CNI International News

ဘေဂျင်း၊ ဇူလိုင် ၂၉

တရုတ်သည် ဟိမဝန္တာ ဒေသတွင် ကြီးမားသည့် ရေကာတာကြီး တည်ဆောက်ရေးအတွက် နှစ်ပေါင်းများစွာကြာ အချိန်ယူပြီး တည်ဆောက်ခဲ့ရခြင်းပြီး ထိုရေကာတာကြီးကို နှစ်ပေါင်း ၇၀ ကျော်ကြာ ထိန်းသိမ်းထားနိုင်ခဲ့သည်ဟု South China Morning Post မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုရေကာတာကြီးသည် လက်ရှိ တရုတ်နိုင်ငံ၏ အကြီးမားဆုံး ရေကာတာကြီးဖြစ်သည့် ချောက် ၃ ခု ရေကာတာ (Three Gorges Dam) ဖြစ်သည်။

ယန်ဇီ (Yangtze) မြစ်ပေါ်တွင် ကြီးမားသည့် ရေကာတာ တည်ဆောက်ရေး အစီအစဉ်ကို ၁၉၁၉ ခုနှစ်က ဒေါက်တာဆွန်ယက်ဆင် (Sun Yat‑sen) ပထမဆုံးအကြိမ် အိုင်ဒီယာရခဲ့ရမှ နောက်ပိုင်းတွင် လေ့လာမှုများကို တစ်ဆင့်ချင်းစီ လုပ်ဆောင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

၁၉၃၀ ပြည့်နှစ်များတွင် တရုတ်၊ ဆိုဗီယက်နှင့် အမေရိကန် အင်ဂျင်နီယာများသည် ယန်ဇီမြစ် ဖြတ်သန်းစီးဆင်း နေသည့် ချောက်နက် ၃ ခု တည်ရှိသည့်နေရာကို လေ့လာခဲ့ကြသည်။

Three Gorges Dam ရေကာတာကို တွေ့ရစဉ်

၁၉၄၄ ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်-တရုတ် လေ့လာရေးအဖွဲ့သည် ထိုနေရာ၌ ကြီးမားသည့် ရေကာတာ တည်ဆောက် နိုင်ကြောင်း အတည်ပြုခဲ့ကြသည်။

ထို့နောက် ၁၉၅၁ ခုနှစ်က တရုတ်အစိုးရသည် ချင်ဟွမ်-တိဘက် ကုန်းပြင်မြင့် (Qinghai-Tibet Plateau) ဒေသသို့ ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် သိပ္ပံပညာရှင်များကို လေ့လာရေးခရီး စေလွှတ်ခဲ့သည်။

သုတေသနပညာရှင် ၅၀ ကျော်သည် ဘာရိုမီတာများ၊ သံလိုက်အိမ်မြောင်များ၊ အခြား အခြေခံပစ္စည်း ကိရိယာ များနှင့်အတူ စစ်တပ်၏ အကာအကွယ်ဖြင့် လေ့လာရေးခရီး ထွက်လာခဲ့ကြသည်။

ထိုအဖွဲ့သည် အရှေ့ဘက် Jinsha မြစ်မှ အနောက်ဘက် ဧဝရတ်တောင်၊ တိဘက်တောင်ပိုင်း ယာလန်း တီဆန်ပို (Yarlung Tsangpo)မြစ်အထိ လေ့လာရေးကို ၃ နှစ်နီးပါးကြာ လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။

၁၉၈၀ ပြည့်နှစ်များတွင် ကျွမ်းကျင်သူများက ဂေဟစနစ် ထိခိုက်မှု၊ မြေပြိုမှု အန္တရာယ်များကို သတိပေးခဲ့သလို ပြည်သူလူထုကလည်း ထိုရေကာတာ တည်ဆောက်ရေး အစီအစဉ်အား ဆန့်ကျင်ကန့်ကွက်ခဲ့ကြသည်။

ထိုကဲ့သို့ ဆန့်ကျင်မှုများ ရှိခဲ့သည့်တိုင် ရေကာတာ တည်ဆောက်လိုသည့် အရာရှိများသည် အစီအစဉ်အတိုင်း ဆက်လက် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။

Three Gorges Dam ရေကာတာကို တွေ့ရစဉ်

ထို့နောက် ၁၉၉၂ ခုနှစ်၊ ဧပြီလတွင် တရုတ်လွှတ်တော်၌ ရေကာတာ တည်ဆောက်ရေးကို မဲခွဲဆုံး ဖြတ်ခဲ့ရာ ထောက်ခံမဲ ၆၇ ရာခိုင်နှုန်းဖြင့် ရေကာတာ တည်ဆောက်ရေး အစီအစဉ်သည် လွှတ်တော်၏ ခွင့်ပြုချက် ရရှိခဲ့ သည်။                                                                                                                                                                                                       

ထို့နောက် ၁၉၉၄ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၄ ရက်တွင် ရေကာတာကို စတင် တည်ဆောက်ခဲ့ပြီး ၂၀၀၆ ခုနှစ်တွင် အပြီးသတ် တည်ဆောက်နိုင်ခဲ့သည်။

ထိုရေကာတာ၏ လျှပ်စစ်ဓာတ်အား ထုတ်လုပ်သည့် စက်အားလုံးကို ၂၀၁၂ ခုနှစ်တွင် စတင်လည်ပတ်ခဲ့သည်။

လက်ရှိတွင် ထို Three Gorges Dam ရေကာတာသည် ပုံမှန်အခြေအနေတွင် တစ်ရက်လျှင် လျှပ်စစ်ဓာတ်အား ၃၀၀ သန်း ကီလိုဝပ်နာရီ ထုတ်လုပ်နိုင်ပြီဖြစ်သည်။

ထိုရေကာတာ တည်ဆောက်ရေးကို ပထမဆုံးအကြိမ် အိုင်ဒီယာရခဲ့သည့် ခုနှစ်မှာ ၁၉၁၉ ခုနှစ်ဖြစ်ပြီး စတင် လည်ပတ်သည့် ခုနှစ်မှာ ၂၀၁၂ ခုနှစ်ဖြစ်သဖြင့် အချိန် ၉၃ နှစ်ကြာမြင့်ခဲ့သည်။

ထိုရေကာတာ တည်ဆောက်ရေးအတွက် ပထမဆုံး လေ့လာရေးအဖွဲ့ စေလွှတ်သည့် အချိန်သည် ၁၉၅၁ ခုနှစ် ဖြစ်ပြီး ယခုတွင် ၂၀၂၅ ခုနှစ်ဖြစ်သဖြင့် ရေကာတာ တည်ဆောက်မှု အစီအစဉ်နှင့် ထိန်းသိမ်းထားသည့် နှစ် အရေအတွက်သည် ၇၄ နှစ်ဖြစ်သည်။

