CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂၃

ထိုင်းနိုင်ငံသားသေဆုံးမှု၌ အလောင်းနှင့်ဆက်စပ်၍ လက်ဗွေတွေ့ရှိသည့် ရခိုင်လူငယ်သည် အာမခံဖြင့် လွတ်နိုင်ခြေရှိသဖြင့် အာမခံရရှိရန် ရှေ့နေနှင့်ဆောင်ရွက်လုပ်ဆောင်နေကြောင်း အကူအညီပေးနေသည့် ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမား အခွင့်အရေးကွန်ယက်(MWRN) က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ရှေ့နေတစ်ဦးနှင့် အဆိုပါအမှုကိစ္စအား အကြောင်းစုံပြောပြထားပြီး ၎င်းက ကူညီမည်ဆိုသည့်အတွက် ဇွန်လ ၂၇ ရက်နေ့တွင် တရားရုံးသို့ သွားရောက်ကြမည်ဖြစ်ကြောင်း MWRN မှ မြန်မာအလုပ်သမားတာဝန်ခံ ကိုသိန်းထွန်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

MWRN မှ မြန်မာအလုပ်သမားတာဝန်ခံ ကိုသိန်းထွန်းက “အာမခံနဲ့လွှတ်တယ်ဆိုတာက နေရပ်ကို ပြန်ပို့ရမှာ တော့ မဟုတ်ဘူး။ ဒီအမှုမပြီးမချင်းကတော့ မြန်မာပြည်ကိုပြန်လို့ရဖို့ဆိုတာကတော့ မဖြစ်နိုင်ဘူး။ အာမခံနဲ့ လွတ်ရင်တောင်မှ ထိုင်းမှာ ဒီတရားရုံးအခင်းတွေမှာ ပြီးအောင် ဆက်လုပ်ရမယ့်သဘောရှိတယ်။ ပြီးမှပဲ သူက မြန်မာပြည်ကို ပြန်ပို့မယ်။ ဒါပေမယ့် ဒီမှာရှိတဲ့ သူနဲ့သက်ဆိုင်တဲ့ ရှေ့နေက အာမခံပေးရမယ်။ နောက်ပြီးတော့ ရှေ့နေ တစ်ယောက်တည်းနဲ့ မလုံလောက်ဘူး။ တခြားပုဂ္ဂိုလ်တွေကနေပြီးတော့ အဖွဲ့အစည်းကသော် လည်းကောင်း၊သူ့ရဲ့ဆွေမျိုးတွေထဲကသော်လည်းကောင်း ပူးပေါင်းပြီးတော့ အာမခံပေးရမယ့်သဘောရှိတယ်။ အာမခံလို့ အမှန်တကယ် ၁၀၀ ရာခိုင်နှုန်း ရနိုင်မလား၊ မရနိုင်ဘူးလားဆိုတာ မသိရသေးဘူး။ ထောင်ကျမလား၊ မကျဘူးလားဆိုတဲ့ဟာမျိုးတွေပေါ့လေ။ ဒါပေမယ့် သူ့ရဲ့ထွက်ဆိုချက်တို့ နောက်ပြီးတော့ သက်သေအပေါ်မှာရော၊ မျက်မြင်သက်သေတွေအပေါ်မှာပေါ့ အကုန်လုံးလည်း သက်ဆိုင်နေတယ်”ဟု ပြောသည်။

ထိုင်း-မလေးရှား နယ်စပ်တွင် ထိုင်းနိုင်ငံသားတစ်ဦး အသတ်ခံရမှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး သံသယရှိသူအဖြစ် ရခိုင် ၉ ဦးအား စစ်ဆေးရာတွင် ယခုကဲ့သို့ လက်ဗွေတွေ့ရှိခြင်းဖြစ်ပြီး တရားခံဟုယူဆရသောကြောင့် ဖမ်းဆီးထားသည့် ပွဲစားမှာ ကိုဗစ်ဖြစ်နေသည့်အတွက် တစ်စုံတစ်ရာ စစ်ဆေးမှုများ မပြုလုပ်ရသေးကြောင်း သိရသည်။

ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခံထားရသည့် မြန်မာအလုပ်သမားများကိုတွေ့ရစဉ်

အဆိုပါ သေဆုံးသူအ‌လောင်းအား မေလ ၃၁ ရက်က တွေ့ရှိခဲ့တာကြောင့် ဇွန်လ ၂ ရက်နေ့မှ စတင်၍ တရားခံရှာဖွေခဲ့သည့်အတွက် မလေးရှားသို့ တရားမဝင် ခိုးဝင်မည့် မြန်မာ ၄၀၀ ကျော်အားတွေ့ရှိကာ ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းစစ်ဆေးခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

၎င်းတို့ထဲကမှ မျက်မြင် သက်သေ ၃ ဦးပေါ်ထွက်ခဲ့ပြီး သေဆုံးသူအလောင်းနှင့် ဆက်စပ်ပြီး လက်ဗွေရာတွေ့ ရှိသူတစ် ဦး ထွက်ပေါ်လာခဲ့ကာ ၎င်းတို့မှာ စစ်တွေမှ ၁ ဦး၊ ပုဏ္ဏားကျွန်းမှ ၁ ဦးနှင့် မင်းပြားမှ ၂ ဦးတို့ ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

လက်ရှိတွင် အဆိုပါ ၄ ဦးမှအပ ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခံထားရသည့် မြန်မာ ၄၀၀ ကျော်ထဲကမှ လူဦးရေ ၁၇၀ ကျော် အား နေရပ်သို့ပြန်ပို့ရန်အတွက် ယာယီအချုပ်သို့ ပိုဆောင်ထားပြီးဖြစ်ကြောင်း MWRN မှ မြန်မာအလုပ်သမား တာဝန်ခံ ကိုသိန်းထွန်းက ပြောသည်။

ယာယီအချုပ်ဆိုသည်မှာ ပြစ်ဒဏ်ကင်းလွတ်ပြီးဖြစ်သည့်အတွက် နေရပ်သို့ ပြန်ပို့ခံရမည့်သူများအား ထားရှိသော နေရာဖြစ်ကြောင်းလည်း သိရသည်။

“အဲဒီနေရာမှာက လူ ထောင်နဲ့ချီပြီးလည်း မဆန့်ဘူး။ တစ်ဖြတ် တစ်ဖြတ်၊ တစ်သုတ်ပို့ပြီးမှ တစ်သုတ်ကို ပို့ရတာ ဆိုတော့လေ။ အဲဒါနည်းနည်းတော့ စောင့်ဆိုင်းရမယ်။ တခါတည်းနဲ့ ဒီ ၄၀၀ ကျော်လုံးကို တခါတည်းပို့လိုက်လို့ တော့ မရဘူး။ နောက်တစ်ခုက စစ်ဆေးရမယ့်ဟာတွေ ရှိဦးမယ်လို့ထင်တယ်။ အကုန်လုံးကိုတော့ ပို့မှာတော့ မဟုတ်သေးဘူးနဲ့ တူတယ်။ လိုအပ်တဲ့ဟာတွေလည်း ဆေးစစ်စရာရှိတာတွေ သူတို့ဆေးစစ်မယ်။ စစ်ဆေးစရာ ရှိတာလည်း စစ်ဆေးဦးမယ်နဲ့တူတယ်”ဟု ပြောသည်။

