CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဇွန်လ ၁၃

နိုင်ငံတဝန်း သေနတ်ဖြင့် အကြမ်းဖက်မှုကို ဆန့်ကျင်သည့် ပြည်လုံးကျွတ် ဆန္ဒပြပွဲတစ်ခုဖြစ်သော “ကျွန်ုပ်တို့ဘဝအတွက် ချီတက်ပွဲ”ကို အမေရိကန်နိုင်ငံ၊ ဝါရှင်တန်ဒီစီရှိ နေရှင်နယ်မောလ်တွင် စုဝေးချီတက်ခဲ့ကြသည်။

ပြီးခဲ့သည့်လက တက္ကဆက်ပြည်နယ်ရှိ မူလတန်းကျောင်း တစ်ကျောင်း၌ လူအစုလိုက် အပြုံလိုက် ပစ်သတ်ခံရပြီးနောက် ဇွန်လ ၁၁ ရက်မှာ ရာနှင့်ချီသော ဆန္ဒပြသူများက ဝါရှင်တန်နှင့် အမေရိကန်နိုင်ငံ တဝန်းတွင် စုဝေးချီတက်ခဲ့ကြပြီး သေနတ် ဖြင့် ပစ်ခတ်မှုများ ထိန်းချုပ် တားဆီးနိုင်ရေးအတွက် ဥပဒေတစ်ရပ် ရေးဆွဲပြဋ္ဌာန်းရန် ဥပဒေပြု လွှတ်တော်အမတ်များကို တောင်းဆိုခဲ့ကြသည်။

ဝါရှင်တန် အထိမ်းအမှတ် ကျောက်တိုင်အနီးက လူထုချီတက်ပွဲ(ရိုက်တာ)

၂၀၁၈ ခုနှစ်က ဖလော်ရီဒါပြည်နယ်၊ ပါ့ခ်လန်း အထက်တန်းကျောင်းအတွင်း အလားတူ သတ်ဖြတ်ခံရသည့် ဖြစ်စဉ်မှ လွတ်မြောက်လာသူ ကျောင်းသားများ တည်ထောင်ထားသော သေနတ်ဘေး ကင်းရှင်းရေး အဖွဲ့ကလည်း ဇွန်လ ၁၁ ရက် “ကျွန်ုပ်တို့ဘဝအတွက် ချီတက်ပွဲ”သို့ ပူးပေါင်းပါဝင်ပြီး နယူးယောက်၊ လော့အင်ဂျလိစ်နှင့် ချီကာဂိုမြို့တို့၌ ဆန္ဒထုတ်ဖော်မှု ၄၅၀ ကျော် စီစဉ်ခဲ့သည်။

ဝါရှင်တန်မြို့တော်တွင် မိုးဖွဲဖွဲရွာနေသည့်ကြားမှ လူ ရာနှင့်ချီ၍ ဝါရှင်တန် အထိမ်းအမှတ် ကျောက်တိုင်အနီးရှိ နေရှင်နယ် မောလ်သို့ ရောက်ရှိ စုဝေးခဲ့ကြသည်။

တိုက်ခိုက်ရေး လက်နက်များကို ပိတ်ပင်ရန်၊ နောက်ခံ စစ်ဆေးမှုများ တိုးချဲ့ရန်နှင့် သေနတ်ကိုင်ဆောင်မှု ထိန်းချုပ်ရေး အခြား အစီအမံများကို အကောင်အထည် ဖော်ရန်အတွက် ယခုအစောပိုင်းက ကွန်ဂရက်(လွှတ်တော်)သို့ တိုက်တွန်းခဲ့သည့် ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီမှ သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန်က ဇွန်လ ၁၁ ရက် ဆန္ဒပြမှုများကို ထောက်ခံကြောင်း တွစ်တာလူမှုကွန်ရက်တွင် ရေးသားလွှင့်တင်ခဲ့သည်။

Source: VOA

CNI International News

စင်ကာပူ၊ ဇွန်လ ၁၃

မြောက်ကိုရီးယား၏ ဒုံးကျည်နှင့် နျူကလီးယား ခြိမ်းခြောက်မှုကို ဖြေရှင်းရန်အတွက် တောင်ကိုရီးယားက လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်များအတွက် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရာတွင် အနည်းဆုံး ဂျပန်နိုင်ငံနှင့် နယ်နိမိတ်အဟန့်အတားများ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရန် ကြိုးပမ်းနေကြောင်း အာရ်တီသတင်းတစ်ပုဒ်အရ သိရသည်။

“တောင်ကိုရီးယားနဲ့ ဂျပန်တို့ကြားက ပြဿနာအတော်များများ မဖြေရှင်းနိုင်သေးပေမယ့် နှစ်နိုင်ငံ အကျိုးစီးပွားကို ထင်ဟပ် စေတဲ့ နည်းလမ်းနဲ့ ကျိုးကြောင်းဆီလျော်တဲ့ ဖြေရှင်းချက်တွေရဖို့ နှစ်ဘက်စလုံးက အမြော်အမြင်တွေကို စုစည်းရေး ရည်ရွယ် ထားပါတယ်” ဟု တောင်ကိုရီးယား ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး လီဂျုံဆက် (Lee Jong-sup) က ဇွန်လ ၁၂ ရက်၌ စင်ကာပူတွင် ကျင်းပသည့် အာရှလုံခြုံရေးဆိုင်ရာ အစည်းအဝေး (Shangri-la dialogue) မှာ ပြောကြားခဲ့သည်။

