CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၂၁

ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်း၊ မိုင်းနောင်၊ မိုင်းရဲအုပ်စု နမ့်တောင်းတံတားအနီးတွင် ရှမ်းပြည်တိုးတက်ရေးပါတီ(SSP P/SSA)နှင့် ရှမ်းပြည်ပြန်လည်ထူထောင်ရေးကောင်စီ(RCSS/SSA)တို့ ယနေ့ (စက်တင်ဘာ ၂၁ ရက်)တွင် တိုက်ပွဲ ဖြစ်ပွားခဲ့ကြသည်။

RCSS သည် လဲချား- မိုင်းနောင် ကားလမ်း၏ အရှေ့ဘက်တွင် လှုပ်ရှားနေပြီး SSPP ကမူ ကားလမ်း၏ အနောက်ဘက်၌ လှုပ်ရှားလျက်ရှိသည်။

SSPP က “ စက်တင်ဘာ ၂၁ ရက်နေ့ နံနက် အစောပိုင်းအချိန်မှာ လဲချား- မိုင်းနောင် ကားလမ်းရဲ့ အရှေ့ဘက် မှာ လှုပ်ရှားနေတဲ့ RCSS တပ်ဖွဲ့သည် SSPP/SSA လှုပ်ရှားနေတဲ့ ကားလမ်းရဲ့ အနောက်ဘက်ထဲထိကို အင်အား ၂၀ ဝန်းကျင်လောက်နဲ့ ဝင်ရောက်လာပြီး RCSS ဘက်က စတင်ပစ်ခတ်လို့ နံနက် ၇ နာရီ ၃၀ မိနစ်က နေ ၇ နာရီ ၄၈ မိနစ်အထိ မိုင်းနောင် မိုင်းရဲအုပ်စု နမ့်တောင်းတံတားအနီးမှာ နှစ်ဖက် ထိတွေ့တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့ သည်”ဟု ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

SSPP ဒုဥက္ကဋ္ဌ(၁) စဝ်ခေးတိုင်းနှင့် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်

ထို့နောက် RCSS သည် မိုင်းနောင်-လဲချား ကားလမ်း၏ အရှေ့ဘက်သို့ ပြန်ဆုတ်သွား၍ တိုက်ပွဲပြန်ငြိမ်သွား ကြောင်း၊ တိုက်ပွဲအတွင်း နှစ်ဖက် ထိခိုက် သေဆုံးမှုမရှိကြောင်း SSPP က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

SSPP သည် ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း၊ မိုးမိတ်မြို့နယ်အတွင်းမှာ စက်တင်ဘာ ၁၇ ရက်နှင့် ၂၀ ရက်နေ့များက မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့သေးပြီး ယနေ့အထိ စစ်ရေးတင်းမာလျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။

SSPP သည် နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်နှင့် ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ သြဂုတ် ၄ ရက်နေ့က နေပြည်တော် မှာ တွေ့ဆုံ၍ ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်များကို ဆွေးနွေးခဲ့သည်။ ထို့နောက် ဒုတိယအကြိမ်ကို ယခုလထဲမှာ တွေ့ ဆုံ ဆွေးနွေးမည်ဖြစ်သည်။

SSPP သည် တစ်နိုင်ငံလုံးပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုရပ်စဲရေး သဘောတူစာချုပ်(NCA)မထိုးရသေးသည့် ရှမ်းလက် နက်ကိုင် အဖွဲ့ဖြစ်ပြီး RCSS ကမူ NCA ထိုးထားသော ရှမ်းလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ဖြစ်သည်။

CNI International News

နယူးဒေလီ၊ စက်တင်ဘာ ၂၁

အိန္ဒိယနိုင်ငံ၊ မီဇိုရမ်ပြည်နယ်ဝန်ကြီးချုပ် ဇိုရမ်သန်ဂါနှင့် အာသံပြည်နယ်ဝန်ကြီးချုပ် ဟီမန်တာဘီစဝါဆာမာတို့သည် ပြည်နယ်နှစ်ခုကြား နယ်နိမိတ်အငြင်းပွားမှု ဖြေရှင်းရန်အတွက် စက်တင်ဘာ ၂၁ ရက် (ယနေ့) နယူးဒေလီ မြို့တော်၌ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့ကြကြောင်း ဟိန္ဒူစတန်တိုင်းမ်က ရေးသားဖော်ပြသည်။

အဆိုပါ တွေ့ဆုံမှုကို အစောပိုင်းက စက်တင်ဘာ ၂၆ ရက်နေ့က စီစဉ်ခဲ့သော်လည်း ဘီစဝါဆာမာသည် အာသံ ပြည်နယ်သို့ ပြန်သွားရန် ရှိနေသဖြင့် ယနေ့ တွေ့ဆုံဖို့ အစီအစဉ် ပြောင်းလဲခဲ့ရသည်။

ပြည်နယ်ဝန်ကြီးချုပ် နှစ်ဦးတို့သည် ယမန်နှစ် နိုဝင်ဘာလတွင် နယူးဒေလီသို့ ရောက်ရှိခဲ့ပြီး ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး ဌာန ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး အေမစ်ရှားကို သွားရောက်တွေ့ဆုံ၍ အငြင်းပွားမှုများ ဖြေရှင်းရန်အတွက် သက်ဆိုင်သူ များ ပါဝင်သော အစုအဖွဲ့များ ဖွဲ့စည်းလျက် ဝန်ကြီးချုပ်အဆင့် ဆွေးနွေးသွားရန် သဘောတူလက်ခံခဲ့ကြသည်။

