CNI International News

ဆူဗာ၊ဇန်နဝါရီ ၁၈

ဝန်ကြီးချုပ်သစ် ဆီတီဗန်နီ ရာဘူကာ(Sitiveni Rabuka)အစိုးရ လုပ်ဆောင်နေသော ပြုပြင်ပြောင်းလဲ မှုများ၏ ရည်ရွယ်ချက်နှင့် မြန်နှုန်းတို့အပေါ် ဖီဂျီစစ်ဦးစီးချုပ်မှ စောဒကတက်ခဲ့ခြင်းက ၃၅ နှစ်အတွင်း အာဏာသိမ်းမှု ၄ ကြိမ်ဖြစ်ပွားခဲ့သော ပစိဖိတ်နိုင်ငံအတွင်း စိုးရိမ်မှုများကို မြင့်တက်စေသည်ဟု အယ်ဂျာဇီးယား သတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။

ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ဂျုံးကာလူနီဝေ (Jone Kalouniwai)၏ အင်္ဂါနေ့ ထုတ်ပြန်ချက်ကို အစိုးရအဖွဲ့က ချက်ချင်း တုန့်ပြန်ခဲ့ပြီး ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး ပီအို တီကိုဒွာဒွာ (Pio Tikoduadua)က စစ်ဦးစီးချုပ်ကို ဆင့်ခေါ်ကာ အစိုးရဘက်မှ စိုးရိမ်မှုများ အကြောင်းအား ပြောဆိုခဲ့သည်။

ပြည်သူများ စိုးရိမ်စေသည့် ထုတ်ပြန်ချက်မျိုး မလုပ်ဆောင်တော့ဟု စစ်ဦးစီးချုပ်ဘက်မှ ပြောကြောင်း တီကိုဒွာဒွာ ကပြောသည်။

စစ်တပ်သည် လက်ရှိအစိုးရအပေါ် လေးစားမှု ရှိသွားမည်ဖြစ်ကြောင်းလည်း ကာလူနီဝေက နောက်ပိုင်းတွင် သတင်းထောက်များကို ပြောခဲ့သည်။

ဝန်ကြီးချုပ်သစ် ဆီတီဗန်နီ ရာဘူကာ(Sitiveni Rabuka)ကို တွေ့ရစဉ် (GETTY IMAGES)

ဖီဂျီသည် စစ်တပ်မှ အာဏာသိမ်းခဲ့သည့် မှတ်တမ်းဆိုးများရှိရာ နိုင်ငံတစ်ခုဖြစ်ပြီး လက်ရှိဝန်ကြီးချုပ် ရာဘူကာ ကိုယ်တိုင် ၁၉၈၇ ခုနှစ်တွင် နှစ်ကြိမ်အာဏာသိမ်းခဲ့သည်။

ရာဘူကာသည် မဟာမိတ်ပါတီများ၏ ထောက်ခံမှုကြောင့် ဒီဇင်ဘာ ၂၄ ရက်တွင် ဝန်ကြီးချုပ် ရာထူးကို ရရှိခဲ့သည်။ ၎င်း၏ ရွေးကောက်ပွဲတွင် အနိုင်ရရှိမှုသည် စစ်ဦးစီးချုပ်ဟောင်း ဖရန့်ခ် ဘိုင်နီမာရာမာ (Frank Bainimarama) ၏ ၁၆ နှစ်ကြာ အုပ်ချုပ်မှုကို အဆုံးသတ်စေခဲ့သည်။

၂၀၁၃ ခုနှစ်တွင် ပြဋ္ဌာန်းခဲ့သော ဖီဂျီဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ စစ်တပ်သည် နိုင်ငံရေး၌ ဝင်ရောက် စွက်ဖက်ရန် အာဏာရှိနေပြီး ရာဘူကာအစိုးရက အခြေခံဥပဒေကို ပြောင်းလဲရန် ၎င်းတို့၏ ဦးစားပေးလုပ်ငန်းများမှ တစ်ခု အဖြစ် သတ်မှတ်ထားသည်။

ဖီဂျီနိုင်ငံက မြို့တော်တစ်ခုကိုတွေ့ရစဉ်(GETTY IMAGES)

အင်္ဂါနေ့တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သော ပထမဆုံး ကြေညာချက်၌ ကာလူနီဝေက အစိုးရ၏ မြန်ဆန်သော ပြောင်းလဲမှုများ အပေါ် ဖီဂျီစစ်တပ်အတွင်း စိုးရိမ်မှုများ မြင့်တက်လာပြီဟု ပြောခဲ့သည်။

မည်သည်ကို ရည်ရွယ်ကြောင်း ဖော်ပြထားခြင်း မရှိသော်လည်း အစိုးရ၏ ပြောင်းလဲမှုများသည် လုပ်ငန်းစဉ်များ အပေါ် အပြည့်အဝ နားလည် သဘော ပေါက်ခြင်းမရှိ သို့မဟုတ် ဖွဲ့စည်းပုံနှင့် ဥပဒေများအပေါ် စိန်ခေါ်ရန် ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိ လုပ်ဆောင်နေသည်ဟု စစ်တပ်က စိုးရိမ်မိကြောင်းလည်း ၎င်းက ပြောသည်။

သို့သော် တီကိုဒွာဒွာက စစ်ဦးစီးချုပ်ကို ဆင့်ခေါ်ကာ အစိုးရ၏ လုပ်ငန်းစဉ်များသည် ဥပဒေနှင့်အညီ ဆောင်ရွက် ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ ကာလူနီဝေကလည်း ၎င်းအနေဖြင့် အာဏာသိမ်းရန် အစီအစဉ်မရှိကြောင်း သတင်းထောက်များကို ပြောသည်။

စစ်တပ်၏ ဝေဖန်မှုနှင့်ပတ်သက်၍ စိုးရိမ်စရာမရှိဟုလည်း ဝန်ကြီးချုပ်က ပြောသည်။

Source: အယ်ဂျာဇီးယား

CNI International News

တိုင်ပေ၊ဇန်နဝါရီ ၁၇

ဒုတိယသမ္မတ ဝီလျံလိုင်(William Lai)ကို ထိုင်ဝမ်အာဏာရပါတီက ပါတီ၏ ဥက္ကဋ္ဌသစ်အဖြစ် ရွေးချယ်ခဲ့သည်ဟု ဘန်ကောက်ပို့စ် သတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။

ထိုင်ဝမ် လွတ်လပ်ရေးအတွက် နိုင်ငံရေးအမှုထမ်းဟု ကိုယ့်ကိုယ်ကို သတ်မှတ်ထားသူအား လာမည့် သမ္မတ ရွေးကောက်ပွဲတွင် အဓိကစိန်ခေါ်သူအဖြစ် ဖန်တီးခဲ့ခြင်းလည်း ဖြစ်သည်။

