CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂၆

မြန်မာ့နိုင်ငံရေးတွင် တပ်မ‌တော် ပါဝင်နေမှုကို လျှော့ချနိုင်ရေး အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ၏ ကြိုးပမ်းမှုကြောင့် အလုပ်ဖြစ် နိုင်လား ဆိုသည့်အပေါ် သုံးသပ်မှုများလည်း ရှိနေသည်။

အာဆီယံအလှည့်ကျ ဥက္ကဋ္ဌတာဝန်ကို ထမ်းဆောင်နေသည့် အင်ဒိုနီးရှားသည် မြန်မာ့တပ်မတော်ကို နိုင်ငံရေး ကနေ တဖြည်းဖြည်း စွန့်ခွာလာရန် ကြိုးပမ်းလိုကြောင်း၊ မိမိတို့ အင်ဒိုနီးရှား တပ်မတော် အနေဖြင့်လည်း နိုင်ငံရေး မှ တဖြည်းဖြည်း နောက်ဆုတ်ခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

မြန်မာ့တပ်မတော်ကို နိုင်ငံရေးက ဆုတ်ခွာရန် အများစုက ပြောဆိုနေကြောင်း၊ ထိုသို့ ပြောကြားတိုင်း တပ်မတော် ဘက်က တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များ မရှိတော့ပါက မိမိတို့ တပ်မတော် အနေဖြင့် နိုင်ငံရေးမှ ဆုတ်ခွာ မည်ဟု ပြောကြားကြောင်း ရခိုင်ပြည်လွတ်မြောက်ရေးပါတီ (ALP) မှ ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါ်စောမြရာဇာလင်းက CNI သတင်း ဌာနသို့ ပြောသည်။

ဦးသိန်းစိန်ကိုတွေ့ရစဉ်

၎င်းက “ကျမတို့က ကြိုးပမ်းလာသမျှတွေကို ကြည့်ပြီး‌တော့မှ ပြောရမယ်ဆိုရင် လွှတ်တော်နိုင်ငံရေးထဲကဖြစ်စေ၊ အရင်သော အရင်သော နိုင်ငံရေး အုပ်ချုပ်မှုစနစ်တွေက ဖြစ်စေ၊ တပ်မတော်က ခွာပါဆိုတဲ့ စကားမျိုးကိုကတော့ လူတိုင်းနီးပါး ပြောကြတယ်၊ အဲဒီစကားတွေကို ပြောကြားတိုင်း ပြောကြားတိုင်းမှာ တစ်ဖက်က ပြန်ပြောတဲ့ စကားတွေ ရှိပါတယ်၊ အဲဒီစကားက ဘာလဲဆိုရင် EAO တွေ မရှိရင်‌တော့ ထွက်ခွာဖို့ ပြန်ဖြေတာ ရှိပါတယ်။ ဆိုလို့ရှိရင် ကျမတို့က မြင်တာကတော့ EAO နဲ့ အစိုးရကြား၊ EAO နဲ့ တပ်မတော်ကြားမှာ အားလုံးမျှမျှတတ ဖြစ်အောင်ကတော့ ညှိရမှာပါ၊ အားလုံးညှိရမယ်၊ အဓိက ညှိတဲ့အခါမှာ ကျမတို့က လူသားတွေဖြစ်တဲ့ အတွက် ကြောင့် ကိုယ့်ဘက်ကိုပဲ အဓိကထားပြီးတော့ ပြောဆိုကြတာကတော့ သဘာဝပဲဖြစ်ပါတယ်၊ ငါကတော့ ဘာလို ချင်တယ်၊ ဘာကြောင့် လက်နက်ကိုင်တယ်၊ တစ်ဘက်က ပြောမှာလဲ လက်နက်ကိုင်ရှိနေလို့ ဒီလိုဖြစ်တယ်၊ ငါတို့ ကတော့ မပေးနိုင်ဘူး။ ဒါဆိုရင် ပြည်ထောင်စု ပြိုကွဲသွားမယ်၊ စသည်အားဖြင့် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် တော်လှန်ရေး အဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့ အစိုးရကြား၊ တပ်မတော်ကြားမှာ အမြင်ကွာဟမှုက တော်တော်လေး ရှိနေပါ သေးတယ်၊ အဲဒါတွေက ညှိနှိုင်းဖို့ အရမ်းလိုအပ်တယ်” ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိ မြန်မာ့နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်းကို ဖြေရှင်းနိုင်ရေး အင်ဒိုနီးရှားအနေဖြင့် နေပြည်တော်သို့ တိတ်တဆိတ် သွားရောက်ပြီး နစကတာဝန်ရှိပုဂ္ဂိုလ်များနှင့် တွေ့ဆုံမှုရှိနေသလို တရားဝင် တွေ့ဆုံမှုလည်း ရှိနေသည်ဟု သိရသည်။

၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေနှင့် တိုင်းပြည်ကို တည်တည်ငြိမ်ငြိမ်ဖြင့် သွားနိုင်ပါက စွန့်ခွာနိုင်ကြောင်း၊ လက်ရှိ အနေအထားအရ နိုင်ငံ‌ရေးက စွန့်ခွာရန် တိုက်တွန်းချက်ကို လက်ခံလိမ့်မည် မထင်ကြောင်း မြန်မာ့နိုင်ငံရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးရဲထွန်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

လွှတ်တော်ကိုတွေ့ရစဉ်

၎င်းက “သူတို့ ပြောတာဆိုတာတွေ ခန့်မှန်းကြည့်မိသလောက်က အင်ဒိုနီးရှားလမ်းကြောင်းအတိုင်း လိုက်ဖို့တော့ ရှိတယ်၊ ဒါပေမဲ့ သူတို့ ခန့်မှန်းထားတာက ၂၀၀၈ အခြေခံဥပဒေနဲ့ တည်တည်ငြိမ်ငြိမ်နဲ့ ကာလအချို့ ဖြတ်သန်းပြီးတော့ လက်နက်ကိုင် တိုက်ပွဲတွေပေါ့နော်၊ အထူးသဖြင့်တော့ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်တွေနဲ့ ဖြစ်နေတဲ့ တိုက်ပွဲတွေ ကို ထိန်းချုပ်နိုင်ပြီ ဆိုလိုတာက တိုင်းရင်းသားတွေ လိုလားတဲ့ ဖက်ဒရယ်စနစ်ကို အပြောင်းအလဲ အခုရှိတဲ့ အနေ အထားအတိုင်းပဲ အပြောင်းအလဲလုပ်ပြီးတော့ ငြိမ်းချမ်းရေးက အာမခံချက်ရှိပြီဆိုတဲ့ အခါမှာ သူတို့လည်း စွန့်ခွာ မယ်ဆိုတဲ့သဘော အခြေခံအားဖြင့် အဲဒီလို ကျနော်‌တော့ နားလည်ထားတယ်၊ ဆိုတော့ အခုအနေအထားမှာက တော့ ကျနော်ထင်တယ် သူတို့က တိုင်းပြည်ပြိုကွဲသွားမှာ ကြောက်တာတို့  ဖရိုဖရဲဖြစ်သွားမှာ ကြောက်တာတို့ ကြောင့် အခုချိန် လောလောဆယ်မှာ နိုင်ငံရေးက စွန့်ခွာဖို့ တိုက်တွန်းလို့ရှိရင် သူတို့ လက်ခံလိမ့်မယ်လို့ မထင်ဘူး” ဟု ပြောသည်။

၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ အခန်း (၁) နိုင်ငံတော်အခြေခံမူများ ပုဒ်မ ၁၄ အရ လွှတ်တော်၏ ၂၅ ရာခိုင်နှုန်းကို ရွေးကောက်ခံစရာ မလိုဘဲ တပ်မတော်က ခန့်အပ်ခွင့်ရှိသည်။ 

ထို့ကြောင့် ပြီးခဲ့သည့် အရပ်သားအစိုးရ သက်တမ်းအတွင်း တပ်မတော် ပါဝင်မှုအခန်းကဏ္ဍကို တဖြည်းဖြည်းချင်း လျှော့ချရန် ဆွေးနွေးမှုများလည်း ရှိခဲ့သည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂၃

အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်(NLD) ဗဟိုအလုပ်ကော်မတီ(CWC)က နစက၏အသုံးချမှု ခံနေသည်ဟုဆိုကာ ထုတ်ပယ်ကြောင်း ကြေညာခံထားရသည့် ဦးဝင်းမြင့်အောင်ကို PDF တချို့က ဖမ်းဆီးသွားကြောင်း နီးစပ်သူ များထံမှ သိရသည်။

ဦးဝင်းမြင့်အောင်သည် ယောက်ဖဖြစ်သူနှင့် မုံရွာမြို့မှာ ထောင်ကျခံနေရသည့် ညီဖြစ်သူကို ထောင်ဝင်စာ သွား တွေ့စဉ် ဒီပဲယင်းမြို့နယ်၊ မူကမ်းဘက်မှာ PDF တချို့က လွန်ခဲ့သည့် နှစ်ပတ်လောက်က ဖမ်းဆီးသွားသည်။

ထို့နောက် တစ်ပတ်လောက်အကြာမှာ ဦးဝင်းမြင့်အောင်နှင့်အတူ ဖမ်းခံရသည့် ယောက်ဖဖြစ်သူ ပြန်လွတ်လာ သော်လည်း ဦးဝင်းမြင့်အောင်မှာ ယခုအချိန်ထိ မလွတ်လာသေးကြောင်း သိရသည်။

ဦးဖြိုးမင်းသိန်း၊ ဒေါ်စန္ဒာမင်း၊ ဦးကြည်တိုး၊ ဦးဝင်းမြင့်အောင်တို့ကို ထုတ်ပယ်ကြောင်း NLD CWC ထုတ်ပြန်ချက်

ဦးဝင်းမြင့်အောင် ဖမ်းဆီးခံရခြင်းနှင့်ပတ်သက်ပြီး နီးစပ်သူများက နိုင်ငံတကာ သံရုံးများကို သွားရောက်၍ အကြောင်းကြားထားသလို ပြန်လည်လွတ်မြောက်လာရေး ကူညီပေးရန်လည်း အကူအညီတောင်းထားကြောင်း သိရသည်။

ဦးဝင်းမြင့်အောင်သည် ဒီပဲယင်းမြို့နယ်၊ ပြည်သူ့လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်ဟောင်းဖြစ်ပြီး အမျိုးသားဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်(NLD) ဗဟိုကော်မတီဝင်လည်းဖြစ်သည်။

သို့သော်လည်း မြန်မာ့တပ်မတော် ဖြုတ်ချရေး ကြိုးပမ်းနေသည့် တော်လှန်ရေးအင်အားစုများနှင့် ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည့် အဝေးရောက် NLD ပါတီဝင်များဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည့် NLD ဗဟိုအလုပ်ကော်မတီ (CWC)က ဦးဝင်းမြင့်အောင် (ဗဟိုကော်မတီဝင်)၊ ဦးဖြိုးမင်းသိန်း(ဗဟိုအလုပ်အမှုဆောင်ကော်မတီဝင်)၊ဦးကြည် တိုး (ဗဟိုကော်မတီဝင်)၊ ဒေါ်စန္ဒာမင်း (ဗဟိုကော်မတီဝင်)တို့ကို နစက၏ အသုံးချမှုကိုခံ၍ ကိုယ်ကျိုးရှာဖွေ သည်ဟုဆိုကာ ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၃ ရက်နေ့တွင် NLD ပါတီကနေ ထုတ်ပယ်လိုက်ကြောင်း ကြေညာထား သည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂၃

ဘုံရန်သူများကို တိုက်ခိုက်နေချိန်တွင် ရက္ခိုင့်တပ်တော် (ULA/AA) နှင့် ချင်းလက်နက်ကိုင် တပ်ဖွဲ့များအကြား တစ်ဖက်နှင့်တစ်ဖက် ပဋိပက္ခမဖြစ်ရန် လိုအပ်ကြောင်း ရခိုင်နိုင်ငံရေးသမား ဦးဖေသန်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

လက်ရှိကာလမှာ စစ်ရေးကာလဖြစ်ကြောင်း၊ ရခိုင်တပ်နှင့် ချင်းတပ်များအကြား လက်တွဲ‌ဆောင်ရွက်ရမည့် အချိန်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ဦးဖေသန်းက “ဒါကို ဖြေရှင်းစရာ မဟုတ်ဘူးလို့ မြင်တယ်၊ ဒီအချိန်မှာ စစ်ရေးကာလလေ၊ သူတို့ ပလက်ဝနယ် ကို ULA/AA က အပိုင်သိမ်းသွားမှာတို့နော် တချိန်ချိန်ထဲမှာ ရခိုင်ပြည်ထဲကို ပလက်ဝကို ဆွဲသွင်းမှာတို့ အဲဒီအချိန် အခါမျိုးမှာ ULA/AA က အဲဒီလို လုပ်လာတဲ့ အခါမျိုးတော့ သူတို့ဖက်က ဒီမေးခွန်းကို မေးသင့်တာပေါ့၊ အခုချိန်မှာ ဘုံရန်သူကို တိုက်ပွဲဝင်နေတဲ့ ကာလမျိုးမှာ ဘယ်ဒေသမှာမဆို တစ်ယောက်ကိုတစ်ယောက် ပြဿနာရှာဖို့ထက် ပိုပြီးတော့တောင်မှ လက်တွဲပြီး ဆောင်ရွက်သင့်တဲ့ အချိန်အခါမျိုးပေါ့၊ ဒီရဲ့အကျိုးဆက်က ချင်းပြည်နယ်ဖက်က ပလက်ဝနယ်ကို ရခိုင်ကို ထုတ်သွားမယ်၊ ဖဲ့ထုတ်ယူသွားမယ်ဆိုတဲ့ ခံစားချက်မျိုး မထားသင့်တဲ့ အချိန်ဖြစ်တယ်၊ အဲဒီလို ဖြစ်လာမယ်ဆိုရင်တော့ တချိန်ချိန်မှာ အဲဒီလို စိုးရိမ်ကြောင်းကြမှုတွေရှိရင်တော့ ဖြေရှင်းရမယ့် ကိစ္စတွေ ဖြစ်တယ်၊ အခုနေမှာတော့ ရခိုင်ကပဲ ချင်းပြည်နယ် ချင်းတပ်တွေနေနေ၊ ချင်းပြည်နယ်မှာပဲ ရခိုင်တပ်တွေနေနေ ဘာပြဿနာမှ မဟုတ်ဘူး။ အဓိကတော့ တစ်ဖက်နဲ့ တစ်ဖက် ပဋိပက္ခမဖြစ်ဖို့ပဲ လိုတယ်လို့ မြင်ပါတယ်” ဟု  ပြောသည်။

ပလက်ဝမြို့ကို တွေ့ရစဉ်

ချင်းပြည်နယ်၊ ပလက်ဝမြို့နယ်သည် စစ်ရေးအရ ULA/AA အတွက် အရေးပါသောကြောင့် ခြေကုတ်ယူထားခြင်း ဖြစ်ကြောင်း၊ ယခင် ULA/AA စတင်လှုပ်ရှားစဉ်ကတည်းက တည်ရှိခဲ့ကြောင်း ၎င်းက‌ ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် တပ်မတော်နှင့် ချင်းလက်နက်ကိုင် တပ်ဖွဲ့များအကြား တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားနေသည်ကို အခွင့်ကောင်းယူ ကာ ချင်းပြည်နယ် အလယ်ပိုင်းသို့ ULA/AA တပ်ဖွဲ့များ ခြေကုတ်ယူလာကြောင်း ပြောဆိုမှုများလည်း ရှိနေသည်။

