CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ မေလ ၃

နှစ်ပေါင်း ၃၀ ကျော်အတွင်း သတင်းသမားများ ဖိနှိပ်ခံရမှု စံချိန်တင်ခဲ့ကြောင်း Institute for Strategy and Policy- Myanmar မှ မေလ ၂ ရက်က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ယနေ့ (မေ ၃ ရက်)သည် ကမ္ဘာ့သတင်းလွတ်လပ်ခွင့်နေ့ဖြစ်ပြီး တပ်မတော်မှ အာဏာရယူပြီးနောက် မြန်မာနိုင်ငံမှာ လွတ်လပ်သည့် သတင်းမီဒီယာများကို ပြင်းပြင်းထန်ထန် ဖိနှိပ်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်း ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

သတင်းမီဒီယာတိုက်များကို အကြမ်းဖက် ဝင်ရောက်စီးနင်းမှု၊ ဆန္ဒထုတ်ဖော်ပွဲများတွင် သတင်းယူနေသည့် သတင်းထောက် များကို ပစ်ခတ်ဖမ်းဆီးမှု၊ သတင်းထောက်များ၏ နေအိမ်များကို ဝင်ရောက် စီးနင်းဖမ်းဆီးမှုနှင့် တရားစွဲမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ ကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။

ISP Myanmar က “ပြီးခဲ့တဲ့ တစ်နှစ်ကျော် ကာလအတွင်း သတင်းသမား ၁၄၃ ဦးထက်မနည်းကို စစ်ကောင်စီက ဖမ်းဆီးခဲ့ပြီး သတင်းမီဒီယာ လုပ်ငန်း ၁၁ ခုကို လိုင်စင်ပိတ်သိမ်းခဲ့ပါတယ်။ ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလမှ ဒီဇင်ဘာလအထိ သတင်းသမား ၁၃၂ ဦး ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရပါတယ်။ အဲဒီအထဲက သတင်းသမား ၂၇ ဦး ထောင်ဒဏ် ချမှတ်ခံခဲ့ရပြီး ပစ်ခတ်မှုများကြောင့် တစ်ဦးနဲ့ စစ်ကြောရေးမှာ တစ်ဦး သေဆုံးခဲ့ပါတယ်။ ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၁ ရက်မှ ဧပြီလ ၂၁ ရက်အထိ သတင်းသမား ၁၁ ဦး ဖမ်းဆီး ခံခဲ့ရပြီး တစ်ဦး ထောင်ဒဏ် ချမှတ်ခံခဲ့ရပါတယ်။ သတင်းသမား တစ်ဦးမှာ စစ်ကောင်စီတပ်နဲ့ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ် တိုက်ပွဲ ဖြစ်ပွားနေတဲ့ ဒေသတွင်း ပစ်ခတ်ခံရမှုကြောင့် သေဆုံးခဲ့ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် စစ်ကောင်စီက ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီမှ ဧပြီလအထိ သတင်းမီဒီယာသမား ၃၄ ဦးထက်မနည်းကို ဖမ်းဝရမ်းထုတ်ခဲ့ပါသေးတယ်” ဟု ပြောသည်။

ISP ၏ အညွှန်းကိန်း (ISP Myanmar)

ထို့အပြင် ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခံခဲ့ရသည့် သတင်းသမား ၁၄၃ ဦးထဲမှ ၈၂ ဦး ပြန်လည် လွတ်မြောက်ခဲ့ပြီး ၅၈ ဦးမှာ လက်ရှိ အချိန်ထိ ဖမ်းဆီး ထိန်းသိမ်းခံရကာ သေဆုံးသူ ၃ ဦးရှိကြောင်း ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

အဆိုပါ ၅၈ ဦးထဲမှ ၁၉ ဦးမှာ ထောင်ဒဏ်ချမှတ် ခံထားရပြီး ကျန် ၃၉ ဦးထဲက အများစုသည် အကျဥ်းထောင်များ၌ ဖမ်းဆီး ခံထားရသည်မှာ တစ်နှစ်ကျော် ကြာမြင့်နေပြီဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။