Source: South China Morning Post

CNI International News

ဘေဂျင်း၊ ဇူလိုင် ၂၈

တရုတ်နိုင်ငံ၏ ဝေဟင်နိမ့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတွင် ဒရုန်းထုတ်လုပ်သူများကို အတတ်ပညာရှင်အဖြစ် အစိုးရက တရားဝင် အသိအမှတ်ပြုခဲ့ပြီး ထိုစီးပွားရေးလုပ်ငန်းသည် နိုင်ငံဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် မောင်းနှင်အား တစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့သည်ဟု South China Morning Post မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ဝေဟင်နိမ့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်း (low-altitude economy) သည် ဝေဟင်နိမ့် လေပိုင်နက်ပေါ် အမှီပြုထားသော စီးပွားရေးပုံစံ တစ်ခုဖြစ်သည်။

၎င်းတွင် ဝေဟင်နိမ့် ပျံသန်းမှု၊ လေကြောင်း ခရီးသွားလုပ်ငန်း၊ ခရီးသည် သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး၊ အထွေထွေ လေကြောင်း ဝန်ဆောင်မှုများ၊ သိပ္ပံပညာရပ်ဆိုင်ရာ သုတေသနနှင့် ပညာရေးတို့အပြင် အခြားကဏ္ဍများလည်း ပါဝင်သည်။

ဒရုန်းထုတ်လုပ်သူများကို အတတ်ပညာရှင်အဖြစ် အသိအမှတ်ပြု ခဲ့ခြင်းသည် တရုတ်၏ လူသားအရင်းအမြစ်နှင့် လူမှုလုံခြုံရေးဝန်ကြီးဌာနက အသစ်ကြေညာခဲ့သည့် ရာထူးနေရာ ၁၇ မျိုးထဲတွင် တစ်ခု အပါအဝင်ဖြစ်ခဲ့ပြီး နယ်စပ်ဖြတ်ကျော် စီးပွားရေးလုပ်ငန်း မန်နေဂျာ၊ သက်ကြီးပုဂ္ဂိုလ်များကို ပြုစုစောင့်ရှောက်ရေး ဝန်ဆောင်မှုပေး သူများကဲ့သို့ ရာထူးနေရာများနှင့် တစ်တန်းတည်း ဖြစ်လာခဲ့သည်။

ဒရုန်းပရိုဂမ်ပညာရှင်များကိုတွေ့ရစဉ်

အတတ်ပညာရှင်အဖြစ် အသိအမှတ်ပြု ထားသူများသည် ဒရုန်းများအတွက် ဆော့ဖ်ဝဲများ ရေးဆွဲသူများ၊ မစ်ရှင် များနှင့် ဒရုန်းပျံသန်းရေး အစီအစဉ်များ၊ လုပ်ငန်းကို စီမံခန့်ခွဲသူများ ပါဝင်သည်ဟု လူသားအရင်းအမြစ်နှင့် လူမှု လုံခြုံရေးဝန်ကြီးဌာန၏ အသက်မွေးမှု လုပ်နိုင်စွမ်း ထူထောင်ရေးဌာန၏ လက်ထောက်ညွှန်ကြားရေးမှူး ဝမ်ရှောင်းကျွန်း (Wang Xiaojun) က ပြောကြားခဲ့သည်ဟု နိုင်ငံပိုင် သိပ္ပံနှင့်နည်းပညာ နေ့စဉ်သတင်းစာက ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုကဲ့သို့ အတတ်ပညာရှင်အဖြစ် အသိအမှတ်ပြုခြင်းသည် နည်းပညာ ပါရမီရှင်များနှင့် ဖန်တီးကြံဆနိုင်စွမ်း ရှိသည့် လူငယ်များကို ဆွဲဆောင်ရာရောက်ကြောင်း ဝမ်က ပြောသည်။

တရုတ်နိုင်ငံသည် မကြာသေးမီ နှစ်များစွာအတွင်း ဝေဟင်နိမ့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်း၌ နည်းပညာနှင့် စက်မှုလုပ်ငန်း ဆိုင်ရာ လျင်မြန်သော တိုးတက်မှုကို မျက်မြင်တွေ့ရှိခဲ့သလို နိုင်ငံတစ်ခွင် ကောင်းကင်ယံအောက် မီတာ ၁,၀၀၀ လေထုကြား အလုပ်အကိုင်များ များပြားသည့် ဇုန်တစ်ခုဖြစ်လာခဲ့သည်။

Source: South China Morning Post

CNI International News

ဒမတ်စကတ်၊ ဇူလိုင် ၂၆

ဆီးရီးယားအစိုးရသစ်က လက်ဘနွန်နိုင်ငံဖွား သြစတြေးလျနိုင်ငံသား အေဘရာဟင် ဆက်ကာရီယာ (Abraham Succarieh) အပါအဝင် အမည်ဝှက် ပုဂ္ဂိုလ်အများအပြားကို အသုံးပြုပြီး လျှို့ဝှက်ကော်မတီ တစ်ခု၏ လမ်းညွှန်မှု အောက်တွင် ၎င်း၏စီးပွားရေး အခင်းအကျင်းကို ပြန်လည်ပုံဖော်လျက်ရှိကြောင်း ရိုက်တာမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

သမ္မတ အာမက်အယ်ရှား(Ahmed al-Sharaa)၏ ညီဖြစ်သူ ဟာဇမ်(Hazem)က ကြီးကြပ်ကွပ်ကွဲနေသော ထိုကော်မတီက အာဆတ်ခေတ် လုပ်ငန်းရှင်ကြီးများကို တရားစွဲဆိုမှုမှ ကင်းလွတ်ခွင့်ရရှိရန် အလဲအလှယ် အနေဖြင့် ဒေါ်လာ ၁ ဒသမ ၆ ဘီလျံ ပိုင်ဆိုင်မှုများကို သိမ်းယူခြင်း သို့မဟုတ် ညှိနှိုင်းထိန်းချုပ်ခြင်းများ ပြုလုပ် နေကြသည်။

အများပြည်သူ အသိအမှတ်ပြုမှု မရှိဘဲ လုပ်ဆောင်နေသည့် ထိုအဖွဲ့သည် ဆီးရီးယား၏ အဓိက ဆက်သွယ်ရေး အော်ပရေတာနှင့် ပုဂ္ဂလိက လေကြောင်းလိုင်း အပါအဝင် အဓိကကုမ္ပဏီများကို လွှဲပြောင်းရယူခဲ့ကာ စီးပွားရေးကို ပြန်လည်ပုံဖော်လျက်ရှိသည်။