တောင်ကိုရီးယားတွင် အသစ်ရွေးချယ်ခံရသည့် သမ္မတ ယွန်ဆော့ရွဲ အစိုးရအဖွဲ့က တိုကျိုနှင့် အလေးအနက် ဆွေးနွေးရာတွင် နိုင်ငံများအကြား လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ ဆက်ဆံရေးကို ပုံမှန်ဖြစ်စေရုံသာမက မြောက်ကိုရီးယား၏ ခြိမ်းခြောက်မှု တုံ့ပြန်ရာတွင် အမေရိကန်နှင့် သုံးပွင့်ဆိုင် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို မြှင့်တင်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း လီဂျုံဆက်က ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့ သည်။

တစ်ချိန်တည်းမှာပင် ပြုံယမ်း၏ စစ်အင်အားကို ယွန်ဆော့ရွဲ အစိုးရအနေဖြင့် ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရန် တောင်ကိုရီးယား စစ်တပ် ၏ တုံ့ပြန်နိုင်စွမ်းကို အလေးပေး အားဖြည့်တင်းရန် ရည်ရွယ်ထားကြောင်း ၎င်းက ထပ်လောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

တောင်ကိုရီးယား၊ ဂျပန်နှင့် အမေရိကန် တွေ့ဆုံ

လီဂျုံဆက်သည် ဂျပန်နှင့် အမေရိကန်တို့မှ အစိုးရတာဝန်ရှိသူများကို ရှန်ဂရီလာ ဆွေးနွေးပွဲတွင် ဇွန်လ ၁၁ ရက်က တွေ့ဆုံခဲ့ ပြီး သုံးပွင့်ဆိုင် ကာကွယ်ရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု အားကောင်းစေရန် သဘောတူညီမှုတစ်ရပ် ရရှိခဲ့ကြသည်။
အဆိုပါ ဆွေးနွေးပွဲသည် တောင်ကိုရီးယားနှင့် ဂျပန်ကာကွယ်ရေး အမြင့်ဆုံး တာဝန်ရှိသူများအကြား ၂၀၁၉ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ နောက်ပိုင်း ပထမဆုံး လူချင်းတွေ့ဆုံမှု ဖြစ်သည်။

နိုင်ငံအချင်းချင်း ကုန်သွယ်ရေး အငြင်းပွားမှု ရှိခဲ့သဖြင့် ဆိုးလ်သည် ၂၀၁၉ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လတွင် ဂျပန်နှင့် ထောက်လှမ်းရေး သတင်း မျှဝေမှု သဘောတူညီချက်ကို ဖျက်သိမ်းခဲ့သည်။

သို့ရာတွင် ယခု သဘောတူစာချုပ် အသစ်များအရ တောင်ကိုရီးယားနှင့် ဂျပန်တို့သည် မြောက်ကိုရီးယား ဒုံးကျည်နှင့် နျူကလီးယား အစီအစဉ်ဆိုင်ရာ သတင်း အချက်အလက်များကို မျှဝေခဲ့ကြပြီ ဖြစ်သည်။

၁၉၁၀ ပြည့်နှစ်မှ ၁၉၄၅ ခုနှစ်အထိ ကိုရီးယားကျွန်းဆွယ်ကို ဂျပန်သိမ်းပိုက်ခဲ့စဉ်အတွင်းက လျော်ကြေးများ ပေးဆောင်ရန် ဂျပန်ကုမ္ပဏီများကို ဆိုးလ်မြို့ရှိ တရားရုံးတစ်ရုံးက ဆုံးဖြတ်ခဲ့ရာ ၂၀၁၈ ခုနှစ်မှစတင်၍ တိုကျိုနှင့်ဆိုးလ်တို့၏ ဆက်ဆံရေးမှာ ယိုယွင်းလာခဲ့သည်။

ထိုဖြစ်စဉ် နောက်ပိုင်း ဂျပန်ကလည်း တောင်ကိုရီးယားသို့ အရေးပါသည့် နည်းပညာမြင့်မားသော ကုန်စည်များ တင်ပို့မှု အပေါ် ကန့်သတ်ချက်အသစ်များ ချမှတ်၍ တောင်ကိုရီးယားအစိုးရကို လက်တုံ့ပြန်ခဲ့သည်။

Source: အာရ်တီသတင်းဌာန

CNI International News

စင်ကာပူ၊ဇွန်လ ၁၃

ယူကရိန်းစစ်ပွဲနှင့် အမေရိကန်-တရုတ် ဆက်ဆံရေးတင်းမာလာမှုတို့သည် စင်ကာပူနိုင်ငံတွင် ကျင်းပခဲ့သော ရှန်ဂရီလာဆွေးနွေးပွဲ၏ အစည်းအဝေးတိုင်းလိုလိုတွင် ပါဝင်ပြီး လွှမ်းမိုးခဲ့ကြောင်း၊ အဆိုပါဆွေးနွေးပွဲကို ၃ ရက်ကြာ ကျင်းပခဲ့ပြီးနောက် ဇွန်လ ၁၂ တွင် ပြီးဆုံးခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာသတင်းဌာနက ရေးသားဖော်ပြသည်။

