CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၁

အမေရိကန်သည် အီရန်တွင် ဒရုန်းများ ထုတ်လုပ်ရန် ကုန်သွယ်ရေး တားမြစ်ကန့်သတ်ချက်များကို ရှောင်ကွင်းပြီး ဒရုန်းအစိတ်အပိုင်းများအား ထောက်ပံ့ပေးနေသည့် ကွန်ရက်တစ်ခုကို ပိတ်ဆို့မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်ဟု အယ်လ်ဂျာဇီးယားမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

အဆိုပါ ပိတ်ဆို့မှု အစီအစဉ်များသည် အီရန်သို့ တားမြစ်ပိတ်ပင်ခံထားရသည့် အစိတ်အပိုင်းများကို ပေးပို့နေသော ပြည်ပကုမ္ပဏီများ၏ ကွန်ရက်တစ်ခုကို ပစ်မှတ်ထားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်ဟု အမေရိကန်ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီးဌာနက ဒီဇင်ဘာ ၁၉ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

အီရန်နိုင်ငံတွင် ထုတ်လုပ်ခဲ့သည့် ဒရုန်းများသည် အရှေ့အလယ်ပိုင်းနှင့် ယူကရိန်းတွင် ဖြစ်ပွားနေသည့် စစ်ပွဲများ၌ တွင်ကျယ်စွာ အသုံးပြုလျက်ရှိသည်။

အမေရိကန်၏ ပိတ်ဆို့မှုများထဲတွင် အဖွဲ့အစည်း ၁၀ ခုနှင့် လူပုဂ္ဂိုလ် ၄ ဦးတို့ကို ပစ်မှတ်ထားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ 

အမေရိကန်ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီးဌာနကိုတွေ့ရစဉ်

ပိတ်ဆို့ခံခဲ့ရသည့် ကုမ္ပဏီများနှင့် အဖွဲ့အစည်းများသည် အီရန်၊ မလေးရှား၊ ဟောင်ကောင်နှင့် အင်ဒိုနီးရှား နိုင်ငံတို့ တွင် အခြေစိုက်ပြီး ကွန်ရက်ဖွဲ့လှုပ်ရှားနေကြောင်း အမေရိကန်က ပြောကြားခဲ့သည်။ 

ထိုကွန်ရက်သည် အီရန် တော်လှန်ရေးအစောင့်တပ်ဖွဲ့၏ လေကြောင်းအာကာသ အဖွဲ့အစည်းအတွက် ဒေါ်လာ သောင်းချီတန်ဖိုးရှိသည့် ဒရုန်းအစိတ်အပိုင်းများကို ထောက်ပံ့ပေးနေသည်ဟု အမေရိကန် ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီးဌာန က ပြောသည်။

ထို့ပြင် အီရန်သည် အရှေ့အလယ်ပိုင်းနှင့် ရုရှားရှိ အကြမ်းဖက်အဖွဲ့များကို ဒရုန်းများ ထောက်ပံ့ပေးနေသည်ဟု  အမေရိကန်အစိုးရက စွပ်စွဲခဲ့သည်။

အမေရိကန် တရားရေးဝန်ကြီးဌာနကလည်း ဒီဇင်ဘာ ၁၉ ရက်တွင် ထိုကွန်ရက်၏ ခေါင်းဆောင်ဟု ယူဆရသည့် ဟော့စိန် ဟာတီဖီ အာဒါကာနီ (Hatefi Ardakani) ကို စွပ်စွဲပြစ်တင်မှု ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ 

အီရန်အခြေစိုက် အာဒါကာနီသည် အမေရိကန်လုပ် လျှပ်စစ်ပစ္စည်းများကို တရားမဝင်ဝယ်ယူပြီး အီရန်သို့ ထောက်ပံ့ ပို့ဆောင်ပေးရန် ပူးပေါင်းကြံစည်မှုစွဲချက်များဖြင့် စွပ်စွဲခံထားရသည်။ 

အီရန်သည် ယူကရိန်းစစ်ပွဲတွင် ရုရှားအား ဒရုန်းများ အပါအဝင် လက်နက်များ ထောက်ပံ့ပေးနေသည်ဟု ကာလကြာရှည် စွပ်စွဲခံနေရသော်လည်း အီရန်ကမူ ထိုစွပ်စွဲချက်များကို ငြင်းဆိုခဲ့သည်။

Source: အယ်လ်ဂျာဇီးယား

CNI International News

ကိယက်ဗ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၁

ယူကရိန်းစစ်တပ်သည် တပ်သားသစ် ၄၅၀,၀၀၀ မှ ၅၀၀,၀၀၀ အထိ စုဆောင်းရန် အဆိုပြုခဲ့ပြီး ထိုအဆိုပြုချက်ကို ဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်ရန်လိုအပ်ကြောင်း ယူကရိန်းသမ္မတ ဇာလန်းစကီး (Volodymyr Zelenskyy)က ပြောကြား ခဲ့သည်။

စစ်တပ်၏ တပ်သားသစ် စုဆောင်းမည့် အဆိုပြုချက်သည် အလွန်ထိလွယ်ရှလွယ်ရှိသည့် အရေးကိစ္စဖြစ်သဖြင့် ထိုအဆိုပြုချက်ကို လွှတ်တော်သို့ မတင်သွင်းမီ စစ်တပ်နှင့် အစိုးရအဖွဲ့အကြား ဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်သွားမည်ဟု ဇာလန်းစကီးက နှစ်ကုန်ပိုင်းတွင် ပြုလုပ်နေကျ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲ၌ ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုအဆိုပြုချက်ကို အတည်မပြုမီ တပ်သားသစ်များ စုဆောင်းမည့် အစီအစဉ်များနှင့်ပတ်သက်ပြီး အချေအတင် ဆွေးနွေးမှုများကို ပိုမိုနားထောင်ချင်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ 

