CNI International News

မိုင်ဒွန်ဂူရီ(နိုင်ဂျီးရီးယား)၊ ဧပြီ ၁၈

မကြာသေးမီ သီတင်းပတ်များအတွင်း သူပုန်တပ်မှူး ၁၀ ဦးအပါအဝင် အစ္စလာမ္မစ်အကြမ်းဖက်သူပုန် ၁၀၀ ကျော် တို့ကို ၎င်းတို့စစ်ဆင်ရေးအတွင်း သေဆုံးအောင် ချေမှုန်းနိုင်ခဲ့ကြောင်း၊ ချဒ်ရေအိုင် (Lake Chad) ဒေသတွင် ကြည်းကြောင်းနှင့်လေကြောင်းမှ ထိုးစစ်များလည်း ပြင်းထန်ခဲ့ကြောင်း နိုင်ဂျီးရီးယား၊ နိုင်ဂျာနှင့် ကင်မရွန်းနိုင်ငံ အသီးသီးမှ စုစည်းထားသည့် ပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့က သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ဘိုကိုဟာရမ်တိုက်ခိုက်ရေးသမားများနှင့် ၎င်းတို့မှ ခွဲထွက်ခဲ့သည့် အနောက်အာဖရိကနိုင်ငံများ၏ အစ္စလာမ္မစ် နိုင်ငံတော် (ISWAP) အဖွဲ့တို့သည် နိုင်ဂျီးရီးယား၏အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများတွင် ဖြစ်ပွားနေသော ပဋိပက္ခများ၌ နိုင်ဂျီးရီးယားစစ်တပ်နှင့် ဆယ်စုနှစ်တစ်ခုကျော်ကြာ တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားလျက်ရှိခဲ့သည်။

နိုင်ငံစုံ ပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့မှ ပြောခွင့်ရသူ ဗိုလ်မှူးကြီး မူဟာမက်ဒိုး (Muhammad Dole) က “၎င်းတို့တပ်ဖွဲ့သည် ချဒ်ရေအိုင်ဒေသရှိ သူပုန်များထိန်းချုပ်ထားသော နယ်မြေများအတွင်းသို့ ထိုးဖောက်ဝင်ရောက်ခဲ့ပြီး လက်နက် များ၊ အစားအစာများနှင့် တရားမဝင်ဆေးဝါးများကို သိမ်းဆည်းနိုင်ခဲ့ကြောင်း” ပြောကြားခဲ့သည်။

“ဒီစစ်ဆင်ရေးကာလအတွင်းမှာ သူပုန်ထိပ်တန်းတပ်မှူး ၁၀ ယောက်အပါအဝင် အကြမ်းဖက်သမား ၁၀၀ ကျော် တို့ကို ကောင်းကောင်း ချေမှုန်းနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ စစ်ဆင်ရေးထဲမှာ ချဒ်ရေအိုင်ထဲက ကျွန်းတွေပေါ် ထောက်လှမ်းရေး ထိုးဖောက်မှုအပါအဝင် သူပုန်တွေကို ရှင်းပစ်ဖို့ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုတွေ လုပ်ခဲ့ပါတယ်” ဟု မူဟာမက်ဒိုးက ဆက်လက်ပြောကြားခဲ့သည်။

စစ်ဆင်ရေးအချိန်ကာလအတိအကျနှင့် အသုံးပြုခဲ့သည့် တပ်ဖွဲ့ဝင်အင်အားတို့ကို ၎င်းက ထုတ်ဖော်ပြောကြားမှု မရှိသော်လည်း သူပုန်ဆုတ်ခွာသွားချိန်၌ ဖောက်ခွဲရေးပစ္စည်းများ တပ်ဆင်ခဲ့သဖြင့် ပေါက်ကွဲမှုများကြောင့် ၎င်းတို့ ဘက်မှ တပ်သား ၁၈ ဦး ဒဏ်ရာရခဲ့ကြောင်း အသိပေးခဲ့သည်။

နိုင်ဂျီးရီးယားနိုင်ငံ၏ အရှေ့မြောက်ပိုင်းတွင် အစ္စလာမ္မစ်သူပုန်ထကြွမှုကြောင့် သန်းနှင့်ချီသော ပြည်သူများ အိုးမဲ့ အိမ်မဲ့ဖြစ်ခဲ့ရပြီး ဒုက္ခသည်စခန်းများတွင် ခိုလှုံခဲ့ရကာ ထောင်ဂဏန်းမျှ သေဆုံးခဲ့သည်။

နိုင်ဂျီးရီးယားသည် ဒေါ်လာ ၁ ဘီလီယံနီးပါးတန်ဖိုးရှိ လက်နက်များ ရောင်းချပေးရန် အမေရိကန်က ယခင် သီတင်းပတ်တွင် အတည်ပြုခဲ့ပြီးနောက် အားတက်စရာဖြစ်လာခဲ့သည်။ သို့သော် နိုင်ဂျီးရီးယားအစိုးရ၏ လူ့အခွင့် အရေးချိုးဖောက်မှုဖြစ်နိုင်ခြေများအပေါ် စိုးရိမ်ပူပန်မှုရှိနေ၍ လက်နက်ရောင်းချပေးရေး သဘောတူညီချက်ကို အမေရိကန်လွှတ်တော်အမတ်များက ဆိုင်းငံ့ထားခဲ့သည်။