၎င်း ထိုင်း-မ‌လေးရှားနယ်စပ်ရှိ မြန်မာအလုပ်သမားအရေးဆောင်ရွက်နေသည့် အဖွဲ့အစည်းများသည် ထို ဖမ်းဆီး စစ်ဆေးခံနေရသည့် မြန်မာများအတွက် နေ့စဉ် စားသောက်ဖွယ်ရာနှင့် ဆေးဝါးတို့ ထောက်ပံ့ကူညီပေးလျက် ရှိသည်။

အဆိုပါ ဖမ်းဆီးစစ်ဆေးခံနေရသည့် မြန်မာ ၄၀၀ ကျော်တို့သည် ပွဲစားဖြင့် ထိုင်းနိုင်ငံမှတဆင့် မလေးရှားနိုင်ငံသို့ တရားမဝင် ခိုးဝင်ကာ သွားရောက်အလုပ်လုပ်ကိုင်ရန် ရောက်ရှိနေသူများ ဖြစ်ကြောင်းသိရသည်။

CNI International News

တိုကျို၊ ဇွန်လ ၂၁

လိင်တူလက်ထပ်ခွင့်ကို တားမြစ်ခြင်းသည် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကို ချိုးဖောက်ရာမရောက်ကြောင်း ဂျပန်နိုင်ငံရှိ တရားရုံးတစ်ရုံးက ဇွန်လ ၂၀ ရက်တွင် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ပြီး လွတ်လပ်စွာပေါင်းသင်းခွင့်နှင့်တန်းတူညီမျှမှုအခွင့်အရေးတို့ ချိုးဖောက်ခံရကြောင်း စောဒကတက်ခဲ့သည့် စုံတွဲ ၃ တွဲ၏ တောင်းဆိုချက်များကို ပယ်ချခဲ့သည်။

အထက်ပါ အိုဆာကာခရိုင်တရားရုံး၏ စီရင်ဆုံးဖြတ်ချက်သည် အလားတူအမှုမျိုးအတွက် ဒုတိယအကြိမ်မြောက် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ရခြင်းဖြစ်ပြီး လိင်တူချင်းလက်ထပ်ခြင်းကို တားမြစ်ခြင်းသည် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေနှင့် မကိုက်ညီ ကြောင်း တွေ့ရှိရသည်ဟု ယမန်နှစ်က ဆက်ပိုရိုတရားရုံး၏ဆုံးဖြတ်ချက်အပေါ် သဘောတူလိုက်နာခြင်းမရှိပေ။

စက်မှုထိပ်သီး ၇ နိုင်ငံအနက် လိင်တူသမဂ္ဂများကို အသိအမှတ်မပြုသည်မှာ ဂျပန်နိုင်ငံတည်းဖြစ်ပြီး ယခု ပြဿနာသည် ဂျပန်နိုင်ငံတွင် သဘောထားကွဲလွဲမှုရှိနေခြင်းကို ပြသနေခြင်းဖြစ်ကြောင်း အေပီက သတင်း ဆက်လက်ဖော်ပြသည်။

ယခုစီရင်ဆုံးဖြတ်ချက်တွင် အိုဆာကာတရားရုံးက လိင်တူချစ်သူများရင်ဆိုင်နေရသည့် ခွဲခြားဆက်ဆံခံရခြင်း အတွက် စုံတွဲတစ်တွဲလျှင် နစ်နာကြေး ယန်းငွေ ၁ သန်း (ဒေါ်လာ ၇,၄၀၀) ရယူလိုမှုတောင်းဆိုခြင်းကို ပယ်ချ ခဲ့သည်။

 ဂျပန်နိုင်ငံရှိ လိင်တူချစ်သူနှစ်ဦး လက်ထပ်မင်္ဂလာပွဲ ကျင်းပနေစဉ်(ဓါတ်ပုံ- Elise Hu/NPR)

၂၀၁၉ ခုနှစ်တွင် လွတ်လပ်စွာပေါင်းသင်းခွင့်နှင့် တန်းတူညီမျှခွင့် ချိုးဖောက်ခံရသည်ဟုပြောကြား၍ ဂျပန်အစိုးရ ကို တရားစွဲဆိုခဲ့ကြသူများသည် ဆက်ပိုရကို၊ တိုကျို၊ နာဂိုယာ၊ ဖူကူအိုကာနှင့် အိုဆာကာစသည့် မြို့ကြီးများမှ ဖြစ်ကြသည်။ ၎င်းတို့ထဲတွင် ယခု အိုဆာကာစီရင်ချက်တွင် တရားရင်ဆိုင်ခဲ့ကြသည့် အမျိုးသားစုံတွဲ ၂ တွဲနှင့် အမျိုးသမီး စုံတွဲတစ်တွဲတို့လည်း ပါဝင်ခဲ့ကြသည်။

လက်ထပ်ခြင်းမှတစ်ဆင့် ရရှိခံစားနိုင်သော တူညီသည့်အကျိုးစီးပွားနှင့် တရားဝင်ခံစားခွင့်များကို ဆုံးရှုံးရကြောင်း၊ ၎င်းတို့အပေါ် တရားမဝင် ခွဲခြားဆက်ဆံခံခဲ့ရကြောင်း ရုံးတော်တွင် စောဒကတက်ခဲ့ကြသည်။

ဂျပန်နိုင်ငံတွင် လိင်ကွဲပြားမှုများအတွက် ပံ့ပိုးကူညီခြင်းများ တဖြည်းဖြည်း ကြီးထွားလာသော်လည်း လိင်တူ ချစ်သူများ၊ လိင်စုံ (Bisexual) နှင့် လိင်ပြောင်းလဲထားသူများအတွက် တရားဝင်အကာအကွယ် နည်းပါးနေဆဲ ဖြစ်သည်။

LGBTQ များသည် စာသင်ကျောင်း၊ လုပ်ငန်းခွင်နှင့်နေအိမ်တို့တွင် မကြာခဏ ခွဲခြားဆက်ဆံခံရခြင်းကို ကြုံတွေ့ ရလေ့ရှိပြီး အများစုမှာ ၎င်းတို့၏လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အထောက်အထားများကို ဖုံးကွယ်ထားကြသည်။

ပြီးခဲ့သည့် နွေရာသီ တိုကျိုအိုလံပစ်ပွဲ မတိုင်မီက တန်းတူညီမျှရေး ဥပဒေတစ်ရပ်ကို အတည်ပြုရန် လူ့ အခွင့် အရေးအဖွဲ့များက တွန်းအားပေးခဲ့သော်လည်း ဂျပန်ကို နိုင်ငံတကာအာရုံစိုက်လာချိန်၌ ကွန်ဆာဗေးတစ်ပါတီ အစိုးရက ယင်းဥပဒေကြမ်းကို ဖျက်သိမ်းခဲ့သည်။

