CNI International News

လူဆာကာ ၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၂

ဇမ်ဘီယာနိုင်ငံ၏မြို့တော် လူဆာကာ(မြို့)မြောက်ပိုင်း ဂွာဝီရီရီဒေသတွင် စွန့်ပစ်ထားသော အလောင်း ၂၇ လောင်းကို တွေ့ခဲ့ရသည်ဟု BBC သတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။

ထို အလောင်းများမှာ အီသီယိုးပီးယားမှ ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူများ ဖြစ်နိုင်ကြောင်း ယူဆရသည်။

အဆိုပါ အလောင်းများမှာ တစ်နေရာမှ တစ်နေရာသို့ ပြောင်းရွှေ့သယ်ဆောင်စဉ် အသက်ရှုကြပ်ပြီး သေဆုံးခဲ့ ရသူများ ဖြစ်နိုင်သည်ဟု ဇမ်ဘီယာရဲတပ်ဖွဲ့၏ ပြောခွင့်ရပုဂ္ဂိုလ် ဒန်နီမာဝါလီ (Danny Mwale) က BBC သို့ပြော သည်။

အသက်ရှုရန် ပြင်းပြင်းထန်ထန် ကြိုးပမ်းနေရသည့် အသက်ရှင်ဆဲ ဖြစ်နေသူတစ်ဦးကိုလည်း ဆေးရုံသို့ အမြန်ဆုံး ပို့ဆောင်ခဲ့ရသည်ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

ဇမ်ဘီယာနိုင်ငံသည် အထူးသဖြင့် အာဖရိက ဦးဂျိုဒေသမှ ရွှေ့ပြောင်း နေထိုင်သူများ အာဖရိကတောင်ပိုင်းသို့ သွားရန်ကြိုးပမ်းသည့် ခရီးအတွင်းက လမ်းကြောင်းတစ်ခု ဖြစ်သည်။

သမ္မတဟောင်း ပီတာ မူသာရီကာကိုတွေ့ရစဉ်(GETTY IMAGES)

လူသေ အလောင်းများကို ဂွာဝီရီရီ (Ngwerere ) ဒေသခံများက တနင်္ဂနွေနေ့ ဒေသစံတော်ချိန် ၆ နာရီတွင် ရှာတွေ့ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်ဟု မာဝါလီက ပြောသည်။

လူသေများနှင့်အတူ ရှာဖွေတွေ့ခဲ့သည့် အလောင်းများမှ စာရွက်စာတမ်းများအရ သေဆုံးခဲ့သူများသည် အီသီယိုးပီးယား ရွှေ့ပြောင်း နေထိုင်သူများ ဖြစ်သည်ဟု ယုံကြည်ရကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ကနဦး စစ်ဆေးချက်များအရ စွန့်ပစ်ခံထားရသူ အရေအတွက်မှာ ၂၈ ဦးရှိကြောင်း၊ အားလုံးမှာ အမျိုးသားများ ဖြစ်ပြီး အသက် ၂၀ မှ ၃၈ နှစ်အတွင်း ဖြစ်ကြောင်း၊ သူတို့ကို မည်သူမည်ဝါမှန်း မသိရသူများက ဂွာဝီရီရီဒေသ မင်းဝု နမ့်ဟိုရှီ (Meanwood Nkhosi) နှင့် ချီမီနူကာ (Chimimuka) လမ်းတစ်လျှောက်တွင် စွန့်ပစ်သွားခဲ့ကြောင်း ရဲတပ်ဖွဲ့၏ ကြေညာချက် တစ်စောင်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

အဆိုပါ အလောင်းများကို ဇမ်ဘီယာ တက္ကသိုလ်ဆေးရုံသို့ သယ်ဆောင်သွားသည်ဟုလည်း သိရသည်။

ဇမ်ဘီယာနည်းတူ အိမ်နီးချင်း မာလာဝီနိုင်ငံတွင်လည်း ပြီးခဲ့သည့် အောက်တိုဘာလက အီသီယိုးပီးယား ရွှေ့ ပြောင်း နေထိုင်သူ ၂၅ ဦး၏ အလောင်းကို အာဏာပိုင်များက တွေ့ခဲ့ရသည်။

မာလာဝီတွင် တွေ့ခဲ့ရသော အလောင်းများသည် သမ္မတဟောင်း ပီတာ မူသာရီကာ (Peter Mutharika)၏ မိသားစုနှင့် ဆက်စပ်နေသည် ဆိုသည့် အထောက်အထားများကိုပါ တွေ့ခဲ့ရသည်ဟုလည်း အာဏာပိုင်များက ပြောသည်။

Source: BBC

CNI International News

မော်စကို၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၂

ဥရောပ၊ အမေရိကန်နှင့် သြစတြေးလျတို့ရှိ ရန်သူများထံမှ မိမိကိုယ်ကို ကာကွယ်ရန် ရုရှားနိုင်ငံသည် မျိုးဆက်သစ်လက်နက်များထုတ်လုပ်ခြင်းကို အရှိန်မြှင့်တင်ဆောင်ရွက်နေပြီဟု ရုရှားသမ္မတဟောင်း ဒီမီထရီ မက်ဗီဒက်ဗ် (Dmitry Medvedev) က ပြောသည်ဟု Bangkok Post သတင်းတွင် ဖော်ပြသည်။

