CNI International News

ဂျကာတာ၊ ဇူလိုင် ၂၅

လွန်ခဲ့သော ၅ နှစ်အတွင်း တရုတ်စစ်တပ်၏ ရန်လိုခြိမ်းခြောက်မှု ပိုမိုပြင်းထန်လာခဲ့ပြီး သိသိသာသာ အန္တရာယ် များလာကြောင်း အမေရိကန် ပူးတွဲစစ်ဦးစီးချုပ်များ၏ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး မက်ခ်မိုင်လီ (Mark Milley) က အင်ဒိုနီရှားနိုင်ငံသို့ ရောက်ရှိစဉ် ပြောကြားခဲ့ကြောင်း အေပီသတင်းအရ သိရသည်။

ဗိုလ်ချုပ်ကြီး မက်ခ်မိုင်လီသည် အင်ဒို-ပစိဖိတ် ခရီးစဉ်အဖြစ် အင်ဒိုနီရှားနိုင်ငံသို့ ရောက်ရှိနေခြင်းဖြစ်သည်။

အမေရိကန်နှင့်အခြားသော မိတ်ဖက်တပ်ဖွဲ့များကို ပစိဖိတ်ဒေသအတွင်း တရုတ်လေယာဉ်နှင့် သင်္ဘောများက ကြားဖြတ် ဟန့်တားမှု အကြိမ်အရေအတွက်သည် ထင်ရှားပေါ်လွင်စွာ တိုးလာခဲ့ပြီး ဘေးကင်းလုံခြုံမှုဆိုင်ရာ အပြန်အလှန် တုံ့ပြန်အချက်ပြမှု အရေအတွက်လည်း အလားတူ အချိုးအစားအတိုင်း တိုးပွားလာသည်ဟု မက်ခ်မိုင်လီက ပြောကြားခဲ့သည်။

“ပြောချင်တဲ့သတင်းစကား (မက်ဆေ့ချ်)ကတော့ ဒီဒေသမှာ တရုတ်စစ်တပ်ဟာ လေကြောင်းနဲ့ ပင်လယ် ရေကြောင်းမှာ သိသိသာသာ ပိုပြီး ပြင်းထန်လာတယ်ဆိုတာပါ” ဟု မိုင်လီက ပြောကြားခဲ့သည်။ တရုတ်နှင့် အမေရိကန်အပါအဝင် ဒေသတွင်းရှိ အခြားနိုင်ငံများအကြား အပြန်အလှန်ဆက်ဆံရေးနှင့်ပတ်သက်၍ အသေးစိတ်အချက်အလက်များကို ကောက်ယူပြုစုထားကြရန် ၎င်း၏ဝန်ထမ်းများကို မကြာသေးမီကပင် မိုင်လီက တာဝန်ပေးခဲ့သည်။

 အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ ဂျကာတာမြို့ရှိ အင်ဒိုနီးရှားစစ်ဌာနချုပ်၌ အမေရိကန်ပူးတွဲစစ်ဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်ကြီး မက်ခ်မိုင်လီ(ယာ)နှင့် အင်ဒိုနီးရှားတပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဒုတိယဗိုလ်ချုပ် အန်ဒိကာ ပါခါစ(ဝဲ) တို့နှစ်ဦးမှ ဂုဏ်ပြုတပ်ဖွဲ့ဝင်များအား အလေးပြုနေကြစဉ်(ဓါတ်ပုံ-အေပီ)

ပစိဖိတ်ဒေသ၌ တရုတ်ဩဇာကြီးထွားလာမှုကို တန်ပြန်သည့်အနေဖြင့် ဒေသတွင်းရှိ နိုင်ငံများနှင့် ဆက်ဆံရေး ခိုင်မာလာအောင် အမေရိကန်က နှစ်ဆတိုး၍ ကြိုးပမ်းနေချိန်၌ မိုင်လီ၏ ယခုကဲ့သို့သဘောထားမှတ်ချက် ထွက်ပေါ်လာခဲ့သည်။ အမေရိကန်သည် အဆိုပါဒေသတွင်း၌ ၎င်း၏ရပ်တည်မှုနှင့် ဩဇာလွှမ်းမိုးမှုကို ချဲ့ထွင်ရန် ကြိုးပမ်းနေသည်။

ဘိုင်ဒန်အစိုးရသည် တရုတ်၏ အရှိန်အဟုန်ဖြင့်ခြိမ်းခြောက်လာမှုနှင့် အမေရိကန်အပေါ် ဦးတည်၍ ရေရှည် လုံခြုံရေးစိန်ခေါ်လာခြင်းတို့ကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားထားသည်။

မိုင်လီ၏ယခုခရီးစဉ်သည် တရုတ်၏ခြိမ်းခြောက်မှုများအပေါ် သိသာထင်ရှားစွာ အာရုံစိုက်ထားပြီး လာမည့် သီတင်းပတ်၌လည်း ဩစတြေးလျနိုင်ငံတွင် အင်ဒို-ပစိတ်ဖိတ် ကာကွယ်ရေးအကြီးအကဲများ အစည်းအဝေးသို့ တက်ရောက်ရန် စီစဉ်ထားသည်။

ယင်းအစည်းအဝေးတွင် တရုတ်စစ်ရေးတိုးမြှင့်လာမှုနှင့် လွတ်လပ်ပွင့်လင်းပြီး ငြိမ်းချမ်းသော ပစိဖိတ်ဒေသ ဖြစ်ရေး ထိန်းသိမ်းရန် လိုအပ်သည့်အကြောင်းအရာများကို အမေရိကန်ဘက်မှ ဆွေးနွေးသွားမည်ဟု အေပီ သတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။

Source: AP

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၅

နစက-က သေဒဏ်ကျခံနေရသော ကိုဂျင်မီ၊ ကိုဖြိုးဇေယျာသော် အပါအဝင် လူ ၄ ဦး၏ သေဒဏ်စီရင်မှု ပြီးစီးသွားကြောင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့ခြင်းကြောင့် သတင်းမှန်ကန်လျှင် ငြိမ်းချမ်းစွာ ဖြေရှင်းဆောင်ရွက်နိုင်မည့် နိုင်ငံရေးအလားလာ လမ်းစကောင်း များကို နစကမှ ရင့်သီးစွာ ခြေဖြင့် နင်းခြေဖျက်ဆီးပြလိုက်သည်ဟု ရှုမြင်ကြောင်း ရက္ခိုင့်တပ်တော်(AA)က ယနေ့ (ဇူလိုင် ၂၅ ရက်) ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

AA က “ ဤလုပ်ရပ်သည် အမှန်တကယ်ဖြစ်ခဲ့ပါက နိုင်ငံတကာ၊ အိမ်နီးနားချင်းနိုင်ငံကြီးများနှင့် အာဆီယံ အသိုင်းအဝိုင်းမှ ကမကထပြု တိုက်တွန်းကူညီလုပ်ဆောင်ပေးနေသော ငြိမ်းချမ်းစွာ ဖြေရှင်းဆောင်ရွက်နိုင်မည့် နိုင်ငံရေးအလားလာ လမ်းစ ကောင်းများကို နစကမှ ရင့်သီးစွာ ခြေဖြင့် နင်းခြေဖျက်ဆီးပြလိုက်သည်ဟု ရှုမြင်သုံးသပ်မိပါသည်”ဟု ပြောသည်။