ဆွေးနွေးပွဲနောက်ဆုံးနေ့၌ တရုတ်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ဝေ့ဖန်း (Wei Fenghe) က မိန့်ခွန်းပြောကြားရာတွင် “နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေးအတွက်အရေးကြီးသည့်အတားအဆီးရှိနေသဖြင့် ဆက်ဆံရေးတိုးတက်ရန်မှာ အမေရိကန်အပေါ် မူတည်ကြောင်း” ထည့်သွင်းပြောကြားခဲ့သည်။

“တရုတ်နိုင်ငံကို အပုပ်ချတာ ရပ်တန်းက ရပ်ပေးဖို့ ကျနော်တို့ တောင်းဆိုပါတယ်။ တရုတ်ပြည်တွင်းရေး ဝင်စွက်ဖက်တာကို အမေရိကန် မရပ်တန့်ရင် နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေး တိုးတက်နိုင်မှာ မဟုတ်ဘူး” ဟု တရုတ် ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ် (PLA) ဝတ်စုံ ဝတ်ဆင်ထားသည့် ဝန်ကြီးဝေ့ဖန်းက ဆွေးနွေးပွဲသို့ တက်ရောက် လာကြသည့် နိုင်ငံအသီးသီးမှ ကိုယ်စားလှယ်များကို ပြောကြားခဲ့သည်။

ရှန်ဂရီလာဆွေးနွေးပွဲသည် အာရှထိပ်တန်းလုံခြုံရေးအစည်းအဝေးဖြစ်ပြီး ယခုနှစ်တွင် သံတမန်များ၊ ကာကွယ်ရေး ထိပ်တန်းအရာရှိများနှင့် လက်နက်ထုတ်လုပ်သူများအပါအဝင် နိုင်ငံပေါင်း ၄၀ မှ ကိုယ်စားလှယ် ၅၇၅ ဦးကို ဖိတ်ကြား၍ တက်ရောက်စေခဲ့သည်။

ဇွန်လ ၁၁ တွင် ကျင်းပသည့် အစည်းအဝေးတွင် အမေရိကန်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး လွိုက်အော်စတင်က “တရုတ် လေယာဉ်နှင့် သင်္ဘောများသည် နိုင်ငံတချို့၏ ဘေးကင်းလုံခြုံရေးအတွက် စိုးရိမ်စရာတိုးလာစေခဲ့ကြောင်း၊ ထိုင်ဝမ်အပါအဝင် မိမိတို့မဟာမိတ်နိုင်ငံများဘက်မှ မိမိတို့ရပ်တည်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း” ဟု ၎င်း၏ မိန့်ခွန်း ထဲတွင် ထည့်သွင်းပြောကြားခဲ့သည်။

စင်ကာပူ ရှန်ဂရီလာဆွေးနွေးပွဲတွင် အမေရိကန်-တရုတ်ဆက်ဆံရေးကို ယခင်ဆွေးနွေးပွဲများ၌ လွှမ်းမိုးထားလေ့ ရှိသော်လည်း ကပ်ရောဂါကြောင့် ၂၀၁၉ ခုနှစ်နောက်ပိုင်း ပထမဆုံးအကြိမ်ကျင်းပသည့် ယခုနှစ်တွင် ရုရှား၏ ယူကရိန်းကျူးကျော်စစ်က ထပ်တိုး၍ လွှမ်းမိုးလာခဲ့သည်။
သိသာထင်ရှားသည့်အချက်တစ်ချက်မှာ ယူကရိန်းသမ္မတ ဗိုလိုဒီမီယာဇာလန်းစကီးသည် ဗီဒီယိုလင့်ခ်မှ ယခု ဆွေးနွေးပွဲတွင် မိန့်ခွန်းပြောကြားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ မိမိတို့နိုင်ငံကို ကျူးကျော်ဝင်ရောက်ခြင်းသည် နိုင်ငံတကာ စည်းမျဉ်းအခြေခံကို ခြိမ်းခြောက်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ ကမ္ဘာအရပ်ရပ်ကို အငတ်ဘေးနှင့်စားနပ်ရိက္ခာ အကျပ် အတည်းအန္တရာယ်ကျစေခဲ့ကြောင်း နိုင်ငံတကာမှ ကိုယ်စားလှယ်များကို ဇာလန်းစကီးက အသိပေးပြောကြား ခဲ့သည်။

တက်ရောက်လာကြသော ကိုယ်စားလှယ်အများပြားက ရုရှားနှင့်တရုတ်၏ ဆက်ဆံရေးကိုလည်း မေးခွန်း ထုတ်ခဲ့ကြကြောင်း ရိုက်တာသတင်းတွင် ဆက်လက်ဖော်ပြထားသည်။

Source: Reuters

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဇွန်လ ၁၂

မြန်မာ့တပ်မတော်သည် ၎င်းကို ဆန့်ကျင်နေကြသည့် လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများကို အနိုင်ရနိုင်သည့် အနေအထား မရှိ ကြောင်းနှင့် ယမန်နှစ် အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ဒီမိုကရေစီ ပြန်လည်ထူထောင်ပေးသင့်ကြောင်း အမေရိကန် အကြီးတန်း သံတမန်တစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာသတင်းကို ကိုးကားလျက် ဘန်ကောက်ပို့စ်က ဖော်ပြသည်။

