- By CNI
- Category: နိုင်ငံရေး
- Hits: 1041
CNI News
၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၃
လက်ရှိ နွေဦးတော်လှန်ရေးတွင် ရှမ်းပြည်နယ်အတွင်းရှိ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်း (EAOs)များ သည် ပါဝင် ပတ်သက်မှုမရှိခြင်းကြောင့် တချို့က အားမလိုအားမရဖြစ်ကာ ပါဝင်လာရေး ကြိုးပမ်းခြင်းနှင့် တိုက် တွန်း တောင်းဆိုမှုများ ရှိလာသည်။
ပြည်တွင်းရှိ နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူများ တချို့ကတော့ ရှမ်းပြည်နယ်အတွင်းရှိ EAOs များသည် တခြားသော လက်နက်ကိုင်နှင့် အခြေအနေ မတူညီသလို နယ်မြေ အနေအထားအရလည်း ဂရုတစိုက် လှုပ်ရှားနေခြင်းကြောင့် နွေဦးတော်လှန်ရေးမှာ ပါဝင်ရန် ခက်ခဲကြောင်း ပြောသည်။
တရုတ်နိုင်ငံအခြေစိုက် မြန်မာ့အရေးလေ့လာသုံးသူ ဒေါက်တာလှကျော်ဇောကတော့ ရှမ်းပြည်နယ်အတွင်းက တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်များသည် နွေဦးတော်လှန်ရေးမှာ တဖြေးဖြေးခြင်း ပါဝင်လာနိုင်ခြေရှိကြောင်း ပြောသည်။
၎င်းက “ -ဝ- ပြည်နယ်မှာ ဟိုတလောတုန်းက ပန်ဆန်းမှာ စုပြီးဆွေးနွေး နိုင်လိုက်ကြတာလေ၊ ဒါဟာ ကောင်းတဲ့ အချက်ဗျ၊ အဲဒီတော့ သူတို့ ဆွေးနွေးလိုက်ပြီးတဲ့ အခါမှာ လက်နက်ကိုင် တိုက်တဲ့သူက လက်နက်ကိုင် တိုက်စရာ ရှိတာ ဆက်တိုက်ပေါ့နော်၊ နေပြည်တော်သွားပြီး ဆွေးနွေးတဲ့သူက သွားဆွေးနွေး၊ အဲဒီလို တက်ညီလက်ညီနဲ့ စုစု စည်းစည်း အဲဒီလို ဖြစ်လာတာ ကောင်းတဲ့ လက္ခဏာပဲ၊ အဲဒီတော့ ဒီ SSA တို့ ဘာတို့ကလည်း တဖြည်းဖြည်း စုစည်း လာနိုင်ပါတယ်။ ဒီလိုပြောလို့ ဒီတပ်ပေါင်းစုက လွယ်လိမ့်မယ်လို့ မထင်ဘူး။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ စစ်တပ် က နေနေမှာ မဟုတ်ဘူးလေ။ သူကလည်း ကြားထဲက အမျိုးမျိုး ခလောက်ဆံနေမှာပဲ၊ အဲဒီဟာတွေ အားလုံးကို ကျမ တို့ နိုင်ငံရေးသမားတွေ တော်လှန်ရေးသမားတွေက အမြင်ရှင်းရှင်းနဲ့ ကြည့်နိုင်တယ်၊ စစ်တပ် အားနည်း အောင်၊ စစ်တပ် ချည့်နဲ့အောင်အတွက်ပဲ ဘက်ပေါင်းစုံက ကြိုးစားသင့်တယ်၊ အဲဒီတော့ တဖြည်းဖြည်းတော့ ဖြစ် လာမှာပါ၊ ခင်ဗျားပြောသလို ရှမ်းပြည်တင် မကပါဘူး။ လူမျိုးစုတွေအားလုံး EAO ခေါ်တယ် ထင်ပါတယ်။ အဲဒီ ဟာတွေ အားလုံး တစ်စုတစ်စည်းတဲ့ တဖြည်းဖြည်းတော့ အဲဒီလမ်းပေါ် ရောက်လာပါလိမ့်မယ် ထင်ပါတယ်။ အဲဒီလို ရောက်လာဖို့လည်း အားလုံးက ဝိုင်းလုပ်ဖို့ လိုပါလိမ့်မယ်” ဟု ပြောသည်။
MNDAA ခေါင်းဆောင်နှင့် UWSA ခေါင်းဆောင် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးစဉ်
လက်ရှိတွင် ရှမ်းပြည် အနေအထားအရ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်များ မြန်မာ့တပ်မတော်ကို စုစည်းတိုက်ခိုက် နိုင်သည့် အနေအထား မရှိသေးကြောင်း နိုင်ငံရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးသန်းစိုးနိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြော သည်။
၎င်းက “ရှမ်းပြည်ထဲမှာ ရှမ်းအမျိုးသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေက အဖွဲ့ကွဲနေတာ SSPP နဲ့ RCSS နှစ်ဖွဲ့က ကွဲနေ ပြီးတော့ စစ်ကောင်စီတပ်တွေ မတိုက်ဘဲနဲ့ အချင်းချင်းပြန်ပြီးတော့ နယ်မြေလု တိုက်ခိုက်နေတဲ့ အနေအထား ဖြစ်နေပါတယ်။ အဲဒီလို အခြေအနေကြောင့် ကျနော်တို့ ရှမ်းပြည်ကတော့ တစ်စုတစ်စည်းတည်း တိုက်ခိုက်နိုင်တဲ့ အနေအထား အခြေအနေ မရှိသေးပါဘူး။ တစ်စုံတစ်ရာ အကန့်အသတ်နဲ့ လှုပ်ရှားနေရတာက ညီနောင်သုံးဖွဲ့ပါ၊ ညီနောင်သုံးဖွဲ့ဆိုတာက TNLA ခေါ်တဲ့ ပလောင်တပ်ဖွဲ့၊ နောက်ပြီးတော့ MNDAA ခေါ်တဲ့ ကိုးကန့်တပ်ဖွဲ့၊ AA တပ်ဖွဲ့ အစိတ်အပိုင်းတချို့ အဲဒီ ၃ ဖွဲ့ကတော့ ပူးတွဲပြီးတော့ စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုတွေ လုပ်နေပါတယ်” ဟု ပြောသည်။
လက်ရှိ အနေအထားအရ ရှမ်းပြည်နယ်တွင် အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) ၏ ဩဇာသက်ရောက်မှု၊ စစ်ရေးအရ လှုပ်ရှားနိုင်မှု နည်းပါးနေကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။
