CNI International News
မနီလာ၊ ဇူလိုင် ၂၇
ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံ၏ မူးယစ်ဆေးဝါးတိုက်ဖျက်ရေး စစ်ဆင်ရေးသည် အဆင့် အသစ်တစ်ခုသို့ ရောက်ရှိနေပြီဖြစ်ပြီး ပြန်လည်ထူထောင်ရေးနှင့် ပညာပေးလုပ်ငန်းများကို အာရုံစိုက်လုပ်ဆောင်သွားမည်ဟု ဖိလစ်ပိုင်သမ္မတ ဖာဒီနန်မားကို့စ် (Ferdinand Marcos) က ပြောကြောင်း ဘန်ကောက်ပို့စ်မှ ဖော်ပြခဲ့သည်။
တက်ကြွလှုပ်ရှားသူများကမူ အဆိုပါ မူးယစ်စစ်ပွဲအတွင်း လူအများအပြား တရားမဝင် သတ်ဖြတ် ခံနေရဆဲ ဖြစ်သည်ဟု ပြောသည်။
ယခင်သမ္မတ ရိုဒရီဂို ဒူတာတေး (Rodrigo Duterte) လက်ထက် ၂၀၁၆ ခုနှစ်က စတင်ခဲ့သည့် မူးယစ်တိုက်ဖျက် ရေး စစ်ပွဲအတွင်း လူပေါင်းထောင်ချီ သေဆုံးခဲ့သဖြင့် ပြည်တွင်း/ပြည်ပ ဝေဖန်မှုများ ထွက်ပေါ်ခဲ့သည်။
ထို့နောက် လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှု စွဲချက်များနှင့် ပတ်သက်ပြီး နိုင်ငံတကာ၏ စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုနှင့် ရင်ဆိုင်ခဲ့ရသည်။
ဖိလစ်ပိုင် အာဏာရှင်ဟောင်း မားကို့စ်၏ သားဖြစ်သူ လက်ရှိသမ္မတ ဖာဒီနန်မားကို့စ်ဂျူနီယာ လက်ထက်တွင် မူးယစ်ဆေးစွဲသူများအတွက် တားဆီးမှုများနှင့် ကုသမှုများကို အာရုံစိုက် လုပ်ဆောင်သွားမည်ဟု ပြောကြားခဲ့ သော်လည်း ကြမ်းတမ်းစွာ ကိုယ်တွယ်နှိမ်နင်းမှုများ ဆက်ရှိနေဆဲဖြစ်သည်။
ဖိလစ်ပိုင် မူးယစ်ဆေးတိုက်ဖျက်ရေးလုပ်နေစဉ်
မားကို့စ် သမ္မတတာဝန်ကို စတင်ထမ်းဆောင်သည့် ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇွန်လကတည်းက မူးယစ်ဆေးဝါးနှင့် ဆက်နွှယ် သည့် သတ်ဖြတ်မှုကြောင့် လူ ၃၅၀ ကျော် သေဆုံးခဲ့သည်ဟု မူးယစ်စစ်ပွဲအတွင်း သေဆုံးမှုများကို စာရင်း ပြုစုနေသည့် ဖိလစ်ပိုင်တက္ကသိုလ်၏ ထောက်ပံ့မှုအား ရရှိထားသည့် Dahas သုတေသန ပရောဂျက်က ထုတ်ပြန် သည့် ကိန်းဂဏန်းများအရ သိရသည်။
"တရားမဝင် မူးယစ်ဆေးဝါးတွေကို တိုက်ဖျက်နေတဲ့ စစ်ဆင်ရေးကို ဆက်လက် လုပ်ဆောင်နေပေမယ့် ဒီစစ်ဆင် ရေးဟာ အဆင့် အသစ်တစ်ခုကို ရောက်ရှိခဲ့ပြီးပါပြီ"ဟု မားကို့စ်က လွှတ်တော်အမတ်များ၊ သံတမန်များနှင့် တရား သူကြီးများကို ပြောကြားသည့် ၎င်း၏ ဒုတိယမြောက် နိုင်ငံတော်မိန့်ခွန်းအတွင်း ထည့်သွင်းပြောကြားခဲ့သည်။
"လက်ရှိအချိန်မှာ ရပ်ရွာကိုယ်စားပြု ဆေးဝါးကုသမှုတွေ၊ ပြန်လည်ထူထောင်ရေး၊ အသိပညာပေးရေးနဲ့ မူးယစ် ဆေး ပြတ်ပြီး လူ့အဖွဲ့အစည်းထဲကို ပြန်လည်ဝင်ရောက်သူတွေကို အားပေးကူညီရေးတွေကို စီမံဆောင်ရွက် နေပါတယ်"ဟု မားကို့စ်က ပြောသည်။
အစိုးရအနေနှင့်လည်း မူးယစ်ဆေးဝါး ဂိုဏ်းများကို ဆန့်ကျင်သည့် မိမိတို့၏ တိုက်ပွဲကို မနားမနေ ဆက်လက် လုပ်ဆောင်နေပြီး မူးယစ်ဆေးဝါး ကုန်ကူးမှုတွင် ပါဝင်နေသည့် တရားဥပဒေစိုးမိုးရေး အရာရှိများကိုလည်း နှိမ်နင်းသွားမည်ဟု မားကို့စ်က ဆိုသည်။
မူးယစ်တိုက်ဖျက်ရေးလုပ်ငန်းတွင် ပစ်သတ်မှုများအား ကန့်ကွက်နေကြစဉ်
"အဲဒီလို အကျင့်ပျက် အရာရှိတွေရဲ့ နုတ်ထွက်မှုတွေကိုလည်း ကျနော် လက်ခံသွားမှာပါ"ဟု မားကို့စ်က လက်ခုပ် သြဘာပေးပြီး အားပေးနေသူများ ရှေ့မှောက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။
တရားမဝင် မူးယစ်ဆေးဝါးများ ရောင်းဝယ်မှုတွင် ပါဝင်ခဲ့သည့် အကျင့်ပျက် အရာရှိများကို ဖယ်ရှားရှင်းလင်းရန် အစိုးရက ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်ခဲ့ချိန်တွင် ဇန်နဝါရီလအတွင်း ရာထူးမှ နုတ်ထွက်စာတင်ခဲ့သည့် ထိပ်သီး ရဲအရာရှိ တစ်ထောင်နီးပါးအထိ ရှိခဲ့သည်။
သို့သော် နုတ်ထွက်စာ မည်မျှကို အစိုးရက လက်ခံခဲ့သည်ဆိုခြင်းကိုမူ တိကျစွာ မသိရသေးပေ။
Source: ဘန်ကောက်ပို့စ်
