CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၃၁

တပ်မတော်သား လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ၂၅ ရာခိုင်နှုန်း ရှိပြီးဖြစ်၍ ကျန် ၂၅ ရာခိုင်နှုန်းသော လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်ရှိရုံမျှဖြင့် လွှတ်တော်အစည်းအဝေးကို အထမြောက်အောင် ဆောင်ရွက်နိုင်သည်ဟု နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ပြောသည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၃၁ ရက်နေ့တွင် ကျင်းပသည့် အမျိုးသားကာကွယ်ရေးနှင့်လုံခြုံရေးကောင်စီ အစည်းအဝေး ၌ ၎င်းက အထက်ပါ အတိုင်းတင်ပြ သွားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

နစက၏ အရေးပေါ် အခြေအနေ ကြေညာထားခြင်း သက်တမ်း ၆ လပြည့်၍ နောက်ထပ် သက်တမ်း ၆ လတိုး ရန်လည်း ကာ/လုံ အစည်းအဝေးကနေ ဆုံးဖြတ်ခဲ့သည်။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က “ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ(၂၀၀၈ ခုနှစ်)အရ လွှတ်တော် အစည်းအဝေးတစ်ခု အထမြောက်ရန်ဆိုပါက လွှတ်တော်စတက်သည့် ပထမနေ့တွင် တက်ရောက်ခွင့်ရှိသည့် ကိုယ်စားလှယ် ထက်ဝက်ကျော် ဦးရေ တက်ရောက်ပါက အစည်းအဝေးသည် အထမြောက်ပါကြောင်း၊ ပထမနေ့ အစည်း အဝေး အထမြောက်ပြီး ဆက်လက် ကျင်းပသည့် လွှတ်တော်အစည်းအဝေးများတွင် တက်ရောက်ခွင့်ရှိသည့် လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် အရေအတွက်၏ သုံးပုံတစ်ပုံ တက်ရောက်နိုင်သည်နှင့် အစည်းအဝေးသည် အထ မြောက်နေပြီ ဖြစ်ပါကြောင်း။ ပထမဆုံး ကျင်းပမည့် လွှတ်တော်အစည်းအဝေး အထမြောက်ရန် လိုအပ်သည့် ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းသော ကိုယ်စားလှယ်တွေအျွှွက် တပ်မတော်သား လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ၂၅ ရာခိုင်နှုန်း ရှိပြီး ဖြစ်ပါကြောင်း၊ ကျန် ၂၅ ရာခိုင်နှုန်းသော လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ရှိရုံမျှဖြင့် လွှတ်တော်အစည်းအဝေးကို အထမြောက်အောင် ဆောင်ရွက်နိုင်ပါသည်”ဟု ပြောသည်။

တပ်မတော်သား လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်များကိုတွေ့ရစဉ် (တေဇလှိုင်)

သို့သော် ယခုဆွေးနွေးခဲ့သကဲ့သို့ လွှတ်တော်အစည်းအဝေးကို ကျင်းပလိုက်သည်နှင့် လွှတ်တော် အစည်းအဝေး အထမြောက်အောင် တပ်မတော်က အတင်းလုပ်ယူသည်ဟူသည့် ပုံရိပ်တစ်ခုကို သတ်မှတ်သွား နိုင်သော အနေအထားရှိပါကြောင်း၊ အလားတူ သက်ဆိုင်ရာ တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်များ၏ ဝန်ကြီးချုပ်များ ၊ အစိုးရအဖွဲ့ဝင်များ၊ ပြည်ထောင်စုအဆင့်သမ္မတ၊ ဒုသမ္မတ စသည်တို့ ရွေးချယ်သည့် အခါတွင်လည်း အထက် တွင် မိမိပြောခဲ့သကဲ့သို့ ဆောင်ရွက်နိုင်သော်လည်း ပုံရိပ်အရ မသင့်တော်ခြင်းများ ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ထို့နောက် ရွေးကောက်ပွဲသည် အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲဖြစ်သည်နှင့်အညီ ပြည်သူများက ၎င်းတို့ဆန္ဒဖြင့် ရွေးချယ်သည့် ရွေးကောက်ခံ ကိုယ်စားလှယ်များ ပါဝင်နေရန် လိုပါကြောင်း၊ အနည်းဆုံး ၇၅ ရာခိုင်နှုန်းခန့် အထိ ကိုယ်စားလှယ်များ ရွေးချယ်ခွင့်ရရှိရေး ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်လျက်ရှိကြောင်း၊ ရွေးကောက်ပွဲတွင် ၁၀၀ ရာခိုင်နှုန်း အောင်မြင်ရန် ဆိုသည်မှာ ခက်ခဲမည်ဖြစ်ကြောင်း ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ပြောသည်။

ပြည်သူလွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ ဦးတီခွန်မြတ်ကို တွေ့ရစဉ်