ဘိုကိုဟမ်ရမ်အဖွဲ့သည် ၎င်းတို့ခေါင်းဆောင် အဘူဘာကာရှီကာအူ သေဆုံးပြီးနောက် ယမန်နှစ်၊ မေလမှ စတင်၍ ပြိုင်ဘက်ဖြစ်သည့် ISWAP အကြမ်းဖက်အဖွဲ့နှင့် မြေပြင်တပ်အချင်းချင်း ထိတွေ့မှုများ ရှိခဲ့သည်။ ဘိုကိုဟာရမ် တိုက်ခိုက်ရေးသမားများနှင့် ၎င်းတို့၏မိသားစုဝင်များသည် ယမန်နှစ်ကတည်းက လက်နက်ချအညံ့ခံခဲ့ပြီးဖြစ် ကြောင်း နိုင်ဂျီးရီးယားအစိုးရက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: Reuters

CNI International News

အန်ကာရာ၊ ဧပြီ ၁၈

အီရတ်နိုင်ငံမြောက်ပိုင်းရှိ ကာဒစ္စတန် အလုပ်သမားပါတီ (PKK) စစ်သွေးကြွများကို ပစ်မှတ်ထား၍ တူရကီက နယ်စပ်ဖြတ်ကျော် ထိုးစစ်ဆင်မှုများ စတင်ခဲ့ကြောင်း အန်ကာရာမြို့တော်ရှိ တူရကီကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန သတင်းထုတ်ပြန်ချက်ကို ကိုးကားလျက် အာရ်တီသတင်းဌာနက ရေးသားဖော်ပြသည်။

တူရကီ၏ အဆိုပါ စစ်ဆင်ရေးတွင် ဂျက်တိုက်လေယာဉ်များ၊ ရဟတ်ယာဉ်များနှင့် မောင်းသူမဲ့ လေယာဉ်(ဒရုန်း)များဖြင့် လေကြောင်းမှ တိုက်ခိုက်မှုအပြင် ကွန်မန်ဒိုတပ်ဖွဲ့များ၏ ကြည်းကြောင်းမှ ကျူးကျော်ဝင်ရောက်မှုလည်း ပါဝင်ကြောင်း တူရကီကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ဟူလူစီအက်ကာ (Hulusi Akar) က ဧပြီ ၁၈ ရက်၊ နံနက်ပိုင်း ဗွီဒီယိုမိန့်ခွန်း၌ ထည့်သွင်း ပြော ကြားခဲ့သည်။

တူရကီကြည်းတပ်များ အိမ်နီးချင်း အီရတ်နယ်မြေထဲ မဝင်ရောက်မီ ဘန်ကာများ၊ ဥမင်လိုဏ်ခေါင်းများနှင့် ခဲယမ်း မီး ကျောက် အများအပြားကို အန်ကာရာအနေဖြင့် အောင်မြင်စွာ ဖျက်ဆီးနိုင်ခဲ့ကြောင်း ၎င်းက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။

ယခုစစ်ဆင်ရေးတွင် တူရကီတပ်ဖွဲ့ဝင် အင်အားနှင့် စစ်သုံး လက်နက်ကိရိယာများ မည်မျှပါဝင်ကြောင်း ရှင်းရှင်းလင်းလင်း မသိရသေးပေ။

“ကျနော်တို့က စီစဉ်ထားတဲ့အတိုင်း အောင်မြင်အောင် ဆက်လုပ်နေပါတယ်။ ပထမအဆင့်အတွက် ချမှတ်ထားတဲ့ ရည်မှန်း ချက်တွေ အောင်မြင်ပြီးပါပြီ” ဟု ဟူလူစီအက်ကာ၏ ပြောကြားချက်ကို အေပီသတင်းဌာနက ဖော်ပြခဲ့သည်။

တူရကီစစ်တပ်ကိုတွေ့ရစဉ်

တူရကီတပ်ဖွဲ့များ အီရန်နယ်မြေအတွင်း အရပ်သားများ အသေအပျောက် ရှိစေခြင်းနှင့် ယဉ်ကျေးမှု အမွေအနှစ်များ ပျက်စီး ခြင်းမှ ရှောင်ရှားလျက် သတိထား လုပ်ဆောင်နေကာ အကြမ်းဖက် သမားများကိုသာ ပစ်မှတ်ထားကြောင်း ၎င်းက ဆက် လက် ပြောကြားခဲ့သည်။

“နောက်ဆုံးအချိန်အထိ အကြမ်းဖက်သမားတွေကို မချေမှုန်းနိုင်မချင်း ကျနော်တို့ ဆက်ကြိုးစားသွားမယ်။ ကျနော်တို့နိုင်ငံကို နှစ်ပေါင်း ၄၀ ကျော် ကပ်ဆိုးဘေးဆိုး ကျရောက်စေခဲ့တာကနေ ကယ်တင်ဖို့ ကျနော်တို့ စိတ်ပိုင်းဖြတ်ထားပါတယ်” ဟု ဟူလူစီအက်ကာက ထပ်လောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

PKK သည် ကာ့ဒ်စစ်သွေးကြွသူပုန်များ၏ နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်းအဖြစ် တည်ထောင်ထားပြီး လွတ်လပ်သော ကာဒစ္စတန်နိုင်ငံ ပေါ်ပေါက်ရေးအတွက်ဟု ကြွေးကြော်လျက် လက်နက်ကိုင် ပြောက်ကျားလှုပ်ရှားမှုများကို အီရတ်နိုင်ငံ ထဲတွင် လုပ်ဆောင်နေကြသည်။

