CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ အောက်တိုဘာ ၄

ရုရှားနှင့်ဖြစ်ပွားနေသော စစ်ပွဲတွင် အရှိန်အဟုန်မြင့်တက်လာစေရန် အထောက်အကူပြုမည့် အဆင့်မြင့် ဒုံးကျည် စနစ် ၄ ခုကို ယူကရိန်းထံသို့ အမေရိကန် ပေးပို့တော့မည်ဖြစ်ကြောင်း အေပီသတင်းဌာနက ရေးသားဖော်ပြသည်။

ဟိုင်းမာ့စ် (HIMARS) ဟု ထင်ရှားသည့် အဆင့်မြင့်နည်းပညာသုံး ပစ်ခတ်နိုင်သည့် အမြောက်ဒုံးကျည်စနစ် (High Mobility Artillery Rocket Systems) ကို အောက်တိုဘာ ၄ ရက်တွင် အမေရိကန်စစ်ဘက်က ကြေညာမည်ဟု မျှော်လင့်ရကြောင်း၊ အဆိုပါ ပေးအပ်မည့် အစီအစဉ်သည် ယူကရိန်းသို့ အမေရိကန်၏ စစ်ရေးအကူအညီ တစိတ် တပိုင်းအဖြစ် ဒေါ်လာ ၆၂၅ သန်း တန်ဖိုးရှိမည်ဖြစ်ကြောင်း အမေရိကန်အစိုးရအရာရှိများထံမှ သိရသည်။

ပြီးခဲ့သည့် ဇူလိုင်လ နှောင်းပိုင်းမှစ၍ ယူကရိန်းသို့ HIMARS စနစ်များ အမေရိကန်က ပထမဆုံးအကြိမ် ပေးပို့ခဲ့ပြီး ယခုအချိန် ပေးပို့ထားသည့် အရေအတွက်မှာ ၂၀ ရှိလာမည်ဖြစ်သည်။

ထိုစနစ်သုံး၍ ရုရှားတပ်ဖွဲ့များ၏ ထောက်ပံ့ပို့ဆောင်ရေး လမ်းကြောင်းများကို ယူကရိန်းက ထိရောက်စွာ ဖြတ်တောက် နိုင်ခဲ့ပြီး ရုရှားထိန်းချုပ်ထားသည့် နယ်မြေများသို့ ယူကရိန်းတပ်များ တန်ပြန် ထိုးဖောက် ဝင်ရောက် နိုင်စေခဲ့သည်။

ယူကရိန်းစစ်မြေပြင်ကိုတွေ့ရစဉ် (AFP)

မကြာသေးမီ ရက်သတ္တပတ်များအတွင်း အမေရိကန်သည် သီးခြားအစီအစဉ်အဖြစ် ယူကရိန်းထံသို့ လုံခြုံရေး အကူအညီပေးရာ၌ ထောက်ပံ့ငွေများအပြင် နောက်ထပ် HIMARS စနစ် ၁၈ ခုကို ရေရှည်စာချုပ်ဖြင့် ဝယ်ယူခွင့် ပြုခဲ့သည်။

USAI ထောက်ပံ့ကြေး ရန်ပုံငွေများကို အမေရိကန်၏ ကြိုးပမ်းမှုဖြင့် ရုရှား-ယူကရိန်းစစ်တွင် တစိတ်တပိုင်း အသုံးပြုလျက်ရှိသည်။

လာမည့် နှစ်များတွင် ယူကရိန်းတပ်ဖွဲ့များကို ကာကွယ်ရေးလေ့ကျင့်မှု သင်ခန်းစာများ ပို့ချပေးသွားရန်ရှိကြောင်း အနောက်အုပ်စု မဟာမိတ်နိုင်ငံများက ပြောကြားခဲ့ကြသည်။ သို့ရာတွင် ယင်းအစီအစဉ်များအတွက် သဘောတူ စာချုပ်များမှာ နှစ်နှင့်ချီ၍ ကြာမြင့်လိမ့်ဦးမည်ဖြစ်သည်။

ယခုနောက်ဆုံး ထောက်ပံ့ကူညီမှုတွင် ယူကရိန်းတပ်များအတွက် အခြားခဲယမ်းမီးကျောက်များ၊ လက်နက် ကိရိယာများ ပါဝင်မည်ဟု မျှော်လင့်ရသည်။

တရားဝင် ကြေညာချက် မထုတ်မီ အကူအညီ အသေးစိတ်ကို ပြောကြားရန် အမည်မဖော်လိုသူ အမေရိကန်အစိုးရ တာဝန်ရှိသူများက ငြင်းဆိုခဲ့ကြသည်။

ယခု စစ်ရေး အကူအညီသည် အောက်တိုဘာ ၁ ရက်မှ စတင်သည့် ဘဏ္ဍာရေးနှစ်သစ်အတွက် အမေရိကန်၏ ပထမဆုံး ထောက်ပံ့ကူညီသည့် အစီအစဉ်လည်း ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

Source: AP

CNI International News

မော်စကို၊ အောက်တိုဘာ ၄

ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင်၏ အနီးကပ်မဟာမိတ်ဖြစ်သော ချေချင်းညှာခေါင်း‌ဆောင် ရမ်ဇန်ကဒီရော့ဗ် (Ramzan Kadyrov) က ၎င်း၏ဆယ်ကျော်သက်အရွယ် သား ၃ ယောက်ကို ယူကရိန်းရှေ့တန်း စစ်မြေပြင်သို့ စေလွှတ်မည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

စစ်မြေပြင်တွင် ဆက်တိုက်ရှုံးနိမ့်ခဲ့သော မော်စကိုဘက်မှ စစ်ခေါင်းဆောင်များကိုလည်း ယခင်လ၌ ၎င်းက အပြစ်တင် ဝေဖန်ခဲ့သည်။

ယူကရိန်းသို့ တိုက်ခိုက်နေသည့် ၎င်း၏ကိုယ်ပိုင်တပ်ဖွဲ့ကို တစ်ချိန်တည်းတွင် ရမ်ဇန်ကဒီရော့ဗ်က စီမံကွပ်ကဲ လျက်ရှိသည်။ ယူကရိန်းအရှေ့ပိုင်းရှိ ရုရှားတပ်များ၏ တပ်မှူးထံသို့ ဆုတံဆိပ်များ ဖယ်ရှားပြီး တိုက်ပွဲဝင်ရန် အတွက် ရှေ့တန်းစေလွှတ်ရေးကိုလည်း ကဒီရော့ဗ်က အစောပိုင်းတွင် တောင်းဆိုခဲ့သေးသည်။

