CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၁

မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အာဆီယံအထူးကိုယ်စားလှယ် မစ္စတာ ပရတ်ဆိုခွန်နှင့် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် (EAOs)များ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး အပါအဝင် သက်ဆိုင်သူ ပါဝင်သင့်ပါဝင်ထိုက်သူများအားလုံး တွေ့ဆုံနိုင်ရေးအတွက် ကြိုးပမ်းပေး ရန် ယနေ့ (ဇူလိုင် ၁ ရက်) ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။

နေပြည်တော်မှာ အာဆီယံအထူးကိုယ်စားလှယ်နှင့် NCA ထိုးထားသည့် လက်နက်ကိုင် ၇ ဖွဲ့တို့ တွေ့ဆုံ၍ ဆွေးနွေးခဲ့ကြ ခြင်း ဖြစ်သည်။

အာဆီယံ အထူးကိုယ်စားလှယ်ဘက်က အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး၊ လူသားချင်းစာနာမှု အကူအညီ ပေးအပ်နိုင်ရေးနှင့် အမှန် တကယ် ဒုက္ခရောက်နေသူများထံ အကူအညီများ ရောက်ရှိရေး၊ နိုင်ငံရေး တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးပွဲ ဖြစ်မြောက်ရေး စသည်တို့ကို ဖော်ဆောင်နိုင်ရေးအတွက် ကြိုးပမ်းသွားမည်ဟု ပြောကြောင်း အာဆီယံအထူးကိုယ်စားလှယ်နှင့်တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးခဲ့သော EAO များက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

 ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၁ ရက်က EAO များနှင့် မစ္စတာပရတ်ဆိုခွန် တွေ့ဆုံစဉ် (Thai Freedom)

ထို့နောက် EAO များဘက်က ညှိနှိုင်းအဖြေရှာနိုင်သော နိုင်ငံရေး အခင်းအကျင်း တစ်ရပ်ဖြစ်ပေါ်လာရေးအတွက် ကူညီပေး ရန်၊ သက်ဆိုင်သူ ပါဝင်သင့်ပါထိုက်သူများ အားလုံးနှင့် တွေ့ဆုံနိုင်ရေးအတွက် အစွမ်းကုန် ကြိုးပမ်းပေးရန်၊ အားလုံး လက် ခံ နိုင်သော အရပ်သားများအား ကာကွယ်ပေးနိုင်သော ယန္တရားဖော်ဆောင်ရေးနှင့် လူသားချင်း စာနာရေး ကူညီဆောင် ရွက် ပေးရန်၊ လက်ရှိ နိုင်ငံရေး ပဋိပက္ခများ ဖြေရှင်းရေးနှင့် ရေရှည်လုပ်ငန်းများဖြစ်သော ပြန်လည်ထူထောင်ရေး ဖွံ့ဖြိုးရေး အစီအစဉ်များတွင် အာဆီယံ အနေဖြင့် NCA အသိသက်သေနိုင်ငံများ အပါအဝင် နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်းများနှင့် ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်ပေးရန် စသည်တို့ကို ဆွေးနွေးခဲ့ကြောင်း ထုတ်ပြန်ချက်မှာ ဖော်ပြထားသည်။

အဆိုပါ တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးပွဲသို့ တက်ရောက်ခဲ့သော လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များမှာ ရှမ်းပြည်ပြန်လည်ထူထောင်ရေးကောင်စီ (RCSS)၊ မွန်ပြည်သစ်ပါတီ(NMSP)၊ ပအိုဝ်း အမျိုး သား လွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ချုပ်(PNLO)၊ ကရင်အမျိုးသားအစည်း အရုံး /ကရင်အမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်- ငြိမ်း ချမ်းရေးကောင်စီ(KNU/KNLA-PC)၊ ဒီမိုကရေစီအကျိုးပြု ကရင် တပ်မတော်(DKBA)၊ ရခိုင်ပြည်လွတ်မြောက်ရေးပါတီ(ALP)၊ လားဟူဒီမိုကရက်တစ်အစည်းအရုံး(LDU) တို့ တက်ရောက်ခဲ့ ခြင်း ဖြစ်သည်။

CNI International News

ကွီတို၊ ဇူလိုင် ၁

သီတင်းနှစ်ပတ်ကျော်ကြာ ဆန္ဒပြမှုများ အဆုံးသတ်ရန်အတွက် အီကွေဒေါအစိုးရနှင့် ဌာနေတိုင်းရင်းသားအဖွဲ့များ သဘောတူ ညီမှု ရရှိသွားပြီဖြစ်ကြောင်း တိုင်းရင်းသားခေါင်းဆောင်များက ပြောကြားသည်ဟု ရိုက်တာက ရေးသားခဲ့သည်။

သမ္မတ ဂွါလာမိုလက်ဇို၏ လူမှုရေးနှင့် စီးပွားရေး မူဝါဒကို မကျေနပ်သဖြင့် ဆန္ဒပြမှုများ အီကွေဒေါပြည်တွင်း၌ ဖြစ်ပွားခဲ့ရာ လူ ၈ ဦးထက်မနည်း သေဆုံးခဲ့ရသည်။

