CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၁၆

မြန်မာကျပ်ငွေ တန်ဖိုးကျဆင်းပြီး ယွမ်ငွေဈေးနှုန်း မြင့်တက်လာခြင်းကြောင့် တရုတ်နယ်စပ် ကုန်သွယ်ရေးမှ တဆင့် သွင်းကုန်တင်သွင်းမှုများ ကျဆင်းလာသည်ဟု မူဆယ်ကုန်သည်များထံမှ သိရသည်။

ပြီးခဲ့သည့် ဩဂုတ်လဆန်းပိုင်းတွင် တရုတ်ယွမ် ၁ ယွမ်လျှင် မြန်မာကျပ်ငွေ ၃၅၀ ဝန်းကျင်သာ ရှိခဲ့သော်လည်း ယခုသီတင်းပတ်တွင် ၄၀၀ ကျပ်အထိ မြင့်တက်လာခြင်းကြောင့် သွင်းကုန်တင်သွင်းသည့်လုပ်ငန်းများအပေါ် သက်ရောက်မှုများရှိခဲ့ပြီး တရုတ်နိုင်ငံမှ မြန်မာနိုင်ငံသို့ တင်သွင်းသည့် သွင်းကုန်ကားအစီးရေများသည်လည်း လျော့နည်းလာကြောင်း မူဆယ်ဆန်စပါးကုန်စည်ဒိုင် ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ ဦးမင်းသိန်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

“ဒီနေ့ဆိုရင် တရုတ်ငွေ ၁ ယွမ်ကို မြန်မာငွေ ၄၁၅ လောက်ရှိတယ်။ Export သမားတွေအတွက်တို့ကကျတော့ နိုင်ငံခြားကို ပို့ရတာ။ နိုင်ငံခြားငွေရတယ်။ တရုတ်ပြည်ကို ပို့ရတာ။ အန်ကယ်တို့ Export တွေအတွက်ကတော့ ကောင်းတာပေါ့။ Import သမားတွေအတွက်ကျတော့ ဗမာပြည်ကို ကုန်ပစ္စည်းတွေ ပြန်သွင်း ရမယ့်သူတွေ အတွက်ကျတော့ နိုင်ငံခြားငွေနဲ့ ဝယ်ရတာ။ ဗမာငွေနဲ့ ဝယ်လို့မရဘူး။ အဲအခါ သူတို့ကျတော့ ပိုပြီးတော့ အခက်အခဲဖြစ်တာပေါ့ အဆင်မပြေဘူးပေါ့။ အရင်က အစီး ၅၀ လောက် ဝင်တဲ့ကားတွေက အခု အစီး ၃၀ လောက်ပဲ ဝင်တော့တယ်” ဟု ပြောသည်။

ယွမ်ဈေးနှုန်းသည် ယခုရက်ပိုင်းအတွင်း ဆက်တိုက်မြင့်တက်နေခြင်းဖြစ်ကာ ငွေလဲနှုန်းမြင့်တက်နေခြင်းကြောင့် တရုတ်နိုင်ငံမှတင်သွင်းနေရသည့် ကုန်ပစ္စည်းများလည်း ဈေးနှုန်းမြင့်တက်လျက်ရှိသည်ဟု ကုန်သည်များထံမှ သိရသည်။

တရုတ်နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးဂိတ်တစ်ခုကို တွေ့ရစဉ်

ထို့ကြောင့် သွင်းကုန်တင်သွင်းမှုများကို လုပ်ငန်းရှင်တချို့က ရပ်နားလာကြကြောင်း၊ ထိုသို့ ရပ်နားလာမှုကြောင့် ကုန်စည်ရှားပါးလာသည့်အတွက် ကုန်ကားမောင်းနှင်သည့် ကုန်ကားသမားများအပေါ် ထိခိုက်မှုဖြစ်ပေါ်ခဲ့ကြောင်း မူဆယ်ကုန်ကားသမား ကိုသန့်ဇင်က ပြောသည်။

“၁ လကို ၃/၄ ခေါက်လောက် ရပါတယ်။ ၄ ခေါက်၊ ၅ ခေါက်၊ ၆ ခေါက် အဲလောက် ရကြတာလည်း ရှိတာပေါ့။ အခုက ၁ လ ၁ ခေါက်ပဲ ရတော့တယ်။ သွားတဲ့ကုန်သည်တွေကလည်း သွားနေကြတာပေါ့။ တချို့ကြတော့လည်း မကိုက်တော့ မသွားကြတော့ဘူး။ မသွားတဲ့ ကုန်သည်တွေကတော့ များနေပါပြီ။ ကုန်စည် မစီးဆင်းနိုင်ရင်တော့ အခက်အခဲကတော့ ကားတွေကတော့ ရပ်သွားရမယ့်သဘောတော့ ရှိတာပေါ့” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြော သည်။

ယွမ်ငွေဈေးနှုန်း မြင့်တက်နေမှုကြောင့် ကုန်ကားသမားများအနေဖြင့် ကုန်တင်ခ ရရှိမှု မြင့်တက်သွားခြင်း မရှိသည့်အပြင် စက်သုံးဆီဈေးနှုန်း မြင့်တက်မှုကိုပါ ကုန်တင်ကားသမားများသည် ကြုံတွေ့နေရသည်ဟု ပြောသည်။

ယွမ်ငွေဈေးနှုန်း မြင့်တက်မှုကြောင့် သွင်းကုန်လုပ်ငန်းရှင်များအတွက် အခက်အခဲရှိသော်လည်း ပို့ကုန်လုပ်ငန်း ရှင်များအတွက် အကျိုးအမြတ်ရှိကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် လက်ရှိတွင် တရုတ်သို့ ပို့ကုန်တင်ပို့သည် ကုန်ကားအစီးရေ သည် ပိုမိုဝင်ရောက်လျက်ရှိသည်ဟု ကုန်သည်များထံမှ သိရသည်။

ဆန်နှင့်ဆန်ကွဲ တင်ပို့မှုသည်လည်း ယခင်က ၁ ရက်လျှင် အစီးရေ ၁၀ စီးမှ ၁၅ စီးသာ ဝင်ရောက်မှုရှိသော်လည်း လက်ရှိတွင် အစီးရေ ၂၀ နီးပါး ဝင်ရောက်လျက်ရှိကြောင်း မူဆယ်ဆန်စပါးကုန်စည်ဒိုင်မှ သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ သြဂုတ် ၁၅

စက်သုံးဆီအရောင်းဆိုင်များမှ ရောင်းချမှုများ ရပ်တန့်ထားခြင်း၊ အကန့်အသတ်ဖြင့် ရောင်းချခြင်းများကို တွေ့ရှိပါက သက်ဆိုင်ရာ နယ်မြေဒေသအလိုက် ထုတ်ပြန်ထားသည့် ဖုန်းနံပါတ်များကို ဆက်သွယ် တိုင်းကြားနိုင်ကြောင်း ကုန်သွယ်မှု နှင့် ကုန်စည်စီးဆင်းမှုများ မှန်ကန်မြန်ဆန်စေရေးဗဟိုကော်မတီက သြဂုတ် ၁၅ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ကုန်သွယ်မှု ကုန်စည်စီးဆင်းမှုများ မှန်ကန်မြန်ဆန်စေရေးဗဟိုကော်မတီအနေဖြင့် စက်သုံးဆီ တင်သွင်း သိုလှောင်ဖြန့်ဖြူး ခြင်း လုပ်ငန်းကြီးကြပ်ရေးကော်မတီမှတဆင့် ပြည်သူများ စက်သုံးဆီ ဈေးနှုန်း မှန်ကန်စွာသုံးစွဲနိုင်ရေးနှင့် ပြည်တွင်း စက် သုံးဆီ ပြတ်လပ်မှု မရှိစေရေး တင်သွင်းဖြန့်ဖြူးခြင်းများ ကြိုးပမ်းစီမံဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါသည်ဟု ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် အချို့သော စက်သုံးဆီအရောင်းဆိုင်များသည် ရည်ရွယ်ချက်ရှိစွာ ပြည်သူများ စိုးရိမ်ကြောင့်ကြမှု ဖြစ်ပေါ်စေရန် နှင့် စက်သုံးဆီ ဈေးနှုန်းပြောင်းလဲမှု ရှိလာနိုင်မည်ဟု ယူဆပြီး မိမိအကျိုးစီးပွားကို မျှော်လင့်၍ စက်သုံးဆီ ပြတ်လပ်သည် (သို့မဟုတ်) စက်သုံးဆီ လက်ကျန်နည်းပါးသည်ဟုပြောဆိုကာ ရောင်းချမှုရပ်တန့်ခြင်း၊ အကန့်အသတ်ဖြင့် ရောင်းချခြင်း များ ဆောင်ရွက်နေကြောင်း သိရှိရပါသည်ဟု ၎င်းထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

ကုန်သွယ်မှု နှင့် ကုန်စည်စီးဆင်းမှုများ မှန်ကန်မြန်ဆန်စေရေးဗဟိုကော်မတီထုတ်ပြန်ချက်

နစက ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက “ ကျနော်တို့ အနေနဲ့ စက်သုံးဆီနဲ့ပတ်သက်ပြီး ပြည်သူလူထုအနေနဲ့ စိုးရိမ်မရှိဘူးလို့ ပြောချင်ပါတယ်။ မနေ့က သီလဝါမှာ ဆီသင်္ဘော တစ်စင်း ဆိုက်ကပ်တယ်။ ကမ်းကို ကပ်ပြီးဆီချခဲ့တယ်။ ဒီနေ့ (သြဂုတ် ၁၅ ရက်)မှာဆိုလည်း သင်္ဘောလေးစင်း ဆိုက်ကပ် ပြီး ဆီချနေတာရှိပါတယ်။ စုစုပေါင်း အားလုံးပြောရင် တော့ ဆီ 92-95 နဲ့ ပရီမီယံဆီ စုစုပေါင်း တန် ၆၀၀၀၀ (ခြောက်သောင်း)လောက် ဒီနေ့ ချပြီးပါတယ်။ ခန့်မှန်းဂါလံ ၁၃ သိန်းလောက်ရှိမှာပေါ့။ အဲဒီမှာမှ 92 က ၂၇၀၀ တန်၊ 95 က တန်ချိန် ၃၀၀၀၊ ပရီမီယံ ဒီဇယ် တန်ချိန် ၂၂၀၀၀ ကျော် လောက် ဒီနေ့ တပြိုင်တည်း ဆီချနေတာရှိပါတယ်။ နောက်တစ် ခုကတော့ ဆက်တိုက်ပေါ့လေ။ ၁၈ ရက်နေ့ဆိုလည်း တန်ချိန် ၂၀၀၀၀ လောက် ထပ်ဝင်လာဖို့ရှိတယ်။ ၁၉ ရက်နေ့မှာ လည်း တန်ချိန် ၂၉၀၀၀ လောက် ထပ်ဝင်မှာရှိတယ်။ အဲနောက်ပိုင်းတွေမှာလည်း နောက်ထပ် ဆီသင်္ဘော ၁၂ စင်း ထပ်ရောက်ဖို့ရှိပါတယ်။ အခုလောလောဆယ် ကျနော်တို့ ချနေတာပဲ ဂါလံ ၁၃ သိန်းလောက်ရှိတဲ့အတွက် စိုးရိမ်စရာမရှိ ဘူးလို့ ပြောချင်ပါတယ်”ဟု ပြောသည်။

