CNI International News

လန်ဒန် ၊ ဇန်နဝါရီ ၃

ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် တက်ခဲ့ဖူးသည့် Oxford ကောလိပ်မှ အကြီးအကဲက ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို လွှတ်ပေးရန် ဗြိတိန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဟောင်း ၃ ဦး၏ တိုက်တွန်းချက်ကို ထောက်ခံခဲ့ကြောင်း The Independent သတင်းဝက်ဘ်ဆိုက်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

Oxford တက္ကသိုလ် စိန့်ဟုချ် ကောလိပ် (St Hugh’s College) ၏ ကျောင်းအုပ်ကြီးဖြစ်သူ လေဒီ အဲလစ်ရှ် အန်ဂျီယိုလီနီ (Lady Elish Angiolini) က ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို လွှတ်ပေးရန် မြန်မာအစိုးရကို စာတစ်စောင် ရေးသားပေးပို့ခဲ့သည်။

ဗြိတိန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဟောင်းများဖြစ်သည့် ဝီလျံ ဟိဂ် (William Hague) ၊ ဆြာ မယ်လ်ကွန် ရစ်ဖ်ကိုင်း (Sir Malcolm Rifkind) နှင့် ဂျက် စထရော (Jack Straw) တို့က ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို လွှတ်ပေးရန် တိုက်တွန်း ခဲ့ပြီး ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်သည် မြန်မာနိုင်ငံကို ဒီမိုကရေစီနည်းကျ ဦးဆောင်ရန် ထိုက်တန်မှုရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ဗြိတိန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဟောင်း ဝီလျံဟိဂ်ကို တွေ့ရစဉ်

ထောင်ဒဏ် ၂၇ နှစ် ချမှတ်ခံထားရသည့် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်သည် ၂၀၂၁ ခုနှစ် တပ်မတော်က အာဏာကို ရယူခဲ့ပြီးကတည်းက ကာလကြာရှည် ထိန်းသိမ်းခံခဲ့ရကြောင်း ယူဆခံထားရသည်။

ဘင်္ဂါလီ လူနည်းစုကို ဆန့်ကျင်သည့် အကြမ်းဖက်မှုများနှင့်ပတ်သက်ပြီး ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်သည် ဘင်္ဂါလီများ ဘက်မှ ရပ်တည်ဖြေရှင်းပေးရန် ငြင်းဆိုခဲ့ပြီးနောက် နိုင်ငံတကာတွင် ၎င်း၏ ဂုဏ်သိက္ခာအပေါ် အငြင်းပွားမှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။

ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ ဂုဏ်သိက္ခာကျဆင်းမှုကို "Cancelled: The rise and fall of Aung San Suu Kyi" ဆိုသည့်ခေါင်းစဉ်ဖြင့် ထုတ်လွှင်ခဲ့သည့် Independent သတင်းဌာန၏ ရုပ်သံမှတ်တမ်း ဗွီဒီယိုတွင် ဖော်ပြထား သည်။

ထိုရုပ်သံ မှတ်တမ်းသည် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ ဘဝအကြောင်းနှင့် မြန်မာ့အရေးကို ဘက်လိုက်မှုမရှိသည့် ရှုထောင့်ဖြင့် ဖန်တီးပုံဖော်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

အဆိုပါ မှတ်တမ်းရုပ်ရှင်တွင် ၂၀၁၂ ခုနှစ်က လန်ဒန်၌ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို ကြိုဆိုခဲ့ဖူးသည့် မစ္စတာ ဝီလျံ ဟိဂ်က ထိုဖြစ်စဉ်သည် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အတွက် အပြစ်အနာအဆာတစ်ခု ဖြစ်နိုင်သော်လည်း ဒေါ်အောင်ဆန်စုကြည် လွတ်မြောက်ရေးအတွက် မိမိတို့အနေဖြင့် ဆက်လက် လှုပ်ရှားသင့်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ သည်။

ကျောင်းအုပ်ကြီးဖြစ်သူ လေဒီအဲလစ်ရှ် အန်ဂျီယိုလီနီကို တွေ့ရစဉ်

"ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ပြောခဲ့တဲ့အရာတွေ၊ လုပ်ခဲ့တဲ့အရာတွေကို ကျနော်တို့ သဘောမတူခဲ့တာ ဖြစ်ကောင်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် သူက ဒီမျိုးဆက်မှာ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ အခိုင်မာဆုံး ဒီမိုကရေစီ အင်အားတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ ဒီမိုကရေစီအတွက် မောင်းနှင်အား ဖြစ်နေတာကြောင့် သူ ထောင်ချခံခဲ့ရတာပါ" ဟု ဟိဂ်က ပြောသည်။

စိန့်ဟုချ် ကောလိပ်၏ ကျောင်းအုပ်ကြီးဖြစ်သည့် မစ္စစ် အန်ဂျီယိုလီနီကလည်း မစ္စတာဟိဂ်၏ မှတ်ချက်စကား များကို သဘောတူခဲ့ပြီး ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် လွတ်မြောက်ရေးအတွက် မြန်မာအစိုးရကို စာတစ်စောင် ရေးသားခဲ့သည်ဟု အယ်ဂျီယိုလီနီ၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူက The Independent ကို ပြောကြားခဲ့သည်။

ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်သည် စိန့်ဟုချ် ကောလိပ်တွင် ဘွဲ့ကြိုကျောင်းသူ တစ်ဦးအဖြစ် ပညာသင်ကြားခဲ့ပြီး ဂုဏ်ထူးဆောင် အသင်းဝင်တစ်ဦးလည်း ဖြစ်သည်။

ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်သည် ၁၉၆၀ ပြည့်နှစ် အလယ်ပိုင်းကာလများက နိုင်ငံရေး၊ ဒသနိကဗေဒနှင့် စီးပွားရေး ပညာများကို သင်ယူခဲ့သည်။

ထို စိန့်ဟုချ် ကောလိပ်တွင် ၎င်း၏ အသက် ၆၇ နှစ်ပြည့် မွေးနေ့ပွဲကို ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

သို့သော် မြန်မာနိုင်ငံ၏ လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကျပ်အတည်းတွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ ရပ်တည်ချက်နှင့် ပတ်သက်ပြီး နိုင်ငံတကာက ဝေဖန်မှုများ ထွက်ပေါ်လာခဲ့ပြီးနောက် စိန့်ဟုချ်ကောလိပ်သည် ၂၀၁၇ ခုနှစ်တွင် ကောလိပ်၌ ချိတ်ဆွဲပြသထားသည် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ ရုပ်ပုံကို ဖယ်ရှားခဲ့သည်။

Source: The Independent

CNI International News

ဆိုးလ်၊ ဇန်နဝါရီ ၂

တောင်ကိုရီးယားသမ္မတ ယွန်းဆော့ရွဲ(Yoon Suk Yeol) ၏ ထိပ်သီးလက်ထောက် အများအပြားက ရာထူးမှ အုပ်စုလိုက် နုတ်ထွက်ရန် ကမ်းလှမ်းခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ယာယီသမ္မတ ချွဲဆန်းမွတ် (Choi Sang-mok) က စွပ်စွဲပြစ်တင်ခံထားရသည့် ယွန်း၏ အမှုကို ဆုံးဖြတ်ရန် အတွက် တရားသူကြီး ၂ ဦး ခန့်အပ်မှုကို အတည်ပြုခဲ့မှုအပေါ် ယွန်း၏ သမ္မတရုံးက ဝမ်းနည်းကြောင်း ဖော်ပြခဲ့ ပြီးနောက် တစ်ရက်အကြာတွင် ယွန်း၏ ထိပ်သီးလက်ထောက်များက ရာထူးမှအုပ်စုလိုက် နုတ်ထွက်ရန် အဆိုပြုခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ယွန်း၏ သမ္မတရုံးအဖွဲ့ အကြီးအကဲ၊ မူဝါဒရေးရာအကြီးအကဲ၊ အမျိုးသားလုံခြုံရေးအကြံပေးပုဂ္ဂိုလ်နှင့် နိုင်ငံခြား ရေးနှင့် လုံခြုံရေး အထူးအကြံပေးပုဂ္ဂိုလ်တို့ အပါအဝင် ရုံးအဖွဲ့ အတွင်းရေးမှူးများက ရာထူးမှ နုတ်ထွက်စာများ တင်ခဲ့ကြောင်း သမ္မတရုံးက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ယာယီသမ္မတ ချွဲကမူ နိုင်ငံ့စီးပွားရေးနှင့် နိုင်ငံရေး တည်ငြိမ်မှုရှိစေရန် အာရုံစိုက်နေရသည့် အချိန်ဖြစ်သဖြင့် ၎င်းတို့၏ နုတ်ထွက်စာများကို လက်ခံမည် မဟုတ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ယွန်းဆော့ရွဲကို ဆန္ဒပြနေကြစဉ်

ဒီဇင်ဘာ ၃ ရက်က ယွန်း၏ အောင်မြင်ခဲ့ခြင်း မရှိသည့် စစ်အုပ်ချုပ်ရေးအမိန့် ကြေညာခဲ့ပြီး ကတည်းက ၎င်း၏ လက်ထောက်များသည် ရာထူးမှ နုတ်ထွက်စာများကို ဆက်တိုက် တင်သွင်းခဲ့ခြင်း ဖြစ်သော်လည်း ၎င်းတို့၏ နုတ်ထွက်စာများကို လက်ခံခဲ့ခြင်းမရှိကြောင်း သမ္မတရုံး၏ အမည်မဖော်လိုသည့် အရာရှိတစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့ သည်။

ချွဲသည် ယာယီသမ္မတအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ချိန်ကတည်းက သမ္မတရုံး၏ အတွင်းရေးမှူးများသည် ချွဲကို ကူညီပေးခဲ့ကြကြောင်း ထိုအရာရှိက ပြောသည်။

အချို့လက်ထောက်များသည် အစိုးရအဖွဲ့၏ နေ့စဉ်လုပ်ငန်း ဆောင်တာများကို ပါဝင်ဆောင်ရွက်ပေးခဲ့ခြင်း မရှိသော်လည်း ချွဲကို အစီရင်ခံစာများ တင်ပြခြင်း၊ လိုအပ်လာပါက အစည်းအဝေးများ တက်ရောက်ခြင်းတို့ ရှိခဲ့သည်ဟု အခြားအရာရှိနှစ်ဦးက ပြောသည်။

ယွန်း၏ အမှုကို ကိုင်တွယ်နေသည့် အခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာခုံရုံးတွင် လစ်လပ်နေသည့် တရားသူကြီး ၂ ဦး၏ နေရာကို အစားထိုး ခန့်အပ်မှုအား ချွဲက အတည်ပြုခဲ့ပြီးနောက် သမ္မတရုံး၏ လက်ထောက်များက ရာထူးမှ နုတ်ထွက်စာ တင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

