CNI International News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၉

ယူကရိန်းစစ်ပွဲတွင် ၎င်းတို့၏ ရပ်တည်ချက် အသီးသီးအတွက် ထောက်ခံမှုရရှိရန် ရုရှား၊ ပြင်သစ်နှင့် အမေရိကန် ခေါင်း ဆောင်များသည် အာဖရိကတိုက်ရှိ နိုင်ငံများကို စည်းရုံးဆွဲဆောင် နေကြသဖြင့် စစ်အေးခေတ် နောက်ပိုင်း အာဖရိက အပေါ် ဩဇာလွှမ်းမိုးရန် အပြင်းထန်ဆုံး ပြိုင်ဆိုင်မှုဟု ခေါ်ဆိုနိုင်ကြောင်း လေ့လာသုံးသပ်သူများက ပြောကြသည်။

ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဆာဂျေလာဗရော့နှင့် ပြင်သစ်သမ္မတ အီမန်နွယ်မက်ခရွန်တို့သည် ယခုသီတင်းပတ်အတွင်း အာဖရိကနိုင်ငံများသို့ ခရီးစဉ်ကိုယ်စီဖြင့် ရောက်ရှိခဲ့ကြသည်။

အလားတူ အမေရိကန် နိုင်ငံတကာဖွံ့ဖြိုးရေး အေဂျင်စီ အကြီးအကဲ ဆာမန်သာပါဝါကလည်း ယခင်သီတင်းပတ်၌ ကင်ညာ နှင့် ဆိုမာလီယာ နိုင်ငံများသို့ သွားရောက်ခဲ့သည်။ ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ အမေရိကန်သံအမတ် လင်ဒါသောမတ်ဂရင်းဖီး က တော့ လာမည့် သီတင်းတပ်၌ ဂါနာနိုင်ငံနှင့် ယူဂန်ဒါနိုင်ငံတို့သို့ သွားရောက်ရန် စီစဉ်ထားသည်။

“ဒါဟာ အာဖရိကတိုက်မှာ ဩဇာလွှမ်းမိုးဖို့ အပြိုင်အဆိုင် ကြိုးစားနေကြတဲ့ စစ်အေးတိုက်ပွဲသစ် တစ်ခုလို ဖြစ်နေပါတယ်” ဟု အုပ်ချုပ်ရေးကောင်း မြှင့်တင်ရေး ဖောင်ဒေးရှင်းအဖွဲ့မှ ညွှန်ကြားရေးမှူး ဝီလျံဂူမီဒီက ပြောကြားခဲ့သည်။

 ပြင်သစ် သမ္မတ မက်ခရွန် အာဖရိကရောက်(AP)

သမ္မတဗလာဒီမာပူတင် လက်ထက်တွင် ရုရှားသည် အာဖရိကနိုင်ငံများ၏ ထောက်ခံမှုရရှိအောင် ခိုင်မာသည့် မိတ်ဖွဲ့မှုများကို လုပ်ဆောင်နေခဲ့သည်။ ဆိုဗီယက်ပြည်ထောင်စု ရှိခဲ့စဉ်ကလည်း အာဖရိကနိုင်ငံအချို့ကို ကိုလိုနီဘဝမှ ရုန်းထွက်နိုင်အောင် တိုက်ပွဲဝင်နေမှုများအား နှစ်ပေါင်း ၅၀ ကြာ မိတ်ဖွဲ့၍ အားပေးခဲ့ဖူးသည်။

“အခုတော့ အဲဒီလို စည်းရုံးရေးဟာ အရှိန်မြင့်လာပြီ ဖြစ်ပါတယ်” ဟု ဝီလျံဂူမီဒီက သုံးသပ်ပြောကြားခဲ့သည်။

ယူကရိန်းသို့ ရုရှားကျူးကျော်မှုကို ကုလသမဂ္ဂထဲတွင် ပြီးခဲ့သည့် မတ်လက ရှုတ်ချသည့် အခါတွင်လည်း အာဖရိကနိုင်ငံများ အပေါ် မော်စကို ဩဇာလွှမ်းမိုးမှုရှိကြောင်း ပြသနိုင်ခဲ့သည်။ ထိုသို့ ရှုတ်ချမည့် ဆုံးဖြတ်ချက်ကို အာဖရိကနိုင်ငံ ၂၈ နိုင်ငံက ထောက်ခံ မဲပေးခဲ့ကြသော်လည်း အခြားလူနည်းစု မျိုးနွယ်များ နေထိုင်ရာ ထင်ရှားသည့် ၂၅ နိုင်ငံကတော့ မဲမပေးဘဲ နေခဲ့ ကြသည်။

ရုရှား၏ ထိပ်တန်း သံတမန်ဖြစ်သော လာဗရာ့သည် ယခုသီတင်းပတ်အတွင်း အီဂျစ်၊ ကွန်ဂို၊ ယူဂန်ဒါနှင့် အီသီယိုးပီးယားတို့ သို့ ရောက်ရှိခဲ့ပြီး အမေရိကန်နှင့် ဥရောပအချို့၏ မဆင်မခြင် လုပ်ရပ်ကြောင့် စားသောက်ကုန် ဈေးနှုန်းများ တက်ရကြောင်း ပြောကြားစည်းရုံးခဲ့သည့်အပြင် ၎င်းတို့နိုင်ငံများနှင့် ချစ်ကြည်ရင်းနှီးမှုကို ကတိပြုခဲ့သည်။

 အမေရိကန် နိုင်ငံတကာဖွံ့ဖြိုးရေး အေဂျင်စီ အကြီးအကဲ ဆာမန်သာပါဝါ အာဖရိကရောက် (AP)

“ယူကရိန်း အခြေအနေဟာ စားသောက်ကုန်ဈေးကွက် ထိခိုက်စေပေမယ့် ရုရှားရဲ့ စစ်ဆင်ရေးကြောင့် မဟုတ်ဘဲ အနောက် အုပ်စုရဲ့ ပိတ်ဆို့အရေးယူမှု ကြေညာခြင်းကြောင့် ဖြစ်ပါတယ်” ဟု လာဗရော့က အီသီယိုးပီးယားနိုင်ငံ၏ မြို့တော် အဒစ်ဘာဘာ ရောက်ရှိစဉ် ပြောကြားခဲ့သည်။

