CNI International News

ဆိုးလ်၊ဖေဖော်ဝါရီ ၈

တိုက်ခိုက်ရေးလေ့ကျင့်မှုများကို တိုးချဲ့ရန်၊ စစ်အတွက်ပြင်ဆင်မှုများကို မြှင့်တင်ရန် မြောက်ကိုရီးယားစစ်တပ်ကို ကင်ဂျုံအန်းက အမိန့်ပေးခဲ့သည်ဟု AP သတင်းတွင် ဖော်ပြသည်။

ယင်းက မြောက်ကိုရီးယားနိုင်ငံနှင့် အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများအပြင် အမေရိကန်တို့အကြား တင်းမာမှုများ မြင့်တက် နေချိန်တွင် ရန်စသောလက်နက်ထုတ်ဖော်ပြသမှုများကို တိုးမြှင့်ဆောင်ရွက်လာမည့်သဘော ဖြစ်သည်။

ကင်သည် တနင်္လာနေ့တွင် အာဏာရအလုပ်သမားပါတီ ဗဟိုစစ်တပ်ကော်မရှင်အစည်းအဝေးကို ဦးစီးကျင်းပခဲ့ပြီး အမြဲတမ်းအောင်ပွဲဆင်နိုင်ရန်၊တိုးတက်မှုကဏ္ဍသစ်ဖွင့်လှစ်နိုင်ရေး ပြိုင်ဘက်ကင်း စစ်အင်အားကို ပြသရန် တိုက်တွန်းခဲ့သည်ဟု နိုင်ငံပိုင် KCNA သတင်းတွင် အင်္ဂါနေ့က ဖော်ပြသည်။

တနင်္လာနေ့အစည်းအဝေးသည် မြောက်ကိုရီးယားဘက်က စစ်ရေးပြပွဲတစ်ခုကျင်းပရန် စီစဉ်နေချိန်တွင် ပေါ်ထွက် လာခြင်းဖြစ်သည်။ ယင်းတွင် ကင်သည် ၎င်းတို့၏နျူကလီးယားလက်နက်နှင့် ဒုံးကျည်ဆိုင်ရာစီမံကိန်းမှ နောက်ဆုံးပေါ် အကြီးစားစစ်လက်နက်များကို ပြသမည်ဟုလည်း ယူဆရသည်။

အစည်းအဝေးတွင် တက်ရောက်ခဲ့သော ကော်မရှင်အဖွဲ့ဝင်များသည် စစ်ပွဲအတွက် အမြင့်ဆုံးပြင်ဆင်မှုများအထိ တိုးမြှင့်လုပ်ဆောင်ခြင်းနှင့် စစ်ဆင်ရေး၊ တိုက်ခိုက်ရေးဆိုင်ရာ လေ့ကျင့်မှုများကိုတိုးချဲ့လုပ်ဆောင်ရေးတို့ အပါ အဝင် စစ်တပ်အတွင်း အကြီးစားပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများ လုပ်ဆောင်ရန် တိုက်တွန်းသည့် လုပ်ငန်းစဉ်များစွာကို ဆွေးနွေးခဲ့သည်ဟုလည်း KCNA က ဖော်ပြသည်။

မြောက်ကိုရီးယားခေါင်းဆောင် ကင်ဂျုံအန်းသည် ၂၀၂၂ ခုနှစ် မတ်လတွင် တိုက်ချင်းပစ်ဒုံးကျည်အား ကြည့်ရှု စစ်ဆေးနေစဉ်(ဓါတ်ပုံ-ရိုက်တာ)

ကော်မရှင်သည် အခြေခံကျသော တိုးတက်မှုများနှင့်မြှင့်တင်မှုများ လုပ်ဆောင်နိုင်ရန် သီးသန့်သတ်မှတ်ထားခြင်း မရှိသော အစီစဉ်ပြောင်းလဲမှုများလုပ်ဆောင်ရန်လည်း ဆွေးနွေးခဲ့သည်။ ထိုအစည်းအဝေးနှင့်ပတ်သက်သည့် နိုင်ငံပိုင်သတင်းမှထုတ်ပြန်သော ဓာတ်ပုံများတွင် ဒုံးကျည်ဆိုင်ရာ အထွေထွေဗျူရိုဟုခေါ်သော ဖြစ်နိုင်ဖွယ်ဌာန သစ်တစ်ခုကို ကိုယ်စားပြုသည့် အလံတစ်ခုကိုလည်း တွေ့ခဲ့ရသည်။

မြောက်ကိုရီးယား၏ ကိုရီးယားပြည်သူ့တပ်မတော် (Korean People’s Army) ကို တည်ထောင်ခြင်း (၇၅) နှစ် ပြည့်နေ့သည် ဗုဒ္ဓဟူးနေ့တွင် ကျရောက်မည်ဖြစ်ပြီး မြို့တော်ပြုံယမ်း (Pyongyang) တွင် စစ်ရေးပြအခမ်းအနား တစ်ခုကျင်းပမည်ဟု ယူဆရသည်။

ထို စစ်ရေးပြအခမ်းအနားလေ့ကျင့်ရာနှင့် ဆက်စပ်နေသောဧရိယာများတွင် လူနှင့်မော်တော်ယာဉ်များ သိသိ သာသာများပြားလာမှုကို တောင်ကိုရီးယားစစ်ဘက်မှ သတိထားမိခဲ့ကြောင်း တောင်ကိုရီးယား၏ပူးတွဲ စစ်ဦးစီးချုပ်ရဲ့ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ လီဆန်ဂျန် (Lee Sung-jun) ကပြောခဲ့သော်လည်း အခမ်းအနားကျင်းပရာနေရာနှင့် ပတ်သက်သည့် တိကျသော သတင်းအချက်အလက်ကို ထုတ်ဖော်ပြောဆိုရန် ငြင်းဆိုသည်။

တောင်ကိုရီးယားစစ်တပ်သည် မြောက်ကိုရီးယားဘက်မှ ဒုံးကျည်နှင့်ပတ်သက်သော စစ်ဘက်ဗျူရိုသစ် ဖွဲ့စည်းနိုင်ဖွယ်နှင့်ပတ်သက်၍ အနီးကပ်စောင့်ကြည့်နေသည်ဟု လီက ပြောခဲ့သော်လည်း အသေးစိတ်ကို ပြောဆိုခဲ့ခြင်းမရှိပေ။

Source:AP

CNI International News

ဘာမာကို၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၇

မာလီကြားဖြတ်အစိုးရက ကုလသမဂ္ဂငြိမ်းချမ်းရေး ထိန်းသိမ်းရေးအဖွဲ့၏ လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့ခွဲမှ ခေါင်းဆောင် ဖြစ်သူကို နိုင်ငံတွင်းမှ နှင်ထုတ်လိုက်သည်ဟု အယ်ဂျာဇီးယား သတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။