အဆိုပါ ပြောဆိုမှုနှင့် ပတ်သက်၍ CNI အနေဖြင့် သီးခြား အတည်မပြုနိုင်သေးပေ။

အာရကန်ပြည် မထူထောင်ခင် ယာယီအနေဖြင့် ခြေကုတ်ယူထားခြင်းဖြစ်သည်ဟု ULA/AA ခေါင်းဆောင်များမှ ပြောကြားထားကြောင်း၊ ၎င်းကိစ္စအတွက် ပြဿနာမရှိကြောင်း ပလက်ဝမြို့နယ်မှ ချင်းတိုင်းရင်းသားတစ်ဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “အဲဒီလိုဖြစ်ရင် လွယ်လွယ်လေးပါ၊ လွယ်လွယ်လေးပဲလေ၊ သူက အစကပြောတယ်လေ၊ ချင်းပြည်နယ်ကို သူတို့ ရခိုင်ပြည်နယ် မတည်ထောင်ခင် အာရကန်ပြည်နယ် မတည်ထောင်ခင် ခဏလေးပဲ ခြေကုတ်ယူတယ်လို့ သူပြောတယ်လေ၊ ခြေကုတ်ယူတယ်ဆိုတော့ ခြေကုတ်သဘောမျိုးပဲ ထားလိုက်ပေါ့၊ သူတို့က အာရကန် တည်ထောင်တဲ့ အချိန်မှာ ကျနော်တို့က ဒီကနေ တပ်တွေ ပြန်ဆုတ်ခွာတယ်ဆိုရင် ပြီးသွားပြီလေ၊ ဘာမှ ထူးထူး ထွေထွေ မရှိပါဘူး” ဟု ပြောသည်။

 ပလက်ဝမြို့နယ်အတွင်းက ကုလားတန်မြစ်ကြောင်းကိုတွေ့ရစဉ်

လက်ရှိ ပလက်ဝမြို့နယ်တွင် ချင်းလက်နက်ကိုင် တပ်ဖွဲ့များမရှိကြောင်း၊ မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် ရက္ခိုင့်တပ်တော် (ULA/AA) တို့ ထိန်းချုပ်နယ်မြေသာရှိကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ရက္ခိုင့်တပ်တော် (ULA/AA) ကို ၂၀၀၉ ခုနှစ်၊ ဧပြီလအတွင်းက စတင်ဖွဲ့စည်းခဲ့ပြီး တော်လှန်ရေး စတင်စဉ်ချိန် ချင်းပြည်နယ် ပလက်ဝမြို့နယ်ကို ခြေကုတ်ယူပြီး ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်း စတင်ထိုးဖောက် ဝင်ရောက်ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် ULA/AA နှင့် တပ်မတော်တို့  ၂ နှစ်နီးပါး ရပ်နားထားသည့် တိုက်ပွဲမှာ ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လအတွင်းက တကျော့ပြန် ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။

ထို့နောက် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် AA တို့သည် ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းရှိ ဒေသခံလူထု၏ ဆုံးရှုံးနစ်နာမှုကို ထောက် ထား၍ နှစ်ဖက် အဖွဲ့အစည်းကြား နားလည်မှုယူကာ ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ ၂၆ ရက်က စတင်ပြီး တိုက်ပွဲများ ရပ်စဲကြောင်း သဘောတူညီမှု ယူခဲ့ကြသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂၂

ထိုင်း - မြန်မာနယ်စပ်တွင် ရှိနေသော “ဝ”ပြည်သွေးစည်းညီညွတ်ရေးတပ်မတော် (UWSA)၏ တပ်စခန်း ၅ ခု ဆုတ်ခွာပေးရန် ထိုင်းဘက်က တောင်းဆိုခဲ့သော်လည်း နှစ်ဖက်စစ်ရေး ဖြစ်လာစရာမရှိဘူးဟု နိုင်ငံရေးလေ့လာ သုံးသပ်သူများက ပြောသည်။

ပြီးခဲ့တဲ့ရက်ပိုင်းက တာချီလိတ်မြို့မှာ ကျင်းပခဲ့သည့် မြန်မာ-ထိုင်း နယ်စပ်ကော်မတီ မြို့နယ်အဆင့် အစည်း အဝေးမှာ ထိုင်းဘက်က မြန်မာအာဏာပိုင်များထံ တောင်းဆိုခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

အဆိုပါ တောင်းဆိုချက်ကို UWSA ဘက်ကလည်း လက်ခံမှာ မဟုတ်ကြောင်း ပြောကြားထားသည်။

UWSA စခန်း တည်နေရာများမှာ မြန်မာအစိုးရနှင့် သဘောတူညီမှုယူ၍ နေရာချထားသည့်အတွက် ထိုင်းက တောင်းဆို၍ ရမည်မဟုတ်ကြောင်း မြန်မာ့နိုင်ငံရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးသန်းစိုးနိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “အစဉ်အလာအရ ပြောရလို့ရှိရင် ထိုင်းနိုင်ငံဘက်က ‌တောင်းဆိုခွင့် မရှိပါဘူး။ ဒီစစ်တပ်ဖက် စကစ ဘက် ကလည်း အဲဒီလို တောင်းဆိုလည်း ရမှာမဟုတ်ပါဘူး။ သူက အဲဒီနေရာတွေကို အရင်တုန်းက ခွန်ဆာရဲ့ ဘိန်းချက် စခန်းနဲ့ ဘိန်းအရောင်းအဝယ်လုပ်တဲ့ နေရာတွေ ရွှေတြိဂံရဲ့ အသည်းနှလုံးပေါ့ဗျာ၊ အဲဒီနေရာတွေကို တပ်မတော်နဲ့ ပေါင်းပြီးတော့ စစ်ဆင်ရေး လုပ်ခဲ့တယ်၊ တပ်မတော်နဲ့ ပေါင်းလုပ်ခဲ့တဲ့အတွက် ဗိုလ်ခင်ညွန့်တို့က UWSA ကို အဲဒီ ဒေသလွှဲပေး၊ ဒါကြောင့် အဲဒီနေရာတွေက ကျနော်တို့ UWSA က အုပ်စိုးပြီးတော့ ဘိန်းစိုက်ပျိုးရေးတွေ၊ ဘိန်းချက် စခန်းတွေ အကြီးအကျယ် လုပ်နေခဲ့တာ၊ ထိုင်းပိုင်နက်လည်း မဟုတ်ဘဲနဲ့ မြန်မာပိုက်နက်ထဲမှာ ရှိနေတဲ့ဟာကို နောက်ပြီးတော့ မြန်မာအစိုးရက သဘောတူပြီးတော့ နေရာချထားပေးတဲ့ ကိစ္စကို ထိုင်းကတောင်းဆိုလို့ မရဘူး ထင်ပါတယ်။ ဒီကိစ္စကနေ စစ်ရေးအရ ပဋိပက္ခတွေ ဖြစ်လာနိုင်စရာ အနေအထားလည်း မရှိပါဘူး။ ဒါကတော့ ကျနော့်အမြင် ဖြစ်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ တတိယက မြန်မာ-ထိုင်း ဆွေးနွေးပွဲကိုတွေ့ရစဉ်

UWSA စခန်း ၅ ခု ဆုတ်ခွာခိုင်းမှုနှင့် တိုက်ပွဲ ဖြစ်လာစရာ မရှိကြောင်း၊ UWSA ၏ အနောက်မှာ တရုတ်ရှိနေ ကြောင်း ရခိုင်နိုင်ငံရေးသမား ဦးဖေသန်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ဒါကတော့ စစ်ကောင်စီဘက်က အမြဲတမ်း သွေးတိုးစမ်းတယ်ဗျ၊ ဆုတ်ပေးဖို့၊ အင်အား မရှိရင်တော့ သူတို့ တိုက်တာပေါ့၊ “ဝ”ကတော့ သိတဲ့အတိုင်းပဲလေ၊ သူ့အင်အားနဲ့သူ ရပ်တည်နေတဲ့ အဖွဲ့အစည်းဖြစ်တယ်၊ လွတ်မြောက်နယ်မြေ တစ်ခုဖြစ်နေပြီ။ အဲဒီလိုသွားပြီးတော့ အမိန့်ပေးပြီးတော့ သူတို့က လက်မခံဘူး။ အဲဒီလို လက်မခံလို့ သူတို့ဘက်က တိုက်မယ်ဆိုတာလည်း မဖြစ်နိုင်ဘူး။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ “ဝ”ကို သူတို့က စစ်ရေးအရ မယှဉ်ပြိုင်နိုင်သူတို့က မယှဉ်ပြိုင်လိုတဲ့ ဆန္ဒတွေရှိတာပေါ့နော်၊ ယှဉ်ပြိုင်ရင်လည်းပဲ သူ့အနေနဲ့ တော်တော့ကို တာဝန်တစ်ခု ကြီးကျယ်သွားမယ်၊ နောက်ပြီးတော့ တရုတ်နဲ့လည်း ထိပ်တိုက်တွေ့ကောင်း တွေ့နိုင်တယ်၊ အဲဒီလို “ဝ”ကို သူမတိုက်တာလည်း ဖြစ်တာပေါ့၊ အဲဒီအချိန်မှာ စခန်း ၅ ခုလောက်နဲ့ သူသွားပြီး တိုက်မယ်ဆိုတာတော့ မဖြစ်နိုင်ဘူး ထင်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

