CNI International Article

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ ၁၉

သဘာဝသယံဇာတများ ပေါကြွယ်ဝသည့် မြန်မာနိုင်ငံသည် အိမ်နီးချင်း တရုတ်နိုင်ငံ၏ တင်းတိမ်ရောင့်ရဲမှု မရှိသော အာသီသအောက်မှ သားကောင်ဘဝသို့ ကျရောက်နေခဲ့သည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ပြည်တွင်းပဋိပက္ခများ ဖြစ်ပွားနေမှုနှင့်အတူ တရုတ်သည် ထိုအခြေအနေကို အသုံးချပြီး စီးပွားရေး လွှမ်းမိုးမှုကို ခိုင်မာစေရန် လုပ်ဆောင်ခဲ့၍ မြန်မာနိုင်ငံ၏ တန်ဖိုးကြီးသည့် သယံဇာတများကို ကဲ့ယူနေသည်။

တရုတ်သည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ကျောက်စိမ်း၊ ရေအားလျှပ်စစ်နှင့် အခြား သဘာဝသယံဇာတများကို မရပ်မနား အမြတ်ထုတ်နေသည်။

ထိုကဲ့သို့ သယံဇာတများကို ထုတ်ယူနေခြင်း၏ အဓိက ရည်ရွယ်ချက်တစ်ခုမှာ တရုတ်၏ ကိုယ်ကျိုးစီးပွား တစ်ခုတည်း အတွက်သာဖြစ်ပြီး မျှတမှုမရှိသည့် ဆက်ဆံရေးကို ပိုမိုခိုင်မာစေခဲ့သည်။

မြန်မာနိုင်ငံ၏ တိုင်းရင်းသားအုပ်စုများနှင့် လူများစုဖြစ်သည့် ဗမာတိုင်းရင်းသားများသည် တရုတ်ကုမ္ပဏီများ၏ အမြတ်ထုတ်ခြင်းအား ခံခဲ့ရပြီး ထိုကုမ္ပဏီများသည် မြန်မာနိုင်ငံမြောက်ပိုင်းကို တရုတ်၏ နယ်နိမိတ်တစ်ခုသဖွယ် အသုံးချလျက်ရှိသည်။

ဝမ်ပေါင် သတ္တုတွင်းကုမ္ပဏီနှင့် Yang Tse Copper အပါအဝင် တရုတ်ကုမ္ပဏီများသည် မြန်မာနိုင်ငံတွင် တပ်မတော်နှင့် လက်နက်ကိုင်များအကြား တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားနေသည့်ကြားမှ လက်ပံတောင်းတောင် စီမံကိန်းကို ဆက်လက် လုပ်ဆောင်ရန် ဒေသခံ လက်နက်ကိုင် တိုင်းရင်းသားအဖွဲ့များကို လာဘ်ထိုးခြင်း၊ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသ ကြီးရှိ လက်ပံတောင်းဒေသခံများကို ဖိအားပေးခြင်းတို့ ပြုလုပ်နေသည်။

PDF နဲ့ KIA လက်နက်ကိုင်များကိုတွေ့ရစဉ်

တရုတ်ကုမ္ပဏီများသည် ဒေသခံလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့(PDF) များကို တစ်ဖွဲ့လျှင် မြန်မာကျပ်ငွေ ၅၀ ကုဋေ (ကျပ်သိန်းပေါင်း) စီပေးပြီး လက်ပံတောင်း စီမံကိန်းနှင့် ထိုဒေသများရှိ စက်ယန္တရားများကို ကာကွယ်ပေးရန် လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်ဟု ပြည်တွင်းနိုင်ငံရေးအကဲခတ်များနှင့် လက်နက်ကိုင် သတင်းရင်းမြစ်များဆီကနေ ကြား သိခဲ့ရသည်။

တရုတ်ကုမ္ပဏီများသည် ပရောဂျက် နေရာများကို ကာကွယ်ပေးရန် တခြားသော အင်အားစုများကိုလည်း လာဘ်ထိုးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

တရုတ်စီးပွားရေး လုပ်ငန်းရှင်များသည် စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး တောင်ဘက် ယင်းမာပင်၊ ဆားလင်းကြီးနှင့် ကနီမြို့နယ်များတွင်လည်း သတ္တုတွင်း လုပ်ငန်းများတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံရန် အာရုံစိုက်လျက်သည်။

တရုတ်၏ လောဘသည် ကြေးနီနှင့် ကျောက်စိမ်းများထက် ပိုမိုကျော်လွန်နေသည်။

တရုတ်သည် ရခိုင်ပြည်နယ်၊ ရသေ့တောင်မြို့နယ်ရှိ ကျွန်းတစ်ကျွန်းပေါ်(အန်ဂူမော်ကျွန်း)တွင် မြေရှားသတ္တုများ တူးဖောင်ရေးနှင့် ထိုသတ္တုအမျိုးအစားများ ရှိ/မရှိ လေ့လာမှုများကို ပြုလုပ်ရန်ပင် စီစဉ်နေသည်ဟု ရခိုင်သတင်း ရင်းမြစ်များက ဆိုသည်။

ကျောက်ဖြူ အထူးစီးပွားရေးဇုန် (KPSEZ) စီမံကိန်းများမှ ကျွမ်းကျင်သူများ (နိုင်ငံတော်စီမံ အုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ၏ ခွင့်ပြုချက်ဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံသို့ ရောက်ရှိလာသူများ)သည် ထိုရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် စေလွှတ်ထားသူများဖြစ်နိုင်ပြီး မြန်မာ့သဘာဝ သယံဇတများအပေါ် တရုတ်၏ ချုပ်ကိုင်မှု ပိုမိုမြင့်တက်လာခဲ့သည်။

မြန်မာနိုင်ငံမြေပုံကို တွေ့ရစဉ်

မြန်မာနိုင်ငံ၏ သဘာဝသယံဇာတများကို အမြတ်ထုတ်မှုကြောင့် နှစ်ပေါင်းများစွာကြာ ကုန်သွယ်ရေး ဟန်ချက် မညီမျှမှု ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး တရုတ်ဘက်က အသာစီးရရှိသည့် အခြေအနေသို့ ရောက်ရှိစေခဲ့သည်။

၂၀၁၈ ခုနှစ်ကတည်းက ကုန်သွယ်ရေးကွာဟမှုသည် တရုတ်ဘက်ကို အသာစီးရရှိစေခဲ့ပြီး မြန်မာနိုင်ငံသည် တရုတ်၏ ချုပ်နှောင်မှုများကြားကနေ ရုန်းကန်နေရသည့် အနေအထားကို ရောက်ရှိနေခဲ့သည်။

၂၀၂၃-၂၀၂၄ ဘဏ္ဍာနှစ် တစ်နှစ်တည်းမှာပင် ကုန်သွယ်ရေး လိုငွေပြမှုသည် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၆၉၆ ဒသမ ၄၅၅ သန်းရှိခဲ့ပြီး မြန်မာနိုင်ငံသည် သဘာဝဓာတ်ငွေ့များ၊ ရာဘာ၊ စိုက်ပျိုးရေး ထုတ်ကုန်များကို တင်ပို့ရောင်းချ ပြီး ဓာတ်မြေဩဇာများ၊ စက်မှုလုပ်ငန်းသုံးပစ္စည်းများ၊ မော်တော်ယာဉ်များနှင့် ဓာတုပစ္စည်းများကို တရုတ်မှ တင်သွင်းဝယ်ယူခဲ့သည်။

ထိုအချက်အလက်များသည် ကျောက်စိမ်း၊ ရွှေနှင့် မြေရှားသတ္တုများ အပါအဝင် မြန်မာနိုင်ငံမှ တရုတ်သို့ တရားမဝင် တင်ပို့ရောင်းချသည့် ပို့ကုန်များကို ထည့်သွင်း တွက်ချက်ထားခြင်း မရှိသေးပေ။

မြန်မာနိုင်ငံသည် ကမ္ဘာ့မြေရှားသတ္တု စုစုပေါင်း၏ ၉ ရာခိုင်နှုန်းကို ပိုင်ဆိုင်ထားသည်။ အလွန်တန်ဖိုးကြီးသည့် ထိုသတ္တုကို နယ်စပ်မှဖြတ်ကျော်ပြီး မှောင်ခိုတင်ပို့နေမှုသည် တရုတ်၏ စီးပွားရေးကို ကြီးမားစွာ အထောက်အကူ ပြုပေးနေခြင်း ဖြစ်သည်။

မြန်မာပြည်မှာ တရုတ်က မြေရှားသတ္တုတူးနေစဉ်

ထိုကဲ့သို့ ကုန်သွယ်ရေး မညီမျှမှုကို ဖြေရှင်းရန် ကြိုးပမ်းသည့် အနေဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံသည် ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်က တရုတ်နှင့် ကုန်သွယ်ရေး အဆင်ပြေချော့မွေးမှုကို မြှင့်တင်ရေးအတွက် လုပ်ငန်းအဖွဲ့ထူထောင်ရေး နားလည်မှု စာချွန်လွှာကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ပြီး ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် သက်တမ်းတိုးခဲ့သည်။