၎င်းကို “လက်ခံ နိုင်စရာ မရှိသောလူ” (persona non grata)အဖြစ် ကြေညာခဲ့ပြီး ၄၈ နာရီအတွင်း နိုင်ငံတွင်းမှ ထွက်ခွာရန် အမိန့်ပေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

မာလီအစိုးရဘက်မှ ထုတ်ပြန်ခဲ့သော ကြေညာချက် တစ်စောင်တွင် ဂွီလာအူမီ ဂီဖာ-အတွန်ဒိုကို အန်ဒါလီ (Guillaume Ngefa-Atondoko Andali) အား နှင်ထုတ်ရန် ဆုံးဖြတ်ချက်သည် ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီ၏ မာလီအကြောင်း ဆွေးနွေးမှုတွင် အရပ်ဘက်လူ့အဖွဲ့အစည်း၏ ဘက်လိုက်သော ရွေးချယ်မှုကို ပြုလုပ်ခဲ့ခြင်းနှင့် ဆက်စပ်နေသည်ဟု ဖော်ပြထားသည်။

ထိုလုပ်ဆောင်မှုကို ဇန်နဝါရီ ၂၇ ရက်တွင် နောက်ဆုံး ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ ယခုကိစ္စနှင့် ပတ်သက်၍ မာလီရှိ ကုလသမဂ္ဂ ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ MINUSMA နှင့် အန်ဒါလီတို့ဘက်မှ တစ်စုံတစ်ရာ ပြောဆိုခြင်း မရှိသေးပေ။
မာလီလက်နက်ကိုင် တပ်ဖွဲ့များသည် မာလီရှိ ရုရှားကြေးစားတပ်ဖွဲ့ ဝဂ်နာအဖွဲ့ (Wagner Group)တို့မှ ကြေးစား စစ်သားများနှင့် ပူးပေါင်းကာ နိုင်ငံတွင်း အကြမ်းဖက်မှု၊ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုများ ကျူးလွန်ခဲ့သည်ဟု စွပ်စွဲ ခံရခြင်းကြောင့် မာလီအစိုးရသည် ဖိအားများနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသည်။

နှင်ထုတ်ခဲ့ရသော ကုလကိုယ်စားလှယ် ဂွီလာအူမီ ဂီဖာ-အတွန်ဒိုကို အန်ဒါလီကိုတွေ့ရစဉ်(GETTY IMAGES)

ထို့ကြောင့် အဆိုပါ အဖွဲ့နှစ်ခု၏ လူသားချင်း စာနာမှုကို ဆန့်ကျင်သည့် ပြစ်မှုများနှင့် ဖြစ်နိုင်ဖွယ် စစ်ရာဇဝတ်မှု များနှင့်ပတ်သက်၍ လွတ်လပ်သော စုံစမ်းစစ်ဆေးရေး အဖွဲ့တစ်ခု ပြုလုပ်ရန် ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့မှ တာဝန်ရှိသူ များက ဇန်နဝါရီ ၃၁ ရက်တွင် တောင်းဆိုခဲ့သည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်မှ စတင်ကာ သက်ဆိုင်ရာ တာဝန်ရှိသူများသည် မာလီလက်နက်ကိုင် တပ်ဖွဲ့နှင့် မဟာမိတ်အဖွဲ့များ ကျူးလွန်ခဲ့သော အစုလိုက် အပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်မှုများ၊ ညှင်းပန်းနှိပ်စက်မှုများ၊ အဓမ္မမှုများနှင့် လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်မှုများ၊ လုယက်တိုက်ခိုက်မှုများ၊ တစ်ဖက်သတ် ထိန်းသိမ်းမှုများ၊ လူပျောက်မှုများအတွက် ထပ်ခါ ထပ်ခါ တိုင်တန်းမှုများ၊ သတိပေးမှုများကို ရရှိခဲ့သည်ဟု ကုလဘက်မှ ထုတ်ပြန်သော ကြေညာချက် တစ်စောင် တွင် ဖော်ပြသည်။

၂၀၂၁ စစ်အာဏာသိမ်းမှုမှ အာဏာရရှိလာခဲ့သော မာလီအစိုးရဘက်မှ ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့၏ စွပ်စွဲချက် တချို့ကို ငြင်းဆိုခဲ့ပြီး အာဏာပိုင်များ အနေဖြင့် နိုင်ငံတကာနှင့် မာလီဥပဒေများအရ လူ့အခွင့်အရေးကို လေးစားလိုက်နာ ခဲ့သည်ဟု ကြေညာချက် တစ်စောင် ထုတ်ပြန်ကာ အခိုင်အမာ ပြောဆိုချေပခဲ့သည်။

Source: Aljazeera

CNI International News

နယူးဒေလီ၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၇

အကြီးစားပြင်ဆင်မှုများ လုပ်ဆောင်ပြီးနောက် အိန္ဒိယနိုင်ငံသည် INS Vikramaditya လေယာဉ်တင် သင်္ဘောကို ရေချမှုပြန်လည် ပြုလုပ်ရန်ပြင်ဆင်နေပြီဟု အေပီသတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။

တရုတ်ဘက်မှ လှုပ်ရှားမှုများအား တန်ပြန်ရန်အတွက် ဒေသတွင်း ရေတပ်အင်အားကို ခိုင်မာစေရေး ကြိုးပမ်းမှု အဖြစ် အိန္ဒိယနိုင်ငံသည် လေယာဉ်တင်သင်္ဘောနှစ်စင်း စေလွှတ်နိုင်ရေး ခြေလှမ်းပြင်နေသည်။

ရုရှားထံမှ ရရှိထားသော ဆိုဗီယက်ခေတ်သင်္ဘော Vikramaditya သည် မကြာခင် ရေချနိုင်ကာ ယခင် ရှိပြီးသား INS Vikrant သင်္ဘောနှင့် သွားရောက် ပူးပေါင်းနိုင်တော့မည်ဟု ယူဆရသည်။

သင်္ဘောနှစ်စင်းစလုံးကို လာမည့်နှစ်တွင် အပြည့်အဝ တာဝန်ထမ်းဆောင် နိုင်စေရေး ရည်ရွယ်ထားသည်။

တရုတ်ရေတပ်ကိုတွေ့ရစဉ်(GETTY IMAGES)

ယင်းက အိန္ဒိယ၏ နိုင်ငံပြင်ပ ဧရိယာများ အထူးသဖြင့် အိန္ဒိယသမုဒ္ဒရာအတွင်း တပ်အင်အား ဖြည့်ထားရေး အတွက် သိသာထင်ရှားသော တိုးတက်မှုဖြစ်သည်ဟု လန်ဒန်အခြေစိုက် အင်ဒို-ပစိဖိတ် ကာကွယ်ရေးဆိုင်ရာ ကျွမ်းကျင်သူ ဗီရတ်ဂျ် ဆိုလန်ကီ (Viraj Solanki) က ပြောသည်။

