CNI International News

တူးနစ်၊ဇန်နဝါရီ ၃၀

နိုင်ငံတွင်း နိုင်ငံရေးနှင့် စီးပွားရေးဆိုင်ရာ အခက်အခဲများ ရှိနေချိန်တွင် တူနီးရှားပြည်သူများသည် လွှတ်တော် ရွေးကောက်ပွဲ ဒုတိယအကျော့ကို မဲပေးခဲ့ကြသည်ဟု အယ်ဂျာဇီးယား သတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။

မဲရုံများကို တနင်္ဂနွေနေ့ မနက် ၈ နာရီတွင် ဖွင့်လှစ်ခဲ့ပြီး ကျန်ရှိသေးသည့် နေရာ ၁၃၁ နေရာအတွက် ကိုယ်စားလှယ်လောင်း ၂၆၂ ဦးထဲမှ မဲပေးရွေးချယ်ကြမည် ဖြစ်သည်။

ကိုယ်စားလှယ် မရှိသော မဲဆန္ဒနယ် ၇ နေရာအတွက် အထူးရွေးကောက်ပွဲကို မတ်လတွင် ကျင်းပမည်ဟု ယူဆရသည်။

တူနီးရှားသမ္မတ ကိုင်ဆာအစ် (Kais Saied)သည် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လတွင် အစိုးရကို ဖျက်သိမ်းခဲ့သလို လွှတ်တော်ကို ရပ်နားခဲ့သည်။

တူနီးရှားသမ္မတ ဆာအစ်ကိုတွေ့ရစဉ် (GETTY IMAGES)

ဆာအစ်သည် မဲအရေအတွက် ၇၂ ရာခိုင်နှုန်းဖြင့် ၂၀၁၉ တွင် သမ္မတရာထူးကို ရရှိခဲ့သော်လည်း ၎င်းအား ထောက်ခံ သူများသည် ရွေးကောက်ပွဲတွင် ပါဝင်ရန် စိတ်ဝင်စားမှု လျော့နည်းလာသည်။

မဲပေးမှု ပထမအကျော့ကို ဒီဇင်ဘာလတွင် ကျင်းပခဲ့ပြီး မဲပေးနိုင်သူများမှ ၁၁ ဒသမ ၂ ရာခိုင်နှုန်းသာ ပါဝင် မဲပေးခဲ့သည်။ ယင်းတို့တွင် ကိုယ်စားလှယ် ၂၃ ဦး အနိုင်ရရှိခဲ့ပြီး ၁၀ ဦးမှာ ပြိုင်ဘက် မရှိသောကြောင့် ဖြစ်သည်။

ကျန် ၁၃ ဦးမှာ မဲပေးမှု၏ ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းအထက် အနိုင်ရရှိခဲ့ခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်ဟု ရွေးကောက်ပွဲ တာဝန်ရှိသူ များက ပြောသည်။

တနင်္ဂနွေနေ့ ဒုတိယအကျော့ ရွေးကောက်ပွဲကို ဆာအစ် လုပ်ဆောင်သော နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ ပြုပြင် ပြောင်းလဲမှု၏ နောက်ဆုံး ဒေါက်တိုင်အဖြစ် ရှုမြင်ကြသည်။ သို့သော် မည်သို့ပင် ဆိုစေကာမူ လွှတ်တော်အသစ်သည် သမ္မတ ရွေးချယ်ခွင့်အတွက် မည်သည့် အာဏာမှ ရှိနေမည် မဟုတ်ပေ။

တူနီးရှားလွှတ်တော်ကို တွေ့ရစဉ်(GETTY IMAGES)

မည်သူ့ကိုမှ မယုံကြည်သောကြောင့် မဲပေးမည် မဟုတ်ဟု မြို့တော်တူးနစ်ရှိ ပြည်သူတစ်ဦးက အေအက်စ်ပီသို့ ပြောသည်။

ဆာအစ်၏ အဓိကပြိုင်ဘက် Ennahdha ပါတီ အပါအဝင် ပါတီကြီးများက မဲပေးမှုကို သပိတ်မှောက် ထားခြင်း ကြောင့် တနင်္ဂနွေနေ့တွင်လည်း မဲပေးသူ အရေအတွက် အနည်းငယ်သာရှိမည်ဟု လေ့လာသူများက ခန့်မှန်း ထားသည်။

Ennahdha ပါတီမှ အရာရှိတချို့ ဖမ်းဆီးခံထားရပြီး တခြားသော ပါတီများကလည်း လွှတ်တော် ရွေးကောက်ပွဲ တွင် ပါဝင်ရန် ငြင်းဆိုထားကာ ဆန္ဒပြရန် တောင်းဆိုထားသည်။ လွှတ်တော်သည် တရားဝင် ဖြစ်မှု အနည်းငယ် သာရှိကာ ၂၀၂၂ ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေကြောင့် သမ္မတသည် ယင်းကို ထိန်းချုပ်ထားနိုင်သည်ဟု တူးနစ်မြို့ရှိ နိုင်ငံရေးလေ့လာ သုံးသပ်သူ ယူဆွဖ်ရှီရပ်ဖ် (Youssef Sherif) ကပြောသည်။

တူနီးရှား ပြည်သူများသည် နိုင်ငံရေးတွင် စိတ်ဝင်စားမှု နည်းပါးသည်ဟုလည်း ၎င်းက ပြောသည်။

Source: အယ်ဂျာဇီးယား

CNI International News

ဂျေရုဆလင်၊ ဇန်နဝါရီ ၃၀

အစ္စရေးများလက်နက်ကိုင်ဆောင်ခွင့်ကို ပိုမိုလွယ်ကူစေရေး ဝန်ကြီးချုပ်ဘင်ဂျမင်နေတန်ညာဟု (Benjamin Netanyahu)၏ အစီအစဉ်များအပြီးနောက် သိမ်းပိုက်ထားသော အနောက်ဘက်ကမ်းခြေနှင့်အရှေ့ ဂျေရုဆလင် တို့တွင် ပါလက်စတိုင်းများအပေါ် အကြမ်းဖက်မှုများမြင့်တက်လာမည်ကို စိုးရိမ်မှုများရှိလာသည်ဟု အယ်လ်ဂျာ ဇီးယားသတင်းတွင် ဖော်ပြသည်။

