- By CNI
- Category: နိုင်ငံရေး
- Hits: 900
CNI International News
ဝါရှင်တန်၊ မေလ ၇
ယူကရိန်းနိုင်ငံအတွက် အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန်က မေလ ၆ ရက်တွင် ဒေါ်လာသန်း ၁၅၀ တန်ဖိုးရှိ လက်နက်များ ထပ်မံ ပေးအပ်ဖို့ လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ပြီး ရုရှားကျူးကျော်စစ်ကို ချေမှုန်းရန် အမြောက်လက်နက်များ၊ ရေဒါနှင့် အခြားစစ်သုံး ကိရိယာများ လွှဲပြောင်းခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာသတင်းအရ သိရသည်။
“ဒီကနေ့ အမေရိကန်ဟာ ရုရှားရဲ့ ရန်လိုမှုများကို ခုခံကာကွယ်နေကြတဲ့ ယူကရိန်းမှ ရဲရင့်တဲ့ သူတွေအတွက် ကျနော်တို့ အခိုင်အမာ ထောက်ခံနေကြောင်း ပြသဖို့ ဆက်လက် လုပ်ဆောင်နေပါတယ်” ဟု ဘိုင်ဒန်က ကြေညာချက် တစ်စောင် ထုတ်ပြန်၍ ပြောကြားခဲ့သည်။
ဖေဖော်ဝါရီ ၂၄ ရက် ရုရှား စတင်ကျူးကျော်စဉ်ကတည်းက ဟောင်ဝစ်ဇာ အမြောက်များ၊ လေယာဉ်ပစ် စတင်ဂါ (Stinger) စနစ်များ၊ တင့်ကားဖျက် ဂျဗီလင် (Javelin) ဒုံးကျည်များ၊ ခဲယမ်းမီးကျောက်များနှင့် မကြာသေးမီကမှ ထုတ်ပြခဲ့သည့် “Ghost” အမည်ရှိ မောင်းသူမဲ့ လေယာဉ်များ အပါအဝင် အမေရိကန်သည် ယူကရိန်းထံသို့ ဒေါ်လာ ၃ ဒသမ ၄ ဘီလီလံ တန်ဖိုး စစ်လက်နက်များ အမြန်ဆုံး ပေးပို့ခဲ့သည်။
ယခု ထောက်ပံ့မှု အသစ်သည် အမေရိကန်ဒေါ်လာ သန်း ၁၅၀ တန်ဖိုးရှိပြီး (၁၅၅ မီလီမီတာ) အမြောက်ဆန် ၂၅,၀၀၀၊ အမြောက် တန်ပြန်ရေဒါ၊ အဟန့်အတား ကိရိယာများ၊ ကွင်းပြင်သုံး ကိရိယာများနှင့် အခြား အပိုပစ္စည်းများ ပါဝင်မည်ဟု အမေရိကန် အရာရှိတစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့သည်။
စစ်လက်နက်များ (GETTY IMAGES)
ရိုက်တာသတင်းဌာနအနေဖြင့် နောက်ဆုံးပေါ် အမေရိကန် လက်နက်များအကြောင်း ယခုသတင်းဖော်ပြခြင်းမှာ ပထမဆုံး အကြိမ် ဖြစ်သည်။
ယခု လက်နက်လွှဲပြောင်း ပေးပို့မှုအသစ်သည် အရေးပေါ် အခြေအနေအတွက် လွှတ်တော်(ကွန်ဂရက်)၏ ခွင့်ပြုချက် မလိုအပ်ဘဲ ပိုလျှံနေသော လက်နက်များ လွှဲပြောင်းပေးနိုင်သည့် သမ္မတ၏ အခွင့်အာဏာထဲမှ လက်ကျန်ငွေ ဒေါ်လာ ၂၅၀ ထဲမှ ဖြစ်သည်။
ပြီးခဲ့သည့်လ၌ ဘိုင်ဒန်သည် စစ်ရေးအကူအညီ ဒေါ်လာ ၂၀ ဘီလီယံကျော် အပါအဝင် ယူကရိန်းအတွက် ဒေါ်လာ ၃၃ ဘီလီယံ အကူအညီ ပေးရေး အစီအစဉ်ကို အဆိုပြုခဲ့သည်။ ထိုအစီအစဉ်သစ်ကို လွှတ်တော်(ကွန်ဂရက်)က အတည်ပြု ပေးရမည် ဖြစ်သည်။
အောက်လွှတ်တော်နှင့် အထက်လွှတ်တော် ခေါင်းဆောင်များသည် ၎င်းတို့ အဆောတလျင် ဆုံးဖြတ်ပေးလိုကြောင်း ပြောကြားခဲ့သော် ဘိုင်ဒန်၏ အဆိုပြုတောင်းချက်များကို မည်သည့်အချိန်တွင် မဲခွဲဆုံးဖြတ်မည်ကိုမူ ပြောကြားခြင်း မရှိသေးပေ။
ယူကရိန်းစစ်သားများ(GETTY IMAGES)
အမတ်များ အဆောတလျင် ဆုံးဖြတ်ပေးကြရန် ဘိုင်ဒန်က တိုက်တွန်းခဲ့ပြီး အာဏာပိုင်များ၏ ရန်ပုံငွေ လျှော့ချခြင်းမှာ ကုန်လုနီးပါးဖြစ်နေပြီဟု ပြောကြားခဲ့သည်။
“ကွန်ဂရက်အနေနဲ့ စစ်မြေပြင်နဲ့ ညှိနှိုင်းရေးစားပွဲဝိုင်းမှာ ယူကရိန်းကို အားကောင်းလာစေဖို့ ကျနော်တောင်းဆိုထားတဲ့ ငွေကြေးပမာဏ အလျင်အမြန် ပံ့ပိုးပေးသင့်ပါတယ်” ဟု ဘိုင်ဒန်၏ ထုတ်ပြန်ချက်ထဲတွင် ပြောကြားထားသည်။
ယူကရိန်းနိုင်ငံ အပြင်ဘက်တွင် ယူကရိန်းတပ်ဖွဲ့ဝင်အချို့ကို အမေရိကန်က ဟောင်ဝစ်ဇာကဲ့သို့ အဆင့်မြင့် စစ်လက်နက် ကိရိယာများ စနစ်တကျ အသုံးပြုနည်း သင်တန်းပေး လေ့ကျင့်လျက်ရှိသည်။
Source: Reuters
- By CNI
- Category: နိုင်ငံရေး
- Hits: 1412
CNI International News
မော်စကို၊ မေလ ၇