မည်သို့ပင်ဆိုစေ ထိုလုပ်ငန်းအဖွဲ့ အစည်းအဝေးအတွက် မြန်မာနိုင်ငံ၏ တောင်းဆိုချက်များကို ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မေလ ၁၁ ရက်က တရုတ်သံရုံးသို့ တရားဝင် စာပေးပို့ခဲ့သော်လည်း အလုပ်မဖြစ်ခဲ့ပေ။

တရုတ်စျေးကွက်များကို ဝင်ရောက်နိုင်ရန် မြန်မာသည် တရုတ်-အာဆီယံ ကုန်စည်ပြပွဲ၊ လားရှိုး-လျန်ချန်း နယ်စပ် ကုန်သွယ်ရေးပွဲ၊ တရုတ်-တောင်အာရှ ကုန်စည်ပြပွဲ၊ တရုတ်ကူမင်း ပို့ကုန်-သွင်းကုန် ကုန်စည်ပြပွဲကဲ့သို့ တရုတ်က ကျင်းပသည့် ကုန်သွယ်ရေး ကုန်စည်ပြပွဲများ အပြင် နှီးနှောဖလှယ်ပွဲများနှင့် ပွဲလမ်းသဘင်များကို ပါဝင်ခဲ့သည်။

မည်သို့ပင်ဆိုစေ ထိုအားထုတ် ကြိုးပမ်းထုတ်မှုများသည် ကုန်သွယ်ရေးမညီမျှမှုကို ဟန်ချက်ပြန်လည်ထိန်းညှိရန် အနည်းငယ်သာ အထောက်အကူ ဖြစ်စေခဲ့သည်။

မြန်မာနိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးအပေါ် တရုတ်၏ ဩဇာလွှမ်းမိုးမှုသည် တပ်မတော်နှင့် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများ၊ NLD အပါအဝင် မြန်မာနိုင်င်ငံ၏ အဓိကကျသည့် နေရာတွင် ပါဝင်နေသည့် အဖွဲ့အစည်း အားလုံးအပေါ် သက်ရောက်မှုရှိခဲ့သည်။

တစ်ချိန်က သဘာဝသယံဇာတများဖြင့် ဂုဏ်ယူဝံ့ကြွားစွာ ရပ်တည်နိုင်ခဲ့သည့် မြန်မာနိုင်ငံသည် လက်ရှိတွင် ကုန်သွယ်ရေးမဟာဗျူဟာပိုင်း အားနည်းနေပြီး တရုတ်၏ ကုန်သွယ်ရေး အစီအစဉ်များကို တန်ပြန်နိုင်စွမ်းမရှိဘဲ သယံဇာတများကိုလည်း လက်လွတ်ဆုံးရှုံးနေရသည်။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်၊ ရှီကျင့်ဖျင်နဲ့ လက်နက်ကိုင်များကို တွေ့ရစဉ်

တရုတ်သည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးအပေါ် ချုပ်ကိုင်မှု တင်းကျပ်လာသည်နှင့်အမျှ မြန်မာနိုင်ငံ၏ အနာဂတ် သည်လည်း ကြိုးတန်းပေါ် လမ်းလျှောက် နေရသကဲ့သို့ ဖြစ်နေသည်။

တရုတ်၏ အမြတ်ထုတ်သည့် အစီအစဉ်များ၊ လုပ်ဆောင်ချက်များကို ဟန့်တားရန် တိကျသည့် လုပ်ဆောင်ချက် မရှိပါက မြန်မာနိုင်ငံသည် အင်အားကြီးမားသည့် အိမ်နီးချင်း တရုတ်၏ အမြတ်ထုတ်ခံ သက်သက်ဖြစ်လာမည့် အန္တရာယ်သည် ပိုမိုမြင့်တက်လာသည်။

နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝိုင်း အနေဖြင့်လည်း ယခုကဲ့သို့ စိုးရိမ်ဖွယ် အခြေအနေကို အလေးထားရမည်ဖြစ်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံ၏ အကျပ်အတည်းကို ကျယ်ကျယ်လောင်လောင် ထုတ်ဖော်ပြောကြားရမည် ဖြစ်သည်။

တရုတ်အပေါ် ပိတ်ဆို့မှုများနှင့် သံတမန်ရေး ဖိအားများ လုပ်ဆောင်ရမည်ဖြစ်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံ၏ နယ်မြေတည်တံ့ ခိုင်မြဲရေးကို လေးစားရန်နှင့် တရားမျှတမှုရှိသည့် ကုန်သွယ်ရေးမျိုးဖြစ်စေရန် တရုတ်ကို အပြင်းအထန် ဖိအားပေး ရမည် ဖြစ်သည်။

လက်ရှိတွင် မြန်မာနိုင်ငံ၏ အခြေအနေသည် လမ်းစုံလမ်းခွသို့ ရောက်နေပြီး မိမိ၏ သယံဇာတများကို လက်လွတ် ဆုံးရှုံးခံရမည့်လမ်းနှင့် အချုပ်အခြာအာဏာပိုင် နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံအဖြစ် ကိုယ့်ရပိုင်ခွင့်ကို ပြန်လည်ရယူရန် သတ္တိ မွေးရမည့်လမ်း နှစ်ခုအနက် တစ်ခုကို ရွေးချယ်ရမည်ဖြစ်ပေသည်။

CNI Sport Article

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ ၁၇

၂၀၂၃-၂၄ ရာသီ ပရီးမီးယားလိဂ် ပြိုင်ပွဲကတော့ မေလ ၁၉ ရက်မှာ ပြီးဆုံးတော့မှာဖြစ်ပြီး ပွဲစဉ်တွေအားလုံးကို တစ်ချိန်တည်း ယှဉ်ပြိုင်သွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ပရီးမီးယားလိဂ်ပြိုင်ပွဲကြီး အဆုံးသတ်မှာနဲ့အတူ မျှော်လင့်ချက် ကိုယ်စီရှိနေတဲ့ အသင်းတွေကလည်း သူတို့ရဲ့ မျှော်လင့်ချက်အတွက် တိုက်ပွဲဝင်သွားကြဦးမှာပါ။ 

နောက်ဆုံးပွဲစဉ်မှာ ပရိသတ်တွေအတွက် စိတ်ဝင်စားဖို့ကောင်းတဲ့ အရာတွေကတော့ ချန်ပီယံဖြစ်ခွင့်၊ ဥရောပ ဝင်ခွင့်နဲ့ တန်းဆင်းဇုန် နေရာတွေအတွက် ဖြစ်ပါတယ်။ 

ဒီနေရာတွေအတွက် အဖြေ ထွက်သလောက်နီးပါး ဖြစ်နေပေမယ့် ဘာမဆိုဖြစ်လာနိုင်တဲ့ အရာတွေကြောင့် နောက်ဆုံးမိနစ်အထိ စောင့်ဆိုင်းရဖို့ ရှိနေတာပါ။

ပထမဆုံးပြောချင်တာက ချန်ပီယံဖြစ်ခွင့်တိုက်ပွဲ ဖြစ်ပါတယ်။ လက်ရှိအချိန်မှာ မန်စီးတီးအသင်းက အဆင့် ၁ နေရာမှာ ရပ်တည်နေပြီး အဆင့် ၂ နေရာက အာဆင်နယ်အသင်းကို ၂ မှတ် အသာရထားတာပါ။

မန်စီးတီးအသင်းကို တွေ့ရစဉ်

အဲဒါကြောင့် သုံးသပ်သူ အများအပြားက မန်စီးတီးအသင်း ပရီးမီးယားလိဂ်ဖလားကို ၄ နှစ်ဆက်တိုက် ရရှိသွား လိမ့်မယ်လို့ ပြောခဲ့ကြပါတယ်။ 

တကယ်လည်း ချန်ပီယံဖြစ်ခွင့် ကံကြမ္မာက မန်စီးတီးအသင်း လက်ထဲမှာပဲရှိပြီး အာဆင်နယ်အသင်းက မန်စီးတီး အသင်း အမှတ်လျော့မှာကိုသာ စောင့်ဆိုင်းရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

မန်စီးတီးအသင်းကသာ နောက်ဆုံးပွဲစဉ်မှာ သရေကျသွားပြီး အာဆင်နယ်အသင်းက အနိုင်ရခဲ့ရင် ဂိုးကွာခြားမှုနဲ့ ထိပ်တိုက်တွေ့ဆုံမှုမှာ အသာရနေတဲ့ အာဆင်နယ်အသင်းက ချန်ပီယံဆုကို ရယူသွားနိုင်တာပါ။

အဲဒါကြောင့် ၂ သင်းစလုံးဟာ ကိုယ့်အလုပ်ကိုယ် အကောင်းဆုံး လုပ်ဖို့သာရှိတော့ပြီး မန်စီးတီးအသင်းဟာ ပရီးမီးယားလိဂ်ပြိုင်ပွဲမှာ ဘယ်အသင်းမှ မလုပ်ဖူးသေးတဲ့ မှတ်တမ်းမျိုးကို ရယူပြီး စံချိန်တင်နိုင်ဖို့ ရာနှုန်းပြည့် ကြိုးစားသွားဖို့ သေချာနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

အာဆင်နယ်အသင်း အတွက်တော့ ပရီးမီးယားလိဂ် ချန်ပီယံဆုပြိုင်ပွဲမှာ မန်စီးတီးအသင်းကို ၂ နှစ်ဆက်တိုက် အရေးနိမ့်ဖို့ ရာခိုင်နှုန်းများနေတာပါ။

