CNI International News

မော်စကို၊ဒီဇင်ဘာ ၂၀

တရုတ်နှင့် ပူးတွဲရေတပ်စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုပြုလုပ်ရန်အတွက် ရုရှားစစ်သင်္ဘောများ တနင်္လာနေ့တွင် ထွက်ခွာ သွားခဲ့သည်ဟု AP သတင်းတွင်ဖော်ပြသည်။ယင်းက အမေရိကန်နှင့် တင်းများမှုများရှိနေချိန်တွင် တရုတ်နှင့် ရုရှားနှစ်နိုင်ငံကြား ကာကွယ်ရေးဆိုင်ရာ နီးကပ်သည့်ဆက်ဆံရေးအနေအထားကို မြှင့်တင်လာခြင်းကိုလည်း ဖော်ပြနေသည်။

Varyag(ဗားရက်ခ်)ခရူဇာစစ်သင်္ဘော၊ Marshal Shaposhnikov(မာရှယ် ရှာပိုရှနီခက်ဖ်)ဖျက်သင်္ဘောနှင့် ရုရှား ပစိဖိတ်စစ်သင်္ဘောအုပ်စုမှ အစောင့်သင်္ဘောနှစ်စင်းတို့သည် ဗုဒ္ဓဟူးနေ့၊ အရှေ့တရုတ်ပင်လယ်တွင် စတင်မည့် လေ့ကျင့်ရေး၌ ပါဝင်သွားမည်ဟု ရုရှားကာကွယ်ရေးဌာနက ပြောသည်။

တရုတ်ရေတပ်ဘက်မှ စစ်သင်္ဘောတချို့နှင့် ရေငုပ်သင်္ဘောတစ်စင်းလည်း ပူးတွဲစစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုတွင် ပါဝင် မည်ဖြစ်ပြီး တရုတ်နှင့် ရုရှားစစ်လေယာဉ်များနှင့်အတူ စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုကို ပြုလုပ်သွားမည်ဟု ရုရှား ကာကွယ်ရေးဌာနက ပြောသည်။ ရုရှားနှင့်တရုတ်တို့သည် ပြီးခဲ့သည့်လများမှ စတင်ကာ ၎င်းတို့ကြားစစ်ဘက် ဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများ ကြီးထွားလာသည်ကို ထုတ်ဖော်ပြသခဲ့သည်။

ရုရှားသမ္မတ ပူတင်နှင့် တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင်(ဓါတ်ပုံ-ရိုက်တာ)

ပြီးခဲ့သည့်နိုဝင်ဘာလတွင်လည်း ရုရှားလေတပ်၏ Tu-95 ဗုံးကြဲလေယာဉ်များနှင့် တရုတ်၏ H-6K လေယာဉ်များ သည် ဂျပန်ပင်လယ်နှင့် အရှေ့တရုတ်ပင်လယ်တို့တွင် ပူးတွဲကင်းလှည့်မှုပြုလုပ်ခဲ့သည်။ စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှု၏ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုအဖြစ် ရုရှားဗုံးကြဲလေယာဉ်များသည် ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် တရုတ်မြေပေါ်သို့ ဆင်းသက် ခဲ့ကာ တရုတ်လေယာဉ်များသည်လည်း ရုရှားရှိလေတပ်အခြေစိုက်စခန်းများသို့ ပျံသန်းခဲ့သည်။ရုရှားနှင့်ပူးတွဲ လေ့ကျင့်ရေးပြုလုပ်ရန်အတွက် စက်တင်ဘာလတွင် တရုတ်ဘက်မှတပ်သား ၂၀၀၀၊ စစ်ယာဉ် ၃၀၀၊ တိုက်ခိုက် ရေးလေယာဉ် ၂၁ စီးနှင့် စစ်သင်္ဘော ၃ စီးကို ရုရှားသို့ စေလွှတ်ခဲ့သည်။ယင်းက တရုတ်နိုင်ငံအနေဖြင့်ရုရှားနှင့် စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုတစ်ခုအတွက် ၎င်းတို့၏ စစ်တပ်အခွဲ ၃ ခုမှ တပ်သားများကို ပထမဆုံးအကြိမ် စေလွှတ်မှု ဖြစ်ကာ တရုတ်-ရုရှား အပြန်အလှန် ယုံကြည်မှုကို ဖော်ပြခြင်းလည်းဖြစ်သည်။