“ဖျက်အားပြင်းလက်နက်ထုတ်လုပ်နေမှုကို အရှိန်မြှင့်တင်နေပါတယ်။ အဲဒီထဲမှာ နိယာမသစ်များကို အသုံးပြုရတဲ့ လက်နက်များလည်းပါဝင်နေပါတယ်” ဟု မက်ဗီဒက်ဗ်က တယ်လီဂရမ်မှာ ပြောခဲ့သည်။

“ရန်သူများဟာ ကျွန်တော်တို့မူလရင်းမြစ်ဖြစ်တဲ့ မာလိုရော့စီယာ (Malorossiya) ရှိ ကိယက်ဗ် (Kyiv) တွင်သာ မဟုတ်ဘဲ ဥရောပ၊ မြောက်အမေရိက၊ ဂျပန်၊ သြစတြေးလျ၊ နယူးဇီလန်တို့အပါအဝင် နာဇီဝါဒကို လက်ခံတဲ့ တခြားကမ္ဘာ့နေရာများမှာရှိနေပြီ” ဟုလည်း သမ္မတဟောင်းက ပြောသည်။

ရုရှား၏ အသံထက်မြန်သော ဒုံးကျည်ကို တွေ့ရစဉ်(ဓါတ်ပုံ-TASS)

ရုရှားဘုရင်များလက်ထက်က ရုရှားအင်ပါယာ၏ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်ခဲ့သော လက်ရှိ ယူကရိန်းနိုင်ငံ တည်ရှိရာ နယ်မြေကို ရည်ရွယ်ကာ မာလိုရော့စီယာဟု ၎င်းက ရည်ရွယ်သုံးနှုန်းခဲ့ခြင်းလည်းဖြစ်သည်။

မက်ဗီဒက်ဗ်သည် ရုရှားလုံခြုံရေးကောင်စီ၏ လက်ထောက်ခေါင်းဆောင်အဖြစ် တာဝန်ယူခဲ့သူဖြစ်ပြီး လက်နက် များနှင့်ပတ်သတ်၍ အသေးစိတ်အချက်အလက်များကိုတော့ ပြောဆိုခဲ့ခြင်းမရှိပေ။ ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင် (Vladimir Putin)သည်လည်း ရုရှားသည် အသံထက်ပိုမြန်သော လက်နက်များအပါအဝင် လက်နက်သစ်များကို ထုတ်လုပ်နေသည်ဟု မကြာခဏပြောဆိုခဲ့ဖူးသည်။ အသံထက်ပိုမြန်သောလက်နက်များသည် ကမ္ဘာပေါရှိ လက်ရှိ ဒုံးကျည်ကာကွယ်ရေးစနစ်အားလုံးကို ကျော်ဖြတ်နိုင်သည်ဟုလည်း ၎င်းက အမွှန်းတင်ထားသည်။

ရုရှားထုတ် ဝေဟင်ပစ်ဒုံးကျည်များကို ပြသထားစဉ်(ဓါတ်ပုံ- Piotr Butowski)

ယူကရိန်းကို ရုရှားတပ်များစတင်ဝင်ရောက်ခဲ့သည့် ဖေဖော်ဝါရီ ၂၄ ရက်နေ့မှစတင်ကာ မက်ဗီဒက်ဗ်သည် လူမှုကွန်ယက်တွင် လေကျယ်သော ပို့စ်များကို မကြာခဏရေးတင်လေ့ရှိသူ ဖြစ်သည်။

ယူကရိန်းစစ်ပွဲတွင် အခြေအနေမကောင်းမှုကြောင့် စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ အသာစီးရယူမှုအတွက် ရုရှားအနေဖြင့် နျူကလီးယားလက်နက်များအသုံးပြုလာနိုင်သည်ဆိုသည့် အနေအထားက စိုးရိမ်မှုများကိုမြင့်တက်စေလျက် ရှိသည်။

ပြီးခဲ့သည့် သောကြာနေ့ကလည်း ပူတင်သည် နျူကလီးယားလက်နက်များကို အသုံးပြုလာနိုင်မည့် အဓိပ္ပာယ်မျိုးပေါ်အောင် ပြောခဲ့ဖူးသည်။ ရုရှားတွင်ရှိနေသော ခရုဇ်ဒုံးကျည်များနှင့် အသံထက်မြန်သော ဒုံးကျည်များက အမေရိကန်တွင်ရှိသောလက်နက်များထက် ပိုခေတ်မှီကာ ပိုအသုံးဝင်သည်ဟုလည်း ပူတင်က ပြောသည်။

Source:Bangkok Post

CNI International News

ပရစ်တီနာ၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၂

ဆားဘီးယားဘက်မှ လမ်းများပိတ်ဆို့ခဲ့ခြင်းကြောင့် ကိုဆိုဗိုမြောက်ပိုင်းတွင် တနင်္ဂနွေနေ့က တင်းမာမှုများ မြင့်တက်လာသည်ဟု AP သတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။