ကိုဂျင်မီ၊ ကိုဖြိုးဇေယျာသော် ၊ ကိုလှမျိုးအောင်၊ ကိုသူရအောင်ဇော်တို့ ၄ ဦးကို သေဒဏ် စီရင်ပြီးစီးကြောင်း ယနေ့ (ဇူလိုင် ၂၅ ရက်)တွင် နစက၏ ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာနပိုင် သတင်းစာများ၌ ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၅

ကိုဂျင်မီနှင့် ကိုဖြိုးဇေယျာသော် အပါအဝင် လူလေးဦးကို နစကမှ သေဒဏ်စီရင်ချက် ချလိုက်သည့်အတွက် ပြည်သူလူထု၏ တုံ့ပြန်မှုမှာ ပို၍ ကြီးမားလာမည်ဖြစ်ကြောင်း တရားလွှတ်‌တော်ရှေ့နေ ဦးကြီးမြင့်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

အဆိုပါ သေဒဏ်စီရင်ချက်ကြောင့် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ် (PDF) များမှာလည်း တုံ့ပြန်မည်ဟု ကြေညာထားပြီး ဖြစ်ကြောင်း၊ ပြည်သူလူထု၏ တုံ့ပြန့်မှုမှာလည်း ၁၀ ဆ ပြန်ပြီး တုံ့ပြန်မည်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ဦးကြီးမြင့်က “PDF တွေတော့ ကြေညာထားတယ်လေ၊ ဒီလို ပြည်သူ့ကိုယ်စား ဒီမိုကရေစီသမားတွေ သတ်ရင် လုံးဝငြိမ်မခံ နေဘူး။ လက်တုံ့ပြန်မယ်လို့ ကြိုတင် ကြေညာထားပြီးသား၊ နောက်ကမ္ဘာကြီးကလည်း တစ်ကမ္ဘာလုံး ဝိုင်းပြီး အမေရိကန်၊ ဥရောပသမဂ္ဂ၊ ပြင်သစ်၊ အာဆီယံ၊ အဲဒီလို ဝိုင်းကန့်ကွက်နေတဲ့ကြားက သတ်တာမို့ ကမ္ဘာကြီးကိုလည်း ဂရုမစိုက်ဘူး။ ပြည်တွင်းကိုလည်း ဂရုမစိုက်ဘူး။ နောက်ဆုံး လမ်းကြောင်းကို ရွေးလိုက်ပြီလို့၊ ကြေညာရာ ရောက်တယ်၊ တကယ်လည်း သူတို့ နောက်ဆုံးလမ်းကြောင်း ရောက်နေပါပြီ။

အရှင်ထွက်ရရင်ရ မရရင်လည်း အသေပဲထွက်ရ ဆိုပြီးတော့ စစ်တိုက်နေပြီ ဖြစ်လို့ ပြည်သူလူထုကလည်း စစ်ရေးနဲ့ တုံ့ပြန်ဖို့က အနိုင်ယူနိုင်ရင်ယူ၊ နိုင်အောင်တိုက် မနိုင်ရင်တော့ သေဒဏ်ပေးထားတဲ့ သူတွေ ၄၊ ၅၊ ၈၀ လောက်ရှိတယ်၊ တစ်ယောက်ပြီး တစ်ယောက် သတ်ပစ်လိမ့်မယ်၊ တစ်အချက် အနေနဲ့ လူထုအပေါ်မှာ အဆ ၃ တိုးပြီး ရက်စက်လိမ့်မယ် ဆိုတာကတော့ အသေအချာပဲလို့ ဆရာတော့ ဒီလိုမြင်တယ်ပေါ့၊ သို့သော် ပြည်သူလူထုရဲ့ တုံ့ပြန် မှုကလည်း ၁၀ ဆလောက်ပြန်ပြီးတော့ တုံ့ပြန်လာမှာဖြစ်လို့ သူတို့ရဲ့ နောက်ဆုံးရက်တွေက မကြာတော့ဘူးလို့ ဒီလိုလည်း မှန်းဆလို့ ရတာပေါ့” ဟု ပြောသည်။

ကိုဂျင်မီနှင့် ကိုဖြိုးဇေယျာသော်တို့ကို တွေ့ရစဉ်

ကိုဂျင်မီ၊ ကိုဖြိုးဇေယျာသော်၊ ကိုလှမျိုးအောင်၊ ကိုအောင်သူရဇော်တို့ လေးဦးကို ဥပဒေလုပ်ထုံး လုပ်နည်းများနှင့်အညီ ပြစ်ဒဏ်စီရင် ဆောင်ရွက်ပြီးစီးကြောင်း ယနေ့ (ဇူလိုင် ၂၅ ရက်)တွင် နစက၏ ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာနပိုင် သတင်းစာ များတွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

သေဒဏ်စီရင် မည်ဆိုပါက နောက်ဆုံးအနေဖြင့် မိသားစုဝင်များနှင့် တွေ့ဆုံခွင့်ပေးရကြောင်း၊ မိသားစုနှင့် တွေ့ဆုံပြီးပါက ရက် ၂၀ ခန့် အချိန်ပေးရကြောင်း အကျဉ်းထောင်လက်စွဲဥပဒေနှင့် မညီကြောင်း ဦးကြီးမြင့်က ပြောသည်။

၎င်းက “သေဒဏ်ပေးထားတဲ့ လူတွေက ၄၊ ၅၊ ၈၀ လောက်ရှိတယ်၊ အဲဒါ တန်းစီထားရတာ၊ အဲဒါကို ကျော်ပြီးတော့ ဒီ ၄ ယောက်ကို ကျော်ပြီးတော့ အတည်ပြု ပေးလိုက်တာ၊ သေဒဏ် အတည်ပြုပေးပြီး သတ်လိုက်တာ၊ ဒါလည်း လုပ်ထုံး၊ လုပ်နည်းနဲ့ မညီဘူး” ဟု CNI သို့ ပြောသည်။

၈၈ ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် ပွင့်လင်း လူ့အဖွဲ့အစည်းမှ ကိုဂျင်မီနှင့် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (NLD) အမတ်ဟောင်း ကိုဖြိုးဇေယျာသော် တို့ကို အကြမ်းဖက်မှု တိုက်ဖျက်ရေး ဥပဒေပုဒ်မ ၄၉(က)၊ ၅၀(ဈ)နှင့် ၅၀(ည)တို့ဖြင့် ဇန်နဝါရီ ၂၁ ရက်က သေဒဏ် အမိန့်ချမှတ်လိုက်ကြောင်း နစက-က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဇူလိုင် ၂၅

နှစ်ရှည်လများ ဒီမိုကရေစီအရေး တက်ကြွလှုပ်ရှားသူ ကိုဂျင်မီနှင့် လွှတ်တော်အမတ်ဟောင်း ဖြိုးဇေယျာသော်၊ အခြားသူ နှစ်ဦးတို့ကို နစက-က သေဒဏ်စီရင်(ကွပ်မျက်)လိုက်ကြောင်း ယနေ့(ဇူလိုင် ၂၅ ရက်)တွင် သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့မှုအပေါ် ကုလသမဂ္ဂ (UN) ၏ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ လူ့အခွင့်အရေး အထူးကိုယ်စားလှယ် တွမ်အင်ဒရူး (Tom Andrews)က အပြစ်တင် ရှုတ်ချလိုက်သည်။

