CNI International News

ဒန်ဗား (ကော်လိုရာဒို)၊ ဇူလိုင် ၂၁

ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင်၏ ကျန်းမာရေး အခြေအနေနှင့်ပတ်သက်၍ မိမိတို့ ထောက်လှမ်းရေး သတင်းများ မသိရှိရ ကြောင်း အမေရိကန် ဗဟိုထောက်လှမ်းရေးအေဂျင်စီ (CIA) ညွှန်ကြားရေးမှူး ဝီလျံဘန့်စ် (William Burns) က ပြောကြားခဲ့ သည်ဟု ဘီဘီစီ အင်္ဂလိပ်ပိုင်း၌ ရေးသားဖော်ပြထားသည်။

ယခုနှစ် အသက် ၇၀ ပြည့်သည့် ပူတင်သည် ကျန်းမာရေးမကောင်းဘဲ ကင်ဆာဖြစ်နိုင်ခြေရှိသည်ဟု အတည်မပြုသော ထင်ကြေးများမှာ မီဒီယာစာမျက်နှာများထက်တွင် ပျံ့နှံ့နေခဲ့သည်။

ထိုသို့ ထင်ကြေးများကို အတည်ပြုရန် မိမိထံတွင် သက်သေ အထောက်အထား မရှိကြောင်း၊ ပူတင် ကျန်းမာ ကောင်းမွန် နေလွန်းနေသည်ဟုပဲ မှတ်ယူကြောင်း ဝီလျံဘန့်စ်က ဟာသနှော၍ ပြောကြားခဲ့သည်။

ယူကရိန်းထံသို့ တာဝေးပစ် လက်နက်များ ပိုမိုပေးအပ်မည်ဟု အမေရိကန် ကြေညာလိုက်ချိန်၌ ၎င်း၏မှတ်ချက်များ ယခု ကဲ့သို့ ထွက်ပေါ်လာခဲ့သည်။

အနောက်နိုင်ငံများက လက်နက် အသစ်အဆန်းများ ပေးအပ်ခဲ့ပြီးနောက် ယူကရိန်းတွင် ရုရှားစစ်ရေး အာရုံစိုက်မှုသည် အရှေ့ဘက်ခြမ်း တစ်ခုတည်း မဟုတ်တော့ဘဲ မော်စကို၏ ဗျူဟာပြောင်းလဲလိုက်ကြောင်း အစောပိုင်းတွင် ရုရှားနိုင်ငံခြား ရေးဝန်ကြီး ဆာဂျေလာဗရော့က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဝီလျံဘန့်စ်ကို တွေ့ရစဉ်(GETTY IMAGES)

“သမ္မတပူတင်ရဲ့ ကျန်းမာရေးနဲ့ပတ်သက်ပြီးတော့ ကောလာဟလတွေ အများကြီး ထွက်နေပါတယ်။ တကယ်တမ်း သူက တော့ လုံးဝ ကျန်းမာ လွန်းပါတယ်ဗျာ” ဟု အမေရိကန်နိုင်ငံ၊ ကော်လိုရာဒိုပြည်နယ်ရှိ အက်စ်ပန် လုံခြုံရေးဖိုရမ်သို့ တက် ရောက်စဉ် ဝီလျံဘန့်စ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ယခုကဲ့သို့ ဟာသနှော၍ ရယ်ရယ်မောမော ပြောကြားခဲ့သော်လည်း ၎င်းအနေဖြင့် တရားဝင် ထောက်လှမ်းရေး အစီရင်ခံချက် ရရှိ၍ မဟုတ်ကြောင်း ဖြည့်စွက်ပြောကြားခဲ့သည်။

မော်စကိုမြို့တွင် အမေရိကန် သံအမတ်အဖြစ်လည်း တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ဖူးသူ ဝီလျံဘန့်စ်သည် ဆယ်စုနှစ် နှစ်ခုကျော်ကြာ ရုရှားသမ္မတနှင့် ထိတွေ့ဆက်ဆံခဲ့ဖူးပြီး စောင့်ကြည့်ခဲ့ဖူးကြောင်း ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။

ပူတင်သည် ထိန်းချုပ်မှု၊ ခြိမ်းခြောက်မှုနှင့် မျှတမှုတို့ကို ယုံကြည်လက်ခံသူ ဖြစ်ကြောင်း၊ ၎င်း၏အကြံပေးအဖွဲ့များ ကျုံ့ဝင် သွားသည့်အတွက် ပြီးခဲ့သည့် ဆယ်စုနှစ်များအတွင်း အဆိုပါ စရိုက်လက္ခဏာများသည် ပူတင်ထံတွင် ပိုမိုခိုင်မာလာကြောင်း CIA ညွှန်ကြားရေးမှူး ဘန့်စ်က သုံးသပ်ပြသည်။

“ရုရှား ခေါင်းဆောင်အဖြစ်နဲ့ သူ့ကံကြမ္မာက ရုရှားကို ကြီးကျယ်ပြီး အင်အားကောင်းဖို့ ပြန်ထူထောင်နိုင်မယ်ဆိုတဲ့ ယုံကြည် ရှိထားပါတယ်။ အဲဒါကြောင့် ရုရှားနဲ့ အနီးပတ်ဝန်းကျင်မှာ ဩဇာလွှမ်းမိုးမှုနယ်ပယ် ပြန်ဖန်တီးနိုင်ဖို့ရာက ယူကရိန်းကို မထိန်းချုပ်နိုင်ဘဲ သူ ရှေ့ဆက်လှမ်းလို့ မရဘူးလေ” ဟု ၎င်းက ကောက်ချက်ချသည်။

ရုရှား၏ အစီအမံများအကြောင်း အမေရိကန် ထောက်လှမ်းရေး သတင်းများကို ဘန့်စ်က စုဆောင်းခဲ့ပြီး ယူကရိန်းကို ကျူးကျော်လျှင် ဆိုးဝါးသည့် အကျိုးဆက်များ ရှိလာမည့်အကြောင်း သတိပေးရန် ယမန်နှစ် နိုဝင်ဘာလ၌ မော်စကိုမြို့သို့ သွားရောက်ခဲ့သေးသည်။ သို့သော် ၎င်းရောက်ရှိချိန်တွင် ပိုမိုစိတ်ရှုပ်ခဲ့ရကြောင်း ဘန့်စ်က ဖွင့်ဟပြောကြားခဲ့သည်။

 ယူကရိန်းနဲ့ရုရှား မြေပုံ (BBC)

ရုရှားသမ္မတ၏ အစီအစဉ်များသည် အလွန်အားနည်းချက် ရှိနေသော ယူဆချက်များ ပါဝင်ခဲ့ကြောင်း၊ အထူးသဖြင့် ယူကရိန်း နှင့်ပတ်သက်၍ ထင်ယောင်ထင်မှား ဖြစ်နေမှုများကို တွန်းလှန်လိုသည့် ဆန္ဒများအပေါ် အခြေခံထားကြောင်း ဘန့်စ်က ပြော ကြားခဲ့သည်။

“ပူတင်က သူ့စကားတွေကို တကယ့် ယုံကြည်ချက်နဲ့ ပြောတာဗျ။ ယူကရိန်းဟာ တကယ်တော့ သီးခြားနိုင်ငံ မဟုတ်ဘူးလို့ နှစ်အတန်ကြာအောင် သူပြောလာခဲ့တာ ကျနော်ကြားခဲ့ရပါတယ်။ ကောင်းပါပြီ … အခုတော့ ယူကရိန်းက တကယ့်နိုင်ငံ တစ်နိုင်ငံအနေနဲ့ သူ့ကို ပြန်တိုက်နေတယ်။ ယူကရိန်းက ဒါကိုပဲ ပြန်လုပ်ပြတာပါ” ဟု ၎င်းက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။

