CNI International News

နယူးယောက်၊ ဩဂုတ် ၁၈

အမေရိကန်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများသည် ရေနံစိမ်းသိုလှောင်နိုင်ရေး ကျဆင်းမှုအတွက် အားထုတ်နေသဖြင့် ဩဂုတ် ၁၈ ရက် (ယနေ့) တွင် ရေနံဈေးနှုန်း အနည်းငယ်ပြောင်းလဲ၍ တည်ငြိမ်လာခဲ့ကြောင်း၊ ၎င်းတို့သည် ရုရှားမှ ရေနံအထွက်နှုန်းတက်လာပြီး ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ တုံ့ဆိုင်းကျဆင်းသွားမည်ကို စိုးရိမ်နေကြကြောင်း ရိုက်တာ သတင်းတစ်ပုဒ်တွင် တွေ့ရသည်။

ဘရန့်ရေနံစိမ်းဈေးသည် ယနေ့နံနက် ဂရင်းနစ်စံတော်ချိန် ၃ နာရီ ၄၇ မိနစ်၌ ၁၅ ဆင့်ဈေးပိုများလာခဲ့ပြီး တစ်စည်လျှင် ၉၃ ဒသမ ၈၀ ဒေါ်လာသို့ တက်ခဲ့၍ ရာခိုင်နှုန်းအားဖြင့် (၀ ဒသမ ၂) တက်ခဲ့ကြောင်း၊ အမေရိကန်ရေနံစိမ်းဈေးမှာလည်း ၄ ဆင့်တက်၍ (ဝ ဒသမ ၁) ရာခိုင်နှုန်းဖြင့် ၈၈ ဒသမ ၁၅ ဒေါ်လာဈေး ပေါက်ကြောင်း သိရသည်။

ဘရန့်ဈေးနှုန်းသည် ပြီးခဲ့သည့် ဖေဖော်ဝါရီလကတည်းက အနိမ့်ဆုံးသို့ တစ်ကြိမ် ကျဆင်းခဲ့သော်လည်း ယခင်ကာလအတိုင်း ဈေးနှုန်းမှာ ၁ ရာခိုင်နှုန်းထက် ပိုတက်လာခဲ့သည်။

စီးပွားရေးကျဆင်းမှုအလားအလာအတွက် စိုးရိမ်စရာ လှုံ့ဆော်ပေးသည့် အချက်အလက်များ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု များကြားသို့ ထိုးဖောက်ဝင်ရောက်လာသဖြင့် ထိုအချက်အလက်များကြောင့် စွမ်းအင်လိုအပ်ချက်ကို ထိခိုက် နိုင်ကြောင်း ရိုက်တာက ဆက်လက်ရေးသားဖော်ပြသည်။

ဗြိတိန်စားသုံးသူဈေးနှုန်းဖောင်းပွမှုသည် ပြီးခဲ့သည့် ဇူလိုင်လတွင် ၁၀ ဒသမ ၁ ရာခိုင်နှုန်းသို့ ခုန်တက်ခဲ့သဖြင့် ၁၉၈၂ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလနောက်ပိုင်း အိမ်ထောင်စုအသီးသီးအတွက် ပိုမိုကျပ်တည်းလာစေခဲ့သည်။

ရေနံဈေးကွက်သည် နှစ်ပေါင်းများစွာတိုင်အောင် တင်းကျပ်သည့်အဝန်းအဝိုင်းထဲတွင် ဆက်လက်ရှိနေဆဲ ဖြစ်ကြောင်း၊ ကာလတိုအတွင်း အတက်အကျရှိသော အထောက်အကူပြုမည့်အစီအစဉ်များကို ကြိုးစားရှာဖွေ နေကြောင်း ကနေဒါနိုင်ငံအခြေစိုက် RBC ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုငွေကြေးလုပ်ငန်းမှ မိုက်ထရန်း (Mike Tran) က ပြောကြားခဲ့သည်။

“စီးပွားရေးတုံ့ဆိုင်းကျဆင်းမှုကို ကြောက်ကြတယ်ဆိုတာ အသိအမှတ်ပြုပါတယ်။ ဒါပေမယ့် တရုတ်ဆီက ပြန်ရတာမျိုးလို တွန်းအားပေးမှု (ဒါမှမဟုတ်) ရုရှားဆီက ရောင်းလိုအား နှောင့်နှေးတာမျိုးကိုတော့ တွေ့ဖို့ ခဲယဉ်းပါတယ်” ဟု ၎င်းက ထပ်လောင်းပြောကြားခဲ့သည်။

ဆော်ဒီအာရေးဗျနိုင်ငံရှိ ရေနံထုတ်လုပ်ရေးလုပ်ငန်းတစ်ခုကို တွေ့ရစဉ်(ဓါတ်ပုံ-credit)

တင်းကျပ်သော Covid-19 အတားအဆီးများနှင့် လောင်စာဆီတင်ပို့မှု ထိန်းချုပ်မှုများကြောင့် အကန့်အသတ် ဖြင့်သာ ထုတ်လုပ်နိုင်ခဲ့သဖြင့် တရုတ်၏ သန့်စင်ပြီးရေနံထွက်ကုန်ပမာဏမှာ ပြီးခဲ့သည့် ဇူလိုင်လအထိ အားပျော့ နေခဲ့သည်။

ရောင်းလိုအားအနေဖြင့် ရုရှားသည် ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုများနှင့် ဆက်နွှယ်လျက် ကန့်သတ်ခံရပြီးနောက် ရေနံ ထုတ်လုပ်မှုများကို တဖြည်းဖြည်း တိုးမြှင့်လာခဲ့သလို အာရှဝယ်လက်များထံမှ ဝယ်ယူသုံးစွဲမှု တိုးလာခဲ့သည်။

မော်စကိုသည် ၂၀၂၅ ခုနှစ်အကုန်ပိုင်းအထိ ၎င်း၏ထုတ်ကုန်နှင့်ပို့ကုန်အတွက် မျှော်မှန်းချက်များကို မြှင့်တင်ရန် အလေးပေးနေကြောင်း ရိုက်တာသတင်းဌာနမှ ရရှိထားသည့် ရုရှားစီးပွားရေးဝန်ကြီးဌာန၏ စာရွက်စာတမ်းများ တွင် ဖော်ပြထားသည်။

ရေနံတင်ပို့မှုပမာဏ တိုးလာခဲ့သဖြင့် စွမ်းအင်မှ ရရှိသော ရုရှားဝင်ငွေသည် ယခုနှစ်အတွင်း ၃၈ ရာခိုင်နှုန်း တက်လာနိုင်ဖွယ်ရှိကြောင်း၊ ပြည်တွင်းရောင်းလိုအားသည် မူလမျှော်မှန်းထားသလောက် ဈေးကွက် ထိခိုက်ခြင်း မရှိကြောင်း အဆိုပါစာရွက်စာတမ်းများအရ သိရသည်။

ဆော်ဒီအာရေဗျ၏ ရေနံစိမ်းတင်ပို့မှုသည် ပြီးခဲ့သည့် ဇွန်လတွင် တိုးတက်လာခဲ့ပြီး အထွက်နှုန်းမှာလည်း နှစ်နှစ်ကျော်အတွင်း ပိုမိုကောင်းမွန်လာကြောင်း စီးပွားရေးအချက်အလက်ဆိုင်ရာပူးပေါင်းအဖွဲ့ (Joint Organizations Data Initiative- JODI) ၏ အစီရင်ခံစာတွင် ဖော်ပြထားသည်။

ကမ္ဘာ့အင်အားကြီးနိုင်ငံများနှင့် အီရန်၏ ၂၀၁၅ ခုနှစ် နျူကလီးယားသဘောတူညီချက်ကို ပြန်လည်အသက်သွင်း ရန် ဆွေးနွေးနေမှုတိုးတက်သည့်အခြေအနေကို စောင့်ဆိုင်းလျက်ရှိရာ နောက်ဆုံးတွင် အီရန်ရေနံတင်ပို့မှုလည်း အားကောင်းလာနိုင်သည်ဟု ရိုက်တာက ရေးသားထားသည်။

