CNI International News

ဆိုးလ်၊ ဇွန်လ ၁၆

မြောက်ကိုရီးယားသည် နိုင်ငံ၏ အရှေ့ဘက် ရေပြင်သို့ ဇွန်လ ၁၅ ရက်နေ့က တာတိုပစ် ပဲ့ထိန်း ဒုံးကျည် နှစ်စင်း ပစ်လွှတ်စမ်းသပ်ခဲ့သည်ဟု တောင်ကိုရီးယားက ပြောကြောင်း အေပီ သတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။

ထိုစမ်းသပ်မှု မတိုင်ခင်ကမှ ပြီးဆုံးခဲ့သော အမေရိကန်-တောင်ကိုရီးယား ပူးတွဲစစ်ရေး လေ့ကျင့်မှုကို တုံ့ပြန်ရန် အတွက် ယခုကဲ့သို့ လက်နက် ပစ်လွှတ်စမ်းသပ်မှုများကို ပြန်လည် စတင်ခဲ့ခြင်းလည်း ဖြစ်သည်။ 

ဇွန်လ ၁၅ ရက်နေ့က ပစ်လွှတ်စမ်းသပ်မှုများသည် မေလနှောင်းပိုင်း မြောက်ကိုရီးယားအစိုးရ၏ အာကာသထဲသို့ ပထမဆုံးသော ထောက်လှမ်းရေးဂြိုဟ်တု လွှတ်တင်ရေး အစီအစဉ် မအောင်မြင်ခဲ့ပြီးနောက်ပိုင်း ပထမဆုံးလည်း ဖြစ်သည်။

 တောင်ကိုရီးယားနဲ့ အမေရိကန် စစ်ရေးလေ့ကျင့်နေစဉ်

 စမ်းသပ်ခဲ့သည့် ဒုံးကျည်များကို မြောက်ကိုရီးယား မြို့တော်ဒေသမှ ပစ်လွှတ်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ ယင်းတို့သည် ကိုရီးယား ကျွန်းဆွယ်နှင့် ဂျပန်ရေပိုက်နက်တို့အကြား မကျလာခင် ကီလိုမီတာ ၇၈၀ ခန့် ပျံသန်းခဲ့သည်ဟု တောင်ကိုရီးယား၏ ပူးတွဲစစ်ဦးစီးချုပ်က ပြောသည်။ 

ထိုပစ်လွှတ်မှုသည် ရန်စသည့် လုပ်ရပ်တစ်ခုဟုလည်း ၎င်းက သတ်မှတ်ခဲ့သလို တောင်ကိုရီးယား စစ်တပ်သည် အမေရိကန်နှင့်အနီးကပ် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ခြင်းဖြင့် လုံလောက်စွာ အဆင်သင့် ဖြစ်နေမှုကို ထိန်းသိမ်းထားသည် ဟုလည်း ၎င်းက ပြောသည်။

ထိုဒုံးကျည်များသည် ဂျပန်၏ အထူးစီးပွားရေးဇုန်အတွင်း ကျရောက်လာခဲ့သည်ဟု ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ် ကီရှီဒါ (Fumio Kishida) က ပြောသည်။ 

ထိုပစ်လွှတ်မှုသည် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် ဘေးကင်းရေးကို ထိခိုက်စေသည့် အကြမ်းဖက် လုပ်ရပ် ဟုလည်း ၎င်းက သတ်မှတ်သည်။ 

တောင်ကိုရီးယား၊ ဂျပန်နှင့်အမေရိကန်တို့မှ နျူကလီးယားအရေး ကိုယ်စားလှယ်များသည် သုံးပွင့်ဆိုင် တယ်လီဖုန်း ဆက်သွယ် ပြောဆိုမှု လုပ်ဆောင်ခဲ့ကာ မြောက်ကိုရီးယား၏ လက်နက်ဆိုင်ရာ လှုပ်ရှားမှုများကို ရပ်တန့်ပြီး ဆွေးနွေးပွဲ စကားဝိုင်းသို့ ပြန်လည် ရောက်ရှိလာရေး  ကြိုးပမ်းမှုများကို ဆက်လက် ဆောင်ရွက် သွားရန် သဘောတူခဲသည်ဟု တောင်ကိုရီးယား နိုင်ငံခြားရေးဌာနက ထုတ်ပြန်သည်။ 

 တောင်ကိုရီးယားနဲ့ အမေရိကန် စစ်ရေးလေ့ကျင့်နေစဉ်

မြောက်ကိုရီးယား၏ ဒုံးကျည် ပစ်လွှတ် စမ်းသပ်မှုများသည် အမေရိကန်နှင့် တောင်ကိုရီးယားတို့၏ ပူးတွဲစစ်ရေး လေ့ကျင့်မှု ပြီးဆုံးပြီးနောက် နာရီအနည်းငယ် အကြာတွင် ပေါ်ပေါက်လာခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ 

မဟာမိတ် နှစ်နိုင်ငံ၏ ငါးကြိမ်မြောက် ကျည်အစစ်များ အသုံးပြုသည့် အကြီးစား စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုကို နယ်စပ် ဒေသတွင် ပြုလုပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကာ ဇွန်လ ၁၅ ရက်နေ့ အစောပိုင်းတွင် အဆုံးသတ်ခဲ့သည်။

ထိုစစ်ရေး လေ့ကျင့်မှု မပြီးဆုံးခင် နာရီဝက်အလိုခန့်တွင် မြောက်ကိုရီးယားစစ်တပ်က ယင်းတို့နှင့်ပတ်သက်၍ မဖော်ပြနိုင်သည့် တုံ့ပြန်မှုများ လုပ်ဆောင်သွားမည်ဟု ကြုံးဝါးခဲ့သည်။

စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများသည် လက်လွတ်စပယ်ဖြစ်သလို ရန်စသည့် အပြုအမှု ဖြစ်သည်ဟုလည်း မြောက်ကိုရီးယား က ပြောသည်။