လက်ရှိတွင် အခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာခုံရုံး၌ ယွန်း၏ အမှုကို စစ်ဆေးမည့် တရားသူကြီး ၉ ဦးတွင် ၈ ဦးအထိ ရှိလာခဲ့ပြီဖြစ်သည်။

ယွန်းနှင့်ပတ်သက်သည့် စီရင်ချက်များကို ချမှတ်ရန်အတွက် တရားသူကြီး ၉ ဦးအနက် ၆ ဦး၏ သဘောတူညီမှုကို ရရှိရန် လိုအပ်မည်ဖြစ်သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ကိယက်ဗ်၊ ဇန်နဝါရီ ၂

ယူကရိန်းစစ်ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့က ၎င်းတို့၏ ရေတပ်ဒရုန်းတစ်စင်းသည် ရုရှားရဟတ်ယာဉ် တစ်စင်းကို ဖျက်ဆီးနိုင်ခဲ့ပြီး အခြားတစ်စင်းကို ထိခိုက်စေခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဒီဇင်ဘာ ၃၁ ရက်က ခရိုင်းမီးယား (Crimea) ကျွန်းဆွယ်၏ အနောက်ဘက်ကမ်းခြေရှိ Cape Tarkhankut အငူ တွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် တိုက်ပွဲ၌ ဒုံးကျည်များ တပ်ဆင်ထားသော ယူကရိန်း၏ Magura V5 ရေတပ်ဒရုန်းတစ်စင်း သည် ရုရှား၏ Mi-8 ရဟတ်ယာဉ်ကို ပစ်ချခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ယူကရိန်းစစ်ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့ (GUR) က Telegram မှာ ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုဖြစ်စဉ်သည် ယူကရိန်းရေတပ် ဒရုန်းတစ်စင်းက လေကြောင်းပစ်မှတ်ကို ပစ်ချခဲ့သည့် ပထမဆုံးဖြစ်စဉ် တစ်ခုဖြစ်သည်။

ရိုက်တာသတင်းဌာနကမူ GUR ၏ ပြောကြားချက်ကို သီးခြား အတည်ပြုနိုင်ခြင်း မရှိသလို ထိုဖြစ်စဉ်နှင့် ပတ်သက်ပြီး ရုရှားကလည်း မှတ်ချက်ပေးခဲ့ခြင်း မရှိပေ။

ရုရှားကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၏ Telegram တွင်မူ ရုရှား၏ ပင်လယ်နက် တိုက်ခိုက်ရေး စစ်သင်္ဘောအုပ်စုသည် ယူကရိန်း၏ ဒရုန်း ၈ စင်းကို ဖျက်ဆီးနိုင်ခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။

ယူကရိန်းတပ်ဖွဲ့ကိုတွေ့ရစဉ်

ယူကရိန်းရေတပ်ဒရုန်းက ရုရှားရဟတ်ယာဉ်ကို ပစ်ချခဲ့သည့် အကြောင်းအရာအား ရုရှား၏ နာမည်ကြီး စစ်ရေး ဘလော့ဂါတစ်ဦးဖြစ်သည့် Voenny Osvedomitel ကလည်း ဖော်ပြထားသည်။

ဒုတိယမြောက် ရုရှားရဟတ်ယာဉ်သည် ဒရုန်းတိုက်ခိုက်ခံရမှုကြောင့် အနည်းငယ် ထိခိုက်သွားခဲ့ပြီး လွတ်မြောက် သွားခဲ့ကြောင်း GUR က ပြောကြားခဲ့သည်။

GUR က ထုတ်ပြန်သည့် ဗွီဒီယိုမှတ်တမ်းတွင် ပျံသန်းနေသည့် ရဟတ်ယာဉ်တစ်စင်းကို လက်နက် အများအပြား ဖြင့် ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်နေပုံကို မြင်တွေ့ရသည်။ 

ထိုရဟတ်ယာဉ်သည် ရေထဲသို့ ပြုတ်ကျသွားပုံကို ဖော်ပြထား သည်။

ရုရှားက ယူကရိန်းကို ဝင်ရောက် တိုက်ခိုက်ခဲ့သည့် ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ကတည်းက ယူကရိန်းသည် ဒရုန်း ထုတ်လုပ်ရေးကို အရှိန်မြှင့်တင်ခဲ့ပြီး ရေတပ်တိုက်ခိုက်ရေးဒရုန်းများ တီထွင်ခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဘေကျင်း၊ ဇန်နဝါရီ ၂

ထိုင်ဝမ်နှင့် ပြန်လည်ပေါင်းစည်းရေးအတွက် တရုတ်၏ အားထုတ်ကြိုးပမ်းမှုကို မည်သူကမျှ တားဆီးနိုင်မည် မဟုတ်ကြောင်း တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင် (Xi Jinping ) က ဒီဇင်ဘာ ၃၁ ရက် နှစ်သစ်ကူး မိန့်ခွန်းတွင် ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ရှီ၏ မိန့်ခွန်းသည် လူဦးရေ ၂၃ သန်း နေထိုင်သည့် ထိုင်ဝမ်ကျွန်းအတွင်းနှင့် ကျွန်းအပြင်ဘက်တွင် ရှိနေသော ခွဲထွက်ရေး အင်အားစုများကို ပြတ်သားသည့် သတိပေးချက် တစ်ခုအဖြစ် ရှုမြင်ခံခဲ့ရသည်။