“မြန်မာ့မျိုးချစ်တွေနဲ့ လူ့အခွင့်အရေးနဲ့ ဒီမိုကရေစီရေး စွမ်းစွမ်းတမံ ကြိုးပမ်းသူတွေကို စစ်အစိုးရက ကွပ်မျက်လိုက်တဲ့ သတင်းအတွက် ကျနော် နာကျင်ခံပြင်းစိတ်နဲ့အတူ ကြေကွဲဝမ်းနည်းမိပါတယ်။ စစ်အာဏာရှင်တွေရဲ့ ပြင်းထန်တဲ့ ရက်စက် ကြမ်းကြုတ်မှုတွေရဲ့ သားကောင်တွေဖြစ်ရတဲ့ သူတို့ရဲ့မိသားစုတွေ၊ မိတ်ဆွေတွေ၊ ချစ်ခင်သူတွေနဲ့ မြန်မာပြည်သူတွေဆီကို ကျနော့်ရဲ့ စာနာထောက်ထားကြောင်း သတင်းစကား ပါးလိုက်ပါတယ်” ဟု UN အထူးကိုယ်စားလှယ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ကိုဂျင်မီနှင့်ဖြိုးဇေယျာသော်တို့ကိုတွေ့ရစဉ်

“ဒီပုဂ္ဂိုလ်တွေကို နိုင်ငံတကာ လူ့အခွင့်အရေးဥပဒေကို ချိုးဖောက်ပြီး အယူခံဝင်ခွင့် မရှိဘဲ၊ ဥပဒေအကြံပေး မပါဘဲ စစ်ခုံရုံးက စီရင်ချက်ချခဲ့ပါတယ်။ ဒီလို ယုတ်မာတဲ့ လုပ်ရပ်တွေက နိုင်ငံတကာ အသိုက်အဝန်းအတွက် အချိုးအကွေ့တစ်ခု ဖြစ်ရမယ်။ နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်းက ပြင်းပြင်းထန်ထန် အရေးယူဖို့ ဆန္ဒသဘောထား မထုတ်ဖော်ခင်မှာ စစ်အစိုးရက ဘာတွေ လုပ်ရ မှာလဲလို့ မေးခွန်းထုတ်စရာ ရှိပါတယ်”ဟု ၎င်း၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

ဆန္ဒပြသူများကို ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်နှင့် စနစ်တကျ ဖိနှိပ်ခြင်း၊ ကျေးရွာတစ်ခုလုံးကို ခွဲခြားမှုမရှိဘဲ တိုက်ခိုက်မှုများ၊ အတိုက် အခံ ခေါင်းဆောင်များကို ကွပ်မျက်ခြင်းများသည် အာဆီယံ၏ အချက် ၅ ချက်ကို နစကမှ ပြက်ရယ်ပြုပြီး အာဆီယံဥက္ကဋ္ဌ အဖြစ် တာဝန်ယူထားတဲ့ ဝန်ကြီးချုပ် ဟွန်ဆန်၏ ပုဂ္ဂိုလ်ရေးအရ ပန်ကြားချက်ကို ပြင်းပြင်းထန်ထန် ပယ်ချလိုက်ခြင်း ဖြစ်သည်ဟု မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ ကုလအထူးကိုယ်စားလှယ်က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် နိုင်ငံတကာအနေဖြင့် နစကအပေါ် ပြင်းထန်သော တုံ့ပြန်မှုများကို ဆောင်ရွက်၍ အရေးယူသင့်ကြောင်း ၎င်းက တောင်းဆိုခဲ့သည်။

“တကယ်စင်စစ်မှာတော့ ကုလသဂ္ဂအဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံအားလုံးနှင့်အတူ အာဆီယံကလည်း ဒီလိုရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုကို အရေးယူမှုမျိုး လုပ်ရမယ်” ဟု ၎င်းက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၅

ဒီမိုကရေစီအရေး လှုပ်ရှားသူ ကိုဖြိုးဇေယျာသော်နှင့် ကိုဂျင်မီ အပါအဝင် လေးဦးကို နစက၏ အင်းစိန်အကျဉ်းထောင်ကနေ သေဒဏ် စီရင်လိုက်ကြောင်း၊ ရုပ်အလောင်းများ ထုတ်ယူခွင့်မပြုနိုင်ကြောင်း ထောင်အာဏာပိုင်းများက မိသားစုဝင်များကို ယနေ့ (ဇူလိုင် ၂၅ ရက်) အတည်ပြု ပြောကြားခဲ့သည်ဟု မိသားစုဝင်များနှင့်နီးစပ်သူများက ပြောသည်။

ကိုဖြိုးဇေယျာသော်၊ ကိုဂျင်မီ၊ ကိုလှမျိုးအောင်၊ ကိုအောင်သူရဇော်တို့ လေးဦးကို ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၂၁ ရက်က သေဒဏ်ကျခံစေရန် အမိန့်ချမှတ်ခဲ့သည်။

ထို့နောက် သေဒဏ်ကျခံရမည့် အကျဉ်းသား ၄ ဦးအား ဥပဒေလုပ်ထုံး လုပ်နည်းများနှင့်အညီ ပြစ်ဒဏ်စီရင် ဆောင်ရွက်ပြီးစီးကြောင့် ယနေ့ (ဇူလိုင် ၂၅ ရက်)တွင် နစက၏ ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာနပိုင် မြန်မာ့အလင်းနှင့်ကြေးမုံ သတင်းစာများ တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

အဆိုပါ သေဒဏ်စီရင်မှုသည် ဟုတ်မှန်ကြောင်း မိသားစုဝင်များကို အင်းစိန် အကျဉ်းထောင်ဦးစီးမှ ဒုထောင်မှူးက ယနေ့ (ဇူလိုင် ၂၅ ရက်) အတည်ပြု ပြောကြားခဲ့သည်ဟု မိသားစုဝင်များနှင့်နီးစပ်သူတစ်ဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “အခုပဲ မိသားစုဝင်တွေကို ဒုထောင်မှူးက တွေ့ပြီး ပြောတယ်။ သေဒဏ်ပေးလိုက်တာ မှန်တယ်တဲ့။ သက်ပျောက်ကို ကိုယ့်ဘာသာ အချိန်မှန်းပြီးတော့သာ လုပ်လိုက်ပါတဲ့။ အဲလိုကြီးကမဖြစ်သင့်ဘူးလေ။ ဗုဒ္ဓဘာသာ ထုံးတမ်းဓလေ့အရ အချိန်မှန်းပြီးလုပ်လိုက်ပါဆိုတာကတော့ ဘယ်လိုမှ မဖြစ်သင့်ဘူး။ ရုပ်အလောင်းကိုလည်း ထုတ်မပေးဘူးလို့ ပြောတယ်တဲ့”ဟု ပြောသည်။

နိုင်ငံရေးသမားတစ်ဦးကတော့ သေဒဏ်ပေးမည်ဆိုပါက ယခင်ရှိပြီးသာ သေဒဏ်ချခံထားရသူများကို ကျော်ပြီး ပေးခွင့်မရှိကြောင်း၊ သေဒဏ်မပေးခင် မိသားစုကို ဘယ်နေ့- ဘယ်အချိန်- ဘယ်နေရာမှာ စီရင်မည်ဟု အကြောင်းကြားရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ပြစ်ဒဏ်စီရင်ပြီးပါကလည်း ရုပ်အလောင်းကို မိသားစုထံ ပြန်လည်အပ်နှံရမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောသည်။