ရုရှားတပ်မှူးတစ်ဦးဖြစ်သူ ဗိုလ်မှူးချုပ်အလက်ဇန္ဒားလာပင် (Alexksandr Lapin) သည် သာမန်အဆင့်သာ ရှိသူဟု ကဒီရော့ဗ်က ဝေဖန်ခဲ့သည်။

ယူကရိန်းစစ်မြေပြင်က ရုရှားစစ်သားများ (GETTY IMAGES)

ယူကရိန်းအရှေ့ပိုင်း စစ်ဗျူဟာအရ အရေးပါသော လေမန် (Lyman) မြို့မှ ရုရှားတပ်များ ဆုတ်ခွာခဲ့ရပြီးနောက် ချေချင်းညှာခေါင်းဆောင် ကဒီရော့ဗ်က ရုရှားတပ်ဖွဲ့ ခေါင်းဆောင်ပိုင်းကို ပြင်းပြင်းထန်ထန် အပြစ်တင်ခဲ့သည်။

တယ်လီဂရမ်ချန်နယ်တွင် ကဒီရော့ဗ်က စစ်မြေပြင်သို့ စေလွှတ်မည့် ၎င်း၏သားများဖြစ်ကြသော အသက် ၁၆ နှစ်ရှိ အက်ခမက် (Akhmat) ၊ အသက် ၁၅ နှစ်ရှိ အီလီ (Eli) နှင့် အသက် ၁၄ နှစ်ရှိ အဒမ်တို့၏ ဗွီဒီယိုဖိုင်များကို လွှင့်တင်ခဲ့သည်။

အဆိုပါသားများသည် နောက်ပိုင်းတွင် ဆက်သွယ်ရန် ခက်ခဲသည့်နေရာများသို့ ရောက်ရှိသွားတော့ မည်ဖြစ် ကြောင်း ကဒီရော့ဗ်က တယ်လီဂရမ်ချန်နယ်တွင် ရေးသားဖော်ပြခဲ့သည်။

၎င်းဆယ်ကျော်သက် ၃ ဦးသည် ငယ်ရွယ်စဉ်ကတည်းက တိုက်ခိုက်ရေးအတွက် လေ့ကျင့်သင်ကြားပြီးသူများ ဖြစ်ကြောင်း၊ အပြောင်အပြက်သဘောမျိုး ပြောဆိုခြင်း မဟုတ်ကြောင်း ၎င်းက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။

ရမ်ဇန်ကဒီရော့ဗ်ရဲ့သားများကို တွေ့ရစဉ် (GETTY IMAGES)

“တကယ့်ကို တိုက်ပွဲတွေမှာ သူတို့အစွမ်းသတ္တိတွေ သက်သေပြဖို့ အချိန်တန်ပါပြီ။ ဒီလိုတိုက်ပွဲဝင်ချင်တဲ့ သူတို့ လေးတွေရဲ့ဆန္ဒကို ကျနော် ကြိုဆိုဖို့ပဲ ရှိပါတယ်” ဟု ကဒီရော့ဗ်က မှတ်ချက်ချခဲ့သည်။

၎င်းလွှင့်တင်သည် ဗွီဒီယိုဖိုင်ထဲတွင် အမျိုးသားငယ် ၃ ဦးတို့သည် စစ်ဝတ်စုံအပြည့် ဝတ်ဆင်ထားပြီး မျက်မှန် အညိုများ တပ်ဆင်ထားသည်။ ခါးတွင် သေနတ်ချိတ်၍ ဒုံးပစ်လောင်ချာများ၊ စစ်လက်နက်များ ကိုင်ဆောင်နေပုံ ကို ရိုက်ကူးထားကြောင်း တွေ့ရသည်။

တချို့ဗွီဒီယိုဖိုင်များတွင် ဆယ်ကျော်သက် အမျိုးသားငယ်များသည် လက်မထောင်ပြသည့် အမူအရာဖြင့် ပြုံးပြနေ သည်ကို တွေ့ရှိရသည်။

ကဒီရော့ဗ်သည် ယူကရိန်းသို့ ရုရှားကျူးကျော်ခဲ့မှုကို ပြတ်ပြတ်သားသား ထောက်ခံခဲ့သူများထဲမှ တစ်ဦးဖြစ်သည်။

ရုရှားသည် ဗျူဟာမြောက် အသေးစား နျူကလီးယား လက်နက်များ ထုတ်သုံးရန် စဉ်းစားသင့်ကြောင်းလည်း ၎င်းက အကြံပြုခဲ့သေးသည်။

Source: Aljazeera

CNI International News

ဆာရာဂျေဗို၊အောက်တိုဘာ ၃

အများပြည်သူများ ဝင်ထွက်သွားလာနေသည့် အစိုးရရုံးများတွင် အကျင့်ပျက်ခြစားမှုနှင့် ပုဂ္ဂိုလ်စွဲဝါဒ တိုက်ဖျက် နေသည့် ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး သမားများသည် ဘော့စနီးယားနိုင်ငံ၏ ရွေးကောက်ပွဲကို အရေးပါသည့် ယှဉ်ပြိုင်မှု အဖြစ် အနိုင်ဖြင့် ပိုင်းရန် ကြံရွယ်နေပုံရကြောင်း အေပီသတင်းအရ သိရသည်။

ဘော့စနီးယားနိုင်ငံတွင် ၁၉၉၂-၁၉၉၅ ခုနှစ်များဆီက ဂိုဏ်းဂဏ စစ်ပွဲဒဏ်ကြောင့် လုံးဝနာလန် မထူနိုင်သေးသည့် တိုင်းပြည် ဦးတည်ချက်အပေါ် ဆက်လက် ယိမ်းယိုင်စေမည့် လူမျိုးစုရေးရာ အငြင်းပွားမှုများ ရှိနေဆဲ ဖြစ်သည်။

