CNI International News

စင်ကာပူ၊ နိုဝင်ဘာ ၁၁

မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် အာဆီယံ၏ နောက်ဆက်တွဲ ခြေလှမ်းများ အပါအဝင် ဒေသတွင်း ဖွံ့ဖြိုးရေးကိစ္စများကို နိုဝင်ဘာ ၁၀ ရက် ညနေပိုင်းက စင်ကာပူဝန်ကြီးချုပ် လီရှန်လွန်းနှင့် အင်ဒိုနီးရှားသမ္မတ ဂျိုကိုဝီဒိုဒိုတို့ ဆွေးနွေးခဲ့ ကြကြောင်း Channel News Asia သတင်းဝက်ဘ်ဆိုက်၌ ရေးသားထားသည်။

အကြိမ် ၄၀ မြောက်နှင့် ၄၁ ကြိမ်မြောက် အာဆီယံထိပ်သီး အစည်းအဝေးများသို့ တက်ရောက်ရန် လီရှန်လွန်း သည် ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ၊ ဖနွမ်ပင်မြို့သို့ လေကြောင်းခရီးဖြင့် ရောက်ရှိလာပြီးနောက် အင်ဒိုနီးရှားသမ္မတနှင့် အထက်ပါအတိုင်း တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

မစ္စတာလီနှင့် သမ္မတ ဂျိုကိုဝီတို့သည် နှစ်နိုင်ငံ အချင်းချင်းနှင့် အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများအသင်း (အာဆီယံ) တို့ တွင် နှစ်ပေါင်းများစွာ အနီးကပ် လက်တွဲဆောင်ရွက်ခဲ့ကြပြီး တိုးတက်ကောင်းမွန်သည့် ပုဂ္ဂိုလ်ရေးဆက်ဆံမှုတို့ကို တည်ဆောက်ခဲ့ကြကြောင်း စင်ကာပူဝန်ကြီးချုပ်ရုံးက သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

အာဆီယံ အစည်းအဝေး ကျင်းပနေသည်ကိုတွေ့ရစဉ် (GETTY IMAGES)

ခေါင်းဆောင်နှစ်ဦးတို့သည် မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် အာဆီယံ၏ နောက်ဆက်တွဲ ခြေလှမ်းများ အပါအဝင် ဒေသတွင်း ဖွံ့ဖြိုးရေး တိုးတက်မှု အခြေအနေများကို အမြင်ချင်း ဖလှယ်ခဲ့ကြသည်။

မစ္စတာလီသည် လာမည့် သီတင်းပတ်တွင် အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ၊ ဘာလီကျွန်း၌ ကျင်းပမည့် စက်မှုထိပ်သီး (G-20) အစည်းအဝေးသို့လည်း တက်ရောက်ရန် ရှိနေကြောင်း၊ ဆွေးနွေးမှုများတွင် ပါဝင်လျက် အထောက်အကူပြုရန် မျှော်လင့်ထားကြောင်း စင်ကာပူဝန်ကြီးချုပ်ရုံး၏ ထုတ်ပြန်ချက်အရ သိရသည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် အာဆီယံဥက္ကဋ္ဌ နေရာကို အင်ဒိုနီးရှားက လွှဲပြောင်းရယူသည့်အခါ စင်ကာပူ၏ အထောက်အကူ နှင့် အာဆီယံဥက္ကဋ္ဌ၏ တာဝန်ဝတ္တရားများအား အကောင်အထည်ဖော်ရန် စင်ကာပူအနေဖြင့် အင်ဒိုနီးရှားနှင့် အနီးကပ် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သွားမည်ဟု ၎င်းထုတ်ပြန်ချက်ထဲတွင် ဆက်လက် ရေးသားထားသည်။

အဆိုပါ နှစ်နိုင်ငံ ခေါင်းဆောင်များ တွေ့ဆုံသည့် အစီအစဉ်သို့ စင်ကာပူနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဒေါက်တာ ဗီဗီယန် ဘလာခရစ်နန်းနှင့် အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ရက်နိုမာစူဒီတို့လည်း တက်ရောက်ခဲ့ကြသည်။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်နဲ့ ဟွန်ဆန်ကိုတွေ့ရစဉ်

မြန်မာနိုင်ငံ အခြေအနေများနှင့်ပတ်သက်၍ နှစ်နိုင်ငံ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အချင်းချင်း ထဲထဲဝင်ဝင် ဆွေးနွေးခဲ့ကြ ကြောင်း ဒေါက်တာဘလာခရစ်နန်းက နိုဝင်ဘာ ၁၀ ရက်တွင် ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်စာမျက်နှာ၌ ရေးသားလွှင့်တင်ခဲ့သည်။