Source: AP

CNI International News

စိန့်ပီတာစဘတ်၊ ဇွန်လ ၁၆

ရုရှား၏ နျူကလီးယား လက်နက် အသုံးပြုနိုင်မှုသည် ပုံမှန်မဟုတ်သော အခြေအနေများတွင်သာ ပေါ်ပေါက်လာ နိုင်ကြောင်းနှင့် နျူကလီးယား လက်နက်များကို ကာကွယ်ရေး ရည်ရွယ်ချက်များအတွက်သာ အသုံးပြုသွားနိုင် ဖွယ်ရှိကြောင်း ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ပြောခွင့်ရပုဂ္ဂိုလ် မာရီယာ ဇာဟာရိုဗာ (Maria Zakharova) က ပြောသည်ဟု တာ့စ်သတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။ 

စိန့်ပီတာစဘတ် နိုင်ငံတကာ စီးပွားရေးဖိုရမ် (SPIEF) ၏ ဘေးဆွယ် အစည်းအဝေးများ ကျင်းပနေစဉ် ဇွန်လ ၁၅ ရက်နေ့တွင် သူမက ပြောကြားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ 

ရုရှား၏ နျူကလီးယားဆိုင်ရာ မူဝါဒများသည် ကာကွယ်ရေးအတွက်သာ ဖြစ်ကြောင်း၊ နျူကလီးယား လက်နက် အသုံးပြုနိုင်ချေသည်လည်း ကာကွယ်ရေးနှင့် သက်ဆိုင်သည့် တင်းကြပ်စွာ ထိန်းချပ်ထားသော မူဘောင်များ အတွင်း ပုံမှန်မဟုတ်သော အခြေအနေများတွင်သာ ပေါ်ပေါက်လာစေရန် ကန့်သတ်ထားသည်ဟု သူမက ပြော သည်။

ရုရှားသည် နျူကလီးယားစစ်ပွဲ ပေါ်ပေါက်လာခြင်းကို တားဆီးရေးနှင့်ပတ်သက်သည့် ဥပဒေများကို အပြည့်အဝ လိုက်နာမှု ရှိသည်ဟုလည်း ဇာဟာရိုဗာက ပြောသည်။ 

ပူတင်နဲ့ ဘိုင်ဒန် နျူကလီးယား သတိပေးမှုပုံဖော်ထားစဉ်

နျူကလီးယားစစ်ပွဲတွင် အနိုင်ရရှိသူဟူ၍ မရှိကြောင်း၊ ယင်းသည် ဖြစ်မလာသင့်ကြောင်း ပြောကာ သက်ဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်းများ အနေဖြင့် နျူကလီးယားစစ်ပွဲ ဖြစ်ပွားမှုနှင့် နျူကလီးယား လက်နက် အသုံးပြုမှုတို့ကို တားဆီး ရေး နျူကလီးယားပိုင်ရှင် နိုင်ငံ ၅ နိုင်ငံမှ ခေါင်းဆောင်များ၏ ပူးတွဲထုတ်ပြန်ချက်ကို လိုက်နာရန် တောင်းဆို ပါသည်ဟုလည်း သူမက ပြောသည်။ 

တစ်ဆက်တည်းမှာပင် နျူကလီးယား လက်နက်လျှော့ချရေး သဘောတူညီချက် (New START) တွင် ပါဝင်ခြင်းကို ရပ်တန့်ရေး ရုရှား၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ပြောင်းလဲနိုင်ချေ မရှိဆိုသည့် ကိစ္စကိုလည်း သူမက အတည်ပြုခဲ့သည်။

ထိုကိစ္စအတွက် အဖြေမှာ yes ဖြစ်ကြောင်း၊ အမေရိကန် အနေဖြင့် သဘောတူညီချက်ပါ အရာအားလုံးကို ပြန် လည် စတင်ရန်အတွက် နိုင်ငံရေးဆန္ဒ၊ တင်းမားမှုများ လျှော့ချရေးနှင့် အခြေအနေများကို ဖော်ဆောင်ပြီးချိန်မှ သာလျှင် ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ပြောင်းလဲနိုင်ဖွယ် ရှိသည်ဟု သူမက ပြောသည်။ 

New START စာချုပ်လက်မှတ်ထိုးစဉ်

New START တွင် ပါဝင်နေခြင်းကို ရပ်တန့်သည်ဟု ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာ ပူတင် (Vladimir Putin)က ဖေဖော်ဝါရီ ၂၁ ရက်တွင် ထုတ်ပြန် ကြေညာခဲ့သည်။

သို့သော်လည်း ထိုကြေညာချက်သည် စာချုပ်မှ အပြီးသတ် နုတ်ထွက်ခဲ့ခြင်းမျိုး မဟုတ်ပေ။

သဘောတူညီချက်၏ တခြားသော လုပ်ငန်းစဉ်များအတွက် ဆွေးနွေးပွဲများကို ပြန်လည် မစတင်ခင် ရုရှားအနေ ဖြင့် အမေရိကန်သာမက ဗြိတိန်နှင့်ပြင်သစ်ကဲ့သို့ တခြားသော နေတိုးအဖွဲ့ဝင် နျူကလီးယား ပိုင်ရှင်နိုင်ငံများ၏ နျူကလီးယား လက်နက် တိုက်ဆိုင်ရာ အချက်အလက်များကို သိရှိလိုသည်ဟုလည်း ပူတင်က ပြောသည်။ 

ပူတင်သည် New START စာချုပ်တွင် ရုရှား၏ ပါဝင်မှုကို ရပ်တန့်ကြောင်း အမိန့်ကို မတ်လ ၁ ရက်တွင် လက်မှတ် ရေးထိုးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