ကော်မတီ၏ ဘဏ္ဍာရေးပိုင်းကို အဘူအဗ္ဗဒယ်ရာမန်(Abu Abdelrahman)ဟု လူသိများသည့် မူစတာဖာကာဒစ် (Mustafa Qadid) က ဗဟိုဘဏ်အတွင်းပိုင်းမှ စီမံဆောင်ရွက်လျက်ရှိပြီး သူသည် တရားဝင် ဆုံးဖြတ်ချက်များ အပေါ် ဗီတိုအာဏာကို ဆွဲကိုင်ထားသည်ဟု သတင်းအရင်းအမြစ်များက ပြောကြားခဲ့သည်။

 ဆီးရီးယားနိုင်ငံအတွင်းက လူငယ်တွေကိုတွေ့ရစဉ်

ဥပဒေကြောင်းအရ အရေးယူမည့်အစား အစိုးရအသစ်သည် အာဆတ်နှင့် ဆက်နွှယ်နေသည့် စီးပွားရေး သမားများ နှင့် အပေးအယူလုပ်ကာ တရားရေးကိစ္စများကို ရှောင်လွှဲပြီး ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများကို အထိတ်တလန့် မဖြစ်စေဘဲ ၎င်းတို့၏ ပိုင်ဆိုင်မှုများအား သိမ်းယူရန် ကြိုးပမ်းလျက်ရှိသည်။

မိုဟာမက်ဟမ်ရှို( Mohammed Hamsho)နှင့် ဆာမာဖို့ဇ်(Samer Foz)ကဲ့သို့ အဓိက လုပ်ငန်းရှင်ကြီးများသည် စက်ရုံများ၊ လေကြောင်းလိုင်းများနှင့် သတ္တုလုပ်ငန်းများ အပါအဝင် ၎င်းတို့၏ ပိုင်ဆိုင်မှုများကို ထိုလုပ်ငန်းများမှ ရရှိသော အမြတ်ငွေများ၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းကို ပြန်ပေးမည်ဟူသည့် သဘောတူညီချက်ဖြင့် အစိုးရထံ လွှဲပြောင်း ပေးခဲ့ရသည်။

ဝေဖန်သူများကမူ အစိုးရသစ်သည် ယခင်အစိုးရနှင့် ကွာခြားမှု မရှိကြောင်း ထောက်ပြခဲ့ကြသည်။

အမှန်တကယ် ပြောင်းလဲမှုကို ယူဆောင်ပေးရမည့်အစား သြဇာရှိသော အဖွဲ့ဟောင်းများကို အဖွဲ့သစ်များဖြင့် အစားထိုးကာ အလားတူ အကျင့်ပျက်ခြစားမှု အလေ့အထကို ဆက်လက် ကျင့်သုံးလျက်ရှိသည်ဟု ဝေဖန်ထား ကြသည်။

ထိုကဲ့သို့ ဝေဖန်မှုများ ထွက်ပေါ်နေသော်လည်း အစိုးရသည် အချုပ်အခြာ အာဏာပိုင် ကြွယ်ဝချမ်းသာရေး ရန်ပုံ ငွေကို ထူထောင်ခဲ့ပြီး ဆော်ဒီအာရေဗျနိုင်ငံထံမှ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများကို ရယူနိုင်ခဲ့သည်။

Source: ရိုက်တာ

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဇူလိုင် ၂၆

ထိုင်းနှင့်ကမ္ဘောဒီးယား နယ်စပ်တွင် ဇူလိုင်၂၄ ရက်ကစပြီး အပြန်အလှန် ပစ်ခတ်မှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့သဖြင့် ထိုင်းစီးပွားရေး လုပ်ငန်းရှင်များသည် ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံအတွင်းရှိ ၎င်းတို့၏ စီးပွားရေး လုပ်ငန်းများကို ပြန်လည်သုံးသပ်နေကြောင်း The Nation မှ ဖော်ပြခဲ့သည။

ထိုင်းကုမ္ပဏီများသည် ကမ္ဘောဒီးယားရှိ ပွဲအခမ်းအနားများကို ဖျက်သိမ်းခြင်း၊ စတော့ရှယ်ယာများ တိုးမြှင့်ခြင်းနှင့် အရေးပေါ် အစီအစဉ်များ ရေးဆွဲခြင်းတို့ ပြုလုပ်နေသည်။

စစ်ရေးတင်းမာမှုများ မြင့်တက်နေသဖြင့် ထိုင်းသည် ကမ္ဘောဒီးယားနှင့် ထိစပ်နေသည့် နယ်စပ်ဂိတ်များအားလုံး  ပိတ်ပင်ခဲ့သဖြင့် ၂၀၂၄ ခုနှစ်က ဘတ် ၁၇၄ ဒသမ ၅၃ သန်းအထိရှိခဲ့သော ကုန်သွယ်မှုများကို အဟန့်အတား ဖြစ်စေခဲ့သည်။

အဓိက နယ်စပ်ဂိတ် ၅ ခုဖြစ်သည့် Aranyaprathet (Sa Kaeo)၊ Khlong Yai (Trat) ၊ Chanthaburi ၊  Chong Jom (Surin) နှင့် Chong Sa-ngam (Sisaket) နယ်စပ်ဂိတ်များတွင် ပို့ကုန်တန်ဖိုး ဘတ် ၁၄၁ ဒသမ ၈၅ သန်း ရှိခဲ့ကာ သွင်းကုန်တန်ဖိုးသည် ဘတ် ၃၂ ဒသမ ၆၈ ဘီလျံ ရှိခဲ့သည်။

အောက်ခြေလူတန်းစားတစ်ရပ်ကို တွေ့ရစဉ်

ကမ္ဘောဒီးယား ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးကောင်စီ၏ ထုတ်ပြန်ချက်အရ ကမ္ဘောဒီးယားတွင် ထိုင်း၏ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုသည် ဒေါ်လာ ၃ ဒသမ ၇၈၅ ဘီလျံရှိခဲ့ပြီး ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံသား ၆၂,၇၃၃ ဦးကို ဝန်ထမ်းအဖြစ် အလုပ်ခန့်ထားကာ အများစုသည် စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းများ၌ ဖြစ်သည်။

ထိုင်း-ကမ္ဘောဒီးယား စီးပွားရေးကောင်စီ၏ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုရာတက် တန်တီမွန်ကိုလ်ဆွတ်  (Voratat Tantimongkolsuk) ကတော့ ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံအတွင်းရှိ ထိုင်းစီးပွားရေး လုပ်ငန်းရှင်များ အနေဖြင့် နေရပ်သို့ ပြန်၊ မပြန် ဆုံးဖြတ် ခြင်းသည် ၎င်းတို့၏ ကိုယ်ပိုင်သဘောထားအပေါ်တွင် မူတည်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

နှစ်ဖက်စလုံးအနေဖြင့် နောက်ထပ် တင်းမာမှုများနှင့် ဆုံးရှုံးမှုများကို တားဆီးရန် ပဋိပက္ခအား အဆုံးသတ်ပြီး ဆွေးနွေးကြရန် ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