ရုရှားရေနံဈေး ပိုတက်လာခဲ့ခြင်း၊ တရုတ်ဝယ်လိုအားရှိနေခြင်းတို့ကြောင့် ယခုဩဂုတ်လအတွင်း အီရန်ရေနံ တင်ပို့မှုမှာလည်း ၃ ရက်ဆက်တိုက် တက်လာနိုင်ကြောင်း စီးပွားရေးအချက်အလက်များကို ကောက်ယူ စာရင်း ပြုစုသည့် ကုမ္ပဏီများက ပြောကြားခဲ့ကြသည်။

Source: Reuters

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၁၈

ဗီယက်နမ်နိုင်ငံသို့ တင်ပို့မည့် မြန်မာ့သကြားများကို အခွန်ကင်းလွတ်ခွင့် ပေးထားသော်လည်း တင်ပို့သည့်အခါတွင် ပြည်တွင်း၌ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သည့် သကြားဖြစ်ကြောင်း Country Original အထောက်အထား ပြသနိုင်မှ သာ တင်ပို့ခွင့်ရရှိမည်ဟု မြန်မာနိုင်ငံသကြားနှင့် ကြံထွက်ပစ္စည်းလုပ်ငန်းရှင်များထံမှ သိရသည်။

ယခုလို သတ်မှတ်လိုက်ခြင်းကြောင့် ပြည်တွင်း သကြားကုန်သည်များအနေဖြင့် အခွင့်အရေးတစ်ရပ် ရရှိလာသည့် အပြင် ဈေးကွက်ယှဉ်ပြိုင်မှုနှုန်း ပိုမိုကောင်းမွန်လာမည်ဟု မြန်မာနိုင်ငံ သကြားနှင့်ကြံထွက်ပစ္စည်း လုပ်ငန်းရှင် များအသင်း ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ ဦးဝင်းဋ္ဌေးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဦးဝင်းဋ္ဌေးက “ကောင်းကျိုး ဆိုးကျိုးရယ် မဟုတ်ပါဘူး။ အခွင့်အရေးပါပဲ ကျနော်တို့က ဒီလိုမျိုး ဗီယက်နမ်ကို တင်ပို့နိုင်တဲ့ အခွင့်အရေးတစ်ရပ် ရတာပေါ့။ ရတဲ့အခါကျတော့ ကိုယ့်ဘက်က မှန်မှန်ကန်ကန်လုပ်ဖို့ လိုအပ် တာပေါ့။ အဲလိုမျိုး ထိုင်းသကြားတို့၊ အိန္ဒိယသကြားတို့ အိတ်လှယ်ပြီးတော့ တင်ပို့တာမျိုးတွေ မဖြစ်တော့ဘူးပေါ့။ အဲတော့ ပြည်တွင်းကုန်သည်တွေအနေနဲ့ ယှဉ်ပြိုင်မှုစွမ်းအား ပိုကောင်းလာတာပေါ့နော်” ဟု ပြောသည်။

ဗီယက်နမ်နိုင်ငံသို့ သကြားတင်ပို့ကြသည့် ရှေ့တောင်အာရှရှိ နိုင်ငံများကို အခွန်ကင်းလွတ်ခွင့်ပြုထားသော်လည်း ထိုင်းနိုင်ငံကိုမူ ၄၇ ရာခိုင်နှုန်း ကောက်ခံသည့်အတွက် ထိုင်းနိုင်ငံမှ သကြားတင်ပို့သူများက အခွန်ရှောင်လွှဲသည့် အနေဖြင့် အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံမှတဆင့် တင်ပို့ကြသည်ဟု သကြားကုန်သည်များထံမှ သိရသည်။

ကြံများထမ်းလာသည့် အလုပ်သမားတစ်ဦး(ဓါတ်ပုံ-အီးပီအေ)

ဒါ့အပြင် မြန်မာနိုင်ငံမှ သကြားတင်ပို့သူများသည်လည်း သကြားဈေး ကောင်းမွန်လျှင် အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများ ဖြစ်သည့် ထိုင်းနိုင်ငံနှင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံတို့မှ သကြားများကိုယူ၍ မြန်မာနိုင်ငံသကြားအနေဖြင့် တင်ပို့ကြခဲ့ကြခြင်း ကြောင့် ယခုလို အထောက်အထားများကို ဗီယက်နမ်နိုင်ငံမှ တောင်းခံလာခြင်း ဖြစ်သည်ဟု ဦးဝင်းဋ္ဌေးက ဆက်ပြောသည်။

“အဲဒါက အရင်နှစ်က ပြဿနာလေးတစ်ခု ရှိသွားတာက ကျနော်တို့နိုင်ငံက ကုမ္ပဏီတစ်ခုက ထိုင်းက သကြားကို တင်ပို့လိုက်တော့ ဟိုမှာ ပြဿနာ တက်သွားပြီ။ Country Original သူတို့ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်တဲ့ တင်ပို့တဲ့ကုမ္ပဏီ တွေက အထောက်အထားတွေ တင်ပြနိုင်တဲ့ ကုမ္ပဏီကိုပဲ သူတို့က လက်ခံတော့မယ်ဆိုပြီး ဖြစ်သွားတာ စည်းကမ်းချက်က” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

သကြားတင်ပို့မှုကို ယခုလို စည်းမျဉ်းကန့်သတ်ချက် သတ်မှတ်လိုက်ခြင်းကြောင့် ပြည်တွင်းရှိ ကြံစိုက်တောင်သူ များနှင့် သကြားစက်ရုံများအတွက် အကျိုးရှိကြောင်းနှင့် စိုက်ပျိုးမှုနှုန်းများလည်း တိုးလာနိုင်သည်ဟု စစ်ကိုင်း တိုင်းဒေသကြီးမှ ကြံစိုက်တောင်သူ ဦးမောင်ဆွေက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

“အဲဒါက တောင်သူတွေအတွက်လည်း ကောင်းတယ်။ စက်ရုံတွေအတွက်လည်း ကောင်းတယ်။ အမှန်တကယ် မြန်မာပြည်ကနေ တောင်သူတွေစိုက်တဲ့ ကြံတွေ ၊ မြန်မာပြည် စက်ရုံကထွက်တဲ့ သကြားတွေ နိုင်ငံခြားမှာ ပို့ရရင် ကောင်းတာပေါ့။ ဘာလို့ဆို အကုန်လုံးကလည်း အပြိုင်အဆိုင် စိုက်ပျိုးလာကြမှာလေ” ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံသို့ သကြားတင်ပို့နေသည့် ပြည်တွင်းကုမ္ပဏီ ၃ ခုမှတဆင့် သကြားတန်ချိန် ၄ သောင်း ဝန်းကျင် တင်ပို့ထားပြီး ပြီးခဲ့သည့်နှစ်တွင် သကြားတန်ချိန် ၁ သိန်းခန့် တင်ပို့ထားနိုင်ခဲ့ခြင်းကြောင့် ထက်ဝက်ခန့် လျော့နည်းလျက်ရှိသည်ဟု သိရသည်။

CNI International News

ကိုလံဘို၊ ဩဂုတ် ၁၇

စီးပွားရေးချွတ်ခြုံကျခဲ့ရသော သီရိလင်္ကာနိုင်ငံတွင် အခြေအနေတည်ငြိမ်သွားပြီဖြစ်၍ အစိုးရဆန့်ကျင်ရေး ဆန္ဒပြမှုများကို ထိန်းချုပ်ရန် အရေးပေါ်အခြေအနေကြေညာခဲ့ခြင်းကို နောက်ထပ်သက်တမ်းတိုးမည် မဟုတ်တော့ကြောင်း သမ္မတရုံးက ဩဂုတ် ၁၆ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

စားနပ်ရိက္ခာ၊ လောင်စာဆီနှင့် ဆေးဝါးပြတ်လပ်မှုများကြောင့် လအတန်ကြာ ဆန္ဒပြမှုများဖြစ်ပွားခဲ့ရာ သမ္မတ ဟောင်း ရာထူးမှ နုတ်ထွက်ကာ နိုင်ငံရပ်ခြားသို့ ထွက်ပြေးသွားပြီးနောက် ၄ ရက်အကြာ ဇူလိုင် ၁၄ ရက်တွင် ရာနေးဝီကရီမီဆင်က လက်ရှိသမ္မတတာဝန်ကို ယူခဲ့သည်။ ထို့နောက် ၎င်းက ပြင်းထန်သည့် ဥပဒေများကို ထုတ်ပြန်၍ အခြေအနေအရပ်ရပ်ကို ထိန်းသိမ်းခဲ့သည်။