Source: AP

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၁၇

ထိုင်း-မလေးရှား နယ်စပ်တွင် ထိုင်းနိုင်ငံသားတစ်ဦး အသတ်ခံရမှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး သံသယရှိသူအဖြစ် ရခိုင် ၉ ဦး အား စစ်ဆေးရာတွင် သေဆုံးသူအလောင်းနှင့်ဆက်စပ်ပြီး တစ်ဦး၏လက်ဗွေရာကို တွေ့ရှိကြောင်းနှင့် ထိုသူမှာ စစ်တွေမြို့မှဖြစ်ကြောင်း ရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားအခွင့်အရေးကွန်ယက်(MWRN) က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ထို့အပြင် သံသယရှိသူ ၉ ဦးထဲတွင် မျက်မြင်သက်သေအဖြစ် တစ်ဦးပါဝင်ကြောင်းနှင့် ထပ်မံဖမ်းဆီးခံရသည့် မြန်မာအလုပ်သမား ၈၀ ကျော်ထဲမှ မျက်မြင်သက်သေအဖြစ် အမျိုးသား ၁ ဦးနှင့် အမျိုးသမီး ၁ ဦး ထပ်မံတွေ့ရှိပြီး အဆိုပါ ၄ ဦးစလုံးသည် ရခိုင်လူမျိုးများ ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

ထို ၄ ဦးတို့မှာ စစ်တွေမှ ၁ ဦး၊ ပုဏ္ဏားကျွန်းမှ ၁ ဦးနှင့် မင်းပြားမှ ၂ ဦးတို့ ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

MWRN မှ မြန်မာအလုပ်သမားတာဝန်ခံ ကိုသိန်းထွန်းက “ဒီ ၉ ဦးထဲကနေပြီးတော့ ၂ ယောက်တွေ့တယ်။ စစ်ဆေး လိုက်တဲ့အခါ လက်ဗွေက တစ်ယောက်တွေ့တယ်။ နောက်ပြီးတော့ ဝိုင်းဖမ်းတဲ့အခါ ပါဝင်တယ် ဆိုပြီးတော့ သူကိုယ်တိုင်လည်း ထွက်ဆိုထားတာရှိတယ်။ အဲဒါကြောင့် ၂ ယောက်ပေါ့လေ။ နောက်တစ်ဖွဲ့ကနေပြီးတော့ တစ်ယောက် ပိုက်ဆံကောက်ပေးတဲ့ ပိုက်ဆံကောက်ပြီးတော့ အဲဒီထိုင်းလူမျိုးကို ပေးတာပေါ့လေ။ သူ တစ်ယောက် သုံးယောက်။ ကောင်မလေးကတော့ သူထွက်ဆိုထားတာတော့ သူ့ကိုလွှတ်လိုက်တဲ့အချိန်မှာ သူက ကြောက်ပြီးတော့ ထွက်ပြေးတယ်။ ဘာမှ မသိခဲ့ဘူးပေါ့လေ။ ဒီကောင်မလေးကတော့ သူ့ရဲ့ထွက်ဆိုချက်အတိုင်းသာ သူက တော့ မသက်ဆိုင်သလိုဖြစ်နေပြီပေါ့။ အလားအလာအရမ်းကောင်းနေတယ်”ဟု CNI သို့ ပြောသည်။

ဖြစ်စဉ်မှာ ၎င်းသေဆုံးသူ ထိုင်းနိုင်ငံသားသည် မြန်မာအလုပ်သမားများရှိနေသည့် နေရာသို့ ရောက်ရှိလာပြီး မြန်မာအမျိုးသမီးတစ်ဦးအား ဓားစာခံအဖြစ် ဖမ်းဆီးခဲ့သည့်အတွက် အလုပ်သမားများထဲမှ ထိုင်းစကား အနည်းငယ် နားလည်သူက ညှိနှိုင်းခဲ့ရကာ ငွေပေးပါက လွှတ်ပေးမည်ဟုဆိုကြောင်း သိရသည်။

ထို့ကြောင့် ထိုင်းဘတ်ငွေတစ်ချို့အား ပေးလိုက်သော်လည်း ဓားစားခံ မြန်မာအမျိုးသမီးကို ပြန်မလွှတ်ပေးဘဲ ထိုနေရာမှ ထွက်ခွာရန် ကြိုးစားခဲ့ကြောင်း၊ အဖမ်းခံထားရသည့် မြန်မာအမျိုးသမီးက ကိုယ်လွတ်ရုန်းကာ ထွက်ပြေးသည့်အချိန်တွင် အလုပ်သမားများထဲမှ လူတစ်ဦးက ကျောက်ခဲဖြင့်ပစ်ပေါက်ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

ထိုသို့ ကျောက်ခဲဖြင့် ပစ်ပေါက်ခဲ့သည့်အတွက် ထိုင်းနိုင်ငံသားမှာ နေရာမှာတင် မူးဝေကာ မေ့လဲသွားသည်ကို သေဆုံးပြီအထင်ဖြင့် မြေမြှုပ်ထားလိုက်ခြင်းဖြစ်ကြောင်းသိရသည်။

ကိုသိန်းထွန်းက “ဒီ အမျိုးသား နှစ်ယောက်နဲ့ ပြန်ပေးဆွဲခံရတဲ့ အမျိုးသမီး တစ်ယောက်။ ဒီ သုံးယောက်ကို အမှုကနေပြီးတော့ အမှုနဲ့မသက်ဆိုင်ဆိုတဲ့အကြောင်းကို မနေ့ကပေါ့လေ တရားရုံးကနေပြီးတော့ တာဝန်ရှိတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်တွေရောက်လာပြီးတော့ အမှုတွဲမှာ မှတ်ချက်တွေလာယူတယ်။ အဲဒီမှာ ကျ‌နော်တို့လူတွေရှိတယ်။ ဒီ သုံးယောက်ကနေပြီးတော့ အမှုနဲ့ လုံးဝကို လွတ်ကင်းဖို့ အတိုင်းအတာ ရှိတယ်ပေါ့လေ။ ဒါပေမယ့် ဒီ လက်ဗွေ မိတဲ့သူကတော့ လုပ်ရတာ နည်းနည်းခက်မယ်ပေါ့။ အခု ဒီ ၄ ယောက်လုံးက အမှန်တကယ် လူသတ်မှု ကျူးလွန် တဲ့တရားခံကို မိမယ်ဆိုလို့ရှိရင် ရှာလို့ရမယ်ဆိုရင် ဒီ ၄ယောက်လုံးက အကြွင်းမဲ့လွတ်မှာပါတဲ့။ ဒီ လက်ဗွေ အတွက်ကို သူတို့က မှတ်ချက်မပေးသေးဘူး။ သူတို့ ပြန်ပြီးတော့ သုံးသပ်ရဦးမယ်ပေါ့။ လွှတ်ပေးမယ်ဆိုတာ တော့ မဖြစ်နိုင်သေးဘူးပေါ့လေ။ ဒီလိုမျိုးပြောသွားတယ် မနေ့ကနေပြီးတော့” ဟု ပြောသည်။