၎င်းသည် အိန္ဒိယအတွက် အိန္ဒိယသမုဒ္ဒရာအတွင်း တရုတ်နိုင်ငံအား တန်ပြန်ရေး စွမ်းအင်ကို ပြသနိုင်ရန် ရွေးချယ် စရာ တစ်ခုဖြစ်စေသည်ဟုလည်း ဗီရတ်ဂျ် ဆိုလန်ကီက ဆက်လက် ပြောကြားသည်။

တရုတ်၏ ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်(PLA) ရေတပ်သည် တိုးချဲ့ရေးနှင့် ခေတ်မှီအောင် ဆောင်ရွက်ရေး တို့ကို ဆယ်စုနှစ် တစ်ခုကျော်ကြာ လုပ်ဆောင်ခဲ့ပြီး လက်ရှိတွင် ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး ဖြစ်လာခဲ့သည်။

ဇွန်လတွင် ပထမဆုံးသော ပြည်တွင်းဖြစ် လေယာဉ်တင်သင်္ဘောကို ရေချနိုင်ခဲ့သည်။ ယင်းက သုံးစီးမြောက် လေယာဉ်တင် သင်္ဘောလည်း ဖြစ်သည်။ တစ်ကမ္ဘာလုံးတွင် လှုပ်ရှားနိုင်သည့် ရေတပ်ဖြစ်ရေ၊ အင်အားနှင့် ဧရိယာကို တိုးချဲ့ရေး အစီအစဉ်၏ အစိတ်အပိုင်း တစ်ခုအဖြစ် ထိုသို့ ဆောင်ရွက်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

တစ်ချိန်တည်းမှာပင် PLA သည် ပဲ့ထိန်းနှင့် ခရုစ်ဒုံးကျည် နည်းပညာကိုလည်း ကြီးမားသော ရင်းနှီးမြုပ်နှံမှု လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။

သီရိလင်္ကာ၏ ဟန်ဘန်တိုတာဆိပ်ကမ်းကိုတွေ့ရစဉ်(GETTY IMAGES)

ထို့ကြောင့် ၎င်းတို့သည် ရေပေါ်၊ ရေအောက် တပ်ဖွဲ့များမှတစ်ဆင့် မြေပြင်ပေါ်ရှိ ပစ်မှတ်များကို ပစ်နိုင်စွမ်းရှိသည့် တာဝေးပစ် စွမ်းရည်မျိုးကိုပင် မကြာခင် အချိန်အတွင်း ရရှိလာလိမ့်မည်ဟု အမေရိကန် ကာကွယ်ရေးဌာနက ပြောသည်။

တရုတ်သည် အိန္ဒိယသမုဒ္ဒရာအတွင်းသို့ လေယာဉ်တင် သင်္ဘောများ စေလွှတ်ထားခြင်း မရှိသေးသော်လည်း မကြာခင်တွင် ပြုလုပ်လာဖွယ် ရှိသည်။

တရုတ်သင်္ဘောများသည် ဒေသတွင်း ပုံမှန်လည်ပတ်နေခြင်းအပြင် တရုတ်အစိုးရသည် အိန္ဒိယသမုဒ္ဒရာအတွင်း သို့ အလွယ်တကူ ဝင်ရောက်ခွင့်အတွက် အာဖရိကဦးဂျိုဒေသရှိ ဒီဂျီဘူတီ (Djibouti) တွင် ပထမဆုံးသော နိုင်ငံ ခြား စခန်းတစ်ခုကို ဖွင့်လှစ်ထားသည်။

တရုတ်သည် အိန္ဒိယတောင်ပိုင်း ကမ်းလွန်ရှိ သီရိလင်္ကာ၏ ဟန်ဘန်တိုတာ(Manbantota) ဆိပ်ကမ်းတွင် သင်္ဘောတစ်စင်း ကမ်းကပ်ခဲ့ခြင်းဖြင့် သြဂုတ်လတွင် အိန္ဒိယကို အချက်ပေးမှု လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။

ထိုသင်္ဘောကို ထောက်လှမ်းရေးသင်္ဘောဟု အိန္ဒိယက သတ်မှတ်ခဲ့သည်။

တရုတ်နိုင်ငံကဲ့သို့ပင် အိန္ဒိယသည်လည်း နျူကလီးယား ပိုင်ရှင်နိုင်ငံ တစ်ခုဖြစ်ကာ ကြည်း၊ ရေ၊ လေ နျူကလီးယား သုံးမျိုးပေါင်း အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုအဖြစ် နျူကလီးယားစွမ်းအင်သုံး ပဲ့ထိန်းဒုံးကျည်ပါ ရေငုပ်သင်္ဘောများကို တည်ဆောက်လျက်ရှိသည်။

Source: AP

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၆

တရုတ်စပိုင် မိုးပျံပူဖောင်းဟု သံသယရှိသည့် အရာတစ်ခုကို အမေရိကန်စစ်တပ်က စနေနေ့တွင် ပစ်ချခဲ့သည်ဟု အေပီ သတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။

ယင်းသည် မြောက်အမေရိကရှိ ထိလွယ်ရှလွယ်သော စစ်စခန်းများကို ဖြတ်ကျော်ခဲ့ပြီးနောက် ကာရိုလိုင်းနား ကမ်းခြေတွင် ပစ်ချခံခဲ့ရခြင်း ဖြစ်သည်။

အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန်က ထိုမိုးပျံပူဖောင်းကို ပစ်ချရန် အမိန့်ပေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ဗုဒ္ဓဟူးနေ့တွင် ပစ်ချရန် အမိန့်ပေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သော်လည်း ရေပြင်ပေါ်သို့ ရောက်မှသာ ပစ်ချခြင်းက ပို၍ အန္တရာယ် ကင်းသည်ဆိုသည့် အကြံပြုချက်ကို သမ္မတက လက်ခံဆောင်ရွက်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်ဟု အမေရိကန် အာဏာပိုင်များ က ပြောသည်။

မြေပြင်အထက် ပေ ၆၀၀၀၀ တွင်ရှိသော ပူဖောင်းကို ပစ်ချမည်ဆိုလျှင် ယင်းက မြေပြင်ရှိ ပြည်သူများအတွက် အန္တရာယ်ရှိနိုင်ခြေများသည်ဟု အမေရိကန် စစ်ဘက်အရာရှိများက ဆုံးဖြတ်ခဲ့သည်။

အမေရိကန်နဲ့ တရုတ်ကိုတွေ့ရစဉ်(AP)

ထိုပစ်ချမှုနှင့် ပတ်သက်၍ တရုတ်ဘက်က နောက်ထပ် အရေးယူမှုများ ဆက်လုပ်မည်ဟု တုန့်ပြန်ခဲ့ကာ အမေရိကန်အနေဖြင့် အစိုးရိမ် လွန်ခဲ့ကြောင်း၊ နိုင်ငံတကာ ဓလေ့ထုံးစံများကို ပြင်းပြင်းထန်ထန် ချိုးဖောက်ခြင်း ဖြစ်ကြောင်းလည်း ဝေဖန်ပြစ် တင်ခဲ့သည်။