အကျဉ်းထောင်လက်စွဲ ဥပဒေတွင် ခန္ဓာကိုယ်အား နာရီဝက်တွဲလောင်း ရှိနေစေပြီးနောက် ဆရာဝန်ဖြင့် စစ်ဆေးကြည့်ရှုစေရမည်၊ ဆရာဝန်မှ အသက်မရှိတော့ကြောင်းကို ကြေညာသည်အထိ ခန္ဓာကိုယ်အား ဖြုတ်ယူခြင်းမပြုရ၊ သေဒဏ်ကြိုးပေးခံရသော ရာဇဝတ်သား၏ ခန္ဓာကိုယ်အား ၎င်း၏ ဆွေမျိုးသားချင်းများ (သို့) မိတ်ဆွေများမှ တောင်းဆိုခြင်း မပြုမှသာ မြှုပ်နှံပစ်ရမည်၊ ခန္ဓာကိုယ်အား ဆွေမျိုးများ(သို့)မိတ်ဆွေများမှ တောင်းဆိုလာလျှင် ငြင်းဆိုရန် အထူးအကြောင်းကိစ္စမရှိလျှင် တံခါးကြီး၏ ပြင်ပသို့ သယ်ဆောင်သွားပြီးနောက် ထိုနေရာ ၎င်းတို့အား ပေးအပ်လိုက်ရမည်ဟု ပြဋ္ဌာန်းထားသည်။

ကိုဂျင်မီ၊ ကိုဖြိုးဇေယျာသော်၊ ကိုလှမျိုးအောင်၊ ကိုအောင်သူရဇော်တို့သည် နွေဦးတော်လှန်ရေးတွင် ပါဝင်ကာ ဒီမိုကရေစီအရေး ကြိုးပမ်းခဲ့သူများဖြစ်သည်။

ထို့နောက် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလနှင့် နိုဝင်ဘာလများတွင် ၎င်းတို့ ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရပြီးနောက် ယခု သေဒဏ် စီရင်ခံခဲ့ရခြင်း ဖြစ်သည်။

CNI International News

ဘာမာကို၊ ဇူလိုင် ၂၃

အနောက်အာဖရိက၊ မာလီနိုင်ငံ၊ ဘာမာကိုမြို့တော် အပြင်ဘက်ရှိ ကီတီစစ်စခန်းကို ဂျီဟက်ဝါဒီ သူပုန်များက တိုက်ခိုက် ခဲ့ကြောင်း အာဏာရ စစ်အစိုးရမှ ဇူလိုင် ၂၂ ရက်တွင် အတည်ပြုခဲ့သည်။

ပြည်တွင်း၌ အကြီးဆုံး စစ်စခန်းဖြစ်သော ကီတီသည် ၁၀ စုနှစ် တစ်ခုကျော်ကြာ သူပုန်ထမှုအတွင်း ယခု ပထမဆုံးအကြိမ် အစွန်းရောက် သူပုန်များ၏ တိုက်ခိုက်ခံရခြင်းဖြစ်ကြောင်း အေပီသတင်းဌာနက ရေးသားဖော်ပြသည်။

နံနက် ၅ နာရီခန့်အတွင်း စခန်းအတွင်း ဖောက်ခွဲရေးပစ္စည်းများ တင်ထားသည့် ယာဉ်နှစ်စီး ပေါက်ကွဲမှုဖြစ်ပွားခဲ့ကြောင်း မာလီစစ်တပ်က သတင်းထုတ်ပြန်သည်။

“မာလီစစ်တပ်သည် ကီတီစခန်း အကြမ်းဖက် တိုက်ခိုက်ခံရမှုကို ထိရောက်စွာ တုံ့ပြန်နိုင်ခဲ့ရာ ဂျီဟက်သူပုန် ၇ ဦးသေဆုံး၍ ၈ ဦးကို ဖမ်းဆီးထားကြောင်း” အဆိုပါ ထုတ်ပြန်ချက်ထဲတွင် ဖော်ပြထားသည်။

မာလီ စစ်တပ်က ရဲဘော်များ (AP)

“အကြမ်းဖက်သူပုန်တွေက စစ်စခန်း အဝင်ဝမှာ ရပ်ထားတဲ့ ကားတွေကို အရင်ဖောက်ခွဲပြီးတော့ စခန်းထဲကို ပစ်ခတ်ခဲ့ပါ တယ်” ဟု အမည်မဖော်လိုသူ မာလီတပ် အရာရှိတစ်ဦးက သတင်းထောက်များကို ပြောကြားခဲ့သည်။

“နောက်ထပ် ဂျီဟက်အဖွဲ့တစ်ဖွဲ့လည်း စခန်းထဲကို ခြေလျင် ဝင်လာကြတယ်။ စခန်းထဲမှာ ရပ်ထဲက ကားတွေကို မီးရှို့တယ်။ စစ်တပ်ပိုင် ကားနှစ်စီးကိုလည်း ခိုးမောင်းသွားတယ်” ၎င်းက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။

ဇူလိုင် ၂၁ ရက်၌ ကီတီစခန်းကို သူပုန်အဖွဲ့နှစ်ဖွဲ့ ညှိနှိုင်းပြီး စတင်တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ ဇူလိုင် ၂၂ ရက်အထိ ပစ်ခတ်မှုများ ရှိနေခဲ့သည်။

အခြား သီးခြား ဖြစ်စဉ်တစ်ခုမှာ ဂျီဟက် အစွန်းရောက် သူပုန်များက ဘာမာကိုမြို့တော်၏ မြောက်ဘက် ၃၇ မိုင်အကွာ ကိုလိုကာနီဒေသရှိ ရဲစခန်းတစ်ခုကို တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြောင်း၊ ထိုတိုက်ခိုက်ခံရခြင်းကြောင့် မာလီအစိုးရဘက်မှ နှစ်ဦးသေဆုံး ကြောင်း သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

မာလီ စစ်တပ်က ရဲဘော်များ (AP)

အဆိုပါ ကီတီစစ်စခန်းတွင် မာလီအာဏာသိမ်း စစ်ခေါင်းဆောင် ဒုတိယဗိုလ်မှူးကြီး အက်စီမီဂိုတာ မကြာခဏ နေထိုင် လေ့ရှိသည်။ ၎င်းသည် ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်တွင် အာဏာသိမ်းမှုကို ဦးဆောင်ခဲ့သူဖြစ်သည်။

အယ်လ်ကိုင်းဒါးနှင့် အစ္စလမ္မစ်နိုင်ငံတော်(အိုင်အက်စ်)တို့နှင့် ဆက်နွှယ်နေသည့် အဆိုပါ ဂျီဟက် သူပုန်များသည် မာလီနိုင်ငံ တွင်လည်း ဆယ်စုနှစ် တစ်ခုကြာအောင် ထကြွသောင်းကျန်း နေခဲ့ကြသည်။ နိုင်ငံမြောက်ပိုင်း ဒေသများကို ၎င်းတို့က အများ ဆုံး တိုက်ခိုက်လေ့ ရှိခဲ့သော်လည်း မကြာသေးမီက ၎င်းတို့၏ တိုက်ခိုက်မှုများမှာ နိုင်ငံအလယ်ပိုင်းသို့ ရွေ့လျားလာခဲ့သည်။ သို့ဖြင့် ၎င်းတို့လှုပ်ရှားမှုများမှာ မြို့တော်ဘာမာကိုနှင့် နီးကပ်လာခဲ့သည်။