ကာ့ဒ်တပ်ဖွဲ့ကိုတွေ့ရစဉ်

အန်ကာရာ၌ ၁၉၈၄ ခုနှစ်ကတည်းက စစ်ပွဲများ ဆက်တိုက်ဖြစ်ပွားခဲ့ရာ လူပေါင်း ၄ သောင်းကျော်အထိ သေကြေပျက်စီး ခဲ့ရ သည်။ နောက်ပိုင်း နှစ်များတွင် တူရကီသည် အီရတ်မြောက်ပိုင်း၌ အခြေစိုက်သည့် PKK လက်နက်ကိုင်များကို တိုက်ခိုက်ရန် အတွက် စစ်ဆင်ရေး အများအပြား လုပ်ဆောင်ခဲ့ပြီး တူရကီအရှေ့ပိုင်း၌ စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုများလည်း မြှင့်တင်ခဲ့သည်။

အဆိုပါ PKK အဖွဲ့ကို အမေရိကန်၊ ဗြိတိန်နှင့် ဥရောပသမဂ္ဂတို့က အကြမ်းဖက်အုပ်စုအဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့သည်။

သို့သော် ကာ့ဒ်သူပုန်များသည် ဆီးရီးယားနိုင်ငံနှင့် အီရတ်နိုင်ငံတွင် အစ္စလာမ္မစ်နိုင်ငံတော် (ISIS) အကြမ်းဖက်သမားများကို ဖြိုခွင်းရာ၌ အနောက်အုပ်စုနှင့်အမေရိကန်တို့အတွက် အရေးပါသော မဟာမိတ်ဖြစ်ခဲ့ပြန်သည်။

ဝါရှင်တန်သည် ဆီးရီးယားကာ့ဒ်သူပုန်များ ထိန်းချုပ်နယ်မြေများထဲတွင် စစ်ရေးခြေကုပ်ယူခဲ့ပြီး အီရတ်နိုင်ငံထဲတွင်တော့ ကာဒစ္စတန်ဒေသ၌ အမေရိကန်စစ်စခန်းများနှင့် အီရာဘယ် (Erbil) ဒေသတွင် အမေရိကန်ကောင်စစ်ဝန်ရုံးကို ထားရှိခဲ့သည်။

Source: အာရ်တီသတင်းဌာန

CNI International News

မော်စကို၊ ဧပြီ ၁၇

ယူကရိန်းစစ်ပွဲတွင် ၎င်းတို့၏ မိုစကာဗာ(Moskva) စစ်သင်္ဘော နစ်မြှုပ်သွားပြီးနောက် တတိယကမ္ဘာစစ် စတင်ပြီဖြစ်ကြောင်း ရုရှားနိုင်ငံပိုင် ရုပ်သံလိုင်းက ကြေညာခဲ့သည်ဟု အိန္ဒိယသတင်းဌာနဖြစ်သည့် NDTV.com မှ ရေးသား ဖော်ပြထားသည်။

အဆိုပါ စစ်သင်္ဘောသည် မတော်တဆ မီးလောင်မှုဖြစ်ပွား၍ ပျက်စီးသွားကြောင်း ရုရှားက ပြောကြားသော်လည်း ယူကရိန်း ကတော့ “မော်စကို၏ ပင်လယ်နက်ရှိ ရေတပ်၏ ထင်ရှားသည့် စစ်သင်္ဘောကို မိမိတို့ထံမှ နက်ပကျွန်းဒုံးကျည်ဖြင့် ပစ်ခတ် ဖျက်ဆီးခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း” သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

သို့သော် သင်္ဘောနစ်မြှုပ်မှု ဖြစ်စဉ်သည် ကရင်မလင်၏ အဓိကဝါဒဖြန့်ချိရေး အာဘော်ဖြစ်သည့် Russia 1 ရုပ်သံ ထုတ်လွှင့် ချက်တွင် မီးလောင်ပျက်စီးခြင်းကြောင့် နစ်မြှုပ်ခဲ့ရကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။

နစ်မြှုပ်သွားတဲ့ ရုရှားရဲ့ Moskva စစ်သင်္ဘော(ရိုက်တာ)

“အဲဒီဖြစ်စဉ်ဟာ အရှိန်မြင့်လာတဲ့အတွက် တတိယကမ္ဘာစစ်လို့ ပြောလို့ရနေပြီ။ ဒါက လုံးဝကို သေချာနေပါတယ်” ဟု ရုပ်သံ အစီအစဉ် တင်ဆက်သူ အော်ဂါစကာဘီရဲဗာက တည်ငြိမ်အေးဆေးစွာဖြင့် ရုပ်သံကြည့်ရှုနေသည့် ပရိသတ်များကို အသိပေး ပြောကြားခဲ့သည်။

“အခု ကျနော်တို့ဟာ နေတိုးကိုယ်တိုင် မဟုတ်ရင်တော့ နေတိုးရဲ့ အခြေခံ အဆောက်အဦတွေကို ကျိန်းသေပေါက် တိုက်ခိုက် နေရပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကို အသိအမှတ်ပြုဖို့ လိုပါတယ်” ဟု အော်ဂါစကာဘီရဲဗာက ထပ်လောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

တခြား ရုရှားရုပ်သံချန်နယ် တစ်ခုတွင်လည်း သတင်းကြေညာသူက “ယူကရိန်းဟာ နောက်ထပ် ရန်စမှုတွေ၊ သွေးထွက် သံယို မှုတွေနဲ့ မတွေးဝံ့စရာတွေကို အနောက်အုပ်စုအလိုကျ လုပ်ဆောင်ပြနေပါတယ်” ဟု ထုတ်လွှင့်ခဲ့သည်။