တနင်္ဂနွေနေ့တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သော ကြေညာချက် တစ်စောင်တွင် ကုမ္ပဏီအတွက် သင့်တော်သော အကျိုးစီးပွား နှင့် အခွင့်အရေးအတွက် တရုတ်နိုင်ငံဘက်က သေချာပေါက် အားပေး ထောက်ခံသွားမည် ဖြစ်ကြောင်း၊ တစ်ချိန် တည်းမှာပင် ပစ်ချမှုကို တုန့်ပြန်ရန် နောက်ထပ် လုပ်ဆောင်ချက်များ ချမှတ်ဆောင်ရွက် သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ပြောသည်။

ထိုကဲ့သို့သော အခြေအနေမျိုးကို နောင်တွင် ကြုံတွေ့လာပါက ဖြေရှင်းနိုင်ရေး လိုအပ်သော ဆောင်ရွက်ချက်များ ချမှတ် ဆောင်ရွက်သွားမည်ဟု တရုတ်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက ပြောသည်။

ပစ်ချခံရသော မိုးပျံပူဖောင်း အမေရိကန် ကောင်းကင်ပေါ်သို့ ရောက်ရှိလာခြင်းသည် ယခင်ကတည်းက ကြမ်း တမ်းနေသော အမေရိကန်-တရုတ် နှစ်နိုင်ငံ ဆက်ဆံရေးကို ပို၍ ဆိုးရွားစေခဲ့သည်။ ထိုကိစ္စကြောင့် အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အန်တိုနီ ဘလင်ကင် (Antony Blinken)သည် ဘေဂျင်းသို့ ခရီးစဉ်ကို ဖျက်သိမ်းခဲ့သည်။

တရုတ်မိုးပျံပူဖောင်းကိုတွေ့ရစဉ်(AP)

ထိုခရီးစဉ်သည် နှစ်နိုင်ငံကြား တင်းမာမှုများကို လျှော့ချရေး ရည်ရွယ်ထားခြင်း ဖြစ်သည်။ ပူဖောင်းကို အောင်မြင်စွာ ပစ်ချ ဖျက်ဆီးနိုင်ခဲ့ကြောင်းနှင့် ထိုသို့ လုပ်ဆောင်ခဲ့သူများကို ချီးကျူးကြောင်း အမေရိကန် သမ္မတက ပြောသည်။

မိုးပျံပူဖောင်းကြီး အတ္တလန္တိတ် ကမ်းခြေသို့ ဦးတည်နေသည်ကို စနေနေ့ မနက်ပိုင်းတွင် မြင်တွေ့ခဲ့ရသည်။

ဒေသစံတော်ချိန် နေ့လယ် ၂ နာရီ ၃၉ မိနစ်တွင် F-22 ဂျက် လေယာဉ်တစ်စင်းမှ မိုးပျံပူဖောင်းကို ဒုံးကျည်တစ်စင်း ဖြင့် ပစ်ခတ်ခဲ့ပြီး မာတယ် (Myrtle) ကမ်းခြေ ကမ်းရိုးတန်းမှ ရေမိုင် ၆ မိုင်အကွာတွင် ထိမှန်ခဲ့သည်ဟု အမေရိကန် ကာကွယ်ရေး အရာရှိတစ်ဦးက ပြောသည်။

မိုးပျံပူဖောင်း အပျက်အစီးများသည် ရေအနက် ၄၇ပေ သို့ ပြုတ်ကျခဲ့ကာ ယင်းက တာဝန်ရှိသူများ ခန့်မှန်းထားသည် ထက် ပိုတိမ်သည်။ ပူဖောင်း၏ အပျက်အစီးများသည် ၇ မိုင် ပတ်လည်သို့ ပျံ့ကြဲသွားခဲ့ပြီး ယင်းတို့ကို သင်္ဘောများ အပါအဝင် ဖယ်ရှားရှင်းလင်းရေးများ လုပ်ဆောင် နေသည်ဟု သိရသည်။

Source: AP

CNI International News

တဲလ်အဗစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၆

ယူကရိန်းသမ္မတကို “မသတ်ပါ” ဟူသော ကတိကို ရုရှားသမ္မတထံမှ ရရှိခဲ့သည်ဟု အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်းက ပြောကြောင်း AP သတင်းတွင် ဖော်ပြသည်။

အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း နက်ဖ်တာလီ ဘန်းနက် (Naftali Bennett) က ထိုသို့ပြောခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ဘန်းနက် သည် ယူကရိန်းစစ်ပွဲ စတင်ချိန်တွင် ကြားဝင်စေ့စပ်သူတစ်ဦးအဖြစ် တာဝန်ယူခဲ့ရပြီး ၎င်းသည် စစ်ဖြစ်ပွားနေချိန် မော်စကိုမြို့သို့ သွားရောက်ကာ ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင် (Vladimir Putin) နှင့် တွေ့ဆုံခဲ့သည့် အနောက် အုပ်စု ခေါင်းဆောင်များမှတစ်ဦးလည်း ဖြစ်သည်။

ဘန်းနက်၏ ကြားဝင်စေ့စပ်ရေး ကြိုးပမ်းမှုများသည် ယနေ့အထိ သက်ဆိုးရှည်နေဆဲ သွေးထွက်သံယိုစစ်ပွဲကို အဆုံးသတ်ပေးရန်ဖြစ်သည်။ စနေ့နေ့နှောင်းပိုင်းတွင် ထွက်ပေါ်လာသော အင်တာဗျူးပါ အကြောင်းအရာများ သည် ယူကရိန်းစစ်ပွဲ၏ အစောပိုင်းနေ့ရက်များကတည်းက ယင်းကို မြန်မြန်ဆန်ဆန် အဆုံးသတ်နိုင်ရေးအတွက် နောက်ကွယ်မှ သံတမန်ရေးရာဆိုင်ရာ ကြိုးပမ်းမှုများနှင့် အားထုတ်မှုများကို ဖော်ပြနေသည်။ တခြား အကြောင်း အရာများပါ ပါဝင်သော ငါးနာရီကြာ အင်တာဗျူးတွင် ဘန်းနက်က ၎င်းသည် ယူကရိန်းသမ္မတ ဗိုလိုဒီမီယာ ဇာလန်းစကီး (Volodymyr Zelenskyy) အား သတ်ရန်ရည်ရွယ်ချက်ရှိမရှိ ပူတင်ကိုမေးမြန်းခဲ့သည်ဟုပြောသည်။