ပစ်ခတ်မှုများနှင့် ပေါက်ကွဲမှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်းကြောင့် လမ်းများကို ပိတ်ခဲ့ရခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ ဒဏ်ရာ ရရှိသူများ ရှိ/မရှိကိုတော့ မသိရသေးကြောင်း ကိုဆိုဗိုရဲတပ်ဖွဲ့နှင့် မီဒီယာများက ပြောသည်။

လမ်းများကို မော်တော်ယာဉ်ကြီးများ၊ ထရပ်ကားများဖြင့် ပိတ်ထားခြင်း ဖြစ်သည်။

အဆိုပါ ဖြစ်ရပ်သည် ဆားဘီးယားလူမျိုး အများစုနေထိုင်ရာ ကိုဆိုဗိုမြောက်ပိုင်းတွင် ဆားဘီးယားလူမျိုးများ ထိခိုက်နစ်နာမှု ရှိနေခြင်းတို့ကြောင့် ဆားဘီးယားတပ်ဖွဲ့ဝင် ၁၀၀၀ ကို ကိုဆိုဗိုဒေသသို့ ဝင်ရောက်ခွင့်ပြုရန် ဆားဘီးယားသမ္မတက ခွင့်ပြုမိန့် တောင်းခံခဲ့ပြီးနောက် တစ်ရက်အကြာတွင် ပေါ်ပေါက်လာခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ထိုသို့ လမ်းများ ပိတ်ဆို့ထားရခြင်းသည် ကိုဆိုဗိုဆားဘီးယား ရဲအရာရှိဟောင်းတစ်ဦး ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရခြင်းကို ဆန္ဒပြရန် လုပ်ဆောင်ခြင်းဖြစ်သည်ဟု ဆားဘီးယားဘက်မှ ပြောသည်။ ကိုဆိုဗိုရှိ ဆားဘီးယားလူမျိုးများ၏ ကန့်ကွက်မှုများကြောင့် မြူနီစပါယ် ရွေးကောက်ပွဲများကို ရွှေ့ဆိုင်းခဲ့ရသည်။

ကိုဆိုဗိုက ဆားဘီးယားများ လမ်းပိတ်ထားသည်ကိုတွေ့ရစဉ် (AP)

ကိုဆိုဗိုရှိ ဆားဘီးယား လူမျိုးများသည် အညံ့ခံမည်မဟုတ်၊ အညံ့ခံမှု ရှိလာမည်မဟုတ်ဟု သတင်းစကား ပါးလို သည်ဟု ဆားဘီးယားသမ္မတ အလက်ဆန်ဒါ ဗူဆစ် (Aleksandar Vucic)က ပြောသည်။ ကိုဆိုဗိုလုံခြုံရေး တပ်ဖွဲ့ များထံမှ ဆားဘီးယားလူမျိုးများသည် မိမိကိုယ်ကို ကာကွယ်ရန် ယခုကဲ့သို့ လမ်းပိတ်ထားရခြင်း ဖြစ်သည်ဟု လည်း ၎င်းက ပြောသည်။

သို့သော် ကိုဆိုဗိုဘက်ကတော့ ဆားဘီးယားသည် ကိုဆိုဗိုကို မတည်မငြိမ်ဖြစ်အောင် လုပ်ဆောင်နေခြင်းဟု စွပ်စွဲ သည်။ ထို့အပြင် ဆားဘီးယားတို့သည် အီးယူမှ ကြားဝင်စေ့စပ်ပေးသော နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေး ပုံမှန်ပြန်ဖြစ်ရန် ဆွေးနွေးပွဲများကို ရပ်တန့်ရန်နှင့် ထိုဆွေးနွေးကို ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီသို့ သယ်ဆောင်သွားရန် ကြိုးစား နေသည်ဟုလည်း ကိုဆိုဗို ဝန်ကြီးချုပ် အယလ်ဘင် ကာတီ (Albin Kurti) ကပြောသည်။

လုံခြုံရေးကောင်စီတွင် ဆားဘီးယားတို့က ရုရှားထံမှ အကူအညီရရန်လည်း မျှော်လင့်ထားသည်။

ထို့ကြောင့် ကိုဆိုဗိုမှ ဆားဘီးယားများ အနေဖြင့် ရာဇဝတ်အုပ်စုများအပြင် ၎င်းတို့ကို ငွေကြေး ထောက်ပံ့ကာ စစ်ဖြစ်လိုနေသည့် ဆားဗီးယား အစိုးရနှင့် မပတ်သက်ရန်လည်း ကာတီက တောင်းဆိုသည်။

Source: AP

CNI International Article

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၁

တရုတ်သည် ဆော်ဒီနိုင်ငံ၏ အကြီးမားဆုံး ကုန်သွယ်ဖက် နိုင်ငံဖြစ်ပြီး ဆော်ဒီသည် တရုတ်၏အကြီးမားဆုံး ရေနံဝယ်လက် ဖြစ်နေခြင်းကြောင့် နှစ်နိုင်ငံ ခေါင်းဆောင်များအကြား တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုများမှာ သိပ်မထူးခြား ခြေ။ သို့သော် ယခုတစ်ကြိမ်တွင်တော့ ထူးခြားမှုတချို့ ရှိလာနေပြီ ဖြစ်သည်။