"ဒါက တော်တော်များပြားတဲ့ တပ်သားသစ် စုဆောင်းမှု အရေအတွက် ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအဆိုပြုချက်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး မေးခွန်းတွေ ရှိနေပါတယ်။ ပြည်သူတွေဆီက ကြားရမယ့် မေးခွန်းတွေ၊ တပ်သားသစ် စုဆောင်မှုမှာ သာတူညီမျှမှု နဲ့ပတ်သက်တဲ့ မေးခွန်းတွေ၊ စစ်တပ်ရဲ့ စွမ်းဆောင်ရည်အပေါ် မေးခွန်းတွေနဲ့ ငွေကြေးပိုင်းအရ မေးခွန်းတွေ ရှိနေ ပါတယ်" ဟု ဇာလန်းစကီးက ပြောသည်။ 

ယူကရိန်းစစ်တပ်ကိုတွေ့ရစဉ်

ရုရှား၏ ကျူးကျော်စစ်ကာလ အစောပိုင်းက ယူကရိန်းတွင် မိမိသဘောဆန္ဒအလျောက် စစ်တပ်ထဲဝင်ရောက် တိုက်ခိုက်ခဲ့သူများ ရှိခဲ့သော်လည်း လက်ရှိမှာတော့ ရှေ့တန်းသို့ ပို့ထားသည့် စစ်သားများ၏နေရာတွင် စစ်သား အင်အား အစားထိုး ဖြည့်ဆည်းရန် နောက်တန်း၌ တပ်သားသစ်များ စုဆောင်းလျက်ရှိသည်။

စစ်ပွဲစတင် ဖြစ်ပွားခဲ့ချိန်ကတည်းက ယခုအချိန်အထိ ရုရှားနှင့်် ယူကရိန်းသည် ၎င်းတို့ဘက်မှ ထိခိုက်ကျဆုံးသည့် စစ်သားအရေအတွက်ကို ထုတ်ပြန်ခဲ့ခြင်း မရှိသော်လည်း နှစ်ဘက်စလုံးတွင် ထိခိုက်သေဆုံးသူ အရေအတွက် ထောင်၊သောင်းချီ ရှိနိုင်ကြောင်း အမေရိကန်အရာရှိများက ခန့်မှန်းထားသည်။

ယူကရိန်း၏ စစ်သားအရေအတွက်ကို မသိရသော်လည်း စစ်ပွဲမဖြစ်ပွားမီ ယူကရိန်း၏ ပြောကြားချက်များအရ ယူကရိန်းစစ်တပ်တွင် စစ်သားအင်အား ၁ သန်းနီးပါးရှိကြောင်း သိရသည်။

ရုရှားနိုင်ငံကမူ စစ်ပွဲအတွင်း ၎င်း၏ တပ်ဖွဲ့ဝင်အင်အားကို တိုးမြှင့်ခဲ့ပြီး ရုရှားစစ်သား အရေအတွက်ကို ၁ ဒသမ ၅ သန်းအထိ မြှင့်တင်ရန်စီစဉ်ထားကြောင်း ဒီဇင်ဘာ ၁၉ ရက်က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ကွာလာလမ်ပူ၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၁

မလေးရှားနိုင်ငံသည် ဂါဇာကမ်းမြောင်ဒေသတွင် ဖြစ်ပွားနေသည့် စစ်ပွဲကို တုန့်ပြန်သည့်အနေဖြင့် အစ္စရေးအလံ တင် သင်္ဘောများ အားလုံးကို မလေးရှား ဆိပ်ကမ်းများတွင် ဆိုက်ကပ်ခွင့်ပိတ်ပင်ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်ဟု အယ်လ်ဂျာဇီးယားမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဒီဇင်ဘာ ၂၀ ရက်တွင် မလေးရှားဝန်ကြီးချုပ် အန်ဝါ အီဘရာဟင် (Anwar Ibrahim)က အစ္စရေး၏ အကြီးဆုံး သင်္ဘောကုမ္ပဏီဖြစ်သည့် ZIM ကုမ္ပဏီ အပါအဝင် အစ္စရေးနှင့် ဆက်နွှယ်မှုရှိသည့် သင်္ဘောများကို ပင်လယ်ရေ ကြောင်းဆိုင်ရာ တားမြစ်ပိတ်ပင်မှု ပြုလုပ်ရန် ဆုံးဖြတ်ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် ပင်လယ်နီ (Red Sea) တွင် တိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် ကုန်တင်သင်္ဘောများ ပြေးဆွဲမှု ရပ်တန့်နေချိန် တွင် မလေးရှား၏ ယခုပိတ်ပင်ချက်သည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ သင်္ဘောပြေးဆွဲမှုများကို အနှောင့်အယှက် ဖြစ်စေ နိုင်သည့် စိုးရိမ်မှုများမြင့်တက်လာခဲ့သည်။

 အစ္စရေး၏ ZIM ကုမ္ပဏီ သင်္ဘောကို တွေ့ရစဉ်

 အစ္စရေးသို့ သွားရောက်မည့် သင်္ဘောများသည်လည်း မလေးရှားနိုင်ငံ၏ မည်သည့်ဆိပ်ကမ်းတွင်မဆို ဆိုက်ကပ် ခွင့်နှင့် ကုန်တင်၊ ကုန်ချခွင့် တားမြစ်သွားမည်ဟုလည်း အန်ဝါက ပြောကြားခဲ့သည်။