မိမိတို့၏ တပ်စခန်းများမှာ မြန်မာနယ်နိမိတ်အတွင်းမှာသာ တည်ရှိနေကြောင်း၊ ထိုင်းအနေဖြင့် ဖိအားပေးစရာ မလိုသလို တပ်မတော်ဘက်ကလည်း တောင်းဆိုစရာမရှိကြောင်း UWSA ၏ တောင်ပိုင်းဆက်ဆံရေးရုံး တာဝန်ခံ က ပြောကြားထားသည်ဟု Wa Channel တွင် ဖော်ပြထားသည်။ 

နိုင်ငံတစ်ခုနှင့် တစ်ခုအကြား နယ်စပ်ပြဿနာများ ရှိနေမှာဖြစ်ကြောင်း၊ အဆိုပါ ပြဿနာများကို ဖြေရှင်းရန် လည်း ခက်ခဲကြောင်း မြန်မာ့နိုင်ငံရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ဒေါက်တာအောင်မျိုးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြော သည်။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်နဲ့ UWSA ဒုဥက္ကဋ္ဌ ဦးလော့ယာကုကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းက “နယ်နိမိတ်ပြဿနာကိုက ကျနော်တို့နဲ့ ထိုင်းနဲ့ကြားထဲမှာ အပီအပြင် ရှင်းမရမှာကိုက ရှိတဲ့အခါကြတော့ သူက နယ်နိမိတ်မျဉ်းပေါ်မှာ လာနေပါတယ်တို့ ဘာတို့ဆိုတာက ပြောဖို့ခက်နေတယ်၊ တချို့ကကြတော့ နယ်နိမိတ်မျဉ်းပေါ် ဟုတ်ချင်မှ ဟုတ်မယ်၊ နယ်နိမိတ် ရေဝင်ကျောရဲ့ ဟိုဖက်ဖြစ်ချင်လည်း ဖြစ်နေမှာပေါ့နော်၊ ရေဝင်ကျော ကုန်းတန်းရဲ့ ဒီဖက်ဖြစ်ချင်ဖြစ်နေမယ်၊ နယ်နိမိတ်ကို ခွပြီးတော့ ထိုင်းမြေထဲ သူကတော့ ယူထားပုံ မပေါ်ဘူး။ တချို့ နှစ်နိုင်ငံ တပ်စခန်းတွေတောင်မှ ဟိုဖက်ဒီဖက် ခြံစည်းရိုးလေးပဲ ခြားတဲ့ ပုံစံမျိုးလေးတွေလည်း ရှိတာကိုး။ “ဝ”ထဲမှာ အဲဒီပြဿနာတွေ အများကြီးရှိနေတယ်၊ “ဝ”ကလည်း တရုတ်ရဲ့ ကျောထောက် နောက်ခံ ဖြစ်နေတယ်၊ ထိုင်းနိုင်ငံကလည်း ဘာပဲပြောပြော အမေရိကန်ရဲ့ ဩဇာလွမ်းမိုးမှုက ရှိနေတဲ့အခါကြတော့ ဒီပြဿနာလေးတွေက ဒါကတော့ ရှိနေမှာ ဖြစ်ပါတယ်၊ ဒါက ရှင်းလို့လည်း မရပါဘူး” ဟု ပြောသည်။

ထိုင်းက နောက်ဆုတ်ခိုင်းသည့် နေရာများမှာ UWSA ၏ အမှတ် ၁၇၁ စစ်ဒေသ တောင်ပိုင်းအနေဖြင့် ၁၉၉၁ ခုနှစ် ကတည်းက ရောက်ရှိ ခြေကုတ်ယူထားသော နေရာဖြစ်ကြောင်း၊ တပ်မဟာ ၂၄၈၊ ၅၁၈၊ ၇၇၂၊ ၇၇၅၊ ၇၇၈ တို့ဖြင့် ထိုင်းနယ်စပ်တွင် စခန်းချ နေရာယူထားကြောင်း သိရသည်။ 

၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံ ဥပဒေအရ ရှမ်းပြည်နယ်ရှိ ဟိုပန်၊ မိုင်းမော၊ ပန်ဝိုင်၊ နားဖန်း၊ မက်မန်းနှင့် ပန်ခမ်း (ပန်ဆန်း) မြို့နယ် ခြောက်ခုအား ခရိုင်နှစ်ခုဖွဲ့ကာ “ဝ” ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရတိုင်းအဖြစ် သတ်မှတ် ပေးထား သည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂၁

ထိုင်းနိုင်ငံတွင် တောင်ပေါ်သားကဒ် (ခေါ်) ဆယ်နှစ်ခံကဒ်အား လာဘ်ထိုးပြုလုပ်ထားသည့် မြန်မာနိုင်ငံသား ၇၀၀ ကျော်၏ ကဒ်များ ဖျက်သိမ်းခံရနိုင်ခြေရှိကြောင်း မြန်မာရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားအရေး ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေသူ များက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

မြန်မာ-ထိုင်းနယ်စပ် တာ့ခ်ခရိုင်၊ မဲဆောက်မြို့ စည်ပင်သာယာရေးရုံးတွင် အလုံးအရင်းဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံသားများ အား ဆယ်နှစ်ခံကဒ် ထုတ်ပေးနေသည့် သတင်းများ ပေါက်ကြားခဲ့သဖြင့် ထိုင်းအာဏာပိုင်များက ဝင်ရောက် စစ်ဆေးမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

ထိုသို့ စစ်ဆေးရာတွင် မြန်မာနိုင်ငံသား ၇၀၀ ကျော်ထံမှ အခကြေးငွေများ(ဘတ်သန်းချီ)စွာယူ၍ ဆယ်နှစ်ခံကဒ် ထုတ်ပေးခဲ့သည့် ထိုင်းဝန်ထမ်း ၃ ဦးအား အလုပ်နေရာ ရွှေ့ပြောင်းခြင်းဖြင့် အပြစ်ပေးခဲ့ကြောင်း ထိုင်းသတင်းများ က ဖော်ပြထားသည်။

ထို့ကြောင့် လာဘ်ထိုး၍ ဆယ်နှစ်ခံကဒ် ပြုလုပ်ခဲ့သည့် မြန်မာနိုင်ငံသား ၇၀၀ ကျော်အား ထိုင်းဘက်မှ အရေးယူ ဆောင်ရွက်မှုများလည်း ရှိလာနိုင်ကြောင်း FED မှ အလုပ်သမားတာဝန်ခံ ဦးမင်းဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြော သည်။

၎င်းက “အဲဒါကတော့ ဘယ်လိုလာမလဲ ပြောလို့မရဘူး။ ဒီနေရာမှာက နှစ်မျိုးရှိမှာပေါ့။ တစ်မျိုးကကြတော့ သူတို့ တွေဟာ သက်သေအနေနဲ့ ပါသွားတယ်ဆိုရင် တစ်မျိုးဖြစ်မယ်။ ဒါမှမဟုတ်ရင် ကဒ်ပြားက ဒါက အတုလို့ ပြောလို့ မရဘူး။ 

