CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၈ 

အီရတ်နိုင်ငံမြောက်ပိုင်းတွင် ဒရုန်းတိုက်ခိုက်မှုတစ်ခုအတွင်း အမေရိကန်စစ်သား ၃ ဦး ဒဏ်ရာရခဲ့ပြီးနောက် အီရန်က ကျောထောက်နောက်ခံပေးထားသည့် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များကို လေကြောင်း တိုက်ခိုက်မှုများလုပ်ရန် အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန် (Joe Biden) က အမေရိကန်စစ်တပ်ကို အမိန့်ပေးခဲ့သည်ဟု အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့ သည်။

ဒီဇင်ဘာ ၂၅ ရက်က ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် အဆိုပါ ဒရုန်းတိုက်ခိုက်မှုအတွင်း အမေရိကန်စစ်သားတစ်ဦး ပြင်းထန်စွာ ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကြောင်း အမေရိကန်၏ အမျိုးသားလုံခြုံရေးကောင်စီ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ အက်ဒရီယန်နီ ဝတ်ဆန် (Adrienne Watson) က ပြောကြားခဲ့သည်။ 

အီရန်၏ ကျောထောက်နောက်ခံ ရရှိထားသည့် Kataib Hezbollah အဖွဲ့နှင့် အခြား ဆက်စပ်အဖွဲ့များသည် ဒီဇင်ဘာ ၂၅ ရက်က ဖြစ်ပွားခဲ့သည့်  ဒရုန်းတိုက်ခိုက်မှုကို ၎င်းတို့ လုပ်ဆောင်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ 

ဒီဇင်ဘာ ၂၆ ရက်တွင် အမေရိကန်၏ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် စစ်သွေးကြွ ၁ ဦး သေဆုံးကာ ၁၈ ဦး ဒဏ်ရာရခဲ့ကြောင်း အီရတ်အရာရှိတစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့သည်။ 

အစ္စရေး-ဟားမာ့စ် စစ်ပွဲကြောင့် ဒေသတွင်း ပဋိပက္ခများ ကျယ်ပြန့်လာမည့် အခြေအနေအပေါ် စိုးရိမ်မှုများ မြင့်တက်နေချိန်တွင် အဆိုပါ တိုက်ခိုက်မှုများ ဖြစ်ပွားလာခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

အစ္စရေးသည် ဆီးရီးယားနိုင်ငံ၏မြို့တော် ဒမတ်စကတ် (Damascus)၏ ဆင်ခြေဖုံးဒေသကို တိုက်ခိုက်ခဲ့သဖြင့် အီရန်ထိပ်သီးတပ်မှူး တစ်ဦးဖြစ်သူ ဆေးယက် ရာဇီ မူဆာဗီ (Seyed Razi Mousavi) သေဆုံးသွားခဲ့ကြောင်း အီရန်က ကြေညာခဲ့သည်။

Kataib Hezbollah အဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ်

မူဆာဗီသည် ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်၊ ဇန်နဝါရီလက အီရတ်တွင် အမေရိကန်၏ ဒရုန်းတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် သေဆုံး သွားခဲ့သည့် အီရန်၏ လက်ရွေးစင် Quds Force တပ်ဖွဲ့၏ အကြီးအကဲ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ကက်ဆမ် ဆိုလေမာနီ (Qassem Soleimani) နှင့် ရင်းနှီးသည့် ဆက်ဆံရေးရှိသူ ဖြစ်သည်။
အီရန်အရာရှိများကမူ မူဆာဗီ သေဆုံးမှုအတွက် လက်တုန့်ပြန်မည်ဟု ကြုံးဝါးထားသော်လည်း တုန့်ပြန်တိုက်ခိုက် မှုများကို ချက်ချင်းလုပ်ဆောင်ခြင်း မရှိခဲ့ပေ။ 

ခရစ္စမတ်ကာလ အားလပ်ရက်တွင် မေရီလန်း (Maryland) ပြည်နယ်၊ Camp David စစ်စခန်းရှိ သမ္မတဆိုင်ရာ အပန်းဖြေစခန်းသို့ ရောက်ရှိနေသည့် ဘိုင်ဒန်ကို အမေရိကန်စစ်သားများ တိုက်ခိုက်ခံရကြောင်း အိမ်ဖြူတော် အမျိုးသားလုံခြုံရေး အကြံပေးပုဂ္ဂိုလ် ဂျိတ် ဆူလေဗန် (Jake Sullivan) က အကြောင်းကြားခဲ့သည်။

ထို့နောက် ဘိုင်ဒန်သည် အီရတ်နိုင်ငံ၊ အာဘီလ် (Irbil) မြို့ရှိ အမေရိကန်တပ်ဖွဲ့များ အသုံးပြုနေသည့် လေတပ် စခန်းကို တိုက်ခိုက်ခဲ့သည့် စစ်သွေးကြွအဖွဲ့များအား လက်တုန့်ပြန်သည့်အနေဖြင့် လေကြောင်း တိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်ရန် အမေရိကန်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနကို အမိန့်ထုတ်ပြန်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