အာဏာရ Democratic Progressive ပါတီ၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် လိုင်သည် ထောက်ခံမဲ ၉၉ ဒသမ ၆၅ ရာခိုင်နှုန်း ရရှိခဲ့သည်ဟု သိရသည်။

ထို့ကြောင့် လိုင်သည် လက်ရှိ သမ္မတရာထူးအတွက် ဆိုင်အင်ဝမ် (Tsai Ing-wen) အသုံးပြုခဲ့သော ပါတီဥက္ကဋ္ဌ ရာထူးကို ရရှိခဲ့ပြီဖြစ်သည်။ သက်တမ်း သက်မှတ်ချက်ကြောင့် ဆိုင်သည် လာမည့် ၂၀၂၄ တွင် သက်တမ်း ကုန်ဆုံး မည် ဖြစ်သည်။

အဆိုပါ အခြေအနေများကြောင့် DPP နှင့် အတိုက်အခံ ကူမင်တန် (Kuomintang) ပါတီတို့မှ သမ္မတသစ်နေရာ ဝင်ရောက် ယှဉ်ပြိုင်ခွင့် ရရှိမည်လည်း ဖြစ်သည်။

ကူမင်တန် (Kuomintang) ပါတီ ခေါင်းဆောင်ကိုတွေ့ရစဉ်(AFP)

ပြီးခဲ့သည့် နှစ်များတွင် လိုင်က ကိုယ့်ကိုယ်ကို ဖော်ညွှန်းရန် သုံးစွဲခဲ့သော နိုင်ငံရေး လုပ်သားဟူသော စကားလုံး သည် တရုတ်ပြည်မကြီး အစိုးရအတွက် ဒေါသဖြစ်စေသော အသုံးအနှုန်း ဖြစ်ကာ တရုတ်အာဏာပိုင်များသည် လည်း DPP သည် အမေရိကန်နှင့် ပူးပေါင်း လိမ်လည်ရန် ကြိုတင်ညှိနှိုင်းမှုများ လုပ်ဆောင်နေသည်ဟု မကြာခဏ စွပ်စွဲလေ့ရှိသည်။

ဆိုင် ကဲ့သို့ပင် အသက် ၆၃ နှစ် အရွယ်ရှိ လိုင်ကလည်း ထိုင်ဝမ်သည် အချုပ်အခြာ အာဏာပိုင်နိုင်ငံတစ်ခု ဖြစ်နှင့် ပြီးသား ဖြစ်သောကြောင့် လွတ်လပ်ရေးကို ကြေညာရန် မလိုအပ်ဟု ပြောခဲ့သည်။

ယင်းက လွတ်လပ်ရေး ကြေညာလျှင် တရုတ်အစိုးရဘက်မှ စစ်ရေးအရ တုန့်ပြန်မှုများ ရှိလာမည်ကို စိုးရိမ်နေ သော မဟာမိတ် အမေရိကန်နိုင်ငံ၏ စိုးရမ်မှုကို လျှော့ရန် ရည်ရွယ်ခြင်း ဖြစ်သည်။

သမ္မတရှီကျင့်ဖျင် လက်ထက်တွင် တရုတ်နိုင်ငံသည် စီးပွားရေး၊ သံတမန်ရေးနှင့် စစ်ရေးအရ ထိုင်ဝမ်အပေါ် ဖိအားပေးမှုများ လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ တရုတ်ဘက်မှ အဆိုပြုသော တစ်နိုင်ငံစနစ်နှစ်ခု မူဝါဒကို ထိုင်ဝမ်ဘက်က ပြင်းပြင်းထန်ထန် ငြင်းပယ်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။

ထိုင်ဝမ်ပြည်သူများကိုတွေ့ရစဉ်(Reuters)

ထို့ကြောင့် တရုတ်စစ်တပ်သည် ထိုင်ဝမ်သို့ ရည်ရွယ်သော စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများ၊ လက်နက် ပစ်ခတ်မှုများကို ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

ဆရာဝန်အဖြစ်မှ နိုင်ငံရေးလောကတွင်းသို့ ဝင်ရောက်လာသော လိုင်သည် တောင်ပိုင်းရှိ တိုင်နန် (Tainan) မြို့ တွင် မြို့တော်ဝန်အဖြစ် ၂၀၁၀ မှ ၂၀၁၇ ခုနှစ်အထိ ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။

နိုဝင်ဘာလ ရွေးကောက်ပွဲတွင် ဆိုင်အင်ဝမ် ရှုံးနိမ့်ခဲ့မှုကြောင့် DPP ၏ ဥက္ကဋ္ဌ ရာထူးသည် လစ်ဟာလျက် ရှိသည်။

ထိုရွေးကောက်ပွဲများတွင် ကိုဗစ်ကြောင့် သေဆုံးမှုနှင့် လူနေမှုစရိတ် မြင့်မားမှု စသည်တို့က အဆုံးအဖြတ် ပေးခဲ့ ခြင်း ဖြစ်သော်လည်း လာမည့် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲတွင် တရုတ်အစိုးရသည် အဓိကနေရာမှ ပါဝင်နေမည် ဖြစ်သည်။

အဆိုပါ ရွေးကောက်ပွဲတွင် ထိုင်ဝမ်မှ မဲဆန္ဒရှင်များသည် လိုင်ကဲ့သို့ တရုတ်နှင့် ထိပ်တိုက်ရင်ဆိုင်မည့် သဘော ထားရှိသော ခေါင်းဆောင်နှင့် အတိုက်အခံ ကူမင်တန်ဘက်မှ တရုတ်နှင့် ပြေလည်ရာ ပြေလည်ကြောင်း ချဉ်း ကပ်လိုသည့် ခေါင်းဆောင်နှစ်ဦးမှ တစ်ဦးကို သမ္မတအဖြစ် ရွေးချယ်ရမည် ဖြစ်သည်။

Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်

CNI International News

ဘရပ်ဆဲလ်၊ ဇန်နဝါရီ ၁၇

ယူကရိန်းစစ်သားများအတွက် အမေရိကန်စစ်တပ်မှ အသစ်တိုးချဲ့ဆောင်ရွက်ပေးနေသော တိုက်ခိုက်ရေး လေ့ကျင့်မှုများကို တနင်္ဂနွေနေ့က ဂျာမနီနိုင်ငံတွင် စတင်ခဲ့သည်ဟု AP သတင်းတွင် ဖော်ပြသည်။