လက်ရှိသမ္မတအနေဖြင့် ဝီကရီမီဆင်ချမှတ်ထားသော အရေးပေါ်အခြေအနေသည် ယခင်သီတင်းပတ် ဩဂုတ်လ ၁၁ ရက်တွင် သက်တမ်းကုန်ခဲ့ပြီဖြစ်၍ လစဉ် သက်တမ်းတိုးလိုလျှင်လည်း တိုးနိုင်သည်။

“တိုင်းပြည်အခြေအနေက တည်ငြိမ်သွားပါပြီ။ ဒီတစ်ပတ်ပြီးတာနဲ့ အရေးပေါ် အခြေအနေ ဆက်လက်ပြဋ္ဌာန်း ထားဖို့ မလိုအပ်တော့ပါဘူး” ဟု သမ္မတရုံး၏ ကြေညာချက်ထဲတွင် ပြောကြားထားသည်။

အရေးပေါ်အခြေအနေ ထုတ်ပြန်ထားစဉ်ကာလ၌ လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်များနှင့် ရဲများက သံသယရှိသူများကို ကြာရှည်ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းထားနိုင်သည်။

သီရိလင်္ကာရှိ လုံခြုံရေးရဲများနှင့် ပြည်သူတို့ ထိပ်တိုက်တွေ့ဆုံစဉ်(ဓါတ်ပုံ-အေအက်ဖ်ပီ)

အရေးပေါ်အခြေအနေ ကြေညာခြင်းဖြင့် သမ္မတထံမှ စည်းမျဉ်းများ ကန့်သတ်မှု၊ တရားစီရင်ရေးဆိုင်ရာ ပြန်လည် သုံးသပ်ခြင်းမရှိဘဲ နိုင်ငံသားများ၏လွတ်လပ်ခွင့်ကို ဟန့်တားမှုတို့ကြောင့် ယင်းလုပ်ရပ်သည် ပြင်းထန်သော ခြေလှမ်းတစ်ရပ်ဟု လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့များက ဝေဖန်ကြသည်။

ဝီကရီမီဆင်၏ရှေ့က သမ္မတဟောင်း ဂိုတာဘာယာရာဂျာပက်ဆာသည် ထောင်နှင့်ချီသော ဆန္ဒပြသူများက ၎င်း၏တရားဝင်နေအိမ်ကို ဝင်ရောက်စီးနင်းခဲ့ပြီးနောက် ရာထူးမှနုတ်ထွက်လျက် နိုင်ငံအတွင်းမှ ထွက်ပြေး တိမ်းရှောင်သွားခဲ့သည်။

ပြည်တွင်းရှိ လူဦးရေ ၂၂ သန်းအတွက် အရေးကြီးဆုံး သွင်းကုန်များရရှိရန် ဘဏ္ဍာရေးလိုအပ်ချက်အဖြစ် နိုင်ငံခြားသုံး ငွေကြေးကို သီရိလင်္ကာတွင် အရေးတကြီးရှာဖွေခဲ့ရသည်။ ယမန်နှစ်နှောင်းပိုင်းမှစ၍ မရှိမဖြစ် လူ့အသုံး အဆောင်များအတွက် ပစ္စည်းပြတ်လပ်သည့်ဒဏ်ကို လူထုက ကြံ့ကြံ့ခံခဲ့ရသည်။

နိုင်ငံခြားကြွေးမြီ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၅၁ သန်း မဆပ်နိုင်တော့၍ သီရိလင်္ကာသည် ဒေဝါလီခံခဲ့ရပြီး ဘဏ္ဍာရေး ကယ်ဆယ်ဖို့ ထွက်ပေါက်အဖြစ် နိုင်ငံတကာငွေကြေးရန်ပုံငွေ (IMF) နှင့် ဆွေးနွေးနေသည်။

Source: AFP, CNA

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၁၆

မြန်မာကျပ်ငွေ တန်ဖိုးကျဆင်းပြီး ယွမ်ငွေဈေးနှုန်း မြင့်တက်လာခြင်းကြောင့် တရုတ်နယ်စပ် ကုန်သွယ်ရေးမှ တဆင့် သွင်းကုန်တင်သွင်းမှုများ ကျဆင်းလာသည်ဟု မူဆယ်ကုန်သည်များထံမှ သိရသည်။

ပြီးခဲ့သည့် ဩဂုတ်လဆန်းပိုင်းတွင် တရုတ်ယွမ် ၁ ယွမ်လျှင် မြန်မာကျပ်ငွေ ၃၅၀ ဝန်းကျင်သာ ရှိခဲ့သော်လည်း ယခုသီတင်းပတ်တွင် ၄၀၀ ကျပ်အထိ မြင့်တက်လာခြင်းကြောင့် သွင်းကုန်တင်သွင်းသည့်လုပ်ငန်းများအပေါ် သက်ရောက်မှုများရှိခဲ့ပြီး တရုတ်နိုင်ငံမှ မြန်မာနိုင်ငံသို့ တင်သွင်းသည့် သွင်းကုန်ကားအစီးရေများသည်လည်း လျော့နည်းလာကြောင်း မူဆယ်ဆန်စပါးကုန်စည်ဒိုင် ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ ဦးမင်းသိန်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

“ဒီနေ့ဆိုရင် တရုတ်ငွေ ၁ ယွမ်ကို မြန်မာငွေ ၄၁၅ လောက်ရှိတယ်။ Export သမားတွေအတွက်တို့ကကျတော့ နိုင်ငံခြားကို ပို့ရတာ။ နိုင်ငံခြားငွေရတယ်။ တရုတ်ပြည်ကို ပို့ရတာ။ အန်ကယ်တို့ Export တွေအတွက်ကတော့ ကောင်းတာပေါ့။ Import သမားတွေအတွက်ကျတော့ ဗမာပြည်ကို ကုန်ပစ္စည်းတွေ ပြန်သွင်း ရမယ့်သူတွေ အတွက်ကျတော့ နိုင်ငံခြားငွေနဲ့ ဝယ်ရတာ။ ဗမာငွေနဲ့ ဝယ်လို့မရဘူး။ အဲအခါ သူတို့ကျတော့ ပိုပြီးတော့ အခက်အခဲဖြစ်တာပေါ့ အဆင်မပြေဘူးပေါ့။ အရင်က အစီး ၅၀ လောက် ဝင်တဲ့ကားတွေက အခု အစီး ၃၀ လောက်ပဲ ဝင်တော့တယ်” ဟု ပြောသည်။

ယွမ်ဈေးနှုန်းသည် ယခုရက်ပိုင်းအတွင်း ဆက်တိုက်မြင့်တက်နေခြင်းဖြစ်ကာ ငွေလဲနှုန်းမြင့်တက်နေခြင်းကြောင့် တရုတ်နိုင်ငံမှတင်သွင်းနေရသည့် ကုန်ပစ္စည်းများလည်း ဈေးနှုန်းမြင့်တက်လျက်ရှိသည်ဟု ကုန်သည်များထံမှ သိရသည်။

တရုတ်နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးဂိတ်တစ်ခုကို တွေ့ရစဉ်

ထို့ကြောင့် သွင်းကုန်တင်သွင်းမှုများကို လုပ်ငန်းရှင်တချို့က ရပ်နားလာကြကြောင်း၊ ထိုသို့ ရပ်နားလာမှုကြောင့် ကုန်စည်ရှားပါးလာသည့်အတွက် ကုန်ကားမောင်းနှင်သည့် ကုန်ကားသမားများအပေါ် ထိခိုက်မှုဖြစ်ပေါ်ခဲ့ကြောင်း မူဆယ်ကုန်ကားသမား ကိုသန့်ဇင်က ပြောသည်။