ဒီဇင်ဘာ ၁၉ ရက်နေ့(တနင်္လာနေ့)တွင် ရုရှားကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၏ သတင်းဋ္ဌာနမှ ထုတ်ပြန်သည့် ဗီဒီယိုမှ ရိုက်ကူးထားသော ဓာတ်ပုံတွင် ရုရှားနှင့် တရုတ်တို့ စီစဉ်ထားသော ပူးတွဲရေတပ် စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှု အတွက် ရုရှား၏ပစိဖိတ်သမုဒ္ဒရာတွင် Sovershenny corvette ရွက်လွှင့်သွားနေစဉ်(ဓါတ်ပုံ-အေပီ)

ရုရှားသမ္မတ ပူတင်က ရုရှားတပ်များကို ယူကရိန်းသို့စေလွှတ်လိုက်သည့် ဖေဖော်ဝါရီ ၂၄ ရက်မှ စတင်ကာ တရုတ်နှင့်ရုရှားတို့အကြား ကာကွယ်ရေးဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများ ပိုမိုအားကောင်းလာခဲ့သည်။

ရုရှားနှင့် အတိုင်းအတာမရှိသော မိတ်ဖက်ဆက်ဆံရေးကို ပိုင်ဆိုင်ထားသည်ဟု သတ်မှတ်ထားသော တရုတ် နိုင်ငံသည် ရုရှား၏လုပ်ရပ်များအတွက် ဝေဖန်ခဲ့ခြင်းမရှိဘဲ ရုရှားကို ရန်စခဲ့ခြင်းအတွက် အမေရိကန်နှင့်နေတိုး တို့ကို ပြစ်တင်ဝေဖန်ခဲ့သည်။

အပြန်အလှန်အနေဖြင့် ထိုင်ဝမ်အရေးအတွက် တရုတ်နှင့်အမေရိကန်တို့ တင်းမာမှု များရှိနေချိန်တွင် ရုရှား ဘက်က တရုတ်ကိုအခိုင်အမာထောက်ခံခဲ့သည်။

Source:AP

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၉

မြန်မာနိုင်ငံ၏ ငြိမ်းချမ်းရေးဖြစ်စဉ်တွင် လူထု၏ အခန်းကဏ္ဍမှာ အရေးကြီးကြောင်း ရခိုင့်ဦးဆောင်ပါတီ (AFP) ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာအေးမောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

မည်သည့်အစိုးရမဆို လူထု၏မျက်နှာကို ကြည့်ရမှာဖြစ်ကြောင်း၊ လူထု၏ဆန္ဒမှာ အလွန်အ‌ရေးကြီးကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ဒေါက်တာအေးမောင်က “အဲဒီတော့ လူထုရဲ့ ဆန္ဒဆိုတာ အလွန်တရား အရေးကြီးပါတယ်၊ မည်သည့်အစိုးရမဆို လူထုရဲ့ မျက်နှာကိုပဲ ကြည့်ရတာကိုဗျ၊ လူထုကို အုပ်ချုပ်တဲ့ ကောင်းမွန်တဲ့ ယန္တရားတစ်ရပ်ကို အပ်နှင်းချင်လို့သာ အစိုးရဆိုတာ လူထုကိုယ်စား အုပ်ချုပ်ပေးကြရတာကိုး၊ အစိုးရတိုင်းကတော့ဗျာ ဘယ်လိုပဲပြောပြော ကောင်းမွန် တဲ့ အမွေတစ်ခုတော့ ပေးခဲ့ချင်တာပဲ၊ လူထုကို ဆိုတော့ လူထုရဲ့ ဆန္ဒအရေးကြီးပါတယ်၊ လူထုက ဘယ်လို အစိုးရ တစ်ရပ်ကို လိုသလဲ၊ လူထုက ဘယ်လို ပတ်ဝန်းကျင်တစ်ရပ်ကို ဖန်တီးဖို့အတွက် အဆင်သင့် ဖြစ်နေကြပြီလား၊ ငြိမ်းချမ်းတဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်၊ လူ့အခွင့်အရေး ပြည့်ဝတဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်၊ တိုင်းရင်းသားအားလုံး ချစ်ကြည်ပြီးတော့ လက်တွဲနိုင်တဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်ဖြစ်အောင် တို့တတွေ မတည်ဆောက်နိုင်တော့ဘူးလား။ တည်ဆောက်ဖို့အတွက် အချိန် မကျသေးဘူးလား။ ဒီလောက် ၇၅ နှစ်လောက် ပေးဆပ်ခဲ့ရတာကိုက နောင်တမရကြသေးဘူးလားဆိုတာ ကျနော်တို့ကပဲ သုံးသပ်ရတာ” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ငြိမ်းချမ်းရေးတောင်းဆိုကြသူများကိုတွေ့ရစဉ် (GETTY IMAGES)