ဌာနေတိုင်းရင်းသား လူမျိုးစုဖက်ဒရယ်ကောင်စီ (CONAIE) က စီစဉ်သည့် ဆန္ဒပြပွဲများသည် ဇွန်လ ၁၃ ရက်မှ စတင်၍ အီကွေဒေါနိုင်ငံ အနှံ့အပြား ကူးစက်ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး လောင်စာဆီဈေးနှုန်း လျှော့ပေါ့ရေး၊ သတ္တုတွင်းနှင့်ရေနံလုပ်ငန်း ထပ်မံ တိုးချဲ့မှုအပေါ် ကန့်သတ်ချက်များ ပယ်ဖျက်ရေးတို့ကို ဆန္ဒပြသူများက တောင်းဆိုခဲ့ကြသည်။

ဆန္ဒပြမှု ဖြစ်ပွားခြင်းနှင့်အတူ အီကွေဒေါနိုင်ငံတွင် အစားအသောက်နှင့် ဆေးဝါး ပြတ်လပ်မှုများရှိနေခဲ့ပြီး အဓိက ရေနံ လုပ်ငန်းများ ဆိုးရွားစွာ ထိခိုက်နေခဲ့ရာ ဒေါ်လာ ၂၁၃ သန်းအထိ ဆုံးရှုံးခဲ့ရကြောင်း အစိုးရစွမ်းအင်ဝန်ကြီးဌာန၏ ထုတ်ပြန် ချက်အရ သိရသည်။

“ကျနော်တို့အားလုံး လိုလားတောင့်တဲ့ အမြင့်ဆုံး တန်ဖိုးတစ်ခု ရခဲ့ပါပြီ။ ငြိမ်းချမ်းရေးရပါပြီ” ဟု သမ္မတ လက်ဇိုက ဆန္ဒပြပွဲ များ အဆုံးသတ်သွားခြင်းကို ဂုဏ်ပြုရေးသားထားသည့် တွတ်စ်တာပို့စ်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

ရရှိလာသော သဘောတူညီချက်၏ တစိတ်တပိုင်းအားဖြင့် အစိုးရက ယခင်ဓာတ်ဆီဈေးက တစ်ဂါလံလျှင် ၁၀ ဆင့်အထိ လျှော့ချပေးခဲ့ပြီး ဒီဇယ်ကိုလည်း တစ်ဂါလံ ၅ ဆင့် လျှော့ရောင်းပေးဖို့ သဘောတူခဲ့သည်။

အီကွေဒေါဆန္ဒပြမှုများ (Reuters)

ဓာတ်ဆီနှင့်ဒီဇယ် နှစ်မျိုးစလုံးအတွက် စုစုပေါင်း ဈေးနှုန်း ၁၅ ဆင့် လျှော့ရောင်းပေးနိုင်ရန်အတွက် တစ်နှစ်လျှင် ဒေါ်လာ သန်း ၃၄၀ ခန့် စိုက်ထုတ်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီးဌာနက ပြောသည်။

ယခု သဘောတူညီချက်အရ အစိုးရပိုင် ပက်ထရို အီကွေဒေါ ကုမ္ပဏီ၏ Oriente ရေနံစိမ်း တင်ပို့မှုအတွက် ဇူလိုင် ၇ ရက် နောက်ဆုံးထား၍ အင်အားသုံးစွဲမည့် ကြေညာချက်ကို ရုပ်သိမ်းနိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း ကုမ္ပဏီအမှုဆောင် တာဝန်ရှိသူတစ်ဦးက ရိုက်တာ သတင်းဌာနသို့ ရှင်းပြသည်။

ဆန္ဒပြမှုများ ဖြစ်ပေါ်နေစဉ်အတွင်း နေ့စဉ် ရေနံထုတ်လုပ်မှု ယခင်ကာလများထက် ထက်ဝက်ကျော် လျော့ကျခဲ့ရသည်။

တစ်ချိန်တည်းမှာပင် ဓာတ်အားပေး စက်ရုံတစ်ရုံလည်း ပြန်လည် လည်ပတ်နေပြီဟု စွမ်းအင်ဝန်ကြီးဌာနက ပြောကြားခဲ့ သည်။ အဆိုပါ စက်ရုံ လည်ပတ်နိုင်ခြင်းမှာ ဆန္ဒပြမှုများကြောင့် ၉ ရက်ကြာ ဆိုင်းငံ့ခဲ့ရသော စွမ်းအင်ဝန်ဆောင်မှုအတွက် နောက်ထပ် ခြေလှမ်းတစ်ရပ် ဖြစ်သည်။

သမ္မတလက်ဇိုက ရေနံစီမံကိန်းများအတွက် ယခင်အမိန့်ကို ဖျက်သိမ်းခဲ့ပြီး သတ္တုတွင်း စီမံကိန်းများအတွက် အလားတူပုံစံ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရန် ကမ်းလှမ်းခဲ့သည်။ ထိုပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုအတွက် ရပ်ရွာလူထုကိုလည်း အသိပေး ဆွေးနွေးတိုင်ပင်ခွင့် လည်း ပေးအပ်မည်ဖြစ်သည်။

အစိုးရနှင့် ဆန္ဒပြ ခေါင်းဆောင်များသည် ကက်သလစ်ဘုရားကျောင်းမှ ကြားဝင် ဖျန်ဖြေပေးမှုအရ ဆွေးနွေးပွဲများ စတင် နိုင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