“၁ လကို ၃/၄ ခေါက်လောက် ရပါတယ်။ ၄ ခေါက်၊ ၅ ခေါက်၊ ၆ ခေါက် အဲလောက် ရကြတာလည်း ရှိတာပေါ့။ အခုက ၁ လ ၁ ခေါက်ပဲ ရတော့တယ်။ သွားတဲ့ကုန်သည်တွေကလည်း သွားနေကြတာပေါ့။ တချို့ကြတော့လည်း မကိုက်တော့ မသွားကြတော့ဘူး။ မသွားတဲ့ ကုန်သည်တွေကတော့ များနေပါပြီ။ ကုန်စည် မစီးဆင်းနိုင်ရင်တော့ အခက်အခဲကတော့ ကားတွေကတော့ ရပ်သွားရမယ့်သဘောတော့ ရှိတာပေါ့” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြော သည်။

ယွမ်ငွေဈေးနှုန်း မြင့်တက်နေမှုကြောင့် ကုန်ကားသမားများအနေဖြင့် ကုန်တင်ခ ရရှိမှု မြင့်တက်သွားခြင်း မရှိသည့်အပြင် စက်သုံးဆီဈေးနှုန်း မြင့်တက်မှုကိုပါ ကုန်တင်ကားသမားများသည် ကြုံတွေ့နေရသည်ဟု ပြောသည်။

ယွမ်ငွေဈေးနှုန်း မြင့်တက်မှုကြောင့် သွင်းကုန်လုပ်ငန်းရှင်များအတွက် အခက်အခဲရှိသော်လည်း ပို့ကုန်လုပ်ငန်း ရှင်များအတွက် အကျိုးအမြတ်ရှိကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် လက်ရှိတွင် တရုတ်သို့ ပို့ကုန်တင်ပို့သည် ကုန်ကားအစီးရေ သည် ပိုမိုဝင်ရောက်လျက်ရှိသည်ဟု ကုန်သည်များထံမှ သိရသည်။

ဆန်နှင့်ဆန်ကွဲ တင်ပို့မှုသည်လည်း ယခင်က ၁ ရက်လျှင် အစီးရေ ၁၀ စီးမှ ၁၅ စီးသာ ဝင်ရောက်မှုရှိသော်လည်း လက်ရှိတွင် အစီးရေ ၂၀ နီးပါး ဝင်ရောက်လျက်ရှိကြောင်း မူဆယ်ဆန်စပါးကုန်စည်ဒိုင်မှ သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၁၆

ထိုင်းနိုင်ငံရှိ စက်ရုံများတွင် အလုပ်လုပ်ကိုင်နေသည့် မြန်မာလုပ်သားအများအပြားသည် လုပ်ခလစာ အပြည့်အဝ မရရှိဘဲ ခေါင်းပုံဖြတ်ခံနေရသည့်အတွက် တိုင်ကြားလာကြကြောင်း မြန်မာရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားအရေး ဆောင်ရွက်နေသည့် ကိုသားကြီးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

လုပ်ခလစာသည် ဘတ် ၂၂၀ ဝန်းကျင်သာ ရရှိသည့်အပြင် အချိန်ပိုကြေးမှာလည်း အပြည့်အဝမရရှိကြောင်းနှင့် နေစရာအဆောင်လည်း မပေးသဖြင့် အပြင်မှာ အခန်းငှား၍နေကြရသည့်အတွက် အခက်အခဲများရှိကြောင်း လာရောက်တိုင်ကြားကြသည်ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

“သူတို့ လုံးဝပိုက်ဆံမကျန်ဘူး။ လက်ရှိက တစ်နေ့ကို ၂၂၀ ဆိုရင် တစ်လလုံးလုပ်မှ ဘတ် ၆ ထောင်လောက် ရတာလေ။ ၆ ထောင်ကျော်မှာမှ ၁၅ ရက် တစ်ဖြတ်ကို ပိုက်ဆံထုတ်တဲ့အခါမှာ သူက ၃ ထောင်လောက်ရတယ်။ ၂၈၀၀ ပဲ ရတဲ့သူလည်း ရှိသေးတယ်။ ဒီလိုလူတွေကို ၁၅ ရက်ကို ဘတ် ၅၀၀ ဖြတ်လိုက်တယ် ပတ်စပို့ဖိုး။ တစ်လ ဆိုရင် ဘတ် တစ်ထောင်ဖြတ်လိုက်ပြီဆိုရင် လုပ်ခလစာက ဘတ် ၅ ထောင် လောက်ပဲကျန်မယ်။ တချို့တွေ ၄ ထောင်ကျော်ပဲ ကျန်မယ်။ အဲဒီမှာမှ သူက ဘယ်လိုဖြစ်သွားလဲဆိုတော့ အပြင်မှာ အခန်းငှားနေရတယ်။ ရေခ၊ မီးခ ပါပေးရတယ်။ ထိုင်းနိုင်ငံမှာလည်း ကုန်ဈေးနှုန်းတွေက အဆမတန် တက်တယ်လေ။ ဆိုတော့ သူတို့တွေ လုံးဝ ပိုက်ဆံမကျန်ဘူး” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

ထိုင်းရှိ အထက်သားစက်ရုံတစ်ရုံတွင် လုပ်ကိုင်နေသည်မှာ ၁၀ နှစ်နီးပါးခန့်ရှိပြီဖြစ်ပြီး လုပ်ခစာ အပြည့်အဝ မရရှိသည့်အပြင် ခေါင်းပုံဖြတ်ခံနေရကြောင်း ၎င်းစက်ရုံတွင် အလုပ်လုပ်ကိုင်နေသူများက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ထိုင်းအစိုးရမှ အလုပ်သမားတစ်ဦး၏ အခြေခံလုပ်ခလစာအား ခရိုင်လိုက် ဘတ် ၃၁၅ မှ ၃၃၀ ခန့် သတ်မှတ် ထားသော်လည်း လက်ရှိ ၎င်းတို့ရရှိနေသည့် လုပ်ခလစာမှာ ဘတ် ၂၂၀ သာ ရရှိကြောင်း ၎င်းအထက်သား စက်ရုံတွင်အလုပ်လုပ်ကိုင်နေသည့် မမာလာက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ထိုင်းနိုင်ငံတွင် တရားဝင်အလုပ်လုပ်ကိုင်ခွင့်ကတ်(ဘတ်ပန်းရောင်ကတ်)

“အဲဒီလောက်ကြီးတောင် သူတို့ မဆွေးနွေးဘူးပေါ့။ သူတို့က ရုံသေးလေးပေါ့။ ရုံကြီးမဟုတ်တဲ့အတွက်။ ကိုယ်တွေ ကလည်း သူတို့ပေးတဲ့လစာကလည်း ကုန်ဈေးနှုန်းက ကြီးတဲ့အတွက် ၂၅၀ လောက် ပုံမှန်လေးရရင်တော်ပါပြီ။ အဲဒီလိုဆွေးနွေးတယ်။ ဆွေးနွေးတဲ့အခါကျတော့ မပေးနိုင်ဘူးတဲ့။ အဲဒါ ဒီတစ်ပတ်တိုးပေးတယ် ၁၀ ဘတ်။ OT မှန်တဲ့သူ ၁၀ ဘတ်၊ OT မမှန်တဲ့သူ ၅ ဘတ်” ဟု ပြောသည်။

ထို့အပြင် အချိန်ပိုဆင်းရသည့်(OT) ကြေးမှာလည်း ထိုင်းအစိုးရက တစ်နာရီအချိန်ပိုကြေးအဖြစ် ၅၅ ဘတ်ခန့် သတ်မှတ်ထားသော်လည်း ၎င်းတို့၏ လုပ်ခလစာရရှိမှုအပေါ်မူတည်ကာ တစ်ချို့အလုပ်များတွင် တစ်နာရီလျှင် ဘတ် ၃၀ မှ ၂၅ ဘတ်သာ ရရှိကြောင်း သိရသည်။

အဆိုပါ အလုပ်သမားများသည် အထောက်အထားရှိပြီး တရားဝင်အလုပ်လုပ်ကိုင်နေသူများဖြစ်သည့်အတွက် ထိုင်းအစိုးရမှသတ်မှတ်ထားသည့် အခြေခံလုပ်ခလစာကို ခံစားခွင့်ရှိသောကြောင့် လုပ်ခလစာအပြည့်အဝ ရရှိစေရန် ဥပဒေအတိုင်း ဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း မြန်မာရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားအရေး ဆောင်ရွက် နေသည့် ကိုသားကြီးက CNI သတင်းဌာနသို့ပြောသည်။