တဖန် ယူဂန်ဒါသို့ ဆက်လက် သွားရောက်ခဲ့သော လာဗရော့ကို သမ္မတ ယိုဝီရီမူစီဗန်နီက နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုခဲ့သည်။ ၎င်း နိုင်ငံအနေဖြင့် နှစ်ရှည်လများ အမေရိကန်နှင့် မဟာမိတ်ဖြစ်ခဲ့သော်လည်း ယခုအခင်းအကျင်း၌ ရုရှားကို ဝေဖန်ရှုတ်ချရန် ငြင်းဆန်ခဲ့ကြောင်း ယိုဝီရီမူစီဗန်နီက ထုတ်ဖော်ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: AP

CNI International News

ကွန်နာကရီ၊ ဇူလိုင် ၂၉

ဂီနိနိုင်ငံတွင် စစ်အုပ်ချုပ်ရေးဆန့်ကျင်ကန့်ကွက်မှုနှင့် ဒီမိုကရေစီလမ်းကြောင်းပေါ်သို့ ပြန်ရောက်စေရေး တောင်းဆိုသည့် ဆန္ဒပြပွဲများဖြစ်ပွားခဲ့ရာ ရုန်းရင်းဆန်ခတ်ဖြစ်၍ လူတစ်ဦးသေဆုံးခဲ့ကြောင်း ဆန္ဒပြပွဲ စီစဉ်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

ကွန်နာကရီမြို့တော်၏ဆင်ခြေဖုံးရပ်ကွက်တွင် ဇူလိုင် ၂၈ ရက် ဆန္ဒပြပွဲများအတွင်း ပစ်ခတ်မှုများရှိခဲ့တာကြောင့် လူတစ်ဦးသေဆုံးပြီး ဆန္ဒပြသူအများအပြား ဒဏ်ရာရသွားခဲ့ကြောင်း ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာ ကာကွယ်ရေး အမျိုးသားတပ်ဦး (FNDC) က ပြောကြားခဲ့သည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင် အာဏာသိမ်းခဲ့သည့် စစ်တပ်၏ တဖက်သတ်စီမံခန့်ခွဲမှုကို FNDC က ရှုတ်ချရန်အတွက် ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်၌ ဆန္ဒပြပွဲများ စတင်စီစဉ်ခဲ့သည်။ အဆိုပါအဖွဲ့သည် ပြည်တွင်း၌ ဩဇာကြီးမားသော နိုင်ငံရေး ညွန့်ပေါင်းအဖွဲ့ဖြစ်သည်။

၎င်းညွန့်ပေါင်းအဖွဲ့က ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီနှင့် အခြားအသင်းအဖွဲ့များကိုလည်း ယခုဆန္ဒပြပွဲ၌ ပါဝင်ကြရန် တောင်းဆိုခဲ့သည်။

အာဏာပိုင်များက ဆန္ဒပြပွဲကို ဟန့်တားရှင်းလင်းခဲ့ပြီး လူသေဆုံးမှု ရှိ/မရှိ အတည်ပြုကြေညာခြင်းမရှိသေးပေ။

ဆန္ဒပြသူများက ဂီနိနိုင်ငံရှိ မြို့တော်လမ်းမကြီးများကိုပိတ်၍ ဆန္ဒပြခဲ့ကြစဉ်(ဓါတ်ပုံ-အေအက်ဖ်ပီ)

ဇူလိုင် ၂၈ ရက် ဆန္ဒပြပွဲကို စီစဉ်သူများအား ဥပဒေအရ ချက်ချင်းအရေးယူရန် အာဏာပိုင်များက အမိန့်ပေးခဲ့ သည်။

အသွင်ကူးပြောင်းရေးဆိုင်ရာ စည်းကမ်းချက်များ သတ်မှတ်ဖို့ ယုံကြည်ရသည့်ဆွေးနွေးမှုများ စတင်ရန် မိမိတို့ တိုက်တွန်းသော်လည်း စစ်တပ်ခေါင်းဆောင်များက ငြင်းဆန်နေကြကြောင်း FNDC က စွပ်စွဲခဲ့သည်။

ဗိုလ်မှူးကြီး မာမာဒီဒွန်ဘွာယာ (Mamady Doumbouya) က ယမန်နှစ်အောက်တိုဘာလတွင် ယာယီသမ္မတ အဖြစ် ကျမ်းကျိန်ခဲ့သော်လည်း ၎င်းကို သမ္မတဟောင်း အယ်လ်ဖာကွန်ဒီမှ အာဏာသိမ်းသည့်လုပ်ရပ်ကြောင့် လူထုဒေါသများ ပုံကျခဲ့သည်။

ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေသစ်ရေးဆွဲခြင်း၊ အကျင့်ပျက်ခြစားမှု တိုက်ဖျက်ခြင်း၊ ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပပုံနည်းစနစ် ပြောင်းလဲခြင်းနှင့် လွတ်လပ်၍ စိတ်ချရပြီး ပွင့်လင်းမြင်သာသော ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပပေးရေးမှာ မိမိ၏ အုပ်ချုပ်ရေးတာဝန်ဖြစ်ကြောင်း မာမာဒီက ပြောကြားခဲ့သည်။

အာဖရိကစီးပွားရေးအသိုက်အဝန်းဖြစ်သည့် ECOWAS အဖွဲ့ ဥက္ကဋ္ဌ အူမာရိုစစ္စကိုအမ်ဘယ်လို (Umaro Sissoco Embalo) ကတော့ ဂီနိနိုင်ငံ၏ စစ်တပ်အနေဖြင့် ဒီမိုကရေစီလမ်းကြောင်းပေါ်သို့ အမြန်ဆုံးပြန်တက်ရန် မကြာ သေးမီက မိမိတို့စည်းရုံးဆွဲဆောင်ခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: Aljazeera

CNI International News

ဘေရွတ်၊ ဇူလိုင် ၂၉

အမေရိကန်၏ ပိတ်ဆို့အရေးယူမှု ရှိနေစဉ်အတွင်း ဆီးရီးယား သင်္ဘောတစ်စင်းသည် မုယောစပါးနှင့် ဂျုံများကို တင်ဆောင် လာပြီး လက်ဘနွန်နိုင်ငံမြောက်ပိုင်း ထရီပိုလီ ဆိပ်ကမ်းတွင် ဆိုက်ကပ်ခဲ့ကြောင်း ဘေရွတ်မြို့ရှိ ယူကရိန်းသံရုံးက ဇူလိုင် ၂၈ ရက်တွင် Reuters သို့ ပြောကြားခဲ့သည်။

အဆိုပါ စပါးနှင့်ဂျုံများသည် ယူကရိန်းတို့ သိုလှောင်ထားရာမှ ရုရှားတို့ လုယူသွားခြင်းဖြစ်ကြောင်း သံရုံးက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။