တရုတ်သမ္မတ ရှီ (Xi Jinping)က ဆော်ဒီမြေကို ခြေမချခင်ကတည်းက အမေရိကန်ကို နှပ်ချရန်၊ ဒေသတွင်း အမေရိကန်၏ သြဇာသက်ရောက်မှုကို စွက်ဖက်ရန် ပြောဆိုမှုများ ရှိခဲ့သည်။

တစ်ဖက်တွင်လည်း အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန် (Joe Biden)က အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသတွင် တရုတ်၊ ရုရှား နှင့် အီရန်တို့နေရာ ရလာမည်ကို အမေရိကန်ဘက်က လက်ခံသွားမည် မဟုတ်ဟု ပြောခဲ့သည်။ လွန်ခဲ့တဲ့ ၅ လ ဆော်ဒီခရီးစဉ်တွင် ဘိုင်ဒန်က ထိုသို့ ပြောခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

အာဖဂန်မှ အမေရိကန်တပ်များ ထွက်ခွာလာရခြင်းမှာလည်း ပင်လယ်ကွေ့နှင့် ဒေသတွင်းမှ နိုင်ငံများအတွက် အရင်းအမြစ်များ ပိုမိုရရှိရန် ဆောင်ရွက်ခြင်းသာ ဖြစ်သည်ဟု ဘိုင်ဒန်က အရှေ့အလယ်ပိုင်း မဟာမိတ်များကို စိတ်အေးရန် ပြောကြားခဲ့ရသည်။

သို့သော် ထိုပြောဆိုချက်များက တရုတ်နှင့် ဆော်ဒီ၏ ဆက်ဆံရေးများ ရှေ့မတိုးလာစေရန် အဟန့်အတား မဖြစ် ခဲ့ပါခြေ။ ရှီ၏ ဒီဇင်ဘာ ၇ ရက်မှ ၉ ရက်နေ့ ဆော်ဒီခရီးစဉ်အတွင်း ဆော်ဒီခေါင်းဆောင်များအပြင် ပင်လယ်ကွေ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု ကောင်စီ (GCC) နှင့် သီးခြား ညီလာခံများပါ ဆောင်ရွက်နိုင်ခဲ့သည်။

အမေရိကန်တို့အတွက် ပိုပြီးမျက်ခုံးလှုပ်ရသည်မှာ အာရပ်ခေါင်းဆောင်များက ရှီနှင့်ဆွေးနွေးပွဲများကို ဘိုင်ဒန်နှင့် ဆွေးနွေးပွဲများထက် ပို၍ ခမ်းနားအောင် လုပ်ဆောင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ ၎င်းက မည်သည့်အတွက်ကြောင့် ယခုကဲ့ သို့ လုပ်ဆောင်ရသလဲဆိုသည့် မေးခွန်းကို ပေါ်ထွက်လာစေသည်။

အဘယ့်ကြောင့်ဆိုသော် အမေရိကန်- ဆော်ဒီ ဆက်ဆံရေးသည် အမေရိကန်-တရုတ် ဆက်ဆံရေးခဲ့သို့ပင် မကျေလည်မှု တချို့ ရှိနေခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။ အမေရိကန်ဘက်က ဆော်ဒီနှင့်ကောင်းမွန်သော ဆက်ဆံရေးကို ထိန်းသိမ်းရန် ကြိုးပမ်းနေရင်းနှင့်ပင် ယခုကဲ့သို့ ဖြစ်နေရခြင်း ဖြစ်သည်။

ဘိုင်ဒန်နဲ့ ဆော်ဒီမင်းသားကို တွေ့ရစဉ် (GETTY IMAGES)

 ဆော်ဒီနှင့် တရုတ်တို့သည် ယူကရိန်း အရေးနှင့်ပတ်သက်၍ ရုရှားနိုင်ငံအပေါ် ၎င်းတို့၏ သဘောထားကြောင့် အမေရိကန်၏ ဖိအားပေးခြင်းနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသည်။

ထိုအခြေအနေကြောင့် နှစ်နိုင်ငံကြား ဆက်ဆံရေး ပိုကောင်းလာကာ ပို၍ နီးကပ်မှု ရှိလာခြင်း ဖြစ်သည်။ ပင်လယ် ကွေ့ နိုင်ငံများမှ လူငယ်ခေါင်းဆောင် မျိုးဆက်များသည်လည်း လက်ရှိအချိန်တွင် အမေရိကန်နှင့် ပိုမို ကင်းလွတ် ခွင့် ရရှိရေးနှင့် ၎င်းတို့နိုင်ငံများ၏ စွမ်းအင်၊ နည်းပညာနှင့် လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ ကဏ္ဍများတွင် ပိုမိုခိုင်မာစေရေး အတွက် ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက် လာနေကြသည်။

ထိုအခြေအနေတွင် တရုတ်နိုင်ငံသည် ၎င်းတို့အတွက် သင့်တော်သော မိတ်ဖက်နိုင်ငံတစ်ခု ဖြစ်လာကာ မှီခိုနိုင် သော စွမ်းအင် အရင်းအမြစ်များ ရှာဖွေမှု၊ ကုန်စည်နှင့် ဝန်ဆောင်မှုများအတွက် ဈေးကွက်ဖြစ်မှု၊ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက် ရေးနှင့် ကုန်သွယ်မှုတို့ကို ဒီမိုကရေစီနှင့် လူ့အခွင့်အရေးထက် ပို၍ အလေးထား ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။