နယ်စည်းမခြား သတင်းထောက်များအဖွဲ့မှ ထုတ်ပြန်သည့် သတင်းလွတ်လပ်ခွင့် ညွှန်းကိန်းအရ မြန်မာ့သတင်း လွတ်လပ်ခွင့် ညွှန်းကိန်းမှာ ၂၀၂၁ ခုနှစ်မှ အဆင့် တဆင့် ကျဆင်းခဲ့ကြောင်း၊ မြန်မာ့သတင်းမီဒီယာ လွတ်လပ်ခွင့်ဟာ တပ်မတော် အာဏာ ရယူပြီးနောက် ဆယ်စုနှစ် တစ်စုခန့် နောက်ပြန် ဆုတ်သွားကြောင်း ထုတ်ပြန်ထားသည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့မှ စတင်ပြီး လက်ရှိအချိန်အထိ နစက အနေဖြင့် သတင်းသမား စုစုပေါင်း ၁၆၆ ဦးကို ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခြင်း ဖမ်းဝရမ်း ထုတ်ခြင်းများ ပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်း Myanmar Press Freedom In-Depth အဖွဲ့၏ စာရင်း ဇယားများကို ကိုးကားပြီး အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ(NUG)က ယနေ့ (မေလ ၃ ရက်)တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ မေလ ၃

ဖမ်းဆီးခံထားရသော ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နှင့် တွေ့ဆုံခွင့်ပေးရန် အာဆီယံအလှည့်ကျဥက္ကဋ္ဌ ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံဝန်ကြီး ချုပ် ဟွန်ဆန်က နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်ကို တိုက်တွန်း တောင်းဆိုခဲ့သည်။

ဝန်ကြီးချုပ် ဟွန်ဆန်နှင့် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်တို့ မေလ ၂ ရက်နေ့က Video Conferencing ကနေ တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးခဲ့ကြရာမှာ အထက်ပါအတိုင်း တိုက်တွန်းခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ဝန်ကြီးချုပ် ဟွန်ဆန်က ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၊ ဦးဝင်းမြင့် အပါအဝင် မြန်မာနိုင်ငံ ပါဝင်သင့် ပါဝင်ထိုက်သူ အားလုံးနှင့် တွေ့ဆုံ နိုင်ခွင့် ပေးရန်၊ တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးအတွက် သွေးထွက်သံယိုမှုများကို အဆုံးသတ် ရပ်တန့်ရန် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်ကို ထောက်ပြ တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

ထို့နောက် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က အာဆီယံ အလှည့်ကျ ဥက္ကဋ္ဌ၏ အထူးကိုယ်စားလှယ် မြန်မာနိုင်သို့ ထပ်မံ လာ ရောက်နိုင်ရေး ပူးပေါင်းဆောင် ရွက်နေမှု အခြေအနေများ၊ အာဆီယံ ဘုံသဘောတူညီချက် ၅ ရပ်အား အကောင်အထည် ဖော် ဆောင်ရွက်နေမှု အခြေအနေများနှင့် တိုးတက်မှုရှိစေရေး ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည့် အခြေအနေများ၊ အာဆီယံ နိုင်ငံ များအတွင်း အပြုသဘောဆောင်သည့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများဖြင့် ဆောင်ရွက်ရန်လိုအပ်သည့် အခြေ အနေများနှင့် မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် အကောင်ဆုံးဖြစ်အောင် ဆက်လက်ပူးပေါင်းပါဝင် ဆောင်ရွက်သွားမည့် အခြေအနေများ တို့ကို ပြန်လည် ဆွေးနွေးခဲ့ကြောင်း နစက၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

အလားတူ မြန်မာနိုင်ငံ ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ် အောင်မြင်ရေးအတွက်လည်း အာဆီယံအထူးကိုယ်စားလှယ်အနေဖြင့် ကြားဝင်ဆောင်ရွက်ပေးရန် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ဆွေးနွေးခဲ့ရာ ဝန်ကြီးချုပ်ဟွန်ဆန်ကလည်း အင်အား အလွန်အကျွံသုံးမျိုးကို ရှောင်ရှားရန် ဆွေးနွေးခဲ့သည်။

အာဆီယံအထူးကိုယ်စားလှယ်သည် ဒုတိအကြိမ်အနေဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံသို့ မေလထဲတွင် လာရောက်ရန် စီစဉ်ထားကြောင်း သိရသည်။

