CNI News
၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၂
မြန်မာနိုင်ငံတွင် သက်ဆိုင်ရာ ဌာနဆိုင်ရာများမှ တာဝန်ရှိသူတို့အနေဖြင့် တရားမဝင် ပြည်ပအလုပ်အကိုင် ရှာဖွေရေး အေဂျင်စီများကို အရေးယူမှု အားနည်းသည့်အတွက် လက်ရှိ၌ ပိုမိုများပြားလာခြင်းဖြစ်ကြောင်း အိမ်နီးချင်း နိုင်ငံများတွင် အလုပ်သမားအရေး ဆောင်ရွက်နေသူများက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
ထိုသို့ များပြားလာခြင်းမှာ အလိမ်ခံလိုက်ရသူများအနေဖြင့် မည်ကဲ့သို့ တိုင်ကြားရမည်ကို မသိရှိခြင်းနှင့် အချိန်ကုန် ငွေကုန်မည်ကို စိုးရိမ်ခြင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်သည်။
တရားမဝင် အေဂျင်စီ၊ ပွဲစားများနှင့်ပတ်သက်၍ တိုင်ကြားမှု နည်းပါးခြင်းမှာလည်း အကြောင်းအရင်း တစ်ရပ် ဖြစ်ကြောင်း ထိုင်းအခြေစိုက် မြန်မာရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားအရေး ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေသူ ကိုသားကြီးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
MOU ဖြင့် ပြည်ပသို့ သွားရောက်လုပ်ကိုင်မည့် မြန်မာများကိုတွေ့ရစဉ်
၎င်းက “တိုင်ကြားတဲ့သူ ရှိရင်တောင်မှ ဝန်ထမ်းတွေ အလုပ်မလုပ်တာ၊ ဝန်ထမ်းတွေ ကိုယ်တိုင်ကလည်း လိုင်စင် ထုတ်ထားပေးတဲ့ အေးဂျင့်တွေနဲ့ ပေါင်းစားတာ၊ လိုင်စင်မရှိဘဲနဲ့ နယ်မှာ လူစုဆောင်း ငွေကြေး ကောက်ခံတဲ့ သူတွေနဲ့ အခြားခြားသော အဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့ ပေါင်းစားခြင်းဟာ၊ အရေးယူမှု မလုပ်ခြင်းဟာ ကျနော်တို့ တိုင်း ပြည်ရဲ့ အခြေအနေပေါ်မှာလည်း မူတယ်ပေါ့။ ဥပဒေစိုးမိုးမှု လုံးဝမရှိတာ ဖြစ်တဲ့အတွက် ဝန်ထမ်းတွေ ကလည်း လုံးဝ ကြောက်ရွံမှု မရှိလို့ ဒီအတိုင်း ပြဿနာတွေဟာ ပိုမိုများပြားလာတာကို တွေ့ရတယ်။ အ.လ.ည (အလုပ် သမား ညွှန်ကြားရေးဦးစီးဌာန)မှာ တာဝန်ယူထားတဲ့ ဌာနတစ်ခုလုံးဟာ ဒီအလုပ်သမားအရေးမှာ အမည်ခံ ဌာန တစ်ခုလို့ ကျနော်တို့ သုံးသပ်လို့ရတယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ ဒီလို social media ခေတ်ကြီးထဲမှာ ထိုင်းမှာ အခြေစိုက်တဲ့ ကျနော်တို့လို အလုပ်သမားအရေး အဖွဲ့အစည်းတွေဟာ ပြည်တွင်းထဲမှာဖြစ်တဲ့ ပြဿနာတွေကို အချိန်နဲ့တပြေးညီ သိတယ်။ ဒီ အ.လ.ည ဌာနက မသိဘူးဆိုတာ ဒါလုံးဝ မဖြစ်နိုင်တဲ့ ကိစ္စကြီး။ လိုရင်း တိုရှင်း ပြောရင်တော့ အဂတိ မကင်းတာရယ်၊ မိမိတာဝန်ယူထားတဲ့ အလုပ်အပေါ်မှာ တာဝန် မကျေတာရယ်ပေါ့။ တစ်ဖက်ကလည်း ဒီ တရားမဝင် လူပွဲစားတွေဟာ ငွေကြေးတွေကို မတရားကောက်ခံ ပြီးတော့မှ သက်ဆိုင်ရာ အေဂျင်စီတွေကို အပ်တယ်။ ဒီအေဂျင်စီတွေဟာလည်း အ.လ.ညကို ဂါဝရတရားအနေနဲ့ ကန်တော့ရတာတွေ ဘာတွေ ငွေကြေးတွေ ပေးဆောင်ရတာတွေ ရှိတယ်။ အဲဒီတော့ ဒီလို ပေါင်းစားတဲ့ အနေအထားတစ်ခုပေါ်မှာ မတရားမှုကြီးက ပျောက်သွားတာပေါ့။ အရေးယူမှုတွေ အားနည်းသွားတယ်” ဟု ပြောသည်။
တရားမဝင် အေဂျင်စီနှင့် ပွဲစားများမှာ ယခင်ကတည်းက ရှိကြခြင်းဖြစ်သော်လည်း ယခုနောက်ပိုင်း ပြည်ပတွင် သွားရောက် အလုပ်လုပ်ကိုင်လိုသူ အင်မတန် များပြားလာသည့်အတွက် ပို၍ များပြားလာကြခြင်း ဖြစ်သည်။