အစ္စရေးနိုင်ငံသားများလက်နက်ကိုင်ဆောင်ရန် ခွင့်ပြုချက်နှင့် တရားမဝင်လက်နက်များအား သိမ်းရန် လုပ်ဆောင် ချက်များကို အမြန်ဆုံးဆောင်ရွက်သွားမည်ဟု နေတန်ညာဟုက စနေနေ့တွင်ပြောသည်။ သိမ်းပိုက်ထားသော အနောက်ဘက်ကမ်းခြေဒေသမှ တရားမဝင်အစ္စရေးအခြေချနေထိုင်မှုများကို ခိုင်မာစေရန် ဆောင်ရွက်သွားမည် ဟုလည်း ဝန်ကြီးချုပ်ရုံးက ပြောသည်။ ပစ်ခတ်မှုနှစ်ခုနှင့် ပတ်သက်၍ နေတန်ညာဟု၏ လုံခြုံရေးအဖွဲ့အတွင်း ဆွေးနွေးပွဲတစ်ခုကျင်းပပြီးနောက် ထိုကဲ့သို့ ကြေညာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ဇန်နဝါရီလအတွင်း အစ္စရေးနှင့် ပါလက်စတိုင်းတို့အကြား ထိပ်တိုက်တွေ့ဆုံမှုများ မြင့်တက်လာခဲ့ပြီး ပစ်ခတ်မှုများ၊ ဝင်ရောက်စီးနင်းမှုများအတွင်း အစ္စရေးတပ်ဖွဲ့များကြောင့် ပါလက်စတိုင်း ၃၂ ဦး သေဆုံးခဲ့ရသည်။ လွန်ခဲ့သောလတွင် ကျမ်းကျိမ်ခဲ့သည့်အစ္စရေး အစိုးရသစ်သည် နိုင်ငံ၏သမိုင်းတစ်လျှောက် လက်ယာယိမ်းမှု အများဆုံးဖြစ်သောကြောင့် အစ္စရေးပိုင်နေရာများနှင့် အနောက်ဘက်ကမ်းခြေရှိ အစ္စရေးစစ်တပ်မှ တရားမဝင် ထိန်းချုပ်ထားသောဒေသများမှ ပါလက်စတိုင်းလူမျိုးများအပြင် အစ္စရေးလက်ဝဲယိမ်းများအတွက်ပါ စိုးရိမ်မှုများကို ဖြစ်စေခဲ့သည်။

အစ္စရေးနိုင်ငံ တဲလ်အဗစ်တွင် ဇွန်လ ၂၃ ရက်၊ ၂၀၂၀ ခုနှစ်တွင် အစ္စရေးအစိုးရမှ အနောက်ဘက်ကမ်း၏ အစိတ်အပိုင်းများကို သိမ်းပိုက်မည့်အစီအစဉ်ကို ကန့်ကွက်သည့်အနေဖြင့် "ပါလက်စတိုင်း လွတ်မြောက်သင့် သည်" ဟူသော ဆိုင်းဘုတ်ကို ကိုင်ဆောင်ကာ ဆန္ဒထုတ်ဖော်နေစဉ်(ဓါတ်ပုံ-Getty Images)

အစိုးရဖွဲ့အသစ်တွင် ပါဝင်သော လုံခြုံရေးနှင့်ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီးနှစ်ဦးသည် သိမ်းပိုက်ထားသော အနောက်ဘက် ကမ်းခြေဒေသတွင် သိမ်းပိုက်မှုများဆက်လုပ်ရန်နှင့် ပါလက်စတိုင်းမြေများကို ကျူးကျော်ရန် ထုတ်ဖော်ပြောဆို ထားသူများဖြစ်ကာ ပါလက်စတိုင်းအပေါ် အကြမ်းဖက်ရန်လှုံ့ဆော်မှုများအတွက်လည်း နာမည်ဆိုးဖြင့် ထင်ရှားသူ များဖြစ်သည်။

၎င်းတို့နှစ်ဦးစလုံးသည် သိမ်းပိုက်ထားသောအနောက်ဘက်ကမ်းခြေဒေသအတွင်းပိုင်းတွင် အခြေချ နေထိုင်သူ များလည်းဖြစ်သည်။ ပါလက်စတိုင်းများကို သတ်ရမည်ဟု ယုံကြည်နေသော လုံခြုံရေးဝန်ကြီး၊ ပါလက်စတိုင်းများ ရှိနေမှုသည် ယာယီဟု ပြောဆိုခဲ့သော ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီးနှင့် အစ္စရေးပြည်သူများကို လက်နက်တပ်ဆင်ပေးမည့် ဝန်ကြီးချုပ်တို့ရှိနေချိန်တွင် ပါလက်စတိုင်းလူမျိုးအသတ်ခံရမှုမှာ ရပ်တန့်သွားရန်မရှိကြောင်း၊ ပါလက်စတိုင်း လူမျိုးများထပ်ခါထပ်ခါ သတ်ဖြတ်ခံနေရဦးမည်ဖြစ်ကြောင်း ဟိုင်ဖာအခြေစိုက် လေ့လာသုံးသပ်သူတစ်ဦးက ပြောသည်။

၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင်ပါလက်စတိုင်း လူမျိုး ၂၀၀ ကျော် အသတ်ခံခဲ့ရသည်ဟု ပါလက်စတိုင်း ကျန်းမာရေးဌာနမှ ပြော ကာ ၂၀၂၂ ခုနှစ်သည် ၁၆ နှစ်အတွင်း ပါလက်စတိုင်းများအတွက်အဆိုးရွားဆုံးနှစ်ဖြစ်သည်ဟု ကုလသမဂ္ဂက ပြော သည်။

Source:Aljazeera

CNI International News

နယူးဒေလီ၊ဇန်နဝါရီ ၃၀

အိန္ဒိယတွင် ဟိန္ဒူအမျိုးသားရေး စိတ်ဓာတ်ပြင်းထန်လာခြင်းသည် မဟတ္တမဂန္ဒီ(Mahatma Gandhi)၏ အမွေကို စော်ကားခြင်းဖြစ်ကြောင်း ဂန္ဒီ၏မြစ်ဖြစ်သူ တူရှာဂန္ဒီ(Tushar Gandhi)က ပြောသည်ဟု အယ်ဂျာဇီးယား သတင်း တွင် ဖော်ပြထားသည်။

ဂန္ဒီကို နာသူရမ် ဂေါ့ဆီ (Nathuram Godse)ဆိုသူက ၁၉၄၈ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလတွင် ကျင်းပခဲ့သော ဘာသာပေါင်းစုံ ဆုတောင်းပွဲ အခမ်းအနားတစ်ခုတွင် ပစ်ခတ်လုပ်ကြံခဲ့သည်။

ဘာသာရေးအရ တက်ကြွမှုရှိသူ ဂေါ့ဆီသည် နိုင်ငံတွင်းရှိ မူဆလင်များနှင့် ရင်းနှီးသော ဆက်ဆံရေး ထူထောင် သည့် ဂန္ဒီကို လုပ်ကြံခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ထိုနှစ်တွင်ပင် ဂေါ့ဆီကို ကွပ်မျက်ခဲ့ကာ ၎င်းသည် သူ၏ လုပ်ရပ်ကြောင့် ယခုအထိ ပြင်းပြင်းထန်ထန် ပြစ်တင် ရှုတ်ချခံ နေရဆဲဖြစ်သည်။ သို့သော် လက်ရှိ အိန္ဒိယ၏ အခြေအနေမှာ စိုးရိမ်ဖွယ် ဖြစ်နေသသည်ဟု ဂန္ဒီ၏မြစ် တူရှာဂန္ဒီက ပြောသည်။