လက်ရှိတွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နှင့် ဦးဝင်းမြင့်သည် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့ကတည်းက ဖမ်းဆီး တရားစွဲဆို ခံနေရသည်။

CNI News
၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ မေလ ၂

ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် တာဝန်ယူခဲ့သူ ဦးဖြိုးမင်းသိန်းဆီကနေ ရွှေနှင့်ဒေါ်လာများ ယူခဲ့သည်ဟုဆိုကာ အဂတိလိုက်စားမှုဖြင့် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို ပြီးခဲ့သည့် ဧပြီ ၂၇ ရက်နေ့က နေပြည်တော်အထူးတရားရုံးက ထောင် ၅ နှစ် ကျခံစေရန် အမိန့်ချမှတ်ခဲ့သည်။

အဆိုပါ တရားစီရင်မှုအပေါ် ရှုတ်ချကြောင်း အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ(NUG)က ယနေ့ (မေလ ၂ ရက်) ထုတ်ပြန် ခဲ့သည်။

NUG က “နိုင်ငံတော်၏ အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အပေါ် စစ်ကောင်စီက မဟုတ်မမှန် တရားစွဲဆိုမှုတွင် စွပ်စွဲခံရသူဖက်မှ ခုခံချေပခွင့်လည်းမရှိ၊ အများ ပြည်သူရှေ့မှောက်တွင် ပွင့်လင်းမြင်သာစွာ စီရင်ခြင်းလည်းမရှိ၊ အပြစ်ရှိ သည်ဟု ၅ မိနစ်အတွင်း ဆုံးဖြတ်ချက် ချမှတ်သော ဟန်ပြ တရားခွင်သည် အများပြည်သူ ယုံကြည်လက်ခံနိုင်မှုကို သော် လည်းကောင်း တရားမျှတမှုကိုသော် လည်းကောင်း ဆောင်ကြဉ်းနိုင်သည်မဟုတ်ပါ”ဟု ပြောသည်။

ထို့နောက် ယခုကဲ့သို့ ဝါဒဖြန့် ဟန်ပြ တရားခွင်သည် နစက(မူရင်း-စစ်ကောင်စီ)၏ သဘောထား ၂ ချက်ကို ပိုမို ပေါ်လွင် စေကြေငာ်း၊ ပထမတစ်ချက် ၎င်းတို့အနေဖြင့် မြန်မာပြည်သူများအပေါ် မလျော်ကန်စွာ သက်ရောက်စေသည့် တရားစီရင် ရေး အတုအယောင်ကို အရှက်သိက္ခာကင်းမဲ့စွာ အသုံးချရန် ဝန်မလေးခြင်းနှင့် ဒုတိယတစ်ချက်အနေဖြင့် ဒီမိုကရေစီကို ကာကွယ်စောင့်ရှောက်သူ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ ပုံရိပ်ကို ကြောက်ရွံ့နေသေးခြင်းတို့မှာ သိသာထင်ရှားသည်ဟု ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

CNI News
၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ မေလ ၂

နစက၏ လျှပ်စစ်နှင့်စွမ်းအင်ဝန်ကြီးဌာန၊ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဦးအောင်သန်းဦးကို လက်ရှိ တာဝန်ယူထား သော ရာထူးကနေ အနားပေးလိုက်ကြောင်း နစက-က ယနေ့ (မေလ ၂ ရက်)ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ထို့နောက် လျှပ်စစ်နှင့်စွမ်းအင်ဝန်ကြီးဌာနကို လျှပ်စစ်စွမ်းအားဝန်ကြီးဌာန၊ စွမ်းအင်ဝန်ကြီးဌာန စသဖြင့် ဝန်ကြီးဌာန ၂ ခုခွဲ၍ ပြင်ဆင် ဖွဲ့စည်းလိုက်ကြောင်း နစက-က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

အဆိုပါ ဝန်ကြီးဌာန ၂ ခုကို ဦးသောင်းဟန်က ပူးတွဲတာဝန်ယူမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ဒေါက်တာအောင်ဇေယျက လျှပ်စစ်စွမ်းအားဝန်ကြီးဌာန ဒုဝန်ကြီးအဖြစ် လည်းကောင်း၊ ဦးသန့်စင်က စွမ်းအင်ဝန်ကြီးဌာန ဒုဝန်ကြီး အဖြစ် လည်းကောင်း အသီးသီး တာဝန်ယူမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

