CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၉

မြန်မာနိုင်ငံ၏ ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းမှာ နစကနှင့် ရက္ခိုင့်တပ်တော်(AA)ကြား အုပ်ချုပ်ရေးအပိုင်း အားပြိုင်နေမှု များကြောင့် ဒေသခံပြည်သူလူထုများသည် ဥပဒေစိုးမိုးမှု အားနည်းခြင်းကနေ ဖြစ်ပေါ်လာနေသော ထိခိုက်နစ် နာမှုများကို တိုင်ကြားရန် အခက်အခဲများ တွေ့နေကြောင်း သိရသည်။

နစက၏ အုပ်ချုပ်ရေး အခြေစိုက်သည့် ရခိုင်ပြည်နယ်၊ စစ်တွေမြို့နယ်တွင် ခိုးဆိုးလုယက်မှုများ ဖြစ်ပွားလာနေ သော်လည်း ထိထိရောက်ရောက် အရေးယူ ဆောင်ရွက်နိုင်ခြင်း မရှိဘဲဖြစ်နေကြောင်း ရခိုင်ပြည်နယ်မှ ဒေသခံ ကိုကျော်မင်းခိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “အရင်တုန်းကဆို ခိုးမှုလောက်ပေါ့၊ ခိုးမှုလောက်ပဲ သိရတယ်။ အခုနောက်ပိုင်းကျတော့ ခိုးမှုတင်မကဘူး။ လုယက်မှုတွေ၊ တိုက်ခိုက်မှုတွေ၊ လူသတ်မှုတွေ ဒီဥစ္စာတွေက တိုးတိုးလာတယ်ပေါ့နော်။ အဲ့ဒီဟာက အဓိက အုပ်ချုပ်ရေးနှစ်ခုကြား တစ်ဖက်က AA၊ တစ်ဖက်ကလည်း စစ်ကောင်စီရဲ့ အုပ်ချုပ်ရေးယန္တရား ဒီနှစ်ခုကြားမှာ အားနည်းချက်တွေ အများကြီးရှိတယ်။ တစ်ဖက်နဲ့တစ်ဖက် တာဝန်ခံမှု တာဝန်ယူမှုပေါ့၊ အားနည်းချက်တွေ ကြောင့် ဖြစ်တယ်လို့လည်း မြင်တယ်။ မြို့ပေါ်ဒေသမှာ ဆိုလို့ရှိရင်လည်း နှစ်ဖက်စလုံးက အလိုရှိတဲ့ လူတွေကို လိုက်ဖမ်း အဲ့တာတွေရှိတယ်။ ဒါပေမယ့် တစ်စုံတစ်ခု လုယက်မှုတစ်ခု ကျူးလွန်လာပြီဆိုရင် ဘယ်ဖက်ကမှ ငါတို့ မှာ တာဝန်ရှိတယ်ဆိုပြီး ထိထိရောက်ရောက် လုပ်ဆောင်တာမျိုးတွေ မတွေ့ရဘူး။ အဲ့ကြောင့်မို့လို့ ဒီခိုးဆိုး လုယက်မှုတွေက ပိုပြီးတော့ အတင့်ရဲလာတယ်ဆိုတဲ့ သဘောပေါ့” ဟု ပြောသည်။

ယခုလို ခိုးဆိုးလုယက်ခြင်းနှင့် သတ်ဖြတ်မှုများ များပြားလာခြင်းကြောင့် မြို့ပေါ်နေထိုင်သည့် မြို့ခံများမှာ စိတ်လုံခြုံမှုမရှိဘဲ စိုးရိမ်စိတ်များဖြင့် နေထိုင်နေကြရကြောင်း စစ်တွေမြို့ခံ  မသိန်းမေက ပြောသည်။

ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းမှာ ရွှေဆိုင် ဓားပြတိုက်မှုဖြစ်စဉ်

မသိန်းမေက “အဲ့လိုခိုးဆိုးလုယက်မှုတွေ ဖြစ်ပေါ်နေရင် အမျိုးသမီး တစ်ယောက်အနေနဲ့ လုံခြုံမှု မရှိဘူး။ အဲ့လို ခံစားရတယ်။ အပြင်သွားမယ်ဆိုရင်လည်း သွားလို့ဖြစ်ပါ့မလား။ ကိုယ့်ဟာကိုယ် အဲ့လို မလုံမခြုံတွေ့တယ်။ 
ပြီးရင် အစ်မတို့မှာက မိန်းမသားတွေပဲ နေရတာဆိုတော့ကာ ပိုပြီးဆိုးတာပေါ့”ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

လက်ရှိ ရခိုင်ပြည်နယ်၊ စစ်တွေမြို့နယ်တွင် ဆိုင်ကယ် အခိုးခံရမှု၊ ဖုန်းလုယက်ခံရမှုများနှင့် အသတ်ခံရမှုများ မကြာခဏ ဖြစ်လာ သလို  မြောက်ဦး၊ ကျောက်တော်၊ တောင်ကုတ်တို့တွင်လည်း နေအိမ်ဖောက်ထွင်း ခံရခြင်း၊ ရွှေဆိုင်များတွင် ဓားပြ တိုက်ခံရခြင်းများ ဖြစ်ပေါ်နေကြောင်း ဒေသခံများက ပြောသည်။

၂၀၂၂- ၂၀၂၃ ပညာသင်နှစ် အတွင်းကလည်း စစ်တွေတက္ကသိုလ်အနီးတွင် ကျောင်းသားများ အငှားယာဉ်စီးစဉ် ဓားပြတိုက် လုယက်မှု ၂ ကြိမ် ဖြစ်ပွားခဲ့သည်ဟု စစ်တွေတက္ကသိုလ် ကျောင်းသားများသမဂ္ဂက ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၀ ရက်နေ့တွင် ထုတ်ပြန်ထားသည်။

 ရခိုင်ပြည်နယ်ဒေသခံများကိုတွေ့ရစဉ်

ထို့အပြင် ရခိုင်ပြည်နယ် တောင်ကုတ်မြို့နယ်တွင် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၈ ရက်နေ့ ညနေက မြို့တော်ခန်းမဘေးရှိ ရွှေဆိုင်တစ်ဆိုင်ကို လူငယ်နှစ်ဦးမှ ဓားပြတိုက်မှု ဖြစ်ပွားခဲ့ကြောင်း ဒေသခံများက ပြောသည်။

ထို့နောက် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၇ ရက်နေ့ကလည်း မြောက်ဦးမြို့နယ်တွင် သေနတ်အတုဖြင့် လူငယ်တစ်ဦးက ရွှေဆိုင်တစ်ဆိုင်ကို ဓားပြဝင်တိုက်ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

လက်ရှိ ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် AA ကြား တိုက်ပွဲများ မရှိသော်လည်း နှစ်ဖက် အုပ်ချုပ်ရေး အားပြိုင်နေသလို လူထုလွှမ်းမိုးနိုင်ရေး စည်းရုံးမှုအပိုင်းမှာလည်း အားပြိုင်မှုများ ရှိနေကြောင်း သိရသည်။

