CNI International News

ဆောပိုလို၊ မေလ ၂၇

ဘရာဇီးနိုင်ငံတွင် စားနပ်ရိက္ခာ ငတ်မွတ် ခေါင်းပါးလာနိုင်မှု အန္တရာယ်များ ယခင်ထက် ပိုများလာခဲ့ရာ ပြီးခဲ့သည့် ၁၂ လ အတွင်း ပြည်သူများအတွင်း အိမ်ထောင်စု အသီးသီး၏ အစားအသောက် မလုံလောက်မှု ရာခိုင်နှုန်းသည် ၃၆ ရာခိုင်နှုန်းအထိ စံချိန်တင် မြင့်တက်လာခဲ့ကြောင်း သုတေသနလေ့လာမှုတစ်ခုကို ကိုးကား၍ ရိုက်တာ သတင်းဌာနက ရေးသားဖော်ပြသည်။

၂၀၁၉ ခုနှစ်က ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းရှိခဲ့ရာမှ ယမန်နှစ် ၂၀၂၁ ခုနှစ်မှာတော့ ၃၆ ရာခိုင်နှုန်းအထိ စံချိန်တင် မြင့်တက် လာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်ဟု ရိုက်တာသတင်းဌာနက ရေးသားဖော်ပြသည်။

လက်တင်အမေရိကဒေသတွင် တစ်ချိန်က စားနပ်ရိက္ခာအများဆုံးထုတ်လုပ်နေခဲ့သူဖြစ်သည့် ဘရာဇီးသည် ၂၀၀၆ ခုနှစ် နောက်ပိုင်းတွင် စားသောက်ကုန်မလုံလောက်မှုနှုန်းသည် ကမ္ဘာ့ပျမ်းမျှနှုန်းအထက်သို့ တက်လာခဲ့ကြောင်း ဂျီကျူလီယိုဗာဂက်ဖောင်ဒေးရှင်း (FGV) က မေလ ၂၅ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သော ဂေါလက် ကမ္ဘာ့စံနှုန်း အချက်အလက် (Gallup World Poll data) ၏ ဆန်းစစ်လေ့လာချက်အရ သိရသည်။

ဘရာဇီးနိုင်ငံသည် ကမ္ဘာ့ထိပ်တန်းလယ်ယာထွက်ကုန်ထုတ်လုပ်သူဖြစ်သော်လည်း ယခုအခါ လွန်စွာ ဆိုးရွားသော အခြေအနေနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသည်။ ယူကရိန်းကို ရုရှားကျူးကျော်ပြီးနောက် ဘရာဇီးနိုင်ငံတွင်လည်း စားသောက် ကုန်ဈေးနှုန်းများ သိသာစွာ မြင့်တက်လာခဲ့ကြောင်း FGV မှ လူမှုရေးမူဝါဒရေးရာဌာန၊ ဒါရိုက်တာနှင့် သုတေသန ပြုစုသူ စီးပွားရေးပညာရှင် မာစီလိုနီရီက ပြောကြားခဲ့သည်။

“ဒါဟာ စိုးရိမ်စရာအခြေအနေပါ။ ဖြစ်စဉ်ဆိုးရွားမှုနှုန်းက အမြင့်ဆုံးတက်နေပါတယ်” ဟု နီရီက ရိုက်တာ သတင်းဌာနသို့ ပြောကြားခဲ့သည်။

ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါကာလအတွင်း ဘရာဇီးရှီ အဆင်းရဲဆုံး ၂၀ ရာခိုင်နှုန်းအတွက် စားနပ်ရိက္ခာ ဖူလုံခြင်းမရှိသည့် နှုန်းမှာ ၂၀၁၉ ခုနှစ်တွင် ၅၃ ရာခိုင်နှုန်းရှိရာမှ ၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင် ၇၅ ရာခိုင်နှုန်းသို့ တိုးလာခဲ့သည်။ သို့ဖြစ်၍ ဘရာဇီး အခြေအနေသည် ကမ္ဘာ့စားနပ်ရိက္ခာ ဖူလုံမှုအနည်းဆုံး ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းရှိသည့် ဇင်ဘာဘွေနိုင်ငံအဆင့်သို့ ချဉ်းကပ် လာခဲ့ပြီဆိုခြင်းကို ပြသနေသည်။

သုတေသနပြုလေ့လာဆန်းစစ်ချက်များအရ ၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင် အစားအသောက်မဝမလင်ဖြစ်ရသည့် ကျား/မ ကွာဟမှုအချိုးအစားတွင် ဘရာဇီးနိုင်ငံ၌ ကမ္ဘာ့လုံးဆိုင်ရာပျမ်းမျှနှုန်းထက် ၆ ဆ ပိုများနေကြောင်း ရိုက်တာ သတင်းအရ သိရသည်။