Source: တာ့စ်

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဇွန်လ ၁၆

ထိုင်းရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် (EC) သည် ဇွန်လ ၂၁ ရက်တွင် လွှတ်တော်အမတ်အဖြစ် ရွေးကောက်ခံ ရသူများကို အတည်ပြု ပေးလိမ့်မည်ဟု ယူဆရကြောင်း ဘန်ကောက်ပို့စ် သတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။ 

ထို့အပြင် EC သည် ရွေးကောက်ခံ လွှတ်တော်အမတ် ၇၁ ဦးက ၎င်းတို့၏ ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်များကို ထိန်ချန် ထားကြောင်း ဖော်ပြထားသည့် ပေါက်ကြားလာသော စာရွက်စာတမ်းကိစ္စတစ်ခုကို စုံစမ်းစစ်ဆေးရန်လည်း အမှန်တရား ဖော်ထုတ်ရေးအဖွဲ့ တစ်ခုကို ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ 

EC သည် ဇွန်လ ၁၉ ရက်တွင် တွေ့ဆုံကာ ပါတီစာရင်းနှင့် မဲဆန္ဒနယ် စနစ်တို့မှ ရွေးကောက်ခံ အမတ်များကို အတည်ပြု ပေးသွားမည် ဖြစ်သည်။ 

မဲဆန္ဒနယ် နေရာ ၄၀၀ လုံးတွင် မည်သည့် အမတ်လောင်းက တိုင်းကြားခံထားရခြင်း ရှိ/မရှိ ဆုံးဖြတ်ခြင်းကို  အပြီးသတ် ဆောင်ရွက်ပြီးချိန်တွင် ဖြစ်သည်ဟု EC နှင့်နီးစပ်သည့် သတင်းရင်းမြစ်တစ်ခုက ဇွန်လ ၁၅ ရက်တွင် ပြောသည်။

အတည်ပြုပြီးသည်နှင့် အမတ်များသည် EC ရုံးတွင် တရားဝင် စာရွက်စာတမ်းများ ရရှိမည်ဟုလည်း သိရသည်။ 

ထိုင်းရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးချုပ် ဆာဝါအန်း ဘွမ်းနီကိုတွေ့ရစဉ်

မေလ ၁၄ ရက်နေ့ ရွေးကောက်ပွဲပြီးနောက် အထက်လွှတ်တော်သည် မဲဆန္ဒနယ်များနှင့် ပါတီစာရင်းတို့တွင် ပါဝင် သော အမတ် ၄၀၀ အပါအဝင် ရွေးကောက်ခံအဖွဲ့ဝင် ၅၀၀ ပါဝင်မည်။ 

EC သည် ရွေးကောက်ပွဲတွင် အနိုင်ရရှိခဲ့သော အမတ်အရေအတွက် ၅၀၀ ၏ အနည်းဆုံး ၉၅ ရာခိုင်နှုန်း ဖြစ်သော အမတ် ၄၇၅ ဦးကို စစ်ဆေးရန် ရွေးကောက်ပွဲပြီးနောက် ရက် ၆၀ အချိန်ရခဲ့သည်။

လူမှုကွန်ယက်ပေါ် ပျံ့နှံ့နေသည့် ပေါက်ထွက်လာသော စာရွက်စာတမ်များကိစ္စကို တုံ့ပြန်ရေးအတွက် အမှန်တရား ဖော်ထုတ်ရေး အဖွဲ့တစ်ခုကို ဖွဲ့စည်းရန် EC ၏ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးချုပ် ဆာဝါအန်း ဘွမ်းနီ (Saaeng Boomnee) က ဇွန်လ ၁၄ ရက်နေ့တွင် အမိန့်ပေးခဲ့သည်။ 

စာမျက်နှာ သုံးခုပါသည့် ထိုစာရွက်စာတမ်းများတွင် ပြည်နယ် ၃၇ ခု၌ ပါတီ ၈ ခုမှ မဲဆန္ဒနယ် ၇၁ ခုတွင် ရွေးကောက်ခံ ရသူများ၏ ရလဒ်ကို ထိန်ချန်ထားပြီး အမတ်အရေအတွက် ၃၂၉ ဦး၌ မည်သည့် တိုင်ကြားချက်မှ မရှိသည်ကို ဖော်ပြထားသည်။ 

ရွေးကောက်ပွဲ အနိုင်ရ ပါတီများရဲ့ ရလဒ်ကိုတွေ့ရစဉ်

ထိုအမတ်များတွင် Bhumjaithai ပါတီမှ အမတ် ၂၁ ဦး၊ Pheu Thai ပါတီမှ ၂၀၊ Palang Pracharath ပါတီမှ ၁၄ ဦး၊ Move Forward Party မှ ၇ ဦး၊ Democrat  နှင့် the United Thai Nation ပါတီတို့မှ ၃ ဦးစီအပြင် Thai Sang Thai Party ပါတီမှ  ၂ ဦးနှင့် Pheu Thai Ruam Palang ပါတီမှ တစ်ဦးတို့ ပါဝင်သည်။ 

အဆိုပါ စာရွက်စာတမ်း ပေါက်ထွက်မှု ဖြစ်ပွားခဲ့သော်လည်း လက်ရှိ အချိန်ထိ ယင်းနှင့်ပတ်သက်၍ မည်သည့် အရာရှိကမှ ထုတ်ဖော် ရှင်းလင်း ပြောဆိုခြင်း မရှိသေးပေ။ 

EC ဥက္ကဋ္ဌသည် ဇွန်လ ၁၆ ရက်နေ့တွင် ကော်မရှင်၏ နှစ်ပတ်လည် အထွေထွေ အစည်းအဝေးတစ်ခုအပြင် ရွေးကောက်ပွဲအပြီး ထိုင်းနိုင်ငံရေး လားရာတို့နှင့် ပတ်သက်သော ဆွေးနွေးပွဲတစ်ခုကို ဦးဆောင် ကျင်းပ သွားမည်ဟုလည်း သိရသည်။

Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်

CNI International News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၁၅

မေလ ၁၄ ရက်နေ့က ကျင်းပခဲ့သော ထိုင်းအထွေထွေရွေးကောက်ပွဲတွင် မဲအများဆုံး အနိုင်ရရှိခဲ့ပြီး အစိုးရသစ် ကို ဦးဆောင် ဖွဲ့စည်းရန်နှင့် ဝန်ကြီးချုပ်ရာထူး တာဝန်ထမ်းဆောင်ရန် Move Forward Party ခေါင်းဆောင် ပီတာလင်ဂျာရိုရန်ရတ် (Pita Limjaroenrat) အနေဖြင့် ကြိုးပမ်းလျက်ရှိသည်။

ထိုင်းနိုင်ငံ၏ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ လွှတ်တော်အမတ် ၃၇၆ ဦး ရှိမှ အစိုးရဖွဲ့နိုင်မည်ဖြစ်ရာ MFP ပါတီ သည် ရွေးကောက်ပွဲတွင် ၁၅၂ ဦးသာ အနိုင်ရရှိ၍ တခြားသော ပါတီ ၇ ပါတီနှင့် မဟာမိတ်ဖွဲ့ကာ ညွန့်ပေါင်း အစိုးရ ဖွဲ့စည်းရေး ကြိုးပမ်းနေသည့်တိုင် လိုအပ်သော ထောက်ခံမဲ အရေအတွက် မရသေးဘဲ ဖြစ်နေသည်။

ထိုသို့ ဖြစ်နေစဉ်မှာပဲ iTV ရှယ်ယာပိုင်ဆိုင်မှုဖြင့် စွပ်စွဲခံရပြီး ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်(EC)သို့ တိုင်ကြားခံထားရ သည်။

ထို့ကြောင့် ပီတာသည် ဝန်ကြီးချုပ်ဖြစ်ရေးနှင့် အစိုးရသစ်ဖွဲ့စည်းနိုင်ရေး အဟန့်အတားများဖြင့် ရင်ဆိုင်နေရ သည်။

အဆိုပါ အခြေအနေများဖြင့် ရင်ဆိုင်နေရချိန်မှာပဲ ပီတာ ဦးဆောင်သည့် MFP ပါတီဝင်များသည် ထိုင်းနိုင်ငံ မြောက်ပိုင်းဒေသများဖြစ်သည့် ချင်းမိုင်၊ လန်ပန်၊ လမ်ပွန်းမြို့များသို့ သွားရောက်၍ ထောက်ခံသူများကို တွေ့ဆုံ ကာ စည်းရုံးရေးဆင်းနေသည်။

CNI International News

မင့်ခ်၊ ဇွန်လ ၁၅

ရုရှား၏ နျူကလီးယား လက်နက်များ ဘယ်လာရုစ်နိုင်ငံသို့ စတင်ရောက်ရှိနေပြီဟု ဘယ်လာရုစ်သမ္မတ အလက်ဇန္ဒား လူကာရှန်ကို (Alexander Lukashenko) က ပြောခဲ့ကြောင်း Reuters မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ရောက်ရှိလာသော လက်နက်တချို့သည် ၁၉၄၅ ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်ဘက်က ဟီရိုရှီးမားနှင့် နာဂါစာကီ (Hiroshima နှင့် Nagasaki) သို့ ကြဲသော ဗုံးများထက် သုံးဆ ပို၍အင်အား ပြင်းသည်ဟုလည်း ၎င်းက ပြောသည်။ 

ရုရှားမှ ပို့ဆောင်ခဲ့သော နျူကလီးယား လက်နက်များသည် တာတိုပစ်၊ အားပျော့သော လက်နက်များ ဖြစ်ကာ ယင်းတို့ကို တိုက်ပွဲတွင် အသုံးပြုသွား နိုင်ဖွယ်ရှိသည်။ 

ထိုကဲ့သို့ ရုရှားနိုင်ငံပြင်ပသို့ နျူကလီးယား ထိပ်ဖူးများ ပို့ဆောင် တပ်ဆင်ခြင်းသည် ဆိုဗီယက်ပြည်ထောင်စု ပြိုကွဲ ခဲ့ပြီးနောက်ပိုင်း ပထမဆုံးလည်း ဖြစ်သည်။

ဘယ်လာရုစ်သမ္မတ အလက်ဇန္ဒား လူကာရှန်ကိုနဲ့ Rossiya – 1 သတင်းထောက် တွေ့ဆုံစဉ်

ရုရှား ပို့ဆောင်ထားသော ဒုံးကျည်နှင့် ဗုံးများ ရှိထားပြီဟု လူကာရှန်ကိုက Rossiya – 1 သတင်းဌာနနှင့် အင်တာ ဗျူးတွင် ပြောသည်။ 

လူကာရှန်ကိုသည် စစ်ယာဉ်များ၊ စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ သိုလှောင်ရာ အဆောက်အဦများကို နောက်ခံထားကာ ပြောခဲ့ ခြင်း ဖြစ်သည်။

ရုရှားသမ္မတ ပူတင် (Vladimir Putin)က ထိုလက်နက်များကို ရုရှားဘက်က ထိန်းချုပ်သွားမည်ဖြစ်ပြီး ဘယ်လာရုစ်တွင် လက်နက်များကို သိုလှောင်ရန် လိုအပ်သော အဆောက်အဦများ တည်ဆောက် ပြီးစီးချိန်၌ လက်နက်များအား ပို့ဆောင်သွားမည်ဟု ဇွန်လ ၉ ရက်နေ့က ပြောခဲ့သည်။ 

ဘယ်လာရုစ်တွင် နျူကလီးယား လက်နက်များ ဖြန့်ကျက်ရန် သဘောတူညီမှု ရရှိခဲ့သည်ဟု ရုရှားခေါင်းဆောင်က မတ်လတွင် ပြောခဲ့သည်။ 