နိုင်ငံ့လူဦးရေ၏ ၆၀ ရာခိုင်နှုန်းသည် မွတ်ဆလင် ဘာသာဝင်များဖြစ်သည့် မလေးရှားနိုင်ငံသည် အစ္စရေးနှင့် သံတမန်ဆက်ဆံရေး မရှိပေ။ 

ထို့ပြင် အစ္စရေး-ပါလက်စတိုင်း ပဋိပက္ခအတွက် နှစ်နိုင်ငံ အတူယှဉ်တွဲ နေထိုင်ရေးသည် အဖြေတစ်ခုဖြစ်ကြောင်း လည်း မလေးရှားက ပြောကြားခဲ့သည်။ 

“မလေးရှားအစိုးရဟာ အစ္စရေးအခြေစိုက် ZIM သင်္ဘောကုမ္ပဏီရဲ့ သင်္ဘောတွေကို မလေးရှားရဲ့ ဘယ်ဆိပ်ကမ်းမှာ မဆို ဆိုက်ကမ်းခွင့်မပြုဖို့ ဆုံးဖြတ်ခဲ့ပါတယ်” ဟု အန်ဝါက ပြောကြားခဲ့သည်။ 

 အစ္စရေး၏ ZIM ကုမ္ပဏီ သင်္ဘောကို တွေ့ရစဉ်

ထိုတားမြစ် ပိတ်ပင်မှုများသည် ပါလက်စတိုင်းတို့အပေါ် ဆန့်ကျင်သည့် အစ္စရေး၏ ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်သော လုပ်ရပ်များ၊ အစုလိုက်အပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်မှုများ၊ နိုင်ငံတကာ ဥပဒေကို ချိုးဖောက်မှုနှင့် လူသားချင်း စာနာ ထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အခြေခံအချက်များကို လျစ်လျူရှုထားသည့် အစ္စရေး၏ လုပ်ဆောင်ချက်များကို တုန့်ပြန် ခြင်း ဖြစ်သည်ဟု မလေးရှားဝန်ကြီးချုပ်က ပြောသည်။ 

အစ္စရေးအလံတင်ထားသည့် သင်္ဘောများကို မိမိတို့ ဆိပ်ကမ်းများတွင် ဆိုက်ကပ်ခွင့်နှင့် အစ္စရေးသို့ သွားမည့် သင်္ဘောများအား မိမိတို့ ဆိပ်ကမ်းများတွင် ကုန်တင်၊ ကုန်ချခွင့် တားမြစ်ပိတ်ပင်မှုသည် ချက်ချင်း အကျုံးဝင် သက်ရောက်သည်ဟုလည်း အန်ဝါက ပြောကြားခဲ့သည်။ 

မလေးရှားနိုင်ငံသည် ဂါဇာကမ်းမြောင်ဒေသအတွက် ဒေါ်လာ သန်းချီ ကူညီထောက်ပံ့ပေးခဲ့ပြီး အန်ဝါသည်လည်း အောက်တိုဘာ ၇ ရက်က စတင်ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် အစ္စရေး-ဟားမာ့စ်စစ်ပွဲတွင် ပါလက်စတိုင်းတို့ကို ထောက်ခံခဲ့ သလို အစ္စရေးကို ရှုတ်ချခဲ့သည်။

Source: အယ်လ်ဂျာဇီးယား

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၀ 

ပင်လယ်နီ (Red Sea)တွင် ပင်လယ်ကူးသင်္ဘောများကို ဟူရ်သီ (Houthi) သူပုန်များ ထိန်းချုပ်ထားသည့် ယီမင်နိုင်ငံ၏ နယ်မြေများထဲမှ ဒုံးကျည်များ၊ ဒရုန်းများဖြင့် တိုက်ခိုက်နေသည့် ဖြစ်စဉ်များကို ကာကွယ်ရန်နှင့် တန်ပြန်တိုက်ခိုက်ရန် အမေရိကန်နှင့် အခြားနိုင်ငံများက ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့အသစ်ကို ဖွဲ့စည်းကြောင်း အမေရိကန် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး လွိုက်အော်စတင် (Lloyd Austin) က ဘာရိန်းတွင် ကြေညာခဲ့သည်ဟု အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ပင်လယ်နီတွင် သင်္ဘောများ ပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက်ခံနေရသည့် ဖြစ်စဉ်များကြောင့် သင်္ဘောကုမ္ပဏီ အများစု သည် လုံခြုံရေးအခြေအနေကြောင့် သင်္ဘောပြေးဆွဲမှုများကို ရပ်ဆိုင်းခြင်းနှင့် ဘက် အယ်လ် မန်ဒက် (Bab el-Mandeb) ရေလက်ကြားအတွင်းသို့ မဝင်ရန် ကြေညာချက် ထုတ်ပြန်ခြင်းတို့ ပြုလုပ်ခဲ့ရသည်။

ဒီဇင်ဘာ ၁၈ ရက်ကလည်း ပင်လယ်ကူး သင်္ဘောနှစ်စင်း တိုက်ခိုက်ခံခဲ့ရသည်ဟု အမေရိကန်စစ်တပ်၏ ဗဟိုစစ်ဌာနချုပ်က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ 