တရားမဝင် လာရောက်သည့် မြန်မာများကိုဖမ်းမိစဉ်
၎င်းတို့နှင့် ချိတ်ဆက်ပြီး ပြည်ပ သွားရောက်သူများတွင် ငွေကြေး လိမ်လည် ခံလိုက်ရခြင်းများလည်း ကြုံရပြီး တစ်ဖက်နိုင်ငံသို့ ရောက်ပါကလည်း အလုပ်အကိုင်နှင့်ပတ်သက်၍ တာဝန်ယူမှု၊ တာဝန်ခံမှု မရှိသဖြင့် အခက်အခဲ၊ ဒုက္ခများစွာ ကြုံတွေ့ကြရကြောင်းလည်း သိရသည်။
ထို့နောက် ၎င်းတို့ကို ဖမ်းဆီး အရေးယူရာတွင်လည်း အဓိကဦးဆောင် လုပ်ကိုင်နေသည့် လူပုဂ္ဂိုလ်များကို မဖမ်းမိ ပါက တရားမဝင် အေဂျင်စီနှင့် ပွဲစားများမှာ လျော့ကျသွားမည် မဟုတ်ကြောင်း မလေးရှားတွင် မြန်မာသားများ အား ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေသူ ဦးဘာဘူကြီးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
၎င်းက “သူတို့အလုပ်မလုပ်လို့လည်း ဒီလို မှိုလိုပေါက်နေတယ်လို့ပဲ ပြောရတော့မှာပေါ့။ ဘယ်လိုပဲ ကြပ်မတ်ကြပ် မတ် သူတို့က ရှိနေမှာပဲလို့ ကျနော်ထင်တယ်။ သူတို့ကို ကြပ်မတ်ပြီးတော့ ထိန်းချုပ်ဖို့ ဆိုတာတော့ မလွယ်ဘူး ပေါ့နော်။ အဲဒီတော့ နိုင်ငံခြားသွားချင်တဲ့လူတွေ ကိုယ်တိုင်ကိုကသာ ဝေဖန် ခွဲခြားပြီးတော့ လုပ်ဖို့ လိုအပ်တာ ပေါ့နော်။ အခုအချိန်မှာကတော့ ဘယ်လိုပဲ ကြပ်မတ်ကြပ်မတ် လုပ်နေကြမှာပဲ။ အခုအချိန်မှာ ဆွေမျိုးအရင်း တောင်မှ လိမ်လည်တာတွေ ရှိပါတယ်။ ဥပမာ မလေးရှား ပို့ပေးမယ်ဆိုပြီးတော့ ဦးလေးတို့၊ ညီအစ်ကို ဝမ်းကွဲ တို့ကိုခေါ်၊ ခေါ်ပြီးတော့ ဒီလည်းရောက်ရော အဆင်မပြေမှုတွေဖြစ် အဖမ်းအဆီးခံရ။ အဲဒီလိုမျိုး ရှောင်ထွက် သွား တာတွေ အများကြီးပါပဲ။ တကယ်ပဲ တာဝန်ယူမှု၊ တာဝန်ခံမှုရှိတဲ့ ပွဲစားအေးဂျင့်ဆိုတာ မရှိသလောက်ပါပဲ။ ဒီပွဲစား တို့ အေးဂျင့်တို့ ဘာတို့ကတော့ ထိန်းချုပ်ဖို့ အတွက်ကတော့ မလွယ်ပါဘူး။ သူတို့ နီးစပ်ရာ နီးစပ်ရာနဲ့ လုပ်စားနေ ကြမှာပဲ။ အဲဒီတော့ အဲဒီလို ထိန်းချုပ်လိုက်လို့ရှိရင် တကယ့် ခေါင်သမားက လွတ်ခဲ့ရင်တောင်မှ သူ့ အပွှားလေး တွေကို ဆက်ခိုင်းနေဦးမှာပဲ။ အဲဒီအတွက်ကြောင့် သူတို့ကို ထိန်းချုပ်ဖို့ဆိုတာ လုံးဝမလွယ်ပါဘူး” ဟု ပြောသည်။
MOU ဖြင့် ပြည်ပသို့ သွားရောက်လုပ်ကိုင်မည့် မြန်မာများကိုတွေ့ရစဉ်
ယခုနောက်ပိုင်း ပြည်ပအလုပ်အကိုင် အေဂျင်စီများသည် ၎င်းတို့၏ လုပ်ငန်းအမည်အား ဆိုင်းဘုတ်ချိတ်ဆွဲခြင်း၊ တပ်ဆင်ခြင်းမျိုး မရှိသည့်အတွက် ထိုအေဂျင်စီသည် တရားဝင် ဟုတ်၊ မဟုတ်အား သိရှိနိုင်ရန် ခက်ခဲလှသည်။
အလုပ်သမားဝန်ကြီးဌာန အနေဖြင့်လည်း တရားမဝင် အေဂျင်စီများနှင့် ပတ်သက်၍ ကွင်းဆင်း စစ်ဆေးမှုများ မပြုလုပ်နိုင်သဖြင့် တရားမဝင် အေဂျင်စီ၊ ပွဲစားများအား တိုင်ကြားမည်ဆိုပါက မိမိတို့မြို့နယ်ရှိ သက်ဆိုင်ရာ အလုပ်သမားညွှန်ကြားရေးဦးစီးဌာနသို့ ဆက်သွယ်ပေးပို့ တိုင်ကြားနိုင်ကြောင်း သိရသည်။
မြန်မာနိုင်ငံတွင် နိုင်ငံရေး အခြေအနေနှင့် အလုပ်အကိုင် ရှားပါးမှုတို့ကြောင့် လစဉ် မြန်မာနိုင်ငံသား လေးသောင်း နီးပါးသည် ပြည်ပသို့ ထွက်ခွာနေကြောင်း ရွှေ့ပြောင်းသွားလာခြင်းဆိုင်ရာ နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်း (IOM) က ထုတ်ပြန်ထားသည်။