အမေရိကန်က ဥရောပနိုင်ငံတချို့တွင် ဆယ်စုနှစ်ပေါင်းများစွာ နျူကလီးယား လက်နက်များ ဖြန့်ကျက်ထားခြင်း ကို ထောက်ပြ ပြောဆိုခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ 

ရုရှားသမ္မတ၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို အမေရိကန်ဘက်က ဝေဖန်ပြောဆိုခဲ့သော်လည်း မဟာဗျူဟာမြောက် နျူကလီး ယား လက်နက်များနှင့် ပတ်သက်သည့် ၎င်းတို့၏ ရပ်တည်ချက်ကို ပြောင်းလဲသွားမည် မဟုတ်ကြောင်း၊ ရုရှား သည် နျူကလီးယား လက်နက်များကို အသုံးပြုရန် ပြင်ဆင်နေသည့် အရိပ်အယောင်မျိုးကိုလည်း မတွေ့ရ ကြောင်း ပြောသည်။ 

ပူတင်နဲ့ လူကာရှန်ကို အားတွေ့ရစဉ်

ရုရှား၏ လုပ်ဆောင်ချက်ကို အမေရိကန်နှင့် ယင်း၏ မဟာမိတ်များအပြင် တရုတ်နိုင်ငံကလည်း အနီးကပ် စေင့်ကြည့်လျက် ရှိသည်။ 

တရုတ်သည် ယူကရိန်းစစ်ပွဲတွင် နျူကလီးယား လက်နက် အသုံးပြုမှုနှင့် ပတ်သက်၍ မကြာခဏ ဆိုသလို သတိပေးမှု လုပ်ဆောင်ထားသည့် နိုင်ငံတစ်ခုလည်း ဖြစ်သည်။ 

ဘယ်လာရုစ်တွင် ဆိုဗီယက်ခေတ် လက်နက် နျူကလီးယား သိုလှောင်ရုံ ပေါင်းများစွာ ရှိကြောင်း၊ ယင်းတို့မှ ငါးခု၊ ခြောက်ခုကို ပြန်လည် အဆင့်မြှင့်တင်ခဲ့ကြောင်း လူကာရှန်ကိုက ပြောသည်။

ဘယ်လာရုစ်တွင် ဖြန့်ကျက်ထားမည့် လက်နက်များ၏ ထိန်းချုပ်ခွင့်ကို ရုရှားဘက်က ရယူထားခြင်းသည် လူကာရှန်ကို အနေဖြင့် ယင်းတို့ကို အသုံးပြုရန် လိုအပ်ချိန်တွင် အလွယ်တကူ မသုံးနိုင်ရန် ပိတ်ပင်မှု ဟူသော ပြောစကားကိုလည်း ဘယ်လာရုစ်သမ္မတက ပယ်ချခဲ့သည်။

ထို့နောက်  မိမိနှင့် ပူတင်တို့သည် နီးကပ်သော ဆက်ဆံရေးရှိကာ အချိန်မရွေး ဖုန်းဖြင့် ဆက်သွယ် ပြောဆိုနိုင် သည်ဟု တုံ့ပြန်ခဲ့သည်။

Source: Reuters

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဇွန်လ ၁၅

အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အန်တိုနီ ဘလင်ကင်(Antony Blinken)သည် နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေး တင်းမာနေ ချိန်မှာပဲ တရုတ်နိုင်ငံသို့ သွားရောက်မည်ဖြစ်သည်။

အဆိုပါ ကြုံတောင့်ကြုံခဲ တရုတ်ခရီးစဉ်အတွင်း မှားယွင်းတွက်ချက်မှု ဖြစ်စေနိုင်သည့် အခြေအနေများကို လျှော့ချသွားရန် ကြိုးပမ်းသွားမည်ဟု အမေရိကန်အရာရှိများက ပြောကြောင်း CNA သတင်းတွင် ဖော်ပြသည်။

သို့သော် ကာလရှည် တင်းမာမှုများမှာ ပိုမိုဆိုးရွားလာမည်ဟုလည်း နှစ်ဖက်စလုံးက မှတ်ယူထားသည်။ 

ဘလင်ကင်သည် လာမည့် သီတင်းပတ်မှာ ငါးနှစ်အတွင်း ပထမဆုံးသော အမေရိကန်ထိပ်တန်းသံတမန် တစ်ဦး၏ တရုတ်ခရီးစဉ်အဖြစ် ဘေဂျင်းသို့ သွားမည်ဟု အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက အတည်ပြုပေးသည်။

ပြီးခဲ့သည့် ဖေဖော်ဝါရီလက တရုတ်၏ ထောက်လှမ်းရေး မိုးပျံပူဖောင်း တစ်လုံးကြောင့် ဖျက်သိမ်းလိုက်ရသည့် ခရီးစဉ်အား ပြန်လည် စီစဉ်ခြင်းလည်း ဖြစ်သည်။ 

ခရီးစဉ်မတိုင်ခင် ဘလင်ကင်က တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ကျင်ဂန်(Qin Gang) အား ဖုန်းဖြင့် ဆက်သွယ်ခဲ့ကာ နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေးကို ကောင်းမွန်စွာ စီမံနိုင်ရေးအတွက် ဆက်သွယ်ရေးလမ်းကြောင်းများ  ဖွင့်လှစ် ထားလျက်ရှိ သည့်အတိုင်း ထိန်းသိမ်းထားရန် ပြောဆိုခဲ့သည်ဟု အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန ပြောခွင့်ရပုဂ္ဂိုလ် မက်သရူး မီလာ(Matthew Miller)က ပြောသည်။ 

ကမ္ဘာ့အင်အား အကြီးမားဆုံး စီးပွားရေးပိုင်ရှင် နှစ်နိုင်ငံအကြား ထိုင်ဝမ်အရေး၊ လူ့အခွင့်အရေးနှင့် တခြားသော အကြောင်းအရာများကြောင့် ဆက်ဆံရေးမှာ ဆိုးရွားလျက် ရှိသည်။ 

အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဘလင်ကင်ကို တွေ့ရစဉ်

အမေရိကန်သည် ဘလင်ကင်၏ ခရီးစဉ်တွင် မည်သည့် အရာများ အောင်မြင်မှု ရှိနိုင်သည်နှင့် ပတ်သက်၍ အရှိ တရားကို လက်ခံထားသည်ဟု အရှေ့အာရှဆိုင်ရာ ထိပ်တန်းအရာရှိ တစ်ဦးဖြစ်သူ ဒယ်နီယယ် ခရစ္စတန်ဘရင့် (Daniel Kritenbrink)က ပြောသည်။ 

မတင်မကျ အခြေအနေအား ချိုးဖျက်နိုင်ခြင်း၊ ပြုပြင်ပြောင်းလဲနိုင်ခြင်း စသည့် ရည်ရွယ်ချက်မျိုးဖြင့် တရုတ်သို့ သွားရောက်ခြင်း မဟုတ်ဟုလည်း ၎င်းက ပြောသည်။ 

ထိုအစား ဘလင်ကင်သည် အတတ်နိုင်ဆုံး တာဝန်ရှိမှု အရှိဆုံး နည်းလမ်းဖြင့် ပြိုင်ဆိုင်မှုအား စီမံခန့်ခွဲနိုင်ရန် ဆန္ဒဖြင့် သွားရောက်ခြင်းသာ ဖြစ်သည်ဟု ဆိုသည်။ 

ဘလင်ကင်၏ ခရီးစဉ်သည် အနည်းဆုံးအားဖြင့် ထိပ်တိုက် တွေ့ဆုံမှုကို ရှောင်လွှား နိုင်စေသည့် မှားယွင်း တွက်ချက်မှုမျိုးကို လျှော့ချနိုင်စေရန် အမေရိကန်ဘက်က ရည်ရွယ်ထားသည်။ 

တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးကျင်ဂန်ကိုတွေ့ရစဉ် 

အမေရိကန်သမ္မတ ဘိုင်ဒန် ကိုယ်တိုင်က ရုရှား၏ ယူကရိန်းအပေါ် ကျူးကျော်မှုကို အာရုံစိုက် ဆောင်ရွက်နေ သည့်တိုင် အမေရိကန်မှ မူဝါဒရေးရာ ချမှတ်သူများသည် တရုတ်အား နိုင်ငံအတွက် အကြီးမားဆုံးသော ပြိုင်ဘက် အဖြစ် ရှုမြင်ထားသည်။ 

တစ်ဖက်တွင်လည်း တရုတ်သည် ဘလင်ကင်အား ဖိတ်ကြားမှုကို ဆက်လက် တိုးမြှင့်လိုက်သည့်တိုင် အမေရိကန် နှင့်ပတ်သက်၍ တင်းမာသော သဘောထားကို ဆက်လက်ထားရှိကာ နှစ်နိုင်ငံကြား ဆက်ဆံရေးတွင် ယခုနှစ်အစ ပိုင်းမှ စတင်၍ အခက်အခဲများနှင့် စိန်ခေါ်မှုသစ်များ ပေါ်ပေါက်ခဲ့သည်ဟု ကျင်ဂန်က ပြောသည်။

ထိုအတွက် မည်သူ့တွင် တာဝန်ရှိသလဲ ဆိုသည်မှာ ရှင်းလင်းကြောင်း တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးက ပြောကာ တရုတ်သည် နှစ်နိုင်ငံအကြား ဆက်ဆံရေးကို အပြန်အလှန်လေးစားမှု၊ ငြိမ်းချမ်းစွာ အတူယှဉ်တွဲ နေထိုင်မှုနှင့် အပြန်အလှန် အကျိုးဖြစ်ထွန်းမှု စသည့် နည်းလမ်းများနှင့်အညီ ရှုမြင်၊ စီမံ ဆောင်ရွက်လျက် ရှိသည်ဟု ပြော သည်။ 

Source: CNA

CNI International News

ဂျီနီဗာ ၊ ဇွန်လ ၁၅

ပဋိပက္ခ၊ တရားစွဲဆိုမှုခံရခြင်း သို့မဟုတ် လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်ခံရခြင်းတို့ကြောင့် လူပေါင်းသန်း ၁၁၀ နီးပါး သည် နေရပ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးနေရသည်ဟု ကုလသမဂ္ဂ၏ ဒုက္ခသည်ဆိုင်ရာ မဟာမင်းကြီးက ပြောကြောင်း အေပီ သတင်းမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

ဆူဒန်စစ်ပွဲသည် စံချိန်တင် နေရပ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးသူ အရေအတွက် မြင့်တက်လာခြင်းကို ဖြစ်စေသော ပဋိပက္ခများမှ တစ်ခု ဖြစ်သည်ဟုလည်း ဖော်ပြထားသည်။ 

ယင်းက လက်ရှိကမ္ဘာကြီး၏ အခြေအနေကို ဖော်ပြနေသည်ဟု ကုသဒုက္ခသည် အေဂျင်စီ ခေါင်းဆောင် ဖိလစ်ပို ဂရန်ဒီ (Filippo Grandi) က UNHCR ၏ ၂၀၂၂ ခုနှစ် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာလားရာ ကြေညာချက်ကို တရားဝင် မထုတ် ပြန်ခင် ဂျီနီဗာမြို့တွင် သတင်းသမားများကို ပြောခဲ့သည်။

ပြီးခဲ့သည့် တစ်နှစ်ထဲတွင်ပင် နေရပ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးရသူ ၁၉ သန်း မြင့်တက်လာခဲ့သည်။ 

ယူကရိန်းစစ်ပွဲကြောင့် နေရပ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးရသူများကိုတွေ့ရစဉ်