ရှမ်းပြည်နယ်တွင် ရှမ်းပြည်တိုးတက်ရေးပါတီ (SSPP)၊ ရှမ်းပြည်ပြန်လည် ထူထောင်ရေး ကောင်စီ (RCSS/SSA)၊ ‘ဝ’ ပြည်သွေးစည်းညီညွတ်ရေးပါတီ (UWSA)၊ မြန်မာနိုင်ငံ အမှန်တရားနှင့် မျှတမှု အမျိုးသားပါတီ (MNDAA)၊ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီ မဟာမိတ်တပ်မတော် (NDAA)၊ ကချင်လွတ်လပ်ရေး တပ်မတော် (KIA)၊ ပလောင်ပြည် လွတ်မြောက်ရေးတပ်ဦး (TNLA)၊ ပအိုဝ်းအမျိုး သား လွတ်မြောက်ရေး အဖွဲ့ချုပ် (PNLO)၊ လားဟူဒီမိုကရက်တစ် အစည်းအရုံး(LDU)နှင့် ပြည်သူ့စစ် စသည့် လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများ လှုပ်ရှား လျက်ရှိသည်။
TNLA ဒုဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်မှူးချုပ်တာဂျုတ်ဂျားကိုတွေ့ရစဉ်
အဆိုပါ လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများအနက် UWSA၊ NDAA၊ SSPP၊ RCSS၊ PNLO၊ LDU တို့သည် နစကနှင့် ငြိမ်း ချမ်းရေး ဆွေးနွေးလျက်ရှိသလို TNLA KIA MNDAA တို့ကမူ နစကနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးမှု မရှိသေးသော် လည်း တိုက်ပွဲ ဖြစ်ပွားမှု အလွန်နည်းပါးလျက်ရှိသည်။
ပြည်သူ့စစ်အဖွဲ့အစည်းများကတော့ တပ်မတော်၏ လက်အောက်တွင် တည်ရှိသည့်အတွက် ထည့်သွင်း စဉ်းစားစရာမလိုအပ်ပေ။
UWSA ကတော့ လက်ရှိ မြန်မာ့နိုင်ငံရေးသည် ဗမာတိုင်းရင်းသား ခေါင်းဆောင် ၂ ဦးကြားက ပြဿနာဖြစ်၍ မိမိတို့ ပါဝင်မည်မဟုတ်ကြောင်း၊ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးအဖြေရှာကြစေလိုကြောင်း ထုတ်ပြန်ထားသည်။
လက်ရှိတွင် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းတချို့၊ ဒေသကာကွယ်ရေးတပ် (PDF) ပူးပေါင်းတပ်တို့ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ကရင်ပြည်နယ်၊ ကယား (ကရင်နီ) ပြည်နယ်နှင့် ချင်းပြည်နယ်တို့တွင် တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားလျက်ရှိသည်။
- By CNI
- Category: နိုင်ငံရေး
- Hits: 583
CNI News
၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၁
ကယား (ကရင်နီ) ပြည်နယ်၊ လွိုင်ကော်လေဆိပ်သို့ ဆင်းသက်လာသော ခရီးသည်တင် လေယာဉ်တစ်စင်း စက်တင်ဘာ ၃၀ ရက်နေ့ နံနက်ပိုင်းက ပစ်ခတ်ခံခဲ့ရသော်လည်း မည်သည့် အဖွဲ့အစည်းက ပစ်ခတ်ခဲ့သည်ကိုတော့ လက်သည်မပေါ်ဘဲ အပြန်အလှန် လွှဲချနေကြသည်။
အဆိုပါ ပစ်ခတ်မှုကို ကယားပြည်နယ်အတွင်း လှုပ်ရှားနေသော ကရင်အမျိုးသားတိုးတက်ရေးပါတီ(KNPP)၊ PDF တို့က ပစ်ခတ်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်ဟု နစကဘက်က စက်တင်ဘာ ၃၀ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။
သို့သော်လည်း ကယားပြည်နယ်အတွင်းမှာ KNPP လွိုင်ကော် PDF၊ ဒီးမော့ဆိုး PDF၊ မိုးဗြဲ PDF၊ ဖယ်ခုံ PDF တို့နှင့် အတူတူ တွဲ၍ စစ်ရေးလှုပ်ရှားနေသော ကရင်နီအမျိုးသားကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့(KNDF)ကလည်း မိမိတို့ မပစ် ကြောင်း၊ တပ်မတော် တပ်ဖွဲ့များသာ လွိုင်ကော်လေဆိပ်အနားမှာ ရှိကြောင်း ပြောသည်။
KNDF သည် လက်ရှိ ကယားပြည်နယ်အတွင်းမှာ မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် တိုက်ပွဲများ အပြင်းအထန် ဖြစ်ပွားလျက် ရှိသော အဖွဲ့အစည်းဖြစ်သည်။
အရပ်သားများ စီးနင်းလိုက်ပါလာသည့် လေယာဉ်ကို မိမိတို့ အဖွဲ့အစည်းအနေဖြင့် ပစ်ခတ်ခြင်းမျိုး မရှိကြောင်း ကရင်နီအမျိုးသားကာကွယ်ရေးတပ် (KNDF) မှာ တာဝန်ရှိသူတစ်ဦးက CNI သတင်းဌာနကို ပြောသည်။
လွိုင်ကော်လေဆိပ် အဆင်း ခရီးသည်တင် လေယာဉ်ပစ်ခတ်ခံရမှု အခြေပြမြေပုံ
၎င်းက “ဒါကတော့ ပြောရမယ်ဆိုလို့ရှိရင် အရပ်သားတွေ စီးနင်းတဲ့ ဒီလိုလေယာဉ်မျိုးပေါ့နော်၊ လေယာဉ်တွေ၊ ကားတွေ ကားတွေကို ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်တာမျိုးတွေ လုပ်ဆောင်ဖို့ဆိုပြီးမှ ညွှန်ကြားချက် ကျနော်တို့မှာ မရှိသလို ကျနော်တို့မှာလည်း အဲဒီလိုမျိုး လုပ်တဲ့ အဖွဲ့အစည်း မဟုတ်ဘူးပေါ့နော်၊ ကျနော်တို့ရဲ့ ရပ်တည်ချက်တွေ၊ မူတွေ ခိုင်ခိုင်မာမာနဲ့ သွားနေတဲ့ အဖွဲ့အစည်းဖြစ်တယ်၊ ကျနော်တို့ရဲ့ လုပ်ငန်းစဉ်တွေထဲမှာ အရပ်သားတွေကို ပစ်မှတ် ထား ပြီးတော့မှ လုပ်ရမယ့်ဟာ တစ်ခုမှ မရှိဘူးပေါ့နော်၊ တိုက်ခိုက်တဲ့ဟာ မရှိဘူး။ ကျနော်တို့က စစ်ကောင်စီကို တိုက်ခိုက်နေတဲ့ ဟာတွေပဲ ရှိတာပေါ့နော်” ဟု ပြောသည်။