ထိုင်းအာဏာပိုင်ကိုတွေ့ရစဉ်

ဘာလို့ဆို သူတို့မြို့နယ်ထွေအုပ်ရုံးကနေ တရားဝင် အထောက်အထား နံပါတ်နဲ့ ရက်စွဲတွေ ဘာတွေနဲ့ ထုတ်ထားတာလေ။ ကဒ်ပြားက အတုမဟုတ်ဘူး။ ကဒ်ပြား အတုကြောင့်ဆိုပြီးတော့ ကျနော်တို့ အလုပ်သမား တွေ၊ ကဒ်ပြား ကိုင်ဆောင်တဲ့ လူတွေကို တရားစွဲလို့မရဘူး။ တရားစွဲလို့ရမှာက ဘာရမလဲဆိုတော့ ဒီဟာကိုလုပ် တာ အရည်အသွေးမမီဘူးပေါ့။ ပြောရမယ်ဆိုရင် တကယ် နှစ်ဘယ်လောက်ကြာကြာ ရောက်နေတဲ့လူတွေ မဟုတ်ဘဲနဲ့ ဆိုပြီးတော့ပေါ့။ ဒါမှမဟုတ်လည်း အစားထိုးတဲ့ဟာပေါ့။ တစ်ယောက်နဲ့တစ်ယောက် သူတို့ဝင်လာတဲ့ အိမ်ထောင်စုစာရင်းနဲ့ နေရာတွေအပေါ် မူတည်မှာပဲ။ အဲဒီမှာရှိတဲ့ ဆင့်ပွားဆိုရင် သူကြီးတွေ ဘာတွေပေါ့ အိမ်ထောင်စု နာမည်ခံထားတဲ့သူတွေ၊ အဲဒီလူတွေကို အကုန်လုံးစစ်မှာပေါ့။ စစ်ပြီးတော့မှ အဲဒီရလဒ်အပေါ် မူတည်ပြီး တရားစွဲတာလား ဘာလား အဲဒီလိုလုပ်လို့ရမှာ။ တရားစွဲတဲ့အဆင့်တော့ လုပ်လို့မရဘူး။ အဓိကက တော့ ကျနော်တို့ဘက်က ဘာဆုံးရှုံးလဲ။ အဲဒီကဒ်တွေကို သူတို့ပြောပုံအရဆိုရင် ၇၀၀ ဝန်းကျင်လောက် ရှိတဲ့ သုံးလအတွင်းက ဟာတွေကို သူတို့က Cancel လုပ်ပစ်လိုက်ရင် ဒီလူတွေက ပိုက်ဆံကုန်ထားရတယ်လေ။ အဲဒါနာတာပေါ့ မဟုတ်ဘူးလား။ အဲဒါပဲ အဓိကကတော့” ဟု ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံသား တချို့သည် ထိုကဒ်အား ငွေကြေး တတ်နိုင်သောကြောင့် ပြုလုပ်ကြခြင်း မဟုတ်သော်လည်း ကဒ် ဖျက်သိမ်းခံရပါက အထောက်အထားမဲ့ အဖြစ်သို့ ရောက်ရှိပြီး ရိုက်ခတ်မှုများ ရှိလာနိုင်ကြောင်း မြန်မာရွှေ့ပြောင်း လုပ်သားအရေး ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေသူများက ပြောသည်။

အဆိုပါ မြန်မာနိုင်ငံသား ၇၀၀ ကျော်သည် ၁၀ နှစ်ခံကဒ် အထောက်အထား တစ်ခုရှိရန်အတွက် ဘတ် တစ်သိန်း ဝန်းကျင်အထိ ပေးထားရခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ ထိုင်းသတင်းများ၏ ဖော်ပြချက်အရ မဲဆောက်(မြို့) စည်ပင်ရုံးမှ ကဒ် ထုတ်ပေးသူ ထိုင်းအစိုးရဝန်ထမ်းများမှာ ဘတ်သန်းပေါင်း ၂၀ ကျော်၊ ၃၀ ခန့် ရရှိခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

ထို့အပြင် ၁၀ နှစ်ခံကဒ် ရရှိသွားသည့် မြန်မာနိုင်ငံသား ၇၀၀ ကျော်ထဲတွင် နိုင်ငံရေး အခြေအနေများကြောင့် မဲဆောက်ဘက်ခြမ်းသို့ တိမ်းရှောင်နေသူများအပြင် သာမန်လူများလည်း ပါဝင်ကြောင်း ထိုင်းသတင်းများက ရေးသား ဖော်ပြထားကြသည်။

ထိုင်းလူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးဌာနကိုတွေ့ရစဉ်

ရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားအရေး ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေသူ ကိုသားကြီးက “ဖျက်သိမ်းလိုက်မယ်ဆိုရင် မြန်မာ တွေပေးထားတဲ့ ဘတ် သန်းနှစ်ဆယ်ကျော်က ဘယ်လိုလုပ်မတုန်း။ ဘယ်သူ ပြန်ပေးမတုန်း။ ကွန်ပျူတာ ထဲမှာ သူတို့ လုံးဝကို ဖျက်သိမ်းလိုက်မယ်လေ။ ဒီကဒ် အလွတ်ကြီးက ဘာမှလုပ်လို့ မရဘူးလေ။ လူ ၇၀၀ ကျော် ထုတ် ပေး လိုက်တာကို ဝန်ခံပါတယ်တဲ့ လူကြီးက ပြန်ပြောတယ်။ ဒါပေမယ့် ဆက်ပြီးတော့ လုပ်လို့မရအောင် တား လိုက်ပြီဆိုတော့ ဒီပိုက်ဆံ သန်း နှစ်ဆယ်ကျော်လေ။ သိန်း နှစ်ဆယ် မဟုတ်ဘူး သန်းနှစ်ဆယ်ကျော်။ ဒါအခု သူ့နိုင်ငံသား အချင်းချင်းတိုင်လို့ ဒါဖမ်းတာပေါ့။ သန်းနှစ်ဆယ်ကျော်လေ နှမြောစရာ ကြီးလေ။ ကိုယ်တွေက တော့ ကိုယ့်နိုင်ငံသားတွေ မလုပ်နဲ့ ဒါကတော့ မလုပ်သင့်ဘူး။ ဘတ်လုပ်ပေါ့။ ဘတ်လုပ်လိုက်လေ။ အဲဒီ ဆယ်နှစ် ခံ ကဒ်ပြားထဲမှာ ဘာရေးထားတယ်မှတ်လဲ နိုင်ငံမရှိတဲ့ လူမျိုးတဲ့။ ထိုင်းလို ရေးထားတာကတော့ နိုင်ငံ မရှိဘူး၊ နေရာ အတည်တကျမရှိတဲ့ လူလို့ ပြောတာလေ” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ယခု မြန်မာနိုင်ငံသား ၇၀၀ ကျော် ကိစ္စနှင့်ပတ်သက်၍ ၁၀ နှစ်ခံကဒ် လုပ်ပေးရန် ဆောင်ရွက်ပေးသူ၏ အိမ်ထောင်စု စာရင်းအား စစ်ဆေးရာမှာတော့ ထိုသူ၏ အိမ်ထောင်စုစာရင်းထဲတွင် ကဒ်လုပ်သူ အယောက် တစ်ရာနီးပါး ထည့်သွင်းထားကြောင်း သိရသည်။

ထို့နောက် တောင်ပေါ်သားကဒ် (ခေါ်) ၁၀ နှစ်ခံကဒ် ပြုလုပ်ရာတွင် သတ်မှတ်ထားသည့် စံနှုန်းများ ရှိသော်လည်း ယခုကဲ့သို့ လာဘ်ထိုး၍ တစ်စတစ်စ ပြုလုပ်နေကြခြင်း ဖြစ်ကြောင်း၊ ယခုစစ်ဆေး ရမိသွားခြင်းသည် လူဦးရေ ပမာဏ များပြားကာ ထိုင်းလူမျိုးများနှင့် ဌာနဆိုင်ရာ လူအချို့တို့မှ သိရှိသဖြင့် တိုင်ကြားလိုက်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂၁ 

လာမည့် ၂၀၂၄ ခုနှစ်မှ စတင်ကာ တအာင်းဒေသအတွင်း တအာင်းမြေတက္ကသိုလ်ကို ဖွင့်လှစ်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း တအာင်းအမျိုးသားပညာရေးကော်မတီ (TNEC) က ဇွန်လ ၂၀ ရက်မှာ ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

လက်ရှိ ပြည်တွင်းမှာ ဖြစ်ပေါ်နေသော နိုင်ငံရေး အခြေအနေများအရ CDM ပြုလုပ်ထားသော တအာင်းဒေသတွင်း ကျောင်းသူ/သားများအနေဖြင့် တက္ကသိုလ်ပညာရပ်များကို ဆက်လက် သင်ယူနိုင်ရန် ဖွင့်လှစ်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။