ဆီးရီးယားနိုင်ငံပိုင် လာယိုဒီစီယာ (Laodecea) သင်္ဘောသည် ထရီပိုလီဆိပ်ကမ်းသို့ ဇူလိုင် ၂၇ ရက်တွင် ဆိုက်ကပ်ခဲ့ကြောင်း ရေကြောင်း သွားလာရေး သင်္ဘောများ၏ အချက်အလက်များကို ဖော်ပြသည့် ဒေတာဝက်ဘ်ဆိုက်အရ သိရသည်။

"ယူကရိန်း သိုလှောင်ရုံတွေကနေ သယ်ယူလာတယ်လို့ သံသယရှိတဲ့ မုယောစပါးတန်ချိန် ၅၀၀၀ နဲ့ ဂျုံတန်ချိန် ၅၀၀၀ တင်ဆောင်လာတဲ့ ဒီသင်္ဘောဟာ ခရိုင်းမီးယား ဆိပ်ကမ်းကနေ ထွက်ခွာလာတယ်ဆိုတာ ဟုတ်ပါတယ်။ ခိုးထုတ်ထားတဲ့ သီးနှံတွေနဲ့ ဂျုံမှုန့်တွေ လက်ဘနွန်ကို ပထမဆုံးအကြိမ် တင်ပို့တာ ဖြစ်ပါတယ်”ဟု သံရုံးက ရိုက်တာသို့ ပြောကြားခဲ့သည်။

ယူကရိန်းဘက်က ရုရှားသည် ၎င်းတို့၏ ဂျုံစပါးများ ခိုးယူထားကြောင်း စွပ်စွဲချက်များကို ရုရှားက ငြင်းဆိုထားသည်။

ထိုဖြစ်စဉ်အပေါ် လက်ဘနွန်နိုင်ငံရှိ ရုရှားသံရုံးမှ တာဝန်ရှိသူ တစ်ဦးကို ရိုက်တာသတင်းဌာနက ဆက်သွယ်ခဲ့သော်လည်း ၎င်းက သဘောထား မှတ်ချက် ချက်ချင်းတုံ့ပြန်ခြင်း မရှိပေ။

ရုရှား ဂျုံစပါး တင်ပို့ခြင်း

ယူကရိန်းသံအမတ် အီဟော်အော့တက်ချ် (Ihor Ostash) သည် လက်ဘနွန်သမ္မတ မီချယ်အေရွန် (Michel Aoun) နှင့် ဇူလိုင် ၂၈ ရက်တွင် တွေ့ဆုံခဲ့ပြီး ခိုးထုတ်ခံရသော ယူကရိန်းကုန်ပစ္စည်းများကို ဝယ်ယူခြင်းသည် ယူကရိန်းနှင့် လက်ဘနွန်တို့ အကြား နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေးကို ထိခိုက်စေသည်ဟု အသိပေးခဲ့ကြောင်း သံရုံးက ရိုက်တာသို့ ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။

မီချယ်အေရွန်နှင့် ယူကရိန်းသံအမတ် ဇူလိုင် ၂၈ ရက်၌ တွေ့ဆုံမှုအကြောင်း လက်ဘနွန်အစိုးရ တာဝန်ရှိသူတစ်ဦးက အတည်ပြုခဲ့သည်။

ရုရှားတို့လက်မှ ခိုးထုတ်လာသော ယူကရိန်းဂျုံကို လက်ဘနွန် အပါအဝင် နိုင်ငံအများအပြားသို့ ရောင်းချရန် ကြိုးစား နိုင်သည်ကို ယူကရိန်းက စိုးရိမ်နေသည်။

“ယခုဖြစ်စဉ်ကို မိမိနိုင်ငံ၏ အကောက်ခွန် အာဏာပိုင်များနှင့် စိုက်ပျိုးရေးဝန်ကြီးဌာနတို့ စောင့်ကြည့်နေကြောင်း” လက်ဘနွန် စီးပွားရေးဝန်ကြီး အေမင်စလန် (Amin Salam) က ရိုက်တာကို ပြောသည်။

လက်ဘနွန် ပြည်တွင်း၌ ဆိုးရွားစွာ ပေါင်မုန့် ပြတ်လပ်နေသဖြင့် ယခု သီတင်းပတ်အတွင်း ဂျုံတင်သွင်းမှုအသစ်ဖြင့် ဖြေရှင်း သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ဇူလိုင် ၂၈ ရက် အစောပိုင်းမှာ အေမင်၏ ပြောကြားမှု ရှိခဲ့သော်လည်း အဆိုပါဂျုံများ မည်သည့်နေရာမှ လာမည်ကိုတော့ မထုတ်ဖော်ပေ။

လက်ဘနွန်သည် ယူကရိန်းထံမှ ဂျုံ ၆၀ ရာခိုင်နှုန်းခန့်ကို ယခင်က တင်သွင်းခဲ့ဖူးသော်လည်း ယခုအခါ တင်ပို့နေကျ အဓိက ပင်လယ်နက် ဆိပ်ကမ်းများမှာ ရုရှား၏ ကျူးကျော်မှုနှင့် ပိတ်ဆို့မှုများရှိနေသဖြင့် ရပ်တန့်သွားခဲ့သည်။

Source: Reuters

CNI International News

ဘေဂျင်း၊ ဇူလိုင် ၂၉

ထိုင်ဝမ်အရေးနှင့် ပထဝီဝင်နိုင်ငံရေးတင်းမာနေချိန်၌ အဆိုပါကျွန်းအပေါ် မီးဖြင့်ကစားသလို မပြုမူရန် တရုတ် သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင်က အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန်ကို သတိပေးခဲ့ကြောင်း အယ်လ်ဂျာဇီးယားသတင်းဌာနက ရေးသားဖော်ပြသည်။

ခေါင်းဆောင်နှစ်ဦးတို့ ပဉ္စမအကြိမ်မြောက် အွန်လိုင်းမှ တွေ့ဆုံခဲ့ကြရာတွင် ရှီက ယင်းကဲ့သို့ သတိပေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

အမေရိကန်သည် တရုတ်တစ်နိုင်ငံတည်းမူဝါဒကို လိုက်နာသင့်ကြောင်း၊ တရုတ်သည် ထိုင်ဝမ်လွတ်လပ်ရေးနှင့် ပြည်ပအင်အားစုများ ဝင်ရောက်စွက်ဖက်ခြင်းကို ပြတ်ပြတ်သားသားဆန့်ကျင်ပါကြောင်း ရှီက ဘိုင်ဒန်ကို အလေးပေးပြောကြားခဲ့သည်ဟု တရုတ်အစိုးရမီဒီယာက ထုတ်လွှင့်ခဲ့သည်။