တစ်ချိန်တည်းမှာပင်  ယူကရိန်း ပဋိပက္ခကို တတိယကမ္ဘာစစ်ဟု ခေါ်ဆိုနိုင်ပြီဖြစ်ကြောင်း ရုရှားနိုင်ငံပိုင်း ရုပ်သံလိုင်းက ဧပြီ ၁၅ ရက် ညပိုင်းထုတ်လွှင့်ခဲ့သည်ဟု newsmax.com က ဖော်ပြခဲ့သည်။

Russia 1 ရုပ်သံလိုင်းမှ တင်ဆက်သူ အော်ဂါစကာဘီရဲဗာ

Russia 1 ရုပ်သံလိုင်းမှ တင်ဆက်သူ အော်ဂါစကာဘီရဲဗာ၏ ပြောကြားချက်ကို ကိုးကားပြီး ဗြိတိန်သတင်းဌာန Metro News ကလည်း အလားတူ သတင်းဖော်ပြခဲ့သည်။

ရုရှားတို့၏ အထင်ရှားဆုံး စစ်သင်္ဘော မိုစကာဗာသည် ပင်လယ်နက်ရေပြင်ထဲ ဧပြီ ၁၄ ရက်၌ နစ်မြှုပ်သွားပြီးနောက် ရုရှား ရုပ်သံလိုင်းတစ်လိုင်းက အထက်ပါအတိုင်း သတင်းထုတ်လွှင့်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန်က “ယူကရိန်းသို့ နောက်ထပ် စစ်ရေးအကူအညီ ဒေါ်လာ သန်း ၈၀၀ ပေးပို့မည်ဖြစ်သဖြင့် စုစု ပေါင်း စစ်သုံးပစ္စည်းများနှင့် လက်နက်တန်ဖိုး ၂ ဒသမ ၅ ဘီလီယံ ဆက်လက်ကူညီမည်” ဟု ပြောကြားခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာ သတင်းအရ သိရသည်။

ဘိုင်ဒန်သည် ယူကရိန်းသမ္မတ ဇာလန်းစကီးနှင့် တယ်လီဖုန်း ခေါ်ဆိုပြီးနောက် ယခုကဲ့သို့ နောက်ဆုံး အကူအညီ ပေးအပ် မည့်ကိစ္စ ပေါ်ပေါက်လာခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

Source: NDTV, New Max World

CNI News
၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၁၆

အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ(NUG)၏ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ဦးရည်မွန်သည် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့(PDF) ရှေ့တန်းစခန်း တစ်နေရာသို့ သွားရောက်၍ သင်္ကြန်အကြတ်နေ့က အတူတူ ဖြတ်သန်းခဲ့ကြောင်း ယနေ့(ဧပြီ ၁၆ ရက်) ဓာတ်ပုံများဖြင့် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ဓာတ်ပုံ-ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ဦးရည်မွန်ကို တွေ့ရစဉ်(NUG)

ဓာတ်ပုံ-ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ဦးရည်မွန်ကို တွေ့ရစဉ်(NUG)

CNI International News

ကိယက်ဗ်၊ ဧပြီ ၁၆

ယူကရိန်းနိုင်ငံ၊ ကိယက်ဗ်မြို့တော်နှင့် အနောက်ပိုင်း လိုဗစ်မြို့ကြီးများ၌ ဧပြီလ ၁၆ ရက်၊ နံနက်အစောပိုင်းမှာ ပေါက်ကွဲသံ များ ထွက်ပေါ်လာခဲ့ရာ ဗုံးပေါက်ကွဲသည့်နေရာသို့ ကယ်ဆယ်ရေးသမားများနှင့် ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းများ စေလွှတ်ခဲ့ရ ကြောင်း ကိယက်ဗ်မြို့တော်ဝန်က ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာသတင်းတစ်ပုဒ်၌ တွေ့ရသည်။

ထိုဖြစ်စဉ်ကြောင့် အသေအပျောက် (သို့မဟုတ်) အပျက်အစီး အခြေအနေ အသေးစိတ် မသိရသေးကြောင်း ရိုက်တာက ဆက်လက် ရေးသားဖော်ပြသည်။

ရုရှား၏ကျူးကျော်စစ် ရက်သတ္တ ၇ ပတ်အတွင်း ယူကရိန်းတပ်အင်အား ၂,၅၀၀ မှ ၃,၀၀၀ ခန့် ကျဆုံးခဲ့ပြီး ဒဏ်ရာရစစ်သည် ၁၀,၀၀၀(တစ်သောင်း)ခန့်ရှိကြောင်း သမ္မတ ဗိုလိုဒီမီယာဇာလန်းစကီးက ပြောသည်။

တစ်ချိန်တည်းမှာပင် ရုရှားစစ်သည်အင်အား ၁၉,၀၀၀ မှ ၂၀,၀၀၀ အထိ ကျဆုံးကြောင်း စီအင်န်အင်န်သတင်းက ဧပြီ ၁၅ ရက် တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။ ယခင်လက မော်စကို၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင်မူ ရုရှားစစ်သည် ၁,၃၅၁ ဦး ကျဆုံးပြီး ဒဏ်ရာရစစ်သည် ၃,၈၂၅ ဦးရှိကြောင်း သိရသည်။

ရုရှားကျူးကျော်စစ်အတွင်း သေဆုံးသွား(AP)

သို့ရာတွင် ထိုသတင်းများ၌ ဖော်ပြထားသော အရေအတွက်များကို ရိုက်တာသတင်းဌာနအနေဖြင့် သီးခြားအတည်ပြုနိုင်ခြင်း မရှိပါ။