၎င်းသည် စာရေးဆရာနှင့် လူမှုဘဝ တက်ကြွလှုပ်ရှားသူ တစ်ဦးလည်း ဖြစ်သည်။ အမုန်းပွားမှု၊ ကွဲပြားမှုနှင့် အစွန်း ရောက်မှု စသော အတွေးအခေါ်ကြီး တစ်ခုလုံးသည် အိန္ဒိယနိုင်ငံနှင့် နိုင်ငံသားတို့၏ အသည်းနှလုံးကို လွှမ်းခြုံသွား ခဲ့ပြီဟု တူရှာက အေအက်စ်ပီသို့ ပြောသည်။

ထိုသူများအတွက် ဂေါ့ဆီသည် ထင်ရှားသော မျိုးချစ်၊ စံထားထိုက်သူဖြစ်ကြောင်း အသက် ၆၃ နှစ်အရွယ် တူရှာက ပြောခဲ့၍ ဝန်ကြီးချုပ် မိုဒီနှင့် ၎င်း၏ BJP ပါတီတို့ အားကောင်းလာခြင်းက ထိုသို့သော ပြောင်းလဲမှုကို ဖြစ်စေသည်ဟု ၎င်းက မှတ်ယူသည်။

ဝန်ကြီးချုပ် မိုဒီကိုတွေ့ရစဉ်(GETTY IMAGES)

မိုဒီသည် ၂၀၁၄ တွင် ဝန်ကြီးချုပ်ရာထူးကို ရရှိခဲ့ကာ ၎င်း၏အစိုးရသည် ဂန္ဒီကြိုးစားခဲ့သည့် လောကီရေးရာနှင့် ယဉ်ကျေးမှုပေါင်းစုံ အစဉ်အလာကို လျော့ပါးစေခဲ့သည်ဟု တူရှာက အပြစ်တင်သည်။

မိုဒီ၏ အောင်မြင်မှုသည် အမုန်းတရားပေါ်တွင် အခြေခံကြောင်းနှင့် လက်ရှိ ၎င်းလုပ်ဆောင် နေမှုများသည် တစ်နေ့တွင် အိန္ဒိယနိုင်ငံကို ဝါးမျိုးသွားမည်ဟုလည်း မိုဒီအနေဖြင့် သိရှိနေကြောင်း တူရှာက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။

ဂေါ့ဆီကို အိန္ဒိယအမျိုးသားရေးဝါဒီ အများစုကြည်ညိုကြပြီး ၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင် နယူးဒေလီ၌ ၎င်းအတွက် ရည်ရွယ် ၍ ဘုရားကျောင်းတစ်ခု တည်ဆောက်ခဲ့သည်။

တက်ကြွလှုပ်ရှားသူများကလည်း အိန္ဒိယမှ မြို့တစ်ခုအား ၎င်းကို အစွဲပြုကာ အမည်ပြောင်းလဲခဲ့သည်။ ဂေါ့ဆီ သည် လက်ရှိအချိန်အထိ အားကောင်းနေသော ဟိန္ဒူလက်ယာစွန်း အဖွဲ့တစ်ခုဖြစ်သည့် RSS ၏ အဖွဲ့ဝင် တစ်ဦး ဖြစ်သည်။

 RSS အဖွဲ့အစည်းကိုတွေ့ရစဉ် (GETTY IMAGES)

RSS သည် ဂေါ့ဆီက ဂန္ဒီကို လုပ်ကြံမှုနှင့် ကင်းကင်းရှင်းရှင်း နေသော်လည်း နိုင်ငံရေး နယ်ပယ်တွင် ဟိန္ဒူရေးရာ ကိစ္စများကို ရင်ဆိုင်ရန် မိုဒီ၏ပါတီကို ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ မိုဒီသည် ဂန္ဒီအား အမြဲလိုလို အရိုသေ ပေးလေ့ရှိပြီး ဂေါ့ဆီ နှင့် ပတ်သက်သော အခမ်းအနားကိုလည်း ရှောင်ကြဉ်သူ ဖြစ်သည်။

မိုဒီဝန်ကြီးချုပ် ဖြစ်လာပြီးနောက်ပိုင်း အိန္ဒိယတွင် မူဆလင်များအပေါ် အကြမ်းဖက်မှုများ မြင့်တက်လာခဲ့သည်။

လူဦးရေး ၁ ဒသမ ၄ ဘီလီယံရှိသော အိန္ဒိယ၏ ၁၅ ရာခိုင်နှုန်းသည် မူဆလင်များ ဖြစ်သည်။ ဟိန္ဒူများ ဘာသာ ပြောင်းလဲခြင်းကို BJP နှင့် RSS တို့က သတိပေးထားသည်။

လူမူပထဝီအရ မညီမမျှ ဖြစ်မည်ကို တားဆီးရန်ကြောင့်ဟု ဆိုသည်။ မိုဒီ၏ ပါတီသည် မူဆလင်များနှင့် လူနည်းစု များကို နှိပ်ကွပ်ရန် အားပေးအားမြှောက် လုပ်နေသည်ဟု စွပ်စွဲခံထားရသော်လည်း ၎င်းတို့က ငြင်းဆိုထားသည်။

ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်တွင်လည်း အစိုးရသည် ၂၀၀၂ ခုနှစ်က ဂူဂျာရတ် (Gujarat) ဖြစ်စဉ်အတွင်း မိုဒီ၏ ခေါင်ဆောင်မှုနှင့် ပတ်သက်၍ မေးခွန်းအိန္ဒိယထုတ်ထားသော documentary တစ်ခုကို ထုတ်လွှင့်ပြသခြင်းအား တားဆီး ရန် အရေးပေါ် အာဏာကို သုံးခဲ့သည်။

Source: အယ်ဂျာဇီးယား

CNI International News

ခတ္တမန္ဒူ၊ဇန်နဝါရီ ၂၈

နိုင်ငံသားဥပဒေများကို ချိုးဖောက်ခဲ့မှုကြောင့် နီပေါဒုတိယဝန်ကြီးချုပ်ကို ဗဟိုတရားရုံးက လက်ရှိရာထူးနှင့် လွှတ်တော်အမတ် နေရာတို့မှ ထုတ်ပယ်ခဲ့ကြောင်း အယ်ဂျာဇီးယား သတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။

အသက် ၄၈ နှစ်အရွယ် ရာဘီ လာမစ်ဟာနီ (Rabi Lamichane) သည် ပြီးခဲ့သည့်လက ၎င်း၏ပါတီသစ်သည် ညွှန့်ပေါင်း အစိုးရနှင့် ပူးပေါင်းခဲ့ခြင်းကြောင့် ဒုတိယဝန်ကြီးချုပ် အဖြစ်ပါ သာမက အင်အားကြီးမားသော ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး ရာထူးကိုပါ ရရှိခဲ့သည်။

လာမစ်ဟာနီသည် ထင်ရှားသော ရုပ်သံအစီအစဉ် တင်ဆက်သူ တစ်ဦး ဖြစ်ခဲ့သည်။

၂၀၁၈ ခုနှစ်တွင် ၎င်းသည် အမေရိကန် နိင်ငံသားအဖြစ်မှ စွန့်လွှတ်ခဲ့သော်လည်း သောကြာနေ့ တရားရုံးကြားနာမှု ၌ ၎င်းသည် လုပ်ငန်းစဉ်များကို လိုက်နာခဲ့ခြင်း မရှိဟု ပြောသည်။