ပင်လယ်ကွေ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု ကောင်စီ(GCS)သည်ပင် ဝီဂါမူဆလင်များနှင့် ပတ်သက်သည့် တရုတ်နိုင်ငံ၏ အငြင်းပွားဖွယ် မူဝါဒများကို ထောက်ခံသလို ပြောဆိုခဲ့မှုကြောင့် အမေရိကန်နှင့် တခြားနိုင်ငံများ၏ ဝေဖန်မှုဖြင့် ရင်ဆိုင်ခဲ့ရသည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင် ဘိုင်ဒန်အစိုးရက ဆော်ဒီနိုင်ငံ၏ လူ့အခွင့်အရေး မှတ်တမ်းများ ဆိုးရွားနေမှုနှင့်ပတ်သက်၍ ဝေဖန် ခဲ့သည်။

အနောက်နိုင်ငံများ အနေဖြင့်လည်း ရုပ်ကြွင်းလောင်စာများမှ ဂရင်းစွမ်းအင် ပြောင်းလဲရေးနှင့်ပတ်သက်၍ မသိ ကျိုးကျွံ ပြုနေထိုင်ခဲ့ကြသည်။ သို့သော် ယခုနှစ် အစောပိုင်း ရုရှား၏ ယူကရိန်းအပေါ် ကျူးကျော်စစ်က အခြေအ နေများကို ပြောင်းလဲသွားစေခဲ့သည်။

အမေရိကန်နှင့် ဥရောပ မဟာမိတ်များသည် ရုရှားအရေးကြောင့် ရေနံနှင့် သဘာဝဓာတ်ငွေ့ ကဏ္ဍတွင် ရှားပါး ခြင်း သို့မဟုတ် ဈေးကြီးခြင်းဖြင့် ရင်ဆိုင်ခဲ့ရသည်။ ထိုအခြေအနေက ကိုဗစ်ကူးစက်မှုမှ ပြန်လည် ထူထောင်စ ၎င်းတို့နိုင်ငံများ၏ စီးပွားရေးကို ခက်ခဲစေခဲ့သည်။

ယူကရိန်းစစ်ပွဲအတွင်းက အခြေအနေကိုတွေ့ရစဉ် (AP)

 အမေရိကန်၏ ကြားဖြတ်ရွေးကောက်ပွဲ မတိုင်ခင် ရေနံဈေးကို လျှော့ချရေး ဘိုင်ဒန်၏ ဆော်ဒီနိုင်ငံအပေါ် ပြောဆို စည်းရှုံးမှုများသည် အောင်မြင်ခဲ့ခြင်း မရှိပေ။

ဆော်ဒီ ဦးဆောင်သည့် OPEC အဖွဲ့က ရေနံထုတ်လုပ်မှုကို တိုးမြှင့်ရန် ငြင်းဆန်ခဲ့ခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။ အခြား သော အနောက်အုပ်စု ခေါင်းဆောင်များကလည်း ၎င်းတို့၏ နည်းလမ်းများဖြင့် ကြိုးစားခဲ့ကြသည်။

ဂျာမနီ ဝန်ကြီးချုပ် အိုလက်ဇ် ရှလို့ဇ် ( Olaf Scholz) သည် ရုရှားမှ ရေနံနှင့်သဘာဝဓာတ်ငွေ့ နေရာ အစိုးရန် အတွက် ရှာဖွေရန် ပင်လယ်ကွေ့ ဒေသသို့ လာရောက်ခဲ့သည်။

သို့သော် တရုတ်ဘက်က ၎င်းတို့ကို ကျော်ဖြတ်ကာ ဒေါ်လာ ဘီလီယံ ပေါင်းများစွာ တန်ကြေးရှိသော တင်ဒါ စာချုပ်များကို ဒေသတွင်း အုပ်ချုပ်သူများနှင့် ချုပ်ဆိုနိုင်ခဲ့သည်။

ပင်လယ်ကွေ့ ဒေသအတွက် ကစားပွဲအသစ်တွင် စွမ်းအင်ကဏ္ဍသည် အဓိကကျသော်လည်း အမေရိကန်ကတော့ ဒေါသထွက်ရန် တခြားကိစ္စများလည်း ရှိနေသေးသည်။ ယခု ကစားပွဲအသစ်မှာ ယခင်ကထက်ပို၍ ရက်စက် ကြမ်းကြုတ်မှုများလည်း ရှိနေသည်။

အမေရိကန်သည် အရေးပါဆုံး အာဏာလွှမ်းခြုံ ထားနိုင်မှုကို မြှင့်တင်ရန် ဘိုင်ဒန်၏ ကသိုက်ကရိုက် ကြိုးပမ်းမှုက အရှေ့အလယ်ပိုင်းနှင့် တခြားသော ဒေသများတွင် အမေရိကန်၏ လိုအပ်ချက်ကြောင့် လစ်ဟာသွားသော နေရာ များကို တရုတ်က အစားထိုး ဝင်ရောက်လိုခြင်း၊ ဝင်ရောက်နိုင်ခြင်း စသည်တို့ကို ထိတ်လန့်ခြင်းမှ အခြေခံသည်။

