု ရုရှားနိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီး ဆာဂျေလာဗရော့ဗ် (Sergey Lavrov)က အင်ဒိုနီးရှားသတင်းစာ Kompas ကို ပြောခဲ့သည်။ 

လာဗရော့ဗ်က “နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေး လက်ရှိ အခင်းအကျင်းကို စစ်အေးခေတ်သစ်လို့ ကျနော်တို့ မသတ်မှတ် ပါဘူး။ လက်ငင်းမျက်မှောက် ကြုံတွေ့နေရတဲ့ အခြေအနေတွေက ကွာပါတယ်။ မတူခြားနားတဲ့ အင်အားကြီး နိုင်ငံစုံ ကမ္ဘာ့အစီအစဉ်အသစ် ဖွဲ့စည်းနေတဲ့ ဖြစ်စဉ်ပါ။ ဒါဟာ ဓမ္မဓိဋ္ဌာန်ကျတဲ့ ဖြစ်စဉ်ပါ။ တစ်ကမ္ဘာလုံးကို အဆုံး အဖြတ် ပြုနေတဲ့ နေရာတွေဟာ ယူရေးရှားလို၊ အာရှ-ပစိဖိတ်လို၊ အရှေ့အလယ်ပိုင်းလို၊ အာဖရိကလို၊ တောင် အမေရိကလို နေရာတွေကို ပြန့်ကွဲသွားပါပြီ”ဟု ပြောသည်။ 

အင်အား ပြန့်ကွဲသွားသည့် နိုင်ငံများမှ အဖွဲ့အစည်းများက အမျိုးသားအကျိုးစီးပွား၊ လွတ်လပ်ရေး၊ အချုပ်အခြာ အာဏာ၊ ယဉ်ကျေးမှု ဥပဓိလက္ခဏာနှင့် နိုင်ငံတကာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု ကဲ့သို့သော တန်ဖိုးများကို မြှင့်တင် နေကြသည်ဟုလည်း ၎င်းက ပြောသည်။ 

အမေရိကန်သမ္မတ ဘိုင်ဒန်ကိုတွေ့ရစဉ်

 “တစ်နည်းအားဖြင့် ပြောရရင် သူတို့ဟာ ကမ္ဘာ့ဖွံ့ဖြိုးမှု လမ်းကြောင်းပေါ်မှာ တင်းပြည့်ကျပ်ပြည့် ရှိနေကြပြီး အကျိုးဆက်အနေနဲ့ အောင်မြင်ပြီးရင်း အောင်မြင်နေကြတာပါပဲ” ဟု လာဗရော့ဗ်က ပြောသည်။ 

သို့သော် အမေရိကန်ဦးဆောင်သည့် အနောက်အုပ်စုက ၎င်းတို့၏ လွှမ်းမိုးမှုသြဇာကို ထိန်းထားရန် ကြိုးစားသည့် အနေဖြင့် ထိုဖြစ်ပေါ်မှုကို နှေးကွေးသွားအောင် ကြိုးစားနေကြောင်း လာဗရော့ဗ်က ပြောသည်။

ထို့နောက် ကမ္ဘာ့စားနပ်ရိက္ခာနှင့် စွမ်းအင်ဖူလုံရေးကို ပျက်ပြားစေပြီး ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများအတွက် အခြေအနေ များကို ရှုပ်ထွေးအောင် လုပ်နေကြောင်း ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးက အလေးအနက် ပြောကြားခဲ့သည်။ 