CNI News
၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ မေလ ၂

မြန်မာနိုင်ငံရဲတပ်ဖွဲ့ ရဲချုပ်နှင့် ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာန ဒုတိယဝန်ကြီးအဖြစ် တာဝန်ယူထားသည့် ဒုဗိုလ်ချုပ်ကြီး သန်းလှိုင်ကို ပြောင်းရွှေ့ပြီး စစ်ဘက် မူလတာဝန်များကို ပြန်လည်ထမ်းဆောင်စေခဲ့ကြောင်း နစက-က ယနေ့ (မေလ ၂ ရက်)ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ဒုဗိုလ်ချုပ်ကြီးသန်းလှိုင်၏ နေရာကို ဗိုလ်ချုပ်ဇင်မင်းထက်က ပြောင်းလဲတာဝန်ထမ်းဆောင်မည်ဖြစ်ကြောင်းလည်း နစက-က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ မေလ ၂

အာဆီယံအလှည့်ကျဥက္ကဋ္ဌ ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံဝန်ကြီးချုပ် ဟွန်ဆန်နှင့် နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင် ယနေ့ (မေလ ၂ ရက်)နံနက်ပိုင်းက Video Conferencing ဖြင့် တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။

အဆိုပါ တွေ့ဆုံမှုတွင် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးကြေညာချက်အပေါ် လိုက်နာဆောင်ရွက်နေမှု၊ တည်ဆဲဥပဒေချိုးဖောက်ထား သူများကို ဥပဒေအရအရေးယူ ဆောင်ရွက်နေသော်လည်း လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုအရ လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်များ ပေးနေမှု၊ ထာဝရငြိမ်းချမ်းရေးရရှိရန်အတွက် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးကြေညာထားပြီး တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ကိုယ်တိုင် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းများကို ငြိမ်းချမ်းရေးစားပွဲဝိုင်းသို့ ဖိတ်ခေါ်၍ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး ဆွေးနွေးမှုများ ဆောင်ရွက်နေမှု စသည့် အခြေအနေများကို ဆွေးနွေးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

နစကဥက္ကဋ္ဌက ဒေသတချို့တွင် ဖြစ်ပွားနေသည့် အကြမ်းဖက်မှုဖြစ်ရပ်များသည် NCA ကိုချိုးဖောက်လျက်ရှိပြီး ကျင့်ဝတ် များကို လိုက်နာမှုမရှိသည့် EAO များမှ အရင်းခံ၍ ဖြစ်ပေါ်လျက်ရှိသည့် အခြေအနေများ၊ ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးပွဲသို့ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်များ ပါဝင်လာရေးအစိုးရမှ တစ်စိုက်မတ်မတ် ကတိကဝတ်ထားရှိ ဆောင်ရွက်နေမှု၊ ပြည်သူ များအားလုံး လိုလားတောင့်တသည့် ဒီမိုကရေစီနှင့်ဖက်ဒရယ်စနစ်ကို အခြေခံသည့် ပြည်ထောင်စုနိုင်ငံ တည်ဆောက်ရေး ကို ဆောင်ရွက်သွားမည့် အခြေအနေများ ဝန်ကြီးချုပ်ဟွန်ဆန်အား ချပြ ဆွေးနွေးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ မေလ ၂ ရက်က  Video Conferencing ဖြင့် ဝန်ကြီးချုပ် ဟွန်ဆန်နဲ့ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင် တွေ့ဆုံ

ထို့နောက် အာဆီယံ အလှည့်ကျ ဥက္ကဋ္ဌ၏ အထူးကိုယ်စားလှယ် မြန်မာနိုင်သို့ ထပ်မံလာရောက်နိုင်ရေး ပူးပေါင်းဆောင် ရွက်နေမှု အခြေအနေများ၊ အာဆီယံ ဘုံသဘောတူညီချက် ၅ ရပ်အား အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်နေမှု အခြေအ နေများနှင့် တိုးတက်မှုရှိစေရေး ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည့် အခြေအနေများကိုလည်း ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်ဟု နစကဘက်က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

