CNI Sport Article

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁၉

မကြာသေးခင် နှစ်တွေက အီတလီကလပ်တွေဟာ ဥရောပပြိုင်ပွဲမှာ အောင်မြင်မှုရဖို့ အလှမ်းဝေးနေခဲ့ပေမယ့် အခုနှစ် ရာသီမှာတော့ ဥရောပပြိုင်ပွဲတွေမှာ ပြန်ပြီး ခေါင်းမော့လာနိုင်မယ့် အရိပ်အယောင်တွေရှိနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

အီတလီကလပ်တွေဟာ ဥရောပပြိုင်ပွဲမှာ အောင်မြင်မှုတွေ အများအပြား ရယူနိုင်ခဲ့ပေမယ့် နောက်ပိုင်းနှစ်တွေမှာ တခြားနိုင်ငံက ကလပ်အသင်းတွေနဲ့ ယှဉ်ပြိုင်နိုင်ဖို့ ခက်ခဲတဲ့ အနေအထားမှာ ရှိခဲ့တာကို မြင်တွေ့ခဲ့ရပါတယ်။

ဒါပေမယ့် ဒီနှစ် ဥရောပပြိုင်ပွဲ ၃ ခုစလုံးရဲ့ ကွာတားဖိုင်နယ်အဆင့်မှာ အီတလီကလပ်တွေ ပါဝင်နေပြီး ချန်ပီယံ လိဂ် ပြိုင်ပွဲမှာဆို တခြားနိုင်ငံ အသင်းတွေထက် များပြားနေခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ချန်ပီယံလိဂ် ပြိုင်ပွဲရဲ့ ကွာတားဖိုင်နယ် အဆင့်မှာတော့ အီတလီ ထိပ်တန်း အသင်းကြီးတွေဖြစ်တဲ့ အေစီမီလန်၊ အင်တာမီလန်နဲ့ နာပိုလီအသင်းတို့ တက်ရောက်နေခဲ့တာပါ။ ဒါဟာ ၁၇ နှစ်အတွင်း ပထမဆုံးအကြိမ် အီတလီ ကလပ် ၃ သင်း ချန်ပီယံလိဂ် ပြိုင်ပွဲရဲ့ ကွာတားဖိုင်နယ်ကို ပထမဆုံးအကြိမ် တက်နိုင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒီအချက်အလက်ကို ကြည့်လိုက်ရင် အီတလီကလပ်တွေ ချန်ပီယံလိဂ်ပြိုင်ပွဲမှာ အောင်မြင်မှုနဲ့ ဘယ်လောက်အထိ ဝေးနေလဲဆိုတာကို မြင်တွေ့ရမှာပါ။ အင်တာမီလန်ကတော့ ၂၀၁၁ နောက်ပိုင်းမှ ပထမဆုံးအကြိမ် ချန်ပီယံလိဂ် ကွာတားဖိုင်နယ် တက်နိုင်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး အေစီမီလန်အသင်းဟာ ၂၀၁၂ နောက်ပိုင်း ပထမဆုံးအကြိမ် တက်နိုင်ခဲ့ ကာ နာပိုလီကတော့ သမိုင်းတစ်လျှောက် ပထမဆုံးအကြိမ် တက်နိုင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ချန်ပီယံလိဂ်ပြိုင်ပွဲမှာ အီတလီကလပ် အသင်းတွေဟာ ချန်ပီယံဆုကို ၁၂ ကြိမ်အထိ ရရှိထားတာဖြစ်ပြီး နောက်ဆုံးအကြိမ် ရယူနိုင်ခဲ့တာက ၂၀၀၉ -၁၀ ရာသီက ဖြစ်ပါတယ်။

ရိုးမားအသင်းကိုတွေ့ရစဉ်

အဲဒီနှစ်မှာ မော်ရင်ဟို ကိုင်တွယ်ခဲ့တဲ့ အင်တာမီလန်အသင်းက ရယူနိုင်ခဲ့တာပါ။ အဲဒီနောက်ပိုင်းမှာ ဂျူဗင်တပ်စ် အသင်းက ၂၀၁၆-၁၇ ရာသီက ဗိုလ်လုပွဲအထိ တက်နိုင်ခဲ့တာကသာ အမြင့်ဆုံး အောင်မြင်မှု ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။

ပြီးခဲ့တဲ့ နောက်ပိုင်းနှစ်တွေမှာ အင်္ဂလန်နဲ့ စပိန်ကလပ်တွေသာ ချန်ပီယံလိဂ်ကို ကြီးစိုးပြီး အောင်မြင်မှုတွေ အများကြီး ရယူနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါကို ကြည့်လိုက်ရင် ချန်ပီယံလိဂ်ပြိုင်ပွဲမှာ အီတလီကလပ်တွေ အောင်မြင်မှုနဲ့ ဘယ်လောက် ကြာကြာ ဝေးကွာနေလဲဆိုတာကို သိရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

အခုနှစ် ချန်ပီယံလိဂ် ကွာတားဖိုင်နယ် ပွဲစဉ်တွေ မဲခွဲလိုက်ချိန်မှာ အီတလီကလပ်တွေထဲက ၁ သင်းကတော့ အနိမ့် ဆုံး ဗိုလ်လုပွဲအထိ တက်နိုင်မယ့် လမ်းကြောင်းထဲမှာ ရောက်ရှိနေပါတယ်။

ကွာတားဖိုင်နယ်အတွက် မဲခွဲမှုမှာ အေစီမီလန်နဲ့ နာပိုလီအသင်းတို့ တွေ့ဆုံနေခဲ့ပြီး ဘင်ဖီကာနဲ့ အင်တာမီလန်တို့ တွေ့ဆုံနေခဲ့တာဖြစ်ကာ အနိုင်ရတဲ့ ၂ သင်းဟာ ဆီမီးဖိုင်နယ်မှာ တွေ့ရတော့မှာပါ။ အင်တာမီလန်သာ ဘင်ဖီကာ ကို အနိုင်ယူခဲ့မယ်ဆိုရင် အီတလီကလပ်တွေထဲက ၁ သင်းဟာ သေချာပေါက် ဗိုလ်လုပွဲကို တက်ဖို့ သေချာသွား မှာ ဖြစ်ပါတယ်။

ယူရိုပါလိဂ်ဘက်ကို ကြည့်ရရင် ကွာတားဖိုင်နယ်အဆင့်ကို ဂျူဗင်တပ်စ်နဲ့ ရိုးမားအသင်းတို့ တက်နိုင်ခဲ့တာပါ။

အင်တာအသင်းကိုတွေ့ရစဉ်

ဂျူဗင်တပ်စ်အသင်းဟာ ချန်ပီယံလိဂ်ကနေ ထွက်ခွာခဲ့ရပြီးနောက် ယူရိုပါလိဂ်ကို ဆင်းပြီး ကစားခဲ့ရတာဖြစ်ပြီး ရိုးမားကတော့ ယူရိုပါကွန်းဖရန့်စ်လိဂ် ပြိုင်ပွဲမှာ ချန်ပီယံဆုကို ရယူနိုင်ခဲ့တဲ့အတွက် ယူရိုပါလိဂ်ကို ဝင်ပြီးယှဉ်ပြိုင် ခဲ့ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။

လက်ရှိ ကွာတားဖိုင်နယ်ကို တက်ရောက်လာတဲ့ ၈ သင်းမှာ အီတလီကလပ်က ၂ သင်းနဲ့ အများဆုံး ဖြစ်နေတာပါ။ ပြီးတော့ ကွာတားဖိုင်နယ်အတွက် မဲခွဲမှုတွေ ပြုလုပ်တာမှာလည်း ဒီ ၂ သင်းဟာ ထိပ်တိုက်တွေ့ဆုံမှု မရှိဘဲ ဆီမီးဖိုင်နယ်အတွက် လမ်းကြောင်းမှာလည်း တွေ့ဆုံမှုမရှိတာ ဖြစ်ပါတယ်။

အဲဒါကြောင့် အီတလီကလပ် ၂ သင်းဟာ ဗိုလ်လုပွဲမှာ ထိပ်တိုက်တွေ့ဆုံနိုင်တဲ့ အလားအလာမှာ ရှိနေတာပါ။

ဂျူဗင်တပ်စ်အသင်းကိုတွေ့ရစဉ်

ယူရိုပါလိဂ်ပြိုင်ပွဲမှာ အီတလီကလပ် အသင်းတွေဟာ ၉ ကြိမ်အထိ ဗိုလ်စွဲထားနိုင်ခဲ့ပေမယ့် နောက်ဆုံးအကြိမ် ဗိုလ်စွဲခဲ့တာက ၁၉၉၈- ၉၉ ရာသီက ပါးမားအသင်း ရယူနိုင်ခဲတာဖြစ်ပြီး အဲဒီနောက်ပိုင်း ၂၀၁၉-၂၀ ရာသီက အင်တာမီလန်အသင်း ဗိုလ်လုပွဲတက်နိုင်ခဲ့တာက အမြင့်ဆုံး အောင်မြင်မှု ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။

ယူရိုပါကွန်းဖရန့်စ်လိဂ်မှာတော့ ဖီအိုရင်တီးနား တစ်သင်းတည်းသာ တက်နိုင်ခဲ့ပြီး သူလည်း ခြေစွမ်းကောင်းမွန်ပြီး ရလဒ်ကောင်းတွေ ယူနိုင်မယ်ဆိုရင် ဗိုလ်လုပွဲတက်နိုင်မယ့် အခြေအနေမှာ ရှိနေတာပါ။ အဲဒါကြောင့် အီတလီ ကလပ် အသင်းတွေဟာ ဥရောပပြိုင်ပွဲတွေမှာ အောင်မြင်မှု ပြန်ရနိုင်မယ့် လမ်းစပေါ်မှာ ရှိနေပြီး ဒီပုံစံအတိုင်းသာ ဆက်သွားနိုင်ရင် အီတလီကလပ်တွေရဲ့ အောင်မြင်မှုကို မြင်ရဖို့ သိပ်ပြီး မလိုတော့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

အီတလီကလပ်တွေသာ အောင်မြင်ခဲ့ရင် လက်ရွေးစင် အသင်းကြီးအတွက်လည်း အောင်ပွဲတွေကို ပြန်ရှာဖွေနိုင်ဖို့ အခြေအနေ ကောင်းလာမှာပါ။

အီတလီအသင်းဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ ယူရို ၂၀၂၀ ပြိုင်ပွဲမှာ ချန်ပီယံဖြစ်ခဲ့ပေမယ့် ကမ္ဘာ့ဖလား ၂ ကြိမ်ဆက် မပါဝင်နိုင်ခဲ့ တာက နိုင်ငံရဲ့ပုံရိပ်ကို ကြီးမားစွာ ကျဆင်းစေခဲ့ပါတယ်။ အဲဒါကြောင့် ကလပ်အသင်းတွေရဲ့ အောင်မြင်မှုနဲ့ အစပျိုးပြီး နိုင်ငံရဲ့အောင်မြင်မှုတွေကို ပြန်ပြီး ရယူနိုင်မလားဆိုတာကို စောင့်ကြည့်ရမှာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။