ထို့ကြောင့် လူထု၊ အစိုးရ၊ လက်နက်ကိုင် အင်အားစုများ၊ တိုင်းရင်းသားများ အနေဖြင့် အကောင်းဆုံးလမ်းကို ရွေးချယ်ရမှာဖြစ်ကြောင်း၊ သွေးမြေကျမှုကင်းသည့် နိုင်ငံတစ်ခု ပေါ်ထွန်းလာစေချင်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ငြိမ်းချမ်းရေးဖြစ်စဉ်တွင် သက်ဆိုင်သူ အားလုံးပါဝင်မှ ငြိမ်းချမ်းရေးမှာ ရှေ့ဆက်၍ ရမှာဖြစ်ကြောင်း မြန်မာ နိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ ကျောင်းသားများ ဒီမိုကရက်တစ်တပ်ဦး (ABSDF) မှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ရဲဘော်အေးလွင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ငြိမ်းချမ်းရေးဖြစ်စဉ်က အဲဒီတုန်းက ပြောခဲ့ပြီးသားပဲ၊ ကျနော်တို့ ဒီမြန်မာပြည်ရဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးဖြစ်စဉ်က သက်ဆိုင်တဲ့သူတွေ အားလုံးပါဝင်မှ ရမယ်၊ သက်ဆိုင်တဲ့လူတွေ အားလုံးပါဝင်တဲ့ အနေအထားတစ်ခု ရှိဖို့လိုတယ်၊ အဲဒါမှပဲ မြန်မာပြည်ရဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးကို ဆက်သွားလို့ရမယ်လို့ ကျနော်တို့ ပြောခဲ့ပြီးပြီ” ဟု ပြောသည်။

ဗမာပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်တော်(BPLA)