အောက်တိုဘာ ၃ ရက် (ယနေ့)အစောပိုင်းတွင် ဘော့စနီးယား ဗဟိုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က ထုတ်ပြန်သော ကနဦး ရလဒ်များအရ ဘော့စနီးယားနိုင်ငံ၏ သုံးပွင့်ဆိုင်သမ္မတ ရာထူးအတွက် ပြိုင်ဘက်များဖြစ်ကြသည့် ဒင်းနစ်ဘီစီရိုဗစ် (Denis Becirovic) နှင့် ဇယ်ဂျကိုကွမ်စစ် (Zeljko Komsic) တို့ အနိုင်ရရှိစေရန် လမ်းစများ ပေါ်ပေါက်နေကြောင်း သိရသည်။

သို့သော်လည်း ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး ဝါဒီများသည် အပြင်းထန်ဆုံးဖြစ်သည့် ဘော့စနီးယား ဆာ့ဘ်ပါတီမှ ဇယ်ဂျကိုကွမ်စစ်၊ ခွဲထွက်ရေးနှင့် ရုရှားလိုလားသော SNSD တို့ကို လက်တွဲရဖွယ်ရှိနေသည်။

ရုရှားသည် ဘော့စနီးယားနိုင်ငံကို ဘော်လကန်ဒေသအတွင်းမှ အခြား ဆာ့ဘ်လူမျိုး မဟာမိတ်များမှတဆင့် မတည်မငြိမ်ဖြစ်စေရန် ကြိုးစားနေသည်ဟု အနောက်အုပ်စုနိုင်ငံများက စွပ်စွဲလေ့ရှိသည်။

Zeljka Cvijanovic နဲ့ Milorad Dodik တို့ကို တွေ့ရစဉ် (AP)

ယူကရိန်းတွင် ရုရှား၏ နယ်မြေသိမ်းသွင်းမှုများအပေါ် နိုင်ငံတကာ အာရုံပြောင်းစေရန်အတွက် ကရင်မလင်သည် ဘော့စနီးယားနိုင်ငံတွင် ပဋိပက္ခများ ပြန်လည်နှိုးဆွရန် ကြိုးပမ်းလာမည့်အရေး စိုးရိမ်နေကြချိန်တွင် ယခုကဲ့သို့ ဘော့စနီးယားရွေးကောက်ပွဲ စတင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ရွေးကောက်ပွဲတွင် ဘော့စနီးယားနိုင်ငံကို အာဏာခွဲဝေအုပ်ချုပ်ကြမည့် လူမျိုးပေါင်းစုံ သုံးပွင့်ဆိုင် သမ္မတရာထူး အတွက် အဖွဲ့ဝင် ၃ ဦး ယှဉ်ပြိုင်မှုလည်း ပါဝင်သည်။

ထို့အတွက် ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရနယ်မြေ အစိတ်အပိုင်းနှစ်ခုမှ တစ်ခု၏ သမ္မတနှင့် လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်များ၊ တစိတ်တပိုင်း အုပ်ချုပ်ရေး အဆင့်ဆင့်များကို ရွေးချယ်မဲပေးကြရမည် ဖြစ်သည်။

ကမ္ဘာပေါ်တွင် အရှုပ်ထွေးဆုံးများထဲမှ တစ်ခုဟူ၍ ဆိုစမှတ်ပြုကြရသည့် ဘော့စနီးယား၏ အဖွဲ့အစည်း အသွင် သဏ္ဌာန် ထူထောင်မှုကို အဓိက လူမျိုးစု ၃ စုဖြစ်သော မွတ်ဆလင် ဘော့စနီးယား၊ အော်သိုဒေါ့စ် ဆာ့ဘ်များနှင့် ကက်သလစ် ခရိုအေးရှားများအကြား ဖြစ်တည်စေခဲ့သည်။

  ဘော့စနီးယား ရွေးကောက်ပွဲ မဲရလဒ် စိစစ်နေစဉ် (AP)

ဘော့စနီးယား ပြည်တွင်းစစ်သည် ၁၉၉၀ ပြည့်လွန်နှစ်များတွင် ပြင်းထန်စွာ ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး အမေရိကန် ကြားဝင်စေ့စပ်ညှိနှိုင်းမှုဖြင့် ငြိမ်းချမ်းရေး ယူနိုင်ခဲ့သည်။

အဆိုပါ ငြိမ်းချမ်းရေး သဘောတူညီချက် စည်းမျဉ်းအောက်တွင် ဘော့စနီးယားနိုင်ငံကို လွတ်လပ်သော အဖွဲ့အစည်းနှစ်ခု ပိုင်းခြားအုပ်ချုပ်ရန် စီမံခဲ့ရာ တစ်ခုကို ဆာ့ဘ်လူမျိုးများက ဦးစီးသည်။

ကျန်တစ်ခုကို မွတ်ဆလင် ဘော့စနီးယားများနှင့် ခရိုအေးရှား မျိုးနွယ်စုများက အာဏာခွဲဝေ ဦးစီးသည်။ အဆိုပါစနစ်တွင် ကျယ်ပြန့်စွာ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့် ပေးထားပြီး ဒေသခံလူမျိုးစု အဖွဲ့အစည်းများဖြင့် ချိတ်ဆက် ထိန်းကျောင်းစေသည်။

သို့ဖြစ်၍ ယခုကဲ့သို့ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပရေးကိစ္စမျိုး၌ အထက်ပါ လူမျိုးစု ၃ စုစလုံး၏ သဘောတူညီချက် လိုအပ်ကြောင်း အေပီက ရေးသားဖော်ပြထားသည်။

Source: AP

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၃

လက်ရှိ နွေဦးတော်လှန်ရေးတွင် ရှမ်းပြည်နယ်အတွင်းရှိ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်း (EAOs)များ သည် ပါဝင် ပတ်သက်မှုမရှိခြင်းကြောင့် တချို့က အားမလိုအားမရဖြစ်ကာ ပါဝင်လာရေး ကြိုးပမ်းခြင်းနှင့် တိုက် တွန်း တောင်းဆိုမှုများ ရှိလာသည်။

ပြည်တွင်းရှိ နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူများ တချို့ကတော့ ရှမ်းပြည်နယ်အတွင်းရှိ EAOs များသည် တခြားသော လက်နက်ကိုင်နှင့် အခြေအနေ မတူညီသလို နယ်မြေ အနေအထားအရလည်း ဂရုတစိုက် လှုပ်ရှားနေခြင်းကြောင့် နွေဦးတော်လှန်ရေးမှာ ပါဝင်ရန် ခက်ခဲကြောင်း ပြောသည်။