ချန်ပီယံလိဂ်ဝင်ခွင့် ရယူနိုင်မယ့် ၄ သင်းစလုံး အဖြေထွက်ပေါ်ခဲ့ပြီး ဖြစ်ပေမယ့် နောက်ထပ် ဥရောပဝင်ခွင့်ဖြစ်တဲ့ ယူရိုပါလိဂ်နဲ့ ကွန်းဖရန့်လိဂ် ဝင်ခွင့်အတွက် ပြိုင်ဆိုင်မှုတွေကလည်း နောက်ဆုံးပွဲစဉ်အထိ အသက်ဝင်နေသေးတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ပရီးမီးယားလိဂ် ရလဒ်စာရင်းကို တွေ့ရစဉ်

အဆင့် ၅ နေရာမှာ ရပ်တည်နေတဲ့ စပါးအသင်းဟာ ချန်ပီယံလိဂ်ဝင်ခွင့်ကို လက်လွှတ်ခဲ့ရပြီးနောက် ယူရိုပါလိဂ် ဝင်ခွင့်ကို ရယူနိုင်ဖို့ ကြိုးစားနေပြီး နောက်ဆုံးပွဲစဉ်မှာ အနိမ့်ဆုံးသရေ ၁ မှတ် ရယူနိုင်ဖို့ လိုအပ်နေတာပါ။ 

စပါးအသင်းဟာ သရေ ၁ မှတ်သာ ရယူနိုင်မယ်ဆိုရင် ယူရိုပါလိဂ်ဝင်ခွင့်ကို ရယူနိုင်မှာဖြစ်ပြီး မနှစ်ကရာသီက လက်လွှတ်ခဲ့ရတဲ့ ဥရောပဝင်ခွင့်ကို ပြန်လည်ရရှိသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ယူရိုပါကွန်းဖရန့်လိဂ်ဝင်ခွင့် ၁ နေရာအတွက်ကိုတော့ ချယ်လ်ဆီး၊ နယူးကာဆယ်နဲ့ ယူနိုက်တက်အသင်းတို့ ယှဉ်ပြိုင် ရမှာပါ။ 

ဒါပေမယ့် ယူနိုက်တက်အသင်းအတွက် ဂိုးကွာခြားချက်ကြောင့် မလွယ်ကူတော့လို့ ချယ်လ်ဆီးနဲ့ နယူးကာဆယ် အသင်း ၂ သင်း ပြိုင်ဆိုင်ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

ချယ်လ်ဆီးအသင်း အတွက်လည်း ယူရိုပါကွန်းဖရန့်လိဂ် ဝင်ခွင့်ရနိုင်ဖို့အတွက် ရမှတ် ၁ မှတ်သာ လိုအပ်တာပါ။ 

နယူးကာဆယ်အသင်းကတော့ ချယ်လ်ဆီးအသင်း အရေးနိမ့်ပြီး သူတို့အနိုင်ရမှ ဥရောပဝင်ခွင့်ရမှာဖြစ်လို့ မျှော်လင့်ချက် အတော်လေးနည်းနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

နယူးကာဆယ်အသင်းဟာ မျှော်လင့်ချက် နည်းနေပေမယ့် နိုင်ပွဲရယူပြီး ချယ်လ်ဆီးအသင်းရဲ့ အမှားကို စောင့်ကြည့်ဖို့ ဆုံးဖြတ်ထားတာပါ။ ဒါကြောင့် ဥရောပဝင်ခွင့် လက်ကျန်နေရာကို ဒီ ၂ သင်းထဲက ဘယ်အသင်း ရယူသွားမလဲဆိုတာ စောင့်ကြည့်ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

ယူနိုက်တက်အသင်းကတော့ ဒီရာသီသူတို့ရဲ့ တစ်ခုတည်းသော ဆုဖလား မျှော်လင့်ချက်ဖြစ်တဲ့ FA ဖလားပြိုင်ပွဲ မှာ ချန်ပီယံဆုကို ရယူနိုင်ခဲ့ရင် လာမယ့်ရာသီ ယူရိုပါလိဂ်ဝင်ခွင့်ကို ရယူနိုင်မှာပါ။ 

အဲဒါကြောင့် ဒီပြိုင်ပွဲမှာ ချန်ပီယံဆုရယူဖို့ ယူနိုက်တက်အသင်းက အာရုံစိုက် ပစ်မှတ်ထားနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ပရီးမီးယားလိဂ်ဖလားကို တွေ့ရစဉ်

တန်းဆင်းဇုန် အတွက်ကလည်း ဘန်လေနဲ့ ရှက်ဖီးယူနိုက်တက်အသင်းတို့ တန်းဆင်းသွားခဲ့ပြီဖြစ်လို့ လက်ကျန် ၁ နေရာအတွက် နော်တင်ဟမ်ဖောရက်စ်နဲ့ လူတန်အသင်းတို့ ယှဉ်ပြိုင်ရမှာပါ။

ဒီလိုယှဉ်ပြိုင်ရမှာ ဖြစ်ပေမယ့် ရမှတ် ၃ မှတ် အသာရနေပြီး ဂိုးကွာခြားချက်မှာလည်း အသာရနေတဲ့ နော်တင်ဟမ် ဖောရက်စ် အသင်းကသာ လာမယ့်ရာသီ ပရီးမီးယားလိဂ်ပြိုင်ပွဲမှာ ဆက်ရှိဖို့ သေချာနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒါပေမယ့်လည်း နော်တင်ဟမ်ဖောရက်စ် အသင်းဟာ တန်းဆင်းဇုန်ကနေ ရှင်းရှင်းလင်းလင်း လွတ်မြောက်သွား ဖို့အတွက် အနိမ့်ဆုံး ၁ မှတ် ရယူနိုင်ဖို့ ကြိုးစားသွားဖို့ ရှိနေတာပါ။

ပရီးမီးယားလိဂ် ဂိုးသွင်းအများဆုံး ရွှေဖိနပ်ဆုအတွက် ပြိုင်ဆိုင်မှုမှာ မန်စီးတီးအသင်း တိုက်စစ်မှူး ဟာလန်းက ၂ နှစ်ဆက်တိုက်ရဖို့ ရှိနေပါတယ်။ 

ဟာလန်းဟာ ဒုတိယနေရာမှာ ရပ်တည်နေတဲ့ ချယ်လ်ဆီးအသင်း ကစားသမား ကိုးလ်ပါလ်မာကို ၅ ဂိုးအသာ ရနေတာပါ။ 

အဲဒါကြောင့် မျှော်လင့်ချက်ကိုယ်စီနဲ့ ပြိုင်ဆိုင်မယ့် ပရီးမီးယားလိဂ် ရာသီသိမ်းတိုက်ပွဲမှာ ဘယ်သူတွေက အသာရ သွားမလဲဆိုတာ မကြာခင်မှာ မြင်တွေ့ရတော့မှာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

CNI International Article

၂၀၂၄ ခုနှစ် ၊ မေလ ၁၂

အိန္ဒိယတွင် ယခုနှစ်အတွင်း ရွေးကောက်ပွဲများကို ဆက်လက် ကျင်းပနေချိန်၌  လူနည်းစု အသိုင်းအဝိုင်းက ပေးသည့် မဲများသည် ဝန်ကြီးချုပ် မိုဒီ (Narendra Modi) ၏ အမျိုးသားဒီမိုကရက်တစ်မဟာမိတ် (NDA) ညွန့်ပေါင်းအတွင်း အောက်လွှတ်တော်မှ နေရာ ၄၀၀ ကျော်ကို ရရှိစေရန် အထောက်အကူ ဖြစ်စေမည် ဖြစ်သည်။

ထို့ကြောင့် မိုဒီသည် ဟိန္ဒူအမျိုးသားရေးအဖွဲ့ Rashtriya Swayamsevak Sangh (RSS) အဖွဲ့ဝင်ဖြစ်ကြောင်း ဝန်ခံခဲ့သည့်တိုင် အိန္ဒိယနိုင်ငံတွင် နေထိုင်သည့် မွတ်ဆလင်ဘာသာဝင် သန်း ၂၀၀ နီးပါး၏ ထောက်ခံမှုကို ရရှိရန် ကြိုးပမ်းရမည်ဖြစ်သည်။

မိုဒီ၏ အခွင့်အရေးများကို အကူအညီ ဖြစ်စေသည့်အချက်မှာ အိန္ဒိယ၏ လူနည်းစု အသိုင်းအဝိုင်းများသည် မဲမပေးတော့ခြင်းဖြစ်သည်။ ဟိန္ဒူဘာသာဝင် အများစုပါဝင်သည့် ပါတီများသည် ထိုပြဿနာကို Hindutva 2.0 ဟူသည့် ဟိန္ဒူကြီးစိုးရေး နိုင်ငံရေးအယူဝါဒဖြင့် ထောက်ခံမဲပေးသည့် အုပ်စုဖြင့် အသာစီးရယူကာ ဖြေရှင်းခဲ့သည်။

Hindutva သည် ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ အမျိုးသားရေးဝါဒ ပုံစံတစ်ခုဖြစ်ပြီး အိန္ဒိယနိုင်ငံသားများ၏ ကိုယ်ပိုင် လက္ခဏာကို ပေါင်းစည်းသည့် ချဉ်းကပ်မှုအပေါ် ဗဟိုပြုထားသော်လည်း လက်ရှိတွင် ဒုတိယမြောက် အာရုံစိုက်စရာ တစ်ခုအဖြစ် အိန္ဒိယ၏ စီးပွားရေးအပေါ် အလွန်အမင်း အလေးထားလာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