ယခင် သီတင်းပတ်၌ ဘာမာကိုမြို့ အပြင်ဘက် ၃၇ မိုင်အကွာရှိ စစ်တပ် စစ်ဆေးဂိတ်တစ်ခုကို သေနတ်သမားများ ဝိုင်းဝန်း တိုက်ခိုက်ခဲကြရာ အနည်းဆုံး လူ ၆ ဦးသေဆုံးပြီး အများအပြား ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကြောင်း မာလီအစိုးရတာဝန်ရှိသူများက ပြော ကြားခဲ့ကြသည်။
ထိုတိုက်ခိုက်မှုအတွက် မည်သည့်အဖွဲ့ကမှ ၎င်းတို့လက်ချက်ဖြစ်ကြောင်း ထုတ်ဖော်ပြောကြားခြင်း မရှိသော်လည်း JNIM ဟု ထင်ရှားသည့် အယ်လ်ကိုင်းဒါးနှင့် ဆက်နွှယ်သော အဖွဲ့ဖြစ်ပုံရသည်။

မာလီနိုင်ငံသည် ၂၀၁၂ ခုနှစ်ကတည်းက အစ္စလမ္မစ်အစွန်းရောက် ဂျီဟက်ဝါဒီ သူပုန်များ၏ ထကြွသောင်းကျန်းမှုကို ထိန်းချုပ် နိုင်ရန် ရုန်းကန်နေခဲ့ရသည်။ ၎င်းသူပုန်များသည် မာလီနိုင်ငံ၏မြောက်ပိုင်း မြို့များကို သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့သော်လည်း နောက်ပိုင်း တွင် ပြင်သစ်ဦးဆောင်သော စစ်ဆင်ရေးအကူအညီကြောင့် ဆုတ်ခွာထွက်ပြေးသွားခဲ့ကြသည်။

Source: AP

CNI International News

ကိယက်ဗ်၊ ဇူလိုင် ၂၃

ရုရှားသိမ်းသွား၍ ဆုံးရှုံးသွားသော နယ်မြေများကို ပြန်မသိမ်းနိုင်ဘဲ ရုရှားနှင့် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး လုပ်မည်မဟုတ်ကြောင်း ဇူလိုင် ၂၂ ရက်တွင် ဝေါစထရိဂျာနယ်နှင့် ပြုလုပ်သော တွေ့ဆုံ မေးမြန်းခန်းတွင် ယူကရိန်းသမ္မတ ဇာလန်းစကီးက ပြောကြား ခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာသတင်းအရ သိရသည်။

သို့မဟုတ်ပါက စစ်ပွဲကာလ ပိုကြာသွားနိုင်သည်ဟု ဇာလန်းစကီးက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။

ပြီးခဲ့သည့် ဖေဖော်ဝါရီလက စတင် ကျူးကျော်ပြီးကတည်းက ရုရှားသည် ယူကရိန်းနယ်မြေများကို သိမ်းပိုက်ခဲ့ရာ ယခု အပစ် အခတ်ရပ်စဲရေးသည် မော်စကိုအတွက် နောက်ထပ် တကျော့ပြန် အင်အားဖြည့်တင်းဖို့ အခွင့်အရေး ပေးရာရောက်လိမ့်မည် ဟု ဇာလန်းစကီးက သတိပေးခဲ့သည်။

အမေရိကန် ပံ့ပိုးထားသည့် ရွေ့လျားနှုန်းမြင့်မားသည့် အမြောက်ဒုံးကျည်စနစ် ဟိမာ့စ် (HIMARS) နှင့်ပတ်သက်၍လည်း ဇာလန်းစကီးက “အနောက်နိုင်ငံတွေက ပေးတဲ့ ဟိမာ့စ်လို့ လက်နက်များ ထပ်ရချိန်မှာ ယူကရိန်းရဲ့ စစ်ရေးရေချိန် အပြောင်း အလဲ လုပ်ဖို့က အများကြီး နိမ့်ကျနေသေးတယ်” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

“ရုရှားဖက်ဒရေးရှင်းနိုင်ငံနဲ့ ပဋိပက္ခ ရပ်တယ်ဆိုတာက သူ့ကို အပစ်အခတ် ခဏနားခိုင်းတဲ့သဘော ဖြစ်နေပါတယ်” ဟု ဇာလန်းစကီး၏ သဘောထား မှတ်ချက်များကို ဝေါစထရိဂျာနယ်က ဆက်လက်ဖော်ပြခဲ့သည်။

ယူကရိန်းတပ်ဖွဲ့ကိုတွေ့ရစဉ်

“နယ်မြေအားလုံး ပြန်သိမ်းနိုင်ရမယ်လို့ ကျနော်တို့ လူ့အဖွဲ့အစည်းက ယုံကြည်ထားပါတယ်။ ပြီးရင် ဘာဆက်လုပ်ရမယ် ဆိုတာနဲ့ ရှေ့လာမယ့် ရာစုနှစ်တွေမှာ ဘယ်လိုမျိုး ဆက်နေကြမယ်ဆိုတာ ညှိနှိုင်းနိုင်လိမ့်မယ်လို့လည်း ယုံကြည်ထားပါ တယ်” ဟု ၎င်းက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။

“ဖိဖိစီးစီး လုပ်ရမယ့် လိုအပ်ချက်ကတော့ ရှေ့တန်းစစ်မျက်နှာနဲ့ မိုင်ပေါင်းရာချီဝေးတဲ့ မြို့တွေအတွက် ရုရှားဘက်က လာမယ့် တာဝေးဒုံးကျည်တွေကို ကာကွယ်နိုင်ဖို့ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါက လေကြောင်းရန် ကာကွယ်ရေး စနစ်အပိုင်းပါ” ဟု ၎င်းက ထပ်လောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

“မော်စကိုအပေါ် ကျနော်တို့ သံတမန်နည်းလမ်းအရ လိုက်လျောတာဟာ ဈေးကွက်ကို အနည်းငယ် တည်ငြိမ်စေပါတယ်။ ဒါပေမယ့် နောင်အနာဂတ်မှာ ယာယီသက်သာခွင့် အဆင့်လောက်နဲ့ ကိုယ့်အတတ်နဲ့ကိုယ် ပြန်စူးတာမျိုးပဲ ဖြစ်လာမှာပါ” ဟု ဂျုံစပါးတင်ပို့မှု ပြန်ဖွင့်ပေးဖို့ ရုရှားနှင့်ချုပ်ဆိုခဲ့သည့် သဘောတူစာချုပ်ကို ရည်ညွှန်းလျက် ဇာလန်းစကီးက ပြောကြားခဲ့သည်။

ရုရှားနှင့်ယူကရိန်းတို့သည် ဂျုံစပါးနှင့်ကောက်ပဲသီးနှံ တင်ပို့မှုအတွက် ယူကရိန်းပင်လယ်နက်ဆိပ်ကမ်းများ ပြန်လည် ဖွင့်လှစ် ရေးအတွက် ထင်ရှားသည့် သဘောတူစာချုပ် တစ်ခုကို ဇူလိုင် ၂၂ ရက်တွင် လက်မှတ်ရေးထိုးနိုင်ခဲ့ကြသည်။