အလားတူ အာဆီယံနိုင်ငံများအတွင်း အပြုသဘောဆောင်သည့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများဖြင့် ဆောင်ရွက်ရန်လိုအပ် သည့် အခြေအနေများနှင့် မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် အကောင်ဆုံးဖြစ်အောင် ဆက်လက်ပူးပေါင်းပါဝင် ဆောင်ရွက်သွားမည့် အခြေ အနေ များကိုလည်း ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်နှင့် ဝန်ကြီးချုပ် ဟွန်ဆန်တို့ ဆွေးနွေးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

ဝန်ကြီးချုပ် ဟွန်ဆန်က အာဆီယံ ဘုံသဘောတူညီချက် (၅)ချက်ကို အကောင်အထည်ဖော်ရန် တိုက်တွန်းထားသည်။

ဝန်ကြီးချုပ် ဟွန်ဆန်သည့် အာဆီယံအလှည့်ကျ ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ယခုနှစ်(၂၀၂၂ ခုနှစ်)တွင် တာဝန်ယူစဉ် ဇန်နဝါရီ ၇ ရက်နေ့က မြန်မာနိုင်ငံသို့ ပထမဆုံး ရောက်ရှိလာခဲ့ပြီး နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်နှင့် တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးခဲ့ကြ သေး သည်။

ထို့နောက် ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊  ဇန်နဝါရီ ၂၆ ရက်က Video Conferencing ဖြင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ မေ ၂

စစ်တွေ-ရန်ကုန် ကားလမ်းတစ်လျှောက်ရှိ စစ်ဆေးရေးဂိတ်များကို ညနေ ၆ နာရီနောက်ပိုင်း ဖြတ်သန်း သွားလာခွင့် မပြုသောကြောင့် ရန်ကုန်-စစ်တွေ၊ မန္တလေး-စစ်တွေ စသဖြင့် ပြေးဆွဲနေသော ယာဉ်လိုင်းများ အခက်အခဲဖြစ်ပေါ်နေကြောင်း စစ်တွေရှိ ကေသီဦး ကုန်စည်ပို့ဆောင်ရေးမှ မန်နေဂျာ ဦးမောင်ဝင်းရွှေက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ယခင်က ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်း တပ်မတော်နှင့် AA ကြား တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားနေခြင်းကြောင့် မနက် ၆ နာရီမှ ညနေ ၆ နာရီ အထိသာ သွားလာခွင့်ပြုသည်ဟု သတ်မှတ်ခဲ့သော်လည်း လက်ရှိ နယ်မြေအေးချမ်းနေသည့်တိုင် ထိုကန့်သတ်ချက်ကို ဖြေလျှော့ပေးထားခြင်း မရှိသည့်အတွက်လည်း ဒေသခံများ အခက်အခဲဖြစ်နေကြောင်း စစ်တွေဒေသခံများက ပြောသည်။

အဆိုပါ ကန့်သတ်ချက်ကြောင့် စစ်တွေသို့ ကျန်းမာရေးနှင့်ပတ်သက်ပြီး ဆေးရုံတက်ရောက် ကုသမည့် အရေးပေါ် လူနာများ အတွက်လည်း အခက်အခဲများရှိကြောင်း သိရသည်။

ဦးမောင်ဝင်းရွှေက “မအေးချမ်းတဲ့ အချိန်တုန်းက လုပ်ခဲ့တဲ့ကိစ္စက ရှိနေတုန်းပဲ။ ကျနော်တို့လည်း လမ်းမှာ အဲဒီအတွက် ခရီး သည်တွေရော၊ ကုန်စည်တွေရော အခက်အခဲတွေ အများကြီး ရှိတာပေါ့။ အများကြီးပဲ အခက်အခဲကတော့။ တကယ်လို့ ၆ နာရီ မြောက်ဦး၊ ကျောက်တော်တို့ ဖြတ်လို့မရဘူးဆို အဲဒီမှာ ညအိပ်ရတာပဲ။ ဆေးရုံသွားတက်တာတို့ ဘာတို့ဆိုရင် စစ်တွေ မြို့အဝင် ဂိတ်က လူနာတို့ ဘာတို့ ပါလာလို့ရှိရင် သူတို့ကို ပြောဆိုပြီးတော့ သွားလို့ရတာပေါ့။ တကယ်လို့ အဆင်မပြေဘူး ဆိုရင် ၈ နာရီလောက်အထိက သူတို့ ခွင့်ပြုတယ်။ တကယ်လို့ လူနာတွေ ဘာတွေ ပါလို့ရှိရင်၊ လူနာတင်ကားတွေ ပါတာတောင်မှ သူတို့က ၈ နာရီနောက်ပိုင်းဆို ပိတ်ထားတယ်။ လုံးဝ သွားလို့ မရဘူး” ဟု ပြောသည်။