Source: Reuters

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ မေ ၂၆

ကမ္ဘာ့ရှေးဟောင်း ယဉ်ကျေးမှုအမွေအနှစ် ယူနက်စကို သတ်မှတ်ခံထားရသည့် ပုဂံနယ်မြေဒေသ၏ ရှေးဟောင်း ဘုရားများအနီးရှိ ရှေးဟောင်းအဆောက်အဦးဝန်းကျင်တွင် ခွင့်ပြုချက်မရှိဘဲ နေထိုင်နေသည့် နေအိမ် ၂၅ လုံးခန့် အား ဖယ်ရှားခိုင်းထားကြောင်း ရှေး/သု ပုဂံဌာနခွဲမှ သိရသည်။

ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး ဦးမြင့်သန်းက “တချို့လည်း ပြန်ပြီးတော့ ဖျက်တာရှိတယ်။ တချို့လည်း မပြီးသေးလို့ မဖျက်ကြသေးတာရှိတယ်။ အဲဒီအတွက်ကိုတော့ တာဝန်ယူထားတဲ့ သက်ဆိုင်ရာ အုပ်ချုပ်ရေးမှူးတွေကို ထပ်ပြီးတော့ တွန်းအားပေးခဲ့တာပေါ့။ ဘယ်အချိန် အမြန်ဆုံးဆောင်ရွက်ပေးဖို့နဲ့ ပြီးစီးတဲ့ အခြေအနေလေးတွေကို ပြန် တင်ပြဖို့ဆိုပြီးတော့ မှာကြားခဲ့တယ်။သူတို့က တဲအိမ်ကလေးတွေ အဲဒါလေးတွေ ဆောက်လုပ်လာတဲ့သဘောပါ။ ဒီလို ခွင့်ပြုချက်မဲ့ လာရောက်ဆောက်နေတာတွေကို ထားပေးလို့မရဘူး။ ဒါပေမယ့်လည်း တစ်ဖက်နဲ့ တစ်ဖက် ညှိနှိုင်းပြီးတော့မှ ရှင်းလင်းဆောင်ရွက်ပေးရတယ်။ ညှိနှိုင်းပြောဆိုလို့မှ မရရင်တော့ ကျနော်တို့က ဥပဒေကြောင်း အရသွားရတာပေါ့” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ထိုကျူးကျော်နေအိမ်များသည် ရွှေသာလျောင်းအရှေ့တောင်ဘက်၊ ရွှေစည်းခုံဘုရားအနီးက နန်းကြည့်ကုန်း၊ ကျန်စစ်သားဥမင်ကျောင်း အနောက်ဘက်နှင့် အရှေ့တောင်ဘက်၊ ဗူးဘုရား အရှေ့ဘက် စသည့်နေရာများတွင် ခွင့်ပြုချက်မရှိဘဲ နေအိမ်များဆောက်လုပ်ကာ နေထိုင်နေကြခြင်းဖြစ်သည်။

အဆိုပါခွင့်ပြုချက်မဲ့ လူနေအိမ်များအား ဖယ်ရှားရေးနှင့်ပတ်သက်၍ ညှိနှိုင်းအစည်းအဝေးကို မေလ ၁၈ ရက်က ရှေးဟောင်းသုတေသနနှင့် အမျိုးသားပြတိုက်ဦးစီးဌာန ပုဂံဌာနခွဲတွင် ပြုလုပ်ခဲ့ပြီးနောက် ထိုအိမ်များကို ဖယ်ရှားပေးရန် တစ်ပတ်အချိန်ပေးထားခြင်းဖြစ်သည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ မေ ၂၀

လက်ရှိတွင် မုန်တိုင်းအရှိန်ကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံ၌ မိုးရွာသွန်းမှုများ ရှိနေသဖြင့် ရခိုင်ပြည်နယ်ရှိ တိုက်ပွဲရှောင် စခန်းများ၌ နေထိုင်ရေးနှင့် စားသောက်ရေးတို့မှာ ခက်ခဲနေကြကြောင်း တိုက်ပွဲရှောင်စခန်းများက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ရခိုင်ပြည်နယ်ရှိ တိုက်ပွဲရှောင် စခန်းအချို့တွင် လေပြင်း တိုက်ခိုက်ခဲ့မှုကြောင့် နေအိမ်အဆောင်များ ပြိုလဲပျက်စီးသွားသကဲ့သို့ မီးလောင်သွားမှုကြောင့် နေအိမ်အဆောင်များ လုံးဝ ဆုံးရှုံးခဲ့ရသည့် ဖြစ်စဉ်များရှိခဲ့သည်။

ထိုပျက်စီး ဆုံးရှုံးသွားသည့် နေအိမ် အဆောင်များအား ပြန်လည် ဆောက်လုပ်နေကြောင်း၊ သို့သော် မပြီးစီးသေးသည့် အတွက် အခက်အခဲဖြစ်နေကြောင်း တိုက်ပွဲရှောင်စခန်းတစ်ခုမှ မအေးခိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

