CNI International News

တိုင်ပေ၊ ဇူလိုင် ၁

တရုတ်နိုင်ငံက အနှစ် ၅၀ အထိ အပြောင်းအလဲမရှိဘဲ ရှေ့ဆက်သွားမည်ဟု ကတိပျက်ကွက်ခဲ့သဖြင့် ဟောင်ကောင်၏ လွတ်လပ်မှု ဆိတ်သုဉ်းခဲ့ကြောင်း ထိုင်ဝမ်ဝန်ကြီးချုပ် ဆူဆန်ချန် (Su Tseng-chang) က ယနေ့ (ဇူလိုင် ၁ ရက်) ပြောကြား ခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာက ရေးသားဖော်ပြသည်။

ထိုင်ဝမ်ဝန်ကြီးချုပ်သည် ဟောင်ကောင်ကျွန်းကို တရုတ်လက်သို့ လွှဲပြောင်းရောက်ရှိခြင်း ၂၅ နှစ်ပြည့်၌ အထက်ပါ အတိုင်း ပြောကြားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင်သည် ဟောင်ကောင် ခေါင်းဆောင်သစ်ဖြစ်သူ (ယခင် လုံခြုံရေး အကြီးအကဲဟောင်း) ဂျွန်လီနှင့် အတူ ကျမ်းသစ္စာကျိန်ဆိုရန် ဟောင်ကောင်မြို့တော်သို့ ရောက်ရှိနေသည်။ ဂျွန်လီကို အမျိုးသားလုံခြုံရေးဥပဒေနှင့် ပတ်သက် ၍ အမေရိကန်က ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့ထားသည်။

တရုတ်က ၎င်း၏ပိုင်နက်ဟု ပြောကြားထားသော ထိုင်ဝမ်ကျွန်းပေါ်ရှိ ပြည်သူအများစုသည် ဘေဂျင်း၏ အုပ်ချုပ်ရေးကို စိတ်မဝင်စားကြောင်း၊ ဟောင်ကောင်နှင့် မကာအိုကျွန်းများကဲ့သို့ ထိုင်ဝမ်ကိုလည်း အုပ်ချုပ်ရန် ဘေဂျင်း၏ “တစ်နိုင်ငံ၊ စနစ်နှစ် မျိုး” ကမ်းလှမ်းချက်ကို ထိုင်ဝမ်အာဏာပိုင်များက အကြိမ်ကြိမ် ပယ်ချခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာက ဆက်လက် ရေးသားသည်။

ထိုင်ဝမ်ဝန်ကြီးချုပ် ဆူဆန်ချန်

လွှဲပြောင်းမှု မရှိခဲ့လျှင် ဟောင်ကောင်၏ဘဝသည် ပုံမှန်အတိုင်း လည်ပတ်နိုင်ဦးဖြစ်ကြောင်း တိုင်ပေမြို့တော်၌ သတင်း ထောက်များနှင့် တွေ့ဆုံရာ၌ ဆူဆန်ချန်က မှတ်ချက်ချခဲ့သည်။

“အခု ၂၅ နှစ်ပဲ ရှိသေးတယ်။ အရင်ကတော့ အနှစ် ၅၀ အထိ အပြောင်းအလဲမရှိ အုပ်ချုပ်သွားမယ်လို့ သူတို့ ကတိပေးခဲ့တယ်။ အခုတော့ လွတ်လပ်မှုနဲ့ ဒီမိုကရေစီက ဟောင်ကောင်မှာ ပျောက်သွားပြီလေ” ဟု ၎င်းက ဟောင်ကောင်ကို ရည်ညွှန်းလျက် ထပ်လောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

“ထိုင်ဝမ်ရဲ့ အချုပ်အခြာအာဏာ၊ လွတ်လပ်မှုနဲ့ ဒီမိုကရေစီကို ဘယ်လို ကိုင်စွဲထားရမယ်ဆိုတာ ကျနော်တို့ သိပါတယ်။ တစ် နိုင်ငံ၊ စနစ်နှစ်မျိုးလို့ နာမည်ခံထားတဲ့ တရုတ်ဟာ ဒီစမ်းသပ်မှုကို မခံမရပ်နိုင် ဖြစ်နေပါတယ်” ဟု ဆူဆန်ချန်က ဖြည့်စွက် ပြောကြားခဲ့သည်။

ဟောင်ကောင်တွင် အစိုးရဆန့်ကျင်ရေး ဆန္ဒပြပွဲများ ဖြိုခွင်းခံရပြီးနောက် ပြင်းထန်သည့် အမျိုးသားလုံခြုံရေးဥပဒေကို ပြဋ္ဌာန်းခဲ့ရာ ဒီမိုကရေစီနည်းကျ အုပ်ချုပ်နေသည့် ထိုင်ဝမ်နိုင်ငံတွင် ယင်းလုပ်ရပ်ကို ကျယ်ပြန့်စွာ ရှုတ်ချခဲ့ကြသည်။

ဟောင်ကောင် အုပ်ချုပ်ရေးမှူးနဲ့ ရှီကျင့်ဖျင် (AP)

မြို့တော် တည်ငြိမ်ရေးအတွက် ပြန်လည် ထိန်းကျောင်းရန် ထိုဥပဒေ လိုအပ်ကြောင်း ဘေဂျင်းနှင့်ဟောင်ကောင် အစိုးရတို့ ကတော့ အခိုင်အမာ ပြောကြားနေခဲ့သည်။

ဗြိတိန်သည် ဟောင်ကောင်ကျွန်းကို ၁၉၉၇ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ ၁ ရက်တွင် တရုတ်လက်သို့ ပြန်လည်လွှဲပြောင်းခဲ့ရာ ဟောင်ကောင်၏ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်နှင့် လွတ်လပ်စွာ တရားစီရင်ရေးတို့မှာ တရုတ်ပြည်မကြီး၏ တစ်နိုင်ငံ၊ စနစ်နှစ်မျိုး မူဝါဒအောက်သို့ ကျရောက်သွားခဲ့သည်။

အဆိုပါ လွတ်လပ်ခွင့်များကို ဘေဂျင်းနှင့်ဟောင်ကောင် အာဏာပိုင်များ နင်းချေခဲ့ကြကြောင်း အနောက်အုပ်စု အပါအဝင် တရုတ်အစိုးရကို ဝေဖန်သူများက စွပ်စွဲခဲ့ကြသည်။

တရုတ်သည် ထိုင်ဝမ်ကို ၎င်း၏ အချုပ်အခြာအာဏာကို လက်ခံရန်အတွက် စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေး ဖိအားပေး တိုးမြှင့် လုပ် ဆောင်နေသည်။ ထိုင်ဝမ်အစိုးရကတော့ ကျွန်းပေါ်ရှိ ထိုင်ဝမ်သားများကပဲ ၎င်းတို့အနာဂတ် ဆုံးဖြတ်နိုင်သည်ဟု ပြောကြား ထားသည်။

Source: Reuters

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၁

မြန်မာပြည်ကို ရောက်ရှိနေသည့် အာဆီယံအထူးကိုယ်စားလှယ် မစ္စတာပရတ်ဆိုခွန်နှင့် နိုင်ငံရေးပါတီအချို့ ဇူလိုင် ၂ ရက်နေ့ မှာ တွေ့ဆုံမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

အာဆီယံ အထူးကိုယ်စားလှယ်နှင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုကို ရခိုင့်ဦးဆောင်ပါတီ (AFP) တက်ရောက်မှာ ဖြစ်ကြောင်း၊ မည်သည့် ကိစ္စ ဆွေးနွေးမည်ဆိုသည်ကို အသေးစိတ်ပြောပြ၍ မရသေးကြောင်း AFP မှ ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာအေးမောင်က CNI သတင်း ဌာနသို့ ပြောသည်။