အဆိုပါ အခြေအနေများအတွင်းမှာ ရခိုင်ပြည်နယ်ရှိ မြို့နယ်အချို့မှာ ခိုးဆိုးလုယက်မှုနှင့် ဓားပြတိုက်မှုများ မကြာ ခဏ ဖြစ်ပေါ်လာနေသည့်တိုင် ဒေသခံများက မည်သည့် အဖွဲ့ကို သွားရောက် အကူအညီတောင်းရမလဲ အခက်အ ခဲ ဖြစ်နေကြောင်း ဒေသခံများက ပြောသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၉

နစကဥက္ကဋ္ဌ အနေဖြင့် ပြည်သူလူထုနှင့် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်များ၏ နှလုံးသားကို သိမ်းကျုံးယူနိုင်မည့် မိန့်ခွန်းမျိုး ပြောကြားသင့်ကြောင်း လွှတ်တော်အမတ်ဟောင်း ဦးကျော်ဇေယျက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

လာမည့် ဇူလိုင် ၃၁ ရက်နေ့တွင် နစကမှ နိုင်ငံရေးအရ အရေးပေါ်ကာလအား နောက်ထပ် ၆ လ သက်တမ်း တိုးမြှင့်ခဲ့သည်မှာ ကုန်ဆုံးတော့မည် ဖြစ်ကြောင်း၊ ထို့နောက် နောက်ထပ် သက်တမ်း ၆ လ တိုး/မတိုးနှင့်  နိုင်ငံတော်အား ပြောကြားမည့် မိန့်ခွန်းမှာ အရေးကြီးကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ဦးကျော်ဇေယျက “ဘယ်လို အကြံပြုချင်သလဲဆိုတော့ အခု ၃၁ ရက်နေ့တော့ လုပ်မယ်ထင်ပါတယ်၊ ၃၁ တနင်္လာ နေ့ပေါ့နော်၊ တနင်္လာနေ့မှာတော့ သူတို့ရဲ့ ကာ/လုံ အစည်းအဝေး ပြန်ခေါ်ပြီးတော့ ပြောလို့ရှိရင် ကျနော် အကြံပြု ချင်တာက ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် ကိုယ်တိုင် နိုင်ငံတော်ကိုပြောမယ့် မိန့်ခွန်းက တအားကို အရေးကြီး တယ်၊ အဲဒီက မိန့်ခွန်းကို ကောင်းကောင်း၊ ပြည်သူလူထုရဲ့ အသည်းနှလုံး၊ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်များရဲ့ အသည်းနှလုံးကို ဆွဲကျုံးယူနိုင်တဲ့ဟာမျိုး၊ စကားမျိုး၊ ရွေးချယ်သင့်တယ်၊ အဲဒီစကားမျိုးဟာ ဘာတွေလည်း ဆိုတာတော့ ကျနော်ထက်တော်တဲ့ ကောင်တွေရှိပါတယ်။ အဲဒီလိုဟာမျိုး သေချာလေး ရွေးသင့်တယ်” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ပြီးခဲ့သည့် ဇန်နဝါရီ ၃၁ ရက်နေ့က ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေပုဒ်မ ၄၂၅ နှင့်အညီ နိုင်ငံရေးအရ အရေးပေါ်ကာလအား နောက်ထပ် ၆ လ သက်တမ်း တိုးမြှင့်ခဲ့သည်မှာ မကြာမီ ကုန်ဆုံးတော့မည် ဖြစ်သည်။

ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို ထောက်ခံကြသူများကိုတွေ့ရစဉ်

ထို့နောက် နစကအနေဖြင့် နောက်ထပ် သက်တမ်း တိုးလာနိုင်သလား သို့မဟုတ် မည်သည့် အခင်းအကျင်း ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်သလဲဆိုသည့်အပေါ် နိုင်ငံရေး အသိုင်းအဝိုင်းအကြား ပုံစံမျိုးစုံ သုံးသပ်နေကြသည်။

နစက၏ နိုင်ငံရေး ဦးတည်ချက်များအား ပြောဆိုခြင်းမျိုး မဟုတ်ဘဲ နိုင်ငံအတွက် တည်ငြိမ်မှုကို ဖြစ်စေသော မိန့်ခွန်းမျိုးကို ပြောကြားသင့်ကြောင်း ဦးကျော်ဇေယျက ပြောသည်။

၎င်းက “အခုတော့ သာမန်အပေါ်ပဲ ဒီဦးတည်ချက်တွေ၊ ရည်မှန်းချက်တွေပြော၊ ဒါအခြေအနေအရ လျှောက်ပြော၊ ဒီဟာတွေက ထပ်နေပြီ။ ဘာသာရေးနဲ့ စောင်းပေးပြီးတော့ သာသနာတွေ၊ ဘာသာသာသနာရေးနဲ့ စောင်းပေးပြီး တော့ ပြည်သူလူထုကို ပြောနေတာ ထပ်နေပြီ။ အဲဒီတော့ ပြည်သူလူထု အသည်းနှစ်လုံးကို သိမ်းကျုံးယူနိုင်မယ့် ဒါပေမယ့် သူတို့ကတော့ သိပ်ပြီးတော့ အသိအမှတ်ပြုချင်တာ နည်းတယ်ပေါ့ဗျာ၊ သို့သော်လည်းပဲ လက်ရှိ ပကတိ အခြေအနေကို အမှန်ကို သိရမယ်၊ ပကတိ အခြေအနေမှန်ကို သိရမယ်ဆိုတာက ကျနော်က ပြောတာက ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ရဲ့ အနေအထားကို ပြောတာ၊ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ရဲ့ အနေအထားဟာ ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် ဒီနေ့ ပကတိအမှန်အနေနဲ့တော့ သူ့ရဲ့ လက်အောက်မှာ အတိုင်းအတာတစ်ခု အင်အားရှိနေတယ်၊ ရှိတဲ့ဟာကို ပြောရမှာ အဲကဟာကို ပြောရမှာဖြစ်တဲ့အတွက် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်ရဲ့ ပြည်သူလူထုအပေါ်ကို ၃၁ ရက်နေ့ ညလောက်မှာ ဖြစ်ဖြစ်၊ ပြောတဲ့ မိန့်ခွန်းဟာ တကယ့်ကို နိုင်ငံရေး အနှစ်သာရရှိရှိ အနာဂတ်အတွက် တိုင်းပြည်အတွက် တည်ငြိမ်မှု အလုပ်ဖြစ်နိုင်သော မိန့်ခွန်းမျိုး ဖြစ်ပါစေလို့ ကျနော်တော့ အကြံပြုချင်တယ်” ဟု ပြောသည်။

ဒီမိုကရေစီတောင်းဆိုနေကြစဉ်

၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့က တပ်မတော်မှ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (NLD) အစိုးရကို ၂၀၂၀ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ မဲစာရင်းအငြင်းပွားမှုကို မဖြေရှင်းပေးဘဲ အစိုးရဖွဲ့စည်းရေး ကြိုးပမ်းသည်ဟု ဆိုကာ ဖြုတ်ချ၍ နိုင်ငံတော်ကိုအရေးပေါ် အခြေအနေ ကြေညာကာ တာဝန်ယူလျက် ရှိနေသည်။