ထို့နောက် ကုန်သွယ်မှု ကုန်စည်စီးဆင်းမှုများ မှန်ကန်မြန်ဆန်စေရေး ကော်မတီအနေဖြင့် စက်သုံးဆီများကို ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ သြဂုတ်လကုန်းပိုင်အထိ ပြည့်စုံ လုံလောက်စွာ တင်သွင်း ဖြန့်ဖြူးထားပြီးဖြစ်ပါကြောင်း၊ ဆက်လက်၍ ပြည်သူများ စိုးရိမ် ကြောင့်ကြမှုကင်းစွာ သုံးစွဲနိုင်ရန် စက်သုံးဆီများ စဉ်ဆက် မပြတ် ဖြည့်တင်းရေးကိုလည်း မြန်မာနိုင်ငံစက်သုံးဆီ တင်သွင်း ရောင်းချဖြန့်ဖြူးရေးအသင်းနှင့် ညှိနှိုင်းပေါင်းစပ်၍ စနစ် တကျစီမံဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်ဟု ကုန်သွယ်မှု ကုန်စည်စီးဆင်း မှုများ မှန်ကန်မြန်ဆန်စေရေးဗဟိုကော်မတီက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

လားရှိုးမြို့မှာ စက်သုံးဆီထည့်ရန် သြဂုတ် ၁၃ ရက်က တန်းစီစောင့်နေရစဉ်

ထို့ကြောင့် စက်သုံးဆီအရောင်းဆိုင်များမှ ရောင်းချမှုများ ရပ်တန့်ထားခြင်း၊ အကန့်အသတ်ဖြင့် ရောင်းချခြင်းများကို တွေ့ရှိ ပါက သက်ဆိုင်ရာ နယ်မြေဒေသအလိုက် ထုတ်ပြန်ထားသည့် ဖုန်းနံပါတ်များကို ဆက်သွယ် တိုင်ကြားနိုင်သည်ဟု အဆိုပါ ကော်မတီက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ပြီးခဲ့သည့် ရက်ပိုင်းက ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း၊ လားရှိုးနှင့် မူဆယ်မြို့ အပါအဝင် မန္တလေးမြို့ ၊ ရန်ကုန်မြို့၊ စစ်ကိုင်းတိုင်း ဒေသကြီးအတွင်းမှာ စက်သုံးဆီများကို အကန့်အသတ်ဖြင့် ရောင်းချခြင်း၊ ရောင်းချမှုများ ရပ်တန့်ထားခြင်းများကြောင့် စက်သုံးဆီထည့်ရန် တန်းစီ စောင့်ဆိုင်းခဲ့ရသည့် အခြေအနေများ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၁၅

ချင်းပြည်နယ်၊ ပလက်ဝမြို့နယ်နှင့် ရခိုင်ပြည်နယ် ကျောက်တော်မြို့သို့ ပြေးဆွဲနေသည့် ရေကြောင်းလမ်းကို သက်ဆိုင်ရာမှ ဩဂုတ် ၁ ရက်မှ စတင်၍ ပိတ်ထားခြင်းကြောင့် ကုန်စည်စီးဆင်းမှု ပြတ်တောက်နေပြီး ဆန် အပါဝင် စားသောက်ကုန်တချို့နှင့် စက်သုံးဆီဈေးနှုန်းများ အဆမတန်မြင့်တက်ကာ ဝယ်မရသည့် အခြေအနေ ကြုံတွေ့နေရသည်ဟု ပလက်ဝမြို့ခံများက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဩဂုတ်လအတွင်း မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် ရက္ခိုင့်တပ်တော်တို့ကြား တိုက်ပွားများ ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး စစ်ရေး တင်းမာနေ ခြင်းကြောင့် ကျောက်တော်နှင့် ပလက်ဝ ရေကြောင်း သွားလာခွင့် ပိတ်ထားသည့်အတွက် ဆန် အပါအဝင် တခြား သော ကုန်စည်များ ဈေးနှုန်းမြင့်တက်ပြီး ဝယ်ယူ၍မရကြောင်း ပလက်ဝဒေသခံ ကိုခင်ကျော်က CNI သတင်းဌာန သို့ ပြောသည်။
ကိုခင်ကျော်က “ဆန်တစ်အိတ်ကို ၁ သိန်း ၂ သောင်း ရိုးရိုးဆန်နော်။ ၁ သိန်း ၂ သောင်းတောင် ဝယ်လို့မရဘူး။ အဲဒီလမ်း (ကျောက်တော် - ပလက်ဝ ရေလမ်းကြောင်း) မပိတ်ခင်က ၄ သောင်း၊ အခု လမ်းပိတ်လိုက်တော့ ၁ သိန်း ၂ သောင်းတောင် ဝယ်လို့မရဘူး။ ကြက်ဥတစ်လုံးကို ၁ ထောင်ပေးရင်တောင် ဝယ်လို့မရဘူး။ ဆီ တစ်လီ တာကို ၁ သောင်းတောင် ဝယ်လို့မရဘူး” ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိ ကြုံတွေ့နေရသည့် ကုန်ဈေးနှုန်း မြင့်တက်မှုနှင့် ကုန်စည်များ ပြတ်လပ်နေမှုကို ပလက်ဝဒေသခံများ အနေဖြင့် အကြိမ်ကြိမ် ကြုံတွေ့နေခဲ့ရသော်လည်း ယခုတစ်ကြိမ်သည် ပို၍ ခက်ခဲကြောင်း ဒေသခံများက ပြော သည်။

ပြီးခဲ့သည့် တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားမှုများတွင် ရေလမ်းကြောင်းကို ပိတ်ထားသော်လည်း ကုန်းလမ်းကြောင်း သွားလာရေး ကို ဖွင့်လှစ်ပေးထားသဖြင့် ကယ်ဆယ်ရေးအဖွဲ့များက လာရောက်လှူဒါန်းမှုများရှိသလို ကုန်စည်များလည်း သယ်ဆောင်၍ ရသည့်အတွက် ယခုလောက် မခက်ခဲကြောင်း သိရသည်။

 ပလက်ဝမြို့နယ် ရှင်းလက်ဝကျေးရွာမှ ဒေသခံများကိုတွေ့ရစဉ်

လက်ရှိတွင် ရေလမ်း၊ ကုန်းလမ်းကြောင်း နှစ်မျိုးလုံးကို ပိတ်ထားသည့်အတွက် ပလက်ဝဒေသသည် ပို၍ အခြေအနေ ဆိုးရွားသည်ဟု ချင်းပြည်နယ် ကုန်သည်ကြီးများအသင်းမှ တာဝန်ရှိသူတစ်ဦးက ပြောသည်။

၎င်းက “ပြီးခဲ့တဲ့ မနှစ်ကဆိုရင် ပလက်ဝမှာ ပလက်ဝမြို့ပေါ်လောက်ပဲ ဒါမျိုးက ကြုံတာလေ။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ ဆမီး - မင်းတပ် - ဟားခါးဘက်ကဆို ဆမီးမြို့ရှိတယ်။ အဲဒီမှာ ကယ်ဆယ်ရေးတွေ ရောက်တယ်လေ။ အရင်က ဆိုရင် တစ်ဖက်လမ်းက ဖွင့်နေတယ်။ ဟားခါး - မင်းတပ် - မတူပီ - ဟားခါးလမ်းက ပွင့်နေတယ်။ ဆိုတော့ အဲဒီက ကယ်ဆယ်ရေးပစ္စည်းတွေက ရောက်တယ်။ အခုက ဟိုဘက်လမ်း၊ ဒီဘက်လမ်း အကုန်လုံး ပိတ်သွားတာကိုး။ ပိုဆိုးတာပေါ့” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ယခုကဲ့သို့ ကုန်စည်စီးဆင်းမှု လမ်းကြောင်းများကို ဆက်လက် ပိတ်ထားမည်ဆိုပါက ပလက်ဝမြို့နယ်နှင့် မတူပီ မြို့နယ်တွင် နှစ်ပတ်အတွင်း ဒေသခံများ၏ ကျန်းမာရေး အခက်အခဲများ ရှိလာနိုင်သကဲ့သို့ အငတ်ဘေးနှင့် ကြုံ တွေ့မည်ကို ဒေသခံများက စိုးရိမ်လျက်ရှိသည်။

ချင်းပြည်နယ် ကုန်သည်ကြီးများ အသင်းအနေဖြင့် ဆန်နှင့် တခြားသော ကုန်စည်များကို သယ်ဆောင်ပြီး ရောင်းချပေးနိုင်ရန်အတွက် သက်ဆိုင်ရာ တာဝန်ရှိသူများနှင့် ဆွေးနွေးကာ ခွင့်ပြုချက်ရအောင် ကြိုးစားနေ သည်ဟု ချင်းပြည်နယ် ကုန်သည်ကြီးများအသင်းမှ တာဝန်ရှိသူက CNI သတင်းဌာနသို့ ဆက်လက် ပြောကြား သည်။

ကုလားတန်မြစ်ကြောင်းကို မြင်တွေ့ရစဉ်

၎င်းက “ကျနော်တို့ ကုန်သည်ကြီးများ အနေနဲ့ကတော့ ကြိုးစားနိုင်သလောက် ကြိုးစားပေးမှာပေါ့။ နစကကို ဆွေးနွေးပေးမယ်။ ဆွေးနွေးပြီးတော့ ကျနော်တို့ အခု ကုန်သည်ကြီးများ ရန်ကုန်တို့၊ တိုင်းတို့မှာ ရောင်းပေးသလိုပဲ ပလက်ဝမှာ ကျနော်တို့ ရောင်းပေးမယ်။ ဒီကိစ္စတွေကို ကျနော်တို့ လုပ်ပေးမယ်။ အဲဒါ ဆန်အိတ် ဘယ်နှအိတ်၊ ဘယ်ကနေ ဘယ်ကိုသယ်မယ်။ ဆမီးမှာ ဘယ်နှအိတ် ရောင်းမယ်၊ ပလက်ဝမှာ ဘယ်နှအိတ် ရောင်းမယ်၊ ခွင့်ပြု ချက် ပေးပါလို့ တောင်းဖို့တော့ ကြိုးစားနေတယ်” ဟု ပြောသည်။

ကျောက်တော်နှင့် ပလက်ဝ ရေလမ်းကြောင်းကို ပိတ်ထားခြင်းကြောင့် ရခိုင်ပြည်နယ်သို့ ရောက်ရှိနေသည့် ပလက်ဝ ဒေသခံများ ရခိုင်ပြည်နယ်ဘက်တွင် ကျန်ရှိနေပြီး မပြန်နိုင်ဘဲ ဖြစ်နေကြောင်း သိရသည်။

ချင်းပြည်နယ် ပလက်ဝမြို့နယ်နှင့် ရခိုင်ပြည်နယ် မောင်တောမြို့နယ်များမှာ ဩဂုတ်လအတွင်း မြန်မာ့ တပ်မတော်နှင့် ရက္ခိုင့်တပ်တော်(အေအေ)တို့ကြား တိုက်ပွဲဖြစ်နေကြောင်း ဩဂုတ် ၁၁ ရက်က AA ၏ သတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲတွင် ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဦးခိုင်သုခက ပြောကြားခဲ့သည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၁၃

ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးမှ တခြားသော နေရပ်ဒေသများသို့ ပြေးဆွဲနေသာ အဝေးပြေး ယာဉ်လိုင်းများကို လူမဲ့တန် ဆာကုန်စည် တင်ခွင့်မပြုပါက ယာဉ်လိုင်းများ ရပ်နားသွားရမည့် အခြေအနေဖြစ်လာနိုင်ကြောင်း အဝေးပြေး ယာဉ် လိုင်းများ ပြေးဆွဲနေသူများက ပြောသည်။

ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးမှ တခြားသော တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်များသို့ ပြေးဆွဲနေသည့် အဝေးပြေး ယာဉ်လိုင်း များကို လုံခြုံရေးအရ လူမဲ့တန်ဆာကုန်စည်များ တင်ဆောင်ခွင့် မပြုကြောင်း သက်ဆိုင်ရာ တာဝန်ရှိသူများက ကန့်သတ်လာမှုများ ရှိသည်ဟု အဝေးပြေးယာဉ်လိုင်းများထံမှ သိရသည်။

လက်ရှိကာလတွင် ခရီးသည် ရရှိမှုသည် ၃ ပုံ ၁ ပုံခန့်သာ ရှိနေခြင်းကြောင့် ကုန်စည်ကိုသာ အဓိကထား အားကိုး နေရကြောင်း၊ လူမဲ့တန်ဆာများကို တင်ဆောင်ခွင့် မပြုပါက အဝေးပြေးယာဉ်လိုင်းများအားလုံး ရပ်နားသွားရမည် ဟု အောင်မင်္ဂလာအဝေးပြေးကားဝင်းမှ ယာဉ်လိုင်းတာဝန်ရှိသူတစ်ဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

အဝေးပြေးယာဉ်လိုင်းများ တန်ဆာများစိစစ်နေစဉ် (GETTY IMAGES)

၎င်းက “အဆင်က ဘယ်လိုပြေမလဲ။ ကားဂိတ်တွေမှာ ခရီးသည်တွေက အရင်လိုမှ ပြောပြရရင် ၃ ပုံ ၁ ပုံ လောက် ပဲရှိမှာ ခရီးသွားက။ ၃ ပုံ ၁ ပုံဆိုတောင်မှ ခန့်မှန်းတာ နည်းနည်း များသွားတာပေါ့နော်။ အမှန်တကယ်ဆိုရင်တော့ ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းလောက်ပဲ ရှိမယ်။ ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းပဲ ရှိတော့ ဒီကားတစ်စီးက ခရီးသည် မပါဘဲနဲ့ ကားတွေ ပြေးနေရ တဲ့ အကြောင်းအရင်းက ဘာလဲဆိုတော့ တန်ဆာပေါ့။ တန်ဆာက မဖြစ်မနေ သွားကြရတဲ့ဟာဆိုတော့ သွားနေ တော့ တန်ဆာက တင်နေရတယ်။ တန်ဆာတင်မှပဲ တစ်လေတစ်ခါဆိုရင် ကားတစ်စီးလုံးမှ လူက ၃/၄ ယောက် ၄/၅ ယောက် ပါပြီး သွားရတယ်။ တန်ဆာမတင်ဘဲ သွားရော ဒီကားရဲ့ ကုန်ကျစရိတ်က အခု ဆီဈေးနဲ့ ဘာနဲ့ဆိုရင် အစ်ကိုတို့သွားတဲ့ ခရီးစဉ်ဆိုရင် အသွားအပြန် သိန်း ၂၀ လောက် ကုန်ကျတယ်။ လူမဲ့တန်ဆာနဲ့ လုံးလုံးသွားလို့ မရဘူး ထုတ်လိုက်၊ ရပ်ပြီ” ဟု ပြောသည်။

ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးအခြေပြု၍ အောင်မင်္ဂလာအဝေးပြေး၊ ဒဂုံဧရာအဝေးပြေးနှင့် အောင်ဆန်းကွင်း ကားဂိတ်တို့ ကနေ ပြေးဆွဲနေသည့် အဝေးပြေးခရီးသည်တင် ယာဉ်လိုင်းများကို မူလကပင် လူမဲ့တန်ဆာကို ခွင့်မပြုထား ကြောင်း၊ ခရီးသည်နှင့်အတူ ပါလာသည့် ကုန်စည်ကိုသာ တင်ဆောင်ခွင့် ပြုထားကြောင်း ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး ပုဂ္ဂလိက သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး ကြီးကြပ်မှုကော်မတီ(YRTC) ထံမှ သိရသည်။

လူမဲ့တန်ဆာ တင်ဆောင်ခြင်းများကို တရားဝင် ခွင့်ပြုပေးထားခြင်းမရှိသော်လည်း တားမြစ်ခြင်း မရှိခဲ့ကြောင်း၊ လက်ရှိတွင် လုံခြုံရေးအရ တာဝန်ရှိသူများက ကန့်သတ်ခြင်း ဖြစ်ကြောင်း YRTC တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး ဦးလျန်ကျင့်မန်က ပြောသည်။

အောင်မင်္ဂလာအဝေးပြေးကားဂိတ်ကိုတွေ့ရစဉ် (Myanmar Times)

ဦးလျန်ကျင့်မန်က “လူမဲ့ တန်ဆာ တင်ခွင့် မပြုတော့ဘူးဆိုတဲ့ ဟာကတော့ အရင်ကတည်းက အဝေးပြေး ခရီးသည်တင်ဆိုတဲ့ဟာက ခရီးသည်ပဲ တင်ဖို့ပဲလေ။ ကျနော်တို့ ပါဆယ်တွေ ပို့ဖို့မှ မဟုတ်တာ။ သူ့ကို ခွင့်ပြု ထားတာက ခရီးသည်နဲ့ သူနဲ့ပါလာတဲ့ လက်ဆွဲအိတ်တွေပဲ။ ဒါပေမယ့် ခွင့်ပြုတာ မဟုတ်ပေမယ့် အဲဒီတုန်းက မတားဘူးလေနော်။ အခုက လုံခြုံရေးအရ လုံခြုံရေးကိစ္စ လုံခြုံရေးအပိုင်းကနေ လုပ်တာလေ။ ကျနော်တို့ လုပ် တာ မဟုတ်ဘူး YRTC လုပ်တာ မဟုတ်ဘူး အဲဒါတော့” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

သို့သော် ပြည်နယ်နှင့် တိုင်းဒေသကြီးများရှိ စစ်ဆေးရေး ဂိတ်များသို့ ဖြတ်သန်းသည့်အခါတွင် တန်ဆာပစ္စည်း တင်ဆောင်သည့်အခါ မည်သို့မည်ပုံ တင်ဆောင်ရမည်ကို စည်းကမ်းချက်၊ ကန့်သတ်ချက်များကို တိကျစွာ ထုတ်ပြန်ထားခြင်းမျိုး မရှိသည့်အတွက် အဝေးပြေးယာဉ်လိုင်းများ အနေဖြင့် အခက်အခဲ ကြုံတွေ့နေရကြောင်း သိရသည်။

လူမဲ့ တန်ဆာများကို တင်ဆောင်ခွင့် မပြုတော့လျှင် ရန်ကုန်မှတဆင့် အခြားမြို့များသို့ ကုန်ပစ္စည်းတင်ပို့သည့် အခါ ဘုရင့်နောင် ကုန်စည်ပို့ဆောင်ရေးနှင့် အခြားကုန်တင်ယာဉ်များနှင့်သာ ပို့ဆောင်ရတော့မည့် အခြေအနေ တွင် ရှိသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၁၂

မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း ရွှေဈေးကွက်တွင် ဝယ်လိုအားများပြီး ရောင်းလိုအား နည်းနေခြင်းကြောင့် ရွှေဈေးနှုန်းမြင့်တက်လာခြင်း ဖြစ်သည်ဟု ရွှေလုပ်ငန်းရှင် များနှင့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များက ပြောသည်။

လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း ရွှေဈေးနှုန်းသည် အကယ်ဒမီ မီးလင်းရွှေ တစ်ကျပ်သားလျှင် ကျပ် ၂၅ သိန်းကျော်အထိ မြင့်တက် လျက် ရှိနေသည်။

ထိုသို့ ရွှေဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်လာရခြင်းသည် ရွှေလာရောက်ဝယ်ယူမှု များပြားခြင်း၊ ရွှေကုန်ကြမ်းရရှိမှု နည်းပါးခြင်း၊ ပြည်တွင်း ဒေါ်လာဈေးနှုန်း မြင့်တက်ခြင်း စသည့် အခြေအနေများကြောင့် ဖြစ်သည်ဟု မြန်မာနိုင်ငံ ရွှေလုပ်ငန်းရှင်များ အသင်း အတွင်းရေးမှူး ဦးအုန်းမြင့်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

မြန်မာ့ရွှေ အတုံးများကိုတွေ့ရစဉ်(GETTY IMAGES)

ဦးအုန်းမြင့်က “ဒီရာသီမှာ ဦးတို့နိုင်ငံမှာ ရွှေကြမ်းက ထွက်တာတွေ နည်းတယ်လေ။ နည်းတာက မိုင်းတွေဆိုလည်းပဲ ရွှေတွင်း တွေ တူးလို့ မရဘူးလေ။ တူးလို့ရှိရင် ရေဝင်တာတို့၊ တွင်းပြိုတာတို့ ဆိုတာမျိုးတွေကြောင့်လေ၊ အဲဒါကြောင့်မို့ ရွှေထွက်တာ နည်းတယ်။ နောက်တစ်ခုက ဦးတို့နိုင်ငံမှာ လှောင်ကုန်တွေပေါ့နော် ပဲတို့၊ နှမ်းတို့၊ စပါးတို့ ဒီရာသီမှာ သူတို့က ထုတ်ရောင်း ကြတယ်လေ။ ထုတ်ရောင်းတဲ့ အခါကျတော့ သူတို့ရလာတဲ့ ငွေအမောက်ကို နှစ်တိုင်းပဲ သူတို့က ရွှေကို ပြန်ဝယ်ကြတာပေါ့ နော်။ ရွှေကို ပြန်ဝယ်ပြီး ကိုင်ထားကြတယ်ဆိုတဲ့ အတွက်ကြောင့် ဝယ်လိုအားနဲ့ ရောင်းလိုအားမှာ ရောင်းလိုအား နည်းပြီး တော့ ဝယ်လိုအားက များနေတဲ့ သဘောရှိတယ်။ နောက်တစ်ခုက မြန်မာငွေနဲ့ ဒေါ်လာ လဲလှယ်နှုန်းမှာလည်း လောလော ဆယ် မြင့်တက်နေတာကို တွေ့နေရတယ်။ အဲဒီအတွက်ကြောင့် ရွှေဈေးက တက်သွားတာပေါ့” ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိ ရွှေဈေးကွက်အတွင်း ရွှေလာရောက် ဝယ်ယူသူများသည် စုဆောင်းရန်အတွက် ရွှေအတုံးများကို ပို၍ ဝယ်ယူကြ ကြောင်း၊ လက်ဝတ်တန်ဆာဖြစ်သည့် လက်ဝတ်လက်စားများကို ဝယ်ယူမှုနည်းပါးပြီး လာရောက် ရောင်းချမှုသာ များပြား ကြောင်း ရွှေလုပ်ငန်းရှင်များထံမှ သိရသည်။