 အာသံနဲ့မီဇိုရမ် ပြည်နယ်ဝန်ကြီးချုပ်နှစ်ဦး ဆွေးနွေးနေစဉ်

လာမည့်လ၌ ဂူဝါဟတီမြို့တွင် ကျင်းပရန်ရှိသည့် ပြည်နယ်နှစ်ခုကြား ဝန်ကြီးအဆင့် ဆွေးနွေးပွဲကို အဆုံးမသတ် သေးကြောင်း မီဇိုရမ်ပြည်နယ်အစိုးရ ပြည်ထဲရေးဌာန တာဝန်ရှိသူတစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့သည်။

ကျန်းမာရေး အခြေအနေအရ ခေတ္တအနားယူထားသော မီဇိုရမ်ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး လဲချမ်လီယာနာ တာဝန် ပြန်လည် ထမ်းဆောင်သည့်အခါ အဆိုပါဆွေးနွေးပွဲ ဆက်လက်ပြုလုပ်မည်ဟု ၎င်းက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့ သည်။

လဲချမ်လီယာနာနှင့် အာသံဝန်ကြီး အက်တူဘိုရာတို့သည် အငြင်းပွားမှုများ ဖြေရှင်းရန်အတွက် ယမန်နှစ် ဩဂုတ် လ၌ ပထမအကြိမ် တွေ့ဆုံခဲ့ကြပြီးနောက် တစ်နှစ်အကြာ ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လ ၉ ရက်၌ အိုင်ဇောလ်မြို့တွင် ထပ်မံတွေ့ဆုံခဲ့ကြသည်။

ပြည်နယ်နှစ်ခု နယ်နိမိတ်မျဉ်းတလျှောက် ငြိမ်းချမ်းရေး ထိန်းသိမ်းရန် သဘောတူခဲ့ကြပြီး လာမည့် အောက်တိုဘာလတွင် ဂူဝါဟတီမြို့တွင် ထပ်မံတွေ့ဆုံကြရန် ရှိသည်။

ထို့အပြင် အွန်လိုင်းအစည်းအဝေး ၃ ကြိမ် ခေါ်ယူ၍လည်း နှစ်ဘက်စလုံးက စေ့စပ်ညှိနှိုင်းခဲ့ကြပြီးဖြစ်သည်။

Source: The Hindustan Times

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၂၁

ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်းရှိ ကယား(ကရင်နီ)ပြည်နယ်အစပ်က မိုးဗြဲမြို့အတွင်းမှာ ကရင်နီလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များ နှင့် မြန်မာ့တပ်မတော်ကြား တိုက်ပွဲများ ပြင်းထန်စွာဖြစ်ပွားခဲ့ရာ မိုးဗြဲမြို့အတွင်း၌ ဒေသခံ ၅၀၀ နီးပါး ပိတ်မိနေ၍ ကျန်ရှိနေကြောင်း ကရင်နီလူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့မှ ကိုဗညားက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ပြီးခဲ့သည့် စက်တင်ဘာ ၈ ရက်နေ့က စတင်ကာ တပ်မတော်နှင့် ကရင်နီအမျိုးသား ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (KNDF)၊ ကရင်နီတပ်မတော်(KA) အပါအဝင် ကယားပြည်နယ်အတွင်းက PDF ပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့ကြား တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့ကြသည်။

ထို့နောက် မြို့နေလူထုများ နီးစပ်ရာ ဆွေမျိုး အသိုင်းအဝိုင်းများထံသို့ လည်းကောင်း၊ လွိုင်ကော်မြို့ပေါ်သို့ လည်းကောင်း တိမ်းရှောင်ခဲ့ကြသည်။

ကိုဗညားက “ကျ‌‌နော်တို့ တွက်ထားတာလေ၊ အနည်းဆုံး လူထု အပါအဝင် အားလုံးကျန်မယ်ဆိုရင်တော့ ၄၊ ၅ ရာတော့ ကျန်နိုင်ပါသေးတယ်၊ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ တိုက်ပွဲ ဒီလ ၈ ရက်နေ့ကတည်းကနေ စတဲ့ဟာက ပထမ ပိုင်းက လူတော်တော်လေး စွန့်ခွာခဲ့ရတာကိုနော်၊ ပြီးတော့ ဒုတိယအကြိမ်က ၁၂ နေ့မှာ သူတို့ နားလိုက်တယ်၊ ပြီးတော့မှ ၁၅ ဝန်းကျင်မှာ ပြန်ထိုးလာတယ်ပေါ့နော်၊ ၁၅ ဝန်းကျင်မှာ ပြန်ထိုးတဲ့ အချိန်မှာလည်း တစ်ဖက် တော်လှန်ရေး အင်အားစုတွေက သက်ဆိုင်ရာ လူတွေကို ရွှေ့ခိုင်းဖို့အတွက်ပေါ့နော်၊ ရွာသားတွေ ရွှေ့ခိုင်းဖို့ အတွက် ပြောပါတယ်၊ အစကတည်းက သူတို့ ရွှေ့ထားတာရှိပါတယ်၊ မရှိဘူးဆိုရင်‌တောင် သေချာတာ တစ်ခု ကတော့ ၄၊ ၅ ရာကတော့ မြို့တချို့ရပ်ကွက်မှာ ကျန်နေတာရှိပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

မိုးဗြဲတိုက်ပွဲရှောင်များ (ကရင်နီပြည်စစ်ဘေးရှောင်ကူညီစောင့်ရှောက်ရေးကွန်ရက်)

အဆိုပါ တိုက်ပွဲကြောင့် အရပ်သား ထိခိုက်သေဆုံးမှုရှိခဲ့ပြီး မိုးဗြဲမြို့နယ်မှ ဒေသခံ လေးထောင်(၄၀၀၀) ကျော်မှာ ဘေးလွတ်ရာသို့ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင် နေရကြောင်း သိရသည်။