Source: Reuters

CNI International News

တိုင်ပေ၊ ဇူလိုင် ၁

တရုတ်နိုင်ငံက အနှစ် ၅၀ အထိ အပြောင်းအလဲမရှိဘဲ ရှေ့ဆက်သွားမည်ဟု ကတိပျက်ကွက်ခဲ့သဖြင့် ဟောင်ကောင်၏ လွတ်လပ်မှု ဆိတ်သုဉ်းခဲ့ကြောင်း ထိုင်ဝမ်ဝန်ကြီးချုပ် ဆူဆန်ချန် (Su Tseng-chang) က ယနေ့ (ဇူလိုင် ၁ ရက်) ပြောကြား ခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာက ရေးသားဖော်ပြသည်။

ထိုင်ဝမ်ဝန်ကြီးချုပ်သည် ဟောင်ကောင်ကျွန်းကို တရုတ်လက်သို့ လွှဲပြောင်းရောက်ရှိခြင်း ၂၅ နှစ်ပြည့်၌ အထက်ပါ အတိုင်း ပြောကြားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင်သည် ဟောင်ကောင် ခေါင်းဆောင်သစ်ဖြစ်သူ (ယခင် လုံခြုံရေး အကြီးအကဲဟောင်း) ဂျွန်လီနှင့် အတူ ကျမ်းသစ္စာကျိန်ဆိုရန် ဟောင်ကောင်မြို့တော်သို့ ရောက်ရှိနေသည်။ ဂျွန်လီကို အမျိုးသားလုံခြုံရေးဥပဒေနှင့် ပတ်သက် ၍ အမေရိကန်က ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့ထားသည်။

တရုတ်က ၎င်း၏ပိုင်နက်ဟု ပြောကြားထားသော ထိုင်ဝမ်ကျွန်းပေါ်ရှိ ပြည်သူအများစုသည် ဘေဂျင်း၏ အုပ်ချုပ်ရေးကို စိတ်မဝင်စားကြောင်း၊ ဟောင်ကောင်နှင့် မကာအိုကျွန်းများကဲ့သို့ ထိုင်ဝမ်ကိုလည်း အုပ်ချုပ်ရန် ဘေဂျင်း၏ “တစ်နိုင်ငံ၊ စနစ်နှစ် မျိုး” ကမ်းလှမ်းချက်ကို ထိုင်ဝမ်အာဏာပိုင်များက အကြိမ်ကြိမ် ပယ်ချခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာက ဆက်လက် ရေးသားသည်။

ထိုင်ဝမ်ဝန်ကြီးချုပ် ဆူဆန်ချန်

လွှဲပြောင်းမှု မရှိခဲ့လျှင် ဟောင်ကောင်၏ဘဝသည် ပုံမှန်အတိုင်း လည်ပတ်နိုင်ဦးဖြစ်ကြောင်း တိုင်ပေမြို့တော်၌ သတင်း ထောက်များနှင့် တွေ့ဆုံရာ၌ ဆူဆန်ချန်က မှတ်ချက်ချခဲ့သည်။

“အခု ၂၅ နှစ်ပဲ ရှိသေးတယ်။ အရင်ကတော့ အနှစ် ၅၀ အထိ အပြောင်းအလဲမရှိ အုပ်ချုပ်သွားမယ်လို့ သူတို့ ကတိပေးခဲ့တယ်။ အခုတော့ လွတ်လပ်မှုနဲ့ ဒီမိုကရေစီက ဟောင်ကောင်မှာ ပျောက်သွားပြီလေ” ဟု ၎င်းက ဟောင်ကောင်ကို ရည်ညွှန်းလျက် ထပ်လောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

“ထိုင်ဝမ်ရဲ့ အချုပ်အခြာအာဏာ၊ လွတ်လပ်မှုနဲ့ ဒီမိုကရေစီကို ဘယ်လို ကိုင်စွဲထားရမယ်ဆိုတာ ကျနော်တို့ သိပါတယ်။ တစ် နိုင်ငံ၊ စနစ်နှစ်မျိုးလို့ နာမည်ခံထားတဲ့ တရုတ်ဟာ ဒီစမ်းသပ်မှုကို မခံမရပ်နိုင် ဖြစ်နေပါတယ်” ဟု ဆူဆန်ချန်က ဖြည့်စွက် ပြောကြားခဲ့သည်။

ဟောင်ကောင်တွင် အစိုးရဆန့်ကျင်ရေး ဆန္ဒပြပွဲများ ဖြိုခွင်းခံရပြီးနောက် ပြင်းထန်သည့် အမျိုးသားလုံခြုံရေးဥပဒေကို ပြဋ္ဌာန်းခဲ့ရာ ဒီမိုကရေစီနည်းကျ အုပ်ချုပ်နေသည့် ထိုင်ဝမ်နိုင်ငံတွင် ယင်းလုပ်ရပ်ကို ကျယ်ပြန့်စွာ ရှုတ်ချခဲ့ကြသည်။

ဟောင်ကောင် အုပ်ချုပ်ရေးမှူးနဲ့ ရှီကျင့်ဖျင် (AP)

မြို့တော် တည်ငြိမ်ရေးအတွက် ပြန်လည် ထိန်းကျောင်းရန် ထိုဥပဒေ လိုအပ်ကြောင်း ဘေဂျင်းနှင့်ဟောင်ကောင် အစိုးရတို့ ကတော့ အခိုင်အမာ ပြောကြားနေခဲ့သည်။