“သူတို့ အနိုင်ရဖို့ လက်တွေ့ကျကျ ဘယ်လိုတွေးမလဲဆိုတာ ဒီကနေ့ မြင်ကြည့်ဖို့က ခက်ပါတယ်။ သူတို့နယ်မြေတွေ ဆုံးရှုံး နေတယ်။ သူတို့စစ်တပ် အကြီးအကျယ် ရှုံးနေပြီ” ဟု အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနမှ အကြံပေး ဒဲရက်ခ်ချောလက်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဇွန်လ ၁၀ ရက်တွင် ဘန်ကောက်မြို့ရှိ ရိုက်တာနှင့် အခြား သတင်းထောက် တစ်ဦးတို့ကို တွေ့ဆုံခဲ့ရာတွင် “စစ်တပ်သည် နိုင်ငံတကာတွင်သာမက ပြည်တွင်း၌ အထီးကျန်ဖြစ်နေပြီး တိုက်ပွဲကို အဆုံးသတ်ကာ ဒီမိုကရေစီလမ်းကြောင်းပေါ် ပြန်သွား သင့်ကြောင်း” ချောလက်က ပြောကြားခဲ့သည်။

နိုဘယ်ဆုရှင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ဦးဆောင်သော အစိုးရကို ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလတွင် စစ်တပ်က ဖြုတ်ချခဲ့ပြီး ဆန္ဒပြပွဲများအား အင်အားသုံး ဖြိုခွင်းခဲ့သလို လူအစုလိုက် အပြုံလိုက် ဖမ်းဆီးခဲ့သည်။

ချောလက်၏ သဘောထား မှတ်ချက်များနှင့်ပတ်သက်၍ ဇွန်လ ၁၂ ရက် (ယနေ့)တွင် မြန်မာ့တပ်မတော် ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ထံသို့ ရိုက်တာက ဆက်သွယ် မေးမြန်းခဲ့သော်လည်း တယ်လီဖုန်း လက်ခံဖြေကြားခြင်း မရှိပါ။

Source: Reuters, Bangkok Post

CNI International News

စင်ကာပူ၊ ဇွန်လ ၁၂

မြန်မာ့တပ်မတော်မှ အုပ်ချုပ်သူများနှင့် ဆက်ဆံရာတွင် နိုင်ငံတကာ အသိုက်အဝန်းအနေဖြင့် ဖယ်ချန်ထားသည့် အပြော အဆိုမျိုးတွင် နစ်မျောမနေသင့်ကြောင်း ထိုင်းနိုင်ငံ၏ အထူးသံတမန်သစ်က သတိပေးလိုက်ကြောင်း ဘန်ကောက်ပို့စ် သတင်းက ရေးသားဖော်ပြသည်။

“ရှုတ်ချမှုများ၊ ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုများ၊ အဟန့်အတားများ ချမှတ်ခြင်းသည် နောက်ပိုင်းတွင် ထူးမခြားနားသည့် မူလ အနေ အထားသို့ တဖန် ပြန်ရောက်လာတယ်” ဟု စင်ကာပူနိုင်ငံတွင် ဇွန်လ ၁၁ ရက်က ကျင်းပသည့် လုံခြုံရေးနှင့် နိုင်ငံတကာရေးရာ ကျွမ်းကျင်သူများ၏ နှစ်ပတ်လည် အစည်းအဝေးတွင် ထိုင်းအထူးသံတမန်သစ် ပွန်ပီမောကန်ချာနာလက်က ပြော ကြားခဲ့သည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဒီမိုကရေစီစံနှုန်းများ အချိန်မရွေး ပြန်ရနိုင်ကြောင်း ယုံကြည်မှု အားနည်းသည့် အခြားပုဂ္ဂိုလ်များ၏ သဘော ထား မှတ်ချက်များအပေါ် ၎င်းက အထက်ပါအတိုင်း တုံ့ပြန်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၏ အကြံပေး ဒဲရက်ခ်ချောလက်က “ ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လတွင် ကျင်းပမည့် မြန်မာ စစ်တပ် စီစဉ်ထားသည့် ရွေးကောက်ပွဲသည် လွတ်လပ်ပြီး တရားမျှတသော အခွင့်အလမ်း ရှိမည်မဟုတ်ကြောင်း” ပြောကြား ထားမှု ရှိခဲ့သည်။

“လွတ်လပ်ပြီး တရားမျှတဖို့ အခွင့်အလမ်းမရှိဘူးလို့ ကျနော်ထင်ပါတယ်။ ပြီးတော့ ဒါဟာ ဒေသတွင်းနဲ့ နိုင်ငံတကာ အသိုက် အဝန်းကို ကစားကို ကြိုးပမ်းမှုတစ်ခု ဖြစ်နိုင်ပါတယ်” ဟု ဒဲရက်ခ်ချောလက်က သဘောထား မှတ်ချက်ပေးခဲ့သည်။

အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၏ အကြံပေး ဒဲရက်ခ်ချောလက်

ကုလသမဂ္ဂ၏ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အထူးသံတမန် နိုလင်းဟေဇာသည် ယမန်နှစ် အကုန်ပိုင်း၌ တာဝန်ထမ်းဆောင်ချိန်မှစ၍ မြန်မာပြည်တွင်းသို့ လာရောက်ခွင့် မရခဲ့၍ နောက်ထပ် ရွေးကောက်ပွဲကြောင့် မငြိမ်မသက် ထပ်မံ ဖြစ်မည့်အရေးကို စိုးရိမ် မှုများ ရှိနေသည်။