ပူတင်က ဇာလန်းစကီးကို သတ်မည်မဟုတ်ဟု ပြန်လည်ဖြေကြားခဲ့ကြောင်း၊ ကတိတည်နိုင်မလား ထပ်မံ မေးမြန်း ခဲ့ရာတွင် ဇာလန်းစကီးကို သတ်မည်မဟုတ်ဟု ပူတင်က ထပ်မံပြောကြားခဲ့ကြောင်း ဘန်းနက်က ပြောကာ အဆိုပါ အာမခံချက်နှင့်ပတ်သက်၍ ဇာလန်းစကီးကို အကြောင်းကြားခဲ့သည်ဟုလည်း ဆိုသည်။

(ဘယ်မှညာ) ဗိုလိုဒီမီယာ ဇာလန်းစကီးနှင့်အတူ အိန်ဂျလာမာကယ်လ်၊ အီမန်နွယ် မက်ခရွန်နှင့် ဗလာဒီမာ ပူတင်တို့ကို ပါရီ ဆွေးနွေးပွဲတစ်ခုတွင် တွေ့ရစဉ်(ဓါတ်ပုံ- စီအန်အန်) 

ဇာလန်းစကီးဘက်မှ သေချာရဲ့လားဟု ပြန်လည်မေးမြန်းခဲ့ကြောင်းနှင့် ပူတင်၏စကားအတိုင်း ၎င်းကိုအာမခံခဲ့ ကြောင်းလည်း ဇာလန်းစကီးက အင်တာဗျူးတွင် ပြန်ဖြေခဲ့သည်။ စေ့စပ်ညှိနှိုင်းရေးဆွေးနွေးပွဲအတွင်း ပူတင်က ၎င်းအနေဖြင့် ယူကရိန်း၏လက်နက်ချရေး၊ နေတိုးအဖွဲ့သို့ မဝင်ဆိုသည့် ဇာလန်းစကီး၏ ကတိစကားတို့ကို ရရှိရန် ကြိုးပမ်းနေသည်ဟု ပြောခဲ့သည်။

အင်တာဗျူးဖြေကြားချက်များနှင့် ပတ်သက်၍ ရုရှားဘက်က ချက်ချင်းတုန့်ပြန်မှု မပြုလုပ်သေးပေ။ဇာလန်းစကီး ကိုသတ်ရန် ရည်ရွယ်ချက်ရှိသည်ဆိုသည့် သတင်းများအပေါ် ရုရှားအစိုးရသည် ယခင်ကတည်းက ငြင်းဆိုထား သည်။

ဘန်းနက်သည် အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် ခြောက်လသာ တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သူဖြစ်ကာ ၎င်းကိုယ်၎င်း နိုင်ငံတကာ သံတမန်အရေးရာဘက်သို့ ကူးပြောင်း၍ အစ္စရေးနိုင်ငံအား ရုရှားနှင့်ယူကရိန်းတို့အကြား မသက်မသာ အခြေအနေတွင်းသို့ သွင်းခဲ့သည်။

အီရန်၏ ခြိမ်းခြောက်မှုနှင့်ကြုံလာလျှင် ရုရှားနှင့် ကောင်းမွန်သော ဆက်ဆံရေး ရှိခြင်းသည် မဟာဗျူဟာမြောက် ကိစ္စရပ်တစ်ခုဖြစ်သော်လည်း အနောက်အုပ်စုနိုင်ငံများနှင့် ဆက်ဆံရေး အခြေအနေများကြောင့် ယူကရိန်းကို ထောက်ပံ့ပေးကြောင်းပြသရန်လည်း လိုအပ်သည်ဟု အစ္စရေးဘက်က ရှုမြင်ထားသည်။

Source:AP

CNI International News

မော်စကို၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၆

ယူကရိန်းအနေဖြင့် ခရိုင်းမီးယား (Crimea) ကို တိုက်မည်ဆိုလျှင် ပဋိပက္ခပိုမို ဆိုးရွားလာကာ ရုရှားနိုင်ငံအနေဖြင့် မည်သည့် လက်နက်မျိုးကိုမဆို အသုံးပြုရမည့် အခြေအနေသို့ ရောက်ရှိစေလိမ့်မည်ဟု ရုရှားလုံခြုံရေးကောင်စီ လက်ထောက်ဥက္ကဋ္ဌ ဒီမီထရီ မက်ဗီဒက်ဗ် (Dmitry Medvedev) က စနေနေ့တွင် တွစ်တာ၌ ရေးသားခဲ့သည်ဟု တာ့စ်သတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။

နိုင်ငံတကာဥပဒေများသည် ပြည်သူများ၏ သဘောထားကို လေးစားမှုရှိသည်ဟု ၎င်းက အင်္ဂလိပ်ဘာသာဖြင့် ရေးသားခဲ့ကာ ခရိုင်းမီးယားသည် ရုရှားဒေသ ဖြစ်သည်ဟုလည်း ပြောသည်။

ခရိုင်းမီးယားကို တိုက်ခိုက်ခြင်းက ရုရှားအား တိုက်ခိုက်ခြင်းဖြစ်ပြီး ပဋိပက္ခကို မြင့်တက်လာစေမည်ဖြစ်ကြောင်း မက်ဗီဒက်ဗ်က ပြော၍ ထိုကဲ့သို့ တိုက်ခိုက်မှုများက ရုရှားကို မည်သည့် လက်နက်မျိုးကိုမဆို အသုံးပြု၍ လက် တုန့်ပြန်မှု ဖြစ်စေနိုင်ကြောင်း ယူကရိန်းအစိုးရအနေဖြင့် လက်ခံ သဘောပေါက် ထားရမည်ဟု ၎င်းက သတိပေး သည်။

ခရိုင်းမီးယားနှင့် ဆီဗာစတိုပေါ်လ် ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ (The Republic of Crimea and Sevastopol) သည် ခရိုင်းမီးယားကျွန်းဆွယ်ရှိ အထူးအခြေအနေကို ပိုင်ဆိုင်ထားသော မြို့တစ်မြို့ ဖြစ်သည်။

Crimea ကိုတွေ့ရစဉ် (GETTY IMAGES)

အဆိုပါ ဒေသ၌ ရုရှားဒေသခံ အများစု နေထိုင်ကြပြီး ၂၀၁၄ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ယူကရိန်းတွင် တရားမဝင် အာဏာသိမ်းမှုအတွင်း အာဏာရယူခဲ့သော အာဏာပိုင်များ၏ တရားဝင်မှုကို လက်ခံရန် ငြင်းဆန်ထားသည်။

ခရိုင်းမီးယားနှင့် ဆီဗာစတိုပေါ်လ်တို့တွင် ၂၀၁၄ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁၁ ရက်၌ လွတ်လပ်ရေး ကြေညာချက်ကို စတင် အတည်ပြုခဲ့သည်။

ထိုနှစ် မတ်လ ၁၆ ရက်တွင် လူထုဆန္ဒခံယူပွဲ ကျင်းပခဲ့ပြီး ခရိုင်းမီးယားဒေသခံ ၉၆ ဒသမ ၇ ရာခိုင်နှုန်းနှင့် ဆီဗာစတိုပေါ်လ်မှ ၉၅ ဒသမ ၆ ရာခိုင်နှုန်းသော မဲဆန္ဒရှင်များက ယူကရိန်းမှ ခွဲထွက်ကာ ရုရှား နှင့်ပူးပေါင်းရန် ရွေးချယ်ခဲ့သည်။