လက်ရှိတွင် လွိုင်ကော်မြို့သို့ ရောက်ရှိလာသော မိုးဗြဲတိုက်ပွဲရှောင်များမှာ ၎င်းတို့၏ နီးစပ်ရာ ဆွေမျိုးများ၊ ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းများတွင် ခိုလှုံနေကြကြောင်း ရွှေလွိုင်ကော် (ကယား) ပရဟိတအသင်း နာယက (၁) ဦးသန်းစိုးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “တချို့လည်း လွိုင်ကော်ပြောင်း၊ တချို့လည်း ဖယ်ခုံဖက် ပြောင်းပေါ့၊ အဲဒီလို သွားကြတာပေါ့၊ အဲဒီလို ပြောင်းသွားတာရှိတာပေါ့၊ မြို့ထဲမှာတော့ မနေလောက်တော့ဘူး၊ နေလို့ ပိုပြီးတော့ မလုံခြုံလို့ပေါ့၊ တချို့လည်း မိုးဗြဲ၊ တချို့လည်း ဖယ်ခုံ၊ တချို့လည်း လွိုင်ကော်ဖက် ပြောင်းကြတာပေါ့၊ နီးစပ်ရာ၊ နီးစပ်ရာပေါ့လေ၊ သွားကြတာ ပေါ့၊ သူတို့ အမျိုးတွေ၊ ဘာတွေ ရှိတဲ့နေရာ၊ သူတို့ တချို့တွေက လာခေါ်ပေးပါဆိုလို့ရှိရင်လည်း သွားခေါ်ပေးတာ ပေါ့၊ ဘယ်မှာ ရှိနေတယ် သူတို့လာခေါ်ပေးပါဆို သွားခေါ်ပေးတာပေါ့၊ သွားခေါ်ပြီးတော့ သူတို့ လိုချင်တဲ့ နေရာပို့ ပေးတာပေါ့၊ အဲဒီလောက်ကတော့ ရှိပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

မိုးဗြဲတိုက်ပွဲရှောင်များ (ကရင်နီပြည်စစ်ဘေးရှောင်ကူညီစောင့်ရှောက်ရေးကွန်ရက်)

မိုးဗြဲမြို့အတွင်း ဖြစ်ပွားသည့် တိုက်ပွဲကြောင်း လူနေအိမ် ၁၀၀ ကျော် ပျက်စီးဆုံးရှုံးခဲ့သလို လက်နက်ကြီး ကျရောက်ပေါက်ကွဲမှုကြောင့် အမျိုးသားနှစ်ဦး၊ ကလေးငယ် ၃ ဦး ထိခိုက်သေဆုံးခဲ့သည်။

ကိုဗညားက “တချိန်တည်းမှာပဲ လူထုတွေအပေါ်မှာ သတ်ဖြတ်မှုတွေလည်း အစိုးရတစ်ရပ်အနေနဲ့ပဲ ပြောပြော စစ်တပ်အနေနဲ့ ရက်ရက်စက်စက် သတ်ဖြတ်တာကတော့ ကမ္ဘာမှာ ကိုယ့်လူထုကို သတ်တာ အများဆုံး စစ်အစိုးရ တစ်ရပ်လို့တောင်မှ ပြောလို့ရတဲ့ အခြေအနေ ရှိလာပါတယ်၊ အဲဒီကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်လို့ ကျနော်တို့ကတော့ မျှော်လင့်တာက တချိန်ကြရင်တော့ ဒီကျူးလွန်မှု အားလုံးကို ဒီစစ်ကောင်စီကနေ ပြန်ပြီးတော့မှ ဥပဒေကြောင်း အရ တာဝန်ယူမှု၊ တာဝန်ခံမှု အပြည့်နဲ့ ဖြစ်ကိုဖြစ်ရမယ် အဲဒီအတွက်လည်း အားလုံးကြိုးစားနေကြတာတော့ ရှိပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်တွင် မြန်မာ့တပ်မတော်က အာဏာယူပြီးနောက်ပိုင်း ကယား (ကရင်နီ) ပြည်နယ် တွင် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် ကရင်နီအမျိုးသားများ ကာကွယ်ရေးတပ် (KNDF)၊ ကရင်နီ တပ်မတော် (KA)၊ မိုးဗြဲ (PDF)၊ ဖယ်ခုံ(PDF)၊ ကရင်နီ တော်လှန်ရေး တပ်ပေါင်းစု (KRU) တို့ကြား တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။

အဆိုပါ တိုက်ပွဲများကြောင့် ကယား(ကရင်နီ)ပြည်နယ်တွင် တိုက်ပွဲရှောင် လူဦးရေ ၁၆၃,၆၀၀(သုံးသိန်းကျော်) ရှိပြီး နေအိမ် ပျက်စီးမီးလောင်မှု ၄၃၆ လုံးထက်မနည်း ရှိနေကြောင်း ISP – Myanmar ၏ နောက်ဆုံး ထုတ်ပြန် ချက်အရ သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၂ စက်တင်ဘာ ၂၁

ကရင်ပြည်နယ်၊ ကော့ကရိတ်မြို့နယ်အတွင်းရှိ တပ်မတော်၏ ခြေကုတ်စခန်းဖြစ်သည့် ကြိတ်စခန်းကို ကရင်အမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော် (KNLA)နှင့် ပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့တို့ တိုက်ခိုက် သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့ကြောင်း ယနေ့ (စက်တင်ဘာ ၂၁ ရက်)တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

စက်တင်ဘာ ၂၀ ရက်နေ့ မွန်းလွဲ ၂ နာရီခန့်က စတင်တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီး နာရီဝက်အတွင်း ခမရ- ၅၅၇ စခန်း ကြိတ်စခန်း တစ်ခုလုံးကို သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့ကြောင်း၊ ၎င်းတိုက်ပွဲတွင် တပ်မတော်ဘက်မှ ၇ ဦး ကျဆုံးပြီး ၂ ဦး ဒဏ်ရာနှင့် ဖမ်းဆီးရမိခဲ့ကြောင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ကြိတ်စခန်း သိမ်းပိုက်ပြီးနောက် သိမ်းဆည်းရမိခဲ့သော လက်နက်များနဲ့အတူ KNLA နှင့်ပူးပေါင်းအဖွဲ့ကိုတွေ့ရစဉ် (KNU)