“ကျနော့်ကို လာအကူအညီတောင်းတဲ့အချိန်မှာ စက်ရုံက တာဝန်ရှိတဲ့သူတွေကို ဆက်သွယ်တော့ သူတို့က ၂၂၀ ပဲ ပေးမယ်ပေါ့။ ၂၂၀ ပဲ ပေးမယ်။ ဒါထက်ပိုပြီး မပေးနိုင်ဘူး။ မလုပ်ချင် ထွက်သွားပါစေလို့ပြောတဲ့အချိန်မှာ ကျနော် ကတော့ လက်ရှိအချိန်ထိ ညှိနှိုင်းအဆင့်နဲ့ သွားတယ်ပေါ့။ မပေးဘူးဆိုရင်တော့ ကျနော်က တရားစွဲမှာ။ တရားစွဲ ရင် သူ့နိုင်ငံရဲ့အလုပ်သမားအရေးတည်ဆဲဥပဒေကနေ အလုပ်သမားတွေကို သူက ၂ နှစ် back date နဲ့ ပြန်လျော် ရမယ်။ သတ်မှတ်ထားတဲ့ ၃၁၅ ဘတ်နဲ့အညီ သူပေးရမယ်။ အဲဒီလိုတော့ ဆောင်ရွက်ထားတယ်”ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

လုပ်ခလစာနှင့်ပတ်သက်၍ မြန်မာရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားအရေးဆောင်ရွက်နေသည့် MWRN နှင့် အခြား ထိုင်းနိုင်ငံမှအဖွဲ့အစည်းတို့ပူးပေါင်း၍ မြန်မာအပါအဝင် ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားများ၏ အခြေခံလုပ်ခလစာအား ၄၉၂ ဘတ်သို့ တိုးပေးရန်လည်း တင်ပြတောင်းဆိုထားကြသည်။

သို့သော် ထိုင်းအလုပ်သမားဝန်ကြီးဌာနက ခရိုင်ဒေသအသီးသီးတွင် စီးပွားရေးလည်ပတ်မှုပုံစံ မတူညီကြသဖြင့် ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားများအားလုံး တန်းတူ ၄၉၂ ဘတ် သတ်မှတ်ပေးရန်မှာ မဖြစ်နိုင်ကြောင်းနှင့် လာမည့် ဇန်နဝါရီ ၁ ရက်ကစပြီး အလုပ်သမားအခြေခံလုပ်ခလစာအား တိုးပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောဆိုထားသည်။

CNI International News

နယူးဒေလီ၊ ဩဂုတ် ၁၆

သန်းပေါင်းများစွာသော ပြည်သူများ ဆင်းရဲတွင်းမှ ရုန်းထွက်နိုင်ပြီး အိန္ဒိယနိုင်ငံကို ယခုရာစုနှစ် လေးပုံတစ်ပုံ အရောက်တွင် ဖွံ့ဖြိုးပြီး နိုင်ငံအဖြစ်သို့ ပြောင်းလဲပေးသွားမည်ဟု ဝန်ကြီးချုပ် နာရိန္ဒရာမိုဒီက အာမခံပြောကြားခဲ့ ကြောင်း အေပီက ရေးသားထားသည်။

ထို့နောက် ဗြိတိသျှတို့လက်မှ လွတ်လပ်ရေး ရရှိခဲ့သည့် ၇၅ နှစ်ပြည့် အထိမ်းအမှတ်နေ့တွင် မိုဒီက ယင်းကဲ့သို့ အာမခံခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

နိုင်ငံ၏ အလံအရောင်များဖြစ်သော လိမ္မော်၊ အဖြူနှင့် အစိမ်း အစင်းကျားများ ပုံဖော်ထားသည့် နို့နှစ်ရောင် ဗောင်း ထုပ်ကို ဆောင်းထားသည့် မိုဒီသည် နယူးဒေလီမြို့တော်ရှိ ၁၇ ရာစုလက်ရာ မဂိုခံတပ်နီ ရှေ့မှနေ၍ ဩဂုတ် ၁၅ ရက်တွင် တိုင်းပြည်သို့ မိန့်ခွန်း ပြောကြားခဲ့သည်။

အိန္ဒိယလွတ်လပ်ရေးနေ့ ကျင်းပနေစဉ် (AP)

လွန်ခဲ့သည့် ၇၅ နှစ်တာ ခရီးစဉ်တွင် အိန္ဒိသည် ကြံ့ကြံ့ခံပြီး ဇွဲလုံ့လဖြင့် စိန်ခေါ်မှုအားလုံးကို တွန်းလှန်ခဲ့ရာ၌ အတက်အကျများကို ကြုံတွေ့ခဲ့ရကြောင်း မိုဒီက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။

ကိုလိုနီခေတ်မှ အတွေးအမြင် ဟောင်းများကို ဖယ်ရှားဖျောက်ပစ်ရန် ပြည်သူများကို မိမိတောင်းဆိုလိုကြောင်း၊ အိန္ဒိယသည် သိပ္ပံနှင့်နည်းပညာ ထွန်းကားစေရန်၊ စက်မှုလုပ်ငန်းများ ထူထောင်ရန်၊ စားနပ်ရိက္ခာနှင့် စွမ်းအင်ဖူလုံ စေရန် နိုင်ငံတကာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု အသိစိတ်ဓာတ်ဖြင့် လုပ်ဆောင်သွားမည်ဟု ၎င်းက ထပ်လောင်း ပြော ကြားခဲ့သည်။

ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ဒေါ်လာဘီလီယံများစွာ ပြည်တွင်းသို့ စီးဝင်လာခဲ့ရာ ထုတ်လုပ်မှု ဗဟိုအချက်အချာ အဖြစ်သို့ ပြောင်းလဲလာခဲ့ကြောင်း ၎င်းက အသိအမှတ်ပြုခဲ့သည်။

လူဦးရေး ၁ ဒသမ ၄ ဘီလီယံရှိ အိန္ဒိယသည် မျက်မှောက်ကာလတွင် သတင်းအချက်အလက် နည်းပညာ၊ ဆေးဝါး၊ အာကာသသိပ္ပံနှင့် အရပ်ဘက် နျူကလီးယား စွမ်းအင်တို့ကြောင့် ထိပ်တန်းနိုင်ငံများ အဆင့်သို့ တက်လှမ်းနိုင်ခဲ့ပြီ ဖြစ်သည်။

အလံရောင်စုံမီးများ ထွန်းထားတဲ့ အိန္ဒိယအစိုးရရုံး (AP)

“နိုင်ငံတဝန်းရှိ သန်းနှင့်ချီသော ပြည်သူများသည် ၎င်းတို့၏ မျိုးချစ်စိတ် နိုးကြားမှုအနေဖြင့် နေအိမ်များ၊ စီးပွားရေး လုပ်ငန်းများတွင် နိုင်ငံ့အလံကို ၃ ရက်ကြာ လွှင့်ထူခြင်းဖြင့် လွတ်လပ်ရေးနေ့ကို ဂုဏ်ပြုနေကြောင်း” မိုဒီက ဖြည့်စွက် ပြောကြားခဲ့သည်။

လွတ်လပ်ရေးနေ့ အထိမ်းအမှတ်အဖြစ် အိန္ဒိယလွှတ်တော် အဆောက်အအုံ၊ သမ္မတနန်းတော်၊ နိုင်ငံ့ ထင်ကရ နေရာများနှင့် အစိုးရရုံးများကို ရောင်စုံမီးဖြင့် အလှဆင်ထားကြသည်။

မိုဒီအစိုးရသည် ယင်းကဲ့သို့ အခမ်းအနားမျိုးတွင် အတိုက်အခံပါတီကို ပါဝင်စေခြင်း မရှိကြောင်း အဓိက အတိုက်အခံပါတီဖြစ်သော ကွန်ဂရက်ပါတီက စွပ်စွဲခဲ့သည်။