ယူကရိန်းတွင် ရုရှား အသေအပျောက်မှာ ယခုချိန်အထိ တပ်ဖွဲ့ဝင်အင်အား ၁၅,၀၀၀ သေဆုံးပြီး ၄၅,၀၀၀ ခန့် ဒဏ်ရာရသည် ဟု အမေရိကန် ခန့်မှန်းကြောင်း ဘန့်စ်က ထပ်လောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ ယူကရိန်းဆုံးရှုံးမှုမှာ ထိုကိန်းဂဏန်းထက် လျော့ နည်းကြောင်း ဘန့်စ်၏ ပြောကြားချက်ကို ဘီဘီစီသတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။

Source: BBC

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၁

ကရင်အမျိုးသားကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (KNDO)၏ အကွဲအပြဲမှာ ကရင်လူထုအတွက် ကောင်းသည့် အလားအလာ မဟုတ် ဘူးဟု ကရင်အမျိုးသားဒီမိုကရတ်တစ်ပါတီ ဥက္ကဋ္ဌ မန်းအောင်ပြည်စိုးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ပြီးခဲ့သည့် ဇူလိုင် ၁၉ ရက်က ဗိုလ်မှူးချုပ် စောနယ်ဒါးမြမှ ကော်သူးလေတပ်မတော်ကို တည်ထောင်ကြောင်း ထုတ်ပြန် ကြေညာခဲ့ပြီးနောက် ဇူလိုင် ၂၀ ရက်မှာတော့ ၎င်း(စောနယ်ဒါးမြ)ကို ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး (KNU)က ထုတ်ပယ် ကြောင်း KNU မှ ထုတ်ပြန် ကြေညာခဲ့သည်။

ထို့နောက် KNU ၏ စစ်ရေးလက်အောက်များဖြစ်သည့် ကရင်အမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်(KNLA)နှင့် KNDO တို့ကလည်း လုံးဝ လက်ခံ အသိအမှတ်ပြုမည် မဟုတ်ကြောင်း KNLA က ထုတ်ပြန် ကြေညာခဲ့သည်။

ကော်သူးလေတပ်မတော် ဖွဲ့စည်းကြောင်း ထုတ်ပြန်ချက်

မန်းအောင်ပြည်စိုးက “ကျနော်တို့လည်း ပြောရမယ်ဆိုရင်တော့ စိတ်လည်း ညစ်တယ်၊ စိတ်လည်း မကောင်းဘူးပေါ့။ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်း တစ်ခုထဲကနေပြီးတော့ အစိတ်စိတ် အမွှာမွှာ ဖြစ်သွားတာတွေလေ။ ကျနော်တို့ ကရင်လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်း KNU ကနေပြီးတော့ အကွဲကွဲ အပြားပြား ဖြစ်လာတဲ့ သမိုင်းကလည်း သိပြီးသားပါ။ ဆရာတော် ကနေပြီး ခွဲသွားလိုက်တဲ့ DKBA နောက်တစ်ခါ PC နောက်တစ်ခါ DKBA ကနေပြီးတော့ BGF၊ DKBA ကနေပြီး တော့ ပါတီထောင်လိုက်တာတွေ အစရှိသဖြင့်ပေါ့လေ။ ပြောရမယ်ဆိုရင်တော့ ဒီလိုအကွဲကွဲ အပြားပြား ဖြစ်နေတာဟာ ကျ‌နော်တို့ ကရင်တိုင်းရင်းသားတွေ အတွက်တော့ ကောင်းတဲ့ အလားအလာ မဟုတ်ဘူး။ အဲဒီလို ကရင်တိုင်းရင်းသားကြီးပဲ မဟုတ်ဘူးပေါ့လေ၊ ကျန်တဲ့ တိုင်းရင်းသားတွေကလည်း ဒါသတိပြုကြဖို့ သူတို့အတွက်ကလည်း ဒီလို စုစည်းမှု မရှိဘူး။ ပြေ လည်မှု မရှိဘူး။ အချင်းချင်း ကွဲပြဲနေကြတယ်ဆိုရင်တော့ ဒါက မကောင်းဘူးလို့ ကျ‌နော်က အဲဒီလိုပဲ မြင်တယ်၊ အဲဒီလိုပဲ ပြောလိုတယ်” ဟု ပြောသည်။

စစ်ဦးစီးချုပ် ဗိုလ်မှူးချုပ်စောရှီးလေ ဦးဆောင်သော KNDO မှာ တပ်မတော်နှင့် တစ်နိုင်ငံလုံး ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှု ရပ်စဲရေး သဘောတူစာချုပ် (NCA) လက်မှတ်ထိုးထားသည့်အတွက် မိမိတို့ အနေဖြင့် လှုပ်ရှားမှုများ ပြုလုပ်ရာတွင် အခက်အခဲများ ရှိနေကြောင်း ဗိုလ်မှူးချုပ် စောနယ်ဒါးမြ ဦးဆောင်သော ကော်သူးလေတပ်မတော်၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

ကော်သူးလေတပ်မတော်မှာ ကရင်ပြည်သူ့တပ်မတော်အနေဖြင့် ရပ်တည်သွားမည်ဖြစ်ပြီး တော်လှန်ရေးအောင်မြင်သည် အထိ တပ်မတော်ကို အမြစ်ပြတ် ခြေမှုန်းသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။

KNLA ၏ ထုတ်ပြန်ချက်

အလားတူ ဇူလိုင် ၂၀ ရက်က ပြုလုပ်ခဲ့သည့် KNU ၏ အရေးပေါ် ဗဟိုအလုပ်အမှုဆောင်ကော်မတီ အစည်းအဝေးမှ စောနယ်ဒါးမြအား KNU မှ ထုတ်ပယ်ကြောင်းနှင့် ၎င်း၏ လုပ်ရပ်များသည် KNU နှင့် မသက်ဆိုင်ကြောင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

မန်းအောင်ပြည်စိုးက “ကျနော်အထင်တော့ ညှိနှိုင်းဖို့တောင် လွယ်ပါ့တော့မလား သူတို့ အချင်းချင်းက ညှိနှိုင်းဖို့ မလွယ်ဘူး ဆိုလို့ရှိရင် ဟိုတုန်းကလို ဆန်းအောင်တို့၊ ကျော်သက်တို့လို ခွဲထွက် DKBA ဘာညာ အခုလည်း ခွဲထွက် KNDO ဖြစ်မလား တော့ မပြောတတ်ဘူးပေါ့။

ကျနော်တို့ကတော့ ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်လို့ ပြေလည်တယ်ဆိုရင် ကျနော်တို့ ဝမ်းသားတာပေါ့ဗျာ။ ဒါပေမဲ့ လွယ်ပါတော့ မလားဆိုတဲ့ အပိုင်းတော့ စိုးရိမ်စိတ်ရှိတာပေါ့” ဟု CNI သို့ ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် ကရင်လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများမှာ ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး (KNU)၊ ဒီမိုကရေစီ အကျိုးပြု ကရင် တပ်မတော် (DKBA)၊ ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး/ ကရင်အမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်/ငြိမ်းချမ်းရေးကောင်စီ (KNU/KNLA-PC)နှင့် ကရင်ပြည်နယ်ခြားစောင့်တပ် (BGF) စသည့် အဖွဲ့အစည်းများ ရှိသည်။

CNI International News

ဖနွမ်ပင် ဇူလိုင် ၂၁

ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နှင့် တွေ့ဆုံနိုင်မည်ဆိုပါက ပြည်တွင်းအကြမ်းဖက်မှုများ အဆုံးသတ်ရန် သူမ၏ဩဇာကို အသုံး ချလိုကြောင်း အရှေ့အာရှနိုင်ငံများအသင်း (အာဆီယံ) အထူးကိုယ်စားလှယ်က ပြောကြားသည်ဟု Channel News Asia (CNA) သတင်းတစ်ပုဒ်တွင် တွေ့ရသည်။

ထို့နောက် အကျပ်အတည်း ဖြစ်ပေါ်နေသော မြနမာနိုင်ငံသို့ မိမိအနေဖြင့် တတိယအကြိမ်မြောက် တရားဝင်သွားရောက်ရန် စီစဉ်နေကြောင်း ၎င်းက ဆက်လက် ပြောကြားသည်။