နစကကတော့ ခရီးသည်များ တင်ဆောင်လာသော လေယာဉ်ကို ကရင်နီအမျိုးသားတိုးတက်ရေးပါတီ(KNPP)နှင့် ပြည်သူ့ ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့(PDF)တို့က ပစ်ခတ်ခဲ့ပြီး လေယာဉ်၏ ဘယ်ဘက်ဝမ်းဗိုက်အား ထိမှန်ခဲ့ကာ လေယာဉ်ပေါ်တွင် စီးနင်းလိုက်ပါလာသည့် ခရီးသည် တစ်ဦး၏ ညာဘက်ပါးတွင် ကျည်ထိမှန် ဖောက်ဝင်ဒဏ်ရာ ရရှိခဲ့သည်ဟု စက်တင်ဘာ ၃၀ ရက်နေ့က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။
အဆိုပါ ခရီးသည်တင် လေယာဉ်သည် ခရီးသည် ၆၃ ဦးကိုတင်ဆောင်လာပြီး ရန်ကုန်-နေပြည်တော်-လွိုင်ကော်- ရန်ကုန် ခရီးစဉ်အဖြစ် ပြေးဆွဲစဉ် လွိုင်ကော်လေဆိပ်သို့ အဆင်းမှာ ပစ်ခတ်ခံခဲ့ရခြင်း ဖြစ်သည်။
နစက၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက “လေယာဉ်ဆင်းသက်မှု အဆင့်တွေတိုင်းမှာ လုပ်ဆောင် နေချိန်မှာ လေယာဉ်ပြေးလမ်းရဲ့ မြောက်ဖက်လောက် ကနေပြီးတော့မှ KNPP၊ PDF အဖွဲ့တွေက လေယာဉ်ကို လက်နက်ငယ်နဲ့ ပစ်ခတ်ခဲ့တာရှိပါတယ်။ ခရီးသည်တင် လေယာဉ်ကို ဒီလိုလုပ်ဆောင်ခဲ့တာဟာ စစ်ရာဇဝတ်မှု၊ ရာဇဝတ်မှုတွေ ကျူးလွန်ခဲ့တာမျိုး ဖြစ်ပါတယ်၊ ပြည်သူလူထုအနေနဲ့ရော ငြိမ်းချမ်းရေးကို လိုလားတဲ့၊ အေးချမ်း သာယာရေးကို လိုလားတဲ့ ပြည်သူလူထုအနေနဲ့ရော အဖွဲ့အစည်းတွေ အနေနဲ့ရော ဒီကိစ္စကို ဒါဝိုင်းဝန်းရှုတ်ချဖို့ လိုပါတယ်၊ ဒါလေယာဉ်တစ်ခုခု ဖြစ်သွားတယ်ဆိုလို့ရှိရင် ခရီးသွားလုပ်သားပြည်သူများပဲ ဒါဒုက္ခရောက်မှာ ဖြစ်ပါတယ်၊ ခရီးသွားလုပ်သားပြည်သူများ ဒုက္ခရောက်မှာ ဖြစ်တယ်၊ ပြီးရင် ဒေသခံ ပြည်သူလူထုရဲ့ ဆက်သွယ်ရေး လမ်းကြောင်းကို သူတို့ အနေနဲ့ ဖြတ်တောက်နိုင်ဖို့ ကြိုးစားနေတာဖြစ်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။
ပစ်ခတ်ခံရသော လေယာဉ်ကိုတွေ့ရစဉ်
လွိုင်ကော်လေဆိပ်၏ အနေအထားအရ ဘေးပတ်ဝန်းကျင်တွင် မြန်မာ့တပ်မတော်၏ နယ်မြေခံတပ်များ၊ အမြောက်တပ်များ ရှိနေကြောင်း ကရင်နီအမျိုးသားကာကွယ်ရေးတပ် (KNDF) မှာ တာဝန်ရှိသူတစ်ဦးက ပြောသည်။
၎င်းက “ဒီလိုမျိုး ခရီးသည်တင် လေယာဉ်မျိုးကို ပစ်ခတ်တာ ဆိုတာမျိုးကလည်း မဖြစ်နိုင်ဘူးလို့ ကျနော်အနေနဲ့ ထင်တယ်ပေါ့၊ ဘာလို့လဲဆို ဒီလွိုင်ကော်ရဲ့ အနေအထားက လွိုင်ကော်လေဆိပ်ရဲ့ အနေအထားက လေယာဉ် အတက်အဆင်းလုပ်တဲ့ နေရာတွေရော တခြားနေရာတွေပေါ့ဗျာ၊ ဒီလေယာဉ်နဲ့ ပတ်သက်တဲ့ လေကြောင်း ပတ်တဲ့ ဟာတွေမျိုးပေါ့၊ အဲဒီလမ်းကြောင်းတွေ အကုန်လုံးမှာက စစ်ကောင်စီရဲ့ တပ်တွေပဲ ရှိတာပေါ့နော်၊ တစ်လျှောက် လုံးမှာ လေယာဉ်ဆင်းတဲ့ ပြေးလမ်းနားဆိုရင်လည်း ကျနော်တို့ တွေ့နိုင်ပါတယ်၊ အဲဒီနားမှာဆိုရင်လည်း စစ်ကောင်စီရဲ့ တပ်က ၃ တပ်လောက် ရှိတယ်ပေါ့နော်၊ တပ်ရင်း ၃ ခုလောက် ရှိတယ်၊ ရွာတွေဖက် ဖြစ်ဖြစ်ပေါ့ နော်၊ ဒီတိုက်ပွဲဖြစ်တဲ့ နေရာတွေပဲ ဖြစ်ဖြစ်၊ လက်နက်ကြီး ပစ်ကူနေတဲ့ တပ်ရင်းတွေ၊ အမြောက်တပ်တွေလည်း ရှိတယ်၊ ပြီးရင် နယ်မြေခံတပ် ၂ တပ်လောက်ကလည်းရှိတယ်၊ ဘယ်လိုမှ မဖြစ်နိုင်ဘူးပေါ့၊ ပစ်မယ်ဆိုလို့ရှိရင်” ဟု ပြောသည်။
လက်ရှိ ကယား(ကရင်နီ)ပြည်နယ်အတွင်းမှာ KNPP ၏ လက်အောက်ခံ ကရင်နီတပ်မတော်(KA) နှင့် KNDF၊ PDF အဖွဲ့များ ပူးပေါင်း၍ မြန်မာ့တပ်မတော်အား တိုက်ခိုက်လျက်ရှိသည်။
အဆိုပါ တိုက်ပွဲများကြောင့် ကယား(ကရင်နီ)ပြည်နယ်တွင် တိုက်ပွဲရှောင် လူဦးရေ ၁၆၀,၀၀၀ ကျော်ရှိပြီး နေအိမ် ပျက်စီးမီးလောင်မှု ၄၃၆ လုံးထက်မနည်း ရှိနေကြောင်း ISP – Myanmar ၏ ထုတ်ပြန်ချက်အရ သိရသည်။
- By CNI
- Category: နိုင်ငံရေး
- Hits: 682
CNI News
၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၃၀
စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ တမူးမြို့နယ်အတွင်းမှာ လှုပ်ရှားနေသော ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့(တမူး-PDF)၏ တပ်ရင်း(၃)မှ တပ်ဖွဲ့ဝင် ၄ ဦးသည် မိမိတို့၏ စိတ်ဆန္ဒဖြင့် တပ်ရင်းကနေ နုတ်ထွက်(ထွက်ပြေး) သွားသည့် အတွက် တပ်ဖွဲ့ဝင်အဖြစ် တရားဝင် ထုတ်ပယ်လိုက်ကြောင်း တမူး PDF က စက်တင်ဘာ ၃၀ ရက်နေ့တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။