Source: အေပီ

CNI International News

ပေကျင်း၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၈

တရုတ်သည် မကြာသေးမီက ရေဒါဖြင့် ထောက်လှမ်းနိုင်စွမ်းမရှိသည့် ကိုယ်ပျောက်နည်းပညာ အသုံးပြုသည့် အကာအကွယ်တစ်ခုကို ထုတ်ဖော်ပြသခဲ့သည်ဟု Asia Times မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။ထိုနည်းပညာသည် ခရုစ်ဒုံးကျည်များကို ခရီးသည်တင် လေယာဉ်များအဖြစ် ရုပ်ဖျက်ပြီး ပုံဖော်ပြသနိုင်သည်။

ထို့ကြောင့် ထိုနည်းပညာသည် ထိုင်ဝမ်အား တိုက်ခိုက်ရာတွင် အလွန်အသုံးဝင်နိုင်သည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောသည်။ 

ယခုလအတွင်း တရုတ်နိုင်ငံက ထုတ်လုပ်ခဲ့သည့် Golden Veil ဟု အမည်ပေးထားသော ကိုယ်ယောင်ဖျောက် သည့် ခြုံလွှာတစ်ခုကို South China Morning Post (SCMP) သတင်းတွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

ရေဒါစနစ်ကိုတွေ့ရစဉ်

ထိုခြုံလွှာသည် ရေဒါစခရင်မ်များပေါ်တွင် ခရုစ်ဒုံးကျည်များကို ခရီးသည်တင် လေယာဉ်များအဖြစ် ပြောင်းလဲ ဖော်ပြနိုင်သည်ဟု ဆိုသည်။

အဆိုပါ နည်းပညာသည် တန်ဖိုးကြီးမားသည့် လေကြောင်း ကာကွယ်ရေးစနစ်များကို အာရုံရှုပ်ထွေးသွားစေနိုင်ပြီး တစ်ဖက်စစ်တပ်၏ တပ်မှူးများအတွက် တုန့်ပြန်ဆောင်ရွက်နိုင်သည့် အချိန်ကို လျော့နည်းသွားစေနိုင်သည်ဟု SCMP က ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုနည်းပညာကို တရုတ်နိုင်ငံ အနောက်မြောက်ပိုင်းရှိ သုတေသနအဖွဲ့တစ်ဖွဲ့က တီထွင်ဖန်တီးခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး ပြီးခဲ့သည့်လက ၎င်းတို့၏ ကြိုးပမ်းအားထုတ်မှုကို တရုတ်၏ Radio Science ဂျာနယ်တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

First Island Chain ကျွန်းကိုတွေ့ရစဉ်

ထိုစီမံကိန်းသည် First Island Chain ၊ ဂူအမ် (Guam) နှင့် အမေရိကန် ပင်မကုန်းမြေတို့တွင်ရှိသည့် လေကြောင်း ကာကွယ်ရေးစနစ်များကို ထွင်းဖောက်ဝင်ရောက်ရန် နည်းလမ်းများရှာဖွေနေသည့် တရုတ်၏ ကြိုးပမ်းအားထုတ် မှု၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းဖြစ်သည်။

ထိုကဲ့သို့ ကိုယ်ယောင်ဖျောက် နိုင်စွမ်းရှိသည့် ခြုံထည်ကို ရေဒါအချက်ပြမှုများအား ရောင်ပြန်ဟပ်စေရန် ရွှေရည်စိမ်ထားသော သတ္တုအမျှင်များဖြင့် ကွန်ရက်ဖွဲ့ ပြုလုပ်ထားခြင်း ဖြစ်သည်ဟု SCMP က ဖော်ပြထားသည်။

အမေရိကန်သည်လည်း ADM-160 Miniature Air-Launched Decoy (MALD) ကဲ့သို့ ဒုံးကျည်များကို လေယာဉ် များအဖြစ် ကိုယ်ယောင်ဖျောက် ပုံဖော်နိုင်စွမ်းရှိသည့် ရေဒါရှောင်ကွင်းသော နည်းပညာများကို ယခင်ကတည်းက ပိုင်ဆိုင်ထားကြောင်း သတင်းရင်းမြစ်များတွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

Source: Asia Times

CNI International News

ဘိုဂိုတာ၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၈

ကိုလံဘီယာနိုင်ငံ၏ အင်အားအကြီးဆုံး လက်နက်ကိုင်သူပုန်အဖွဲ့ဖြစ်သည့် ELN အဖွဲ့၏ အကြီးအကဲက အစိုးရ အနေနှင့် ၎င်းတို့အဖွဲ့အတွက် ငွေကြေးထောက်ပံ့ပေးမည့်  ပရောဂျက်များ လုပ်ဆောင်ပေးမည်ဆိုသော ကတိ စကားအတိုင်း လုပ်ဆောင်ပေးမည်ဆိုပါက ပြန်ပေးဆွဲမှုများကို ရပ်တန့်မည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်ဟု အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

အမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် (ELN)၏ တပ်မှူးဖြစ်သူ အန်တိုနီယို ဂါစီယာ (Antonio Garcia)က ကိုလံဘီယာ အစိုးရအရာရှိများနှင့် ဂျာနယ်လစ်များသည် ဒီဇင်ဘာ ၁၇ ရက်က အများပြည်သူကို သတင်းအမှား များပေးခဲ့သည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။ 