ဗြိတိန်သည် ဟောင်ကောင်ကျွန်းကို ၁၉၉၇ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ ၁ ရက်တွင် တရုတ်လက်သို့ ပြန်လည်လွှဲပြောင်းခဲ့ရာ ဟောင်ကောင်၏ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်နှင့် လွတ်လပ်စွာ တရားစီရင်ရေးတို့မှာ တရုတ်ပြည်မကြီး၏ တစ်နိုင်ငံ၊ စနစ်နှစ်မျိုး မူဝါဒအောက်သို့ ကျရောက်သွားခဲ့သည်။

အဆိုပါ လွတ်လပ်ခွင့်များကို ဘေဂျင်းနှင့်ဟောင်ကောင် အာဏာပိုင်များ နင်းချေခဲ့ကြကြောင်း အနောက်အုပ်စု အပါအဝင် တရုတ်အစိုးရကို ဝေဖန်သူများက စွပ်စွဲခဲ့ကြသည်။

တရုတ်သည် ထိုင်ဝမ်ကို ၎င်း၏ အချုပ်အခြာအာဏာကို လက်ခံရန်အတွက် စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေး ဖိအားပေး တိုးမြှင့် လုပ် ဆောင်နေသည်။ ထိုင်ဝမ်အစိုးရကတော့ ကျွန်းပေါ်ရှိ ထိုင်ဝမ်သားများကပဲ ၎င်းတို့အနာဂတ် ဆုံးဖြတ်နိုင်သည်ဟု ပြောကြား ထားသည်။

Source: Reuters

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၁

မြန်မာပြည်ကို ရောက်ရှိနေသည့် အာဆီယံအထူးကိုယ်စားလှယ် မစ္စတာပရတ်ဆိုခွန်နှင့် နိုင်ငံရေးပါတီအချို့ ဇူလိုင် ၂ ရက်နေ့ မှာ တွေ့ဆုံမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

အာဆီယံ အထူးကိုယ်စားလှယ်နှင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုကို ရခိုင့်ဦးဆောင်ပါတီ (AFP) တက်ရောက်မှာ ဖြစ်ကြောင်း၊ မည်သည့် ကိစ္စ ဆွေးနွေးမည်ဆိုသည်ကို အသေးစိတ်ပြောပြ၍ မရသေးကြောင်း AFP မှ ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာအေးမောင်က CNI သတင်း ဌာနသို့ ပြောသည်။

ဒေါက်တာအေးမောင်က “ အဲဒါကတော့ အသေးစိတ် ပြောလို့မရဘူး။ ကျနော်တို့က အခြေအနေကြည့်ရမှာ ဘယ်ပါတီတွေ ပါသလဲပေါ့။ ခင်ဗျားတို့ သတင်းကြားမှာပေါ့။ ဒီနေ့ဆိုရင် ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ ၇ ဖွဲ့ထင်တယ်။ PPST နဲ့ တွေ့မယ်ဆိုတာလေ။ ကျနော်တို့လည်း နိုင်ငံရေးပါတီ များများ ပါနိုင်တာပေါ့။ ကျနော်တို့တာ မသိတာလေ။ ဘယ် နှစ်ပါတီနဲ့ တွေ့မှာလဲ။ အချိန်ဘယ်လောက်လဲ။ မပြောတတ်ဘူး။ အခြေအနေကြည့်ပြီး ပြောရဆိုရမှာ၊ ကြိုပြီးပြောလို့လည်း မကောင်းဘူးရယ်။ တွေ့ပြီးမှပဲ ဘာတွေကို ပြောခဲ့တာကို ခင်ဗျားတို့ကို ပြန်ပြောရင် ပိုပြီး ပြည့်စုံမယ်ထင်တယ်” ဟု ပြော သည်။

အာဆီယံအထူးကိုယ်စားလှယ် မစ္စတာပရတ်ဆိုခွန်သည် ဇွန်လ ၂၉ ရက်က မြန်မာပြည်ကို ရောက်ရှိခဲ့ပြီးနောက် နစက ဥက္ကဋ္ဌ၊ နစက၏ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဦးဝဏ္ဏမောင်လွင်တို့နှင့် တွေ့ဆုံထားပြီးဖြစ်သည်။

ထို့နောက် ယနေ့ (ဇူလိုင် ၁ ရက်)တွင် အပစ်ရပ်ထားသည့် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် ၇ ဖွဲ့ဖြင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးနေကြောင်း သိရသည်။

 ပရတ်ဆိုခွန်ကို တွေ့ရစဉ်

အာဆီယံ အထူးကိုယ်စားလှယ်နှင့် နိုင်ငံရေးပါတီများ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုကို ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများ ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (SNLD) မှ တက်ရောက်မှာ မဟုတ်ကြောင်း သိရသည်။

ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ (USDP) အနေဖြင့် အာဆီယံ အထူးကိုယ်စားလှယ်နှင့် တွေ့ဆုံမှုတွင် တက်ရောက် ဖို့ ရှိကြောင်း၊ အသေးစိတ်ကို မသိရှိရသေးကြောင်း USDP မှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဦးသိန်းထွန်းဦးက ပြောသည်။

အလားတူ မွန်ညီညွတ်ရေးပါတီ (MUP) မှ တက်ရောက်မှာ ဖြစ်ကြောင်း၊ မည်သည့် အကြောင်းအရာများ ဆွေးနွေးမည် ဆိုသည်ကို မသိရှိရသေးကြောင်း MUP မှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ နိုင်သန်းရွှေက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