အဆိုပါ ထွက်ပြေးသွားသူများမှာ မောင်ညီမင်းခန့်၊ မောင်ဟိန်းဖြိုးဦး၊ မောင်ရဲထက်ပိုင်၊ မောင်ရန်နိုင်ဦးတို့ ဖြစ် ကြောင်း၊ ၎င်းတို့နှင့်ပတ်သက်သည့် ပြဿနာ တစ်စုံတစ်ရာ ဖြစ်ပေါ်လာပါက မိမိတို့ တပ်ရင်း(၃)မှ လုံးဝ တာဝန်ယူ ဖြေရှင်းပေးမည် မဟုတ်ကြောင်း တမူး(PDF)က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။
စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ တမူးမြို့နယ်အတွင်းမှာ PDF အဖွဲ့အစည်း ၆ ဖွဲ့လောက် လှုပ်ရှားလျက်ရှိသလို အိန္ဒိယ အစိုးရကို တော်လှန်တိုက်ခိုက်နေသော ကသည်း၊ ကူကီးနှင့်တခြား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ဝင် တချို့လည်း လှုပ်ရှား လျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။
- By CNI
- Category: နိုင်ငံရေး
- Hits: 816
CNI News
၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၃၀
ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်း၊ လဲချားမြို့နယ်တွင် သျှမ်းပြည်ပြန်လည် ထူထောင်ရေးကောင်စီ (RCSS) နှင့် ရှမ်းပြည် တိုးတက်ရေးပါတီ (SSPP)တို့ စစ်ရေးတင်းမာနေပြီး အချိန်မရွေး တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားနိုင်သည့် အနေအထားတွင် ရှိနေ ကြောင်း လဲချားဒေသခံ တစ်ဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
ယခင်က လဲချားမြို့နယ်သည် RCSS ၏ နယ်မြေဖြစ်သော်လည်း လက်ရှိမှာ RCSS နှင့် SSPP တို့ နယ်မြေတစ်ဝက် ဆီ ယူထားကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။
လဲချားဒေသခံ တစ်ဦးက “အရင်တုန်းကတော့ RCSS က တစ်နယ်လုံးကို သူ့အုပ်ချုပ်နယ်မြေပေါ့ဗျာ၊ အခုကြတော့ SSPP က သူနဲ့ နည်းနည်း တစ်ဝက်ဆီ လောက်လိုလို ဖြစ်နေတယ်၊ အဲဒီလိုမျိုးပေါ့နော်၊ အဲဒါကတော့ စစ်ရေး တင်းမာ နေတယ်ဗျ၊ တစ်ဖက်နဲ့ တစ်ဖက်နဲ့လေ။ အချိန်မရွေး ဖြစ်နိုင်တဲ့ အနေအထားတော့ ရှိတယ်” ဟု ပြော သည်။
လဲချားအ၀င်ကို တွေ့ရစဉ်
ပြီးခဲ့သည့် စက်တင်ဘာ ၂၈ ရက်က လဲချားမြို့နှင့် ၂ မိုင်အကွာတွင် ရှိသည် မက်လန်းကျေးရွာတွင် RCSS နှင့် SSPP တို့ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး ဒေသခံ ၃၀ ကျော် လဲချားမြို့သို့ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်ခဲ့ရသည်။
လဲချားမြို့နယ်အတွင်း RCSS နှင့် SSPP တို့ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားမှု၊ နှစ်ဖက် စစ်ရေးတင်းမာမှု၊ ဒေသခံများ၏ တိုက်ပွဲ ရှောင်ရမှု အခြေအနေများကို သိရှိနိုင်ရန် နှစ်ဖက်တာဝန်ရှိ ပုဂ္ဂိုလ်များထံ CNI မှ ဖုန်းဆက်သွယ် မေးမြန်းခဲ့သော် လည်း ဖုန်းလက်ခံ ဖြေကြားခြင်း မရှိပေ။
RCSS နှင့် SSPP ဥက္ကဋ္ဌ အချင်းချင်း တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရန် မိမိတို့ အနေဖြင့် တိုက်တွန်းခဲ့ကြောင်း၊ သို့သော်လည်း နားမထောင်ကြောင်း ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများ ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ (SNDP) မှ ဥက္ကဋ္ဌ စိုင်းအိုက်ပေါင်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
၎င်းက “သူတို့ အချင်းချင်း ညှိမှပဲ ရမှာပေါ့ဗျာ၊ ကျနော်တို့က တိုက်တွန်းနေတာပဲ အချင်းချင်းညှိဖို့ တိုက်တွန်းနေ တာပဲ သူတို့မှ နားမှမထောင်တာ ဘယ်လိုလုပ်မလဲ၊ ကျနော်တောင် ဦးယွက်ဆစ်ကို ပြောလိုက်သေးတယ်၊ ခင်ဗျား နဲ့ ပန်ဖနဲ့ ညှိလိုက်ပါလားလို့ ပြောနေတာ ညှိလို့မရဘူးလို့ ပြောတယ်၊ တစ်ယောက်နဲ့ တစ်ယောက်က ဘယ်လို ကြောင့်လည်း မသိဘူး။ ကျနော်တို့က တိုက်တွန်းတာပဲ ရှိတယ်လေ၊ သူတို့ ကာယကံရှင်က နားမထောင်တော့ မတတ်နိုင်ဘူး။ ဆရာတော်တွေတောင်မှ တိုက်တွန်းတယ်နော်၊ အဖွဲ့အစည်းရှိတယ်၊ ရှမ်းလူငယ်တွေရော အကုန် လုံး တိုက်တွန်းတယ်နော်၊ ဒါပေမဲ့ နားမထောင်ဘူးဗျ” ဟု ပြောသည်။
RCSS ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးယွက်စစ်
RCSS နှင့် SSPP တို့ တိုက်ပွဲကြောင့် တပ်သားသစ် စုဆောင်းမှုများ၊ ဘေးလွတ်ရာ ထွက်ပြေး တိမ်းရှောင်ရမှုများ ကြောင့် လူငယ်အရင်းအမြစ်များ ဆုံးရှုံးနေကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။