CNI International Article

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁၉

အီရန်နှင့် ဆော်ဒီအာရေးဗီးယား နိုင်ငံတို့ကြား ဆက်ဆံရေးများ ပြန်လည်စတင်ရန် သဘောတူညီချက်သည် အရှေ့အလယ်ပိုင်းနှင့် ယင်းဒေသကို ကျော်လွန်၍ သက်ရောက်မှုများစွာကို ဖြစ်စေခဲ့သည်။

ထို့အပြင် ယင်းသည် ဒေသတွင်း ပြိုင်ဘက် နှစ်နိုင်ငံအကြား လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခ ပေါ်ပေါက်လာနိုင်ခြေ ရှိမှုကိုလည်း လျော့ကျသွားစေခဲ့သည်။

ပင်လယ်ကွေ့ နှစ်နိုင်ငံအကြား ဆက်ဆံရေးများသည် ထင်ရှားသော ရှီးအိုက် ခေါင်းဆောင်တစ်ဦးကို ဆော်ဒီဘက် မှ ကွပ်မျက်ခဲ့သည့် ၂၀၁၆ ခုနှစ်တွင် ရပ်တန့်သွားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ကွပ်မျက်မှုကြောင့် အီရန်တွင် ဆန္ဒပြမှုများ ပေါ်ပေါက်ခဲ့ကာ တီဟီရန်ရှိ ဆော်ဒီသံရုံးကိုပါ ဆန္ဒပြသူများက တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြသည်။ သို့သော် နှစ်နိုင်ငံအကြား ပထဝီဝင် နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ ပဋိပက္ခများသည် ယခင်ကတည်းက ရှိနှင့်နေပြီးသား ဖြစ်သည်။

ဆိုးရွားနေသော နှစ်နိုင်ငံကြား ဆက်ဆံရေးကို ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ် သောကြာနေ့ တရုတ်နိုင်ငံ ဘေဂျင်းမြို့မှ ဆွေးနွေးမှုများတွင် အဖြေရှာနိုင်ခဲ့သည်။ တရုတ်မှ ကမကထ လုပ်ပေးခဲ့သော ဆွေးနွေးပွဲများတွင် အပြန်အလှန် ဆက်ဆံရေးများ ပြန်လည် စတင်ရန်၊ သံရုံးများကို နှစ်လအတွင်း ပြန်ဖွင့်ရန်လည်း သဘောတူညီမှု ရရှိခဲ့သည်။

တရုတ်-ဆော်ဒီ-အီရန် သဘောတူညီချက် ရယူနေစဉ်

ရရှိခဲ့သော သဘောတူညီချက်တွင် နိုင်ငံအသီးသီး၏ အချုပ်အခြာ အာဏာကို အပြန်လှန် လေးစားရန်၊ နိုင်ငံတစ်ခု စီ၏ ပြည်တွင်းရေး ကိစ္စများကို ဝင်ရောက် မစွက်ဖက်ရန်လည်း ပါဝင်သည်။

ဆွန်နီအများစု နေထိုင်ရာ ဆော်ဒီသည် အာရပ်ကမ္ဘာတွင် ဆွန်နီလူမျိုးများအား ကိုယ်စားပြုသကဲ့သို့ ရှီးအိုက် အများစု နေထိုင်ရာ အီရန်သည်လည်း ရှီးအိုက်ကိုယ်စားပြု နိုင်ငံတစ်ခု ဖြစ်သည်။

ရန်ဘက် လူမျိုးစု အသီးသီးကို ကိုယ်စားပြုသည့် ပြိုင်ဘက်နှစ်နိုင်ငံကြား သဘောတူညီချက်သည် အာရပ်နိုင်ငံများ အတွက် သာမက အမေရိကန်နှင့်အစ္စရေးတို့ကဲ့သို့ ရန်ဘက်နိုင်ငံများအတွက်လည်း သက်ရောက်မှု ကြီးကြီးမားမား ရှိလာနိုင်သည်ဟု ယူဆရသည်။

အီရန်-ဆော်ဒီ နှစ်နိုင်ငံကြား သဘောတူညီချက်ကြောင့် အောက်ပါ နိုင်ငံများတွင် အကျိုးသက် ရောက်မှုများ ရှိလာ နိုင်သည်။

ယီမင်
***********

အီရန်နှင့်ဆော်ဒီ နှစ်နိုင်ငံလုံးသည် ယီမင်၏ ကာလရှည် ပြည်တွင်းစစ်တွင် ထဲထဲဝင်ဝင် ပါဝင်ပတ်သက်လျက် ရှိ သည်။

ဆော်ဒီသည် ယီမင်ပြည်ပြေး အစိုးရကို ထောက်ခံကာ ၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင် ပဋိပက္ခအတွင်းသို့ ဝင်ရောက်ခဲ့ပြီး အီရန် က ရန်ဘက်ဟူသီသူပုန်များကို ထောက်ခံသည်။

ဟူသီများသည် ၂၀၁၄ ခုနှစ်တွင် မြို့တော် ဆာနားကို သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။ ယီမင်ပြည်တွင်းစစ်သည် ကမ္ဘာ့အဆိုးရွား ဆုံး လူသာချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာ အကျပ်အတည်းကို ဖြစ်စေရုံမက အီရန်နှင့်ဆော်ဒီတို့အကြား ကြားခံစစ်ပွဲတစ်ခု ကိုလည်း ဖြစ်စေခဲ့သည်။

စစ်ပွဲရပ်တန့်နိုင်ရေး သံတမန်ရေးအရ ကြိုးပမ်းမှုများသည်လည်း ယနေ့အထိ အရာထင်ခဲ့ခြင်း မရှိပေ။ ထိုအခြေအ နေများတွင် အီရန်နှင့်ဆော်ဒီတို့အကြား သဘောတူညီချက်က ယီမင်ပဋိပက္ခ ဖြေရှင်းရေးအတွက် ကြီးမားသော သက်ရောက်မှုများ ဖြစ်လာလိမ့်မည်ဟု ယူဆနိုင်သည်။

လက်ဘနွန်
************
အီရန်သည် လက်ဘနွန်မှ ရှီးအိုက် လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့ဖြစ်သော ဟစ်ဇ်ဘိုလာအဖွဲ့ကို ထောက်ခံကာ ဆော်ဒီနိုင်ငံ က နိုင်ငံတွင်းရှိ ဆွန်နီနိုင်ငံရေး သမားများကို ထောက်ခံလျက်ရှိသည်။

ပြိုင်ဘက် နှစ်နိုင်ငံအကြား သဘောတူညီချက် ရရှိမှုက လက်ဘနွန်တွင် နိုင်ငံရေးအရ ပြန်လည် ရင်ကြားစေ့ရေး ကို များစွာ အထောက်အကူ ဖြစ်စေလိမ့်မည်ဟု ယုံကြည်ရသည်။ လက်ဘနွန်သည် ဆိုးရွားသော ဘဏ္ဍာရေး ချွတ်ချုံကြမှုနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသော နိုင်ငံလည်း ဖြစ်သည်။

ဆီးရီးယား
*************

ဆီးရီးယား ပြည်တွင်းစစ်တွင် အီရန်သည် သမ္မတ ဘာရှားအယ်လ်အာဆတ် ဘက်မှဖြစ်ပြီး ဆော်ဒီသည် အာဆတ်ကို ဖြုတ်ချလိုသော သူပုန်တပ်ဖွဲ့များဘက်မှ ဖြစ်သည်။

သို့သော် ပြီးခဲ့သည့်လများ အထူးသဖြင့် ငလျင်လှုပ်ပြီးချိန်မှ စတင်ကာ အာရပ်နိုင်ငံများသည် အာဆတ်နှင့် ပိုမိုနီးကပ်လာသည်ကို မြင်တွေ့ခဲ့ရသည်။ သောကြာနေ့ ဘေဂျင်း သဘောတူညီချက်ကြောင့် ဆော်ဒီသည် အာဆတ် အစိုးရနှင့် ပိုမို ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်လာ နိုင်ဖွယ်ရှိကာ အာဆတ်၏ သက်တမ်းကိုလည်း ပိုမိုခိုင်မာလာစေမည်ဟု သုံးသပ်နိုင်သည်။

အစ္စရေး
**********

အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ် ဘန်ဂျမင်နေတန်ညာဟုသည် ဆော်ဒီအရေးဗီးယားနှင့် ပုံမှန်ဆက်ဆံရေး ထားရှိရန် အလိုရှိခဲ့သူ ဖြစ်သည်။

သို့သော် ဆော်ဒီနှင့် အစ္စရေး၏ ကာလရှည် ရန်ဘက် အီရန်တို့အကြား သဘောတူညီချက်က အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ် ၏ အစီအစဉ်ကို သေချာပေါက် ရှုပ်ထွေးစေလာနိုင်သည်။

ထို့အပြင် အစ္စရေး အစိုးရအနေဖြင့် အောင်မြင်ရန် ပိုမိုနီးကပ်လာသော အီရန်၏ နျူကလီယား အစီအစဉ်ကို ဆန့်ကျင့်မှု အနေဖြင့် စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ တိုက်ခိုက်မှု ပြုလုပ်လာမည်ဆိုလျှင် အစ္စရေးနိုင်ငံအနေဖြင့် အာရပ် ကမ္ဘာတွင် ပိုမိုအထီးကျန် လာလိမ့်မည် ဖြစ်သည်။

တစ်ဖက်တွင်လည်း အစ္စရေးနှင့် ပုံမှန် ဆက်ဆံရေးရှိသော ယူအေအီးနိုင်ငံသည်ပင် ၎င်းတို့၏ ရန်ဘက် အီရန်နှင့် တင်းမာမှုများ လျော့ကျစေရန် ဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီး ဖြစ်သည်။

 ဘိုင်ဒန်နဲ့ဆော်ဒီမင်းသားကိုတွေ့ရစဉ် 

အီရန်
********

ကမ္ဘာ့အင်အားကြီး နိုင်ငံများနှင့် ရရှိထားသော ၂၀၁၅ နျူကလီးယား သဘောတူညီချက် ပျက်စီးသွားခဲ့ပြီးနောက် အီရန်သည် ပြင်းထန်သော ပိတ်ဆို့ အရေးယူမှုများစွာနှင့် ရင်ဆိုင်ခဲ့ရသည်။