နီပေါဗဟိုတရားရုံးကိုတွေ့ရစဉ်

၎င်းကို ကိုယ်စားလှယ်လောင်း ဖြစ်ခွင့်နှင့် အောက်လွှတ်တော် အဖွဲ့ဝင် ရာထူးအဖြစ် ရွေးချယ်ခံရမှုသည် လစ်လပ် သွားပြီဟု ဗဟိုတရားရုံး၏ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံ ဥပဒေရေးရာဌာနခွဲမှ ဆုံးဖြတ်ခဲ့သည်ဟု တရားရုံး ပြောခွင့်ရပုဂ္ဂိုလ် ဘီမဲလ်ပိုဒဲလ် (Bimal Poudal) က အေအက်စ်ပီသို့ ပြောသည်။

လာမစ်ဟာနီသည် အမေရိကန်နိုင်ငံသား ဖြစ်ခွင့်ကို စွန့်လွှတ်ခဲ့ပြီးနောက် နီပေါနိုင်ငံသား ဖြစ်ခွင့်အတွက် ပြန်လည် လျှောက်ထားခြင်း မရှိခဲ့ဟု တရားရုံးက ဆုံးဖြတ်သည်။

ထို့ကြောင့် ၎င်းသည် နီပေါနိုင်ငံသား မဟုတ်ဘဲ ရွေးကောက်ပွဲကို မလျော်ကန်စွာ ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင် ခဲ့သည် ဟုလည်း ၎င်းက ပြောသည်။

နီပေါတွင် နှစ်နိုင်ငံသားအဖြစ် ခံယူထားသူများကို ခွင့်ပြုထားခြင်း မရှိပေ။

လက်ရှိ အချိန်တွင် နိုင်ငံမဲ့ဖြစ်သွားပြီ ဖြစ်သောကြောင့် မည်သည့် မှတ်ချက်မှ မပေးလိုကြောင်း လာမစ်ဟာနီက ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာနမှ ထွက်လာချိန် သတင်းထောက်များကို ပြောသည်။

လာမစ်ဟာနီ ကျွမ်းကျိန်နေစဉ်

ထိုကိစ္စနှင့်ပတ်သက်၍ နီပေါအစိုးရနှင့် ဝန်ကြီးချုပ်ရုံးတို့မှလည်း တစ်စုံတစ်ရာ ထုတ်ပြန်ခြင်း မရှိသေးပေ။

လာမစ်ဟာနီသည် အကျင့်ပျက်ခြစားမှု တိုက်ဖြတ်သူဟု ၎င်းကိုယ်၎င်း အမည်ပေးထားခဲ့ကာ နိုင်ငံရေး အုပ်စုများ နှင့် အဆက်အသွယ် မရှိသူများဖြင့် အမျိုးသားလွတ်လပ်ရေးပါတီ (National Independent Party)ကို တည်ထောင်ခဲ့သည်။
ထိုပါတီသည် နိုဝင်ဘာ ၂၀ ရက်က ကျင်းပသည့် ရွေးကောက်ပွဲတွင် အောက်လွှတ်တော်မှ နေရာ ၂၀ အနိုင်ရခဲ့သည်။

ဝန်ကြီး ထွက်ခွာသွားခြင်းက အာဏာရညွှန့်ပေါင်းအဖွဲ့၏ အနာဂတ်ကို ထိခိုက်ဖွယ်မရှိဟု နိုင်ငံရေး လေ့လာ သုံးသပ်သူ တစ်ဦးက ပြောသည်။ လာမစ်ဟာနီသည် လက်ရှိအချိန်တွင် ပုံမှန် နီပေါနိုင်ငံသားကတ် ရရှိရေး လျှောက်ထားသွားမည်ဖြစ်ပြီး ကြားဖြတ်ရွေးကောက်ပွဲတွင်လည်း နီပေါတောင်ပိုင်း ယခင် မဲဆန္ဒနယ်မှ ဝင်ရောက် ယှဉ်ပြိုင်သွားမည်ဟု ၎င်း၏ ရှေ့နေဖြစ်သူက ပြောသည်။

Source: အယ်ဂျာဇီးယား

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဇန်နဝါရီ ၂၈

ဆိုမာလီးယား နိုင်ငံမြောက်ပိုင်းတွင် ဆောင်ရွက်ခဲ့သော အမေရိကန်စစ်တပ်၏ စစ်ဆင်ရေးတစ်ခုတွင် ISIS အဖွဲ့၏ ထိပ်တန်း ခေါင်းဆောင်တစ်ဦးကို သုတ်သင်ရှင်းလင်း နိုင်ခဲ့သည်ဟု အမေရိကန်အရာရှိများက ပြောကြောင်း အယ်ဂျာဇီးယား သတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။

ဘီလယ်လ် အယ်လ် ဆူဒါနီ (Bilal al-Sudani) ဟုခေါ်သော ဆိုမာလီးယားရှိ ISIS ခေါင်းဆောင်ဟု အမေရိကန်က သတ်မှတ်ထားသူမှာ စစ်ဆင်ရေးအတွင်း သေဆုံးခဲ့သည်ဟု အမေရိကန်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး လွိုက် အော်စတင် (Lloyd Austin) က ပြောသည်။

၎င်းသည် ISIS အဖွဲ့၏ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ကွန်ယက်တွင် အရေးပါသူ တစ်ဦးလည်း ဖြစ်သည်။ အဆိုပါ စစ်ဆင်ရေး ကို သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန်က ယခုသီတင်းပတ် အစောပိုင်းတွင် အတည်ပြုပေးခဲ့ပြီးနောက် ဇန်နဝါရီ ၂၅ ရက်နေ့တွင် လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။

အယ်လ်ဆူဒါနီသည် အာဖရိကတွင် ISIS အဖွဲ့ဝင်များ တိုးပွားလာစေရေး ဆောင်ရွက်ခဲ့သူဖြစ်ကာ ၎င်းသည် အာဖဂန်နစ္စတန် အပါအဝင် ကမ္ဘာတစ်လွှားရှိ အဖွဲ့၏ စစ်ဆင်ရေးများအတွက် ရံပုံငွေ ထောက်ပံ့ခဲ့သူဟု အော်စတင်က ပြောသည်။

ဆိုမာလီးယားရှိ အယ်လ်ရှာဘတ်အဖွဲ့ကိုတွေ့ရစဉ်(GETTY IMAGES)

လက်ရှိ အချိန်အထိ အဆိုပါ စစ်ဆင်ရေးတွင် အမေရိကန်တပ်ဖွဲ့များ မည်သို့မည်ပုံ လုပ်ဆောင်ခဲ့သည် သို့မဟုတ် တပ်ဖွဲ့ဝင် အရေအတွက် မည်မျှ ပါဝင်သည် စသည့် အခြေအနေများနှင့် ပတ်သက်သော အသေးစိတ် အချက် အလက်များကို ထုတ်ပြန်ခြင်း မရှိသေးပေ။