ပြီးခဲ့သည့်နှစ်အတွင်း တရုတ်သည် ထိုင်ဝမ်ကျွန်းအနီးသို့ စစ်သင်္ဘောများနှင့် စစ်လေယာဉ်များကို နေ့စဉ်နီးပါး စေလွှတ်ခဲ့ပြီး ထိုင်ဝမ်အပေါ် စစ်ရေးဖိအားများ တိုးမြှင့်ခဲ့သည်။

တရုတ်သည် ထိုင်ဝမ်ကို ၎င်း၏ နယ်နိမိတ်တစ်ခုအဖြစ် ကြေညာထားသော်လည်း ထိုင်ဝမ်အစိုးရကမူ ထိုင်ဝမ် ဒေသခံများကသာ ထိုင်ဝမ်ကျွန်း အနာဂတ်ကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

"ထိုင်ဝမ် ရေလက်ကြားရဲ့ တစ်ဖက်တစ်ချက်စီမှာ ရှိနေကြတဲ့လူတွေဟာ မိသားစု တစ်စုတည်းပါပဲ။ ကျနော်တို့ မိသားစုရဲ့ အနှောင်အဖွဲ့တွေကို ဘယ်သူကမှ မဖြတ်တောက်နိုင်ပါဘူး။ ပြီးတော့ အမျိုးသားပြန်လည် ပေါင်းစည်း ရေးအတွက် သမိုင်းဝင် ဦးတည်ချက်ကိုလည်း ဘယ်သူကမှ တားဆီးနိုင်မှာ မဟုတ်ပါဘူး"ဟု ရှီက နိုင်ငံပိုင် CCTV ရုပ်သံမှတဆင့် မိန့်ခွန်းပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုင်ဝမ်အလံကို တွေ့ရစဉ်

တရုတ်နှင့် ထိုင်ဝမ် ပြန်လည်ပေါင်းစည်းရေးသည် မလွဲဧကန်ဖြစ်ကြောင်းနှင့် နှစ်ဖက်စလုံးတွင် နေထိုင်သူများ သည် တရုတ်နိုင်ငံ၏ ဂုဏ်သိက္ခာအောက်တွင် တူညီသည့် အမြင်များဖြင့် ချည်နှောင်ထားသင့်ကြောင်း ရှီက ပြီးခဲ့သည့်နှစ်က ပြောကြားခဲ့သည့် နှစ်သစ်ကူး မိန့်ခွန်းတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုင်ဝမ်တွင် ပြီးခဲ့သည့်နှစ် မေလက သမ္မတဖြစ်လာခဲ့သည့် လိုင်ချင်တေ (Lai Ching-te) ကို တရုတ်က ခွဲထွက်ဝါဒီ တစ်ဦးအဖြစ် ယူဆထားပြီး ထိုင်ဝမ်ရေလက်ကြား၌ တင်းမာမှုများ မြင့်တက်ခဲ့သည်။

ဒီဇင်ဘာလက အစောပိုင်းကလည်း တရုတ်သည် အရှေ့တရုတ်ပင်လယ်၊ တောင်တရုတ်ပင်လယ်နှင့် ထိုင်ဝမ်အနီး ဝန်းကျင်ရှိ ရေပြင်များတွင် ကြီးမားသည့် ရေတပ်စစ်ရေး လေ့ကျင့်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

လိုင်သည် နိုဝင်ဘာလကုန်နှင့် ဒီဇင်ဘာလ အစပိုင်းတွင် သွားရောက်ခဲ့သည့် ပစိဖိတ်ခရီးစဉ်အတွင်း အမေရိကန်၏ ဟာဝိုင်အီ ပြည်နယ်နှင့် ဂူအမ်ကျွန်းတို့တွင် ခရီးတစ်ထောက် ဝင်ရောက် ရပ်နားခဲ့မှုကို တုန့်ပြန်သည့် အနေဖြင့် တရုတ်က ထိုစစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဘန်ကောက် ၊ ဇန်နဝါရီ ၂

ထိုင်းနိုင်ငံသည် ဇန်နဝါရီ ၁ ရက်မှစပြီး BRICS အဖွဲ့၏ မိတ်ဖက်နိုင်ငံ ဖြစ်လာကြောင်း ထိုင်းနိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးဌာနက ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ဘန်ကောက်ပို့စ်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုအကြောင်းအရာကို ယခုနှစ်အတွက် BRICS အဖွဲ့၏ အလှည့်ကျ ဥက္ကဋ္ဌဖြစ်သည့် ရုရှားက ထိုင်းအစိုးရအား အကြောင်းကြားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ဘရာဇီးလ်၊ ရုရှား၊ အိန္ဒိယ၊ တရုတ်၊ တောင်အာဖရိက၊ ယူအေအီး၊ အီရန်၊ အီဂျစ်နှင့် အီသီယိုပီးယားနိုင်ငံတို့ ပါဝင် သည့် BRICS အဖွဲ့သည် တိုးတက်လာသော စီးပွားရေး အင်အားကြီးနိုင်ငံများ၏ အစုအဖွဲ့တစ်ခုဖြစ်သည်။