မြန်မာနိုင်ငံသည် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့က မြန်မာ့တပ်မတော်မှ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (NLD)  အစိုးရမှ ၂၀၂၀ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ မဲစာရင်း အငြင်းပွားမှုကို မဖြေရှင်းဘဲ အစိုးရဖွဲ့စည်းရေး ကြိုးပမ်းသည်ဟုဆိုကာ ဖြုတ်ချ၍ နိုင်ငံတော်အား အရေးပေါ် အခြေအနေကြေညာခဲ့သည်။

ထို့နောက် ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်၊ အမျိုးသားလွှတ်တော်၊ ပြည်သူ့လွှတ်တော်များ ကျင်းပနိုင်ခြင်းမရှိဘဲ ရပ်နားထားသည်မှာ ယနေ့အထိပင် ဖြစ်သည်။ 

သို့သော် လွှတ်တော်အမတ်အများစုသည် နိုင်ငံတော်က ချီးမြှင့် သည် လွှတ်တော်အမတ်ပင်စင်ကိုတော့ ရရှိကြောင်း၊ တချို့သော လွှတ်တော်အမတ်များကတော့ လက်နက်ကိုင် တော်လှန်ရေးကို ဆင်နွှဲ၍ မြန်မာ့ တပ်မတော်အား ပြန်လည်ဖြုတ်ချရေး ကြိုးပမ်းလျက်ရှိသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၃၁

ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပနိုင်ရန် မဖြစ်နိုင်သေးခြင်းနှင့် တည်ငြိမ်အေးချမ်းမှု လိုအပ်နေသေးသည့်အတွက် အရေးပေါ်ကာလ ၆ လ သက်တမ်းတိုးကြောင်း အမျိုးသားကာကွယ်ရေးနှင့်လုံခြုံရေးကောင်စီက ဇူလိုင် ၃၁ ရက်နေ့တွင် အစည်းအဝေး ကျင်းပ၍ ဆုံးဖြတ်ခဲ့သည်။

အဆိုပါ အစည်းအဝေးသို့ ယာယီသမ္မတဦးမြင့်ဆွေ၊ ဒုသမ္မတ(၂) ဦးဟင်နရီဗန်ထီးယူ၊ ပြည်သူ့လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ ဦးတီခွန်မြတ်၊ တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်၊ ဒုတိယတပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီးစိုးဝင်း၊ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ဗိုလ်ချုပ်ကြီးမြထွန်းဦး၊ ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီးစိုးထွဋ်၊ နယ်စပ်ရေးရာဝန်ကြီး ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး ထွန်းထွန်းနောင်၊ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဦးသန်းဆွေ၊ အထူးဖိတ်ကြားခံရသူ နစက၏ အတွင်းရေးမှူး ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး အောင်လင်းဒွေးနှင့် ပြည်ထောင်စုရှေ့နေချုပ် ဒေါ်သီတာဦးတို့ တက်ရောက်ခဲ့ကြသည်။

သက်တမ်းတိုးခဲ့ရခြင်းမှာ လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံသည် သာမန်မဟုတ်သည့် အခြေ အနေမှာသာ ရှိနေ သေးသည့်အတွက်ကြောင့် ဖြစ်သည်ဟု ကာ/လုံက ဆုံးဖြတ်ခဲ့သည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၃၁ 

အမျိုးသားကာကွယ်ရေးနှင့်လုံခြုံရေးကောင်စီ အစည်းအဝေးကို ယနေ့ (ဇူလိုင် ၃၁ ရက်နေ့)တွင် ကျင်းပခဲ့ရာ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်(NLD) အစိုးရလက်ထက်က ဒုသမ္မတ(၂)အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သူ ဦးဟင်နရီဗန်ထီးယူလည်း တက်ရောက်ခဲ့သည်ကို တွေ့ရသည်။

ထို့ပြင် ပြည်သူ့လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ ဦးတီခွန်မြတ်နှင့် ယာယီသမ္မတ ဦးမြင့်ဆွေတို့လည်း တက်ရောက်ခဲ့သည်။

ထို့နောက် ပုဒ်မ ၄၂၅ အရ နောက်ထပ် သက်တမ်း ၆ လတိုးကြောင်း သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၃၁

အမျိုးသားကာကွယ်ရေးနှင့်လုံခြုံရေးကောင်စီ အစည်းအဝေးကို ဇူလိုင် ၃၁ ရက်နေ့ နံနက်ပိုင်းက ကျင်းပခဲ့ရာ ဒုသမ္မတ(၂) ဦးဟန်နရီဗန်ထီးယူလည်း တက်ရောက်ခဲ့ကြောင်း သတင်းများ ထွက်ပေါ်နေသည်။