ကိုလံဘီယာအစိုးရသည် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး နောက်ထပ်တစ်နှစ် သက်တမ်းတိုးမည်ဆိုပါက ELN သူပုန်အဖွဲ့ သည် အရပ်သားများကို ပြန်ပေးဆွဲမှုများအား ရပ်တန့်လိမ့်မည်ဟု ကိုလံဘီယာအရာရှိများနှင့် ဂျာနယ်လစ်များ၏ ဖော်ပြချက်များသည် သတင်းအမှားသာဖြစ်သည်ဟု ဂါစီယာက ပြောသည်။   

လက်ရှိတွင် ကိုလံဘီယာ ပြည်သူများသည် ELN အဖွဲ့၏ ပြန်ပေးဆွဲမှုများကြောင့် လူထု၏ မကျေနပ်ချက်များ မြင့်တက်လျက်ရှိသည်။  

ကိုလံဘီယာအစိုးရနဲ့ ကိုလံဘီယာသူပုန်အဖွဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးစဉ်

ဂါစီယာကမူ မကြာသေးမီက မက္ကဆီကိုနိုင်ငံတွင် ပြုလုပ်ခဲ့သည့် အစိုးရနှင့် ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုများအတွင်း ရရှိခဲ့ သော သဘောတူညီချက် တစ်ခုအရ အစိုးရသည် ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးပွဲများ ပြုလုပ်ရန်နှင့် အပစ်အခတ်ရပ်စဲမှု များအတွက် ELN အဖွဲ့ကို ရန်ပုံငွေများ ရရှိစေမည့် နည်းလမ်းများ ရှာဖွေပေးမည်ဟု ကတိပြုခဲ့ကြောင်း ဂါစီယာက ပြောသည်။ 

ကိုလံဘီယာအစိုးရနှင့် လက်ဝဲယိမ်း သူပုန်အဖွဲ့ဖြစ်သည့် ELN အဖွဲ့အကြား ၁၉၆၉ ခုနှစ်များကတည်းက တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ 

ELN အဖွဲ့ထက် အင်အားပိုကြီးသည့် ကိုလံဘီယာ တော်လှန်ရေး လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့(FARC)သည် ၂၀၁၆ ခုနှစ်တွင် ကိုလံဘီယာအစိုးရနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးစာချုပ် ချုပ်ဆိုခဲ့သည်။ 

သို့သော် လက်နက်ကိုင်အင်အား ၂၀၀၀ မှ ၄၀၀၀ အကြားရှိသည့် ELN သည် ကိုလံဘီယာနှင့် ဗင်နီဇွဲလားနိုင်ငံတို့ တွင် ဆက်လက် လှုပ်ရှားနေဆဲ ဖြစ်သည်။ 

ELN ခေါင်းဆောင် ဂါစီယာကမူ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးအတွက် ရန်ပုံငွေ ရှာဖွေမှုသည် ပြန်ပေးဆွဲမှုများ ဆိုင်းငံ့ ရေးနှင့် ဆက်နွှယ်မှုရှိသင့်ကြောင်း၊ ငြိမ်းချမ်းရေးသည် တစ်ဖက်တည်းအတွက် မဟုတ်ဘဲ လူတိုင်းနှင့်သက်ဆိုင် ကြောင်း၊ လူတိုင်း အကျိုးအမြတ်ရသင့်ကြောင်း၊ အထူးသဖြင့် တိုင်းပြည်အတွက် အကျိုးဖြစ်ထွန်းသင့်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ 

Source: အေပီ

CNI International News

တိုကျို၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၇

ဂျပန်နိုင်ငံက ပါလက်စတိုင်း လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ဖြစ်သည့် ဟားမာ့စ်အဖွဲ့၏ ထိပ်သီးခေါင်းဆောင် ၃ ဦးကို ပိတ်ဆို့မှုများပြုလုပ်ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်ဟု အယ်လ်ဂျာဇီးယားမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။  

ဂျပန်အစိုးရသည် ဟားမာ့စ် ခေါင်းဆောင် ၃ ဦး၏ ပိုင်ဆိုင်မှုများကို ပိတ်ပင်သွားမည်ဖြစ်ပြီး ငွေကြေးလွှဲပြောင်း မှုများနှင့် ငွေကြေးပေးချေမှုများအပေါ် ပိတ်ဆို့မှုများ ချမှတ်ကြောင်း ဂျပန်အစိုးရအဖွဲ့အတွင်းဝန်ချုပ် ဟာယာရှီ ယိုရှီမာဆာ (Hayashi Yoshimasa) က ဒီဇင်ဘာ ၂၆ ရက်တွင် ကြေညာခဲ့သည်။

အမည်ဖော်ပြထားခြင်းမရှိသည့် ပိတ်ဆိုမှုချမှတ်ခံရသည့် ဟားမာ့စ်ခေါင်းဆောင် ၃ ဦးသည် အောက်တိုဘာ ၇ ရက် က အစ္စရေးကို တိုက်ခိုက်ခဲ့သည့် ဟားမာ့စ်အဖွဲ့၏ တိုက်ခိုက်မှုများနှင့် ပါဝင်ပတ်သက်မှုရှိပြီး အနာဂတ်တွင်လည်း အလားတူ တိုက်ခိုက်မှုများပြုလုပ်ရန် ရန်ပုံငွေများ စုဆောင်းနေသည်ဟု ယူဆထားကြောင်း ယိုရှီမာဆာက ပြော သည်။