ရန်ကုန်/စစ်တွေ ကားလမ်း(Ko Maung Wine)

ထို့ပြင် အမ်းမြို့စစ်ဆေးရေးဂိတ်တွင်လည်း ဆန်၊ ဆီ၊ ဆား စသည့် မီးဖိုချောင်သုံး ပစ္စည်းများ၊ လျှပ်စစ်ပစ္စည်းများ၊ အိမ် ဆောက်ပစ္စည်းများနှင့် ဆိုင်ကယ် စသည့် ကုန်စည်များကို နယ်လုံဝန်ကြီး၏ လက်မှတ်ပါရှိမှသာ တင်ဆောင် ဖြတ်သန်းခွင့် ပြုကြောင်း ဒေသခံများက ပြောသည်။

ဦးမောင်ဝင်းရွှေက “ဖြေလျှော့သင့်ပြီလို့ ထင်ပါတယ်။ အခု ကျနော်တို့ ရခိုင်ပြည်က သူတို့ရဲ့ သဘောတူညီမှုနဲ့ အပစ်အခတ် လည်း ရပ်ထားတဲ့ ကာလလည်း ဖြစ်တယ်။ အဲဒါကြောင့် ကျနော်တို့ကို အနည်းဆုံး လုံခြုံရေးအရ လုပ်မယ်ဆိုတာတောင်မှ အနည်းဆုံး ည ၉ နာရီလောက်အထိပေါ့နော်၊ ဖွင့်ပေးသင့်ပြီလို့ ထင်တယ်။ ဒါပေမယ့် အမြဲတမ်း ၂၄ နာရီ မဟုတ်တောင်မှ မနက် ၅၊ ည ၉ နာရီလောက်အထိ ခွင့်ပြုသင့်တယ်။ အဲဒါမှ ကျနော်တို့ သွားရလာရ၊ လုပ်ရကိုင်ရ အဆင်ပြေမှာ။ အခုက အခက်အခဲတွေ အများကြီး ရှိပါတယ်” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ရခိုင်ပြည်နယ် လမ်းကြောင်းပြ မြေပုံ

လက်ရှိ ကန့်သတ်ချက်များနှင့် ပတ်သက်ပြီး ဖြေလျှော့ပေးရန် အစီအစဉ် ရှိ၊မရှိနှင့် မည်သို့ ဆက်လက် လုပ်ဆောင်ရန် ရှိ ကြောင်းကို ရခိုင်ပြည်နယ် စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ပြည်နယ်ဥပဒေချုပ် ဦးလှသိန်းကို CNI မှ ဆက်သွယ် သော်လည်း ပြန်လည် ဖြေကြားခြင်း မရှိပေ။

ရခိုင်ပြည်နယ်၊ စစ်တွေမြို့မှ ရန်ကုန်မြို့နှင့် မန္တလေးမြို့သို့ သွားသည့် လမ်းတစ်လျှောက်တွင် စစ်ဆေးရေးဂိတ် ၁၅ ခု နီးပါးရှိ ကြောင်း၊ ထိုစစ်ဆေးရေးဂိတ်များသည် စစ်တွေ၊ ပုဏ္ဏားကျွန်း၊ ကျောက်တော်၊ အမ်း၊ မြေပုံ၊ မင်းပြားနှင့် မြောက်ဦး မြို့နယ် များတွင် တည်ရှိသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ မေလ ၂