ထိုအရေအတွက်ထဲမှ ၁၁ သန်းကျော်မှာ ရုရှား၏ ယူကရိန်းနိုင်ငံကို ကျူးကျော် စစ်ဆင်နွှဲရာမှ ထွက်ပေါ်လာခြင်း ဖြစ်သည်။

အရေးပေါ် အခြေအနေများစွာနှင့် ရင်ဆိုင်ခဲ့ရသည်ဟု ဂရန်ဒီက ပြောသည်။ 

ပြီးခဲ့သည့် နှစ်တွင် အရေးပေါ် အခြေအနေပေါင်း ၃၅ ခု ဖြစ်ခဲ့သည်ဟု အေဂျင်စီက မှတ်တမ်း တင်နိုင်ခဲ့ကြောင်း၊ ယင်းသည် ယခင်ကထက် ၃-၄ ဆ ပိုများကြောင်း၊ သို့သော် အရေးပေါ် အခြေအနေ ၃၅ ခုထဲကမှ အခြေအနေ တချို့သာ လူသိရှင်ကြား ဖြစ်ခဲ့ကြောင်း၊ အနောက်နိုင်ငံသားများ ရွှေ့ပြောင်းပြီးချိန်တွင် ဆူဒန် ပဋိပက္ခသည် စာမျက်နှာပေါ်မှ ပျောက်ကွယ်သွားခဲ့ရကြောင်းလည်း ၎င်းက ပြောသည်။ 

ကွန်ဂို၊ အီသီယိုးပီးယားနှင့် မြန်မာနိုင်ငံတို့မှ ပဋိပက္ခများကြောင့် လူ ၁ သန်းနီးပါး စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးခဲ့ရသည်။

နေရပ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးသူ အများစုသည် ၎င်းတို့၏ နိုင်ငံ နယ်နိမိတ် အတွင်းမှာပင် ဘေးလွတ်ရာကို ခိုလှုံသွား ကြသည်။ 

သုံးပုံတစ်ပုံဖြစ်သော ၃၅ သန်းခန့်သည်သာ တခြားနိုင်ငံများသို့ ရောက်ရှိခဲ့ပြီး ဒုက္ခသည်အဖြစ် ခံယူခဲ့သည်ဟု UNHCR ၏ ကြေညာချက်တွင် ဖော်ပြသည်။ 

ဒုက္ခသည် အများစုကို လက်ခံထားရာသည် အလယ်အလတ် တန်းစား ဝင်ငွေရှိသည့် အာရှနှင့်အာဖရိကနိုင်ငံ များသာဖြစ်ကြောင်း၊ ကြွယ်ဝသည့် ဥရောပ သို့မဟုတ် မြောက်အမေရိကနိုင်ငံများ မဟုတ်ကြောင်းလည်း ဂရန်ဒီက ပြောသည်။ 

 ဆူဒန်စစ်ပွဲကြောင့် နေရပ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးရသူများကိုတွေ့ရစဉ်

လက်ရှိတွင် တူရကီသည် ဒုက္ခသည် အများဆုံး လက်ခံထားရာ နိုင်ငံဖြစ်ပြီး ၃ ဒသမ ၈ သန်းရှိသည်။ အများစုမှာ ဆီရီးယားပြည်တွင်းစစ်မှ ဖြစ်သည်။

ထို့နောက် အီရန်တွင် ၃ ဒသမ ၄ သန်းရှိကာ အများစုမှာ အာဖဂန်များ ဖြစ်သည်။ 

ထို့အပြင် ယူကရိန်းမှ ဒုက္ခသည် ၅ ဒသမ ၇ သန်းသည် ဥရောပနိုင်ငံများနှင့် ကမ္ဘာတစ်လွှားသို့ ရောက်ရှိနေ ကြောင်း၊ ၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင် နိုင်ငံမဲ့ လူဦးရေသည် ၄ ဒသမ ၄ သန်းသို့ မြင့်တက်လာခဲ့ကြောင်း UNHCR ၏ အချက်အလက်များတွင် ဖော်ပြထားသည်။ 

ယင်းသည် လျှော့ပေါ့ ထွက်ချက်ထားမှုဟုလည်း ယုံကြည်ရသည်။

Source: AP

CNI International News

မင့်ခ်၊ ဇွန်လ ၁၅

အကြီးစားစစ်ပွဲကြီးတစ်ခု ဖြစ်လာမည် သို့မဟုတ် နျူကလီးယား ဘေးအန္တရာယ် ကျရောက်နိုင်မည်နှင့် ပတ်သက် ၍ အနောက်အုပ်စုသည် ထိတ်လန့်တုန်လှုပ်နေသည်ဟု ဘယ်လာရုစ်သမ္မတ အလက်ဇန္ဒား လူကာရှန်ကို (Alexander Lukashenko)က ပြောကြောင်း တာ့စ်သတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။ 

Rossiya -1 ရုပ်သံ၏ မိနစ် ၆၀ ကြာ အင်တာဗျူးတွင် ထိုသို့ ပြောကြားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

တကယ်လို့များ ဖြစ်လာခဲ့လျှင်ဆိုသည့် အခြေအနေတစ်ခုအတွက် အခြေခံကျ၍ တိုက်ရိုက် ပတ်သက်မှုရှိသော နောက်ဆုံး ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ပြုလုပ်ရမည့် အရေးပါသော အခန်းကဏ္ဍမှ ပုဂ္ဂိုလ်များနှင့် တွေ့ဆုံခဲ့ဖူးကြောင်း လူကာရှန်ကိုက ပြောသည်။ 

ထိုသူများ အထိတ်လန့်ဆုံးနှင့် အကြောက်ရွံ့ဆုံးအရာမှာ  နျူကလီးယား ဘေးအန္တရာယ်ဖြစ်ကြောင်း၊ ယင်းကို ပွင့်လင်းစွာ ပြောဆိုထားကြောင်း၊ အနောက်အုပ်စုသည် ယူကရိန်းတွင် နျူကလီးယား လက်နက်သုံးမည်ကို ထိတ်လန့်နေကြောင်း လူကာရှန်ကိုက ပြောသည်။ 