တရုတ်နိုင်ငံအခြေစိုက် မြန်မာ့အရေးလေ့လာသုံးသူ ဒေါက်တာလှကျော်ဇောကတော့ ရှမ်းပြည်နယ်အတွင်းက တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်များသည် နွေဦးတော်လှန်ရေးမှာ တဖြေးဖြေးခြင်း ပါဝင်လာနိုင်ခြေရှိကြောင်း ပြောသည်။

၎င်းက “ -ဝ- ပြည်နယ်မှာ ဟိုတလောတုန်းက ပန်ဆန်းမှာ စုပြီးဆွေးနွေး နိုင်လိုက်ကြတာလေ၊ ဒါဟာ ကောင်းတဲ့ အချက်ဗျ၊ အဲဒီတော့ သူတို့ ဆွေးနွေးလိုက်ပြီးတဲ့ အခါမှာ လက်နက်ကိုင် တိုက်တဲ့သူက လက်နက်ကိုင် တိုက်စရာ ရှိတာ ဆက်တိုက်ပေါ့နော်၊ နေပြည်တော်သွားပြီး ဆွေးနွေးတဲ့သူက သွားဆွေးနွေး၊ အဲဒီလို တက်ညီလက်ညီနဲ့ စုစု စည်းစည်း အဲဒီလို ဖြစ်လာတာ ကောင်းတဲ့ လက္ခဏာပဲ၊ အဲဒီတော့ ဒီ SSA တို့ ဘာတို့ကလည်း တဖြည်းဖြည်း စုစည်း လာနိုင်ပါတယ်။ ဒီလိုပြောလို့ ဒီတပ်ပေါင်းစုက လွယ်လိမ့်မယ်လို့ မထင်ဘူး။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ စစ်တပ် က နေနေမှာ မဟုတ်ဘူးလေ။ သူကလည်း ကြားထဲက အမျိုးမျိုး ခလောက်ဆံနေမှာပဲ၊ အဲဒီဟာတွေ အားလုံးကို ကျမ တို့ နိုင်ငံရေးသမားတွေ တော်လှန်ရေးသမားတွေက အမြင်ရှင်းရှင်းနဲ့ ကြည့်နိုင်တယ်၊ စစ်တပ် အားနည်း အောင်၊ စစ်တပ် ချည့်နဲ့အောင်အတွက်ပဲ ဘက်ပေါင်းစုံက ကြိုးစားသင့်တယ်၊ အဲဒီတော့ တဖြည်းဖြည်း‌တော့ ဖြစ် လာမှာပါ၊ ခင်ဗျားပြောသလို ရှမ်းပြည်တင် မကပါဘူး။ လူမျိုးစုတွေအားလုံး EAO ခေါ်တယ် ထင်ပါတယ်။ အဲဒီ ဟာတွေ အားလုံး တစ်စုတစ်စည်းတဲ့ တဖြည်းဖြည်းတော့ အဲဒီလမ်းပေါ် ရောက်လာပါလိမ့်မယ် ထင်ပါတယ်။ အဲဒီလို ရောက်လာဖို့လည်း အားလုံးက ဝိုင်းလုပ်ဖို့ လိုပါလိမ့်မယ်” ဟု ပြောသည်။

MNDAA ခေါင်းဆောင်နှင့် UWSA ခေါင်းဆောင် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးစဉ်

လက်ရှိတွင် ရှမ်းပြည် အနေအထားအရ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်များ မြန်မာ့တပ်မတော်ကို စုစည်းတိုက်ခိုက် နိုင်သည့် အနေအထား မရှိသေးကြောင်း နိုင်ငံရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးသန်းစိုးနိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြော သည်။

၎င်းက “ရှမ်းပြည်ထဲမှာ ရှမ်းအမျိုးသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေက အဖွဲ့ကွဲနေတာ SSPP နဲ့ RCSS နှစ်ဖွဲ့က ကွဲနေ ပြီးတော့ စစ်ကောင်စီတပ်တွေ မတိုက်ဘဲနဲ့ အချင်းချင်းပြန်ပြီးတော့ နယ်မြေလု တိုက်ခိုက်နေတဲ့ အနေအထား ဖြစ်နေပါတယ်။ အဲဒီလို အခြေအနေကြောင့် ကျနော်တို့ ရှမ်းပြည်ကတော့ တစ်စုတစ်စည်းတည်း တိုက်ခိုက်နိုင်တဲ့ အနေအထား အခြေအနေ မရှိသေးပါဘူး။ တစ်စုံတစ်ရာ အကန့်အသတ်နဲ့ လှုပ်ရှားနေရတာက ညီနောင်သုံးဖွဲ့ပါ၊ ညီနောင်သုံးဖွဲ့ဆိုတာက TNLA ‌ခေါ်တဲ့ ပလောင်တပ်ဖွဲ့၊ နောက်ပြီးတော့ MNDAA ခေါ်တဲ့ ကိုးကန့်တပ်ဖွဲ့၊ AA တပ်ဖွဲ့ အစိတ်အပိုင်းတချို့ အဲဒီ ၃ ဖွဲ့ကတော့ ပူးတွဲပြီးတော့ စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုတွေ လုပ်နေပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိ အနေအထားအရ ရှမ်းပြည်နယ်တွင် အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) ၏ ဩဇာသက်ရောက်မှု၊ စစ်ရေးအရ လှုပ်ရှားနိုင်မှု နည်းပါးနေကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ရှမ်းပြည်နယ်တွင် ရှမ်းပြည်တိုးတက်ရေးပါတီ (SSPP)၊ ရှမ်းပြည်ပြန်လည် ထူထောင်ရေး ကောင်စီ (RCSS/SSA)၊ ‘ဝ’ ပြည်သွေးစည်းညီညွတ်ရေးပါတီ (UWSA)၊ မြန်မာနိုင်ငံ အမှန်တရားနှင့် မျှတမှု အမျိုးသားပါတီ (MNDAA)၊ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီ မဟာမိတ်တပ်မတော် (NDAA)၊ ကချင်လွတ်လပ်ရေး တပ်မတော် (KIA)၊ ပလောင်ပြည် လွတ်မြောက်ရေးတပ်ဦး (TNLA)၊ ပအိုဝ်းအမျိုး သား လွတ်မြောက်ရေး အဖွဲ့ချုပ် (PNLO)၊ လားဟူဒီမိုကရက်တစ် အစည်းအရုံး(LDU)နှင့် ပြည်သူ့စစ် စသည့် လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများ လှုပ်ရှား လျက်ရှိသည်။