အဆိုပါ လေ့ကျင့်ပေးမှု၏ ရည်ရွယ်ချက်မှာ ရုရှားတပ်များကို တိုက်ခိုက်ရန်အတွက် လာမည့် သီတင်းပတ် ငါးပတ်မှ ရှစ်ပတ်အတွင်း ယူကရိန်းစစ်သား ၅၀၀ ပါဝင်သော တပ်ရင်းတစ်ရင်းရရှိရေးဖြစ်သည်ဟု ပူးတွဲ စစ်ဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်ကြီး မာ့ခ်မိုင်လီ (Mark Milley) က ပြောသည်။

မိုင်လီသည် တနင်္လာနေ့တွင် ဂျာမနီသို့ရောက်ရှိလာခဲ့သည်။ လေ့ကျင့်ပေးရမည့် ယူကရိန်းစစ်သားများသည် ပြီးခဲ့သည့် ရက်ပိုင်းကတည်းက ဂျာမနီသို့ ရောက်ရှိနေကြောင်း၊ ဂျာမနီတွင် ၎င်းတို့အတွက် လက်နက်၊ တခြား အသုံးအဆောင်ပစ္စည်းများအဆင်သင့်ရှိနေကြောင်း မိုင်လီက ပြောသည်။ ပင်တဂွန်ဘက်က လေ့ကျင့်ပေးမှုကို မည်သည့်အချိန်တွင် စတင်မည်ကိုတော့ အတိအကျပြောရန် ငြင်းဆိုထားခဲ့သည်။ လက်နက်ပေါင်းစုံ လေ့ကျင့်ရေး ဟုခေါ်သော ယခုလေ့ကျင့်မှုသည် ယူကရိန်းစစ်သားများ၏ အရည်အသွေးများ မြင့်တက်လာကာ ရုရှားဘက်မှ တိုက် ခိုက်မှုများကို တန်ပြန်ရန် သို့မဟုတ် ထိုးစစ်ဆင်မှုလုပ်ဆောင်ရန် ပို၍ကောင်းမွန်စွာ ပြင်ဆင်နိုင်စေရန် ရည်ရွယ်သည်။

ယူကရိန်းစစ်အခြေစိုက်စခန်းတစ်ခုတွင် ယူကရိန်းတပ်ဖွဲ့ဝင်များ လေ့ကျင့်ရေးဆင်းရင်း ခေတ္တနားနေချိန်(ဓါတ်ပုံ-အေပီ)

အဆိုပါ လေ့ကျင့်ရေးတွင် ယူကရိန်းစစ်သည်များအနေဖြင့် ပိုကောင်းအောင်လှုပ်ရှားရန်၊ တပ်ရင်းတစ်ရင်းစာ စစ်သည်အချင်းချင်းပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရန်နှင့် အမြှောက်၊ကျည်ကာနှင့်မြေပြင်တပ်ဖွဲ့များစုပေါင်းအသုံးပြုနည်း စသည်တို့ကို သင်ယူရမည်ဖြစ်သည်။

ယခုလေ့ကျင့်ရေးတွင် ယူကရိန်းသို့ ပို့မည့် လက်နက်အသစ်များ၊ အမြှောက်များ၊ တင့်ကားများနှင့် တခြားယာဉ် များပါဝင်နေပြီး ၎င်းကရုရှားတို့ သိမ်းယူထားသောနယ်မြေများကို ပြန်လည်သိမ်းပိုက်ရန်အတွက် ယူကရိန်း စစ်သားများကို အကူအညီဖြစ်စေလိမ့်မည်ဟု မိုင်လီက ပြောသည်။ ယခုကဲ့သို့ လေ့ကျင့်ပေးရခြင်း၏ ရည်ရွယ်ချက်သည် ယူကရိန်းသို့ ပို့မည့် လက်နက်များနှင့် အသုံးအဆောင်များကို လာမည့် နွေဦးမိုးရွာသွန်းမှု မတိုင်ခင် လေ့ကျင့်ပေးထားသော ယူကရိန်းစစ်သားများ အသုံးပြုနိုင်ရန်ဖြစ်သည်ဟုလည်း မိုင်လီက ထပ်လောင်း ပြောခဲ့သည်။

ယခုကဲ့သို့ ယူကရိန်းစစ်သားများကို လေ့ကျင့်ပေးမှုသည် ယူကရိန်းအရှေ့ပိုင်း ဒွန်းနက်ခ်ပြည်နယ်တွင် ရုရှား ဘက်မှပြင်းပြင်းထန်ထန်ထိုးစစ်ဆင်မှုများ လုပ်ဆောင်နေချိန်ပေါ် ထွက်လာခြင်းဖြစ်သည်။

အရှေ့ပိုင်းရှိ ဆားတူးဖော်ရေး ဆိုလီဒါမြို့ကို သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့ပြီဟုလည်း ရုရှားစစ်ဘက်က ကြေညာခဲ့သည်။ သို့သော် ထိုမြို့တွင် တိုက်ပွဲများဖြစ်ပွားနေဆဲဖြစ်သည်ဟု ယူကရိန်းဘက်က ပြောသည်။ မည်သို့ပင်ဆိုစေကာမူ ရုရှားအနေဖြင့် ဆိုလီဒါမြို့ကို အမှန်တကယ် သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့ပါက ၎င်းတို့အနေဖြင့် ကာလရှည်တိုက်ခိုက်နေရသော ဘက်ခ်မွတ်မြို့ကိုပါ ထိန်းချုပ်နိုင်ရန် လမ်းပွင့်သွားစေမည်လည်း ဖြစ်သည်။

Source:AP

CNI International News

တိုကျို၊ဇန်နဝါရီ ၁၇

ဂျပန်နှင့်အိန္ဒိယတို့သည် တိုကျိုမြို့အပြင်ဘက် နေရာတစ်ခုတွင် နှစ်နိုင်ငံကြား ပထမဆုံးသော စစ်ရေး လေ့ကျင့်မှု ကို လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်ဟု South China Morning Post သတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။

ထိုနှစ်နိုင်ငံသည် တခြားနိုင်ငံများနည်းတူ တရုတ်၏ ခြိမ်းခြောက်မှုများ မြင့်တက်လာခြင်းအပေါ် စစ်ရေး လေ့ကျင့် မှုများဖြင့် တုန့်ပြန်ခဲ့သည်။

တနင်္လာနေ့တွင် စတင်ခဲ့သော ထိုလေ့ကျင့်မှုကို တိုကျိုမြို့ အရှေ့မြောက်ဘက် အီဘာရာကီ (Ibaraki) စီရင်စုရှိ လေတပ်စခန်းတစ်ခုတွင် ဇန်နဝါရီ ၂၆ ရက်အထိ ပြုလုပ်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ယင်းတွင် F-2 လေယာဉ် ၄ စင်းနှင့် F-15 တိုက်လေယာဉ် ၄ စင်းတို့ ပါဝင်မည်ဖြစ်ကြောင်း ဂျပန်ကာကွယ်ရေးဌာနက ပြောသည်။