ဟားမာ့စ်ခေါင်းဆောင် ၃ ဦးကိုတွေ့ရစဉ်

အောက်တိုဘာလကလည်း ဂျပန်သည် ဟားမာ့စ်အဖွဲ့နှင့် ဆက်နွှယ်မှုရှိသည်ဟု ယူဆခံထားသည့် လူ ၉ ဦးနှင့် ကုမ္ပဏီတစ်ခုကို ပိတ်ဆို့မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

ဂျပန်သည် အစ္စရေး-ဟားမာ့စ် စစ်ပွဲအတွင်း ၎င်း၏ အနီးစပ်ဆုံး မဟာမိတ်ဖြစ်သည့် အမေရိကန်နှင့် အရှေ့အလယ် ပိုင်းဒေသမှ စွမ်းအင်ထောက်ပံ့ပေးသည့် မိတ်ဖက်နိုင်ငံများအကြား ဆက်ဆံရေးများကို မထိခိုက်စေရန် ဟန်ချက် ညီသည့် ရပ်တည်မှုတစ်ခုကို ထိန်းသိမ်းရန် ကြိုးပမ်းလုပ်ဆောင်လျက်ရှိသည်။ 

ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ် ဖူမီယို ကီရှီဒါ (Fumio Kishida) ကမူ အောက်တိုဘာ ၇ ရက်က အစ္စရေးအား တိုက်ခိုက်ခဲ့သည့် ဟားမာ့စ်အဖွဲ့၏ လုပ်ရပ်ကို ရှုတ်ချခဲ့ပြီး ဓားစာခံများကို ချက်ချင်း ပြန်လည်လွှတ်ပေးရန် တောင်းဆိုနေပြီး တစ်ဖက်တွင်လည်း ဂါဇာကမ်းမြောင်ဒေသရှိ လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကျပ်အတည်းနှင့် အရပ်သားများသေဆုံးမှုကို စိုးရိမ်ကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

ဂါဇာစစ်ပွဲကို တွေ့ရစဉ်

ယခုလ အစောပိုင်းကလည်း ဂျပန်သည် ဂါဇာတွင် လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး အတွက် တောင်းဆိုသည့် ကုလသမဂ္ဂအထွေထွေညီလာခံ၏ ကြေညာချက်ကို ထောက်ခံခဲ့သည်။ 

ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်က ဂျပန်၏ ကွန်တိန်နာတင် သင်္ဘောများပြေးဆွဲသည့် Ocean Network Express ကုမ္ပဏီ သည် ပင်လယ်နီအတွင်း ပြေးဆွဲသည့် သင်္ဘောလမ်းကြောင်းများကို ပြန်လည်ပြင်ဆင်သွားမည် ဖြစ်ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ 

ဂါဇာစစ်ပွဲ စတင်ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီးကတည်းက ယီမင်နိုင်ငံ၏ ဟူရ်သီသူပုန်များသည် အစ္စရေးသို့ ဦးတည်သွားရောက် သည့် ပင်လယ်ကူးသင်္ဘောများကို ပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက်နေသဖြင့် ထိုတိုက်ခိုက်မှုများကို ရှောင်လွှဲရန် သင်္ဘော လမ်းကြောင်းများအား ပြန်လည်ရေးဆွဲသွားမည်ဟု Ocean Network Express ကုမ္ပဏီက ကြေညာခဲ့သည်။

Source: အယ်လ်ဂျာဇီးယား

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၇

ထိုင်းနိုင်ငံတွင် တရားရုံးချုပ်၏ နိုင်ငံရေးရုံး တာဝန်ထမ်းဆောင်သူများအတွက် ပြစ်မှုဆိုင်ရာဌာနက ဝန်ကြီးချုပ် ဟောင်း ယင်လတ် ရှင်နာဝပ် (Yingluck Shinawatra)၏ အာဏာအလွဲသုံးမှု စွပ်စွဲချက်ကို ပယ်ချလိုက်ကြောင်း ဒီဇင်ဘာ ၂၆ ရက်က စီရင်ချက်ချမှတ်ခဲ့သည်ဟု Thai PBS World မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

ထို့ပြင် တရားရုံးချုပ်က ယင်လတ်အား ဖမ်းဝရမ်းထုတ်ထားသည့် အမိန့်ကိုလည်း ပြန်လည်ရုပ်သိမ်းခဲ့သည်။ 

ယင်လတ်သည် ၂၀၁၁ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလက အမျိုးသားလုံခြုံရေးကောင်စီ အတွင်းရေးမှူးချုပ် သာဝီလ် ပလီယန်ဆရီ (Thawil Pliensri) ကို ဝန်ကြီးချုပ်၏ အကြံပေးပုဂ္ဂိုလ်အဖြစ် တာဝန်လွှဲပြောင်းပေးမှုတွင် အာဏာ အလွဲသုံးမှု စွဲချက်များနှင့် စွပ်စွဲခံခဲ့ရသည်။

ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာ ခုံရုံး၏ စီရင်ချက်ချမှတ်မှုသည် ပြစ်မှုဆိုင်ရာ တာဝန်ရှိမှုနှင့် ဥပဒေကြောင်းအရာ သက်ဆိုင်မှု မရှိကြောင်း၊ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာ ခုံရုံးသည် ဝန်ကြီးတစ်ဦး၏ အရည်အချင်း ပြည့်မီမှု ရှိ/မရှိ အကြောင်းအရာများနှင့် ဝန်ကြီးဌာနအဆင့် ရာထူးများ ပယ်ဖျက်မှုနှင့်သာ သက်ဆိုင် ကြောင်း တရားရုံးချုပ်က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ထိုင်းတရားရုံးချုပ်ကို တွေ့ရစဉ်

ထိုအမှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး အုပ်ချုပ်ရေးဆိုင်ရာ တရားရုံးချုပ်၏ စီရင်ချက်အရ သာဝီလ်၏ ရာထူးလွှဲပြောင်းမှုသည် တရားဝင်မှုရှိသည်ဟု ယူဆရကြောင်း၊ ပြစ်မှုဆိုင်ရာ တာဝန်ရှိမှုနှင့် ဥပဒေကြောင်းအရ သက်ဆိုင်မှုမရှိကြောင်း တရားရုံးချုပ်က သတ်မှတ်ခဲ့ကြောင်း ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

ယင်လတ်ကလည်း ထိုအမှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး စွပ်စွဲချက်များအားလုံးကို ငြင်းဆိုထားပြီး သူသည် ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ချိန်က ပြည်သူများအတွက် ထမ်းဆောင်စရာရှိသည့် တာဝန်နှင့် ဝတ္တရားများကို ထမ်းဆောင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ဖူးသည်။ 

၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်က ထိုင်း၏ အမျိုးသားအကျင့်ပျက် ခြစားမှုတိုက်ဖျက်ရေး ကော်မရှင်က ယင်လတ်သည် ၎င်း၏ တာဝန်နှင့် ဝတ္တရားများကို အလွဲသုံးစားပြုလုပ်ခဲ့ပြီး ၎င်း၏အမှုတွင် အစိုးရရှေ့နေချုပ်၏ အထောက်အကူရရှိရန် ကြိုးပမ်းခဲ့သည်ဟု ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ 

သို့သော် ယခုတွင် တရားရုံးချုပ်က ယင်လတ်အပေါ် စွဲဆိုထားသည့် အာဏာအလွဲသုံးမှုစွဲချက်ကို ပယ်ချခဲ့ပြီး ယင်လတ်အား ဖမ်းဝရမ်းထုတ်ထားသည့် အမိန့်ကိုလည်း ပြန်လည်ရုပ်သိမ်းခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

Source: Thai PBS World

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၇

ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ဆရီသာ သာဗီဆင် (Srettha Thavsin) သည် အိမ်နီးချင်း မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဖြစ်ပွားနေသည့် အကျပ်အတည်းကို ပုံစံအသစ်ဖြင့် ချဉ်းကပ်ရန် လုပ်ဆောင်နေကြောင်း Thai PBS World မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

ထို့နောက် လူသားချင်းစာနာ ထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကူအညီများအား အာရုံစိုက်လုပ်ဆောင်နေသော်လည်း ထိုချဉ်းကပ်မှုသည် ထိရောက်မှု ရှိ/မရှိဆိုခြင်းအပေါ် ကျွမ်းကျင်သူများက မေးခွန်းထုတ်နေကြသည်။

ထိုင်းအစိုးရသည် မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဖြစ်ပွားနေသည့် လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခအတွင်း ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင် နေရသူ များကို လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှု အကူအညီများပေးရန် ယန္တရားတစ်ခု ထူထောင်မည့် အစီအစဉ်များအား ချပြခဲ့ပြီး အခြားနိုင်ငံများနှင့် အဖွဲ့အစည်းများကိုလည်း ပါဝင်ရန် ဖိတ်ခေါ်ခဲ့သည်။
ထိုအစီအစဉ်တွင် ပါဝင်ရန် ဖိတ်ကြားထားသည့် အဖွဲ့အစည်းများထဲတွင် မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ် ရေးကောင်စီ (နစက)လည်း ပါဝင်ခဲ့သည်။ 

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်တွင် တပ်မတော်က အာဏာကို လွှဲပြောင်းယူခဲ့ပြီးနောက်ပိုင်း နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်း ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး အတိုက်အခံတပ်ဖွဲ့များ၊ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များနှင့် တပ်မတော်အကြား တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ 

 ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၅ ရက်နေ့က မဲခေါင်-လန်ချန်း အစည်းအဝေးမှာ ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ဆရီသာ သာဗီဆင်နဲ့ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်ကို တွေ့ရစဉ်

ထိုလက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခသည် ပြည်တွင်းစစ်အဖြစ် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး လူပေါင်းများစွာ အိုးမဲ့အိမ်မဲ့ ဖြစ်ခဲ့ကာ ဒေသတွင်း ကြီးမားသည့် ခြိမ်းခြောက်မှုများ ဖြစ်လာစေနိုင်သော အခြေအနေသို့ တာစူနေသည်။

