CNI News
၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၁၃
မလေးရှားနိုင်ငံက မြန်မာအပါအဝင် နိုင်ငံခြားသား အလုပ်သမားများအတွက် တရားဝင် နေထိုင်ခွင့်နှင့် အလုပ် လုပ်ကိုင်ခွင့် ပါမစ်ပြန်ဖွင့် ပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း မလေးရှားတွင် နေထိုင်လျက်ရှိသည့် မြန်မာများမှ CNI သတင်း ဌာနသို့ ပြောသည်။
သို့သော် ပါမစ် ထုတ်ပေးရာတွင် တရားမဝင် ခိုးဝင်၍ရောက်ရှိနေသည့် အထောက်အထား မရှိသူများ ပါ/မပါကို တော့ ထုတ်ဖော် ပြောမထားသေးပေ။
ထို့နောက် ပါမစ်ပြုလုပ်မည်ဆိုပါက အထောက်အထားအနေဖြင့် ပတ်စပို့စ်စာအုပ် ရှိရမည် ဖြစ်ကြောင်း၊ ပတ်စပို့စ် စာအုပ်ရှိပြီး အလုပ်ရှင်သူဌေးရှိသည့် မည်သူမဆို လျှောက်ထား၍ရကြောင်း မလေးရှား၌ မြန်မာများအား ကူညီ ဆောင်ရွက်ပေးနေသူ ဦးဘာဘူကြီးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
မလေးရှားတွင် ဖမ်းဆီးခံထားရတဲ့ အလုပ်သမားများ အထောက်အထားများပြသရန် ကိုင်ထားစဉ်
၎င်းက “ဒီတစ်ခါမှာ လျှော့ပေါ့မှုတွေတော့ အများကြီး လုပ်ထားတာ တွေ့ပါတယ်။ သို့ပေမယ့်လည်း Report အထု ခံရတဲ့ လူတွေ၊ အောက်လမ်းကနေ လာတဲ့လူတွေ လုပ်လို့ ရ၊မရတော့ သူတို့ ပြောထားတာ မရှိသေးဘူး။ လော လောဆယ်တော့ ပြောရမယ်ဆိုရင် အလည်ဗီဇာတို့၊ ဘာတို့ တရားဝင် ဝင်လာထားတဲ့ သူတွေကို သူတို့ ဦးစားပေး ပါလိမ့်မယ်။ ဟိုးအရင် ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်က ဒီလိုပါမစ်မျိုးကို ဖွင့်ပေးခဲ့တယ်။ ဖွင့်ပေးခဲ့တဲ့ အနေအထားမျိုးမှာ ဒီ မလေးရှားမှာ အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် တချို့လူတွေက အလည်ဗီဇာနဲ့လာပြီးတော့ overstay ဖြစ်သွားတာ တွေ လျှောက်ပိုင်ခွင့် ရှိတယ်။ နောက်ပြီးတော့ တချို့ calling နဲ့ လာပြီး ကုန်ဆုံးသွားလို့ အဲဒီလိုမျိုး ဆက်ပြီးတော့ ပါမစ်အသစ် လုပ်တာမျိုး အဲဒါတွေ လုပ်လို့ရတယ်။ ဘယ်လိုလူမျိုးတွေကို ရပ်ပစ်လဲဆိုတော့ calling နဲ့ လာပြီး တော့ အဲဒီစက်ရုံမှာ မလုပ်ဘဲနဲ့ တခြားအလုပ်ကို သွားလုပ်လိုက်တော့ သူတို့ကို ခေါ်ထားတဲ့ စက်ရုံ လုပ်ငန်းရှင် တွေကနေ သူတို့ကို report လုပ်ထားတာတွေ blacklist ထဲ သွင်းထားတာတွေ အဲဒီလိုလူမျိုးတွေ မရတာတွေ ရှိတယ်။ နောက်တစ်ခု အောက်လမ်းကနေ ဝင်လာပြီးတော့ မလေးရှားရောက်မှ ပတ်စပို့စ် လျှောက်ပြီးတော့ ပါမစ် သွားလျှောက်တဲ့ သူတွေကိုလည်း လုံးဝမပေးခဲ့ပါဘူး ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်က။ ဘာကြောင့်လဲ ဆိုတော့ အောက်လမ်းကနေ တရားမဝင် ဝင်လာတဲ့လူတွေက မလေးရှားအဝင်မှာ သူတို့ရဲ့ လက်ဗွေတွေကို လ.ဝ.က ကနေ ယူထားတာ မရှိတဲ့ အတွက် သူတို့ဆီမှာ မလေး အဝင် အထောက်အထားမရှိတော့ ပါမစ်လျှောက်ပိုင်ခွင့်ဆိုတာ မရှိခဲ့ပါဘူး” ဟု ပြောသည်။