ထိုင်း-မလေးရှားနယ်စပ်၊ ထိုင်းဘက်အပိုင် တောထဲတွင် ထိုင်းနိုင်ငံသားတစ်ဦး၏ အလောင်းကို မေလ ၃၁ ရက်က တွေ့ရှိခဲ့သဖြင့် ဇွန်လ ၂ ရက်နေ့မှ စတင်ရှာဖွေခဲ့သည်။ အဲဒီနောက် မလေးရှားသို့ တရားမဝင် ခိုးဝင်မည့် မြန်မာ ၄၀၀ ကျော်အား တွေ့ရှိကာ ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်း၍ စစ်ဆေးမေးမြန်းနေခြင်းဖြစ်ပြီး ၎င်းတို့အား ခေါ်ဆောင်လာသည့် ပွဲစားကိုလည်း ဖမ်းဆီးထားကြောင်းသိရသည်။

အဆိုပါ မြန်မာ ၄၀၀ ကျော်တို့သည် ပွဲစားဖြင့် မလေးရှားနိုင်ငံသို့ ထိုင်းနိုင်ငံမှတဆင့် တရားမဝင် ခိုးဝင်ရန်အတွက် ရောက်ရှိနေသူများဖြစ်ကြောင်းသိရသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၇

ထိုင်း-မလေးရှား နယ်စပ်တွင် ထိုင်းနိုင်ငံသားတစ်ဦး အသတ်ခံရမှုကြောင့် ထိုင်းအာဏာပိုင်များက မြန်မာ အလုပ်သမား ၃၀၀ ကျော်ကို ဖမ်းဆီးစစ်ဆေးကာ ၎င်းထဲကမှ သံသယရှိသူအဖြစ် ၉ ဦးအား စစ်ဆေးမည် ဖြစ်ကြောင်း ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားအခွင့်အရေးကွန်ယက်(MWRN) က သိရသည်။

ထိုကိစ္စအား ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေသည့် MWRN မှ မြန်မာအလုပ်သမားတာဝန်ခံ ကိုသိန်းထွန်းက ၎င်း သံသယရှိသူ ၉ ဦးမှာ ရခိုင်ပြည်နယ်မှဖြစ်ကြောင်း၊ အဆိုပါ မြန်မာများအားလုံးသည် မလေးရှားနိုင်ငံသို့ တရားမဝင် ခိုးဝင်ရန် ရောက်ရှိနေသူများဖြစ်ကြောင်း CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

“အကုန်လုံးကို ဘာသာပြန်နဲ့စစ်ဆေးပြီးသွားပြီ။ စစ်ဆေးပြီးတော့ ဒီ ၉ ယောက်က သူတို့က သံသယဖြစ်တယ် ဆိုပြီးတော့။ သံသယဖြစ်တဲ့သူ ၉ ယောက်က သူတို့က ထပ်အစစ်ခံရဦးမယ်။ နည်းနည်းတော့ ကြာမယ်ပြောတယ်။ စစ်ဆေးပြီးမှ ပြန်လွှတ်ပေးလို့ရမယ်ပေါ့လေ အမှုနဲ့မသက်ဆိုင်ဘူးဆိုရင်တော့။ ဒီ လူ ၉ ယောက်ကိုလည်း ကျနော် က အသေးစိတ်မေးတယ်။ မင်းတို့ ဒီအမှုနဲ့ပတ်သက်ပြီးတော့ ကိုယ်တိုင်ပတ်သက်နေတာလား၊ ဒါမှမဟုတ် မျက်မြင် မြင်ခဲ့တာလားပေါ့လေ။ သူတို့က မြင်လည်းမမြင်ခဲ့ဘူး၊ ဒီအမှုနဲ့ပတ်သက်ပြီး ကိုယ်ထိလက်ရောက် လုပ်ခဲ့တာလည်းမရှိဘူးပေါ့။ သူများပြောတဲ့ဟာမှ သူတို့ကကြားရတာတဲ့ ဘာမှကို မသိပါဘူးတဲ့။ သူတို့က ထိုင်းကို လာတဲ့လူတွေမဟုတ်ဘူး။ မလေးကို သွားတဲ့လူတွေဖြစ်တယ် အကုန်လုံးက။ ဒီ ၉ ယောက်အပါအဝင် ဖမ်းခံထားရ တဲ့သူတွေ အကုန်လုံးက မလေးရှားကို ဝင်မယ့်သူတွေပါ”ဟု ပြောသည်။

အဆိုပါ သံသယဖြစ်သူ ၉ ဦးတို့မှာ ရခိုင်ပြည်နယ် ကျောက်တော်၊ ပုဏ္ဏားကျွန်း၊ စစ်တွေ၊ မြောက်ဦး စသည်တို့မှ ဖြစ်ပြီး ၎င်းတို့သည် လိပ်ကျွန်းလူသတ်မှုမှ ဝင်းနှင့် ဇော်ကဲ့သို့ အပြစ်မရှိဘဲ သေဒဏ် သို့မဟုတ် တစ်သက် တစ်ကျွန်း ကျခံရမည်ကို များစွာစိုးရိမ်နေကြကြောင်း သိရသည်။

ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခံထားရသည့် မြန်မာအလုပ်သမားများအား တွေ့ရစဉ်

ထိုင်း-မလေးရှားနယ်စပ်၊ ထိုင်းဘက်အပိုင် တောထဲတွင် ထိုင်းနိုင်ငံသား အလုပ်သမားတစ်ဦး၏ အလောင်းကို မေလ ၃၁ ရက်က တွေ့ရှိခဲ့သဖြင့် ဇွန်လ ၂ ရက်နေ့မှစတင်ကာ ယခုကဲ့သို့ မလေးရှားသို့ တရားမဝင် ခိုးဝင်မည့် မြန်မာ ၃၀၀ ကျော်အား ဖမ်းဆီးကာ စစ်ဆေးမေးမြန်းခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်းသိရသည်။

လက်ရှိတွင် အဆိုပါ မြန်မာအလုပ်သမား ၃၀၀ ကျော်အား အချုပ်ခန်း ၅ နေရာတွင် ထားရှိထားကြောင်း သိရသည်။

လက်ရှိ ၎င်း ထိုင်းနိုင်ငံသား သေဆုံးမှုနှင့်ပတ်သက်၍ သံသယရှိသူဟု သတ်မှတ်ခံထားရသည့် မြန်မာနိုင်ငံသား ၉ ဦးအား မြန်မာနိုင်ငံမှ သက်ဆိုင်ရာဌာနဆိုင်ရာများအနေဖြင့် ညှိနှိုင်းမှုများ ပြုလုပ်ပေးစေချင်ကြောင်း MWRN မှ မြန်မာအလုပ်သမားတာဝန်ခံ ကိုသိန်းထွန်းက ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် မြန်မာနိုင်ငံသား ၃၀၀ ကျော်အား အချုပ်ခန်းများတွင်သာ ထားရှိကာ စားသောက်ရေးနှင့် နေထိုင် ရေးတို့မှာ အဆင်မပြေကြောင်း သိရသည်။

ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခံထားရသည့် မြန်မာအလုပ်သမားများအား တွေ့ရစဉ်

ကိုသိန်းထွန်းက “အကုန်လုံးကတော့ ပြန်ပို့မယ်။ ပြန်ပို့မယ့်အထဲမှာ ဒီ ၉ ယောက်က သံသယနဲ့ဖြစ်တယ်ဆိုတော့ သူတို့က အစစ်ဆေးခံရမယ်။ ရဲချုပ်ပြောတာက လ.ဝ.ကနဲ့ပဲ သက်ဆိုင်တယ်။ သူတို့နဲ့မသက်ဆိုင်ဘူး။ သူတို့ ခန့်မှန်းထားတာက တစ်ပတ် နှစ်ပတ်လောက်ဆိုရင်တော့ ပြန်ပို့ဖြစ်မယ်လို့ သူတို့ ယူဆတာပေါ့လေ။ တရားရုံး တွေဘာတွေလည်း မပို့တော့ဘူးပေါ့လေ။ ဒီ ၉ ယောက်ကို စစ်ဆေးမှာက သူတို့က ဖမ်းတဲ့နေ့ကတည်းက အချက် အလက်တွေ အကုန်ယူထားပြီးပြီ။ ဒါပေမယ့် အသေးစိတ် လူသတ်မှုနဲ့ ပတ်သက်၊ မပတ်သက်ဆိုတာ စစ်ဆေးမှာ ကတော့ ဘယ်နေ့ ဘယ်ရက်မှာ စစ်ဆေးမယ်ဆိုတာကတော့ အတိအကျမသိဘူး”ဟု ပြောသည်။

ထို အဖမ်းခံထားရသည့် မြန်မာ ၃၀၀ ကျော်သည် မလေးရှားသို့ သွားရောက်အလုပ်လုပ်ကိုင်ရန်အတွက် ပွဲစား များအား တစ်ဦးလျှင် မြန်မာကျပ်ငွေ ၂၆ သိန်းမှ သိန်း ၃၀ အထိ ပေးခဲ့ကြရကြောင်း သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ မေလ ၂၈

ရခိုင်ပြည်နယ်ရှိ ရှေးဟောင်းယဉ်ကျေးမှု နယ်မြေဖြစ်သည့် မြောက်ဦးမြို့မှ နန်းတော်ရာကုန်းတွင် နာရီစင် တည်ဆောက်ရန် လုပ်ဆောင်နေခြင်းကြောင့် ထိုတည်ဆောက်ရေး ကုန်ကျမည့် ဘတ်ဂျက်အား မြောက်ဦးမြို့ ပြုပြင်ထိန်းသိမ်းရေး နေရာတွင် အသုံးပြုသင့်ကြောင်း ရှေးဟောင်း အမွေအနှစ်‌ စောင့်ရှောက်ရေးအသင်းနှင့် ဒေသခံများက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် မြောက်ဦးမြို့အား ကမ္ဘာ့ရှေးဟောင်းယဉ်ကျေးမှု အမွေအနှစ် စာရင်းဝင်ရန်အတွက် ဆောင်ရွက်နေခြင်း ဖြစ်သည့် အတွက် ပြုပြင်ထိန်းသိမ်းရေးနှင့် ပတ်သက်၍ လုပ်ရမည်မှာ အများအပြားရှိကြောင်း ‌မြောက်ဦးဒေသခံ ကိုဇော်ထွန်း က ပြောသည်။

ကိုဇော်ထွန်းက “ကျနော်တို့ အမှိုက်ကိစ္စရှိတယ်။ ရှင်းလို့ လုံးဝမပြီးနိုင်တဲ့ကိစ္စ။ နောက်တစ်ခါ ကျူးကျော်ကိစ္စတွေ ရှိတယ်။ အခြား ရှေးဟောင်း အမွေအနှစ်တွေ အလွန်တရာမှာ ပျက်စီးနေတဲ့ အပိုင်းတွေကို ကျနော်တို့ ပြန်လည်ထိန်းသိမ်း ပြုပြင်ရ မယ့် အပိုင်းတွေရှိတယ်။ နောက်တစ်ခါ အဲဒီထက်မက လုပ်ပေးချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ကျနော်တို့ မြောက်ဦးမြို့ကို အရင်တုန်း က လေယာဉ်ကွင်း စီမံကိန်းတို့ ရှိတယ်၊ မြို့သစ်စီမံကိန်းတို့ ရှိတယ်။ အဲဒီမြို့သစ် စီမံကိန်းလည်း ပေါ်မလာဘူး။ လေယာဉ် ကွင်း စီမံကိန်းလည်း ပေါ်မလာဘူး။ နောက်တစ်ခါ ဒီဘက်မှ တက်နေတဲ့ ကျူးကျော် ပြဿနာတွေ၊ အမှိုက်ပြဿနာတွေ ဘာ မှ မရှင်းဘူး။ လုပ်စရာတွေ အဲဒီလောက် များနေတာကိုမှ အဲဒီလို နာရီစင်ဆိုတဲ့ ကိစ္စမျိုးက ကျနော်တို့ စဉ်းစားလို့တောင် မရ ဘူး။ ဘယ်လိုပုံစံမျိုးနဲ့ စဉ်းစားပြီး ဆွေးနွေးကြတာလဲဆိုတာကို။ ရိုးရိုးသားသား မဟုတ်ဘဲနဲ့ အခြားရည်ရွယ်ချက် တစ်ခုခုနဲ့ များ လုပ်ကြသလားပေါ့ အဲဒီလိုမျိုးပဲ ထင်ပါတယ်”ဟု ပြောသည်။

အဆိုပါ နာရီစင်အား နန်းတော်ရာကုန်း အရှေ့ဖက်တွင် တည်ဆောက်မည်ဖြစ်ပြီး ၂၀၂၂-၂၀၂၃ ဘဏ္ဍာရေးနှစ်တွင် ပြည်နယ် အစိုးရအဖွဲ့ စည်ပင်သာယာရေးကော်မတီ၏ ရန်ပုံငွေဖြင့် ဆောက်လုပ်ရန် ပြင်ဆင်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