နစကနှင့်နီးစပ်သူ တစ်ဦးက “ နံနက် ၁၀ နာရီက ကာ/လုံ အစည်းအဝေး ပြီးတယ်။ အဲမှာ ဦးဟန်နရီဗန်ထီးယူ တက်ရောက်တယ်လို့ ပြောတယ်။ သက်တမ်း ၆ လ တိုးတယ်လို့ကြားတယ်”ဟု ပြောသည်။

အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်(NLD) အစိုးရသည် ၂၀၂၀ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ မဲစာရင်း အငြင်းပွားမှုကို မဖြေ ရှင်းဘဲ အစိုးရဖွဲ့စည်းရေး ကြိုးပမ်းသည်ဟုဆိုကာ မြန်မာ့တပ်မတော်က ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့တွင် ဖြုတ်ချ၍ နိုင်ငံတော်အား အရေးပေါ် ကြေညာခဲ့သည်။
ထို့နောက် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ(နစက)ကို ဖွဲ့စည်း၍ ၁ နှစ်တာဝန်ယူခဲ့ရာ ၆ လ သက်တမ်းကို ၂ ကြိမ်တိုးခဲ့သည်။ 

အဆိုပါ အရေးပေါ် အခြေအနေ ကြေညာမှု ၂ နှစ်ပြည့်ပြီးနောက် ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ပုဒ်မ ၄၂၅ အရ အရေးပေါ် ကာလကို ၆ လ သက်တမ်း တိုးကြောင်း ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၃၁ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့ရာ ဇူလိုင် ၃၁ ရက်နေ့မှာ ပြည့်၍ ကာ/လုံ အစည်းအဝေး ခေါ်ကာ နောက်ထပ် သက်တမ်း ၆ လ တိုးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

CNI News‌

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၃၁

နစကနှင့် NUG တို့အကြား အုပ်ချုပ်ရေးယန္တရား အားပြိုင်မှုများကြောင့် ပြည်သူလူထုများ အကျပ်အတည်းများဖြင့် ရင်ဆိုင်နေကြရသော်လည်း မည်ကဲ့သို့သော အကျပ်အတည်းများကို အဓိက ရင်ဆိုင်နေရကြရသလဲအပေါ် နိုင်ငံ ရေးနှင့် စီးပွားရေးအသိုင်းအဝိုင်းကြား သုံးသပ်မှုများလည်း ရှိနေသည်။

နစကနှင့် NUG တို့သည် နိုင်ငံတကာ အခင်းအကျင်းတွင် သံတမန်ရေးရာ အားပြိုင်နေသလို အုပ်ချုပ်ရေး၊ ဥပဒေ ပြုရေး၊ တရားစီရင်ရေးများတွင်လည်း အားပြိုင်လျက်ရှိနေသည်။

မြန်မာပြည်တွင် နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်းဖြင့် ရင်ဆိုင်နေရခြင်းကြောင့် စီးပွားရေးမှာလည်း မပြေလည်ဖြစ်နေ ကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် ပြည်သူလူထုများ စားဝတ်နေရေး အကျပ်အတည်းဖြင့် ရင်ဆိုင်နေရကြောင်း ဘဏ်ရေးရာ ပညာရှင်တစ်ဦးဖြစ်သူ ဦးဋ္ဌေးအောင်ကြည်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ထမင်း-ဟင်းများ လှူဒါန်းရာတွင် အလုပ်သမားများသွားရောက် စားနေစဉ်