အဆိုပါ အရေးပေါ် အခြေအနေ ကြေညာထားမှုသည် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ ၂ နှစ်ပြည့်ခဲ့ပြီးနောက် ပုဒ်မ ၄၂၅ အရ သက်တမ်း ၆ လတိုးခဲ့ရာ ယခုလ(ဇူလိုင်) ၃၁ ရက်နေ့တွင် သက်တမ်းပြည့်မည် ဖြစ်သော်လည်း ဒုတိယ အကြိမ် သက်တမ်း ၆ လ တိုးပိုင်ခွင့် ရှိနေသေးသည်။

ပြည်တွင်းနိုင်ငံရေး အသိုင်းအဝိုင်းအကြားမှာတော့ နောက်တပ် ၆ လ သက်တမ်းမတိုးတော့ဘဲ ကြားဖြတ်အစိုးရ သို့မဟုတ် အသွင်ကူးပြောင်းရေးအစိုးရ တစ်ရပ်ကို ဖွဲ့စည်းလာနိုင်ကြောင်း သုံးသပ်နေကြသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၈

နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်နှင့် တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန အာရှရေးရာအထူးကိုယ်စား လှယ် မစ္စတာတိန့်ကျွင်းတို့ ဇူလိုင် ၂၈ ရက်နေ့က နေပြည်တော်မှာ တွေ့ဆုံခဲ့ကြသည်။

အထူးကိုယ်စားလှယ်နှင့် နစကဥက္ကဋ္ဌတို့ တွေ့ဆုံစဉ် မြန်မာနိုင်ငံရေး အခြေအနေ အပါအဝင် နယ်စပ်ဒေသ တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေးကိစ္စများကို ဆွေးနွေးခဲ့ကြကြောင်း သိရသည်။

တရုတ်အထူးကိုယ်စားလှယ် မစ္စတာတိန့်ရှီးကျွင်းသည် ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလက မြန်မာနိုင်ငံသို့ ပထမဆုံး လာရောက်ခဲ့ပြီး ယခု လာရောက်မှုသည် တတိယအကြိမ်မြောက်ဖြစ်သည်။

ဇူလိုင် ၂၇ ရက်နေ့ကတော့ တရုတ်အထူးကိုယ်စားလှယ် တိန့်ရှီးကျွင်းသည် နစကအဖွဲ့ဝင်၊ အမျိုးသားစည်းလုံး ညီညွတ်ရေးနှင့်ငြိမ်းချမ်းရေးဖော်ဆောင်မှု ညှိနှိုင်းရေး ကော်မတီ(NSPNC)ဥက္ကဋ္ဌ ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီးရာပြည့်နှင့် တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးခဲ့သည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၈

ထိုင်း-မြန်မာနယ်စပ်ဖြစ်သည့် တာ့ခ်ခရိုင် မဲဆောက်မြို့တွင် အဖမ်းအဆီးနှင့် စစ်ဆေးမှုများ ပိုမိုများပြားလာ၍  မြန်မာနိုင်ငံသားအချို့မှာ အပြင်မထွက်ရဲကြသည့် အနေအထား ဖြစ်နေကြောင်း မဲဆောက်၌ နေထိုင်နေသူများက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် ထိုင်းနိုင်ငံ၌ အထောက်အထား ပြန်လုပ်ခွင့် ပြုထားသည့်အတွက် မဲဆောက်ဘက်၌ ဆိုးဆိုးရွားရွား ဖမ်းဆီးနေခြင်းဖြစ်ကြောင်း မဲဆောက်မှာ မြန်မာရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားအရေး ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေသူ ကိုသားကြီးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “မဲဆောက်ထဲမှာဆိုရင် မယ်ကုလို့ခေါ်တာပေါ့။ မယ်ကု ဖုတ်ဖဘက်ကိုသွားတဲ့ လမ်းမှာဆိုရင် ဂိတ်တွေ ချပြီးတော့ကို ဖမ်းတာ။ ဆိုတော့ တော်တော် ဆိုးဆိုးဝါးဝါးလေး ဖမ်းနေတာကို တွေ့ရတယ်ပေါ့။ နောက်တစ်ခုက မြန်မာတွေက ဒီအထောက်အထား မပြည့်စုံတာကို ဖမ်းလို့မရဘူးဆိုတာကို လူတိုင်းမသိဘူးလေ။ စာတတ် စကား တတ်ပြီး ဥပဒေနားလည်တဲ့ လူလောက်ပဲ အဆင်ပြေတာဆိုတော့ စကားပြန်ပြောလို့ရတယ်။ မသိနားမလည်တဲ့ သူတွေဆိုရင် တန်းလျားလို့ ခေါ်တာပေါ့နော် မြန်မာအများစုနေတဲ့ အဆောင်ထဲကနေ မထွက်ဝံ့ဘူး။ တော်တော် များများ အဖမ်းအဆီးများတယ်။ ဘယ်နားမှာ ဖမ်းခဲ့လဲတောင် မသိဘူး။ ထိုင်း လ.ဝ.က ရုံးနဲ့ အစ်ကို့ရုံးက မျက်စောင်းထိုးပဲလေ။ မျက်နှာချင်းဆိုင်လေး။ ဆိုတော့ ဒီအစ်ကို့ရုံးရှေ့ကနေပဲ ဖြတ်သွားတယ်။ မြန်မာတွေ သံဇကာကားနဲ့ တစ်နေ့တည်းကို ၄၊ ၅၊ ၆ စီးဖမ်းသွားတာကို တွေ့ရတယ်”ဟု ပြောသည်။

ထိုင်းအာဏာပိုင်များက မြန်မာများကို ဖမ်းဆီးထားစဉ်

ထိုင်းနိုင်ငံတစ်ဝန်း၌ ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၁ ရက်မှစတင်ကာ စီးနင်းရှာဖွေမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ရာ တရားမဝင် လက်နက် အများအပြားနှင့် သံသယရှိသူ ၉၆၆ ဦးကို ဖမ်းဆီးရမိခဲ့ကြောင်း ဇူလိုင် ၂၃ ရက်နေ့က ထိုင်းရဲတပ်ဖွဲ့၏ လက်ထောက် အကြီးအကဲ တော်ဆက်ခ် ဆွတ်ခ်ဝီမို၏ ပြောကြားချက်ကို ဘန်ကောက်ပို့စ်မှ သတင်းရေးသား ဖော်ပြခဲ့သည်။

မဲဆောက်သည် မြန်မာနိုင်ငံသား အများအပြား နေထိုင်သည့် မြို့ဖြစ်ပြီး ရွှေ့ပြောင်း လုပ်သားများသာမက ၂၀၂၁ နောက်ပိုင်း၌ ထွက်ပြေး တိမ်းရှောင်နေသော နိုင်ငံရေးနှင့် ဆက်နွယ်နေသူများလည်း နေထိုင်ကြသည်။