ထိုစစ်ဆင်ရေးတွင် အယ်လ်ဆူဒါနီနှင့် ပတ်သက်သူ ၁၀ ဦးခန့် သေဆုံးခဲ့သည်ဟုလည်း အမည်မဖော်လိုသည့် အမေရိကန် အရာရှိတစ်ဦးက ရိုက်တာသတင်းသို့ ပြောသည်။

အယ်လ်ရှာဘတ် (al-Shabab) အဖွဲ့ လေ့ကျင့်ရေး စခန်းတစ်ခုသို့ နိုင်ငံခြား တိုက်ခိုက်ရေး သမားများ သွားရောက် နိုင်ရန် ငွေကြေး ထောက်ပံ့ပေးမှုအတွက် အမေရိကန် ဘဏ္ဍာရေးဌာနက ၂၀၁၂ ခုနှစ်တွင် အယ်လ်ဆူဒါနီကို အရေး ယူပိတ်ဆို့မှု လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။

ဟက်ဆန် ရှိတ်မိုဟာမက် (Hassan Sheik Mohamud) အား ရွေးချယ်ခဲ့ပြီးနောက် အယ်လ်ရှာဘတ် အဖွဲ့အပေါ် ဆိုမာလီးယားအစိုးရ၏ ထိုးစစ်ဆင်မှုများတွင်လည်း သိသိသာသာ အောင်မြင်မှု ရရှိခဲ့သည်။

အယ်လ်ရှာဘတ် အဖွဲ့သည် ဆိုမာလီယားနိုင်ငံတွင် အစိုးရကိုဖြုတ်ချကာ တင်းကြပ်သော အစ္စလာမ္မစ် ဥပဒေများ ချမှတ်ရေးအတွက် ၂၀၀၇ ခုနှစ်မှ စတင်ကာ တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားခဲ့ကြသည်။

Source: အယ်ဂျာဇီးယား

CNI International News

ဒူဘိုင်း၊ဇန်နဝါရီ ၂၈

အီရန်မြို့တော်ရှိ အဇာဘိုင်ဂျန်သံရုံးကို သောကြာနေ့တွင် သေနတ်သမားတစ်ဦးက ဝင်ရောက်ပစ်ခတ်ခဲ့ရာ လုံခြုံရေးအရာရှိတစ်ဦး သေဆုံးပြီး လုံခြုံရေးဝန်ထမ်းနှစ်ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သည်ဟု AP သတင်းတွင်ဖော်ပြသည်။

ယခုတိုက်ခိုက်မှုက အိမ်နီးချင်းနှစ်နိုင်ငံကြားကာလရှည် တင်းမာမှုများကိုလည်း မြင့်တက်စေခဲ့သည်။

သံတမန်များကို ဘေးလွှတ်ရာသို့ ရွေ့ပြောင်းပေးခဲ့ကာ အီရန်သည် အတိတ်တွင်လည်း ၎င်းတို့နှင့်ပတ်သက်သော ခြိမ်းခြောက်မှုများအပေါ် အလေးအနက်ထားဆောင်ရွက်ခဲ့ခြင်းမရှိဟု အဇာဘိုင်ဂျန်နိုင်ငံခြားရေးဌာနက စွပ်စွဲ ခဲ့သည်။ သံရုံးပစ်ခတ်မှုသည် ပုဂ္ဂိုလ်ရေးနှင့်မိသားစုအရေးကိစ္စသာဖြစ်သည်ဟု တီဟီရန်ရဲချုပ် ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ဟိုးစိမ်း ရာဟီမီ(Hossein Rahimi) က အစောပိုင်းတွင် အပြစ်တင်ခဲ့ကာ ယင်းကို အီရန်နိုင်ငံပိုင်သတင်းများက ထပ်ဖန်တလဲလဲ အသုံးပြုခဲ့သည်။ သို့သော် လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်တစ်ဦးက တိုက်ခိုက်မှုကို တားဆီးရန် မကြိုးစား ခဲ့သည့် ဗီဒီယိုဖိုင်တစ်ခု ထွက်ပေါ် လာခဲ့ပြီးနောက် ၎င်းသည် ရာထူးမှ ဖယ်ရှားခံခဲ့ရသည်။

အဇာဘိုင်ဂျန်သံရုံးပစ်ခတ်ခံရမှုတွင် တွေ့မြင်ရသည့် ကျည်ဆန်အပေါက်ရာများ(ဓါတ်ပုံ-အေပီ)

အီရန်ရှိ အဇာဘိုင်ဂျန်သံအဖွဲ့ကို ခြိမ်းခြောက်ရန် ကြိုးပမ်းမှုများနှင့်ပတ်သက်၍ တားဆီးအရေးယူရေးနှင့် သံအဖွဲ့ ၏ ဘေးကင်းရေးကို သေချာစေရေးတို့အတွက် ယခင်ကတည်းက အီရန်အစိုးရကို တောင်းဆိုခဲ့ဖူးကြောင်း၊ အဆိုပါ တောင်းဆိုချက်အပေါ် အီရန်ဘက်က အလေးအနက်ထားဆောင်ရွက်ရန် ပျက်ကွက်မှုကြောင့် ယခုကဲ့သို့ စိတ် မချမ်းမြေ့ဖွယ် အကျိုးဆက်နှင့်ရင်ဆိုင်ခဲ့ရသည်ဟု အဇာဘိုင်ဂျန် နိုင်ငံခြားရေးဌာနက ပြောသည်။

အဇာဘိုင်ဂျန်သမ္မတ အီဟမ်အလီယတ်ဗ်(Ilham Aliyev) ကလည်း ယခု တိုက်ခိုက်မှုသည် အကြမ်းဖက် တိုက်ခိုက်မှုဖြစ်သည်ဟုပြောကာ သေဆုံးခဲ့သူသည် မည်သူမည်ဝါဖြစ်ကြောင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

အီရန်နိုင်ငံရှိ အဇာဘိုင်ဂျန်သံရုံး(ဓါတ်ပုံ-အေပီ)