ထိုင်း၏ ဒုတိယဝန်ကြီးချုပ်ဖြစ်ပြီး ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီးလည်းဖြစ်သည့် ပန်ပရီ ဘာဟီဒါ နျူကာရာ(Parnpree Bahiddha-Nukara)ကမူ ဒီဇင်ဘာ ၇ ရက်က တရုတ်နိုင်ငံတွင် ပြုလုပ်ခဲ့သည့် မဲခေါင်-လန်ချန်း ပူးပေါင်းဆောင် ရွက်ရေး (Mekong-Lancang Cooperation) အစည်းအဝေး၌ မြန်မာနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဦးသန်းဆွေနှင့် တွေ့ဆုံ ခဲ့ပြီး လူသားချင်း စာနာ ထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကူအညီများ ပေးရန်အတွက် အထူးတာဝန်အဖွဲ့ ဖွဲ့စည်းသွား မည့် အစီအစဉ်ကို ဆွေးနွေးခဲ့သည်။

ထိုဆွေးနွေးမှုအတွင်း မြန်မာ့အရေးကို ဖြေရှင်းရန် အာဆီယံ၏ အချက် ၅ ချက်ပါ အစီအစဉ်နှင့်အညီ ထိုင်း-မြန်မာ နယ်စပ်တစ်လျှောက် လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကူအညီများ ထောက်ပံ့ပေးရန် နှစ်ဖက်စလုံးက သဘောတူညီမှု ရရှိခဲ့သည်။ 

ထို့ပြင် ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ဆရီသာကလည်း သူသည် မြန်မာ့အရေးနှင့်ပတ်သက်ပြီး ဂျပန်နိုင်ငံ၊ တိုကျိုမြို့တော်တွင် ဒီဇင်ဘာ ၁၆ ရက်မှ ဒီဇင်ဘာ ၁၈ ရက်အထိ ပြုလုပ်ခဲ့သည့် အာဆီယံ-ဂျပန် ညီလာခံတွင် ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ် ဖူမီယို ကီရှီဒါ (Fumio Kishida) နှင့် ဆွေးနွေးခဲ့သည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။ 

Source: Thai PBS World

CNI International News

ဂျေရုဆလင်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၇

ဂါဇာကမ်းမြောင်ဒေသတွင် ဟားမာ့စ်အဖွဲ့ကို အမြစ်ပြတ် မချေမှုန်းနိုင်မချင်း တိုက်ခိုက်မှုများကို ဆက်လက် လုပ်ဆောင်သွားမည်ဟု အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ် ဘင်ဂျမင် နေတန်ယာဟု(Benjamin Netanyahu) က ပြောသည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အစ္စရေး-ဟားမာ့စ် စစ်ပွဲကြောင့် အမေရိကန်နှင့် အီရန်၏ မဟာမိတ်အဖွဲ့များအကြား တိုက်ခိုက်မှုများ ဖြစ်ပွားနေမှု နှင့်အတူ ပဋိပက္ခသည် ပိုမိုကြီးထွားလာနိုင်သဖြင့် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရန် နိုင်ငံတကာ၏ တောင်းဆိုမှုများရှိနေ သည့်တိုင် နေတန်ယာဟုက အထက်ပါအတိုင်း ပြောကြားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ဒီဇင်ဘာ ၂၅ ရက်က ဂါဇာဒေသမြောက်ပိုင်းရှိ အစ္စရေးတပ်ဖွဲ့များထံ သွားရောက်ခဲ့သည့် နေတန်ယာဟုက ၎င်း၏ လီကွတ်ပါတီ (Likud Party) မှ လွှတ်တော်အမတ်များကို စစ်ပွဲကြာမြင့်နိုင်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပြီး ၎င်း၏ အစိုးရ အဖွဲ့သည် တိုက်ခိုက်မှုများကို ရပ်တန့်ရန် တိုက်တွန်းဖွယ်ရှိသည်ဆိုသည့် မီဒီယာများ၏ ခန့်မှန်းဖော်ပြမှုများအား ငြင်းဆိုခဲ့သည်။

 ဟားမာ့စ်တပ်ဖွဲ့ကိုတွေ့ရစဉ်

အစ္စရေးအနေနှင့် စစ်ရေးအရ ဖိအားမပေးဘဲ ဟားမာ့စ်တို့ ဖမ်းဆီးထားသည့် ဓားစာခံများကို လွှတ်မြောက်အောင် လုပ်ဆောင်နိုင်လိမ့်မည် မဟုတ်ကြောင်း နေတန်ယာဟုက ပြောကြားခဲ့သည်။

"ကျနော်တို့ မရပ်တန့်ပါဘူး။ စစ်ပွဲဟာ ကျနော်တို့ အဆုံးမသတ်မချင်း အဆုံးစွန်အထိ ဆက်လက် ဖြစ်ပွားနေပါ လိမ့်မယ်"ဟု နေတန်ယာဟုက ပြောကြားခဲ့သည်။

ဒီဇင်ဘာ ၂၅ ရက်က အမေရိကန်၏ Wall Street Journal တွင်လည်း နေတန်ယာဟုက ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် လိုအပ်သည့် အချက် ၃ ချက်ကို ထပ်မံ ရေးသားဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုအချက်သုံးချက်မှာ ဟားမာ့စ်တို့ကို ချေမှုန်းရေး၊ ဂါဇာတွင် လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များကို ဖယ်ရှားရေးနှင့်၊ ပါလက်စတိုင်းများကို အစွန်းမရောက်စေရေး အစရှိသည့် အချက်များဖြစ်သည်။