ရွှေဈေးနှုန်း မြင့်တက်နေမှုကြောင့် အသေးစားနှင့် အလတ်စား ရွှေဆိုင်များအပေါ် သက်ရောက်မှုများ ဖြစ်ပေါ်နေကြောင်း၊ ရွှေအတုံးများသာ ဝယ်ယူမှုရှိပြီး လက်ဝတ်လက်စား(ဉပမာ ရွှေလက်စွပ်- ဆွဲကြိုး-လက်ကောက်)များ ဝယ်ယူမှုနည်းပါးခြင်း ကြောင့် ရွှေဆိုင်တချို့သည် ရွှေထည်အသစ်များ ထပ်မံလုပ်ဆောင်မှု မလုပ်နိုင်တော့သည့်အတွက် ရပ်နားလာကြကြောင်း သိရသည်။

ရွှေဆိုင်တစ်ခုတွင် အရောင်းအ၀ယ်လုပ်နေကြစဉ် (GETTY IMAGES)

ထို့ကြောင့် ရွှေလက်ဝတ်တန်ဆာများကို ပြုလုပ်နေကြသည့် ပန်းတိမ်လုပ်သားများ အနေဖြင့် ရွှေတန်ဆာ အသစ်များကို ထပ်မံ လုပ်ဆောင်နေရခြင်းမရှိဘဲ အလုပ်လက်မဲ့ ပို၍ ဖြစ်လာကြသည်ဟု မြန်မာနိုင်ငံ ရွှေလုပ်ငန်းရှင်များအသင်း အတွင်း ရေးမှူး ဦးအုန်းမြင့်က ပြောသည်။

၎င်းက “ရွှေဈေးတွေကတော့ တက်တယ်။ ဒါပေမယ့်လို့ အခြေခံ လူတန်းစားတွေက ဝယ်တာထက် သူတို့က ပြန်ရောင်းနေတာ များတယ်လေ။ လက်မှုပညာသည် သမားဆိုတာက အခြေခံလူတန်းစားတွေ ဝတ်တဲ့အဖို့ပဲ အဓိကထားပြီး သူတို့က လုပ် ပြီး ရောင်းကြတာလေ။ တကယ်ချမ်းသာတဲ့ လူတွေကျတော့လည်းပဲ သူတို့က ပြည့်စုံပြီးသားဆိုတော့ သူတို့က အတုံးအခဲပဲ ဝယ်ကြမှာလေ။ အဲဒီအတွက်ကြောင့် ပန်းတိမ်လုပ်သားတွေ အနေနဲ့ကတော့ အလုပ်တွေက တော်တော်များများ အလုပ် လက်မဲ့ ဖြစ်ကုန်ကြတာပေါ့” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

လက်ရှိ ရွှေဈေးနှုန်းသည် ယခုထက်ပို၍ ဆက်လက် မြင့်တက်သွားနိုင်သည့် အခြေအနေတွင် ရှိနေကြောင်း၊ ထိုအခြေအနေ များကို ထိန်းချုပ်ရန်အတွက် ရန်ကုန်နှင့် မန္တလေးရှိ ရွှေကုန်သည်များ၏ အရောင်းအဝယ် ဈေးကွက်ပေါ်တွင်သာ မူတည် ကြောင်း ရွှေဈေးကွက် လေ့လာသုံးသပ်သူ ကိုနေလင်းခန့်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ရွှေဆိုင်တစ်ခုကို တွေ့ရစဉ်(GETTY IMAGES)

ကိုနေလင်းခန့် “အဓိက ကျနော်တို့ ကုန်သည်တွေကိုပဲ ကြည့်ရမှာပေါ့။ ရန်ကုန်၊ မန္တလေးက ကုန်သည်ကြီးတွေက သူတို့က အရမ်း အရောင်းအဝယ် လုပ်ချလိုက်ရင် ကျနော်တို့ ဟိုတနေ့ကဆိုရင် ၂၃ သိန်း နားနားထိ ပြန်ကျသွားသေးတယ်။ အဲတော့ မန္တလေးမှာ ကုန်သည်တွေ အရောင်း များလိုက်တာပေါ့။ အဲမှာ ၂၄ ကျော်ကနေ ၂၃ နားထိ ပြန်ကပ်လာတယ်။ အဓိကကတော့ ကုန်သည်တွေပေါ့။ မန္တလေးမှာ ရွှေရောင်းတာ အရမ်းများတယ်ဆိုရင် ရန်ကုန်ဈေးကွက်မှာ ကျတယ်။ သူ့ဟာနဲ့သူတော့ အချိတ်အဆက်တော့ ရှိတယ်။ အဓိက ကုန်သည်တွေကိုလည်း ကြောက်ရတယ်။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ တချို့ကုန်သည်တွေက အရမ်းဈေးကစားတဲ့ အဲလိုမျိုးတွေ ရှိတယ်ဆိုရင် ကုန်သည်တွေအပေါ် မူတည်ပြီးတော့လည်း ဈေးကွက်က အလှုပ်အခတ် ဖြစ်တယ်။ သူတို့ကျတော့ အရောင်းအဝယ်လုပ်တာ ၁ ပိုင်း ၂ ပိုင်း မဟုတ်ဘူး။ ပိဿာကို ၁၀ နဲ့ချီပြီး လုပ်ကြတဲ့ သူတွေဆို တော့ အဲလိုမျိုး ကုန်သည်တွေက ဖွဲ့ပြီဟေ့ဆိုရင်တော့ ဈေးကွက်က အရမ်း အလှုပ်အခတ် ဖြစ်တယ်။ အဲလိုမျိုး အနေအထား တွေဆိုရင်တော့ ရွှေဈေးက အလှုပ်အခတ် ပိုများမှာပေါ့ သာမန်ထက် စာရင်တော့” ဟု ပြောသည်။

မြန်မာ့ရွှေဈေးနှုန်းများသည် ကမ္ဘာ့ရွှေဈေးနှုန်းနှင့် ပြည်တွင်း ဒေါ်လာငွေ ဈေးနှုန်းများပေါ် မူတည်၍ အပြောင်းအလဲ ဖြစ်ပေါ် သည့်အတွက် ပြည်တွင်း ဒေါ်လာဈေးနှုန်း ယခုထက်ပို၍ မြင့်တက်လာနိုင်ခြင်းကြောင့် ပြည်တွင်း ရွှေဈေးနှုန်းသည်လည်း ဆက်လက် မြင့်တက်လာနိုင်သည်ဟု လေ့လာသူများက ပြောသည်။

ယနေ့တွင် ပြည်တွင်း ရွှေဈေးကွက်၌ အကယ်ဒမီ မီးလင်းရွှေ တစ်ကျပ်သား ဈေးနှုန်းသည် ၂၅ သိန်း ၅ သောင်းကျပ် ရှိနေပြီး အမေရိကန်ဒေါ်လာကတော့ တစ်ဒေါ်လာလျှင် မြန်မာငွေ ၂၇၀၀ ကျပ်ဖြင့် တွက်ချက်ကြသည်ဟု သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၁၂

ဂျပန်ဘက်က အလုပ်ရှင်မှ လူရွေး၍ ခေါ်သည့်အတွက် ၇၊ ၉၊ ၁၁ မျဉ်းစောင်းပါ မှတ်ပုံတင်နံပါတ်များ ကိုင်ဆောင် ထားသူများသည် ခြွင်းချက် အနေဖြင့် သွားရောက် အလုပ်လုပ်ကိုင်ခွင့် မရကြောင်း လူမှုကွန်ရက် စာမျက်နှာ ပေါ်တွင် ပျံ့နှံ့ခဲ့သည်။

ဂျပန်ဘက်မှ အလုပ်ရှင်များသည် မြန်မာလုပ်သား ခေါ်ယူရာတွင် အထက်ပါ ၇၊ ၉၊ ၁၁ မျဉ်းစောင်းပါ မှတ်ပုံတင် နံပါတ်အချို့ ကိုင်ဆိုင်ထားသူများကို ခြွင်းချက်အနေဖြင့် မခေါ်ယူခြင်း၊ ကန့်သတ်ထားခြင်းမျိုး မရှိဘဲ မြန်မာဘက် အေဂျင်စီကသာ ကန့်သတ်ခြင်း ဖြစ်နိုင်သည်ဟု ဂျပန်အေဂျင်စီနှင့် ဂျပန်တွင် အလုပ်လုပ်ကိုင်ခဲ့ဖူးသူများက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

Naytic Asia အေဂျင်စီမှ ဒါရိုက်တာကိုနေဦးကိုက“ဂျပန်မှာက သူက ဆိုင်မှမဆိုင်တာလေ။ သူက အဲဒါတွေ သိ လည်း မသိဘူး။ စိတ်လည်း မဝင်စားဘူး။ အဓိကကတော့ ဂျပန်ဘက်ကတော့ သူ့အလုပ်ကို လုပ်ပေးမယ့်လူကို လိုချင်တာပဲ။ အဲဒီလိုမျိုးတွေ မရှိပါဘူး။

 ဂျပန်က ဆောက်လုပ်ရေးလုပ်ငန်းခွင်တစ်ခုကို တွေ့ရစဉ်

နိုင်ငံခြားဘက်ကလည်း အဲဒီလို မသတ်မှတ်ပါဘူး။ ဂျပန်ဘက်က ဆိုပြီး တော့ ဒီတိုင်းပဲ သူက နာမည်သုံးလိုက်တာ ဖြစ်လိမ့်မယ်။ အမှန်က ဒီဘက်က အေဂျင့်ကပဲ သူက ဒီဥစ္စာတွေ မလုပ်ချင်လို့ တမင်လုပ်လိုက်တာ။ သွားတာက ပတ်စပို့စ်နဲ့ပဲ သွားတာ၊ မှတ်ပုံတင်နဲ့ သွားတာမှ မဟုတ်တာ။ အထူးသဖြင့် CDM သမားတို့ ပံ့ပိုးတဲ့ လူတွေကျတော့ ဘယ်မှာ ပြဿနာ ဖြစ်နိုင်သလဲဆိုရင် လေဆိပ်အထွက်မှာ သူတို့က သေချာ CDM ဝင်တဲ့သူဆိုရင် ဝင်တဲ့သူရဲ့ စာရင်းတွေ လေဆိပ်က လုံခြုံရေးဌာနမှာ ရောက်ပြီးသား။ ဗီဇာ တွေ ဘာတွေကျတယ်၊ စမတ်ကတ်တွေ ဘာတွေလုပ်ပြီးတော့ နိုင်ငံခြားထွက်ခါနီး လေယာဉ်ပေါ် ရောက်ခါနီး တော့မှ အဲဒီကိစ္စငြိပြီးတော့ ပေးမသွားတော့ဘူး။ စစ်ဆေးရေးက ခေါ်သွားတာတို့ ဘာတို့ အဲဒီလို ပြဿနာတွေ ရှိတယ်။ အဲဒါကို ရှောင်ချင်လို့ တမင် ဒီဟာတွေ မရဘူးလို့ ရေးတာလို့ အစ်ကို ထင်တယ်”ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် မြန်မာဘက်မှ ဂျပန်သို့ Training ဖြင့် သွားရောက် အလုပ်လုပ်ကိုင်သူ အများအပြားက ထွက်ပြေးမှု များသဖြင့် အေဂျင်စီအချို့သည် ၇၊ ၉၊ ၁၁ မျဉ်းစောင်းပါ မှတ်ပုံတင်နံပါတ် ကိုင်ဆောင်ထားသူများအား ကန့်သတ် ၍ မခေါ်ခြင်းဖြစ်နိုင်ကြောင်း ဂျပန်နိုင်ငံတွင် သွားရောက် အလုပ်လုပ်ကိုင်ခဲ့ဖူးသည့် ကိုမြတ်သူအောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