ဂျပန်နှင့် အိန္ဒိယတို့သည် တခြားနိုင်ငံများတွင် ပူးတွဲစစ်ရေး လေ့ကျင့်မှုများ ဆောင်ရွက်ခဲ့ဖူးသော်လည်း တနင်္လာ နေ့ လေ့ကျင့်မှုသည် နှစ်နိုင်ငံတည်း ပထမဆုံးအကြိမ် လေ့ကျင့်မှု ဖြစ်သည်။

ယခု ပူးတွဲလေ့ကျင့်မှုသည် တရုတ်ကို စောင့်ကြည့်ရေး ဂျပန်နိုင်ငံ၏ မဟာမိတ်များနှင့် ဆက်ဆံရေးကို မြှင့်တင်ရန် ဝန်ကြီးချုပ် ဖူမီယို ကီရှီဒါ (Fumio Kshida) ၏ အီတလီ၊ ယူကေ၊ ကနေဒါနှင့် အမေရိကန်ခရီးစဉ် ပြီးဆုံးချိန်တွင် ပေါ်ထွက်လာခြင်း ဖြစ်သည်။

ဂျပန်သည် အိန္ဒိယ၊ သြစတြေးလျနှင့် အမေရိကန်တို့ ပါဝင်သော Quad မဟာမိတ်ကိုတွေ့ရစဉ် (GETTY IMAGES)

ဂျပန်သည် အိန္ဒိယ၊ သြစတြေးလျနှင့် အမေရိကန်တို့ ပါဝင်သော Quad အဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံတစ်ခုဖြစ်ရုံမက အင်ဒို-ပစိဖိတ်ဒေသတွင် တရုတ်၏ လှုပ်ရှားမှုများကို စောင့်ကြည့်ရေး နိုင်ငံအဖြစ်လည်း ရှုမြင်ခြင်း ခံထားရသည်။

အိန္ဒိယနှင့်ပူးတွဲစစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုကို ၂၀၁၉ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ နယူးဒေလီတွင် ပြုလုပ်ခဲ့သော လုံခြုံရေး ဆွေး နွေးပွဲတွင် စတင်ရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သော်လည်း ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ပျံ့နှံ့မှုကြောင့် ရွှေ့ဆိုင်းခဲ့ရသည်ဟု Kyodo သတင်းတွင် ဖော်ပြသည်။

အမေရိကန်၊ သြစတြေးလျ၊ ဗြိတိန်နှင့် ဂျာမနီတို့ပြီးနောက် အိန္ဒိယသည် ဂျပန်ဘက်မှ စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများကို လက်ခံ ကျင်းပပေးသော ၅ နိုင်ငံမြောက် နိုင်ငံဖြစ်သည်ဟုလည်း ကာကွယ်ရေးဌာန၏ ထုတ်ပြန်ချက်ကို ကိုးကား ပြီး သတင်းတွင် ရေးသားထားသည်။

အိန္ဒိယသည် ယခု စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုကို ရုရှားလုပ် Su-30Mki တိုက်လေယာဉ်၊ အမေရိကန်လုပ် C-17 ပို့ဆောင်ရေး လေ့ယာဉ်များဖြင့် ပြုလုပ်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း လေတပ်အရာရှိ အာဟစ် မိုဂီ (Ashish Moghe) က ပြောသည်။

မြင့်တက်လာသော ကာကွယ်ရေးပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှုကို ထင်ဟပ်စေရန် နှစ်နိုင်ငံသည် ရှုပ်ထွေးသော လေကြောင်း တိုက်ခိုက်မှု လေ့ကျင့်ခန်းများနှင့် ကောင်းမွန်သော ဆောင်ရွက်ချက်များကို လုပ်ဆောင်သွားမည် ဟုလည်း ၎င်းက ပြောသည်။

Source: SCMP

CNI International News

ဒီနီပရို၊ ဇန်နဝါရီ ၁၆

ရုရှားဒုံးကျည် ထိမှန်ခဲ့သော ယူကရိန်း အရှေ့တောင်ပိုင်း ဒီနီပရိုမြို့ရှိ လူနေအဆောက်အဦမှ သေဆုံးသူ အရေ အတွက်သည် တနင်္ဂနွေနေ့တွင် ၂၅ ဦးအထိ မြင့်တက်လာပြီဟု ယူကရိန်းသမ္မတ ဗိုလိုဒီမာ ဇာလန်းစကီး (Volodymyr Zelenskyy)က ပြောသည်။

အပျက်အစီးများကြားမှ အသက်ရှင် ကျန်ရစ်သူများကို ကယ်ဆယ်ရေး လုပ်ဆောင်နေဆဲ ဖြစ်သည်။

ဒုံးကျည်ထိခဲ့သော လူနေ အဆောက်အဦတွင် အထပ်ပေါင်းများစွာ ပါရှိပြီး ယင်းက စနေနေ့ ရုရှားတို့၏ ပစ် ခတ်မှုမှ လူသေဆုံးမှု အများဆုံး ဖြစ်ရပ်လည်း ဖြစ်သည်။

စနေနေ့ တိုက်ခိုက်မှုများသည် မြို့တော် ကိယက်ဗ်နှင့် ခါကိဗ်မြို့တို့ကို ပစ်မှတ်ထားခဲ့သည်။ ရုရှားဘက်မှ ဒုံးကျည် ၃၃ လုံး ပစ်ခဲ့ပြီး ယင်းမှ ၂၁ လုံးကို ပစ်ချနိုင်ခဲ့သည်ဟု ယူကရိန်းစစ်ဦးချုပ်က ပြောသည်။

တင့်ကားတစ်စီးကိုတွေ့ရစဉ်

အဆောက်အဦကို ထိမှန်ခဲ့သော ဒုံးကျည်မှာ Kh-22 ဖြစ်ပြီး ယင်းကို ရုရှားက ခရွတ်(Kursh) ဒေသမှ ဖြစ်ခတ်ခဲ့ ကြောင်းနှင့် ယူကရိန်းတွင် ထိုသို့ ပစ်ခတ်နိုင်သော လက်နက်စနစ် မရှိကြောင်း ယူကရိန်းဘက်က ထုတ်ပြန်ထားသည်။

ထိမှန်ခဲ့သော အဆောက်အဦတွင် လူ ၁၇၀၀ နီးပါး နေထိုင်ကြောင်း၊ အပျက်အစီးများ အောက်တွင် ပိတ်မိနေ သူများကို ရှာဖွေရန် ယူကရိန်းကိုပါ အသုံးပြုနေရသည်ဟု သိရသည်။