“မီးနဲ့ကစားတဲ့သူတွေပဲ မီးလောင်ခံရမှာ။ အမေရိကန်ဘက်က ဒါကို ရှင်းရှင်းလင်းလင်း မြင်မယ်လို့ ကျနော်တို့ မျှော်လင့်မိပါတယ်” ဟု ရှီက ဘိုင်ဒန်နှင့်တွေ့ဆုံစဉ် ပြောကြားခဲ့သည်။

ဘိုင်ဒန်ကလည်း အမေရိကန်၏မူဝါဒ အပြောင်းအလဲမရှိကြောင်း ရှီကို အသိပေးခဲ့သည်ဟု အိမ်ဖြူတော် ထုတ်ပြန်ချက်ထဲတွင် ဖော်ပြထားသည်။ ဝါရှင်တန်သည် ထိုင်ဝမ်ရေလက်ကြားတလျှောက် ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် တည်ငြိမ်ရေး ထိခိုက်စေမည့် တဖက်သတ်ကြိုးပမ်းမှုများကို အတိအလင်းကန့်ကွက်ကြောင်း ဘိုင်ဒန်က ပြောကြားခဲ့သည်။

 အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန်နှင့် တရုတ် သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင်(ဓါတ်ပုံ-အေပီ)

ယခု ဆွေးနွေးမှုအပြီး ထိုင်ဝမ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက “ယခုကဲ့သို့ ပံ့ပိုးကူညီမှုအတွက် ဘိုင်ဒန်ကို ကျေးဇူးတင် ပါကြောင်း၊ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုနှင့် မိမိတို့လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းမှု ဆက်လက်ဆောင်ရွက်သွားမည် ဖြစ်ကြောင်း” ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ပြိုင်ဆိုင်မှုများ ကြီးထွားနေပြီး လူ့အခွင့်အရေး၊ ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးနှင့် စီးပွားရေးမူဝါဒတို့အပေါ် နှစ်နိုင်ငံအကြား တင်းမာနေချိန်၌ ဘိုင်ဒန်နှင့်ရှီတို့၏ နှစ်နာရီကျော်ကြာ ဆက်သွယ်ဆွေးနွေးမှု ပေါ်ပေါက်လာခဲ့ သည်။

မကြာသေးမီက အမေရိကန်အောက်လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ နန်စီပလိုစီ (Nancy Pelosi) ၏ ထိုင်ဝမ်သို့ လာမည့် အလားအလာအပေါ် ဘေဂျင်းအစိုးရက ပြင်းထန်သည့်သတိပေးချက်တစ်ရပ် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ သူမ၏ခရီးစဉ် သည် ရန်လိုမှုတစ်ခုအဖြစ် ရှုမြင်မည်ဟု သတိပေးခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရသည့် ထိုင်ဝမ်ကျွန်းသည် အမေရိကန်ထံမှ အလွတ်သဘော အကာအကွယ်ပေးမည့်ကတိကို ရရှိထားသော်လည်း ဘေဂျင်းအနေဖြင့် အဆိုပါကျွန်းကို ၎င်း၏ ပိုင်နက်နယ်မြေအစိတ်အပိုင်းတစ်ခုအဖြစ် မှတ်ယူ ၍ ရည်မှန်းချက်အောင်မြင်စေရန် အင်အားသုံးမည့်ကိစ္စကို စွန့်လွှတ်ခြင်း မရှိပေ။

Source: Aljazeera

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဇူလိုင် ၂၈

အမေရိကန်နိုင်ငံတွင် ဒီမိုကရက်တစ် ပါတီဝင်များနှင့် ၎င်းပါတီကို လိုလားကြသူများ၏ ၇၅ ရာခိုင်နှုန်းက သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန် မှအပ အခြားတစ်ဦးဦးကို ၂၀၂၄ ခုနှစ်အတွက် ပါတီကိုယ်စားပြု စေလိုကြောင်း CNN သတင်းဌာနက ကောက်ယူခဲ့သော စစ်တမ်း တစ်စောင်အား ကိုးကားလျက် အာရ်တီသတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။
အမေရိကန်၏ စီးပွားရေးကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရာတွင် အားနည်းသဖြင့် ဘိုင်ဒန်အပေါ် ထောက်ခံမှု အဆင့်များသည် ၃၀ ရာခိုင်နှုန်း အောက်သို့ နိမ့်ဆင်းသွားခဲ့သည်။

ဇူလိုင် ၂၆ ရက်က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည့် အဆိုပါစစ်တမ်းတွင် ဒီမိုကရက်တစ်များနှင့် ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ လိုလားသူ မဲဆန္ဒရှင် ၂၅ ရာခိုင်နှုန်းကသာ ဘိုင်ဒန် ထပ်မံ အရွေးချယ်ခံရရန် မျှော်လင့်ခဲ့ကြသည်။

ထို့ကြောင့် ပြီးခဲ့သည့် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် ကောက်ယူ ခဲ့သော စစ်တမ်းဟောင်း၏ နှစ်သက်လိုလားမှု ၄၅ ရာခိုင်နှုန်းမှ ထိုးကျသွားခဲ့သည်။

ယခုစစ်တမ်းတွင် ဝင်ရောက်ဖြေဆိုသူ ၂၄ ရာခိုင်နှုန်းက ဘိုင်ဒန် မဲထပ်မနိုင်ဟု ယူဆကြပြီး ၃၂ ရာခိုင်နှုန်းက ၎င်း သမ္မတ ပြန် ဖြစ်ရေး မလိုလားကြပေ။

ဘိုင်ဒန်အပေါ် စိတ်အားထက်သန်မှုမှာ လူငယ်ပိုင်း ဒီမိုကရက်တစ် ပါတီဝင်များအကြား အနိမ့်ဆုံး တွေ့ရှိရပြီး အသက် ၄၅ နှစ် အောက် ၁၈ ရာခိုင်နှုန်းကသာ ၎င်းတို့ပါတီ၏ ၂၀၂၄ ခုနှစ် သမ္မတလောင်း ဆန်ခါတင် စာရင်းတွင် အသက် ၇၉ နှစ်အရွယ်ရှိ ဘိုင်ဒန် အရွေးခံရရန် မျှော်လင့်ကြသည်။