မအေးခိုင်က “အခုချိန်မှာက ဦးစားပေးရမှာက အိမ်တွေလေ။ အိမ်တွေလုပ်တဲ့ အချိန်မှာ သူတို့ပေးတာက တစ်အိမ်ကိုမှ ဝါးတစ်ရာပဲ ပေးတယ်။ အိမ်တစ်အိမ် လုပ်ဖို့ဆိုတာက ဝါးတစ်ရာနဲ့ မလုံလောက်ဘူးလေ။ ဝါးနှစ်ရာ အနည်းဆုံး ဝါးသုံးရာလောက် လိုတယ်။ သူတို့ပေးတာနဲ့ မအေးခိုင်တို့မှာ လိုအပ်တာနဲ့ မကိုက်ညီဘူးလေ။ တချို့အိမ်တွေဆို အိမ်ခေါင်မိုးတွေ လန်တာလည်း ရှိတယ်။ ထရံတွေ မရှိတာလည်း ရှိတယ်။ သူတို့ပေးတဲ့ ဝါးတစ်ရာက မအေးခိုင်တို့ စခန်းတင် မဟုတ်ဘဲ တခြား စခန်းတွေလည်း မလုံလောက်ဘူး။ တချို့ဆိုရင် လာဦးမလားဆိုပြီး စောင့်နေသေးတယ် ဝါးကိုလေ။ မလုံဘူး။ အခု ချိန်က စားဝတ်နေရေးထက် အဆောင်လောက်ဖို့အတွက် ဝါးနောက်ထပ် တစ်ရာနဲ့ တာလဘက်ဆို အဆင်ပြေပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

ပျက်စီးသွားသည့် တိုက်ပွဲရှောင်စခန်းများမှ နေအိမ် အဆောင်များထဲတွင် အချို့သည် ပြန်လည် ဆောက်လုပ်ပြီးဖြစ်သော်လည်း အချို့မှာ မ‌ဆောက်လုပ်ရသေးကြောင်း၊ မီးလောင်မှုကြောင့် နေအိမ် ၂၆၀ ကျော် ပျက်စီးသွားသည့် မဟာမုနိ တိုက်ပွဲရှောင် စခန်းတွင်လည်း နေအိမ်အဆောင် အလုံး ၄၀ ဝန်းကျင်သာ ဆောက်လုပ်ရသေး‌ကြောင်း သိရသည်။

မဟာမြတ်မုနိဘုရားကြီး ဘေးက တိုက်ပွဲရှောင်စခန်း

အဆိုပါ တိုက်ပွဲရှောင်များသည် မကြာခင်မှာ မိုးရာသီ ရောက်ရှိတော့မည် ဖြစ်သောကြောင့် မိုးမကြီးခင် နေအိမ် အဆောင်များ အပြီး ဆောက်လုပ်၍ အတည်တကျ နေချင်ကြကြောင်း မဟာမုနိတိုက်ပွဲရှောင် စခန်းတာဝန်ခံ ဦးသန်းထွန်းက CNI သတင်း ဌာနသို့ ပြောသည်။

မဟာမုနိတိုက်ပွဲရှောင် စခန်းတာဝန်ခံ ဦးသန်းထွန်းက “ဒါပေမယ့် ကျနော်တို့မှာကလည်း ဘယ်အဖွဲ့စည်းမှလည်း ငါတို့ ဆောက်ပေးမယ်ဆိုပြီး အာမခံ ကမ်းလှမ်းထားတာ တစ်ခုမှ မရှိသေးဘူးဆိုတော့ တပိုင်တနိုင် အလှူရှင်တွေအားနဲ့ပဲ တည်ဆောက်နေရတာ။ မိုးမထန်ခင် အိမ်ပြီးဖို့က အရေးကြီး နေတာကိုး။ ဆရာတော်တွေရဲ့ အားတစ်ခုနဲ့တော့ အကူအညီ တစ်ခု ရထားတယ်။ မဟာမြတ်မုနိဘုရားကြီး ဘေးနားမှာလည်း ဖြစ်နေတယ်ဆိုတော့ မဟာမြတ်မုနိဘုရားကြီး ဘေးနားမှာရှိနေတဲ့ ဓမ္မာရုံတွေကို အကူအညီ တောင်းပြီးတော့ အဲဒီနေရာကို ရွှေ့ပြောင်းကြတယ် မီးလောင်တဲ့ မိသားစုတွေ။ အိမ်ဆောက်ပြီးတဲ့ သူတွေကတော့ ပြီးပြီးချင်း ကိုယ့်အိမ်ကိုယ် ရွှေ့ပြောင်းပြီးတော့ လာနေကြတာပေါ့”ဟု ပြောသည်။

ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် လက်ရှိ၌ မိုးရွာသွန်းမှုများရှိနေပြီး နေအိမ် အဆောင်များအား မိုးရေထဲတွင် ဆောက်လုပ် နေကြခြင်းဖြစ် ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