ထိုအခြေအနေများကြောင့် အမေရိကန်၏ အာရှဗဟိုပြု မူဝါဒများ ပေါ်ပေါက် လာရခြင်းလည်း ဖြစ်သည်။

အာဆီယံနိုင်ငံများ အစည်းအဝေး ကျင်းပနေစဉ် (GETTY IMAGES)

တရုတ်က ယခင်အချိန်များထက် ပိုမိုကြီးမားသော ကုန်သွယ်ရေးနှင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုကို ရရှိရန် အရှေ့အလယ်ပိုင်း နှင့် ပင်လယ်ကွေ့ ဒေသတို့တွင် အားစိုက် ဆောင်ရွက်နေစဉ် အမေရိကန်သည် တရုတ်၏ မြင့်တက်လာမှုကို ထိန်းသိမ်းရန် မူဝါဒများ ပြောင်းလဲ ဆောင်ရွက်လာနေသည်။

တရုတ်သည် ဒီဂျိုဘူတီ (Djibouti) တွင် ရေတပ် အခြေစိုက် စခန်းတစ်ခု တည်ဆောက်ကာ ပါရှန်ပင်လယ်ကွေ့ တွင် စစ်သင်္ဘောအုပ်စုငယ်များ ပို့ဆောင်ထားသည်။

ထို့အပြင် တရုတ်သည် အယ်လ်ဂျီးရီးယား၊ အီဂျစ်၊ ယူအေအီး၊ အီရန်တို့ဖြင့်လည်း မဟာဗျူဟာမြောက် မိတ်ဖက် သဘောတူညီချက်များ ရရှိထားသည်။ အလားတူ ရုရှား၊ အီရန်တို့ဖြင့်လည်း ကြီးမားသော ရေတပ်စစ်ရေး လေ့ကျင့်မှုများ လုပ်ဆောင်ထားသည်။

စွမ်းအင် လိုအပ်ချက် နည်းသော အမေရိကန်နှင့် မတူသည်မှာ တရုတ်သည် စီးပွားရေး တိုးတက်မှု၊ စစ်ရေး ယန္တရားများနှင့် ကမ္ဘာ့အင်အားကြီး နိုင်ငံတစ်ခုအဖြစ် ရှိနေမှုတို့ကို ထိန်းသိမ်းတိုးမြှင့်ရန် ပင်လယ်ကွေ့ဒေသမှ ရေနံနှင့် ဓာတ်ငွေ့ကို လိုအပ်သည်။

အဆိုပါ အခြေအနေများသည် အမေရိကန်ကို ဒေါသဖြစ်စေသည်။ စူပါပါဝါနိုင်ငံ တစ်ခုအနေဖြင့် အမေရိကန်သည် အရှေ့အလယ်ပိုင်း ဒေသကို စစ်ရေး၊ နိုင်ငံရေး စသည်ဖြင့် ဆယ်စုနှစ်ပေါင်းများစွာ လွှမ်းမိုးထားသည်။

တရုတ်ခေါင်းဆောင် ရှီကျင့်ဖျင်ကိုတွေ့ရစဉ် (GETTY IMAGES)

ထို့အပြင် အမေရိကန်သည် ပါရှန်ပင်လယ်ကွေ့တွင် ၎င်းတို့၏ အကျိုးစီးပွားကို ကာကွဝ်ရန် လိုအပ်လာပါက စစ်အင်အား အသုံးပြုခွင့်ကိုလည်း ရရှိထားသည်။

GCC နှင့် တရုတ်ဆက်ဆံရေးက သံတမန်ရေးရာ အခြေအနေသစ် တစ်ခုနှင့် ပထဝီဝင် နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ တင်းမာ မှုများအထိ ဖြစ်လာနိုင်ဖွယ် ရှိနေသည်ဟု အမေရိကန်မှ ပြောဆိုမှုများ ရှိလာနိုင်သော်လည်း ထိုကိစ္စကို အဆုံး အဖြတ် ပေးမှာသည် တရုတ်၏ ပြန်လည် ပြင်ဆင်ရေးဝါဒအပေါ်တွင် မူတည်သည်။

ဆိုဗီယက်ယူနီယံနှင့် မတူသည်မှာ တရုတ်က အနောက်အုပ်စု ဦးဆောင်သည့် နိုင်ငံတကာစနစ် အတွင်းသို့ နက်နက်ရှိုင်းရှိုင်း ဝင်ရောက်ထားကာ တခြားသော ကမ္ဘာ့မူဝါဒတစ်ခုနှင့် ကမ္ဘာကို လွှမ်းမိုးရန် ကြိုးပမ်းခြင်းမျိုး မဟုတ်ပေ။

၎င်းက မျှတစွာ ပါဝင်သူ တစ်ဦးအနေဖြင့် ကမ္ဘာ့လမ်းစဉ် အသစ်တစ်ခု၏ မူဝါဒများကို ပူးတွဲဖော်ဆောင်သွားရန် ပြောဆိုထားသည်။