ဟားမာ့စ်အဖွဲ့၏ အောက်တိုဘာ ၇ ရက်က နယ်စပ်ဖြတ်ကျော် တိုက်ခိုက်မှုများကို လက်တုန့်ပြန်သည့် အနေဖြင့် အစ္စရေးသည် ဂါဇာတွင် ပြင်းထန်သော ထိုးစစ်ကို ဆင်နွှဲနေပြီး ၎င်း၏ အနီးစပ်ဆုံး မဟာမိတ်ဖြစ်သည့် အမေရိကန်ကမူ အရပ်သားသေဆုံးမှုများအား လျော့နည်းစေရန် စစ်ဆင်ရေး၏ ပုံစံကို ပြောင်းလဲရန် ဖိအားပေး လျက်ရှိသည်။

လီကွတ်ပါတီ (Likud Party)ကို တွေ့ရစဉ်

အစ္စရေး၏ တိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် ပြီးခဲ့သည့် ၂၄ နာရီအတွင်း သေဆုံးသူ ၂၅၀ အပါအဝင် ဂါဇာတွင် သေဆုံးသူ စုစုပေါင်း ၂၀,၇၀၀ နီးပါးရှိလာခဲ့ကြောင်း ဂါဇာအာဏာပိုင်များက ဒီဇင်ဘာ ၂၆ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။ 

အစ္စရေးကို ထောက်ခံပေးထားသော အမေရိကန်တပ်ဖွဲ့များအား အီရတ်နှင့် ဆီးရီးယားရှိ အီရန်က ထောက်ပံ့ပေး ထားသည့်် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များက တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။

ထို့နောက် အမေရိကန်ကလည်း လက်တုန့်ပြန်သည့် အနေဖြင့်် ထိုလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များကို လေကြောင်း တိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်လျက်ရှိသည်။ 

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

နယူးယောက်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၆

ဂါဇာကမ်းမြောင်ဒေသ တောင်ပိုင်းရှိ ခန်းယူနစ် (Hhan Yunis) မြို့ကို အစ္စရေး ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (IDF) က ထိန်းချုပ်နိုင်ရန် တိုက်ခိုက်နေသည့် တိုက်ပွဲများသည် လနှင့်ချီ ကြာမြင့်နိုင်ကြောင်း တာ့စ်သတင်းဌာနမှ ဖော်ပြခဲ့ သည်။

ထိုမြို့ကို ထိန်းချုပ်နိုင်ရန် လနှင့်ချီ အချိန်ယူရမည်ဟု ခန်းယူနစ်မြို့ရှိ အစ္စရေးစစ်သားများအား ကြီးကြပ်နေရသည့် အစ္စရေးစစ်တပ်၏ ထိပ်သီးအရာရှိတစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့မှုကို ကိုးကားပြီး အမေရိကန်၏ Wall Street Journal က ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဂါဇာကမ်းမြောင်ဒေသ တောင်ပိုင်းတွင် ဟားမာ့စ် လက်နက်ကိုင်များ၏ အင်အားသည် ပိုမိုများပြားနေသည်။

ဟားမာ့စ်လက်နက်ကိုင်များသည် မိမိတို့စစ်သားများကို နှောင့်ယှက်တိုက်ခိုက်ပြီး မြေအောက် လိုဏ်ခေါင်းများ ထဲသို့ ပြန်လည် ပုန်းအောင်းနေသဖြင့် တိုက်ပွဲသည် ကြာမြင့်နိုင်သည်ဟု အမည်မဖော်လိုသည့် အစ္စရေးအရာရှိက ပြောကြားခဲ့သည်။

အစ္စရေးစစ်တပ်သည် ဂါဇာတောင်ပိုင်းတွင် အရပ်သားများ ထိခိုက်မှုကို လျှော့ချရန်အတွက် ခန်းယူနစ်မြို့တွင် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများအား လျှော့ချထားကြောင်း၊ အစ္စရေး စစ်သားများသည် အဆောက်အအုံများထဲသို့ ဝင်ရောက်စစ်ဆေးပြီး ထောက်လှမ်းရေး အချက်အလက်များ ပေးပို့ပြီးနောက်မှသာ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများ ကို ပြုလုပ်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ထပ်လောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

အစ္စရေးစစ်သားများကိုတွေ့ရစဉ်

အစ္စရေးတပ်ဖွဲ့များသည် ဂါဇာကမ်းမြောင်ဒေသ တောင်ပိုင်းတွင် နေထိုင်သူများအားလုံးကို တစ်ချိန်တည်းမှာပင် မြောက်ပိုင်းသို့ ရွှေ့ပြောင်းပေးနေခြင်း မဟုတ်ကြောင်း၊ သို့သော် တိုက်ခိုက်ရန် စီစဉ်ထားသည့် နေရာဒေသများ တွင် နေထိုင်သူများကိုမူ ချက်ချင်းနေရာ ရွှေ့ပြောင်းပေးခဲ့ကြောင်း Wall Street Journal က ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဂါဇာကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ အက်ရှ်ရက်ဖ် အယ် ကွက်ဒရာ (Ashraf Al Qedra) ကမူ ခန်းယူနစ်မြို့၏ အခြေအနေသည် ဂါဇာ၏ နေရာဒေသအားလုံးနှင့် ကွဲပြားခြားနားမှုမရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့ သည်။