အဆိုပါ တိုက်ပွဲအတွင်း MA ကျည်ဘောက်- 17၊ 9MM-44၊ 16 ကျည်ဘောက်- 4၊ sinper ကျဥ်ဘောက်-3၊ 60MM-12၊ 73MM-11၊ အီနာဂါ-1၊ 40MM-10၊ BA109 လက်ပစ်ဗုံး- 2၊ 73ယမ်းတောင့် -5၊ စက်လက်ကျည်-229၊ AK ကျည် ဘောက်ဝိုင်း- 1၊ စကားပြောစက်- 2၊ ဖုန်း-3၊ ကပစ 5.56- 2223၊ စိန်ပြောင်းချိန်သီး- 1၊ MA5 ကျည်- 2 တို့ သိမ်း ဆည်းခဲ့သလို RPG- 2၊ BA 100 စိန်ပြောင်း-1၊ ငါးကြင်းမြီး စက်လက်- 1၊ ပြောင်းပို-1၊ AK-1၊ MAS sinper- 1၊ MA4.MAK ပူးတွဲ-1၊ MA1-2၊ MA3-2၊ MA5-2၊ MG3-1 လက်နက်များ သိမ်းဆည်းရမိကြောင်း ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

ထို ကြိတ်စခန်းကို သြဂုတ်လ ၈ ရက်နေ့ကစပြီး ပိတ်ဆို့ကာ ရိက္ခာဖြတ်တောက်ပြီး တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ ယမန်နေ့တွင် စခန်းတစ်ခုလုံးကို သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။

အဆိုပါ ကြိတ်စခန်း တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ခံရသည့် ကိစ္စနှင့် ပတ်သက်၍ နစက ဘက်မှ တစ်စုံတစ်ရာ ထုတ်ပြန်ခြင်း မရှိသေးပေ။

CNI International News

နယူးယောက်၊ စက်တင်ဘာ ၂၁

ဆီးရီးယားမှ ယူကရိန်းအထိ ဖြစ်ပွားနေသည့် နိုင်ငံအချင်းချင်း ပဋိပက္ခများကို ဖြေရှင်းပေးသူအဖြစ် ရပ်တည်ရန် ဆောင်ရွက်မည့် တူရကီ၏ မဟာဗျူဟာများကို တူရကီသမ္မတအာဒိုဂန်က စက်တင်ဘာ ၂၀ ရက်တွင် ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေ ညီလာခံ မိန့်ခွန်း၌ ချပြကာ ကြိုးပမ်းနေကြောင်း သိရသည်။

တူရကီသမ္မတသည် ဒေသတွင်း အငြင်းပွားမှုများ ပတ်ပတ်လည်တွင် ဝိုင်းနေသည့် နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံကို ဦးဆောင်နေ ရသူ ဖြစ်သည်။

တူရကီနိုင်ငံ၏ လက်ရှိ ငွေကြေးဖောင်းပွမှုနှုန်းမှာ တရားဝင် ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းဖြစ်သော်လည်း ယင်းပမာဏထက် နှစ်ဆပိုများကြောင်း လေ့လာသူများက ထောက်ပြနေချိန်၌ အထက်ပါအတိုင်း သမ္မတအာဒိုဂန်၏ မိန့်ခွန်း ထွက် ပေါ်လာခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

အာဒိုဂန်သည် သူ့အစိုးရ၏ စီးပွားရေးမူဝါဒများထက် တကမ္ဘာလုံး အတိုင်းအတာဖြင့် အစားအသောက်နှင့် စွမ်းအင်ဈေးနှုန်း မြင့်မားလာခြင်း၊ ငွေ‌ကြေးဖောင်းပွမှုနှုန်း အဆမတန် ဖြစ်နေခြင်းတို့အပေါ် အပြစ်တင်ခဲ့သည်။
တူရကီသည် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံအချင်းချင်း ပဋိပက္ခများ၌ ဖြေရှင်းချက်တိုင်း၏ တစိတ်တပိုင်း ဖြစ်စေရန် ကြိုးစားနေ ကြောင်း ၎င်းက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။

ကုလ ညီလာခံ (GETTY IMAGES)

အာဒိုဂန်၏ မိန့်ခွန်းထဲတွင် ကမ္ဘာ့ပြဿနာများကို ထိထိမိမိ ချပြသွားခဲ့ရာ အီရတ်တွင် တည်ငြိမ်ရေး လိုအပ်ချက်၊ လစ်ဗျားတွင် တရားမျှတသော ရွေးကောက်ပွဲနှင့် အာဖရိကဦးချိုဒေသ စားနပ်ရိက္ခာဖူလုံရေး၊ ပါလက်စတိုင်း နိုင်ငံတော်အတွက် လိုအပ်ချက်၊ မြန်မာနိုင်ငံမှ ဘင်္ဂါလီ(မူရင်း-ရို)ကိစ္စနှင့် တရုတ်နိုင်ငံမှ ဝီဂါမွတ်ဆလင်ကိစ္စ၊ ကမ္ဘာ တဝန်း မွတ်ဆလင်ဆန့်ကျင်ရေး စိတ်ဓာတ်များ စသည်တို့လည်း ပါဝင်ခဲ့သည်။

၎င်းမှတ်ချက်များတွင် ပဋိပက္ခ အများအပြား၌ တူရကီ၏ အခန်းကဏ္ဍကို တိုက်ရိုက်ဖြစ်စေ၊ သွယ်ဝိုက်၍ဖြစ်စေ မီးမောင်းထိုးပြခဲ့သည်။