ဘယ်လာရုစ်သည်လည်း အလားတူ သဘောထားမျိုး ရှိသည်ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

 အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန်နဲ့ ယူကရိန်းသမ္မတ ဇာလန်းစကီးကိုတွေ့ရစဉ်

နျူကလီးယား လက်နက်များ ပေါက်ကွဲမှု ဖြစ်ပေါ်လာခဲ့လျှင် ကမ္ဘာကြီးတွင် ကပ်ဘေးအန္တရာယ် ကျရောက်လာ နိုင်သည့် အပေါ်တွင်လည်း ထိတ်လန့်မိကြောင်း သမ္မတ လူကာရှန်ကိုက ပြောသည်။ 

ရုရှားအနေဖြင့် ရန်သူများက ၎င်းတို့နယ်မြေများကို ကျူးကျော်ခြင်း သို့မဟုတ် ရန်လိုမှုများသည် ရုရှားနိုင်ငံ၏ ဖြစ်တည်မှုကို ခြိမ်းခြောက်လာသည့် အခြေအနေမျိုးတွင် နျူကလီးယား လက်နက်ကို အသုံးပြုသွားလိမ့်မည်ဟု လူကာရှန်ကိုက သတိပေးသည်။ 

အခြေအနေ ပေးနေချိန်တွင် ဆွေးနွေးပွဲများ လုပ်ဆောင်ရန်လည်း ၎င်းက တိုက်တွန်းခဲ့သလို အနောက်အုပ်စုသည် ယူကရိန်းအား ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းခြင်း မလုပ်ရန် ပိတ်ပင်ထားသည်ဟုလည်း ပြောသည်။ 

စစ်သားများ အပါအဝင် ယူကရိန်း ပြည်သူအများစုသည် စစ်ပွဲအား ရပ်တန့် လိုနေကြသည်ဆိုသည့် ခိုင်လုံသော သတင်း အချက်အလက်များကို ရရှိထားကြောင်း ဘယ်လာရုစ်သမ္မတက ပြောသည်။ 

သို့သော် လက်ရှိတွင် ယူကရိန်းသမ္မတ ဇာလန်းစကီး ဦးဆောင်သည့် မြောက်ကြွမြောက်ကြွ အရာရှိများ ရှိနေ ကြောင်း၊ ယူကရိန်းသမ္မတသည် တစ်ကမ္ဘာလုံး ခရီးပတ်သွားနေသည့် သူရဲကောင်းတစ်ဦး ဖြစ်လာကြောင်း၊ ၎င်းသည် အချိန်တိုင်း ပွေ့ဖက်၊ နမ်းရှုတ်ခံနေရကာ ၎င်းသည် လက်ရှိထက် ယခင်ကပို၍ ထက်မြက်ခဲ့သည်ဟု ထင်ကြောင်း လူကာရှန်ကိုက ငြီးတွားခဲ့သည်။ 

Source: တာ့စ်

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ ဇွန်လ ၁၄

မတည်ငြိမ်မှုများရှိနေသော နိုင်ငံ၏ တောင်ပိုင်းရှိ ယာလာ(Yala)၊ ပတ်ထာနီ(Pattani)နှင့် နာရာသီဝပ်(arathiwat) ပြည်နယ်သုံးခုမှ ခရိုင်အများစုတွင် အရေးပေါ် အခြေအနေ ကြေညာခြင်းကို စက်တင်ဘာ ၁၉ ရက်အထိ သက်တမ်းတိုးရန် ထိုင်းအစိုးရအဖွဲ့က သဘောတူခဲ့သည်ဟု Thai PBS မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

(၇၁)ကြိမ်မြောက် သက်တမ်းတိုးခြင်းသည် လုံခြုံရေး အရာရှိများအတွက် ၎င်းတို့ တာဝန်များ ထမ်းဆောင်နိုင်ရန်၊ အကြမ်းဖက် ဖြစ်ရပ်များကို ထိရောက်စွာ ကိုင်တွယ် ဖြေရှင်းနိုင်ရန်နှင့် ပြည်သူ့လုံခြုံရေးကို ထောက်ပံ့ပေးနိုင်ရန် ရည်ရွယ်ခြင်း ဖြစ်သည်ဟု ထိုင်းအစိုးရအဖွဲ့ ပြောခွင့်ရပုဂ္ဂိုလ် အနူချာ ဘူရာပါချိုင်သီရိ (Anucha Burapachaisri) က ပြောသည်။

အရေးပေါ် အခြေအနေ ကြေညာထားသည့် ပြည်နယ်သုံးခု မြေပုံကိုတွေ့ရစဉ်

နာရာသီဝပ် ပြည်နယ်တွင် ခရိုင် ၅ ခုမှလွဲ၍ ကျန်ခရိုင်များတွင် အရေးပေါ် အခြေအနေ သတ်မှတ်ထားသည်။

ပတ်ထာနီ ပြည်နယ်တွင် ခရိုင်လေးခု၊ ယာလာတွင် ခရိုင်နှစ်ခုမှလွဲ၍ ကျန်ခရိုင်များကို အရေးပေါ် အခြေအနေ ကြေညာထားသည်ဟု သိရသည်။

ထိုင်းနိုင်ငံတောင်ပိုင်းတွင် ပတ်ထာနီနိုင်ငံထူထောင်ရေး လှုပ်ရှားမှုများ ယခုရက်ပိုင်းအတွင်း ပေါ်ပေါက်လာပြီး နောက် ထိုင်းအစိုးရက အရေးအပေါ် အခြေအနေ ကြေညာထားခြင်းအား သက်တမ်းတိုးလိုက်ခြင်း ဖြစ်သည်။

Source: Thai PBS