ယူကရိန်းကို ရုရှားတပ်များ တိုက်ခိုက်မှု အားဖြည့်သည့် အနေဖြင့် မေလ ၉ ရက် (လာမည့် တနင်္လာနေ့)တွင် နာဇီဂျာမနီကို ဆိုဗီယက်တပ်များ အောင်ပွဲခံခဲ့ရသည့် (၇၇) နှစ်မြောက် အထိမ်းအမှတ် စစ်ရေးပြ အခမ်းအနားကို ကျင်းပ၍ သမ္မတ ပူတင်က အနောက်နိုင်ငံများထံသို့ သတိပေးချက်တစ်ရပ် ပြသသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ရိုက်တာသတင်း၌ ဖော်ပြထားသည်။
အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံကို ရုရှားကျူးကျော်ခဲ့ပြီးနောက် အနောက်အုပ်စုနိုင်ငံများ၏ ရုရှားအပေါ် အထီးကျန်စေမှုကို အံတုလျက် ယခု စစ်ရေးပြ အခမ်းအနား၌ တပ်ဖွဲ့ဝင်များ၊ တင့်ကားများ၊ ဒုံးကျည်များနှင့် တိုက်ချင်းပစ် ဒုံးကျည်များ ခင်းကျင်းထားမည်ဟု သိရသည်။
ချီတက်မှုများ မတိုင်မီ ပူတင်က ရင်ပြင်နီ၌ မိန့်ခွန်းပြောရန် စီစဉ်ထားသည်။
မော်စကိုမြို့ရှိ စိန့်ဘာဆယ်ကသီဒရယ် ဘုရားရှိခိုးကျောင်း (St Basil's Cathedral) ကို ဖြတ်ကျော် ပျံသန်းကြမည့် အသံထက် မြန်သော တိုက်လေယာဉ်များ၊ Tu-160 ဗျူဟာသုံး ဗုံးကြဲလေယာဉ်များလည်း ယခုပွဲ၌ ပါဝင်၍ စွမ်းရည် ပြသရန်ရှိကြောင်း သိရသည်။
၂၀၁၀ ပြည့်နှစ် နောက်ပိုင်း ကမ္ဘာ့ပျက်အောင် ခြိမ်းခြောက်နိုင်စွမ်းရှိပြီး နျူကလီးယားစစ် ခင်းကျင်းနိုင်သည့် II-80 ရုရှား လေယာဉ်တွင် ထိပ်တန်းစစ်အရာရှိများ လိုက်ပါကြမည်ဟု ရုရှားကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။
အဆိုပါ လေယာဉ် II-80 ကို စစ်ဖြစ်လာသည့်အခါ ရုရှားသမ္မတက တိုက်ရိုက် စစ်မိန့်ပေး၍ ထိန်းကျောင်းနိုင်အောင် ဆန်းသစ် တီထွင် ထုတ်လုပ်ထားသည်။ လေယာဉ် တည်ဆောက်ပုံမှာ နည်းပညာပိုင်း ရှုပ်ထွေးလှသော်လည်း အသေးစိတ် အချက်အလက် များကိုမူ ရုရှားနိုင်ငံ၏ လျှို့ဝှက်ချက်အဖြစ် ထိန်းသိမ်းထားသည်။
ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ကို အနိုင်တိုက်ခဲ့သူ ဆိုဗီယက်ခေါင်းဆောင် စတာလင်
အသက် ၆၉ နှစ် ရှိပြီဖြစ်သည့် ကရင်မလင်သမ္မတ နန်းတော်ကို ဦးဆောင်နေသူ ပူတင်သည် ယခုယူကရိန်းစစ်ပွဲကို ၁၉၄၁ ခုနှစ်က အဒေါ့ဖ်ဟစ်တလာ၏ နာဇီများ ကျူးကျော်စိန်ခေါ်မှုကို ဆိုဗီယက်ပြည်ထောင်စုက ရင်ဆိုင်နေပုံနှင့် အကြိမ်ကြိမ် နှိုင်းယှဉ် ပြောကြားနေခဲ့သည်။
“ မဟာမျိုးချစ် စစ်ပွဲအကြိုကာလမှာ ရန်စသူတွေကို နှိမ့်ချဖို့ ကြိုးစားမိခဲ့တာဟာ ကျနော်တို့ ရုရှားပြည်သူတွေကို နစ်နာစေမယ့် အမှားတစ်ခု ဖြစ်ခဲ့ရပါတယ် ”ဟု အထူးစစ်ဆင်ရေးဟု တံဆိပ်ကပ်ထားသော ယူကရိန်းသို့ ကျူးကျော်စစ် စတင်ချိန် ဖေဖော်ဝါရီ ၂၄ ရက်တွင် ပူတင်က ပြောကြားခဲ့သည်။
“ကျနော်တို့ ဒုတိယတစ်ခေါက်မှာတော့ ဒီလိုအမှားမျိုး လုပ်မှာမဟုတ်ပါဘူး။ ကျနော်တို့မှာ အခွင့်အရေး မရှိတော့ဘူး” ဟု ပူတင်က ပြောကြားခဲ့သည်။
ရုရှားကျူးကျော်မှု ယူကရိန်းစစ်ပွဲ(AFP)
နာဇီများ နှိပ်စက်ညှင်းပန်းမှုမှ ကာကွယ်ရန်နှင့် နေတိုးချဲ့ထွင်မှုအပေါ် အမေရိကန် ခြိမ်းခြောက်မှုအဖြစ် သတိပြုရန် ယူကရိန်း စစ်ကို ဆင်နွှဲခြင်းဖြစ်ကြောင်း ပူတင်က အကြောင်းပြခဲ့သည်။
ယူကရိန်းနှင့် အနောက်အုပ်စု နိုင်ငံများကတော့ “လက်ရှိ အခင်းအကျင်း၌ ပူတင်၏ (နာဇီ) ဖက်ဆစ်ဝါဒနှင့် ပတ်သက်သော စွပ်စွဲချက်များကို ပယ်ချကြောင်း၊ ၎င်းသည် ရန်လိုသည့်စစ်ပွဲကို ဆင်နွှဲနေခြင်းဖြစ်ကြောင်း” ပြောကြားခဲ့ကြသည်။
ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အတွင်း ဆိုဗီယက်ပြည်ထောင်စုသည် အခြားနိုင်ငံများထက် ဆုံးရှုံးခဲ့ရပြီး လူပေါင်း ၂၇ သန်း သေကြေ ပျက်စီး ခဲ့ရသည်။ မကြာသေးမီ နှစ်များအတွင်း ကမ္ဘာစစ် အဆုံးသတ်၌ ဆိုဗီယက် အောင်ပွဲခံမှုကို နှိမ့်ချဖို့ စစ်ပွဲသမိုင်းအား ပြန်လည် သုံးသပ်ရန် အနောက်အုပ်စုနိုင်ငံများ ကြိုးပမ်းလာခြင်းကို ပူတင်က အပြစ်တင် ဝေဖန်ခဲ့သည်။
Source: Reuters
- By CNI
- Category: နိုင်ငံရေး
- Hits: 776
CNI International News
ဘိုဂိုတာ၊ မေလ ၆
