CNI News
၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၁၃
မြန်မာ့ကော်ဖီကို ပြီးခဲ့သည့်နှစ်တွင် ထိုင်းနိုင်ငံက ဝယ်လိုအားကြောင့် ဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်ခဲ့သည့်အပြင် လက်ရှိ ၌ ပြည်တွင်းကုန်သည်များကလည်း ဝယ်လိုအားများလာသည့်အတွက် ပြည်တွင်း ကော်ဖီဈေးနှုန်းသည် ၃ ဆမှ ၄ ဆအထိ မြင့်တက်နေပြီး ဈေးကောင်းရရှိနေသည်ဟု မြန်မာနိုင်ငံ ကော်ဖီစိုက်ပျိုးသူများထံမှ သိရသည်။
ပြီးခဲ့သည့်နှစ်က ကော်ဖီအစို တစ်ပိဿာလျှင် ၈၀၀ ကျပ်သာ ရရှိခဲ့သော်လည်း လက်ရှိတွင် ကော်ဖီအစို တစ်ပိဿာလျှင် ၃၈၀၀ ကျပ်အထိ ရရှိနေကြောင်း ရွာငံကော်ဖီ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ် တင်ပို့ရောင်းချသူများ အစုအဖွဲ့ မှဥက္ကဋ္ဌ ဦးဝင်းအောင်ကျော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
၎င်းက “ပြည်တွင်းတင် ဈေးတက်နေတာ။ တကယ့်တကယ် နိုင်ငံခြား မနှစ်က အဝယ်လိုက်တယ်ဆိုတာက ဘရာဇီးလ်ကော်ဖီက နှင်းခါးရိုက်လို့ အထွက်နည်းသွားတာရယ်၊ လာအိုနဲ့ ကမ္ဘောဒီးယားကော်ဖီကို တရုတ်က သိမ်းသွားတော့ ထိုင်းက သူတို့ဝယ်ဖို့ ကော်ဖီ မရှိတော့ဘူးလေ။ သူတို့ဝယ်ဖို့ ကော်ဖီမရှိတော့ သူတို့က အဲဒီဘက် ဝယ်နေကျကို ဒီဘက်ကို လာထည့်တာ။ အဲလိုဝယ်တော့ မနှစ်က ဈေးတော်တော်လေးကို မြောက်သွားတယ်။ တစ်ခါမှ မဖြစ်ဖူးတဲ့ဈေးက သီးလုံးစို တစ်ပိဿာကို မနှစ်က ၇၀၀၊ ၈၀၀ ကနေ ဒီနှစ်က အဲဒီအရှိန်နဲ့ပေါ့ သူတို့ ဝယ်မယ်ထင်ပြီးတော့ အလုအယက် ဝယ်ကြတာ။ ကော်ဖီအဆံက မနှစ်က ၁၅၀၀ ကနေ ဒီနှစ် သီးလုံးအမှည့် တစ်ပိဿာကို ၃၇၀၀၊ ၃၈၀၀ အထိတောင် ရောက်သွားပြီ” ဟု ပြောသည်။
ကော်ဖီသီးများကို နေလှန်းနေစဉ်
လက်ရှိတွင် ကော်ဖီအစို ဈေးနှုန်းသည် တစ်ပိဿာ ၃၈၀၀ ကျပ်ခန့် ဈေးနှုန်းရရှိနေပြီး ယခင်ကထက် ၃ ဆခန့် မြင့်တက်နေကြောင်း၊ အလားတူ ကော်ဖီအဆံ ဈေးနှုန်းသည် တစ်ပိဿာ ၆၅၀၀ ကျပ် ဖြစ်ပေါ်နေပြီး ယခင်နှစ် ထက် ၂ ဆခန့် မြင့်တက်နေကြောင်း သိရသည်။
ကော်ဖီဈေးကွက် ကောင်းမွန်နေခြင်းကြောင့် ကော်ဖီစိုက် တောင်သူများအတွက် အကျိုးရှိသော်လည်း လက်ရှိ ဈေးကွက်ကို ဆက်လက် ထိန်းထားနိုင်ရန်အတွက် ကော်ဖီအား တိုးချဲ့ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်ရန် လိုအပ်ကြောင်း စီတာကော်ဖီ တည်ထောင်သူ ဦးမင်းလှိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