TNLA ဒုဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်မှူးချုပ်တာဂျုတ်ဂျားကိုတွေ့ရစဉ်

အဆိုပါ လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများအနက် UWSA၊ NDAA၊ SSPP၊ RCSS၊ PNLO၊ LDU တို့သည် နစကနှင့် ငြိမ်း ချမ်းရေး ဆွေးနွေးလျက်ရှိသလို TNLA KIA MNDAA တို့ကမူ နစကနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးမှု မရှိသေးသော် လည်း တိုက်ပွဲ ဖြစ်ပွားမှု အလွန်နည်းပါးလျက်ရှိသည်။

ပြည်သူ့စစ်အဖွဲ့အစည်းများကတော့ တပ်မတော်၏ လက်အောက်တွင် တည်ရှိသည့်အတွက် ထည့်သွင်း စဉ်းစားစရာမလိုအပ်ပေ။

UWSA ကတော့ လက်ရှိ မြန်မာ့နိုင်ငံရေးသည် ဗမာတိုင်းရင်းသား ခေါင်းဆောင် ၂ ဦးကြားက ပြဿနာဖြစ်၍ မိမိတို့ ပါဝင်မည်မဟုတ်ကြောင်း၊ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးအဖြေရှာကြစေလိုကြောင်း ထုတ်ပြန်ထားသည်။

လက်ရှိတွင် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းတချို့၊ ဒေသကာကွယ်ရေးတပ် (PDF) ပူးပေါင်းတပ်တို့ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ကရင်ပြည်နယ်၊ ကယား (ကရင်နီ) ပြည်နယ်နှင့် ချင်းပြည်နယ်တို့တွင် တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားလျက်ရှိသည်။

CNI International News

ဝါဒါဒူဂူ၊ အောက်တိုဘာ ၃

ဘာကီနာဖာဆိုနိုင်ငံတွင် တစ်နှစ်အတွင်း ဒုတိယအကြိမ် အာဏာသိမ်းမှု ဖြစ်ပွားပြီးနောက် ရာထူးမှ ဖြုတ်ချခံရ သော စစ်ဦးစီးချုပ်သည်လည်း နှစ်ရက်အတွင်း သမ္မတ ရာထူးကနေ နုတ်ထွက်ပေးရန် သဘောတူလိုက်ပြီဟု အယ်လ်ဂျာဇီးယား သတင်းအရ သိရသည်။

လူသားဖြစ်တည်မှုနှင့် ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကျိုးဆက်များအပေါ် ထိပ်တိုက်ရင်ဆိုင်ရခြင်းမှ ရှောင်ရှားရန်အတွက် ၎င်း၏ နုတ်ထွက်လွှာကို ပေါလ်ဟင်နရီ ဆန်ဒါအို ဒါမီဘာ (Paul-Henri Sandaogo Damiba) က ကမ်းလှမ်းခဲ့ ကြောင်း စေ့စပ်ဖျန်ဖြေသူများ၏ ပြောကြားချက်အရ သိရသည်။

စစ်ခေါင်းဆောင် ဒါမီယာ ယခင်ပထမအကြိမ် အာဏာသိမ်းမှုတွင် သမ္မတရာထူး ရယူထားသူ ဖြစ်သည်။

ဖြုတ်ချခံ အာဏာသိမ်းခေါင်းဆောင် ဒါမီဘာကိုတွေ့ရစဉ် (AFP)

ဩဇာကြီးမားသော ဘာသာရေးနှင့် ရပ်မိရပ်ဖ ခေါင်းဆောင်များက တိုင်းပြည် အကျပ်အတည်း ဖြေရှင်းရန် အတွက် ဒါမီဘာနှင့် သူ့ကိုယ်သူ ခေါင်းဆောင်သစ်ဟု ကြွေးကြော်ထားသော ဗိုလ်ကြီး အီဘရာဟင်ထရာအိုရီ (Captain Ibrahim Traore) တို့အကြား စေ့စပ်ဖျန်ဖြေရေးဆွေးနွေးပွဲ ကျင်းပနိုင်ခဲ့သည်။

“သမ္မတ ပေါလ်ဟင်နရီဆန်ဒါအိုဒါမီဘာက ရုန်းရင်းဆန်ခတ်ဖြစ်မှုတွေကို ရှောင်ရှားဖို့အတွက် သူ့နုတ်ထွက်ခွင့်ကို အဆိုပြုခဲ့ပါတယ်” ဟု စေ့စပ်ဖျန်ဖြေရေး ကြိုးပမ်းမှုများအတွက် ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဟာမီဒူးယာမီအိုဂို (Hamidou Yameogo) က ရှင်းပြသည်။

ဒါမီဘာ ရာထူးမှ နုတ်ထွက်ရန်အတွက် အခြေအနေအချက် ၇ ချက် သတ်မှတ်ခဲ့သည်။

ဒုတိယအကြိမ် အာဏာသိမ်းမှုနဲ့ ဘာကီနာဖာဆို ပြည်သူများ (AP)

ထိုအချက်များတွင် စစ်တပ်ရှိ ၎င်း၏မဟာမိတ်များအတွက် လုံခြုံရေးအာမခံချက်၊ ၎င်းအတွက် လုံခြုံရေးနှင့် အခွင့် အရေးများ အာမခံချက်၊ နောက်နှစ်နှစ်အတွင်း အရပ်သားအုပ်ချုပ်ရေး ပြန်လည်ရောက်ရှိရန်အတွက် အနောက် အာဖရိကဒေသတွင်း အစုအဖွဲ့ထံသို့ ပေးအပ်ခဲ့သော ကတိကဝတ်များကို ယခုဒုတိယ အာဏာသိမ်းသူများ လေးစားလိုက်နာရေး အာမခံချက်တို့ ပါဝင်သည်။