 ဂျပန်က စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းတစ်ခုကိုတွေ့ရစဉ်

ယခုကဲ့သို့ မြန်မာများ ထွက်ပြေးမှုများလာခြင်းသည် ဂျပန်တွင် လုပ်ကိုင်ရမည့် အလုပ်အား မိမိ လုပ်နိုင်၊ မလုပ်နိုင် ဆိုသည်ကို သေချာမလေ့လာဘဲ ဂျပန်နိုင်ငံသို့ ရောက်လျှင်ပြီးပြီဆိုသည့် စိတ်ဖြင့် သွားကြပြီး ဂျပန်သို့ ရောက် သည့်အခါ အလုပ်လုပ်ရသည်မှာ ပင်ပန်းသည့် အတွက်ကြောင့် ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ကိုမြတ်သူအောင်က “လူတွေကို ခေါ်ဖို့အတွက် သူတို့က အများကြီး ငွေကုန်ကြေးကျ ခံရတယ်။ အချိန်တွေ ပေးရ တယ်။ ရောက်လာပြီးတော့ လူက ထွက်ပြေး သွားတယ်ဆို သူတို့က နစ်နာတယ်။ အဲဒါမျိုးတွေ ခဏခဏ ကြုံလာ တဲ့ အခါကျတော့ အဲဒါ ဘယ်လိုလူမျိုးတွေလဲ ဆိုပြီးတော့ ဒီဘက် အေးဂျင့်တွေကို ပြန်မေးကောင်းမေးလိမ့်မယ် ဂျပန်က အလုပ်ရှင်က။ အခုဖြစ်နေတာက တကယ့် အရင်းခံ ပြဿနာက ဗမာတွေတောင် သိပ်မခေါ်တော့ဘူး ဆိုတဲ့ ပုံမျိုးအထိတောင် ဖြစ်သွားလာမယ် ဂျပန်က။ အဲဒါဘာလဲဆိုတော့ ဒီဘက်က Training သမားတွေနဲ့ သွားတဲ့ လူတွေ အများစုက ရှေ့က ဒီလိုမျိုး လုပ်ပြထားရင် ဘယ်သူဌေးမဆိုပဲ ဂျပန်က စဉ်းစားတာ ဗမာတွေ ခေါ်ရင် အရမ်းပြဿနာများတယ်။ သူတို့ဘက်က ဘယ်ကခေါ်ခေါ်လေ၊ ဗီယက်နမ်ကခေါ်လည်း လွယ်တာပဲ။ တရုတ်က ခေါ်လည်း လွယ်တာပဲ။ သူတို့အတွက် အဆင်ပြေမယ့်လူခေါ်တာ။ ဗမာတွေရဲ့ အားသာချက်က အလုပ်လေး ပိုကြိုးစားမလား၊ သူတို့အတွက် လုပ်ငန်းခွင်မှာ ပိုအသုံးတည့် မလားဆိုပြီးတော့ ခေါ်ကြတာလေ။ အဲဒီလို မဟုတ်ဘဲနဲ့ လုပ်ငန်းခွင်မှာ ထွက်ပြေးမှုတွေများရင် သူတို့ဘက်က ရှင်းရတာများတယ်” ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် ဂျပန်နိုင်ငံသို့ သွားရောက် အလုပ်လုပ်ကိုင်မည့်သူ များပြားလာပြီး ဘာသာစကား သင်တန်းကျောင်း များလည်း ပေါများလာကာ လာမည့် ဒီဇင်ဘာလတွင် ဂျပန်အစိုးရမှ ပြုလုပ်သည့် ဘာသာစကားကျွမ်းကျင်မှု စာမေးပွဲ JLPT ကျင်းပမည်ဖြစ်သည်။

ဂျပန်စာမေးပွဲ ဖြေဖို့ လျှောက်လွှာထုတ်နေကြသူများ

ဂျပန်စာမေးပွဲ ဖြေဖို့ လျှောက်လွှာထုတ်နေကြသူများ
ဂျပန်ဘက်မှ အလုပ်ရှင်များသည် ၎င်းတို့၏ လိုအပ်ချက်နှင့်ကိုက်ညီသူဖြစ်ပါက ခေါ်ယူသည့်အတွက် အေဂျင်စီ အချို့၏ မှတ်ပုံတင်နံပါတ် ကန့်သတ်မှုအား လျစ်လျူရှု၍ ဂျပန်ဘာသာစကားအား သေချာ ကျွမ်းကျင်အောင် လေ့လာထားရန် ဂျပန်နိုင်ငံနှင့်ပတ်သက်၍ အသိပညာများမျှဝေနေသည့် Yamazaki Thant က CNI သတင်းဌာန သို့ ပြောသည်။

၎င်းက “အဓိကက ဂျပန်စကားရယ် ကိုယ်သွားမယ့် ကိုယ်လုပ်မယ့်အလုပ်ရဲ့ အကြောင်းအရာကိုပေါ့ သေသေ ချာချာ ပြင်ဆင်ထား စေချင်တယ်။ တခြားဘေးစကားတွေ အရမ်းနားထောင်ပြီးတော့ ကိုယ်သွားချင်တဲ့ Focus ပေါ့ ချော်မလွဲသွားစေချင်ဘူးပေါ့။ အဓိကကတော့ ကိုယ်ဂျပန်ကို ဘာနဲ့သွားမလဲ။ အဲဒါအတွက် ဘာတွေလိုအပ်မယ် ဆိုတာလေးပဲ အဓိကထားပြီး လုပ်သွားသင့်တယ်လို့ ထင်ပါတယ်။ ဘေးဘယ်ညာ မကြည့်ဘဲ တည့်တည့်ပဲ သွားပါ လို့ အကြံပေးချင်ပါတယ်”ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိ ဂျပန်နိုင်ငံသို့ သွားရောက် အလုပ်လုပ်ကိုင်သူများသည် ကိုဗစ်မတိုင်ခင် ကာလများကထက် ပို၍ များပြား လာကာ ဒီဇင်ဘာလတွင် ပြုလုပ်မည့် JLPT စာမေးပွဲအတွက် လျှောက်လွှာဝယ်ယူရာတွင် လူအများအပြား အစု လိုက် အပြုံလိုက် ဝယ်ယူကြသည်ကို တွေ့ရသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ သြဂုတ် ၁၁

မြန်မာနိုင်ငံဆီကုန်သည်နှင့် ဆီလုပ်ငန်းရှင်များအသင်း၏ စီစဉ်ကြီးကြပ်မှုဖြင့် Thein Than Yadanar Co.,Ltd မှ ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး၊ အင်းစိန်မြို့နယ်အတွင်းရှိ ပြည်သူများအား စားဆီ ၁ ပိဿာ ၃၇၀၀ ကျပ်ဖြင့် ဗိုလ်ဂုံးဈေးအနီးမှာ ရောင်းချပေးကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံဆီကုန်သည်များနှင့်လုပ်ငန်းရှင်များအသင်းက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

စားဆီရောင်းချပေးနေစဉ် (MEODA)

လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံတွင် စီးပွားရေး ကျဆင်းမှုနှင့်အတူ ကုန်ဈေးနှုန်းများ ကြီးမြင့်လာနေခြင်းကြောင့် ပြည်သူလူထုမှာ စားဝတ်၊ နေရေး အခက်အခဲများဖြင့် ရင်ဆိုင်နေကြရသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၁၁

ရခိုင် - ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးတွင် လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေး အခက်အခဲ ရှိနေခြင်းနှင့် ကုန်စည်စီးဆင်းမှု နည်းပါးခြင်းကြောင့် ကုန်သွယ်မှု ကျဆင်းနေသည်ဟု နယ်စပ်ကုန်သည်များထံမှ သိရသည်။

လက်ရှိတွင် ရာသီဥတု အခြေအနေ ကောင်းမွန်မှု မရှိခြင်း၊ ကုန်သွယ်ရေးစရိတ် မြင့်တက်ခြင်းတို့ကြောင့် စစ်တွေနယ်စပ် ကုန်သွယ်ရေး ရပ်နားထားသည်မှာ တစ်ပတ်နီးပါး ရှိပြီဟု ရခိုင်ပြည်နယ် ကုန်သည်နှင့် စက်မှုအသင်းချုပ် အထွေထွေ အတွင်းရေးမှူး ဦးအောင်အောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဦးအောင်အောင်က “မိုးတွင်းမှာ ကျနော်တို့ စစ်တွေဘက်မှာ ရာသီဥတု ကြမ်းရင်လည်း သွားလို့မရဘူး။ ကျနော်တို့ ရပ်ထား ရတာ တစ်ပတ်လောက် ရှိပြီ။ စစ်တွေမှာလည်း ဟိုဘက်ကို ပို့လို့မရဘူး။ တစ်ပတ်လောက်တော့ မရှိသေးပါဘူး။ ၅ ရက် လောက်တော့ ပြောလို့ရပါတယ်။ ရာသီဥတု မကောင်းဘူးဆိုတာက ပင်လယ်ပြင်မှာ ရာသီဥတုက ကြမ်းနေရင် ကျနော်တို့ လှေတွေက ထွက်လို့မရဘူးလေ။ ကုန်သွယ်လို့ မရတဲ့အခါကျတော့ မောင်တောဘက်ကိုသွား။ မောင်တော ဘက်သွားပြန် တော့ မောင်တောဘက်မှာ လမ်းခရီးတွေက မကောင်း၊ စရိတ်စကတွေက ပို။ မကိုက်ကြတဲ့ အခါကျတော့ အဲလိုလေးတွေ ရှိတာပေါ့ဗျာ”ဟု ပြောသည်။

မောင်တော နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးမှ တဆင့် ဇွန်လတွင် ကုန်သွယ်မှုပမာဏ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၂ ဒသမ ၃၂ သန်း အထိ ကုန်သွယ်နိုင်ခဲ့ကြောင်း၊ ဇူလိုင်လမှာတော့ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁ ဒသမ ၆၅၂ သန်းဖိုးသာ ကုန်သွယ်နိုင်ခဲ့ကြောင်း မောင်တော နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးစခန်းမှ သိရသည်။

ရခိုင်နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေး တစ်ခုကိုတွေ့ရစဉ်

ယခု ဩဂုတ်လပိုင်းတွင် လမ်းပိုင်းအခြေအနေ ဆိုးရွားနေခြင်းနှင့် ကုန်စည်ဝင်ရောက်လာမှု နည်းပါးနေခြင်းကြောင့် ကုန်သွယ်မှု ထပ်မံ ကျဆင်းနိုင်သည်ဟု မောင်တောနယ်စပ် ကုန်သည်ကြီးများအသင်း ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ ဦးအောင်စံသိန်းက ပြောသည်။

ဦးအောင်စံသိန်းက “မိုးတွင်းကာလဆိုတော့ တော်တော်လေး ကျတော့ကျတယ်။ မိုးတွင်းကာလဆိုတော့ လမ်းက မကောင်း တာ တစ်ကြောင်းရယ်၊ ကုန်စည်ကလည်း စီးဆင်းမှု နည်းတယ်လေ။ မိုးတွင်းကာလ ဖြစ်လို့လေ ကုန်တွေ သိပ်မလာဘူး။ ဒီလမှာလည်း ဒီထက်တောင် ကျနိုင်တယ်လို့ ကျသွားမယ်လို့ ကျနော်ကတော့ အဲလိုပဲ တွက်တယ်” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် စစ်တွေ နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေး စခန်းနှင့် မောင်တော နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေး စခန်းတို့မှတဆင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ဘက်သို့ ရေချိုငါးမြစ်ချင်း တင်ပို့နိုင်သည့် ပမာဏပေါ် မူတည်၍ ကုန်သွယ်မှု အတက်အကျကို တွက်ချက်ရခြင်း ဖြစ်သည်။