ကိယက်ဗ်မြို့တော်ကို နောက်ထပ် တိုက်ခိုက်မှုများ လုပ်ဆောင်မည်ဟု ရုရှားက ဧပြီ ၁၅ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့ပြီး ကိယက်ဗ် မြို့အနီး ဗီဇာ (Vizar) စက်ရုံကို ခရုဇ်ဒုံးကျည် သုံး၍ တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ အဆိုပါ တိုက်ခိုက်မှုများ၌ သင်္ဘောဖျက်ဒုံးများ အပါအ ဝင် ဒုံးကျည်မျိုးစုံ ပါဝင်ခဲ့သည်။

ပင်လယ်နက်အတွင်း မော်စကို၏ စစ်ရေယာဉ်အုပ်စု၌ ပါဝင်သည့် မော့စကာဗာ တိုက်ရေယာဉ်မှာ ဧပြီ ၁၄ ရက်တွင် နစ်မြုပ် သွားခဲ့ပြီးနောက် ယခုနံနက်ပိုင်း စစ်ဆင်ရေးအရှိန် တိုးမြှင့်လာခဲ့သည်။ အဆိုပါ ရေယာဉ် နစ်မြုပ်မှု၌ ရေယာဉ်ဝန်ထမ်း ၅၀၀ ကျော်ကို ဘေးလွတ်ရာသို့ အရေးပေါ် ရွှေ့ပြောင်း ပေးခဲ့ရပြီး မုန်တိုင်းထန်နေစဉ် ပင်လယ်ပြင်၌ နစ်မြုပ် သွားခဲ့ရ ခြင်းဖြစ် ကြောင်း မော်စကိုက သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

Source: Reuters

CNI International News

ဂျေရုဆလင်၊ ဧပြီ ၁၅

ဂျေရုဆလင်မြို့ရှိ အယ်လ်ကွာစာ ဗလီအတွင်း ယနေ့(ဧပြီ ၁၅ ရက်) နံနက် အရုဏ်မတက်မီက ရမ်ဇာလန် ဘာသာရေးလ အတွင်း ဆုတောင်းပွဲအတွက် ထောင်နှင့်ချီ၍ စုဝေးနေသော ပါလက်စတိုင်းများနှင့် အစ္စရေးရဲများ ရုန်းရင်းဆန်ခတ် ဖြစ်ပွား ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

ထိုဖြစ်စဉ်၌ ပါလက်စတိုင်းလူမျိုး ၁၅၂ ဦးထက်မနည်း ဒဏ်ရာရရှိကြောင်း ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းများက ပြောသည်။

ဂျူးများနှင့် မွတ်စလင် ဘာသာဝင်များ အလေးအမြတ်ထားကြသည့် အဆိုပါနေရာသည် အစ္စရေး-ပါလက်စတိုင်းတို့ ထိပ်တိုက် တွေ့လေ့ရှိသည့် အချက်အချာကျသော နေရာတစ်ခုဖြစ်ကြောင်း၊ မကြာသေးမီက အကြမ်းဖက်မှု အများအပြားရှိခဲ့၍ နှစ်ဖက် တင်းမာမှုများ တိုးလာနေကြောင်း သိရသည်။

ပါလက်စတိုင်းလူမျိုးများ အစ္စရေးရဲတပ်ဖွဲ့ကို ကျောက်ခဲများဖြင့် ပစ်ခတ်နေစဉ်

ပြီးခဲ့သည့် နှစ်ကလည်း ထိုနေရာ၌ပင် ထိပ်တိုက် တွေ့ဆုံမှုများရှိခဲ့၍ ဂါဇာကမ်းမြောင်ရှိ ဟားမတ်စ် စစ်သွေးကြွများနှင့် အစ္စရေးတို့ ၁၁ ရက်ကြာ တိုက်ပွဲဖြစ်ခဲ့သေးသည်။

ယခုကာလသည် ပဋိပက္ခများအတွက် အထူးသတိထားရမည့် ကာလဖြစ်ပြီး ၂၀၂၂ ခုနှစ် ရမ်ဇန်ဘာသာရေးလသည် ဧပြီ ၁၅ ရက် နေဝင်ချိန်တွင် စတင်သည့် ဂျူးတို့၏ ဘာသာရေး ရက်သတ္တပတ်နှင့် တိုက်ဆိုင်နေသည်။

အဆိုပါ အားလပ်ရက်များ၌ ဂျူး၊ ခရစ်ယာန်နှင့် မွတ်စလင် ဘာသာ ၃ ခုစလုံးသည် ၎င်းတို့ အသီးသီး အလေးအမြတ်ထား သည့် ဂျေရုဆလင်မြို့ဟောင်းသို့ အုပ်စုလိုက် ထောင်နှင့်ချီ လာရောက်ကြမည်ဟု မျှော်လင့်ရသည်။

ပါလက်စတိုင်းလူမျိုးများနဲ့ အစ္စရေးရဲတပ်ဖွဲ့ ထိပ်တိုက် တွေ့နေကြစဉ်

ရုန်းရင်းဆန်ခတ် ဖြစ်ပွားပြီး နာရီပိုင်းအကြာ အစ္စရေးရဲတပ်ဖွဲ့က ရှင်းလင်းမှုများ ရပ်တန့်ခဲ့ပြီး သံသယရှိသူ ရာနှင့်ချီ၍ ဖမ်းဆီး ခဲ့ကြောင်း အစ္စရေးရဲတပ်ဖွဲ့က ပြောကြားခဲ့သည်။