ဆီးရီးယားမြောက်ပိုင်း၌ အမေရိကန် ကျောထောက်နောက်ခံပြု ကာ့ဒ်သူပုန်များကို တိုက်ရိုက်ချေမှုန်းခြင်း၊ ယူကရိန်း၌ အဆင့်မြင့် သံတမန်ဆက်ဆံရေး၊ ထရီပိုလီ အခြေစိုက် အစိုးရကို ထောက်ခံသည့် လက်နက်ကိုင်တွင် လစ်ဗျားတပ်စွဲထားခြင်း၊ ဆိုက်ပရက်စ်နှင့်ဂရိတို့ ကာလအတန်ကြာ တင်းမာနေမှု၊ အဇာဘိုင်ဂျန်နှင့်အာမေးနီးယား ပဋိပက္ခတို့ကိုလည်း အာဒိုဂန်က သုံးသပ်ပြောကြားခဲ့သည်။

“လူသန်းပေါင်းများစွာကို ထိခိုက်စေတဲ့ အဲဒီကပ်ဘေးတွေအားလုံးအတွက် ကုလသမဂ္ဂက ပိုထိရောက်ရမယ်၊ ဩဇာပိုရှိရမယ်” ဟု အာဒိုဂန်က မှတ်ချက်ချခဲ့သည်။

Source: AP

CNI International News

နယူးယောက်၊ စက်တင်ဘာ ၂၁

ယူကရိန်းသို့ ရုရှားကျူးကျော်စစ်ကို ရှုတ်ချဖို့အတွက် မည်သည့်နိုင်ငံမျှ ဥပေက္ခာပြု၍ ကြားမနေကြရန် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံ အသီးသီးအား ပြင်သစ်သမ္မတ အီမန်နွယ်မက်ခရွန်က စက်တင်ဘာ ၂၀ ရက်တွင် သတိပေးခဲ့ကြောင်း အေပီ သတင်းဌာနက ရေးသားဖော်ပြသည်။

မော်စကို၏ ကျူးကျော်မှုသည် နယ်ချဲ့လက်သစ်ပုံစံ တစ်ခုဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက အတိအလင်းကြေညာခဲ့သည်။

ကမ္ဘာ့ခေါင်းဆောင်များ စုဝေးရာ ကုလသမဂ္ဂ (UN) အထွေထွေညီလာခံ၌ မက်ခရွန်က “၆ လကျော်ကြာ စစ်ပွဲကို အဆုံးသတ်စေရန် စေ့စပ်ညှိနှိုင်းမှုတိုင်း၌ ယူကရိန်း၏ အချုပ်အခြာအာဏာပို လေးစားပါက အကျပ်အတည်းမှ လွတ်မြောက်ပြီး ၎င်းနိုင်ငံ၏လုံခြုံရေးကို အကာအကွယ်ပြုနိုင်မှာ သေချာကြောင်း” အခိုင်အမာပြောကြားခဲ့သည်။

သမ္မတများ၊ ဝန်ကြီးချုပ်များ၊ ဘုရင်များနှင့် အခြားဂုဏ်သိက္ခာရှိ ပုဂ္ဂိုလ်များ တက်ရောက်ကြသော UN နှစ်ပတ် လည် ညီလာခံတွင် ယူကရိန်းစစ်ပွဲကို အခြေခံ၍ အစားအသောက် ဈေးတက်လာမှု၊ လောင်စာဆီ စရိတ်ကြီးလာမှု၊ ယူကရိန်း နျူကလီးယား ဓာတ်အားပေး စက်ရုံကိစ္စ၊ ရုရှားနှင့် အနောက်အုပ်စုတို့ တင်းမာမှုများ စသည့် အကြောင်း များမှာ ဦးစားပေး ဆွေးနွေးစရာ ဖြစ်နေခဲ့သည်။

ယူကရိန်းစစ်ပွဲအတွင်းက ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေရသူများ (AP)

သို့သော် ရုရှားနှင့်ယူကရိန်း နှစ်နိုင်ငံစလုံးကတော့ သီတင်းပတ်တစ်ပတ်ကြာ ကမ္ဘာ့ခေါင်းဆောင်များ တစ်လှည့်စီ မိန့်ခွန်း ပြောကြားသည့် စာရင်းထဲမှ ပေါ်ထွက်မလာသေးပေ။

“လူတိုင်းလုံခြုံရေးနဲ့ အချုပ်အခြာအာဏာနဲ့ အင်အားချိန်ခွင်လျှာဟာ မဟာမိတ်တွေရဲ့ ပေါင်းစည်း အင်အား အပေါ်မှာသာ မကဘဲ နိုင်ငံအသီးသီးရဲ့ လက်ကိုင်နက် အဖွဲ့အစည်းတွေ၊ ပြည်သူ့စစ်တွေ အပေါ်မှာလည်း မူတည် နေပါတယ်” ဟု မက်ခရွန်က ၎င်း၏မိန့်ခွန်းထဲတွင် အဓိကအလေးပေး ပြောကြားခဲ့သည်။

“ယူကရိန်းကျူးကျော်ခံရလို့ ပိတ်ဆို့အရေးယူစရာ မလိုဘူးဆိုတဲ့ အကြောင်းပြချက်ကို ဒီနေရာမှာ ဘယ်သူက ကာကွယ်ပြောဆိုနိုင်မလဲ။ ခင်ဗျားတို့ရော ကိုယ့်ထက် ပိုအင်အားကြီး အိမ်နီးချင်းဆီက အလားတူ အဖြစ်အပျက် မျိုး ကြုံလာနိုင်တယ်ဆိုတာ ထည့်စဉ်းစားဖို့ပါ။ ဒါမျိုးလုပ်ရပ်ကို ကမ္ဘာကရော၊ ဒေသတွင်း နိုင်ငံတွေကပါ နှုတ်ဆိတ် နေရမှာလား” စသည်ဖြင့် မက်ခရွန်က မေးခွန်းထုတ်ခဲ့သည်။