လူသတ်မှုကျူးလွန်ပြီး ကိုလံဘီယာ မူးယစ်ကုန်သည်နှင့် အော်တိုနီယယ်ဟု လူသိများသော ဘိန်းဘုရင် ဒိုင်ရိုအန်တိုနီယို အူဆူဂါကို ကန့်ကွက်မှုများကြားမှ မူးယစ်ဆေးဝါး ရောင်းဝယ်ဖောက်ကားမှုအတွက် ထောင်ဒဏ်ကျခံစေရန် မေလ ၄ ရက်၌ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုသို့ လွှဲပြောင်းပေးခဲ့ကြောင်း အာရ်တီသတင်းဌာနက ဖော်ပြသည်။
“ အူဆူဂါ (အော်တိုနီယယ်)ကို အမေရိကန်လက်ထဲ လွှဲပေးလိုက်ပြီဆိုတာ အစီရင်ခံချင်ပါတယ်။ သူဟာ ကမ္ဘာပေါ်မှာ အန္တရာယ်အရှိဆုံး မူးယစ်ကုန်သည်ပါ။ ဒါ့အပြင် အူဆူဂါဟာ လူမှုအသိုင်းအဝိုင်း ခေါင်းဆောင်တွေ၊ ရဲအရာရှိတွေကို သတ်ဖြတ်ခဲ့သူဖြစ်ပြီး ကလေးတွေနဲ့ ဆယ်ကျော်သက် လူငယ်တွေကိုလည်း အလွဲသုံးစား လုပ်ခဲ့ပါတယ်။ ဒီနေ့ဟာဆိုရင် တရားဥပဒေစိုးမိုးရေး၊ ပြည်သူ့စွမ်းအားနဲ့ တရားမျှတမှုတို့ အောင်ပွဲခံတဲ့နေ့ပါပဲ ” ဟု ကိုလံဘီယာသမ္မတ အီဗန်ဒူကူးက တွစ်တာလူမှုကွန်ရက်တွင် အတည်ပြု ပြောကြားခဲ့သည်။
သို့သော် သမ္မတ၏ ပြောကြားချက်ကို အော်တိုနီယယ်၏ မိသားစုဝင်များက သဘောမတွေ့ကြပေ။
တရားခံ လွှဲပြောင်းခြင်းမပြုမီ ၎င်းမိသားစုက ကိုလံဘီယာပြည်တွင်း နာမည်ဆိုးဖြင့် ကျော်ကြားသည့် ရာဇဝတ်သားကို ကိုလံဘီယာနိုင်ငံမှာသာ ဆက်လက် ထိန်းသိမ်းထားရန် အသနားခံခဲ့ကြသည်။ အော်တိုနီယယ်သည် ကိုလံဘီယာ တရား ရုံးတွင် လူသားမျိုးနွယ်အပေါ် ကျူးလွန်သည့် ရာဇဝတ်မှုများဖြင့် တရားစွဲခံရဦးမည် ဖြစ်သည်။
ကိုလံဘီယာ မူးယစ်ရာဇာ အော်တိုနီယက်ကို လေယာဉ်ဖြင့် ခေါ်လာစဉ်(GETTY IMAGES)
“ ဒီရာဇဝတ်သားကို အမေရိကန်မှာ မူးယစ်ရောင်းဝယ်မှုနဲ့ ထောင်ဒဏ် ကျခံဖို့ လွှဲအပ်ထားပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အဲဒီ ထောင် ဒဏ် ကျခံပြီးရင်တော့ ကျနော်တို့နိုင်ငံအပေါ် ကျူးလွန်ခဲ့တဲ့ ရာဇဝတ်မှုတွေအတွက် သူဟာ ကိုလံဘီယာကို ပြန်လာရလိမ့်မယ်ဆိုတာ အတိအလင်း ပြောချင်ပါတယ် ” ဟု သမ္မတ အီဗန်ဒူကူးက ပြောကြားခဲ့သည်။
၎င်းကို ၇ နှစ်တိုင်အောင် လိုက်လံဖမ်းဆီးခဲ့ပြီး နောက်ဆုံးတွင် ယမန်နှစ် အောက်တိုဘာလကျမှ ပနားမားနယ်စပ်အနီးတွင် ဖမ်းဆီးရမိခဲ့သည်။ ၎င်းဖမ်းဆီးနိုင်ရေး စစ်ဆင်ရေးတွင် စစ်သား ၅၀၀ နှင့် ရဟတ်ယာဉ် ၂၂ စီး သုံးခဲ့ရသည်။
အဖမ်းမခံရမီတွင် ၎င်း၏ ခိုအောင်းနေသည့် နေရာကို သိရှိရရေးအတွက် ဝါရှင်တန်အစိုးရက ဒေါ်လာ ၅ သန်းအထိ ကမ်းလှမ်း ခဲ့ရသည်။
နာမည်ဆိုးဖြင့် ကျော်ကြားသည် Gulf Clan မူးယစ်ဂိုဏ်း၏ ခေါင်းဆောင်ဖြစ်သူ အော်တိုနီယက်သည် ၂၀၀၃ ခုနှစ်မှ ၂၀၁၂ ခုနှစ်အတွင်း အမေရိကန်ပြည်တွင်းသို့ ကိုကင်း ၇၃ တန် ထက်မနည်း ခိုးသွင်းခဲ့သည်ဟု စွပ်စွဲခံခဲ့ရသည်။
Source: အာရ်တီသတင်းဌာန
- By CNI
- Category: နိုင်ငံရေး
- Hits: 757
CNI International News
မော်စကို၊ မေ ၆
ယခင်လက ၎င်း၏သံတမန်များ နှင်ထုတ်ခံရခြင်းအပေါ် လက်တုံ့ပြန်သည့်အနေဖြင့် မော်စကိုမြို့ရှိ ဒိန်းမတ် သံရုံးဝန်ထမ်း ၇ ဦးကို ရုရှားနှင်ထုတ်ခဲ့ကြောင်း အာရ်တီသတင်းဌာနက ရေးသားဖော်ပြသည်။
မေလ ၅ ရက်တွင် ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ကြေညာချက်တစ်စောင် ထုတ်ပြန်ခဲ့ရာ “ ကိုပင်ဟေဂင် အစိုးရသည် အခြေအမြစ်မရှိသော ဆုံးဖြတ်ချက်ဖြင့် ဒိန်းမတ်နိုင်ငံရှိ ရုရှားသံရုံးနှင့်ကုန်သွယ်ရေးရုံးတွင် တာဝန် ထမ်းဆောင်နေသော ရုရှားသံတမန် ၁၅ ဦးကို နှင်ထုတ်ခဲ့ခြင်းအပေါ် မော်စကို၏ကန့်ကွက်မှု အသိပေး ပြောကြားရန် ရုရှားနိုင်ငံဆိုင်ရာ ဒိန်းမတ်သံအမတ် ကာစတန်ဆန်ဒါဂက်ကို ဆင့်ခေါ်ခဲ့ကြောင်း ” ရေးသားထားသည်။
ဧပြီလအစောပိုင်းက ရုရှားသံတမန်များကို ဒိန်းမတ်နှင်ထုတ်ခြင်းအား တုံ့ပြန်သည့်အနေဖြင့် ယခုအခါ ရုရှား အစိုးရသည် ဒိန်းမတ်သံရုံးရှိ ဝန်ထမ်း ၇ ဦးကို မိမိတို့ပြည်တွင်း၌ ဆက်လက်မနေထိုင်စေလိုတော့ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။