အဖမ်းအဆီး ခံရလျှင် နေရပ်သို့ ပြန်ပို့သည့်အချက်ကြောင့် အပြင်မထွက်ရဲ ကြခြင်းဖြစ်ကြောင်း မဲဆောက်နှင့် ဘန်ကောက်သို့ အသွားအပြန် ပြုလုပ်နေသူ ကိုမိုးလေးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ကျပ်တည်းတာပေါ့။ တော်တော်လေး ကျပ်တည်းတယ်။ အခုက ဘတ်စာရင်း တင်ထားခိုင်းတဲ့ သူတွေ အတွက်တော့ နည်းနည်းချောင်တာပေါ့။ ပြောမယ်ဆိုရင် ဧည့်စာရင်းတိုင်သလိုပေါ့ ဒီအလုပ်သမား တစ်ယောက် သည် ဘယ်သူ့အိမ်မှာ နေတယ်။ ဘယ်အိမ်နံပါတ်နဲ့ သူတို့ရဲ့ ဓါတ်ပုံနဲ့ မွေးသက္ကရာဇ်နဲ့ နာမည်နဲ့ကို သေချာ ထိုင်း မှာ အွန်လိုင်းနဲ့ စာရင်းတင်လို့ ရတယ်ဆိုတော့ စာရင်းတင်ထားတဲ့ စာရွက်တွေ ထွက်တယ်ဆိုရင် နည်းနည်းလေး အနေချောင်တာ သက်သာတယ်။ ဘာမှမရှိတဲ့လူတွေကြတော့ တော်တော်လေး အန္တရယ်များတယ်။ ပြီးတော့ ထိုင်းဘက်မှာ ဘတ်စာရင်း တင်တာကလည်း ကုန်ကျစရိတ်များတယ်။ ကုန်ကျစရိတ်များတော့ တချို့တွေက တင်လို့ မနိုင်ဘူးဆိုရင် ခိုးခိုးဝှက်ဝှက်ပဲ နေကြတယ်။ CDM သမားတို့ မြန်မာဘက်အခြမ်းက ၅၀၅ နဲ့ မိတာတို့ နယ်စပ်တစ်လျှောက်မှာ နေတဲ့လူတွေက မိသွားတယ်ဆိုရင် တချို့တွေက ရွေးထုတ်လို့ရတဲ့ သူတွေရှိသလို မရတဲ့ သူတွေရှိတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံ အခုလက်ရှိ ဖြစ်တာနဲ့ ပတ်သက်တယ်ဆိုရင် ပိုပြီးတော့တောင် အန္တရာယ်များတယ်” ဟု ပြောသည်။

ထိုင်းအာဏာပိုင်များက အသွားအလာကို စစ်ဆေးဖမ်းဆီးနေစဉ်

ထိုင်းမှာ နေထိုင်သည့် မြန်မာအချို့သည် ထိုင်းနိုင်ငံ၌ မကြာသေးခင်က ပြုလုပ်ခဲ့သည့် ဝန်ကြီးချုပ်နေရာ မဲခွဲ ရွေးချယ်မှုအပေါ် ဆန္ဒပြရာ တွင် ပါဝင်ခဲ့ကြသူများ ရှိကြောင်း သိရသည်။

လက်ရှိတွင် မဲဆောက်၌ အဖမ်းအဆီးများနေတာကြောင့် အထောက်အထား မရှိသည့် မြန်မာများ ဖမ်းဆီးခံရမည်ကို စိုးရိမ်နေကြသလို အထောက်အထားသွားရောက်၍လည်း မလုပ်နိုင်ဘဲ ဖြစ်နေကြောင်း သိရသည်။

ထိုင်းနိုင်ငံတွင် နိုင်ငံရေး မတည်ငြိမ် ဖြစ်နေခြင်းကြောင့် ဆူပူမှုဖြစ်ခြင်းများအား ကာကွယ်နိုင်ရန် တစ်နိုင်ငံလုံး အတိုင်းအတာဖြင့် လုံခြုံရေးချထားကြောင်း၊ ထိုသို့ လုံခြုံရေး တင်းကြပ်မှုနှင့်အတူ စစ်ဆေးမှုများလည်း များလာ ဦးမည်ဖြစ်ကြောင်း မြန်မာရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားအရေး ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေသူများက သုံးသပ်ကြသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၈

မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် ထိုင်းတပ်မတော်ကြား ဆက်ဆံရေးသည် မည်ကဲ့သို့သော အခြေအနေထိ တည်ဆောက် ထားနိုင်နေသလဲဆိုသည့်အပေါ် ပြည်တွင်း/ပြည်ပ နိုင်ငံရေးအသိုင်းအဝိုင်းကြား ဆွေးနွေးသုံးသပ်နေကြသည်။
ယခင်ကတည်းက နှစ်နိုင်ငံစစ်တပ်ချင်း ဆက်ဆံရေးမှာ ယခုတိုင်ရှိနေပြီး စစ်ဖက်နှင့် မဆိုင်သော အရပ်သား အစိုးရပုံစံမျိုး တည်ဆောက်လို သလားဆိုသည်မှာ သုံးသပ်ရခက်ခဲကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ ကျောင်းသား များ ဒီမိုကရက်တစ်တပ်ဦး (ABSDF) မှ ရဲဘော်ဆန်နီက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။ 

၎င်းက “စစ်တပ်ချင်း ဆက်ဆံရေးကတော့ အရင်ကတည်းက ရှိခဲ့တဲ့ ဆက်ဆံရေးတွေပေါ့နော်၊ အဲဒီဆက်ဆံရေး တွေကလည်း အခုထက်ထိ ရှိနေသေးတယ်လို့ ကျနော်တို့ အဲဒီလိုမြင်တယ်၊ အဲဒီဆက်ဆံရေးတွေ အပေါ်မှာ အခြေခံပြီးတော့ ဒီထိုင်းအစိုးရကလည်း သူ့ရဲ့ ဆက်ဆံရေးကို စစ်တပ်နဲ့ မဆိုင်တဲ့ အရပ်သားအစိုးရရဲ့ ဆက်ဆံရေး ကိုများ တည်ဆောက်ချင်တဲ့ သဘောမျိုးလား ဖြစ်လားတော့ မသိဘူးပေါ့နော်၊ အဲဒါတော့ ကျ‌နော်တော့ သုံးသပ်ရ ခက်ပါတယ်။ ခက်ပါတယ်၊ တော်တော်ကို ခက်ပါတယ်၊ ဘယ်လိုအကျိုးစီးပွားတွေ အပေါ်မှာ အခြေခံတဲ့ ဆက်ဆံ ရေးမျိုးဆိုတာကိုတော့ ကာယကံရှင် ကိုယ်တိုင်ပဲ သိပြီးတော့ ကျနော်တို့ဖက်က မှန်းဆရခက်တဲ့၊ သုံးသပ်ရခက်တဲ့ ဆက်ဆံရေးမျိုး ရှိတယ်လို့ပဲ ကျနော်အနေနဲ့ အဲဒီလိုမြင်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

 ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်နဲ့ ထိုင်းဒု၀န်ကြီးချုပ် ဒွန်ပရာမွတ်ဝီနိုင်း တွေ့ဆုံစဉ်

မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် ထိုင်းတပ်မတော်သည် ရင်းနှီးသော ဆက်ဆံရေးမျိုး ရှိနေပြီး ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ နောက်ပိုင်း မြန်မာ့တပ်မတော်က အာဏာရယူပြီးနောက် မြန်မာနိုင်ငံသို့ ထိုင်းနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးနှင့် ထိုင်း တာဝန်ရှိ ပုဂ္ဂိုလ်များ မကြာခဏ လာရောက်လေ့ရှိကြောင်း သိရသည်။

မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် ထိုင်းတပ်မတော်တို့ မကြာခဏဆိုသလို တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုများ ရှိနေကြောင်း၊ ထိုင်းနိုင်ငံ အနေဖြင့်လည်း မည်သည့် အစိုးရတက်သည်ဖြစ်စေ မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် ဆက်ဆံနေသည့် တပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ မူဝါဒမှာ ပြောင်းလဲမှာ မဟုတ်‌ကြောင်း ကရင်နီလူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့မှ ဒါရိုက်တာ ကိုဗညားက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ဇွန်လထဲတောင်မှ လကုန်ပိုင်းလောက်မှာ ထိုင်းနဲ့ မြန်မာ ထာဝရ အတူတကွ ငြိမ်းချမ်းစွာ နေထိုင် ပေါင်း စည်းရေးဆိုတဲ့ ထိုင်းနဲ့ မြန်မာ တွေ့ဆုံပွဲပေါ့၊ တပ်ပိုင်းဆိုင်ရာပေါ့နော်၊ ချင်းမိုင်မြို့မှာ လုပ်သွားတာပေါ့၊ နောက်ပြီး တော့မှ ထိုင်းရဲ့ လက်ရှိ ထိုင်းရဲ့ ဒုဝန်ကြီးချုပ်လို့ပဲ ပြောပြော၊ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးကလည်း တပ်ဖက်ကနဲ့ တအား ကြီးကို ရင်းနှီးတာပေါ့နော်၊ အရင်တုန်းကလည်း ဦးမင်းအောင်လှိုင်နဲ့ ပရာယွတ်ကလည်း အရမ်းကို ရင်းနှီးတဲ့ တပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ပုဂ္ဂိုလ်တွေဖြစ်တယ်၊ နောက်ပြီးတော့မှ တပ်ပိုင်းဆိုင်ရာအရ တချို့ အကျိုးအမြတ်တွေ၊ တချို့ စဉ်းစားချက်တွေက တူညီတာတွေရှိတယ်၊ အဲဒီအတွက်ကြောင့်မို့ ကျနော်ထင်တာကတော့ တပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ မူဝါဒ ကတော့ အလွယ်တကူတော့ ပြောင်းမှာ မဟုတ်သေးဘူးပေါ့၊ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ခုန ကျ‌နော်ပြောသလိုပဲ သူ့နိုင်ငံရဲ့ အကျိုးစီးပွားတွေ အများကြီးရှိတယ်၊ ဘယ်ပါတီပဲ တက်တက်ပေါ့နော်၊ ဘုရင်ရဲ့ လောင်းရိပ်ကလည်း အများကြီး ရှိသေးတယ်၊ အဲဒီအပေါ်မှာကတော့ အလွယ်တကူတော့ ပြောင်းသွားမှာ မဟုတ်သေးဘူးပေါ့” ဟု ပြော သည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလက ထိုင်းဘုရင့်တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်နှင့် မြန်မာ့တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်တို့ ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ တွေ့ဆုံစဉ်

မြန်မာ-ထိုင်းတို့သည် နယ်စပ်ရေးရာနှင့် ပတ်သက်၍လည်း ပူး‌ပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများ ရှိနေသလို ကုန်သွယ်ရေး၊ လုံခြုံရေးများတွင်လည်း စစ်တပ်ချင်း ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်မှုများ ရှိနေသည်။

အလားတူ နယ်စပ်တစ်လျှောက် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများလည်း လှုပ်ရှားနေသောကြောင့် စစ်တပ်ချင်း ဆက်ဆံရေးမှာ ပြေလည်သည်ဟု သုံးသပ်မှုများလည်း ရှိနေသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၇

တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနမှ အာရှရေးရာအထူးကိုယ်စားလှယ် မစ္စတာ တိန့်ရှီးကျွင်းနှင့် နစက အဖွဲ့၊ ပြည်ထောင်စုအစိုးရအဖွဲ့ရုံးဝန်ကြီး၊ အမျိုးသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးနှင့်ငြိမ်းချမ်းရေးဖော်ဆောင်မှု ညှိနှိုင်းရေး ကော်မတီ(NSPNC)ဥက္ကဋ္ဌ ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီးရာပြည့်တို့ ဇူလိုင် ၂၇ ရက်က နေပြည်တော်မှာ တွေ့ဆုံခဲ့ကြသည်။

ထိုသို့ တွေ့ဆုံစဉ် မြန်မာ-တရုတ် နှစ်နိုင်ငံ ချစ်ကြည်ရင်းနှီးစွာ ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်ရေး၊ နယ်စပ်ဒေသ တည်ငြိမ် အေးချမ်းရေးနှင့် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်များ အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်နေမှုများ ဆွေးနွေးခဲ့ကြကြောင်း သိရသည်။

တရုတ်အထူးကိုယ်စားလှယ် မစ္စတာတိန့်ရှီးကျွင်းကို တွေ့ရစဉ်

တရုတ်အထူးကိုယ်စားလှယ်သည် မြန်မာနိုင်ငံသို့ ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလက ပထမဆုံး လာရောက်ခဲ့ပြီး ယခု ခရီးစဉ်သည် သုံးကြိမ်မြောက်ဖြစ်သည်။

လက်ရှိ တရုတ်-မြန်မာနယ်စပ်ဒေသဖြစ်သည့် ကချင်ပြည်နယ်၊ ဗန်းမော်မြို့နယ်၊ နမ်ဆန်ယန်ကျေးရွာအနီးမှာ ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော်(KIA )နှင့် တပ်မတော်ကြားလည်းကောင်း၊ ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း၊ လားရှိုး မြို့နယ်အတွင်းမှာ တအာင်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်(TNLA)နှင့် တပ်မတော်ကြားလည်းကောင်း တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားနေသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် အရေးပေါ် အခြေအနေ ကြေညာထားမှု သက်တမ်းတိုးထားသည့် ကာလသည် ဇူလိုင် ၃၁ ရက် နေ့တွင် ပြည့်မည်ဖြစ်၍ နောက်ထပ် သက်တမ်း ၆ လ တိုး၊မတိုး အခြေအနေမှာ တရုတ်အထူးကိုယ်စားလှယ် ရောက်ရှိလာခြင်း ဖြစ်သည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၇

စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ ဟုမ္မလင်းမြို့နယ် နောင်ပူအောင်(နောင်ပိုအောင်)စံပြကျေးရွာ အနီးတွင် ရှမ်းနီအမျိုးသား များတပ်မတော် (SNA) နှင့် ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော်(KIA)၊ ဒေသကာကွယ်ရေးတပ် (PDF) ပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့ အကြား နှစ်ဖက်စစ်ရေး တင်းမားနေကြောင်း သိရသည်။

ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၁ ရက်နေ့ နံနက်ပိုင်းက လွှစင်ကုန်းကျေးရွာတွင် SNA နှင့် KIA၊ PDF တိုက်ပွဲ ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီးနောက်ပိုင်း စစ်ရေးတင်းမာနေကြောင်း၊ ထို့အတူ လွှစင်ကုန်းကျေးရွာနှင့် အောင်ပင်ကျေးရွာမှ ဒေသခံများလည်း ဘေးလွတ်ရာသို့ တိမ်းရှောင်ကြကြောင်း ဒေသခံတစ်ဦးက ပြောသည်။

SNA က လွှစင်ကုန်းရွာတွင် တပ်စွဲထားပြီး KIA, PDF များက အောင်ပင်ကျေးရွာ၌ တပ်စွဲထားကြောင်း၊ အချိန်မရွေး တိုက်ပွဲဖြစ်ပွား လာနိုင်သောကြောင်း ဒေသခံများမှာ ဘေးလွတ်ရာသို့ တိမ်းရှောင်ခဲ့ကြကြောင်း လွှစင်ကုန်းဒေသခံ တစ်ဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

 SNA နဲ့ KIA-PDF ပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့ တိုက်ပွဲဖြစ်တဲ့နေရာကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းက “ပြောင်းရတယ်ဆိုတာ အိမ်ထဲမှာ တစ်အိမ်တစ်ယောက်ပဲ နေခိုင်းထားတာ၊ ဟိုဖက်ကလည်း (KIA၊ PDF) ထွက်ခဲ့ကြတာလေ၊ တောထဲကကောင်တွေလည်း PDF တွေကလည်း ထွက်ခဲ့ကြတာ၊ ဒီဖက်က နောင်ပူအောင်က ရှမ်းနီတွေက ဒီဖက်ဝင်လို့ လာနေထားတာလေ၊ လွှစင်ကုန်း ဘုန်းကြီးကျောင်းတောင်ပေါ်မှာ လာနေထားကြတာ၊ လာနေထားကြတော့ လာတွေ့ကြပြီ။ လာတွေ့ကြတော့ လက်နက်ကြီးတွေနဲ့ ထုလို့လေ။ ရွာထဲက လူတွေက နေလို့က အဆင်မပြေတော့ဘူး။ ရှမ်းနီဖက်ကတော့ ဒါပေမဲ့ ထိမှာစိုးလို့ ရှောင်ကြတာပါ့အေး။ ဟိုဖက်တော့ ရွေ့ခိုင်းတာ အောင်ပင်ဖက်တွေက၊ အောင်ပင်ဖက်က PDF တွေ နေထားတာလေ” ဟု ပြောသည်။

လွှစင်ကုန်းကျေးရွာသည် အိမ်ခြေ ၃၀၀ ကျော် ရှိနေသလို အောင်ပင်ကျေးရွာသည်လည်း အိမ်ခြေ ၇၀ ခန့် ရှိ ကြောင်း၊ တိုက်ပွဲကြောင့် နီးစပ်ရာ နောင်ပူအောင်‌စံပြကျေးရွာ၊ မင်းပွဲကျေးရွာ၊ သဖန်းကုန်းကျေးရွာသို့ ပြောင်းရွေ့ နေထိုင်ကြကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ထို့အတူ တိုက်ပွဲကြောင့် ကိုယ်လွတ်ရုန်း ပြေးခဲ့ရသောကြောင့် စားနပ်ရိက္ခာများ သယ်ယူချိန်မရခဲ့ဘဲ စားနပ်ရိက္ခာ ပြတ်လပ်မှုများ ကြုံတွေ့နေရကြောင်း သိရသည်။

SNA မှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဒုဗိုလ်မှူးကြီး စိုင်းအောင်မိန်းက “သူတို့ဖက်က လာဝိုင်းထားတာပဲ ရှိတယ်၊ ဝိုင်းထား တယ်ဆိုတာ လှုပ်ရှားမှုလည်း ဘာမှ မရှိဘူး။ တစ်ခါတလေကြရင်တော့ အဝေးကနေ လက်ထောက်နဲ့ လာလာ ပစ်တယ်၊ တစ်ချက်လောက်ပစ်လိုက် ထွက်ပြေးသွားလိုက်နဲ့ ဒီလောက်ပဲ ရှိတာပါ၊ ဒီထက် ထူးခြားတာတော့ မရှိဘူး” ဟု ပြောသည်။

ဟုမ္မလင်းမြို့နယ်အတွင်း လှုပ်ရှားနေသည့် HPDF-124 ကိုတွေ့ရစဉ်

SNA နှင့် KIA၊ PDF တို့ ဗန်းမောက်မြို့နယ်တွင်လည်း တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားမှု ရှိနေကြောင်း၊ ဗန်းမောက်မြို့နယ်မှတဆင့် ဟုမ္မလင်းမြို့နယ်အတွင်း KIA၊ PDF တို့ ထိုးဖောက်ဝင်ရောက်လိုသော်လည်း လှုပ်ရှား၍ မရသေးကြောင်း၊ နမ့်နန်း-နောင်ပူအောင်လမ်းကြောကို ပိုမိုအားပြု လှုပ်ရှားလာခြင်း ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

ရှမ်းနီအမျိုးသားများတပ်မတော် (SNA) သည် စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးတွင် ပါဝင်နေသည့် မော်လိုက်ခရိုင်၊ ကလေး ခရိုင်၊ ခန္တီးခရိုင်၊ ကသာခရိုင်၊ တမူးခရိုင်နှင့် ကချင်ပြည်နယ်အတွင်း ပါဝင်နေသော ဗန်းမော်ခရိုင်၊ မြစ်ကြီးနားခရိုင်၊ မိုးညှင်းခရိုင်၊ မိုးကောင်း ဒေသတို့ကို စုစည်း၍ ရှမ်းနီပြည်နယ် ပြန်လည်ရရှိရေး ကြိုးပမ်း နေသည့် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ ဖြစ်သည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၇

မီဒီယာများမှ ဖော်ပြချက်များသည် မိမိတို့တိုင်းပြည် တည်ငြိမ်အေးချမ်းမှု၊ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုနှင့် စည်းလုံး ညီညွတ် မှုများကို များစွာသက်ရောက်မှုရှိသည့်အတွက် စည်းလုံးညီညွတ်မှုကို တည်ဆောက်ပေးသည့် မီဒီယာများ ဖြစ် ရန်လိုအပ်သည်ဟု နစက၏ ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီး ဦးမောင်မောင်အုန်းက ပြောသည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၆ ရက်နေ့က မဏ္ဍိုင်(၄)ရပ် အလုပ်ရုံဆွေးနွေးပွဲကို နေပြည်တော်ရှိ Horizon Lake View ဟိုတယ်၌ ကျင်းပစဉ် ၎င်းက အထက်ပါ အတိုင်း ပြောခဲ့သည်။