စစ်သင်္ဘောတစ်စင်းကို တွေ့ရစဉ်

တိုက်ခိုက်ရေး ဒရုန်းတစ်စင်းနှင့် ပဲ့ထိန်းဒုံးကျည် တစ်စင်းသည် ယီမင် ကမ်းလွန်ရှိ ရေနံတင် သင်္ဘောတစ်စင်းကို ထိမှန်ခဲ့ပြီး တစ်ချိန်တည်းမှာပင် အနီးနားရှိ ကုန်တင်သင်္ဘောတစ်စင်းလည်း ဖောက်ခွဲတိုက်ခိုက်ခံခဲ့ရသည်ဟု အမေရိကန်၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

"ဒါဟာ စုပေါင်းဖြေရှင်းရမယ့် နိုင်ငံတကာရဲ့ စိန်ခေါ်မှုတစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒါကြောင့် ဒီနေ့မှာ ကျနော်ဟာ နိုင်ငံပေါင်းစုံပါဝင်တဲ့ လုံခြုံရေးအင်အား အစုအဖွဲ့ဖြစ်တဲ့ Operation Prosperity Guardian ဆိုတဲ့ အဖွဲ့ကို ထူထောင်ကြောင်း ကြေညာအပ်ပါတယ်"ဟု အော်စတင်က ဘာရိန်းနိုင်ငံတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

ဝါရှင်တန်ဒီစီ၏ နယ်မြေ အရွယ်အစားရှိသည့် ပင်လယ်နီတွင် မည်သည့်အချိန်တွင်မဆို ကုန်တင်သင်္ဘောများနှင့် လောင်စာတင်သင်္ဘော ၄၀၀ ခန့် ဖြတ်သန်း မောင်းနှင်လေ့ရှိကြောင်း အမေရိကန်စစ်တပ်အရာရှိတစ်ဦးက သတင်းထောက်များကို ပြောကြားခဲ့သည်။ 

အမေရိကန် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး လွိုက်အော်စတင်ကို တွေ့ရစဉ်

ယခုဖွဲ့စည်းလိုက်သည့် နိုင်ငံတကာ ပူးပေါင်းမစ်ရှင်အရ စစ်သင်္ဘောများသည် ကုန်တင်သင်္ဘောများနှင့် လောင်စာတင်သင်္ဘောများကို မရှိမဖြစ် လိုက်ပါစောင့်ကြပ်ပေးရန် မလိုအပ်သော်လည်း တတ်နိုင်သမျှ ကာကွယ်ပေးရန် အသင့်အနေအထားဖြင့် စစ်သင်္ဘောများကို ဖြန့်ကြက်ချထားမည်ဖြစ်သည်ဟု အမည်မဖော် လိုသည့် အမေရိကန် အရာရှိတစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့သည်။

အစ္စရေးနှင့် စစ်ပွဲဖြစ်ပွားနေသည့် ဟားမာ့စ်အဖွဲ့ကို ထောက်ခံသည့် ဟူရ်သီသူပုန်များကမူ ဂါဇာကမ်းမြောင် ဒေသအတွင်းသို့ အစားအစာနှင့် ဆေးဝါးများ တင်ပို့ခွင့် မပြုမချင်း အစ္စရေး၏ ဆိပ်ကမ်းများထံသို့ လာရောက်မည့် သင်္ဘောများကို ပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက်သွားမည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: အေပီ

CNI International News

မော်စကို၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၀

ဂျပန် အပါအဝင် အခြားနိုင်ငံများနှင့် ရုရှားအကြား နယ်မြေပိုင်ဆိုင်မှု အငြင်းပွားသည့် ပြဿနာများအားလုံး အဆုံးသတ်သွားပြီဖြစ်ကြောင်း ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဆာဂျေ လာဗရော့ဗ် (Sergey Lavrov) က ကြေညာခဲ့ သည်ဟု Japan Times မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ရုရှားသည် မိမိတို့ ထိန်းချုပ်ထားသည့် ဟော့ကိုင်းဒိုး (Hokkaido) ကျွန်းစုပေါ်တွင် အချုပ်အခြာအာဏာပိုင်မှု ပြဿနာနှင့်ပတ်သက်ပြီး ဂျပန်နှင့် မည်သည့်အခါမျှ ဆွေးနွေးတော့မည် မဟုတ်ကြောင်း လာဗရော့ဗ်က ရုရှားနိုင်ငံပိုင် Channel One ရုပ်သံလိုင်းနှင့် ဒီဇင်ဘာ ၁၈ ရက်က ပြုလုပ်ခဲ့သည့် အင်တာဗျူးတွင် ပြောကြားခဲ့ ခြင်း ဖြစ်သည်။

ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အတွင်း ဂျပန်တို့ လက်နက်ချခဲ့ပြီးနောက် ရုရှား (ထိုအချိန်က ဆိုဗီယက်ယူနီယံ) သည် ကျွန်း ၄ ကျွန်းကို သိမ်းယူခဲ့သည်။ 

ဟော့ကိုင်းဒိုးကျွန်းကို တွေ့ရစဉ်

ထိုကျွန်းများ ပိုင်ဆိုင်မှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး ဂျပန်နှင့်ရုရှားအကြား အငြင်းပွားမှုများကြောင့် နှစ်နိုင်ငံအကြား စစ်ပွဲအပြီး ငြိမ်းချမ်းရေးစာချုပ် ချုပ်ဆိုနိုင်ခဲ့ခြင်း မရှိပေ။

"ကျနော်တို့ဟာ နေတိုးအဖွဲ့ဘက်က ရပ်တည်နေတဲ့ ဂျပန်နဲ့ နယ်မြေအငြင်းပွားမှု ဘာမှမရှိပါဘူး" ဟု လာဗရော့ဗ် က ပြောကြားခဲ့သည်။ 