အဆိုပါ ဒိန်းမတ်သံတမန်များကို ရက်သတ္တနှစ်ပတ်အတွင်း ရုရှားပြည်တွင်းမှ ထွက်ခွာကြရန် အမိန့်စာထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီး နောက်တစ်ဦးကိုလည်း ရုရှားဗီဇာပေးဖို့ ငြင်းခဲ့သည်။
စကင်ဒီနေဗီးယားကျွန်းဆွယ်တွင် တည်ရှိသော ဒိန်းမတ်နိုင်ငံသည် ရုရှားဆန့်ကျင်ရေးမူဝါဒကို ကိုင်စွဲလာသဖြင့် နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေး ဆိုးရွားစွာ ထိခိုက်စေကြောင်း မော်စကိုက သတိပေးခဲ့သည်။
ထို့ပြင် ရုရှားဆိုင်ရာ ဒိန်းမတ်သံအမတ်ကို နောက်နောင် အရေးယူဆောင်ရွက်မှု ပြုလုပ်မည့်အခွင့်အရေးကို ရုရှား အစိုးရ ဆုပ်ကိုင်ထားကြောင်း ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ပြောကြားခဲ့သည်။
ဧပြီလအစောပိုင်းတွင် ဒိန်းမတ်သည် ယူကရိန်းအရေးကို အကြောင်းပြု၍ ရုရှားသံတမန်များကို အပြိုင်အဆိုင် နှင်ထုတ်ခဲ့ကြသည့် ဥရောပနိုင်ငံအချို့နှင့် ပူးပေါင်းသွားခဲ့သည်။ထိုစဉ်က ဒိန်းမတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး၏ ပြောကြားချက်တွင် “ ဒိန်းမတ်အစိုးရသည် ကိုပင်ဟေဂင်မြို့တော်ရှိ ရုရှားသံရုံး၌ လုပ်ကိုင်နေသော ရုရှား ထောက်လှမ်းရေးအရာရှိ ၁၅ ဦးကို နှင်ထုတ်ပြီ ” ဟု ထည့်သွင်းပြောကြားခဲ့သည်။
“သူတို့က ကျနော်တို့ရဲ့ အမျိုးသားလုံခြုံရေးကို ခြိမ်းခြောက်နေတယ်။ဒိန်းမတ်မြေပေါ်မှာ ရုရှားတွေ သူလျှို လာလုပ်တာ လက်မခံနိုင်ဘူး” ဟု ဝန်ကြီး ဂျက်ပီကိုဖော့ဒ် (Jeppe Kofod) က အတိအလင်းပြောကြားခဲ့သည်။
ဘူချာမြို့မှ ယူကရိန်းအရပ်သားများကို ရုရှားကရက်စက်ကြမ်းကြုတ်ခဲ့ခြင်းအပေါ် ကိုပင်ဟေဂင်က ပြင်းထန်စွာ ရှုတ်ချကြောင်း ဒိန်းမတ်အစိုးရက ရုရှားသံအမတ် ဗလာဒီမာဘာဘင်ကို ခေါ်ယူပြောကြားခဲ့သည်။
Source: အာရ်တီသတင်းဌာန
- By CNI
- Category: နိုင်ငံရေး
- Hits: 742
CNI International News
ဝါရှင်တန်၊ မေလ ၆
ရုရှားစစ်တပ်မှ ထိပ်တန်းအရာရှိကြီးများကို အထူးပစ်မှတ်ထား ချေမှုန်းရန် ယူကရိန်းနှင့် ထောက်လှမ်းရေး သတင်းများ မျှဝေခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြထားသည့် မီဒီယာများကို အမေရိကန် ပင်တဂွန် စစ်ဌာနချုပ်က ငြင်းပယ်ခဲ့သည်ဟု အာရ်တီသတင်းဌာနက ရေးသားထားသည်။
“ယူကရိန်းနိုင်ငံကို ကာကွယ်ဖို့အတွက် အမေရိကန် စစ်မြေပြင် ထောက်လှမ်းရေးဘက်ကို ပံ့ပိုးပေးထားပါတယ်” ဟု ပင်တဂွန် သတင်းပြန်ကြားရေးတာဝန်ခံ ဂျွန်ကာဘီ (John Kirby)က မေလ ၅ ရက်တွင် ကျင်းပသည့် သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲ၌ ပြောကြားခဲ့သည်။
တစ်ချိန်တည်းမှာပင် ဂျွန်ကာဘီက “ ကိယက်ဗ်သည် ၎င်း၏ ကိုယ်ပိုင်ဆုံးဖြတ်ချက်များ ချနိုင်ရန်အတွက် ထောက်လှမ်းရေး သတင်း ရင်းမြစ်များထံမှ အချက်အလက်များ ရယူခဲ့ကြောင်း ” ဝန်ခံပြောကြားခဲ့သည်။
သို့ဖြစ်၍ ယူကရိန်းက ရုရှားစစ် ဗိုလ်ချုပ်များကို လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ရန် စီစဉ်သည်ဟု အပြစ်တင်ခံရခြင်းမှာ ထင်ရှားလာခဲ့ကြောင်း အာရ်တီက ဆက်လက် ရေးသားထားသည်။
“ယူကရိန်းက ကျနော်တို့နဲ့ တခြားမိတ်ဖက်တွေနဲ့အတူ ထောက်လှမ်းရေးကိစ္စရှိပေမယ့် သူတို့ကိုယ်တိုင် သတင်းစုစည်း ပြီးတော့မှ သူတို့ဘာသာ ဆုံးဖြတ်ချ လုပ်ကိုင်ကြတာ ဖြစ်ပါတယ်”ဟု ၎င်းက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။