အမေရိကန်နိုင်ငံအလံကိုတွေ့ရစဉ်

အထက်ပါ CNN ၏ စစ်တမ်းကသာ ထိုသို့ တွေ့ရှိရခြင်း မဟုတ်ပေ။

သီးခြား စစ်တမ်းတစ်စောင်တွင်လည်း ဂရင်းနိုက်ပြည်နယ်ဟု ခေါ်ကြသည့် အမေရိကန်နိုင်ငံရှိ နယူးဟမ်ရှိုင်းယားပြည်နယ်၌ ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီဝင် ၃၁ ရာခိုင်နှုန်းကသာ ဘိုင်ဒန်ကို ၂၀၂၄ ခုနှစ်အတွက် ပြန်လည် အရွေးခံရစေလိုပြီး ၅၉ ရာခိုင်နှုန်းက ဆန့်ကျင်ကြကြောင်း တွေ့ရှိရသည်။
ယခုလ အစောပိုင်းက Yahoo News/YouGov က ကောက်ယူခဲ့သော စစ်တမ်းတစ်စောင်တွင်လည်း အမေရိကန်နိုင်ငံသား ၁၈ ရာခိုင်နှုန်းကသာ ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဘိုင်ဒန်၏ မဲဆွယ်စည်းရုံးမှုကို ထောက်ခံမည်ဟု ပြောကြပြီး ၆၄ ရာခိုင်နှုန်းက ကန့်ကွက်ကြ သည်။
ဘိုင်ဒန်ကတော့ နောက်ထပ်ရာထူး သက်တမ်းအတွက် ကြိုးစားမည်ဟု ပြောနေလင့်ကစား ၎င်း၏ သိမြင်နိုင်စွမ်းမှာ ကျဆင်း နေပြီး မကြာသေးမီက အိမ်ဖြူတော် အမှုထမ်း၊ အရာထမ်းများကြားတွင် ၎င်းအနားယူတော့မည်ဟူသော ကောလာဟလများ ကာလအတန်ကြာ ဂယက်ရိုက်ခဲ့သေးသည်။
အခြား တဖက်တွင်လည်း ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် ပြန်လည် အရွေးခံရဖို့ ဒေါ်နယ်ထရမ့် ကြိုးပမ်းနေသော်လည်း ၎င်းကို ထောက်ခံသူ များကြားတွင် စိတ်အားထက်သန်မှုနှုန်း လျော့ကျလာသည်ကို တွေ့မြင်နေရပြန်သည်။

Source: အာရ်တီသတင်းဌာန

CNI International News

ဘဂ္ဂဒက်၊ ဇူလိုင် ၂၈

အီရတ်နိုင်ငံတွင် ဩဇာကြီးမားသည့် ဘာသာရေးခေါင်းဆောင် မူတာဒါ အယ်လ် ဆာဒါး (Muqtada al-Sadr) ကို သစ္စာခံ ကြသူများက ဘဂ္ဂဒက်မြို့တော်အတွင်း ဦးစားပေး ကာကွယ်ထားသည့် စိမ်းလန်းဇုန် (Green Zone) အတွင်းသို့ ဇူလိုင် ၂၇ ရက်၌ ဆန္ဒပြလျက် ထိုးဖောက်ဝင်ရောက်ခဲ့ကြကြောင်း CNN သတင်းအရ သိရသည်။

၎င်းတို့သည် ဝန်ကြီးချုပ်အသစ် ခန့်အပ်ခြင်းအပေါ် မကျေမနပ် ဖြစ်နေကြသည်။

ဝန်ကြီးချုပ်အသစ် အဖြစ် မိုဟာမက် ရှီယာ အယ်လ် ဆူဒါနီ (Mohammed Shiya al-Sudani) ကို ဇူလိုင် ၂၅ ရက်၌ အီရတ် လွှတ်တော်အတွင်း အကြီးဆုံးဖြစ်သည့် ရှီးယိုက် မဟာမိတ်အဖွဲ့၏ ညှိနှိုင်းရေးမူဘောင်ဖြင့် တရားဝင် အမည်စာရင်း တင်သွင်းခဲ့သည်။

လအတန်ကြာ နိုင်ငံရေးမတည်ငြိမ်ဘဲ တင်းမာမှုများ ဖြစ်ပေါ်ပြီးနောက် ယခင်လက အစိုးရအဖွဲ့ကို ကျောခိုင်းခဲ့သည့် လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ၇၀ ပါ အယ်လ်ဆာဒါး၏ လွှတ်တော်အစုအဖွဲ့ တစ်ဖွဲ့သည် ယခုဝန်ကြီးချုပ်သစ် အမည် စာရင်းတင်သွင်းခြင်းကို ပြင်းပြင်းထန်ထန် ဆန့်ကျင်ကန့်ကွက် နေခဲ့ကြသည်။

ဘာသာရေးခေါင်းဆောင် မူတာဒါ အယ်လ် ဆာဒါး 

အီရတ်နိုင်ငံတွင် ယမန်နှစ် အောက်တိုဘာလ လွှတ်တော်ရွေးကောက်ပွဲများ ကျင်းပပြီးကတည်းက အစိုးရသစ်တစ်ရပ် ဖွဲ့စည်းနိုင်ရန် ကြိုးစားရုန်းကန်နေရသည်။ တဖန် အယ်ဆာဒါး အစုအဖွဲ့က အစိုးရဖွဲ့စည်းနိုင်ရေး ကြိုးပမ်းရာတွင်လည်း ပြိုင်ဘက် အစုအဖွဲ့များ၏ ဆန့်ကျင်မှုများက ယခင်ကတည်းက ရှိနှင့်ပြီး ဖြစ်သည်။

“အယ်လ်ဆာဒါး ထောက်ခံတဲ့ အစုအဖွဲ့ဟာ လွှတ်တော်ထဲတွင် ကျန်ရှိနေပြီးတော့ အစိုးရတစ်ရပ် ဖွဲ့စည်းရေးကို အတား အဆီး ဖြစ်နေမယ်ဆိုရင် အဲဒီ အမတ်တွေအားလုံး လွှတ်တော်ထဲက ထွက်ပေးဖို့ အသင့်ပါပဲ” ဟု အယ်လ်ဆာဒါးက ပြီးခဲ့သည့် ဇွန်လတွင် ရုပ်သံလိုင်းမှတစ်ဆင့် မိန့်ခွန်းပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့နောက် ၎င်းကို ထောက်ခံသည့် အမတ်များက လွှတ်တော်ကို ကျောခိုင်းထွက်ခွာသွားခဲ့ကြသည်။