၎င်းက “နံပါတ်တစ် အချက်က နိုင်ငံရေးအရ ပြေလည်အောင် လုပ်ရမှာပေါ့၊ နိုင်ငံရေး မပြေလည်ခဲ့တာ တော်တော် ကြာပြီ လွတ်လပ်ရေး ရကတည်းက တစ်အချက်ပေါ့၊ နှစ်အချက်က ဘာလဲဆိုတော့ ကျနော်တို့မှာ အားနည်းချက် တစ်ခုဖြစ်ခဲ့တာ အယူဝါဒပေါ့၊ ideology နဲ့ international relations IR နဲ့ မကွဲပြားခဲ့ကြဘူး။ ရိုးရိုးလေး ဥပမာပေး ရရင် တရုတ်၊ ရိုးရိုးလေး ဥပမာပေးရရင် ဗီယက်နမ်၊ IR နဲ့ ideology နဲ့ ကွဲပြားတာကို၊ ဒါက နိုင်ငံရေးနဲ့ ပတ်သက် တာကို အဲဒီတော့ နိုင်ငံရေးကောင်းမှလည်း စီးပွားရေးက ကောင်းမှာကို ကျနော်တို့ ငယ်ငယ်တုန်းက သင်ခဲ့ရတာ ကို စီးပွားရေးအခြေခံနဲ့ အပေါ်ထပ် အဆောက်အအုံ နိုင်ငံရေးလို့ ပြောတာကို နိုင်ငံ‌ရေး‌ရော၊ စီးပွားရေးရော လေ့လာလာတဲ့အခါ ဘာသွားတွေ့လဲ အခါကြတော့ ဆတူအရေးကြီးတာကို တစ်ခါတစ်လေကြတော့ နိုင်ငံ‌ရေးက အပေါ်ထပ် အဆောက်အအုံဖြစ်ပြီးတော့ စီးပွားရေးက အခြေခံ အ‌ဆောက်အအုံ တစ်ခါတစ်လေကြရင် စီးပွားရေး က အပေါ်ထပ် အဆောက်အအုံဖြစ်ပြီးတော့ နိုင်ငံရေးက အခြေခံ အဆောက်အအုံဖြစ်သွားတာ အခု ဗီယက်နမ်၊ တရုတ် ပြဿနာမရှိဘူး။ ကျနော် အခုလေးတင် ပြောတဲ့ အချက်တွေ ပြန်စဉ်းစားလို့ရှိရင် ကျနော် ဘာပြောချင်လဲ ဆိုတော့ ပေါ်တာပေါ့လေ၊ နံပါတ်တစ်အချက်က စီးပွားရေးရော၊ နိုင်ငံရေးရော ပြေတဲ့လမ်းကြောင်း တစ်ခုအပေါ် ရောက်မှပဲ ကျနော်တို့ အားလုံးက ကျန်တာ ဆက်စဉ်းစားလို့ရမှာပါ” ဟု ပြောသည်။

ဗဟိုဘဏ်မှ ငွေကျပ် ၂၀၀၀၀ တန်ကို ရိုက်နှိပ်မည်ဟု ကြေညာခဲ့ပြီးနောက် အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ(NUG) က အသိအမှတ်ပြုမည် မဟုတ်ကြောင်းနှင့် တရားမဝင် ငွေစက္ကူများအဖြစ် သတ်မှတ်ကြောင်း ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၇ ရက်က ကြေညာခဲ့သည်။

 သတင်းစာ ရောင်းချနေသူ လူငယ် ၂ ဦးကိုတွေ့ရစဉ်

အဆိုပါ နစကနှင့် NUG တို့အကြား တရားဝင်အစိုးရဖြစ်ရေး အားပြိုင်မှုကြောင့် ပြည်သူလူထုသည် အကျပ် အတည်းဖြင့် ပိုမိုရင်ဆိုင်ရကြောင်း သိရသည်။

နိုင်ငံရေးနှင့် စီးပွားရေး ပြည်လည်ကောင်းမွန်ဖို့ ပြည်သူက ရွေးကောက်တင်မြှောက်သည့် အစိုးရတစ်ရပ် ပေါ်လာ ရန် အမြန်ဆုံး လုပ်ဆောင်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း စီးပွားရေး လုပ်ငန်းရှင် ဦးအောင်ပြည့်စုံက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြော သည်။

၎င်းက “စီးပွားရေးရော၊ တည်ငြိမ်ရေးရော သေချာပေါက် ပြည်သူတင်မြှောက်တဲ့ အစိုးရ အမြန်ဆုံး တက်လာဖို့ လိုတာပေါ့၊ အဲဒီတော့ ရွေးကောက်ပွဲ အမြန်ဆုံး လုပ်ပေးနိုင်ဖို့ လိုတယ်၊ ရွေးကောက်ပွဲ လုပ်ဖို့ကလည်း အစ်ကို အရင်ပြောခဲ့သလိုပဲ တည်ငြိမ်တဲ့ ဒေသက ခုနပြောသလို ချင်းတို့၊ မကွေးတို့၊ စစ်ကိုင်းတို့ တည်ငြိမ်မှပဲ ရွေးကောက် ပွဲ လုပ်လို့ရမယ်၊ အဲဒီနေရာမှာ ရှိတဲ့ မြို့နယ်တွေ အရင်ဆုံး တည်ငြိမ်အောင် လုပ်ရမှာပေါ့၊ အဲဒီနေရာတွေ မတည် ငြိမ်သေးသရွေ့ အဲဒီ ၃ ခုကိုပဲ ချန်ထားပြီးတော့ ရွေးကောက်ခံ သမ္မတဆိုပြီး တက်လာလို့ မဖြစ်ဘူးလေ၊ အဲဒါမျိုး ကိုလည်း လက်ခံမှာ မဟုတ်ဘူး။ ဆိုတဲ့အခါကြတော့ ဒီနေရာတွေ မတည်ငြိမ် သေးသရွေ့ကတော့ ကာ/လုံခေါ်တဲ့ အခါမှာ တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်ကစပြီး သမ္မတကို မတည်ငြိမ်သေးတဲ့အတွက် တည်ငြိမ်အောင် ဆောင် ရွက်ခွင့် ပြုပါဆိုတဲ့ဟာကို သူက တောင်းပြီးတော့ ၆ အလီ ထိုင်ရွတ်နေမှာပေါ့၊ ၆ တစ်လီ ၆၊ ၆ နှစ်လီ ၁၂ ဒီလိုပဲ သွားနေလိမ့်မယ်လို့ ထင်တယ်” ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံတွင် နိုင်ငံ‌ရေး၊ စီးပွားရေး၊ ပညာရေး၊ ကျန်းမာရေး ကဏ္ဍများမှာ အကျပ်အတည်းများဖြင့် ရင်ဆိုင်နေရပြီး ပြည်သူလူထုများမှာလည်း စားဝတ်နေရေး အခက်အခဲနှင့် ကုန်ဈေးနှုန်းကြီးမြှင့်မှု ဒဏ်များကိုပါ ကြုံတွေ့နေရကြောင်း သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၃၁