ဇာလန်းစကီး၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် အနည်းဆုံး လူ ၇၃ ဦး ဒဏ်ရာရခဲ့ကာ တနင်္ဂနွေနေ့ နေ့လည်အထိ ၃၉ ဦးကို ကယ်ထုတ်နိုင်ခဲ့ကြောင်း ပါရှိသည်။

ထို့နောက် လူ ၄၃ ဦး ပျောက်ဆုံးနေဆဲ ဖြစ်သည်ဟု ဒီနီပရို မြို့အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့က ပြောသည်။

မဟာဗျူဟာအရ လုံးဝအရေးပါမှု မရှိသော လူနေ အဆောက်အဦးများကို ပစ်မှတ်ထားသည့် ရုရှား၏ လုပ်ရပ် အပေါ် အံ့သြထိတ်လန့်မိသည်ဟု အသက်အန္တရာယ်မှ လွတ်မြောက်လာသူ အိုင်ဗန် ဂါးနက် (Ivan Garnuk) က ပြောသည်။

ယူကရိန်း ကယ်ဆယ်ရေးသမားများက အမျိုးသမီးတစ်ဦးကို သယ်ဆောင်နေစဉ်(AP)

၎င်းသည် ဒုံးကျည်ထိမှန်ခဲ့သော အဆောက်အဦတွင် နေထိုင်သူဖြစ်သည်။ အပျက်အစီးများ ကြားရှာဖွေ ကယ်ဆယ်ရေး လုပ်ငန်းများကို ဒေသခံများပါ ပါဝင်ကူညီခဲ့ကြပြီး တချို့က အစားအစာနှင့် စောင်များကိုပါ ထောက်ပံ့ခဲ့ ကြ သည်။

ယခုတိုက်ခိုက်မှုသည် အကြမ်းဖက်မှုဖြစ်ကြောင်း၊ လူပီသမှုမရှိကြောင်း ကယ်ဆယ်ရေးသမား တစ်ဦးက ပြောသည်။

စနေနေ့ ဒုံးကျည်တိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်ဟု ရုရှားဘက်က ထုတ်ပြန်ထားပြီး ပစ်ခတ်များကိုလည်း ထိမှန်ခဲ့သည်ဟု ရုရှားကာကွယ်ရေးဌနာက ထုတ်ပြန်သည်။

ယူကရိန်းစစ်ဌာနချုပ်တစ်ခု၊ ထိန်းချုပ်ရေးစနစ်နှင့် ဆက်စပ်နေသော စွမ်းအင်စက်ရုံများသို့ ဒုံးကျည်များ ထိမှန်ခဲ့ သည်ဟု ရုရှားကာကွယ်ရေးဌာန၏ တယ်လီဂရမ် ပို့စ်တစ်ခုတွင် ရေးသားထားသော်လည်း ဒီနီပရိုမှ လူနေ အဆောက်အဦ ထိမှန်မှု အကြောင်းကို ဖော်ပြခဲ့ခြင်း မရှိပေ။

Source: AP

CNI International News

ဘရာစီးလီးယား၊ ဇန်နဝါရီ ၁၄

ဘရာဇီးလ်သမ္မတဟောင်း ဂျဲဘော်ဆိုနာရို၏ တရားရေးဝန်ကြီးဟောင်း နေအိမ်တွင် ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်ကို ပြောင်းရန် ပြင်ဆင်ထားသည့် ဒီဂရီမူကြမ်းတစ်ခုအား ဘရာဇီးလ်ရဲတပ်ဖွဲ့က ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာ သတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။

အဆိုပါ ဒီဂရီမူကြမ်းသည် ၎င်းရှုံးနိမ့်ခဲ့သော ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်ကို ဝင်ရောက်စွက်ဖက်မည့် မူကြမ်းဖြစ်နိုင်သည် ဟုလည်း ထိုကိစ္စနှင့်နီးစပ်သူ နှစ်ဦးက ပြောသည်။

အဆိုပြုထားသော ဒီဂရီမူကြမ်းသည် အမျိုးသားရွေးကောက်ပွဲ အာဏာပိုင်အဖွဲ့(TSE) အတွက် အရေးပေါ် ကာကွယ်ရေး အခြေအနေတစ်ရပ်ကို ထုတ်ပြန်ကာ ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်ကို ပြောင်းလဲရန် လမ်းပွင့်သွားစေလိမ့် မည်ဟု ထိုသတင်းအရင်းအမြစ် နှစ်ခုက ပြောသည်။

ထိုစာရွက်စာတမ်းများကို အန်ဒါဆန်တောရက်စ် (Anderson Torres) ၏ နေအိမ်တွင် အင်္ဂါနေ့က ရှာတွေ့ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ရွေးကောက်ပွဲအနိုင်ရတဲ့ လူလာကိုတွေ့ရစဉ် (Reuters)

၎င်းသည် သမ္မတသစ် အာဏာရရှိချိန်တွင် ဘရာစီးလီးယားမြို့၏ လုံခြုံရေးအရာရှိအဖြစ် ခန့်အပ်ခြင်း ခံခဲ့ရသူ လည်း ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် ဗဟိုတရားရုံး တရားသူကြီးတစ်ဦးက တောရက်စ်ကို ဖမ်းဆီးရန် အမိန့်ထုတ်ပြန်ခဲ့ သည်။
၎င်းကို ပြီးခဲ့သည့် တနင်္ဂနွေနေ့ ဘော်ဆိုနာရို ထောက်ခံသူများ အစိုးရ အဆောက်အဦများတွင်း ဝင်ရောက်ကာ လူလာကို ဖြုတ်ချရေး စစ်တပ်အာဏာသိမ်းရန် တောင်းဆိုမှုကို ဖြစ်စေခဲ့သော လုံခြုံရေး ကျိုးပေါက်မှုတွင် ဆက်စပ်နေမှုဖြင့် ဖမ်းဆီးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။
အဆိုပါ ဒီဂရီမူကြမ်းအား ရှာတွေ့ခဲ့ခြင်းကို ဘရာဇီးလ် သတင်းစာ တစ်စောင်ဖြစ်သော Folha de S.Paulo တွင် ဦးစွာ ဖော်ပြခဲ့သည်။

တောရက်စ်သည် ဖလော်ရီဒါသို့ ထွက်ပြေးနေသူဖြစ်ပြီး ဖော်ပြပါ စာရွက်စာတမ်းများသည် လွှင့်ပစ်ထားသည့် စာရွက်ပုံများမှ ဖြစ်နိုင်ကြောင်း၊ ထိုသတင်းသည် ၎င်းမရှိချိန်တွင် သတင်းမှားများ ဖန်တီးရန်အတွက် ထွက်ပေါ်လာ ခြင်းဖြစ်ကြောင်း တောရက်စ်က လူမှုကွန်ယက်တွင် ရေးသားခဲ့သည်။