မကြာသေးမီက BRICS အဖွဲ့သည် မိတ်ဖက် ၁၃ နိုင်ငံကို လက်ခံကြောင်း ကြေညာခဲ့ပြီး ထိုမိတ်ဖက်နိုင်ငံများ ထဲတွင် ထိုင်း၊ မလေးရှား၊ ဗီယက်နမ်နှင့် အင်ဒိုနီးရှား အစရှိသည့် အာဆီယံနိုင်ငံ ၄ နိုင်ငံ ပါဝင်ခဲ့သည်။

ကျန်မိတ်ဖက်နိုင်ငံ ၉ ခုမှာ အယ်လ်ဂျီးရီးယား၊ ဘယ်လာရုစ်၊ ဘိုလီဗီယား၊ ကျူးဘား၊ ကာဇက်စတန်၊ နိုက်ဂျီးရီး ယား၊ တူရကီ၊ ယူဂန်ဒါနှင့် ဥဇဘတ်ကစ္စတန်တို့ ဖြစ်သည်။

ပူတင်နဲ့ရှီကျင့်ဖျင်ကို တွေ့ရစဉ်

"ထိုင်းနိုင်ငံဟာ BRICS Plus ယန္တရားကို ဝင်ရောက်ခဲ့တဲ့ ၂၀၁၇ ခုနှစ် ကတည်းကစပြီး BRICS နဲ့ ရေရှည် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို ထူထောင်ခဲ့တဲ့ မိတ်ဖက်ဆက်ဆံရေးရှိခဲ့ပါတယ်" ဟု ထိုင်းနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

"ဒီမိတ်ဖက် ဆက်ဆံရေးဟာ အရှိန်အဟုန်နဲ့ အလားအလာကောင်းတဲ့ စီးပွားရေးနဲ့ စျေးကွက်တွေရှိတဲ့ နိုင်ငံတွေ ပါဝင်နေတဲ့ BRICS ရဲ့ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတွေနဲ့ စီးပွားရေး ဆက်ဆံမှုတွေကို ခိုင်မာအောင် လုပ်ဆောင်ဖို့အတွက် အခွင့်အလမ်းတွေ အများကြီး ပေါ်ပေါက်စေခဲ့ပါတယ်" ဟု ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

အဓိက ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မည့် နယ်ပယ်များတွင် ကုန်သွယ်ရေး၊ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုနှင့် ခရီးသွားကဏ္ဍများ ပါဝင် သည်။

ထို့ပြင် ထိုင်းနှင့် BRICS အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ၊ မိတ်ဖက်နိုင်ငံများအကြား ပြည်သူအချင်းချင်း ဆက်ဆံရေးများ ရင်းနှီးခင်မင်မှုကိုလည်း  မြှင့်တင်ရန် ရည်ရွယ်ထားသည်။

ထိုင်းသည် အနာဂတ်တွင် BRICS အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံ ဖြစ်လာရန် မျှော်လင့်ထားကြောင်းလည်း ထိုင်းနိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီး မာရစ် ဆန်ဂျီယမ်ပွန်ဆာ (Maris Sangiampongsa) က ပြောကြားခဲ့ဖူးသည်။

Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်

CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၈

ရဲရဲတက်၊ ရဲရဲတိုက်၊ ရဲရဲချေမှုန်းဆိုသည့် ရဲ(၃)ရဲအတိုင်း ရန်သူကို ချေမှုန်းတိုက်ခိုက်ရမည်ဟု နစကဒုဥက္ကဋ္ဌ ဒုတိယ တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး စိုးဝင်းက ပြောသည်။

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၇ ရက်က ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး၊ ပုသိမ်မြို့၊ နယ်မြေခံသင်တန်းကျောင်းရှိ ပြည်သူ့စစ် မှုထမ်း သင်တန်းမှ သင်တန်းသားများအား သွားရောက်တွေ့ဆုံစဉ် ၎င်းက ပြောကြားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးစိုးဝင်းက “ တပ်မတော်သား တစ်ဦးဖြစ်သည်နှင့်အညီ ပေးအပ်လာသည့် တာဝန်များအပေါ် ကျေပွန်အောင် ထမ်းဆောင်သွားကြရန် လိုကြောင်း၊ ထို့ပြင် လေ့ကျင့် သင်ကြားပေးလိုက်သည့် စစ်အတတ်ပညာ များကိုလည်း အမြဲတမ်းလေ့ကျင့်ရမည်၊ အမြဲတမ်းစစ်ရေး သတိရှိရမည်၊ အမြဲတမ်းတိုက်ပွဲဝင်အသင့် ဖြစ်ရမည် ဆိုသည့် မြဲ(၃)မြဲနှင့်အညီ အမြဲမပြတ်လေ့လာ လေ့ကျင့်လိုက်နာသွားကြရန်နှင့် ရဲရဲတက်၊ ရဲရဲတိုက်၊ ရဲရဲချေမှုန်း ဆိုသည့် ရဲ(၃)ရဲအတိုင်း ရန်သူကို ချေမှုန်းတိုက်ခိုက်ရမည်”ဟု ပြောသည်။

စစ်သည်များသည် နိုင်ငံတော်အလံကို မိမိလက်ဖြင့် ကိုယ်တိုင် ထိတွေ့ပြီး သစ္စာ ၃ ချက်ကို ရွတ်ဆိုထားသည့် တပ်မတော်သားများ ဖြစ်သည်နှင့်အညီ နိုင်ငံတော်နှင့် တပ်မတော်အပေါ် သစ္စာစောင့်သိရန်၊ မိမိရဲဘော်ရဲဘက် များအပေါ် သစ္စာစောင့်သိရန်၊ မိမိမိသားစုအပေါ် သစ္စာစောင့်သိရန်လိုကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