အီရန်နှင့်အမေရိကန်တို့ကို ဆန့်ကျင်သည့် အနေဖြင့် မိမိကိုယ်ကို ရာထူးတပ်ထားသည့် ဘာသာရေးခေါင်းဆောင် အယ်လ်ဆာဒါးသည် အီရတ်နိုင်ငံတဝန်း၌ အလွန်ရေပန်းစား နေခဲ့သည်။

ယမန်နှစ် အောက်တိုဘာလတွင် အယ်လ်ဆာဒါး အစုအဖွဲ့၏ အောင်မြင်မှု တစ်ရပ်အနေဖြင့် ရေနံကြွယ်ဝလှသည့် အီရတ်၏ နိုင်ငံရေးကို ရေရှည်ဩဇာ လွှမ်းမိုးထားရန်အတွက် အီရန်နှင့်မဟာမိတ်ဖွဲ့ထားသည့် ရှီးယိုက်အုပ်စုများကို ဘေးဖယ်ထားမည် ဟု ခြိမ်းခြောက်ခဲ့သေးသည်။

ဝန်ကြီးချုပ်အသစ် အမည်စာရင်းတင်သွင်းခံထားရသူ မိုဟာမက် ရှီယာ အယ်လ် ဆူဒါနီ

ဇူလိုင် ၂၇ ရက်တွင် အယ်လ်ဆာဒါးသည် လွှတ်တော် အဆောက်အအုံရှေ့သို့ ရောက်ရှိလာပြီး ဆန္ဒပြသူများ အိမ်ပြန်သင့်ပြီဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

“မတရားမှုနဲ့ အဂတိလိုက်စားမှုကို ဖျက်သိမ်းဖို့အတွက် ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး လုပ်ဆောင်တဲ့ တော်လှန်ရေး တစ်ရပ်ပဲ ဖြစ်ပါ တယ်။ ခင်ဗျားတို့ရဲ့ သဝဏ်လွှာနဲ့ သတင်းစကား(မတ်ဆေ့ချ်)ကို ကျနော် လက်ခံပြီးပါပြီ” ဟု ၎င်းက ဆန္ဒပြသူများကို ပြောကြားခဲ့သည်။

အခြားတဖက်တွင်လည်း နှုတ်ထွက်သွားပြီဖြစ်သည့် ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း မူစတာဖာအယ်လ်ကာဒီနီက “ယခုဆန္ဒပြသူများ အစိမ်းရောင်ဇုန်မှ ချက်ချင်း ထွက်ခွာကြရန်နှင့် ပုဂ္ဂလိက၊ အစိုးရပိုင်ပစ္စည်းများ ထိန်းသိမ်းရန်၊ လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့များ၏ ညွှန်ကြားချက်များကို လိုက်နာကြရန်” တောင်းဆိုနေခဲ့သည်။

Source: CNN

CNI International News

ပေါ့ဒ်ဂျိုရီကာ၊ ဇူလိုင် ၂၈

မွန်တီနီဂရိုးအစိုးရသည် ရုရှားနိုင်ငံသားများ၏ အိမ်ခြံမြေများကို စတင် သိမ်းဆည်းလိုက်ပြီဖြစ်ကြောင်း ၎င်းအစိုးရ၏ ဝက်ဘ်ဆိုက် တွင် ဇူလိုင် ၁၇ ရက်က ကြေညာခဲ့သည်ဟု တာ့စ်က ဖော်ပြသည်။

ဥရောပအရှေ့တောင်ပိုင်းရှိ မွန်တီနီဂရိုးနိုင်ငံရှိ ရုရှားနိုင်ငံသားများ ပိုင်ဆိုင်သည့် အိမ်ခြံမြေ အဆောက်အအုံ ၄၄ လုံးကို မိမိတို့ အစိုးရက သိမ်းဆည်းလိုက်ကြောင်း၊ ယူကရိန်းသို့ ရုရှားကျူးကျော်မှုအပေါ် ပိတ်ဆို့ဒဏ်ခတ်မှု၏ တစိတ်တပိုင်းအဖြစ် ယခုလို သိမ်းဆည်းလိုက်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း မွန်တီနီဂရိုးပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး ဖိလစ်အက်ဇစ် (Filip Adzic) က ပြောကြားခဲ့သည်။

ရုရှားနိုင်ငံသားများနှင့် ရုရှားကုမ္ပဏီများသည် မွန်တီနီဂရိုးနိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးကဏ္ဍတွင် ယမန်နှစ် တစ်နှစ်တည်း၌ ယူရိုငွေ ၁၂၉ သန်းကျော် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံခဲ့ကြရာ ယူရိုငွေ ၄၉ ဒသမ ၄၆ သန်းခန့်မှာ ထိုနိုင်ငံ၏ အိမ်ခြံမြေလုပ်ငန်းများတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံ ခဲ့ကြခြင်းဖြစ်ကြောင်း ကျွမ်းကျင်သူများ၏ ခန့်မှန်းချက်အရ သိရသည်။

မွန်တီနီဂရိုးသမ္မတ မီလို ဒူကာနိုဗစ်

လွန်ခဲ့သည့် ၁၅ နှစ်အတွင်း ရုရှားသည် မွန်တီနီဂရိုးနိုင်ငံ၌ စီးပွားရေးအတွက် အကြီးမားဆုံး ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူ ဖြစ်ခဲ့ပြီး တစ်နှစ် လျှင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုပမာဏ အနည်းဆုံး ပျမ်းမျှ ယူရိုငွေ ၁.၅ ဘီလီယံ (သို့မဟုတ်) ယူရိုငွေ သန်း ၁၀၀ ခန့် ရှိကြောင်း မွန်တီနီ ဂရိုးဆိုင်ရာ ရုရှားသံအမတ် ဗလာဒီစလပ်ဗ် မက်စ်လန်နီကော့ဗ် (Vladislav Maslennikov) က ပြန်ပြောင်း ပြောပြခဲ့သည်။

မွန်တီနီဂရိုးသည် ပြီးခဲ့သည့် မတ်လ ၁ ရက်၌ ဥရောပသမဂ္ဂ (EU) ၏ ရုရှားဆန့်ကျင်ရေး ပိတ်ဆို့ဒဏ်ခတ်မှုတွင် ပါဝင်ခဲ့သည်။

မြောက်အတ္တလန္တိတ်စစ်စာချုပ်(နေတိုး) အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ၏ ထိပ်သီး အစည်းအဝေးအပြီး မွန်တီနီဂရိုးသမ္မတ မီလို ဒူကာနိုဗစ် (Milo Dukanovic) က ယူကရိန်းနှင့်အတူ ရပ်တည်ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။