အိန္ဒိယရွေးကောက်ပွဲ မဲပေးရန် လှုံ့ဆော်နေစဉ်

သို့သော် လေ့လာစောင့်ကြည်သူများ၏ တူညီသည့် ရှုထောင့်တစ်ခုမှာ  မဟာမိတ်ညွန့်ပေါင်းအဖွဲ့အနေဖြင့် ၂၀၁၉ ရွေးကောက်ပွဲကာလက စွမ်းဆောင်ရည်များကို ယခုရွေးကောက်ပွဲတွင်လည်း ပြသနိုင်ရန် အလုပ်ပိုလုပ်ရန် လိုအပ်သည်ဟု BJP ပါတီ၏ မဟာဗျူဟာရေးဆွဲသူများက ကောက်ချက်ချခဲ့သည်ဆိုသည့် အချက်ဖြစ်သည်။

မဟာမိတ်ညွန့်ပေါင်း အနေဖြင့် တမီလ်နာဒူး (Tamil Nadu) ၊ ကီရာလာ (Kerala) နှင့် အန်ဒရာ ပရာဒေ့ရှ် (Andhra Pardesh) ကဲ့သို့ တောင်ပိုင်းပြည်နယ်များတွင် အသာစီးရရန်လိုအပ်သည်။ 

အတိတ်ကာလက BJP ပါတီသည် ထိုပြည်နယ်များတွင် အကန့်အသတ်ဖြင့်သာ အောင်မြင်မှုရရှိခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် မဟာမိတ်ညွန့်ပေါင်းအဖွဲ့သည် အိန္ဒိယမှကြီးမားသည့် မွတ်ဆလင် အသိုင်းအဝိုင်း၏ ထောက်ခံမှုကို ရရှိရန် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရမည့် သဘောဖြစ်သည်။ 

ထိုသို့ လုပ်ဆောင်မည်ဆိုပါက BJP ပါတီသည် မဲဆန္ဒနယ်များတွင် ထောက်ခံမှုများရရှိရန် အားထုတ်ကြိုးပမ်း မှုများ၌ ရင်ဆိုင်နေရသည့် ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ ပြဿနာများနှင့် စီးပွားရေးပြဿနာများကို ဟန်ချက်ညီစွာ ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းနိုင်မည်ဖြစ်သည်။

ကီရာလာပြည်နယ်ကို ဥပမာပြရမည်ဖြစ်သည်။ The Economic Times ၏ သတင်းထုတ်ပြန်ချက် တစ်ခုတွင် အိန္ဒိယ၌ BJP ပါတီ၏ တစ်ဦးတည်းသော် မွတ်ဆလင်ကိုယ်စားလှယ်လောင်းဖြစ်သူ အမ် အဗ္ဗဒူလ် ဆာလမ် (M Abdul Salam) သည် မွတ်ဆလင် မဲဆန္ဒရှင်များနှင့် ချိတ်ဆက်မှုပြုလုပ်ရန် အခက်တွေ့ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ 

အထူးသဖြင့် ၎င်းယှဉ်ပြိုင်မည့် မဲဆန္ဒနယ်တွင် နေထိုင်သူ ၄ သန်း၏ ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းမှာ မွတ်ဆလင်များဖြစ်ပြီး ထိုမဲဆန္ဒနယ်၌ အိန္ဒိယပြည်ထောင်စု မွတ်ဆလင်အဖွဲ့ချုပ်က အလွန်ရေပန်းစားခဲ့သည်။

လက်ရှိတွင် ယဉ်ကျေးမှုနှင့် စီးပွားရေး ဒွေးရောယှက်တင်မှုကို ကောင်းမွန်စွာ စီမံခန့်ခွဲနိုင်ခဲ့သဖြင့် BJP သည် ၎င်းတို့ပါတီ၏ လူထူထောက်ခံမှု အင်အားကို ချဲ့ထွင်နိုင်ဖွယ်ရှိနေသည်။

ဆာလမ်သည် ဝန်ကြီးချုပ်မိုဒီ လက်အောက်တွင် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုများကို အမွှမ်းတင်ခဲ့ပြီး မိုဒီသည် မွတ်ဆလင် အမျိုးသမီးများအတွက် တရားမျှတမှုမရှိသည့် အိမ်ထောင်ရေး ချက်ချင်းကွာရှင်းမှုကို တားမြစ်သည့်ဘက်မှ ရပ်တည်ခဲ့သဖြင့် ဆာလမ်ကို အမျိုးသမီးများက ထောက်ခံကြောင်း ပြသခဲ့သည်။

သို့သော် အိန္ဒိယမွတ်ဆလင်များအနေဖြင့် ထိုနိုင်ငံရေး မဟာဗျူဟာကို သတိထားသင့်သည်။ အဘယ်ကြောင့် ဆိုသော် ၂၀၁၉ ခုနှစ် အောက်လွှတ်တော် ရွေးကောက်ပွဲ မတိုင်မီနှင့် ယနေ့အချိန်အထိ ဆက်လက် တည်ရှိနေ သည့် မွတ်ဆလင်ဆန့်ကျင်ရေး သဘောထားနှင့် ဟိန္ဒူအမျိုးသားရေး အယူဝါဒကို မြှင့်တင်မှု ဂယက်လှိုင်းများ အကြား BJP ပါတီ၏ နိုင်ငံရေးမဟာဗျူဟာ ပေါ်ထွက်လာခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။

 မိုဒီနဲ့ မွတ်ဆလင် အမျိုးသားတစ်ဦးကိုတွေ့ရစဉ်

မွတ်ဆလင်ဆန့်ကျင်ရေး သဘောထားများ အားကောင်းခဲ့သည့် ဂျမူးနှင့် ကက်ရှ်မီးယား (Jammu and Kashmir) တွင် အကြမ်းဖက် တိုက်ခိုက်မှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီးနောက် လက်ယာယိမ်း BJP လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်များက အမျိုးသားရေးကို အလွန်းအမင်း စန်းတင်ပြောကြားခဲ့မှုသည် ထင်ရှားသည့် သာဓကတစ်ခုဖြစ်သည်။

ထို BJP လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်များထဲတွင် သရုပ်ဆောင်တစ်ဦးဖြစ်ပြီး လွှတ်တော်အမတ်ဟောင်းဖြစ်သည့် ပါရက်ရှ် ရာဝယ်လ် (Paresh Rawal) လည်း ပါဝင်ခဲ့သည်။

ထိုအချိန်က ရာဝယ်လ်သည် အိန္ဒိယ အကြမ်းဖက် အားပေးများကို မိမိတို့ အမိမြေအား ထိခိုက်စေသည့် အဆိပ်များကို အန်ထုတ်ခွင့်မပြုရန်၊ ထိုလောက်ကောင်များကို ၎င်းတို့၏ အညစ်အကြေးများအတွင်း သေဆုံး ခွင့်ပေးရန် သတင်းမီဒီယာများကို ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုကဲ့သို့ အလွန်ပြင်းထန်သည့် အမျိုးသားရေး အယူဝါဒသည် တစ်ဖြည်းဖြည်း ပျော့ပြောင်းလာခဲ့ကာ လက်ရှိတွင် Hindutva 2.0 ဟူသည့် အမည်ဖြင့် အယူဝါဒကို ပြုပြင်မွန်းမံခဲ့သည်။

မိုဒီ၏ မွတ်ဆလင်များအပေါ် မေတ္တာရပ်ခံမှုသည် ရွေးကောက်ပွဲဆိုင်ရာ နိုင်ငံရေး ကြိုးကိုင်ချယ်လှယ်မှု ဖြစ်သည် ဟု တန်ပြန်ယူဆချက်များလည်း ရှိနေသည်။

အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် နေရာ ၂၅ နေရာစလုံးကို အနိုင်ရခဲ့သည့် အိန္ဒိယအနောက်ပိုင်း ရာဂျက်စ်သန် (Rajasthan) ပြည်နယ်တွင် မိုဒီက မွတ်ဆလင်များကို စိမ့်ဝင်ထိုးဖောက်သူများဟု တံဆိပ်ကပ်ခဲ့ခြင်ဖြင့် မွတ်ဆလင်ဆန့်ကျင်ရေး အသုံးအနှုန်းများကို ပြောဆိုခဲ့ကြောင်း စွပ်စွဲခံခဲ့ရသည်။

ထို့ပြင် BJP ပါတီနှင့် မိုဒီသည် ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း မန်မိုဟန်ဆင်း (Manmohan Singh) နှင့် အတိုက်အခံ အိန္ဒိယကွန်ဂရက်ပါတီတို့အား မွတ်ဆလင်များကို အလွန်မျက်နှာသာပေးနေကြောင်း ကာလကြာရှည် စွပ်စွဲခဲ့သည်။

အဆင်းရဲဆုံး အိမ်ထောင်စုများ၏ ၂၀ ရာခိုင်နှုန်းကို အခြေခံဝင်ငွေ ရူပီး ၆၀၀၀ သတ်မှတ်သည့် အိုင်ဒီယာသည် မိုဒီ ပြောခဲ့သည့် ကြီးမားသော ဓနဥစ္စာ ပြင်ဆင်ခွဲဝေမှု အစီအစဉ်ကို ဖြစ်မြောက်စေရန် ခက်ခဲစေလိမ့်မည်ဖြစ်သည်။