နယူးယောက်မြို့တွင် လာမည့် စက်တင်ဘာ ၁၃ ရက်မှ ၂၇ ရက်အထိ ကျင်းမည့် ကုလသမဂ္ဂ (UN) အထွေထွေညီလာခံ မတိုင် မီ စက်တင်ဘာလ ဒုတိယပတ်ထဲ၌ မြန်မာနိုင်ငံသို့ သွားရောက်ရန် မိမိမျှော်လင့်ထားကြောင်း ကမ္ဘောဒီးယား ဒုတိယဝန်ကြီး ချုပ်လည်းဖြစ်၊ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးလည်းဖြစ်သူ အာဆီယံအထူးကိုယ်စားလှယ် ပရက်ဆိုခွန်က CNA သို့ ပြောကြား ခဲ့သည်။

သို့သော် အခြားရွေးချယ်စရာ ခရီးစဉ် အဆိုပြုချက် တစ်ခုအနေဖြင့် မစ္စတာပရတ်ဆိုခွန်သည် လာမည့် အောက်တိုဘာလ ဆန်းပိုင်းသို့ မြန်မာနိုင်ငံသို့ ရောက်ရှိလာနိုင်ကြောင်း သိရသည်။ နိုဝင်ဘာလ၌ ကျင်းပမည့် အာဆီယံနှစ်ပတ်လည် အစည်း အဝေး မတိုင်မီ ကာလကို ရည်ရွယ်ခြင်း ဖြစ်သည်။

ပရတ်ဆိုခွန်နဲ့ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်

ကမ္ဘောဒီးယားသည် ယခုနှစ် အာဆီယံ ဥက္ကဋ္ဌတာဝန်ကို ရယူထားသည်။

မစ္စတာပရတ်ဆိုခွန်၏ ယခင် မြန်မာနိုင်ငံ ခရီးစဉ်နှစ်ကြိမ်တွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နှင့် တွေ့ဆုံခွင့် မပေးနိုင်ကြောင်း နစက၏ ငြင်းပယ်ခြင်းကို ခံခဲ့ရသည်။ ရာထူးမှ ဖယ်ရှားခံရသည့် ခေါင်းဆောင်ကို နေပြည်တော်ရှိ ထောင်ထဲတွင် အကျဉ်းချ ထားခြင်း ဖြစ်သည်။

အကျင့်ပျက် ခြစားမှုနှင့် ရွေးကောက်ပွဲဆိုင်ရာ လိမ်လည်မှုစွဲချက် အများအပြားဖြင့် ရုံးတင် စစ်ဆေးနေခြင်းကြောင့် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နှင့် တွေ့ဆုံခွင့်ပြုရန် ကမ္ဘောဒီးယား၏ တောင်းဆိုချက်ကို စစ်တပ်က အကြိမ်ကြိမ် ငြင်းဆိုခဲ့သည်။ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကလည်း သူမအပေါ် စွဲချက်များကို ပယ်ချထားသည်။

“သူနဲ့တွေ့ရင် အရေးကြီးဆုံး ကျနော်တို့ မေးမှာက (ဒါမှမဟုတ်) ဆွေးနွေးမယ့်ကိစ္စက မြန်မာ့အနာဂတ်အပေါ် သူ့ရဲ့အမြင် ဖြစ်ပါတယ်။ အကျပ်အတည်းက လွတ်မြောက်ဖို့ ဘယ်လိုမြင်သလဲ၊ သူ့ရဲ့နိုင်ငံရေးဩဇာက နိုင်ငံရေးဖြစ်စဉ်အပေါ် ဘယ် လောက်သက်ရောက်မှု ရှိမလဲပေါ့” ဟု မစ္စတာပရတ်ဆိုခွန်က ပြောသည်။

အာဆီယံအထူးသံတမန်အဖြစ် ခန့်အပ်ခံရပြီးကတည်းက နိုင်ငံခြားသတင်းဌာနတစ်ခုနှင့် ပထမဆုံး တွေ့ဆုံမှု အနေဖြင့် မစ္စတာပရတ်ဆိုခွန်က CNA ကို လက်ခံဖြေကြားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

မြန်မာ့အရေး ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် လိုအပ်ဆဲကို ပြသနေစဉ် (Reuters)

“နောက်တစ်ချက်ကတော့ အကြမ်းဖက်မှု ရပ်တန့်ဖို့ သူ့ရဲ့ အကြမ်းမဖက်ရေး မူအရ လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အားလုံးအပေါ် ဘယ်လို လွှမ်းမိုးနိုင်မလဲဆိုတာ မေးဖို့ရှိပါတယ်” ဟု ၎င်းက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။

“လက်နက်ကိုင် တပ်ဖွဲ့အားလုံး အချင်းချင်း အပစ်အခတ် ရပ်သွားတဲ့အခါ စေ့စပ်ညှိနှိုင်းရေး စားပွဲဝိုင်းကို တစ်နေ့နေ့ လာရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ အမျိုးသားပြန်လည် သင့်မြတ်ရေးအတွက် စေ့စပ်ညှိနှိုင်းရေး နည်းလမ်းကပဲ ကျယ်ပြန့်လာစေမှာ ပါ။ ဒါကြောင့် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ဟာ မြန်မာ့နိုင်ငံရေးနယ်ပယ်နဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေး၊ ပြန်လည်သင့်မြတ်ရေးတို့အတွက် အရေး ကြီးဆုံး ကစားသမားတွေထဲက တစ်ဦးအဖြစ် သတ်မှတ်ခံထားရဆဲ ဖြစ်ပါတယ်” ဟု ပရတ်ဆိုခွန်က မှတ်ချက်ချခဲ့သည်။

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ၌ မြန်မာနိုင်ငံသို့ မိမိ၏ ယခင်ခရီးစဉ်အတွင်း စစ်တပ်အကြီးအကဲ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က “ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နှင့် တွေ့ဆုံဖို့ မဖြစ်နိုင်သေးပေမယ့် နောက်ပိုင်းအဆင့်မှာ ဖြစ်နိုင်တယ်” ဟု ပြောကြားခဲ့ကြောင်း မစ္စတာပရတ်ဆိုခွန်က CNA သို့ ရှင်းပြခဲ့သည်။

မိမိ၏ ဒုတိယအကြိမ် မြန်မာခရီးစဉ်သည် တိုးတက်မှုတချို့ဆီသို့ ဦးတည်ခဲ့ကြောင်း ဖနွမ်ပင်အခြေစိုက် သံတမန်များနှင့် အကျဉ်းချုံး ပြောကြားရာ၌ မစ္စတာပရတ်ဆိုခွန်က ထုတ်ဖော်ပြသခဲ့သည်။

Source: Channel News Asia

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၁

လက်ရှိ ဒီမိုကရေစီအရေး တိုက်ပွဲဝင်နေသော ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့(PDF)နှင့် အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ(NUG) အပေါ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ လွှမ်းမိုးမှု ရှိနေသေးသည်ဟု ရခိုင့်ဦးဆောင်ပါတီ(AFP)ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာအေးမောင်က ပြောသည်။

မြန်မာ့နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်းကို ရင်ဆိုင် ဖြေရှင်းနိုင်ရန်အတွက် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ ပါဝင်မှုနှင့် သဘောထား သည် အလွန်အရေးကြီးနေသေးကြောင်း ပြည်တွင်း/ပြည်ပက ယုံကြည် လက်ခံထားဆဲဖြစ်၍ PDF နှင့် NUG ၏ မစေ့စပ်တမ်း သဘောထားအပေါ်ကိုလည်း အပြောင်းအလဲဖြစ်အောင် လုပ်နိုင်သည်ဟု ယူဆနေကြသည်။