“ထိုင်း-ကမ္ဘောဒီးယား စီးပွားရေးကောင်စီက ဒီကိစ္စကို အရေးပေါ် အစီအစဉ် ရေးဆွဲဖို့ ဆွေးနွေးခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် နှစ်ဖက်စလုံးက တိုက်ခိုက်မှုတွေ ဖြစ်နေတာကြောင့် ကမ္ဘောဒီးယားမှာရှိတဲ့ ထိုင်းစီးပွားရေး လုပ်ငန်းရှင်တွေရဲ့ လုံခြုံရေးကို အနီးကပ်စောင့်ကြည့်ရပါမယ်”ဟု ဗိုရာတက်က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: The Nation

CNI International News

ဘေဂျင်း၊ ဇူလိုင် ၂၅

တရုတ်သည် တိဘက်ကုန်းပြင်မြင့်တွင် ကြီးမားသည့် ရေကာတာ တည်ဆောက်ရန် စီစဉ်နေပြီး အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံ များကို လျှပ်စစ်ဓာတ်အားများ ရောင်းချကာ စီးပွားရေးအား မြှင့်တင်ရန် ရည်ရွယ်ထားကြောင်း South China Morning Post မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ယာလန် တီဆန်ပို (Yarlung Tsangpo) မြစ်ပေါ်တွင် တည်ဆောက်မည့် ထိုရေကာတာသည် ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး ရေကာတာဖြစ်နိုင်ကြောင်း ကျွမ်းကျင်သူများက ခန့်မှန်းထားသည်။

ထိုရေကာတာမှ ရေအားလျှပ်စစ်ကို တစ်နှစ်လျှင် ၃၀၀ ဘီလျံ ကီလိုဝပ်နာရီအထိ ထုတ်လုပ်နိုင်ဖွယ်ရှိသည်။

ထိုပမာဏသည် တရုတ်၏ Three Gorges (ချောင်းသုံးခွ)ရေကာတာမှ ထုတ်လုပ်သည့် ရေအားလျှပ်စစ် ပမာဏထက် ၃ ဆ ပိုမိုများပြား မည်ဖြစ်သည်။

ယာလန် တီဆန်ပိုမြစ်ကို တွေ့ရစဉ်

ထိုရေအားလျှပ်စစ် ထုတ်ယူမှုသည် ပြည်ပနိုင်ငံများ၏ လျှပ်စစ်ဓာတ်အား ဝယ်လိုအားကို ဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်ရုံ သာမက တိဘက်ဒေသ၏ လျှပ်စစ်ဓာတ်အား ဝယ်လိုအားကိုလည်း ဖြည့်ဆည်းနိုင်ကြောင်း တရုတ်နိုင်ငံပိုင် ဆင်ဟွာသတင်းအေဂျင်စီက ဖော်ပြခဲ့သည်။

သို့သော် ထိုရေကာတာ စီမံကိန်းကို မြစ်အောက်ဘက်ရှိ အိန္ဒိယနှင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံများက စိုးရိမ်နေကြသည်။

ထိုရေကာတာ တည်ဆောက်မှုကြောင့် မြစ်ရေစီးဆင်းမှုနှင့် ဂေဟစနစ်အတွက် အန္တရာယ်ရှိမည့် အရေးကို အိန္ဒိယနှင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်တို့က ပူပန်နေကြခြင်းဖြစ်သည်။

အိန္ဒိယနှင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်တွင် ထို ယာလန် တီဆန်ပို (Yarlung Tsangpo) မြစ်ကို ဗြဟ္မစရိယ(Brahmaputra) မြစ်ဟု လူသိများကြသည်။

ယာလန် တီဆန်ပိုမြစ်ကို တွေ့ရစဉ်

တရုတ်ကမူ ထိုရေကာတာ တည်ဆောက်ခြင်းသည် အိမ်နီးချင်း နိုင်ငံများအပေါ် ဩဇာလွှမ်းမိုးရန် ရည်ရွယ်ခြင်း မဟုတ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

အထူးသဖြင့် အိန္ဒိယသည် တောင်အာရှတွင် ဩဇာလွှမ်းမိုးမှုကို ချဲ့ထွင်နေသည့် တရုတ်၏ အားထုတ်ကြိုးပမ်းမှု များကို စိုးရိမ်နေသည်။

တရုတ်လေ့လာသူများကမူ ထိုရေကာတာ စီမံကိန်းသည် နီပေါ၊ ဘူတန်၊ မြန်မာနှင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံများ အပါအဝင် အိမ်နီးချင်း နိုင်ငံများ၏ လျှပ်စစ်ဓာတ်အား ပြတ်လပ်မှုကို ဖြည့်ဆည်း ပေးနိုင်လိမ့်မည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုစီမံကိန်းသည် တရုတ်၏ အိမ်နီးချင်း နိုင်ငံများအတွက် အဓိက စွမ်းအင်ဆုံချက် ဖြစ်လာမည်မှာ ကျိန်းသေ ပေါက် သေချာကြောင်း နန်ကျင်းတက္ကသိုလ် (Nanjing University) ၏ နိုင်ငံတကာလေ့လာရေးကျောင်းမှ ကျောင်းအုပ်ကြီး ကျူးဖန်း (Zhu Feng) က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: South China Morning Post

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဇူလိုင် ၂၃

အမေရိကန်သည် တရုတ်နှင့် ကုန်သွယ်ရေး ဆွေးနွေးမှုများကို အလောတကြီး လုပ်ဆောင်မည် မဟုတ်သော်လည်း ရုရှားနှင့်အီရန်၏ ရေနံရောင်းဝယ်မှု အကြောင်းများကိုပါ ထည့်သွင်းဆွေးနွေးမည်ဟု အမေရိကန် ဘဏ္ဍာရေး ဝန်ကြီး စကော့ ဘက်ဆန့် (Scott Bessent) က ဇူလိုင် ၂၁ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့ကြောင်း South China Morning Post မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

နှစ်နိုင်ငံကြား အပြန်အလှန် ကုန်သွယ်ခွန် ကောက်ခံမှုကို ဆိုင်းငံ့ထားသည့်ကာလ သက်တမ်းမကုန်မီ လာမည့်လ အတွင်း သင့်တော်သည့် နေရာတစ်ခုတွင် ဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်သွားမည်ဟု ၎င်းက ဆိုသည်။

ထိုဆွေးနွေးမှုအတွင်း ရုရှားနှင့် အီရန်၏ ရေနံများကို တရုတ်က ဝယ်ယူနေသော အကြောင်းကိစ္စကိုလည်း ဆွေးနွေးရန် ရည်ရွယ်ထားကြောင်း ဘက်ဆန့်က CNBC ရုပ်သံလိုင်းနှင့်ပြုလုပ်သည့် အင်တာဗျူးတွင် ပြောကြားခဲ့ သည်။