 “လိုအပ်နေသည့် နိုင်ငံများကို ကူညီခြင်းလို နိုင်ငံတကာဖွံ့ဖြိုးမှုကို မြှင့််တင်ရာတွင် သုံးစွဲသင့်သည့် မြောက်များ လှစွာသော ငွေကြေးပမာဏကို ယူကရိန်း နာဇီလက်သစ်များထံသို့ လက်နက် တန်ချိန် ထောင်ပေါင်းများစွာ တင်ပို့သည့်ပုံစံနဲ့ မီးရှို့ပစ်နေပါတယ်။ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုနဲ့ ဥရောပက ရုရှားရဲ့ အရံရွှေနဲ့ ငွေကြေးတွေကို သိမ်းလိုက်တော့ နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝိုင်းအနေနဲ့ အနောက်အုပ်စု တရားရေးစနစ်ထဲမှာ ရှိနေတဲ့ သူတို့ရဲ့ ပိုင်ဆိုင်မှုတွေဟာ အချိန်မရွေး အသိမ်းခံရနိုင်တယ်ဆိုတာကို သဘောပေါက်သွားကြတယ်”ဟု လာဗရော့ဗ်က ပြောသည်။ 

နေတိုးညီလာခံကို တက်ရောက်လာသည့် ခေါင်းဆောင်များအား တွေ့ရစဉ်

ရုရှားအပြင် အခြားနိုင်ငံ အများအပြားကလည်း အမေရိကန် ဒေါ်လာအပေါ် မှီခိုနေရမှုကို တစိုက်မတ်မတ် လျှော့ချ လာကြကြောင်း၊ အခြား ငွေပေးချေမှု စနစ်များဆီသို့ ပြောင်းလဲလာကြကြောင်း လာဗရော့ဗ်က ပြောသည်။ 

 “တစ်ချိန်တည်းမှာပဲ အနောက်အုပ်စုဝင်တွေ မပါတဲ့ နိုင်ငံအသင်းအပင်းတွေရဲ့ ထိရောက်မှုကလည်း မြင့်တက် လာတယ်။ SCO နဲ့ BRICS ဆိုရင် ခေါင်းဆောင်မပါ၊ နောက်လိုက်ရယ်လို့လည်း မရှိဘဲ၊ သဘောတူညီချက်တွေ အပေါ်မှာသာ အခြေခံပြီး ဆုံးဖြတ်ချက်တွေ ချမှတ်နေတဲ့ ခေတ်သစ် နိုင်ငံစုံ သံတမန် စနစ်တစ်ခုရဲ့ စံနမူနာပဲ။ အင်ဒိုနီးရှားက ဒီလိုအသင်းအပင်းတွေနဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ခြင်းကို ကြိုဆိုပါတယ်။ ဒီလိုအသင်းအပင်းတွေမှာ တကယ်ကို အနာဂတ်ရှိနေပါတယ်”ဟု လာဗရော့ဗ်က ပြောသည်။

Source: တာ့စ်

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၁၃

ထိုင်းနိုင်ငံ၊ ဘန်ကောက်မြို့အတွင်းမှာ လမ်းတချို့နှင့် ဆမ်ဆန်လမ်းရှိ ထိုင်းလွှတ်တော် အဆောက်အဦကို လုံခြုံရေးအရ အကာအရံများဖြင့် ပိတ်၍ ရဲတပ်ဖွဲ့က စောင့်ကြည့်နေသည်။

ယနေ့ (ဇူလိုင် ၁၃ ရက်)တွင် ထိုင်းလွှတ်တော်၌ ဝန်ကြီးချုပ်ရာထူး မဲပေးရွေးချယ်ကြမည်ဖြစ်သည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မေလ ၁၄ ရက်က ကျင်းပခဲ့သည့် ရွေးကောက်ပွဲတွင် အများဆုံး အနိုင်ရရှိခဲ့သော Move Forward Party ခေါင်းဆောင် ပီတာလင်ဂျရုန်ရတ်ကို ထိုင်းလူထု အများစုမှ ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် ခန့်အပ်ရန် ဆန္ဒရှိနေကြ သည်။

သို့သော် ပီတာသည် ဘုရင်မိသားစုအား စော်ကားမှု တားမြစ်ခြင်း ဥပဒေ ပုဒ်မ ၁၁၂ ကို ပြင်ဆင်ရန် ကြိုးပမ်း ခြင်းကြောင့် အထက်လွှတ်တော်အမတ်များနှင့် ရှေ့နေတချို့က ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် မရွေးချယ်ရန် ကြိုးပမ်းနေသ လို စွဲချက်များလည်း တင်နေကြသည်။