၎င်းသည် နိုဝင်ဘာ ၁၀ ရက် မွန်းလွဲပိုင်းတွင် ယူကရိန်းနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဒီမီထရိုကူလီဗာနှင့်လည်း တွေ့ဆုံခဲ့ သည်။

“နယူးယောက်မှာ သူ (ကူလီဗာ) နဲ့ ကျနော်တို့ နောက်ဆုံး တွေ့ပြီးကတည်းက အများကြီး ဆွေးနွေးဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ ဝန်ကြီး ကူလီဗာကလည်း ရုရှားရဲ့ကျူးကျော်စစ်အပေါ် ယူကရိန်းကာကွယ် ခုခံနေတာနဲ့ပတ်သက်လို့ နောက်ဆုံး ဖြစ်ပေါ် တိုးတက်မှုတွေကို ပြောကြားခဲ့ပါတယ်” ဟု ဒေါက်တာဘလာခရစ်နန်းက ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်တွင် ဆက်လက် ရေးသားထားသည်။

Source: Channel News Asia

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၉

မွန်ပြည်သစ်ပါတီ(NMSP)နှင့် နစက၏ ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးရေးအဖွဲ့တို့ ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၉ ရက်နေ့ နံနက်ပိုင်းက နေပြည်တော်ရှိ အမျိုးသားစည်းလုံး ညီညွတ်ရေးနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးဖော်ဆောင်မှု ဗဟိုဌာန(NSPNC) မှာ တွေ့ဆုံ၍ ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်များကို ဆွေးနွေးကြသည်။

အဆိုပါ တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးပွဲတွင် ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေပါ ဇယား ၁ ပြည်ထောင်စုဥပဒေပြု စာရင်းနှင့် ဇယား ၂ တိုင်းဒေသကြီး သို့မဟုတ် ပြည်နယ် ဥပဒေပြုစာရင်းများ ကိစ္စကို ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။

ထို့နောက် ပြည်ထောင်စုသဘောတူစာချုပ် အစိတ်အပိုင်း(၁၊၂၊၃)တို့ပါ သဘောတူညီချက်များအား ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ၊ တည်ဆဲဥပဒေများနှင့် ကိုက်ညီမှု ရှိ/မရှိ လေ့လာစိစစ်ချက်များအပေါ် ဆွေးနွေးခဲ့ကြ ကြောင်း သိရသည်။

ထို ဆွေးနွေးပွဲသို့ NMSP ဘက်မှ ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ နိုင်အောင်မင်း၊ တွဲဖက် အထွေထွေအတွင်းရေး မှူး နိုင်ဝင်းလှ၊ ဗဟိုအလုပ်အမှုဆောင်ကော်မတီဝင် နိုင်ဗညားလယ်တို့ တက်ရောက်ခဲ့သလို နစကဘက်က ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး ရာပြည့်၊ ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး မင်းနောင်၊ ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး မိုးမြင့်ထွန်းတို့ တက်ရောက် ခဲ့သည်။

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၉ ရက်က NMSP နဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးနေတဲ့ ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး ရာပြည့် ဦးဆောင်သည့် ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ်

နိုဝင်ဘာ ၁၀ ရက်နေ့တွင် ဆက်လက် ဆွေးနွေးသွားမည် ဖြစ်ကြောင်း နစကဘက်က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

မွန်ပြည်သစ်ပါတီ(NMSP)သည် ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ မေလ ၂၃ ရက်က နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်နှင့် တွေ့ဆုံ၍ ပထမအကြိမ် ဆွေးနွေးထားရာ ယခု နိုဝင်ဘာ ၉ ရက်နေ့တွင် နစကနှင့် ဒုတိယအကြိမ် တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးခြင်း ဖြစ်သည်။

NMSP သည် တစ်နိုင်ငံလုံး ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုရပ်စဲရေး သဘောတူစာချုပ်(NCA)ကို လက်မှတ်ထိုးထားသည့် မွန်လက်နက်ကိုင်ဖြစ်ပြီး NCA ထိုးထားသည့် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များဖြင့် စုဖွဲ့ထားသော ငြိမ်းချမ်း ရေး လုပ်ငန်းစဉ် ဦးဆောင်အဖွဲ့(PPST)တွင် ဥက္ကဋ္ဌတာဝန် ရယူထားသည်။