အိန္ဒိယ လွတ်လပ်ရေးနေ့ကို ဂုဏ်ပြုသည့် အနေဖြင့် အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန်က “မိမိတို့နှစ်နိုင်ငံသည် တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးနှင့် လူသားလွတ်လပ်ခွင့်နှင့် လူ့ဂုဏ်သိက္ခာ မြှင့်တင်ရေးတို့အတွက် တူညီသော ကတိကဝတ်များ အခြေခံ၍ မရှိမဖြစ် လိုအပ်သော မိတ်ဖက်နိုင်ငံများ ဖြစ်ကြကြောင်း” ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: AP

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ သြဂုတ် ၁၅

စက်သုံးဆီအရောင်းဆိုင်များမှ ရောင်းချမှုများ ရပ်တန့်ထားခြင်း၊ အကန့်အသတ်ဖြင့် ရောင်းချခြင်းများကို တွေ့ရှိပါက သက်ဆိုင်ရာ နယ်မြေဒေသအလိုက် ထုတ်ပြန်ထားသည့် ဖုန်းနံပါတ်များကို ဆက်သွယ် တိုင်းကြားနိုင်ကြောင်း ကုန်သွယ်မှု နှင့် ကုန်စည်စီးဆင်းမှုများ မှန်ကန်မြန်ဆန်စေရေးဗဟိုကော်မတီက သြဂုတ် ၁၅ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ကုန်သွယ်မှု ကုန်စည်စီးဆင်းမှုများ မှန်ကန်မြန်ဆန်စေရေးဗဟိုကော်မတီအနေဖြင့် စက်သုံးဆီ တင်သွင်း သိုလှောင်ဖြန့်ဖြူး ခြင်း လုပ်ငန်းကြီးကြပ်ရေးကော်မတီမှတဆင့် ပြည်သူများ စက်သုံးဆီ ဈေးနှုန်း မှန်ကန်စွာသုံးစွဲနိုင်ရေးနှင့် ပြည်တွင်း စက် သုံးဆီ ပြတ်လပ်မှု မရှိစေရေး တင်သွင်းဖြန့်ဖြူးခြင်းများ ကြိုးပမ်းစီမံဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါသည်ဟု ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် အချို့သော စက်သုံးဆီအရောင်းဆိုင်များသည် ရည်ရွယ်ချက်ရှိစွာ ပြည်သူများ စိုးရိမ်ကြောင့်ကြမှု ဖြစ်ပေါ်စေရန် နှင့် စက်သုံးဆီ ဈေးနှုန်းပြောင်းလဲမှု ရှိလာနိုင်မည်ဟု ယူဆပြီး မိမိအကျိုးစီးပွားကို မျှော်လင့်၍ စက်သုံးဆီ ပြတ်လပ်သည် (သို့မဟုတ်) စက်သုံးဆီ လက်ကျန်နည်းပါးသည်ဟုပြောဆိုကာ ရောင်းချမှုရပ်တန့်ခြင်း၊ အကန့်အသတ်ဖြင့် ရောင်းချခြင်း များ ဆောင်ရွက်နေကြောင်း သိရှိရပါသည်ဟု ၎င်းထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

ကုန်သွယ်မှု နှင့် ကုန်စည်စီးဆင်းမှုများ မှန်ကန်မြန်ဆန်စေရေးဗဟိုကော်မတီထုတ်ပြန်ချက်

နစက ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက “ ကျနော်တို့ အနေနဲ့ စက်သုံးဆီနဲ့ပတ်သက်ပြီး ပြည်သူလူထုအနေနဲ့ စိုးရိမ်မရှိဘူးလို့ ပြောချင်ပါတယ်။ မနေ့က သီလဝါမှာ ဆီသင်္ဘော တစ်စင်း ဆိုက်ကပ်တယ်။ ကမ်းကို ကပ်ပြီးဆီချခဲ့တယ်။ ဒီနေ့ (သြဂုတ် ၁၅ ရက်)မှာဆိုလည်း သင်္ဘောလေးစင်း ဆိုက်ကပ် ပြီး ဆီချနေတာရှိပါတယ်။ စုစုပေါင်း အားလုံးပြောရင် တော့ ဆီ 92-95 နဲ့ ပရီမီယံဆီ စုစုပေါင်း တန် ၆၀၀၀၀ (ခြောက်သောင်း)လောက် ဒီနေ့ ချပြီးပါတယ်။ ခန့်မှန်းဂါလံ ၁၃ သိန်းလောက်ရှိမှာပေါ့။ အဲဒီမှာမှ 92 က ၂၇၀၀ တန်၊ 95 က တန်ချိန် ၃၀၀၀၊ ပရီမီယံ ဒီဇယ် တန်ချိန် ၂၂၀၀၀ ကျော် လောက် ဒီနေ့ တပြိုင်တည်း ဆီချနေတာရှိပါတယ်။ နောက်တစ် ခုကတော့ ဆက်တိုက်ပေါ့လေ။ ၁၈ ရက်နေ့ဆိုလည်း တန်ချိန် ၂၀၀၀၀ လောက် ထပ်ဝင်လာဖို့ရှိတယ်။ ၁၉ ရက်နေ့မှာ လည်း တန်ချိန် ၂၉၀၀၀ လောက် ထပ်ဝင်မှာရှိတယ်။ အဲနောက်ပိုင်းတွေမှာလည်း နောက်ထပ် ဆီသင်္ဘော ၁၂ စင်း ထပ်ရောက်ဖို့ရှိပါတယ်။ အခုလောလောဆယ် ကျနော်တို့ ချနေတာပဲ ဂါလံ ၁၃ သိန်းလောက်ရှိတဲ့အတွက် စိုးရိမ်စရာမရှိ ဘူးလို့ ပြောချင်ပါတယ်”ဟု ပြောသည်။

ထို့နောက် ကုန်သွယ်မှု ကုန်စည်စီးဆင်းမှုများ မှန်ကန်မြန်ဆန်စေရေး ကော်မတီအနေဖြင့် စက်သုံးဆီများကို ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ သြဂုတ်လကုန်းပိုင်အထိ ပြည့်စုံ လုံလောက်စွာ တင်သွင်း ဖြန့်ဖြူးထားပြီးဖြစ်ပါကြောင်း၊ ဆက်လက်၍ ပြည်သူများ စိုးရိမ် ကြောင့်ကြမှုကင်းစွာ သုံးစွဲနိုင်ရန် စက်သုံးဆီများ စဉ်ဆက် မပြတ် ဖြည့်တင်းရေးကိုလည်း မြန်မာနိုင်ငံစက်သုံးဆီ တင်သွင်း ရောင်းချဖြန့်ဖြူးရေးအသင်းနှင့် ညှိနှိုင်းပေါင်းစပ်၍ စနစ် တကျစီမံဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်ဟု ကုန်သွယ်မှု ကုန်စည်စီးဆင်း မှုများ မှန်ကန်မြန်ဆန်စေရေးဗဟိုကော်မတီက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

လားရှိုးမြို့မှာ စက်သုံးဆီထည့်ရန် သြဂုတ် ၁၃ ရက်က တန်းစီစောင့်နေရစဉ်

ထို့ကြောင့် စက်သုံးဆီအရောင်းဆိုင်များမှ ရောင်းချမှုများ ရပ်တန့်ထားခြင်း၊ အကန့်အသတ်ဖြင့် ရောင်းချခြင်းများကို တွေ့ရှိ ပါက သက်ဆိုင်ရာ နယ်မြေဒေသအလိုက် ထုတ်ပြန်ထားသည့် ဖုန်းနံပါတ်များကို ဆက်သွယ် တိုင်ကြားနိုင်သည်ဟု အဆိုပါ ကော်မတီက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ပြီးခဲ့သည့် ရက်ပိုင်းက ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း၊ လားရှိုးနှင့် မူဆယ်မြို့ အပါအဝင် မန္တလေးမြို့ ၊ ရန်ကုန်မြို့၊ စစ်ကိုင်းတိုင်း ဒေသကြီးအတွင်းမှာ စက်သုံးဆီများကို အကန့်အသတ်ဖြင့် ရောင်းချခြင်း၊ ရောင်းချမှုများ ရပ်တန့်ထားခြင်းများကြောင့် စက်သုံးဆီထည့်ရန် တန်းစီ စောင့်ဆိုင်းခဲ့ရသည့် အခြေအနေများ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၁၅