ရုရှားသည် မည်သည့် နေတိုးအဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံနှင့်မဆို နယ်မြေအငြင်းပွားမှု မရှိကြောင်း ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာ ပူတင် (Vladimyr Putin) ၏ မကြာသေးမီက ပြောကြားခဲ့သည့် မှတ်ချက်စကားကို လာဗရော့ဗ်က ရည်ညွှန်း ပြောကြားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

"ယေဘုယျပြောရမယ်ဆိုရင် ကျနော်တို့ဟာ ဂျပန် အပါအဝင် ဘယ်နိုင်ငံနဲ့မဆို နယ်မြေပိုင်ဆိုင်မှု အငြင်းပွာတာ မျိုး မရှိပါဘူး" ဟု လာဗရော့ဗ်က ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့ပြီး ထိုအင်တာဗျူး ဗွီဒီယိုကို ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဌာန၏ ဝက်ဘ်ဆိုက်တွင် တင်ပြထားသည်။

ဟော့ကိုင်းဒိုးကျွန်းကို တွေ့ရစဉ်

ယူကရိန်းစစ်ပွဲနှင့်ပတ်သက်ပြီး ဂျပန်သည် ရုရှားအပေါ် ပိတ်ဆို့မှုများ ချမှတ်ခဲ့ပြီးနောက် ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ မတ်လတွင် ရုရှားသည် ဟော့ကိုင်းဒိုး၊ ကူနာရှီရီ (Kunashiri) ၊ အီတိုရိုဖူ (Etorofu) နှင့် ရှီကိုတန် (Shikotan) ကျွန်းများအပြင် ဟာဘိုမာအီ (Habomai) ကျွန်းစုများ ပိုင်ဆိုင်မှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး ဂျပန်နှင့် ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုများကို ရပ်ဆိုင်းမည်ဟု ကြေညာခဲ့သည်။

ဂျပန်၏ ပိတ်ဆို့မှုများကြောင့် ထိုကျွန်းများ ပိုင်ဆိုင်မှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး အငြင်းပွားနေသည့် ပြဿနာများကို ဆွေးနွေးရန် မဖြစ်နိုင်တော့ကြောင့် ဒီဇင်ဘာ ၁၆ ရက်က ရုရှားနိုင်ငံပိုင် Interfax သတင်းအေဂျင်စီနှင့် ပြုလုပ် ခဲ့သည့် အင်တာဗျူးတစ်ခုတွင် ရုရှား၏ ဒုတိယနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အန်ဒရီ ရူဒန်ကိုက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: Japan Times

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၀

ထိုင်းနိုင်ငံတွင် ပြစ်ဒဏ်ချမှတ်ခံထားရသည့် ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း သက်ဆင် ရှင်နာဝပ် (Thaksin Shinawatra) သည် အခွင့်ထူးခံအခြေအနေကို ရရှိနေခြင်း ရှိ/မရှိကို စုံစမ်းစစ်ဆေးရန် တရားရုံးချုပ်အား တောင်းဆိုသွားမည်ဟု Thai PBS မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဒီမိုကရက်လွှတ်တော်အမတ်ဟောင်း နာခွန်း နာယွတ် ချန်ချိုင်း အစ်ဆာရာဆီနာရက် (Nakhon Nayok Charnchai Isarasenarak) နှင့် လူ့အခွင့်အရေးရှေ့နေ နီတီတွန်း လမ်လူယာ (Nititorn Lamlua) တို့က တရားရုံးချုပ်၏ နိုင်ငံရေးရုံးထိုင်သူများအတွက် ပြစ်မှုဆိုင်ရာဌာနသို့ လျှောက်လွှာတင်သွင်းရန် စီစဉ်ထားသည်။

သက်ဆင်သည် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ သြဂုတ် ၂၂ ရက်က ထိုင်းသို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိခဲ့ပြီး စွဲချက် ၃ ခုအတွက် ထောင်ဒဏ် ၈ နှစ် ချမှတ်ခံခဲ့ရသည်။ 

သို့သော် တော်ဝင်မိသားစု၏ ပြစ်ဒဏ်လျှော့ပေါ့ပေးမှုဖြင့် သက်ဆင်သည် ထောင်ဒဏ် ၁ နှစ်သာ ကျခံရန် ပြစ်ဒဏ် လျှော့ချခံခဲ့ရသည်။

ဒီမိုကရက်လွှတ်တော်အမတ်ဟောင်း နာခွန်း နာယွတ် ချန်ချိုင်း အစ်ဆာရာဆီနာရက်ကို တွေ့ရစဉ်

မည်သို့ပင်ဆိုစေ သက်ဆင်သည် အကျဉ်းထောင်ထဲတွင် ၁ ရက်ပြည့်အောင်ပင် မနေခဲ့ရဘဲ ကျန်းမာရေး အကြောင်းပြချက်များဖြင့် အကျဉ်းထောင်ဆေးရုံမှ ရဲတပ်ဖွဲ့ အထွေထွေဆေးရုံသို့ လွှဲပြောင်းကုသမှု ခံယူခဲ့ရသည်။

ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ရာမက် ရတ္တနချာဝမ် (Ramet Rattanachaweng) ကမူ အစိုးရအဖွဲ့ စတင် တာဝန်ထမ်းဆောင်သည့် ရက်ပေါင်း ၉၀ အတွင်း အကြီးမားဆုံး လုပ်ဆောင်မှုတစ်ခုမှာ ရှင်နာဝပ် မိသားစု ၏ အကျိုးစီးပွားအတွက် ထိုင်းတရားရေးစနစ်ကို ရုပ်ပျက်ဆင်းပျက်ဖြစ်အောင် လုပ်ဆောင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်ဟု ဝေဖန်ခဲ့သည်။