ထိုသို့ လုပ်ဆောင်ချက်ကြောင့် ရုရှားကျူးကျော်စစ်ကို အကြောင်းပြု၍ ဖြစ်ပေါ်လာသော နိုင်ငံတကာစားနပ်ရိက္ခာ အကျပ်အတည်းကို ဖြေလျှော့ပေးနိုင်မည်ဟု မျှော်လင့်ချက်များ တိုးပွားလျက်ရှိသည်။

Source: Reuters

CNI International News

ဖနွမ်ပင်၊ ဇူလိုင် ၂၃

ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ၊ ဖနွမ်ပင်မြို့တွင် ယခုလကုန်ပိုင်း အိမ်ရှင်အဖြစ် လက်ခံကျင်းပမည့် ၅၅ ကြိမ်မြောက် အာဆီယံ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများ အစည်းအဝေးသို့ ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဆာဂျေလာဗရော့ (Sergey Lavrov) တက်ရောက်ရန် စီစဉ်ထား ကြောင်း ဖနွမ်ပင်ပို့စ် သတင်းဝက်ဘ်ဆိုက်၌ ဖော်ပြထားသည်။

ကမ္ဘောဒီးယားအစိုးရ၊ နိုင်ငံခြားရေးနှင့် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးဝန်ကြီးဌာန ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ချမ်ဆောင်နရီ (Chum Sounry) က အာဆီယံဝန်ကြီးများအ စည်းအဝေးသို့ ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး တက်ရောက်မည့် သတင်းကို အတည်ပြုခဲ့သည်။

ထိုသို့ တက်ရောက်မည့် အကြောင်းကို အာဆီယံအဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံများထံသို့ ဇူလိုင် ၁၉ ရက်တွင် အသိပေးခဲ့ပြီး ဖြစ်ကြောင်း ၎င်း က ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။

အကယ်၍ ရုရှားကို အာဆီယံဖိုရမ်မှ ဖယ်ထုတ်မည်ဆိုလျှင် ရုရှား-ယူကရိန်း ပဋိပက္ခနှင့်ပတ်သက်၍ ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးမှု ရှေ့တိုးရန် အခွင့်အရေး လက်လွှတ်ရလိမ့်မည်ဟု လေ့လာသုံးသပ်သူများက ပြောကြသည်။

ကမ္ဘောဒီးယားသည် ယူကရိန်းနိုင်ငံအတွင်း စစ်ရေးအရ ထိုးစစ်ဆင်နေခြင်းကို ရှုတ်ချပြီး ရုရှားတပ်များ အပြီးအပိုင် ဆုတ်ခွာ ပေးရန် တောင်းဆိုသော်လည်း ကမ္ဘောဒီးယားနှင့် ရုရှားဆက်ဆံရေးမှာ တစ်စုံတစ်ရာ အပြောင်းအလဲမရှိဘဲ ဆက်ထိန်းထား နိုင်ခဲ့ကြောင်း၊ အကြောင်းမှာ ပဋိက္ခများ ဖြေရှင်းရန် သံတမန်နည်းလမ်းကိုသာ ထောက်ခံသည့်ဘက်မှ ကမ္ဘောဒီးယား ရပ်တည်၍ ဖြစ်ကြောင်း ပြည်တွင်းရှိ နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေးသိပ္ပံ၏ တော်ဝင်အကယ်ဒမီကျောင်း ညွှန်ကြားရေးမှူး ကင်ဖူးက ဖနွမ်ပင်ပို့စ်သို့ ပြောကြားခဲ့သည်။

ယူကရိန်းစစ်ပွဲကို မြင်တွေ့ရစဉ်

ကမ္ဘောဒီးယားသည် ပြဿနာများကို ကိုင်တွယ် ဖြေရှင်းရာတွင် နိုင်ငံစုံစနစ်၏မူကို တန်ဖိုးထားကြောင်း၊ သံတမန်ရေးရာ ဖိုရိမ်များမှ သက်ဆိုင်သူ အားလုံးအနက် အချို့ကို ဖယ်ထုတ်ခြင်းသည် နိုင်ငံတကာ ဆက်ဆံရေး ပြေလည်မှုဆီသို့ ဦးတည်မည် မဟုတ်ကြောင်း ၎င်းက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။

“ရုရှားကို ဒီဖိုရမ် (ဒါမှမဟုတ်) တခြားအာဆီယံယန္တရားတွေကနေ လုံးဝဖယ်ထုတ်လိုက်ရင် ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးမှုအတွက် အခွင့်အရေးတစ်ခု လက်လွတ်သွားလိမ့်မယ်” ဟု ကင်ဖူးက ထောက်ပြခဲ့သည်။

ကမ္ဘောဒီးယားနှင့် အာဆီယံ တစ်ဖွဲ့လုံးအနေဖြင့် ရုရှားနှင့်ယူကရိန်းကြား စစ်မက်ဖြစ်ပွားနေခြင်းကို အဆုံးသတ်စေလို ကြောင်း၊ စေ့စပ်ညှိနှိုင်းရေးစားပွဲတွင် အဆိုပါနှစ်နိုင်ငံ အပြီးတိုင် ဆွေးနွေးကြရန် တိုက်တွန်းနေကြောင်း ၎င်းက ထပ်လောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ကမ္ဘောဒီးယားသည် ယခုနှစ်အတွက် အာဆီယံ၏ ဥက္ကဋ္ဌတာဝန်ကို ရယူထားသည်။

“စစ်ပွဲတွေကို အဆုံးသတ်ဖို့က တိုက်ခိုက်ရေးနည်းလမ်း မသုံးသင့်ပါဘူး။ အကောင်းဆုံး နည်းလမ်းကတော့ နိုင်ငံတကာ ဥပဒေ စည်းမျဉ်းတွေ၊ ကုလသမဂ္ဂ ပဋိညာဉ်စာတမ်းတွေအပေါ် အခြေခံပြီး ငြိမ်းချမ်းစွာညှိနှိုင်းပြီး ပြဿနာဖြေရှင်းဖို့ ဖြစ်ပါ တယ်” ဟု ကင်ဖူးက သုံးသပ်ပြသည်။

“နေတိုးအဖွဲ့လို ပြင်ပနိုင်ငံတွေ အထူးသဖြင့် အမေရိကန်နဲ့ဗြိတိန်တို့ဟာ တောက်လောင်နေတဲ့ စစ်မီးအပေါ်ကို ဓာတ်ဆီ ထပ်လောင်းပေးမယ့်အစား ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးပွဲ ဖြစ်ပေါ်ဖို့ ကြိုးပမ်းပေးသင့်တယ်” ဟု ၎င်းက ဖြည့်စွက်ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: Phnom Phnh Post

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဇူလိုင် ၂၃

ယူကရိန်းသို့ စစ်ရေးအကူအညီ ဒေါ်လာသန်း ၂၇၀ တန်ဖိုးကို အမေရိကန် ထပ်မံပေးအပ်သွားမည်ဟု အိမ်ဖြူတော် က ကြေညာခဲ့သည်။ အဆိုပါအကူအညီတွင် နောက်ထပ် တာလတ်ပစ် ဒုံးကျည်စနစ်များနှင့် နည်းဗျူဟာသုံး မောင်းသူမဲ့လေယာဉ် (ဒရုန်း)များလည်း ပါဝင်မည်ဖြစ်ကြောင်း အယ်လ်ဂျာဇီးယားက သတင်းဖော်ပြခဲ့သည်။