မိုဒီ၏ အစိုးရအဖွဲ့သည် ဂျမူးနှင့်ကက်ရှ်မီးယားဒေသတွင် ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ကို ရုပ်သိမ်းခဲ့သည့် အချိန်ကစပြီး ခုတ်ရာတစ်ခြား ရှရာတစ်လွဲဖြစ်သည့် ဖြစ်စဉ်များနှင့် ကြုံတွေ့ခဲ့ရသည်။

ထို့နောက် အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများဖြစ်သည့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်၊ ပါကစ္စတန်နှင့် အာဖဂန်နစ္စတန်နိုင်ငံတို့မှ အိန္ဒိယနိုင်ငံ အတွင်းသို့ ၂၀၁၄ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလမတိုင်မီ ဝင်ရောက်လာသည့် ဘာသာရေး လူနည်းစုများကို နိုင်ငံသား ဖြစ်ခွင့်ပေးသည့် နိုင်ငံသားဖြစ်မှုဆိုင်ရာ ပြင်ဆင်ချက်ဥပဒေကို ပြဋ္ဌာန်းခဲ့သည်။

 မွတ်ဆလင် အမျိုးသမီးများ မဲထည့်ရန်လုပ်နေကြစဉ်

ထိုဥပဒေ၏ အကျိုးအမြတ်များကို ခံစားရမည့် သူများထဲတွင် မွတ်ဆလင်များအား ချန်လှပ်ထားခဲ့သဖြင့် ထိုဥပဒေသည် ခွဲခြားဆက်ဆံသည့် ဥပဒေဖြစ်ကြောင်း နိုင်ငံတကာလူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့များက ရှုတ်ချခဲ့သည်။

အစ္စရေး-ဟားမာ့စ်စစ်ပွဲ စတင်ခဲ့သည့် ပြီးခဲ့သည့်နှစ် အောက်တိုဘာ ၇ ရက် နောက်ပိုင်းတွင်  မိုဒီသည် အစ္စရေးကို ဦးတည်သော နိုင်ငံရေးမူဝါဒကို ပြောင်းလဲခဲ့သဖြင့် မွတ်ဆလင် ဆန့်ကျင်ရေး သဘောထားများ မြင့်တက်လာခဲ့ကာ လူမှုမီဒီယာများပေါ်၌ ဟိန္ဒိူအမျိုးသားရေးဝါဒီများ၏ အမုန်းစကားများ ပြန့်နှံ့ခဲ့သည်။

ထိုကဲ့သို့ မတူကွဲပြားမှု၊ ယဉ်ကျေးမှု၊ အမျိုးသားရေးနှင့် ခွဲခြားမှုများသည် လွှတ်တော်ရွေးကောက်ပွဲ ပြီးဆုံးသည့် အချိန်အထိ ဆက်လက် တည်ရှိနေမည်ဖြစ်သည်။

ထို့ကြောင့် BJP ပါတီအနေဖြင့် ရာဂျက်စ်သန်ကဲ့သို့ ပြိုင်ဆိုင်မှု ပြင်းထန်သည့် မဲဆန္ဒနယ်များတွင် လွှတ်တော် နေရာများကို အနိုင်ရရှိရန် ထိုအရေးကိစ္စများက အဓိကကျသည့် အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်နေမည်ဖြစ်သည်။

Source: Asia Times

CNI Sport Article 

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ ၁၀

၂၀၂၃-၂၄ ရာသီကတော့ ယူနိုက်တက်အသင်းအတွက် အလွန်ဆိုးရွားတဲ့ ရာသီအဖြစ်ရှိနေပြီး ရာသီအဆုံးသတ်ဖို့ ပွဲစဉ် ၄ ပွဲ ကျန်ရှိသေးတဲ့ အချိန်မှာ စံချိန်ဆိုးတွေကို ဆက်တိုက် တင်ရှိနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

နောက်ဆုံးကစားခဲ့တဲ့ ပဲလေ့စ်အသင်းကို ၄ ဂိုး- ဂိုးမရှိနဲ့ အရေးနိမ့်ခဲ့တဲ့ ပွဲစဉ်မှာဆိုရင် ယူနိုက်တက်အသင်းဟာ ဒီရာသီ ပရီးမီးယားလိဂ်ပြိုင်ပွဲမှာ ရှုံးပွဲ ၁၃ ပွဲအထိ ကြုံတွေ့ခဲ့တာပါ။ 

ဒီပမာဏဟာ ပရီးမီးယားလိဂ်ပြိုင်ပွဲ သမိုင်းတစ်လျှောက် တစ်ရာသီတည်းမှာ ယူနိုက်တက်အသင်းရဲ့ စံချိန်တင်ရှုံးပွဲလည်း ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။

ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့ ယူနိုက်တက်အသင်းဟာ ဒီရာသီပြိုင်ပွဲစုံ ပေးဂိုး ၈၁ ဂိုးအထိ ခွင့်ပြုခဲ့ရပြီး ၁၉၇၆ ခုနှစ် နောက်ပိုင်း ပေးဂိုးအများဆုံး ခွင့်ပြုခဲ့ရတာလည်း ဖြစ်တာပါ။ 

ဂန္ထဝင်နည်းပြကြီး ဆာအဲလက်စ်ဖာဂူဆန် ကိုင်တွယ်ခဲ့တုန်းက အသင်းတိုင်း လေးစားပြီး ကြောက်ရွံ့တဲ့အသင်း ဖြစ်ခဲ့တဲ့ ယူနိုက်တက်အသင်းဟာ အခုဆိုရင် ဘယ်အသင်းနဲ့ပဲ ကစားကစား အောက်အသင်းဖြစ်နေတာကို မြင်တွေ့ခဲ့ရပါတယ်။ 

ယူနိုက်တက်အသင်းဟာ အောင်မြင်မှုတွေ ပြန်ပြီးရယူနိုင်ဖို့အတွက် ကစားသမားတွေကို ပေါင်သန်း အများကြီး ပေးပြီး ခေါ်ယူခဲ့ပေမယ့် ထင်သလို ဖြစ်လာခဲ့ခြင်းမရှိသေးပါဘူး။ 

အဲရစ်တန်ဟတ်ကို တွေ့ရစဉ်

ဒီရာသီမှာဆိုရင် ယူနိုက်တက်အသင်းဟာ တစ်ရာသီလုံး ဒဏ်ရာနှိပ်စက်မှုတွေကြောင့် ရလဒ်တွေ ဆိုးနေတာကို နည်းပြ အဲရစ်တန်ဟတ်အနေနဲ့ အကြောင်းပြချက် ပေးကောင်းပေးလို့ရပေမယ့် လူစုံချိန်မှာတောင် ပြိုင်ဘက်ကို အသာစီးနဲ့ ကစားနိုင်တဲ့ပွဲ ဘယ်နှစ်ပွဲရှိလဲဆိုတာ မေးခွန်းပြန်ပြီးထုတ်လို့ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။

အဲရစ်တန်ဟတ်ဟာ သူ့ရဲ့ ယူနိုက်တက်နည်းပြဘဝ ပထမရာသီမှာ ကာရာဘောင်းဖလား ရယူပေးပြီး ချန်ပီယံလိဂ် ဝင်ခွင့်ရအောင် ကိုင်တွယ်ပေးနိုင်ခဲ့ပေမယ့် ဒီရာသီမှာ ရလဒ်တွေ ဆိုးတာနဲ့အတူ ပရီးမီးယားလိဂ်ကနေ ဥရောပ ဝင်ခွင့်ရဖို့တောင် ခက်ခဲနေတာပါ။

အဲဒါကြောင့် အဲရစ်တန်ဟတ်ဟာ ရာသီအကုန်မှာ ထုတ်ပယ်ခံရမယ့် အလေးပေးမှုတွေ ပိုပြီးမြင့်တက်လာခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

အဲရစ်တန်ဟတ်ကို ထုတ်ပယ်ပြီး နည်းပြသစ် ခန့်မယ်ဆိုရင်လည်း ယူနိုက်တက်အသင်းဟာ သိသိသာသာ ပြောင်းလဲသွားနိုင်မယ့် အခြေအနေမှာ ရှိမနေပါဘူး။ 

နည်းပြသစ်ကို ခန့်အပ်ရင် ပထမရာသီမှာ ကောင်းနိုင်ပေမယ့် နောက်ရာသီမှာ ဒီလိုပုံစံအတိုင်း ပြန်ဖြစ်သွားနိုင် တာပါ။ 

ဘာကြောင့်လဲဆိုရင် အဲရစ်တန်ဟတ် မတိုင်ခင် ကိုင်တွယ်ခဲ့တဲ့ ဗန်ဟားလ်၊ မော်ရင်ဟို၊ ဆိုးလ်ရှားတို့လည်း အများဆုံး ၂ နှစ်ကျော်ပဲ ကိုင်တွယ်ပြီး ထုတ်ပယ်ခံရတာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ဆာဂျင်ရက်ကလစ်ဖ်ကို တွေ့ရစဉ်