ပါမစ်လျှောက်မည်ဆိုပါက အလုပ်ရှင်သူဌေး ရှိရမည်ဖြစ်ပြီး အလုပ်ရှင်သူဌေး ကိုယ်တိုင် လျှောက်ပေးပါက ပို၍ ကောင်းမွန်သော်လည်း အလုပ်ရှင်သူဌေးမှ လျှောက်ပေးရန် အဆင်မပြေပါက အေးဂျင့်များဖြင့် လျှောက်ထား၍ ရကြောင်း သိရသည်။
သို့သော် ပြီးခဲ့သည့်နှစ်က အေးဂျင့်များဖြင့် ပါမစ်ပြုလုပ်သည့် မြန်မာအလုပ်သမားများထဲတွင် အချို့သည် လက်ရှိ အချိန်အထိ ပါမစ်မရရှိသေးသူများလည်း ရှိကြောင်း မလေးရှားတွင် နေထိုင်လျက်ရှိသည့် မြန်မာများထံက သိရသည်။
လက်ရှိတွင် ပါမစ်လျှောက်ထား၍ ရပြီဖြစ်သော်လည်း မည်သည့်ကာလတွင် စတင်ထုတ်ပေးမည် ဆိုသည်ကိုတော့ အတိအကျ မသိရသေးကြောင်း၊ အဖမ်းအဆီးများ နေသည့်အတွက် ယခုကဲ့သို့ ပါမစ်ပြန်ဖွင့်ပေးချိန်တွင် လျှောက် ထားသင့်ကြောင်း မလေးရှားတွင် နေထိုင်လျက်ရှိသည့် မညို့က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
ဖမ်းဆီးခံထားရတဲ့ အလုပ်သမားများကိုတွေ့ရစဉ်
၎င်းက “ပါမစ်လုပ်ပေးရင်တော့ ကောင်းတာပေါ့ ကိုယ့်ဗမာပြည်သားတွေအတွက်။ အားလုံးကတော့ မျှော်လင့်နေ ကြတာပဲ။ ပါမစ်ဖွင့်ရင် လုပ်မယ့်သူက အများကြီး ဗမာတွေက အရမ်းပျော်မှာပေါ့။ အားလုံးက စာအုပ်တွေ ကိုယ်စီ ရှိတယ်။ ပါမစ်ချမပေးတော့ လုံးဝ မလုပ်ရဖြစ်နေတာပေါ့။ ပါမစ်ချပေးရင် သူဌေးတွေကလည်း လုပ်ပေး ကြမှာ ပေါ့။ အဲဒါကိုပဲ မျှော်လင့်နေ စောင့်ဆိုင်းနေကြတာပဲ ဗမာတွေကတော့။ သူဌေးတွေလည်း အဲဒါကိုပဲ စောင့်နေကြ တာ။ စာအုပ်မရှိရင်တော့ တင်လို့မရဘူးပေါ့ ပါမစ်။ ပါမစ် လုပ်ပေးမယ်ပြောတော့ ဗမာတွေ အတွက်တော့ ကောင်း တာပေါ့။ အခုက အရမ်းကို ဖမ်းနေတာ။ ပါမစ်လုပ်တော့ ကိုယ့်မှာ မဖမ်းတော့ဘူးလေ။ လုံခြုံမှု ရသွားတာပေါ့ စာအုပ် ရှိတော့။ အစ်မတို့နေတဲ့ နေရာမှာတောင်မှ အော်ပရစီ ဝင်မယ်ဆိုပြီး အော်နေတော့ ကြောက်ကြောက်နဲ့ အလုပ်သွားလိုက် ကြောက်ကြောက်နဲ့ အလုပ်ပြန်လိုက်၊ မိုးချုပ်ကျရင် ညမအိပ်ရဲလိုက် အဲဒီလို ဖြစ်နေကြတာပေါ့ အိုသမားတွေက များတယ်ဆိုတော့။ အမှန်တွေက နည်းကိုနည်းတယ် အစ်မတို့နားမှာ” ဟု ပြောသည်။
အဆိုပါ ပါမစ်အား ပြုလုပ်ထားပါက တရားဝင် ဖြစ်သွားသည့်အတွက် အသွားအလာများ၊ လုပ်ငန်းခွင်များတွင် လက်ရှိ နေထိုင်နေကြရသကဲ့သို့ ကြောက်ရွံစွာဖြင့် နေထိုင်ရန် မလိုအပ်တော့ကာ လွတ်လွတ်လပ်လပ် သွားလာ လုပ်ကိုင်နိုင်ပြီဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။
ယခုပြန်ဖွင့်ပေးမည့် ပါမစ်အား ပထမဆုံးအကြိမ် ပြုလုပ်ခြင်းဖြစ်သည့် Overstay သမားများအနေဖြင့် ဒဏ်ကြေး ငွေအပြင် ပါမစ်ပြုလုပ်ရာတွင် ကုန်ကျမည့် ကုန်ကျစရိတ်တို့အား ပေးဆောင်ရမည်ဖြစ်ပြီး မည်မျှကုန်ကျမည်ကို တော့ မသိရှိရသေးပေ။
ထို့အပြင် လက်ရှိ၌ ပါမစ်ထုတ်ပေးမည့် ရက်အား အတိအကျ မကြေညာသေးသဖြင့် လူလိမ်မခံရစေရန် အထူး သတိပြုသင့်ကြောင်း၊ ပါမစ်ပြန်ဖွင့်ပေးနေချိန်တွင် ပတ်စပို့စ်စာအုပ်ရှိသည့် မြန်မာအားလုံး လျှောက်ထားသင့် ကြောင်း မလေးရှားတွင် နေထိုင်လျက်ရှိသည့် မြန်မာများက ပြောသည်။