ထို့နောက် RCSS နှင့် SSPP တို့ တိုက်ပွဲကြောင့် ဒေသခံပြည်သူများ နစ်နာနေကြောင်း၊ နှစ်ဖက်အဖွဲ့အစည်း အကြား ညှိနှိုင်းစေလိုကြောင်း လဲချားဒေသခံတစ်ဦးက ပြောသည်။
၎င်းက “ကိုယ့်အချင်းချင်းလည်း ဖြစ်နေတယ်ဗျာ၊ ပြီးရင် ဖြစ်လိုက်ရင်လည်း သေတာကလည်း တခြား တိုင်းရင်း သားတွေ မဟုတ်ဘူး။ ကိုယ့်လူတွေပဲ သေတယ်ပေါ့၊ အဲဒီလိုမျိုး အနေအထား နောက်ပြီးတော့ ဖြစ်လာရင်လည်း အဓိကတော့ အဲဒီလိုမျိုးပေါ့၊ နှစ်ဖက်စစ်ပွဲကြားထဲမှာ ပြည်သူတွေကတော့ နစ်နာတာပေါ့ဗျာ၊ ပြည်သူဆိုတာ ကျနော်တို့ ရှမ်းတွေလည်းပါမယ်၊ ပလောင်တွေလည်း ပါမယ် အဲဒီလိုမျိုးပေါ့၊ ပြည်သူတွေက နစ်နာတယ်၊ အဓိက တော့ ဘာပဲပြောပြော နောက်ဆုံးတော့ ကြားထဲကနေ ငထွားတွေပဲ ခါးနာတာပေါ့ဗျာ၊ အဲဒါပါပဲ ပြောလို့ဆိုလို့ ကလည်းမရ၊ ညှိနှိုင်းပေးလို့ကလည်း မရဆိုတော့ အဲဒီလို ဖြစ်နေတယ်”ဟု ပြောသည်။
SSPP သည် တစ်နိုင်ငံလုံးပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုရပ်စဲရေး သဘောတူစာချုပ်(NCA)မထိုးရသေးသည့် ရှမ်းလက် နက်ကိုင် အဖွဲ့ဖြစ်ပြီး RCSS ကမူ NCA ထိုးထားသော ရှမ်းလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ဖြစ်သည်
လက်ရှိတွင် နစက ဖိတ်ခေါ်သည့် ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးပွဲကို RCSS နှင့် SSPP တို့ တက်ရောက်၍ သီးခြားစီ ဆွေး နွေးမှုများ ပြုလုပ်ထားသည်။
- By CNI
- Category: နိုင်ငံရေး
- Hits: 805
CNI News
၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၃၀
ကယားပြည်နယ်၊ လွိုင်ကော်လေဆိပ်သို့ ဆင်းသက်လာသော ခရီးသည်တင် လေယာဉ်တစ်စင်း ပစ်ခတ်ခံရပြီး လေယာဉ်ပေါ် လိုက်ပါလာသည့် အမျိုးသား ခရီးသည်တစ်ဦး သေနတ်ထိမှန်ကာ ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကြောင်း သိရ သည်။
အဆိုပါ ခရီးသည်တင် လေယာဉ်သည် ယနေ့ (စက်တင်ဘာ ၃၀ ရက်) နံနက်ပိုင်းက ခရီးစဉ်အမှတ် UB- 149 ဖြင့် ရန်ကုန်-နေပြည်တော်-လွိုင်ကော်-ရန်ကုန် ခရီးစဉ်အဖြစ် ပြေးဆွဲစဉ် လွိုင်ကော်လေဆိပ်သို့ အဆင်းမှာ ပစ်ခတ်ခံခဲ့ရခြင်း ဖြစ်သည်။
ထိုလေယာဉ်သည် မြန်မာအမျိုးသားလေကြောင်းလိုင်း (MNA)မှ လေယာဉ်အမှတ် XY-AML၊ ATR-72(600) လေယာဉ်အမျိုးအစားဖြစ်ပြီး ခရီးသည် ၆၃ ဦးတင်ဆောင်လာကြောင်း နစက-က သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။
ပုံ- ဝမ်းဗိုက်မှာ ပစ်ခတ်လိုက်ရတဲ့ ခရီးသည်တင်လေယာဉ်
ခရီးသည်များ တင်ဆောင်လာသော လေယာဉ်ကို ကရင်နီအမျိုးသားတိုးတက်ရေးပါတီ(KNPP)နှင့် ပြည်သူ့ ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့(PDF)တို့က ပစ်ခတ်ခဲ့ပြီး လေယာဉ်၏ ဘယ်ဘက်ဝမ်းဗိုက်အား ထိမှန်ခဲ့ကာ လေယာဉ်ပေါ် တွင် စီးနင်းလိုက်ပါလာသည့် ခရီးသည် တစ်ဦး၏ ညာဘက်ပါးတွင် ကျည်ထိမှန် ဖောက်ဝင်ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သည် ဟု နစက၏ သတင်းထုတ်ပြန်ချက်၌ ဖော်ပြထားသည်။
ထို့နောက် ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သော ခရီးသည်ကို လွိုင်ကော်ပြည်သူ့ဆေးရုံသို့ ပို့၍ ဆေးကုသမှု ပြုလုပ်ထားကြောင်း သိရသည်။
ခရီသည် လေယာဉ် ပစ်ခတ်ခံရမှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး KNPP နှင့် ဒေသတွင်း လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများက တော့ တစ်စုံတစ်ရာ ထုတ်ပြန်ထားသည်ကို စက်တင်ဘာ ၃၀ ရက်နေ့ နေ့လယ် ၁၁ နာရီ ၅၅ မိနစ်အထိ မတွေ့ ရသေးပေ။
လက်ရှိ ကယားပြည်နယ်အတွင်းမှာ KNPP ၏ လက်အောက်ခံ ကရင်နီတပ်မတော်(KA) နှင့် ကရင်နီအမျိုးသား ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့(KNDF)၊ PDF အဖွဲ့များ ပူးပေါင်း၍ မြန်မာ့တပ်မတော်အား တိုက်ခိုက်လျက်ရှိသည်။
အဆိုပါ တိုက်ပွဲများကြောင့် ဒေသတွင် နေရပ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေရသူ ထောင်နှင့်ချီရှိသည်။
- By CNI
- Category: နိုင်ငံရေး
- Hits: 1581
CNI News
၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၂၉
ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းရှိ ကျေးရွားများကို အကာအကွယ်ယူပြီး တိုက်ပွဲ မဖော်ဆောင်ကြရန် ရခိုင်အမျိုးသားပါတီ (ANP)မှ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းများကို စက်တင်ဘာ ၂၉ ရက်နေ့က ထုတ်ပြန် တောင်းဆိုခဲ့သည်။
လက်ရှိ ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် ရက္ခိုင့်တပ်တော် (ULA/AA) နှင့် မြန်မာ့တပ်မတော်တို့အကြား ၂ နှစ်ခန့်အကြာ ရပ်တန့် နေသည့် တိုက်ပွဲမှာ ဩဂုတ် ၁၃ ရက်နေ့တွင် စတင်ပြီး တကျော့ပြန် ဖြစ်ပွားလာခဲ့ကြောင်း ANP ၏ ထုတ်ပြန်ချက် တွင် ဖော်ပြထားသည်။
မြန်မာ့တပ်မတော်မှ လက်နက်ကြီး ပစ်ခတ်မှုကြောင့် အရပ်သား ထိခိုက်သေဆုံးမှု၊ ဒဏ်ရာရရှိမှုတို့နှင့် လူနေအိမ် များ ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုတို့အပေါ် ပြင်းပြင်းထန်ထန် ရှုတ်ချ ကန့်ကွက်ကြောင်း၊ လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှု အကူအညီ ပေးနေကြသည့် INGOs၊ NGOsနှင့် CSOs များအား ပိတ်ပင်ထားမှုကို ပြန်လည်ဖွင့်ပေးရန် ANP က တောင်းဆိုခဲ့သည်။
ANP ၏ ထုတ်ပြန်ချက်
ထို့အတူ စစ်ပွဲဧရိယာ၊ စစ်ပွဲနှင့် မပတ်သက်သည့် နေရာများ အပါအဝင် မြို့နယ်တချို့အား ကုန်းလမ်း၊ ရေးလမ်း များကို အကန့်အသတ်မရှိ ပိတ်ဆို့ထားမှုသည် ၎င်းဒေသရှိ ဒေသခံပြည်သူ လူမျိုးပေါင်းစုံ၏ အသက်ရှင် နေထိုင် ရေးကို ခြိမ်းခြောက်ခြင်းဖြစ်သည်ဟု ရှုမြင်ကြောင်း ANP ၏ ထုတ်ပြန်ချက်က ပြောထားသည်။
လက်ရှိတွင် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် AA သည် ရခိုင်ပြည်နယ် မြောက်ပိုင်းဒေသများနှင့် ချင်းပြည်နယ်၊ ပလက်ဝ မြို့နယ်အတွင်းမှာ တိုက်ပွဲများ ပြင်းထန်စွာ ဖြစ်ပွားနေပြီး နှစ်ဖက်ထိခိုက် ကျဆုံးမှုများရှိသလို အဆိုပါ တိုက်ပွဲများ ကြောင့် တိုက်ပွဲရှောင် ၁ သောင်းခွဲကျော် ရှိလာကြောင်း သိရသည်။
- By CNI
- Category: နိုင်ငံရေး
- Hits: 511
CNI News
၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၂၉
ရှမ်းပြည်နယ်(မြောက်ပိုင်း)၊ နမ္မတူမြို့နယ်အတွင်းမှာ မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် KIA-PDF ပူးပေါင်းအဖွဲ့တို့ကြား တိုက်ပွဲဖြစ်ခြင်းကြောင့် ဒေသခံ ၃၃၆ ဦးသည် နမ္မတူမြို့နယ်ရှိ ပုဗ္ဗါရုံဘုန်းကြီးကျောင်းသို့ ထွက်ပြေးလာခဲ့ ကြောင်း စက်တင်ဘာ ၂၉ ရက်တွင် တအာင်းကျောင်းသားနှင့်လူငယ်များအဖွဲ့(TSYU)က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။
အဆိုပါ တိုက်ပွဲရှောင်လာသူများတွင် ကျား ၁၂၇ ဦး၊ မ ၂၀၉ ဦးရှိသည့်အနက် မသန်စွမ်းသူ ၁၃ ဦး၊ ခြောက်လ အောက် ကလေးငယ် ၆ ဦးနှင့် ကိုယ်ဝန်ဆောင် အမျိုးသမီး ၂ တို့ ပါဝင်ကြောင်း သိရသည်။
TSYU က တိုက်ပွဲရှောင်များကို ငွေကြေးထောက်ပံ့ (TSYU)
တအာင်းကျောင်းသားနှင့်လူငယ်များအဖွဲ့က တိုက်ပွဲရှောင်များ အရေးပေါ်လိုအပ်နေသည့် အစားအသောက်၊ ဆေးဝါးနှင့် အခြား အသုံးအဆောင်ပစ္စည်းများ ဝယ်ယူနိုင်ရန် ငွေကြေး ထောက်ပံ့ခဲ့ကြောင်း ထုတ်ပြန်တွင် ဖော်ပြထားသည်။
ထို နမ္မတူမြို့နယ်အတွင်းမှာ တအာင်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်(TNLA)လည်း လှုပ်ရှားလျက်ရှိ ကြောင်း သိရသည်။
- By CNI
- Category: နိုင်ငံရေး
- Hits: 771
CNI News
၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၂၉
ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ စီးပွားရေးအကြံပေးဖြစ်သူ မစ္စတာ ရှောင်တာနယ်ကို မြန်မာနိုင်ငံရှိ တရားရုံး တစ်ခုက ယနေ့ (စက်တင်ဘာ ၂၉ ရက်)တွင် ထောင်ဒဏ် ၃ နှစ် ချမှတ်လိုက်လိုက်သည့်အပေါ် ကန့်ကွက်ကြောင်းနှင့် အမြန်ဆုံးပြန်လွှတ်ပေးရန် မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ သြစတြေးလျသံရုံးက ထုတ်ပြန် တောင်းဆိုခဲ့သည်။
၎င်းသံရုံးက “မစ္စတာရှောင်တာနယ်အား မြန်မာနိုင်ငံတရားရုံးမှ စီရင်ချက် ချမှတ်လိုက်သည့်အပေါ် သြစတြေး လျ အစိုးရအနေဖြင့် ကန့်ကွက်ပါသည်။ သူ့အား အမြန်ဆုံး ပြန်လွှတ်ပေးရန်လည်း တောင်းဆိုပါသည်”ဟု ပြော သည်။