ဒါမီဘာတောင်းဆိုသည့် အခြေအနေ ၇ ချက်ကို ထရာအိုရီက လက်ခံခဲ့ပြီး လူထုတည်ငြိမ်ရေး၊ ထိန်းသိမ်း စီမံနိုင်ရေးနှင့် ဆုတောင်းဝတ်ပြုရေးတို့ကို တောင်းဆိုလျက် သူ့ကိုယ်သူ နိုင်ငံ့အကြီးအကဲအဖြစ် တရားဝင် ခန့်အပ်ခဲ့ သည်။

ထရာအိုရီလိုလားသော စစ်တပ်က အောက်တိုဘာ ၂ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်သော ကြေညာချက်ထဲတွင် ၎င်းကပင် ဆက်လက် တာဝန်ယူမည်ဟု ရေးသားထားသည်။ အဆိုပါကြေညာချက်၌ ၎င်းတို့လူမျိုး၏ တက်ကြွသော တပ်ဖွဲ့ များက ဘာကီနာဖာဆို သမ္မတကျမ်းစာကျိန်ဆိုမည့်ကာလကို ရက်စွဲအတိအကျဖြင့် သတ်မှတ်ဖော်ပြထားခြင်း မရှိပေ။

ဘာကီနာဖာဆိုနိုင်ငံတွင် စက်တင်ဘာ ၃၀ ရက်မှစ၍ စစ်ခေါင်းဆောင်နှင့်လက်ရှိသမ္မတ ဒါမီဘာကို ဖြုတ်ချပြီး တစ်နှစ်အတွင်း ဒုတိယအကြိမ်အာဏာသိမ်းမှု ပေါ်ပေါက်ခဲ့ရာ အသွင်ကူးပြောင်းရေးအစိုးရ ဖျက်သိမ်းရေးနှင့် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကို ဆိုင်းငံ့ခဲ့သည်။

Source: Aljazeera

CNI International News

ကိယက်ဗ်၊ အောက်တိုဘာ ၁

ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင်သည် ၎င်း၏ကျူးကျော်စစ်ကို အရှိန်မြှင့်လာချိန်၌ သိမ်းပိုက်ထားသော ယူကရိန်း နယ်မြေများကို တရားမဝင် အပြီးအပိုင် ချုပ်ကိုင်ရန်အတွက် စက်တင်ဘာ ၃၀ အတည်ပြု စာချုပ်စာတမ်းများကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။

ယူကရိန်းသမ္မတကလည်း မြောက်အတ္တလန္တိတ်စစ်စာချုပ်အဖွဲ့(နေတိုး)ထဲသို့ ပါဝင်ရန်အတွက် အံ့အားသင့်စရာ လျှောက်လွှာတင်ခြင်းဖြင့် ပူတင်လုပ်ရပ်ကို တုံ့ပြန်ခဲ့သည်။

ထိုသို့ ပူတင်၏ နယ်မြေသိမ်းပိုက်မှုနှင့် ယူကရိန်း သမ္မတ ဗိုလိုဒီမီယာဇာလန်းစကီး၏ နေတိုးဝင်ခွင့် လျှောက်လွှာ တို့သည် ခေါင်းဆောင်နှစ်ဦး ထိပ်တိုက်တွေ့ဆုံမှုဖြင့် ပိုမိုဇာတ်ရှိန် မြင့်လာခဲ့သည်။

အဆိုပါ အခြေအနေများကြောင့် ရုရှားနှင့်အနောက်အုပ်စုတို့အကြား အပြည့်အဝ ပဋိပက္ခ ဖြစ်ပွားမည့် အရေးလည်း စိုးရိမ်မှုများ တိုးလာခဲ့သည်။

ဇာလန်းစကီး နေတိုးအဖွဲ့ဝင်အဖြစ် တရားဝင် လျှောက်ထားမှု လက်မှတ်ထိုးနေစဉ် 

ကရင်မလင်နန်းတော်တွင် ယူကရိန်းနယ်မြေသိမ်း လက်မှတ်ရေးထိုးပွဲ အခမ်းအနား၌ ရုရှားသမ္မတ ပူတင်က ၎င်း၏ နျူကလီးယား ကျောထောက်နောက်ခံပြု ခြိမ်းခြောက်မှုအသစ်ဖြင့် ယူကရိန်းထံမှ သိမ်းပိုက်နယ်မြေများကို တတ်နိုင်သမျှ နည်းလမ်းများဖြင့် ကာကွယ်သွားမည်ဟု အခိုင်အမာ ပြောကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန်နှင့် ၎င်း၏ မဟာမိတ်များသည် ရုရှားကို ဖျက်လိုဖျက်ဆီး ကြိုးပမ်းနေကြကြောင်း ပူတင်က စွပ်စွဲခဲ့သည်။

တစ်ချိန်တည်းမှာပင် ကိယက်ဗ်မြို့တွင် လက်မှတ်ရေးထိုးပွဲ အခမ်းအနားတစ်ခု ကျင်းပခဲ့ပြီး ဇာလန်းစကီးက နေတိုး အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် တရားဝင် လျှောက်ထားသည့် စာရွက်စာတမ်းများပေါ်သို့ လက်မှတ်ရေးထိုးနေသည့် ဗွီဒီယိုဖိုင်ကို လွှင့်တင်လာခဲ့သည်။

ပူတင်နဲ့ ယူကရိန်းဒေသထဲက ခွဲထွက်ရေးခေါင်းဆောင်များ (AP)

ယူကရိန်းသည် နေတိုးစစ်စာချုပ် မဟာမိတ်အဖွဲ့ဝင်ထဲသို့ ပါဝင်မည့် အလားအလာသည် ၎င်း၏အနီရောင် မျဉ်းထဲ မှ တစ်ခုဖြစ်ကြောင်း ပူတင်က ယခင်ကတည်းက ထပ်တလဲလဲ ပြောကြားခဲ့ပြီး ဖြစ်သည်။ ထို့ပြင် ပူတင်သည် ၎င်း၏ ကျူးကျော်စစ်ကို မျှတမှုတစ်ခုအဖြစ် ပြောကြားခဲ့ရာ ထိုစစ်သည် ဥရောပမြေပေါ်၌ ဒုတိယကမ္ဘာစစ် နောက်ပိုင်း အကြီးဆုံး စစ်ရေးပဋိပက္ခအဖြစ် ၈ လတိုင်ခဲ့ပြီဟု သိရသည်။