အကြမ်းဖက်မှုကို စုံစမ်းစစ်ဆေးရန်နှင့်အကြမ်းဖက်သမားကို အပြစ်ပေးရန် ၎င်းက ဆက်လက်ပြောဆိုခဲ့ပြီး သံတမန်များအပေါ် အကြမ်းဖက်မှုကို လုံးဝလက်ခံနိုင်စရာမရှိဟုလည်း ဆိုသည်။ အဇာဘိုင်ဂျန်ဘက်တွင် ပျံ့နှံ့ နေသော လုံခြုံရေးမှတ်တမ်းဗီဒီယိုတစ်ခုတွင် အမျိုးသားတစ်ဦးသည် သံရုံးရှေ့သို့ ကားဖြင့်ရောက်လာပြီး ယခင်က တည်းက ရပ်ထားသောကားကို ဝင်တိုက်ခဲ့သည်။ ၎င်းသည် Kalashnilov(ကလက်ရှ်နီလို့ဖ်) ပုံစံမျိုး ရိုင်ဖယ် တစ်လက်ကို ကိုင်ဆောင်ကာ ကားပေါ်မှ ဆင်းလာခဲ့သည်ကို တွေ့ရသည်။ သို့သော် အဆိုပါမှတ်တမ်း ဗီဒီယိုပါ အကြောင်းအရာများသည် အီရန်နိုင်ငံပိုင်သတင်းတွင် ထုတ်ပြန်သည်များနှင့် ကွဲလွဲမှုများစွာရှိသည်။ ရာဟီမီ၏ အဆိုကို ကိုးကား၍ အီရန်မီဒီယာတွင် သေနတ်သမားသည် ကလေးနှစ်ဦးနှင့်အတူ သံရုံးအတွင်းသို့ ဝင်လာသည် ဟု ဖော်ပြသည်။

သံရုံးအတွင်းရှိ မှတ်တမ်းဗီဒီယိုကမူ အဇာဘိုင်ဂျန်နိုင်ငံခြားရေးဌာနမှ ထုတ်ပြန်ချက်နှင့်ကိုက်ညီမှုရှိကြောင်း တွေ့ခဲ့ရပြီးသေနတ်သမားသည် သံရုံးအတွင်းသို့ တစ်ကိုယ်တည်းဝင်ရောက်လာခဲ့သည်။ သံရုံးအပြင်ဘက်တွင် တပ်ဆင်ထားသော လုံခြုံရေးကင်မရာမှ ရိုက်ကူးချက်တွင်လည်း သံရုံးအတွင်းပိုင်းမှ ရိုက်ကူးချက်အတိုင်း သေနတ်သမားကို တစ်ကိုယ်တည်းမြင်တွေ့ခဲ့ရသည်။

အဆိုပါ ဗီဒီယိုတွင် သေနတ်သမားက သံရုံးအတွင်းဝင်ရောက်ပစ်ခတ်နေသည်ကို မည်သည့်တုန့်ပြန်မှုမှ မလုပ်ဆောင်ဘဲ ဒီအတိုင်းရပ်ကြည့်နေခဲ့သော အီရန်ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်ဟု ယူဆရသည့် လူတစ်ဦးကိုလည်း မြင်တွေ့ခဲ့ရသည်။

Source:AP

CNI International News

ဘန်ကောက်၊ဇန်နဝါရီ ၂၈

ထိုင်းနိုင်ငံမှ ထွက်ပြေးနေရသည့် ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း သက်ဆင်ရှင်နာဝပ် (Thaksin Shinawatra)သည် ၎င်း ကိုယ်တိုင် ထိုင်းနိုင်ငံသို့ ပြန်လာနိုင်မည့် နည်းလမ်းကို ရှာဖွေသွားနေကြောင်း သမီးဖြစ်သူ ပေတုန်တန် (Paetongtarn)က ပြောသည်ဟု ဘန်ကောက်ပို့စ်သတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။

ထိုသို့ နည်းလမ်းရှာဖွေရာမှာ ဖြူးထိုင်းပါတီ၏ အကူအညီကို လိုအပ်လိမ့်မည် မဟုတ်ကြောင်းလည်း ၎င်းက ပြောသည်။

ပေတုန်တန်သည် လာမည့် ရွေးကောက်ပွဲတွင် ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ရန် မဲဆွယ်နေသူလည်း ဖြစ်သည်။

သောကြာနေ့က လွိုင်(Loei)ပြည်နယ်တွင် ပြုလုပ်ခဲ့သော ရွေးကောက်ပွဲအကြို ကမ်ပိန်းတစ်ခုတွင် သက်ဆင်၏ သမီးဖြစ်သူ ပေတုန်တန်က ထိုသို့ ပြောဆိုခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ထိုင်းနိုင်ငံသို့ ပြန်လာရန် အဆင်သင့် ဖြစ်နေပြီဖြစ်ကြောင်းနှင့် ပြန်လာမည့်နေ့ကို သမီးဖြစ်သူကို ကြေညာစေခိုင်းဟု သက်ဆင်က အစောပိုင်းတွင် ပြောထားသည်။

သက်ဆင်နဲ့ ပေတုန်တန်ကိုတွေ့ရစဉ် (GETTY IMAGES)

သက်ဆင် ထိုင်းသို့ ပြန်လာမည့်ရက်ကို မပြောကြောင်း၊ နိုင်ငံရပ်ခြားတွင် နှစ်များစွာ နေထိုင်ပြီးနောက် အမိမြေသို့ ပြန်လာမည့် နည်းလမ်းကို စဉ်းစားနေနိုင်ကြောင်း၊ အပြန်ခရီးနှင့် ပတ်သက်၍ ဖြူးထိုင်းပါတီကို မပါဝင်စေချင် သည့် သူ၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို လေးစားကြောင်း အသက် ၃၆ နှစ်အရွယ် ပေတုန်တန်က ပြောသည်။

သူမသည် ဖြူးထိုင်းပါတီတွင် ပြည်သူ့ပါဝင်မှုနှင့် ဆန်းသစ် ပြောင်းလဲမှုဆိုင်ရာ အကြံပေးအဖြစ် ဆောင်ရွက်နေသူ ဖြစ်သည်။

သူမနှင့် ဖြူးထိုင်းပါတီသည် သက်ဆင် ပြည်တော်ပြန်ရေး ကိစ္စထက် ရွေးကောက်ပွဲ ကမ်ပိန်းများကိုသာ အာရုံစိုက် ထားကြောင်း ပေတုန်တန်က ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့နောက် သက်ဆင်အား ပြန်ခေါ်ရေး အာဏာရ PPRP ပါတီနှင့် အပေးအယူ ပြုလုပ်သွားမည်ဆိုသည့် သတင်း များကိုလည်း ၎င်းက ငြင်းဆိုခဲ့သည်။

ကြာသပတေးနေ့က သက်ဆင်ကို ClubHouse အစီအစဉ်တွင် မြင်တွေ့ခဲ့ရပြီး ယင်းတွင် ၎င်းက ပရိတ်သတ်များ မေးမြန်းသမျှကို ပြန်လည် ဖြေကြားခဲ့သည်။

အာဏာရ PPRP ပါတီကို ခေါင်းဆောင်ကိုတွေ့ရစဉ် (GETTY IMAGES)

မည်သည့် အချိန်တွင် ထိုင်းသို့ ပြန်လာမည်လဲဆိုသည့် မေးမြန်းမှုအပေါ် အသက် ၇၄ နှစ်အရွယ် သက်ဆင်က မကြာမီ ပြန်လာမည်ဟု ဖြေကြားခဲ့သည်။ ၎င်းသည် လွန်ခဲ့သည့် ၁၄ နှစ်ကတည်းက ထိုကဲ့သို့ ဖြေကြားမှုမျိုးကို ပုံမှန် လုပ်ဆောင်ခဲ့သူလည်း ဖြစ်သည်။