အီရန်-ဆော်ဒီ သဘောတူညီချက်က အီရန်အစိုးရအတွက် ၎င်းတို့အပေါ် ချမှတ်ထားသော အရေးယူ ပိတ်ဆို့မှုများ လျော့ပါးသက်သာစေရေး အထောက်အကူ ဖြစ်စေမည်မှာ သေချာသည်။

အီရန်သည် ရုရှားနှင့် ဆက်ဆံရေးများကို ပိုမိုခိုင်မာစေရေး ဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီး ဖြစ်ကာ ယူကရိန်းစစ်ပွဲတွင်လည်း ရုရှားအား ဗုံးသယ်ဆောင်နိုင်သည့် ဒရုန်းများကို ထောက်ပံ့ပေးလျက် ရှိသည်။

ဆော်ဒီအာရေးဗီးယား
**********************

ဆော်ဒီအိမ်ရှေ့စံ မိုဟာမက်ဘင်လ်ဆယ်မန်သည် နိုင်ငံအား ရေနံအပေါ် မှီခိုနေရမှုမှ ရုန်းထွက်နိုင်ရေး ကြီးမား သည့် စီမံကိန်းများအတွက် ဒေါ်လာ ဘီလာချီ အသုံးပြုလိုနေသူ ဖြစ်သည်။

ရေနံစိမ်း တူးဖော်မှုများက ရာသီဥတု ပြောင်းလဲမှုအတွက် ခြိမ်းခြောက်မှုများ ဖြစ်စေသောကြောင့် ဖြစ်သည်။

အီရန်နှင့် တင်းမာမှု ရှိနေချိန်တွင် နယ်စပ်ဖြတ်ကျော် တိုက်ခိုက်မှုများအတွက် စိုးရိမ်နေရမှုက အိမ်ရှေ့စံ၏ စီမံကိန်းများကို ပို၍ ဝေဝါးစေမည်မှာ သေချာသည်။

ဆော်ဒီနဲ့ အီရန် ခေါင်းဆောင် နှစ်ဦးကိုတွေ့ရစဉ်

အမေရိကန်
************

အီရန်-ဆော်ဒီ ဆက်ဆံရေး ပြန်လည် တည်ဆောက်ခြင်း အပါအဝင် အရှေ့အလယ်ပိုင်း၏ ပဋိပက္ခများကို လျော့ ကျစေနိုင်သည့် သဘောတူညီချက်တိုင်းကို လိုလာမှုရှိကြောင်း အမေရိကန်အစိုးရက ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခဲ့ပြီး ဖြစ်သည်။

သို့သော် အီရန်အနေဖြင့် သဘောတူညီချက်များအတိုင်း လိုက်နာ ဆောင်ရွက်လိမ့်မည်ဟု မထင်ကြောင်း အမေရိကန်အရာရှိများက ပြောဆိုထားသော်လည်း ၎င်းတို့အနေဖြင့် အီရန်အား အနီးကပ် စောင့်ကြည့် သွားမည် ဟု ဆိုသည်။

အစဉ်အလာ ရန်ဘက် နှစ်နိုင်ငံကြား တရုတ်၏ ကြားဝင်စေ့စပ်ပေးမှုဖြင့် အဆင်ပြေသွားခြင်းက အမေရိကန် အတွက် မျက်ခုံးလှုပ်စရာ အခြေအနေတစ်ခုလည်း ဖြစ်သည်။

အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော အမေရိကန်၊ တရုတ် နှစ်နိုင်ငံလုံးသည် အရှေ့အလယ်ပိုင်းနှင့် ကမ္ဘာ့ရေးရာ ကိစ္စများတွင် လွှမ်းမိုးနိုင်ရန် ပြိုင်ဆိုင်နေခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။

သို့သော် တရုတ်၏ လုပ်ဆောင်မှုများက အောင်မြင်မည်လား ဆက်လက်စောင့်ကြည့် သွားရမည်ဟု အမေရိကန် အရာရှိများက မှတ်ချက်ပြုထားသည်။

CNI International Article

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁၂

အမေရိကန်က တရုတ်နိုင်ငံ ပျက်စီးရာ ပျက်စီးကြောင်းကို လုပ်ဆောင်နေသည်ဟု တရုတ်ခေါင်းဆောင်များက မှတ်ယူထားသည်။ အမေရိကန်သည် တရုတ်နိုင်ငံအား ဖယ်ကျဉ်ထားရန်၊ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု ရပ်တန့်သွားအောင် လုပ်ဆောင်နေသည်ဟု သမ္မတရှီကျင့်ဖျင်က အခုသီတင်းပတ်အတွင်း စွပ်စွဲခဲ့သည်။

ထိုစွပ်စွဲမှုက တရုတ်ကွန်မြူနစ်ပါတီအတွင်း အမေရိကန်နှင့် ပတ်သက်သည့် ဒေါသဖြစ်မှု အခြေအနေများ မြင့်တက်လာသည်ကိုလည်း ဖော်ညွှန်းနေသည်။

ဆယ်စုနှစ်များအတွင်း အင်အား အကြီးဆုံး တရုတ်ခေါင်းဆောင် တစ်ဦးဖြစ်သည့် ရှီသည် ပုံမှန်အားဖြင့် နိုင်ငံ၏ ပြဿနာများကို အကောင်းမြင် ရှုထောင့်မှ သိမ်မွေ့စွာ သုံးနှုန်း ပြောဆိုလေ့ရှိသည်။ သို့သော် တနင်္လာနေ့ စွပ်စွဲ မှုများက ယခင် အခြေအနေများနှင့် ကွဲပြားနေသည်။

အမေရိကန် ဦးဆောင်သည့် တရုတ်အား ထိန်းချုပ်၊ ဖိနှိပ်မှုကမ်ပိန်းသည် နိုင်ငံအတွက် ကြိုတင် မမျှော်လင့်နိုင်သော ဆိုးရွားသည့် စိန်ခေါ်မှုများကို ဖြစ်စေသည်ဟု ပြောကာ ပြည်သူများ အနေဖြင့် ယင်းတို့ကို တွန်းလှန်တိုက်ခိုက်ရန်လည်း တောင်းဆိုခဲ့သည်။

အင်္ဂါနေ့တွင်လည်း တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ကျင်ဂန်း(Qin Gang)က အမေရိကန်အား သတိပေးမှုတစ်ခု ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ လက်ရှိ လမ်းကြောင်းအတိုင်းသာ ဆက်လုပ်နေဦးမည်ဆိုလျှင် အမေရိကန်နှင့် တရုတ်နိုင်ငံတို့ ကြား ပဋိပက္ခနှင့် ထိပ်တိုက် တွေ့ဆုံမှုများ ရှိလာလိမ့်မည်ဟု ၎င်းက ပြောခဲ့သည်။

နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး၏ ပြောစကားက အမေရိကန်အနေဖြင့် တရုတ်နောက်သို့ လိုက်လာနေကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် ကိုယ့်ကိုယ်ကို ကာကွယ်ရန် လိုအပ်ကြောင်း စသဖြင့် အစိုးရ၏ အမြင်ကို ထင်ဟပ်နေသည်ဟု ဆိုးလ်တက္ကသိုလ် တစ်ခုမှ နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေး ကျွမ်းကျင်သူ ဂျွန်ဒီလူရီက ပြောသည်။

တရုတ်နဲ့ အမေရိကန် ခေါင်းဆောင် နှစ်ဦးကိုတွေ့ရစဉ်

လက်ရှိ အချိန်တွင် တရုတ်သည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ မဟာဗျူဟာနှင့် စီးပွားရေး ကိစ္စများတွင် အမေရိကန်ကို ယှဉ်နိုင်စွမ်းရှိသည့် အခြေအနေတွင် ရှိမနေပေ။

သို့သော် အမေရိကန်သည် ဒေသတွင်းနှင့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ခေါင်းဆောင်မှုပိုင်းတွင် တရုတ်နိုင်ငံအား ၎င်းတို့အတွက် စိန်ခေါ်သူတစ်ဦးအဖြစ်မှ ဖယ်ရှားရန် ကြိုးပမ်းနေသည်ဟု တရုတ်ဘက်က ရှုမြင်ထားသည်။

တရုတ်အာဏာရပါတီသည် နိုင်ငံရေးနှင့် ယဉ်ကျေးမှု ခေါင်းဆောင်အဖြစ် တရုတ်၏ သမိုင်းဝင် အခန်းကဏ္ဍကို ပြန်လည် အသက်သွင်းရန်၊ နိုင်ငံအား နည်းပညာပိုင်းဆိုင်ရာ တီထွင်သူအဖြစ် ပြောင်းလဲကာ ဝင်ငွေမြှင့်တင်ရန် နှင့် ထိုင်ဝမ်အား သိမ်းပိုက်ခြင်းဖြင့် တရုတ်အမိမြေကို ပြန်လည် ပေါင်းစည်းလို နေသည်။

တရုတ်အစိုးရအနေဖြင့် ထိုသို့သော ရည်မှန်းချက်မျိုးကို အပြုသဘော ရှုမြင်ထားသော်လည်း တစ်ဖက်တွင် အမေရိကန်အတွက် ယင်းတို့သည် ခြိမ်းခြောက်မှုများပင် ဖြစ်သည်။

တရုတ်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု စီမံကိန်းများသည် အနည်းဆုံး နိုင်ငံခြားကုမ္ပဏီများ၏ နည်းပညာများ ခိုးယူခြင်း သို့မဟုတ် ဖိအားပေးခြင်းတို့ကို အခြေခံထားသည်ဟု အမေရိကန်ဘက်က ပြောသည်။

တရုတ်၏ ယှဉ်ပြိုင်မှုသည် အမေရိကန်၏ စက်မှုရေးရာ ထိန်းချုပ်များမှုနှင့် ဝင်ငွေများကို ထိခိုက်စေလိမ့်မည် ဟုလည်း တချို့က သတိပေးထားသည်။

ထိုအခြေအနေတွင် အမေရိကန်က ဟွာဝေး အပါအဝင် တရုတ်ကုမ္ပဏီများကို blacklist သွင်းခြင်းဖြင့် တရုတ်၏ အစီအစဉ်များကို ပိတ်ဆို့ခဲ့သည်။ processor chip များနှင့် တခြားနည်းပညာများ ဝယ်ယူခွင့်ကို ကန့်သတ်လိုက် သည့် blacklist လုပ်ခြင်းသည်တစ်ချိန်က ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး ဖြစ်ခဲ့ဖူးသည့် ဟွာဝေးအတွက် ဆုံးရှုံးမှုများ စေခဲ့သည်။