ချင်းပြည်နယ်၊ ပလက်ဝမြို့နယ်နှင့် ရခိုင်ပြည်နယ် ကျောက်တော်မြို့သို့ ပြေးဆွဲနေသည့် ရေကြောင်းလမ်းကို သက်ဆိုင်ရာမှ ဩဂုတ် ၁ ရက်မှ စတင်၍ ပိတ်ထားခြင်းကြောင့် ကုန်စည်စီးဆင်းမှု ပြတ်တောက်နေပြီး ဆန် အပါဝင် စားသောက်ကုန်တချို့နှင့် စက်သုံးဆီဈေးနှုန်းများ အဆမတန်မြင့်တက်ကာ ဝယ်မရသည့် အခြေအနေ ကြုံတွေ့နေရသည်ဟု ပလက်ဝမြို့ခံများက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဩဂုတ်လအတွင်း မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် ရက္ခိုင့်တပ်တော်တို့ကြား တိုက်ပွားများ ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး စစ်ရေး တင်းမာနေ ခြင်းကြောင့် ကျောက်တော်နှင့် ပလက်ဝ ရေကြောင်း သွားလာခွင့် ပိတ်ထားသည့်အတွက် ဆန် အပါအဝင် တခြား သော ကုန်စည်များ ဈေးနှုန်းမြင့်တက်ပြီး ဝယ်ယူ၍မရကြောင်း ပလက်ဝဒေသခံ ကိုခင်ကျော်က CNI သတင်းဌာန သို့ ပြောသည်။
ကိုခင်ကျော်က “ဆန်တစ်အိတ်ကို ၁ သိန်း ၂ သောင်း ရိုးရိုးဆန်နော်။ ၁ သိန်း ၂ သောင်းတောင် ဝယ်လို့မရဘူး။ အဲဒီလမ်း (ကျောက်တော် - ပလက်ဝ ရေလမ်းကြောင်း) မပိတ်ခင်က ၄ သောင်း၊ အခု လမ်းပိတ်လိုက်တော့ ၁ သိန်း ၂ သောင်းတောင် ဝယ်လို့မရဘူး။ ကြက်ဥတစ်လုံးကို ၁ ထောင်ပေးရင်တောင် ဝယ်လို့မရဘူး။ ဆီ တစ်လီ တာကို ၁ သောင်းတောင် ဝယ်လို့မရဘူး” ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိ ကြုံတွေ့နေရသည့် ကုန်ဈေးနှုန်း မြင့်တက်မှုနှင့် ကုန်စည်များ ပြတ်လပ်နေမှုကို ပလက်ဝဒေသခံများ အနေဖြင့် အကြိမ်ကြိမ် ကြုံတွေ့နေခဲ့ရသော်လည်း ယခုတစ်ကြိမ်သည် ပို၍ ခက်ခဲကြောင်း ဒေသခံများက ပြော သည်။

ပြီးခဲ့သည့် တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားမှုများတွင် ရေလမ်းကြောင်းကို ပိတ်ထားသော်လည်း ကုန်းလမ်းကြောင်း သွားလာရေး ကို ဖွင့်လှစ်ပေးထားသဖြင့် ကယ်ဆယ်ရေးအဖွဲ့များက လာရောက်လှူဒါန်းမှုများရှိသလို ကုန်စည်များလည်း သယ်ဆောင်၍ ရသည့်အတွက် ယခုလောက် မခက်ခဲကြောင်း သိရသည်။

 ပလက်ဝမြို့နယ် ရှင်းလက်ဝကျေးရွာမှ ဒေသခံများကိုတွေ့ရစဉ်

လက်ရှိတွင် ရေလမ်း၊ ကုန်းလမ်းကြောင်း နှစ်မျိုးလုံးကို ပိတ်ထားသည့်အတွက် ပလက်ဝဒေသသည် ပို၍ အခြေအနေ ဆိုးရွားသည်ဟု ချင်းပြည်နယ် ကုန်သည်ကြီးများအသင်းမှ တာဝန်ရှိသူတစ်ဦးက ပြောသည်။

၎င်းက “ပြီးခဲ့တဲ့ မနှစ်ကဆိုရင် ပလက်ဝမှာ ပလက်ဝမြို့ပေါ်လောက်ပဲ ဒါမျိုးက ကြုံတာလေ။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ ဆမီး - မင်းတပ် - ဟားခါးဘက်ကဆို ဆမီးမြို့ရှိတယ်။ အဲဒီမှာ ကယ်ဆယ်ရေးတွေ ရောက်တယ်လေ။ အရင်က ဆိုရင် တစ်ဖက်လမ်းက ဖွင့်နေတယ်။ ဟားခါး - မင်းတပ် - မတူပီ - ဟားခါးလမ်းက ပွင့်နေတယ်။ ဆိုတော့ အဲဒီက ကယ်ဆယ်ရေးပစ္စည်းတွေက ရောက်တယ်။ အခုက ဟိုဘက်လမ်း၊ ဒီဘက်လမ်း အကုန်လုံး ပိတ်သွားတာကိုး။ ပိုဆိုးတာပေါ့” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ယခုကဲ့သို့ ကုန်စည်စီးဆင်းမှု လမ်းကြောင်းများကို ဆက်လက် ပိတ်ထားမည်ဆိုပါက ပလက်ဝမြို့နယ်နှင့် မတူပီ မြို့နယ်တွင် နှစ်ပတ်အတွင်း ဒေသခံများ၏ ကျန်းမာရေး အခက်အခဲများ ရှိလာနိုင်သကဲ့သို့ အငတ်ဘေးနှင့် ကြုံ တွေ့မည်ကို ဒေသခံများက စိုးရိမ်လျက်ရှိသည်။

ချင်းပြည်နယ် ကုန်သည်ကြီးများ အသင်းအနေဖြင့် ဆန်နှင့် တခြားသော ကုန်စည်များကို သယ်ဆောင်ပြီး ရောင်းချပေးနိုင်ရန်အတွက် သက်ဆိုင်ရာ တာဝန်ရှိသူများနှင့် ဆွေးနွေးကာ ခွင့်ပြုချက်ရအောင် ကြိုးစားနေ သည်ဟု ချင်းပြည်နယ် ကုန်သည်ကြီးများအသင်းမှ တာဝန်ရှိသူက CNI သတင်းဌာနသို့ ဆက်လက် ပြောကြား သည်။

ကုလားတန်မြစ်ကြောင်းကို မြင်တွေ့ရစဉ်

၎င်းက “ကျနော်တို့ ကုန်သည်ကြီးများ အနေနဲ့ကတော့ ကြိုးစားနိုင်သလောက် ကြိုးစားပေးမှာပေါ့။ နစကကို ဆွေးနွေးပေးမယ်။ ဆွေးနွေးပြီးတော့ ကျနော်တို့ အခု ကုန်သည်ကြီးများ ရန်ကုန်တို့၊ တိုင်းတို့မှာ ရောင်းပေးသလိုပဲ ပလက်ဝမှာ ကျနော်တို့ ရောင်းပေးမယ်။ ဒီကိစ္စတွေကို ကျနော်တို့ လုပ်ပေးမယ်။ အဲဒါ ဆန်အိတ် ဘယ်နှအိတ်၊ ဘယ်ကနေ ဘယ်ကိုသယ်မယ်။ ဆမီးမှာ ဘယ်နှအိတ် ရောင်းမယ်၊ ပလက်ဝမှာ ဘယ်နှအိတ် ရောင်းမယ်၊ ခွင့်ပြု ချက် ပေးပါလို့ တောင်းဖို့တော့ ကြိုးစားနေတယ်” ဟု ပြောသည်။

ကျောက်တော်နှင့် ပလက်ဝ ရေလမ်းကြောင်းကို ပိတ်ထားခြင်းကြောင့် ရခိုင်ပြည်နယ်သို့ ရောက်ရှိနေသည့် ပလက်ဝ ဒေသခံများ ရခိုင်ပြည်နယ်ဘက်တွင် ကျန်ရှိနေပြီး မပြန်နိုင်ဘဲ ဖြစ်နေကြောင်း သိရသည်။