၎င်း၏မိန့်ခွန်းထဲတွင် ပူတင်က ယူကရိန်းကို ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးမှုစားပွဲသို့ ထိုင်ရန် တိုက်တွန်းခဲ့သော်လည်း မိမိ သိမ်းပိုက်ပြီးဖြစ်သည့် နယ်မြေများ ပြန်လည်ပေးအပ်ရေး ဆွေးနွေးမည်မဟုတ်ဟု အခိုင်အမာ ပြောကြားခဲ့သည်။

အလားတူ ဇာလန်းစကီးကလည်း ပူတင်နှင့် စေ့စပ်ညှိနှိုင်းမှု ပြုလုပ်မည်မဟုတ်ဟု တုံ့ပြန်ပြောကြားခဲ့သည်။

“ရုရှားနဲ့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးဖို့ ကျနော်တို့ အဆင်သင့် ဖြစ်နေပါပြီ။ ဒါပေမယ့် ရုရှားရဲ့ နောက်ထပ် တခြား သမ္မတ တစ်ယောက်နဲ့ ဆွေးနွေးမှာဖြစ်ပါတယ်” ဟု ဇာလန်းစကီးက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: AP

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၁

ကယား (ကရင်နီ) ပြည်နယ်၊ လွိုင်ကော်လေဆိပ်သို့ ဆင်းသက်လာသော ခရီးသည်တင် လေယာဉ်တစ်စင်း စက်တင်ဘာ ၃၀ ရက်နေ့ နံနက်ပိုင်းက ပစ်ခတ်ခံခဲ့ရသော်လည်း မည်သည့် အဖွဲ့အစည်းက ပစ်ခတ်ခဲ့သည်ကိုတော့ လက်သည်မပေါ်ဘဲ အပြန်အလှန် လွှဲချနေကြသည်။

အဆိုပါ ပစ်ခတ်မှုကို ကယားပြည်နယ်အတွင်း လှုပ်ရှားနေသော ကရင်အမျိုးသားတိုးတက်ရေးပါတီ(KNPP)၊ PDF တို့က ပစ်ခတ်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်ဟု နစကဘက်က စက်တင်ဘာ ၃၀ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

သို့သော်လည်း ကယားပြည်နယ်အတွင်းမှာ KNPP လွိုင်ကော် PDF၊ ဒီးမော့ဆိုး PDF၊ မိုးဗြဲ PDF၊ ဖယ်ခုံ PDF တို့နှင့် အတူတူ တွဲ၍ စစ်ရေးလှုပ်ရှားနေသော ကရင်နီအမျိုးသားကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့(KNDF)ကလည်း မိမိတို့ မပစ် ကြောင်း၊ တပ်မတော် တပ်ဖွဲ့များသာ လွိုင်ကော်လေဆိပ်အနားမှာ ရှိကြောင်း ပြောသည်။

KNDF သည် လက်ရှိ ကယားပြည်နယ်အတွင်းမှာ မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် တိုက်ပွဲများ အပြင်းအထန် ဖြစ်ပွားလျက် ရှိသော အဖွဲ့အစည်းဖြစ်သည်။

အရပ်သားများ စီးနင်းလိုက်ပါလာသည့် လေယာဉ်ကို မိမိတို့ အဖွဲ့အစည်းအနေဖြင့် ပစ်ခတ်ခြင်းမျိုး မရှိကြောင်း ကရင်နီအမျိုးသားကာကွယ်ရေးတပ် (KNDF) မှာ တာဝန်ရှိသူတစ်ဦးက CNI သတင်းဌာနကို ပြောသည်။

လွိုင်ကော်လေဆိပ် အဆင်း ခရီးသည်တင် လေယာဉ်ပစ်ခတ်ခံရမှု အခြေပြမြေပုံ

၎င်းက “ဒါကတော့ ပြောရမယ်ဆိုလို့ရှိရင် အရပ်သားတွေ စီးနင်းတဲ့ ဒီလိုလေယာဉ်မျိုးပေါ့နော်၊ လေယာဉ်တွေ၊ ကားတွေ ကားတွေကို ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်တာမျိုးတွေ လုပ်ဆောင်ဖို့ဆိုပြီးမှ ညွှန်ကြားချက် ကျ‌နော်တို့မှာ မရှိသလို ကျနော်တို့မှာလည်း အဲဒီလိုမျိုး လုပ်တဲ့ အဖွဲ့အစည်း မဟုတ်ဘူးပေါ့နော်၊ ကျနော်တို့ရဲ့ ရပ်တည်ချက်တွေ၊ မူတွေ ခိုင်ခိုင်မာမာနဲ့ သွားနေတဲ့ အဖွဲ့အစည်းဖြစ်တယ်၊ ကျနော်တို့ရဲ့ လုပ်ငန်းစဉ်တွေထဲမှာ အရပ်သားတွေကို ပစ်မှတ် ထား ပြီးတော့မှ လုပ်ရမယ့်ဟာ တစ်ခုမှ မရှိဘူးပေါ့နော်၊ တိုက်ခိုက်တဲ့ဟာ မရှိဘူး။ ကျနော်တို့က စစ်ကောင်စီကို တိုက်ခိုက်နေတဲ့ ဟာတွေပဲ ရှိတာပေါ့နော်” ဟု ပြောသည်။

နစကကတော့ ခရီးသည်များ တင်ဆောင်လာသော လေယာဉ်ကို ကရင်နီအမျိုးသားတိုးတက်ရေးပါတီ(KNPP)နှင့် ပြည်သူ့ ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့(PDF)တို့က ပစ်ခတ်ခဲ့ပြီး လေယာဉ်၏ ဘယ်ဘက်ဝမ်းဗိုက်အား ထိမှန်ခဲ့ကာ လေယာဉ်ပေါ်တွင် စီးနင်းလိုက်ပါလာသည့် ခရီးသည် တစ်ဦး၏ ညာဘက်ပါးတွင် ကျည်ထိမှန် ဖောက်ဝင်ဒဏ်ရာ ရရှိခဲ့သည်ဟု စက်တင်ဘာ ၃၀ ရက်နေ့က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