ဇူလိုင် ၂၂ ရက် ရက်စွဲဖြင့် အိမ်ဖြူတော်၏ကြေညာချက်တွင် “အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန်သည် ယူကရိန်းသို့ ပေးအပ်မှု အမေရိကန်၏လုံခြုံရေးအကူအညီ စုစုပေါင်းဒေါ်လာ ၈ ဒသမ ၂ ဘီလီယံ ရှိပြီဖြစ်ကြောင်း၊ စီးပွားရေး နှင့်လုံခြုံရေးအကူအညီအဖြစ် ပြီးခဲ့သည့်မေလတွင် ကွန်ဂရက်(လွှတ်တော်)မှ အတည်ပြုခဲ့သော ဒေါ်လာ ၄၀ ဘီလီယံထဲမှ ယခုဆက်လက်ပေးအပ်နေခြင်းဖြစ်ကြောင်း” ဖော်ပြထားသည်။

ထပ်မံပေးအပ်မည့်စစ်ရေးအကူအညီတွင် ဟိမာ့စ် (HIMARS) ဒုံးကျည်စနစ် ၄ ခုနှင့် Phoenix Ghost မောင်းသူမဲ့ လေယာဉ် (ဒရုန်း) အစင်း ၅၄၀ ပါဝင်မည်ဟု သိရသည်။ ၎င်းလက်နက်များနှင့်တွဲဖက်သုံးစွဲရန်အတွက် အမြောက် ကျည်ဆန် ၃၆,၀၀၀ ခန့်နှင့် ဟိမာ့စ်အတွက် ခဲယမ်းမီးကျောက်များ ထည့်သွင်းပေးထားသည်။

အဆိုပါလက်နက်များသည် ရုရှားအမြောက်များ ဖိစီးနေသည့်ကြားမှ ယူကရိန်းကို ဆက်လက် တိုက်ခိုက် နိုင်အောင် အားဖြည့်ပေးသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း အိမ်ဖြူတော် အမျိုးသားလုံခြုံရေးကောင်စီ၊ မဟာဗျူဟာ ဆက်သွယ်ညှိနှိုင်းရေးမှူး ဂျွန်ကာဘီ (John Kirby) က ပြောကြားခဲ့သည်။

 အနောက်နိုင်ငံများမှ ပံ့ပိုးထားသော ခေတ်မီနည်းပညာမြင့်လက်နက်များကို အသုံးပြုနိုင်ရန် ကြိုးပမ်းနေသည့် ယူကရိန်းစစ်သားနှစ်ဦးကို တွေ့ရစဉ်(ဓါတ်ပုံ-အေပီ)

“ယူကရိန်းအစိုးရနဲ့ ပြည်သူတွေကို ဆက်ပြီးထောက်ခံသွားမယ်လို့ ကျနော်တို့ သမ္မတက အတိအလင်း ပြောကြားပြီးဖြစ်ပါတယ်” ဟု ဂျွန်ကာဘီက သတင်းထောက်များကို ရှင်းပြသည်။

ယူကရိန်းတပ်များသည် ဆယ်ဂဏန်းမျှရှိသည့် ရုရှားပစ်မှတ်များကို ထိရောက်စွာ ဖျက်ဆီးနိုင်ခဲ့ပြီး အမေရိကန် လုပ် ဒုံးကျည်နှင့်နည်းဗျူဟာသုံး ဒရုန်းများအသုံးပြုကာ အားဖြည့်နိုင်ခဲ့သည်။ အမေရိကန်နှင့် အခြားအနောက် အုပ်စု မဟာမိတ်များထံမှ ရရှိသော အဆင့်မြင့်၍ တိကျသည့်လက်နက်များဖြင့် ရုရှားကို ခုခံနိုင်ခဲ့သော်လည်း ယူကရိန်းတပ်ဖွဲ့ဝင်အင်အားနှင့် စစ်လက်နက်ကိရိယာများ ဆုံးရှုံးမှုမှာ များပြားနေဆဲဖြစ်သည်။

ရုရှားတပ်ဖွဲ့ဝင်များ၏ အသေအပျောက်အရေအတွက်မှာ ၁၅,၀၀၀ ခန့်ရှိမည်ဟု အမေရိကန်ဗဟိုထောက်လှမ်းရေး အေဂျင်စီ (CIA) ညွှန်ကြားရေးမှူး ဝီလျံဘန့်စ်က ခန့်မှန်းပြောကြားခဲ့သည်။

အဆိုပါအရေအတွက်သည် ဆယ်စုနှစ် တစ်ခုနီးပါးကြာ ၁၉၈၀ ပြည့်လွန်နှစ်များ၌ အာဖဂန်စစ်ပွဲမှ ဆိုဗီယက်တို့၏စစ်ရေးဆုံးရှုံးမှုနှင့် တူညီသည်ဟု သိရ သည်။

ဇူလိုင် ၂၀ ရက်တွင် ယူကရိန်းတပ်ဖွဲ့များသည် ရုရှားတို့သိမ်းပိုက်ထားသော ခါဆွန် (Kherson) တောင်ပိုင်းဒေသရှိ မဟာဗျူဟာအချက်အချာကျသော တံတားတစ်စင်းကို ဟိမာ့စ်ဒုံးကျည်ဖြင့် ပစ်ခတ်၍ ဖျက်ဆီးနိုင်ခဲ့သည်။

Source: Aljazeera

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၃

လက်ရှိ မြန်မာ့နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်းကို ကျော်လွှားနိုင်ရေးအတွက် ညောင်နှစ်ပင်လိုနေရာမှာ အားလုံး လက်ခံနိုင်မည့် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအသစ် တစ်ခုကို ရေးဆွဲသင့်သည်ဟု ရခိုင့်ဦးဆောင်ပါတီ(AFP)ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာအေးမောင်က ပြောသည်။

နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ(နစက) အနေဖြင့် ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ၏ မူအတိုင်း ၅ နှစ်သွားပြီးပါက အားလုံးလက်ခံမည့် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ အသစ်တစ်ခုကို ရေးဆွဲ၍ နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်း ဖြေရှင်းနိုင်ရေး နည်းလမ်း အား စဉ်းစားသင့်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ဒေါက်တာအေးမောင်က “ လက်ရှိ SAC က ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကို ဘယ်လိုစဉ်းစားလဲ၊ နိုင်ငံရေးပြဿနာ အားလုံး ကို ဖြေရှင်းနိုင်ဖို့အတွက် ၂၀၀၈ သည် စပြီးရွှေ့ရမယ့် အဓိက အကြောင်းအရင်းဖြစ်တယ်ဆိုရင် ၂၀၀၈ ကို ကျော်ပြီး သူရွှေ့မှာပဲလေ။ အဲတော့ ဖျက်သိမ်းတာမဟုတ်ဘဲနဲ့ အသစ်တစ်ခုကို ၂၀၀၈ အခြေခံနဲ့သွားနေတဲ့ ကာလမှာ တို့ညှိနှိုင်း ရေးဆွဲ လိုက်မယ် ဆိုရင် ကျနော် အရင်တစ်ခါတင်ပြဖူးတာရှိတယ်။ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအသစ်ကို တို့ ဥပမာဆိုပါဆို့ ညောင်နှစ်ပင်လို နေရာ မျိုး မှာ စုပြီး ကာလသတ်မှတ်ပြီးမှ ဆွဲရယ်ပြုရယ်နဲ့လာမယ့် ကာလမှာ အတည်ပြုမယ်ဆိုရင် ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်း ပုံကြီးက လွှင့်ပစ် လိုက်တာ မဟုတ်တော့ဘူး၊ သူ့ဘာသာသူ သက်တမ်းကုန်ပြီးမှ မီးစာကုန် ရေခမ်းသွားတာ။ အဲတော့ လာမယ့် SAC ကျင်းပတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲကြီးက တက်လာတဲ့ လွှတ်တော်နဲ့အစိုးရသည် ၂၀၀၈ မူအတိုင်းကို ၅ နှစ် သွား မယ်။ ၅ နှစ်အလွန်မှာ အခု ကာလ ကစပြီး ၅ နှစ်အတွင်းမှာ ဆွဲမယ့် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ အသစ်ပေါ့ဗျာ၊ အားလုံး ပါဝင်တဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ အသစ်တစ်ခုနဲ့ လာမယ့် ၅ နှစ်အလွန်ကာလမှာ သွားမယ်ဆိုရင် ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံ ဥပဒေ ကြီးကို ကျနော်တို့ ဖျက်သိမ်း လိုက်တာ မဟုတ်ဘူး၊ ရပ်စဲလိုက်တဲ့ ကာလကုန်လို့ သက်တမ်းကုန်လို့ပေါ့ဗျာ။ အစား ထိုးလိုက်တယ်ဆိုတဲ့ ပုံမျိုးဆိုရင် ဖျက် သိမ်းတာထက် ကြည်ကြည်ဖြူဖြူ လွဲပြောင်းတယ်ဆိုတဲ့ မြန်မာ့သမိုင်းမှာ ရှိသွားနိုင်တာပေါ့ဗျ”ဟု ပြောသည်။

နစကသည် ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကို ပြင်ဆင်မည်ဟု ပြောထားသလို တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့များက လည်း ပြင်ဆင်လိုခြင်း သို့မဟုတ် အသစ်ရေးဆွဲလိုခြင်း ဆန္ဒရှိနေခြင်းကြောင့် ညောင်နှစ်ပင်လိုနေရာမျိုးမှာ ဖွဲ့စည်းပုံအသစ် ရေးဆွဲမှုမျိုး ဖြစ်လာနိုင်ခြေရှိသည်ဟု နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးရဲထွန်းက CNI သို့ ပြောသည်။

နစကဥက္ကဋ္ဌ ညောင်နှစ်ပင်သို့ သွားရောက် လေ့လာခဲ့ခြင်း

ဦးရဲထွန်း က“ဖြစ်လာနိုင်ခြေရှိတာပေါ့။ တကယ်လို့ ရွေးကောက်ပွဲကလည်း မဖြစ်ဘူး၊ အထူးသဖြင့် ကျနော်တို့ အကြံပြုထား တာကတော့ အာဆီယံတို့၊ တရုတ်တို့၊ ပြောနေသလိုမျိုးပေါ့၊ အားလုံးပါဝင်တဲ့ ရွေးကောက်ပွဲ လုပ်နိုင်မယ်ဆိုရင်တော့ ရွေး ကောက်ပွဲက ဖြစ်နိုင်ခြေရှိတယ်လေ။ အဲဒါက ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းပြီးတဲ့ အခါကျတော့ လာမယ့် ရွေးကောက်ပွဲမှာ ပါပေးပါဆိုပြီးပေါ့။ အဲဒါမျိုးဆိုရင် လာမယ့် ရွေးကောက်ပွဲမှာ လူတွေက လာပြီး မဲပေးကြမယ်။ နောက်ပြီး ဖြစ်လာမယ့် အစိုးရကိုလည်း နိုင်ငံတကာအသိအမှတ်ပြုမှု၊ နောက်ပြည်တွင်းက အသိအမှတ်ပြုမှု အဲလိုတွေများလာပြီး တော့ အခြေအနေတွေ ကောင်းနိုင်တာပေါ့ဗျာ။ ဆိုတော့ အဲလိုမဖြစ်နိုင်ဘူးဆိုတာ နံပါတ်တစ်အချက် ဒေါ်အောင်ဆန်းစု ကြည် နဲ့ ညှိနှိုင်းလို့မရဘူး သူကလည်း သဘောမတူဘူး၊ အရင် ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲ ရလဒ်ပဲ အသိအမှတ်ပြုခိုင်းနေတယ် ဆိုလို့ရှိရင် နစကဘက်ကလည်း အဲဒါကို လိုက်လျောမယ်လို့ မထင်ဘူး။ အဲလို ညှိ နှိုင်းလို့မရ ရင် ရွေးကောက်ပွဲ ကလည်း မဖြစ် လာဘူးဆိုရင် သူက ခဏပြောသလိုပေါ့ အခြေခံဥပဒေအသစ် ပြန်ရေးဆွဲဖို့ဆိုတာကို ပိုပြီးတော့ တိမ်းညွတ် သွားနိုင်တယ်”ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိ နစက အဖွဲ့ဝင်များအဖြစ် တာဝန်ယူနေသည့် လူပုဂ္ဂိုလ် တချို့ကလည်း ဒေါက်တာအေးမောင် အကြံပြုသလို ညောင်နှစ်ပင်လို နေရာမျိုးမှာ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအသစ် ရေးဆွဲခြင်း သို့မဟုတ် ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအား ပြင်ဆင်ခြင်းများ ပြုလုပ်သင့်ကြောင်း အကြံပြုမှုများ ရှိလာပါက ဖြစ်လာနိုင်ခြေများသည်ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

အမျိုးသားညီလာခံ ကျင်းပခဲ့သော ညောင်နှစ်ပင်ခန်းမ

နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်သည် ၂၀၀၄ ခုနှစ်မှ ၂၀၀၇ ခုနှစ်အထိ အမျိုးသားညီလာခံ ၇ ကြိမ် ကျင်းပ၍ ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကို ရေးဆွဲပြဋ္ဌာန်းခဲ့သည့် ညောင်နှစ်ပင် ခန်းမသို့ ဇူလိုင် ၈ ရက်(၂၀၂၂ ခုနှစ်)က သွားရောက် လေ့လာခဲ့ခြင်းများ ရှိခဲ့သည်။

ထိုသို့ နစကဥက္ကဋ္ဌ ညောင်နှစ်ပင် ခန်းမသို့ သွားရောက် လေ့လာမှုများကို ကြည့်၍ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအသစ် ရေးဆွဲရန် ပြင်ဆင်နေခြင်းလားဟု နိုင်ငံရေးလောကအတွင်း သုံးသပ်မှုများ ရှိခဲ့ကြသည်။

သို့သော် နစက၏ ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၁ ရက်နေ့ သတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲမှာတော့ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက ညောင်နှစ်ပင် ခရီးစဉ်မှာ ရိုးရိုးသားသားဖြစ်ကြောင်း၊ သမိုင်းဝင် အဆောက်အဦကို ပြန်လည် ထိန်းသိမ်းရေး လုပ်ရန်နှင့် စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေး၊ အထူးစီမံကိန်းများ ရှိသည်ကို သွားရောက် လေ့လာခြင်းဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။