နိုင်သန်းရွှေက “ဆွေးနွေးဖို့ကတော့ ကျနော်တို့ အစီအစဉ်ကတော့ ကျနော်တို့ မသိရသေးဘူးဗျ။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ကျနော်တို့ သွားတွေ့မယ်။ နောက်ပြီးတော့ ဒီကိုယ်စားလှယ်က ဘာတွေပြောမလဲ၊ အဲဒီအပေါ်မှာ အခြေခံပြီးတော့ ကျနော် တို့နဲ့ မြန်မာ့နိုင်ငံရေးနဲ့ ကိုက်ညီတဲ့ ဥစ္စာတွေကို ပြောဖိုတော့ ရှိတယ်ပေါ့။ လောလောဆယ်တော့ ပြင်ဆင်ထားတာတော့ သိပ် မရှိဘူးပေါ့နော်” ဟု ပြောသည်။

အာဆီယံ အထူးကိုယ်စားလှယ် မစ္စတာပရတ်ဆိုခွန်၏ ဇွန်လ ၂၉ ရက်မှ ဇူလိုင် ၃ ရက်အထိ လာရောက်သော မြန်မာပြည် ခရီးစဉ်အတွင်း လူသားချင်း စာနာမှုဆိုင်ရာ အကူအညီပေးရေး၊ အာဆီယံ ဘုံသဘောတူညီမှု (၅)ရပ် အကောင်အထည် ဖော်ရေး၊ အားလုံးပါဝင်သော နိုင်ငံရေးတွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးမှု ဖြစ်ပေါ်လာရေး စသည်တို့ကို ဆွေးနွေးသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

CNI International News

ကိယက်ဗ်၊ ဇူလိုင် ၁

မြွေကျွန်းကို ယူကရိန်းတပ်ဖွဲ့က ပြန်လည် သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့ပြီး အိုဒက်ဆာအနီး ရုရှားက ဒုံးကျည်ဖြင့် ပစ်ခတ်ခဲ့၍ လူ ၁၇ ဦး သေဆုံးခဲ့ကြောင်း ယူကရိန်းဘက်မှ သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာသတင်းဌာနက ဖော်ပြခဲ့သည်။

ယူကရိန်း ပင်လယ်နက် ဆိပ်ကမ်းမြို့ဖြစ်သည့် အိုဒက်ဆာရှိ တိုက်တစ်လုံးနှင့် အပန်းဖြေ နေရာတစ်ခုကို ရုရှားဒုံးကျည်များ ဇူလိုင် ၁ ရက် အစောပိုင်းတွင် ကျရောက်ပေါက်ကွဲခဲ့ကြောင်း၊ အနည်းဆုံး လူ ၁၇ ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီး ဒဏ်ရာရသူ ဆယ်ဂဏန်းမျှ ရှိကြောင်း ယူကရိန်း၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

ယူကရိန်းထံမှ ဆန်နှင့်ဂျုံတင်ပို့မှုများ ခွင့်ပြုသည့် လူသားချင်းစာနာမှုစင်္ကြန်လမ်း ဖွင့်ပေးရန် ကုလသမဂ္ဂ၏ ကြိုးပမ်းမှုကို ဟန့်တားခြင်း မရှိကြောင်း ပြသရန်အတွက် မော်စကိုက မြွေကျွန်းမှ ဆုတ်ခွာပေးမည်ဟု ဇွန်လ ၃၀ ရက်တွင် ပြောကြားပြီး နောက် ယခု ဒုံးကျည် တိုက်ခိုက်မှုများကို လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။

အမြောက်နှင့်ဒုံးကျည်များဖြင့် ရုရှားတပ်ဖွဲ့များကို ပင်လယ်နက်ဒေသတချို့မှ မောင်းထုတ်နိုင်ခဲ့ကြောင်း၊ မဟာဗျူဟာမြောက် အနိုင်ရခဲ့ကြောင်း၊ ထိုအောင်မြင်မှုအတွက် ယူကရိန်းတပ်ဖွဲ့များကို ယူကရိန်းသမ္မတ ဇာလန်းစကီးက ချီးကျူးပြောကြားခဲ့ သည်။

ယူကရိန်း နိုင်ငံအရှေ့ပိုင်း ဒွန်ဘတ်စ် စက်မှုဒေသတွင် ရုရှားသည် ၎င်း၏ ကြည်းတပ်များကို စုစည်ထားပြီး လွန်ခဲ့သည့် ရက်သတ္တပတ် နှစ်ပတ်အတွင်း ဒုံးကျည်တိုက်ခိုက်မှု အကြိမ်ရေ နှစ်ဆကျော် တိုးမြှင့်လာခဲ့သည်။

 ရုရှားဒုံးကျည်ဖြင့် ပစ်ခတ်မှုကြောင့် ပျက်စီးသွားတဲ့ အဆောက်အဦ(Reuters)

သို့သော် တိုက်ခိုက်မှု ထက်ဝက်ကျော်မှာ ဆိုဗီယက်ခေတ်ဟောင်း ဒုံးကျည်များ သုံးခဲ့၍ ပစ်မှတ်တိကျမှု မရှိကြောင်း ရိုက်တာ သတင်းဌာနက ရေးသားထားသည်။