တစ်ချိန်တည်းမှာပင် မွန်တီနီဂရိုးနိုင်ငံရှိ မြို့ကြီးများတွင် ရုရှားထောက်ခံသည့် ချီတက်ပွဲများလည်း အခါအားလျော်စွာ ပေါ်ပေါက်လာခဲ့သည်။

အဆိုပါ ချီတက်ပွဲများတွင် ရုရှားအပေါ် ပိတ်ဆို့ဒဏ်ခတ်မှု ရုပ်သိမ်းပေးရန် ဆန္ဒပြ တောင်းဆိုခဲ့ကြသည်။ မွန်တီနီဂရိုး လွှတ်တော်ထဲတွင် သက်ဆိုင်ရာ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားရန်အတွက် လက်မှတ်ပေါင်း ၆ ထောင်ခန့်ကို စုဆောင်းထားရှိသည်။

Source: တာ့စ်သတင်းဌာန

CNI International News

ပြုံယမ်း၊ ဇူလိုင် ၂၈

အမေရိကန်၊ တောင်ကိုရီးယားနှင့် စစ်ရေးပဋိပက္ခများ၌ နျူကလီးယားလက်နက် သုံးရန် အဆင်သင့် ဖြစ်နေပြီဟု မြောက်ကိုရီးယား ခေါင်းဆောင် ကင်မ်ဂျုံအန်းက ခြိမ်းခြောက်၍ သတိပေးလိုက်ကြောင်း နိုင်ငံပိုင်မီဒီယာ က ကြေညာခဲ့သည်ဟု အေပီသတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။

ကိုရီးယားကျွန်းဆယ်ကို စစ်ရေး အစွန်းတဖက်သို့ ရောက်အောင် တွန်းပို့နေကြောင်း ပြိုင်ဘက်များအပေါ် ကင်မ်က ယခုကဲ့သို့ ပြင်းထန်သည့် ရာဇသံပေး လိုက်ခြင်းလည်း ဖြစ်သည်။

၁၉၅၀-၅၃ ခုနှစ် ကိုရီးယားစစ်ပွဲ ပြီးဆုံးခြင်း ၆၉ နှစ်မြောက် အထိမ်းအမှတ် မိန့်ခွန်းထဲတွင် ၎င်းက အထက်ပါအတိုင်း ထည့် သွင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ကင်မ်ဂျုံအန်း၏ အထက်ပါမိန့်ခွန်းသည် ကပ်ရောဂါနှင့် ဆက်နွှယ်သော စီးပွားရေး အခက်အခဲများ ကြုံနေရသည့် ဆင်းရဲ နွမ်းပါးသော တိုင်းပြည်အတွက် ပြည်တွင်းစည်းလုံးရေးကို မြှင့်တင်ရန် ရည်ရွယ်သည်မှာ ထင်ရှားကြောင်း၊ နွေရာသီ စစ်ရေး လေ့ကျင့်မှု တိုးချဲ့ရန် ပြင်ဆင်နေချိန်၌ မြောက်ကိုရီးယားအနေဖြင့် အမေရိကန်နှင့်တောင်ကိုရီးယားတို့အပေါ် ခြိမ်းခြောက်မှု ပိုမိုပြင်းထန်လာဖွယ်ရှိကြောင်း လေ့လာစောင့်ကြည့်သူအချို့က ပြောကြသည်။

“ကျနော်တို့ လက်နက်ကိုင် တပ်ဖွဲတွေဟာ ဘယ်လို အကျပ်အတည်းမျိုးကိုဆို တုံ့ပြန်ဖို့ လုံးဝပြင်ဆင်ထားပါပြီ။ ကျနော်တို့ရဲ့ နျူကလီးယား အကာအကွယ်ပေးမှုဟာလည်း သူ့ရဲ့မစ်ရှင်နဲ့အညီ အကြွင်းမဲ့ အာဏာအပေါ် တာဝန်ကျေကျေပွန်ပွန်၊ တိတိ ကျကျနဲ့ အလျင်အမြန် စုစည်းလှုပ်ရှားဖို့ အဆင်သင့်ပါပဲ” ဟု ကင်ဂျုံအန်းက ဇူလိုင် ၂၇ ရက် မိန့်ခွန်းထဲတွင် ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ကိုရီးယားဗဟိုသတင်းဌာန (KCNA) က သတင်းထုတ်လွှင့်ခဲ့သည်။

တောင်ကိုရီးယားသမ္မတသစ် ယွန်ဆော့ရွဲနဲ့ ဘိုင်ဒန်

မြောက်ကိုရီးယားသည် ၎င်း၏ ရန်လိုသော မူဝါဒများကို မျှတစေရေးအတွက် အမေရိကန်ကို ‘နတ်ဆိုး’ ဟု ကင်ပွန်းတပ်ခဲ့ သည်။

အမေရိကန်-တောင်ကိုရီးယား ပူးတွဲစစ်ရေး လေ့ကျင့်မှုသည် မြောက်ကိုရီးယားအနေဖြင့် ၎င်း၏လုပ်ရိုးလုပ်စဉ် စစ်ရေး လှုပ်ရှားမှုများအနက် ဒုံးကျည်စမ်းသပ်မှုများအပေါ် ရန်လိုခြင်း (သို့မဟုတ်) ခြိမ်းခြောက်ခြင်းအဖြစ် မှတ်ယူသောကြောင့် အမေရိကန်အနေဖြင့် နှစ်ထပ်စံနှုန်းနှင့် ဒုစရိုက်ဂိုဏ်းဖွဲ့ လှုပ်ရှားသည့် ရှုထောင့်မျိုးကို ပြသနေကြောင်း ကင်မ်ဂျုံအန်းက ထပ်လောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

တောင်ကိုရီးယားသမ္မတသစ် ယွန်ဆော့ရွဲ (Yoon Suk Yeol) သည်လည်း ထိပ်တိုက်ရင်ဆိုင်ခြင်း ရူးသွပ်မှု နေရာ၌ ယခင် တောင်ကိုရီးယား ခေါင်းဆောင်များထက် သာလွန်သွားပြီဖြစ်ကြောင်း၊ ယွန်၏ ရှေးရိုးစွဲဝါဒီ (ကွန်ဆာဗေးတစ်) အစိုးရကို ဒုစရိုက်ဂိုဏ်းများက ဦးဆောင်နေကြောင်း ကင်မ်ဂျုံအန်းက ဝေဖန်ပုတ်ခတ်ခဲ့သည်။