သက်ဆင် အနေနှင့် မည်သည့်အတွက်ကြောင့် ရဲတပ်ဖွဲ့ဆေးရုံ၏ ၁၄ လွှာတွင် ကုသမှုခံယူနေသနည်း၊ သက်ဆင် သည် မည်သည့် ဝေဒနာ ခံစားနေရသနည်း၊ ပြစ်ဒဏ်ချမှတ် ခံထားရသူတစ်ဦးကို အကျဉ်းထောင် အပြင်ဘက်တွင် နေထိုင်ခွင့်ကာလ ထပ်မံတိုးချဲ့ပေးထားသည့် အကျဉ်းထောင်ဌာန၏ စည်းကမ်းဥပဒေသစ်များမှာ အဘယ်နည်း အစရှိသည့် အဖြေမရှိသော မေးခွန်းများစွာရှိနေကြောင်း ရာမက်က ပြောကြားခဲ့သည်။ 

ထို့ပြင် ထိုင်း၏ အကျဉ်းထောင်များသည် ဆင်းရဲမွဲတေ သူများအတွက်သာ ဖြစ်သည်ဆိုသည့် ရေပန်းစားနေသည့်် အဆိုကို အခွင့်ထူးခံ ရရှိထားသော သက်ဆင်၏ဖြစ်ရပ်က သက်သေထူ နေသည်ဟုလည်း ရာမက်က ပြောကြား ခဲ့သည်။

Source: Thai PBS World

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၀

အမေရိကန်သမ္မတ ရွေးကောက်ပွဲတွင် သမ္မတဟောင်း ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) သာ ပြန်လည် ရွေးကောက်ခံခဲ့ရမည်ဆိုပါက ယူကရိန်းအတွက် အကူအညီများကို ရပ်ဆိုင်းမည်ကို ဥရောပနိုင်ငံအချို့မှ သံတမန်များက စိုးရိမ်နေကြကြောင်း တာ့စ်သတင်းဌာနက ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ထရမ့်သည် နေတိုး မဟာမိတ်အဖွဲ့အပေါ်ထားရှိသည့် အမေရိကန်၏ ကတိကဝတ်များကိုလည်း စွန့်လွှတ်ဖွယ်ရှိမည့် အခြေအနေအတွက် ဥရောပသံတမန်များက စိုးရိမ်နေသည်ဟုလည်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

လက်ရှိ တာဝန်ထမ်းဆောင်နေသည့် သံတမန်များ၊ လက်ထောက်များနှင့် အငြိမ်းစားယူသွားသည့် သံတမန် ဟောင်း ၂၀ နီးပါး၏ အဆိုအရ ထရမ့်သည် ရွေးကောက်ပွဲ နိုင်ခဲ့မည်ဆိုပါက ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၊ နိုင်ငံခြား ရေးဝန်ကြီးဌာနနှင့် စီအိုင်အေတို့တွင် ၎င်းအား သစ္စာခံသည့် သူများကိုသာ အဓိကရာထူးနေရာများ ပေးနိုင်ခြေ ရှိသည်ဟု သိရသည်။

ထိုသို့ လုပ်ဆောင်ခြင်းဖြင့် ထရမ့်သည် ယူကရိန်းစစ်ပွဲမှအစ တရုတ်နှင့် ဆက်ဆံရေးအဆုံး အကြောင်းအရာ အများအပြားတွင် အမေရိကန်၏ ရည်တည်ချက်ကို အပြောင်းအလဲများ ပြုလုပ်နိုင်လိမ့်မည်ဟု ဆိုသည်။

အမေရိကန်သမ္မတဟောင်း ဒေါ်နယ်ထရမ့်နဲ့ နေတိုးအဖွဲ့ကိုတွေ့ရစဉ်

ရိုက်တာသတင်းဌာနနှင့် အင်တာဗျူး ပြုလုပ်ခဲ့သည့် ဥရောပသံတမန် ၈ ဦးက ထရမ့်သည် နေတိုးမဟာမိတ်များ အပေါ် ထားရှိသည့် အမေရိကန်၏ ကတိကဝတ်များကို ဆက်လက် ထိန်းသိမ်းထားရန် ရှိ/မရှိ သံသယရှိကြောင်း၊ ရုရှားနှင့်စစ်ပွဲ ဖြစ်ပွားနေသည့် ယူကရိန်းအား အကူအညီ အထောက်အပံ့များ ဖြတ်တောက်လိုက်မည့် အခြေအနေ အပေါ် စိုးရိမ်ရကြောင်း ဖြေကြားခဲ့သည်။

မြောက်ဥရောပနိုင်ငံ တစ်နိုင်ငံမှ သံတမန်တစ်ဦးကလည်း သူနှင့် သူ့လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်များသည် မကြာသေးမီ နှစ်များအတွင်း ထရမ့်၏ လက်ထောက်များနှင့် အဆက်အသွယ် ရှိခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ထရမ့်၏ အမျိုးသားလုံခြုံရေး အကြံပေးပုဂ္ဂိုလ်ဟောင်း ရောဘတ် အို ဘရီယန်ကလည်း ထရမ့်သည် ပုဂ္ဂိုလ်ရေး အရ မူဝါဒကို ချမှတ်သည့် အခြေအနေကို နားလည်ထားကြောင်း၊ ထရမ့်၏ အစိုးရအဖွဲ့ထဲတွင် ပါဝင်သူများသည် သမ္မတ၏ မူဝါဒထက် ၎င်းတို့၏ ပုဂ္ဂိုလ်ရေးအရ ကိုယ်ပိုင်မူဝါဒများကို ချမှတ်ရန် စိတ်အားထက်သန်ခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်ဟု မီဒီယာတစ်ခုက ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