နေအိမ်ဆောက်လုပ်နေသော ရခိုင်တိုက်ပွဲရှောင်များ

ရခိုင်ပြည်နယ်မှ တိုက်ပွဲ‌ရှောင်စခန်းများသို့ ယခုလတွင် လူကယ်ပြန်ဝန်ကြီးဌာနမှ တစ်ဦးလျှင် ဆန်နို့ဆီဘူး ၁ လုံးကျ ပေး ကြောင်း၊ WFP မှ လစဉ် တိုက်ပွဲရှောင် တစ်ဦးလျှင် ၁၈၀၀၀ ကျပ် ပေးကြောင်း၊ သို့သော် အိမ်ဆောက်လုပ်ရာတွင် ဝါးများ မလုံလောက်သည့်အတွက် ထိုပိုက်ဆံဖြင့် ဆန်မဝယ်ပဲ ဝါးများ ဝယ်ရကြောင်း သိရသည်။

မဟာမုနိတိုက်ပွဲရှောင် စခန်းတာဝန်ခံ ဦးသန်းထွန်းက “ကျန်တဲ့ ရိက္ခာပေါ့ ဟင်းချိုတို့ အဲဒါတွေကိုတော့ ကျန်တဲ့ ဘယ်အဖွဲ့အစည်းကမှ ပုံမှန်ထောက်ပံ့တာတော့ မရှိဘူး။ ဟိုအရင်တုန်းက ICRC က ပေးတဲ့အချိန်ကတော့ ရိက္ခာ ၇ မျိုးထိ ပါတယ်။ အခု ICRC ကနေပြီးတော့ WFP ကို လွှဲပေးလိုက်ပြီဆိုတော့ WFP က လူတစ်ယောက်ကို တစ်လကို ၁၈၀၀၀ ထောက်ပံ့တယ်။ ၁၈၀၀၀ ဆိုတာက လူတစ်ယောက် ထမင်းတစ်နှပ် စားဖို့အတွက် ၃၀၀ လောက်ပဲ ရှိနေတယ်။ ၃၀၀ မှပဲ ၁၈၀၀၀ ဖြစ်မှာပေါ့ တစ်လကို။ ၃၀၀ လောက်နဲ့ အခု ကုန်ဈေးနှုန်းနဲ့ကတော့ ဘယ်လိုပဲ တွက်ကြည့်ကြည့် ဟာသလုပ်တဲ့ပုံစံမျိုး ဖြစ်နေတယ်” ဟု ပြောသည်။

ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် ဧပြီ ၂၀ ရက်နေ့က မိုးသက်လေပြင်း တိုက်ခတ်ခဲ့မှုကြောင့် တိုက်ပွဲရှောင် စခန်းအများစုရှိ နေအိမ် အဆောင်များ ပျက်စီးသွားခဲ့ကြောင်း၊ မေလ ၉ ရက်နေ့ နံနက် အစောပိုင်းကလည်း မဟာမုနိတိုက်ပွဲရှောင်စခန်းတွင် မီးလောင်မှု ဖြစ်ပွားခဲ့သည့်အတွက် နေအိမ် ၂၆၂ လုံး မီးထဲပါသွားခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

CNI International News
၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ မေလ ၁၇

ရေသန့်လီတာ ၂ သန်းခန့် တင်ဆောင်လာသော အတွဲ ၄၀ ပါ မီးရထားသည် အိန္ဒိယနိုင်ငံတွင် သဲကန္တာရ ရပ်ဝန်းဖြစ်သည့် ရာဇဌာန် (Rajasthan) ပြည်နယ် အခြေစိုက် နေထိုင်သူများအတွက် တစ်ခုတည်းသော အားကိုးစရာ သောက်သုံးရေ ဖြစ်လာခဲ့သည်။

ရေသန့်လီတာ ၂ သန်း တင်ဆောင်လာသော မီးရထား (AI Jazeera)

ရေသန့်လီတာ ၂ သန်း တင်ဆောင်လာသော မီးရထား (AI Jazeera)

ရေသန့်လီတာ ၂ သန်း တင်ဆောင်လာသော မီးရထား (AI Jazeera)

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ မေ ၁၁

ရခိုင်ပြည်နယ်၊ ကျောက်တော်မြို့ရှိ မဟာမုနိတိုက်ပွဲရှောင်စခန်းတွင် မီးလောင်မှုကြောင့် နေအိမ် ပျက်စီး ဆုံးရှုံးသွားသည့် အိမ်ထောင်စုများအား ICRC အကူအညီဖြင့် နေအိမ်များ ဆောက်လုပ်ပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း ပါဝင်ကူညီပေးနေသည့် နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားဟောင်း စာရေးဆရာ ဝေဟင်အောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြော သည်။