ထို့နောက် ရှောင်တာနယ်ကို သီးသန့်တရားခွင်တွင် ရုံးထုတ်စစ်ဆေးခဲ့ကြောင်း၊ အပြီးသတ် စီရင်ချက် ချမှတ်မည့် တရားခွင့်သို့ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ သြစတြေးလျသံရုံးယာယီတာဝန်ခံနှင့်အတူ ကောင်စစ်ရေးရာဝန်ထမ်းများ မှ တက်ရောက်ရန် အကြိမ်ကြိမ် ကြိုးပမ်းခဲ့သော်လည်း ငြင်းပယ်ခြင်း ခံခဲ့ရပါကြောင်း သံရုံး၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။
ရှောင်တာနယ်ကိုတွေ့ရစဉ်
မစ္စတာ ရှောင်တာနယ်ကို ၁၉ လကျော်ကြာ ဖမ်းဆီးထားပြီးနောက် ယနေ့ (စက်တင်ဘာ ၂၉ ရက်)တွင် NLD အစိုးရလက်ထက် စီမံဘဏ္ဍာဝန်ကြီးဟောင်းများဖြစ်သည့် ဦးစိုးဝင်း၊ ဦးကျော်ဝင်း၊ ဒုဝန်ကြီးဟောင်း ဦးဆက် အောင် တို့နှင့်အတူ ထောင်ဒဏ် ၃ နှစ် ချမှတ်ခံခဲ့ရခြင်း ဖြစ်သည်။
သြစတြေးသံရုံးက “ရှောင်တာနယ်အတွက် မိမိတို့သည် ရရှိမည့် အခွင့်အရေးတိုင်းကို ဆက်လက် အသုံးချပြီး သူ့မိသားစုရှိရာ သြစတြေးလျနိုင်ငံသို့ ပြန်နိုင်သည့် အချိန်အထိ အင်တိုက်အားတိုက် တိုက်တွန်းလုပ်ဆောင် သွားပါမည်။ မိမိတို့ အနေနှင့်လည်း ဒေသတွင်း အပါအဝင် နိုင်ငံတကာမှ သူ့အပေါ် အားပေးထောက်ခံသူများ ကို အသိအမှတ်ပြုပါသည်”ဟု ပြောသည်။
မစ္စတာ ရှောင်တာနယ်သည် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ဦးဆောင်သော အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်(NLD) အစိုးရလက်ထက်တွင် စီးပွားရေးအကြံပေးအဖြစ် လုပ်ကိုင်ခဲ့သူဖြစ်ပြီး ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့ မြန်မာ့တပ်မတော်က NLD အစိုးရကို ၂၀၂၀ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ မဲစာရင်းအငြင်းပွားမှု မဖြေရှင်းဘဲ အစိုးရဖွဲ့စည်းနိုင်ရေး ကြိုးပမ်းသည်ဟုဆိုကာ ဖြုတ်ချခဲ့စဉ် ရှောင်တာနယ်လည်း ဖမ်းခံခဲ့ရသည်။
- By CNI
- Category: နိုင်ငံရေး
- Hits: 568
CNI News
၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၂၉
ရခိုင်ပြည်နယ်ရှိ တိုက်ပွဲရှောင်စခန်းများသို့ အလှူရှင်များ၏ လာရောက်လှူဒါန်းမှုမှာ နည်းပါးလာသည့်အပြင် တိုက်ပွဲရှောင်ဦးရေမှာလည်း တိုးပွားလာသဖြင့် စားနပ်ရိက္ခာမှာ အဓိက အခက်အခဲဖြစ်နေကြောင်း တိုက်ပွဲ ရှောင်စခန်းများမှ တာဝန်ရှိသူများက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
ရသေ့တောင်မြို့နယ် စေတီပြင်တိုက်ပွဲရှောင်စခန်းမှ ကိုအောင်မင်းစိုးက “ပြည်ပရောက်နေတဲ့ လူငယ်တွေ ပြည်ပ မှာ ရောက်နေတဲ့အဖွဲ့အစည်းတွေကနေ လှမ်းပြီးအကူအညီတောင်းပြီး လှူကြတဲ့အလှူငွေတွေနဲ့ လောလော ဆယ်တော့ ကျနော်တို့ ဆန်တစ်ခုလောက်ပဲ ကူညီထားပါတယ်။ ရေရှည်ကတော့ အဆင်မပြေဘူး။ ကျနော်တို့ အရင်တုန်းကဆိုရင် ၇ ရက်လုံးလုံး ဆန်ရိက္ခာတွေ ထုတ်ပေးတယ်။ အခု တစ်ပတ်ကို ၄ ရက်ပေါ့ ၃ ရက်လောက် ကိုတော့ ရှိတာလေးနဲ့ ကြံဖန်စားကြ။ ကျနော်တို့က တစ်ပတ်ကို ၄ ရက်လောက်ကို အဲဒီ အလှူငွေတွေနဲ့ ရသ လောက်တော့ အတတ်နိုင်ဆုံးကြိုးစားပြီးတော့ ဆန်ရိက္ခာတွေကို ကူညီပေးနေတာတွေ ရှိပါတယ်။
အလှူရှင်တွေ ကတော့ ပထမဖြစ်တုန်းဆိုတော့ တော်တော်လေး လှူကြတယ်။ နည်းနည်းလောက် ငြိမ်သွားတော့ နောက်ပြီး အခြားတစ်ဖက်မှာ တော်တော်လေးအခက်အခဲဖြစ်နေတယ်ဆိုရင် အဲဒီအလှူရှင်တွေက အဲဒီဘက်ကို ရောက်သွား တော့ ရေရှည်ဖြစ်လာတဲ့အခါကျတော့ အလှူရှင်တွေလည်း နည်းနည်းလျော့နည်းလာကြတယ်”ဟု ပြောသည်။
ရခိုင်ပြည်နယ် တိုက်ပွဲရှောင်စခန်းတစ်ခု
ရခိုင်ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းမှ မြို့နယ် ၆ မြို့နယ်ဖြစ်သည့် မြောက်ဦး၊ ဘူးသီးတောင်၊ မောင်တော၊ ရသေ့တောင်၊ မင်းပြားနှင့် မြေပုံမြို့နယ်တို့သို့ NGO အဖွဲ့အစည်းများ၏ ကူညီထောက်ပံ့မှုများကို ရပ်နားထားရန် တပ်မတော် ဘက်မှ ညွှန်ကြားထားကြောင်း သိရသည်။
တိုက်ပွဲရှောင်စခန်းအများစုသည် ICRC မှ ရိက္ခာထောက်ပံ့မှုနှင့် တိုက်ပွဲရှောင်တစ်ဦးလျှင် တစ်လစာအတွက် ၁၈၀၀၀(တစ်သောင်းရှစ်ထောင်)ကျပ်နှုန်းထားဖြင့် WFP မှ ထောက်ပံ့ခြင်းတို့ကို အဓိကအားထားနေရခြင်းဖြစ်ပြီး ယခုကဲ့သို့ ကူညီထောက်ပံ့မှုများအား ရပ်နားခိုင်းသည့်အတွက် အခက်အခဲဖြစ်ကြောင်း တိုက်ပွဲရှောင်စခန်းများမှ တာဝန်ရှိသူများက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