ယူနိုက်တက်အသင်းအနေနဲ့ အောင်မြင်မှုတွေ ပြန်ပြီးရယူချင်ရင် ကစားသမားတွေကိုလည်း ရှင်းထုတ်ဖို့ လိုအပ်နေတာပါ။

အရင်ခေတ်က ကစားသမားတွေဟာ နည်းပြတွေ ပြောတာကို နားထောင်ပြီး ကြောက်ကြပေမယ့် ဒီဘတ်ခေတ် ကစားသမားတွေကတော့ နည်းပြကို ပညာပေးကာ ထုတ်ပယ်တဲ့အထိ လုပ်ဆောင်တက်ကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

အဲဒါကြောင့် ယူနိုက်တက်အသင်းဟာ အသင်းရဲ့ အဝတ်လဲခန်းကို ပြဿနာဖြစ်အောင်လုပ်တဲ့ ကစားသမားအချို့ ကို ရောင်းချ ဒါမှမဟုတ် ထွက်ခွာခွင့်ပြုရမှာပါ။ 

ဒီရာသီအပြင် ပြီးခဲ့တဲ့ ရာသီတွေမှာလည်း ယူနိုက်တက်အသင်း အောင်မြင်မှုမရရှိတဲ့ အကြောင်းအရင်း တစ်ခုက တော့ အသင်းရဲ့ စီမံခန့်ခွဲမှုအပိုင်းလုံးဝ အားနည်းခဲ့တာလို့ပဲ ပြောရမှာဖြစ်ပါတယ်။

အဲဒါကြောင့် ယူနိုက်တက်အသင်းရဲ့ ပူးတွဲပိုင်ရှင်ဖြစ်လာတဲ့ ဆာဂျင်ရက်ကလစ်ဖ်ရဲ့ INEOS အစုအဖွဲ့ဟာ ဒီအချက် တွေကို ပြုပြင်နိုင်ဖို့ အခုကတည်းက စပြီးလုပ်ဆောင်နေပြီ ဖြစ်ပါတယ်။

ဆာဂျင်ရက်ကလစ်ဖ်ဟာ ပြင်သစ်ကလပ် နိုက်စ်အသင်းကိုလည်း ပိုင်ဆိုင်ထားတာကြောင့် ဘောလုံးအသင်း တစ်သင်းရဲ့ လည်ပတ်မှုတွေ အကြောင်းကို သိရှိနားလည်တာ ဖြစ်ပါတယ်။

အဲရစ်တန်ဟတ်နဲ့ ယူနိုက်တက်ကစားသမားကိုတွေ့ရစဉ်

အဲဒါကြောင့်လည်း ယူနိုက်တက်အသင်းရဲ့ အထက်ပိုင်း တာဝန်ရှိသူအချို့ကို ပြောင်းလဲပြီး လာမယ့်ရာသီတွေမှာ ပြောင်းလဲလိုက်တဲ့ သူတွေရဲ့ လှုပ်ရှားမှုတွေကို မြင်တွေ့ရတော့မှာပါ။

ဆာဂျင်ရက်ကလစ်ဖ်ဟာ ယူနိုက်တက်အသင်း ပရီးမီးယားလိဂ်ပြိုင်ပွဲမှာ ပြန်ပြီးအောင်မြင်မှု ရရှိတာကို မြင်တွေ့ ချင်နေပေမယ့် စိတ်ရှည်ရမယ်ဆိုတာ သိနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ယူနိုက်တက်အသင်း ပရိသတ်တွေကတော့ စိတ်ပျက်စရာတွေ ကြုံတွေ့နေရတဲ့ ဒီရာသီကို အမြန်ဆုံး အဆုံးသတ် နိုင်ဖို့ မျှော်လင့်နေတာပါ။ 

ယူနိုက်တက်အသင်းဟာ ဒီရာသီမှာ ဆုဖလားရယူနိုင်မယ့် တစ်ခုတည်းသော မျှော်လင့်ချက်ဖြစ်တဲ့ FA ဖလား ဗိုလ်လုပွဲ ယှဉ်ပြိုင်ဖို့ ရှိနေပြီး မန်စီးတီးအသင်းနဲ့ ယှဉ်ပြိုင်ရမှာဖြစ်လို့ လွယ်ကူမှာတော့ မဟုတ်ပါဘူး။ 

FA ဖလားသာ ရယူနိုင်ခဲ့ရင် ယူနိုက်တက်အသင်းအတွက် ဒီရာသီ စိတ်ပျက်စရာတွေကို အနည်းငယ် ဖြေလျှော့နိုင် မှာ ဖြစ်ပေမယ့် စိတ်ပျက်စရာကောင်းတဲ့ ခြေစွမ်းတွေ၊ စံချိန်မှတ်တမ်းဆိုးတွေကတော့ မေ့ပျောက်စရာအဖြစ် ရှိနေမှာ မဟုတ်တာ ဖြစ်ပါတယ်။

CNI International Article 

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ ၆

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ယခုနှစ်အစောပိုင်းက အစိုးရဆန့်ကျင်သည့် တပ်ဖွဲ့များက လောက်ကိုင်(ကိုးကန့်ဒေသ)ကို ထိန်းချုပ်ခဲ့သည်။ ထိုသို့ ထိန်းချုပ်ခဲ့ပြီးနောက် မြန်မာ့တပ်မတော်သည် အနီးနားရှိဒေသမှ စစ်စခန်း ၅၀ ကျော်ကို လက်လွတ်ခဲ့သည်။

လောက်ကိုင်သည် ကိုးကန့်ဒေသ၏ မြို့တော်ြဖစ်သလို တရုတ်၏ ယူနန်ပြည်နယ်နှင့် နယ်စပ်ချင်း ထိစပ်နေသည့် မြို့ဖြစ်သည်။

ကိုးကန့်တရုတ်လူဉီးရေ အများအပြားနေထိုင်သည့် ထိုမြို့ကို မြောက်ပိုင်းညီနောင်သုံးဖွဲ့(TNLA-AA-MNDAA) အမည်ရှိ လက်နက်ကိုင်မဟာမိတ်အဖွဲ့က ထိန်းချုပ်လိုက်ခြင်းသည် ထိုဒေသတွင် တရုတ်၏ လွှမ်းမိုးမှုနှင့် ပတ်သက်ပြီး မေးခွန်းများ ထွက်ပေါ်လာစေခဲ့သည်။

ယခင်က မြန်မာ့တပ်မတော်ကို ကာလကြာရှည် ထောက်ခံပေးလာခဲ့သည့် တရုတ်သည် လက်ရှိတွင် နှစ်ဖက်စလုံး ၌ ပါဝင်ပြီး နိုင်ငံရေးကစားလျက်ရှိသည်။ မြောက်ပိုင်းညီနောင်သုံးဖွဲ့သည် တရုတ်၏ ထောက်ပံ့မှုကိုမရဘဲ လောက်ကိုင်ကို ထိန်းချုပ်ရန် မဖြစ်နိုင်ကြောင်း ကျွမ်းကျင်သူအများစုက ယူဆကြသည်။

ထို့ကြောင့် တရုတ်သည် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် အင်အားချိန်ခွင်လျှာညှိရန် ထိုလက်နက်ကိုင်သုံးဖွဲ့ကို ပေါင်းစည်း စေဖို့ လုပ်ဆောင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်နိုင်သည်ဟု ယူဆချက်များ ထွက်ပေါ်ခဲ့သည်။

တစ်ဖက်တွင်လည်း တရုတ်သည် မြန်မာ့တပ်မတော်ကို စစ်လက်နက်ပစ္စည်းများနှင့် လေယာဉ်များ ထောက်ပံ့ပေး နေပြီး အခြားတစ်ဖက်တွင် AA၊ MNDAA နှင့် TNLA တို့ကို လက်နက်တပ်ဆင်ပေးနေသည်ဟု ထင်‌ကြေးပေးမှုများ ထွက်ပေါ်နေသည်။

မကြာသေးမီက ထိုမြောက်ပိုင်းသုံးဖွဲ့သည်  မြန်မာနိုင်ငံမြောက်ပိုင်း၏ နယ်‌မြေ အများအပြားကို သိမ်းယူခဲ့သည်။ 

တရုတ်ရဲတပ်ဖွဲ့က ကျားဖြန့်လုပ်ငန်းခေါင်းဆောင်တွေကို ဖမ်းဆီးနေစဉ်

ထိုအချိန်က တရုတ်သည် နယ်စပ်ဒေသတွင် ကျားဖြန့် လုပ်ငန်းများ၊ ကာစီနိုရုံများ၊ ဆိုက်ဘာ လိမ်လည်မှု လုပ်ငန်း များကို မြန်မာပြည်မြောက်ပိုင်းတွင် နှိမ်နင်းနေရချိန်ဖြစ်သည်။ နိုင်ငံရေးအရ တိုက်ဆိုင်သည်ဆိုသည်မှာ မရှိဟူ သည့် စကားကို ထိုဖြစ်စဉ်တွင် မြင်တွေ့နိုင်သည်။

ပြီးခဲ့သည့်နှစ်က မြန်မာ့တပ်မတော်သည် ထိုလူဆိုးဂိုဏ်းများကို လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဖြင့် နှိမ်နင်းမှုကို အရှိန်မြှင့်တင်ခဲ့ သည်။ 