တပ်မတော်သားအဖြစ် ခံယူထားပြီးဖြစ်သည့်သူများသည် နိုင်ငံတော်နှင့် တပ်မတော် တာဝန်များကို ၂၄ နာရီ တာဝန်ထမ်းဆောင်နေကြသည့် နိုင်ငံသားကောင်းရတနာများဖြစ်ကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် မိမိတစ်ဦးချင်း ရရှိပိုင်ဆိုင် ထားသည့် ဂုဏ်သိက္ခာများကို မကျဆင်းအောင်၊ မဆုံးရှုံးအောင် တပ်မတော်သားတစ်ဦး၏ ကျင့်ဝတ်စည်းကမ်းများ ကို အမြဲထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်သွားရန်လိုကြောင်း ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးစိုးဝင်းက ပြောသည်။

လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံတစ်ဝှမ်းတွင် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် လက်နက်ကိုင် အင်အားစုများကြား တိုက်ပွဲများ အပြင်းအထန်ဖြစ်ပွားနေသည်။

အဆိုပါ တိုက်ပွဲများအတွင်း မြန်မာ့တပ်မတော်သည် တိုင်းစစ်ဌာနချုပ် ၂ ခု ဖြစ်သည့် ရှမ်းပြည်နယ်၊ လားရှိုးမြို့ အခြေစိုက် အရှေ့မြောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်(ရမခ)နှင့် ရခိုင်ပြည်နယ်၊ အမ်းမြို့အခြေစိုက် အနောက်ပိုင်းတိုင်း စစ်ဌာနချုပ်(နပခ)တို့ကို လက်လွတ် ဆုံးရှုံးထားရသည်။

အလားတူ မြို့ပေါင်း ၃၀ အထက်ကိုလည်း လက်လွတ်ဆုံးရှုံးထားရသလို စစ်အခြေစိုက် စခန်းပေါင်း ရာချီ လက်လွတ် ဆုံးရှုံးထားရသည်။

လက်ရှိတွင် ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး၊ မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီးများသို့ လက်နက်ကိုင် အင်အားစုများ တိုက်ပွဲများ ဖန်တီးလာမည့် အခြေအနေအတွက် မြန်မာ့တပ်မတော်က စစ်ရေးပြင်ဆင်မှုများ ပြုလုပ်လျက် ရှိကြောင်း သိရသည်။

CNI International News

မနီလာ၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၇

ဖိလစ်ပိုင်ဒုသမ္မတ ဆာရာဒူတာတေး (Sara Duterte) သည် စွပ်စွဲပြစ်တင်သည့် တိုင်ကြားချက် ၃ ခုနှင့် ရင်ဆိုင်နေ ရကြောင်း South China Morning Post မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဆာရာဒူတာတေး၏ ရုံးဌာနများသည် လျှို့ဝှက်ရန်ပုံငွေများထဲမှ ဒေါ်လာ ၁၀ သန်းကျော်ကို လူသိများထင်ရှား သည့် မုန့်ဆိုင်များနှင့် စားသောက်ဆိုင် နာမည်များကို အသုံးပြုပြီး အမည်လွှဲများဖြင့် ငွေလွှဲခဲ့သည်ဆိုသည့် စွပ်စွဲမှုများကို တာဝန်ခံရန် ဆာရာဒူတာတေးက ငြင်းဆိုခဲ့သည်။

ထိုအရှုပ်တော်ပုံသည် အစိုးရ၏ အသုံးစရိတ်များနှင့် ပတ်သက်ပြီး ကြီးကြပ်မှု အားနည်းခြင်းနှင့် စိုးရိမ်စရာ ကောင်းသည့် အခြေအနေကို ပြသရာရောက်ခဲ့သည်။

ယခုလအတွင်း အရပ်ဖက် အဖွဲ့အစည်းများ၊ လက်ဝဲယိမ်း တက်ကြွလှုပ်ရှားသူများ၊ ခရစ်ယန်ဘုန်းတော်ကြီးများနှင့် ရှေ့နေများက တင်သွင်းသည့် စွပ်စွဲပြစ်တင်မှု တိုင်ကြားစာများတွင် ဆာရာဒူတာတေးသည် အမည်လွှဲများ အသုံးပြုပြီး ငွေလွှဲခဲ့သည့် ဖြစ်စဉ်များအတွက် တာဝန်ယူရန် ငြင်းပယ်နေကြောင်း စွပ်စွဲခဲ့သည်။

ပြီးခဲ့သည့်လက နိုင်ငံတော် စာရင်းစစ်များ၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ၂၀၂၂ ခုနှစ်နှင့် ၂၀၂၃ ခုနှစ်ကြား ဒုတိယသမ္မတရုံး (OVP) နှင့် ပညာရေးဝန်ကြီးဌာနတို့သည် လျှို့ဝှက်ရန်ပုံငွေ ဖိလစ်ပိုင် ပီဆို ၆၁၂ ဒသမ ၅ သန်း (ဒေါ်လာ ၁၀ ဒသမ ၅ သန်း) ကို သုံးစွဲခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဆာရာဒူတာတေးကို တိုင်ကြားနေကြစဉ်

ဆာရာဒူတာတေးသည် ယခုနှစ် ဇွန်လက ပညာရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ဝန်ကြီးရာထူးမှ နုတ်ထွက်ခဲ့သည်။