အမေရိကန် အရာရှိများသည် ၎င်းတို့ကိုယ်တိုင် blacklist လုပ်ရုံမက ကျန်မဟာမိတ်များကိုလည်း ဟွာဝေးနှင့် ပတ်သက်၍ သတိပေးမှုများ လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ စိုးရိမ်မှုကြောင့်ဟု အမေရိကန်ဘက်က ပြော သော်လည်း တရုတ်ဘက်က ယင်းသည် ပြိုင်ဘက်နိုင်ငံအား တိုက်ခိုက်ရန် အကြောင်းပြချက် ပေးခြင်းဟု သတ် မှတ်သည်။

အမေရိကန်-တရုတ် နှစ်နိုင်ငံအစိုးရများသည် ကမ္ဘာ့အကြီးမားဆုံး ကုန်သွယ်ရေး မိတ်ဖက်များ ဖြစ်ရုံမက ရာသီ ဥတု ပြောင်းလဲမှု တိုက်ဖျက်ရေးနှင့် တခြားသော ပြဿနာများတွင် တူညီသော ရည်မှန်းချက်များ ထားရှိသည်။

သို့သော် ထိုင်ဝမ်အရေး၊ ဟောင်ကောင်အရေး၊ ဝီဂါမူဆလင်အရေး၊ ယူကရိန်းအရေးတို့နှင့် ပတ်သက်၍ နှစ်နိုင်ငံ ဆက်ဆံရေးမှာ ဆိုးရွားနေသည်။ နှစ်နိုင်ငံ သမ္မတနှစ်ဦး ပြီးခဲ့သည့်နှစ် နိုဝင်ဘာလက အင်ဒိုနီးရှားတွင် တွေ့ဆုံ ခဲ့ပြီးနောက် အပြန်အလှန် ဆက်ဆံရေး အခြေအနေမှာ ပို၍ ဆိုးရွားလာခဲ့သည်ဟု ဘေဂျင်းတက္ကသိုလ်တစ်ခုမှ နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေးပညာရှင်က ပြောသည်။

 ရှီကျင့်ဖျင် မိန့်ခွန်းကို တရုတ်ပြည်သူတွေ နားထောင်နေစဉ်

နိုဝင်ဘာလ နောက်ပိုင်း ငါးလအတွင်း အမေရိကန်သည် ထိုင်ဝမ်သို့ လက်နက်များ ပိုမိုရောင်းချရန် ခွင့်ပြုခဲ့သလို၊ ယူကရိန်းအရေးနှင့်ပတ်သက်၍ တရုတ်အား ပိုမိုဝေဖန်ခဲ့ပြီး တရုတ်ကုမ္ပဏီများကိုလည်း ပို့ကုန် watchlist စာရင်းသို့ ထည့်သွင်းခဲ့သည်ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

ထိုလုပ်ရပ်များကို ရန်လိုမှုဟု တရုတ်ဘက်က ရှုမြင်ထားသည်။ ယင်းကြောင့် တရုတ်နှင့် အမေရိကန်တို့အကြား ထိပ်တိုက် တွေ့ဆုံနိုင်ခြေပို၍ များပြားလာသည်ဟုလည်း ၎င်း ကသုံးသပ်သည်။

တစ်ဖက်တွင်လည်း အမေရိကန်သည် ကမ္ဘာ့ကုန်သွယ်ရေးနှင့် နိုင်ငံရေးစနစ်အတွင်း တာဝန်ယူမှုရှိစွာ အတူတကွ ယှဉ်တွဲ နေထိုင်လိုသည်ဟု အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဌာန ပြောခွင့်ရပုဂ္ဂိုလ် တစ်ဦးက ပြောသည်။

အမေရိကန်အစိုးရ အနေဖြင့် တရုတ်ကို ဖိနှိပ်လိုသည် ဆိုခြင်းကိုလည်း ၎င်းက ငြင်းဆိုသည်။ အမေရိကန်သည် တရုတ်နှင့် ပတ်သက်သော စိုးရိမ်မှုများ၊ ရေကြောင်းသွားလာမှု ထူထပ်ရာ လမ်းကြောင်းများအပေါ် တရုတ်၏ ပိုင်ဆိုင်ကြောင်း ကြေညာမှုများကို တုန့်ပြန်ရန်အတွက် ဂျပန်၊ သြစတြေးလျ၊ အိန္ဒိယတို့နှင့် ပူးပေါင်းကာ Quad အဖွဲ့ကို ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။

ထိုအဖွဲ့သည် တစ်နိုင်ငံတည်းကို အာရုံစိုက် ဆောင်ရွက်ခြင်း မရှိဟု ပြောသော်လည်း ယင်းမှ ထုတ်ပြန်သည့် တရားဝင် ထုတ်ပြန်ချက်အားလုံးသည် တရုတ်၏ နယ်မြေပိုင်ဆိုင်ကြောင်း ပြောဆိုမှုများနှင့် တရုတ်နှင့် အငြင်း ပွားနေသည့် ကိစ္စရပ်များ အကြောင်းသာ ဖြစ်သည်။

ထိုင်ဝမ်အပေါ် အမေရိကန်နှင့် တခြားသော အနောက်နိုင်ငံများ၏ ထောက်ပံ့မှုများက တရုတ်အစိုးရအနေဖြင့် များစွာ ဒေါသဖြစ်စေခဲ့သည်။

ထိုင်ဝမ်သည် တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ၏ အစိတ်အပိုင်း တစ်ခု မဖြစ်ခဲ့သော်လည်း ထိုင်ဝမ်ကျွန်းနှင့် ပြည်မကြီး တို့ ပေါင်းစည်းရေးအတွက် လိုအပ်လျှင် အင်အားသုံး ဆောင်ရွက်သွားမည်ဟု တရုတ်ကွန်မြူနစ်ပါတီဘက်မှ ပြော ဆိုထားသည်။

အမေရိကန်သည် ဖက်ဒရယ်ဥပဒေအရ ထိုင်ဝမ်အနေဖြင့် ၎င်းတို့ကိုယ်တိုင် ကာကွယ်ရေး လက်နက်များ ရှိရန် လိုအပ်သည့် ဉပဒေများ ကျင့်သုံးသောကြောင့် ယင်းသို့ ဂျက် တိုက်လေယာဉ်များနှင့် ဒုံးကျည်များ ရောင်းချပေး ခဲ့သည်။

ထိုင်ဝမ်သမ္မတ ဆိုင်အင်ဝမ်ကိုတွေ့ရစဉ်

သို့သော် တရုတ်အာဏာပိုင်များက ထိုလုပ်ရပ်သည် ပြန်လည် ပေါင်းစည်းရေးကို ဆန့်ကျင့်သည့် ထိုင်ဝမ်နိုင်ငံရေး သမားများနှင့် တရားဝင် လွတ်လပ်ရေး ကြေညာခြင်းကို လှုံ့ဆော်မှု ဖြစ်စေသည်ဟု ရှုမြင်ထားကာ လွတ်လပ်ရေး ကြေညာခြင်းသည် စစ်ဖြစ်မည့် လမ်းစဟုလည်း တရုတ်ဘက်က သတ်မှတ်ထားသည်။

မကြာခင် တရုတ်၏ ဒုတိယခေါင်းဆောင်အဖြစ်မှ ဆင်းပေးတော့မယ့် ဝန်ကြီးချုပ် လီခဲကျင်း(Li Kanqiang)က ငြိမ်းချမ်းစွာ ပြန်လည် ပေါင်းစည်းရေးကို တောင်းဆိုထားသည်။

သို့သော် ရှီကျင့်ဖျင် ဦးဆောင်သည့် အစိုးရဘက်က ထိုင်ဝမ်အနီး ပင်လယ်ပြင်ထဲသို့ ဂျက်တိုက်လေယာဉ်များ ပျံသန်းခြင်း၊ ဒုံးကျည်များ ပစ်လွှတ်ခြင်းတို့ဖြင့် ထိုင်ဝမ်ကို သိမ်းပိုက်ရေး ကြိုးပမ်းမှုများကို အရှိန်မြှင့်တင် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။

မကြာခင်က ဖြစ်ပွားခဲ့သော အခြေအနေ တင်းမာမှုများသည် အမေရိကန်-တရုတ် နှစ်နိုင်ငံကြား ဆက်ဆံရေး နိမ့်ကျသွားမှုကို ဖော်ညွှန်းနေကြောင်း၊ ယင်းတို့ နှစ်နိုင်ငံကြားတွင် ခိုင်မာသည့် ယုံကြည်မှု မည်သည့် အချိန်ကမှ မရှိခဲ့ကြောင်း စင်ကာပူတက္ကသိုလ်တစ်ခုမှ ပညာရှင် ဒရူးသွန်ပဆင်က ပြောသည်။

မဟာဗျူဟာမြောက် ကိစ္စများနှင့်ပတ်သက်၍ ဆွေးနွေးခြင်းများကို တရုတ်ခေါင်းဆောင်များက အထိအခိုက် ရှိစေသော၊ ဘောင်ကျော်နေသော ကိစ္စများဖြင့် ရှုမြင်ကြပြီး ယင်းက မှားယွင်း တွက်ချက်မိခြင်း ဖြစ်စေရန်၍ အန္တရာယ်ကို ပိုများစေသည်ဟု သွန်ပဆင်က ပြောသည်။

အမေရိကန်သည် တရုတ်ကွန်မြူနစ်ပါတီနှင့် ယင်း၏ တရားဝင် ဖြစ်မှုတို့ကို ထိခိုက်စေရန် ကြိုးပမ်းနေသည့် ဗိုလ်ကျသော နိုင်ငံတစ်ခုဟု တရုတ်အာဏာပိုင်များက ယုံကြည့်နေကြောင်း၊ ထိုယုံကြည်ချက်အတွက် ၎င်းတို့ ထံတွင် သက်သေများစွာ ရှိနေကြောင်း သို့သော် နားလည်မှုနှင့် အကျိုးစီးပွားဆိုင်ရာ ရပ်တည်ချက်ကို ပြောင်းလဲ မည်ဆိုလျှင် ၎င်းတို့အနေဖြင့် အမေရိကန်သည် ပါတီ၏ ရည်မှန်းချက်များကို အောင်မြင်စေရေး ဆောင်ရွက်ပေး မည့် မိတ်ဖက်နိုင်ငံတစ်ခုအဖြစ် အလွယ်တကူ ရှုမြင်လာမည် ဖြစ်ကြောင်းလည်း သွန်ပဆင်က ပြောသည်။

Source: AP

CNI Sport Article

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁၂

ပီအက်စ်ဂျီအသင်းဟာ ကာတာပိုင်ရှင်တွေ ဝယ်ယူပြီးကတည်းက သူတို့ရဲ့ အိပ်မက်ဟာ ချန်ပီယံလိဂ်ကို ရယူဖို့ ဖြစ်ပါတယ်။