ထိုတရုတ်လူဆိုးဂိုဏ်းများနှင့် ကျားဖြန့် လုပ်ငန်းများသည် တရုတ်ကွန်မြူနစ်ပါတီ(CCP)မှ ပါတီဝင်အများစုနှင့် တိုက်ရိုက်သော်လည်းကောင်း သွယ်ဝိုက်၍သော်လည်းကောင်း ဆက်နွှယ်မှု  ရှိခဲ့သည်။

ယူနန်နှင့် စီချွန်ပြည်နယ်ကဲ့သို့ ပြည်နယ်များမှ CCP ပါတီဝင်များထဲမှ ဒေသခံ ပါတီဝင်များသည် မြန်မာပြည် မြောက်ပိုင်းနယ်စပ်ရှိ တရားမဝင် ကာစီနိုလုပ်ငန်းများနှင့် အွန်လိုင်းမှ လိမ်ညာမှုများကို ပါဝင်ပတ်သက်နေသည်။

ထို့ကြောင့် ဒေသခံလူများသည် ၎င်းတို့အတွက် မိမိတို့၏ သဘောဆန္ဒမပါဘဲ အလုပ်လုပ်ရမည့် အခြေအနေသို့ ဖိအားပေးခံခဲ့ရသည်။

နောက်ထပ် စီးပွားရေးတစ်ခုမှာ CCP ပါတီဝင် အများစုသည် မူးယစ်ဆေးဝါး မှောင်ခိုကူးမှုတွင် ပါဝင်ပတ်သက် နေခြင်း ဖြစ်သည်။ အရှေ့တောင် အာရှနှင့် ပစိဖိတ်ဒေသသို့ မူးယစ်ဆေးဝါး မှောင်ခိုကူးမှု စုစုပေါင်း၏ ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းကျော်ဖြစ်သည့် ရွှေတြိဂံဒေသ၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း အနေဖြင့် အသုံးချခြင်း ဖြစ်သည်။

 MNDAA က မြန်မာ့တပ်မတော်စစ်စခန်းကို သိမ်းပိုက်ခဲ့စဉ်

ကုလသမဂ္ဂ၏ မူးယစ်ဆေးဝါးနှင့် ရာဇဝတ်မှုဆိုင်ရာရုံး၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် မြန်မာနိုင်ငံသည် ၂၀၂၃ ခုနှစ်အတွင်း ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး ဘိန်းထုတ်လုပ်သည့် နိုင်ငံအဖြစ် ဖော်ပြခဲ့သည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ်အတွင်း မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဘိန်းထုတ်လုပ်မှုသည် တန်ချိန် ၁၀၀ ကျော်ရှိသည်ဟု ကုလသမဂ္ဂက ခန့်မှန်းခဲ့ သည်။

မြန်မာနိုင်ငံ မြောက်ပိုင်းနှင့် အရှေ့မြောက်ပိုင်းဒေသတွင် နေထိုင်သူများအတွက် ဘိန်းစိုက်ပျိုးမှုသည် အဓိက ဝင်ငွေအရင်းအမြစ် ဖြစ်သည်။

ထိုဘိန်းစိုက်ပျိုးမှု၊ ထုတ်လုပ်မှု ၊ မှောင်ခိုကူးမှုသည် မြန်မာနိုင်ငံအခြေစိုက် တရုတ်လူဆိုးဂိုဏ်းများနှင့် CCP ၏ ပါဝင်ပတ်သက်မှု ရှိနေသည်ဆိုသည့် သတင်းများလည်း ရှိနေသည်။  

ထိုအခြေအနေမျိုးတွင် တရုတ်အစိုးရအနေဖြင့် ကွန်မြူနစ်ပါတီဝင်များ ပါဝင်ပတ်သက်မှုကို မသိ၍လောဟူသည့် မေးခွန်းထုတ်စရာရှိသည်။

ထို့ကြောင့် မြန်မာ့တပ်မတော်သည် လက်နက်ကိုင်သူပုန်များက လက်နက်များဝယ်ယူရန် ထိုမူးယစ်ဆေးဝါး မှောင်ခိုကူးမှုများမှ ရရှိသည့် ငွေများကို အသုံးပြုမည့် အ‌ရေးကို စိုးရိမ်ခဲ့ပြီး နှိမ်နင်းမှုများကို အရှိန်မြှင့်တင်ခဲ့သည်။

အဆိုပါ အချိန်တွင် တရုတ်လူဆိုးဂိုဏ်းများသည် ဘိန်းစိုက်ခင်းများကို ကာကွယ်ရန် ထိုဒေသရှိ လက်နက်ကိုင် သူပုန်များကို လက်နက်များ၊ ငွေကြေးများ ထောက်ပံ့ပေးခဲ့သည်။

တရုတ်အထူးကိုယ်စားလှယ်နဲ့ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်ကို တွေ့ရစဉ်

ထိုဒေသတွင် ပြိုင်ဘက် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များကို ထောက်ပံ့ပေးနေသည့် တရုတ်၏ နောက်ထပ် အကြောင်း ပြချက်တစ်ခုမှာ မြေရှားသတ္တုများ ပေါကြွယ်ဝခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် မြေရှားသတ္တု ထုတ်လုပ်မှုသည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ မြေရှားသတ္တု ထုတ်လုပ်မှု၏ ၉ ရာခိုင်နှုန်းရှိ သည်။

ထို့ကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပြိုင်ဘက် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များကို ထောက်ပံ့ပေးနေမည်ဆိုပါက တရုတ် သတ္တုတွင်း ဂိုဏ်းများအတွက် ဒေါ်လာ ဘီလျံချီ ဝင်ငွေများရရှိနိုင်မည်ဖြစ်သည်။

ထိုအခြေအနေကို မြန်မာ့တပ်မတော်ကလည်း စိုးရိမ်မှု ရှိနေနိုင်သည်။ မြန်မာ့တပ်မတော်အနေဖြင့် ပြိုင်ဘက် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များကို တရုတ်က ထောက်ပံ့ပေးနေသည့် အခြေအနေဖြင့် အကျပ်ကိုင်ခံရမည့် အနေအထားကို စိုးရိမ်မှု ရှိနေနိုင်သည်။

နောက်ထပ် အကြောင်းပြချက်တစ်ခုမှာ ရှမ်းပြည်နယ်အရေး ဖြစ်သည်။ မြောက်ပိုင်းညီနောင်သုံးဖွဲ့က ရှမ်းပြည်နယ်၏ နယ်မြေ အများအပြားကို ထိန်းချုပ်ခဲ့ပြီးကတည်းက တရုတ်၏ ယူနန်ပြည်နယ်ထဲသို့ တရားမဝင် ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူများ ဝင်ရောက်လာခြင်းဖြစ်သည်။

ထို့ကြောင့် တရုတ်အနေဖြင့် ထိုကဲ့သို့ ရွှေ့ပြောင်းများ ဝင်ရောက်မှု အခြေအနေကို ကိုင်တွယ်ထိန်းသိမ်းရန် ထိုလက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များကို  မျက်နှာသာပေး ဆက်ဆံနေခြင်း ဖြစ်သည်ဟု ယူဆချက်များ ထွက်ပေါ်ခဲ့သည်။

မြောက်ပိုင်းမဟာမိတ်သုံးဖွဲ့က ဒုတိယခေါင်းဆောင်များကို တွေ့ရစဉ်

တရုတ်သည် နယ်မြေချင်း ထိစပ်နေသည့် ယူနန်ပြည်နယ်၏ နယ်စပ်ဒေသများမှ လူနည်းစုများကို မြန်မာနယ်စပ် မှ  လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များက လွှမ်းမိုးမည့် အရေးကိုလည်း အထူးစိုးရိမ်နေဆဲဖြစ်သည်။

မြန်မာနိုင်ငံမှ လက်နက်ကိုင်သူပုန်များ၏ လှုပ်ရှားမှုကို တရုတ်က တစ်နည်းတစ်ဖုံဖြင့် စိုးရိမ်နေသည်။ တိဘက် ဒေသအရေး၊ မွန်ဂိုးလီးယားဒေသအရေး၊ ဝီဂါအရေးတို့ကြောင့် ဖြစ်သည်။

ထိုအချက်အလက်များကို ခြုံငုံသုံးသပ်ရမည်ဆိုပါက တရုတ်၏ Check and Balance ဟူသည့် စောင့်ကြည့် ထိန်းညှိ မူဝါဒနှင့် ပထဝီနိုင်ငံရေး ကစားပွဲကို တွေ့မြင် ရမည်ဖြစ်သည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်ကတည်းက မြန်မာပြည်သူ တစ်သန်းခန့်သည် အိမ်ပစ်ရာပစ် ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်ခဲ့ရပြီ ဖြစ်သည်။ 

ထိုအချိန်မျိုးတွင် တရုတ်အနေဖြင့် မြန်မာပြည်သူများကို အရှုံး/အနိုင် ခွဲခြားသတ်မှတ်သည့် Zero Sum game မျိုးအပါအဝင် ၎င်း၏ ပထဝီနိုင်ငံရေး လိုအပ်ချက်များကို ဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်မည့် အထောက်အပံ့များပေးရန် လိုအပ်လှပေသည်။