ပြီးခဲ့သည့် မေလ ၉ ရက်နေ့ နံနက်အစောပိုင်းက အဆိုပါတိုက်ပွဲရှောင်စခန်းတွင် မီးလောင်မှုဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး နေအိမ် ၂၆၂ လုံး မီးထဲပါသွားခြင်းဖြစ်ကာ ယခု ရက်သတ္တပတ်အတွင်း နေအိမ်များ စတင် ဆောက်လုပ်ပေးမည် ဖြစ် ကြောင်းနှင့် အခြား NGO အဖွဲ့အစည်းများဖြင့်လည်း ချိတ်ဆက်နေကြောင်း သိရသည်။

နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားဟောင်း စာရေးဆရာ ဝေဟင်အောင်က “ICRC ကတော့ နဂိုကတည်းကနေ အဲဒီစခန်းကို ပို့ထားတဲ့ထဲမှာ သစ်တွေ၊ ဝါးတွေရှိတယ်။ သစ်၊ ဝါး၊ ဓနိတွေရှိတယ်။ အဲဒါတွေကို သူတို့ပို့ထားတဲ့ဟာတွေကို လက်ရှိ သုံးလိုက်ပါဆိုပြီးတော့ မနေ့ညနေက ဆရာ့ဆီကို သူတို့အကြောင်းကြားပေးတယ်။ အိမ်အလုံး ၅၀ ပတ်ဝန်းကျင်လောက် ဆောက်နိုင်ဖို့ မျှော်လင့်တယ်။ သူတို့ပေးထားတဲ့ပစ္စည်းကလည်း တော်တော်လေးကို ရှိတယ်ပေါ့။ တာပေါ်လီစနဲ့တော့ မဟုတ်ဘူးပေါ့။ အခုကကျရင် အဓိကက ဝါးနဲ့သစ်နဲ့ပဲ အဓိက ဆောက်ရမှာ။ တာပေါ်လီစကတော့ ပါမှာမဟုတ်တော့ဘူး။ ဒီအပတ်ထဲကို စဖြစ်လိမ့်မယ်။ ဒီနှစ်ရက် သုံးရက်အတွင်းလောက် ကိုတော့ ဆရာတို့ စနိုင်ဖို့အတွက် မျှော်လင့်ထားတယ်။ ဒီဘက်မှာက ရခိုင်ကျရင်လည်း မိုးကလည်း များတယ်။ နောက်လဆို မိုးကလည်း စရွာတော့မှာဆိုတော့ ဒီလထဲမှာကို စပြီးအကောင်ထည်ဖော်နိုင်ဖို့အတွက် ကြိုးစား နေကြတယ်” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

ICRC ၏ အကူအညီဖြင့် အဆိုပါ နေအိမ်များဆောက်လုပ်နေစဉ်၌ အခြားအလှူရှင်များ၊ အဖွဲ့အစည်းများလည်း ပါဝင်လာမည်ဟု မျှော်လင့်ထားကြောင်း သူက ဆက်ပြောသည်။

မဟာမုနိ တိုက်ပွဲရှောင်စခန်းမှ မီးဘေးသင့် ပြည်သူများကိုတွေ့ရစဉ်

တိုက်ပွဲရှောင်စခန်းရှိ နေအိမ်များသည် ဝါး၊ ဓနိ၊ တာလဘက် အမိုးအကာ စသည်တို့ဖြင့်သာ တည်ဆောက် ထားခြင်းဖြစ်သည့်အတွက် ယခုကဲ့သို့ မီးလောင်မှု ဖြစ်ပွားရာတွင် နေအိမ် အများအပြား အစုလိုက်အပြုံလိုက် မီးထဲသို့ ပါသွားခဲ့ရခြင်းဖြစ်ကာ တိုက်ပွဲရှောင် လူဦးရေ ၁ဝ၇၃ ဦး မီးဘေးသင့်ခဲ့ရသည်။

အဆိုပါ တိုက်ပွဲ‌ရှောင်များသည် ကျောက်တော်မြို့နယ်ရှိ ကျေးရွာ အများအပြားမှ ဒေသခံများဖြစ်ပြီး ၂ဝ၂ဝ ပြည့်နှစ်၊ မတ်လအတွင်းမှ စတင်ကာ တပ်မတော် နှင့် AA ကြား ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် တိုက်ပွဲများကြောင့် ထွက်ပြေး တိမ်းရှောင်လာသူများလည်း ဖြစ်သည်။

တိုက်ပွဲ‌ရှောင်စခန်း မီးလောင်သည့်နေ့က သက်ဆိုင်ရာ အစိုးရဌာနဆိုင်ရာများ ရောက်ရှိလာပြီး တစ်ပတ်စာ အတွက် စားနပ်ရိက္ခာအား ထောက်ပံ့ပေးခဲ့သော်လည်း လက်ရှိအချိန်ထိ နေအိမ်ပြန်လည်တည်ဆောက်ရေးနှင့် ပတ်သက်၍ တစ်စုံတစ်ရာပြောဆိုခြင်းမျိုးမရှိကြောင်း သိရသည်။

နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားဟောင်း စာရေးဆရာ ဝေဟင်အောင်က “အစိုးရဆိုတာက တစ်နိုင်ငံလုံကို အုပ်ချုပ်ရတဲ့ လူတွေဖြစ်တယ်။ ဖြစ်နိုင်မယ်ဆိုရင် ဒီလူတွေကို ရွာကိုပြန်နိုင်အောင်အတွက် အစိုးရဘက်က အစီအစဉ်ချပေး ရင်တော့ အကောင်းဆုံးပဲ။ ရွာနားတွေမှာရှိတဲ့ တပ်စခန်းတွေရယ် ပြီးတော့ မိုင်းရှင်းလင်းပြီးတော့ အဲဒီရွာတွေကို ပြန်ခိုင်းရင်တော့ ဒါက အကောင်းဆုံးလို့ ဆရာတို့အနေနဲ့ မြင်တယ်ပေါ့။ ဒါပေမယ့် သူတို့ဘက်က ဘယ်လိုလုပ် မလဲဆိုတာတော့ မပြောတတ်ဘူး။ ဘာမှမပြောသေးဘူး။ သူတို့ဘက်က နေအိမ်ဆောက်ပေးတာတို့ ဘာလုပ် ပေးမယ် ညာလုပ်ပေးမယ်ဆိုတာနဲ့ပတ်သက်ပြီးတော့ ဒီနေ့အချိန်ထိ ဘာမှပြောဆိုတာ မတွေ့ရသေးဘူး။ တစ်စုံ တစ်ရာ နစကနဲ့ ပြောဆိုဆွေးနွေးပြီးတော့ ငြိမ်းချမ်းသွားတယ်ဆိုရင်တော့ ဒီလူတွေက အိမ်ကိုပြန်နိုင်ကြမှာပေါ့။ နစက ဘက်က မိုင်းတွေရှင်းလင်းပေးမယ်၊ ရွာတွေအနားမှာ တပ်စွဲထား‌တဲ့ဟာ ပြန်လည် ရုပ်သိမ်းပေးမယ့်နေ့ ဆိုရင် ဒီလူတွေက အိမ်ပြန်ကြရမှာဖြစ်တယ်”ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် အဆိုပါ မီးဘေးသင့်တိုက်ပွဲရှောင်များသည် ဘုန်းကြီးကျောင်းနှင့် ဘူတာရုံအဟောင်းတို့တွင် ယာယီ နေထိုင်နေကြပြီး ဒေသခံအလှူရှင်များ၏ လှူဒါန်းမှုများဖြင့် စားဝတ်နေရေးပိုင်းအား ခဏတာ ဖြေရှင်းထားနိုင် သည့် အနေထားဖြစ်ကြောင်း တိုက်ပွဲ‌ရှောင်စခန်းမှ သိရသည်။

မကြာခင်တွင် မိုးရာသီရောက်ရှိလာတော့မည်ဖြစ်ပြီး လက်ရှိတွင်လည်း မုန်တိုင်းအရှိန်ကြောင့် မိုးရွာသွန်းမှုများ ရှိနေသည့်အတွက် တိုက်ပွဲရှောင်များအနေဖြင့် စိုးရိမ်မှုများရှိနေသည်။

တိုက်ပွဲရှောင် စခန်းတွင် တိုက်ပွဲရှောင် လူဦးရေ ၁၇၀၀ ကျော်ရှိပြီး အိမ်ထောင်စု ၄၃၂ စု ရှိကာ မီးလောင်ကျွမ်းမှု ကြောင့် နေအိမ် ၂၆၂ လုံး အပါအဝင် ပစ္စည်းများအားလုံး မီးထဲပါသွားခြင်းဖြစ်သည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ မေလ ၉

ရခိုင်ပြည်နယ်၊ ကျောက်တော်မြို့ရှိ မဟာမုနိ တိုက်ပွဲရှောင် စခန်းတွင် ယနေ့(မေလ ၉ ရက်) နံနက်အစောပိုင်းက မီးလောင်မှု ဖြစ်ပွားခဲ့သဖြင့် နေအိမ် ၂၆၂ လုံး ပျက်စီးသွား၍ စားရေးသောက်ရေးမှာ အဓိက လိုအပ်နေကြောင်း စခန်းတာဝန်ခံ ဦးသန်းထွန်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ထို တိုက်ပွဲရှောင် စခန်းတွင် တိုက်ပွဲရှောင် လူဦးရေ ၁၇၀၀ ကျော်ရှိပြီး အိမ်ထောင်စု ၄၃၂ စုရှိကြောင်း၊ မီးလောင်ကျွမ်းမှု ကြောင့် နေအိမ် ၂၆၂ လုံး အပါအဝင် ပစ္စည်းများအားလုံး မီးထဲ ပါသွားကြောင်း သိရသည်။