"ကုန်သွယ်ရေးက ကောင်းမွန်တဲ့ အနေအထားမှာ ရှိနေတယ်လို့ ကျနော်ထင်ပါတယ်။ အခုဆိုရင် အခြား အကြောင်းအရာတွေကိုလည်း ဆွေးနွေးလို့ရပြီလို့ ကျနော် ထင်ပါတယ်" ဟု ဘက်ဆန့်က ပြောကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန် ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီး ဘက်ဆန့်နှင့် တရုတ်ဒုဝန်ကြီး ဟီလိုင်ဖန်းကို တွေ့ရစဉ်

ထို့ပြင် ကုန်သွယ်ရေး သဘောတူညီချက်၏ စံချိန်စံညွှန်းများကို အချိန်မီ ရရှိနိုင်ခြေ ရှိ၊ မရှိကို အမေရိကန်အစိုးရက စိုးရိမ်နေသည်ဟုလည်း ၎င်းက ဆိုသည်။

ကမ္ဘာ့ စီးပွားရေးအင်အား အကြီးဆုံးနိုင်ငံများဖြစ်သည့် အမေရိကန်နှင့် တရုတ်တို့သည် ကုန်သွယ်ခွန်များကို အပြန်အလှန် တိုးမြှင့်ကောက်ခံခဲ့ပြီးနောက် ဧပြီနှင့် မေလများတွင် ကုန်သွယ်ရေးစစ်ပွဲ ပြင်းထန်စွာ ဖြစ်ပွားခဲ့ သည်။

သို့သော် ဂျီနီဗာနှင့် လန်ဒန်မြို့များတွင် ဘက်ဆန့်နှင့် တရုတ်ဒုဝန်ကြီး ဟီလိုင်ဖန်း (He Lifeng) တို့ကြား ဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ပြီးနောက် နှစ်နိုင်ငံကြား ကုန်သွယ်ခွန် တိုးမြှင့်မှုများကို ဩဂုတ် လလယ်ပိုင်းအထိ ဆိုင်းငံ့ခဲ့ပြီး ကုန်သွယ်ခွန်များ လျှော့ချရေးအတွက် ဆွေးနွေးမှုများ ဆက်လက်ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

South China Morning Post

CNI New

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိူင် ၂၂ 

နစကအနေဖြင့် ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းများအတွက် မည်သည့် အလုပ်အကိုင်များကို ဖန်တီးထားကြောင်း အများပြည် သူသို့ ချပြရန်လိုအပ်သည်ဟု တိုင်းလိုင် (ရှမ်းနီ) အမျိုးသားများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ(TNDP)မှ ဥက္ကဋ္ဌ စိုင်းဋ္ဌေးအောင်က ‌CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

စစ်မှုထမ်း တာဝန်ကျေပွန်စွာ ထမ်းဆောင်ခဲ့သူများ အလုပ်အကိုင်ရရှိရေးအတွက် “စစ်မှုထမ်း တာဝန်ကျေပွန်စွာ ထမ်းဆောင်ခဲ့သူများ အလုပ်အကိုင်ရရှိရေး စီမံခန့်ခွဲမှုကော်မတီ”ကို ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၈ ရက်နေ့စွဲဖြင့် ဖွဲ့စည်းခဲ့ ကြောင်း နစက,က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

အဆိုပါ ကော်မတီတွင် ဒုဝန်ကြီးချုပ်နှင့်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး(ဥက္ကဋ္ဌ)၊ အလုပ်သမားဝန်ကြီးဌာန ပြည်ထောင်စုဝန် ကြီး(ဒုဥက္ကဋ္ဌ-၁)၊ ပြည်ထောင်စုရာထူးဝန်အဖွဲ့ဥက္ကဋ္ဌ(ဒုဥက္ကဋ္ဌ-၂)၊ စစ်ရေးချုပ်(ဒုဥက္ကဋ္ဌ-၃) နစကဥက္ကဋ္ဌရုံး ဝန်ကြီးဌာန (၄)မှ ပြည်ထောင်စုဝန် ကြီး (အတွင်းရေးမှူး)၊ ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်ရုံး(ကြည်း)မှ ပြန်လည်နေရာ ချထားရေး ညွှန်ကြားရေးမှူးရုံး- ညွှန်ကြားရေးမှူး(တွဲဖက်အတွင်းရေး)တို့ ပါဝင်ကြသည်။

စစ်မှုထမ်း တာဝန်ကျေပွန်သူများ အလုပ်အကိုင်ရရှိရေး ကော်မတီဖွဲ့စည်းသည့်တိုင် မည်သည့် အလုပ်အကိုင် များကို ဖန်တီးပေးထားသလဲ ဆိုသည်ကို ပြည်သူလူထုအား ချပြရန်လိုအပ်ကြောင်း တိုင်းလိုင် (ရှမ်းနီ) အမျိုးသား များ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ(TNDP)မှ ဥက္ကဋ္ဌ စိုင်းဋ္ဌေးအောင်က ‌CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

စစ်မှုထမ်းများ အလုပ်အကိုင်ရရှိရေးစီမံခန့်ခွဲ‌ရေးကော်မတီ ဖွဲ့စည်းကြောင်းထုတ်ပြန်ချက်ကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းက “ဒီအခုနေချိန် ထုတ်ပြန်လိုက်တဲ့ ဥပဒေကတော့ လောလောဆယ် ဒီစစ်မှုထမ်းသွားတဲ့ လူတွေအတွက်ပဲလို့ ကျနော့် အနေနဲ့ မြင်ပါတယ်။ ပြီးသွားတဲ့ ၂ နှစ် တာဝန်ကျေပြီးတဲ့ လူတွေအတွက် အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်း လုပ်ပေးလိမ့်မယ်လို့တော့ ကျနော့် အနေနဲ့မြင်တာပေါ့။ ဒီတပ်မတော် အသိုင်းအဝိုင်းမှာ ကျတော့ တပ်မတော် ပြင်ပ ရောက်သွားရင်လည်း သူတို့ ရာထူးကြီးငယ်တန်း အဆင်ပြေရင်ပြေသလိုမျိုး ပြန်ပြန်ပြီးမှ အောက်လက်ငယ်သား တွေ ပြန်စုပြီးမှ အလုပ်ကိုင် အခွင့်လမ်းပေးတာမျိုးတွေ တွေ့ရှိရတဲ့ အတွက်ကြောင့် မို့လို့လေ။ အဲတာ အခု ဒီလို မျိုး စာအုပ်ရောင်းတဲ့ ကိစ္စလေးတွေကလည်း သူအကြောင်းတရား တစ်ခုခုတော့ ရှိမှာပါ။ တချို့တွေကျတော့ လည်း ဒါအထက်က ဥပဒေတစ်ခု ထုတ်လိုက်ပြီ၊ အသင်းအဖွဲ့တစ်ခု လုပ်လိုက်ပြီဆိုရင် အောက်ခြေမှာကတော့ စေတနာ သန့်သန့်နဲ့ပေါ့နော်၊ ဒီလူတွေကို အကျိုးခံစားခွင့်တွေ ဘယ်လိုလုပ်ပေးမယ်ဆိုတဲ့ ကဏ္ဍမျိုးတွေ ဆောင် ရွက် ပေးကြရင်တော့ တိုင်းပြည်တွက် ကောင်းသွားမယ်။ အခုစစ်မှုထမ်း ပြန်လာတယ် ကလေးတွေ ဒီနေရာတွေ လုပ်ပေးတယ် တပ်မတော်က ဒါမျိုးတွေ လုပ်ပေးထားရင်လည်း ပေးထားသလို လူထုသိအောင် ချပြဖို့တော့ လိုတာပေါ့”ဟု ပြောသည်။