ဒေါက်တာအေးမောင်က “ အဲဒါကတော့ အသေးစိတ် ပြောလို့မရဘူး။ ကျနော်တို့က အခြေအနေကြည့်ရမှာ ဘယ်ပါတီတွေ ပါသလဲပေါ့။ ခင်ဗျားတို့ သတင်းကြားမှာပေါ့။ ဒီနေ့ဆိုရင် ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ ၇ ဖွဲ့ထင်တယ်။ PPST နဲ့ တွေ့မယ်ဆိုတာလေ။ ကျနော်တို့လည်း နိုင်ငံရေးပါတီ များများ ပါနိုင်တာပေါ့။ ကျနော်တို့တာ မသိတာလေ။ ဘယ် နှစ်ပါတီနဲ့ တွေ့မှာလဲ။ အချိန်ဘယ်လောက်လဲ။ မပြောတတ်ဘူး။ အခြေအနေကြည့်ပြီး ပြောရဆိုရမှာ၊ ကြိုပြီးပြောလို့လည်း မကောင်းဘူးရယ်။ တွေ့ပြီးမှပဲ ဘာတွေကို ပြောခဲ့တာကို ခင်ဗျားတို့ကို ပြန်ပြောရင် ပိုပြီး ပြည့်စုံမယ်ထင်တယ်” ဟု ပြော သည်။

အာဆီယံအထူးကိုယ်စားလှယ် မစ္စတာပရတ်ဆိုခွန်သည် ဇွန်လ ၂၉ ရက်က မြန်မာပြည်ကို ရောက်ရှိခဲ့ပြီးနောက် နစက ဥက္ကဋ္ဌ၊ နစက၏ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဦးဝဏ္ဏမောင်လွင်တို့နှင့် တွေ့ဆုံထားပြီးဖြစ်သည်။

ထို့နောက် ယနေ့ (ဇူလိုင် ၁ ရက်)တွင် အပစ်ရပ်ထားသည့် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် ၇ ဖွဲ့ဖြင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးနေကြောင်း သိရသည်။

 ပရတ်ဆိုခွန်ကို တွေ့ရစဉ်

အာဆီယံ အထူးကိုယ်စားလှယ်နှင့် နိုင်ငံရေးပါတီများ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုကို ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများ ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (SNLD) မှ တက်ရောက်မှာ မဟုတ်ကြောင်း သိရသည်။

ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ (USDP) အနေဖြင့် အာဆီယံ အထူးကိုယ်စားလှယ်နှင့် တွေ့ဆုံမှုတွင် တက်ရောက် ဖို့ ရှိကြောင်း၊ အသေးစိတ်ကို မသိရှိရသေးကြောင်း USDP မှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဦးသိန်းထွန်းဦးက ပြောသည်။

အလားတူ မွန်ညီညွတ်ရေးပါတီ (MUP) မှ တက်ရောက်မှာ ဖြစ်ကြောင်း၊ မည်သည့် အကြောင်းအရာများ ဆွေးနွေးမည် ဆိုသည်ကို မသိရှိရသေးကြောင်း MUP မှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ နိုင်သန်းရွှေက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

နိုင်သန်းရွှေက “ဆွေးနွေးဖို့ကတော့ ကျနော်တို့ အစီအစဉ်ကတော့ ကျနော်တို့ မသိရသေးဘူးဗျ။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ကျနော်တို့ သွားတွေ့မယ်။ နောက်ပြီးတော့ ဒီကိုယ်စားလှယ်က ဘာတွေပြောမလဲ၊ အဲဒီအပေါ်မှာ အခြေခံပြီးတော့ ကျနော် တို့နဲ့ မြန်မာ့နိုင်ငံရေးနဲ့ ကိုက်ညီတဲ့ ဥစ္စာတွေကို ပြောဖိုတော့ ရှိတယ်ပေါ့။ လောလောဆယ်တော့ ပြင်ဆင်ထားတာတော့ သိပ် မရှိဘူးပေါ့နော်” ဟု ပြောသည်။

အာဆီယံ အထူးကိုယ်စားလှယ် မစ္စတာပရတ်ဆိုခွန်၏ ဇွန်လ ၂၉ ရက်မှ ဇူလိုင် ၃ ရက်အထိ လာရောက်သော မြန်မာပြည် ခရီးစဉ်အတွင်း လူသားချင်း စာနာမှုဆိုင်ရာ အကူအညီပေးရေး၊ အာဆီယံ ဘုံသဘောတူညီမှု (၅)ရပ် အကောင်အထည် ဖော်ရေး၊ အားလုံးပါဝင်သော နိုင်ငံရေးတွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးမှု ဖြစ်ပေါ်လာရေး စသည်တို့ကို ဆွေးနွေးသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

CNI International News

ကိယက်ဗ်၊ ဇူလိုင် ၁

မြွေကျွန်းကို ယူကရိန်းတပ်ဖွဲ့က ပြန်လည် သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့ပြီး အိုဒက်ဆာအနီး ရုရှားက ဒုံးကျည်ဖြင့် ပစ်ခတ်ခဲ့၍ လူ ၁၇ ဦး သေဆုံးခဲ့ကြောင်း ယူကရိန်းဘက်မှ သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာသတင်းဌာနက ဖော်ပြခဲ့သည်။

ယူကရိန်း ပင်လယ်နက် ဆိပ်ကမ်းမြို့ဖြစ်သည့် အိုဒက်ဆာရှိ တိုက်တစ်လုံးနှင့် အပန်းဖြေ နေရာတစ်ခုကို ရုရှားဒုံးကျည်များ ဇူလိုင် ၁ ရက် အစောပိုင်းတွင် ကျရောက်ပေါက်ကွဲခဲ့ကြောင်း၊ အနည်းဆုံး လူ ၁၇ ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီး ဒဏ်ရာရသူ ဆယ်ဂဏန်းမျှ ရှိကြောင်း ယူကရိန်း၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

ယူကရိန်းထံမှ ဆန်နှင့်ဂျုံတင်ပို့မှုများ ခွင့်ပြုသည့် လူသားချင်းစာနာမှုစင်္ကြန်လမ်း ဖွင့်ပေးရန် ကုလသမဂ္ဂ၏ ကြိုးပမ်းမှုကို ဟန့်တားခြင်း မရှိကြောင်း ပြသရန်အတွက် မော်စကိုက မြွေကျွန်းမှ ဆုတ်ခွာပေးမည်ဟု ဇွန်လ ၃၀ ရက်တွင် ပြောကြားပြီး နောက် ယခု ဒုံးကျည် တိုက်ခိုက်မှုများကို လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။

အမြောက်နှင့်ဒုံးကျည်များဖြင့် ရုရှားတပ်ဖွဲ့များကို ပင်လယ်နက်ဒေသတချို့မှ မောင်းထုတ်နိုင်ခဲ့ကြောင်း၊ မဟာဗျူဟာမြောက် အနိုင်ရခဲ့ကြောင်း၊ ထိုအောင်မြင်မှုအတွက် ယူကရိန်းတပ်ဖွဲ့များကို ယူကရိန်းသမ္မတ ဇာလန်းစကီးက ချီးကျူးပြောကြားခဲ့ သည်။

ယူကရိန်း နိုင်ငံအရှေ့ပိုင်း ဒွန်ဘတ်စ် စက်မှုဒေသတွင် ရုရှားသည် ၎င်း၏ ကြည်းတပ်များကို စုစည်ထားပြီး လွန်ခဲ့သည့် ရက်သတ္တပတ် နှစ်ပတ်အတွင်း ဒုံးကျည်တိုက်ခိုက်မှု အကြိမ်ရေ နှစ်ဆကျော် တိုးမြှင့်လာခဲ့သည်။

 ရုရှားဒုံးကျည်ဖြင့် ပစ်ခတ်မှုကြောင့် ပျက်စီးသွားတဲ့ အဆောက်အဦ(Reuters)

သို့သော် တိုက်ခိုက်မှု ထက်ဝက်ကျော်မှာ ဆိုဗီယက်ခေတ်ဟောင်း ဒုံးကျည်များ သုံးခဲ့၍ ပစ်မှတ်တိကျမှု မရှိကြောင်း ရိုက်တာ သတင်းဌာနက ရေးသားထားသည်။

အလားတူ ဘီဟိုရော့-ဒီနစ်စထရော့ဗ်စကီ (Bilhorod-Dnistrovskyi) မြို့ရှိ ၉ ထပ်တိုက်တစ်လုံးကို ဇူလိုင် ၁ ရက် နံနက် ၁ နာရီက ဒုံးကျည်တစ်စင်း ထိမှန်ခဲ့သေးကြောင်း ယူကရိန်း အရေးပေါ် ကယ်ဆယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ ထိုဖြစ်စဉ်ကြောင့် ကုန်စုံဆိုင်တစ်ဆိုင် မီးလောင်ကျွမ်းခဲ့သည်။