တအာင်းဒေသ၏ အဆင့်မြင့်ပညာရေးကို ခေတ်နှင့်အညီ ပြောင်းလဲတိုးတက် မြှင့်တင်နိုင်ရန်နှင့် ကျောင်းသူ/သား တိုင်းအတွက် လက်လှမ်းမှီနိုင်သော အရည်အသွေးပြည့် အဆင့်မြင့် ပညာရေးစနစ် ပေါ်ထွန်းလာစေရန် ဉီးတည် ကြောင်း ပြောသည်။

ပြီးခဲ့သည့် နှစ်များက ကိုဗစ်ကပ်‌ရောဂါနှင့် နိုင်ငံ‌ရေး အပြောင်းအလဲများကြောင့် လူငယ်များ ပညာရေးမှာ နောက်ကျခဲ့ရကြောင်း၊ ယခုကဲ့သို့ ဖွင့်လှစ်ခြင်းကို ကြိုဆိုကြောင်း တအာင်းနိုင်ငံရေးသမား မိုင်းအုဏ်းခိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ဒါကတော့ ပညာရေးပိုင်းကို မြှင့်တင်အားပေးတယ်ဆိုတော့ ကျနော်တို့ကတော့ ဒါကတော့ ကြိုဆိုရမှာ ပေါ့ဗျာ၊ ဒီပညာရေးပိုင်းကို မြှင့်တင်ပေးတယ်၊ အားပေးတယ်၊ နောက်တစ်ခါ လူငယ်တွေကို ပညာရေးမှာ ဆက်ပြီး မှ လေ့လာဆည်းပူးနိုင်အောင် ဆောင်ရွက်ပေးတယ်ဆိုတာ အများကြီး ဝမ်းသာပါတယ်။ လူငယ်တွေ အတွက် တော့ အများကြီး ပညာရေးအပိုင်းမှာတော့ ထိခိုက်နစ်နာသွားတာပေါ့ဗျာ၊ ဒီကိုဗစ် ကာလမှာရော၊ နိုင်ငံ‌ရေး အပြောင်းအလဲမှာရော ပညာရေးမှာ တော်‌တော်လေးကို ခါးပြတ်သွားတာပေါ့ဗျာ၊ အခုလို ပညာရေး တစ်ပိုင်းတစ်စ နဲ့ သွားနေရတဲ့ လူငယ်တွေ အများကြီးရှိနေတာ၊ ပညာရေးကို ပြန်ပြီး အားပေးမြှင့်တင် ပေးတယ်ဆိုတော့ ဒါတော့ ကြိုဆိုရမှာပေါ့ဗျာ” ဟု ပြောသည်။

TNEC စာသင်သားများကိုတွေ့ရစဉ်

တအာင်းမြေတက္ကသိုလ်ကို အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) ၏ ပညာရေးဝန်ကြီးဌာနမှ ကြီးမှူးကျင်းပခဲ့သော အခြေခံပညာ ပြီးမြောက်ကြောင်း စစ်ဆေးအကဲဖြတ် စာမေးပွဲ (BECA) - ၂၀၂၃ ကို ဖြေဆိုအောင်မြင်ပြီးသူများနှင့် ၂၀၂၁ ခုနှစ် မြန်မာ့တပ်မတော် အာဏာယူခဲ့သည့်အချိန် မတိုင်မီတွင် အခြေခံပညာ ပြီးမြောက်သူများကို ရည်ရွယ် ၍ ပထမနှစ်သင်တန်းအား ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလတွင် စတင်လက်ခံမည်ဖြစ်ကြောင်း TNEC ၏ ထုတ်ပြန်ချက် တွင် ဖော်ပြထားသည်။

သင်ကြားပို့ချမည့် ဘာသာရပ်များ ဝိဇ္ဇာဘာသာရပ်များ၊ သိပ္ပံဘာသာရပ်၊ နိုင်ငံရေးသိပ္ပံနှင့် စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေး ဘာသာရပ်များကို သင်ကြားသွားမည်ဖြစ်ပြီး ကုန်ကျစရိတ်ကို တက္ကသိုလ်ကျောင်းသူ/သားကိုယ်တိုင် တာဝန်ယူ ရမည်ဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။

ကိုဗစ်ကာလနှင့် နိုင်ငံရေး အခြေနေများကြောင့် တအာင်းဒေသ လူငယ်အများစု ပညာရေးကို စွန့်ခွာပြီး တရုတ် ပြည်သို့ ထွက်ခွာမှု များလာကြောင်း တက္ကသိုလ်ဖွင့်နိုင်ပါက တအာင်းလူငယ်များ တက်လှမ်းရှိလာမည် ဖြစ် ကြောင်း လားရှိုးမြို့နယ် တအာင်းရိုးရာစာပေယဉ်ကျေးမှု ဒုဥက္ကဋ္ဌ ဦးအိုက်ချာက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

တအာင်းပညာရေးသင် ဆရာ/ဆရာမများကိုတွေ့ရစဉ်

၎င်းက “လူငယ်‌လေးတွေက ဒီလိုမျိုး ကာလမှာ တချို့လည်း ကျောင်းမတက်နိုင်တာလည်း ရှိတယ်၊ ဒီလိုမျိုး တက္ကသိုလ်လေး ဖွင့်ထားနိုင်တယ်ဆိုတော့ တအာင်းလူငယ်လေးတွေအတွက်‌တော့ ပိုပြီးမှ တက်လမ်းရမယ်လို့ မြင်မိတယ်၊ လူငယ်တွေအတွက်လည်း ဒီအပေါ်မှာ စိတ်ဝင်တစားနဲ့ ပါဝင်ပြီးမှ တက်‌ရောက်ဖို့ရန်လည်း လိုအပ် တာပေါ့နော်၊ အဲဒီလိုမျိုး စိတ်ဝင်စားစွာနဲ့ တက်တက်ကြွကြွပေါ့၊ အဲဒီလိုမျိုးလေးတော့ ဖြစ်စေချင်တယ်ပေါ့နော်၊ ဒီလိုမျိုး ပညာရေးကာလမှာ လူငယ်တွေက ခပ်များများ ပညာရေး အခြေအနေ ဒီလိုမျိုး ဖြစ်နေတဲ့အချိန်မှာ အပြင် လောကရောက်သွားတဲ့ လူငယ်လေးတွေက ခပ်များများ ဖြစ်နေတယ်၊ အဲဒီအပိုင်းလေး မရောက်ပဲနဲ့ ပညာရေးကို ပြန်ပြီးတော့ ဦးစားပေးဖို့ကိုလည်း မှာကြားချင်တာပေါ့နော်” ဟု ပြောသည်။

တအာင်းမြေတက္ကသိုလ်ကို လာမည့် ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် ဖွင့်လှစ်သွားမည်ဖြစ်ပြီး တက္ကသိုလ် အောင်မြင်ပြီးမြောက် သူများအား ဒီဂရီဘွဲ့၊ ဒီပလိုမာ အောင်လက်မှတ် အသီးသီး ပေးအပ်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂၀

မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း ဖြစ်ပွားနေသည့် လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခကို ဖြေရှင်းရန် မြန်မာ့တပ်မတော်တွင် တာဝန်အရှိ ဆုံးဖြစ်ကြောင်း ပြည်သူ့ပါတီ(PP)ဥက္ကဋ္ဌ ဦးကိုကိုကြီးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