နစက ဥက္ကဋ္ဌ၏ ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးရန် ဖိတ်ခေါ်ချက်နှင့် ပတ်သက်၍ အပစ်ရပ် (၁၀) ဖွဲ့ဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည့် ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်ဦးဆောင်အဖွဲ့ (PPST)က အထူးအစည်းအဝေး တစ်ရပ်ကို ခေါ်ယူမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးပွဲနှင့် ပတ်သက်၍ တိုင်ပင်နေကြကြောင်း၊ မေလ ၆ ရက်တွင် အထူးအစည်းအဝေး တစ်ရပ်ကို ကျင်းပမည်ဖြစ်ကြောင်း တိုင်းရင်းသားခေါင်းဆောင် တစ်ဦးဖြစ်သူ ဗိုလ်မှူးကြီး ခွန်ဥက္ကာက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဗိုလ်မှူးကြီး ခွန်ဥက္ကာက “ကျနော်တို့က တစ်စုတစ်ဖွဲ့တည်း မဟုတ်ဘူး အားလုံး ၇ ဖွဲ့ဖြစ်နေတော့ အထူးအစည်းအဝေး တစ်ရပ် ကျနော်တို့ ခေါ်ထားတယ်၊ ၆ ရက်နေ့မှာ အထူးအစည်းအဝေး တစ်ရပ်ခေါ်ပြီးတော့ ကျနော်တို့ လက်ရှိ PPST ၇ ဖွဲ့ ရယ်၊ အပေါင်း ပူးပေါင်းအဖွဲ့ဆိုပြီးတော့ KNU နဲ့ RCSS ပေါ့ဗျာ၊ CNF လို့ခေါ်တဲ့ ချင်းကတော့ Communication လိုင်းပြတ် နေတော့ သူတို့ ဘယ်လို သဘောထားမှန်း မသိဘူး။ KNU နဲ့ RCSS ကတော့ သူတို့ကို Plus အပေါင်းလက္ခဏာနဲ့ ထားပေးပါ ဆိုတော့ ကျနော်တို့ တစ်ဆက်တည်း Part 2 ပေါ့၊ လောလောဆယ် အဲဒီလို ကျနော်တို့ တိုင်ပင်နေကြပါတယ်။ ၆ ရက်နေ့မှာ တိုင်ပင်ကြပြီးတော့ ဒီအခွင့်အရေးကို ဘယ်လို အသုံးပြုမလဲ၊ ထိထိရောက်ရောက်ဖြစ်အောင် ဘာလုပ်မလဲပေါ့။ ကျနော်တို့ အဲဒီလို ပြင်ဆင်မှု လုပ်နေကြပါတယ်။ ၆ ရက်နေ့မှာ ကျနော်တို့ ခေါင်းချင်းဆိုင်ပြီးတော့ အကြံဥာဏ်ထုတ်ပြီးတော့ ဆုံးဖြတ် မှာ ဖြစ်ပါတယ်”ဟု ပြောသည်။

နစကဥက္ကဋ္ဌက တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများမှ ခေါင်းဆောင်များဖြင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးလိုကြောင်း၊ တက်ရောက်မည့် တိုင်းရင်းသားခေါင်းဆောင်များ၏ အမည်စာရင်းကို မေလ ၉ ရက် နောက်ဆုံးထား ပေးပို့ရန် ပြောကြားခဲ့သည်။

ဗိုလ်မှူးကြီး ခွန်ဥက္ကာကို တွေ့ရစဉ်

ရခိုင်ပြည်လွတ်မြောက်ရေးပါတီ (ALP)မှ ဒုဥက္ကဋ္ဌ ဒေါ်စောမြရာဇာလင်းက ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးရန် ဖိတ်ခေါ်ချက်နှင့် ပတ် သက်၍ ပါတီအတွင်း ဆွေးနွေးနေကြောင်း၊ မိမိတို့ ပါတီအနေဖြင့် ငြိမ်ချမ်းရေး ဆွေးနွေးပွဲများသို့ တက်လေ့ တက်ထရှိ ကြောင်း CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဒေါ်စောမြရာဇာလင်းက “ကျမတို့လည်း ပါတီအတွင်းမှာ ကျမတို့ ဆွေးနွေးနေပါတယ်။ ယခင်လည်း ကျမတို့ကတော့ တက်လေ့၊ တက်ထရှိခဲ့ပါတယ်။ ကျမတို့ကတော့ ဒီလို ဖိတ်ခေါ်မှုကိုလည်း ဖိတ်ခေါ်သင့်တယ်၊ ဖိတ်ခေါ်ဖို့ အချိန်တောင် လွန်နေပြီ အဲလိုမျိုး ကျမတို့က ဒီမြန်မာနိုင်ငံ တစ်ခုလုံး အတွက်ပေါ့လေ၊ စကားပြောဖို့ အခင်းအကျင်းတွေ ဖန်တီးသင့်တယ်လို့ ပြော ထားတာ ကြာပါပြီ”ဟု ပြောသည်။