မြောက်ဦးဒေသ နန်းတော်ရာကုန်း 

မြောက်ဦးဒေသသည် ရှေးဟောင်းယဥ်ကျေးမှု အမွေအနှစ် ဒေသတစ်ခု ဖြစ်သည့်အတွက် ရှေးဟောင်းနယ်မြေများတွင် တစ်စုံတစ်ခု ပြုလုပ်မည်ဆိုပါက ယဉ်ကျေးမှု အမွေအနှစ်များ ထိခိုက်၊ ပျက်စီးမှု ရှိနိုင်၊ မရှိနိုင်အား ကနဦးစစ်ဆေးမှု HIA (Heritage impact assessment) ပြုလုပ်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း မြောက်ဦးမြို့ ရှေးဟောင်း အမွေအနှစ် စောင့်ရှောက်ရေးအဖွဲ့ ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ ဦးသန်းမြင့်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ ဦးသန်းမြင့်က “အမှန်ကတော့ နာရီစင်က နန်းတော်ကုန်းနောက်ခံနဲ့ ဘယ်လိုမှ မဆောက်သင့်တဲ့ နေရာပေါ့။ နာရီစင် ဆောက်မယ့်ကိစ္စကို ကျနော်တို့ ကန့်ကွက်ထားတာပေါ့။ ပြည်နယ် အစည်းအဝေးမှာပေါ့။ ဒါမလုပ်သင့် ဘူးဆိုပြီး။ နာရီတစ်ခုတည်း မဟုတ်ဘူး ဒီမှာ HIA Heritage impact assessment ခေါ်တာပေါ့။ ယဉ်ကျေးမှု အမွေအနှစ်ကို ထိခိုက် စေမယ့် အတိုင်းအတာကို သေချာ မဆန်းစစ်ဘဲနဲ့ သူတို့က ဆုံးဖြတ်လိုက်တဲ့ကိစ္စပါ။ ပြည်နယ်အစိုးရရုံးမှာတော့ ကျနော်တို့ ကန့်ကွက်ထားတယ်။ ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ် တင်တဲ့မြို့မှာ ဖြစ်ဖြစ်၊ အမျိုးသား အမွေအနှစ်ဖြစ် သတ်မှတ်ထားတဲ့ မြို့မှာပဲဖြစ်ဖြစ် ရှေးဟောင်းယဉ်ကျေးမှု နယ်မြေအဖြစ် သတ်မှတ်ထားတဲ့ နေရာမှာပဲဖြစ်ဖြစ် သူက တစ်ခုခုလုပ်မယ်ဆိုရင် အမွေအနှစ် ထိ ခိုက်မှု ဆန်းစစ်ချက် သက်ဆိုင်ရာ ပညာရှင်တွေနဲ့ပေါ့ ဆန်းစစ်ရပါတယ်။ အဲဒီလိုဆန်းစစ်ပြီးမှ အမွေအနှစ်ကို မထိလည်း မထိခိုက်အောင် တစ်ဖက်ကလည်း လိုအပ်ချက်ကို တစ်နည်းတစ်ဖုံ ပြောင်းလဲလို့ ရအောင်ပေါ့လေ။ အဲဒီလို မလုပ်တဲ့ အခါကျ တော့ အမွေအနှစ်ကို တိုက်ရိုက်ထိခိုက်နေတယ်”ဟု ပြောသည်။

မြောက်ဦးမြို့သည် ရခိုင်သမိုင်း၏ ထင်ရှားသည့် ရှေးဟောင်း အမွေအနှစ်များ စုဝေးတည်ရှိရာ မြို့တော်တစ်ခု ဖြစ်သည့်အပြင် ဓညဝတီ၊ ဝေသာလီ၊ လေးမြို့၊ မြောက်ဦး စသည့် ခေတ်ကြီး လေးခေတ်အနက် နောက်ဆုံးခေတ်လည်း ဖြစ်သည်။

မြောက်ဦးဒေသအား ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် ကမ္ဘာ့ရှေးဟောင်း ယဉ်ကျေးမှု အမွေအနှစ် ဝင်၊ မဝင် ဆုံးဖြတ်မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ထို မတိုင်ခင် ယခုနှစ် (၂၀၂၂ ခုနှစ်) စက်တင်ဘာလ၊ အောက်တိုဘာလများ၌ ပညာရှင်များမှ ကွင်းဆင်း စစ်ဆေးမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

CNI International News

ဆောပိုလို၊ မေလ ၂၇

ဘရာဇီးနိုင်ငံတွင် စားနပ်ရိက္ခာ ငတ်မွတ် ခေါင်းပါးလာနိုင်မှု အန္တရာယ်များ ယခင်ထက် ပိုများလာခဲ့ရာ ပြီးခဲ့သည့် ၁၂ လ အတွင်း ပြည်သူများအတွင်း အိမ်ထောင်စု အသီးသီး၏ အစားအသောက် မလုံလောက်မှု ရာခိုင်နှုန်းသည် ၃၆ ရာခိုင်နှုန်းအထိ စံချိန်တင် မြင့်တက်လာခဲ့ကြောင်း သုတေသနလေ့လာမှုတစ်ခုကို ကိုးကား၍ ရိုက်တာ သတင်းဌာနက ရေးသားဖော်ပြသည်။

၂၀၁၉ ခုနှစ်က ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းရှိခဲ့ရာမှ ယမန်နှစ် ၂၀၂၁ ခုနှစ်မှာတော့ ၃၆ ရာခိုင်နှုန်းအထိ စံချိန်တင် မြင့်တက် လာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်ဟု ရိုက်တာသတင်းဌာနက ရေးသားဖော်ပြသည်။

လက်တင်အမေရိကဒေသတွင် တစ်ချိန်က စားနပ်ရိက္ခာအများဆုံးထုတ်လုပ်နေခဲ့သူဖြစ်သည့် ဘရာဇီးသည် ၂၀၀၆ ခုနှစ် နောက်ပိုင်းတွင် စားသောက်ကုန်မလုံလောက်မှုနှုန်းသည် ကမ္ဘာ့ပျမ်းမျှနှုန်းအထက်သို့ တက်လာခဲ့ကြောင်း ဂျီကျူလီယိုဗာဂက်ဖောင်ဒေးရှင်း (FGV) က မေလ ၂၅ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သော ဂေါလက် ကမ္ဘာ့စံနှုန်း အချက်အလက် (Gallup World Poll data) ၏ ဆန်းစစ်လေ့လာချက်အရ သိရသည်။

ဘရာဇီးနိုင်ငံသည် ကမ္ဘာ့ထိပ်တန်းလယ်ယာထွက်ကုန်ထုတ်လုပ်သူဖြစ်သော်လည်း ယခုအခါ လွန်စွာ ဆိုးရွားသော အခြေအနေနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသည်။ ယူကရိန်းကို ရုရှားကျူးကျော်ပြီးနောက် ဘရာဇီးနိုင်ငံတွင်လည်း စားသောက် ကုန်ဈေးနှုန်းများ သိသာစွာ မြင့်တက်လာခဲ့ကြောင်း FGV မှ လူမှုရေးမူဝါဒရေးရာဌာန၊ ဒါရိုက်တာနှင့် သုတေသန ပြုစုသူ စီးပွားရေးပညာရှင် မာစီလိုနီရီက ပြောကြားခဲ့သည်။

“ဒါဟာ စိုးရိမ်စရာအခြေအနေပါ။ ဖြစ်စဉ်ဆိုးရွားမှုနှုန်းက အမြင့်ဆုံးတက်နေပါတယ်” ဟု နီရီက ရိုက်တာ သတင်းဌာနသို့ ပြောကြားခဲ့သည်။

ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါကာလအတွင်း ဘရာဇီးရှီ အဆင်းရဲဆုံး ၂၀ ရာခိုင်နှုန်းအတွက် စားနပ်ရိက္ခာ ဖူလုံခြင်းမရှိသည့် နှုန်းမှာ ၂၀၁၉ ခုနှစ်တွင် ၅၃ ရာခိုင်နှုန်းရှိရာမှ ၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင် ၇၅ ရာခိုင်နှုန်းသို့ တိုးလာခဲ့သည်။ သို့ဖြစ်၍ ဘရာဇီး အခြေအနေသည် ကမ္ဘာ့စားနပ်ရိက္ခာ ဖူလုံမှုအနည်းဆုံး ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းရှိသည့် ဇင်ဘာဘွေနိုင်ငံအဆင့်သို့ ချဉ်းကပ် လာခဲ့ပြီဆိုခြင်းကို ပြသနေသည်။

သုတေသနပြုလေ့လာဆန်းစစ်ချက်များအရ ၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင် အစားအသောက်မဝမလင်ဖြစ်ရသည့် ကျား/မ ကွာဟမှုအချိုးအစားတွင် ဘရာဇီးနိုင်ငံ၌ ကမ္ဘာ့လုံးဆိုင်ရာပျမ်းမျှနှုန်းထက် ၆ ဆ ပိုများနေကြောင်း ရိုက်တာ သတင်းအရ သိရသည်။

Source: Reuters

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ မေ ၂၆

ကမ္ဘာ့ရှေးဟောင်း ယဉ်ကျေးမှုအမွေအနှစ် ယူနက်စကို သတ်မှတ်ခံထားရသည့် ပုဂံနယ်မြေဒေသ၏ ရှေးဟောင်း ဘုရားများအနီးရှိ ရှေးဟောင်းအဆောက်အဦးဝန်းကျင်တွင် ခွင့်ပြုချက်မရှိဘဲ နေထိုင်နေသည့် နေအိမ် ၂၅ လုံးခန့် အား ဖယ်ရှားခိုင်းထားကြောင်း ရှေး/သု ပုဂံဌာနခွဲမှ သိရသည်။

ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး ဦးမြင့်သန်းက “တချို့လည်း ပြန်ပြီးတော့ ဖျက်တာရှိတယ်။ တချို့လည်း မပြီးသေးလို့ မဖျက်ကြသေးတာရှိတယ်။ အဲဒီအတွက်ကိုတော့ တာဝန်ယူထားတဲ့ သက်ဆိုင်ရာ အုပ်ချုပ်ရေးမှူးတွေကို ထပ်ပြီးတော့ တွန်းအားပေးခဲ့တာပေါ့။ ဘယ်အချိန် အမြန်ဆုံးဆောင်ရွက်ပေးဖို့နဲ့ ပြီးစီးတဲ့ အခြေအနေလေးတွေကို ပြန် တင်ပြဖို့ဆိုပြီးတော့ မှာကြားခဲ့တယ်။သူတို့က တဲအိမ်ကလေးတွေ အဲဒါလေးတွေ ဆောက်လုပ်လာတဲ့သဘောပါ။ ဒီလို ခွင့်ပြုချက်မဲ့ လာရောက်ဆောက်နေတာတွေကို ထားပေးလို့မရဘူး။ ဒါပေမယ့်လည်း တစ်ဖက်နဲ့ တစ်ဖက် ညှိနှိုင်းပြီးတော့မှ ရှင်းလင်းဆောင်ရွက်ပေးရတယ်။ ညှိနှိုင်းပြောဆိုလို့မှ မရရင်တော့ ကျနော်တို့က ဥပဒေကြောင်း အရသွားရတာပေါ့” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ထိုကျူးကျော်နေအိမ်များသည် ရွှေသာလျောင်းအရှေ့တောင်ဘက်၊ ရွှေစည်းခုံဘုရားအနီးက နန်းကြည့်ကုန်း၊ ကျန်စစ်သားဥမင်ကျောင်း အနောက်ဘက်နှင့် အရှေ့တောင်ဘက်၊ ဗူးဘုရား အရှေ့ဘက် စသည့်နေရာများတွင် ခွင့်ပြုချက်မရှိဘဲ နေအိမ်များဆောက်လုပ်ကာ နေထိုင်နေကြခြင်းဖြစ်သည်။

အဆိုပါခွင့်ပြုချက်မဲ့ လူနေအိမ်များအား ဖယ်ရှားရေးနှင့်ပတ်သက်၍ ညှိနှိုင်းအစည်းအဝေးကို မေလ ၁၈ ရက်က ရှေးဟောင်းသုတေသနနှင့် အမျိုးသားပြတိုက်ဦးစီးဌာန ပုဂံဌာနခွဲတွင် ပြုလုပ်ခဲ့ပြီးနောက် ထိုအိမ်များကို ဖယ်ရှားပေးရန် တစ်ပတ်အချိန်ပေးထားခြင်းဖြစ်သည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ မေ ၂၀

လက်ရှိတွင် မုန်တိုင်းအရှိန်ကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံ၌ မိုးရွာသွန်းမှုများ ရှိနေသဖြင့် ရခိုင်ပြည်နယ်ရှိ တိုက်ပွဲရှောင် စခန်းများ၌ နေထိုင်ရေးနှင့် စားသောက်ရေးတို့မှာ ခက်ခဲနေကြကြောင်း တိုက်ပွဲရှောင်စခန်းများက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ရခိုင်ပြည်နယ်ရှိ တိုက်ပွဲရှောင် စခန်းအချို့တွင် လေပြင်း တိုက်ခိုက်ခဲ့မှုကြောင့် နေအိမ်အဆောင်များ ပြိုလဲပျက်စီးသွားသကဲ့သို့ မီးလောင်သွားမှုကြောင့် နေအိမ်အဆောင်များ လုံးဝ ဆုံးရှုံးခဲ့ရသည့် ဖြစ်စဉ်များရှိခဲ့သည်။

ထိုပျက်စီး ဆုံးရှုံးသွားသည့် နေအိမ် အဆောင်များအား ပြန်လည် ဆောက်လုပ်နေကြောင်း၊ သို့သော် မပြီးစီးသေးသည့် အတွက် အခက်အခဲဖြစ်နေကြောင်း တိုက်ပွဲရှောင်စခန်းတစ်ခုမှ မအေးခိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

မအေးခိုင်က “အခုချိန်မှာက ဦးစားပေးရမှာက အိမ်တွေလေ။ အိမ်တွေလုပ်တဲ့ အချိန်မှာ သူတို့ပေးတာက တစ်အိမ်ကိုမှ ဝါးတစ်ရာပဲ ပေးတယ်။ အိမ်တစ်အိမ် လုပ်ဖို့ဆိုတာက ဝါးတစ်ရာနဲ့ မလုံလောက်ဘူးလေ။ ဝါးနှစ်ရာ အနည်းဆုံး ဝါးသုံးရာလောက် လိုတယ်။ သူတို့ပေးတာနဲ့ မအေးခိုင်တို့မှာ လိုအပ်တာနဲ့ မကိုက်ညီဘူးလေ။ တချို့အိမ်တွေဆို အိမ်ခေါင်မိုးတွေ လန်တာလည်း ရှိတယ်။ ထရံတွေ မရှိတာလည်း ရှိတယ်။ သူတို့ပေးတဲ့ ဝါးတစ်ရာက မအေးခိုင်တို့ စခန်းတင် မဟုတ်ဘဲ တခြား စခန်းတွေလည်း မလုံလောက်ဘူး။ တချို့ဆိုရင် လာဦးမလားဆိုပြီး စောင့်နေသေးတယ် ဝါးကိုလေ။ မလုံဘူး။ အခု ချိန်က စားဝတ်နေရေးထက် အဆောင်လောက်ဖို့အတွက် ဝါးနောက်ထပ် တစ်ရာနဲ့ တာလဘက်ဆို အဆင်ပြေပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