အဆိုပါ ခရီးသည်တင် လေယာဉ်သည် ခရီးသည် ၆၃ ဦးကိုတင်ဆောင်လာပြီး ရန်ကုန်-နေပြည်တော်-လွိုင်ကော်- ရန်ကုန် ခရီးစဉ်အဖြစ် ပြေးဆွဲစဉ် လွိုင်ကော်လေဆိပ်သို့ အဆင်းမှာ ပစ်ခတ်ခံခဲ့ရခြင်း ဖြစ်သည်။

နစက၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက “လေယာဉ်ဆင်းသက်မှု အဆင့်တွေတိုင်းမှာ လုပ်‌ဆောင် နေချိန်မှာ လေယာဉ်ပြေးလမ်းရဲ့ မြောက်ဖက်လောက် ကနေပြီးတော့မှ KNPP၊ PDF အဖွဲ့တွေက လေယာဉ်ကို လက်နက်ငယ်နဲ့ ပစ်ခတ်ခဲ့တာရှိပါတယ်။ ခရီးသည်တင် လေယာဉ်ကို ဒီလိုလုပ်ဆောင်ခဲ့တာဟာ စစ်ရာဇဝတ်မှု၊ ရာဇဝတ်မှုတွေ ကျူးလွန်ခဲ့တာမျိုး ဖြစ်ပါတယ်၊ ပြည်သူလူထုအနေနဲ့ရော ငြိမ်းချမ်းရေးကို လိုလားတဲ့၊ အေးချမ်း သာယာရေးကို လိုလားတဲ့ ပြည်သူလူထုအနေနဲ့ရော အဖွဲ့အစည်းတွေ အနေနဲ့ရော ဒီကိစ္စကို ဒါဝိုင်းဝန်းရှုတ်ချဖို့ လိုပါတယ်၊ ဒါလေယာဉ်တစ်ခုခု ဖြစ်သွားတယ်ဆိုလို့ရှိရင် ခရီးသွားလုပ်သားပြည်သူများပဲ ဒါဒုက္ခရောက်မှာ ဖြစ်ပါတယ်၊ ခရီးသွားလုပ်သားပြည်သူများ ဒုက္ခရောက်မှာ ဖြစ်တယ်၊ ပြီးရင် ဒေသခံ ပြည်သူလူထုရဲ့ ဆက်သွယ်ရေး လမ်းကြောင်းကို သူတို့ အနေနဲ့ ဖြတ်တောက်နိုင်ဖို့ ကြိုးစားနေတာဖြစ်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

ပစ်ခတ်ခံရသော လေယာဉ်ကိုတွေ့ရစဉ်

လွိုင်ကော်လေဆိပ်၏ အနေအထားအရ ဘေးပတ်ဝန်းကျင်တွင် မြန်မာ့တပ်မတော်၏ နယ်မြေခံတပ်များ၊ အမြောက်တပ်များ ရှိနေကြောင်း ကရင်နီအမျိုးသားကာကွယ်ရေးတပ် (KNDF) မှာ တာဝန်ရှိသူတစ်ဦးက ပြောသည်။

၎င်းက “ဒီလိုမျိုး ခရီးသည်တင် လေယာဉ်မျိုးကို ပစ်ခတ်တာ ဆိုတာမျိုးကလည်း မဖြစ်နိုင်ဘူးလို့ ကျနော်အနေနဲ့ ထင်တယ်‌ပေါ့၊ ဘာလို့လဲဆို ဒီလွိုင်ကော်ရဲ့ အနေအထားက လွိုင်ကော်လေဆိပ်ရဲ့ အနေအထားက လေယာဉ် အတက်အဆင်းလုပ်တဲ့ နေရာတွေရော တခြားနေရာတွေပေါ့ဗျာ၊ ဒီလေယာဉ်နဲ့ ပတ်သက်တဲ့ လေကြောင်း ပတ်တဲ့ ဟာတွေမျိုးပေါ့၊ အဲဒီလမ်းကြောင်းတွေ အကုန်လုံးမှာက စစ်ကောင်စီရဲ့ တပ်တွေပဲ ရှိတာပေါ့နော်၊ တစ်လျှောက် လုံးမှာ လေယာဉ်ဆင်းတဲ့ ပြေးလမ်းနားဆိုရင်လည်း ကျ‌နော်တို့ တွေ့နိုင်ပါတယ်၊ အဲဒီနားမှာဆိုရင်လည်း စစ်ကောင်စီရဲ့ တပ်က ၃ တပ်လောက် ရှိတယ်ပေါ့နော်၊ တပ်ရင်း ၃ ခုလောက် ရှိတယ်၊ ရွာတွေဖက် ဖြစ်ဖြစ်ပေါ့ နော်၊ ဒီတိုက်ပွဲဖြစ်တဲ့ နေရာတွေပဲ ဖြစ်ဖြစ်၊ လက်နက်ကြီး ပစ်ကူနေတဲ့ တပ်ရင်းတွေ၊ အမြောက်တပ်တွေလည်း ရှိတယ်၊ ပြီးရင် နယ်မြေခံတပ် ၂ တပ်လောက်ကလည်းရှိတယ်၊ ဘယ်လိုမှ မဖြစ်နိုင်ဘူးပေါ့၊ ပစ်မယ်ဆိုလို့ရှိရင်” ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိ ကယား(ကရင်နီ)ပြည်နယ်အတွင်းမှာ KNPP ၏ လက်အောက်ခံ ကရင်နီတပ်မတော်(KA) နှင့် KNDF၊ PDF အဖွဲ့များ ပူးပေါင်း၍ မြန်မာ့တပ်မတော်အား တိုက်ခိုက်လျက်ရှိသည်။

အဆိုပါ တိုက်ပွဲများကြောင့် ကယား(ကရင်နီ)ပြည်နယ်တွင် တိုက်ပွဲရှောင် လူဦးရေ ၁၆၀,၀၀၀ ကျော်ရှိပြီး နေအိမ် ပျက်စီးမီးလောင်မှု ၄၃၆ လုံးထက်မနည်း ရှိနေကြောင်း ISP – Myanmar ၏ ထုတ်ပြန်ချက်အရ သိရသည်။