ကရင်ပြည်နယ်၊ ဘားအံ သံလွင်တံတား စစ်ဆေးရေးဂိတ်တစ်ခုမှာ ဇူလိုင် ၃၁ ရက်နေ့ နံနက်ပိုင်းက ကားဗုံးပေါက်ကွဲမှု ဖြစ်ပွားခဲ့ကြောင်း ဒေသခံများ၏ ပြောကြားချက်အရ သိရသည်။

အဆိုပါ ဗုံးပေါက်ကွဲမှုကြောင့် တစ်ဦးသေဆုံးကာ လေးဦးဝန်းကျင် ဒဏ်ရာများ ရရှိခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

အနီးအနားရှိ စစ်ဆေးရေးဂိတ် အဆောက်အဦများ ပျက်စီးသွားသလို ကားနှင့် သုံးဘီးဆိုင်ကယ် တချို့လည်း ပျက်စီးသွားကြောင်း တွေ့ရသည်။

ထိုဗုံးဖောက်ကွဲမှုကို မည်သည့် အဖွဲ့အစည်းက လုပ်သည်ကို မသိရသေးသလို နစကဘက်က အသေးစိတ် ထုတ်ပြန်ခြင်း မရှိသေးပေ။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၉

မြန်မာနိုင်ငံ၏ ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းမှာ နစကနှင့် ရက္ခိုင့်တပ်တော်(AA)ကြား အုပ်ချုပ်ရေးအပိုင်း အားပြိုင်နေမှု များကြောင့် ဒေသခံပြည်သူလူထုများသည် ဥပဒေစိုးမိုးမှု အားနည်းခြင်းကနေ ဖြစ်ပေါ်လာနေသော ထိခိုက်နစ် နာမှုများကို တိုင်ကြားရန် အခက်အခဲများ တွေ့နေကြောင်း သိရသည်။

နစက၏ အုပ်ချုပ်ရေး အခြေစိုက်သည့် ရခိုင်ပြည်နယ်၊ စစ်တွေမြို့နယ်တွင် ခိုးဆိုးလုယက်မှုများ ဖြစ်ပွားလာနေ သော်လည်း ထိထိရောက်ရောက် အရေးယူ ဆောင်ရွက်နိုင်ခြင်း မရှိဘဲဖြစ်နေကြောင်း ရခိုင်ပြည်နယ်မှ ဒေသခံ ကိုကျော်မင်းခိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “အရင်တုန်းကဆို ခိုးမှုလောက်ပေါ့၊ ခိုးမှုလောက်ပဲ သိရတယ်။ အခုနောက်ပိုင်းကျတော့ ခိုးမှုတင်မကဘူး။ လုယက်မှုတွေ၊ တိုက်ခိုက်မှုတွေ၊ လူသတ်မှုတွေ ဒီဥစ္စာတွေက တိုးတိုးလာတယ်ပေါ့နော်။ အဲ့ဒီဟာက အဓိက အုပ်ချုပ်ရေးနှစ်ခုကြား တစ်ဖက်က AA၊ တစ်ဖက်ကလည်း စစ်ကောင်စီရဲ့ အုပ်ချုပ်ရေးယန္တရား ဒီနှစ်ခုကြားမှာ အားနည်းချက်တွေ အများကြီးရှိတယ်။ တစ်ဖက်နဲ့တစ်ဖက် တာဝန်ခံမှု တာဝန်ယူမှုပေါ့၊ အားနည်းချက်တွေ ကြောင့် ဖြစ်တယ်လို့လည်း မြင်တယ်။ မြို့ပေါ်ဒေသမှာ ဆိုလို့ရှိရင်လည်း နှစ်ဖက်စလုံးက အလိုရှိတဲ့ လူတွေကို လိုက်ဖမ်း အဲ့တာတွေရှိတယ်။ ဒါပေမယ့် တစ်စုံတစ်ခု လုယက်မှုတစ်ခု ကျူးလွန်လာပြီဆိုရင် ဘယ်ဖက်ကမှ ငါတို့ မှာ တာဝန်ရှိတယ်ဆိုပြီး ထိထိရောက်ရောက် လုပ်ဆောင်တာမျိုးတွေ မတွေ့ရဘူး။ အဲ့ကြောင့်မို့လို့ ဒီခိုးဆိုး လုယက်မှုတွေက ပိုပြီးတော့ အတင့်ရဲလာတယ်ဆိုတဲ့ သဘောပေါ့” ဟု ပြောသည်။