မတ်လ ၁၈ ရက်နေ့တွင် ရုရှားသမ္မတပူတင်က ပြန်လည်ပေါင်းစည်းရေး စာချုပ်များကို လက်မှတ်ရေးထားခဲ့သည်။

ထိုစာရွက် စာတမ်းများကို မတ်လ ၂၁ ရက်တွင် ရုရှားဖက်ဒရယ်လွှတ်တော်က အတည်ပြု ပေးခဲ့သည်။ ဆန္ဒခံယူပွဲ တွင် ကွဲကွဲပြားပြား ရလဒ်ထွက်ပေါ်ခဲ့သော်လည်း ယူကရိန်းအစိုးရသည် ခရိုင်းမီးယားကို ရုရှားပိုင်အဖြစ် ငြင်းဆို ထားဆဲ ဖြစ်သည်။

Source: တာ့စ်

CNI International News

ကဘူးလ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၄

အမျိုးသမီးများ တက္ကသိုလ်ပညာသင်ကြားခွင့် ပိတ်ပင်ခြင်းကို ကန့်ကွက်ဆန္ဒပြခဲ့သည့် အာဖဂန်တက္ကသိုလ်ဆရာ တစ်ဦးကို တာလီဘန်များက ထိန်းသိမ်းထားကြောင်း ၎င်း၏လက်ထောက်ဖြစ်သူက ပြောသည်ဟု အယ်ဂျာဇီးယား သတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။

သတင်းစာ ပညာရပ်ဆိုင်ရာ အငြိမ်းစား ကထိကတစ်ဦးဖြစ်သူ အစ္စမေးလ် မာရှယ် (Ismail Mashal)သည် ပြီးခဲ့သည့်လ ရုပ်သံတိုက်ရိုက် ထုတ်လွှင့်မှုတစ်ခုတွင် ၎င်းရရှိထားသော ဘွဲ့များကို ဆုတ်ဖြဲကာ အမျိုးသမီး ပညာ ရေးနှင့် ပတ်သက်၍ ကန့်ကွက်ဆန္ဒပြခဲ့သည်။

အာဖဂန်နိုင်ငံသည် ပညာရေး ဦးစားပေးနိုင်ငံ မဟုတ်ခြင်းကြောင့် ယနေ့မှစ၍ ဘွဲ့လက်မှတ်များကို အသုံးမလို တော့ကြောင်း၊ မိခင်နှင့် နှမဖြစ်သူများ ပညာသင်ကြားခွင့် မရှိလျှင် အဆိုပါ ပညာရေးကို လက်မခံကြောင်း ပြောဆို ၍ မာရှယ်က ၎င်း၏ ဘွဲ့လက်မှတ်များကို ဆုတ်ဖြဲခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

အစ္စမေးလ်မာရှယ် ဘွဲ့လက်မှတ်ကို ဆုတ်ဖြဲနေစဉ်

ထိုဗွီဒီယိုသည် လူမှုကွန်ယက်တွင် ရေပန်းစားခဲ့သည်။ မာရှယ်သည် ပြင်းပြင်းထန်ထန် ရိုက်နှက်ခံ ထားရကာ ၎င်းကို တာလီဘန်တပ်ဖွဲ့ဝင်များက ကြမ်းတမ်းသော နည်းလမ်းများဖြင့် ခေါ်ဆောင်သွားခဲ့သည်ဟု သူ၏ လက်ထောက်က ပြောသည်။

မာရှယ် ထိန်းသိမ်းခံရမှုကို အယ်ဂျာဇီးယား ဘက်မှလည်း သီးခြားအတည်ပြု နိုင်ခဲ့သည်။ ဒီဇင်ဘာလက Tolo news နှင့် အင်တာဗျူး လုပ်ဆောင်ခဲ့သော မာရှယ်၏ လုပ်ရပ်ကြောင့် တာလီဘန်များ၏ အမျိုးသမီးများအား တက္ကသိုလ်တက်ခွင့် ပိတ်ပင်မှုကို အမျိုးသမီးများနှင့် တက်ကြွလှုပ်ရှားသူများ ဦးဆောင်ကာ ကန့်ကွက် ဆန္ဒပြ ခဲ့ကြသည်။

တာလီဘန်ဘက်မှ မာရှယ်အား ထိန်းသိမ်းထားခြင်းကို အတည်ပြုပေးခဲ့ပြီး ဆရာမာရှယ်သည် စနစ်ကို ဖီဆန်ခဲ့ ကြောင်း၊ ၎င်းကို တာဝန်ရှိသူများက မေးမြန်းစုံစမ်းရန် ထိန်းသိမ်းထားကြောင်း တာလီဘန် အစိုးရ၏ ယဉ်ကျေး မှုနှင့် သတင်းအချက်အလက် ဝန်ကြီးဌာနက ပြောသည်။

ပြီးခဲ့သည့် ရက်များအတွင်း မြို့တော် ကဘူးလ် တစ်ဝိုက်တွင် စာအုပ်များကိုင်ကာ လမ်းသွားလမ်းလာများကို အခမဲ့ ဝေငှနေသော မာရှယ်၏ ပုံရိပ်များကိုလည်း ဒေသတွင်း သတင်းများတွင် ဖော်ပြခဲ့ကြသည်။

အစ္စမေးလ်မာရှယ်နဲ့ အမျိုးသမီးများကိုတွေ့ရစဉ်

မာရှယ်သည် ကဘူးလ်မြို့ရှိ တက္ကသိုလ် သုံးခုတွင် ကထိကအဖြစ် ၁၀ နှစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သူဖြစ်ပြီး ၎င်းသည် မည်သည့် ပြစ်မှုမှ ကျူးလွန်ခဲ့ခြင်း မရှိသော်လည်း ကြာသပတေးနေ့တွင် ဖမ်းဆီး ထိန်းသိမ်းခံ လိုက် ရသည်ဟု ၎င်း၏ လက်ထောက်ဖြစ်သူက ပြောသည်။

အာဖဂန်တွင် အမျိုးသမီး အခွင့်အရေးကို ထောက်ခံရန် အမျိုးသားတစ်ဦးက ကန့်ကွက် ဆန္ဒပြခြင်းသည် ဖြစ်တောင့်ဖြစ်ခဲ အခြေအနေတစ်ခု ဖြစ်သော်လည်း အမျိုးသမီး အခွင့်အရေးများအတွက် မားမားမတ်မတ် ရပ်တည်သွားမည်ဟု မာရှယ်က ပြောခဲ့သည်။