လက်ရှိ နိုင်ငံတော်အာဏာကို ရယူထားသည့် တပ်မတော်အနေဖြင့် နိုင်ငံရေးပြဿနာအား နိုင်ငံရေးနည်းလမ်းဖြင့် ဖြေရှင်းနိုင်သည်ဆိုသော အခြေအနေကို မြင်သာအောင်ပြသရန် လိုအပ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ဦးကိုကိုကြီးက “အဓိက-ကတော့လေ လက်ရှိ နိုင်ငံတော်အာဏာကို ရယူကျင့်သုံးနေတဲ့ အဖွဲ့ကတော့ ပြောရရင် တပ်မတော်ကတော့ တာဝန်အရှိဆုံးပဲပေါ့၊ သူက ဒီပြဿနာတွေရဲ့ အခြေခံက နိုင်ငံရေး ပြဿနာဖြစ်တယ်၊ ဒါကို နိုင်ငံရေးနည်းလမ်းနဲ့ လက်နက်မကိုင်ဘဲနဲ့ နိုင်ငံရေးနည်းလမ်းနဲ့ ဖြေရှင်းနိုင်မယ့် သိသာထင်ရှားတဲ့ ပြောင်းလဲ တိုးတက်မှုတွေ ဖြစ်မယ်ဆိုတာကို မြင်သာထင်သာအောင် ပြသနိုင်ဖို့ လိုတယ်လို့ မြင်တယ်။ အဲဒါမှာ ကျနော်တို့ အကုန်လုံးကို မဖြေရှင်းနိုင်ပေမယ့်လို့ ပြည်သူတွေကြားထဲမှာပါ လက်နက်ကိုင် လှုပ်ရှားမှုထက်စာရင် နိုင်ငံရေး အရ မျှော်လင့်ချက်ရှိတဲ့ အဖြေထွက်နိုင်မယ် ဆိုတာမျိုးကို ယုံကြည်လာအောင် လုပ်ဖို့ လိုတယ်လို့ မြင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့်မို့လို့ အဓိက-ကတော့ တပ်မတော်ရဲ့ နိုင်ငံရေးဆန္ဒ အဲဒါက အရေးကြီးတယ်၊ အကြမ်းဖက် လှုပ်ရှားမှု တွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ကတော့ ကျနော်တို့ ကိုယ်တိုင်လည်း နိုင်ငံရေးနည်းလမ်းကို ရွေးပြီးဖြစ်တဲ့ အတွက်ကြောင့် နိုင်ငံရေးပါတီတွေ နောက်တစ်ခါ လက်ရှိ နစကနဲ့ ထိတွေ့ဆွေးနွေးနေတဲ့ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့ အစည်းတွေ နောက် NCA မထိုးသေးတဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေ အဲဒီအဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့ နိုင်ငံရေး တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှု ကနေတဆင့် သိသာမြင်သာတဲ့ ပြောင်းလဲတိုးတက်မှုကို ပြသနိုင်ဖို့က အရေးကြီးတယ်၊ တဖြည်းဖြည်းနဲ့မှ အားလုံး ပါဝင်တဲ့ နိုင်ငံရေးဖြေရှင်းမှု ဖြစ်လာအောင် ကြိုးစားသင့်တယ်လို့ မြင်ပါတယ်” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဒီမိုကရေစီအရေးတောင်းဆိုနေကြစဉ်

ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့တွင် မြန်မာ့တပ်မ‌တော်က ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ဦးဆောင်သည့် NLD အစိုးရကို ၂၀၂၀ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ မဲစာရင်း အငြင်းပွားမှုအား မဖြေရှင်းဘဲ အစိုးရဖွဲ့စည်းရေး ကြိုးပမ်းသည်ဟုဆိုကာ ဖြုတ်ချ၍ နိုင်ငံတော်ကို အရေးပေါ် ကြေညာထားသည်။

ထို့နောက် တပ်မတော်အား ပြန်လည်ဖြုတ်ချနိုင်ရေး ဒီမိုကရေစီအင်အားစုများမှ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ် (PDF) ကို ဖွဲ့စည်းကာ နွေဦးတော်လှန်ရေးကို ဆင်နွှဲလျက်ရှိသည်။

လက်ရှိ မြန်မာ့နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်းကို ဖြေရှင်းနိုင်ရေးမှာ ပဋိပက္ခတွင် ပါဝင်နေသည့် အဖွဲ့အစည်းများ အားလုံး ပါဝင်သော တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုဖြစ်မှသာ ဖြေရှင်းနိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ် ဦးဆောင် အဖွဲ့(PPST)မှ ပြောခွင့်ရပုဂ္ဂိုလ် ဗိုလ်မှူးကြီးစောကျော်ညွန့်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “အရင်တုန်းက ကျနော်တို့ ကြုံခဲ့ဖူးတဲ့ နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်းတွေနဲ့ စာလိုက်လို့ရှိရင် ဒီတစ်ကြိမ်က တော့ အင်မတန်မှ ခက်ခဲ၊ နက်နဲကျယ်ပြန့်တဲ့ အခင်းအကျင်းတစ်ခုလို့ ပြောလို့ရတယ်၊ ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ် ဘယ်လိုပဲ ခက်ခက် ဘယ်လောက်ပဲ အကျပ်အတည်း ရှိနေပါစေ၊ ဘယ်လောက်ပဲ စိန်ခေါ်မှုတွေ ရှေ့မှာ ရှိနေပါစေ၊ ကျနော်တို့ နားလည်တာက ဒါနိုင်ငံရေးကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ အခက်အခဲတွေ၊ စိန်ခေါ်မှုတွေ ပြဿနာတွေလို့ အဲဒီလိုပဲ ခံယူ တယ်၊ နိုင်ငံရေးပြဿနာကို နိုင်ငံရေး တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခြင်းနည်းနဲ့ ဖြေရှင်းခြင်း နည်းကသာလျှင် နိုင်ငံတကာရဲ့ လက်ရှိ အခင်းအကျင်း အရသော်လည်းကောင်း အတွေ့အကြုံ ဖြတ်သန်းမှု အရသော်လည်းကောင်း ကျနော်တို့ ပြည်ထောင်စုအတွက် ထိခိုက်နစ်နာမှု အနည်းဆုံးနဲ့ ကျော်ဖြတ်နိုင်မယ့် နည်းလမ်းတစ်ခုလို့ ကျနော်တို့ နားလည် တဲ့ အတွက်ကြောင့်မို့လို့ ကျနော်တို့ အရင်တုန်းကလည်း သဘောတူခဲ့ပြီးသား အကုန်လုံးပါပဲ” ဟု ပြောသည်။

လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ တစ်ဖွဲ့ကိုတွေ့ရစဉ်

လက်ရှိ အနေအထားအရ အားလုံးပါဝင်သည့် နိုင်ငံရေး တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှု အခင်းအကျင်း ဖြစ်ပေါ်လာရန် အခက် အခဲများ ရှိနေကြောင်း သို့သော်လည်း ပြည်ထောင်စုအကျိုးကို ရှေ့ရှုပြီး အားလုံးဝိုင်းဝန်း လုပ်ဆောင်ကြရန် လိုအပ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီအတွင်း ပြောင်းလဲခဲ့သည့် နိုင်ငံရေး ပဋိပက္ခများကြောင့် နိုင်ငံတစ်ဝှမ်း လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခများ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ဖြစ်‌ပေါ်နေသည်။ ထိုလက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခကြောင့် တိုင်းပြည်၏ နိုင်ငံရေး၊ ငြိမ်းချမ်းရေး၊ စီးပွားရေး၊ ပညာရေး၊ ကျန်းမာရေး စသော ကဏ္ဍများမှာလည်း အဖက်ဖက်က ယိုယွင်းကျဆင်း လျက်ရှိနေသည်။

အဆိုပါ ကိစ္စရပ်များအား ဖြေရှင်းနိုင်ရေး ပြည်တွင်းရှိ အဖွဲ့အစည်းအချို့၊ နိုင်ငံရေးပါတီများ၊ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများ၊ နိုင်ငံတကာ အဖွဲ့အစည်းများက ဖြေရှင်းနိုင်ရေး ကြိုးပမ်းလျက်ရှိသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၁၉

ထိုင်းနိုင်ငံက ကမကထ ပြုလုပ်သည့် မြန်မာ့အရေး အလွတ်သဘော ဆွေးနွေးပွဲသို့ နစက၏ နိုင်ငံခြားရေးဝန် ကြီး ဦးသန်းဆွေ တက်ရောက် ဆွေးနွေးခဲ့သလို တရုတ်နှင့် အိန္ဒိယမှ ကိုယ်စားလှယ်များလည်း တက်ရောက်ခဲ့ ကြောင်း သိရသည်။