ဒေါက်တာအေးမောင်က “မလွှမ်းမိုးနိုင်ဘူးလို့ မှတ်ယူနိုင်သလားကို ကြည့်ရင်၊ လွှမ်းမိုးနိုင်သလားဆိုတာက ဥပမာ အခု KNU မှာတောင်မှ ဗိုလ်ချုပ်နယ်ဒါးမြတို့က ခွဲထွက်ကြတယ်။ KNU ပင်မ နိုင်ငံရေး အဖွဲ့အစည်းပင်လျှင် KNLA၊ KNDO တို့ စသဖြင့် ရှိကြတာ ကိုဗျ။ တပ်မဟာမှူးတွေလည်း ရှိကြတာကို သဘောက။ ဆိုတော့ မနေ့ကနဲ့ ဒီနေ့ မတူဘူးလေ။ ဒီနေ့ လည်း မနက်ဖြန်နဲ့ မတူနိုင်ဘူး။ သဘာဝ တရားအားဖြင့် သွားနေတာကို။ ဆိုတော့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ရဲ့ လွှမ်းမိုးမှု Influence မရှိဘူးလို့ ပြောနိုင်တဲ့ PDF၊ NUG ရာခိုင်နှုန်း ဘယ်လောက်ရှိနိုင်သလဲ၊ မလွှမ်းမိုးနိုင်တဲ့ ရာခိုင်နှုန်း ဘယ် လောက်ရှိတယ်ဆိုတာ ဘယ်သူမှ စစ်တမ်းကောက်ထားတာ မရှိဘူးဗျ။ ဒါပေသိ အဲဒါကြောင့် ဒါဖြစ်လာတယ်လို့ ပြောကြ ဆိုကြတာကို။ အဲဒါ ကြောင့် အကြောင်းတရားကြောင့် အကျိုးဖြစ်တယ်ဆိုရင် အဲဒီအကြောင်းတရားသည် ဘာလဲလို့ သုံးသပ်ရင် အစိတ်အပိုင်း သို့မဟုတ် ရာခိုင်နှုန်း တော်တော်များများကတော့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ဆိုတာ တွေးကြည့် ရင် ဘယ်သူမဆို အဖြေရမှာ ပေါ့။ အစိတ်အပိုင်း သို့မဟုတ် ရာခိုင်နှုန်း များသည် နည်းသည်ပေါ့ဗျာ၊ လွှမ်းမိုးမှု တစ်ခုခု ကတော့ ရှိကိုရှိတယ်ဗျ။ ဘာလို့ဆို NUG တို့ဘာတို့မှာ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်တို့ ၊ ဦးဝင်းမြင့်တို့ကို ထည့်ထားတာကို”ဟု CNI သို့ ပြောသည်။

ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၊ ဒေါက်တာအေးမောင်၊ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်တို့ကိုတွေ့ရစဉ်

လက်ရှိ NUG တွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ်၊ ဦးဝင်းမြင့်အား သမ္မတအဖြစ် သတ်မှတ်ကာ ဖွဲ့စည်း ထားသည်။

မြန်မာ့ အကျပ်အတည်းကို ဖြေရှင်းရန် ကြိုးစားနေသည့် အာဆီယံအထူးကိုယ်စားလှယ် ပရတ်ဆိုခွန်ကလည်း မြန်မာနိုင်ငံ မှာ လက်ရှိကြုံတွေ့နေရသည့် သွေးထွက်သံယိုမှုများ ရပ်တန့်နိုင်ရေးနှင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှု ပေါ်ပေါက်လာရေး ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ သြဇာကို အသုံးချလိုကြောင်း CNA နှင့်အင်တာဗျူးမှာ ပြောသွားသည်။

ပရတ်ဆိုခွန်က “သူ(ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်)နဲ့တွေ့ရင် အရေးကြီးဆုံး ကျနော်တို့ မေးမှာက (ဒါမှမဟုတ်) ဆွေးနွေးမယ့် ကိစ္စက မြန်မာ့အနာဂတ်အပေါ် သူ့ရဲ့အမြင် ဖြစ်ပါတယ်။ အကျပ်အတည်းက လွတ်မြောက်ဖို့ ဘယ်လိုမြင်သလဲ၊ သူ့ရဲ့နိုင်ငံ ရေး ဩဇာက နိုင်ငံရေးဖြစ်စဉ်အပေါ် ဘယ်လောက် သက်ရောက်မှု ရှိမလဲပေါ့။ နောက်တစ်ချက်ကတော့ အကြမ်းဖက်မှု ရပ်တန့်ဖို့ သူ့ရဲ့ အကြမ်းမဖက်ရေးမူအရ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အားလုံးအပေါ် ဘယ်လိုလွှမ်းမိုးနိုင်မလဲဆိုတာ မေးဖို့ရှိပါတယ် “ဟု ပြောသည်။

ပရတ်ဆိုခွန်နဲ့ ဒေါက်တာအေးမောင်ကို တွေ့ရစဉ်

အာဆီယံအထူးကိုယ်စားလှယ် ပရတ်ဆိုခွန်သည် မြန်မာနိုင်ငံသို့ တတိယအကြိမ် ခရီးစဉ်အဖြစ် စက်တင်ဘာလထဲမှာ လာရောက်ရန် စီစဉ်ထားကြောင်း၊ ထိုခရီးစဉ်အတွင်း ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နှင့် တွေ့ဆုံခွင့်ရရှိမည်ဟု မျှော်လင့်ထား ကြောင်း သိရသည်။

ပရတ်ဆိုခွန် မြန်မာနိုင်ငံသို့ ဒုတိယအကြိမ် လာရောက်ခဲ့သော ခရီးစဉ်တုန်းက နိုင်ငံရေးပါတီ ၇ ပါတီမှ ခေါင်းဆောင်များ တွေ့ဆုံစဉ်က ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ အခန်းကဏ္ဍကို ထည့်သွင်း စဉ်းစားသင့်ကြောင့် AFP ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာ အေးမောင်က တင်ပြ ဆွေးနွေးခဲ့သေးသည်။

CNI International News

ကိယက်ဗ်၊ ဇူလိုင် ၂၁

ယူကရိန်းနိုင်ငံတောင်ပိုင်းသို့ ရောက်နေသည့် ရုရှားတပ်များ၏အဓိကထောက်ပံ့ရေးလမ်းကြောင်းအတွက် အရေးပါသောတံတားတစ်စင်းကို ဇူလိုင် ၂၀ ရက်က ယူကရိန်းတပ်ဖွဲ့ဝင်များက ဖျက်ဆီးခဲ့ကြောင်း၊ မော်စကို အနေဖြင့် နယ်မြေပိုင်ဆိုင်မှု ခိုင်မာအောင် ဆက်လက်လုပ်ဆောင်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဆာဂျေလာဗရော့က ပြောကြားခဲ့သည်ဟု အေပီသတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။

ရုရှားသည် ယူကရိန်းတောင်ပိုင်းရှိ ခါဆွန်နှင့် ဇာပိုရစ်ဇီးယားဒေသများအပါအဝင် ယူကရိန်းနယ်မြေ အတော် များများကို ထိန်းချုပ်ထားနိုင်ရန် စီစဉ်နေကြောင်း နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး လာဗရော့က RT ရုပ်သံလိုင်းနှင့် RIA နိုဗာစတီသတင်းဌာနတို့သို့ ပြောကြားခဲ့သည်။

ခါဆွန်ဒေသရှိ မဟာဗျူဟာအရ အရေးပါသောတံတားကို ယူကရိန်းက ဒုံးကျည်ဖြင့် ဖျက်ဆီးခဲ့ခြင်းသည် ပြီးခဲ့သည့် ဧပြီလကတည်းက ယူကရိန်းအရှေ့ပိုင်း တိုက်ပွဲအများစုနှင့် ၅ လကြာ စစ်ပွဲအား ပိုမိုကျယ်ပြန့် လာမည်ကို ပြသရာရောက်ကြောင်း လာဗရော့က မှတ်ချက်ချခဲ့သည်။

ယူကရိန်းနိုင်ငံ ခါကိဗ်မြို့တွင် ရုရှားဒုံးကျည်ထိမှန်ကာ သေဆုံးနေသူတစ်ဦး၏ လက်ကိုကိုင်ကာ ဝမ်းနည်းပူဆွေးနေသူအား ရဲဝန်ထမ်းတစ်ဦးမှ နှစ်သိမ့်ပေးနေစဉ်(ဓါတ်ပုံ- အေပီ)