အခင်းဖြစ်ပွားရာ ဗလီကို ပြန်ဖွင့်ပေးပြီး ဧပြီ ၁၅ ရက် မွန်းလွဲပိုင်းအထိ ဆုတောင်းပွဲများ ဆက်လက် ကျင်းပမည်ဟု ၎င်းတို့က ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။

အခင်းမဖြစ်ပွားမီ အစောပိုင်းတွင် မွတ်စလင် ခေါင်းဆောင်များနှင့် ဆွေးနွေးမှုများ ရှိခဲ့ကြောင်း အစ္စရေးဘက်က ပြောသော် လည်း ပါလက်စတိုင်း လူငယ်များက အစ္စရေးရဲများကို ကျောက်ခဲများဖြင့် ပစ်ပေါက်ခဲ့၍ အခြေအနေ တင်းမာလာခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

ပါလက်စတိုင်း လူမျိုးတစ်စုက အစ္စရေးများကို ကျောက်ခဲများဖြင့် ပစ်ပေါက်ခဲ့ပြီးနောက် အကြမ်းဖက်မှုများ ပိုမိုပြင်းထန် လာခဲ့ကြောင်း အမည်မဖော်လိုသူ ပါလက်စတိုင်း မျက်မြင်သက်သေများက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: VOA

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဧပြီ ၁၅

ယူကရိန်းနိုင်ငံတွင် နည်းဗျူဟာအရ (သို့မဟုတ်) ပမာဏ အနည်းငယ်ဖြင့် နျူကလီးယား လက်နက်များသုံး၍ ရုရှား ခြိမ်းခြောက်နေခြင်းကို ပေါ့ပေါ့တန်တန် သဘောထား၍ မရကြောင်း အမေရိကန် ဗဟိုထောက်လှမ်းရေး အေဂျင်စီ (စီအိုင်အေ)ညွှန်ကြားရေးမှူး ဝီလျံဘန့်စ်က ဧပြီ ၁၄ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာသတင်းဌာနမှ ရေးသား ဖော်ပြသည်။

သို့သော် ထိုစိုးရိမ်မှုအတွက် လက်တွေ့ အထောက်အထား များများစားစား မတွေ့ရကြောင်း ရိုက်တာက ဆက်လက် ဖော်ပြထားသည်။

ဖေဖော်ဝါရီ ၂၄ ရက်၌ ယူကရိန်းကို ရုရှားကျူးကျော်ပြီး နောက်ပိုင်း ပထမဆုံးအကြိမ် စီအိုင်အေ ညွှန်ကြားရေးမှူး ဝီလျံဘန့်စ် က “ဒုတိယကမ္ဘာစစ် ခေတ်လွန်ကာလ ဥရောပနိုင်ငံ တစ်နိုင်ငံကို အကြီးမားဆုံးထိုးစစ်၌ နျူကလီးယားလက်နက် ထုတ်သုံး လာသည်အထိ အခြေအနေ ဆိုးလာမည်ကို စိုးရိမ်မိကြောင်း” သဘောထား မှတ်ချက်ပေး၍ ပြောကြားခဲ့သည်။

သမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင်နှင့် အနီးကပ်ရှိနေသည့် အတွင်းလူတစ်ဦးဖြစ်သူ ရုရှားလုံခြုံရေးကောင်စီ၏ လက်ထောက်ဥက္ကဋ္ဌ ဒီမီထရီမက်ဒီဒက်က ဧပြီ ၁၄ ရက် အစောပိုင်းတွင် ပြောကြားခဲ့ရာ၌ “အကယ်၍ ဆွီဒင်နှင့် ဖင်လန်နိုင်ငံများသည် မြောက် အတ္တလန္တိတ် စစ်စာချုပ်အဖွဲ့ (နေတိုး) ထဲသို့ ပါဝင်လာလျှင် မော်စကိုက ဥရောပအလယ်ဗဟိုရှိ ရုရှားပိုင်နက်၌ နျူကလီးယား လက်နက်များနှင့် အသံထက်မြန်သော ဒုံးကျည်များ ဖြန့်ကြက်ချထား သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း” နေတိုးကို သတိပေးစကား ထည့်သွင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန်နိုင်ငံရှိ ဂျော်ဂျီယာနည်းပညာဌာန၌ အမှာစကားပြောကြားရာ၌ ဝီလျံဘန့်စ်က “ပူတင်၏ စိတ်ပျက်မှု ဖြစ်နိုင်ခြေ အနေအထားနှင့် ဆုတ်ယုတ်မှုများကို တွက်ဆပြခဲ့သည်။ ရုရှားတပ်ဖွဲ့များသည် ကြီးကြီးမားမား ဆုံးရှုံးမှုများ ကြုံတွေ့ခဲ့ရ ကြောင်း၊ ကိယက်ဗ်မြို့တော်ကို သိမ်းပိုက်နိုင်ခြင်း မရှိရုံမကဘဲ ယူကရိန်းမြောက်ပိုင်း ဒေသအချို့မှ ပြန်လည် ဆုတ်ခွာခဲ့ ရ ကြောင်း” ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

အထက်ပါ အကြောင်းများကြောင့် နည်းဗျူဟာအရ နျူကလီးယား ထုတ်သုံးခြင်း (သို့မဟုတ်) အားကိုးရာ တစ်ခုအနေဖြင့် ခြိမ်းခြောက် လာနိုင်ခြင်းတို့ကို မိမိတို့ ပေါ့ပေါ့တန်တန် သဘောထား၍ မရကြောင်း ဝီလျံဘန့်စ်က ထောက်ပြခဲ့သည်။