အထွေထွေညီလာခံထဲ၌ မက်ခရွန် မိန့်ခွန်းပြောရမည့် အလှည့်မတိုင်မီ အာဖရိက ခေါင်းဆောင်များက ပြောကြား ရာတွင် “မိမိတို့တိုက်ကို စစ်အေးခေတ်သစ်၏ အသုံးချခံ နယ်မြေ မဖြစ်စေလိုကြောင်း၊ နိုင်ငံအသီးသီးအတွက် ဖိအားများရှိနေသဖြင့် ကမ္ဘာတဝန်း ပဋိပက္ခများ၌ ဘက်လိုက်မှုများ ရှိနေကြောင်း” ထုတ်ဖော် ပြောကြား ခဲ့ကြ သည်။

ယူကရိန်းစစ်ပွဲအတွင်း ပျက်စီးမှုများ (AFP)

ယခုအချိန်အထိ အာဖရိကနိုင်ငံများသည် ယူကရိန်းအရေးနှင့်ပတ်သက်၍ ကြားနေကြသည်မှာ အတန်ကြာခဲ့ပြီ ဖြစ်သည်။

ကိုလိုနီအုပ်ချုပ်ရေး အဆုံးသတ်ရန် အာဖရိကနိုင်ငံများ၏ ယခင်ကြိုးပမ်းချက်များ၌ တစ်ချိန်က ဆိုဗီယက် ပြည်ထောင်စု၏ ထောက်ခံမှုကို အားပြုခဲ့ကြရသည်။

ပြီးခဲ့သည့် ဖေဖော်ဝါရီ ၂၄ ရက် ယူကရိန်းသို့ ရုရှားကျူးကျော်မှု စတင်ပြီးနောက် မကြာမီ UN အထွေထွေညီလာခံ ၌ မဲခွဲဆုံးဖြတ်ခဲ့ရာ UN အဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံပေါင်း ၁၄၀ ခန့်က ရုရှားကို ရှုတ်ချခဲ့ကြပြီး ယူကရိန်းကို အကာအကွယ်ပေး ရန် တောင်းဆိုခဲ့ကြသည်။

သို့သော် ယင်းဆုံးဖြတ် ချမှတ်ရန်အတွက် တရုတ်၊ အိန္ဒိယနှင့် တောင်အာဖရိက အပါအဝင် နိုင်ငံပေါင်း ၃၀ ကျော်တို့ကတော့ လက်ရှောင်နေခဲ့ကြသည်။

Source: AP

CNI International News

မော်စကို၊ စက်တင်ဘာ ၂၁

ယူကရိန်း အရှေ့ပိုင်းနှင့်တောင်ပိုင်းရှိ ရုရှားထိန်းချုပ်နယ်မြေ ၄ ခုမှ ခွဲထွက်ရေးသမားများက ၎င်းနယ်မြေများကို ရုရှားနိုင်ငံ၏ အစိတ်အပိုင်းဖြစ်လာစေရေး လူထုဆန္ဒခံယူပွဲများ ကျင်းပရန် စီစဉ်နေကြောင်း အယ်လ်ဂျာဇီးယား သတင်းအရ သိရသည်။

ထိုခြေလှမ်းသည် မော်စကိုအတွက် ၇ လကြာစစ်ပွဲကို အရှိန်မြှင့် ပေးလိုက်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း အယ်လ်ဂျာဇီးယားက ဆက်လက် ရေးသားထားသည်။

ဆန္ဒမဲများပေးမည့် အစီအစဉ်များကို စက်တင်ဘာ ၂၃ ရက်တွင် စတင်ရန်ရှိနေပြီး စက်တင်ဘာ ၂၇ ရက်အထိ ဆန္ဒခံယူပွဲ ကျင်းပသွားမည်ဟု ၎င်းခွဲထွက်ရေးအုပ်စုက ပြောကြားခဲ့ကြသည်။

အဆိုပါ အစီအစဉ်သည် စစ်မြေပြင်တွင် ဆုံးရှုံးမှုများ ဖြစ်ပေါ်ပြီးနောက် ရုရှား၏ နောက်ထပ် ခြေလှမ်းသစ်အဖြစ် ယူကရိန်းက ရှုတ်ချခဲ့သည်။

ယူကရိန်းနိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီး ဒီမီထရိုကူလီဘာ (Reuters) 

“အတုအယောင် ဆန္ဒခံယူပွဲသည် မည်သည့်အရာကိုမျှ ပြောင်းလဲစေမည်မဟုတ်ကြောင်း” ယူကရိန်းနိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီး ဒီမီထရိုကူလီဘာ (Dmytro Kuleba) က တွစ်တာလူမှုကွန်ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။
“ရုရှားဟာ ယူကရိန်းနယ်မြေ အစိတ်အပိုင်းတွေကို မတရားသိမ်းပိုက်ဖို့ ရန်လိုသူအဖြစ် ဆက်ရှိနေပါတယ်။ ယူကရိန်း အနေနဲ့ ကိုယ့်နယ်မြေတွေကို လွတ်မြောက်စေခွင့် ရှိပါတယ်။ ရုရှား ပြောသမျှထဲက ဆက်ပြီးတော့ ရုန်းထွက်နေဦးမှာပဲ” ဟု ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

ပြီးခဲ့သည့် ဖေဖော်ဝါရီလ၌ ယူကရိန်းနိုင်ငံထဲသို့ ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင်က တပ်များမစေလွှတ်မီ လွတ်လပ် ရေး ရကြောင်း ၎င်းအသိအမှတ်ပြုခဲ့သည့် ဒွန်နက်စ်နှင့်လူဟန့်စ် သမ္မတနိုင်ငံနှစ်နိုင်ငံရှိခဲ့ရာ ထိုနိုင်ငံများ၌ မကြာမီ ရွေးကောက်ပွဲများ ကျင်းပမည်ဟု ကြေညာလာခြင်းဖြစ်သည်။