“ယူကရိန်းအဆိုပြုချက်ကို လက်ခံဖို့ ကျနော်တို့ဘက်က အဆင်သင့်ဖြစ်/မဖြစ်ဆိုတာ ပြီးခဲ့တဲ့ မတ်လတုန်းက ပထဝီဝင်အနေအထားအပေါ် အခြေခံပါတယ်။ အခုကျတော့ ပထဝီဝင်အနေအထားက မတူတော့ပါဘူး” ဟု ၎င်းက ဆက်လက်ပြောကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန်နှင့်ဗြိတိန်တို့သည် ယူကရိန်း၏ရန်လိုတိုက်ခိုက်မှုများ ချဲ့ထွင်ဖို့ တွန်းအားပေးနေကြကြောင်း မော်စကို ၏ထပ်တလဲလဲထောက်ပြနေမှုကိုလည်း လာဗရော့က ဆက်လက်ပြောကြားခဲ့သည်။

အနောက်အုပ်စုနိုင်ငံများသည် ယူကရိန်းကို တာဝေးပစ်လက်နက်များ ပေးအပ်ခဲ့ကြကြောင်း၊ ယူကရိန်းရှိ ဇာလန်းစကီးထိန်းချုပ်မှုအောက်မှ နယ်မြေများကို ရုရှား၏ပထဝီဝင်ဆိုင်ရာသိမ်းပိုက်မှုအဖြစ် ဆက်လက် လုပ်ဆောင်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ထပ်လောင်းပြောကြားခဲ့သည်။

 ယူကရိန်းနိုင်ငံ ခါကိဗ်မြို့တွင် ရုရှားဒုံးကျည်ထိမှန်မှုကြောင့် သေဆုံးခဲ့ရသည့် ရုပ်အလောင်းများကို ကယ်ဆယ်ရေးသမားများက သယ်ဆောင်လာစဉ်(ဓါတ်ပုံ-အေပီ)

ရုရှားသည် ပြီးခဲ့သည့် ဖေဖော်ဝါရီ ၂၄ ရက်၌ ယူကရိန်းကို စတင်ကျူးကျော်ခဲ့ပြီး နယ်မြေများကို လျင်မြန်စွာ သိမ်းယူခဲ့သော်လည်း နောက်ပိုင်းတွင် မော်စကိုလိုလားသော ခွဲထွက်ရေးသမားများက တစိတ်တပိုင်း ထိန်းချုပ် ထားသည့် ဒွန်နက်စ်နှင့်လူဟန့်စ်ပြည်နယ်များသို့ အာရုံပြောင်းသွားခဲ့သည်။ ထိုပြည်နယ်များသည် ၂၀၁၄ ခုနှစ် ကတည်းက ခွဲထွက်ရေးသမားများ၏လက်အောက်သို့ ကျရောက်နေခဲ့သည်။

အဆိုပါပြည်နယ်နှစ်ခုတည်ရှိရာ ဒွန်ဘတ်စ်စက်မှုဒေသကြီးကို ရုရှားတို့ သိမ်းပိုက်နိုင်ချိန်၌ ယူကရိန်းတို့က တောင်ပိုင်းရှိ ရုရှားသိမ်းပိုက်နယ်မြေများ ပြန်လည်ရရှိရေးအတွက် တန်ပြန်ထိုးစစ်ဆင်ခဲ့သည်။

ယခုအခါ ဒီနီပရိုမြစ်ကူးတံတားကို ယူကရိန်းတို့က တိုက်ခိုက်ဖျက်ဆီးခဲ့ခြင်းသည် တောင်ပိုင်း ခါဆွန်ဒေသ၌ ရုရှား၏ ချုပ်ကိုင်ထားမှုကို ဖြေလျှော့ရန် ရည်ရွယ်ထားပုံရသည်။ အဆိုပါတံတားကို ယူကရိန်းစစ်တပ်က အမေရိကန်ထံမှ ရရှိသည့် HIMARS (ဟိမာ့ ဒုံးပစ်လောင်ချာ) များဖြင့် ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

Source: AP

CNI International News

ကိယက်ဗ်၊ ဇူလိုင် ၂၀

အစိုးရအဆင့်မြင့် အရာရှိများကို ယူကရိန်းသမ္မတ ဗိုလိုဒီမီယာ ဇာလန်းစကီး ထုတ်ပယ်ခြင်းသည် ရုရှားနှင့်စစ် စတင်ချိန် ကတည်းက ဘိုင်ဒန်အစိုးရ လျစ်လျူရှုခဲ့သော အဆင်မပြေမှုများကို ပြသနေကြောင်း၊ ယူကရိန်း အစိုးရအတွင်း အကျင့်ပျက် ခြစားမှုနှင့် တုန်လှုပ် ခြောက်ခြားစရာများ ရှိနေကြောင်း အေပီက ရေးသားသည်။

ယူကရိန်းအစိုးရကို စစ်ရေး၊ စီးပွားရေးနှင့် ဘဏ္ဍာရေးဆိုင်ရာ တိုက်ရိုက်အကူအညီ ဒေါ်လာဘီလီယံ ပေါင်းများစွာ ပံ့ပိုးလျက် ၎င်း၏ မဟာမိတ်များလည်း အလားတူ လုပ်ဆောင်ကြရန် တိုက်တွန်းနေသည့် ဘိုင်ဒန်အစိုးရသည် ဆက်လက် ပံ့ပိုးပေးရေး အတွက် စိုးရိမ်ပူပန်များ ကြုံလာခဲ့ရသည်။

ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ် အကုန်ပိုင်းတွင် ဇာလန်းစကီးသည် ၎င်းအစိုးရအတွင်း ထိပ်တန်းရှေ့နေချုပ်၊ ထောက်လှမ်းရေး ခေါင်းဆောင်နှင့် အခြားအဆင့်မြင့် အရာရှိများကို ရာထူးမှ ထုတ်ပယ်ခဲ့ခြင်းကြောင့် အမေရိကန်အတွက် စိုးရိမ်ပူပန်စရာများ တဖန်ကြုံလာခဲ့ရပြီး ကိယက်ဗ်မြို့တော်တွင် အကျင့်ပျက် ခြစားမှုများကို ပိုမိုအာရုံစိုက် လာဖွယ်ရှိကြောင်း အေပီက ဆက် လက် ဖော်ပြသည်။

ယူကရိန်းသို့ ဒေါ်လာဘီလီယံနှင့်ချီသော စီးဆင်းမှုနှင့်အတူ အိမ်ဖြူတော်သည် ဇာလန်းစကီး၏ အစိုးရကို အင်တိုက်အားတိုက် ကူညီနေခြင်း၏ အခြားတဖက်၌ အမေရိကန်ပြည်တွင်း လောင်စာဆီ စရိတ်ကြီးလာခြင်းနှင့် ငွေကြေးဖောင်းပွခြင်း တို့ကြောင့် လူထုထောက်ခံမှု အင်အားကို ချိန်ညှိနေခဲ့ရသည်။

အမေရိကန်က ယူကရိန်းကို ကူညီသော စစ်လက်နက်များ (AP)

ရီပက်ဘလီကန်နှင့် ဒီမိုကရက်တစ် စသည့် ပါတီနှစ်ရပ်စလုံးက ယူကရိန်းအရေး ထောက်ခံနေသော်လည်း ထင်ရှားသည့် အမတ်များသည် အနာဂတ် အကူအညီပေးရေး အစီအစဉ်ကို ဖြတ်သန်းကျော်လွှားရေးမှာ ပိုမိုခက်ခဲမည်ဟု တွေးဆ၍ နိုင်ငံရေးအရ တုံ့ပြန် ပြောဆိုမှုများကို ရှောင်ရှားလို ကြသည်။

သမ္မတဖြစ်သူ ဇာလန်းစကီးသည် အစိုးရရှေ့နေချုပ် အပါအဝင် အဆင့်မြင့်ရာထူး ထမ်းဆောင်လိုသူ မည်သူ့ကိုမဆို ခန့်အပ် ပိုင်ခွင့်ရှိပြီး ရုရှားနှင့်ပူးပေါင်းသူဟု ယူဆမိသူ တိုင်းကိုလည်း ထုတ်ပယ်နိုင်ကြောင်း အမေရိကန်အစိုးရက အလျင်အမြန် တုံ့ပြန်ဖြေရှင်းခဲ့ ကြသည်။