ကရင်မလင်သည် ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး နျူကလီးယား လက်နက်ပိုင်ရှင် တစ်ဦးအနေဖြင့် တပ်လှန့်လိုသည့် စကားလုံး အသုံးအနှုန်း ပြောကြားနေလင့်ကစား “သူတို့အနေနဲ့ တပ်ဖြန့်လာတာမျိုး (ဒါမှမဟုတ်) စစ်ရေးအရ လက်တွေ့ကျတဲ့ အထောက်အထား တွေတော့ များများစားစား သိပ်မတွေ့ရဘူး” ဟု စီအိုင်အေညွှန်ကြားရေးမှူးက ပြောကြားခဲ့သည်။

စစ်မြေပြင်တွင် သုံးနိုင်ရန် ထုတ်လုပ်ထားသည့် နျူကလီးယား လက်နက် အမျိုးအစားအနေဖြင့် ရုရှားထံတွင် ဝေဟင်၊ ရေပြင် နှင့် မြေပြင် တပ်များအတွက် လက်နက်အရေအတွက် ၂၀၀၀ ခန့်ရှိနိုင်ကြောင်း ကျွမ်းကျင်သူအချို့က ခန့်မှန်း တွက်ချက်ထား သည်။

အမေရိကန် ထောက်လှမ်းရေး အေဂျင်စီများသည် ယူကရိန်းကို ကျူးကျော်မည့် ပူတင်၏ အစီအစဉ်ကို စိတ်အနှောင့်အယှက် များစွာ ပေးနိုင်ခဲ့ကြောင်း၊ အသေးစိတ် ထောက်လှမ်းရေး သတင်းများကို ယမန်နှစ် ဆောင်းရာသီကတည်းက စတင် စုဆောင်း ခဲ့ကြောင်း ဝီလျံဘန့်စ်က ဖြည့်စွက် ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: Reuters

CNI International News

ကိုလံဘို၊ ဧပြီ ၁၅

သီရိလင်္ကာနိုင်ငံတွင် ပြည်တွင်း/ပြည်ပ ဂယက်ရိုက်ခတ်မှုများကြောင့် ဘဏ္ဍာရေးအခြေအနေ အလွန်ဆိုးရွားလာသဖြင့် ပြည်ပကြွေးမြီများ ပြန်လည်ပေးဆပ်ရန် ယာယီဆိုင်းငံ့လိုက်သည့် ဒေဝါလီခံကြောင်း ကြေညာချက်ကို သီရိလင်္ကာအစိုးရက ဧပြီ ၁၄ ရက်တွင် ကြေညာခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာသတင်းအရ သိရသည်။

ပြည်ပကြွေးမြီ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၅၁ ဘီလီယံကို လတ်တလော ပြန်လည် ပေးဆပ်နိုင်ခြင်း မရှိကြောင်း၊ တိုင်းပြည်အတွက် အထူးလိုအပ်နေသော စားနပ်ရိက္ခာနှင့်လောင်စာဆီ ပေးချေနိုင်ရန် မိခင်နိုင်ငံထံသို့ ငွေပြန်ပို့ကြရန် ပြည်ပရောက် ၎င်းနိုင်ငံ သားများကို တိုက်တွန်းကြောင်း အစိုးရ၏ ကြေညာချက်ထဲတွင် ဖော်ပြထားသည်။

လောင်စာဆီ ပြတ်လပ်နေတဲ့ သီရိလင်္ကာ

ကျွန်း နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံဖြစ်သည့် သီရိလင်္ကာသည် ၁၉၄၈ ခုနှစ် လွတ်လပ်ရေး ရပြီးနောက်ပိုင်း မျက်မှောက်ကာလ၌ အဆိုးရွား ဆုံး စီးပွားရေး အကျပ်အတည်းနှင့် ရင်ဆိုင်ခဲ့ရပြီး မရှိမဖြစ်လိုအပ်သော ကုန်စည်များနှင့် လျှပ်စစ်မီး ပြတ်တောက်ခြင်းတို့ ကြောင့် အခက်အခဲ ဖြစ်ပေါ်နေခဲ့သည်။

လျှပ်စစ်မီး မရဘဲ ဖြစ်နေတဲ့ သီရိလင်္ကာ 

သို့ရာတွင် သီရိလင်္ကာ အာဏာပိုင်များသည် လူထု၏ဒေါသကို ကြံ့ကြံ့ခံနေပြီး အစိုးရအဖွဲ့ဝင်များ နှုတ်ထွက်ပေးရေး တောင်း ဆိုသည့် ဆန္ဒပြပွဲများ ရင်ဆိုင်ရင်း နိုင်ငံတကာငွေကြေးရန်ပုံငွေအဖွဲ့ (IMF) ထံမှ အထောက်အကူရရှိရန် ညှိနှိုင်း ဆောင်ရွက် နေသည်ဟု ရိုက်တာသတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။

Source: Reuters

CNI International News

အစ္စလာမ္မာဘတ်၊ ဧပြီ ၁၂

မိမိအား တွစ်တာလူမှုကွန်ရက်တွင် တိုင်းပြည် ခေါင်းဆောင်တစ်ဦးအဖြစ် အသိအမှတ်ပြု ရည်ညွှန်းရေးသား ပေးခဲ့ခြင်းအပေါ် အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ်ကို ကျေးဇူးတင်ရှိပါကြောင်း ပါကစ္စတန်ဝန်ကြီးချုပ်သစ် ရှာဘတ်ဇ်ရှာရစ်ဖ်က တုံ့ပြန်ပြောကြားခဲ့ပြီး အကြမ်းဖက်ဝါဒ တိုက်ဖျက်ရေးနှင့် ဂျမူး-ကက်ရှ်မီးယား အငြင်းပွားမှုများ နှစ်နိုင်ငံ ငြိမ်းချမ်းစွာ ဆက်လက် ညှိနှိုင်း အဖြေရှာ သွားကြရေး တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