ထို့ကြောင့် ပီတာနှင့် Move Forward ပါတီကို ထောက်ခံသူများက ဇူလိုင် ၁၂ ရက်နေ့ ညပိုင်းက ဘန်ကောက်မြို့မှာ လူထုဆန္ဒကို အလေးထားရန် ထိုင်းလွှတ်တော်အား ဆန္ဒပြခဲ့ကြသလို ၎င်းတို့ မျှော်လင့် ထားသည့်အတိုင်း ရလဒ်မထွက်လာပါကလည်း ဆန္ဒမှုများ လုပ်ရန် ပြင်ဆင်နေကြသည်။

အဆိုပါ အခြေအနေများကြောင့် ဇူလိုင် ၁၃ ရက်နေ့မှာ ကျင်းပမည့် ထိုင်းလွှတ်တော် အဆောက်အဦးနှင့် ဘန်ကောက်မြို့ရှိ လမ်းများကို ထိုင်းရဲတပ်ဖွဲ့မှ လုံခြုံရေးများ ချထားခြင်း ဖြစ်သည်။

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဇူလိုင် ၁၃

ဝန်ကြီးချုပ်နေရာအတွက် အဆုံးအဖြတ် မဲပေးပွဲမတိုင်မီတစ်ရက်တွင် ဝန်ကြီးချုပ်ဖြစ်ရေး ရေပန်းစားနေသော ပီတာလင်ဂျရုန်ရတ်(Pita Limjaroenrat)ကို ဟန့်တားမည့် စွဲချက်နှစ်ခု ထွက်ပေါ်လာကြောင်း ဘန်ကောက်ပို့စ်က ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် ပီတာသည် ဝန်ကြီးချုပ်ဖြစ်ရေး ကြိုးပမ်းမှုအပေါ် ကြီးမားသော အနှောင့်အယှက်နှင့် ကြုံနေရသည်။

နိုင်ငံရေးတွင် ဘုရင့်သစ္စာခံ စစ်တပ်၏ ပါဝင်ပတ်သက်မှုကို ဆန့်ကျင်ကြသော လူငယ်မဲဆန္ဒရှင်အများစု ဖြစ်သည့် ပီတာကို ထောက်ခံသူများက ဇူလိုင် ၁၂ ရက်နေ့က ဆန့်ကျင်ဆန္ဒပြပွဲများ ပြုလုပ်လာခဲ့ကြသည်။

ထို့ကြောင့် နိုင်ငံရေးမတည်ငြိမ်သည့် နှစ်နှစ်ဆယ်အတွင်း နောက်ထပ် မငြိမ်သက်မှုများ ဖြစ်ပွားလာဦးမည့် လက္ခဏာ ရှိနေသည်။ 

ရှေ့နေတစ်ယောက်က ပီတာနှင့် ၎င်း၏ ရွေးကောက်ပွဲအနိုင်ရ Move Forward Party(MFP)ကို တင်လာသည့် စွဲချက်အား လက်ခံလိုက်ပြီဖြစ်ကြောင်း ဖွဲ့စည်းပုံခုံရုံးက ပြောကြားခဲ့သည်။ 

ပီတာနှင့် MFP ပါတီမှာ တော်ဝင်မိသားစုအား စော်ကားခြင်းအပေါ် တားဖြစ်ထားသည့်ဥပဒေကို ပြင်ဆင်ရန် စိုင်းပြင်းနေမှုမှာ ဘုရင်အား အကြီးအကဲအဖြစ်ထားသည့် ဒီမိုကရေစီအစိုးရကိုဖယ်ရှားရန် ကြိုးစားသည့်သဘော သက်ရောက်သည်ဟု စွဲချက်တွင် ပြောကြားထားသည်။ 