ယမန်နှစ် ဆောင်းဦးရာသီတွင် ယူကရိန်း နယ်စပ်အနီး ရုရှားတပ်ဖွဲ့များ အစုလိုက် အပြုံလိုက် ချလာချိန်၌ပင် ဘိုင်ဒန်အစိုးရ သည် အကျင့်ပျက်ခြစားမှုကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရန် ဇာလန်းစကီးအား တွန်းအားပေးခဲ့သည်။ ထိုသို့ တွန်းအားပေးမှုသည် ယူကရိန်း လွတ်လပ်ရေးရပြီး အစောပိုင်း ကာလကတည်းက အမေရိကန်၏ တောင်းဆိုချက်လည်း ဖြစ်ခဲ့သည်။
“ယူကရိန်းနဲ့ အခုဆက်ဆံရေး အပါအဝင် ကျနော်တို့ရဲ့ ဆက်ဆံရေး အားလုံးမှာ ကျနော်တို့ ကိုယ်ရည်ကိုယ်သွေးတွေ မြှုပ်နှံ ထားတာမျိုး မရှိပါဘူး။ သမ္မတ ဇာလန်းစကီးက သူ့ဝန်ထမ်းကို အပြောင်းအလဲ လုပ်ရခြင်းအတွက် အကျိုးအကြောင်းကို လည်း ရှင်းပြပြီးသားပါ” ဟု အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ နက်ပရိုက်စ် (Ned Price) က ဇူလိုင် ၁၈ ရက်တွင် သတင်းထောက်များကို ပြောကြားခဲ့သည်။

အဆိုပါ ရာထူးအပြောင်းအလဲ ကိစ္စအပေါ် ဇာလန်းစကီးထံမှ ခိုင်လုံသော အကြောင်းပြချက် (သို့မဟုတ်) အသေးစိတ် အချက်အလက်များ နှင့်ပတ်သက်၍ သဘောထား မှတ်ချက်ပေးရန်ကိုတော့ နက်ပရိုက်စ်က ငြင်းပယ်ခဲ့သည်။

Source: AP

CNI International News

မင့်ခ်၊ ဇူလိုင် ၂၀

ဥရောပနိုင်ငံများဖြစ်ကြသည့် ဂရိနှင့် လစ်သူယေးနီးယား နိုင်ငံအကြား လေကြောင်းပျံသန်းမှုအား အတင်းအကြပ် ဟန့်တား ခဲ့သည့် ဖြစ်စဉ် နောက်ကွယ်တွင် ဘယ်လာရုစ်အစိုးရ အကြီးတန်းအရာရှိများက ၎င်းတို့နှင့်သဘောထား မတူသော သတင်း သမားတစ်ဦးကို ဖမ်းဆီးနိုင်ဖို့ တွန်းအားပေးခဲ့ကြောင်း ကုလသမဂ္ဂ (UN) ၏ လေကြောင်းအေဂျင်စီဖြစ်သော ICAO က ပထမ ဆုံး အကြိမ်အဖြစ် စွပ်စွဲလိုက်ကြောင်း အယ်လ်ဂျာဇီးယား သတင်းအရ သိရသည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ မေလတုန်းက ဘယ်လာရုစ် လေကြောင်းသွားလာမှု ထိန်းချုပ်ရေး တာဝန်ရှိသူများသည် ရမ်အဲ (Ryanair) အမည် ရှိ လေယာဉ်ကို ဘယ်လာရုစ်နိုင်ငံ၊ မြို့တော်မင့်ခ်သို့ ဆင်းသက်ရန် အတင်းအကြပ် အမိန့်ပေးခဲ့ဖူးသည်။

အဆိုပါ လေယာဉ်ကို ဗုံးခြိမ်းခြောက်မှု အကြောင်းပြချက်ဖြင့် ဆင်းသက်ခိုင်းခဲ့ပြီးနောက် လေယာဉ်ပေါ်ရှိ ဘယ်လာရုစ် သတင်းသမားတစ်ဦးဖြစ်သူ ရိုမန်ပရိုတာဆီဗစ် (Roman Protasevich)ကို ၎င်း၏ရည်းစားဟောင်းနှင့်အတူ ဘယ်လာရုစ် အာဏာပိုင်များက ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခဲ့သည်။

အဆိုပါ ခြိမ်းခြောက်မှု ဖြစ်စဉ်၏ နောက်ကွယ်တွင် မည်သူမည်ဝါရှိမှန်း မသိရဟု ယခင်က ပြောကြားခဲ့ဖူးသည့် နိုင်ငံတကာ အရပ်ဘက် လေကြောင်းရေးရာအဖွဲ့ (ICAO) သည် ဘယ်လာရုစ်အစိုးရကို လေကြောင်း စည်းမျဉ်းများ ချိုးဖောက်ပြီး ဥပဒေမဲ့ ဝင်ရောက် စွက်ဖက်မှု ကျူးလွန်ခဲ့မှုအတွက် ဇူလိုင် ၁၉ ရက်တွင် အပြစ်တင်ရှုတ်ချခဲ့သည်။

ဘယ်လာရုစ် အစိုးရက ပြန်ဆင်းခိုင်းခဲ့တဲ့ ရမ်အဲလေယာဉ်

“လေယာဉ်ပျံသန်းမှုအပေါ် ဗုံးကိစ္စ ခြိမ်းခြောက်မှုသည် တမင်တကာ လုပ်ဆောင်ချက်ဖြစ်၍ အန္တရာယ်ကြီးမားသည့် အပြင် ဘယ်လာရုစ် အဆင့်မြင့် အရာရှိများ၏ ညွှန်ကြားချက်အရ လေယာဉ်အမှုထမ်းများလည်း ခြိမ်းခြောက်ခံခဲ့ရခြင်းမှာလည်း ထင်ရှားကြောင်း ထပ်မံရရှိသော အချက်အလက် အသစ်များကို ကိုးကား၍ မိမိတို့ အသိအမှတ်ပြုသည်” ဟု ICAO ၏ ထုတ်ပြန်ချက်ထဲတွင် ဖော်ပြထားသည်။

ကနေဒါနိုင်ငံ၊ မွန်ထရီရယ်မြို့တွင် ရုံးစိုက်သော ICAO အေဂျင်စီ၏ ထုတ်ပြန်ချက် နိဂုံးပိုင်းကို ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ ရုရှား ကိုယ်စားလှယ်က ပြင်းပြင်းထန်ထန် ကန့်ကွက်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ရုရှား၏ ယူကရိန်း ကျူးကျော်စစ်ကို ထောက်ခံသူ ဘယ်လာရုစ်နိုင်ငံအား ကနေဒါ အပါအဝင် အနောက်အုပ်စုနိုင်ငံများက ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုများ ချမှတ်ထားသည်။

ICAO ၏ ယခု ထုတ်ပြန်ချက်အပေါ် သဘောထား မှတ်ချက်ပေးရန် ဘယ်လာရုစ် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနထံသို့ အယ်လ်ဂျာဇီးယားက တောင်းခံခဲ့သော်လည်း ချက်ချင်း တုံ့ပြန်ခြင်း မရှိပါ။

ဘယ်လာရုစ် အစိုးရက ဖမ်းခဲ့တဲ့ ရိုမန်ပရိုတာဆီဗစ်

သမ္မတ အလက်ဇန္ဒား လူကာရှန်ကိုအား အားပျော့စေရန်အတွက် အနောက်အုပ်စုက လုပ်ကြံဇာတ်လမ်းများ ဖန်တီး၍ အသုံးချနေကြောင်း၊ မိမိတို့နိုင်ငံသည် တရားဝင် နိုင်ငံတကာ စံနှုန်းများနှင့်အညီ လုပ်ဆောင်ခဲ့ကြောင်း မင့်ခ်အစိုးရက ယခင်ကတည်းက အခိုင်အမာ ပြောကြားခဲ့ပြီး ဖြစ်သည်။