မစ္စတာရှာရစ်ဖ်သည် ပါကစ္စတန်ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် မဲအပြတ်အသတ်ဖြင့် အနိုင်ရသွားပြီးနောက် အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ် နာရိန္ဒရာ မိုဒီက ဝမ်းမြောက်ပါကြောင်း တွစ်တာလူမှုကွန်ရက်မှတဆင့် ချီးကျူးထောပနာပြုခဲ့ပြီး ဒေသတွင်း ငြိမ်းချမ်းရေး၊ တည်ငြိမ် ရေးအတွက် ၎င်းဆန္ဒကို ထပ်လောင်းဖော်ပြခဲ့သည်။

မတ်လ ၈ ရက်တွင် ယခင်ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း အီမရန်ခမ်းအပေါ် အယုံအကြည် မရှိကြောင်း ပါကစ္စတန်လွှတ်တော်တွင် မဲခွဲဆုံးဖြတ်၍ ဖယ်ရှားခဲ့ပြီးနောက် ဝန်ကြီးချုပ်သစ်အဖြစ် မစ္စတာရှာရစ်ဖ်ကို ခန့်အပ်လိုက်ရာ သီတင်းပတ် အတန်ကြာ တင်းမာနေခဲ့သည့် နိုင်ငံရေးမရေရာမှုများလည်း အဆုံးသတ်သွားခဲ့သည်။

ဝန်ကြီးချုပ်ရာထူး ရွေးကောက် တင်မြှောက်ခံရပြီးနောက် ရှာရစ်ဖ်သည် ပါကစ္စတန်နှင့်အိန္ဒိယကြား အငြင်းပွားနေဆဲဖြစ်သည့် ကက်ရှ်မီးယားဒေသတွင် ပုဒ်မ ၃၇၀ အမိန့် ထုတ်ပြန်ခြင်းကို ဖျက်သိမ်းပေးခဲ့ပြီး သွေးထွက်သံယိုမှုများ လျော့ကျစေရေးနှင့် ဒေသခံ ပြည်သူများကို ကူညီပံ့ပိုး‌ရေး လုပ်ဆောင်သွားမည်ဟု ကတိပြုခဲ့သည်။

အိန္ဒိယ ဝန်ကြီးချုပ် မိုဒီ

အီမရန်ခမ်း၏ နေရာကို အစားထိုး ဆက်ခံခဲ့သူ ရှာရစ်ဖ်သည် အသက် ၇၀ ရှိပြီဖြစ်ပြီး အိန္ဒိယနှင့် ဆက်ဆံရေး ကောင်းမွန်ရန် လိုလားသော်လည်း ကက်ရှ်မီးယားပြဿနာကို ဖြေရှင်းမှုမပါဝင်ဘဲ အောင်မြင်မည် မဟုတ်ကြောင်း ထုတ်ဖော် ပြောကြားခဲ့ သည်။

လက်တွေ့ကျသော နိုင်ငံရေးသမားလည်းဖြစ်၊ ကိုယ်ပိုင်စီးပွားရေးလည်း ကောင်းမွန်သူဟု အများက ရှုကြသည့် ရှာရစ်ဖ်သည် ပါကစ္စတန်ဝန်ကြီးချုပ်သစ်အနေဖြင့် စိန်ခေါ်မှုများစွာ ဆက်လက် ရင်ဆိုင်နေရပြီး ယင်းစိန်ခေါ်မှုများအနက် ကက်ရှ်မီးယား အရေးလည်း အပါအဝင် ဖြစ်သည်။

အိန္ဒိယနှင့်ပါကစ္စတန်တို့သည် ပြီးခဲ့သည့် နှစ်ပေါင်း ၇၅ နှစ်အတွင်း ထိုဒေသအရေးကြောင့် သုံးကြိမ်တိတိ စစ်မက်ဖြစ်ပွားခဲ့ သည်။

ရှာရစ်ဖ်သည် ပါကစ္စတန် ဝါရင့်နိုင်ငံ‌ရေးသမားဘဝ၌ ရပ်တည်ခဲ့သူဖြစ်ပြီး ၂၀၁၃ ခုနှစ်တွင် ပန်ဂျပ်ပြည်နယ် ဝန်ကြီးချုပ် တာဝန် ထမ်းဆောင်ရင်း အိန္ဒိယနိုင်ငံသို့ သွားရောက်လည်ပတ်ခဲ့ရာ ပါကစ္စတန်နိုင်ငံရေး အသိုင်းအဝိုင်းတွင် ထူးထူးခြားခြား အသိအမှတ်ပြု ခံခဲ့ရသည်။

အဆိုပါ ခရီးစဉ်အတွင်း ရှာရစ်ဖ်သည် အိန္ဒိယဘက်ခြမ်းရှိ ၎င်း၏ဘိုးဘွားမိသားစုများ နေထိုင်ခဲ့ရာ ကျေးရွာသို့ သွားရောက် ခဲ့ပြီး နယူးဒေလီမြို့တော်တွင် ထိုစဉ်က ဝန်ကြီးချုပ် မန်မိုဟန်ဆင်းနှင့် အိန္ဒိယအစိုးရအရာရှိများကို တွေ့ဆုံနှုတ်ဆက်ခဲ့သည်။

Source: NDTV