ထို့နောက် ၎င်းတွင် အပြစ်မရှိဟုလည်း တောရက်စ်က ပြောသည်။ အဆိုပါ စာရွက်စာတမ်းများသည် ရွေးကောက် ပွဲ ရလဒ်ကို ပြောင်းလဲရေးအတွက် အသုံးပြုမည်ဆိုပါက ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေနှင့် မညီညွှတ်သော အရာများ ဖြစ်သည်ဟု လေ့လာသူများက သုံးသပ်သည်။

ဘရာဇီးလ်ပြည်သူများကိုတွေ့ရစဉ် (GETTY IMAGES)

သို့သော် တောရက်စ်၏ ရှေ့ နေတစ်ဦးကမူ သတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည့် စာရွက်စာတမ်းများကို သတိမပြုမိ ခဲ့ကြောင်းနှင့် ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်ကို ပြောင်းလဲရန်မှာ မဖြစ်နိုင်ကြောင်း ပြောသည်။

ဖမ်းဝရမ်း ထုတ်ခံရခြင်းကို ကာကွယ်ရန် တောရက်စ်သည် သောကြာနေ့တွင် ဘရာဇီးလ်သို့ ပြန်လာမည်ဟုလည်း ၎င်း၏ရှေ့နေက ပြောသည်။

တွေ့ခဲ့ရသော ဒီဂရီတွင် သမ္မတဘော်ဆိုနာရို လက်မှတ်ထိုးရန် အသင့် ပြင်ဆင်ထားသော အနေအထားရှိသည်ဟု အမည် မဖော်လိုသူ သတင်း အရင်းအမြစ်များက ပြောသည်။

သမ္မတဟောင်း ဘော်ဆိုနာရိုသည် ရွေးကောက်ပွဲတွင် လူလာကို ရှုံးနိမ့်မှုအား လက်မခံသေးဘဲ လက်ရှိအချိန်တွင် အမေရိကန်နိုင်ငံသို့ တိမ်းရှောင်လျက်ရှိသည်။

Source: Reuters

CNI International News

ဆရီနာဂါ၊ ဇန်နဝါရီ ၁၃

စစ်သွေးကြွတစ်ဦး၏ တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် အရပ်သား ၇ ဦး သေဆုံးခဲ့ရပြီးနောက် အိန္ဒိယအစိုးရသည် ဂျမ်မူး (Jammu) နှင့် ကတ်ရှ်မီးယား(Kashmir) ဒေသတို့တွင် ရွာစောင့်တပ်ဖွဲ့ဝင် ထောင်ပေါင်းများစွာ ပါဝင်သော ကွန်ယက်တစ်ခုကို ပြန်လည် အသက်သွင်းခဲ့သည်ဟု ရဲအရာရှိတစ်ဦးက ပြောကြောင်း ရိုက်တာသတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။

တပ်ဖွဲ့ဝင်တချို့ကို အော်တိုရိုင်ဖယ်များ တပ်ဆင်ပေးထားသည်ဟုလည်း သိရသည်။

အိန္ဒိယအစိုးရသည် ကတ်ရှ်မီးယား ဒေသတွင် ကာလရှည်ကြာ လက်နက်ကိုင် ပုန်ကန်မှုနှင့် ရင်ဆိုင်နေရပြီး အကြမ်းဖက်သမားများကို ပါကစ္စတန်ဘက်က ထောက်ပံ့နေသည်ဟု စွပ်စွဲထားသော်လည်း ပါကစ္စတန်ဘက်က ငြင်းဆို ထားသည်။

ကတ်ရှ်မီးယားတွင် မူဆလင်အများစုရှိပြီး ဂျမ်မူးတွင် ဟိန္ဒူအများစု နေထိုင်ကာ အိန္ဒိယနှင့်ပါကစ္စတန်တို့က အစိတ်အပိုင်းများအလိုက် ထိန်းချုပ်ထားသည်။

အိန္ဒိယ ကတ်မီးရှ်ယားမှာ အိန္ဒိယစစ်တပ်ကို တွေ့ရစဉ်(GETTY IMAGES)

ဂျမ်မူး၏ ရာဂျိုရီ(Rajouri) ခရိုင်ရှိ ဝေးလံခေါင်သီသော ကျေးရွာတစ်ခုမှ ဟိန္ဒူအသိုက်အဝန်းတွင် စစ်သွေးကြွ တစ်ဦး၏ တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ဒေသခံ ၇ ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီးနောက် အာဏာပိုင်များသည် ကွယ်ပျောက်လုနီးပါး ဖြစ်နေသော အဖွဲ့ဝင် ၂၆၀၀၀ နီးပါးရှိ ကျေးရွာကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (VDGs) ကို ပြန်လည် ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။

ရှိထားပြီးသော ကျေးရွာကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့(VDGs)များကို ပြန်လည် စုစည်းဖွဲ့စည်းခဲ့သည်ဟု ဒေသခံ ရဲအရာရှိ ချုပ် ဟာဆိဘ်မက်ဟယ် (Haseeb Mughal) က ပြောသည်။

နှစ်ပေါင်းများစွာ တည်ငြိမ်ခဲ့သော်လည်း ယခုအသစ်တဖန် တိုက်ခိုက်မှုများ ပြန်လည် ပေါ်ပေါက်လာခဲ့ကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် ယခုလို တိုက်ခိုက်မှုများကို တားဆီးရန် ဒေသခံများအား စုစည်းကာ သင်တန်းပေးမှုများ လုပ်ဆောင်နေကြောင်း၊ တချို့ကို အော်တိုရိုင်ဖယ်များ ထောက်ပံ့ပေးထားကြောင်းလည်း ၎င်းက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့ သည်။

ရာဂျိုရီခရိုင်အတွင်း တိုက်ခိုက်မှုသည် ကတ်ရှ်မီးယား တောင်ကြားဒေသ၌ စစ်တပ်အင်အား များပြားနေမှုကြောင့် စစ်သွေးကြွများက ဂျမ်မူးသို့ ပြောင်းလဲတိုက်ခိုက်ရန် မျက်စိကျလာသည့် အရိပ်အယောင် ဖြစ်ကြောင်း အမည် မဖော်လိုသည့် အိန္ဒိယအရာရှိတစ်ဦးက ပြောသည်။

အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ် နာရန်ဒရာမိုဒီကိုတွေ့ရစဉ် (GETTY IMAGES)