အဆိုပါ ကော်မတီသည် တာဝန်ကျေပွန်စွာ ထမ်းဆောင်ခဲ့ပြီးသော ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းများသည် ရန်သူကြောင့် မသန်စွမ်းဖြစ်မှု EA1၊ EA2 နှင့် NEA များကို အမြဲတမ်း စစ်မှုထမ်းများနည်းတူ စစ်ရေးချုပ်ရုံးကွပ်ကဲမှုအောက် ပြည်လည်နေရာချထားရေးညွှန်ကြားရေးမှူးရုံး အစီအစဉ်ဖြင့် အမြဲတမ်း စစ်မှုထမ်း EA များနည်းတူ ပြန်လည် နေရာချထားနိုင်ရေး ဆောင်ရွက်ပေးရန် တာဝန်ရှိသည်။

စစ်မှုထမ်းများ အလုပ်အကိုင်ရရှိရေး ကော်မတီဖွဲ့စည်းမှုက ကောင်းမွန်ကြောင်း၊ သို့သော် လက်တွေ့ မြေပြင်တွင် တကယ် အကျိုးခံစားခွင့်ရရှိအောင် ဆောင်ရွက်ပေးမှသာလျှင် လူထု၏ ထောက်ခံမှုကို ရရှိမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ လက် တွေ့ အောက်ခြေစစ်မှုထမ်းများ၏ အခြေအနေကို ပြန်လည် စုံစမ်းကြည့်မည်ဆိုပါက ဘယ်လိုအခြေအနေများ ဖြစ်ပေါ်နေသည်ကို တွေ့ရမည်ဖြစ်ကြောင်း တပ်မတော်အသိုင်းအဝန်းနှင့်နီးစပ်သူများက ထောက်ပြကြသည်။

စစ်မှုထမ်းများသည် စစ်တပ်က ထွက်လျှင် ပင်စင်ရကြသလို ဒဏ်ရာရသည့် လူများကို ၎င်းတို့က အကူလစာမျိုး တစ်ဖက်မှ လုပ်သင့်လုပ်ထိုက်တာများ လုပ်ပေးထားမှုများ ရှိသည်ဟု နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ဒေါက်တာ အောင်မျိုးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

စစ်မှုထမ်းများကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းက “သူသတ်မှတ် ထားတာရှိတယ်လေ၊ ဥပဒေမှာက။ သူက ဟိုလေ ၂ နှစ်ပေါ့  ၂ နှစ်ပြီးရင် ထွက်ခွင့်ပေးရ တယ်လေ။ ဒါမှလည်း ကျန်တဲ့လူက ထပ်ဝင်တော့မှာပေါ့။ ထွက်မဲ့လူ‌တွေ အတွက်ကို အလုပ်အကိုင် အဆင် မပြေရင် ပြေအောင်လုပ်ပေးဖို့ပေါ့နော်။ သူ့ဥပဒေမှာတော့ ပါပြီးသားပါ။ ဒါပေမယ့် နိုင်ငံတော်က အသေးစိတ် စီစဥ်ပေးတဲ့ သဘောပါ။ ဒဏ်ရာရတဲ့ လူတွေဆိုပါတော့ သူတို့ကို အကူလစာပေးတာတို့၊ ဘာတို့ဆိုတဲ့ တစ်ဖက်က လုပ်သင့်လုပ်ထိုက်တာတွေ လုပ်ပေးထားတာရှိပါတယ်။ တချို့ကျတော့လည်း အပြင်ထွက်လို့ရှိရင် အလုပ်လုပ် ရမှာလေ။ အဲတာကို ဒါစစ်သားဟောင်းပါဆိုပြီးတော့ ယူနီဖောင်းလေးတွေ ပြောင်းပြီးတော့ စာအုပ်ရောင်း ဘာ ရောင်းနဲ့ လူတွေ သနားအောင် လုပ်ပြတာပေါ့။ ကျနော်တို့က ဒီပက်ပက်စက်စက်ကြီး ငြင်းပယ်လို့က မကောင်း ပါဘူး။ စစ်တပ်က ထွက်ပြီဆိုလို့ရှိရင်တော့ ပင်စင်ကတော့ ရကြတာပဲလေ။ တပ်ပြေးဆိုရင်တော့ ဘယ်ရမလည်း ပေါ့။ ထွက်တာနဲ့ အမြန်ဆုံး အဆင်ပြေအောင် လုပ်ပေးဖို့ လူကြီးတွေက လမ်းညွှန်ချက်တွေ ချထားပါတယ်။ ပေးသင့်ပေးထိုက်တဲ့ ဟာကတော့ ပြည့်ပြည့်ဝဝ မရဘူးဆိုတာကတော့ မရှိပါဘူး”ဟု ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်က စတင် ပြောင်းလဲလာသော နိုင်ငံရေးအကျပ်အတည်းနှင့်အတူ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၀ ရက်တွင် စစ်မှုထမ်းဥပဒေကို အသက်သွင်း၍ နိုင်ငံသားများကို စစ်မှုထမ်းခေါ်ယူခဲ့ သည်မှာ အပတ်စဉ်(၁၅)အထိ ရောက်ရှိနေပြီးဖြစ်သည်။

နစကသည် စစ်မှုထမ်းများကို တစ်ပတ်စဉ်လျှင် လူဦးရေ ၅၀၀၀ နှုန်းခေါ်ယူခဲ့သည့်အတွက် ယခု အပတ်စဉ် (၁၅) ထိရောက်ရှိလာပြီးဖြစ်၍ လူဦးရေ ၇၅၀၀၀ ရှိပြီးဖြစ်သည်။

CNI New

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိူင် ၁၆

မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းသို့ နိုင်ငံတကာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ ဝင်ရောက်လာရေးအတွက် ဆွေးနွေးနေရုံဖြင့် မရဘဲ လိုအပ် သော ဥပဒေများ ပြဋ္ဌာန်းရန်နှင့် ပြင်ဆင်ရန် လိုအပ်ကြောင်း စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင် ဦးအောင်ပြည့်စုံက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