ထိုင်းနိုင်ငံ ဒုတိယဝန်ကြီးချုပ်နှင့် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဖြစ်သူ မစ္စတာ ဒွန်ပရာမွန်းဝီနိုင်း ဦးဆောင်၍ မြန်မာ့အရေး အလွတ်သဘော ဆွေးနွေးပွဲကို ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၁၉ ရက်နေ့က ထိုင်းနိုင်ငံ၊ ပတ္တရားမြို့၌ ကျင်းပခဲ့သည်။

အဆိုပါ ဆွေးနွေးပွဲသို့ နစက၏ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဦးသန်းဆွေ တက်ရောက်ခဲ့ပြီး အာဆီယံ၏ တူညီဆန္ဒ ၅ ချက် အကောင်အထည်ဖော်မှု၊ နိုင်ငံအတွင်း တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေး၊ ဒီမိုကရေစီ ပြန်လည်ထူထောင်ရေးကိစ္စ များကို နစက၏ ရှေ့လုပ်ငန်းစဉ် ၅ ရပ်နှင့်အညီ ဆောင်ရွက်နေမှုများအား ရှင်းလင်းပြောကြားခဲ့ကြောင်း၊ ထိုဆောင်ရွက် နေမှု များအပေါ် တက်ရောက်လာသည့် နိုင်ငံအသီးသီးမှ ကိုယ်စားလှယ်များက အပြန်အလှန် ဆွေးနွေးခဲ့သည်ဟု သတင်းထုတ်ပြန်လာခဲ့သည်။

ထိုင်းနိုင်ငံ ဒုတိယဝန်ကြီးချုပ်နှင့် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဖြစ်သူ မစ္စတာ ဒွန်ပရာမွန်းဝီနိုင်

မြန်မာ့အရေး ဆွေးနွေးပွဲသို့ တရုတ်၊ အိန္ဒိယ အပါအဝင် အာဆီယံ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများဖြစ်သည့် ဘရူနိုင်း၊ ကမ္ဘော ဒီးယား၊ လာအို၊ ဖိလစ်ပိုင်၊ ဗီယက်နမ်တို့မှ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများ၊ အထူးကိုယ်စားလှယ်၊ သံအမတ်ကြီးများ တက်ရောက်ခဲ့ကြကြောင်း သိရသည်။

ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ဦးဆောင်သည့် NLD အစိုးရသည် ၂၀၂၀ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ၌ မဲစာရင်း အငြင်းပွား မှုများ ရှိနေသည့်အပေါ် စစ်ဆေးပေးရန် မြန်မာ့တပ်မတော်၏ တောင်းဆိုမှုကို လျစ်လျူရှု၍ အစိုးရဖွဲ့စည်းရေး ကြိုးပမ်းခြင်းကြောင့် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်တွင် ဖြုတ်ချခံခဲ့ရသည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ်က မြန်မာနိုင်ငံကို ရောက်လာတဲ့ တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးနဲ့ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဦးသန်းဆွေကိုတွေ့ရစဉ်

ထို့နောက် မြန်မာနိုင်ငံအား အရေးအပေါ် အခြေအနေ ကြေညာကာ မြန်မာ့တပ်မတော်က နိုင်ငံတော်စီမံ အုပ်ချုပ် ရေးကောင်စီကို ဖွဲ့စည်း၍ အုပ်ချုပ်ရေး၊ တရားစီရင်ရေး၊ ဥပဒေပြုတို့ကို ဆောင်ရွက်နေသည်။

တခြားတစ်ဖက်မှာတော့ မြန်မာ့တပ်မတော်၏ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် အစိုးရအား ဖြုတ်ချခြင်းကို ဆန့်ကျင် ကန့်ကွက်မှုများနှင့်အတူ မြန်မာ့တပ်မတော်ကို ပြန်လည်ဖြုတ်ချနိုင်ရေး လက်နက်ကိုင် တော်လှန်ရေး ဆင်နွှဲနေ ကြသည်။

ထို့ကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းမှာ လူသေဆုံးမှုများနှင့် နေရပ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေး တိမ်းရှောင်နေကြရမှုများ ပေါ်ပေါက်နေသလို နေအိမ်များ မီးရှို့ဖျက်ဆီးခံနေရသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၁၉

မြောက်ဥက္ကလာပမြို့နယ် (ဈ)ရပ်ကွက်၊ မေဒါဝီလမ်းရှိ မြတ်မောင် စိန်ရွှေရတနာဆိုင်သို့ ဓားပြတိုက်ခဲ့သူများကို ဇွန်လ ၁၈ ရက်နေ့မှာပဲ ဖမ်းဆီးရမိခဲ့သည်ဟု နစက-က သတင်း ထုတ်ပြန်သွားသည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၁၈ ရက်နေ့ ညနေပိုင်းက မြောက်ဥက္ကလာပမြို့နယ်၊ (ဈ)ရပ်ကွက်၊ မေဒါဝီလမ်းရှိ မြတ်မောင် စိန်ရွှေရတနာဆိုင်ကို အမျိုးသား ၃ ဦးမှ ပစ္စတို ၂ လက်ဖြင့် ဝင်ရောက်လာပြီး ရွှေထည်ပစ္စည်းမျိုးစုံ (ကာလတန်ဖိုး ငွေကျပ် သိန်း ၁၆,၆၀၀ ခန့်)တို့အား ဓားပြတိုက်လုယက် ယူဆောင်သွားခဲ့သည်။

ထို့နောက် ဇွန်လ ၁၈ ရက် ညပိုင်းတွင် ဓားပြတိုက် လုယက်မှုတွင် ပါဝင်သည့် ကိုကိုအောင်နှင့် ပပလှိုင် ဆိုသူတို့ ၂ ဦးအား ဗဟန်းမြို့နယ်၊ ငါးထပ်ကြီးဘုရား အနောက်ရပ်ကွက်၊ ရွှေဂုံတိုင်လမ်းရှိ အကယ်ဒမီ ဟိုတယ်၌ ဖမ်းဆီးရမိခဲ့သည်။

ဖမ်းဆီးခံရသည့် ကိုကိုအောင်၏ ထွက်ဆိုချက်အရ ကောင်းထက်စံ(ခ)တရုတ်ကြီး၊ ကျော်ဇင်လတ်၊ ကောင်းမြတ် (ခ) Blank၊ ဖြိုးကိုကို၊ ကျော်ဇင်ဝေတို့အား M4A1 သေနတ် ၂ လက်၊ Sig Sauer ပစ္စတို ၂ လက်၊ ကျည် အိမ်မျိုးစုံ ၈ ခု၊ 91 လက်ပစ်ဗုံး ၂ လုံး၊ ၅.၅၆ ကျည် ၃၄၀ တောင့်၊ 9 MM Luger ကျည် ၂၁၀ တောင့် အပါအဝင် ရွှေထည်ပစ္စည်း များနှင့်အတူ မြောက်ဥက္ကလာပမြို့နယ်တွင် ဖမ်းဆီးရမိခဲ့သည်ဟု နစက၏ ထုတ်ပြန် ချက်မှာ ဖော်ပြထားသည်။

အလားတူ ဓားပြတိုက်ခံရာတွင် ပါဝင်သည့် စောဂျိုးဇက်(ခ)ချိုတိုးနှင့် ထွန်းထွန်းနိုင်တို့အား မအူပင်မြို့နယ်၊ ခနောင်အုပ်စု၊ ကျွဲလန်းကျေးရွာ၌ M-16 ၁ လက်နှင့်အတူ ဖမ်းဆီးရမိခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

ထို့ကြောင့် မြတ်မောင်ရွှေဆိုင်အား ဓားပြတိုက်ရာတွင် ပါဝင်ကြသည့် အမျိုးသား ၈ ဦးနှင့် အမျိုးသမီး ၁ ဦးအား M-4A1 သေနတ် ၂ လက်၊ M-16 ၁ လက်၊ Sig Sauer ပစ္စတို ၂ လက်၊ ကျည်အိမ်မျိုးစုံ ၈ ခု၊ 91 လက်ပစ်ဗုံး ၂ လုံး၊ ၅.၅၆ ကျည် ၃၄၀ တောင့်၊ 9MM Luger ကျည် ၂၁၀ တောင့် အပါအဝင် ရွှေထည်ပစ္စည်းများနှင့်အတူ ဖမ်းဆီးရမိခဲ့ ကြောင်း သိရသည်။