မြန်မာ့တပ်မတော်၏ ရွေးကောက်ပွဲသည် အရပ်သား အုပ်ချုပ်ရေးသို့ မှန်မှန်ကန်ကန် ပြန်လည် ပို့ဆောင်ပေးမည် ဖြစ်ကြောင်း နှင့် အများပြည်သူများ၏ သဘောဆန္ဒကို လေးစားကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံသားများအနေဖြင့် ယုံကြည်ခြင်း မရှိခဲ့လျှင် ထိုအချက် သည် ပိုမိုကြီးမားသော အကြမ်းဖက်မှုအတွက် အစပျိုးရာ ရောက်လာနိုင်ကြောင်း ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

လာမည့် ရွေးကောက်ပွဲနှင့်ပတ်သက်၍ အထက်ပါ စိုးရိမ်မှုများကို ထိုင်းသံတမန် မစ္စပွန်ပီမောက အသိအမှတ် ပြုခဲ့သော်လည်း နိုင်ငံတကာ အသိုက်အဝန်းသည် ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပမည်ဟု ဆိုသည့် မြန်မာ့တပ်မတော်၏ ကတိကဝတ်များကို အလေး ထား နားထောင်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း မှတ်ချက်ချခဲ့သည်။

မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ ကုလအထူးကိုယ်စားလှယ် မစ္စနိုလင်းဟေဇာ

ပြီးခဲ့သည့် ဧပြီလတွင် ထိုင်းနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဒွန်ပရာမူဒဝီနိုင်းက ၎င်း၏ အကြံပေးတစ်ဦးဖြစ်သည့် မစ္စပွန်ပီမောကို အထူး သံတမန်ရာထူး ခန့်အပ် တာဝန်ပေးခဲ့သည်။ သူမသည် မြန်မာနှင့် ညှိနှိုင်းသည့် ကြိုးပမ်းမှုများတွင် ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်ရန် ရည်ရွယ်ကြောင်း ထိုင်းနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ကြေညာခဲ့သည်။

အမေရိကန်နိုင်ငံတွင် အတွေ့အကြုံများစွာ ရှိခဲ့သူ မစ္စပွန်ပီမောသည် ထိုင်း စီးပွားရေး လုပ်ငန်းရှင်တစ်ဦးဖြစ်ပြီး စည်းလုံး လှုံ့ဆော်ရေးများလည်း လုပ်ကိုင်ခဲ့ဖူးသည်။

Source: Bangkok Post

CNI International News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၁၁

မက္ကစီကိုနိုင်ငံ၊ ဆီဒတ်ဟွာရက်ဇ်ရှိ စစ်အခြေစိုက် စခန်းတစ်ခုတွင် ဇွန်လ ၁၀ ရက်၌ လက်နက်များ ဖျက်ဆီးပွဲ ပြုလုပ်ခဲ့ရာ မက္ကစီကို တပ်ဖွဲ့ဝင်များက စစ်လက်နက်များကို တစစီချိုးဖဲ့ ဖျက်ဆီးခဲ့ကြသည်။

အဆိုပါ လက်နက်များသည် ဒေသဆိုင်ရာ အာဏာပိုင်များနှင့် မက္ကစီကို စစ်ဘက်တို့ ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်ပြီး ဒုစရိုက်ဂိုဏ်းများ ထံမှ သိမ်းဆည်းရမိခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

Source: Voice of America

CNI International News

စင်ကာပူ၊ ဇွန်လ ၁၁

တရုတ်နှင့်ရုရှားတို့၏ စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုများသည် အရှေ့အာရှဒေသအတွက် လုံခြုံစိုးရိမ်မှုကို တိုးလာစေကြောင်း၊ အဆိုပါ အိမ်နီးချင်း နှစ်နိုင်ငံ၏ နိုင်ငံတကာ စံနှုန်းနှင့်စည်းမျဉ်းများ လျစ်လျူနေခြင်းအပေါ် ဂျပန်က ရှေ့တန်းမှ ရပ်တည်သွားမည် ဖြစ်ကြောင်း ဇွန်လ ၁၁ ရက် (ယနေ့)၌ စင်ကာပူနိုင်ငံသို့ ရောက်ရှိနေသည့် ဂျပန်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး နိုယူယိုကီရှီက ပြင်း ထန်သော သဘောထားမှတ်ချက်များ ပေးခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာသတင်းအရ သိရသည်။

“နျူကလီးယား လက်နက် ပိုင်ဆိုင်ပြီး (ဒါမှမဟုတ်) တီထွင်ပြီး နိုင်ငံတကာ စည်းမျဉ်းတွေ ပြောင်ပြောင်းတင်းတင်း လျစ်လျူရှု သူတွေဟာ ဂျပန်ရဲ့ ပတ်ပတ်လည်မှာ ဝိုင်းနေကြပြီ” ဟု စင်ကာပူနိုင်ငံတွင် ကျင်းပသည့် အာရှထိပ်တန်း လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ ရှန်ဂရီ ထိပ်သီး အစည်းအဝေးတွင် နိုယူယိုကီရှီက ပြောကြားခဲ့သည်။

