CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၁၇

နစကဥက္ကဋ္ဌ အနေဖြင့် ယခုနှစ်အတွင်း ရွေးကောက်ပွဲကို ကျင်းပသွားမည်ဟု ထပ်တလဲလဲ ပြောဆိုထားသဖြင့် ရွေးကောက်ပွဲမတိုင်ခင်တွင် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးပွဲတစ်ခု လုပ်သင့်ကြောင်း ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်တွင် ပါဝင် လုပ်ဆောင်နေသူ ဦးခွန်းဆိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

လက်ရှိအနေအထားအရ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးပွဲ ကြီးကြီးမားမား ဖြစ်ပေါ်လာမည့် အရိပ်အယောင်ကို မမြင်ရသေး သော်လည်း ရွေးကောက်ပွဲသေချာပေါက် ပြုလုပ်မည်ဆိုပါက ထိုကာလမတိုင်ခင် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးပွဲ တစ်ခု လုပ်သင့်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ဦးခွန်းဆိုင်က “အခု လောလောဆယ်ကတော့ အရိပ်အယောင်တော့ မမြင်ရသေးဘူးပေါ့လေ။ သို့သော်လည်းပဲ အများက တိုက်တွန်းနေတာက အများဆိုတာ နိုင်ငံတကာလည်းပါတယ်။ တကယ်လို့ ရွေးကောက်ပွဲကို လုပ်မယ် ဆိုရင် ရွေးကောက်ပွဲမဖြစ်ခင် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးပွဲတစ်ခုခု ဖြစ်နိုင်ဖို့ အားလုံးဝိုင်း ကြိုးပမ်းပေးဖို့ လိုတယ်ဆိုပြီး တိုက်တွန်းတာတွေ ရှိပါတယ်။ ဒါတွေကို နေပြည်တော်ကလည်း လက်ခံရမယ်။ အခြား Stakeholder တွေလည်း လက်ခံတယ်ဆိုရင်တော့ ဖြစ်လာနိုင်တာပေါ့။ ဒါပေမယ့် သူတို့လက်ခံမယ်၊ မလက်ခံဘူးဆိုတာကတော့ မပြောနိုင် သေးဘူး။ လက်ခံပါစေလို့ပဲ ဆိုတောင်းရတာပေါ့” ဟု ပြောသည်။

နိုင်ငံရေးပါတီများကိုတွေ့ရစဉ်

အချို့သော နိုင်ငံရေးပါတီများ၊ အဖွဲ့အစည်းများအနေဖြင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေမှုများ အလျဉ်းသင့်သလို လုပ်သော် လည်း လုံလောက်အားရမှုမရှိကြောင်း စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေးအကဲခတ်များက ပြောသည်။

တရုတ်၏ ကြားဝင်စေ့စပ်မှုဖြင့် ဇန်နဝါရီ ၁၆ ရက်တွင် နစကနှင့် ကိုးကန့်တပ်(MNDAA)တို့ တရုတ်နိုင်ငံမှာ ဒုတိယ အကြိမ် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးကြကြောင်း သိရသည်။

ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၅ ရက်က ပထမအကြိမ် ဆွေးနွေးမှုတွင် လားရှိုးမြို့မှ ကိုးကန့်တပ်များ ဖယ်ပေး ရန်၊ နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးနှင့် စစ်သုံ့ပန်းများ ပြန်လွှတ်ရေးတို့ ဆွေးနွေးခဲ့ကြရာမှာ အဆင်မပြေဘဲ ဆွေးနွေးပွဲ ပျက်သွားခဲ့သည်။ 

ကြားနေအဖြစ် အဖွဲ့အစည်း သို့မဟုတ် နိုင်ငံတစ်ခု လိုအပ်ကြောင်း၊ မြန်မာ့နိုင်ငံရေး အခင်းအကျင်းတွင် တရုတ် သည် ဩဇာရှိကြောင်း စည်းလုံးညီညွတ်သော တိုင်းရင်းသားလူမျိုးများမဟာမိတ်(UNA)၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဦးမျိုးကျော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဦးမျိုးကျော်က “တချို့ဟာတွေမှာ ရန်ဖက်နှစ်ဖက် နှစ်ဖက်လုံးက လက်နက်ကိုင်ပြီး တစ်ယောက်ကိုတစ်ယောက် ပြောင်းလှည့် တည်ထားတဲ့အချိန်မျိုးမှာ ဒီအဖွဲ့အစည်းအချင်းချင်း စကားပြောဖို့ဆိုတာကတော့ တော်တော်လေး ခက်တယ်လေ။ ခက်တဲ့အချိန်မှာ ကြားကနေ စေ့စပ်ညှိနှိုင်းပေးမယ့် အဖွဲ့အစည်း သို့မဟုတ် နိုင်ငံ အဲဒါမျိုးကတော့ ကြားနေကတော့ လိုတာပေါ့လေ။ အဲဒီကြားနေ ဘယ်သူဖြစ်မလဲ။ ဖြစ်နိုင်ခြေ အများဆုံးကတော့ နှစ်ဖက်လုံးကို ဩဇာရှိတယ် ပြောနိုင်ဆိုနိုင်တဲ့ဟာက တရုတ်ကတော့ အများကြီးဖြစ်နိုင်တယ်။ ဒါပေမယ့် တရုတ်ကြီးအနေနဲ့ လည်း သူ့အနေနဲ့ အကျိုးစီးပွား နှစ်ဖက်လုံးအပေါ်မှာရှိတယ်။ နောက်သူက အဓိက မြန်မာ့နိုင်ငံရေး အခင်းအကျင်း မှာ နှစ်ဖက်လုံးကို ကိုင်ပြီးကစားတဲ့သူ ဖြစ်နေတဲ့အတွင်းမှာ ပြဿနာတွေက သူစေ့စပ်ညှိနှိုင်းတာနဲ့ အဖြေတစ်ခု ရမလားဆိုတာ စဉ်းစားစရာ ဖြစ်တယ်ပေါ့လေ” ဟု ပြောသည်။

UEC နဲ့ နိုင်ငံရေးပါတီများကို တွေ့ရစဉ်

လက်ရှိ ၂၀၂၅ ခုနှစ်သည် မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဖြစ်ပွားနေသည့် နိုင်ငံရေး၊ စစ်ရေး ပြဿနာများကို ဖြေရှင်းနိုင်ရေး အဆုံးအဖြတ်ကို ရောက်ရန် လမ်းစရှာသည့် နှစ်တစ်နှစ် ဖြစ်နိုင်ကြောင်း သုံးသပ်မှုများရှိသည်။

နစက အနေဖြင့် ၄ နှစ်တာ ကာလအတွင်း ကြီးမားသည့် နိုင်ငံရေး တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုမျိုး မပြုလုပ်ခဲ့သည့်အပြင် ရလဒ်ကောင်းများလည်း မဖန်တီးနိုင်သဖြင့် ယခုနှစ်အတွင်း တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုများ ဖြစ်ပေါ်လာရန် မျှော်လင့်နေ ကြသည်။

တခြားတစ်ဖက်မှာတော့ နစကသည် ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ မေလတွင် အရေးပေါ်ကာလ ရပ်ဆိုင်းပြီး စက်တင်ဘာ၊ အောက်တိုဘာ၊ နိုဝင်ဘာတွင် ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပ၍ ၂၀၂၆ ခုနှစ်၊ ဧပြီလလောက်တွင် အာဏာလွှဲပြောင်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်များကို လုပ်လာနိုင်ကြောင်း ပြည်တွင်း/ပြည်ပ သံတမန်များကြား သုံးသပ်လျက်ရှိနေသည်။