ပီတာ ထောက်ခံသူများ လွှတ်တော်ကို ဆန္ဒပြနေစဉ်

ထို့နောက် ဖွဲ့စည်းပုံခုံရုံးကလည်း ပီတာအနေဖြင့် မီဒီယာကုမ္ပဏီတစ်ခုတွင် ရှယ်ယာများ ပိုင်ဆိုင်ထားခြင်းမှာ ရွေးကောက်ပွဲစည်းမျဉ်းကို ချိုးဖောက်ရာ ရောက်သောကြောင့် မေလ ၁၄ ရက်နေ့ ရွေးကောက်ပွဲတွင် ယှဉ်ပြိုင် အရွေးခံရန် သတ်မှတ်ချက်နှင့်မညီဟု စွပ်စွဲထားသည့် စွဲချက်မှာ ကျိုးကြောင်းဆီလျော်သည်ဟုဆိုကာ အမတ် အဖြစ် မသင့်လျော်ကြောင်း ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က အတည်ပြု ထောက်ခံခဲ့ပြီးနောက် နာရီပိုင်းအကြာတွင် ယခုစွဲချက် ထွက်ပေါ်လာခြင်း ဖြစ်သည်။ 

သို့သော်လည်း စွဲချက်နှစ်ခုစလုံးက အသက် ၄၂ နှစ်သာရှိသေးသည့် ပီတာကို ဇူလိုင် ၁၃ ရက်နေ့ မဲပေးပွဲတွင် အရွေးခံမှုကို တားဆီနိုင်မည့် သဘောတော့မရှိပါ။ 

ပီတာအနေဖြင့် ဝန်ကြီးချုပ် ဖြစ်လာရန်အတွက် လွှတ်တော်၏ ထက်ဝက်ကျော်က ထောက်ခံမဲပေးဖို့ လိုအပ်နေ ပါသည်။ 

ပါလီမန်တွင် လုံလောက်သော ထောက်ခံမှုရရန်လည်း ပီတာအနေဖြင့် MFP ပါတီ၏ တည်ဆဲအာဏာ အဆောက်အအုံကို တိုက်ဖျက်ပစ်မည့် မူဝါဒအား ဆန့်ကျင်နေသော ရှေးရိုးစွဲ အထက်လွှတ်တော်အမတ်များ၏ ထောက်ခံမှုကို ရမှဖြစ်မည်။ 

အထူးသဖြင့် ဘုရင်အား စော်ကားမှုကို ထောင်ဒဏ် ၁၅ နှစ်နှင့် အထက်အထိ အပြစ်ပေးနိုင်သည့် ပုဒ်မ ၁၁၂ ကို ပြင်ဆင်သွားမည့် ပါတီမူဝါဒမှာ အငြင်းအပွားရဆုံး အစိတ်အပိုင်းတစ်ခု ဖြစ်နေသည်။ 

ပီတာက သူ့ကို သတ်မှတ်ချက်နှင့်မညီကြောင်း ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်၏ ထောက်ခံ အတည်ပြုမှုမှာ တရားမျှတ ခြင်းမရှိဟု ပြောသလို အချိန်ကိုက် ထွက်ပေါ်လာမှုကိုလည်း မေးခွန်းထုတ်လိုက်သည်။ 

ပီတာလင်ဂျရုန်ရတ်နဲ့ သူ၏ ထောက်ခံသူများကိုတွေ့ရစဉ်

“အလောသုံးဆယ် နိုင်လွန်းတယ်။ ဝန်ကြီးချုပ် ရွေးပွဲမတိုင်မီ တစ်ရက်အလိုမှ ကပ်ပြီး ထွက်လာတာတော့ မဖြစ်သင့်ဘူး” ဟု ပီတာက သတင်းထောက်များကို ပြောကြားခဲ့သည်။ 

ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေခုံရုံးက စွဲချက်အသစ်ကို ကြေညာလိုက်ပြီးနောက် ရုပ်သံအင်တာဗျူးတွင် ပီတာက ပုဒ်မ ၁၁၂ ကို ပြင်ဆင်ရေး သူ့ပါတီ(MFP)၏ အဆိုပြုချက်မှာ ဘုရင်စနစ်ကို ပျက်ပြားစေရန် ကြိုးစားမှု မဟုတ်ကြောင်း အလေးအနက် ပြောကြားခဲ့သည်။ 