ထိုအချိန်အတောအတွင်း အစ္စရေးသည် ဂါဇာဒေသတွင် ၎င်း၏ ထိုးစစ်ကို တတိယအဆင့်သို့ မကြာမီ မြှင့်တင် တော့မည်ဖြစ်ကြောင်း Wall Street Journal က ဖော်ပြခဲ့သည်။

အစ္စရေး၏ လုံခြုံရေး ကျွမ်းကျင်သူများကမူ အစ္စရေးအနေနှင့် ဂါဇာဒေသထဲမှ ဟားမာ့စ်တို့၏ တိုက်ခိုက်မှုများကို ဟန့်တားရန် အစ္စရေး-ဂါဇာနယ်စပ်တစ်လျှောက်တွင် စစ်သားများကို ပိုပြီး ဖြန့်ကြက်ချထားလိမ့်မည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: တာ့စ်

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၆

ထိုင်းနိုင်ငံ၏ Move Forward ပါတီ(MFP)က တော်ဝင်မိသားစုအား ဝေဖန်တိုက်ခိုက်မှုမှ အကာအကွယ်ပေးထား သည့် တော်ဝင်အသရေဖျက်မှုဥပဒေကို ပြုပြင်ပြောင်းလဲရန် တရားရေးဆိုင်ရာ အမှုအခင်းတွင် အနိုင်ရရှိရန် ယုံကြည်ထားကြောင်း ဒီဇင်ဘာ ၂၅ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်ဟု CNA မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

MFP သည် မေလက ပြုလုပ်ခဲ့သည့် ရွေးကောက်ပွဲတွင် နေရာအများဆုံး အနိုင်ရခဲ့သော်လည်း MFP ခေါင်းဆောင် ဟောင်း ပီတာလင်မ်ဂျာရွန်ရတ် (Pita Limjaroenrat)ကို အထက်လွှတ်တော်၏ ကွန်ဆာဗေးတစ် အင်အားစုက ဝန်ကြီးချုပ်မဖြစ်စေရန် တားမြစ်ပိတ်ပင်ခဲ့သည်။

MFP ၏ တော်ဝင်အသရေဖျက်မှုဥပဒေအား ပြောင်းလဲမည့် ကြိုးပမ်းမှုကို တော်ဝင်မိသားစုကို သစ္စာစောင့်သိသည့် လွှတ်တော်အမတ်များက ပြင်းထန်စွာ ဆန့်ကျင်ကန့်ကွက်ခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် MFP သည် ရွေးကောက်ပွဲ အနိုင်ရခဲ့သော်လည်း အစိုးရဖွဲ့နိုင်ခဲ့ခြင်း မရှိခဲ့ပေ။

 MFP ၏ လက်ရှိ ခေါင်းဆောင် ချိုင်သာဝတ် တူလာသွန်းကို တွေ့ရစဉ်

MFP ခေါင်းဆောင်ဟောင်း ပီတာသည် တော်ဝင်အသရေဖျက်မှုဥပဒေအား ပြုပြင်ပြောင်းလဲရန် အသနားခံစာ တင်သွင်းခဲ့သည်။ ထိုအမှုကို ဒီဇင်ဘာ ၂၅ ရက်က ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာခုံရုံးတွင် ကြားနာစစ်ဆေးခဲ့ချိန် အတွင်း သက်သေ အထောက်အထားများကို တင်သွင်းခဲ့သည်။

ထိုဥပဒေနှင့် စွဲချက်များကို လေ့လာသုံးသပ်မည်ဆိုပါက အဆိုးရွားဆုံး အခြေအနေမှာ ထိုဥပဒေကို ပြင်ဆင်ရေး အတွက် လုပ်ငန်းစဉ်များအား ရပ်တန့်ရန် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာ တရားရုံးက မိမိတို့အား အမိန့်ချမှတ်မည့် အခြေအနေဖြစ်လိမ့်မည်ဟု ပီတာက ပြောကြားခဲ့သည်။ 

ထို့ပြင် MFP ပါတီသည် ဖျက်သိမ်းခံရမည့် အန္တရာယ်ရှိလာနိုင်သည်ဆိုသည့် ထင်ကြေးပေးမှုများကိုလည်း ပီတာက ငြင်းဆိုခဲ့သည်။

ထိုအမှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး ဒီဇင်ဘာ ၃၁ ရက်တွင် စီရင်ချက်ချမည်ဟု ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာ ခုံရုံးက ပြောကြားခဲ့သည်။

MFP ၏ လက်ရှိ ခေါင်းဆောင် ချိုင်သာဝတ် တူလာသွန်း (Chaithawat Tulathon) ကမူ ၎င်းတို့ပါတီ၏ မူဝါဒ သည် တရာဥပဒေကို ချိုးဖောက်ခြင်းမရှိသဖြင့် ထိုအမှုတွင် မိမိတို့အနိုင်ရလိမ့်မည်ဟု ယုံကြည်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: CNA