ထိုရုံး ၂ ရုံးစလုံးက ရာနှင့်ချီသည့် လူများကို များပြားသည့် ချက်လက်မှတ်များ ထုတ်ပေးခဲ့ပြီး နောက်ပိုင်းတွင် လူတစ်ဦးချင်းစီ၏ အမည်များကို အသုံးပြုပြီး လက်မှတ် ရေးထိုးထားသည့် ငွေရရှိကြောင်း ပြေစာ အထောက်အထားများကို ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

သို့သော် ထိုပြေစာများထဲတွင် ပါဝင်သည့် လူနာမည်များမှာ မုန့်ဆိုင်များနှင့် စားသောက်ဆိုင် နာမည်များဖြင့် ဆင်တူနေသဖြင့် လွှတ်တော်စုံစမ်းစစ်ဆေးသူများက မေးခွန်းထုတ်နေကြသည်။

ဥပမာအားဖြင့် ဆာရာဒူတာတေး၏ ရုံးများက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည့် ပြေစာများတွင် ငွေလက်ခံရရှိသူ  တစ်ဦးဖြစ်သည့် မေရီဂရေ့စ် (Mary Grace) ဆိုသည့် အမည်သည် ဖိလစ်ပိုင်တွင် နာမည်ကြီးသည့် ကော်ဖီဆိုင် အမည်ဖြစ်သည်။

ထို့ပြင် Piattos ဆိုသည့် လူအမည်သည် ဖိလစ်ပိုင်၏ အာလူးကြော် အမှတ်တံဆိပ်ဖြစ်ကာ ထိုအမည်ဖြင့် ဆေးဝါးများ ဝယ်ယူမှုအတွက် ပီဆို ၇၀,၀၀၀ လွှဲပေးထားသည်ကို တွေ့ရသည်။

ထို့ပြင် ချစ်ပီ မက်ဒေါ်နယ် (Chippy McDonald) ၊ ကားလို့စ် မီဂူရယ် အိုအိရှီ (Carlos Miguel Oishi ) ဆိုသည့် အမည်များသည် လူအမည်များထက် နာမည်ကြီး မုန့်များ၏ အမည်များနှင့် ပိုမိုဆင်တူနေသည်ဟုဆိုကာ ဝေဖန် သူများက ထောက်ပြခဲ့ကြသည်။

Source: South China Morning Post

CNI International News

တိုင်ပေ၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၇

ထိုင်ဝမ်၏ စစ်အသုံးစရိတ်ကို ဒေါ်လာ ၂ ဒသမ ၄၅ ဘီလျံအထိ လျှော့ချရမည့် ဥပဒေများကို အတိုက်အခံ ပါတီများက အတည်ပြုခဲ့ပြီးနောက် လုံခြုံရေးကဏ္ဍအတွက် ကြီးမားသည့် သက်ရောက်မှု ရှိလာလိမ့်မည်ဟု ထိုင်ဝမ်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက သတိပေးခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုင်ဝမ်ကျွန်းအနီးတွင် တရုတ်၏ စစ်ရေးခြိမ်းခြောက်မှုများ မြင့်တက်လာသည့် အခြေအနေနှင့် ရင်ဆိုင်နေရချိန်၌  ထိုင်ဝမ်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၏ သတိပေးချက် ထွက်ပေါ်လာခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

လွှတ်တော်၏ နေရာအများစုကို ထိန်းချုပ်ထားသည့် ထိုင်ဝမ် အတိုက်အခံပါတီများသည် ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ် က ဗဟိုအစိုးရမှ ဒေသန္တရအုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့များအထိ အသုံးစရိတ်များ ပြောင်းလဲမည့် ဥပဒေကို အတည်ပြုခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

အတိုက်အခံများ၏ လုပ်ဆောင်ချက်ကို အာဏာရ ဒီမိုကရက်တစ် တိုးတက်ရေးပါတီ (DPP) က ပြင်းပြင်းထန်ထန် ဆန့်ကျင်ခဲ့ပြီး တိုင်ပေ (Taipei) မြို့တော်တွင်လည်း အတိုက်အခံများကို ဆန့်ကျင်သည့် ဆန္ဒပြမှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့ သည်။

ဒီဇင်ဘာ ၂၅ ရက်က ထုတ်ပြန်ချက်တွင် အတိုက်အခံများ အတည်ပြုသည့် ဥပဒေအရ လာမည့်နှစ်အတွက် ထိုင်ဝမ်၏ ကာကွယ်ရေးအသုံးစရိတ်ကို ၂၈ ရာခိုင်နှုန်း (ဒေါ်လာ ၂ ဒသမ ၄၅ ဘီလျံ) လျှော့ချရမည်ဖြစ်ကြောင်း ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုင်ဝမ်တပ်ဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ်

ထိုဥပဒေသည် ထိုင်ဝမ်စစ်တပ်၏ စစ်အင်အား တည်ဆောက်မှုနှင့် တိုက်ပွဲအတွက် အသင့်အနေအထား ပြင်ဆင်မှု တို့အပေါ် ကြီးမားစွာ သက်ရောက်လိမ့်မည်ဖြစ်ပြီး စစ်လက်နက်ပစ္စည်းများ ဝယ်ယူခြင်း၊ စစ်တပ်ကို အဆင့် မြှင့်တင်ခြင်းတို့အတွက် ခက်ခဲလိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