အဆောက်အအုံ အပျက်အစီးများအောက်တွင် လူအချို့ ပိတ်မိနေသဖြင့် ကယ်ဆယ်ရေးလုပ်ငန်းများ လုပ်ဆောင်ခဲ့ရကြောင်း အိုဒက်ဆာ အုပ်ချုပ်ရေး အာဏာပိုင်အဖွဲ့၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဆာဟေးဘရက်ချက် (Serhiy Bratchuk) က ယူကရိန်း ရုပ်သံလိုင်းသို့ ပြောကြားခဲ့သည်။

ရုရှားဘက်မှ နောက်ထပ် ဒုံးကျည်တစ်စင်းသည် အပန်းဖြေ နေရာတစ်ခုကို ထိမှန်ခဲ့ရာ ကလေးငယ်တစ်ဦး အပါအဝင် အနည်း ဆုံး လူ ၃ ဦး သေဆုံးပြီး တစ်ဦး ဒဏ်ရာရကြောင်း ၎င်းက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။

ပြီးခဲ့သည့် ဖေဖော်ဝါရီ ၂၄ ရက်က စတင်၍ ယူကရိန်းကို ရုရှားကျူးကျော် ထိုးစစ်ဆင်ခဲ့ရာ ထောင်နှင့်ချီသော အရပ်သား သေဆုံးခဲ့ရကြောင်း၊ ရန်လိုသည့် စစ်ပွဲဖြစ်ကြောင်း ယူကရိန်းအာဏာပိုင်များက ပြောကြားခဲ့သည်။

အရပ်သားများကို ပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက်ခြင်းအား မော်စကိုဘက်မှ ငြင်းဆိုထားပြီး အန္တရာယ်ရှိသော အမျိုးသားရေးဝါဒီများ ကို အမြစ်ပြတ် ချေမှုန်းသည့် စစ်ဆင်ရေးသာဖြစ်၍ စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ အခြေခံ အဆောက်အအုံများကိုသာ ထိမှန်ကြောင်း ရုရှားက ပြောကြားထားသည်။

Source: Reuters

CNI International News

နယူးဒေလီ၊ ဇူလိုင် ၁

သီရိလင်္ကာ စီးပွားရေး အကျပ်အတည်းဖြင့် ရင်ဆိုင်နေရခြင်းကြောင့် ဒေသတွင်း အင်အားကြီး နိုင်ငံများဖြစ်သည့် တရုတ်ကို ယှဉ်ပြိုင်နိုင်ရန် အိန္ဒိယအတွက် အခွင့်အရေး ရလာကြောင်း အေပီက ရေးသားဖော်ပြခဲ့သည်။

သီရိလင်္ကာ၏ မဟာဗျူဟာကျ‌သော တည်နေရာသည် ဒေသတွင်း အင်အားကြီး နိုင်ငံများဖြစ်ကြသော တရုတ်နှင့်အိန္ဒိယတို့ကို ဆယ်စုနှစ် တစ်ခုကျော်ကြာ ဆွဲဆောင်ခဲ့ရာ ဘေဂျင်းက သီရိလင်္ကာအပေါ် ချေးငွေစီးဆင်းမှုနှင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများဖြင့် ဩဇာ လွှမ်းမိုးလျက် အသာစီးယူခဲ့ကြောင်း ရှုမြင်သုံးသပ်ကြသည်။

သို့သော် သီရိလင်္ကာ စီးပွားရေးပြိုလဲမှုသည် အင်အားကြီး အိန္ဒိယအတွက် နောက်ပြန်လှည့်ကြည့်ရန် အခွင့်အရေး ပေးလာခဲ့ သဖြင့် နယူးဒေလီ(အိန္ဒိယ)အစိုးရက သီရိလင်္ကာထံသို့ ငွေကြေးနှင့်ပစ္စည်းများ ထောက်ပံ့ခဲ့သည်။

“နိုင်ငံတကာ နိုင်ငံရေးက ပရဟိတ ထောက်ပံ့တာမျိုးနဲ့ မတူဘူးပေါ့။ အဓိကရည်ရွယ်တာက အိန္ဒိယရဲ့ နောက်ဖေးပေါက် ကနေ တရုတ်ကို ထွက်ခွာစေပြီး နယူးဒေလီရဲ့ ဟန်ချက်ညီတဲ့ လုပ်ဆောင်ချက် ပြန်သွားဖို့ ရည်ရွယ်ပါတယ်” ဟု အိန္ဒိယနိုင်ငံ၊ ဆိုနီပက်မြို့ (Sonipat) ရှိ အိုပီဂျင်ဒယ် (O.P. Jindal) တက္ကသိုလ်မှ နိုင်ငံတကာလေ့လာရေးဌာန အကြီးအကဲ စရီရမ် ချူလီ ယာ (Sreeram Chaulia) က ပြောကြားခဲ့သည်။

လူဦးရေ ၂၂ သန်းရှိသော သီရိလင်္ကာနိုင်ငံသည် အိန္ဒိယသမုဒ္ဒရာ၏ တောင်ဘက် ကမ်းရိုးတန်းအနီး တည်ရှိခြင်းကြောင့် တရုတ်၏ အရှေ့အလယ်ပိုင်းမှ တင်သွင်းလာသော ရေနံသင်္ဘောများ ဖြတ်သန်းရာ လမ်းကြောင်း ဖြစ်နေသည်။

တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင်၏ ခါးပတ်တစ်ကွင်း၊ လမ်းတစ်စင်း (BRI) အစပျိုးမှုအရ အာရှနှင့် အာဖရိကက အခြေခံ ဆောက်အဦ စီမံကိန်းများတွင် ငွေကြေးသုံးစွဲခဲ့ရာ၌ သီရိလင်္ကာ ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း မဟိန္ဒာရာဂျာပက်ဆာက တရုတ် ချေးငွေ အမြောက်အမြား ရယူမိခဲ့သည်။

သီရိလင်္ကာဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်းမဟိန္ဒာရာဂျာပက်ဆာနဲ့ တရုတ် သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင်ကိုတွေ့ရစဉ် (AP)

ထိုသို့ ချေးငွေယူခြင်းကို ကျွမ်းကျင်သူများက ပယ်ချခဲ့သော်လည်း ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်းက ၎င်း၏ဇာတိ ဟမ်ဘန်တိုတာ (Hambantota) ဒေသတွင် ရေနက်ဆိပ်ကမ်းတစ်ခု တည်ဆောက်ရန်အတွက် ၁ ဒသမ ၁ ဘီလီယံ အပါအဝင် ချေးငွေများ လက်ခံခဲ့သည်။

အဆိုပါ ရေနက်ဆိပ်ကမ်းအတွက် တရုတ်ကို ပြန်ဆပ်ရန် လုံလောက်သည့် နိုင်ငံခြားဝင်ငွေ မရသည့်အခါ ၂၀၁၇ ခုနှစ်တွင် သီရိလင်္ကာက စက်ရုံ၊ အလုပ်ရုံအချို့နှင့် မြေဧက ထောင်ပေါင်းများစွာ ဘေဂျင်း(တရုတ်)လက်ထဲသို့ ၉၉ နှစ်ကြာ ထိုးအပ် လိုက်ရသည်။

ထို့နောက် ဒေသတွင်း ပြိုင်ဘက် အိန္ဒိယနှင့် အနီးကပ်ဆုံးနေရာ၌ တရုတ်သည် ခြေကုပ်စခန်း တစ်နေရာ ရလာခဲ့သည်။

အထူးသဖြင့် သီရိလင်္ကာ၊ နီပေါနှင့် မော်လဒိုက် ကဲ့သို့ နိုင်ငံငယ်များ အပါအဝင် တောင်အာရှဒေသ၌ တရုတ်၏ လွှမ်းမိုးမှု ကြီးထွားလာသဖြင့် အိန္ဒိယအတွက် စိုးရိမ်ပူပန်စရာ ဖြစ်လာစေခဲ့သည်။

နှစ်နိုင်ငံ အငြင်းပွားနေကျဖြစ်သည့် ဟိမဝန္တာ၊ လာဒက် (Ladakh) နယ်စပ်တွင်လည်း အိန္ဒိယနှင့် တရုတ်စစ်သားများ အသေ အပျောက်ရှိခဲ့သော တိုက်ပွဲများကြောင့် ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်တွင် တရုတ်၏ ဒေသတွင်း အားကောင်းလာမှုကို အိန္ဒိယ၏ စိုးရိမ်ပူပန် မှု ပိုမိုနက်ရှိုင်းလာခဲ့သည်။