ရဲရင့်ပြတ်သားသည့် ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး အစီအစဉ်များကြောင့် လူငယ်မဲဆန္ဒရှင်များက ပုံအော ထောက်ခံခဲ့ကြ သည့် Move Forward ပါတီနှင့် အခြား အတိုက်အခံပါတီများက မေလရွေးကောက်ပွဲတွင် ဘုရင့်သစ္စာခံ စစ်တပ်ဖက် ယိမ်းသည့် ပြိုင်ဘက်များကို အလဲထိုး လိုက်နိုင်ခြင်းမှာ စစ်တပ်က ဦးဆောင် (သို့မဟုတ်) ထောက်ခံ သည့် အစိုးရ ၉ နှစ်တာကို လူထုက တစ်ခဲနက်ဆန့််ကျင်ကြောင်း ပြသလိုက်ခြင်းပင် ဖြစ်သည်ဟု အများက ယူဆ ထားကြသည်။ 

MFP ပါတီက အနိုင်ရရန် အလားအလာရှိသည့် ဖြူးထိုင်းပါတီကို အမတ်နေရာ ၁၀ နေရာ အသာဖြင့် အနိုင်ရခဲ့ရာ ဇူလိုင် ၁၃ ရက်နေ့ မဲပေးပွဲအပြီးတွင် ပါတီနှစ်ခုပေါင်း၍ ညွန့်ပေါင်းအစိုးရဖွဲ့ရန် သဘောတူထားကြပြီး ဖြစ်သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဇူလိုင် ၁၂

မကြာခင်မှာ အစိုးရသစ်ကို အစိုးရအဖွဲ့အာဏာကို လွှဲပြောင်းပေးရတော့မည်ဖြစ်သည့် အိမ်စောင့်အစိုးရအဖွဲ့ ဝန်ကြီးချုပ် ပရာယွတ် ချန်အိုချာ (Prayut Chan-o-cha)က နိုင်ငံရေးမှ ထွက်ခွာတော့မည်ဖြစ်သလို၊ ညီညွတ်သော ထိုင်းပါတီ (United Thai Nation Party)၏ အဖွဲ့ဝင်အဖြစ်မှလည်း နုတ်ထွက်တော့မည်ဖြစ်ကြောင်း ကြေညာ ခဲ့သည်။ 

သို့သော် ပါတီခေါင်းဆောင်နှင့် အလုပ်အမှုဆောင်များ၊ ပါတီဝင်များအနေဖြင့် ခိုင်မာသော သဘောတရားများဖြင့် နိုင်ငံရေးလှုပ်ရှားမှုများကို ဆက်လုပ်ပြီး နိုင်ငံ၏ အဆောက်အအုံများကို ကာကွယ်ကာ၊ ထိုင်းပြည်သူများကိုလည်း ဂရုစိုက်ဖို့ ၎င်း၏ ဆန္ဒကိုလည်း ပရာယွတ်က ဖော်ပြသွားခဲ့သည်။ 

ပြည်သူများအနေဖြင့်လည်း ပါတီ၏ အလုပ်ကို ဆက်လက်ထောက်ခံကြဖို့ ပရာယွတ်က တောင်းဆိုခဲ့သည်။ 

ထို့နောက် မေလ ၁၄ ရက်နေ့ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲတွင် ပါတီနှင့် သူ့ကို ထောက်ခံခဲ့သည့်အပေါ်လည်း ကျေးဇူးတင်ကြောင်း ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။ 

ညီညွတ်သောထိုင်းပါတီ ခေါင်းဆောင်များနဲ့အတူတွေ့ရသော ပရာယွတ်

ညီညွတ်သော ထိုင်းပါတီကို ဆန္ဒမဲပေးပိုင်ခွင့်ရှိသူများထဲမှ ၁၂.၅၂ ရာခိုင်နှုန်းက မဲပေးခဲ့ကြသည်။ ထိပ်တန်း ၁၃ ပါတီတွင် ပါဝင်ခဲ့ပြီး အမတ်နေရာ ၃၆ နေရာရခဲ့သည်။ မကြာသေးမီကမှ လောလောလတ်လတ် ထူထောင်ထားသည့် ပါတီတစ်ခုအတွက် ရလဒ်ကောင်းသည်ဟု ယူဆခဲ့ကြသည်။ 