အလားတူ ဘီဟိုရော့-ဒီနစ်စထရော့ဗ်စကီ (Bilhorod-Dnistrovskyi) မြို့ရှိ ၉ ထပ်တိုက်တစ်လုံးကို ဇူလိုင် ၁ ရက် နံနက် ၁ နာရီက ဒုံးကျည်တစ်စင်း ထိမှန်ခဲ့သေးကြောင်း ယူကရိန်း အရေးပေါ် ကယ်ဆယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ ထိုဖြစ်စဉ်ကြောင့် ကုန်စုံဆိုင်တစ်ဆိုင် မီးလောင်ကျွမ်းခဲ့သည်။

အဆောက်အအုံ အပျက်အစီးများအောက်တွင် လူအချို့ ပိတ်မိနေသဖြင့် ကယ်ဆယ်ရေးလုပ်ငန်းများ လုပ်ဆောင်ခဲ့ရကြောင်း အိုဒက်ဆာ အုပ်ချုပ်ရေး အာဏာပိုင်အဖွဲ့၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဆာဟေးဘရက်ချက် (Serhiy Bratchuk) က ယူကရိန်း ရုပ်သံလိုင်းသို့ ပြောကြားခဲ့သည်။

ရုရှားဘက်မှ နောက်ထပ် ဒုံးကျည်တစ်စင်းသည် အပန်းဖြေ နေရာတစ်ခုကို ထိမှန်ခဲ့ရာ ကလေးငယ်တစ်ဦး အပါအဝင် အနည်း ဆုံး လူ ၃ ဦး သေဆုံးပြီး တစ်ဦး ဒဏ်ရာရကြောင်း ၎င်းက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။

ပြီးခဲ့သည့် ဖေဖော်ဝါရီ ၂၄ ရက်က စတင်၍ ယူကရိန်းကို ရုရှားကျူးကျော် ထိုးစစ်ဆင်ခဲ့ရာ ထောင်နှင့်ချီသော အရပ်သား သေဆုံးခဲ့ရကြောင်း၊ ရန်လိုသည့် စစ်ပွဲဖြစ်ကြောင်း ယူကရိန်းအာဏာပိုင်များက ပြောကြားခဲ့သည်။

အရပ်သားများကို ပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက်ခြင်းအား မော်စကိုဘက်မှ ငြင်းဆိုထားပြီး အန္တရာယ်ရှိသော အမျိုးသားရေးဝါဒီများ ကို အမြစ်ပြတ် ချေမှုန်းသည့် စစ်ဆင်ရေးသာဖြစ်၍ စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ အခြေခံ အဆောက်အအုံများကိုသာ ထိမှန်ကြောင်း ရုရှားက ပြောကြားထားသည်။

Source: Reuters

CNI International News

နယူးဒေလီ၊ ဇူလိုင် ၁

သီရိလင်္ကာ စီးပွားရေး အကျပ်အတည်းဖြင့် ရင်ဆိုင်နေရခြင်းကြောင့် ဒေသတွင်း အင်အားကြီး နိုင်ငံများဖြစ်သည့် တရုတ်ကို ယှဉ်ပြိုင်နိုင်ရန် အိန္ဒိယအတွက် အခွင့်အရေး ရလာကြောင်း အေပီက ရေးသားဖော်ပြခဲ့သည်။

သီရိလင်္ကာ၏ မဟာဗျူဟာကျ‌သော တည်နေရာသည် ဒေသတွင်း အင်အားကြီး နိုင်ငံများဖြစ်ကြသော တရုတ်နှင့်အိန္ဒိယတို့ကို ဆယ်စုနှစ် တစ်ခုကျော်ကြာ ဆွဲဆောင်ခဲ့ရာ ဘေဂျင်းက သီရိလင်္ကာအပေါ် ချေးငွေစီးဆင်းမှုနှင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများဖြင့် ဩဇာ လွှမ်းမိုးလျက် အသာစီးယူခဲ့ကြောင်း ရှုမြင်သုံးသပ်ကြသည်။

သို့သော် သီရိလင်္ကာ စီးပွားရေးပြိုလဲမှုသည် အင်အားကြီး အိန္ဒိယအတွက် နောက်ပြန်လှည့်ကြည့်ရန် အခွင့်အရေး ပေးလာခဲ့ သဖြင့် နယူးဒေလီ(အိန္ဒိယ)အစိုးရက သီရိလင်္ကာထံသို့ ငွေကြေးနှင့်ပစ္စည်းများ ထောက်ပံ့ခဲ့သည်။

“နိုင်ငံတကာ နိုင်ငံရေးက ပရဟိတ ထောက်ပံ့တာမျိုးနဲ့ မတူဘူးပေါ့။ အဓိကရည်ရွယ်တာက အိန္ဒိယရဲ့ နောက်ဖေးပေါက် ကနေ တရုတ်ကို ထွက်ခွာစေပြီး နယူးဒေလီရဲ့ ဟန်ချက်ညီတဲ့ လုပ်ဆောင်ချက် ပြန်သွားဖို့ ရည်ရွယ်ပါတယ်” ဟု အိန္ဒိယနိုင်ငံ၊ ဆိုနီပက်မြို့ (Sonipat) ရှိ အိုပီဂျင်ဒယ် (O.P. Jindal) တက္ကသိုလ်မှ နိုင်ငံတကာလေ့လာရေးဌာန အကြီးအကဲ စရီရမ် ချူလီ ယာ (Sreeram Chaulia) က ပြောကြားခဲ့သည်။