အဆိုပါ နယ်မြေများသည် ယူကရိန်း၏ ဒွန်ဘတ်စ်ဒေသကြီးအတွင်း တည်ရှိနေကြသည်။

ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဆာဂျေလာဗရော့ (Reuters)

ထို့ပြင် ရုရှား၏ ထိုးစစ်အစောပိုင်း၌ သိမ်းပိုက်ခြင်း ခံခဲ့ရသော ယူကရိန်း၏ ခါဆွန်ဒေသနှင့် ရုရှားတစိတ်တပိုင်း ထိန်းချုပ်ထားသည့် ဇာပိုရေဇီးယားဒေသတို့တွင် အလားတူ ဆန္ဒခံယူပွဲများ ဖြစ်မြောက်ရန် ရုရှားလိုလားသော ခွဲထွက်ရေး အုပ်စုများက စီစဉ်နေကြသည်။

သို့သော် ရုရှားသည် ဒွန်နက်စ်နယ်မြေတွင် ၆၀ ရာခိုင်နှုန်းသာ ထိန်းချုပ်ထားနိုင်သလို ဆန္ဒခံယူပွဲ ကျင်းပမည်ဟု ကြေညာသည့် နယ်မြေ ၄ ခုကိုလည်း အပြည့်အဝ ထိန်းချုပ်နိုင်ခြင်း မရှိသေးပေ။

“စစ်ဆင်ရေး အစကတည်းက အဲဒီနယ်မြေတွေက လူတွေဟာ သူတို့ရဲ့ကံကြမ္မာကို သူတို့ပဲ ဆုံးဖြတ်ချင်တယ်လို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။ လက်ရှိအခြေအနေ တစ်ခုလုံးမှာလည်း သူတို့ကံကြမ္မာကို အတည်ပြုဖို့ ဖြစ်လာပါတယ်” ဟု လူထု ဆန္ဒခံယူပွဲ အခြေအနေနှင့်ပတ်သက်၍ မေးခွန်းကို ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဆာဂျေလာဗရော့က ဖြေကြားခဲ့ သည်။

အဆိုပါ ဒေသများ ရုရှားလက်အောက်သို့ ပေါင်းစည်းခြင်းသည် ယူကရိန်းပဋိပက္ခကို သိသိသာသာ တိုးမြင့်လာစေ ဖို့ ကိုယ်စားပြုကြောင်း အယ်လ်ဂျာဇီးယား သတင်းတွင် ဆက်လက်ဖော်ပြထားသည်။

Source: Aljazeera

CNI International News

လန်ဒန်၊ စက်တင်ဘာ ၂၀

ဂျိုးဘိုင်ဒန်သည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် ဩဇာအာဏာ အရှိဆုံးပုဂ္ဂိုလ်အဖြစ် နေရာအတော်များများ၌ နိုင်ငံတကာ ခေါင်းဆောင်များ စုဝေးမိသည့်အခါတိုင်း ရှေ့ဆုံးနှင့် အလယ်ဗဟိုတွင် နေရာယူစမြဲ ဖြစ်သော်လည်း ဗြိတိန် ထီးသုံးနန်းသုံး တော်ဝင်ဓလေ့ထုံးစံနှင့် နှိုင်းယှဉ်လာသည့်အခါ အနောက်သို့ ရောက်သွားခဲ့ကြောင်း The Telegraph မီဒီယာက ရေးသားဖော်ပြသည်။

ဗြိတိန်ဘုရင်မကြီး အဲလိဇဘက် (၂) ၏ ဈာပနအခမ်းအနားကို စက်တင်ဘာ ၁၉ ရက်၌ ဝက်စမင်စတာ အက်ဗေး ဘုရားကျောင်းမှာ ကျင်းပခဲ့ရာ အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန်နှင့် သမ္မတကတော်တို့သည် ခန်းမ၏ တောင်ဘက် ခြမ်း၊ ၇ တန်းတွဲ ထိုင်ခုံ၏ အနောက်ဘက်တွင် အစီအစဉ် နေရာချထားပေးမှုအတိုင်း ထိုင်ခဲ့ကြရသည်။

မစ္စတာဘိုင်ဒန်၏ ရှေ့တန်းတွင် ကနေဒါဝန်ကြီးချုပ် ဂျက်စတင်ထရူဒျူး ထိုင်ခွင့်ရသည်။ ကနေဒါသည် သာမန် အချိန်များတွင် အမေရိကန်၏ ချိုးနှိမ်ခြင်းကို မကြာခဏ ခံရလေ့ရှိသည့် အိမ်နီးချင်းဖြစ်သည်။

ထို့ပြင် ဈာပနအခမ်းအနား ထိုင်ခုံအစီအစဉ်အရ အသက် ၇၉ နှစ်အရွယ်ရှိ ဘိုင်ဒန်သည် ပိုလန်ခေါင်းဆောင် အန်ဒရေးဒူဒါ၏ အနောက်တည့်တည့်သို့ ရောက်သွားခဲ့ပြီး ချက်သမ္မတနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ် ပက်သလစ် ဖီယာလာ က ဘိုင်ဒန်၏ အနောက်ဘက်တန်းတွင် ထိုင်နေခဲ့သည်။

ဗြိတိန်ဘုရင်မကြီး ရုပ်ကလာပ်ကို သယ်ဆောင်နေစဉ် 

အမေရိကန်သမ္မတ ဘိုင်ဒန်ကတော့ သူနှင့် ဘေးကပ်လျက် နေရာရသူ ဆွစ်ဇာလန်သမ္မတ အစ်နာဇီယိုကက်ဆစ် နှင့် စကားလက်ဆုံ ကျနေခဲ့သည်။