ဒေါ်နယ်ထရမ့်ကိုတွေ့ရစဉ်

ထရမ့်သည် ဥရောပအတွက် ကာကွယ်ရေး အထောက်အပံ့များကို လျှော့ချဖြတ်တောက်ရန် စိတ်ဝင်စားနေပြီး တရုတ်နှင့် စီးပွားရေး ဆက်ဆံရေးများကို ထပ်မံလျော့နည်းစေရန် စိတ်အားထက်သန်နေသည်ဟု ထရမ့်၏ လက်ထောက်များက ပြောကြားခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

အမေရိကန်တွင် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ၌ သမ္မတရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပမည်ဖြစ်ပြီး သမ္မတဂျိုးဘိုင်ဒန် (Joe Biden) က ၎င်း၏ ဒုတိယသက်တမ်းအတွက် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း ယခုနှစ် ဧပြီလက ကြေညာခဲ့ သည်။

သမ္မတဟောင်း ထရမ့်ကလည်း သမ္မတရွေးကောက်ပွဲ ဝင်ရောက်ရန် စီစဉ်ထားကြောင်း ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ ကတည်းက ကြေညာခဲ့သည်။

Source: တာ့စ်

CNI International News

ဟောင်ကောင်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၉

ဟောင်ကောင်မီဒီယာလုပ်ငန်းရှင် ဂျင်မီလိုင် (Jimmy Lai) ၏ အမျိုးသားလုံခြုံရေးဆိုင်ရာ စွဲချက်များအတွက် တရားရုံးတွင် ကြားနာစစ်ဆေးမှုကို စတင်ခဲ့ပြီး ဗြိတိန်ကမူ လိုင်ကို ချက်ချင်းပြန်လွှတ်ပေးရန် တိုက်တွန်းခဲ့ သည်ဟု အယ်လ်ဂျာဇီးယားမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလကတည်း အကျဉ်းချခံခဲ့ရသည့်် လိုင်သည် တရားရုံးသို့ ဒီဇင်ဘာ ၁၈ ရက်နေ့ နံနက် ၁၀ နာရီတွင် ရောက်ရှိခဲ့သည်။ 

သူသည် ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်၊ ဇွန်လက ဟောင်ကောင်တွင် တရုတ်အစိုးရက ပြဋ္ဌာန်းခဲ့သည့် အမျိုးသားလုံခြုံရေးဥပဒေ အောက်၌ ပြည်ပအင်အားစုများနှင့် ပူးပေါင်းလိမ်လည်ရန် ကြံစည်မှု စွဲချက်နှင့် တရားစွဲဆိုခံထားရခြင်း ဖြစ်သည်။

အပြာရောင်ဝတ်စုံကို ဝတ်ဆင်ပြီး စာအုပ်တစ်အုပ်ကို ကိုင်ဆောင်လာသည့် အသက် ၇၆ နှစ်အရွယ် လိုင်သည် ခန္ဓာကိုယ်အလေးချိန် လျော့ကျသွားပုံပေါ်သော်လည်း ကျန်းမာရေး ကောင်းမွန်ပုံပေါ်ကြောင်း တရားရုံးအတွင်းရှိ သတင်းထောက်များက ပြောကြားခဲ့သည်။ 

ဟောင်ကောင်သတင်းစာကိုတွေ့ရစဉ်

ယခု ထုတ်ဝေခြင်း မပြုတော့သည့် Apple Daily သတင်းစာကို ထုတ်ဝေခဲ့သူ လိုင်သည် တရုတ်အစိုးရကို လူသိရှင်ကြား ဝေဖန်သူများထဲတွင် တစ်ဦး အပါအဝင်ဖြစ်ပြီး ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်၊ သြဂုတ်လတွင် ဟောင်ကောင် ရဲတပ်ဖွဲ့က Apple Daily သတင်းစာ၏ တာဝန်ရှိသူများကို ဝင်ရောက် စီးနင်းခဲ့သည့်အချိန်၌ ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရခြင်း ဖြစ်သည်။

လိုင်၏ အမှုကို လွန်ခဲ့သည့် နှစ်ကတည်းက ကြားနာစစ်ဆေးရန် စီစဉ်ခဲ့သော်လည်း လိုင်က ၎င်း၏ဘက်မှ ခုခံ လျှောက်လှဲမည့် ရှေ့နေအဖြစ် ဗြိတိန်အခြေစိုက် တီမိုသီ အိုဝင် (Timothy Owen) ကို ရွေးချယ်ခဲ့သဖြင့် ထိုရွေးချယ်မှုအပေါ် ဟောင်ကောင်အစိုးရက ဆန့်ကျင်ကန့်ကွက်မှုများကြောင့် နှောင့်နှေးကြန့်ကြာခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

Apple Daily သတင်းစာ တိုက်သည်လည်း ဗြိတိသျှကိုလိုနီ လက်ထက်က အကြည်ညိုပျက်စေမှုဥပဒေအောက် တွင် တရားစွဲဆိုခံထားရကြောင်း လိုင်က ပြောကြားခဲ့ပြီး ၎င်းအပေါ်  စွဲဆိုထားသည့် စွဲချက်များအားလုံးကို ငြင်းဆိုခဲ့သည်။