အဆိုပါ အလုပ်ရုံဆွေးနွေးပွဲသည် ဥပဒေပြုရေး၊ အုပ်ချုပ်ရေး၊ တရားစီရင်ရေးနှင့် စတုတ္ထမဏ္ဍိုင်ဖြစ်သည့် သတင်းမီဒီယာတို့အကြား သတင်း မီဒီယာကျင့်ဝတ်ကို အခြေခံ၍ အပြန်အလှန် လေးစားမှုရှိသော ဆက်ဆံမှု တည်ဆောက်ရေးနှင့် ဟန်ချက်ညီ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု တိုးတက်စေရေး၊ မြန်မာနိုင်ငံသတင်းမီဒီယာ ကဏ္ဍဖွံ့ ဖြိုးတိုးတက်ရေး၊ လွတ်လပ်စွာသတင်းရယူပိုင်ခွင့် ပိုမိုရရှိရေးနှင့် မဏ္ဍိုင်(၄)ရပ်တို့ ဆက်ဆံရေး ပိုမိုကောင်းမွန် ရေး၊ သတင်းအချက်အလက် ရယူခွင့်နှင့်ပတ်သက်၍ အပြန်အလှန် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နိုင်ရေးတို့ကို ရည်ရွယ် သည်ဟု ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ဝန်ကြီး ဦးမောင်မောင်အုန်းက “စတုတ္ထမဏ္ဍိုင်ဟုခေါ်သည့် မီဒီယာများ အနေဖြင့် နိုင်ငံတော်၏ ဥပဒေပြုရေး၊ အုပ်ချုပ်ရေး၊ တရားစီရင်ရေးဆိုသည့် အဓိကမဏ္ဍိုင် (၃)ရပ်ကို တည့်မတ်အောင် တစ်ဖက်တစ်လမ်းမှ ထိန်း ကျောင်းပေးရသည့် တာဝန်ကို ပြည်သူတို့ကိုယ်စား ထမ်းဆောင်နေရသည့်အတွက် သတင်းအချက်အလက် ရပိုင်ခွင့်နှင့်ပတ်သက်၍ အပြန်အလှန် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရန်လိုအပ်ပါကြောင်း။ မီဒီယာများမှ ဖော်ပြချက်များ သည် မိမိတို့တိုင်းပြည် တည်ငြိမ်အေးချမ်းမှု၊ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုနှင့် စည်းလုံးညီညွတ်မှုများကို များစွာသက်ရောက် မှုရှိသည့်အတွက် စည်းလုံးညီညွတ်မှုကို တည်ဆောက်ပေးသည့် မီဒီယာများဖြစ်ရန်လိုအပ်သည်”ဟု ပြော သည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၇ ရက်က Myanmar Now သတင်းဌာနက မကေဇွန်နွေး ဖမ်းဆီးခံရစဉ် 

ထို့နောက် မည်သည့် နိုင်ငံရေးစနစ်ကို ကျင့်သုံးသည်ဖြစ်စေ အစိုးရ၊ ပြည်သူနှင့် အဖွဲ့အစည်း အားလုံး စည်းလုံးညီညွတ်ရန်လိုအပ်ပြီး အဆိုပါ အင်အားများ ခိုင်မာအောင် ဆောင်ရွက်ရာတွင် မီဒီယာများက ပိုမို အလေးပေးဆောင်ရွက်သင့်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

သတင်းမီဒီယာသမားတစ်ဦးက “ မဏ္ဍိုင်(၄)ရပ် တွေ့ဆုံမှု လုပ်တာကောင်းပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အဲဒီပွဲကို တက်ခဲ့ တဲ့ သတင်းသမားဆိုသူက တကယ် သတင်းပညာကို သင်ကြားပြီး သတင်းသမား စံနှုန်းနဲ့ သတင်းထောက် လုပ်ပြီး လာခဲ့သူတွေ ဘယ်နှယောက်ပါလဲ၊ သူတို့က တက်ရောက် ဆွေးနွေးမယ်ဆိုမှ တကယ့်လက်တွေ့မှာ ဖြစ်နေတဲ့ အနေအထားကို ထင်သာမြင်သာ သိရမယ်လေ။ အဲလိုမဟုတ်ပဲ ဘက်တစ်ဖက်ကနေ ရပ်တည်ပြီး လုပ်နေသူတွေ သို့မဟုတ် သတင်းထောက် မလုပ်ခဲ့ဖူးပဲ သတင်းသမား အမည်ခံထားသူတွေပဲဆိုရင်တော့ မဏ္ဍိုင်(၄)ရပ်ကြား ဟနေတဲ့ အဟကို ပြန်စေ့လို့ရမယ့် နည်းလမ်းကို ရှာဖွေဖို့ခက်မယ်ထင်ပါတယ်။ အစိုးရတိုင်း က သတင်းသမားကို မိတ်ဆွေလို့ မြင်တာထက် ရန်သူ သို့မဟုတ် ဝေဖန်နေသူလို့ မြင်တာများတယ်။ သတင်း အချက်အလက်ကိုလည်း အချိန်နဲ့တပြေးညီ မထုတ်ပြန်ပေးတာ၊ ဖြေကြားမပေးတာကြောင့်လည်း တိုင်းပြည် တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေးကို တည်ဆောက်တဲ့နေရာမှာ အားနည်းနေတာဖြစ်တယ်။ လူထုက သတင်းအမှားတွေ ကြားမှာပဲ ပိတ်မိနေတာ။ ဒါကို ကျော်လွှားဖို့ဆိုရင် အာဏာပိုင်ကလည်း သတင်းလွတ်လပ်ခွင့်ကို ဖွင့်ပေးရမယ်။ သတင်းအချက်အလက်ကို အချိန်နဲ့တပြေးညီ ထုတ်ပေးရမယ်။ သတင်းသမားကလည်း သတင်းသမား ကျင့်ဝတ်နဲ့ စံနှုန်းတွေကို လိုက်နာပြီးရေးသားရမယ်”ဟု ပြောသည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၆ ရက်နေ့က မဏ္ဍိုင် ၄ ရပ်တွေ့ဆုံပွဲ ကျင်းပနေစဉ်

လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံတွင် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်(NLD) အစိုးရကို ၂၀၂၀ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ မဲစာရင်း အငြင်းပွားမှုအား မဖြေရှင်းဘဲ အစိုးရဖွဲ့စည်းရေး ကြိုးပမ်းသည်ဟုဆိုကာ မြန်မာ့တပ်မတော်က ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့မှာ ဖြုတ်ချ၍ နိုင်ငံတော်အား အရေးပေါ် အခြေအနေ ကြေညာထားသည်။

ထို့နောက် သတင်းမီဒီယာသမားများ ဖမ်းဆီးခံရခြင်းနှင့် သတင်းဌာနများ ပိတ်သိမ်းခံရမှုများ ရှိခဲ့သလို သတင်း လွတ်လပ်ခွင့်လည်း ကျဆင်းလာခဲ့သည်။