စခန်းတာဝန်ခံ ဦးသန်းထွန်းက “ အဓိက လိုအပ်တာကတော့ စားဝတ်နေ‌ရေး လိုအပ်တာပေါ့။ လောလောဆယ် ဖြေရှင်းမှာကတော့ စားရေးက အဓိကကျနေတယ်။ ပြီးရင် အဲ့ဒီအိမ်တွေ ပြန်ဆောက်ဖို့လိုတယ်၊ အခု လောလောဆယ်က အိမ်တွေ၊ အိုးတွေ အကုန်လုံး မီးထဲ ပါသွားကြတယ်ဆိုတော့။ ဝိုင်းပြီးတော့ အကုန်ဝိုင်းသိမ်းပြီး ဘုန်းကြီးကျောင်းကနေ အိုးကြီးတွေ ငှားပြီး အဲ့ဒီ လို ချက်ကျွေးနေတယ်။ အဓိက ပြောချင်တာကတော့ မိုးရာသီလည်း နီးနေပြီဆိုတော့ ပြန်လည် ထူထောင်ရေးအတွက် လူသားချင်း ကိုယ်ချင်းစာတဲ့ အနေနဲ့တော့ လာပြီးတော့ အစိုးရက အကုန်လုံး တာဝန်ယူပြီး လုပ်ပေးရင်တော့ ပိုကောင်းတာ ပေါ့။ လူသားချင်း စာနာထောက်ထားတဲ့ NGO အဖွဲ့တွေလည်း လာပြီး လှူရင်တော့ မြန်မြန်ဆန်ဆန်လေး ပြီးသွားမယ်။ မိုး မထန်ခင် ပြီးသွားရင်တော့ မီးဘေးပါသွားတဲ့ မိသားစုတွေ အတွက်တော့ စိတ်ချမ်းသာမယ်ပေါ့။ အခု ဒီတိုင်း ဆိုရင်တော့ မချောင်ဘူးပေါ့ မိုးရွာလာရင် ”ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

အဆိုပါ တိုက်ပွဲရှောင် စခန်းတွင် ယနေ့(မေလ ၉ ရက်) နံနက် ၁ နာရီ ဝန်းကျင်ခန့်တွင် ဖယောင်းတိုင် ထွန်းရာမှ မီးလောင်မှု စတင် ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး ၆ နာရီခန့်တွင် မီးငြိမ်းသတ်နိုင်ခဲ့ကြောင်း၊ ထို မီးလောင်မှုကြောင့် တိုက်ပွဲရှောင် လူဦးရေ ၁ဝ၇၃ ဦး မီး ဘေး သင့်ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

ကျောက်တော်က တိုက်ပွဲရှောင်စခန်း မီးလောင်သွားစဉ်

လက်ရှိတွင် ထိုမီးဘေးသင့် တိုက်ပွဲရှောင်များအား ဘူတာရုံဟောင်းတစ်ခု၌ နေရာချထားကြောင်း၊ လိုအပ်ပါက ဘုန်းတော်ကြီး ကျောင်းများတွင်ပါ နေရာ ချထားပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

တိုက်ပွဲရှောင်စခန်းရှိ နေအိမ်များသည် ဝါး၊ ဓနိ၊ တာလဘက် အမိုးအကာ စသည်တို့ဖြင့်သာ တည်ဆောက် ထားခြင်းဖြစ်သည့် အတွက် ယခုကဲ့သို့ မီးလောင်မှု ဖြစ်ပွားရာတွင် နေအိမ် အများအပြား အစုလိုက်အပြုံလိုက် မီးထဲသို့ ပါသွားခြင်း ဖြစ်သည်။

စခန်းတာဝန်ခံ ဦးသန်းထွန်းက “မီးလောင်တာကတော့ ကယ်ဆယ်ရေး စခန်းဆိုရင် သိတဲ့အတိုင်းပေါ့။ အကာတွေက တာလဘက်နဲ့ ကာထားတယ်။ အမိုးက ဓနိနဲ့ဆိုတော့ မီးကူးလွယ်တာပေါ့။ ပြီးရင် အိမ် အဆောင်တွေကလည်း တစ်ဆောင်နဲ့ တစ်ဆောင်က နီးနီးကပ်ကပ် လေးဆိုတော့ လူတွေက မီးနားကို ကပ်တောင် ကပ်မနိုင်ဘူး ဖြစ်သွားတယ်။ နည်းနည်းပါးပါး လေး အဲ့ဒီလို တာလဘက် ကာမယ့်နေရာမှာ ဝါးထရံလို ကာနိုင်ရင်တော့ ပိုကောင်းမှာပေါ့။ အဲ့ဒီလိုဆိုရင် တော်ရုံတန်ရုံ မီးလောင်ရင်လည်း အဲ့ဒီလောက်ထိ အန္တရာယ်မများဘူးပေါ့။ တာလဘက်နဲ့ဆိုရင် မီးနည်းနည်း လောင်တာနဲ့ အကုန်လုံး မီးထဲ ပါသွားတာကိုး။ ပြန်လည်ထူထောင်တဲ့အချိန်မှာ အနိမ့်ဆုံး ဓနိမိုးပေမယ့် ဝါးကာလောက်တော့ ဖြစ်စေချင်တာပေါ့နော်” ဟု ပြောသည်။