ရေကြောင်း ချဉ်းကပ်မှု အနေဖြင့် ဘေဂျင်း(တရုတ်)၏ စစ်ရေးအာရုံစိုက်မှုသည် လက်ရှိ တောင်တရုတ်ပင်လယ်နှင့် ပစိဖိတ် သမုဒ္ဒရာဘက်သို့ ရောက်နေသော်လည်း သီရိလင်္ကာနှင့် အိန္ဒိယသမုဒ္ဒရာကို တရုတ်၏ စီးပွားရေးအမြင်မှာ ပိုမို စေ့ဆော်လျက် ရှိကြောင်း လန်ဒန်အခြေစိုက် နိုင်ငံတကာမဟာဗျူဟာလေ့လာရေးသိပ္ပံမှ သုတေသီ ရာဟူးလ်ရွိုင်ချောင်ဒရီ (Rahul Roy-Chaudhury) က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: AP

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၃၀

အာဆီယံ၏ မူဝါဒတွင် လူသားချင်းစာနာ ထောက်ထားမှု အကူအညီပေးရေးနှင့်ပတ်သက်၍ တစ်ဦးတစ်ယောက်မှ မကျရန် ဆိုသော မူကို ဖော်ဆောင်နေသည်ဟု နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ယနေ့ (ဇွန်လ ၃၀ ရက်) ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အာဆီယံအထူးကိုယ်စားလှယ် မစ္စတာပရတ်ဆိုခွန်နှင့် နစကဥက္ကဋ္ဌတို့ ယနေ့ နေပြည်တော်မှာ တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးစဉ် အထက်ပါအတိုင်း ၎င်းက ပြောကြားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

နစကဥက္ကဋ္ဌက “ထာဝရ ငြိမ်းချမ်းရေး ရရှိရန်အတွက် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များနှင့် တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးလျက်ရှိမှု၊ မြန်မာနိုင်ငံရှိ ပြည်သူများအတွက် လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကူအညီများရရှိစေရေး ဆောင်ရွက်ပေးလျက် ရှိမှု၊ အာဆီယံ၏ မူဝါဒတွင် လူသားချင်းစာနာ ထောက်ထားမှု အကူအညီပေးရေးနှင့် ပတ်သက်၍ တစ်ဦးတစ်ယောက်မှ မကျန်ရ ဆိုသကဲ့သို့ မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့်လည်း လူ့အသက်ထက် အရေးကြီးတာ ဘာမျှမရှိဆိုသည့် မူဝါဒထားရှိ ဆောင် ရွက်လျက်ရှိသည်”ဟု ပြောသည်။

ထို့နောက် NUG၊ CRPH၊ PDF တို့၏ ဆောင်ရွက်နေမှု အခြေအနေများ၊ သံဃာတော်များ အပါအဝင် ဆရာ/ဆရာမများနှင့် ပြည်သူများ သတ်ဖြတ်ခံနေရမှု အခြေအနေများ၊ မိုင်းထောင် ဖောက်ခွဲခံနေရမှု အခြေအနေများကိုလည်း အာဆီယံအထူး ကိုယ်စားလှယ် မစ္စတာပရတ်ဆိုခွန်နှင့် နစကဥက္ကဋ္ဌတို့ ဆွေးနွေးခဲ့ကြကြောင်း သိရသည်။

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၃၀ ရက်က ပရတ်ဆိုခွန်နဲ့ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်တို့ တွေ့ဆုံစဉ်

လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံတွင် တပ်မတော် ဖြုတ်ချရေး လက်နက်ကိုင် တော်လှန်တိုက်ခိုက်နေကြခြင်းကြောင့် ကရင်ပြည်နယ်၊ ချင်းပြည်နယ်၊ ကယားပြည်နယ်၊ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ မကွေးတိုင်းဒေသကြီး တို့တွင် တိုက်ပွဲရှောင်များ သိန်းနှင့်ချီရှိ နေပြီး လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှု အကူအညီများ လိုအပ်နေသည်။

မစ္စတာပရတ်ဆိုခွန်သည် မြန်မာနိုင်ငံသို့ ဇွန်လ ၂၉ ရက်မှ ဇူလိုင် ၃ ရက်အထိ ခရီးစဉ်အဖြစ် ရောက်ရှိနေပြီး ဇူလိုင် ၂ ရက်မှ ဇူလိုင် ၅ ရက်အထိ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ကျင်းပမည့် မဲခေါင်-လန်ချန်း ညီလာခံကိုလည်း တက်ရောက်မည် ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

အလားတူ နိုင်ငံရေးပါတီများ၊ နစကအဖွဲ့ဝင်များ၊ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် ၇ ဖွဲ့၊ ဒီမိုကရေစီအင်အားစုများ စသည့် ပုဂ္ဂိုလ်များဖြင့် တွေ့ဆုံ၍ မြန်မာ့အရေးကို ဆွေးနွေးသွားရန်လည် ရှိကြောင်း သိရှိရသည်။

မြန်မာပြည်ကို ရောက်ရှိနေသော အာဆီယံအထူးကိုယ်စားလှယ် မစ္စတာ ပရတ်ဆိုခွန်သည် ဒုတိယအကြိမ် ခရီးစဉ် ဖြစ်သည်။

CNI News
၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၃၀

ရှမ်းပြည်နယ်အရှေ့ပိုင်း မိုင်းလား အထူးဒေသ(၄)ဟု အများသိကြသည့် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီမဟာမိတ်တပ်မတော် (NDAA)သည် ယနေ့ (ဇွန်လ ၃၀ ရက်) ငြိမ်းချမ်းရေးယူခဲ့သည်မှာ ၃၃ နှစ်ပြည့် အခမ်းအနားများကို ကျင်းပခဲ့သည်။

ယခင်က NDAA သည် ငြိမ်းချမ်းရေး နှစ်များကို အကျယ်တဝံ့ ကျင်းပခဲ့သော်လည်း ယခုနှစ်မှာတော့ ငြိမ်းချမ်းရေး ၃၃ နှစ်ပြည့် အခမ်းအနားကို အကျယ်တဝံ့ ကျင်းပခဲ့ခြင်းမဟုတ်ဘဲ သက်ဆိုင်ရာ တပ်ရင်း၊ တပ်ဖွဲ့များနှင့် စာသင်ကျောင်းများမှ ကျောင်းသားများက အသီးသီး ကျင်းပခဲ့ကြသည်။

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၃၀ ရက် NDAA ငြိမ်းချမ်းရေး ၃၃ နှစ်ပြည့် အထိမ်းအမှတ် အလေးပြုနေစဉ်

NDAA သည် ဗမာပြည်ကွန်မြူနစ် ပါတီကနေ ခွဲထွက်၍ တပ်မတော်နှင့် ၁၉၈၉ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၃၀ ရက်တွင် ငြိမ်းချမ်းရေး ယူခဲ့ရာ တပ်မတော်က ရှမ်းပြည်နယ် (အရှေ့ပိုင်း)ရှိ မိုင်းလားဒေသကို ဗဟိုပြု၍ အထူးဒေသ(၄) အဖြစ် သတ်မှတ်ပေးခဲ့သည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၃၀

မြန်မာပြည်ကို ရောက်ရှိနေသည့် အာဆီယံ အထူးကိုယ်စားလှယ်အနေဖြင့် နစကကို မျက်နှာသာပေးခြင်းမျိုး မဖြစ်ရန် လိုအပ်ကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ ကျောင်းသားများ ဒီမိုကရက်တစ်တပ်ဦး(ABSDF) မှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ရဲဘော် ဆန်နီက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