“ညီညွတ်သော ထိုင်းပါတီကို ဝင်ခဲ့ရတာက သဘောတရားအားကောင်းတဲ့ ပါတီတစ်ခုကို အလိုရှိနေခဲ့လို့ပဲ။ နိုင်ငံ၊ ဘာသာတရားနဲ့ ဘုရင်ကိုလည်း ချစ်၊ အနာဂတ်မှာ နိုင်ငံအတွက် ဒေါက်တိုင်လည်း ဖြစ်လာရမယ်ပေါ့”ဟု ပရာယွတ်က ပြောကြားခဲ့သည်။ 

ပရာယွတ်သည် နိုင်ငံတစ်ဝန်း ခရီးလှည့်လည်၍ ပြည်သူများနှင့် တွေ့ဆုံရာတွင် နားလည် စာနာမှုနှင့် ယုံကြည် မှုများကို ရခဲ့သည်။ 

“ပါတီဝင်တွေနဲ့ ပြည်သူတွေရဲ့ ထင်မြင်ချက်တွေကို ကြားနာခွင့်ရခဲ့တာ ဝမ်းသာမိပါတယ်။ ဘယ်တော့မှ မမေ့ နိုင်တော့တဲ့ တန်ဖိုးကြီးတဲ့ အတွေ့အကြုံတွေပါ”ဟုလည်း ပရာယွတ်က ပြောသည်။ 

သူ၏ ဝန်ကြီးချုပ်သက်တမ်း ၉ နှစ်တာအတွင်း နိုင်ငံနှင့်ပြည်သူ ကြွယ်ဝလာစေရန် အပြင်းအထန် အလုပ်လုပ် ခဲ့သည်ဟုလည်း ပရာယွတ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: Thai PBS World

CNI International News

ကိယက်ဗ်၊ ဇူလိုင် ၁၂

မော်စကို၏ အန္တရာယ်ကို အဓိကထားဆွေးနွေးမည့် နေတိုးညီလာခံ မစတင်မီ ရုရှားက ယူကရိန်းမြို့တော် ကိယက်ဗ် (Kyiv)၊ အိုဒက်ဆာ (Odesa)ပင်လယ်နက်ဆိပ်ကမ်းနှင့် တောင်ပိုင်း ခါဆွန် (Kherson)ဒေသများကို တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ 

ညအချိန် ကိယက်ဗ်နှင့် အိုဒက်ဆာမြို့များကို ဒရုန်းဖြင့် တိုက်ခိုက်မှုများတွင် လူအသေအပျောက် သတင်း မကြားသိရသော်လည်း တောင်ပိုင်း ဆိုဖီးကာ (Sofiivka)ရွာကို အမြောက်ဖြင့် ပစ်ခတ်ရာမှာတော့ အမျိုးသမီး တစ်ယောက် သေဆုံးခဲ့သလို ခါဆွန်မြို့တွင်လည်း လူ ၂ ယောက် ထိခိုက်ဒဏ်ရာ ရရှိခဲ့သည်ဟု ခါဆွန်အုပ်ချုပ်ရေး မှူး အိုလက်ဆန်ဒါ ပရိုကူဒင် (Oleksandr Prokudin)က ပြောသည်။ 

ယူကရိန်းတစ်ခွင်တွင် လေကြောင်းအန္တရာယ် သတိပေးချက်များ ထုတ်ပြန်ထားပြီး ကရင်မလင်က ဝေဖန်နေသည့် ညီလာခံအတွက် နေတိုးခေါင်းဆောင်များ စုဝေးနေစဉ်တွင် တိုက်ပွဲများလည်း ဆက်လက်ဖြစ်ပွားနေသည်။

မော်စကိုက ၎င်း၏ လုံခြုံရေးကို ကာကွယ်ရန် တုံ့ပြန်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်းလည်း သတိပေးထားသည်။ 