လူဦးရေ ၂၂ သန်းရှိသော သီရိလင်္ကာနိုင်ငံသည် အိန္ဒိယသမုဒ္ဒရာ၏ တောင်ဘက် ကမ်းရိုးတန်းအနီး တည်ရှိခြင်းကြောင့် တရုတ်၏ အရှေ့အလယ်ပိုင်းမှ တင်သွင်းလာသော ရေနံသင်္ဘောများ ဖြတ်သန်းရာ လမ်းကြောင်း ဖြစ်နေသည်။

တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင်၏ ခါးပတ်တစ်ကွင်း၊ လမ်းတစ်စင်း (BRI) အစပျိုးမှုအရ အာရှနှင့် အာဖရိကက အခြေခံ ဆောက်အဦ စီမံကိန်းများတွင် ငွေကြေးသုံးစွဲခဲ့ရာ၌ သီရိလင်္ကာ ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း မဟိန္ဒာရာဂျာပက်ဆာက တရုတ် ချေးငွေ အမြောက်အမြား ရယူမိခဲ့သည်။

သီရိလင်္ကာဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်းမဟိန္ဒာရာဂျာပက်ဆာနဲ့ တရုတ် သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင်ကိုတွေ့ရစဉ် (AP)

ထိုသို့ ချေးငွေယူခြင်းကို ကျွမ်းကျင်သူများက ပယ်ချခဲ့သော်လည်း ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်းက ၎င်း၏ဇာတိ ဟမ်ဘန်တိုတာ (Hambantota) ဒေသတွင် ရေနက်ဆိပ်ကမ်းတစ်ခု တည်ဆောက်ရန်အတွက် ၁ ဒသမ ၁ ဘီလီယံ အပါအဝင် ချေးငွေများ လက်ခံခဲ့သည်။

အဆိုပါ ရေနက်ဆိပ်ကမ်းအတွက် တရုတ်ကို ပြန်ဆပ်ရန် လုံလောက်သည့် နိုင်ငံခြားဝင်ငွေ မရသည့်အခါ ၂၀၁၇ ခုနှစ်တွင် သီရိလင်္ကာက စက်ရုံ၊ အလုပ်ရုံအချို့နှင့် မြေဧက ထောင်ပေါင်းများစွာ ဘေဂျင်း(တရုတ်)လက်ထဲသို့ ၉၉ နှစ်ကြာ ထိုးအပ် လိုက်ရသည်။

ထို့နောက် ဒေသတွင်း ပြိုင်ဘက် အိန္ဒိယနှင့် အနီးကပ်ဆုံးနေရာ၌ တရုတ်သည် ခြေကုပ်စခန်း တစ်နေရာ ရလာခဲ့သည်။

အထူးသဖြင့် သီရိလင်္ကာ၊ နီပေါနှင့် မော်လဒိုက် ကဲ့သို့ နိုင်ငံငယ်များ အပါအဝင် တောင်အာရှဒေသ၌ တရုတ်၏ လွှမ်းမိုးမှု ကြီးထွားလာသဖြင့် အိန္ဒိယအတွက် စိုးရိမ်ပူပန်စရာ ဖြစ်လာစေခဲ့သည်။

နှစ်နိုင်ငံ အငြင်းပွားနေကျဖြစ်သည့် ဟိမဝန္တာ၊ လာဒက် (Ladakh) နယ်စပ်တွင်လည်း အိန္ဒိယနှင့် တရုတ်စစ်သားများ အသေ အပျောက်ရှိခဲ့သော တိုက်ပွဲများကြောင့် ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်တွင် တရုတ်၏ ဒေသတွင်း အားကောင်းလာမှုကို အိန္ဒိယ၏ စိုးရိမ်ပူပန် မှု ပိုမိုနက်ရှိုင်းလာခဲ့သည်။

ရေကြောင်း ချဉ်းကပ်မှု အနေဖြင့် ဘေဂျင်း(တရုတ်)၏ စစ်ရေးအာရုံစိုက်မှုသည် လက်ရှိ တောင်တရုတ်ပင်လယ်နှင့် ပစိဖိတ် သမုဒ္ဒရာဘက်သို့ ရောက်နေသော်လည်း သီရိလင်္ကာနှင့် အိန္ဒိယသမုဒ္ဒရာကို တရုတ်၏ စီးပွားရေးအမြင်မှာ ပိုမို စေ့ဆော်လျက် ရှိကြောင်း လန်ဒန်အခြေစိုက် နိုင်ငံတကာမဟာဗျူဟာလေ့လာရေးသိပ္ပံမှ သုတေသီ ရာဟူးလ်ရွိုင်ချောင်ဒရီ (Rahul Roy-Chaudhury) က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: AP

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၃၀

အာဆီယံ၏ မူဝါဒတွင် လူသားချင်းစာနာ ထောက်ထားမှု အကူအညီပေးရေးနှင့်ပတ်သက်၍ တစ်ဦးတစ်ယောက်မှ မကျရန် ဆိုသော မူကို ဖော်ဆောင်နေသည်ဟု နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ယနေ့ (ဇွန်လ ၃၀ ရက်) ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အာဆီယံအထူးကိုယ်စားလှယ် မစ္စတာပရတ်ဆိုခွန်နှင့် နစကဥက္ကဋ္ဌတို့ ယနေ့ နေပြည်တော်မှာ တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးစဉ် အထက်ပါအတိုင်း ၎င်းက ပြောကြားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