တခြားတစ်ဖက်မှာလည်း သတင်းသမားများသည် ဘက်မလိုက်ရ၊ ပုဂ္ဂိုလ်စွဲ- အဖွဲ့အစည်းစွဲ- ဘာသာစွဲ မထားရ၊ ဘက်မျှရမည် စသည့် သတင်းစံနှုန်းများကို လိုက်နာမှု အားနည်းပြီး မိမိထောက်ခံသည့် ဘက်ကနေ သတင်း များတင်ဆက်လာကြသလို မြေပြင်သတင်း အချက်အလက် အမှန်အား ရှာဖွေစိစစ်မှုအားနည်းလာကြသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၇

၂၀၀၀၀ တန် ငွေစက္ကူထုတ်ခဲ့ခြင်းကြောင့် ငွေကြေးဖောင်းပွမှု လုံးဝ ဖြစ်ပေါ်စေမည်မဟုတ်ကြောင်း စီးပွားရေး အရ ကမောက်ကမ ဖြစ်စေရန်အတွက် နိုင်ငံရေးအရ တိုက်ခိုက်မှုသာဖြစ်ကြောင်း နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က ပြောသည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၆ ရက်နေ့က ကျင်းပခဲ့သည့် စီးပွားရေးရာကော်မတီ အစည်းအဝေးတွင် ၎င်းက အထက်ပါ အတိုင်း ပြောကြားသွားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

အသစ်ထုတ်ပြန်လိုက်သည့် ၂၀၀၀၀ တန် ငွေစက္ကူထုတ်လုပ်ခြင်းနှင့် ပတ်သက်၍ အကန့်အသတ်ဖြင့်သာ ထုတ် လုပ်ခြင်း ဖြစ်ကြောင်း၊ နိုင်ငံတော်အနေဖြင့် ဘဏ္ဍာငွေ လိုအပ်ချက် မရှိသကဲ့သို့ နိုင်ငံအတွင်း လည်ပတ် သုံးစွဲ ငွေများ မျှတစွာဖြင့် ရှိနေကြောင်း၊ အဆိုပါ နှစ်သန်းတန် ထုတ်လုပ်ခြင်းသည် အထိမ်းအမှတ်အဖြစ် ထုတ်ခဲ့ခြင်း သာ ဖြစ်ကြောင်း၊ ယခုအခါ နိုင်ငံအတွင်းငွေကြေး လည်ပတ်မှုအနေဖြင့် ပုံမှန် အခြေအနေသို့ ပြန်လည် ရောက်ရှိ နေပြီဖြစ်ပြီး ဘဏ်များ၌ ငွေကြေးအပ်နှံမှုများ များစွာရှိကြောင်း ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင် လှိုင်က ပြောသည်။

၂၀၀၀၀ တန် ဒီဇိုင်းကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းက “ ယခု နှစ်သောင်းတန် ငွေစက္ကူထုတ်ခဲ့ခြင်းကြောင့် ငွေကြေးဖောင်းပွမှု လုံးဝ ဖြစ်ပေါ်စေမည် မဟုတ် ကြောင်း၊ စီးပွားရေးအရ ကမောက်ကမ ဖြစ်စေရန်အတွက် နိုင်ငံရေးအရ တိုက်ခိုက်မှုသာဖြစ်ကြောင်း၊ အစိုးရ၏ စီးပွားရေး လုပ်ငန်းများသည် အမြတ်အစွန်းထက် တိုင်းပြည်ဖွံ့ဖြိုးရေးကို အထောက်အကူ ဖြစ်စေရန် ဖြစ်ကြောင်း၊ အရှုံးပေါ်နေခြင်းလည်း မဖြစ်သင့်ကြောင်း။ မိမိတို့ စီးပွားရေးရာကော်မတီသည် နိုင်ငံ့စီးပွားမြှင့်တင် ရေးအတွက် အရေးကြီးသည့် ကဏ္ဍတွင်ရှိပြီး နိုင်ငံ့စီးပွားမြှင့်တင်ရေးအတွက် အာရုံစိုက်ဆောင်ရွက်ကြစေလို တယ်”ဟု ပြောသည်။

လုပ်ငန်းများ ဆောင်ရွက်ရာတွင် တိုင်းပြည်အကျိုးကို ကြည့်၍ ဆောင်ရွက်ကြစေလိုကြောင်း နစကဥက္ကဋ္ဌက ပြောသည်။

စားသောက်ကုန်ရောင်းချနေသူကိုတွေ့ရစဉ်

ဘဏ်ရေးရာနှင့် စီးပွားရေးပညာရှင် ဦးဋ္ဌေးအောင်ကြည်က “ သာမန် အရပ်သားတွေက စဉ်းစားမှာပေါ့။ မြန်မာ ပြည်ရဲ့ လက်ရှိ အနေအထားမှာ ၂၀၀၀၀ တန် မလုပ်ခင်ကာလမှာ အကြီးဆုံး note က ၁၀၀၀၀ တန်ရှိတာကို အကြီးဆုံး note ရဲ့ နှစ်ဆဆိုတော့ သာမန်အရပ်သားတွေက စဉ်စားမှာပေါ့၊ အရွက်တွေကြီးလာလေ ဖောင်းပွ လေဆိုတဲ့ အဓိပ္ပာယ်ကိုပြတာပေါ့။ အဲ့တော့ အမှတ်သား အနေနဲ့ ထုတ်ချင်ရင်တောင်မှ ၁၀၀၀၀ တန်ပဲ ထုတ် လိုက်ရင်တော့ ပြည်သူတွေရဲ့ ဘာသာပြန်မှုက တစ်မျိုးဖြစ်သွားမှာပေါ့။ ၂၀၀၀၀ တန်ဖြစ်တဲ့ အခါကျတော့ သာမန် စီးပွားရေးပညာ နားလည်တဲ့လူဖြစ်စေ နားမလည်တဲ့လူဖြစ်စေ shock ဝင်သွားတာပေါ့။ အဲ့တော့ ဘာကို ဖြစ်စေ လဲဆိုရင် လူတွေက ဈေးတွေ တက်လာတော့မယ် ဆိုလို့ရှိရင် ထင်လို့၊ မြင်လို့၊ စဉ်းစားလို့၊ ခံယူလို့ ပစ္စည်းတွေ ဝယ်ကြ တာပေါ့။ ဈေးတက်မယ်ထင်လို့ ဈေးတက်မယ် ယုံလာလို့။ မြန်မာပြည်ရဲ့ ယေဘုယျ သဘောတရားက စီးပွားရေး knowledge က အများစုက အိမ်နီးနားချင်း တိုင်းပြည်တွေနဲ့ယှဉ်ရင်တောင်မှ စီးပွားရေး knowledge က အတော် လေး လိုတာကို”ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် ၂၀၀၀၀ တန် ငွေစက္ကူကို ဇူလိုင် ၃၁ ရက်နေ့၌ ထုတ်ဝေမည်ဖြစ်ကြောင်း ကြေညာခဲ့ပြီးနောက်ပိုင်း မှာ စားသောက်ကုန်၊ အလှကုန်ပစ္စည်း၊ ရွှေ၊ ဒေါ်လာ၊ အိမ်ခြံမြေ၊ ကား စသဖြင့် ဈေးနှုန်းများ အဆမတန် မြင့် တက်သွားခဲ့သည်။