ပြီးခဲ့သည့် မေလတွင် တရုတ်နှင့်ရုရှားတို့သည် ဂျပန်၊ ထိုင်ဝမ် အနီးရှိ ပင်လယ်ရေပြင်တွင် ပူးတွဲလေကြောင်း ကင်းလှည့်ခဲ့ ကြ ကြောင်း၊ ယင်းအပြုအမူသည် ရုရှားက ယူကရိန်းကို ကျူးကျော်ပြီးနောက် ပထမဆုံးအကြိမ် ဖြစ်သည်။

“ဒီလို စစ်အင်အားကြီး နှစ်နိုင်ငံရဲ့ ပူးပေါင်းစစ်ဆင်ရေးတွေဟာ တခြားနိုင်ငံတွေအတွက် စိုးရိမ်စရာ တိုးလာစေတာ သေချာပါ တယ်” ဟု ကီရှီက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။
မိမိနိုင်ငံသည် ကာကွယ်ရေး အသုံးစရိတ်ဖို့ တောင်းဆိုပြီး ခေတ်မီ တိုက်ခိုက်ရေး လက်နက်များ ရှာဖွေဖန်တီးနိုင်ကြောင်း ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ် ဖူယီယိုကီရှီဒါက ဇွန်လ ၁၀ ရက် ညပိုင်း ရှန်ဂရီ ထိပ်သီး အစည်းအဝေး မိန့်ခွန်းထဲတွင် ထည့်သွင်း ပြော ကြားခဲ့သည်။

တရုတ် သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင်နဲ့ ရုရှား သမ္မတ ပူတင်

“ယူကရိန်းလိုမျိုး မနက်ဖြန်မှာ အရှေ့အာရှ ဖြစ်လာနိုင်တယ်” ဟု ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုင်ဝမ် ရေလက်ကြား လုံခြုံရေးနှင့် တည်ငြိမ်ရေးသည် ဂျပန်၏ လုံခြုံရေးနှင့် ပိုမိုကျယ်ပြန့်သော ကမ္ဘာအတွက် အရေးကြီး ကြောင်း ကီရှီက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့ပြီး တရုတ်ကို စိုးရိမ်စရာနိုင်ငံအဖြစ် ခေါ်ဝေါ်သမုတ်ခဲ့သည်။

မော်စကို(ရုရှား)၏ အထူးစစ်ဆင်ရေးဟု တံဆိပ်ကပ်ထားသည့် ယူကရိန်းသို့ ရုရှား ကျူးကျော် တိုက်ခိုက်ခြင်းသည် နိုင်ငံတကာ အငြင်းပွားမှုနှင့် ထိုင်ဝမ်ကို ထိန်းချုပ်ရန် တရုတ်အတွက် တွန်းအားဖြစ်လာ၍ စစ်အင်အား တိုးချဲ့နေမှုအပေါ် တိုကျို(ဂျပန်)အစိုးရကို စိုးရိမ်လာစေခဲ့သည်။

ထိုင်ဝမ်ကျွန်းသည် ဂျပန်နိုင်ငံနှင့် နီးကပ်စွာတည်ရှိပြီး စီးပွားရေး အချက်အချာကျသည့် ရေကြောင်း ကုန်သွယ်ရေး လမ်းကြောင်းအတွက်လည်း အရေးကြီးသည်။

၎င်း၏ မိန့်ခွန်းထဲတွင် ကီရှီက ယခုနှစ်အတွင်း ဒုံးကျည် ၁၈ ကြိမ်ထက်မနည်း ပစ်လွှတ် စမ်းသပ်ခဲ့သည့် မြောက်ကိုရီးယားကို ဝေဖန်ခဲ့ပြီး ဂျပန်၊ ဒေသတွင်းနှင့် နိုင်ငံတကာ အသိုက်အဝန်းကို ခြိမ်းခြောက်နေသည့် အစိုးရတစ်ရပ်ကို ခွင့်မပြုနိုင်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ကမ္ဘာတလွှားမှ စစ်ရေးအရာရှိများ၊ သံတမန်များနှင့် လက်နက်ထုတ်လုပ် ရောင်းချသူများ တက်ရောက်ကြသည့် ၃ ရက်ကြာ ရှန်ဂရီ ထိပ်သီး အစည်းအဝေးကို စင်ကာပူနိုင်ငံတွင် ဇွန်လ ၁၀ ရက်က စတင် ကျင်းပနေသည်။

Source: Reuters

CNI International News

စင်ကာပူ၊ ဇွန်လ ၁၁

တရုတ်သည် စစ်စတင်ရန် တွန့်ဆုတ်နေမည်မဟုတ်ကြောင်း၊ ထိုင်ဝမ်လွတ်လပ်ရေးကြိုးပမ်းမှုတိုင်းကို မှုန့်မှုန့်ညက်ကြေအောင် ချေမှုန်းသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း တရုတ်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးနှင့် ထိုင်ဝမ်၏မဟာမိတ် အမေရိကန်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးတို့ စင်ကာပူနိုင်ငံ၌ ပထမဆုံးအကြိမ် မျက်နှာချင်းဆိုင် တွေ့ဆုံစဉ် တရုတ် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးက ပြောကြားခဲ့သည်ဟု အယ်လ်ဂျာဇီးယားသတင်းတစ်ပုဒ်တွင် တွေ့ရသည်။