ပြည်တော်ပြန် ခရီးစဉ်အတွက် ၎င်းသည် ပါတီတစ်ခုက ၎င်းအတွက် လွတ်ငြိမ်းခွင့် လုပ်ဆောင်ပေးခြင်း သို့မဟုတ် PPRP နှင့် ဖြူးထိုင်းပါတီတို့ မဟာမိတ်ဖွဲ့ခြင်း စသည်တို့ကို စောင့်ဆိုင်းနေမည် မဟုတ်ဟုလည်း ဝန်ကြီးချုပ် ဟောင်း သက်ဆင်က ပြန်လည် ဖြေကြားခဲ့သည်။

သက်ဆင်သည် ၂၀၀၈ ခုနှစ်တွင် ထိုင်းနိုင်ငံမှ ထွက်ပြေးခဲ့ရသူ ဖြစ်သည်။

ထိုင်းဗဟိုတရားရုံး၏ နိုင်ငံရေးသမားများဆိုင်ရာ ရာဇဝတ်မှုဌာနခွဲက သက်ဆင်၏ ဇနီးဟောင်းသည် မြေယာဝယ် ယူမှု တစ်ခုလုပ်စဉ်က လျှော့ဈေး အမြောက်အများ ရယူခဲ့ကြောင်း၊ ထိုလုပ်ရပ်သည် ဝန်ကြီးချုပ် အာဏာကို အလွဲ သုံးစားလုပ်ခြင်းဟု ကောက်ချက်ချခဲ့သည်။
ထို့နောက် သက်ဆင်အား ထောင်ဒဏ် နှစ်နှစ် ချမှတ်ခဲ့ရာ မကြာခင်မှာဘဲ ၎င်းသည် ထိုင်းနိုင်ငံမှ ထွက်ပြေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်

CNI International News

ဂျီနင်ဒုက္ခသည်စခန်း၊ ဇန်နဝါရီ ၂၇

သိမ်းပိုက်ထားသော အနောက်ဘက်ကမ်းခြေဒေသမှ ပေါက်ကွဲလုနီးပါး ဖြစ်နေသော ဧရိယာတစ်ခုတွင် အစ္စရေး တပ်ဖွဲ့များက ကြာသပတေးနေ့တွင် ကြီးမားသည့် စီးနင်းမှုတစ်ခု လုပ်ဆောင်ခဲ့ရာ သက်ကြီး အမျိုးသမီး တစ်ဦး အပါအဝင် ပါလက်စတိုင်း ၉ ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီး အနည်းဆုံးလူ ၂၀ ခန့် ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သည်ဟု အေပီသတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။

ယင်းသည် ဆယ်စုနှစ် နှစ်ခုကျော်ကာလ စီးနင်းမှုတစ်ခုအတွင်း လူသေဆုံးမှု အများဆုံး ဖြစ်ရပ်လည်း ဖြစ်သည်။

အစ္စရေးစစ်တပ်က ဒုက္ခသည်စခန်းကို ရှားရှားပါးပါး နေ့ခင်းဘက် အချိန်တွင် ဝင်ရောက် စီးနင်းမှု လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ အစ္စရေးသို့ တိုက်ခိုက်မည့် အစီအစဉ်တစ်ခုကို တားဆီးရန် ဖြစ်သည်ဟုလည်း အစ္စရေးဘက်က ပြောသည်။

ဂျီနင်ဒုက္ခသည် စခန်းသည် ပါလက်စတိုင်း အစ္စလာမ္မစ် စစ်သွေးကြွအုပ်စု၏ ပင်မ ခြေကုပ်ဒေသဖြစ်ကာ အစ္စရေး ဘက်က ညစဉ်နီးပါး ဝင်ရောက်စီးနင်း ဖမ်းဆီးမှုများ လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။

အစ္စရေးတပ်ဖွဲ့၏ စီးနင်းမှုကြောင့် ပါလက်စတိုင်းများ သေဆုံးမှုကိုတွေ့ရစဉ် (AP)

အစ္စရေးဘက်က စီးနင်းမှုကြောင့် အသက် ၆၀ အရွယ် အမျိုးသမီးကြီး တစ်ဦးပါ သေဆုံးခဲ့ကြောင်း၊ သေဆုံးခဲ့ သူများမှ အနည်းဆုံး တစ်ဦးမှာ ပါလက်စတိုင်း စစ်သွေးကြွဖြစ်သည်ဟု အတည်ပြုနိုင်ခဲ့သည်။

သို့သော် စစ်သွေးကြွများနှင့် ဆက်စပ်မှုရှိသူ မည်မျှကို ရှင်းလင်းနိုင်ခဲ့ကြောင်းကိုမူ မသိရသေးပေ။ ထွက်ပေါ်လာ သော ဓာတ်ပုံများတွင် ပျက်စီးနေသော နှစ်ထပ် အဆောက်အဦ တစ်လုံး၏ အပြင်ဘက် အပိုင်းနှင့် လမ်းပေါ်ရှိ အပျက်အစီးများကို မြင်တွေ့ခဲ့ရသည်။

သံသယရှိသူများ အသုံးပြုခဲ့သော ဖောက်ခွဲရေး ပစ္စည်းများကို ဖျက်ဆီးရန် ထိုအဆောက်အဦကို ဝင်စီးခဲ့ခြင်းဖြစ် သည်ဟု အစ္စရေးဘက်က ပြောသည်။ သုံးနာရီကြာ စီးနင်းမှုပြီးနောက် ကားသုံးစီး ပျက်စီးခဲ့သည်ကိုလည်း တွေ့ ရသည်။

ဂျီနင်ဒုက္ခသည် စခန်းသို့ စီးနင်းမှုသည် အဆိုပါဒေသသို့ အမေရိကန် လုံခြုံရေးဝန်ကြီး အန်တိုနီဘလင်ကင် (Antony Blinken) မလာမီ ရက်ပိုင်းအလိုတွင် အစ္စရေး-ပါလက်စတိုင်း တိုက်ခိုက်မှုများအတွင်း ကြီးမားသည့် ပေါက်ကွဲမှုတစ်ခု ဖြစ်လာနိုင်ခြေကို မြင့်တက်စေခဲ့သည်။

ဂါဇာဘက်မှ ဒုံးကျည်ပစ်ခတ်မှုများကြောင့် အနောက်ဘက် ကမ်းခြေဒေသတွင် ယခင်ကတည်းက အကြမ်းဖက်မှု များ မြင့်တက်လျက်ရှိသည်။ အနောက်ဘက် ကမ်းခြေဒေသ၊ ဂါဇာနယ်စပ်ရှိ အစ္စရေးတပ်ဖွဲ့များကို တပ်လှန့်မှုများ မြင့်တင်ထားသည်။

ပါလက်စတိုင်းများ ဆန့်ကျင်နေကြစဉ်(AP)