ဘယ်လာရုစ်နိုင်ငံမှ သတင်း အယ်ဒီတာ တစ်ဦးဖြစ်သည့် ရိုမန်ပရိုတာဆီဗစ်သည် အာဏာပိုင်များ၏ ဖမ်းဆီးခံရပြီးနောက် နိုင်ငံရေးလှုပ်ရှားမှုများကို စွန့်လွှတ်ကြောင်း ခံဝန်ဖြင့် အကျဉ်းထောင်မှ နေအိမ်အကျဉ်းချုပ်သို့ ပြောင်းလဲ ချထားခဲ့သည်။

ထိုဖြစ်စဉ်အပေါ် အာဏာပိုင်များ၏ အတင်းအကျပ် စေခိုင်းခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်ဟု ဘယ်လာရုစ် အတိုက်အခံသမားများက ယုံကြည် ထားကြသည်။

Source: Aljazeera

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၀

ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်း၊ မိုင်းရှူးမြို့နယ်အတွင်းမှာ ဖြစ်ပွားနေသည့် နယ်မြေအငြင်းပွားမှု ဖြေရှင်းပြီးမှ ငြိမ်းချမ်းရေးကိစ္စ စဉ်းစားမည်ဖြစ်ကြောင်း ရှမ်းပြည်တိုးတက်ရေးပါတီ (SSPP/SSA) မှ ပြောခွင့်ရပုဂ္ဂိုလ် ဗိုလ်မှူး စိုင်းဖုန်းဟန်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးမှု မပြုလုပ်ခင် စစ်ရေးတင်းမာမှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့ကြောင်း၊ ငြိမ်းချမ်းရေးကို သွားမည်ဆိုပါက ထိုပြဿနာ များ ဖြစ်စရာမရှိကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ဗိုလ်မှူး စိုင်းဖုန်းဟန်က “ပြောရမယ်ဆိုလို့ရှိရင် ဒီကိစ္စရှင်းပြီးမှပဲ ကျ‌နော်တို့ ရှေ့ခရီးပေါ့လေ ဘယ်လိုဆက်သွားမယ်ဆိုတာကို ကျ‌နော်တို့ နောက်တစ်ဆင့်ဖြစ်တဲ့ ကိစ္စအတွက်မို့လေ၊ ဒီဟာက ကြားထဲမှာ လာထစ်နေတာလေ။ ငြိမ်းချမ်းရေးကိစ္စ မဖြစ်ခင် စစ်ရေးတင်းမာမှုတွေ ဖြစ်နေတယ်ဆိုတော့လည်း ဒီကိစ္စက ဘယ်လိုဖြစ်လာမလဲဆိုတာ ကျ‌နော်တို့ ဒီကိစ္စ ဖြေရှင်းပြီးမှပဲ ထပ်ဆင့် တက်လှမ်းမယ်လို့ ကျနော်တို့ ပြောလို့ရပါတယ်။ ပြောမယ်ဆိုလို့ရှိရင် ငြိမ်းချမ်းရေးကို တကယ်သွားမယ်ဆိုလို့ရှိရင် ဒီဟာက ဖြစ်စရာ အကြောင်းမရှိဘူးဗျ”ဟု ပြောသည်။

အဆိုပါ တပ်ဆုတ်ခွာရေးနှင့် ပတ်သက်၍ တပ်မတော်ကို စာပို့ပြီးမှသာ ပြောပေးနိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ လက်ရှိတွင် စာမပို့ရ သေးသည့်အတွက် တရားဝင်ပြောကြား၍ မရသေးကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

တပ်မတော်က ဆုတ်ခိုင်းတဲ့ စခန်းသုံးခု တည်နေရာ

ပြီးခဲ့သည့် ဇူလိုင် ၁၄ ရက်က ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်း၊ မိုင်းနောင်မြို့တွင် ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီးရာပြည့် ဦးဆောင်သည့် အဖွဲ့နှင့် SSPP မှ ဒုတိယ ဥက္ကဋ္ဌ -၂ ဗိုလ်ချုပ်ခွန်ဆိုင်တို့ တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးခဲ့စဥ် SSPP ၏ တပ်စခန်း နေရာများကို ၇ ရက် အတွင်း ဆုတ်ခွာရန် တပ်မတော်ဘက်မှ ပြောကြားခဲ့သည်။

တပ်မတော် အနေဖြင့် ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ဆောင်မည်ဆိုပါက ကြိုတင်သတ်မှတ်ချက်များ မရှိသင့်ကြောင်း၊ တစ်နိုင်ငံလုံး ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် သွားမည်ဆိုသည့်အတွက် ၎င်းတပ်ဆုတ်ရေးကိစ္စကို တပ်မတော်ကို မေးခွန်းထုတ်လိုကြောင်း ဗိုလ်မှူး စိုင်းဖုန်းဟန်က ပြောသည်။

၎င်းက “ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်မယ်ဆိုလို့ရှိရင် တင်းမာမှုတစ်ခုပေါ့လေ။ ဒီ Precondition တစ်ခုခံပြီးတော့ လုပ်တာဒါကတော့ သိပ်ပြီးတော့ အဆင်မပြေဘူးလေ။ ဆိုတော့ ဒီကြားခံပြဿနာ တစ်ခုခု ရှိနေတယ်ဆိုရင် ဒီကြားခံပြဿနာကို အရင် ဖြေရှင်း ပြီးမှပဲ ရှေ့လျှောက် ခရီးဘယ်သွားမလဲဆိုတာ ကျနော်တို့ ချောချောရှူရှူ သွားနိုင်တာပေါ့လေ။ ဒီဟာက‌တော့ အသေးအဖွဲ့ ကိစ္စပဲ ဖြစ်တယ်ဗျာ။ တစ်နိုင်ငံလုံး လွှမ်းခြုံပြီးတော့ တစ်နိုင်ငံလုံး ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ သွားမယ်ဆိုတဲ့ ပေါ်လစီကို ချမှတ်ပြီးသား ဖြစ်တဲ့ အတွက်ကြောင့်မို့ ဒါက အသေးအမွှားကိစ္စကို ထည့်ပြီးတော့ စဉ်းစားစရာတောင် မလိုဘူးလို့ ကျနော်တို့ ဒါယူဆတာ ပေါ့လေ။ ဒါပေမဲ့ ပြောမယ်ဆိုလို့ရှိရင်တော့ တပ်မတော် သဘောထားကို မေးမြန်းဖို့ လိုတာပေါ့လေ။ မီဒီယာအနေနဲ့ ဘာ ကြောင့် ဒီလိုဖြစ်တယ်၊ ဘာညာပေါ့လေ။ ကျ‌နော်တို့ဘက်က ကျနော်တို့ စပြီးတော့ ခေါင်းစဉ်တပ်တာ မဟုတ်တဲ့အတွက် ကြောင့်မို့လို့ အကျယ်တဝံ့ ပြောနိုင်ဖို့လည်း မရှိဘူးဗျ။ ဆိုတော့ ဘာအကြောင်းကိစ္စနဲ့ လုပ်တယ်ဆိုတာကို တပ်မတော်ရဲ့ သဘောထားက အများပြည်သူသိအောင် မေးမြန်းဖို့ လိုတယ်ဆိုတဲ့ဟာကို ကျနော်တို့ အကြံပြုလို့ပါတယ်ခင်ဗျ” ဟု ပြော သည်။

တပ်မတော်က SSPP ထံ ပို့တဲ့စာ

တပ်မတော်က မိုင်းရှူးမြို့နယ်ရှိ လွိုင်နိုင်း - မန်ဝိန်းအတွင်း လှုပ်ရှားနေသည့် SSPP တပ်စခန်း ၃ ခုကို ဇွန်လ ၁၀ ရက်နေ့ နောက်ဆုံးထား ဆုတ်ခွာရန် ဇွန်လ ၄ ရက်တွင် တပ်မတော်က စာပို့ခဲ့သည်။ ထို့နောက် SSPP က မဆုတ်ခွာနိုင်ကြောင်း ရပ်တည်လာခြင်းကြောင့် ဇွန်လ ၃၀ ရက်နောက်ဆုံးထား ဆုတ်ခွာရန် ဒုတိယအကြိမ် အကြောင်းကြားသော်လည်း ဆုတ်ခွာ ခြင်း မရှိပေ။