ယခုလို ခိုးဆိုးလုယက်ခြင်းနှင့် သတ်ဖြတ်မှုများ များပြားလာခြင်းကြောင့် မြို့ပေါ်နေထိုင်သည့် မြို့ခံများမှာ စိတ်လုံခြုံမှုမရှိဘဲ စိုးရိမ်စိတ်များဖြင့် နေထိုင်နေကြရကြောင်း စစ်တွေမြို့ခံ  မသိန်းမေက ပြောသည်။

ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းမှာ ရွှေဆိုင် ဓားပြတိုက်မှုဖြစ်စဉ်

မသိန်းမေက “အဲ့လိုခိုးဆိုးလုယက်မှုတွေ ဖြစ်ပေါ်နေရင် အမျိုးသမီး တစ်ယောက်အနေနဲ့ လုံခြုံမှု မရှိဘူး။ အဲ့လို ခံစားရတယ်။ အပြင်သွားမယ်ဆိုရင်လည်း သွားလို့ဖြစ်ပါ့မလား။ ကိုယ့်ဟာကိုယ် အဲ့လို မလုံမခြုံတွေ့တယ်။ 
ပြီးရင် အစ်မတို့မှာက မိန်းမသားတွေပဲ နေရတာဆိုတော့ကာ ပိုပြီးဆိုးတာပေါ့”ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

လက်ရှိ ရခိုင်ပြည်နယ်၊ စစ်တွေမြို့နယ်တွင် ဆိုင်ကယ် အခိုးခံရမှု၊ ဖုန်းလုယက်ခံရမှုများနှင့် အသတ်ခံရမှုများ မကြာခဏ ဖြစ်လာ သလို  မြောက်ဦး၊ ကျောက်တော်၊ တောင်ကုတ်တို့တွင်လည်း နေအိမ်ဖောက်ထွင်း ခံရခြင်း၊ ရွှေဆိုင်များတွင် ဓားပြ တိုက်ခံရခြင်းများ ဖြစ်ပေါ်နေကြောင်း ဒေသခံများက ပြောသည်။

၂၀၂၂- ၂၀၂၃ ပညာသင်နှစ် အတွင်းကလည်း စစ်တွေတက္ကသိုလ်အနီးတွင် ကျောင်းသားများ အငှားယာဉ်စီးစဉ် ဓားပြတိုက် လုယက်မှု ၂ ကြိမ် ဖြစ်ပွားခဲ့သည်ဟု စစ်တွေတက္ကသိုလ် ကျောင်းသားများသမဂ္ဂက ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၀ ရက်နေ့တွင် ထုတ်ပြန်ထားသည်။

 ရခိုင်ပြည်နယ်ဒေသခံများကိုတွေ့ရစဉ်

ထို့အပြင် ရခိုင်ပြည်နယ် တောင်ကုတ်မြို့နယ်တွင် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၈ ရက်နေ့ ညနေက မြို့တော်ခန်းမဘေးရှိ ရွှေဆိုင်တစ်ဆိုင်ကို လူငယ်နှစ်ဦးမှ ဓားပြတိုက်မှု ဖြစ်ပွားခဲ့ကြောင်း ဒေသခံများက ပြောသည်။

ထို့နောက် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၇ ရက်နေ့ကလည်း မြောက်ဦးမြို့နယ်တွင် သေနတ်အတုဖြင့် လူငယ်တစ်ဦးက ရွှေဆိုင်တစ်ဆိုင်ကို ဓားပြဝင်တိုက်ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

လက်ရှိ ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် AA ကြား တိုက်ပွဲများ မရှိသော်လည်း နှစ်ဖက် အုပ်ချုပ်ရေး အားပြိုင်နေသလို လူထုလွှမ်းမိုးနိုင်ရေး စည်းရုံးမှုအပိုင်းမှာလည်း အားပြိုင်မှုများ ရှိနေကြောင်း သိရသည်။

အဆိုပါ အခြေအနေများအတွင်းမှာ ရခိုင်ပြည်နယ်ရှိ မြို့နယ်အချို့မှာ ခိုးဆိုးလုယက်မှုနှင့် ဓားပြတိုက်မှုများ မကြာ ခဏ ဖြစ်ပေါ်လာနေသည့်တိုင် ဒေသခံများက မည်သည့် အဖွဲ့ကို သွားရောက် အကူအညီတောင်းရမလဲ အခက်အ ခဲ ဖြစ်နေကြောင်း ဒေသခံများက ပြောသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၉