ရုရှား စစ်ဗိုလ်ချုပ်များကို သတ်ဖြတ်ရန် ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် အမေရိကန် ထောက်လှမ်းရေး အစိတ်အပိုင်းများကို ယူကရိန်းထံ ပေးအပ်ထားခြင်း မရှိကြောင်း အမျိုးသားလုံခြုံရေးကောင်စီ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ အမျိုးသမီး အန်ဒရီးနီဝစ်ဆင်၏ အခိုင်အမာ ပြောကြားချက်ကို အထက်ပါ ဂျွန်ကာဘီ၏ မှတ်ချက်များက ထပ်လောင်း အတည်ပြုခဲ့သည်။
ရုရှားစစ်ဗိုလ်ချုပ်ကြီးများကိုတွေ့ရစဉ်(GETTY IMAGES)
ထိပ်တန်း ရုရှားစစ်အရာရှိများကို ယူကရိန်း ပစ်မှတ်ထားခြင်း၌ အကူအညီ ပေးခဲ့သည်ဆိုခြင်းကို အမေရိကန်ဘက်မှ ငြင်းဆိုသည်ဟု နယူးယောက်တိုင်းမ် သတင်းစာက ပထမဆုံး ဖော်ပြခဲ့သည်။
ဝါရှင်တန်သည် ကိယက်ဗ်အစိုးရထံသို့ ရုရှား၏ မိုဘိုင်းလ်စစ်ဌာနချုပ်ဆိုင်ရာ သတင်းအချက်အလက်များ ပေးခဲ့ကြောင်း အမည်မဖော်လိုသူ အမေရိကန် အစိုးရအရာရှိများအား ကိုးကားလျက် နယူးယောက်တိုင်းမ်က ရေးသားခဲ့သည်။
ယူကရိန်းသည် အဆိုပါ သတင်းအချက်အလက်များကို ၎င်း၏ ကိုယ်ပိုင် ထောက်လှမ်းရေးနှင့် ပေါင်းစပ်ပြီး အရေအတွက် အတိအကျ မသိရသော ရုရှားတပ်မှူးများကို သတ်ဖြတ် ချေမှုန်းခဲ့သည်ဟု ယူဆရသော တိုက်ခိုက်မှုများ လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။
အမေရိကန်နဲ့ ယူကရိန်း (GETTY IMAGES)
၂၀၁၄ ခုနှစ်တွင် လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သော မင့်ခ်သဘောတူစာချုပ်ကို အကောင်အထည်ဖော်ဖို့ ကိယက်ဗ် ပျက်ကွက်ပြီးနောက် ယူကရိန်းအား ရုရှားတိုက်ခိုက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး ဒွန်နက်ဆက်နှင့် လူဟန်ဆက်ဒေသတို့အပေါ် သမ္မတနိုင်ငံများအဖြစ် မော်စကိုက နောက်ဆုံးတွင် အသိအမှတ်ပြုခဲ့သည်။
ဂျာမန်နှင့်ပြင်သစ်တို့ ကြားဝင်စေ့စပ်ပေးမှုအရ ပေါ်ပေါက်လာသော မင့်ခ်စာချုပ်သည် ယူကရိန်းနိုင်ငံအတွင်းရှိ ခွဲထွက်ဒေသ များကို အထူး အဆင့်အတန်း ပေးနိုင်ရန် ရေးဆွဲထားသည်။
ထို့နောက် ယူကရိန်းအနေဖြင့် မြောက်အတ္တလန္တိတ်စစ်စာချုပ်အဖွဲ့(နေတိုး) ထဲသို့ မည်သည့်အခါမျှ မဝင်ရောက်ဘဲ ကြားနေနိုင်ငံ အဖြစ်သာ ရပ်တည်ကြောင်း တရားဝင်ကြေညာပေးဖို့ ကရင်မလင်က တောင်းဆိုလာခဲ့သည်။
Source: အာရ်တီသတင်းဌာန
- By CNI
- Category: နိုင်ငံရေး
- Hits: 930
CNI International News
ဘာမာကို၊ မေလ ၆
ယခုသီတင်းပတ်အတွင်း ၎င်း၏မဟာမိတ် ပြင်သစ်တို့ အဓိကစစ်ရေး သဘောတူညီချက်များ ပျက်ပြယ်သွားခဲ့ရာ ပြင်သစ် တပ်များ မာလီမှ ဆုတ်ခွာခဲ့ပြီးနောက် မာလီစစ်အစိုးရလည်း ပြိုကွဲခဲ့ပြီဖြစ်ကြောင်း အေအက်ဖ်ပီ သတင်းကို ကိုးကားလျက် အယ်လ်ဂျာဇီးယားဝက်ဘ်ဆိုက်က ဖော်ပြသည်။
ပြီးခဲ့သည့် ၉ နှစ်တာအတွင်း မာလီ၏ အခိုင်မာဆုံး မဟာမိတ်နိုင်ငံအဖြစ် ပြင်သစ်က ပြည်တွင်း သူပုန်များကို နှိမ်နင်းပေးခဲ့ သည်။ အဆိုပါ သူပုန်များသည် မာလီပြည်သူများကို ထောင်နှင့်ချီ၍ သတ်ဖြတ်ခဲ့ပြီး အိုးမဲ့အိမ်မဲ့ ဖြစ်စေခဲ့သည်။
သို့သော် ယနေ့ကာလတွင်မူ ပြင်သစ်နှင့်မာလီတို့ကြား ဆက်ဆံရေးမှာ အတော်အတန် တင်းမာနေခဲ့ပြီ ဖြစ်သည်။
ပြင်သစ်သည် ၎င်း၏ ကိုလိုနီနိုင်ငံဟောင်း မာလီတွင် မြောက်ပိုင်းဒေသရှိ သူပုန်ထမှုများကို ချေမှုန်းဖို့ ၂၀၁၃ ခုနှစ်တွင် စစ်ဆင် ရေး စတင်ခဲ့သော်လည်း သူပုန်များက မတည်မငြိမ်ဖြစ်နေသော တိုင်းပြည်၏ ဗဟိုချက်မကို တိုက်ခိုက်ရန် အင်အားစုစည်းခဲ့ သည်။ တစ်ချိန် တည်းတွင် ၎င်းတို့သည် မာလီ၏ ရွေးကောက်ခံသမ္မတ အီဘရာဟင်ဘူဘာကာကီတာ (Ibrahim Bubacar Keita) ကို မဖြိုခွဲ နိုင်တော့သဖြင့် အုံလိုက်ကျင်းလိုက် လက်နက်ကိုင် လှုပ်ရှားမှု တိုးမြှင့်ခဲ့သည်။
၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်၊ ဩဂုတ်လတွင် သမ္မတ ကီတာကို ဆန့်ကျင်ဆန္ဒပြမှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး မာလီစစ်တပ်အတွင်း သဘောထား ကွဲလွဲသော ဗိုလ်မှူးကြီးများက အာဏာသိမ်းလိုက်သဖြင့် ယင်းဆန္ဒပြမှုများလည်း အဆုံးသတ် သွားခဲ့သည်။ သို့ရာတွင် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ မေလထဲ၌ စစ်တပ်က ဒုတိယအကြိမ် အာဏာထပ်သိမ်း၍ အုံကြွမှုတစ်ခု ပေါ်ပေါက်ခဲ့သေးသည်။