“တစ်စုံတစ်ယောက်က ထိုင်ဝမ်ကို တရုတ်နိုင်ငံထဲကနေ ခွဲထွက်ဖို့ သတ္တိရှိရှိလုပ်ဆောင်ရင်တော့ တရုတ်စစ်တပ်က ဘယ်လောက်ပဲကုန်ကုန် စစ်ပွဲစတင်ဖို့ တွန့်ဆုတ်နေမှာ မဟုတ်ဘူး” ဟု တရုတ်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ဝေဖန်းဂျီး (Wei Fenghe) က ဇွန်လ ၁၀ ရက်၌ အမေရိကန်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး လွိုက်အော်စတင် (Lloyd Austin) ကို ပြောကြားခဲ့သည်။

“PlA (တရုတ်ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်) ဟာ တိုက်ခိုက်ဖို့က လွဲလို့ တခြားရွေးချယ်စရာ ရှိတော့မှာ မဟုတ်ဘူး။ ထိုင်ဝမ်လွတ်လပ်ရေးကြိုးပမ်းမှုမှန်သမျှကို ချေမှုန်းဖို့၊ နိုင်ငံရဲ့အချုပ်အခြာအာဏာနဲ့ နယ်မြေစိုးမိုးရေး ကို ကာကွယ်စောင့်ရှောက်ဖို့ ဖြစ်ပါတယ်” ဟု ဝေဖန်းဂျီးက ဆက်လက်ပြောကြားခဲ့သည်။

ရန်စကားပြောနေသည့်ကြားမှ နောက်ပိုင်းတွင် ဝေဖန်းဂျီးသည် အော်စတင်နှင့်ဆွေးနွေးမှုများ အဆင်ပြေချောမွေ့ သွားခဲ့ကြောင်း ၎င်းက ထုတ်ဖော်ပြောကြားခဲ့သည်။

စင်ကာပူနိုင်ငံတွင် ကျင်းပသည့် ရှန်ဂရီလာဆွေးနွေးမှု လုံခြုံရေးဆိုင်ရာထိပ်သီးအစည်းအဝေးတွင် သီးခြား တွေ့ဆုံမှုအဖြစ် တရုတ်နှင့်အမေရိကန် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးနှစ်ဦးတို့ တစ်နာရီနီးပါးကြာ ဆွေးနွေးခဲ့ကြရာ မူလစီစဉ်ထားသည့်အချိန်ထက် နှစ်ဆ ပိုကြာသွားခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

ထိုင်ဝမ်လွတ်လပ်ရေးကြံစည်မှုမှန်သမျှကို ဖြိုခွင်းပြီး အမိမြေပြန်လည်ပေါင်းစည်းရေးကို ပြတ်သားစွာ ထောက်ခံ သွားမည်ဟု ဝေဖန်းဂျီးက ကတိပြုခဲ့ကြောင်း တရုတ်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

“ထိုင်ဝမ်ဆိုတာ တရုတ်ရဲ့ထိုင်ဝမ်ပဲဖြစ်ပါတယ်။ တရုတ်ကို ထိန်းချုပ်ဖို့ ထိုင်ဝမ်ကို အသုံးချရင် ဘယ်တော့မှ အောင်မြင်မှာ မဟုတ်ဘူး” ဟု ၎င်းထုတ်ပြန်ချက်ထဲတွင် ရေးသားထားသည်။

ထိုင်ဝမ်သည် မိမိ၏ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရပိုင်နက်နယ်မြေအဖြစ် ဘေဂျင်းအစိုးရက အခိုင်အမာပြောကြား ထားသော်လည်း ကျွန်းကို အင်အားသုံး သိမ်းပိုက်မည့်အစီအစဉ်မရှိကြောင်း ငြင်းပယ်ထားသည်။

ဘေဂျင်းအနေဖြင့် ထိုင်ဝမ်အပေါ် မတည်မငြိမ်ဖြစ်စေသော လုပ်ရပ်များ ရှောင်ကြဉ်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း အော်စတင်က ဝေဖန်းဂျီးကို တိုက်တွန်းခဲ့သည်ဟု ပင်တဂွန်စစ်ဌာနချုပ်က သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ယခုဆွေးနွေးမှုတွင် အဓိကအားဖြင့် ထိုင်ဝမ်ကို အာရုံစိုက်ခဲ့ကြောင်း၊ ထိုင်ဝမ်အပေါ် ဝါရှင်တန်အစိုးရ၏ ရပ်တည်ချက်မှာ အပြောင်းအလဲမရှိကြောင်း အော်စတင်က ထပ်လောင်းပြောကြားခဲ့ပြီး တရုတ်၏စစ်ရေးအရ ရန်လိုမှုကို ဝေဖန်ခဲ့ကြောင်း အမည်မဖော်လိုသူ အမေရိကန်အစိုးရတာဝန်ရှိသူတစ်ဦးက အတည်ပြုခဲ့သည်။

Source: Aljazeera

CNI International News

မော်စကို၊ ဇွန်လ ၁၁

ရုရှားဇာဘုရင် နန်းဆက်တွင် ထင်ရှားခဲ့သည့် မဟာပီတာ (Peter the Great) ကို ဗလာဒီမာပူတင် ကြည်ညိုလေးစားခြင်းမှာ လူသိများလှသော်လည်း ယခုအခါ ပူတင်သည် သူ့ကိုယ်သူ တော်ဝင်ပုဂ္ဂိုလ်အဖြစ် အတွေးရောက်နေပုံရကြောင်း ဘီဘီစီ အင်္ဂလိပ်ပိုင်းသတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။