Source: အယ်ဂျာဇီးယား

CNI International News

ဒူဘိုင်း၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၄

ပြင်သစ်ရေတပ်သည် ဇန်နဝါရီလ အိုမန်ပင်လယ်ကွေ့အတွင်း ချေမှုန်းရေးရိုင်ဖယ်၊ စက်သေနတ်နှင့် တင့်ဖျက် ဒုံးကျည် ထောင်ပေါင်းများစွာကို ဖမ်းဆီးရမိခဲ့သည်ဟု အာဏာပိုင်များက ကြာသပတေးနေ့တွင် ပြောကြောင်း အေပီသတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။

ထိုလက်နက်များသည် အီရန်နိုင်ငံမှ ထွက်ခွာလာပြီး ယီမင်ရှိ ဟူသီသူပုန်များထံ ဦးတည် သယ်ဆောင်နေခြင်း ဖြစ်သည်။

အီရန်ကတော့ ယခုဖမ်းမိသည့် လက်နက်များနှင့် ၎င်းတို့ကြား ဆက်စပ်မှုမရှိဟု ငြင်းသော်လည်း အမေရိကန် စစ်တပ်မှ ထုတ်ပြန်သော ဓာတ်ပုံများအရ သိမ်းဆည်းရမိသော လက်နက်များသည် အီရန်နှင့်ပတ်သက်နေသည့် ယခင်က ဖမ်းမိခဲ့သော လက်နက်များနှင့် တူညီနေသည်ကို တွေ့ရသည်။

ယခု ထုတ်ပြန်ချက်သည် ယူကရိန်းစစ်ပွဲအတွင်း ရုရှားသို့ ဒရုန်းများ ပေးပို့မှု၊ ဆန္ဒပြသူများအပေါ် ကာလရှည်ကြာ အကြမ်းဖက် ဖြိုခွင်းမှုများကြောင့် အီရန်အပေါ် အနောက်အုပ်စု၏ ဖိအားများ မြင့်တက်နေချိန်တွင် ပေါ်ထွက်လာ သည်။

 ယီမင်ပို့မယ် လက်နက်တွေကို ဖမ်းမိစဉ်(AP)

အီရန်နိုင်ငံ အစ်ဖာဟန် (Isfahan)မြို့ အလယ်ရှိ စစ်တပ်အလုပ်ရုံ တစ်ခုသို့ အစ္စရေးဘက်မှဟု သံသယရှိသော ဒရုန်း တိုက်ခိုက်တစ်ခုကြောင့် ဒေသတွင်း တင်းမာမှုများမှာ မြင့်တက်နေသည်။

အီရန်သည် အင်အားကြီး နိုင်ငံများနှင့် နျူကလီးယား သဘောတူညီချက် ပျက်ပြားသွားခဲ့ပြီးနောက် ပင်လယ် အတွင်း လက်တုန့်ပြန် တိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်ကိုလည်း တွေ့ရသည်။

ယခု လက်နက်များကို ဇန်နဝါရီ ၁၅ ရက်က အိုမန်ပင်လယ်ကွေ့တွင် သိမ်းဆည်းရမိခဲ့ခြင်းဖြစ်ကာ သိမ်းမိသော နေရသည် အီရန်မှ ယီမင်သို့ တရားမဝင် လက်နက်များ ပို့ဆောင်ရန်သုံးသော လမ်းကြောင်းဖြစ်သည်ဟု အမေရိကန်က ပြောသည်။

ယီမင်နိုင်ငံအတွင်းရှိ အီရန်မှ ထောက်ပံ့ပေးထားသော ဟူသီသူပုန်များကို လက်နက်ထောက်ပံ့ခြင်း မပြုလုပ်ရန် ကုလသမဂ္ဂက ပိတ်ပင်ထားသည်။

ဟူသီများသည် ၂၀၁၄ ခုနှစ်နှောင်းပိုင်းတွင် ယီမင်မြို့တော်ကို ထိန်းချုပ်ခဲ့ပြီး ၂၀၁၅ မတ်လမှ စတင်ကာ ဆော်ဒီ ဦးဆောင်သည့် မဟာမိတ်အဖွဲ့မှ ထောက်ခံသော နိုင်ငံတကာအသိအမှတ်ပြု အစိုးရနှင့် စစ်ပွဲဆင်နွှဲလျက် ရှိသည်။

ယခုဖမ်းဆီးမှုကို ပြင်သစ်အထူးတပ်ဖွဲ့များ ပါဝင်သော အဖွဲ့က ပြုလုပ်ခဲ့သည်ဟု The Wall Street က ဦးစွာဖော်ပြ ခဲ့သည်။

ပြင်သစ်ရေတပ်ကိုတွေ့ရစဉ်(GETTY IMAGE)

သိမ်းဆည်းမှုနှင့် နီးစပ်သည့် အရာရှိနှစ်ဦးကလည်း ယခုသိမ်းဆည်းမှုကို ပြင်သစ်တပ်ဖွဲ့က လုပ်ဆောင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်ဟု ပြောသည်။ သို့သော် ယခုကိစ္စနှင့်ပတ်သက်၍ ပြင်သစ်စစ်တပ်ကို ဆက်သွယ်မေးမြန်ရန် ကြိုးပမ်း ခဲ့သော်လည်း ပြန်လည် တုန့်ပြန်မှု မရှိသေးပေ။

ထို့နောက် သိမ်းဆည်းရမိသော လက်နက်များသည် ၎င်းတို့နှင့် ဆက်စပ်မှု ရှိနေသည်ဆိုခြင်းကို အီရန်ဘက် ငြင်းဆိုခဲ့ကာ ယခုစွပ်စွဲချက်များသည် နိုင်ငံရေးအရ လှုံ့ဆော်မှုကြောင့် ပေါ်ပေါက်လာခြင်း ဖြစ်သည်ဟု အီရန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန ပြောခွင့်ရပုဂ္ဂိုလ်က ပြောသည်။

အဘူဒါဘီတွင် ရေတပ်စခန်း ဖွင့်လှစ်ထားသော်လည်း ပြင်သစ်စစ်တပ်သည် ဒေသတွင်း ချဉ်းကပ်မှုများကို တိတ်တဆိတ် လုပ်ဆောင်လေ့ရှိကာ အီရန်နှင့်လည်း သံတမန် ဆက်ဆံရေးကို ထိန်းသိမ်းထားသည်။

Source: AP

CNI International News

ကိုင်ရို၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၄

ပဋိပက္ခများဖြစ်ပွားနေသော လစ်ဗျားနှင့် ဆူဒန်နိုင်ငံတွင်းရှိ ဝဂ်နာအဖွဲ့ (Wagner Group) ကို နှင်ထုတ်ရန် အမေရိကန်က အရှေ့အလယ်ပိုင်းမဟာမိတ်များကို ဖိအားပေးမှုများ မြှင့်တင်ဆောင်ရွက်နေသည်ဟု ဒေသ တွင်းအာဏာပိုင်များက ပြောကြောင်း AP သတင်းတွင် ဖော်ပြသည်။