ချင်းပြည်နယ် ပလက်ဝမြို့နယ်နှင့် ရခိုင်ပြည်နယ် မောင်တောမြို့နယ်များမှာ ဩဂုတ်လအတွင်း မြန်မာ့ တပ်မတော်နှင့် ရက္ခိုင့်တပ်တော်(အေအေ)တို့ကြား တိုက်ပွဲဖြစ်နေကြောင်း ဩဂုတ် ၁၁ ရက်က AA ၏ သတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲတွင် ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဦးခိုင်သုခက ပြောကြားခဲ့သည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၁၃

ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးမှ တခြားသော နေရပ်ဒေသများသို့ ပြေးဆွဲနေသာ အဝေးပြေး ယာဉ်လိုင်းများကို လူမဲ့တန် ဆာကုန်စည် တင်ခွင့်မပြုပါက ယာဉ်လိုင်းများ ရပ်နားသွားရမည့် အခြေအနေဖြစ်လာနိုင်ကြောင်း အဝေးပြေး ယာဉ် လိုင်းများ ပြေးဆွဲနေသူများက ပြောသည်။

ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးမှ တခြားသော တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်များသို့ ပြေးဆွဲနေသည့် အဝေးပြေး ယာဉ်လိုင်း များကို လုံခြုံရေးအရ လူမဲ့တန်ဆာကုန်စည်များ တင်ဆောင်ခွင့် မပြုကြောင်း သက်ဆိုင်ရာ တာဝန်ရှိသူများက ကန့်သတ်လာမှုများ ရှိသည်ဟု အဝေးပြေးယာဉ်လိုင်းများထံမှ သိရသည်။

လက်ရှိကာလတွင် ခရီးသည် ရရှိမှုသည် ၃ ပုံ ၁ ပုံခန့်သာ ရှိနေခြင်းကြောင့် ကုန်စည်ကိုသာ အဓိကထား အားကိုး နေရကြောင်း၊ လူမဲ့တန်ဆာများကို တင်ဆောင်ခွင့် မပြုပါက အဝေးပြေးယာဉ်လိုင်းများအားလုံး ရပ်နားသွားရမည် ဟု အောင်မင်္ဂလာအဝေးပြေးကားဝင်းမှ ယာဉ်လိုင်းတာဝန်ရှိသူတစ်ဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

အဝေးပြေးယာဉ်လိုင်းများ တန်ဆာများစိစစ်နေစဉ် (GETTY IMAGES)

၎င်းက “အဆင်က ဘယ်လိုပြေမလဲ။ ကားဂိတ်တွေမှာ ခရီးသည်တွေက အရင်လိုမှ ပြောပြရရင် ၃ ပုံ ၁ ပုံ လောက် ပဲရှိမှာ ခရီးသွားက။ ၃ ပုံ ၁ ပုံဆိုတောင်မှ ခန့်မှန်းတာ နည်းနည်း များသွားတာပေါ့နော်။ အမှန်တကယ်ဆိုရင်တော့ ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းလောက်ပဲ ရှိမယ်။ ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းပဲ ရှိတော့ ဒီကားတစ်စီးက ခရီးသည် မပါဘဲနဲ့ ကားတွေ ပြေးနေရ တဲ့ အကြောင်းအရင်းက ဘာလဲဆိုတော့ တန်ဆာပေါ့။ တန်ဆာက မဖြစ်မနေ သွားကြရတဲ့ဟာဆိုတော့ သွားနေ တော့ တန်ဆာက တင်နေရတယ်။ တန်ဆာတင်မှပဲ တစ်လေတစ်ခါဆိုရင် ကားတစ်စီးလုံးမှ လူက ၃/၄ ယောက် ၄/၅ ယောက် ပါပြီး သွားရတယ်။ တန်ဆာမတင်ဘဲ သွားရော ဒီကားရဲ့ ကုန်ကျစရိတ်က အခု ဆီဈေးနဲ့ ဘာနဲ့ဆိုရင် အစ်ကိုတို့သွားတဲ့ ခရီးစဉ်ဆိုရင် အသွားအပြန် သိန်း ၂၀ လောက် ကုန်ကျတယ်။ လူမဲ့တန်ဆာနဲ့ လုံးလုံးသွားလို့ မရဘူး ထုတ်လိုက်၊ ရပ်ပြီ” ဟု ပြောသည်။

ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးအခြေပြု၍ အောင်မင်္ဂလာအဝေးပြေး၊ ဒဂုံဧရာအဝေးပြေးနှင့် အောင်ဆန်းကွင်း ကားဂိတ်တို့ ကနေ ပြေးဆွဲနေသည့် အဝေးပြေးခရီးသည်တင် ယာဉ်လိုင်းများကို မူလကပင် လူမဲ့တန်ဆာကို ခွင့်မပြုထား ကြောင်း၊ ခရီးသည်နှင့်အတူ ပါလာသည့် ကုန်စည်ကိုသာ တင်ဆောင်ခွင့် ပြုထားကြောင်း ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး ပုဂ္ဂလိက သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး ကြီးကြပ်မှုကော်မတီ(YRTC) ထံမှ သိရသည်။

လူမဲ့တန်ဆာ တင်ဆောင်ခြင်းများကို တရားဝင် ခွင့်ပြုပေးထားခြင်းမရှိသော်လည်း တားမြစ်ခြင်း မရှိခဲ့ကြောင်း၊ လက်ရှိတွင် လုံခြုံရေးအရ တာဝန်ရှိသူများက ကန့်သတ်ခြင်း ဖြစ်ကြောင်း YRTC တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး ဦးလျန်ကျင့်မန်က ပြောသည်။

အောင်မင်္ဂလာအဝေးပြေးကားဂိတ်ကိုတွေ့ရစဉ် (Myanmar Times)

ဦးလျန်ကျင့်မန်က “လူမဲ့ တန်ဆာ တင်ခွင့် မပြုတော့ဘူးဆိုတဲ့ ဟာကတော့ အရင်ကတည်းက အဝေးပြေး ခရီးသည်တင်ဆိုတဲ့ဟာက ခရီးသည်ပဲ တင်ဖို့ပဲလေ။ ကျနော်တို့ ပါဆယ်တွေ ပို့ဖို့မှ မဟုတ်တာ။ သူ့ကို ခွင့်ပြု ထားတာက ခရီးသည်နဲ့ သူနဲ့ပါလာတဲ့ လက်ဆွဲအိတ်တွေပဲ။ ဒါပေမယ့် ခွင့်ပြုတာ မဟုတ်ပေမယ့် အဲဒီတုန်းက မတားဘူးလေနော်။ အခုက လုံခြုံရေးအရ လုံခြုံရေးကိစ္စ လုံခြုံရေးအပိုင်းကနေ လုပ်တာလေ။ ကျနော်တို့ လုပ် တာ မဟုတ်ဘူး YRTC လုပ်တာ မဟုတ်ဘူး အဲဒါတော့” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

သို့သော် ပြည်နယ်နှင့် တိုင်းဒေသကြီးများရှိ စစ်ဆေးရေး ဂိတ်များသို့ ဖြတ်သန်းသည့်အခါတွင် တန်ဆာပစ္စည်း တင်ဆောင်သည့်အခါ မည်သို့မည်ပုံ တင်ဆောင်ရမည်ကို စည်းကမ်းချက်၊ ကန့်သတ်ချက်များကို တိကျစွာ ထုတ်ပြန်ထားခြင်းမျိုး မရှိသည့်အတွက် အဝေးပြေးယာဉ်လိုင်းများ အနေဖြင့် အခက်အခဲ ကြုံတွေ့နေရကြောင်း သိရသည်။

လူမဲ့ တန်ဆာများကို တင်ဆောင်ခွင့် မပြုတော့လျှင် ရန်ကုန်မှတဆင့် အခြားမြို့များသို့ ကုန်ပစ္စည်းတင်ပို့သည့် အခါ ဘုရင့်နောင် ကုန်စည်ပို့ဆောင်ရေးနှင့် အခြားကုန်တင်ယာဉ်များနှင့်သာ ပို့ဆောင်ရတော့မည့် အခြေအနေ တွင် ရှိသည်။