လွန်ခဲ့သော ၃ ရာစုခန့်က ရုရှားဇာဘုရင် ပီတာ၏ နယ်ချဲ့စစ်ပွဲများနှင့် ယနေ့ ၎င်းတိုက်ခိုက်နေသည့် ရုရှား၏ ယူကရိန်း ကျူး ကျော်စစ်ကို နှိုင်းယှဉ်ခဲ့ပြီး ယခုစစ်ပွဲသည်လည်း နယ်မြေသိမ်းပိုက်ရန် ဖြစ်ကြောင်း အတိအလင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုသို့ ပူတင်၏ ပြောင်ပြောင်တင်းတင်း အင်ပါယာ ထူထောင်ရေး ရည်မှန်းချက်များအတွက် ယူကရိန်းကို ဆိုးကျိုးသာ ဖြစ်စေပြီး ၎င်း၏ သဘောထား မှတ်ချက်ကို လုံးဝလက်မခံနိုင်ဟု အက်စတိုးနီးယား အပါအဝင် ရုရှား အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများက ဆန့် ကျင်ခဲ့ကြသည်။

ရုရှား ဇာဘုရင် မဟာပီတာ (GETTY IMAGES)

ရုရှားသမ္မတ ပူတင်သည် ဇွန်လ ၉ ရက်တွင် လူငယ်စွန့်ဦးတီထွင်သူများ၊ သိပ္ပံပညာရှင်များနှင့် တွေ့ဆုံ၍ စကားဝိုင်းတစ်ရပ် ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

၎င်းသည် အိုင်တီနှင့်နည်းပညာဖွံ့ဖြိုးရေးအကြောင်း မပြောမီ ပထဝီဝင်နိုင်ငံရေးအရ လွှမ်းမိုးဖို့ သူ့အမြင်အရ တိုက်ပွဲသစ်နှင့် နိုင်ငံရေး၊ တန်ခိုးဩဇာတို့ကို ပြောကြားခဲ့သည်။ မဟာပီတာသည် မိမိအတွက် စံနမူနာ ယူရသူတစ်ဦးဖြစ်ကြောင်း စကားဝိုင်း ၌ ပါဝင်သူ လူငယ်များကို ပူတင်က အသိပေးခဲ့သည်။

“အဲဒီတုန်းက သူဟာ ဆွီဒင်ကို တိုက်ခဲ့ပြီး နယ်မြေချဲ့ထွင်ခဲ့တယ်လို့ ခင်ဗျားတို့ ထင်ကောင်းထင်လိမ့်မယ်” ဟု ၁၈ ရာစု ရုရှား အင်ပါယာသစ် ထူထောင်စဉ်က ပီတာဘုရင်၏ ဥရောပမြောက်ပိုင်း စစ်ပွဲများကို ပူတင်က ရည်ညွှန်း ပြောကြားခဲ့သည်။

“ဒါပေမယ့် ဘာမှ မယူဘဲ သိမ်းပိုက်ခဲ့တာ ဖြစ်တယ်” ဟု ဆလပ်ဗ်လူမျိုးများ ထိုဒေသ၌ နေထိုင်ခဲ့ပုံကို ပူတင်က စောဒက တက်ခဲ့သည်။

ယူကရိန်းစစ်ပွဲအတွင်းက ဖျက်စီးမှု

“ဒီနယ်မြေကို ပြန်လည်ရယူဖို့နဲ့က အားကောင်းဖို့က အလားအလာက ကျနော်တို့ဆီမှာလည်း ကျဆင်းသွားပုံရပါတယ်” ဟု ပူတင်က ယူကရိန်းနှင့် ၎င်း၏ရည်မှန်းချက်ကို ဦးတည်နေသယောင် သံသယဖြစ်ဖွယ် အပြုံးများဖြင့် စကားဝိုင်းကို နိဂုံးချုပ်ခဲ့သည်။

ပီတာဘုရင် လက်ထက် ရုရှား၏ အင်ပါယာ ချဲ့ထွင်ခြင်း ခိုင်မာခဲ့ကြောင်း ပူတင်က သက်သေထူခဲ့သည်။

မျက်မှောက်ကာလ၌ ရုရှားက ၎င်း၏ အိမ်နီးချင်းကို ယခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၂၄ ရက်တွင် ကျူးကျော်တိုက်ခိုက်သည့်အခါ ပူတင် က ၎င်းလုပ်ရပ်သည် ယူကရိန်း အရှေ့ပိုင်း ဒွန်ဘတ်စ်ဒေသတွင် နာဇီရှင်းလင်းရန်နှင့် လက်နက်ဖြုတ်သိမ်းရန် အထူးစစ်ဆင် ရေး ဖြစ်ကြောင်း၊ ရုရှားအတွက် ခြိမ်းခြောက်မှုတစ်ခု လျှော့ချခြင်းဖြစ်ကြောင်း လှည့်စားပြောကြားခဲ့သည်ဟု ဘီဘီစီ အင်္ဂလိပ် ပိုင်း သတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။

Source: BBC