မာလီစစ်တပ်နဲ့ပြင်သစ်စစ်တပ်ကိုတွေ့ရစဉ်(GETTY IMAGES)
ထိုအချိန်မှစ၍ ပြင်သစ်နှင့်မာလီ ဆက်ဆံရေးမှာ တဖြည်းဖြည်း အေးစက်မာကျောလာခဲ့ပြီး အရပ်သားအစိုးရ ပြန်လည်ထားရှိ ဖို့ အစောပိုင်းကာလ ရက်စွဲတစ်ခု သတ်မှတ်ရန် မာလီစစ်တပ်က ငြင်းဆန်ခဲ့သည်။ ပြင်သစ်နှင့် ဒေသတွင်း အိမ်နီးချင်းများ အနေဖြင့် မိမိတို့ စစ်တပ်အုပ်ချုပ်နေမှုကို ပျက်ပြားအောင် လှုံ့ဆော်ကြောင်း ဘာမာကိုမြို့တော် အခြေစိုက် စစ်အစိုးရက စွပ်စွဲချက်များ ပြင်းထန်လာခဲ့သည်။
ထို့နောက် ကရင်မလင်ကို ထောက်ခံသော ဝဂ္ဂနာလုံခြုံရေးအုပ်စု (Wagner Group) နှင့်ပတ်သက်၍ ကြေးစားစစ်သားများ မာလီသို့ ရောက်နေကြောင်း ပြင်သစ်က အပြစ်တင်ရှုတ်ချခဲ့သည်။ ဝဂ္ဂနာအုပ်စုသည် မာလီပြည်တွင်း စစ်သင်တန်းများ ပေးလာခဲ့ပြီး မာလီစစ်တပ်က ရုရှားနှင့် ပိုမိုနီးကပ်စွာ ဆက်ဆံလာခြင်းကြောင့် ပြင်သစ်နှင့် အယူအဆများ တနေ့တခြား ကင်းကွာ လာခဲ့သည်။
ယခုနှစ်အစပိုင်း ဇန်နဝါရီလတွင် ဘာမာကိုမြို့တော်ရှိ မာလီနိုင်ငံဆိုင်ရာ ပြင်သစ်သံအမတ်ကို နှင်ထုတ်ခဲ့ပြီး နောက်တစ်လ တွင် ပြင်သစ်ကလည်း ၎င်း၏တပ်များအား မာလီနှင့်ပြင်သစ် နှစ်နိုင်ငံသဘောတူ၍ ဖွဲ့စည်းထားသော တာကူဘာ (Takuba) တပ်ပေါင်းစုများထံမှ ပြန်လည် ရုတ်သိမ်းကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။
Source: AFP, Aljazeera
- By CNI
- Category: နိုင်ငံရေး
- Hits: 725
CNI International News
ဘရပ်ဆဲလ်၊ မေ ၅
ဥရောပသမဂ္ဂ (EU) သည် ရုရှားနိုင်ငံအပေါ် အပြင်းထန်ဆုံးပိတ်ဆို့အရေးယူမှုများ ထပ်မံချမှတ်ရန် အဆိုပြု စီစဉ် နေခဲ့ပြီး စစ်ရာဇဝတ်မှု ကျူးလွန်သည်ဟု သံသယရှိသူများအပေါ် ရေနံတင်သွင်းမှု လုံးဝတားမြစ်ခြင်းစသည့် အရေးယူမှုများပါဝင်မည်ဟု ဘီဘီစီ အင်္ဂလိပ်ပိုင်းသတင်းအရ သိရသည်။
အဆိုပါ ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုအစီအစဉ်သည် ဥရောပကို ထိခိုက်မှုအနည်းဆုံးဖြစ်စေရန်နှင့် ရုရှားအပေါ် ဖိအားတိုး လာစေရန် ရည်ရွယ်ထားကြောင်း ဥရောပကော်မရှင် ဥက္ကဋ္ဌ အာဆူလာဗွန်ဒါလေယန်(Ursula von der Leyen) က ပြောကြားခဲ့သည်။
ရုရှားရေနံစိမ်းကို လာမည့် ၆ လအတွင်း ရပ်တန့်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ဆက်လက်ပြောကြားခဲ့သည်။ EU ၏ ယင်းအဆိုပြုချက်ကို ဟန်ဂေရီအစိုးရ လက်မခံနိုင်ကြောင်း ပယ်ချခဲ့သော်လည်း ချက်နှင့်စလိုဗက်ကီးယား ကတော့ အသွင်ကူးပြောင်းရေးကာလတစ်ခုကို လိုလားနေကြသည်။
EU သည် ရုရှားရေနံနှင့် သဘာဝဓာတ်ငွေ့အပေါ် မှီခိုနေရမှုကို မည်သို့လျှော့ချရေး ရက်သတ္တပတ်များစွာ အာရုံ စိုက်နေခဲ့သည်။ ၂၀၂၂ နှစ်ကုန်ပိုင်းတွင် ဓာတ်ငွေ့တင်သွင်းမှုကို ၃ ပုံ ၂ ပုံလျှော့ချသွားမည်ဟု EU ကတိပြုခဲ့ပြီး ယခု ၆ လအတွင်း ရေနံစိမ်းနှင့် သန့်စင်ပြီးစွမ်းအင်ထုတ်ကုန်များကို နှစ်ကုန်သည်နှင့် လုံးဝရပ်ဆိုင်းရန် စီစဉ်နေသည်။
“ရုရှားကနေ လောင်စာဆီတွေ စနစ်တကျ ဖြတ်တောက်ဖို့ သေချာအောင် စီစဉ်ရေးဆွဲနေပါတယ်” ဟု ဥရောပ ကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌက ပြောကြားခဲ့သည်။
ယင်းအစီအစဉ်ကို ရှေးဦးစွာ EU သံအမတ်များက အတည်ပြုရမည်ဖြစ်ပြီး လာမည့်ရက်ပိုင်းအတွင်း လက်မှတ် ရေးထိုးကြရန် ပြင်ဆင်ထားသည်။
သို့သော် ဟန်ဂေရီအစိုးရ၏ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဇိုတန်ကိုဗက် (Zoltan Kovacs) က မိမိနိုင်ငံအနေဖြင့် လက်ရှိပုံစံ၌ ဗီတိုအာဏာကျင့်သုံးမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