အင်အား ကြီးမားလာခြင်းနှင့် အင်အား လွှမ်းမိုးထားခြင်းတို့က ပေးဆပ်မှုများသော ထိပ်တိုက် တွေ့ဆုံမှုများကို ဖြစ်စေကြောင်း သမိုင်းအခြေအနေများက ပြသခဲ့ပြီး ဖြစ်သည်။

ထိုနည်းတူစွာပင် လိုက်လျောညီထွေဖြစ်မှု၊ ပေါင်းစည်းမှုတို့လည်း ထိပ်တိုက် တွေ့ဆုံခြင်းနှင့် ပြိုလဲခြင်းတို့မှ ကာကွယ်ပေးနိုင်သည်ကို သမိုင်းအခြေအနေများမှ လေ့လာခဲ့ရပြီး ဖြစ်သည်။

ပဋိပက္ခပေါင်းစုံနှင့် စစ်ပွဲများစွာဖြင့် ရင်ဆိုင်ခဲ့ရပြီးဖြစ်သော အရှေ့အလယ်ပိုင်း ဒေသထက် မည်သည့် ကမ္ဘာ့ဒေသ ကမှ ထိုအရာများ၏ အကျိုးအပြစ်များကို ပို၍ သိနိုင်လိမ့်မည် မဟုတ်ပေ။

Source: Al Jazeera

CNI International News

ဝါဆော၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၀

ဂျာမနီသည် ဥရောပကို ကြီးစိုးရန် ကြိုးစားနေသည်ဟု ပိုလန်အာဏာရပါတီ ခေါင်းဆောင် ဂျာရိုစလော ကတ်ဇီရန် စကီက ပြောကြောင်း AP သတင်းမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။

ပိုလန်လူမျိုးများသည် နောင်တွင် ဂျာမနီ၏ အလိုကျသာ ဖြစ်လာနိုင်ကြောင်း ၎င်းက သတိပေးသည်။

လက်ရှိ အာဏာရ အမျိုးသားကွန်ဆားဗေးတစ်ပါတီ ဥက္ကဋ္ဌ ဂျာရိုစလော ကတ်ဇီရန်စကီ (Jaroslaw Kaczynski) သည် လာမည့်နှစ် ရွေးကောက်ပွဲမတိုင်ခင် ဂျာမနီနိုင်ငံနှင့်ပတ်သက်၍ ဝေဖန်ပြောဆိုခဲ့ခြင်း ဖြစ်ပြီး ၎င်း၏ ပြိုင်ဘက်များကိုလည်း ဂျာမန်သစ္စာတော်ခံများဟု ဖော်ညွှန်းခဲ့သည်။

တခြားသော အလယ်ဥရောပ နိုင်ငံများနည်းတူ ပိုလန်လူမျိုး အများစုသည်လည်း ယူကရိန်းအရေးနှင့် ပတ်သက်သည့် ဂျာမနီ၏ ရပ်တည်ချက်အပေါ် ဝေဖန်လျက်ရှိသည်။

အထူးသဖြင့် ရုရှား၏ စွမ်းအင်ကို မှီခိုနေရသော ဓာတ်ငွေ့ဆိုင်ရာ စာချုပ်များကြောင့်ဖြစ်ပြီး ထိုစာချုပ်များက ရုရှားတို့၏ စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုများအတွက် အထောက်အပံ့ ဖြစ်စေလျက်ရှိသည်ဟု ရှုမြင်ထားသည်။

ပိုလန်အထိန်းအမှတ် ကျောက်တိုင်ကိုတွေ့ရစဉ် (AP)

သို့သော် လက်ရှိအာဏာရ ဥပဒေနှင့်တရားမျှတမှုပါတီကို ဝေဖန်သူများက ၎င်း၏ ဂျာမနီဆန့်ကျင်ရေး သဘော ထားသည် ပိုလန်အကျိုးစီးပွားအတွက် ခြိမ်းခြောက်မှု တစ်ခုဖြစ်ရုံမက အနောက်အုပ်စု မဟာမိတ်များနှင့် ဆက်ဆံ ရေးပြတ်တောက်နိုင်သည့် အန္တရာယ်ရှိနေသည်ဟု ထောက်ပြသည်။

ဂျာမနီဘက်မှ ကမ်းလှမ်းထားသော ဒုံးကျည်ကာကွယ်ရေးစနစ် သုံးခုကို ပိုလန်နိုင်ငံဘက်မှ လက်ခံခြင်း ရှိ/မရှိနှင့် ပတ်သက်၍ အာဏာရပါတီ၏ မပြတ်သားမှုက ပို၍ အန္တရာယ်ရှိသည်ဟုလည်း ဝေဖန်သူများက ပြောသည်။

ပြီးခဲ့သည့်လ ယူကရိန်းနှင့် နယ်စပ်အနီး ပိုလန်မြေပေါ်သို့ ဒုံးကျည်တစ်ခု ကျရောက်ခဲ့မှုကြောင့် ဂျာမနီ ဘက်က ထိုသို့ ကမ်းလှမ်းခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ ထိုကမ်းလှမ်းမှုကို ကတ်ဇီရန်စကီက ယူကရိန်းမြေပေါ်တွင် သွားရောက် တပ် ဆင်သင့်သည်ဟု တုန့်ပြန်ခဲ့ပြီး ထိုအချက်ကို ဂျာမနီဘက်မှ လက်မခံချေ။