အိန္ဒိယနိုင်ငံ၊ မွမ်ဘိုင်းဆိပ်ကမ်းကနေ ရန်ကုန်ဆိပ်ကမ်းကို ချိတ်ဆက်မယ့် ကုန်သွယ်ရေးလမ်းကြောင်းသစ်အား ဖော်ဆောင်ရန်အတွက် ရုရှားနိုင်ငံ၏ ရော့စ်ကွန်ဂရက်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုရန်ပုံ‌ငွေအဖွဲ့နှင့် နစက၏ ပို့ဆောင်ရေးဝန်ကြီး တို့ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ ဒုတိယအပတ်က တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။ 

ဆွေးနွေးပွဲလုပ်ရုံနှင့်လည်း တိုင်းပြည်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်သွားခြင်းမဟုတ်သောကြောင့် လက်တွေ့အကောင်ထည်ဖော် မူဆိုသည့်အပိုင်းက အဓိကကျတယ်ဟု စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင် ဦးအောင်ပြည့်စုံက CNIသတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။ 

၎င်းက “တိုင်းပြည်တစ်ခုမှာ ဆွေးနွေးပွဲတွေ လုပ်နေရုံနဲ့လည်း တိုင်းပြည်ဖွံဖြိုးတိုးတက်သွားတာ မဟုတ်ဘူးပေါ့။ ဘယ်လိုပဲပြောပြော လက်တွေ့ အကောင်ထည်ဖော်မှုဆိုတဲ့ အပိုင်းက ပိုပြီးတော့ အဓိကကျတာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဆွေးနွေးပွဲအပြီး လက်တွေ့ အကောင်အထည်ဖော်ရမယ့် အပိုင်းကို ဦးစားပေးပြီးတော့ စောင့်ကြည့်ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဆိပ်ကမ်း‌တွေ ကျနော်တို့မှာ ရှိတယ်၊ ပင်လယ်ထွက်ပေါက်တွေ ကောင်းတယ်။ ကျနော်တို့က အားကောင်းတယ်။ ပြီးတော့ အာရှ၊ ဥရောပ ချိတ်ဆက်ဖို့အတွက်ကို လမ်းကြောင်းတွေ အများကြီးပွင့်ခဲ့တာတွေ ရှိတယ်။ ဒါပေမယ့် အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် ဒီကုန်သွယ်မှုကဏ္ဍမှာ နောက်ကောက်ကျခဲ့ရတဲ့ အခြေအနေတွေ အများကြီး ဖြစ်ခဲ့ရတယ်။ အခွင့်လမ်းကောင်းတွေ ရခဲ့ပေမဲ့လည်း ကျနော်တို့မှာက နိုင်ငံရေးအခြေနေမျိုးတွေ၊ ဒေသ မတည်ငြိမ်မှု ဖြစ်တာမျိုးတွေ ကျနော်တို့ အစိုးရအဆက်ဆက်ပေါ့။ ယုံကြည်မှု ခိုင်မာအောင် တည်ဆောက်မှု အပိုင်းမှာ၊ နိုင်ငံတကာနဲ့ ချိတ်ဆက်မှု အပိုင်းမှာ အားနည်းချက်တွေရှိခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်”ဟု ပြောသည်။

နစကဥက္ကဋ္ဌနဲ့ ရုရှားသမ္မတ ပူတင်ကို တွေ့ရစဉ်

နစကသည် ရုရှားနှင့် အိန္ဒိယ ချိတ်ဆက်ထားသော ပင်လယ်ရေကြောင်းကို အသုံးပြုပြီး ရန်ကုန်ဆိပ်ကမ်းလမ်း ကြောင်းအား အသုံးပြုနိုင်ရန်အတွက် ရုရှားနှင့်ဆွေးနွေးနေခြင်း ဖြစ်သည်။ 

လက်ရှိတွင် နစကနှင့် ရုရှားသည် စစ်ဖက်-အရပ်ဖက် ဆက်ဆံရေးကို တိုးမြှင့်နေသလို စီးပွားရေး ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုနှင့် ကုန်သွယ်ရေးများ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးကိုလည်း မြှင့်တင်နေသည်။

နစကသည် မြန်မာနိုင်ငံတွင် လျှပ်စစ်မီးလိုအပ်ချက်ကို ဖြည့်ဆည်းနိုင်ရန်အတွက် ၁၁၀ မီဂါဝပ် အားရှိသော နျူကလီးယား ဓာတ်ပေါင်းဖို တည်ဆောက်ရန် ရုရှား၏ အကူအညီကို ရယူနေသလို ထားဝယ်ရေနက်ဆိပ်ကမ်း စီမံကိန်း ပြန်လည် စတင်နိုင်ရန်အတွက်လည်း ရုရှားနှင့် ပူးပေါင်းလျက်ရှိသည်။

ကုန်သွယ်မှု လွယ်ကူချောမွေ့စေရန် အစိုးရအနေနှင့် ပြုပြင်ထိုက်သည့် ဥပဒေများကိုလည်း ပြုပြင်ရန်လိုအပ် ကြောင်း၊ တချို့ဥပဒေများက ဘောင်မဝင်တော့သည့် အခြေအနေများ ဖြစ်နေကြောင်း စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင် ဦးအောင်ပြည့်စုံက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

