CNI News
၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၂၄
မြန်မာနိုင်ငံတွင် မကြာခင် ကျင်းပမည့် ပါတီစုံဒီမိုကရေစီ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲအား ပြည်သူလူထု အများစုက စိတ်ဝင်စားပြီး မဲပေးကြမည်ဆိုလျှင် ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့်ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ(USDP)အတွက် အန္တရာယ်ရှိ ကြောင်း နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူတစ်ဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
၎င်းက “ရွေးကောက်ပွဲကတော့ အခုဟာက ပြည်သူလူထုက တော်တော်များများက ရွေးကောက်ပွဲကို စိတ်မဝင် စားကြဘူး။ စိတ်ဝင်စားတဲ့ သူဆိုရင်လည်း ပြည်ခိုင်ဖြိုး ထောက်ခံတဲ့လူ၊ စစ်တပ် ထောက်ခံတဲ့ လူလောက်ပဲပေါ့။ ပြည်ခိုင်ဖြိုးကို ဝိုင်းပြီးတော့ မဲထည့်ပြီးတော့ အားပေးမယ့် လူလောက်ပဲ စိတ်ဝင်စားကြတာ တွေ့ရတယ်။ အဲဒီ တော့ အများစုကတော့ ပြောနေကြတာက အဲဒီလို သိပ်စိတ်မဝင်စားတာက ပြည်ခိုင်ဖြိုးအတွက် ကောင်းတယ်လို့ ယူဆတယ်။ ဘာဖြစ်လို့တုန်းဆို အဲဒါဆိုရင် သူတို့နိုင်မယ်။ လာပေးတဲ့ မဲတွေက သူတို့မဲတွေပဲ ဖြစ်မယ်။ ရွေးကောက်ပွဲကို ပြည်သူလူထုက အများစုက စိတ်ဝင်စားတယ်၊ တက်တက်ကြွကြွ လာမဲပေးတယ်ဆိုရင် သူတို့ အတွက် အန္တရာယ်ရှိတယ်။ အဲဒီလို အများစုက တက်တက်ကြွကြွနဲ့ မဲလာပေးမယ်ဆိုရင် အဲဒါက သူတို့ကို ဆန့်ကျင် ပေးမယ့်မဲတွေ ဖြစ်ဖို့များတယ်ပေါ့နော်။ NLD ပါဝင်တဲ့အချိန်နဲ့ မပါဝင်တဲ့အချိန် ကွာခြား ပုံမျိုးပေါ့” ဟု ပြောသည်။
၂၀၂၁ ခုနှစ် နိုင်ငံရေး အပြောင်းအလဲဖြစ်ပြီးနောက် ၄ နှစ်ကျော်အကြာတွင် ရွေးကောက်ပွဲ အပိုင်း (၁) အား ဒီဇင်ဘာ ၂၈ ရက်၌ ကျင်းပမည်ဖြစ်သည်။
ထို့နောက် ၂၀၂၆ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၁၁ ရက်နေ့တွင် အပိုင်း (၂) ကို ကျင်းပမည်ဖြစ်ပြီး နှစ်ပတ်အကြာတွင် အပိုင်း (၃) အား ကျင်းပသွားမည်ဟု အမျိုးသားကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးကောင်စီ သတင်းထုတ်ပြန်ရေးအဖွဲ့ ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက နိုဝင်ဘာလ (၁၀) ရက်တွင် ထုတ်ပြန် ပြောကြားထားသည်။
USDP ပါတီကို တွေ့ရစဉ်
ယခုနှစ် ကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲသည် လွတ်လပ်ရေးရပြီး ၁၉၄၇ ခုနှစ်နောက်ပိုင်း မြန်မာမှ ကျင်းပခဲ့ဖူးသော မဲအများဆုံးရသူ အနိုင်ယူစနစ် (FPTP) တစ်မျိုးတည်းဖြင့် ပြုလုပ်မည် မဟုတ်ဘဲ ရွေးကောက်ပွဲ စနစ် ၂ မျိုးကို ရောနှော ကျင်းပမည်ဖြစ်သည်။
ထိုစနစ် ၂ မျိုးမှာ FPTP စနစ်နှင့် PR ဟုခေါ်သည့် အချိုးကျကိုယ်စားပြုစနစ် တို့ကို ရောနှောကျင်းပမှာ ဖြစ်သည်။
ယခုနှစ်တွင် စတင်ကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲသည် ၄ နှစ်ကျော်ကြာ မြန်မာ့နိုင်ငံရေး ပြဿနာကို ဖြေရှင်းရာ၌ အရွေ့တစ်ခုကို လှမ်းနိုင်မည်ဟု စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေးအကဲခတ်များက သုံးသပ်ထားကြသည်။
သို့သော် ရွေးကောက်ပွဲသည် ကျယ်ပြန့်နေသည့် လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခများအပေါ် သက်ရောက်မှု ကြီးကြီးမားမား မရှိနိုင်ကြောင်း နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူတစ်ဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
နိုင်ငံရေးပါတီများ တွေ့ဆုံကြစဉ်
၎င်းက “ရွေးကောက်ပွဲကတော့ လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခအပေါ်မှာ အကျိုးသက်ရောက်မှု သိပ်ရှိမယ်လို့ မထင်ဘူး။ အဓိက,ကတော့ လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခတွေ အပေါ်မှာ အကျိုးသက်ရောက်မှု ရှိနိုင်တာက တရုတ်ရဲ့ စွက်ဖက်မှုပဲ။ တရုတ်ရဲ့ စွက်ဖက်မှုကြောင့် အခု ညီနောင်သုံးဖွဲ့လို့ခေါ်တဲ့ ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးမှာ နယ်မြေ အများအပြားကို သိမ်း ယူနိုင်တဲ့ TNLA, MNDAA,AA တို့ကြားနဲ့ NUG-PDF တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေကြားမှာ နိုင်ငံရေးအရ သဘောထား ကွဲမှုတွေ၊ လက်တွေ့ လုပ်ဆောင်ချက်တွေမှာ စည်းလုံးညီညွတ်မှု ပြိုကွဲမှုတွေ အဲဒါမျိုးကို ဖြစ်နိုင်တယ်။ ရွေးကောက်ပွဲကြောင့် လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခတွေအပေါ်မှာ သက်ရောက်မှု ကြီးကြီးမားမား ရှိလိမ့်မယ်ဆိုတာမျိုး တော့ ကျနော်တော့ သိပ်မထင်ဘူးပေါ့” ဟု ပြောသည်။
ယခု ကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲတွင် လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်လောင်း စုစုပေါင်း ၅၀၂၃ ဦးအနက် ဥပဒေနှင့် မကိုက်ညီသဖြင့် ပယ်ဖျက်ခဲ့သည့် လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်လောင်း ၈၆ ဦးရှိသည်။
အဆိုပါ ရွေးကောက်ပွဲတွင် လူထု ထောက်ခံမှု အားကောင်းသည့် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်(NLD)၊ ရှမ်းတိုင်း ရင်းသားများ ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်(SNLD)၊ ရခိုင်အမျိုးသားပါတီ(ANP)တို့ မပါဝင်ပေ။
ထို့ကြောင့် ပြည်သူလူထုသည် ရွေးကောက်ပွဲအပေါ် စိတ်ဝင်စားမှု မရှိသလို မဲပေးရန်လည်း စိတ်အား ထက်သန်မှု မရှိခြင်းကြောင့် USDP က အားသာလျက်ရှိနေသည်။