CNI Article
၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၅

ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ဆရီသာ သာဗီဆင် (Srettha Thavisin) သည် ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် စတင်ရုံးထိုင်ခဲ့သည့် အချိန်မှစပြီး ၈ လပင် မပြည့်သေးသည့်အချိန်တွင် “လူမှန်၊ နေရာမှန် ခန့်ထားခြင်း” ဆိုသည့် စကားနှင့်အတူ အစိုးရအဖွဲ့ကို ပြင်ဆင်ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။

ထိုအစိုးရအဖွဲ့ ပြင်ဆင်ဖွဲ့စည်းမှုတွင် လူသိများသည့် အစိုးရအဖွဲ့ဝင် ဝန်ကြီးတစ်ဦး ရာထူးမှ ဖယ်ရှားခံရခြင်းက လေ့လာစောင့်ကြည့်သူများကို အံ့အားသင့်စေခဲ့သည်။

နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ပန်ပရီ ဘာဟီဒါ နျူကရာ ကလည်း အစိုးရအဖွဲ့ ပြင်ဆင်ဖွဲ့စည်းမှုတွင် ဒုဝန်ကြီးချုပ် နေရာမှ ဖယ်ရှားခံရမှုနှင့် ပတ်သက်ပြီး စိတ်ပျက်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ပန်ပရီကို ဒုဝန်ကြီးချုပ်နေရာမှ ဖယ်ရှားခြင်းသည် ရာထူးနေရာ ခွဲတမ်းချသည့် အဝေမတည့်သည့် ပြဿနာတစ်ခု မဟုတ်ဘဲ လူထု၏ ထောက်ခံမှုကို အသည်းအသန် လိုအပ်နေသော ဆရီသာ၏ အစိုးရအဖွဲ့အတွက် မကောင်း သည့် အတိတ်နိမိတ်တစ်ခု ဖြစ်ခဲ့သည်။

ပန်ပရီသည် ဒုဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ်မှ ဖယ်ရှားခံရပြီးနောက် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးရာထူးမှ နုတ်ထွက်ခဲ့သည်။

မစ္စတာ ပန်ပရီသည် အစိုးရအဖွဲ့အား ဝေဖန်သည့် ဝေဖန်ရေးသမားများကပင် ချီးကျူးခံခဲ့ရသည့် အနည်းငယ်သော ထိုင်းဝန်ကြီးများထဲတွင် တစ်ဦး အပါအဝင် ဖြစ်ခဲ့သည်။

ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ဆရီသာကို တွေ့ရစဉ်

ထို့ကြောင့် အစိုးရအဖွဲ့ ပြင်ဆင်ဖွဲ့စည်းခြင်းသည် လူမှန် နေရာမှန် ထားရှိရန်ဆိုသည့် ဝန်ကြီးချုပ် ဆရီသာ၏ အကြောင်းပြချက်ကို ကျွမ်းကျင်သူများက လက်ခံယုံကြည်ကြခြင်းမရှိပေ။

အချို့ကလည်း အာဏာရ ဖြူးထိုင်းပါတီ၏ ခေါင်းဆောင်ပိုင်းအကြား စည်းလုံးညီညွတ်မှု ပြိုကွဲနေသည်ဟု ယူဆခဲ့ကြသည်။

ပန်ပရီ၏ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ရာထူးနေရာကို ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း သက်ဆင်ရှင်နာဝပ် (Thaksin Shinawatra) နှင့် နီးစပ်သည့် သံတမန်ဟောင်းဖြစ်သူ မာရစ် ဆန်ဂီယာစွန်ဆာ (Maris Sangiampongsa) နှင့် အစားထိုး ခန့်အပ်ခဲ့သည်။

ထို့ပြင် သက်ဆင်၏ ရှေ့နေတစ်ဦးလည်းဖြစ်၊ ဆရီသာ၏ အကြံပေးပုဂ္ဂိုလ်လည်းဖြစ်သည့် ပီချစ် ချူအန်ဘန် (Pichit Chuenban) သည် ဝန်ကြီးချုပ်ရုံး ဝန်ကြီးအဖြစ် ခန့်အပ်ခံခဲ့ရသည်။

မစ္စတာပီချစ်သည် အငြင်းပွားစရာကောင်းသည့် ဖြစ်စဉ်များတွင် ပါဝင်ပတ်သက်ခဲ့သူဖြစ်သည်။ 

၂၀၀၈ ခုနှစ်က သူသည် အခြားလုပ်ဖော်ကိုင်ဘက် ၂ ဦးနှင့်အတူ တရားရုံးချုပ်တွင် ငွေသား ဘတ် ၂ သန်း ထည့်ထားသည့် မုန့်ပုံးတစ်ပုံး ပြုတ်ကျခဲ့သဖြင့် ထိုလုပ်ရပ်သည် လာဘ်ထိုးသည့် ကြိုးပမ်းမှုအဖြစ် ရှုမြင်ခံခဲ့ရကာ တရားရုံးကို မထီမဲ့မြင်ပြုမှုဖြင့် ထောင်ဒဏ် ခြောက်လ  ချမှတ်ခံခဲ့ရသူဖြစ်သည်။ 

သံတမန်ဟောင်းဖြစ်သူ မာရစ် ဆန်ဂီယာစွန်ဆာကို တွေ့ရစဉ်

ထို့ပြင် ပီချစ်သည် သက်ဆင်နှင့် သက်ဆင်၏ ဇနီးသည် ခွန်ယင်  ပေါ့ဂျာမန် နာ ပွမ်ဘီရာ (Khunying Potjaman na Pombejra) တို့၏ အငြင်းပွားဖွယ် မြေဝယ်ယူမှုတွင် ရှေ့နေလိုက်ပေးခဲ့သူဖြစ်သည်။

ထိုအမှုကြောင့် သက်ဆင်သည် ထောင်ဒဏ် ၂ နှစ် ချမှတ်ခံခဲ့ရပြီး ပီချစ်သည်လည်း ရှေ့နေလိုင်စင်ကို ဆုံးရှုံးခဲ့ရသည်။ 

ထို့နောက် ပီချစ်သည် ရှေ့နေလိုင်စင်ကို ပြန်လည်လျှောက်ထားခဲ့သော်လည်း ငြင်းပယ်ခံခဲ့ရသည်။

ထိုဖြစ်စဉ်များကြောင့် ပီချစ်ကို ဝန်ကြီးချုပ်ရုံး ဝန်ကြီးအဖြစ် ခန့်အပ်မှုအပေါ် နိုင်ငံရေး တက်ကြွလှုပ်ရှားသူများ အကြား ဒေါသထွက်ခဲ့ကြသည်။

ထို့ပြင် တက်ကြွလှုပ်ရှားသူများ ကွန်ရက်သည် ပီချစ်အား ဝန်ကြီးအဖြစ် ရာထူးခန့်အပ်မှုကို တရားဝင်ခြင်း ရှိ/မရှိ စုံစမ်းစစ်ဆေးရန် ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်သို့ အသနားခံစာ တင်သွင်းခဲ့ကြသည်။

ဝန်ကြီးတစ်ဦးဖြစ်ရန် အကျင့်စာရိတ္တများကို လွှမ်းခြုံဖော်ပြထားသည့် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ၏ ပိုဒ်ခွဲ ၁၆၀ အရ ပီချစ်သည် ဝန်ကြီးအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ရန် အရည်အချင်းမပြည့်မီကြောင်း တက်ကြွလှုပ်ရှားသူများက ယူဆခဲ့ကြသည်။

သက်ဆင်နဲ့ ပီချစ် ချူအန်ဘန်ကို တွေ့ရစဉ်

တစ်ချိန်တည်းမှာပင် တက်ကြွလှုပ်ရှားသူများသည် ဝန်ကြီးချုပ် ဆရီသာအား အရည်အချင်း ပြည့်မီသည့် ဝန်ကြီးများ ရွေးချယ်ခန့်အပ်ရန် ပျက်ကွက်မှုအတွက် စုံစမ်းစစ်ဆေးပေးရန် အမျိုးသား အကျင့်ပျက်ခြစားမှု တိုက်ဖျက်ရေးကော်မရှင်ထံ အသနားခံစာတင်သွင်းရန် ပြင်ဆင်နေကြသည်။

မစ္စတာ ဆရီသာသည် ပြီးခဲ့သည့်နှစ် ဩဂုတ်လက ပထမအကြိမ် အစိုးရအဖွဲ့ကို ဖွဲ့စည်းချိန်က ပီချစ်သည် အစိုးရအဖွဲ့ဝင် ဝန်ကြီးတစ်ဦးအဖြစ် ပါဝင်လာလိမ့်မည်ဟု အများစုက ယူဆခဲ့ကြသည်။

သို့သော် ထိုအချိန်က ပြည်သူလူထု၏ စိတ်ပျက်မှုများကို စိုးရိမ်ရသည့်အတွက် ပီချစ်ကို ဦးစားပေးခန့်အပ်မည့် ဝန်ကြီးစာရင်းမှ ချန်လှပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ထို့ကြောင့် လက်ရှိတွင် ပီချစ်အား အစိုးရအဖွဲ့အတွင်း ထည့်သွင်းမှုကို တက်ကြွလှုပ်ရှားသူများက ကန့်ကွက် ကြောင်း အသနားခံစာများ တင်သွင်းနေချိန်တွင် ဝန်ကြီးချုပ် ဆရီသာ အနေဖြင့် ထိုပြဿနာကို ဖြေရှင်းရန် နည်းလမ်းများ ရှာဖွေရမည်ဖြစ်သည်။

Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်