“ဒီကိစ္စက ဟန်ဂေရီအကျိုးစီးပွားနဲ့ ဆန့်ကျင်နေတာ သူတို့သိပါတယ်။ ဒါကြီးကို လုပ်လိုက်ရင် ဟန်ဂေရီ လုံးဝ စီးပွားပျက်မှာဗျ” ဟု ၎င်းက အတိအလင်းပယ်ချခဲ့သည်။
EU အုပ်စုဝင်များဖြစ်ကြသည့် စလိုဗက်ကီးယားနှင့် ဟန်ဂေရီတို့သည် လက်ရှိတွင် ရုရှားရေနံကို မှီခိုနေရပြီး အစားထိုးတင်ပို့မည့်သူကို ရှာဖွေရန် ၂၀၂၃ ခုနှစ် အကုန်ပိုင်းအထိ ကနဦးအဆိုပြုချက်များ လုပ်ဆောင်ရဦးမည် ဖြစ်သည်။
ဆလိုဗက်ကီးယားနိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးဝန်ကြီးက “မိမိနိုင်ငံသည် ၃ နှစ်အထိ အချိန်ယူ၍ အသွင်ကူးပြောင်းရေး ကာလလိုလားကြောင်း” ထုတ်ဖော်ပြောကြားခဲ့သည်။
အလားတူ ချက်သမ္မတနိုင်ငံကလည်း ပီတာဖီယာလာ (Petr Fiala) ကလည်း စွမ်းအင်ပိုက်လိုင်းနှင့်ပတ်သက်သည့် ပြဿနာများကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းဖို့ ၂ နှစ်မှ ၃ နှစ်အထိ ကြားကာလ ကင်းလွတ်ခွင့်ကို EU ထံသို့ တောင်းဆို သွားမည်ဟု အသိပေးခဲ့သည်။
Source: BBC
- By CNI
- Category: နိုင်ငံရေး
- Hits: 1157
CNI International News
မော်စကို၊ မေလ ၅
လာမည့်ရက်များအတွင်း အထူးသဖြင့် မေလ ၉ ရက်၌ ယူကရိန်းတွင် အလုံးစုံစစ်ကြေညာမည်ဟု ထင်ကြေး ပေးနေမှုများကို ရုရှားက ငြင်းဆိုခဲ့ကြောင်း၊ မော်စကိုသည် ၎င်း၏ကျူးကျော်စစ်ကို အထူးစစ်ဆင်ရေးအဖြစ် ရည်ညွှန်းသုံးနှုန်းမည့်အစား လုံးဝစစ်ဖြစ်ပွားနေကြောင်း ပြောင်းလဲပြောဆိုရန် ငြင်းဆိုထားခြင်းဖြစ်သည်ဟု ဘီဘီစီ အင်္ဂလိပ်ပိုင်းသတင်း၌ ဖော်ပြထားသည်။
သို့သော် သမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင်သည် မေလ ၉ ရက် အောင်ပွဲခံကြေညာခြင်းကို အသုံးချ၍ စစ်ရေးအရ အရေးယူမှု တိုးမြှင့်လာကြောင်း ကြေညာမည်ဟု အနောက်နိုင်ငံအစိုးရများက မှန်းဆနေကြသည်။
ကရင်မလင် ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဒီမီထရီပက်ကော့ (Dmitry Peskov) ကတော့ အဆိုပါ ကောလဟလများသည် လုံးဝအခြေအမြစ်မရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။မော်စကိုတွင် နာဇီများရှုံးနိမ့်မှုနှင့် ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ပြီးဆုံးခြင်း အထိမ်းအမှတ် စစ်ရေးပြပွဲကျင်းပ၍ ရုရှားတပ်အင်အား အလုံးအရင်းဖြင့် စုစည်းပြီး ယူကရိန်းကို တဖန်တွန်းအား ပေးဖို့ အသုံးချနိုင်ခြေရှိကြောင်း ဗြိတိန်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ဘန်ဝေါလက် (Ben Wallace) က ယခင်သီတင်းပတ် တွင် ခန့်မှန်းပြောကြားခဲ့သည်။
“ကျနော် သိပ်တော့ မအံ့ဩဘူးဗျ။ ပြီးတော့ ဒီအကြောင်းနဲ့ပတ်သက်လို့ ကျနော့်ဆီမှာ ဘာမှအချက်အလက် မရှိပါဘူး။ သူ့ (ပူတင်) အနေနဲ့ အခုဆိုရင် သူတို့ဟာ ကမ္ဘာ့နာဇီတွေနဲ့ စစ်ဖြစ်နေပြီ၊ ရုရှားပြည်သူတွေ တစိတ် တဝမ်းတည်း စုစည်းကြပါဆိုပြီး ဆော်ဩဖို့အတွက် အခုမေလထဲမှာ ကြေညာတော့မှာ ဖြစ်ကောင်း ဖြစ်နိုင်တယ် ဗျ” ဟု ဘန်ဝေါလက်က LBC ရေဒီယိုသို့ ပြောကြားခဲ့သည်။
ရုရှားအာဏာပိုင်များသည် ၎င်းတို့၏ကျူးကျော်စစ်ကို အကြောင်းပြချက်တစ်ခုအနေဖြင့် ပြောကြားရာ၌ ယူကရိန်း အစိုးရ၏နာဇီဆန်ဆန်ကျင့်သုံးကြောင်း၊ သို့ဖြစ်၍ ၎င်းတို့အပေါ် လက်နက်ဖြုတ်သိမ်းရေးနှင့် ခေတ်သစ်နာဇီ ဆန့်ကျင်ဖို့ အထူးစစ်ဆင်ရေး ပြုလုပ်ခြင်းသာဖြစ်ကြောင်း ထပ်တလဲလဲ ပြောကြားနေခဲ့သည်။
မော်စကိုတွင် နှစ်စဉ်ကျင်းပနေကျ ချီတက်ပွဲများအပြင် ယခုအခါ ယူကရိန်းတောင်ပိုင်း၊ မာရီယူပေါလ်မြို့၌ နောက်ထပ်ချီတက်ပွဲကျင်းပဖို့ စီစဉ်နေကြောင်း သတင်းများထွက်ပေါ်ခဲ့သည်မှာ ကြာမြင့်ပြီဖြစ်ပြီး ထိုလှုပ်ရှားမှု အားလုံးကို ရုရှားက လုံးဝထိန်းချုပ်ထားသည်။