မြန်မာ့နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်းကို ဖြေရှင်းရာမှာ အင်အားစု အားလုံးပါဝင်ရန် လိုအပ်ကြောင်း၊ နစကကို မျက်နှာသာ ပေးခြင်းမျိုး မဟုတ်ဘဲ ပြည်သူတစ်ရပ်လုံးအတွက် ပူးပေါင်းပါဝင်ပြီး ဆောင်ရွက်မည့် အခွင့်အလမ်းများရှိရန် လိုအပ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ရဲဘော်ဆန်နီက “နံပါတ်တစ်ကတော့ ဒီအာဆီယံ အထူးကိုယ်စားလှယ် အနေနဲ့ ဘာလုပ်နိုင်မလဲပေါ့။ ဒီနေ့ မြန်မာ့နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်းကို ဖြေရှင်းနိုင်ဖို့က နံပါတ်တစ် အာဆီယံရဲ့ ကြိုးပမ်းချက်က အင်အားစုအားလုံး လက်ခံနိုင်တဲ့ ကြိုးပမ်းမှု ဖြစ် ဖို့လိုတယ်။ နံပါတ်နှစ် စစ်ကောင်စီကို မျက်နှာသာပေးတဲ့ဟာမျိုး မဟုတ်ဘဲနဲ့ ပြည်သူလူထု တစ်ရပ်လုံးအတွက်ကို ပူးပေါင်း ပါဝင်ပြီးတော့ ဆောင်ရွက်မယ့် အခွင့်အလမ်းတွေ ရှိဖို့လိုတယ်။ နောက်တစ်ချက်က ဒီနေ့ လတ်တလော လိုအပ်နေတဲ့ တိုင်း ပြည်ရဲ့ အဓိက အတိဒုက္ခ ရောက်စေခဲ့တဲ့ ဒီနေ့ ကိုဗစ် ပြဿနာရယ်၊ ကျနော်တို့ ဒီရွေးကောက်ပွဲ မဲမသာမှုဆိုပြီး အကြောင်း ပြပြီးတော့ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းခဲ့တဲ့ နောက်ဆက်တွဲ ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ နိုင်ငံတွင်း မတည်ငြိမ်မှုတွေ၊ စစ်ရေး ဆိုင်ရာ ပဋိပက္ခတွေ၊ စီးပွားရေး အတိ ဒုက္ခရောက်နေတာတွေ၊ လူသားချင်းစာနာမှု ထောက်ထားရေး အကူအညီ ရရှိနိုင်ရေး ကိစ္စတွေ ကို အဓိကထားပြီး နံပါတ်တစ် ဆောင်ရွက်ဖို့ လိုတယ်လို့ ကျနော်မြင်ပါတယ်” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

 မစ္စတာပရတ်ဆိုခွန် မြန်မာပြည်သို့ ဇွန်လ ၂၉ ရက်က ထွက်ခွာလာစဉ်

အာဆီယံ အထူးကိုယ်စားလှယ် မစ္စတာပရတ်ဆိုခွန်သည် ဇွန်လ ၂၉ ရက်မှ ဇူလိုင် ၃ ရက်အထိ လာရောက်သော မြန်မာပြည် ခရီးစဉ်အတွင်း လူသားချင်း စာနာမှုဆိုင်ရာ အကူအညီပေးရေး၊ အာဆီယံ ဘုံသဘောတူညီမှု (၅)ရပ် အကောင်အထည် ဖော် ရေး၊ အားလုံးပါဝင်သော နိုင်ငံရေးတွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးမှု ဖြစ်ပေါ်လာရေး စသည်တို့ကို ဆွေးနွေးသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

ပြည်တွင်းမှာ ဖြစ်ပွားနေသည့် လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခနှင့် ပတ်သက်၍ အာဆီယံ အထူးကိုယ်စားလှယ် အနေဖြင့် စွမ်းဆောင် နိုင်ဦးမည် မဟုတ်ကြောင်း၊ အာဆီယံအနေဖြင့် လက်ရှိ မြန်မာပြည် အနေအထားကို တစ်စုံတစ်ခု အကူအညီ အထောက်အပံ့ ပေးနိုင်မည်ဟု မျှော်လင့်ကြောင်း ကရင်အမျိုးသား ဒီမိုကရတ်တစ်ပါတီဥက္ကဋ္ဌ မန်းအောင်ပြည်စိုးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

မန်းအောင်ပြည်စိုးက “သူကတော့ ကျနော်တို့ နှစ်ဖက်စလုံးပေါ့လေ။ ဒီဖက်က တပ်မတော်ရော ဒီဖက်က တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းရောရဲ့ အပေါ်မှာ သူဘယ်လောက် Image ရှိသလဲပေါ့။ ဘယ်လောက်ထိ လွှမ်းမိုးနိုင်မှု ရှိသလဲပေါ့။ ဒီပြည်တွင်း ကိစ္စထက်ကို ကျနော်မြင်တာက ကျနော်တို့ နိုင်ငံကို အာဆီယံ တချို့သောနိုင်ငံတွေက ပစ်ပယ်ထားချင်သလို ဆိုတဲ့ အပေါ်မှာ သူက ဘယ်လောက် စွမ်းဆောင် ပေးနိုင်မလဲ ဆိုတဲ့ဟာကို ကျနော်တို့က အဲဒါကို ပိုပြီးတော့ လေ့လာသုံးသပ် သင့်တာပေါ့လေ။ ကျနော်ထင်တာကတော့ ဒီငြိမ်းချမ်းရေး နှစ်ဖက် လက်နက်ကိုင် ကိစ္စကိုတော့ သူဒီလောက်အထိ စွမ်း ဆောင် နိုင်ဦးမှာ မဟုတ်ဘူး။ ဒါပေမဲ့ ဒီဖက် အာဆီယံမှာ ကျနော်တို့ အနေအထားကို သူတို့ တစ်စုံတစ်ခုသော အတိုင်းအတာ အထိ အကူအညီ အထောက်အပံ့ ပေးနိုင်လိမ့်မယ်လို့ ကျနော်ကတော့ နည်းနည်း မျှော်လင့်ချင်တာပေါ့လေ” ဟု ပြောသည်။

ယခုလာရောက်သည့် အာဆီယံ အထူးကိုယ်စားလှယ် မစ္စတာပရတ်ဆိုခွန်၏ ခရီးစဉ်သည် ဒုတိယအကြိမ်မြောက်ဖြစ် ကြောင်း၊ ထို့နောက် နစကဥက္ကဋ္ဌ၊ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းတချို့၊ နိုင်ငံရေးပါတီတချို့ တို့ဖြင့် တွေ့ဆုံ သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၃၀

ထိုင်း-မြန်မာ နှစ်နိုင်ငံ နယ်စပ်ဒေသ တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေးနှင့် တရားဥပဒေစိုးမိုးရေး ထိုင်းဘုရင့်တပ်မတော်မှ ဒုတိယ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး အဖိချေ့ဆူဆက် (Lt.Gen.Apichet Suesat) နှင့် နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်တို့ ဇွန်လ ၂၉ ရက်က တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

ရှမ်းပြည်နယ်(တောင်ပိုင်း) တောင်ကြီးမြို့တွင် ထိုင်း-မြန်မာ ဒေသဆိုင်ရာ နယ်ခြားကော်မတီ အစည်းအဝေးကို တက်ရောက်အပြီး နေပြည်တော်သို့ လာရောက်၍ နစကဥက္ကဋ္ဌနှင့် တွေ့ဆုံခြင်း ဖြစ်သည်။

နစက-က “နှစ်နိုင်ငံ တပ်မတော် နှစ်ရပ်အကြား ရှိရင်းစွဲ ချစ်ကြည်ရင်းနှီးမှုများနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများကို ပိုမို တိုးမြှင့် ခိုင်မာအောင် ဆက်လက် ဆောင်ရွက်သွားမည့် အခြေအနေများ၊ နယ်စပ်ဒေသ တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေး၊ တရားဥပဒေ စိုးမိုး ရေးနှင့် မူးယစ်ဆေးဝါး တားဆီးနှိမ်နင်းရေးဆိုင်ရာများနှင့် အခြား ကဏ္ဍပေါင်းစုံတွင် ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှုများကို တိုးမြှင့် ဆောင်ရွက်သွားမည့် အခြေအနေများ၊ မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံရေး ဖြစ်ပေါ်ပြောင်းလဲမှု အခြေအနေများကို ဆွေးနွေးခဲ့သည်” ဟု ပြောသည်။