နစကဥက္ကဋ္ဌက ၂၀၂၂ ခုနှစ်ကို ငြိမ်းချမ်းရေးနှစ်ဟု သတ်မှတ်ထားသည့်အတွက် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့မှ ခေါင်း ဆောင်များအား တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးနိုင်ရေး ဖိတ်ခေါ်ပါကြောင်း၊ တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးမှုကို မိမိကိုယ်တိုင် တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးမည် ဖြစ်ကြောင်း ဧပြီ ၂၂ ရက်က ပြောကြားခဲ့သည်။

လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံတွင် NCA လက်မှတ်ထိုးထားသည့် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်များမှာ RCSS၊ KNU၊ DKBA၊ KNU/ KNLA-PC၊ CNF၊ ABSDF၊ NMSP၊ LDU၊ PNLO၊ ALP တို့ ဖြစ်သည်။ NCA မထိုးရသေးသည့် အဖွဲ့များကတော့ KNPP၊ UWSA၊ NDAA၊ KIA၊ SSPP၊ MNDAA၊ AA၊ TNLA၊ NSCN-K၊ ANC တို့ဖြစ်ကြသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၃၀

ဒီမိုကရေစီအရေး၊ ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုအရေးနှင့် တိုင်းရင်းသားအားလုံး လေးစားရသော ခေါင်ဆောင်ကြီး ခွန်ထွန်းဦး ကွယ်လွန်ခြင်း မိသားစုနှင့်အတူ ဝမ်းနည်းပူဆွေးရပါသည်ဟု အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ(NUG)က သဝဏ်လွှာပေးပို့ခဲ့ သည်။

NUG က ခွန်ထွန်းဦးသည် ၁၉၈၈ ခုနှစ်တွင် ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများ ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ကို တည်ထောင်ကာ ပါတီဥက္ကဋ္ဌ အဖြစ် နှစ်ပေါင်း ၃၀ ကျော် တာဝန် ထမ်းဆောင်ခဲ့သူဖြစ်ကြောင်း၊ တိုင်းရင်းသားပါတီများဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည့် စည်းလုံး ညီညွတ်သော တိုင်းရင်းသား လူမျိုးများ မဟာမိတ်၏ နာယကကြီးလည်းဖြစ်ကာ တိုင်းပြည်၏ ဒီမိုကရေစီအရေး၊ ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုအရေးနှင့် တိုင်းရင်းသားအားလုံး လေးစားရသော ခေါင်းဆောင်ကြီးဖြစ်သည်ဟု သဝဏ်လွှာမှာ ဖော်ပြထားသည်။

ထို့နောက် တိုင်းပြည်နှင့်လူမျိုးအတွက် စွန့်လွှတ်အနစ်နာခံကာ စစ်မှန်သော ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စု ပေါ်ပေါက်လာရေး အတွက် ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်ခဲ့သည့် ခေါင်းဆောင်ကြီး ခွန်ထွန်းဦး ကောင်းရာသုဂတိ လားပါစေကြောင်း ဆုတောင်း မေတ္တာပို့သအပ်ပါသည်ဟု NUG က ပြောသည်။

ခွန်ထွန်းဦးသည် ယနေ့ (ဧပြီ ၃၀ ရက်) ရန်ကုန်မြို့ရှိ နေအိမ်တွင် ကွယ်လွန်သွားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ကွယ်လွန်ချိန်တွင် အသက် ၇၉ နှစ်ရှိပြီ ဖြစ်သည်။
ရှမ်းပြည်နိုင်ငံရေးကို ဆောင်ရွက်ခဲ့ခြင်းကြောင့် ခွန်ထွန်းဦးကို ထောင်ဒဏ် နှစ်ပေါင်း ၉၀ ကျော် ချမှတ်ခံခဲ့ရပြီးနောက် ဦးသိန်းစိန်အစိုးရလက်ထက် ၂၀၁၂ ခုနှစ်မှာ လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်ဖြင့် ပြန်လည် လွှတ်မြောက်ခဲ့သည်။