ရုရှား တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ပျက်စီးနေမှုကိုတွေ့ရစဉ်

“ဒီလအတွင်းမှာ ရန်သူက နှစ်ကြိမ်မြောက် ကိယက်ဗ်ကို တိုက်ခိုက်ခဲ့တာပါ”ဟု ကိယက်ဗ် စစ်တပ်ကွပ်ကဲရေးဌာန အကြီးအကဲ ဆာဟီး ပေါ့ကို(Serhiy Popko)က တယ်လီဂရမ်တွင် ရေးသားခဲ့သည်။ 

ညအချိန် ရုရှားက လွှတ်တင်သည့် အီရန်လုပ် ကာမိကာဇေ ရှာဟတ်ဒရုန်း ၂၈ စင်းအနက် ၂၆ စင်းကို ပစ်ချနိုင်ခဲ့သည်ဟု ယူကရိန်းလေတပ်က ပြောသည်။ 

အပျက်အစီး အစအနများက ကိယက်ဗ်ဒေသအတွင်းရှိ အဆောက်အဦများပေါ်သို့ ကျဆင်းခဲ့သည်ဟုလည်း စစ်တပ်က ပြောကြားသည်။ 

အိုဒက်ဆာဆိပ်ကမ်းမှ ရုံးအဆောက်အအုံ တစ်ခုမှာလည်း ပျက်စီးသွားခဲ့ပြီး ဆိပ်ကမ်းအနီးက ဂိတ်တစ်ခုကိုလည်း မီးလောင်ခဲ့ရာ အမြန်ဆုံးငြှိမ်းသတ်ခဲ့ရသည်ဟု ယူကရိန်းအာဏာပိုင်များက ပြောသည်။ 

ဗီလ်နီးယပ်စ်မြို့မှာ ကျင်းပမည့် နေတိုးညီလာခံတွင် အဖွဲ့ဝင်ဖြစ်ဖို့ ကြိုးစားနေသည့် ယူကရိန်းအဖို့ သတင်းကောင်း ကြားရလိမ့်မည်ဟု နေတိုးခေါင်းဆောင်များက ပြောကြားခဲ့သည်။ 

ကိယက်ဗ် စစ်တပ်ကွပ်ကဲရေးဌာန အကြီးအကဲ ဆာဟီးပေါ့ကို ကိုတွေ့ရစဉ်

မော်စကိုကလည်း ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလက ယူကရိန်းသို့တပ်ဖွဲ့များ စေလွှတ်ရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ရခြင်းမှာ နေတိုး၏ အရှေ့ဖက်သို့ ချဲ့ထွင်လာမှုက အကြောင်းတစ်ခု ဖြစ်သည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

အရပ်သားပြည်သူများကို တမင်ပစ်မှတ်ထား၍ တိုက်ခိုက်ခြင်း မဟုတ်ဟုလည်း ရုရှားက ငြင်းဆန်ထားသည်။ 

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ကာရာဘတ်၊ ဇူလိုင် ၁၂

အဇာဘိုင်ဂျန်က ကြက်ခြေနီအဖွဲ့ကြီး၏ အာမေးနီးယားဌာနခွဲမှာ မှောင်ခိုကုန်ကူးမှုများ လုပ်ဆောင်နေသည်ဟု စွပ်စွဲလိုက်ပြီး ခွဲထွက် နာဂေါ်နို-ကာရာဘတ် (Nagorno-Karabakh)ဒေသနှင့် အာမေးနီးယားကို ဆက်ထားသည့် တစ်ခုတည်းသော လမ်းမကို ယာယီ ပိတ်ထားလိုက်သည်ဟု အယ်ဂျာဇီးလ်ယားမှ ရေးသားဖော်ပြခဲ့သည်။