ဘုရားကျောင်းအတွင်း ခုံတန်းနှင့်နံရံအကြား မင်းလမ်းနှင့်အပြိုင် တစ်ဖက်တချက်တွင် ဘိုင်ဒန်နှင့် ယှဉ်လျက် ထိုင်နေသူ တစ်ဦးကတော့ တောင်ကိုရီးယားသမ္မတ ယွန်ဆော့ရွဲ ဖြစ်သည်။ ထိုခုံတန်း၏ နှစ်တန်းမြောက်တွင် ပြင်သစ်သမ္မတ အီမန်နွယ်မက်ခရွန်ကို အစီအစဉ်အတိုင်း နေရာချထားပေးသည်။

ဈာပနသို့ တက်ရောက်လာသည့် ကနေဒါ ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့တွင် ဘီဘီစီ၏ Killing Eve အစီအစဉ် တင်ဆက်သူ မင်းသမီး စန္ဒရာအိုးလည်း ပါဝင်ခဲ့ပြီး ၎င်းသည် ပြီးခဲ့သည့် ဇွန်လ၌ အနုပညာ အောင်မြင်မှုများအတွက် Order of Canada အဆင့်အတန်း ပေးအပ်ခြင်းခံရသူဖြစ်သည်။

ထို့ပြင် နိုင်ငံတကာ အနုပညာသည် တစ်ဦးဖြစ်သည့် အော်ပရာအဆိုတော် ဒိန်းကီရီတီကာနာဝါသည် နယူးဇီလန် နိုင်ငံမှ ကိုယ်စားလှယ် အဖွဲ့နှင့်အတူ ဘုရင်မကြီး၏ ဈာပနသို့ တက်ရောက်လာခဲ့ကြောင်း တွေ့ရသည်။

အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန်၏ အနောက်ဘက် ခုံတန်းတွင် ဗြိတိန်ဝန်ကြီးချုပ် ဖြစ်ခဲ့ဖူးသူ ၇ ဦးစလုံး စုံညီစွာ တက်ရောက်ခဲ့ကြပြီး သူ့ခုံနှင့်သူ ခန့်ညားစွာ ထိုင်ခဲ့ကြသည်။

ဈာပနအခမ်းအနားသို့ တက်ရောက်လာတဲ့ နိုင်ငံတကာခေါင်းဆောင်များ

၎င်းတို့နှင့်အတူ ဘုရင်မကြီး အဲလိဇဘက် (၂) လက်ထက်တွင် ဝန်ကြီးချုပ် ၁၅ ဦး တိတိရှိခဲ့ရာ ပထမဆုံး ဝန်ကြီး ချုပ်မှာ ဝင်စတန်ချာချီဖြစ်ပြီး နောက်ဆုံး ဝန်ကြီးချုပ်မှာ လက်ရှိတာဝန် ထမ်းဆောင်နေဆဲ လစ်ဇ်ထရက်စ်တို့ ဖြစ် သည်။

လစ်ဇ်ထရက်စ်သည် ဘုရင်မကြီး မကွယ်လွန်မီ ရက်ပိုင်းအလိုမှာပင် ဗြိတိန်ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် အတည်ပြုပေးခဲ့သည်။

နိုင်ငံတော်အဆင့် ဈာပန အခမ်းအနားဖြစ်၍ ကမ္ဘာအရပ်ရပ်မှ ခေါင်းဆောင်များအကြား တခါတရံ အဖုအထစ် ဖြစ်လေ့ရှိသော သံခန်းတမန်ခင်းရေးရာ ပြဿနာများကို နော့ဖလော့မြို့စား အားလ်မာရှယ်က တာဝန်ယူ ကြီးကြပ်၍ စီစဉ်ပေးခဲ့သည်။

ဘုရင်မကြီး မကွယ်လွန်မှီ နောက်ဆုံး အသိအမှတ်ပြုပေးခဲ့တဲ့ ဗြိတိန်ဝန်ကြီးချုပ် လစ်ဇ်ထရက်စ်

ယခု ဈာပနအခမ်းအနား ထိုင်ခုံအစီအစဉ်ကို မည်ကဲ့သို့ ရေးဆွဲထားကြောင်း ဗြိတိန်နိုင်ငံခြားရေးရုံးသို့ The Telegraph မီဒီယာက ဆက်သွယ်မေးမြန်းခဲ့ရာ တယ်လီဖုန်းခေါ်ဆိုမှု အားလုံးကို ဘာကင်ဟမ်နန်းတော်သို့သာ လွှဲပြောင်းပေးခဲ့သည်။

ဝက်စမင်စတာအက်ဗေးတွင် ကျင်းပသော အဆိုပါ အခမ်းအနားသို့ တက်ရောက်ကြသည့် နိုင်ငံတကာ ဧည့်သည် တော်များ ၂,၂၀၀ ရှိသည်။ ဖိတ်ကြားခံရသူ လေးပုံတစ်ပုံ (သို့မဟုတ်) လူ ၅၀၀ ခန့်မှာ နိုင်ငံအသီးသီးမှ ခေါင်းဆောင် အကြီးအကဲများ (သို့မဟုတ်) နိုင်ငံတကာ ဂုဏ်သရေရှိပုဂ္ဂိုလ်များ ဖြစ်ကြသည်။

မည်သို့ပင်ဆိုစေကာမူ အမေရိကန်သမ္မတ ဘိုင်ဒန်သည် လက်ရှိဗြိတိန်ဘုရင်သစ် ချားလ်စ်၏ ခပ်လှမ်းလှမ်းတွင် ထိုင်ခဲ့ရသည်။ ဘိုင်ဒန်၏ ခုံတန်းနှင့်အတူတူ အခြားတဖက်တွင် တရုတ် ဒုတိယသမ္မတ ဝမ်ကျူရှန် ထိုင်နေခဲ့ ကြောင်း The Telegraph က ရေးသားဖော်ပြထားသည်။

Source: The Telegraph