နစကဥက္ကဋ္ဌ အနေဖြင့် ပြည်သူလူထုနှင့် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်များ၏ နှလုံးသားကို သိမ်းကျုံးယူနိုင်မည့် မိန့်ခွန်းမျိုး ပြောကြားသင့်ကြောင်း လွှတ်တော်အမတ်ဟောင်း ဦးကျော်ဇေယျက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

လာမည့် ဇူလိုင် ၃၁ ရက်နေ့တွင် နစကမှ နိုင်ငံရေးအရ အရေးပေါ်ကာလအား နောက်ထပ် ၆ လ သက်တမ်း တိုးမြှင့်ခဲ့သည်မှာ ကုန်ဆုံးတော့မည် ဖြစ်ကြောင်း၊ ထို့နောက် နောက်ထပ် သက်တမ်း ၆ လ တိုး/မတိုးနှင့်  နိုင်ငံတော်အား ပြောကြားမည့် မိန့်ခွန်းမှာ အရေးကြီးကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ဦးကျော်ဇေယျက “ဘယ်လို အကြံပြုချင်သလဲဆိုတော့ အခု ၃၁ ရက်နေ့တော့ လုပ်မယ်ထင်ပါတယ်၊ ၃၁ တနင်္လာ နေ့ပေါ့နော်၊ တနင်္လာနေ့မှာတော့ သူတို့ရဲ့ ကာ/လုံ အစည်းအဝေး ပြန်ခေါ်ပြီးတော့ ပြောလို့ရှိရင် ကျနော် အကြံပြု ချင်တာက ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် ကိုယ်တိုင် နိုင်ငံတော်ကိုပြောမယ့် မိန့်ခွန်းက တအားကို အရေးကြီး တယ်၊ အဲဒီက မိန့်ခွန်းကို ကောင်းကောင်း၊ ပြည်သူလူထုရဲ့ အသည်းနှလုံး၊ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်များရဲ့ အသည်းနှလုံးကို ဆွဲကျုံးယူနိုင်တဲ့ဟာမျိုး၊ စကားမျိုး၊ ရွေးချယ်သင့်တယ်၊ အဲဒီစကားမျိုးဟာ ဘာတွေလည်း ဆိုတာတော့ ကျနော်ထက်တော်တဲ့ ကောင်တွေရှိပါတယ်။ အဲဒီလိုဟာမျိုး သေချာလေး ရွေးသင့်တယ်” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ပြီးခဲ့သည့် ဇန်နဝါရီ ၃၁ ရက်နေ့က ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေပုဒ်မ ၄၂၅ နှင့်အညီ နိုင်ငံရေးအရ အရေးပေါ်ကာလအား နောက်ထပ် ၆ လ သက်တမ်း တိုးမြှင့်ခဲ့သည်မှာ မကြာမီ ကုန်ဆုံးတော့မည် ဖြစ်သည်။

ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို ထောက်ခံကြသူများကိုတွေ့ရစဉ်

ထို့နောက် နစကအနေဖြင့် နောက်ထပ် သက်တမ်း တိုးလာနိုင်သလား သို့မဟုတ် မည်သည့် အခင်းအကျင်း ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်သလဲဆိုသည့်အပေါ် နိုင်ငံရေး အသိုင်းအဝိုင်းအကြား ပုံစံမျိုးစုံ သုံးသပ်နေကြသည်။

နစက၏ နိုင်ငံရေး ဦးတည်ချက်များအား ပြောဆိုခြင်းမျိုး မဟုတ်ဘဲ နိုင်ငံအတွက် တည်ငြိမ်မှုကို ဖြစ်စေသော မိန့်ခွန်းမျိုးကို ပြောကြားသင့်ကြောင်း ဦးကျော်ဇေယျက ပြောသည်။