မိမိတို့ တည်ဆောက်လိုသည့် ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီ ပြည်ထောင်စုအတွက် အားလုံး၏ ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးမှုဖြင့် တဆင့်ခြင်း လုပ်ဆောင်ရမှာ ဖြစ်ကြောင်း ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်ဦးဆောင်အဖွဲ့ (PPST) မှ ပြောခွင့်ရပုဂ္ဂိုလ် ဗိုလ်မှူးကြီး စောကျော်ညွန့်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ကျ‌နော်တို့ ဖော်ဆောင်လိုတဲ့ ပြည်ထောင်စု ငြိမ်းချမ်းရေး၊ ကျနော်တို့ တည်ဆောက်လိုတဲ့ ခုနက ဖက်ဒရယ် ဒီမိုကရေစီ ပြည်ထောင်စု အတွက်ဆိုရင်တော့ ဒီမိုကရေစီလို့ ပြောလိုက်မယ်ဆိုရင်လည်းပဲ ဒီမိုကရေစီ အင်အားစုတွေ အားလုံး ပါဝင်ရမှာ ဖြစ်သလို ဖက်ဒရယ်လို့ ပြောလိုက်မယ်ဆိုရင်လည်းပဲ တိုင်းရင်းသား အင်အား စုတွေ အားလုံးပေါ့၊ တိုင်းရင်းသား နိုင်ငံရေးပါတီတွေလည်း ရှိရင် ရှိမယ်၊ တိုင်းရင်းသား တော်လှန်ရေး အဖွဲ့တွေ လည်း ရှိရင်ရှိမယ်၊ အဲဒီလိုမျိုး သက်ဆိုင်တဲ့သူတွေ အားလုံး ပါဝင်စုပေါင်း ညှိနှိုင်း အဖြေရှာနိုင်မယ့် အခင်းအကျင်း ကသာလျှင် ကျနော်တို့ ခုနက ပြောနေတဲ့ ပြည်ထောင်စုငြိမ်းချမ်းရေး ကျနော်တို့ တည်ဆောက်လိုတဲ့ ဖက်ဒရယ် ဒီမိုကရေစီ ပြည်ထောင်စု အတွက်က‌တော့ ကျ‌နော်တို့ အားလုံးရဲ့ ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးမှု အပေါ်မှာပဲ တဆင့်ပြီး တဆင့် ကျနော်တို့ ဆက်လက် လုပ်ဆောင် သွားရမှာ ဖြစ်တယ်လို့ ကျနော်အဲဒီလိုပဲ နားလည်မှု ရှိပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် နစက ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်း‌အောင်လှိုင်က ယခု ၂၀၂၂ ခုနှစ်ကို ငြိမ်းချမ်းရေးနှစ်ဟု သတ်မှတ်၍ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းအချို့နှင့် ငြိမ်းချမ်းရေး တွေ့ဆုံဆွေးနွေး လျက်ရှိသည်။

CNI International News

ဘဂ္ဂဒက်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၉

အီရတ်နိုင်ငံမြောက်ပိုင်း ဗုံးပေါက်ကွဲမှုနှင့် သေနတ်ပစ်ခတ်မှုတို့ကြောင့်အနည်းဆုံး ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင် ၉ ဦး သေဆုံးခဲ့ သည်ဟု BBC သတင်းတွင်ဖော်ပြသည်။ အဆိုပါတိုက်ခိုက်မှုသည် တနင်္ဂနွေနေ့ မြို့တော်ဘဂ္ဂဒက်နှင့် မိုင် ၁၈၀ အကွာ ရေနံကြွယ်ဝသော ကာကွတ်မြို့ (Kirkuk) မြို့တွင်ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ယခုတိုက်ခိုက်မှုကို IS အဖွဲ့က ၎င်းတို့ပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်း ထုတ်ပြန်သည်။ IS အဖွဲ့သည် အီရတ်စစ်သား ၃ ဦး သေဆုံးခဲ့သည့် ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ ဘဂ္ဂမြို့အနီး လမ်းဘေးဗုံးခွဲမှုကိုလည်း ပြုလုပ်ခဲ့သည်ဟု ထုတ်ဖော်ပြောဆိုထားသည်။ တနင်္ဂနွေနေ့တိုက်ခိုက်မှုသည် ချာလယ် အယ်လ်-မာတာ (Chalal al-Matar) ကျေးရွာအနီး ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်များ လိုက်ပါလာသည့် ထရပ်ကားတစ်စီးကို ဗုံးခွဲမှုဖြင့် စတင်ခဲ့ကာ ယင်းနောက်တွင် လက်နက်ငယ်များဖြင့် ပစ်ခတ်မှုဖြစ်ပွားခဲ့သည်ဟု အီရတ်အရာရှိများက AFP သတင်းသို့ပြောသည်။

တိုက်ခိုက်မှုဖြစ်ပွားအပြီး အီရတ်မြို့တွင်း သွားလာသူ ပြည်သူများနှင့် အစောင့်တပ်သားတစ်ဦးကို တွေ့ရစဉ်(ဓါတ်ပုံ-RTE)