 ထိုင်းတပ်မတော် ကိုယ်စားလှယ်များနှင့် မြန်မာ့တပ်မတော် ခေါင်းဆောင်များ

ထို့နောက် နှစ်နိုင်ငံ တပ်မတော်နှစ်ရပ်အကြား ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်ခြင်းဖြင့် နယ်စပ် ဒေသ တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေး၊ ဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်ရေး၊ နှစ်နိုင်ငံ တပ်မတော်နှစ်ရပ်အကြား ယဉ်ကျေးမှု ဖလှယ်ရေး၊ ချစ်ကြည်ရေး အားကစားပြိုင်ပွဲများ ကျင်းပရေး၊ အကြမ်းဖက်မှုတိုက်ဖျက်ရေး ဆိုင်ရာများကို အောင်မြင်စွာ ဆောင်ရွက်နိုင်မည့် အခြေအနေများ စသည့် အကြောင်းအရာ များကိုလည်း ဆွေးနွေးခဲ့ကြကြောင်း သိရသည်။

မြန်မာ့တပ်မတော်အနေဖြင့် တစ်နိုင်ငံလုံး ငြိမ်းချမ်းရေး ရရှိရန် ရည်ရွယ်၍ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့များကို ငြိမ်းချမ်းရေး ကမ်းလှမ်း ဖိတ်ခေါ်ပြီး တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးမှု အခြေအနေများ၊ နစကမှ ထုတ်ပြန်ထားသည့် ပြည်တွင်း/ပြည်ပရှိ အချို့သော ကျောင်းသား/သူ၊ လူငယ်လူရွယ်နှင့် CDM ဝန်ထမ်းများအား ဥပဒေဘောင်အတွင်း ပြန်လည် ဝင်ရောက်နိုင် ရေး အသိပေး ထုတ်ပြန်ထားမှုကို ထိုင်းတပ်မတော်မှလည်း ၎င်းတို့၏ နယ်စပ်ဒေသများမှ မြန်မာနိုင်ငံသို့ အလွယ်တကူ ပြန်လည် ဝင်ရောက်နိုင်ရေး လိုအပ်သည်များကို ကူညီဆောင်ရွက်ပေးသွားမည့် အခြေအနေးများကိုလည်း ဆွေးနွေးခဲ့ ကြောင်း နစကဘက်က ထုတ်ပြန်လာခဲ့သည်။

ထိုင်းနိုင်ငံနှင့် မြန်မာနိုင်ငံသည် အိမ်နီးချင်း နိုင်ငံများဖြစ်သည့်အလျောက် နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးကို ချိတ်ဆက် ဆောင် ရွက် လျက်ရှိသလို မူးယစ်ဆေးဝါး ထိန်းချုပ်နိုင်ရေးကိုလည်း ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။

ထို့ပြင် ထိုင်း-မြန်မာ နယ်စပ်တွင် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်း တချို့အခြေစိုက် လှုပ်ရှားလျက်ရှိခြင်းကြောင့် တည်ငြိမ်ရေးကိုလည်း ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။

လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံတွင် နိုင်ငံရေး မတည်မငြိမ်ဖြစ်ကာ လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခများ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ဖြစ်ပွားနေခြင်း ကြောင့် ထိုင်း-မြန်မာ နယ်စပ် ကုန်သွယ်ရေးဂိတ်များ မဖွင့်လှစ်နိုင်ဘဲ ဖြစ်နေသလို မြန်မာရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားများ ပြန်လည် ခေါ်ယူရေးကိုလည်း မလုပ်နိုင်သေးဘဲ ဖြစ်နေသည်။

CNI International News

မနီလာ၊ ဇွန်လ ၃၀

ဖြုတ်ချခံခဲ့ရသည့် အာဏာရှင်ဟောင်း၏ သားဖြစ်သူ ဖာဒီနန်မားကို့စ် ဂျူနီယာသည် မကြာသေးမီက သမိုင်း တလျှောက် အကြီးကျယ်ဆုံးသော နိုင်ငံရေးတကျော့ပြန်မှု အနေဖြင့် ဖိလစ်ပိုင်သမ္မတသစ်အဖြစ် ဇွန်လ ၃၀ ရက် (ယနေ့)တွင် ကျမ်းသစ္စာ ကျိန်ဆိုခဲ့သည်။ သို့သော် ၎င်းမိသားစု၏ ပုံရိပ်ကို အဖြူရောင်ဖြစ်အောင် ဆေးကြော၍ မရတော့ဟု အတိုက်အခံများက ဝေဖန်ခဲ့ကြောင်း အေပီ သတင်းဌာနက ရေးသားဖော်ပြသည်။

စစ်တပ် ကျောထောက် နောက်ခံဖြင့် “ပြည်သူ့အာဏာ” အုံကြွမှုအပြီး ၃၆ နှစ်အကြာတွင် အာဏာရှင်ဟောင်း မားကို့စ် မိသားစု အာဏာ ပြန်ရလာခြင်းသည် ဖခင်ဖြစ်သူ၏ ကမ္ဘာသိ နာမည်ဆိုးကို တွန်းလှန်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ အာဏာရှင်ဟောင်း ဖခင် မားကို့စ်လက်ထက် ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်စွာ အုပ်ချုပ်ခဲ့မှုကို အမှတ်ရစေခြင်းတို့သည် အာရှတိုက်ရှိ ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံ တစ်နိုင်ငံဖြစ်သော ဖိလစ်ပိုင်အတွက် နိုင်ငံရေးအရ တွန်းအားဖြစ်စေခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံတွင် ဖခင်မားကို့စ်လက်ထက် ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုများကို အမှတ်ရစေရန်အတွက် အများပြည်သူ အားလပ်ရက်သတ်မှတ်ခြင်း၊ အထိမ်းအမှတ်ပြုလုပ်ခြင်းနှင့် ဖိလစ်ပိုင်ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံပြင်ဆင်ချက်တို့ကို ယခင် အစိုးရများလက်ထက်၌ ထားရှိခဲ့သည်။

ယခုအခါတွင်လည်း ဖခင်လက်ထက် ဆိုးဝါးသောပုံရိပ်များက ထင်ဟပ်နေဆဲဖြစ်၍ မားကို့စ်ဂျူနီယာ၏ သမ္မတ အဖြစ် ကျမ်းသစ္စာကျိန်ဆိုမှုကို ကန့်ကွက်ဆန္ဒပြခြင်းများ ပေါ်ပေါက်လာခဲ့ရာ မနီလာမြို့တော်ရှိ အမျိုးသားပြတိုက် လှေကားထစ်တွင် နေ့လယ်ပိုင်း၌ သပိတ်မှောက်ပွဲ ကျင်းပခဲ့ကြသည်။

ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံ မနီလာမြို့တွင် ကျင်းပသည့် ရွေးကောက်ခံသမ္မတ၏ ကျမ်းသစ္စာကျိန်ဆိုပွဲသို့ ဆန့်ကျင်လှုပ်ရှားသူများက ဆိုင်းဘုတ်မှာကိုင်ဆောင်ကာ ချီတက်ဆန္ဒပြနေကြစဉ်(ဓါတ်ပုံ-အေပီ)

အာဏာပိုင်များက အဓိကရုဏ်းနှိမ်နင်းရေးလက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များ၊ SWAT ကွန်မင်ဒိုများနှင့် လက်ဖြောင့် (စနိုက်ပါ)သမားများအပါအဝင် ထောင်နှင့်ချီသော လုံခြုံရေးများကို ခရီးသွားလုပ်ငန်းထွန်းကားရာ ကမ်းခြေ ခရိုင်တွင် တင်းကြပ်စွာ ချထားခဲ့ရသည်။

ကျမ်းသစ္စာကျိန်ဆိုသည့်အခမ်းအနားသို့ တရုတ် ဒုတိယသမ္မတ ဝမ်ချီရှန်းနှင့် အမေရိကန်ဒုတိယသမ္မတ ကာမယ် လာဟားရစ်၏ခင်ပွန်း ဒေါက်ကလပ်စ်အမ်ဟော့ဖ် (Doug. Emhoff) တို့လည်း နိုင်ငံတကာဂုဏ်သရေရှိ ဧည့်သည့်တော်များနှင့်အတူ တက်ရောက်ခဲ့ကြသည်။
“ဝိုးးး … ဒါက တကယ်ဖြစ်နေတာလားဗျာ။ ကျနော့်လို စစ်အုပ်ချုပ်ရေးရဲ့ ရာဇဝတ်မှု ကျူးလွန်ခံရတဲ့သူတွေ အတွက် အခုဖြစ်နေပုံတွေက အိပ်မက်ဆိုးတစ်ခုပါပဲ” ဟု အသက် ၇၀ အရွယ်ရှိ တက်ကြွလှုပ်ရှားသူ ဘိုနီဖာစီယို အီလာဂန်က မေးခွန်းထုတ်ခဲ့သည်။ ၎င်းသည် ဖခင်မားကို့စ်အစိုးရလက်ထက်က သောင်းကျန်းသူ နှိမ်နင်းရေး တပ်ဖွဲ့၏ ဖမ်းဆီးခြင်းခံရပြီး ရက်ရက်စက်စက် ညှင်းပန်းနှိပ်စက်ခံခဲ့ရသူဖြစ်သည်။