အာမေနီးယားအများစု နေထိုင်သည့် နာဂေါ်နို-ကာရာဘတ်ဒေသမှာ ကော့ကေးဆပ် ရန်သူနှစ်နိုင်ငံကြားတွင် ဆယ်စုနှစ်များကြာ ပိုင်နက်အငြင်းပွားနေသည့် ဒေသပင်ဖြစ်ပြီး တောင်ထူထပ်သည့် ထိုဒေသကို ပိုင်ဆိုင်ရေး စစ်ပွဲများလည်း ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီးပြီ ဖြစ်သည်။ 

အဇာဘိုင်ဂျန် နယ်စပ်ကွပ်ကဲရေးဌာနက “နယ်စပ်က လာချင် စစ်ဆေးရေးဂိတ်ကို ဖြတ်သွားတဲ့ လမ်းပိုင်းကို ယာယီပိတ်ထားပါတယ်။ ဆေးပစ္စည်းယာဉ်တွေကို ခိုးထုတ်ဖို့ အသုံးပြုနေတဲ့ ကြက်ခြေနီအဖွဲ့ကို စုံစမ်းစစ်ဆေးမှု တွေလည်း ဆိုင်းငံ့ထားပါတယ်”ဟု ပြောသည်။ 

လာချင်စင်္ကြန်ကို ဖြတ်ပြီး တရားမဝင်ပစ္စည်းများ သယ်ယူနေမှုအပေါ် စိုးရိမ်မှုများကို သိရှိပါကြောင်း၊ ထိုလုပ်ရပ် ကိုလည်း မထောက်ခံကြောင်း နိုင်ငံတကာကြက်ခြေနီကော်မတီက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ 

ကြက်ခြေနီအဖွဲ့ကို စစ်သားတစ်ဦးက စစ်နေစဉ်

၎င်းအဖွဲ့ကြီးက “ကြက်ခြေနီအဖွဲ့ပိုင် ယာဉ်တွေမှာ ဘယ်လို တရားမဝင်ပစ္စည်းကိုမှ မတွေ့ရပါဘူး။ ကုန်တွေ အကုန်လုံးက အဇာဘိုင်ဂျန်သမ္မတနိုင်ငံ အကောက်ခွန်ရဲ့ စစ်ဆေးမှုကို ခံရပါတယ်။ ဒါပေမယ့်လည်း ကျနော်တို့ မသိလိုက်ရဘဲ ငှားထားတဲ့ ယာဉ်မောင်း ၄ ယောက်က သူတို့၏ ကိုယ်ပိုင်ကားများနှင့် ကုန်တချို့ သယ်ပို့ခဲ့ရာမှာ ကြက်ခြေနီအဖွဲ့ကြီး၏ အလံတပ်ထားခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီလူတွေဟာ ကြက်ခြေနီအဖွဲ့ဝင်တွေ မဟုတ်ကြပါဘူး။ သူတို့ ရဲ့ အငှားစာချုပ်တွေကိုလည်း ချက်ချင်း ဖျက်သိမ်းပစ်လိုက်ပါပြီ”ဟု ထုတ်ပြန် ပြောခဲ့သည်။ 

ပြီးခဲ့သည် ဧပြီလတွင် အဇာဘိုင်ဂျန်က လာချင်စင်္ကြန် အဝင်ဝတွင် နယ်စပ်စခန်းတစ်ခု ထူထောင်ခဲ့ရာ အာမေးနီးယားက ပိတ်ဆို့သည်ဟု စွပ်စွဲစရာ ဖြစ်လာခဲ့သည်။ 

ပြီးခဲ့သည့် ဇွန်လနှောင်းပိုင်းကလည်း ကြက်ခြေနီအဖွဲ့ကြီး၏ အာမေးနီးယားဌာနခွဲက အဇာဘိုင်ဂျန်က ကာရာဘတ်သို့ ဆက်သွယ်သည့် လမ်းကြောင်း ပိတ်ဆို့နေကြောင်း ပြောကြားခဲ့ရာ မတည်ငြိမ်သော ဒေသအတွင်း အခြေအနေများနှင့်ပတ်သက်၍ စိုးရိမ်မှုများ ကြီးထွားလာခဲ့သည်။ 

Source: အယ်ဂျာဇီးလ်ယား