လက်ရှိ ကာလသည် ရေချိုငါးမြစ်ချင်းများ ပေါများစွာ ထွက်ရှိသည့် ရာသီမဟုတ်ကြောင်း သိရသည်။

ထို့ကြောင့် ပွင့်လင်းရာသီနှင့် ရေချို ငါးမြစ်ချင်း ပေါများစွာ ရရှိသည့် အချိန်မှသာ နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေး ပြန်လည် မြင့်တက် လာမည် ဖြစ်ကြောင်း ရခိုင်ပြည်နယ်ရှိ ကုန်သည်များက ပြောသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၁၀

မလေးရှားနိုင်ငံသည် နိုင်ငံပေါင်းစုံမှ အထောက်အထားမဲ့ အလုပ်သမားများကို ဖမ်းဆီးခြင်းဖြစ်သဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံသား သီးသန့် ပြန်လွှတ်ပေးရန်မှာ မဖြစ်နိုင်ကြောင်း အလုပ်သမားအရေးလည်း လုပ်ဆောင်သည့် ကွာလာလမ်ပူရှိ မြန်မာလူမှု ကူညီရေးအသင်းဥက္ကဋ္ဌ ဦးစန်းဝင်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဥက္ကဋ္ဌ ဦးစန်းဝင်းက “ဒီမြန်မာတစ်ဂရုထဲကို သွားတောင်းဆိုလို့ မရဘူး။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ တခြားနိုင်ငံသားတွေလည်း ပါနေ တယ်။ အခုက မြန်မာသက်သက်ကိုချည်းပဲ ရွေးဖမ်းတာ မဟုတ်ဘူး။ တခြားနိုင်ငံသားတွေလည်း ဖမ်းထားတယ်။ အဲဒီ ဖမ်း ထားတဲ့ အတွက်ကြောင့် တောင်းဆိုရင်တော့ အားလုံးအတွက်မှ အဆင်ပြေနိုင်မယ်လို့ ထင်တယ်။ လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့် တောင်းဆိုမယ် ဆိုရင်တော့ တခြားနိုင်ငံသားတွေ အတွက်ရော တောင်းဆိုပေးမှ ကောင်းမယ်။ ကိုယ့်နိုင်ငံ တစ်ခုတည်း ဆိုရင် တော့ သူတို့က ဘယ်လိုနည်းနဲ့မဆို ဖြစ်ကောင်းလည်း ဖြစ်နိုင်တယ်။ ဒါပေမယ့် အများနဲ့ဆိုတော့ သိပ်ဖြစ်လာနိုင်စရာ အကြောင်းမရှိဘူး။ သူတို့ကတော့ ဖမ်းရင်တော့ အားလုံးညီတူညီမျှ ဖမ်းပစ်တာ။ ဥပဒေအရ အဲဒီလိုဟာမျိုး သတ်မှတ် ထား တော့”ဟု ပြောသည်။

NUG ခေါင်းဆောင်များ အစည်းအဝေး ကျင်းပနေစဉ်

မလေးရှားနိုင်ငံရှိ အထောက်အထားမဲ့များအား နေရပ်ပြန်ခွင့်၊ နေထိုင်ခွင့်နှင့် အလုပ်ပါမစ် လုပ်ခွင့်တို့အား ၂ နှစ်ကျော် ခွင့်ပြု ပေးထားသည်ကို ဇွန်လတွင် အားလုံး ပိတ်လိုက်သည်။

ထို့နောက် ဇွန်လကုန်မှ စတင်ကာ နေ့စဉ်နှင့်အမျှ ဖမ်းဆီးနေခြင်းဖြစ်ပြီး အခုမှ ဖမ်းဆီးနေခြင်း မဟုတ်ကြောင်း၊ သို့သော် ဩဂုတ် ၉ ရက်နေ့က အထောက်အထားမဲ့ အလုပ်သမားများအား လိုက်လံဖမ်းဆီးသည့် ဗွီဒီယိုဖိုင်သည် လူမှုကွန်ရက် စာမျက်နှာပေါ်တွင် လူပြောများခဲ့သည်။

မလေးရှားနိုင်ငံတွင် သြဂုတ် ၉ ရက်နေ့က ဖမ်းဆီး ထိန်းသိမ်းခံထားရသော မြန်မာနိုင်ငံသားများအရေးနှင့် စပ်လျဥ်း၍ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ(NUG)၏ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက မလေးရှား နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနသို့ မေတ္တာရပ်ခံစာ ပေးပို့ခဲ့ကြောင်း ထုတ်ပြန်ထားသည်။

မြန်မာလူမှုကူညီရေးအသင်း မလေးရှားမှ ဥက္ကဋ္ဌ ဦးစန်းဝင်းက“ဒီမလေးရှား အစိုးရအပေါ်ပဲ မူတည်တာပေါ့လေ။ မလေးရှား အစိုးရက ခွင့်ပြုရင်တော့ ပြစ်ဒဏ် လျှော့ပေါ့တာတို့၊ ဘာတို့ ဖြစ်လာနိုင်တယ်ပေါ့။ တကယ်လို့ အကြောင်းကြောင်းကြောင့် သူတို့ မလျှော့ပေါ့ဘူး။

သူတို့ သတ်မှတ်ထားတဲ့အတိုင်း ဖမ်းဆီးမယ်ဆိုပြီး ဖမ်းဆီးရင်တော့ ဒါတွေကတော့ အရေးယူခြင်း ခံရမယ်ပေါ့။ တောင်းခံလို့ ရမယ်ဆိုရင်တော့ ကိုယ့်နိုင်ငံသားတွေ ပြစ်မှုသက်သာတယ်။ နောက် ပါမစ်တွေ ဘာတွေတောင် ရသွားနိုင်တယ်ပေါ့။ နေထိုင်ခွင့်အတွက် အလုပ်လုပ်ခွင့် တရားဝင် ပါမစ်တွေ ဘာတွေ ရသွားနိုင်တယ်ပေါ့။ ကျနော်တို့ကတော့ ကိုယ့်နိုင်ငံသားတွေကတော့ အားလုံးကို လွတ်စေချင်တာပေါ့။ ဥပမာ ငွေဒဏ်လောက်ရိုက်ပြီး သူတို့ ဖမ်းဆီးထားတာတွေကို လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့် ပေးစေချင်တယ်ပေါ့”ဟု CNI သို့ ပြောသည်။

မလေးရှား အာဏာပိုင်များက အထောက်အထားမဲ့များကို ဖမ်းဆီးနေစဉ်
မလေးရှာနိုင်ငံတွင် ဇွန်လကုန်မှ စတင်ကာ ဖမ်းဆီးခံထားရသည့် နိုင်ငံပေါင်းစုံမှ အထောက်အထားမဲ့ အလုပ်သမား ၁၀၀၀၀ (တစ်သောင်း)ကျော် ရှိကြောင်း၊ ဩဂုတ် ၉ ရက်နေ့က ဖမ်းဆီးခံရသည့် အထဲတွင် အထောက်အထားမဲ့ အလုပ်သမား ၁၁၅ ဦး သည် မြန်မာနိုင်ငံသားများ ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

တရားဝင် အထောက်အထားရှိသည့် အလုပ်သမားများ အဖမ်းခံရပါက အလုပ်ရှင်မှ လာရောက်ထုတ်ပေး၍ ရသော်လည်း အထောက်အထားမဲ့ များကိုမူ ထုတ်ပေး၍ မရကြောင်း သိရသည်။

တရားမဝင် အထောက်အထားမဲ့များအား ဖမ်းဆီးရမိပါက ပြစ်မှုအပေါ် မူတည်ကာ ပြစ်ဒဏ် ချမှတ်ခံရခြင်းဖြစ်ပြီး အနည်းဆုံး ၆ လခန့် ပြစ်ဒဏ်ကျခံရကြောင်း သိရသည်။

မလေးရှားနိုင်ငံသည် အထောက်အထားမဲ့ အလုပ်သမားအရေးနှင့် ပတ်သက်လျှင် ဥပဒေတင်းကျပ်သဖြင့် မလေးရှားနိုင်ငံသို့ လာရောက် အလုပ်လုပ်ကိုင်မည်ဆိုပါက တရားဝင် လမ်းကြောင်းမှသာလာကြရန် မလေးရှားရောက် မြန်မာအလုပ်သမား အရေး ဆောင်ရွက်နေသူများက ပြောသည်။

လက်ရှိ မလေးရှားနိုင်ငံတွင် အဖမ်းအဆီး များနေသည့်အတွက် တရားမဝင် လမ်းကြောင်း(အောက်လမ်း)မှ ဝင်ရောက်မည့် မြန်မာနိုင်ငံသားများ အနေဖြင့် ဩဂုတ်လ နောက်ပိုင်းမှသာ လာကြရန် မလေးရှားနိုင်ငံရှိ နှလုံးလှ ပရဟိတလူငယ်များ သွေးလှူရှင် အဖွဲ့ကလည်း တိုက်တွန်းထားသေးသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ သြဂုတ် ၉

နိုင်ငံတော်အနေဖြင့် ငွေကြေးစိုက်ထုတ်ဆောင်ရွက်၍ တောင်သူများစိုက်ပျိုးရေး လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်ရာတွင် လိုအပ်သည့် မြေသြဇာ၊ မျိုးနှင့် စက်မောင်းဆီများ ရရှိရေး စီမံဆောင်ရွက်ပေးသွားမည်ဟု နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင် က ပြောသည်။

ယနေ့ (သြဂုတ် ၉ ရက်)တွင် နစက အဖွဲ့ဝင်များ၊ နစက၏ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးများ၊ တိုင်းဒေသကြီးနှင့်ပြည်နယ်ဝန်ကြီး ချုပ်များ ၊ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသဥက္ကဋ္ဌများ ပါဝင်သည့် အစည်းအဝေး ဒုတိယနေ့ ဆက်လက်ကျင်းပစဉ် ၎င်းက အထက်ပါ အတိုင်း ပြောကြားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

နစကဥက္ကဋ္ဌ တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်များအလိုက် ဒေသတွင်း ဝမ်းစာဖူလုံရေးသည် အရေးကြီးကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် စပါးစိုက်ပျိုးမှုများကို ဦးစားပေး ဆောင်ရွက်၍ တစ်ဧကချင်း အထွက်နှုန်းများ တိုးတက်အောင် ဆောင်ရွက်ကြရန်လိုအပ် ကြောင်း၊ စိုက်ပျိုးရေးနှင့်မွေးမြူရေး လုပ်ငန်းများကို အခြေခံသည့် ကုန်ထုတ်လုပ်မှုလုပ်ငန်းများကို အားပေး ဆောင်ရွက် ရန်လိုကြောင်း ပြောသည်။

နာဂကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသဥက္ကဋ္ဌ အစည်းအဝေးမှာ ဆွေးနွေးနေစဉ်