ယင်းသို့ သမိုင်းဒဏ်ရာဟောင်းများနှင့် ဆန့်ကျင်ဘက်ဝါဒများက ၆ နှစ်တာ သမ္မတကာလအတွင်း ရင်ဆိုင်ရမည့် ဆိုးရွားသောအကျပ်အတည်းများအဖြစ် မားကို့စ်ဂျူနီယာကို ဆီးကြိုလို့နေပြီဖြစ်သည်။

ဖိလစ်ပိုင်သည် ပြီးခဲ့သော နှစ်နှစ်အတွင်း ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်မှု အပြင်းအထန်ခံစားခဲ့ရပြီး သေဆုံးသူ ၆ သိန်း ကျော်ရှိခဲ့ကာ lock down ချခဲ့ရခြင်းကြောင့် ဒုတိယကမ္ဘစစ်နောက်ပိုင်း အနိမ့်ဆုံးစီးပွားရေးကျဆင်းမှု၊ ဆင်းရဲ မွဲတေမှု၊ အလုပ်လက်မဲ့နှင့် ငတ်မွတ်ခေါင်းပါးမှုတို့ ဖြစ်ပေါ်လျက်ရှိသည်။

ယခုနှစ်အစောပိုင်းတွင် ကူးစက်ရောဂါ သက်သာလာခဲ့သော်လည်း ယူကရိန်းသို့ ရုရှားကျူးကျော်စစ်ကြောင့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာငွေကြေးဖောင်းပွမှု တိုးလာခဲ့ပြီး စားနပ်ရိက္ခာပြတ်လပ်လာနိုင်ခြေကို စိုးရွံနေခဲ့ရသည်။

Source: AP

CNI International News

ဒိုဟာ၊ ဇွန်လ ၃၀

ကာတာနိုင်ငံတွင် ပြုလုပ်သည့် အီရန်နှင့် အမေရိကန်ကြားက နျူကလီးယား သဘောတူညီချက် ဆွေးနွေးပွဲသည် တိုးတက် အောင်မြင်မှု မရဘဲ အဆုံးသတ်ခဲ့ကြောင်း သံတမန်များ၏ ပြောကြားချက်ကို ကိုးကားလျက် အေပီက ဇွန်လ ၃၀ ရက်တွင် ရေးသားဖော်ပြသည်။

ကာတာနိုင်ငံ၊ ဒိုဟာမြို့တော်တွင် ကျင်းပပြုလုပ်ခဲ့သည့် ဆွေးနွေးပွဲသည် အောင်မြင်မည့် အရိပ်အယောင် မတွေ့ရဘဲ နှစ်ရက် အကြာတွင် ပျက်ပြားခဲ့သွားကြောင်း၊ ယခုဆွေးနွေးပွဲသည် ဗီယင်နာမြို့ ဆွေးနွေးမှုအပြီးတွင် သဘောတူညီချက် ရရှိရေး ပါဝင် ဆွေးနွေးသည့် အစိတ်အပိုင်းများ ယာယီဆိုင်းငံ့ထားမှုအပေါ် ဆက်လက် ဆွေးနွေးကြခြင်းဖြစ်ကြောင်း အေပီက သတင်း ရေး သားထားသည်။

ဩစတြီးယားနိုင်ငံ၊ ဗီယင်နာမြို့ ဆွေးနွေးပွဲနောက်ပိုင်း အီရန်သည် နိုင်ငံတကာ အဏုမြူ စစ်ဆေးရေးမှူးများ၏ စောင့်ကြည့် ကင်မရာကို ပိတ်ထားခဲ့ကြောင်း၊ ယခုဆက်လက် လုပ်ဆောင်မည်ဆိုလျှင် အနည်းဆုံး နျူကလီးယားဗုံး တစ်လုံးအထိ ထုတ် လုပ်နိုင်သော စွမ်းရည်မြင့် သန့်စင်ပြီး ယူရေနီယံ အလုံအလောက် ရှိနေပြီ ဖြစ်သည်။

ယခု ဆွေးနွေးပွဲ ပျက်ပြားသွားခြင်းအပေါ် အီရန်နှင့် အမေရိကန်တို့က တစ်ယောက်နှင့်တစ်ယောက် အပြန်အလှန် အပြစ်တင် နေကြသဖြင့် နောက်တစ်ကြိမ် ဆွေးနွေးပွဲ မည်သည့်ကာလ ဖြစ်ပေါ်လာမည် (သို့မဟုတ်) ဆက်လက် ဆွေးနွေးရန် ရှိ/မရှိတို့ ကို ရှင်းရှင်းလင်းလင်း မသိရသေးပေ။

ဥရောပသမဂ္ဂ (EU) ကြားဝင်ဖျန်ဖြေသူ အင်ရစ်ကီမော်ရာ(GETTY IMAGES)

ဥရောပသမဂ္ဂ (EU) ကြားဝင်ဖျန်ဖြေသူ အင်ရစ်ကီမော်ရာ (Enrique Mora) က ဒိုဟာမြို့တွင် နှစ်ရက်ကြာ ဆွေးနွေးမှုများမှာ အပြင်းအထန် ဂယက်ထခဲ့သည်ဟု တွစ်တာလူမှုကွန်ရက်တွင် ရေးသားခဲ့သည်။

“ကံမကောင်း အကြောင်းမလှတော့ EU အဖွဲ့ရဲ့ ညှိနှိုင်းရေးမှူး တစ်ယောက်အနေနဲ့ မျှော်လင့်ထားတာထက် တိုးတက်မှု မရခဲ့ ပါဘူး။ နျူကလီးယား မပြန့်ပွားရေးနဲ့ ဒေသတွင်း တည်ငြိမ်ရေးတို့အတွက် အရေးပါတဲ့ သဘောတူညီချက် တစ်ရပ်ရဖို့ လမ်း ကြောင်းမှန်ပေါ်ကို ပြန်တက်နိုင်အောင် ပိုပြီးအာရုံစိုက် လုပ်ဆောင်သွားမှာပါ” ဟု ၎င်းက တွစ်တာ၌ ရေးသားလွှင့်တင် ခဲ့ သည်။

ဆွေးနွေးပွဲအကြောင်း တက်စနင် (Tasnim) သတင်းဌာနမှ တရားဝင် ထုတ်လွှင့်ပြီးနောက် နာရီအပိုင်းအကြာတွင် မော်ရာ၏ သဘောထား မှတ်ချက်များ ထွက်ပေါ်လာခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ တက်စနင်သည် အီရန်နိုင်ငံမှ သဘောထား တင်းမာသော တော်လှန်ရေး အစောင့်တပ်ဖွဲ့နှင့် နီးစပ်သော သတင်းဌာနဟု ယူဆရသည်။

အမေရိကန်၏ ရပ်တည်ချက်တွင် မျှော်လင့်ထားသော သဘောတူညီချက်ထံမှ စီးပွားရေးအရ အီရန်အကျိုးရှိစေမည့် အာမခံ ချက် မပါဝင်ကြောင်း အမည်မဖော်လိုသူ သတင်းရင်းမြစ်များကို ကိုးကားလျက် တက်စနင် သတင်းဌာနက ထုတ်လွှင့်ခဲ့သည်။

“ကျနော်တို့နိုင်ငံအတွက် စီးပွားရေးအရ အကျိုးမရှိဘဲ အီရန်ကို ကန့်သတ်ချုပ်ချယ်ဖို့ ဝါရှင်တန်က ယခုသဘောတူညီချက်ကို ပြန်အသက်သွင်းရေး ကြိုးစားနေပါတယ်” ဟု တက်စနင်သတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။