၎င်းက “အခုတော့ သာမန်အပေါ်ပဲ ဒီဦးတည်ချက်တွေ၊ ရည်မှန်းချက်တွေပြော၊ ဒါအခြေအနေအရ လျှောက်ပြော၊ ဒီဟာတွေက ထပ်နေပြီ။ ဘာသာရေးနဲ့ စောင်းပေးပြီးတော့ သာသနာတွေ၊ ဘာသာသာသနာရေးနဲ့ စောင်းပေးပြီး တော့ ပြည်သူလူထုကို ပြောနေတာ ထပ်နေပြီ။ အဲဒီတော့ ပြည်သူလူထု အသည်းနှစ်လုံးကို သိမ်းကျုံးယူနိုင်မယ့် ဒါပေမယ့် သူတို့ကတော့ သိပ်ပြီးတော့ အသိအမှတ်ပြုချင်တာ နည်းတယ်ပေါ့ဗျာ၊ သို့သော်လည်းပဲ လက်ရှိ ပကတိ အခြေအနေကို အမှန်ကို သိရမယ်၊ ပကတိ အခြေအနေမှန်ကို သိရမယ်ဆိုတာက ကျနော်က ပြောတာက ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ရဲ့ အနေအထားကို ပြောတာ၊ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ရဲ့ အနေအထားဟာ ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် ဒီနေ့ ပကတိအမှန်အနေနဲ့တော့ သူ့ရဲ့ လက်အောက်မှာ အတိုင်းအတာတစ်ခု အင်အားရှိနေတယ်၊ ရှိတဲ့ဟာကို ပြောရမှာ အဲကဟာကို ပြောရမှာဖြစ်တဲ့အတွက် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်ရဲ့ ပြည်သူလူထုအပေါ်ကို ၃၁ ရက်နေ့ ညလောက်မှာ ဖြစ်ဖြစ်၊ ပြောတဲ့ မိန့်ခွန်းဟာ တကယ့်ကို နိုင်ငံရေး အနှစ်သာရရှိရှိ အနာဂတ်အတွက် တိုင်းပြည်အတွက် တည်ငြိမ်မှု အလုပ်ဖြစ်နိုင်သော မိန့်ခွန်းမျိုး ဖြစ်ပါစေလို့ ကျနော်တော့ အကြံပြုချင်တယ်” ဟု ပြောသည်။

ဒီမိုကရေစီတောင်းဆိုနေကြစဉ်

၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့က တပ်မတော်မှ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (NLD) အစိုးရကို ၂၀၂၀ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ မဲစာရင်းအငြင်းပွားမှုကို မဖြေရှင်းပေးဘဲ အစိုးရဖွဲ့စည်းရေး ကြိုးပမ်းသည်ဟု ဆိုကာ ဖြုတ်ချ၍ နိုင်ငံတော်ကိုအရေးပေါ် အခြေအနေ ကြေညာကာ တာဝန်ယူလျက် ရှိနေသည်။

အဆိုပါ အရေးပေါ် အခြေအနေ ကြေညာထားမှုသည် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ ၂ နှစ်ပြည့်ခဲ့ပြီးနောက် ပုဒ်မ ၄၂၅ အရ သက်တမ်း ၆ လတိုးခဲ့ရာ ယခုလ(ဇူလိုင်) ၃၁ ရက်နေ့တွင် သက်တမ်းပြည့်မည် ဖြစ်သော်လည်း ဒုတိယ အကြိမ် သက်တမ်း ၆ လ တိုးပိုင်ခွင့် ရှိနေသေးသည်။

ပြည်တွင်းနိုင်ငံရေး အသိုင်းအဝိုင်းအကြားမှာတော့ နောက်တပ် ၆ လ သက်တမ်းမတိုးတော့ဘဲ ကြားဖြတ်အစိုးရ သို့မဟုတ် အသွင်ကူးပြောင်းရေးအစိုးရ တစ်ရပ်ကို ဖွဲ့စည်းလာနိုင်ကြောင်း သုံးသပ်နေကြသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၈

နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်နှင့် တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန အာရှရေးရာအထူးကိုယ်စား လှယ် မစ္စတာတိန့်ကျွင်းတို့ ဇူလိုင် ၂၈ ရက်နေ့က နေပြည်တော်မှာ တွေ့ဆုံခဲ့ကြသည်။

အထူးကိုယ်စားလှယ်နှင့် နစကဥက္ကဋ္ဌတို့ တွေ့ဆုံစဉ် မြန်မာနိုင်ငံရေး အခြေအနေ အပါအဝင် နယ်စပ်ဒေသ တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေးကိစ္စများကို ဆွေးနွေးခဲ့ကြကြောင်း သိရသည်။

တရုတ်အထူးကိုယ်စားလှယ် မစ္စတာတိန့်ရှီးကျွင်းသည် ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလက မြန်မာနိုင်ငံသို့ ပထမဆုံး လာရောက်ခဲ့ပြီး ယခု လာရောက်မှုသည် တတိယအကြိမ်မြောက်ဖြစ်သည်။

ဇူလိုင် ၂၇ ရက်နေ့ကတော့ တရုတ်အထူးကိုယ်စားလှယ် တိန့်ရှီးကျွင်းသည် နစကအဖွဲ့ဝင်၊ အမျိုးသားစည်းလုံး ညီညွတ်ရေးနှင့်ငြိမ်းချမ်းရေးဖော်ဆောင်မှု ညှိနှိုင်းရေး ကော်မတီ(NSPNC)ဥက္ကဋ္ဌ ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီးရာပြည့်နှင့် တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးခဲ့သည်။