ဒေသတလျှောက်ရှိ လမ်းမများပေါ်တွင်လည်း ဆန္ဒပြသူများက ဂျီနင်နှင့် တသားတည်းရှိကြောင်း ကြွေးကြော် ဆန္ဒ ထုတ်ဖော်ခဲ့ကာ ပါလက်စတိုင်းသမ္မတ မာမွတ်အာဘတ် (Mahmoud Abbas) ကလည်း ထိုစီးနင်းမှုကို တုန့်ပြန်ရန် ထိပ်တန်း အကြံပေးများနှင့် တွေ့ဆုံခဲ့သည်။

အစ္စရေးနှင့် လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို ပါလက်စတိုင်းဘက်က ရပ်တန့်နိုင်ကြောင်း ထိပ်တန်းအရာ ရှိ တစ်ဦးက ပြောသည်။ ယခင်က ထိုသို့ လုပ်ဆောင်ခဲ့ဖူးသော်လည်း အနည်းငယ်သာ အောင်မြင်ခဲ့သည်။

အစ္စလာမ္မစ် စစ်သွေးကြွများကို ထိန်းချုပ်ရေး နှစ်နိုင်ငံကြား လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်လျက် ရှိသည်။

ပါလက်စတိုင်းဘက်က ထိုသို့ ဆောင်ရွက်မှုကို ရပ်တန့်ခဲ့သော်လည်း ယင်းက ခဏသာ ခံသည်။ ပူးပေါင်း ဆောင် ရွက်မှုကြောင့် ရရှိသော အကျိုးကျေးဇူးများနှင့် အမေရိကန်၊ အစ္စရေးတို့ဘက်မှ ဖိအားများကြောင့် ဖြစ်သည်။

ပါလက်စတိုင်း အစိုးရသည် ယခုစီးနင်းမှုနှင့် ပတ်သတ်၍ ကုလလုံခြုံရေးကောင်စီ၊ နိုင်ငံတကာ ရာဇဝတ်မှု ခုံရုံးနှင့် တခြားသော နိုင်ငံတကာ အဖွဲ့အစည်းများသို့ တိုင်ကြားသွားမည်ဟုလည်း သိရသည်။

Source: AP

CNI International News

ပဲရစ်၊ဇန်နဝါရီ ၂၇

ဆွေးနွေးမှုများ လုပ်ဆောင်ရန်အတွက် ဘာကီနာဖာဆိုနိုင်ငံရှိ သံအမတ်ကို ပြန်ခေါ်ခဲ့သည်ဟု ပြင်သစ် နိုင်ငံခြားရေးဌာနက ကြာသပတေးနေ့တွင် ပြောကြားခဲ့သည်ဟု အေပီသတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။

အာဖရိကနိုင်ငံ၏ စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ အုပ်ချုပ်သူများ၏ တောင်းဆိုမှုကြောင့် ပြင်သစ်အစိုးရက ၎င်းတို့ တပ်ဖွဲ့ဝင်များကို ရုတ်သိမ်းလိုက်ပြီး နောက်တစ်နေ့တွင် ထိုသို့ လုပ်ဆောင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

သံအမတ် လက်ဟယ်လ်လာဒီနှင့် အခြေအနေများ၊ အပြန်အလှန် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေး ရှုထောင့်များအရ ဆွေးနွေးမှုများ လုပ်ဆောင်နိုင်ရန် ဘာကီနာဖာဆိုနိုင်ငံတွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သော အခြေအနေများနှင့် ဆက်စပ်၍ ယခုကဲ့သို့ ဆုံးဖြတ်ခဲ့သည်ဟု ပြင်သစ်နိုင်ငံခြားရေးဌာနမှ အမည်မဖော်လိုသူ အရာရှိတစ်ဦးက ပြောသည်။

ပြင်သစ်သံအမတ်ကို ပြန်ခေါ်ရန် ဘာကီနာဖာဆို အာဏာသိမ်း စစ်ခေါင်းဆောင်များက ယခုလ အစောပိုင်းတွင် တောင်းဆိုခဲ့သည်။

နိုင်ငံတွင်း ပြင်သစ်တပ်ဖွဲ့ဝင်များ ထားရှိရေး ၂၀၁၈ ခုနှစ် သဘောတူညီချက်ကို ဖျက်သိမ်းကြောင်း ဘာကီနာဖာဆို ဘက်မှ အကြောင်းကြားခဲ့ခြင်းကြောင့် ဘာကီနာဖာဆို နိုင်ငံတွင်ရှိသည့် ပြင်သစ်တပ်ဖွဲ့ဝင်များသည် တစ်လ အတွင်း အနောက်အာဖရိကနိုင်ငံမှ ထွက်ခွာမည်ဟု ပြင်သစ်နိုင်ငံခြားရေးဌာနက ဗုဒ္ဓဟူးနေ့တွင် ပြောခဲ့သည်။

ပြင်သစ်ကိုထွက်သွားဖို့ ဘာကီနာဖာဆို ပြည်သူများတောင်းဆိုနေစဉ်(AP)

အာဖရိက ဆာဟာရဒေသ (Africa’s Sahel) ရှိ အစွန်းရောက်များကို တိုက်ခိုက်ရန် ရည်ရွယ်သည့် ကျယ်ပြန့်သော စစ်တပ်ဖြန့်ကျက်ရေး အစီအစဉ် အစိတ်အပိုင်း တစ်ခုအဖြစ် ပြင်သစ်အထူးတပ်ဖွဲ့ဝင် ၄၀၀ ခန့်သည် ဘာကီနာဖာ ဆိုတွင် အခြေစိုက်ခဲ့သည်။

အနောက်အာဖရိကနိုင်ငံတွင် စစ်ခေါင်းဆောင် အီဗရာဟင် ထရာအိုရေး (Ibrahim Traore)က စက်တင်ဘာလတွင် အာဏာသိမ်းခဲ့သည်။

ထိုအချိန်မှ စတင်ကာ ဘာကီနာဖာဆိုတွင် ပြင်သစ်ဆန့်ကျင်ရေး သဘောထားများ ကြီးထွားလာခဲ့သည်။ ထရာအို ရေးသည် တခြားသော နိုင်ငံများ အထူးသဖြင့် ရုရှားနှင့် လက်တွဲရန်လိုကြောင်း ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ပြသထားသည်။

ပြင်သစ်တပ်ဖွဲ့များ မာလီနိုင်ငံမှ အပြီးသတ် ထွက်ခွာလာခဲ့ပြီး ငါးလအကြာတွင် ဘာကီနာဖာဆို အာဏာပိုင်များ က ပြင်သစ်တပ်ဖွဲ့ဝင်များ ထွက်ခွာရန် တောင်းဆိုခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ပြင်သစ်စစ်သားများသည် ဒေသခံတပ်ဖွဲ့များနှင့်အတူ မာလီတွင် ကိုးနှစ်ကြာ အစ္စလာမ္မစ် အစွန်းရောက်များကို တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ ဆာဟာရဒေသတွင် ပြင်သစ်စစ်သား ၃၀၀၀ နီးပါး ဖြန့်ကျက်ထားကာ အများစုမှာ ချက်ဒ်နှင့် နိုင်ဂျာတို့တွင် အခြေစိုက်သည်။

Source: AP