ဒီဇင်ဘာ ၁၇ ရက်က ဗြိတိန်၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဗြိတိန်ဝန်ကြီးချုပ်က လိုင်၏ ကြားနာစစ်ဆေးမှုကို အလွန် စိုးရိမ်ကြောင်း၊ ဗြိတိန်နှင့် ဥရောပသမဂ္ဂသည် လိုင်အား ချက်ချင်းပြန်လွှတ်ရန် တိုက်တွန်းကြောင်း ပြောကြား ခဲ့သည်။

Source: အယ်လ်ဂျာဇီးယား

CNI International News

တိုကျို၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၉

တရုတ်နှင့် နယ်မြေအငြင်းပွားမှုများ၊ ပင်လယ်ရေကြောင်းဆိုင်ရာ ထိပ်တိုက်တွေ့မှုများကြောင့် ဒေသတွင်း တင်းမာမှုများ မြင့်တက်နေချိန်တွင် ဂျပန်က အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများအသင်း (အာဆီယံ) နှင့် ကာကွယ်ရေး၊ လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ ဆက်ဆံရေးများကို ချဲ့ထွင်ခဲ့ကြောင်း Japan Times မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ပြီးခဲ့သည့်ရက်ပိုင်းအတွင်းက တိုကျိုမြို့တော်တွင် ပြုလုပ်ခဲ့သည့် ဂျပန်-အာဆီယံ ခေါင်းဆောင်များ ညီလာခံတွင် ပုံစံအသစ် ဖော်ဆောင်ထားသည့် အပြန်အလှန် ဆက်ဆံရေး အစီအစဉ်များကို ချပြခဲ့ပြီး သံတမန်ရေး၊ လုံခြုံရေး၊ စီးပွားရေးနှင့် လူမှုရေးနယ်ပယ်များ၌ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများ ပြုလုပ်ရန် ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။ 

ထိုအစည်းအဝေးသည် ဂျပန်နှင့် အာဆီယံအကြား ဆက်ဆံရေးထူထောင်သည့် နှစ်ပေါင်း ၅၀ ပြည့် အထိန်းအမှတ် အဖြစ် ပြုလုပ်ခြင်းဖြစ်ကာ ကာကွယ်ရေးပစ္စည်းများ၊ နည်းပညာ၊ ပူးတွဲစစ်ရေး လေ့ကျင့်မှုများကဲ့သို့ နယ်ပယ် ကဏ္ဍ အသီးသီး၌ ဆက်ဆံရေးများကို ပိုမိုမြှင့်တင်ရန် သဘောတူခဲ့ကြသည်။

တရုတ်နဲ့ ဂျပန်အလံကို တွေ့ရစဉ်

ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ် ဖူမီယို ကီရှီဒါ (Fumio Kishida) က ဂျပန်သည် လာမည့် ၅ နှစ်အတွင်း အာဆီယံတွင် ဒေါ်လာ ၃၅ ဘီလျံကျော် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသွားရန် အစီအစဉ်များကို လုပ်ဆောင်သွားမည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့နောက် ဒေသတွင်း လူငယ်စီးပွားရေး လုပ်ငန်းရှင်များကိုလည်း အပြန်အလှန် ဖလှယ်မှုကို မြှင့်တင်သွားမည်ဟု ဆိုသည်။

တောင်တရုတ်ပင်လယ်တွင် တင်းမာမှုများ မြင့်တက်နေချိန်တွင် ဂျပန်-အာဆီယံ ထိပ်သီးညီလာခံကို ကျင်းပခဲ့ခြင်း လည်း ဖြစ်သည်။ 

သဘာဝ သယံဇာတများ ပေါကြွယ်ဝသည့် တောင်တရုတ်ပင်လယ်၏ နယ်မြေအားလုံးနီးပါးကို ပိုင်ဆိုင်ကြောင်း တရုတ်က ကြေညာထားသဖြင့် အာဆီယံအဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံများဖြစ်သည့် ဖိလစ်ပိုင်၊ ဘရူနိုင်း၊ မလေးရှား၊ ဗီယက်နမ် နိုင်ငံတို့အပြင် ထိုင်ဝမ်နှင့်လည်း ပိုင်ဆိုင်မှုများ အငြင်းပွားလျက် ရှိသည်။ 

နှစ်စဉ်ကုန်သွယ်မှုတန်ဖိုး ဒေါ်လာ ၃ ထရီလျံကျော်ရှိသည့် ပင်လယ်ကူးသင်္ဘောများ ဖြတ်သန်းသွားလာသော လမ်းကြောင်းများရှိသည်။

ထို့အပြင် တောင်တရုတ်ပင်လယ် အရေးအပြင် အမေရိကန်နှင့် နီးစပ်သည့် မဟာမိတ် ဂျပန်သည်လည်း တရုတ်နှင့် နယ်မြေပိုင်ဆိုင်မှု အငြင်းပွားလျက်ရှိသည်။

ဂျပန်-အာဆီယံ ထိပ်သီးညီလာခံအပြီးတွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည့် အစီရင်ခံစာတွင်မူ ဂျပန်နှင့် အာဆီယံနိုင်ငံများသည် ပင်လယ်ရေကြောင်း လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများကို ပိုမိုခိုင်မာအောင် လုပ်ဆောင်ရန် ကတိပြုခဲ့ ကြသည်။ 

Source: Japan Times