CNI International News

ကိယက်ဗ်၊ နိုဝင်ဘာ ၉

ကိယက်ဗ် အဓိကတောင်းဆိုသော စည်းကမ်းချက်များကို လိုက်နာလျက် သမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင် အာဏာရနေ သရွေ့ မော်စကိုနှင့်ညှိနှိုင်းရေး ငြင်းဆန်နေခြင်းကို ပျော့ပျောင်းစေပြီး ရုရှားနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးရန် လမ်းဖွင့် ထားပါကြောင်း ယူကရိန်းသမ္မတ ဗိုလိုဒီမီယာဇာလန်းစကီးက ပြောကြားသည်ဟု အေပီမှ ရေးသားထားသည်။

အထက်ပါ ပြောကြားချက်သည် ပြီးခဲ့သည့် စက်တင်ဘာလ နှောင်းပိုင်းက ရုရှားကို စစ်မှန်သော ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးပွဲဆီသို့ ရောက်ရှိအောင် အတင်းအကြပ် ဖိအားပေးကြရန် နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝိုင်းသို့ ဇာလန်းစကီး၏ မေတ္တာရပ်ခံ ပန်ကြားချက်၏ အသုံးအနှုန်း(လေသံ) ပြောင်းလဲလာမှုကို ထင်ဟပ်စေသည်။

ယခင် စက်တင်ဘာလ တုန်းကတော့ ယူကရိန်းဒေသ ၄ ခုကို ရုရှားက တရားမဝင် ပေါင်းစည်းခဲ့ပြီးနောက် ပူတင် နှင့် ဆွေးနွေးရန် မဖြစ်နိုင်ကြောင်း အမိန့်ကြေညာချက် တစ်စောင်ကို ဇာလန်းစကီးက လက်မှတ်ထိုးပေးခဲ့သည်။

သို့သော် ယခု နိုဝင်ဘာ ၇ ရက်၌ ချပြလာသော ယူကရိန်းသမ္မတ၏ ကြိုတင်စည်းကမ်းချက်များသည် မော်စကို အတွက် ခြေလှမ်းတစ်ရပ် စတင်ပေးခဲ့ခြင်းတော့ မဟုတ်ပေ။

 ရုရှားနဲ့ ယူကရိန်း ကိုယ်စားလှယ်များ ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးစဉ် (GETTY IMAGES)

ထို့ကြောင့် ဇာလန်းစကီး၏ နောက်ဆုံး သဘောထား မှတ်ချက်များသည် နှစ်နိုင်ငံဆွေးနွေးပွဲများ မည်သို့ ရှေ့ဆက် သွားမည်ကို တွက်ဆနိုင်ရန်မှာ ခဲယဉ်းလှကြောင်း အေပီက ဆက်လက် ရေးသားသည်။

ဆွေးနွေးပွဲ ဖြစ်ထွန်းရေးအတွက် လိုအပ်သည့် အခြေအနေများ၌ ယူကရိန်းထံမှ သိမ်းထားသည့် နယ်မြေ အစိတ် အပိုင်း အားလုံး ပြန်ပေးရေး၊ စစ်ဘေးဒုက္ခများအတွက် လျော်ကြေးနှင့် စစ်ရာဇဝတ်မှုများအတွက် တရားစွဲဆိုရေး တို့ ဖြစ်ကြောင်း ဇာလန်းစကီးက ထပ်လောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ဆွေးနွေးပွဲ ပေါ်ပေါက်လာအောင် ရုရှားကို ကမ္ဘာ့ခေါင်းဆောင်များ အနေဖြင့် မည်သို့ ဖိအားပေးရမည်ကိုတော့ ဇာလန်းစကီးက ထည့်မပြောခဲ့ပေ။

အနောက်အုပ်စု နိုင်ငံများထံမှ လက်နက်နှင့် အခြားအကူအညီများသည် ရုရှားကျူးကျော်မှုကို တွန်းလှန်ရန် ယူကရိန်းအတွက် သော့ချက်ဖြစ်ခဲ့သည်။ စစ်ပွဲအစပိုင်း၌ အင်အားချင်း ချိန်ခွင်လျှာ မျှတစွာဖြင့် ယူကရိန်း တွန်းလှန်နိုင်မည်ဟု အချို့က မျှော်လင့်မိခဲ့ကြသည်။

ဆိုလိုသည်မှာ အမေရိကန်နှင့်ဥရောပသမဂ္ဂ (EU) အသိုင်းအဝိုင်းတို့ထံမှ စစ်ပွဲ၏ အသွင်သဏ္ဌာန် အကဲဖြတ်ချက် ကို ကိယက်ဗ်အစိုးရ လျစ်လျူရှုထား၍ မရကြောင်း နိုင်ငံရေးလေ့လာသူတစ်ဦးဖြစ်သည့် ဗိုလိုဒီမီယာဖီစင်ကိုက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: AP