၎င်းက “စီမံကိန်းနှင့် ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီးဌာနမှ အမျိုးသားသဘာဝဘေးအန္တရာယ်ဆိုင်ရာ စီမံခန့်ခွဲမှုရန်ပုံငွေမှ နိုင်ငံတော် စီးပွားရေး ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် ကျပ်ဘီလီယံ ၄၀၀ ကို သီးသန့်ရန်ပုံငွေ တစ်ရပ်ထူထောင်ပြီး စိုက်ပျိုးရေး လုပ်ငန်း များ ဆောင်ရွက်ရာ၌ ပထမဦးစားပေးအနေဖြင့် ယခုနှစ် နွေစပါးစိုက်ပျိုးမှုနှင့် ပဲတီစိမ်းစိုက်ပျိုးမှုများအတွက် နိုင်ငံတော် အနေဖြင့် ငွေကြေးစိုက်ထုတ်ဆောင်ရွက်၍ တောင်သူများစိုက်ပျိုးရေး လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်ရွာတွင် လိုအပ်သည့် မြေသြဇာ၊ မျိုးနှင့် စက်မောင်းဆီများ ရရှိရေး စီမံဆောင်ရွက် ပေးသွားမည်”ဟု ပြောသည်။

ထို့နောက် စိုက်ဧကများမှ ထွက်ရှိလာသည့် စပါးများနှင့် ပဲတီစိမ်းများကို နိုင်ငံတော်အစိုးရမှ ဦးစီး၍ ပြည်ပသို့ တင်ပို့နိုင်ရေး စီစဉ်ဆောင်ရွက်သွားရန် လိုကြောင်း၊ စပါးနှင့်ပဲများ ထွက်ရှိမှုအပေါ် မူတည်၍ အကျိုးအမြတ်များထဲမှ တောင်သူများ အနေ ဖြင့် သင့်တော်သည့် အကျိုးခံစားခွင့် ရရှိမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ထိုသို့ ဆောင်ရွက်ခြင်းအားဖြင့် တောင်သူများအနေဖြင့် ငွေကြေး စိုက်ထုတ်ရန်လိုအပ်မှု မရှိခြင်းကြောင့် တောင်သူများ၏ လူမှုစီးပွားဘဝများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာမည်ဖြစ်ကြောင်း နစက ဥက္ကဋ္ဌက ပြောသည်။

လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံတွင် သွင်းအားစုဖြစ်သည့် မြေသြဇာ တစ်အိတ်လျှင် ယခင်က ၃၀၀၀၀ ကျပ်သာရှိသော်လည်း ယခု အခါမှာတော့ ၉၀၀၀၀ နှင့် ၁၀၀၀၀၀ ကြားရှိသည့်အတွက် မကိုက်ကြောင်း၊ စက်သုံးဆီဈေးလည်း မြင့်တက်နေခြင်းကြောင့် စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းကို နွားများဖြင့် အစားထိုးရန် စဉ်းစားလာနေရကြောင်း၊ နွားများဖြင့် စိုက်ပျိုးရေးလုပ်သည့် အခါမှာ လည်း အထွက်နှုန်း လျော့နည်းနိုင်ကြောင်း တောင်သူများက ပြောသည်။

နစက ကောင်စီဝင် ဗိုလ်ချုပ်ကြီး မြထွန်းဦး ဆွေးနွေးနေစဉ်

အလားတူ ရခိုင်ပြည်နယ်ဘက်မှာတော့ မိုးခေါင်ပြီး စိုက်ပျိုးရေ မရရှိခြင်းကြောင့် စိုက်ဧက လျော့နည်းလာသလို စပါး အထွက်နှုန်းလည်း လျော့နည်းလာကြောင်း ရခိုင်တောင်သူများက ပြောသည်။

ထို့ပြင် စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ချင်းပြည်နယ်၊ ကရင်ပြည်နယ်၊ ကယားပြည်နယ် တို့သည် လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခများဖြစ်ပွားနေပြီး နေရပ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေး တိမ်းရှောင်နေရမှုများကြောင့် စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းများ လုပ်ကိုင်ရန် ခက်ခဲနေကြောင်း ဒေသခံများက ပြောသည်။

မကွေးတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းရှိ ပခုက္ကူမြို့နယ် အပါအဝင် တခြားသော မြို့နယ်များတွင် ဓာတ်မြေသြဇာများ သယ်ယူခွင့် တားမြစ်ထားခြင်းကြောင့် စိုက်ပျိုးရေး လုပ်ငန်းများ လုပ်ကိုင်ရန် အခက်ကြုံနေကြောင်းလည်း ဒေသခံများက ပြောသည်။

လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံ၏ စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းတွင် အဓိက လိုအပ်နေခြင်းမှာ သွင်းအားစုစရိတ်များ လျော့ကျရေး၊ စိုက်ပျိုးရေ ရရှိရေး၊ လောင်စာဆီ ရရှိရေးနှင့် ဈေးနှုန်းသက်သာရေး၊ ဓာတ်မြေသြဇာများ လွတ်လွတ်လပ်လပ် သယ်ယူခွင့်ရရှိရေး၊ ဒေသတည်ငြိမ်မှု ဖြစ်လာစေရေး စသည် ဖြစ်သည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ သြဂုတ် ၈

စိုက်ပျိုးရေး လုပ်ငန်းများအတွက် တောင်သူများကို မိမိတို့အနေဖြင့် သွင်းအားစုများဖြစ်သည့် မြေသြဇာ၊ ပိုသတ်ဆေးနှင့် စိုက်ပျိုးရေးများ ရရှိရေး မဖြစ်မနေ ဆောင်ရွက်ပေးရမည်ဟု နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ပြောသည်။

ယနေ့(သြဂုတ် ၈ ရက်) ကျင်းပသည့် နစက အဖွဲ့ဝင်များ၊ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး၊ တိုင်းဒေသကြီးနှင့်ပြည်နယ်အစိုးရဝန်ကြီး ချုပ်များ၊ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရ ဒေသနှင့် ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရတိုင်း ဥက္ကဋ္ဌများ ပါဝင်သော အစည်းအဝေးတွင် ၎င်းက အထက်ပါ အတိုင်းပြောသွားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

နစကဥက္ကဋ္ဌက “ဆန်စပါးစိုက်ပျိုး ထုတ်လုပ်မှုလုပ်ငန်းများနှင့် အထွက်နှုန်းကို မှန်မှန်ကန်ကန်ဖြစ်အောင် အလေးထား ဆောင်ရွက်သွားကြရန်လည်းလိုကြောင်း၊ အစိုးရပိုင်းအနေဖြင့် သွင်းအားစုများဖြစ်သည့် မြေသြဇာ၊ ပိုးသတ်ဆေးနှင့် စိုက်ပျိုးရေများ ရရှိရေးအတွက် မဖြစ်မနေ ဆောင်ရွက်ပေးရမည်”ဟု ပြောသည်။

ထို့နောက် နွေရာသီတွင် ရေလုံလောက်စွာ ရရှိရေးအတွက် ရေသိုလှောင်သည့်စနစ်၊ မြေအောက်ရေကို စနစ်တကျ သုံးစွဲ သည့် စနစ်တို့ဖြင့် အကျိုးရှိရှိ သုံးစွဲနိုင်အောင် ဆောင်ရွက်ပေးသွားရန်လိုကြောင်း၊ စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းများ အောင်မြင်လာ ပါက အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းနှင့် ဝင်ငွေရရှိလာမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ထို့ပြင် သုံးစွဲမှုနှင့် ဝယ်လိုအား တက်လာမည် ဖြစ်ပြီး လူမှုစီးပွားဘဝပါ တိုးတက်လာမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်ဝန်ကြီးချုပ်များအနေဖြင့် ကျေးလက်ကို အခြေခံပြီး စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးလုပ်ငန်းများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာအောင် အလေးထား ဆောင်ရွက်ကြစေလိုကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး ၀န်ကြီးချုပ်

ရခိုင်ပြည်နယ်လုံးဆိုင်ရာ တောင်သူလယ်သမား သမဂ္ဂ ဥက္ကဋ္ဌဦးကျော်ဇံက “အဓိကတော့ ဒီလောက်ကြီးမားတဲ့ ပြဿနာ ကို ကျော်ဖြတ်နိုင်ဖို့အတွက်၊ ဖာထေးနိုင်ဖို့အတွက် အစိုးရ အခန်း ကဏ္ဍကပဲ အဓိကကျတယ်။ တနိုင်တပိုင် ကျနော်တို့ လုပ်နေရုံလောက်နဲ့တော့ အဆင်မပြေနိုင်တော့ဘူး။ ဒါကြောင့် ဒီအချိန် မှာတော့ အစိုးရက တောင်သူတွေရဲ့ အခြေအနေေ တွကို စနစ်တကျ ကွင်းဆင်း သုံးသပ်ပြီးတော့လေ အထောက်အပံ့တွေ ပေးဖို့အတွက် အစီအစဉ်တွေ လုပ်နေသင့်ပြီလို့ ကျနော်ထင်တယ်။ အဓိကတော့ဗျာ အချိန်နဲ့တပြေးညီ လုပ်မယ်ဆိုရင် အခုက ရေမရှိဘူးဗျာ ရေတင်နိုင်ဖို့အတွက် ကျနော် တို့ စက်ကိရိယာတွေ ထုတ်ပေးရမယ်ဗျာ။ ပြီးတော့ ဆည်ရေတော့ မရှိဘူး။ ဒါပေ မယ့် မြစ်ရေကို အခြေတည်ပြီးတော့ တနံတလျားကို ကျနော်တို့က ဆက်သွယ်ပြီးတော့ စီစဉ်ပေးရမယ့် အနေအထားတော့ ရှိတယ်။ ကုန်ကျမှုတော့ များနိုင်တာ ပေါ့နော် ဆည်မရှိတဲ့ အခါကျတော့လေ” ဟု ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၃ ရက်က CNI သို့ ပြောသည်။

မိမိတို့နိုင်ငံ၏ ပြည်ပပို့ကုန်တွင် စိုက်ပျိုးရေးထွက်ကုန်သည် အဓိကကျသဖြင့် စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းများ တိုးတက်စေရေး တွန်းအားပေးဆောင်ရွက်လျက်ရှိကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်ဝန်ကြီးချုပ်များ၊ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရ ဒေသ ဥက္ကဋ္ဌများ အနေဖြင့် စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းများနှင့်ပတ်သက်၍ အလေးထားဆောင်ရွက်ကြစေလိုကြောင်း နစကဥက္ကဋ္ဌ ကပြောသည်။

လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံတွင် သွင်းအားစုစရိတ်များ ကြီးမြင့်နေခြင်း၊ လောင်စာဆီဈေးမြင့်တက်နေခြင်း၊ စိုက်ပျိုးရေ မလုံ လောက်ခြင်းတို့ကြောင့် စိုက်ပျိုးဧကများ လျှော့ချလာသလို ဆန်စပါး အထွက်နှုန်းများလည်း လျော့ကြလာနေကြောင်း တောင်သူလယ်သမားများက ပြောသည်။

ရခိုင် တောင်သူလယ်သမားများ လယ်ယာလုပ်ငန်း လုပ်ကိုင်နေစဉ်

အလားတူ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ကရင်ပြည်နယ်၊ ချင်းပြည်နယ်၊ ကယားပြည်နယ်တို့တွင် လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခများ ဖြစ်ပွားနေခြင်းကြောင့် စိုက်ပျိုးရေး လုပ်ငန်းများ လုပ်ကိုင်ရခက်ခဲလာနေကြောင်း သိရသည်။