အဆိုပါ အခြေအနေများကြောင့် နှစ်ဖက် စစ်ရေးတင်းမာလာကာ ဇူလိုင် ၁၄ ရက်တွင် နှစ်ဖက် ကိုယ်စားလှယ်များ တွေ့ဆုံ၍ ၇ ရက်အတွင်း (ယနေ့ ပြည့်သည်) ဆုတ်ခွာရန် ထပ်မံ၍ တပ်မတော်ဘက်က အဆိုပြုခဲ့သည်။

CNI International News

တီဟီရန်၊ ဇူလိုင် ၂၀

“ဆီးရီးယားပြည်သူများ ပိုင်ဆိုင်သည့် နိုင်ငံအတွင်းမှ ရေနံများ ခိုးထုတ်နေခြင်းကို အမေရိကန် ရပ်တန့်ရန် လိုအပ်ကြောင်း” ဇူလိုင် ၁၉ ရက်၌ တီဟီရန်မြို့တော်သို့ ရောက်ရှိခဲ့သော ရုရှားသမ္မတ ပူတင်က အီရန်နှင့်တူရကီအစိုးရ ထိပ်ပိုင်းအရာရှိများနှင့် တွေ့ဆုံခဲ့ပြီးနောက် ပြောကြားခဲ့သည်။

ရုရှား၊ တူရကီနှင့် အီရန် စသည့် နိုင်ငံ ၃ နိုင်ငံပေါင်း၍ အက်စတာနာ (Astana) လုပ်ငန်းစဉ်အတွက် အာမခံခဲ့ကြသည်။

ထို့နောက် အမေရိကန် အနေဖြင့် ယူဖရေးတီးစ်မြစ် (Euphrates) ကို ဖြတ်သန်းပြီး ဆီးရီးယားပြည်တွင်း၌ လူသားချင်း စာနာ မှုဆိုင်ရာ အကျပ်အတည်း ပိုမိုဆိုးရွားအောင် လုပ်ဆောင်နေခြင်းအား ရပ်တန့်ဖို့ ရုရှား၊ တူရကီနှင့် အီရန် သုံးနိုင်ငံက သဘော တူခဲ့ကြသည်။

“အမေရိကန်တပ်များ ယူဖရေးတီးစ်မြစ် အရှေ့ဘက်ခြမ်းကို ဖြတ်သန်းလျက် ဆီးရီးယားပြည်တွင်းသို့ ဝင်ရောက်ကာ ဆီးရီးယား ပြည်သူများ၏ ရေနံများ ဓါးပြတိုက်၍ တရားမဝင် တင်ပို့နေခြင်းကို ရပ်တန့်ရမှာဖြစ်ကြောင်း” ပူတင်က ဇူလိုင် ၁၉ ရက် ညနေပိုင်းတွင် သတင်းထောက်များကို ပြောကြားခဲ့သည်။

ပူတင်၊ အီဘရာဟင်ရိုင်စီ၊ အာဒိုဂန် တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေး(AP)

“ဒါဟာ ရုရှား၊ တူရကီနဲ့ အီရန်တို့ရဲ့ ဘုံရပ်တည်ချက်ဖြစ်တယ်” ဟု ၎င်းက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။

အစ္စလာမ္မစ်နိုင်ငံတော် (အိုင်အက်စ်- ယခင် အိုင်အက်စ်အိုင်အက်စ်) အကြမ်းဖက်သမားများ ရှုံးနိမ့်ပြီးကတည်းက ဆီးရီးယား နိုင်ငံ အရှေ့မြောက်ပိုင်းရှိ ရေနံတွင်းများ၊ ဂျုံခင်းများကို ဆီးရီးယားဒီမိုကရက်တစ်တပ်ဖွဲ့ (SDF) ပြည်သူ့စစ်က ထိန်းချုပ်ခဲ့ သည်။

အဆိုပါ ထိန်းချုပ်နယ်မြေအတွင်း ရာနှင့်ချီသော အမေရိကန်တပ်ဖွဲ့ဝင်များ တရားမဝင် ရောက်ရှိနေသည်မှာလည်း ကြာမြင့်ပြီ ဖြစ်သည်။

SDF တပ်များကို အမေရိကန်က ကျောထောက်နောက်ခံ ပေးထားပြီး ၎င်းအဖွဲ့သည် ဝါရှင်တန်(အမေရိကန်)မှ ပြုတ်ကျစေလို သော ဒမတ်စကက်အစိုးရ (ဆီးရီးယား လက်ရှိအစိုးရ)နှင့် ပြန်လည်ပေါင်းစည်ရေးကို ငြင်းဆိုထားသည်။

စစ်ဒဏ်ခံနေရသော ဆီးရီးယားနိုင်ငံ ပြန်လည် တည်ဆောက်ရေး လုပ်ငန်းစဉ်ကို ၂၀၁၉ ခုနှစ်တွင် စတင်ခဲ့ရာ အမေရိကန်က သမ္မတ ဘာရှာအာဆတ်၏ အစိုးရကို စစ်ရာဇဝတ်မှု ကျူးလွန်ကြောင်း စွပ်စွဲခဲ့ပြီး ဒမတ်စကက်အပေါ် အကူအညီပေးသည့် မည်သူ့ကိုမဆို ပိတ်ဆို့အရေးယူရန် ကြိုးပမ်းခဲ့သည်။

ဆီးရီးယားက ရေနံတွင်းများနဲ့အတူ အမေရိကန်တပ်ကိုတွေ့ရစဉ်

“ထိုသို့ ပိတ်ဆို့ အရေးယူများသည် ဆိုးရွားသော ရလဒ်များသာ ရစေကြောင်းနှင့် ဆီးရီးယားအတွက် လူသားချင်း စာနာမှု အကူအညီများကို ပေးအပ်ရာ၌ နိုင်ငံရေးအရ မပေးသင့်ကြောင်း” ပူတင်က ဇူလိုင် ၁၉ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

အီရန်နိုင်ငံ၊ တီဟီရန်မြို့တော်၌ ဇူလိုင် ၁၉ ရက် ကျင်းပခဲ့သော ထိပ်သီးဆွေးနွေးပွဲအတွင်း ပူတင်က အီရန်သမ္မတ အီဘရာဟင်ရိုင်စီ (Ebrahim Raisi) နှင့် တူရကီသမ္မတ အာဒိုဂန် (Recep Tayyip Erdogan) တို့နှင့် တွေ့ဆုံခဲ့သည်။

ထို့နောက် သမ္မတ ၃ ဦးတို့က ပူးတွဲကြေညာချက် တစ်စောင် ထုတ်ပြန်ခဲ့ရာ “ကုလသမဂ္ဂ၏ ဦးဆောင်မှု အောက်တွင် နိုင်ငံရေး တစ်ခုတည်းဖြင့် ဆီးရီးယားပဋိပက္ခကို အဖြေရှာ၍ မရကြောင်း” အတည်ပြု ကြေညာခဲ့သည်။

ခွဲခြားဆက်ဆံမှု၊ နိုင်ငံရေးနယ်ပယ်ထဲ ဆွဲထည့်မှုနှင့် ကြိုတင် သတ်မှတ်ချက်များ မပါဝင်ဘဲ ဆီးရီးယား ပြည်သူများအား အကူအညီ တိုးမြှင့်ပေးသွားရန် ကုလသမဂ္ဂနှင့် အခြားနိုင်ငံတကာ အဖွဲ့အစည်းများကို ၎င်း(အီရန်၊ တူရကီ၊ ရုရှား)တို့က တိုက်တွန်းခဲ့ကြသည်။

Source: အာရ်တီသတင်းဌာန