နစကဥက္ကဋ္ဌက “ထာဝရ ငြိမ်းချမ်းရေး ရရှိရန်အတွက် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များနှင့် တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးလျက်ရှိမှု၊ မြန်မာနိုင်ငံရှိ ပြည်သူများအတွက် လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကူအညီများရရှိစေရေး ဆောင်ရွက်ပေးလျက် ရှိမှု၊ အာဆီယံ၏ မူဝါဒတွင် လူသားချင်းစာနာ ထောက်ထားမှု အကူအညီပေးရေးနှင့် ပတ်သက်၍ တစ်ဦးတစ်ယောက်မှ မကျန်ရ ဆိုသကဲ့သို့ မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့်လည်း လူ့အသက်ထက် အရေးကြီးတာ ဘာမျှမရှိဆိုသည့် မူဝါဒထားရှိ ဆောင် ရွက်လျက်ရှိသည်”ဟု ပြောသည်။

ထို့နောက် NUG၊ CRPH၊ PDF တို့၏ ဆောင်ရွက်နေမှု အခြေအနေများ၊ သံဃာတော်များ အပါအဝင် ဆရာ/ဆရာမများနှင့် ပြည်သူများ သတ်ဖြတ်ခံနေရမှု အခြေအနေများ၊ မိုင်းထောင် ဖောက်ခွဲခံနေရမှု အခြေအနေများကိုလည်း အာဆီယံအထူး ကိုယ်စားလှယ် မစ္စတာပရတ်ဆိုခွန်နှင့် နစကဥက္ကဋ္ဌတို့ ဆွေးနွေးခဲ့ကြကြောင်း သိရသည်။

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၃၀ ရက်က ပရတ်ဆိုခွန်နဲ့ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်တို့ တွေ့ဆုံစဉ်

လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံတွင် တပ်မတော် ဖြုတ်ချရေး လက်နက်ကိုင် တော်လှန်တိုက်ခိုက်နေကြခြင်းကြောင့် ကရင်ပြည်နယ်၊ ချင်းပြည်နယ်၊ ကယားပြည်နယ်၊ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ မကွေးတိုင်းဒေသကြီး တို့တွင် တိုက်ပွဲရှောင်များ သိန်းနှင့်ချီရှိ နေပြီး လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှု အကူအညီများ လိုအပ်နေသည်။

မစ္စတာပရတ်ဆိုခွန်သည် မြန်မာနိုင်ငံသို့ ဇွန်လ ၂၉ ရက်မှ ဇူလိုင် ၃ ရက်အထိ ခရီးစဉ်အဖြစ် ရောက်ရှိနေပြီး ဇူလိုင် ၂ ရက်မှ ဇူလိုင် ၅ ရက်အထိ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ကျင်းပမည့် မဲခေါင်-လန်ချန်း ညီလာခံကိုလည်း တက်ရောက်မည် ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

အလားတူ နိုင်ငံရေးပါတီများ၊ နစကအဖွဲ့ဝင်များ၊ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် ၇ ဖွဲ့၊ ဒီမိုကရေစီအင်အားစုများ စသည့် ပုဂ္ဂိုလ်များဖြင့် တွေ့ဆုံ၍ မြန်မာ့အရေးကို ဆွေးနွေးသွားရန်လည် ရှိကြောင်း သိရှိရသည်။

မြန်မာပြည်ကို ရောက်ရှိနေသော အာဆီယံအထူးကိုယ်စားလှယ် မစ္စတာ ပရတ်ဆိုခွန်သည် ဒုတိယအကြိမ် ခရီးစဉ် ဖြစ်သည်။

CNI News
၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၃၀

ရှမ်းပြည်နယ်အရှေ့ပိုင်း မိုင်းလား အထူးဒေသ(၄)ဟု အများသိကြသည့် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီမဟာမိတ်တပ်မတော် (NDAA)သည် ယနေ့ (ဇွန်လ ၃၀ ရက်) ငြိမ်းချမ်းရေးယူခဲ့သည်မှာ ၃၃ နှစ်ပြည့် အခမ်းအနားများကို ကျင်းပခဲ့သည်။

ယခင်က NDAA သည် ငြိမ်းချမ်းရေး နှစ်များကို အကျယ်တဝံ့ ကျင်းပခဲ့သော်လည်း ယခုနှစ်မှာတော့ ငြိမ်းချမ်းရေး ၃၃ နှစ်ပြည့် အခမ်းအနားကို အကျယ်တဝံ့ ကျင်းပခဲ့ခြင်းမဟုတ်ဘဲ သက်ဆိုင်ရာ တပ်ရင်း၊ တပ်ဖွဲ့များနှင့် စာသင်ကျောင်းများမှ ကျောင်းသားများက အသီးသီး ကျင်းပခဲ့ကြသည်။

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၃၀ ရက် NDAA ငြိမ်းချမ်းရေး ၃၃ နှစ်ပြည့် အထိမ်းအမှတ် အလေးပြုနေစဉ်

NDAA သည် ဗမာပြည်ကွန်မြူနစ် ပါတီကနေ ခွဲထွက်၍ တပ်မတော်နှင့် ၁၉၈၉ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၃၀ ရက်တွင် ငြိမ်းချမ်းရေး ယူခဲ့ရာ တပ်မတော်က ရှမ်းပြည်နယ် (အရှေ့ပိုင်း)ရှိ မိုင်းလားဒေသကို ဗဟိုပြု၍ အထူးဒေသ(၄) အဖြစ် သတ်မှတ်ပေးခဲ့သည်။