အသင်းပိုင်ရှင်တွေဟာ ဒီအောင်မြင်မှုကို ရယူဖို့အတွက် ကမ္ဘာ့အကောင်းဆုံး ကစားသမားတွေအပြင် နာမည်ကြီး ကစားသမားတွေကို ခေါ်ယူနိုင်ဖို့ ငွေကြေးသုံးစွဲခဲ့တာမှာ လက်တွန့်ခဲ့ခြင်း မရှိခဲ့ပါဘူး။ ဒါပေမယ့် ပီအက်စ်ဂျီ အသင်းဟာ အခုအချိန်ထိ အသင်းပိုင်ရှင်တွေရဲ့ အိပ်မက်ကို မဖြည့်ဆည်းနိုင်သေးတဲ့အပြင် အခုနှစ် ပြိုင်ပွဲမှာ လည်း ၁၆ သင်း အဆင့်ကနေ လှည့်ပြန်ခဲ့ရတာပါ။

ပီအက်စ်ဂျီ အသင်းဟာ ဒီနှစ်ရာသီ ချန်ပီယံလိဂ် ၁၆ သင်း အဆင့်ပွဲအဖြစ် ဘိုင်ယန်မြူးနစ်အသင်းနဲ့ ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့တာမှာ နှစ်ကျော့ပေါင်း ရလဒ် ၃ ဂိုး- ဂိုးမရှိနဲ့ အရေးနိမ့်ပြီး ၂ နှစ်ဆက် ဒီအဆင့်နဲ့ ထွက်ခဲ့ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ပီအက်စ်ဂျီအသင်းပိုင်ရှင်တွေဟာ ၂၀၁၂ က အသင်းကို ဝယ်ယူခဲ့ပြီး အချိန်ကနေ အခုအချိန်ထိ ပေါင် ၁ ဘီလီယံ ကျော်သုံးစွဲကာ ကစားသမားတွေ အားဖြည့်ပေးထားတာပါ။

သူတို့ ခေါ်ယူတဲ့ ကစားသမားတွေကို ကြည့်လိုက်မယ်ဆိုရင် ကမ္ဘာ့ဘောလုံးလောကရဲ့ ပြောင်းရွှေ့ကြေး အများဆုံး ထိပ်ဆုံး ကစားသမား ၂ ဦးဖြစ်တဲ့ နေမာနဲ့ ဘတ်ပီ၊ ဘောလွန်းဒီအောဆုကို ၇ ကြိမ် ရထားတဲ့ မက်ဆီ၊ ရီးရယ်လ်နဲ့ ချန်ပီယံလိဂ်ဖလား ရယူဖူးတဲ့ အတွေ့အကြုံရှိ ရာမို့စ်တို့ ဖြစ်ပါတယ်။

ဘတ်ပီ၊ နေမာ၊ မက်ဆီကိုတွေ့ရစဉ်

ဒါပေမယ့်လည်း ပီအက်စ်ဂျီအသင်းဟာ အိမ်ကျယ်လို့ ပြောလို့ရတဲ့ ပြည်တွင်းမှာပဲ အောင်မြင်မှုတွေ ရယူနေပြီး ဥရောပမှာတော့ သူတို့ဟာ ဘာမှမဟုတ်တဲ့ အနေအထားကို ရောက်ရှိနေခဲ့တာပါ။

ဂျိုကိုးလ်က “ပီအက်စ်ဂျီအသင်းရဲ့ ပရောဂျက်က ချန်ပီယံလိဂ်ဖလားကို ရယူဖို့ တည်ဆောက်ထားတာ ဖြစ်ပေမယ့် သူတို့ဟာ မိုင်ပေါင်းများစွာ ဝေးကွာခဲ့ပါတယ်။ နောက်ဆုံးမှာတော့ သူတို့ကို ကြည့်ရတာ ကျရှုံးသွားသလိုပဲ”လို့ BT Sports ကို သူ့ရဲ့ အမြင်ပြောပြခဲ့ပါတယ်။
ပြင်သစ်ကလပ်ဟာ ပိုင်ရှင်သစ်တွေ လက်ထက်မှာ လီဂူးဝမ်းဆုဖလား ၁၀ ကြိမ်ထဲက ၈ ကြိမ်၊ ပြည်တွင်းဖလား ၁၂ လုံး ရယူထားပါတယ်။

ပီအက်စ်ဂျီအသင်းဟာ ကာတာပိုင်ရှင်တွေ လက်ထက် ပထမဆုံး ၄ ရာသီမှာ ကွာတားဖိုင်နယ်ကို တက်နိုင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပေမယ့် နောက်ဆုံး ၇ ရာသီမှာ ၅ ကြိမ်က ၁၆ သင်းအဆင့်ကနေ လှည့်ပြန်ခဲ့ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ပီအက်စ်ဂျီ အသင်းအတွက် ချန်ပီယံလိဂ်ရယူဖို့ အနီးစပ်ဆုံး ဖြစ်ခဲ့တာကတော့ ၂၀၂၀ ဗိုလ်လုပွဲက ဘိုင်ယန်မြူးနစ်အသင်းကို ၁ ဂိုး- ဂိုးမရှိနဲ့ အရေးနိမ့်ခဲ့တာပါ။

ဘိုင်ယန်မြူးနစ် ကစားသမားဟောင်း အိုဝင်ဟားဂရေ့ဗ်စ်က “ ပီအက်စ်ဂျီအသင်းဟာ သူတို့ရဲ့ ပရောဂျက် တစ်ခု လုံးကို ဖျက်ပြီး အစကနေ ပြန်ပြီးစသင့်ပါတယ်။ သူတို့မှာ ပဲရစ်ကနေ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းလုံးအထိ စွမ်းဆောင်ရည် ကောင်းတဲ့ လူငယ်ကစားသမားတွေ အများကြီး ရှိပါတယ်။ ဘာကြောင့် သူတို့က ဆဲလ်ဘတ်၊ လက်စတာနဲ့ ဒေါ့မွန် အသင်းတွေဆီ သွားတာလဲ။ သူတို့တွေ အားလုံးဟာ ပီအက်စ်ဂျီအတွက် ကစားသင့်ပါတယ်။ သူတို့ဟာ ဒီလို ကစားသမားတွေနဲ့တောင် လီဂူးဝမ်းဆုဖလားကို ရယူနိုင်ပါတယ်”လို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။

ဘတ်ပီဟာ ပီအက်စ်ဂျီအသင်းရဲ့ အအောင်မြင်ဆုံး ကစားသမားတွေထဲက တစ်ဦးဖြစ်ပြီး ၂၀၁၇ က မိုနာကိုကနေ ပေါင် ၁၆၇ သန်းနဲ့ ပြောင်းရွှေ့လာခဲ့ပြီး အခုဆိုရင် ပီအက်စ်ဂျီအတွက် ၂၀၁ ဂိုး သွင်းယူထားကာ အသင်းရဲ့ ဂိုးသွင်း အများဆုံး ကစားသမားအဖြစ် ရပ်တည်နေတာပါ။
ဘတ်ပီဟာ ကမ္ဘာ့ဖလားလည်း ရယူပြီးဖြစ်တာကြောင့် ချန်ပီယံလိဂ် ရယူဖို့အတွက် ပီအက်စ်ဂျီကနေ ထွက်ခွာဖို့တောင် ပြောဆိုခြင်း ခံနေရတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဘတ်ပီကို ဘိုင်ယန်မြူးနစ်အသင်းနဲ့ပွဲမှာတွေ့ရစဉ်

ပြင်သစ်သတင်းထောက် ဂျူလီယန်လောရန့်စ်က “ဘတ်ပီနဲ့ ပီအက်စ်ဂျီအသင်းတို့ ချုပ်ဆိုထားတဲ့ စာချူပ်က ရှိနေ သေးပြီး သူက ထွက်သွားချင်ရင်တောင် ခွင့်ပြုခံရမှာ မဟုတ်လို့ ဒီမှာပဲ ဆက်ပြီး ရှိနိုင်ပါတယ်။ သူက ချန်ပီယံလိဂ် ဖလားကို မရသေးပေမယ့် ၂၄ နှစ်ပဲရှိသေးလို့ ဒါက သူ့အတွက် အရမ်းကြီး စွဲလမ်းမှုတစ်ခုတော့ မဟုတ် လောက်ပါ ဘူး။ ပီအက်စ်ဂျီ အသင်းနဲ့အတူ ပထမဆုံး ရယူနိုင်မှာက သူ့အတွက် ပိုပြီး ထူးခြားမှာပါ”လို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။

ပီအက်စ်ဂျီအသင်းရဲ့ အဓိက ကစားသမားတစ်ဦးဖြစ်တဲ့ မက်ဆီကတော့ ဒီရာသီအကုန်မှာ အသင်းနဲ့ စာချုပ်ကုန်ဆုံးတော့မှာပါ။

မက်ဆီဟာ ပီအက်စ်ဂျီအသင်းမှာ ဆက်ပြီးနေချင်ပေမယ့် အခုအချိန်ထိ စာချုပ်သစ်အတွက် သဘောတူညီမှု မရရှိသေးပါဘူး။ ပီအက်စ်ဂျီအသင်းဟာ မက်ဆီကို ခေါ်ယူခဲ့ပြီးနောက် ချန်ပီယံလိဂ် ဆုဖလားကို ရယူနိုင်ဖို့ မျှော်လင့်ခဲ့ပေမယ့် ဒါက ဖြစ်မလာခဲ့ပါဘူး။

ဂျူလီယန်လောရန့်စ်က “သူတို့က ကလပ်နဲ့ မက်ဆီရဲ့ စာချုပ်အကြောင်းကို ပြောနေတုန်းပါပဲ ဒါပေမယ့် သူဟာ ဒီပွဲမှာ လုံလောက်အောင် ကောင်းမွန်ခြင်း မရှိပါဘူး။ သူ့ရဲ့ အရည်အချင်းက မေးခွန်ထုတ်စရာ မဟုတ်ပေမယ့် သူ့ရဲ့ အသက်အရွယ်မှာ တန်ပြန်တိုက်စစ်နဲ့ ဂေါ်ရက်စကာက ၅ ကိုက် အကွာကနေ သူ့ကို အမှီလိုက်နိုင်ခဲ့တယ်။ သူက ဒီအဆင့်အတွက် လုံလောက်တယ်လို့ ကျနော်ကတော့ မထင်ဘူး”လို့ ပြောခဲ့တာပါ။

ဘရာဇီးလ် ကစားသမား နေမာဆိုရင် မက်ဆီရဲ့ အရိပ်အောက်မှာ ရှိနေတယ်ဆိုပြီး ၂၀၁၇ က ဘာစီလိုနာကနေ ကမ္ဘာ့စံချိန်တင် ပြောင်းရွှေ့ကြေး ပေါင်သန်း ၂၀၀ နဲ့ ပီအက်စ်ဂျီကို ရောက်ရှိလာခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