မေလတွင် စတင် တာဝန်ယူခဲ့သော သမ္မတသစ် ယွန်ဆော့ရွဲအစိုးရသည် အမေရိကန်နှင့်ဆိုးလ်တို့၏ စစ်ရေးမဟာမိတ် ဆက်ဆံရေး အားကောင်းစေရန် ကြိုးပမ်းခဲ့သည်။ ထို့ပြင် မြောက်ကိုရီးယား နျူကလီးယား ခြိမ်းခြောက်မှုကို ကြိုတင် ဟန့်တားနိုင်ရေး အပါအဝင် အကယ်၍ ယင်းခြိမ်းခြောက်မှု ပေါ်ပေါက်လာသည့်အခါ ချေမှုန်းနိုင်ရန် တောင်ကိုရီးယား၏ စစ်ရေးစွမ်းရည် မြှင့်တင်ခဲ့သည်။

Source: AP

CNI International News

ကင်ရှာဆာ၊ ဇူလိုင် ၂၇

ကွန်ဂိုနိုင်ငံအရှေ့ပိုင်းတွင် ပြည်တွင်းသို့ လာရောက် အမှုထမ်းနေကြသည့် ကုလသမဂ္ဂ (UN) မစ်ရှင်အဖွဲ့ကို ဆန့်ကျင် ကန့်ကွက်သော နှစ်ရက်ကြာ ဆန္ဒပြမှုများအတွင်း အနည်းဆုံး လူ ၁၅ ဦး သေဆုံးပြီး ဆယ်ဂဏန်းမျှ ဒဏ်ရာရခဲ့ကြောင်း အစိုးရတာဝန်ရှိသူများက ဇူလိုင် ၂၆ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

ကုလသမဂ္ဂ (UN) ငြိမ်းချမ်းရေးတပ်ဖွဲ့တွင် အမှုထမ်းနေကြသည့် မော်ရိုကိုနိုင်ငံမှ တပ်ဖွဲ့ဝင်တစ်ဦးနှင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံမှ နိုင်ငံ တကာ ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင် နှစ်ဦးတို့လည်း သေဆုံးသူများ စာရင်းထဲတွင် ပါဝင်ခဲ့သည်။

မြောက်ပိုင်း ကီဝူပြည်နယ်၊ ဘူတန်ဘိုမြို့ရှိ UN အခြေစိုက် စခန်းတွင်လည်း အီဂျစ်ရဲတစ်ဦး ဒဏ်ရာရခဲ့ကြောင်း UN ထုတ်ပြန် ချက်အရ သိရသည်။

ဆန္ဒပြသူများထဲမှ အကြမ်းဖက် တိုက်ခိုက်သူများသည် ကွန်ဂိုရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်များထံမှ လက်နက်များ လုယူပြီး UN အမှုထမ်းများ ကို ပစ်ခတ်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ကွန်ဂိုက UN ဆန့်ကျင်ရေး ဖြစ်ပွားနေမှု (AP)

မြောက်ပိုင်း ကီဝူပြည်နယ်အတွင်း UN စခန်းများကို ပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက်မှုများနှင့် အကြမ်းဖက်မှုများကို UN အတွင်းရေး မှူးချုပ် အန်တိုနီယိုဂူတာရက်စ်က ပြင်းပြင်းထန်ထန် ရှုတ်ချကြောင်း ၎င်း၏လက်ထောက်ဖြစ်သူ ပြောခွင့်ရပုဂ္ဂိုလ် ဖာဟန် ဟက် (Farhan Haq) က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဇူလိုင် ၂၆ ရက်တွင် ရာနှင့်ချီသော အကြမ်းဖက် တိုက်ခိုက်သူများသည် ဂိုမာနှင့် မြောက်ပိုင်း ကီဝူပြည်နယ်တို့ရှိ UN တပ်ဖွဲ့၏ စစ်အခြေစိုက် စခန်းများကို တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြောင်း၊ UN ဆန့်ကျင်ရေးအတွက် လူတစ်ဦးချင်းနှင့် အုပ်စုလိုက်ဖွဲ့၍ တိုက်ခိုက် ကြ ခြင်း ဖြစ်ကြောင်း၊ အထူးသဖြင့် လူမှုကွန်ရက် မီဒီယာများတွင် ရန်လိုမုန်းတီးသော သဘောထားမှတ်ချက် (comment)များ နှင့် ခြိမ်းခြောက်မှုက သွေးထိုးလှုံ့ဆော် ပေးခြင်းကြောင့်ဖြစ်ကြောင်း ဖာဟန်ဟက်က ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။

ကွန်ဂိုက UN ဆန့်ကျင်ရေး ဖြစ်ပွားနေမှု (AP)

“လူအုပ်က ကျောက်ခဲတွေ၊ ဓာတ်ဆီပုလင်းဗုံးတွေနဲ့ ပစ်ပေါက်ကြတယ်။ သူတို့က UN စခန်းတွေကို ဝင်တိုက်တာ၊ လုယက် ဖျက်ဆီးတာ၊ စခန်းကို မီးရှို့တာတွေ လုပ်ခဲ့ကြတယ်” ၎င်းက ဖြည့်စွက် ပြောကြားခဲ့သည်။

အခင်းဖြစ်ပွားရာသို့ အမြန်ဆုံး တုံ့ပြန်ထိန်းချုပ်နိုင်ရေးအတွက် တပ်ဖွဲ့များ စေလွှတ်ခဲ့သော်လည်း အကြမ်းဖက်မှုများ ရပ်တန့် သွားသည့် အထောက်အထား မတွေ့ရသေးပေ။

UN အမှုထမ်းများ၏ နေအိမ်များကို ပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြပြီးနောက် ယခုအခါ UN စခန်းများကို ပြောင်းလဲ တိုက်ခိုက် လာခဲ့ကြောင်း ဖာဟန်ဟက်က ရှင်းပြသည်။

အင်္ဂါနေ့ UNDP ရုံးဝင်းအတွင်းသို့ လူအုပ်ဖွဲ့၍ တိုးဝင်ရန် ကြိုးစားခဲ့သော်လည်း လုံခြုံရေးအစောင့်များက တုံ့ပြန်ချေမှုန်းနိုင်ခဲ့ ကြောင်း ၎င်းက ထပ်လောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ဆန္ဒပြ အကြမ်းဖက်နေသူများက ၎င်းတို့နိုင်ငံအတွင်း နှစ်ပေါင်း အတန်ကြာ ရှိနေကြသည့် ကုလသမဂ္ဂ (UN) ငြိမ်းချမ်းရေး တပ်ဖွဲ့များ အမြန်ဆုံး ထွက်ခွာသွားကြရန် တောင်းဆိုနေကြသည်။

Source: AP