 နစက၏ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနနဲ့ ရုရှားဆွေးနွေးစဉ် 

၎င်းက “ပြည်ပနဲ့ချိတ်ဆက်တဲ့ အဆင့်တွေကို လွယ်ကူလျှင်မြန်အောင် ကျနော်တို့က ဆောင်ရွက်ပေးသလို ပြည်တွင်းမှာလည်း ကုန်သွယ်မှုက လွယ်ကူချောမွေ့ဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ ဟိုးထိပ်မှာပဲ သွားပြီးတော့ လွယ်ကူအောင် လျင်မြန်အောင် ဆောင်ရွက်ပေးပါ့မယ်၊ ကျနော်တို့ နိုင်ငံနဲ့ ကုန်သွယ်မှုကိုလုပ်ပါ။ ကျနော်တို့က ဘယ်လို ကုန်သွယ် ပေးပါ့မယ်ပဲပြောပြော ဒီကုန်သွယ်တဲ့ နိုင်ငံတွေကို ပို့ဖို့ပစွည်းတွေက အဆင့်တန်းမီမီ၊ ကွာလတီမီမီ၊ စံချိန်စံနှုန်းမီမီ နဲ့ ထုတ်လုပ်နိုင်ဖို့ကလည်း လိုအပ်ပါသေးတယ်။ ဥပမာ သီးနှံဆိုလည်း သီးနှံလိုက် သူတို့သတ်မှတ်ထားတဲ့ ဒီ GAP စနစ်တွေနဲ့ ထုတ်လုပ်နိုင်ဖို့ အစရှိသဖြင့်ပေါ့နော်။ ဒီ GAP စနစ်တွေနဲ့ ထုတ်လုပ်နိုင်ဖို့ ဒီလိုမျိုး ထုတ်လုပ်နိုင်ဖို့၊ ကွာလတီမီတဲ့၊ အရည်သွေးမီတဲ့ ၊စံချိန်စံနှုန်းန်းမီတဲ့ ကုန်ပစွည်းတွေ အစားအသောက်တွေ ဖြစ်လာတော့မှပဲ တစ်ဖက် နိုင်ငံတွေနဲ့ စကားပြောလို့ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီကုန်သွယ်မှု လမ်းကြောင်း တစ်လျှောက်လုံး လွယ်ကူ ချောမွေ့ဖို့အတွက် အစိုးရအနေနဲ့ ပြုပြင်သင့် ပြုပြင်ထိုက်တဲ့ ဥပဒေတွေကိုလည်း ပြုပြင်ဖို့လိုအပ်တယ်။ ဒီလို ဆွေနွေးပွဲတွေကနေ တချို့ ဥပဒေတွေက ကျနော်တို့ ခေတ်နဲ့ဘောင်မဝင်တော့တာတွေ၊ စံမမီတော့တာတွေ ရှိတယ်။ ကုန်သွယ်ရေးဆိုင်ရာ ဥပဒေတွေ၊ စည်းမျည်းစည်းကမ်းတွေ ဒါတွေကို ကျနော်တို့က အမြန်ဆုံး ပြင်ဆင် ပြီးတော့ ကုန်သွယ်နေတဲ့ ကုန်သည်ရဲ့အသံတွေ ကုန်ထုတ်လုပ်သူ တောင်သူလယ်သမားတွေ အပါအဝင် ထုတ်လုပ်သူတွေရဲ့ အသံတွေ၊ စက်ရုံလုပ်ငန်းရှင်တွေရဲ့ အသံတွေ၊ နောက်ဆုံး ဒီစက်ရုံတွေမှာ အလုပ်လုပ်နေတဲ့ အလုပ်သမားတွေ၊ ဒီအသံတွေ အားလုံးကို နားထောင်ပြီးသွားတော့ တကယ်လိုအပ်တဲ့ အချက်တွေကို အမြန်ဆုံး ပြောင်းလဲနိုင်မှပဲ ရလဒ်ကောင်းမယ်”ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ထိုင်း၊ စင်္ကာပူ၊ တရုတ်၊ ရုရှား၊ အိန္ဒိယ စသည့် နိုင်ငံများမှ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများလုပ်ရန် နစက နှင့်တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးနေသည်။

အလားတူ ဘယ်လာရုစ်နိုင်ငံနှင့်လည်း ရင်းနှီးမြှုပ်နှံရေး၊ စိုက်ပျိုးရေးကဏ္ဍပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေး ဆွေးနွေးလျက် ရှိသည်။

CNI International News

ဟောင်ကောင်၊ ဇူလိုင် ၁၄

ဟောင်ကောင်၏ ဘဏ္ဍာရေးအကြီးအကဲသည် တောင်ကိုရီးယားနှင့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ ဆက်ဆံရေးကို ပိုမိုနီးကပ်စေရန် မဟာဗျူဟာမြောက် အစီအစဉ်ကို လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်ဟု South China Morning Post မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ရင်းနှီးမြုပ်နှံသူများက ဟောင်ကောင်၏ ဒစ်ဂျစ်တယ် ငွေကြေးသုံးစွဲမှု မူဝါဒကို စိတ်ဝင်စားနေကြပြီး ပထဝီ နိုင်ငံရေး တင်းမာမှုများ မြင့်တက်နေချိန်တွင် ဟောင်ကောင်သည် နိုင်ငံတကာစျေးကွက်များ၌ ကြီးမားသည့် အချိတ်အဆက်တစ်ခုအဖြစ် ပေါ်ထွက်လာခဲ့သည်။

ဟောင်ကောင်ဘဏ္ဍာရေး အတွင်းရေးမှူး ပေါလ်ချန်မိုပို (Paul Chan Mo-po) သည် ဇူလိုင် ၁၀ ရက်က တောင်ကိုရီးယားကို ၃ ရက်ကြာ သွားရောက်ခဲ့ပြီး တိုက်ရိုက်ကုန်သွယ်မှုများ ပြုလုပ်ရန် အဆိုပြုခဲ့သည်။

ချန်က တောင်ကိုရီးယား၏ ရင်းနှီးမတည်ငွေများ သိသိသာသာ မြင့်တက်လာသည့် အချက်အလက်များကို ကိုးကားပြောဆိုခဲ့သည်။

ဟောင်ကောင်ရှိ ကိုရီးယား လိုင်စင်တင်ထားသည့် ကုမ္ပဏီများ၏ ရှယ်ယာစျေးနှုန်းများသည် ယခုနှစ် ပထမ ၅ လအတွင်း ဟောင်ကောင်ဒေါ်လာ ၁ ဒသမ ၅ ထရီလျံကျော်အထိ မြင့်တက်ခဲ့သည်။

ဟောင်ကောင်ကို ‌တွေ့ရစဉ်

ထိုပမာဏသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ် တစ်နှစ်လုံးက ပမာဏထက် ၂ ဒသမ ၈ ဆခန့် ပိုမိုများပြားနေသည်ဟု ချန်က ပြောကြားခဲ့သည်။

"မကြာသေးခင် နှစ်တွေတုန်းက ကပ်ရောဂါရဲ့ သက်ရောက်မှု၊ ပထဝီနိုင်ငံရေး တင်းမာမှုတွေကြောင့် ဟောင်ကောင်မှ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတွေ လျော့ကျခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် နောက်ဆုံးမှာတော့ ဟောင်ကောင်ရဲ့ အခန်းကဏ္ဍကို ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူတွေက နားလည်သွားပါပြီ" ဟု ၎င်းက ဆိုသည်။

ဟောင်ကောင်သည် ကိုရီးယားစီးပွားရေး လုပ်ငန်းများအတွက် တည်ငြိမ်သည့် တံတားတစ်စင်းကဲ့သို့ ဖြစ်လာ နိုင်ပြီး ဟောင်ကောင်၏  Greater Bay Area အမည်ရှိ ဒေသ၏ အရေးကြီးပုံကိုလည်း ချန်က ပြောကြားခဲ့သည်။

Greater Bay Area (GBA) အမည်ရှိ စုပေါင်းမြို့ဖွဲ့စည်းမှုသည် တရုတ်၏ အစီအစဉ်ဖြစ်ပြီး ဟောင်ကောင်၊ မကာအိုနှင့် တရုတ်၏ ကွမ်တုံပြည်နယရှိ မြို့ ၉ မြို့ကို ချိတ်ဆက်ဖွဲ့စည်းရန် ရည်ရွယ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

Source: South China Morning Post