နေမာဟာ ဒဏ်ရာတွေနဲ့ပဲ ကလပ်အသင်းမှာ သူ့ရဲ့ အချိန်တွေ ကုန်ဆုံးခဲ့ပြီး အခုအချိန်မှာလည်း ဒူးခွဲစိတ်ရမှာ ဖြစ်လို့ ရာသီအကုန်ထိ အနားယူရဖို့ ရှိနေတာပါ။ ပီအက်စ်ဂျီအသင်းဟာ နေမာကို မနှစ်ကတည်းက ရောင်းချဖို့ ကြိုးစားခဲ့ပြီး လာမယ့် အပြောင်းအရွှေ့မှာလည်း ရောင်းချဖို့ ထပ်ပြီး ကြိုးစားသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

မက်နာမန်းက “ပီအက်စ်ဂျီက လာမယ့်နှစ်မှာလည်း ပိုပြီးကောင်းလာမှာ မဟုတ်ပါဘူး။ မက်ဆီနဲ့ ရာမို့စ်တို့က တစ်နှစ် ပိုကြီးလာလိမ့်မယ်။ နေမာကလည်း ရာသီအကုန်မှာ ကြံ့ခိုင်မှု ပြည့်ဝမှာ မဟုတ်ပါဘူး။ နာမည်ကြီး ကစားသမားတွေက ပြောင်းရွှေ့သွားနိုင်တယ်”လို့ ပြောခဲ့တာပါ။

မက်ဆီကို တွေ့ရစဉ်

လက်ရှိ ပီအက်စ်ဂျီအသင်းကို ကိုင်တွယ်နေတဲ့ နည်းပြ ဂယ်လ်တီယာဟာ ကာတာပိုင်ရှင်တွေ လက်ထက်မှာ ၆ ဦး မြောက် နည်းပြဖြစ်ခဲ့ပြီး အရင်နည်းပြ ၅ ဦးလိုပဲ သူလည်း ချန်ပီယံလိဂ်ဖလား ရယူနိုင်အောင် မလုပ်ပေးနိုင်ခဲ့ပါ ဘူး။

အရင်နည်းပြ ၅ ဦးထဲက ၂ ဦးဖြစ်တဲ့ အန်ဆယ်လော့တီနဲ့ တူချယ်လ်တို့ဟာ ပီအက်စ်ဂျီကနေ ထွက်သွားပြီးနောက် ချန်ပီယံလိဂ်ဖလားကို ရယူနိုင်ခဲ့တာပါ။

ဂယ်လ်တီယာဟာ ၂၀၂၁ က လိုင်လီအသင်းနဲ့အတူ အမှတ်ပေးလိဂ်ကို ရယူနိုင်ခဲ့ပြီးနောက် ဆယ်စုနှစ်အတွင်း ပီအက်စ်ဂျီအသင်းကို အမှတ်ပေးဖလား မရအောင် ရပ်တန့်နိုင်ခဲ့တဲ့ နည်းပြ ၂ ဦးထဲက ၁ ဦးဖြစ်ပါတယ်။

အဲဒါကြောင့် ပီအက်စ်ဂျီအသင်းရဲ့ အထင်ကြီးမှုကို ရယူနိုင်ခဲ့ပြီး ပိုချက်တီနို ထုတ်ပယ်ပြီးချိန်မှာ ပြင်သစ်ကလပ်ရဲ့ နည်းပြအဖြစ် ခန့်အပ်ခံခဲ့ရတာပါ။

အခုနှစ်မှာလည်း သူဟာ ပီအက်စ်ဂျီအသင်းကို အမှတ်ပေးလိဂ် ရအောင် လုပ်ဆောင်ပေးနိုင်စွမ်း ရှိနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ပီအက်စ်ဂျီအသင်းဟာ ဂယ်လ်တီယာနဲ့ ရာသီအကုန်မှာ လမ်းခွဲသွားဖို့ရှိနေပြီး ဇီဒန်းနဲ့ နည်းပြဟောင်း တူချယ်လ် တို့က အသင်းရဲ့ အဓိက ပစ်မှတ်အဖြစ် ရှိလာနိုင်တာ ဖြစ်ပါတယ်။

Source: BBC

CNI International Article

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၅

အစ္စရေးတို့၏ ဖိနှိပ်မှုများက ဂျာဘာရှိ ပါလက်စတိုင်း လူငယ်များကို လက်နက်ကိုင်များ ဖြစ်လာစေလျက်ရှိသည်။

ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်တွင် ဂျာဘာရှိ စစ်သွေးကြွအဖွဲ့သစ်၏ ခေါင်းဆောင်ဖြစ်သူ အသတ်ခံခဲ့ရပြီး သူ၏ ဈာပန ပွဲသို့ ခေါင်းစွပ်များ ဝတ်ဆင်ကာ ရိုင်ဖယ်သေနတ်များ ကိုင်ဆောင်ထားသည့် လူငယ်စစ်သွေးကြွများစွာ တက် ရောက်ခဲ့သည်။

မိဘတွေ ငိုရတာကို မုန်းကြောင်း၊ သို့သော် အာဇာနည်အဖြစ် အသက်ပေးရန် အသင့်ရှိကြောင်း အသက် ၂၈ နှစ် အရွယ် ယူဆွဖ်ဟူစနီဟမ်းမော်က ပြောသည်။ ၎င်းသည် သေဆုံးသွားသော အဖွဲ့ ခေါင်းဆောင်နှင့် ရင်းနှီးသော မိတ်ဆွေ တစ်ဦးလည်း ဖြစ်သည်။

ထိုသို့သော ဖြစ်ရပ်များသည် အနောက်ဘက် ကမ်းခြေတစ်လျှောက်တွင် အုံနှင့်ကျင်းနှင့် ပေါ်ပေါက်လာလျက်ရှိ သည်။ မြောက်ဘက် ဂျီနင် ဒုက္ခသည်စခန်းမှ တောင်ဘက် ဟီဘရွမ်မြို့ တစ်လျှောက် ပါလက်စတိုင်း လူငယ်များ သည် အစ္စရေးတို့၏ ကျူးကျော်မှုများကို လက်နက်ကိုင်ကာ တော်လှန်ရန် အဖွဲ့ငယ် ပေါင်းများစွာ ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။

 ပါလက်စတိုင်း တော်လှန်ရေးအဖွဲ့၀င် တစ်ဦးက ကလေးငယ်ကို တော်လှန်ရေး စိတ်ဓာတ်ရိုက်သွင်းနေစဉ်

အစ္စရေးနှင့် ပူးပေါင်းလိုသူများ၏ ၎င်းတို့ဘက်မှ ယူဆသော ပါလက်စတိုင်း ခေါင်းဆောင်များကို ဆန့်ကျင်ကာ လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များတွင်းသို့ ဝင်ရောက်ခြင်း ဖြစ်သည်။

ရှိနှင့်ပြီးသော လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များနှင့် အဆက်အသွယ် ရှိသော်လည်း ထိုကဲ့သို့သော အဖွဲ့များတွင် မူဝါဒပိုင်း ဆိုင်ရာ ခိုင်မာမှုမရှိဘဲ အစဉ်အဆက် ရှိခဲ့သော ဖြစ်တည်မှုအတိုင်း လွတ်လပ်စွာ လှုပ်ရှားမှု လုပ်ဆောင်သည်။

စစ်သွေးကြွများကို နှိမ်နင်းရန်အတွက် အစ္စရေးစစ်တပ်သည် ပြီးခဲ့သည့်နှစ်မှ စတင်ကာ နေ့စဉ်နီးပါး ရှာဖွေစီးနင်း မှုများ လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် သေဆုံးမှုများစွာ ပေါ်ပေါက်ခဲ့ပြီး ဆယ်စုနှစ် နှစ်ခုနီးပါးအတွင်း မကြုံခဲ့ဘူးသော မတည်ငြိမ်မှုများစွာကို လည်း ဖြစ်စေခဲ့သည်။ တိုက်ခိုက်မှုများ ဖြစ်မလာရန် စီးနင်းရှာဖွေမှုများ လုပ်ဆောင်ရခြင်းဟု အစ္စရေးဘက်က ပြောသော်လည်း ထိုလုပ်ရပ်များက ပါလက်စတိုင်း လူငယ်များကို လက်နက်ကိုင်ရန် တွန်းအားဖြစ်စေသည်ဟု ပါလက်စတိုင်းတို့က ယူဆသည်။

ထိုလူငယ်မျိုးဆက်သည် တိုက်ပွဲများ၊ ပိတ်ဆို့မှုများကြားတွင် အရွယ်ရောက်လာကြသူများဖြစ်သည်။

သေဆုံးသွားသော ပါလက်စတိုင်း လူငယ်တစ်ဦးရဲ့ အုတ်ဂူကိုတွေ့ရစဉ်

အစ္စရေး သမိုင်းတွင် လက်ယာယိမ်းဆုံး အစိုးရတက်လာပြီးနောက် ၂၀၂၃ ခုနှစ်မှ စတင်ကာ ပါလက်စတိုင်း ၆၀ ကျော် သေဆုံးခဲ့ရသည်။

ယင်းတို့မှ တစ်ဝက်မှာ အစ္စရေးနှင့် တိုက်ပွဲများတွင် သေဆုံးခဲ့သော စစ်သွေးကြွများ ဖြစ်သော်လည်း ကျန်တစ်ဝက် မှာ ကျောက်ခဲဖြင့် ပစ်သူနှင့် အကြမ်းဖက် ဖြစ်ရပ် အနီးအနားတွင် ရှိနေသူများ ဖြစ်သည်။ ပါလက်စတိုင်းတို့ကြောင့် အစ္စရေးသေဆုံးသူ အနည်းဆုံး ၁၅ ဦးခန့်ရှိပြီး ထိုသေဆုံးမှုများကို တုန့်ပြန်ရန် အစ္စရေး အခြေချနေထိုင်သူများက အဆောက်အဦများစွာကို မီးရှို့ဖျက်ဆီးခဲ့သည်။

အစ္စရေး အစိုးရသစ်သည် စစ်သားများ၊ အခြေချနေထိုင်သူများကို ၎င်းတို့ စိတ်ကြိုက် လုပ်ဆောင်ခွင့် ပေးထားပုံရ ကြောင်း၊ ယင်းအတွက် ရလဒ်က ယခုကဲ့သို့ ဖြစ်လာကြောင်း ဂျာဘာဒေသခံ ကောင်စီဝင်တစ်ဦးက ပြောသည်။

သေဆုံးခဲ့သော အဖွဲ့ခေါင်းဆောင် နာရေးသို့ လက်နက်ကိုင်များနှင့်အတူ တက်ရောက်ခဲ့သော အရွယ် မရောက် သေးသည့် ကလေးများကို ရည်ညွှန်းပြောဆိုခြင်း ဖြစ်သည်။

ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်တွင် အစ္စရေးစစ်တပ်သည် အထင်ရှားဆုံး စစ်သွေးကြွအဖွဲ့တစ်ခုဖြစ်သော Lion’s Den အား ချေမှုန်းရန် မြောက်ဘက် နာဘလက်စ်မြို့တွင် စီးနင်းမှုတစ်ခု လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။

အဖွဲ့အား ဖြိုခွင်းခဲ့ပြီးနောက် ထင်ရှားသော အဖွဲ့ဝင်များကို ဖမ်းဆီးခဲ့ပြီးဖြစ်ကြောင်း အစ္စရေးစစ်တပ်ဘက်က ပြောသော်လည်း ထိုဖမ်းဆီးမှုက အဆိုပါ ဒေသတစ်လျှောက် တော်လှန်လိုသော စိတ်ဓာတ်များ နိုးကြွလာစေရေး လှုံ့ဆော်မှု ဖြစ်စေသည်။

ပါလက်စတိုင်း လူငယ်များသည် ကျောက်တုံး၊ မီးဗုံးများဖြင့် တိုက်ခိုက်ခြင်းထက် သေနတ်ကိုင် တော်လှန်လိုမှု ပိုများလာကြောင်း အစ္စရေးစစ်တပ် အရာရှိတစ်ဦးက ပြောခဲ့ပြီး ဂျာဘာနှင့်တခြားသော မြောက်ပိုင်းမြို့များမှ စစ်သွေးကြွအဖွဲ့များကို စောင့်ကြည့်နေသည်။

သို့သော်လည်း သေးငယ်၍ စနစ်ကျမှုမရှိသော အဖွဲ့များ၏ သတင်းကို စုဆောင်းရန် အခက်အခဲရှိသည်ဟု ဝန်ခံသည်။

ပါလက်စတိုင်း အစိုးရဘက်မှ အနောက်ဘက်ကမ်းခြေ အစိတ်အပိုင်း တချို့ကို အုပ်ချုပ်ပြီး ယင်း၏ အစဉ်အလာ ရန်ဘက်ဖြစ်သော ဟားမတ်စ်အဖွဲ့ကို ချေမှုန်းရန် အစ္စရေးနှင့်အနီးကပ် ပူးတွဲလုပ်ဆောင်သည်။

သို့သော် ထိုအခြေအနေတွင် ပါလက်စတိုင်း လူငယ်များက ပါလက်စတိုင်း ခေါင်းဆောင်များကို အနာဂတ်နိုင်ငံ အား ပုံမှန်ပေးမည်ဆိုခြင်းထက် အစ္စရေး၏ လက်တံတစ်ခုအဖြစ်သာ ရှုမြင်ကြသည်။ ပါလက်စတိုင်း လုံခြုံရေးတပ် ဖွဲ့များသည် စစ်သွေးကြွများအား ကောင်းလာခြင်းအပေါ် ကြားဝင်ဆောင်ရွက်နိုင်ခြင်း မရှိသည့်အပြင် ထိုအဖွဲ့များ ခြေကုပ်ယူထားရာ နာဘလက်စ်မြို့နှင့် ဂျီနင်ဒုက္ခသည်စခန်းကဲ့သို့ နေရာများသို့ ဝင်ရောက်ခြင်းမရှိသလောက် နည်းပါးသည်ဟု ဒေသခံများနှင့် အစ္စရေး စစ်တပ်တို့က ပြောသည်။

ပါလက်စတိုင်းဘက်က ၎င်းတို့ကို တိုက်ခိုက်မှုမလုပ်ကြောင်း ဂျာဘာ စစ်သွေးကြွများက ပြောသည်။ အဖွဲ့သည် ပြီးခဲ့သည့် စက်တင်ဘာကမှ တည်ထောင်ခဲ့သော်လည်း အဖွဲ့ဝင် အရေအတွက်မှာ ၄၀၊ ၅၀ အထိ မြင့်တက်လာ သည်ဟုလည်း ဒေသခံများက ပြောသည်။

 ပါလက်စတိုင်း မိခင်တစ်ဦးကိုတွေ့ရစဉ်

ပါလက်စတိုင်း ခေါင်းဆောင်များသည် အကျင့်ပျက်ကာ ပြည်သူများနှင့် ထိတွေ့မှု နည်းကြောင်း ဟမ်မော်က ပြော သည်။ ၎င်းတို့တွင် ပါလက်စတိုင်း အာဏာပိုင်များနှင့် ပြဿနာ ဖြစ်သည်ထက် ပိုကြီးသော ရည်ရွယ်ချက်များ ရှိသည်ဟုလည်း ၎င်းက ပြောသည်။

စစ်သွေးကြွများ အားကောင်းလာသည့် အခြေအနေတွင် ထင်ရှားသော ခေါင်းဆောင်များကို ဖမ်းဆီးလိုက်ခြင်းဖြင့် တင်းမာမှုများ ရှိလာနိုင်ခြေမရှိဟု ကျွမ်းကျင်သူများက သုံးသပ်သည်။

ထိုအဖွဲ့များအပေါ် တစ်စုံတစ်ရာ ပြုလုပ်ခြင်းဖြင့် အကျိုးဆက်များ လမ်းပေါ် ရောက်လာမည်ကို စိုးရိမ်သည်ဟု လည်း အမည်မဖော်လိုသူ ပါလက်စတိုင်း ထောက်လှမ်းရေး အရာရှိတစ်ဦးက ပြောသည်။

အစ္စရေးဘက်မှ စီးနင်းမှုများ မြှင့်တင်ဆောင်ရွက်လာခြင်း၊ အနောက်ဘက်ကမ်းခြေ၏ စွမ်းအင် တည်ဆောက်မှု များ ယိုင်နဲ့လာခြင်းအပြင် နေတန်ညာဟု အစိုးရ၏ သိမ်းပိုက်ထားသော ပါလက်စတိုင်း မြေများတွင် အခြေချ နေထိုင်မှုများ တိုးမြှင့်လာခြင်းတို့အပေါ် ဒေါသထွက်လျက်ရှိသော ပါလက်စတိုင်းများက ၎င်းတို့တွင် အစ္စလာမ္မစ် အစွန်းရောက်စိတ်ဓာတ် သို့မဟုတ် နိုင်ငံရေးအစီအစဉ်များ မရှိကြောင်း ပြောသည်။

ထို့နောက် ၎င်းတို့ပိုင် မြို့များကို ကာကွယ်ကာ အစ္စရေး၏ ၅၅ နှစ်ကြာ သိမ်းပိုက်မှုကို တွန်းလှန်ရန်သာ ရည်ရွယ် ကြောင်း ပါလက်စတိုင်းများက ပြောသည်။

ဂျာဘာ အဖွဲ့သည် ဖိနှိပ်မှုများကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာသော တုန့်ပြန်မှု ဖြစ်သည်ဟု အသက် ၂၈ နှစ်အရွယ် ဒေသခံ တစ်ဦးက ပြောသည်။

သိမ်းပိုက်ထားမှုများ အဆုံးသတ် သွားချိန်နှင့် ဂျော်ဒန်မြစ်နှင့် မြေထဲပင်လယ်တို့ကြား တိုင်းပြည်တစ်ခု တည် ထောင်ခြင်း ရှိလာချိန်တွင် ငြိမ်းချမ်းရေးကို အားပေးသွားမည်ဖြစ်သော်လည်း အစ္စရေးဘက်တွင် ငြိမ်းချမ်းရေးကို လိုချင်ပုံ မရဟုလည်း ၎င်းက ဆက်ပြောသည်။

အသတ်ခံခဲ့ရသော ဂျာဘာအဖွဲ့ခေါင်းဆောင် ဟာမာမာ့ချ်သည် သူ၏အသက် ၁၀ နှစ်အရွယ်တွင် အစ္စရေးစစ်တပ် ကို ခဲဖြင့် ပစ်ပေါက် တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီး နောက်ပိုင်းတွင် သမ္မတ အာဘတ်၏ ဖာတတ်ပါတီမှ အဖွဲ့ခွဲ စစ်တပ်တစ်ခုသို့ ပူးပေါင်းခဲ့သည်။

၎င်းသည် အစ္စရေးထောင်အတွင်း ၁၀ လကြာ အပြစ်ပေးခံခဲ့ရပြီးနောက် ပြောင်းလဲသွားခဲ့ကာ လက်စားချေရန် စတင် ကြိုးပမ်းခဲ့သည်ဟု သူ၏မိခင်ဖြစ်သူ လာမီယာက ပြောသည်။

၎င်း ကွယ်လွန်ပြီးချိန်မှ ဟာမာမာ့ချ်သည် ဂျာဘာအဖွဲ့ တည်ထောင်ရန် ဦးစီးခဲ့သည်ဆိုသည်နှင့် အစ္စလာမ္မစ် ဂျီဟတ်များထံမှ လက်နက်များ ရရှိခဲ့သည်ကို သိရှိရကြောင်းလည်း လာမီယာက ပြောသည်။

ဟာမာမာ့ချ်သည် အစ္စရေးစစ်တပ်၏ ဖမ်းဆီးရန် ကြိုးစားမှု တစ်ခုအတွင်း နောက်ထပ် သေနတ်သမား တစ်ဦး နှင့်အတူ ပစ်ခတ်ခံခဲ့ရခြင်း ဖြစ်သည်။

၎င်း၏ နာရေးတွင် အပေါင်းအသင်း မိတ်ဆွေများက ဟာမာမာ့ချ်သည် သူရဲကောင်းတစ်ဦးအဖြစ် သေဆုံးကာ တစ်ရွာလုံးအား တော်လှန်ရေး စိတ်ဓာတ် ပြင်းထန် လာစေခဲ့ခြင်းကြောင်း ဂုဏ်ယူသင့်သည်ဟု တိုက်တွန်းခံ ခဲ့ရကြောင်း လာမီယာက ပြောသည်။

သို့သော် လာမီယာသည် သားဖြစ်သူ သေဆုံးရခြင်းအတွက် ငိုရုံသာ တတ်နိုင်ခဲ့ပြီး သူမအတွက် နောက်ထပ် ပြဿနာတစ်ခုမှာ ၁၄ နှစ်အရွယ် သမီးဖြစ်သူကပါ အာဇာနည် ဖြစ်လိုနေခြင်း ဖြစ်သည်။

သူမသည် သားကို ဆုံးရှုံးထားရသည့် မိခင်ဖြစ်ကြောင်း၊ ယခုကဲ့သို့ အခြေအနေမျိုးကို အဆုံးသတ်စေချင်ကြောင်း လာမီယာက ပြောသည်။