ကျောက်တော်က တိုက်ပွဲရှောင်များ

လက်ရှိတွင် မုန်တိုင်း အရှိန်ကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံတွင် မိုးရွာသွန်းမှုများရှိနေပြီး မကြာခင် ကာလတွင်လည်း မိုးရာသီ ရောက်ရှိ တော့မည်ဖြစ်သဖြင့် မီးဘေးသင့် တိုက်ပွဲရှောင်များအနေဖြင့် စိုးရိမ်မှုများရှိနေကြာင်း မဟာမုနိစခန်းမှ နာယကဆရာတော်က CNI သတင်းဌာနသို့ မိန့်တော်မူသည်။

လက်ရှိတွင် မီးလောင်မှု‌ကြောင့် ပျက်စီးသွားသည့် နေအိမ်မှ အိမ်ထောင်စုများအတွက် လာရောက်ကူညီသည့် အလှူရှင်များ မရှိသေးကြောင်း သိရသည်။

ကျောက်တော်မြို့နယ်ရှိ ကျေးရွာ အများအပြားမှ ဒေသခံများသည် ၂ဝ၂ဝ ပြည့်နှစ်၊ မတ်လအတွင်းမှ စတင်ကာ တပ်မတော် နှင့် AA ကြား ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် တိုက်ပွဲများကြောင့် ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်လာသည့် တိုက်ပွဲရှောင်များ ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ မေ ၄

လျှပ်စစ်မီး ၄ နာရီလာပြီး ၁၂ နာရီပျက်မည်ဆိုသော အစီအစဉ်မရှိကြောင်းနှင့် လက်ရှိ ပုံမှန်ပေးနေသည့် ၄ နာရီခြားစီ အစီအစဉ်အတိုင်း လျှပ်စစ်မီးကို ဖြန့်ဖြူးပေးသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ဗိုလ်တထောင်မြို့နယ် လျှပ်စစ်ရုံးမှ တာဝန်ရှိသူတစ်ဦးက ပြောသည်။

ဗိုလ်တထောင်မြို့နယ် လျှပ်စစ်ရုံးမှ တာဝန်ရှိသူတစ်ဦးက “ကျနော်တို့က ဒီလိုပဲ ပုံမှန်သွားနေတာပါ။ အဲ့ကြားထဲမှာတော့ ဝန်အားမနိုင်လို့ ပိတ်သွားတဲ့ အခါတွေတော့ ရှိမှာပေါ့”ဟု ပြောသည်။

မေလ ၁ ရက်နေ့မှ စတင်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံတစ်ဝန်း လျှပ်စစ်မီး ၄ နာရီလာ ၊ ၁၂ နာရီ မီးပြတ်သည့်စနစ် စတင်ကျင့်သုံးမည်ဟု သတင်းများ ပျံ့နှံ့လျက်ရှိနေသည်။

လျှပ်စစ်မီတာ

လျှပ်စစ်နှင့်စွမ်းအင်ဝန်ကြီးဌာန(ယခု လျှပ်စစ်စွမ်းအားဝန်ကြီးဌာန၊ စွမ်းအင်ဝန်ကြီးဌာနဟု ပြောင်းလဲဖွဲ့စည်းထား)မှ လျှပ်စစ်မီး ဖြန့်ဖြူးပေးဝေမှုအား မတ်လ ၁၂ ရက်မှ စတင်ကာ အချိန်အပိုင်းခြားဖြင့်သာ ပေး‌ဝေနေခြင်းဖြစ်ပြီး မေလအထိ ယခုကဲ့သို့ ပေးဝေသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

CNI International News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ မေလ ၄

ကိုယ့်ခန္ဓာကိုယ်၊ ကိုယ့်ရွေးချယ်မှု ဟူသော ကြွေးကြော်သံများနှင့်အတူ နယူးယောက်မြို့တွင် ထောင်နှင့်ချီသော လူစုလူဝေးဖြင့် ချီတက်ဆန္ဒပြခဲ့ကြသည်။

တရားဝင် ကိုယ်ဝန်ဖျက်ချမှုကို အဆုံးသတ်ရန် တရားရုံးချုပ်စီစဉ်နေကြောင်း သတင်းများ ပေါက်ကြားခဲ့ပြီးနောက် ထိုကဲ့သို့ ချီတက်ဆန္ဒပြမှု ပေါ်ပေါက်လာခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း အေအက်ဖ်ပီသတင်းအရ သိရသည်။

ဓာတ်ပုံ-AFP