ယခုဖြစ်ရပ်တွင် အကြမ်းဖက်သမားတစ်ဦး သေဆုံးခဲ့ကာ ကျန်သူများကို ဆက်လက်ရှာဖွေနေသည်ဟုလည်း ၎င်းတို့က ပြောဆိုခဲ့ကာ တိုက်ခိုက်မှုတွင် ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်နှစ်ဦးပါ ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။

ဘဂ္ဂဒက်မြို့ရှိ အီရတ် ပြည်ထဲရေးဌာနကလည်း ယခုတိုက်ခိုက်မှုကို အတည်ပြုပြောဆိုသည်။ ယခုတိုက်ခိုက်မှု ကိုပြုလုပ်ခဲ့သည့် IS အဖွဲ့သည် ယခင်တုန်းက အီရတ်နိုင်ငံအရှေ့ပိုင်းမှ ဆီးရီးယားအနောက်ပိုင်းအထိ နယ်မြေ ဧရိယာ ၈၈၀၀၀ စတုရန်းကီလိုမီတာခန့်ကို သိမ်းပိုက်ခဲ့ကာ လူပေါင်း ၈ သန်းနီးပါးကို တင်းကြပ်သောစည်းမျဉ်း များဖြင့်အုပ်ချုပ်ခဲ့သည်။

၂၀၁၇ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာ ၅ ရက်က ကာကွတ်မြို့၌ အသေခံဗုံးခွဲတိုက်ခိုက်မှုဖြစ်ပွားခဲ့သည့်နေရာကို အီရတ် လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်များက စစ်ဆေးခဲ့စဉ်(ဓါတ်ပုံ-AFP)

သို့သော် အီရတ်တပ်ဖွဲ့ဝင်များက IS တို့ ခြေကုပ်ရယူထားသော ဆီးရီးယားနယ်စပ်မှ စစ်သွေးကြွများကို ဖယ်ရှားနိုင်ခဲ့ကာ ၂၀၁၇ ဒီဇင်ဘာတွင် IS အဖွဲ့ကို အောင်နိုင်ခဲ့ပြီဟု ထုတ်ပြန်ကြေညာခဲ့သည်။ ၂၀၁၉ တွင် IS အဖွဲ့ဝင်များသည် ၎င်းတို့နောက်ဆုံးခြေကုပ်စခန်းကို လက်လွှတ်ခဲ့ရသော်လည်း ယင်းတို့သည် ပြင်းထန်သော ခြိမ်းခြောက်မှုအဖြစ်ရှိနေဆဲဟု UN က ဇူလိုင်လတွင်ကြေညာခဲ့သည်။

လက်ရှိအချိန်အထိ ဆီးရီးယားနှင့် အီရတ်တို့တွင် IS တိုက်ခိုက်ရေးသမား ၆၀၀၀ မှ ၁၀၀၀၀ ကြားရှိနေဆဲဟု UN က ခန့်မှန်းထားပြီး အဆိုပါ စစ်သွေးကြွများသည် ဝေးလံခေါင်သီသော ဧရိယာများတွင် အများဆုံးအခြေစိုက်ကာ ပစ်ခတ်ထွက်ပြေးခြင်း၊ ချုံခိုတိုက်ခိုက်ခြင်းနှင့် လမ်းဘေးဗုံးခွဲခြင်းများကို ပြုလုပ်နေကြဆဲဖြစ်သည်။

IS အဖွဲ့သည် သိသာထင်ရှားသည့်ခေါင်းဆောင်မှု ပျောက်ဆုံးသွားခဲ့ပြီဖြစ်သော်လည်း လုံခြုံရေးလစ်ဟာမှုများကို အသုံးချကာ အကြမ်းဖက်ဝါဒကို ဖြန့်ကြက်ရန် လူသစ်စုဆောင်းမှုများနှင့် တိုက်ခိုက်မှုများကို ပြုလုပ်စီစဉ်နိုင်စွမ်း ရှိနေဆဲဖြစ်သည်ဟုလည်း UN ၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

Source:BBC