အမေရိကန်သမ္မတ ဘိုင်ဒန်အစိုးရက ကြေးစားတပ်ဖွဲ့နှင့်ပတ်သက်၍ တွန်းအားပေးမှုများ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် လုပ်ဆောင်နေချိန်တွင် ထိုသို့ပြောဆိုလိုက်ခြင်းဖြစ်သည်။ အမေရိကန်အစိုးရသည် ယူကရိန်းစစ်ပွဲတွင် ရုရှား ဘက်မှ ပါဝင်မှုမြင့်တက်လာခြင်းနှင့် ပတ်သက်၍ ပြီးခဲ့သည့်လများအတွင်း ဝဂ်နာကြေးစားစစ်တပ်အပေါ် ပိတ်ဆို့ အရေးယူမှုများချမှတ်ခဲ့သည်။

ဆီးရီးယားနိုင်ငံတွင်းရှိ ဝဂ်နာအဖွဲ့ဝင်စစ်သားများကို တွေ့ရစဉ်(ဓါတ်ပုံ-Getty Images)

ကြေးစားစစ်သားများကို စုစည်းထားကာ စစ်ဘက်ဆိုင်ရာကန်ထရိုက်အဖြစ် လုပ်ဆောင်သော ဝဂ်နာအဖွဲ့ကို ရုရှားစီးပွားရေးသမား ယက်ဗ်ဂျီနီ ပရီဂေါ့ဟင် (Yevgeny Prigozhin) က ပိုင်ဆိုင်သည်။ ၎င်းသည် ရုရှားသမ္မတ ပူတင်နှင့်နီးကပ်သော ဆက်ဆံရေးရှိသူဖြစ်သည်။ ဝဂ်နာအဖွဲ့သည် ရုရှားကာကွယ်ရေးဌာန၏ ကိုယ်စားလှယ် အဖြစ်ဆောင်ရွက်နေကြောင်း ပင်တဂွန်ဘက်က သတ်မှတ်ထားသော်လည်း ယင်းကို ရုရှားဘက်က ငြင်းဆိုပြီး ၎င်းတို့နှင့်ဆက်စပ်မှုမရှိဟု ပြောသည်။

ဘိုင်ဒန်အစိုးရသည် အဆိုပါအဖွဲ့နှင့် အဆက်အဆံဖြတ်တောက်ရေးအား လစ်ဗျားနှင့် ဆူဒန်တို့ရှိ စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ ခေါင်းဆောင်များကို ဖိအားပေးရန် အီဂျစ်၊ ယူအေအီးအစရှိသည့် ဒေသတွင်း အင်အားကြီးနိုင်ငံများဖြင့် ကာလရှည် ကြိုးပမ်းလျက်ရှိသည်ဟု လစ်ဗျား၊ဆူဒန်နှင့် အီဂျစ်အာဏာပိုင်များက ပြောသည်။ ယခုကိစ္စနှင့် ပတ်သက်၍ မီဒီယာများကို ဖြေကြားရန် ခွင့်ပြုချက်မရှိခြင်းကြောင့် ၎င်းတို့အမည်များအား အသုံးမပြုရန်လည်း တောင်းဆိုသည်။

ပြုလုပ်ခဲ့သော အစည်းအဝေးပွဲတိုင်းတွင် ဝဂ်နာအဖွဲ့နှင့်ပတ်သက်သည့်အကြောင်းအရာများကိုသာ အဓိကထား ဆွေးနွေးခဲ့သည်ဟု အီဂျစ်အရာရှိတစ်ဦးက ပြောသည်။ ဝဂ်နာအဖွဲ့သည် ၎င်းတို့၏စစ်ဆင်ရေးများနှင့်ပတ်သက်၍ မည်သည့်အခါတွင်မှ ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခြင်းမရှိသော်လည်း မြေပြင်သတင်းများနှင့် အခြားသောသက်သေများအရ ၎င်းတို့ ပါဝင်ပတ်သက်မှုကိုသိနိုင်သည်။

၂၀၂၂ ခုနှစ် မတ်လ ၃၀ ရက်နေ့တွင် တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားနေသော ဆားဘီးယားနိုင်ငံ၊ ဘယ်လ်ဂရိတ်တွင် ရုရှား Wagner အဖွဲ့နှင့် ၎င်း၏ကြေးစားစစ်သားများ၏ ပုံကိုနံရံပန်းချီဖြင့် ရေးဆွဲဂုဏ်ပြုထားစဉ်(ဓါတ်ပုံ-Getty Images)

ဆူဒန်တွင် ၎င်းတို့သည် ခေါင်းဆောင်ဟောင်း အိုမာအယ်လ်ဘာရှား (Omar al-Bashir) နှင့် ဆက်နွယ်မှုရှိခဲ့ပြီး လက်ရှိတွင် ၎င်းနေရာကို အစားဝင်ရောက်လာသည့် စစ်တပ်ခေါင်းဆောင်များနှင့် လက်တွဲထားသည်။

လစ်ဗျားတွင် ၎င်းတို့သည် နိုင်ငံအရှေ့ပိုင်းကို ထိန်းချုပ်ထားသော တပ်မှူး ခါလီဖာ ဟစ်ဖ်တာ (Khalifa Hifter) နှင့် ပတ်သက်မှုရှိသည်။

ဝဂ်နာအဖွဲ့သည် မာလီ၊ လစ်ဗျား၊ ဆူဒန်၊ ဗဟိုအာဖရိကနှင့်ဆီးရီးယားတို့အပါအဝင် အာဖရိကနှင့် အရှေ့အလယ် ပိုင်းနိုင်ငံများတွင် တပ်ဖွဲ့ဝင်ထောင်ပေါင်းများစွာကို စေလွှတ်ထားသည်။ သယံဇာတကြွယ်ဝသော အာဖရိက ဒေသတွင် ၎င်းတို့သည် ရုရှား၏အကျိုးစီးပွားအတွက် အထောက်အပံ့ပေးရန်ရည်ရွယ်သည်ဟု စစ်ရေး လေ့လာသူ များက ပြောသည်။

အမေရိကန်နှင့်လက်တွဲလုပ်ဆောင်နေသော လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့များက ဝဂ်နာအဖွဲ့သည် မာလီတွင် စစ်ရာဇဝတ် မှုများနှင့် လူသားချင်းစာနာမှုကို ဆန့်ကျင်သည့် ရာဇဝတ်မှုများ ကျူးလွန်ခဲ့သည်ဟု စွပ်စွဲထားသည်။

အဆိုပါ ကိစ္စနှင့်ပတ်သက်၍ ၎င်းတို့၏ပိုင်ရှင်ဖြစ်သူကို ဆက်သွယ်မေးမြန်းရန်ကြိုးစားခဲ့သော်လည်း တုန့်ပြန်မှု မရှိခဲ့ပေ။

Source:AP