လာမည့်နှစ်အတွက် ကာကွယ်ရေး အသုံးစရိတ် လျှော့ချမှုသည် ထိုင်ဝမ်၏ ဂျီဒီပီ ၂ ဒသမ ၄ ရာခိုင်နှုန်းနှင့် ပမာဏ တူညီနေကြောင်း၊ အချို့နိုင်ငံများသည် ကာကွယ်ရေး အသုံးစရိတ်ကို မြှင့်တင်နေချိန်တွင် ထိုင်ဝမ်က ဂျီဒီပီ၏ ၂ ရာခိုင်နှုန်းအောက်အထိ လျှော့ချဖွယ်ရှိကြောင်း ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက ပြောကြားခဲ့သည်။

ရန်သူသည် မိမိတို့အား ကျူးကျော်လာမည့် သေရေးရှင်ရေး အခြေအနေမျိုးတွင် နိုင်ငံတကာ မိတ်ဆွေများထံမှ အကူအညီတောင်းခံရန် ခက်ခဲလိမ့်မည်ဟုလည်း ထုတ်ပြန်ချက်၌ ဖော်ပြခဲ့သည်။

တရုတ်သည် ထိုင်ဝမ်အား ၎င်း၏ နယ်နိမိတ်တစ်ခုအဖြစ် ကြေညာထားပြီး မကြာသေးမီ နှစ်များအတွင်း ထိုင်ဝမ် အပေါ် စစ်ရေးဖိအားများ တိုးမြှင့်ခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဘေကျင်း၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၇

တရုတ်ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် (PLA) ၏ စစ်ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ၂ ဦးသည် အဂတိလိုက်စားမှု စွဲချက်များ ဖြင့် လွှတ်တော်အမတ် နေရာများမှ ဖယ်ရှားခံခဲ့ရကြောင်း South China Morning Post မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

တရုတ်၏ အဂတိလိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေး လှုပ်ရှားမှုသည် စစ်တပ်ကို ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုများ ပြုလုပ်နေချိန်တွင် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးနှစ်ဦးသည် လွှတ်တော်မှ ထွက်ခွာခဲ့ရခြင်းဖြစ်သည်။

တရုတ်၏ အမျိုးသားပြည်သူ့လွှတ်တော်(NPC)၏ အမြဲတမ်းကော်မတီက ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး ယူဟိုင်တောင် ( You Haitao) နှင့် ဒုတိယရေတပ် ဗိုလ်ချုပ်ကြီး လီပန်ချန်း (Li Pengcheng) တို့ကို လွှတ်တော်မှ ဖယ်ရှားကြောင်း ဒီဇင်ဘာ ၂၅ ရက်က အတည်ပြုခဲ့သည်။

ယူသည် တရုတ်စစ်တပ်၏ ဒုတပ်မှူးဟောင်းဖြစ်ပြီး လီသည် PLA ၏ အရှေ့ပိုင်းစစ်ဌာနတွင် ရေတပ် တပ်မှူးဟောင်းအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။

ယူနှင့် လီတို့သည် တရားဥပဒေနှင့် စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများကို ကြီးလေးစွာ ချိုးဖောက်ခဲ့သည့် သံသယဖြင့် လွှတ်တော်မှ ဖယ်ရှားခံခဲ့ရခြင်းဖြစ်ကြောင်း NPC က သီးခြား အစီရင်ခံစာ ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ဒုတိယရေတပ် ဗိုလ်ချုပ်ကြီး လီပန်ချန်းကို တွေ့ရစဉ်

တရုတ်တွင် တရားဥပဒေနှင့် စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများကို ကြီးလေးစွာ ချိုးဖောက်မှုဆိုသည့် စကားစုသည် အဂတိလိုက်စားမှုအား သွယ်ဝိုက်ဖော်ပြသည့် အသုံးအနှုန်းဖြစ်သည်။

PLA အတွင်း ထိပ်သီးအရာရှိများသည် အဂတိလိုက်စားမှု စွဲချက်များနှင့် ဆက်တိုက် ရင်ဆိုင်ခဲ့ရပြီးနောက် ယခုဖြစ်စဉ် ထပ်မံပေါ်ပေါက်လာခြင်းဖြစ်သည်။

ယူ(၆၆ နှစ်)သည် ၂၀၁၆ ခုနှစ်က တရုတ်ကြည်းတပ်၏ ဒုတပ်မှူး ဖြစ်လာခဲ့သူဖြစ်သည်။ 

ယခင်က သူသည် နန်ကျင်း စစ်ဒေသကြီး၏ ဒုတပ်မှူးအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ကာ ၂၀၁၄ ခုနှစ်က ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီးအဖြစ် ရာထူးတိုးခံခဲ့ရသည်။

လီ(၆၁ နှစ်)သည် ယခင်က PLA ရေတပ်၏ မြောက်ပင်လယ် စစ်သင်္ဘောအုပ်စုတွင် လက်ထောက်အကြီးအကဲ အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ပြီး ရေတပ်ပစ္စည်းကိရိယာ သုတေသနဌာန၏ ဒါရိုက်တာတစ်ဦးလည်း ဖြစ်သည်။

တရုတ်၏ ဗဟိုစစ်ကော်မရှင် အဖွဲ့ဝင်ဖြစ်သည့် မော်ဟွာ (Miao Hua) သည်လည်း နိုဝင်ဘာလကအတွင်းက အဂတိလိုက်စားမှု သံသယဖြင့် စုံစမ်းစစ်ဆေးခံခဲ့ရသည်။

Source: South China Morning Post