ပြီးခဲ့သည့် အင်္ဂါနေ့မှ ကမ်းလှမ်းမှုများကို လက်ခံကြောင်း ပိုလန်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးက ထုတ်ပြန်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သော် လည်း ထိုသို့ လက်ခံရခြင်းအအတွက် စိတ်ပျက်မိသည်ဟု ကတ်ဇီရန်စကီက ပြောခဲ့သည်။

ပိုလန်သမ္မတ အန့်ဇတ်ဒူဒါကို လူငယ်များနဲ့အတူ တွေ့ရစဉ် (AP)

ပိုလန်အာဏာရ ပါတီဘက်မှ ယခုကဲ့သို့ ဂျာမနီကို လိုလားဟန် မရှိခြင်းမှာ သက်ကြီးပိုင်း မဲဆန္ဒရှင်များထံမှ မဲများရရှိရေး ကြိုးစားနေမှုဟု ဝေဖန်သူများက ပြောသည်။

ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အတွင်း နာဇီဂျာမနီတို့က ပိုလန်ကို ကျူးကျော်ခဲ့ကာ ပိုလန်နိုင်ငံသား ၆ သန်းကျော် သေဆုံးခဲ့ သည်။ ထိုအတိတ် ဖြစ်ရပ်များနှင့်ဆက်စပ်၍ သက်ကြီးပိုင်း မဲဆန္ဒရှင်များထံမှ ထောက်ခံမဲ ရရှိအောင် အာဏာရ ပါတီက လုပ်ဆောင်နေခြင်းဟု ဝေဖန်ကြခြင်း ဖြစ်သည်။

သို့သော် ဂျာမနီတွင် ပညာသင်ကြားခဲ့သည့် သို့မဟုတ် အလုပ်လုပ်ခဲ့သည့် ပိုလန်လူမျိုး အများစုကတော့ ခေတ်သစ် ဂျာမနီနိုင်ငံနှင့်ပတ်သက်၍ အကောင်းမြင် သဘောထား ရှိကြသည်။

ပိုလန်၏ အကြီးမားဆုံး အနောက်ဘက် အိမ်နီးချင်း နိုင်ငံဖြစ်သော ဂျာမနီသည် ၎င်းတို့၏ ပင်မကုန်သွယ်ဖက် ဖြစ်ရုံမက နေတိုး(NATO)နှင့် အီးယူ(EU) မဟာမိတ်နိုင်ငံ တစ်ခုလည်း ဖြစ်သည်။ ပိုလန်သမ္မတ အန့်ဇတ်ဒူဒါ (Andrzej Duda) သည် လာမည့် တနင်္လာနေ့တွင် ဘာလင်(ဂျာမနီ)သို့ သွားရောက်ရန် စီစဉ်ထားသည်။

Source: AP

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၉

ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း၊ ပလောင်ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသ၊ နမ့်ဆန်မြို့နယ် ဟူးမန်းကျေးရွာ အနီးမှာ တအာင်း အမျိုး သားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်(TNLA)နှင့် မြန်မာ့တပ်မတော်ကြား တိုက်ပွဲကြောင့် ဟူးမန်းကျေးရွာမှ ဒေသခံများသည် ဇယန်းကြီးကျောင်းတိုက်သို့ ယနေ့ (ဒီဇင်ဘာ ၉ ရက်)တွင် ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်လာကြသည်။

အဆိုပါ တိုက်ပွဲရှောင်များသည် ယနေ့ (ဒီဇင်ဘာ ၉ ရက်) နေ့လယ် ၁ နာရီ ၄၀ မိနစ်က ဟူးမန်းကျေးရွာအုပ်စု၊ ဟူးမန်း ကျေးရွာ၊ ဇယန်းကြီးကျောင်းတိုက်သို့ တိမ်းရှောင်လာကြခြင်းဖြစ်သည်။

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၉ ရက်နေ့က ဇယန်းကြီးကျောင်းတိုက်သို့ ရောက်လာသည့် ဟူးမန်းရွာက တိုက်ပွဲ ရှောင်များကိုတွေ့ရစဉ် (Palaung Land)

အရေအတွက် အတည်အကျကိုတော့ မသိရသေးကြောင်း ဒေသတွင်း ပလောင် အဖွဲ့အစည်းများက ပြောသည်။

TNLA နှင့် မြန်မာ့တပ်မတော်ကြား တိုက်ပွဲများသည် နမ့်ဆန်မြို့နယ်အတွင်းမှာ ဒီဇင်ဘာ ၇ ရက်နေ့မှ စတင်ကာ ဖြစ်ပွား နေခြင်း ဖြစ်သည်။

ထိုတိုက်ပွဲကြောင့် ဇယန်းကြီးကျောင်းတိုက်သို့ မန်လုံး၊ ဟူးမန်း၊ လီဆူရွာမှ ဒေသခံ ၂၀၀ ဝန်းကျင် တိမ်းရှောင်လာခဲ့ကြ သည်။