ဆွေးနွေးမှု ရှေ့ဆက်မတိုးနိုင်သည့် အဓိက အတားအဆီး တစ်ရပ်မှာ အီရန်တော်လှန်ရေး အစောင့်တပ်ဖွဲ့ကို အမေရိကန် ပိတ်ဆို့ အရေးယူမှုဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

Source: AP

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၃၀

နစကအနေဖြင့် နေရပ်ပြန်လာလိုသည့် CDM လုပ်နေသူများကို ကြိုဆိုလက်ခံရန် နယ်စပ်ဒေသအသီးသီးတွင် ကြိုဆို လက်ခံရေး စခန်းများဖွင့်လှစ်ဆောင်ရွက်ပေးသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ထုတ်ပြန်ထားသည်။

သို့သော် CDM သမားများ နေရပ်သို့ ပြန်လည်ဝင်ရောက်ချိန်တွင် နစကအနေဖြင့် ၎င်းတို့၏ အချက်အလက်များကို အတိအကျ ထုတ်ပြန်လိုက်ပါက ထိုသူတို့သည် လူတစ်စု၏ ပစ်မှတ်ဖြစ်သွားနိုင်သည်ဟု သေနင်္ဂ မဟာဗျူဟာ လေ့လာရေးအဖွဲ့မှ ဒါရိုက်တာ ဦးသိန်းထွန်းဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ပြောသည်။

“အစိုးရဘက်ကကျတော့လည်း ဖိတ်ခေါ်ပြီးတဲ့အချိန်မှာ ဘယ်သူတွေ ဘယ်လောက် ဖိတ်ခေါ်ပါတယ် ဆိုတာကတော့ သိပ်ပြီး တော့ detail ကြီး ထုတ်ပြန်တာတော့ အဆင်မပြေလောက်ဘူးထင်တယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ ခုနကပြောတဲ့ social media က ဘဝပဲ ဒီလူတွေကို နာမည်ပြန်တပ်တယ်။ ပြီးရင် ဒီလူတွေကတော့ ငါတို့ကို သစ္စာဖောက်တယ် ဘာညာဆိုပြီး ပစ်မှတ်အဖြစ်နဲ့ လုပ်စရာဖြစ်သွားနိုင်တယ်။ ဒါကတော့ စိုးရိမ်စရာပေါ့။ အစိုးရအနေနဲ့ကလည်း ဖြစ်နိုင်၊ တတ်နိုင်တဲ့ အတိုင်း အတာ တစ်ခုထိ လုံခြုံရေးပိုင်းဆိုင်ရာ အသိပညာပေးတာပဲဖြစ်ဖြစ်၊ နောက်တစ်ခါကျတော့ ဘယ်လိုကာကွယ်မလဲဆိုတဲ့ နည်းလမ်းတွေပေါ့နော်။ ဒါတွေကတော့ စဉ်းစားပြီးအဖြေရှာသင့်တဲ့အရာလို့ မြင်ပါတယ်။ လောလောဆယ်မှာတော့ လုံခြုံရေး အရ ဘယ်လိုပဲလုပ်လုပ် တစ်နိုင်ငံလုံးကို လွှမ်းခြုံကာကွယ်ဖို့ဆိုတာကတော့ detail ကတော့ မဖြစ်နိုင်တဲ့အနေအထား။ ဒါကျနော်တို့လည်း သိတော့ မိမိကိုယ်ကိုယ် ကာကွယ်နိုင်ဖို့ကတော့ ပထမအရေးကြီးတာ first priority ပေါ့” ဟု ပြောသည်။

တပ်မတော် ဆန့်ကျင်ရေး လှုပ်ရှားမှု တစ်ခုကိုတွေ့ရစဉ် (AFP)

လက်ရှိ နိုင်ငံရေး အခြေအနေကြောင့် ပြည်တွင်း/ပြည်ပသို့ ရောက်ရှိသွားသည့် CDM သမားများထဲတွင် နိုင်ငံရေးပိုင်းဆိုင်ရာ ဗဟုသုတ အားနည်းသဖြင့် သူများ ဦးဆောင်သည့် နောက်သို့ နားမလည်ဘဲ လိုက်ပါသွားသူများ၊ ဇဝေဇဝါဖြင့် လုပ်ဆောင် မိသွားသူများအတွက် နစကဘက်မှ ယခုကဲ့သို့ အခွင့်အရေးပေးခြင်းသည် ကောင်းမွန်ကြောင်းနှင့် လက်ခံကြိုဆိုကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

နေရပ်ပြန်လာမည့် CDM သမားများအား လက်ခံကြိုဆိုရေး စခန်းသို့ ၎င်းတို့ ရောက်ရှိပါက နစကအနေဖြင့် ထိုသူများအား အိမ်တိုင်ရာရောက် ပြန်ပို့ပေးခြင်းမျိုး လုပ်ဆောင်သင့်ကြောင်း၊ နေရပ်ပြန်လည် ဝင်ရောက်သည့် အခါတွင် ၎င်းတို့၏ နာမည် နှင့် ပုံတို့အား မဖော်ပြသင့်ကြောင်း နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးရဲထွန်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဦးရဲထွန်းက “အစိုးရကတော့ ပြန်လာတဲ့ လူရှိတယ်ဆိုရင်တော့ သတင်းကတော့ သူတို့က လုပ်လိမ့်မယ်လေ။ ဘာလို့ဆို ဒါက နိုင်ငံရေးအရ အမြတ်ကို။ အဲဒီတော့ သူတို့ ထုတ်ပြန်မှာပဲ ဆိုရင်တော့လည်း နာမည်တွေဘာတွေ မဖော်ပြဘဲနဲ့ပေါ့။ လူဦးရေ ဘယ်လောက်၊ ဘယ်နေ့ကနေ ဘယ်ရက်အတွင်း ဘယ်လောက် ပြန်လာတယ် ဆိုတာမျိုးလောက် ဆိုရင်တော့ ဒါဟာ လုံ လောက် မယ်ထင်တယ်။ ကာယကံရှင်တွေကလည်း အဲဒါမျိုး တောင်းဆိုတယ်ဆိုရင်တော့ မလုပ်ပေးနိုင်စရာ အကြောင်း မရှိ ဘူးလို့ ထင်ပါတယ်။ သူတို့ ဝင်လာပြီးတော့ သူတို့ဘာသာ သူတို့ ပြန်လွှတ်လိုက်ရင်ကျတော့ အဆင်မပြေဘူးပေါ့။ တချို့ကို ကန့်သတ်ပြီးတော့ စုလိုက်။ ဥပမာ တစ်ပတ်စာ၊ တစ်ပတ်စာပေါ့။ တစ်ပတ်အတွင်း ဝင်လာတဲ့လူ ဘယ်လောက်ဆိုတာ တစ်ခါ၊ တစ်ခေါက် အဲဒီလိုမျိုး လိုက်ပို့တာမျိုးပေါ့။ စုစည်းပြီးတော့ပေါ့။ အဲဒီလိုမျိုး လုပ်ပေးရင်တော့ အဆင်ပြေမှာပေါ့” ဟု ပြော သည်။

တပ်မတော် ဆန့်ကျင်ရေး ဆေးကျောင်းသားများကိုတွေ့ရစဉ် (GETTY IMAGES)

နစက-က ပြည်တွင်း/ပြည်ပရှိ CDM ဝန်ထမ်းများ၊ ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူများနှင့် လူငယ် လူရွယ်များထဲမှ နေရပ် အသီးသီး သို့ ပြန်လည် ဝင်ရောက်လိုသူများအား ကြိုဆို လက်ခံရေးစခန်းများ ဖွင့်လှစ် ပေးသွားမည် ဖြစ်သည့်အပြင် နီးစပ်ရာ တပ်မတော်နှင့် မြန်မာနိုင်ငံ ရဲတပ်ဖွဲ့ စခန်းအသီးသီးသို့လည်း ဆက်သွယ် ဆောင်ရွက်နိုင်ကြောင်း ထုတ်ပြန်ထားသည်။

ထိုသို့ သတင်းပို့ ဆက်သွယ်လာသူများကို သတ်မှတ် စည်းကမ်းချက်များနှင့်အညီ နေ့စဉ် ပြည်သူ့ဘဝတွင် အေးချမ်းစွာ နေထိုင်နိုင်ရေး အာမခံချက် ပေးသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း အဆိုပါ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ပါရှိသည်။