၂၀၁၉ ခုနှစ်တွင် အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ် နာရန်ဒရာမိုဒီက ဂျမ်မူးနှင့်ကတ်ရှ်မီးယားတို့ကို ဖက်ဒရယ်အုပ်ချုပ်ရေးဆိုင်ရာ နယ်မြေများအဖြစ် ပြန်လည် ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုများကို မြှင့်တင်ရန်၊ သွေးထွက်သံယို ပုန်ကန်မှုများ ကို လျှော့ချရန် ရည်ရွယ်ခြင်း ဖြစ်သည်။

VDGs များကို အစိုးရဘက်မှ လစာအဖြစ် တစ်လလျှင် ရူပီး ၄၀၀၀ ထောက်ပံ့သွားမည်လည်း ဖြစ်သည်။ ထိုသို့ လက်နက်တပ်ဆင်ခြင်း၊ လေ့ကျင့်ပေးခြင်းတို့ကို ဒေသခံ VDGs များက ကြိုဆိုကြသော်လည်း ထိုအဖွဲ့တွင် ရာဇဝတ်မှု ကျူးလွန်သူများ ပါဝင်နေခြင်းကြောင့် အစိုးရ၏လုပ်ရပ်ကို ဒေသတွင်း နိုင်ငံရေးသမားတချို့က ဝေဖန်ထားကြသည်။

Source: Reuters

CNI International News

လီမာ၊ ဇန်နဝါရီ ၁၃

သမ္မတ ဒီနာ ဘိုလူရာတီ (Dina Boluarte) အစိုးရအား ဆန့်ကျင်ဆန္ဒပြပွဲများသည် ခရီးသွားများ လာရောက်ရာ ကတ်စ်ကို (Cusco) မြို့အထိ ပျံ့နှံ့လာကာ ဗုဒ္ဓဟူးနေ့တွင် ပဋိပက္ခများဖြစ်ပွားခဲ့သည်ဟု AP သတင်းတွင် ဖော်ပြသည်။

နိုင်ငံခြားသားခရီးသည်များရှိသော မြို့၏လေဆိပ်ကို ဆန္ဒပြသူများက သိမ်းပိုက်ရန်ကြိုးပမ်းခဲ့ရာ အရပ်သား ၃၇ ဦးနှင့် ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်ခြောက်ဦးဒဏ်ရာရရှိခဲ့သည်ဟု ကျန်းမာရေးအာဏာပိုင်များက ပြောသည်။ သမ္မတဟောင်း ပီဒရို ကတ်စတီလို(Pedro Castillo)ကို ထောက်ခံသော ဆန္ဒပြပွဲများတွင် လမ်များကို ပိတ်ဆို့ခဲ့ကြပြီး ထိုဆန္ဒပြပွဲများ သည် နိုင်ငံတွင်းရှိ ပြည်နယ် ၄၁ ခုသို့ ပျံ့နှံ့လာခဲ့ကာ အများစုမှာ တောင်ပိုင်းဒေသများတွင် ဖြစ်သည်။

သမ္မတဟောင်း ပီဒရို ကတ်စတီလိုကို ထောက်ခံအားပေးသူများ ဆန္ဒပြဝန်းရံကြပြီး လမ်းပေါ်တွင် ကားများကို မီးရှို့ပိတ်ဆို့

ကတ်စတီလိုကို ဖမ်းဆီးခြင်းနှင့် ဆင်းရဲမွဲတေမှုတို့ကြောင့်ဖြစ်သော မတည်ငြိမ်မှုများသည် ဒီဇင်ဘာလ အစပိုင်း တွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ ကတ်စတီလိုသည် လွှတ်တော်ကို ဖျက်သိမ်းရန် ကြိုးပမ်းခြင်း၊ ၎င်းအပေါ် စွပ်စွဲပြစ်တင်ခြင်း များကို ခေါင်းရှောင်ရန် ကြိုးပမ်းခဲ့ခြင်းကြောင့် ပြင်းပြင်းထန်ထန် ဝေဖန်ခံခဲ့ရသူလည်း ဖြစ်သည်။

ဆန္ဒပြသူတစ်ဦးနှင့် လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်တစ်ဦး ထိပ်တိုက်တွေ့ဆုံနေစဉ်(ဓါတ်ပုံ-EPA)

ဆန္ဒပြပွဲများသည် ကတ်စတီလိုကို ဆက်လက်ထောက်ခံနေဆဲဖြစ်သော ကျေးလက်ဒေသများတွင် အများဆုံး ပေါ်ပေါက်ခဲ့ပြီး ဆန္ဒပြသူများက ရွေးကောက်ပွဲချက်ခြင်းကျင်းပရန်၊ လက်ရှိသမ္မတရာထူးမှ နုတ်ထွက်ရန်၊ ကတ်စတီလိုကို လွှတ်ပေးရန်နှင့် ရဲတပ်ဖွဲ့နှင့်ပဋိပက္ခများအတွင်း သေဆုံးခဲ့သောဆန္ဒပြသူများအတွက် တရားမျှတ မှုကို ရှာဖွေရန် တောင်းဆိုထားသည်။

ဆန္ဒပြမှုများနှင့်ပတ်သက်သည့် အဆိုးရွားဆုံး အကြမ်းဖက်ဖြစ်ရပ်များသည် ဂျူလီယာကာ (Juliaca) မြို့တွင် တနင်္လာနေ့၌ ဖြစ်ပွားခဲ့ကာ လူ ၁၇ ဦးသေဆုံးခဲ့ရုံမက ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်တစ်ဦးပါ မီးရှို့သတ်ဖြတ်ခံခဲ့ရသည်။ ကတ်စ်ကိုမြို့မှ ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ဖြစ်ရပ်တွင်လည်း သေနတ်ဒဏ်ရာကြောင့် အရပ်သားတစ်ဦးသေဆုံးခဲ့သည်ဟု ကျန်းမာရေးအရာရှိများကပြောသည်။

ယင်းကြောင့် ဆန္ဒပြပွဲများအတွင်း သေဆုံးသူအရေအတွက်သည် ၄၈ ဦးအထိ မြင့်တက်လာပြီလည်း ဖြစ်သည်။ ဆန္ဒပြပွဲများအတွင်း လူသေဆုံမှုများနှင့်ပတ်သက်၍ သမ္မတဘိုလူရာတီအပေါ် ပြုလုပ်နေသည့် စုံစမ်းစစ်ဆေးမှု များအတွက် တာဝန်ရှိသူများထံမှ သတင်းအချက်အလက်များကို တောင်းဆိုထားသည်ဟုလည်း ပီရူးအမျိုးသား အစိုးရရှေ့နေရုံးက ပြောသည်။

လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ အင်တာ-အမေရိကန်ကော်မရှင်မှ ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့တစ်ခုသည်လည်း ပီရူးနိုင်ငံသို့ ရောက်ရှိကာဆန္ဒပြမှုများ၏ အခြေအနေနှင့် ရဲများ၏ တုန့်ပြန်ပုံတို့ကို စောင့်ကြည့်နေသည်ဟု သိရသည်။

Source:AP

CNI International News

ကဘူးလ်၊ ဇန်နဝါရီ ၁၂

အာဖဂန်မြို့တော် ကဘူးလ်(Kabul)ရှိ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန အပြင်ဘက်တွင် အသေခံ ဗုံးခွဲမှုတစ်ခုဖြစ်ပွား ခဲ့ရာ အနည်းဆုံးလူ ၂၀ ဦး သေဆုံးခဲ့သည်ဟု အယ်ဂျာဇီးယား သတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။

အဆိုပါ အသေခံ ဗုံးခွဲမှုက ယခုနှစ်အတွင်း အာဖဂန်မြို့တော်တွင် ဒုတိယအကြိမ်မြောက် ဆိုးရွားသော တိုက်ခိုက်မှု လည်း ဖြစ်သည်။

ဗုံးခွဲသူသည် နိုင်ငံခြားရေးဌာနအတွင်းသို့ ဝင်ရန် ကြိုးပမ်းခဲ့သော်လည်း မအောင်မြင်ခဲ့ကြောင်း၊ထို့နောက် ဖောက်ခွဲ လိုက်ကြောင်း သတင်းအချက်အလက်ဌာနမှ အရာရှိတစ်ဦးက ပြောသည်။

အနည်းဆုံး လူ ၂၀ ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီး လူပေါင်းများစွာ ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သည်ဟုလည်း ၎င်းက ပြောသည်။

ကဘူးလ်မြို့မှာ အသေခံဗုံးခွဲမှုကို မြင်ရစဉ် (GETTY IMAGES)

ယခု ဗုံးပေါက်ကွဲမှုနှင့် ပတ်သက်၍ တာလီဘန် နိုင်ငံခြားရေးနှင့် ပြည်ထဲရေးဌာနတို့မှ တစ်စုံတစ်ရာ သတင်း ထုတ်ပြန်ခြင်း မရှိသေးပေ။ အခင်းဖြစ်ပွားရာ နေရာနှင့်ပတ်သက်သည့် ဓာတ်ပုံများလည်း ပေါ်ထွက်လာခဲ့ပြီး ဝန်ကြီးဌာန အပြင်ဘက်တွင် သေဆုံးနေသော သို့မဟုတ် ဒဏ်ရာရနေသော လူ ၉ ဦးခန့်နှင့် ၎င်းတို့ကို ကူညီနေ သော လုံခြုံရေးအဖွဲ့များကို တွေ့မြင်ရသည်။

ယခု တိုက်ခိုက်မှုနှင့် ပတ်သက်၍ နောက်ပိုင်းတွင် အပြည့်အစုံ ထုတ်ပြန်ပေးမည်ဟု ကဘူးလ်ရဲတပ်ဖွဲ့ ပြောခွင့်ရ ပုဂ္ဂိုလ် ခါလစ်ဇာဒရန် (Khalid Zadran)က ပြောသည်။

ပေါက်ကွဲမှုသည် ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ ဒေသစံတော်ချိန် ညနေ ၄ နာရီ ဝန်းကျင်တွင် ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ပေါက်ကွဲမှုသည် တရုတ်သံတမန် အဖွဲ့တစ်ခု ဝန်ကြီးဌာနရှိ တာလီဘန်များနှင့် တွေ့ဆုံ နေချိန်တွင် ပေါ်ပေါက် ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်ဟုလည်း သတင်းများ ပေါ်ထွက်လာသည်။

ဗုဒ္ဓဟူးနေ့တွင် တရုတ်သံတမန် အဖွဲ့တစ်ခုနှင့် တွေ့ဆုံ ရန် ရှိကြောင်း၊ သို့သော် ပေါက်ကွဲမှု ဖြစ်ပွားချိန်တွင် ၎င်းတို့ ဝန်ကြီးဌာနအတွင်း ရှိနေသည်လား မသိကြောင်း ယဉ်ကျေးမှုနှင့် သတင်းအချက်အလက်ဆိုင်ရာ လက်ထောက် ဝန်ကြီး မူဟာဂျာဖာရာဟီ (Muhajer Farahi)က အေအက်စ်ပီသို့ ပြောသည်။

ကဘူးလ်မြို့က အသေခံဗုံးခွဲမှုအပြီး မြင်တွေ့ရစဉ် (GETTY IMAGES)

လွယ်အိတ်လွယ်ကာ ရိုင်ဖယ်သေနတ်ကို ချိတ်ဆွဲထားသော အမျိုးသားတစ်ဦး ဘေးမှ ဖြတ်သွားအပြီး စက္ကန့်ပိုင်း အကြာတွင် ပေါက်ကွဲသံကို ကြားခဲ့ရကြောင်း အခင်းဖြစ်ပွားရာ နေရာသို့ သတင်းယူရန် အေအက်စ်ပီ သတင်း သမားအဖွဲ့နှင့် ရောက်ရှိနေသည့် ယာဉ်မောင်းတစ်ဦးက ပြောသည်။

မြေပြင်ပေါ် လဲနေသော ဒဏ်ရာရရှိသူများနှင့် ၎င်းတို့ကို ကူညီပေးနေသူများက အော်ဟစ် အကူအညီ တောင်းခံ နေသည်ကိုလည်း ထွက်ပေါ်လာသည့် ဗွီဒီယိုဖိုင်များတွင် မြင်တွေ့ရသည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင် တာလီဘန်များက အာဖဂန်ကို ပြန်လည် ထိန်းချုပ်နိုင်ခဲ့ပြီးနောက် နိုင်ငံတွင်း လုံခြုံရေး အခြေ အနေများမှာ တိုးတက်လာသည်ဟု တာလီဘန်များဘက်မှ ပြောသော်လည်း မကြာခဏဆိုသလို ဗုံးပေါက်ကွဲမှုနှင့် ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုများ ပေါ်ပေါက်လျက်ရှိသည်။

ထိုအကြမ်းဖက်မှု အများစုကို ISIS အဖွဲ့နှင့် ဆက်နွယ်နေသူများက လုပ်ဆောင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ ပြီးခဲ့သည့် လက ကဘူးလ်မြို့ရှိ ဟိုတယ်တစ်ခုအတွင်း ပစ်ခတ်မှုတွင်လည်း တရုတ်နိုင်ငံသား ငါးဦးထက်မနည်း ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သည်။

Source: အယ်ဂျာဇီးယား