သို့သော် ယူကရိန်းတပ်ဖွဲ့များသည် မာရီယူပေါလ်မြို့ဧရိယာအတွင်းရှိ အဇော့တယ် (Azovstal) ဟုခေါ်သည့် ကြီးမားသော သံမဏိစက်ရုံဝင်းထဲတွင် ခုခံနေကြဆဲဖြစ်သည်။ ယင်းဧရိယာအတွင်းမှ အရပ်သားအချို့ကို မကြာ သေးမီက အောင်မြင်စွာ ကယ်ထုတ်နိုင်ခဲ့ပြီးနောက် စက်ရုံဝင်းအတွင်း တိုက်ခိုက်မှုများ ပြန်လည် စတင်ခဲ့သော် လည်း ကျန်ရှိနေသေးသည့် ယူကရိန်းတပ်ဖွဲ့ဝင်များနှင့် အဆက်အသွယ်ပြတ်တောက်သွားကြောင်း နောက်ဆုံးရ သတင်းများအရ သိရသည်။
ယူကရိန်းအာဏာပိုင်များသည် မာရီယူပေါလ်မြို့လယ်ရှိ လမ်းများပေါ်မှ အပျက်အစီးများ၊ လူသေအလောင်းများ နှင့် မပေါက်ကွဲသေးသော ဗုံးများကို ရှင်းလင်းလျက်ရှိသည်။
Source: BBC
- By CNI
- Category: နိုင်ငံရေး
- Hits: 870
CNI International News
ကိုလံဘို၊ မေ ၅
သီရိလင်္ကာနိုင်ငံတွင် စီးပွားရေးအကျပ်အတည်းပိုမိုဆိုးရွားလာပြီး နိုင်ငံတဝန်းတွင် ကြီးမားသော ဆန္ဒပြမှုများ ပြင်းထန်လာခဲ့သည်။
လောင်စာဆီ(ဓါတ်ဆီ) တစ်လီတာကို ၃၃၈ ရူပီး ဈေးပေါက်လာသဖြင့် ဇန်နဝါရီလပေါက်ဈေးနှင့် နှိုင်းယှဉ်လျှင် ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းအထိ အဆမတန် တက်သွားခြင်းဖြစ်သည်ဟု အေရှားတိုင်းမ်ဝက်ဘ်ဆိုက်က ရေးသားဖော်ပြသည်။
ယင်းဆန္ဒပြမှုများတွင် လူမျိုးရေးနှင့်ဘာသာရေး ကွဲပြားမှုကြောင့် ပြည်တွင်းစစ်အပြီးတွင် ကျွန်းနိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ၏ သမိုင်းကြောင်းအတွက် နာကျင်စရာများဖြင့် မဖြေရှင်းနိုင်သော နောက်ခံအခင်းအကျင်းကို မလိုလားအပ်သော ဆန္ဒပြမှုများသည်လည်း တစိတ်တပိုင်းပါဝင်သည်။
ဆင်းရဲမွဲတေမှုမှာ အဆိုးဆုံးဖြစ်ပြီး လူတိုင်းရုန်းကန်နေကြရကာ စားနပ်ရိက္ခာဈေးနှုန်းများ ကြောက်ခမန်းလိလိ ကြီးမြင့်လာခဲ့သည်။
ယခုအခါ ဆန်တစ်ကီလိုလျှင် ၂၀၅ ရူပီး (ဇန်နဝါရီလတွင် ၃၈ ရာခိုင်နှုန်းနှင့် ယခင်နှစ်ဈေးထက် နှစ်ဆနီးပါး) စျေးတက်လာပြီး နို့မှုန့်၊ မီးဖိုချောင်သုံးဓာတ်ငွေ့နှင့် ဆေးဝါးများကဲ့သို့သော အခြေခံစားသောက်ကုန်နှင့် အသုံး အဆောင်များ တန်းစီဝယ်ယူခဲ့ရသည်။ အပူပိုင်းဒေသတွင် မရှိမဖြစ်လိုအပ်သော ပစ္စည်းများအတွက် နာရီပေါင်း များစွာ တန်းစီစောင့်ဆိုင်းရင်း သေဆုံးခဲ့ရသူများလည်း ရှိခဲ့သည်။တစ်ချိန်တည်းတွင် လျှပ်စစ်ဓာတ်အား ပြတ်တောက်နေခဲ့ပြန်ရာ ဖေဖော်ဝါရီမှစတင်၍ တစ်ရက်လျှင် ၁၃ နာရီအထိ ပြတ်တောက်ခဲ့သည်။
ပြည်သူများ၏နေ့စဉ်လူမှုဘဝမှာ ရပ်တည်ရန် ခက်ခဲလာသဖြင့် အာရှတိုက်ရှိ အာဏာအကြာမြင့်ဆုံး မိသားစု နန်းဆက်များထဲမှ တစိတ်တပိုင်းဖြစ်သော ဂိုတာဘာယာရာဂျာပါစကာ (ဂိုတာနန်းဆက်)နှင့် လက်ရှိအစိုးရအပေါ် ဒေါသများ ပုံကျလာခဲ့သည်။
ပြီးခဲ့သည့်မတ်လ၌ ကနဦးဆန္ဒပြပွဲများကို တုံ့ပြန်သည့်အနေဖြင့် သမ္မတက အရေးပေါ်အခြေအနေ ကြေညာခဲ့ပြီး ညမထွက်ရအမိန့်(ကာဖြူး)ကို ၃၆ နာရီကြာ ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။အစိုးရအဖွဲ့နှင့် အုပ်ချုပ်ရေးစနစ်မှာ ယခုအခါ ကမောက်ကမဖြစ်နေပြီး ဧပြီ ၁၉ ရက်တွင် ဆန္ဒပြသူများကို ရဲတပ်ဖွဲ့က ပစ်ခတ်၍ လူ ၁ ဦးသေဆုံးပြီး ဆယ်ဂဏန်းမျှ ဒဏ်ရာရခဲ့သည်။
ဂိုတာဘာယာသည် ၂၀၁၉ ခုနှစ်တွင် သမ္မတဖြစ်ခဲ့သော်လည်း ၎င်း၏မိသားစုက သီရိလင်္ကာ၏နိုင်ငံရေးအာဏာကို နှစ်ပေါင်း ၂၀ နီးပါး ဆုပ်ကိုင်ထားခဲ့သည်။ လွှတ်တော်နှင့် တရားရုံးများအပေါ် သမ္မတ၏အာဏာတိုးလာစေသည့် တဖက်လှည့်အာဏာရှင်စနစ် အဆုံးသတ်ရန် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကို ပြောင်းလဲဖို့ တောင်းဆိုမှုများလည်း ပေါ်ပေါက်နေသည်။
ဧပြီလ ၂၈ ရက်တွင် အထွေထွေသပိတ်ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ရာ အလုပ်သမားသမဂ္ဂ ၁၀၀၀ ကျော် ပါဝင်ဆန္ဒပြခဲ့ကြသည်။
Soure: Asia Times