ပျက်စီးသွားသည့် တိုက်ပွဲရှောင်စခန်းများမှ နေအိမ် အဆောင်များထဲတွင် အချို့သည် ပြန်လည် ဆောက်လုပ်ပြီးဖြစ်သော်လည်း အချို့မှာ မ‌ဆောက်လုပ်ရသေးကြောင်း၊ မီးလောင်မှုကြောင့် နေအိမ် ၂၆၀ ကျော် ပျက်စီးသွားသည့် မဟာမုနိ တိုက်ပွဲရှောင် စခန်းတွင်လည်း နေအိမ်အဆောင် အလုံး ၄၀ ဝန်းကျင်သာ ဆောက်လုပ်ရသေး‌ကြောင်း သိရသည်။

မဟာမြတ်မုနိဘုရားကြီး ဘေးက တိုက်ပွဲရှောင်စခန်း

အဆိုပါ တိုက်ပွဲရှောင်များသည် မကြာခင်မှာ မိုးရာသီ ရောက်ရှိတော့မည် ဖြစ်သောကြောင့် မိုးမကြီးခင် နေအိမ် အဆောင်များ အပြီး ဆောက်လုပ်၍ အတည်တကျ နေချင်ကြကြောင်း မဟာမုနိတိုက်ပွဲရှောင် စခန်းတာဝန်ခံ ဦးသန်းထွန်းက CNI သတင်း ဌာနသို့ ပြောသည်။

မဟာမုနိတိုက်ပွဲရှောင် စခန်းတာဝန်ခံ ဦးသန်းထွန်းက “ဒါပေမယ့် ကျနော်တို့မှာကလည်း ဘယ်အဖွဲ့စည်းမှလည်း ငါတို့ ဆောက်ပေးမယ်ဆိုပြီး အာမခံ ကမ်းလှမ်းထားတာ တစ်ခုမှ မရှိသေးဘူးဆိုတော့ တပိုင်တနိုင် အလှူရှင်တွေအားနဲ့ပဲ တည်ဆောက်နေရတာ။ မိုးမထန်ခင် အိမ်ပြီးဖို့က အရေးကြီး နေတာကိုး။ ဆရာတော်တွေရဲ့ အားတစ်ခုနဲ့တော့ အကူအညီ တစ်ခု ရထားတယ်။ မဟာမြတ်မုနိဘုရားကြီး ဘေးနားမှာလည်း ဖြစ်နေတယ်ဆိုတော့ မဟာမြတ်မုနိဘုရားကြီး ဘေးနားမှာရှိနေတဲ့ ဓမ္မာရုံတွေကို အကူအညီ တောင်းပြီးတော့ အဲဒီနေရာကို ရွှေ့ပြောင်းကြတယ် မီးလောင်တဲ့ မိသားစုတွေ။ အိမ်ဆောက်ပြီးတဲ့ သူတွေကတော့ ပြီးပြီးချင်း ကိုယ့်အိမ်ကိုယ် ရွှေ့ပြောင်းပြီးတော့ လာနေကြတာပေါ့”ဟု ပြောသည်။

ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် လက်ရှိ၌ မိုးရွာသွန်းမှုများရှိနေပြီး နေအိမ် အဆောင်များအား မိုးရေထဲတွင် ဆောက်လုပ် နေကြခြင်းဖြစ် ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

နေအိမ်ဆောက်လုပ်နေသော ရခိုင်တိုက်ပွဲရှောင်များ

ရခိုင်ပြည်နယ်မှ တိုက်ပွဲ‌ရှောင်စခန်းများသို့ ယခုလတွင် လူကယ်ပြန်ဝန်ကြီးဌာနမှ တစ်ဦးလျှင် ဆန်နို့ဆီဘူး ၁ လုံးကျ ပေး ကြောင်း၊ WFP မှ လစဉ် တိုက်ပွဲရှောင် တစ်ဦးလျှင် ၁၈၀၀၀ ကျပ် ပေးကြောင်း၊ သို့သော် အိမ်ဆောက်လုပ်ရာတွင် ဝါးများ မလုံလောက်သည့်အတွက် ထိုပိုက်ဆံဖြင့် ဆန်မဝယ်ပဲ ဝါးများ ဝယ်ရကြောင်း သိရသည်။

မဟာမုနိတိုက်ပွဲရှောင် စခန်းတာဝန်ခံ ဦးသန်းထွန်းက “ကျန်တဲ့ ရိက္ခာပေါ့ ဟင်းချိုတို့ အဲဒါတွေကိုတော့ ကျန်တဲ့ ဘယ်အဖွဲ့အစည်းကမှ ပုံမှန်ထောက်ပံ့တာတော့ မရှိဘူး။ ဟိုအရင်တုန်းက ICRC က ပေးတဲ့အချိန်ကတော့ ရိက္ခာ ၇ မျိုးထိ ပါတယ်။ အခု ICRC ကနေပြီးတော့ WFP ကို လွှဲပေးလိုက်ပြီဆိုတော့ WFP က လူတစ်ယောက်ကို တစ်လကို ၁၈၀၀၀ ထောက်ပံ့တယ်။ ၁၈၀၀၀ ဆိုတာက လူတစ်ယောက် ထမင်းတစ်နှပ် စားဖို့အတွက် ၃၀၀ လောက်ပဲ ရှိနေတယ်။ ၃၀၀ မှပဲ ၁၈၀၀၀ ဖြစ်မှာပေါ့ တစ်လကို။ ၃၀၀ လောက်နဲ့ အခု ကုန်ဈေးနှုန်းနဲ့ကတော့ ဘယ်လိုပဲ တွက်ကြည့်ကြည့် ဟာသလုပ်တဲ့ပုံစံမျိုး ဖြစ်နေတယ်” ဟု ပြောသည်။

ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် ဧပြီ ၂၀ ရက်နေ့က မိုးသက်လေပြင်း တိုက်ခတ်ခဲ့မှုကြောင့် တိုက်ပွဲရှောင် စခန်းအများစုရှိ နေအိမ် အဆောင်များ ပျက်စီးသွားခဲ့ကြောင်း၊ မေလ ၉ ရက်နေ့ နံနက် အစောပိုင်းကလည်း မဟာမုနိတိုက်ပွဲရှောင်စခန်းတွင် မီးလောင်မှု ဖြစ်ပွားခဲ့သည့်အတွက် နေအိမ် ၂၆၂ လုံး မီးထဲပါသွားခဲ့ကြောင်း သိရသည်။