သျှစ်သောင်းတိုက်ပွဲရှောင်စခန်းမှ ဦးစောလှအောင်က “တစ်ဖွဲ့မှလည်း ရောက်လို့မရှိသေးဘူး။ ပေးတာကတော့ WFP ကမ္ဘာ့စားနပ်ရိက္ခာများအဖွဲ့ကပေါ့။ အဲဒီအဖွဲ့လည်း ဒီ ၉ လပိုင်းမှာ လုံးဝမရောက်ဘူးလေ။ NGO အဖွဲ့တွေက လစဉ် ပုံမှန်ပေးတာလေ။ လစဉ်ပုံမှန်ပေးတာ ဒီ ၉ လပိုင်းမှာ ဒီနေ့ဆို ၂၉ ရက် ရှိပြီ သူတို့လည်း ပိတ်ထားလို့ မရောက်ဘူးထင်တယ်။ အခက်အခဲကတော့ ဖြစ်တာပေါ့။ ကယ်ဆယ်ရေးစခန်း အလျောက် စားနပ်ရိက္ခာ အခက် အခဲကြုံနေရတယ် အကုန်လုံး။ camp တိုင်းပေါ့။ တစ် camp တည်း မဟုတ်ဘူး။ ကူညီပေးနိုင်ရင် အဲဒီရိက္ခာလေး တွေကို နည်းနည်းကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်ရင်တော့ ကောင်းမယ်လို့ ထင်မိပါတယ်” ဟု ပြောသည်။
ရခိုင်ပြည်နယ် မြောက်ပိုင်းတွင် တပ်မတော်နှင့် ရက္ခိုင့်တပ်တော် ULA/AA တို့ နှစ်ဖက်အကြား အပြန်အလှန် စစ်ရေးတင်းမာမှုများရှိနေပြီး လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေးများအား ကန့်သတ်ပိတ်ပင်ထားခြင်းနှင့် စစ်ဆေးရေးများ တင်းကြပ်ခြင်းတို့ကြောင့် ကျန်းမာရေးပိုင်းဆိုင်ရာတွင်လည်း အခက်အခဲများကြုံတွေ့နေကြောင်း တိုက်ပွဲရှောင် စခန်းများက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
လက်ရှိတွင် ဒေသတွင်း မတည်မငြိမ်ဖြစ်လာသည်နှင့်အမျှ ကုန်ဈေးနှုန်းမှာလည်း မြင့်တက်လာသည့်အတွက် အဆင်မပြေကြောင်းလည်း ရသေ့တောင်မြို့နယ် စေတီပြင်တိုက်ပွဲရှောင်စခန်းမှ ကိုအောင်စိုးမိုးက CNI သတင်း ဌာနသို့ ပြောသည်။
တိုက်ပွဲရှောင်လာသည့် ဒေသခံများကို တွေ့ရစဉ်
“ကျနော်တို့အရင်တုန်းက ဆန်တစ်အိတ်ကို နှစ်သောင်းခွဲပဲရှိတာ အခုက လေးသောင်းရှစ်ထောင်၊ လေးသောင်းခွဲ အဲဒီလိုဝယ်ပြီးတော့ ပေးနေရတာ။ ဆန်ဈေးကလည်း တစ်ဟုန်ထိုးတက်သွားတယ် ဒီမှာ။ ဆန်ရိက္ခာတွေကလည်း ဒီဘက်မှာတော့ နည်းတော့နည်းနေပြီ။ ဆန်မတင်ရဘူး။ ဆီမတင်ရဘူး။ နောက် သံပစ္စည်းတို့ မတင်ရဘူး။ တွေ့ ရင် ထိထိရောက်ရောက် အရေးယူမယ်ဆိုပြီးတော့လည်း သူတို့ ကြေညာထားတယ်။ တိုက်ပွဲဖြစ်တဲ့နေရာ မဟုတ် ဘဲနဲ့ တိုက်ပွဲမဖြစ်တဲ့ဒေသတွေကို လက်နက်ကြီးတွေနဲ့ ရမ်းပြီး ပစ်တာကိုက တော်တော်လေးကို အခက်အခဲ ရှိတယ်။ ကျနော်တို့ ဒေသခံတွေ အခက်အခဲဖြစ်လာတာက လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေး ဖြတ်တောက်လိုက်တာ။ ကျနော်တို့ ၁ နာရီနဲ့ ရောက်မယ့်ခရီးကို ၄ နာရီလောက်သွားရတယ်။ ကျန်းမာရေးဆိုရင်လည်း အချိန်မီရောက်ရင် အဆင်ပြေတဲ့နေရာကို အချိန်အကြာကြီးနဲ့ လူနာတွေကို သွားပြီး ပို့ရတယ်”ဟု ၎င်းက ပြောသည်။
ယခင်က တိုက်ပွဲရှောင်စခန်းများမှ တိုက်ပွဲရှောင်များသည် ၎င်းတို့ စားဝတ်နေရေးအတွက် မြို့ပေါ်သို့တက်၍ ကြုံရာကျပန်း အလုပ်များအား လုပ်ကိုင်ကာ ဝင်ငွေရှာဖွေကြခြင်းဖြစ်ပြီး ယခုအခါတွင် အလုပ်မလုပ်ကိုင် နိုင်ကြတော့ကြောင်း မြတန်ဆောင်းတိုက်ပွဲရှောင်စခန်းမှ စခန်းတာဝန်ခံ ဦးညီဘုက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
“စစ်ဆေးမှုတွေဝင်နေတော့ လူတွေကို လမ်းကိုမထွက်ရဲဘူး။ အပြင်ကိုထွက်ပြီး အလုပ်လုပ်တဲ့လူတွေလည်း အလုပ်ထွက်လို့ မလုပ်ရဲကြဘူးဆိုတော့ ကယ်ဆယ်ရေးစခန်းမှာပဲနေကြတဲ့အခါ စားဝတ်နေရေးက တော်တော် အခက်အခဲဖြစ်သွားပါတယ် အခုမှာလေ” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။
ထို့အပြင် တိုက်ပွဲ ဖြစ်ပွားနေသည့် ကျေးရွာများရှိ ဒေသခံများမှ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်လာကြသကဲ့သို့ တိုက်ပွဲ မဖြစ်ပွားဘဲ လက်နက်ကျည်များ ကျရောက်မှုတို့ကြောင့် စိုးရိမ်၍ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်လာကြသည့် ဒေသခံများ လည်း ရှိသဖြင့် တိုက်ပွဲရှောင်စခန်းများတွင် လူဦးရေ များပြားလျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။
ထို့ကြောင့် သက်ဆိုင်ရာများအနေဖြင့် တိုက်ပွဲမဖြစ်ပွားသည့် မြို့နယ်ဒေသများအား ပစ်ခတ်ခြင်းများ မပြုလုပ်ရန် တိုက်ပွဲရှောင်စခန်းများက ပြောသည်။
လက်ရှိဖြစ်ပွားနေသည့် တိုက်ပွဲများကြောင့် ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်လာသည့် တိုက်ပွဲရှောင်အသစ်ဦးရေသည် တစ်သောင်းခွဲကျော်ခန့်ရှိပြီဖြစ်ကြောင်း အရပ်ဖက်အဖွဲ့အစည်းများ၏ စာရင်းများအရ သိရသည်။