ရခိုင်ပြည်နယ်တွင်လည်း စိုက်ပျိုးရေ မရရှိခြင်းကြောင့် မိုးစပါး စိုက်ပျိုးမှု လျော့နည်းလာသလို စပါးအထွက်နည်းလည်း လျော့နည်းသည့်အတွက် ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးဘက်မှ ဆန်ပြန်လည် ဝယ်ယူ စားသုံးရမှုများရှိကြောင်း ရခိုင်တောင်သူ များက ပြောသည်။

ရခိုင်ပြည်နယ်၊ မင်းပြားမြို့နယ်မှတောင်သူ ကိုမောင်ဝင်းက “မိုးကလည်း မရွာဘူး။ ထွန်ထားတဲ့ လယ်တွေကလည်း ပြန်ပြီး တော့ ရွှံ့တွေကလည်း ပြန်ပြီးတော့ မာနေပြန် ပြီ။ အခက်အခဲတွေ အများကြီးပဲ နောက်နှစ် ဆန်တောင် ရှားမလားမသိဘူး။  မိုးတအား နည်းတယ်။ အခု မိုးတအား အများ ကြီး ရွာရမယ့် အချိန်။ မိုးနည်းတယ်။ မိုးနည်းတယ်ဆိုတော့ မိုးကို အားကိုးပြီး တော့ ထွန်ထားတဲ့ လယ်တွေကလည်း ပြန်ပြီး တော့ မာနေပြီ” ဟု ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၃ ရက်က CNI သို့ ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံစီးပွားရေး ပြန်လည်ဦးမော့လာအောင် နစက-က ဘီလျံ ၄၀၀ မတည်ကာ စိုက်ပျိုးရေးနှင့် စီးပွားရေး လုပ်ငန်း များကို ပံ့ပိုးမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ၆ လအတွင်း စီးပွားရေး ပြန်လည် ဦးမော့လာအောင် လုပ်ဆောင်မည်ဖြစ်ကြောင်း နစက ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ပြောထားသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၈

ပြည်ပကို ပြောင်းစတင် တင်ပို့သည့်အချိန်တွင် ဈေးနှုန်းမတည်ငြိမ်မှုကြောင့် ပြောင်းတင်ပို့မှု နှောင့်နှေးသွားသည့် အတွက် လက်ရှိ၌ ပြောင်းလက်ကျန် ၂ သိန်းခွဲကျော် ကုန်သည်များထံမှာ ကျန်ရှိနေသေးသည်ဟု မြန်မာနိုင်ငံ ပြောင်းလုပ်ငန်းအသင်းထံမှ သိရသည်။

ယခင်နှစ်များက ယခုကဲ့သို့ ကာလတူအချိန်တွင် တန်ချိန် ၁ သိန်းမျှသာ ကျန်လေ့ရှိသော်လည်း ယခုနှစ်မှာတော့ ပြောင်းဈေးနှုန်း မတည်ငြိမ်ခြင်း၊ ပြည်တွင်းအစာစက်ရုံများမှ ပြောင်းဝယ်ယူမှု နည်းပါးခြင်းတို့ကြောင့် ပြောင်း လက်ကျန် ကျန်ရှိမှု ပိုမိုများပြားနေခြင်း ဖြစ်သည်ဟု မြန်မာနိုင်ငံ ပြောင်းလုပ်ငန်းအသင်း ဒုဥက္ကဋ္ဌ(၄) ဦးသန့်ဇင်ထွန်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဦးသန့်ဇင်ထွန်းက “ကောက်လို့ရတဲ့ စာရင်းရှိတယ်၊ ကောက်လို့မရတဲ့ စာရင်းရှိတယ်။ အဲဒါဆိုတော့ ခန့်မှန်းခြေပဲ ပြောလို့ရတာပေါ့နော်။ အဓိကတော့ ၂ သိန်းနဲ့ ၂ သိန်းခွဲကြား ရှိနေတယ်။ အိတ် သိန်း ၄၀ နဲ့ သိန်း ၅၀ ကြားတော့ ရှိမှာပေါ့နော်။ အဲလောက်တော့ ရှိနေတယ်။ ရှိနေတယ်ဆိုတာက ဒီနှစ်က ဘယ်လိုခေါ်လဲဆိုတော့ ပထမပိုင်းမှာ ဈေးနှုန်း မတည်ငြိမ်တဲ့အပေါ်မှာ အရောင်းအဝယ် နည်းနည်းလေး တုံ့ဆိုင်းသွားတာလည်းပါတယ်။ အမှန်တကယ် ရောင်းရမယ့် ၅/၆/၇/၈ အဲဒီ ကြားထဲမှာက ရောင်းဖို့က နည်းနည်းတုံ့နှေးမှုတွေ ဖြစ်သွားတဲ့အချိန်မှာ အရှိန်နှေး သွားတာပေါ့နော်။ပုံမှန်ရောင်းနေမယ်ဆို ဒီအချိန်လောက်ဆိုရင် လက်ကျန်က ဘယ်လောက်ကျန်မလဲဆိုတော့ အိတ် ၁ သိန်းလောက်ပဲ ကျန်ရမှာကို ရှေ့ပိုင်းမှာ နည်းနည်း နှေးသွားတာလည်းပါတယ်။ နောက် ဟိုးအရှေ့ပိုင်း မှာလည်း ပြောင်းဈေး နည်းနည်းတက်သွားတဲ့အခါမှာ ပြည်တွင်း အစာစက်တွေကလည်း ပြောင်းဈေး အရမ်း မြင့်တဲ့အခါကျတော့ ပြောင်းကတော့ မဖြစ်မနေတော့ သုံးတယ်။ တခြားဟာလေးတွေ နည်းနည်း အစားထိုး လိုက်တယ်။ အစားထိုးလိုက်တဲ့အတွက်ကြောင့် ပြောင်းရောင်းရမယ့်နေရာမှာ နည်းနည်း လျော့သွားတာလည်း ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

ပြည်ပသို့ ပြောင်းတင်ပို့မှုတွင် ပို့ကုန်မူဝါဒစနစ်သည် အဓိက အရေးပါသည့် အခန်းကဏ္ဍတွင် ပါဝင်နေပြီး အစိုးရ၏ မူဝါဒ အပြောင်းအလဲ ကန့်သတ်ချက်များကြောင့် ယခုကဲ့သို့ ပြောင်းလက်ကျန်များ ကျန်ရှိနေရခြင်း ဖြစ်သည်ဟု ကုန်သည်များထံမှ သိရသည်။

ပြောင်းစိုက်ခင်း

ထို့ကြောင့် လက်ရှိ ကျန်ရှိနေသည့် ပြောင်းတန်ချိန် ၂ သိန်းကျော်နှင့်ပတ်သက်ပြီး နိုင်ငံတော်အစိုးရမှ ပို့ကုန်မူဝါဒ ဖြေလျှော့မှုမရှိပါက အောက်တိုဘာလအထိ ပြောင်းများသည် ဆက်လက်ကျန်ရှိနေမည်ဖြစ်ပြီး တောင်သူများ အတွက် ထိုက်သင့်သည့် ဈေးနှုန်းမရဘဲ ဖြစ်သွားနိုင်သည်ဟု မြန်မာနိုင်ငံ ပြောင်းလုပ်ငန်းအသင်း အထွေထွေ အတွင်းရေးမှူး ဒေါက်တာဖြိုးကိုကိုနိုင်က CNI သို့ ပြောသည်။

“အဓိက Export မူဝါဒပေါ့၊ ဘတ်နဲ့လည်း ရောင်းခွင့်ပြုတယ်။ လိုင်စင်လည်း ချပေးတယ်ဆိုရင် မြဝတီနယ်စပ် ကနေ ၁ လကို တန်ချိန် ၁ သိန်း ထွက်ပါတယ်။ အခု ဩဂုတ်လကျန်သေးတယ်ဆိုတော့ ဩဂုတ်လထဲ တန်ချိန် ၁ သိန်း ထွက်သွားနိုင်တာပေါ့နော်။ မူဝါဒ မဖြေလျှော့တော့ ၁၀ လပိုင်း ၁၁ လပိုင်းလောက်အထိကို မကုန်ဘဲနဲ့ ပြောင်းတွေက ကျန်သွားမယ်ပေါ့နော်။ ပြောင်းအသစ်ကလည်း ၉ လပိုင်းက စပေါ်နေပြီ။ စပေါ်နေပြီဆိုတော့ ဈေးကွက်ထဲမှာ ပြောင်းတွေ ပိုလျှံပြီးတော့မှ ကုန်ထုတ်လုပ်တဲ့ တောင်သူတွေအနေနဲ့ ရသင့်ရထိုက်တဲ့ ထုတ်လုပ်မှု စရိတ် မရတာမျိုးတွေ ဖြစ်သွားနိုင်တာပေါ့နော်။ အစာစက်ရုံတွေနဲ့ တတ်နိုင်သလောက် ညှိနှိုင်းပြီး ကြိုးစားနေ ပေမယ့် လတ်တလောအနေနဲ့ အစာစက်ရုံတွေကလည်း အင်တိုက်အားတိုက် ဝယ်မယ့်အနေအထားတော့ မရှိသေး ဘူး။ အဲလိုမျိုး ဖြစ်နေတယ်” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

ပြီးခဲ့သည့် ဇူလိုင်လတွင် ပြောင်းနှင့် ဆီထွက်သီးနှံများကို ကုန်သွယ်ရာတွင် အမေရိကန်ဒေါ်လာဖြင့် ပေးချေ၍ ပို့ကုန်ရငွေအားလုံးကို တစ်ဒေါ်လာ ၁၈၅၀ ကျပ်နှုန်းဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံတော်ဗဟိုဘဏ်သို့ အပ်နှံရမည်ဟု မြန်မာနိုင်ငံတော် ဗဟိုဘဏ်မှ သတ်မှတ်လိုက်ခြင်းကြောင့် ပြောင်းတင်ပို့မှု နှောင့်နှေးသွားခဲ့သည်။

သို့သော် ဩဂုတ်လ ၅ ရက်နေ့တွင် ပို့ကုန်ရငွေ၏ ၆၅ ရာခိုင်နှုန်းကိုသာ အပ်နှံရတော့မည်ဟု မူဝါဒ ပြောင်းလဲခဲ့ပြီး တစ်ဒေါ်လာလျှင် ၂၁၀၀ ကျပ်သို့ တိုးမြှင့်ခဲ့သည်။

ထိုသို့ တိုးမြှင့်လိုက်ခြင်းကြောင့် ရန်ကုန်ပြောင်းဈေးကွက်တွင် ပြောင်းဈေးနှုန်းများ အနည်းငယ်မြင့်တက်လာပြီး အစိုးရမှ မူဝါဒများ ထပ်မံဖြေလျှော့ပေးမည်ဆိုပါက ပြောင်းဈေးနှုန်းများ ပိုမိုမြင့်တက်လာနိုင်ကာ ပို့ကုန်တင်ပို့မှု သည်လည်း မြန်ဆန်လာနိုင်သည့်အပြင် တောင်သူများသည်လည်း ပို၍ စိုက်ပျိုးမှု လုပ်လာနိုင်သည်ဟု သိရသည်။
ပြောင်းတင်ပို့မှုသည် မြန်မာနိုင်ငံအတွက် တတိယအများဆုံး နိုင်ငံဘဏ္ဍာငွေ ရရှိအောင် လုပ်ဆောင်ပေးနေသည့် လယ်ယာထုတ်ကုန်တစ်မျိုးဖြစ်ပြီး တစ်နှစ်လျှင် ပြောင်းတန်ချိန် ၃.၂ သန်း ထွက်ရှိလျက်ရှိသည်။