Source: AP

CNI Sport Article

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၅

ဂရင်းဝုဒ်ဟာ ယူနိုက်တက် အကယ်ဒမီက ထွက်ပေါ်လာပြီးနောက် အသင်းကြီးမှာ အလျင်အမြန် အထိုင်ချကာ ပွဲထွက်ခွင့် တစ်နေရာကို အပိုင်ယူထားခဲ့တဲ့ ကစားသမားဖြစ်ပါတယ်။

သူရဲ့တိုးအား၊ အလိမ်အခေါက်၊ ဖြတ်ကျော်မှုနဲ့ ဂိုးသွင်းစွမ်းရည်တွေဟာ အလွန်ကောင်းမွန်တာကြောင့် ယူနိုက်တက် ပရိသတ်တွေက အများကြီးမျှော်လင့်ခဲ့ရတဲ့ ကစားသမားလည်း ဖြစ်ပါတယ်။

တကယ်လည်း ဂရင်းဝုဒ်ဟာ မျှော်လင့်သလို ဖြစ်လာဖို့ အလားအလာတွေရှိခဲ့ပြီး အင်္ဂလန်လက်ရွေးစင်အသင်းမှာ တောင် အရွေးချယ်ခံရတဲ့အထိ ဖြစ်ခဲ့တာပါ။ ဒါပေမယ့် ဂရင်းဝုဒ်တစ်ယောက် ခြေစွမ်းပိုင်း အတက်ဘက် ရောက် နေတဲ့အချိန်မှာ မလုပ်သင့်တဲ့ အမှားတစ်ခုကို ကျူးလွန်ခဲ့ပါတယ်။

အမှုရင်ဆိုင်ပြီး ပြန်လာတဲ့ ဂရင်းဝုဒ်ကို တွေ့ရစဉ်

ဒါကတော့ ချစ်သူ မိန်းကလေးကို ကိုယ်ထိလက်ရောက် ပြုလုပ်မိခဲ့တာဖြစ်ပြီး ဒါကို မိန်းကလေးဖြစ်သူက ဆိုရှယ် မီဒီယာပေါ်မှာ ဓါတ်ပုံ၊ ဗွီဒီယိုတွေနဲ့ တင်ခဲ့တာပါ။

အဲဒါကြောင့် ဂရင်းဝုဒ်ဟာ ရဲတပ်ဖွဲ့ရဲ့ ဖမ်းဆီး ထိန်းသိမ်းမှုကို ခံခဲ့ရပြီး ယူနိုက်တက် ဘက်ကလည်း ဂရင်းဝုဒ်ကို အသင်းနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ အရာတွေ အားလုံးကနေ ဆိုင်းငံ့ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဂရင်းဝုဒ်ဟာ မုဒိမ်းမှု ကျူးလွန်မှု၊ ကိုယ်ထိလက်ရောက် ကျူးလွန်မှု၊ သတ်ပစ်မယ်ဆိုပြီး ခြိမ်းခြောက်မှုတွေ အပါအဝင် စွဲချက် အများအပြား တင်ခံရတာကြောင့် သူ့ကို ပေးထားတဲ့ စပွန်ဆာတွေကလည်း သူနဲ့ လက်တွဲ ဖြုတ်ခဲ့တဲ့အထိ ဖြစ်ခဲ့ရပါတယ်။

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလမှာ ဖမ်းဆီး ထိန်းသိမ်း ခံခဲ့ရတဲ့ ဂရင်းဝုဒ်ဟာ စွဲချက်တွေကြောင့် ရုံးချိန်းတွေ အများကြီး တက်ရောက် ခဲ့ရတာပါ။ ဒါပေမယ့် ဂရင်းဝုဒ်ဟာ ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၂ ရက်မှာတော့ စွဲချက်တင်ထားတဲ့ အမှုတွေ အားလုံးကို ရုပ်သိမ်းခြင်း ခံလိုက်ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။

အဲဒီအချိန်မှာ ဂရင်းဝုဒ်ရဲ့ ကစားသမားဘဝ ပြန်လည်ရနိုင်ဖို့ အားလုံးက မျှော်လင့်ထားခဲ့ကြပြီး ကစားသမားက လည်း ယူနိုက်တက်အသင်းမှာ ကစားခွင့်ရနိုင်ဖို့ စိတ်အားထက်သန် နေခဲ့တာပါ။ ဒါပေမယ့် အသင်းဘက်ကတော့ စွဲချက်တွေ ရုပ်သိမ်းခံခဲ့ရပေမယ့် အသင်းတွင်း စုံစမ်းမှုတွေ ဆက်လက် လုပ်နေတာကြောင့် ကစားခွင့်တော့ မရ သေးတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒီအချိန်မှာ ယူနိုက်တက် အသင်းကြီးဘက်က ဂရင်းဝုဒ်ကို ဒီရာသီမှာ သူတို့နဲ့ မပူးပေါင်းဘဲ လာမယ့် ရာသီမှသာ ပူးပေါင်းဖို့ ဆန္ဒရှိခဲ့ပါတယ်။ ဒီရာသီ သူတို့ရဲ့ အောင်မြင်နေတဲ့ အဝတ်လဲခန်းကို ဂရင်းဝုဒ်ကြောင့် အနှောင့်အယှက် မဖြစ်စေချင်ကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ယူနိုက်တက် ကစားသမားများကိုတွေ့ရစဉ်

ဒီအချိန်မှာ ယူနိုက်တက် နည်းပြ အဲရစ်တန်ဟတ်က ဂရင်းဝုဒ်ကို ဖုန်းနဲ့ဆက်သွယ်ပြီး စကားပြောဆိုမှုတွေ ပြုလုပ်ခဲ့တာကြောင့် ကစားသမားအတွက် မျှော်လင့်ချက် ရောင်ခြည် အနည်းငယ် သန်းလာခဲ့တာပါ။

ဒါအပြင် အသင်းရဲ့ အတွင်းပိုင်းမှာတော့ စုံစမ်းမှုတွေအဖြစ် ယူနိုက်တက် အကြီးအကဲတွေနဲ့ စကားပြောဆိုမှု တွေလည်း ရှိခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ယူနိုက်တက် ဘက်ကတော့ ဆုံးဖြတ်ချက် မပြတ်သားသေးပါဘူး။

ယူနိုက်တက် အမျိုးသမီးအသင်းကလည်း ဂရင်းဝုဒ်ကို အသင်းထံ ပြန်လာတာကို မမြင်တွေ့ချင်ဘူးလို့ သတင်း တွေမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။

အဲဒီ အမျိုးသမီး ကစားသမားတွေဟာ ဆိုရှယ်မီဒီယာပေါ်မှာ တက်ခဲ့တဲ့ ဂရင်းဝုဒ်ရဲ့ လုပ်ရပ်ကို မြင်ပြီးနောက် ဒီလိုမျိုးတွေ ဖြစ်ခဲ့ကြပါတယ်။

ဒါပေမယ့် အသင်းဘက်ကတော့ အကယ်ဒမီထွက် ကစားသမားတစ်ဦးအပေါ်မှာ ရက်ရက်စက်စက် မပြုလုပ်ချင် တာကြောင့် အခြေအနေ အရပ်ရပ်ကို သေချာသုံးသပ်ပြီး စီစဉ်ဖို့ ရှိနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

အခုရက်ပိုင်းမှာ ဂရင်းဝုဒ်ကို အငှားနဲ့ ခေါ်ယူဖို့ တူရကီကလပ်တွေနဲ့ အပြောင်းအရွှေ့ ဖွင့်နေတဲ့ နိုင်ငံက ကလပ် အသင်းတွေဟာ ယူနိုက်တက်အသင်းဘက်ကို ချဉ်းကပ်မှုတွေ ပြုလုပ်နေပါတယ်။

ယူနိုက်တက်ဘက်ကလည်း ဂရင်းဝုဒ်ကို ပုံမှန်ပြန်ကစားခွင့် ရနိုင်မယ့် အငှားချပြီး လာမယ့်ရာသီမှ အသင်းအတွက် အသုံးပြုမလားဆိုပြီး စဉ်းစားမှုတွေရှိနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ လက်ရှိအချိန်မှာ ဂရင်းဝုဒ်ရဲ့ အခြေအနေကို ယူနိုက် တက် ပရိသတ်တွေက နားစွင့်နေပါတယ်။

နည်းပြ အဲရစ်တန်ဟတ် လက်အောက်မှာ တိုးတက်နေတဲ့ အသင်းရဲ့ လူစာရင်းထဲကို ဂရင်းဝုဒ်လို ခြေစွမ်းကောင်း တွေရှိတဲ့ ကစားသမားကို ထည့်သွင်း လိုက်မယ်ဆိုရင် အသင်းလူစာရင်းဟာ ပိုပြီး အင်အား တောင့်တင်းသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဂရင်းဝုဒ်နဲ့ အဲရစ်တန်ဟတ်ကိုတွေ့ရစဉ်

ယူနိုက်တက်ကတော့ ဂရင်းဝုဒ်ကို ကစားခွင့်နဲ့ လေ့ကျင့်ခန်း ဆင်းခွင့် ပိတ်ပင်ထားပေမယ့် အသင်းရဲ့ လူစာရင်း ထဲမှာ သူ့ကို ထည့်သွင်းထားတုန်းပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

ဂရင်းဝုဒ်နဲ့ ယူနိုက်တက် အသင်းတို့ ချုပ်ဆိုထားတဲ့ စာချုပ်ဟာ ၂၀၂၅ အထိ သက်တမ်းရှိနေပြီး မန်ချက်စတာ ကလပ်ဟာ ကစားသမားကို ဖမ်းဆီးခံထားရတဲ့ အချိန်ကနေ အခုထိ တစ်ပတ်လုပ်ခပေါင် ၇၅,၀၀၀ ကို ပေးဆောင် နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဂရင်းဝုဒ်ဟာ လက်ရှိအချိန်မှာ ချစ်သူ မိန်းကလေးနဲ့အတူ ဖခင်ဘဝကို ရောက်တော့မယ်လို့လည်း သတင်းတွေမှာ ဖော်ပြထားတာပါ။

အခုအချိန်မှာ စွဲချက်တွေ အားလုံးကနေ ရုပ်သိမ်းခံရ၊ ချစ်သူ မိန်းကလေးနဲ့လည်း ပြန်အဆင်ပြေသွားပြီဖြစ်တဲ့ ဂရင်းဝုဒ်အတွက် နောက်ထပ် မျှော်လင့်ရမယ့် အရာကတော့ ယူနိုက်တက်အသင်းမှာ ပါဝင်ကစားခွင့်ရဖို့ ဖြစ်ပါတယ်။

အဲဒါကြောင့် ဂရင်းဝုဒ် အနေနဲ့ ယူနိုက်တက်မှာ ပြန်ကစားရမလား ဒါမှမဟုတ် အငှားနဲ့ ထွက်ခွာရမလားဆိုတာ စောင့်ကြည့်ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။