၎င်းက “ကော်ဖီဈေး ကောင်းတယ်ဆိုတော့ တောင်သူတွေအတွက် ဝမ်းသာစရာပေါ့။ ဒါပေမယ့် ရေရှည်တည်တံ့ဖို့ လိုတာပေါ့။ လိုတာဆိုတော့ ပြည်တွင်းက လှော်လက်တွေ အတွက်ကျတော့ နည်းနည်း ဈေးကြီးသွားတာပေါ့နော်။ ဈေးကြီးသွားတာဆိုတော့ အဲဒီလိုမျိုး change တစ်ခုလုံး အဆင်ပြေဖို့အတွက်က နည်းနည်းလေး ကော်ဖီတိုး ထုတ်ရမှာပေါ့နော်။ ကော်ဖီတိုးစိုက်ကြရမယ် အဲဒါလေးတွေတော့ လိုတာပေါ့” ဟု ပြောသည်။
မြန်မာနိုင်ငံတစ်ဝှမ်း ကော်ဖီစိုက်ဧက ၅၀၀၀၀ ကျော်ရှိပြီး ဧက ၃၀၀၀၀ ကျော်တွင် ကော်ဖီထုတ်လုပ်လျက်ရှိ ကြောင်း၊ တစ်နိုင်ငံလုံးအနေဖြင့် ကော်ဖီထွက်ရှိမှုမှာ ၈၆၁၁ တန်ရှိကြောင်း မြေစာရင်းဦးစီးဌာန၏ ကောက်ခံသော စစ်တမ်းများအရ သိရသည်။
လက်ရှိ နိုင်ငံရေး အခြေအနေများကြောင့် ချင်းပြည်နယ်၊ ကယားပြည်နယ်နှင့် တချို့သော ကော်ဖီစိုက်ရာ ဒေသ များတွင် နယ်မြေတည်ငြိမ်မှု မရှိခြင်းနှင့် လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေး အခက်အခဲများကြောင့် ကော်ဖီခူးဆွတ် ရိတ်သိမ်းမှု မပြုလုပ်နိုင်ကြောင်း ရွာငံကော်ဖီ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ် တင်ပို့ရောင်းချသူများ အစုအဖွဲ့မှ ဥက္ကဋ္ဌ ဦးဝင်းအောင်ကျော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
ကော်ဖီသီးများကို လေ့လာနေစဉ်
၎င်းက “ရှမ်းတောင်ဘက်ကတော့ ကောင်းပါတယ် အေးအေးချမ်းချမ်း အကုန်လုံး ခူးကြပြုကြ ကိုယ်သီး သလောက် ထွက်တာ ရိတ်သိမ်းနိုင်တာပေါ့။ ချင်းတို့၊ ကယားတို့ ဘက်ကျတော့ သူတို့ နိုင်ငံရေး အခြေအနေ ကြောင့်တော့ အသီး မခူးနိုင်ကြဘူးပေါ့ တော်တော်များများက။ နောက်ပြီးတော့ ခူးထားပြီးတဲ့ သူတွေကျပြန်တော့ လည်း ပို့ဖို့ အခက်အခဲတွေ ဖြစ်တာပေါ့။ လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေးက အခြေအနေမကောင်းတော့ သူတို့ပစ္စည်း ပြည်မ သယ်ထုတ်ဖို့တွေ ကျတော့လည်း ဦးတို့လည်း ကြားနေရပါတယ်၊ ဘာလို့ဆို တချို့ဆို လုံးဝကို ခူးလို့မရတဲ့ နိုင်ငံရေး အခြေအနေတွေ ရှိတယ်။ တချို့နေရာတွေကျတော့ ခူးလို့ရတယ်၊ ဒါပေမယ့် ပြည်မကို ထုတ်ဖို့ အတွက် ကျတော့ လမ်းကြောင်းမကောင်း မသာယာတော့ အခက်အခဲရှိတော့ သူတို့လည်း မလာကြဘူး။ ရှမ်းတောင်၊ ရှမ်း မြောက် အားလုံးပေါင်းရဲ့ ၄ ပုံ ၁ ပုံလောက်တော့ ရှိမှာပေါ့ အဲဒီနယ်က ထွက်တာတွေက” ဟု ပြောသည်။
ကော်ဖီကို ရှမ်းပြည်နယ် တောင်ပိုင်းနှင့် မြောက်ပိုင်း၊ မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ချင်းပြည်နယ်၊ ကချင်ပြည်နယ်၊ ကယားပြည်နယ်နှင့် ကရင်ပြည်နယ်တို့တွင် အဓိကစိုက်ပျိုးကြပြီး ကော်ဖီသီးများကို ဒီဇင်ဘာ၊ ဇန်နဝါရီ၊ ဖေဖော်ဝါရီလတို့တွင် ခူးဆွတ်လေ့ရှိကြောင်း သိရသည်။
