CNI International News

မော်စကို၊ ဩဂုတ် ၁၅

မော်စကိုနှင့်ပြုံယမ်းတို့အကြား ဆက်ဆံရေးကို တိုးချဲ့လိုကြောင်း ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင်က မြောက်ကိုရီးယား ခေါင်းဆောင် ကင်မ်ဂျုံအန်းကို ပြောကြားခဲ့သည်ဟု မြောက်ကိုရီးယားအစိုးရ မီဒီယာက ထုတ်လွှင့်ခဲ့သည်။

ကိုရီးယားကျွန်းဆွယ် ဂျပန်တို့လက်အောက်မှ ပြန်လည်လွတ်မြောက်ခြင်း ၇၇ နှစ်မြောက် နှစ်ပတ်လည်နေ့တွင် ပူတင်က ကင်မ်ဂျုံအန်းထံသို့ သဝဏ်လွှာတစ်စောင် ပေးပို့ခဲ့ရာ နှစ်နိုင်ငံစလုံး အကျိုးစီးပွားအတွက် ပိုမိုနီးကပ်သော ဆက်ဆံရေး ထားရှိ မည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်ဟု မြောက်ကိုရီးယား KCNA သတင်းဌာနက ဩဂုတ် ၁၅ ရက်တွင် ထုတ်လွှင့်ခဲ့ကြောင်း အယ်လ်ဂျာဇီးယားက ရေးသားဖော်ပြသည်။

၎င်း၏သဝဏ်လွှာထဲတွင် ရုရှားနှင့်မြောက်ကိုရီးယားတို့သည် ဘုံကြိုးပမ်းမှုများဖြင့် နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေးကို အပြုသဘော ဆောင်ပြီး ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ဆက်လက် ချဲ့ထွင်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ကိုရီးယားကျွန်းဆွယ်နှင့် အာရှတိုက်၏ အရှေ့ မြောက်ဒေသ လုံခြုံရေးနှင့်တည်ငြိမ်စေရေးကို ၎င်းအနေဖြင့် အထောက်အကူ ပြုသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ပူတင်က ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။

ကိုရီးယားကျွန်းဆွယ်ကို ၁၉၁၀ ပြည့်နှစ်မှ ၁၉၄၅ ခုနှစ်အထိ ဂျပန်သိမ်းပိုက် ခံထားရခြင်းမှ အောင်ပွဲခံ၍ လွတ်မြောက်လာ ခဲ့သဖြင့် ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အတွင်း ရုရှား-မြောက်ကိုရီးယား ချစ်ကြည်ရင်းနှီးမှုကို မိမိတို့ လက်ထက်တွင်လည်း အတုယူရမည် ဖြစ်ကြောင်း ကင်မ်ဂျုံအန်းက ပူတင်ထံ ပေးပို့သော စာတစ်စောင်ထဲတွင် ရေးသားခဲ့သည်။

အထူးသဖြင့် နှစ်နိုင်ငံအကြား မဟာဗျူဟာမြောက် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု၊ ပံ့ပိုးမှုနှင့် စည်းလုံးမှုတို့မှာ အဆင့်သစ်တစ်ခုသို့ ရောက်ရှိသွားပြီဖြစ်ကြောင်း၊ အထူးသဖြင့် စစ်အင်အားကြီး နိုင်ငံများထံမှ ခြိမ်းခြောက်မှုနှင့် ရန်လိုမှုများကို ဖြိုခွင်းရန် မိမိတို့ ဘုံကြိုးပမ်းမှုတွင် ပါဝင်ကြောင်း ကင်မ်က ဆက်လက် ရေးသားခဲ့သည်။

မြောက်ကိုရီးယားခေါင်းဆောင် ကင်မ်ဂျုံအန်း(KCNA)

ရန်လိုသော စစ်အင်အား(တပ်ဖွဲ့)ဆိုသော အသုံးအနှုန်းဆိုသော KCNA ၏ ထုတ်လွှင့်ချက်တွင် မည်သူမည်ဝါဟု အတိအကျ မရည်ညွှန်းသော်လည်း အမေရိကန်နှင့် ၎င်း၏မဟာမိတ်များကို ဆိုလို၍ ယေဘုယျသုံးနှုန်းထားကြောင်း အယ်လ်ဂျာဇီးယား သတင်းတွင် တွေ့ရသည်။

ရုရှားနှင့်မြောက်ကိုရီးယားအကြား ၂၀၁၉ ခုနှစ်တွင် ၎င်းနှင့်ပူတင်တို့ တွေ့ဆုံစဉ် ချုပ်ဆိုခဲ့သော သဘောတူ စာချုပ်အပေါ် အခြေခံ၍ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု တိုးလာမည်ဟု မျှော်မှန်းကြောင်း ကင်မ်က ၎င်း၏ ပေးစာထဲတွင် ထပ်လောင်း ပြောကြားခဲ့ သည်။

ပြီးခဲ့သည့် ဇူလိုင်လတွင် ယူကရိန်းအရှေ့ပိုင်းရှိ ရုရှားကျောထောက် နောက်ခံပြု ခွဲထွက်နယ်မြေနှစ်ခုကို ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ နှစ်နိုင်ငံအဖြစ် လွတ်လပ်သော နိုင်ငံများဖြစ်ကြကြောင်း မြောက်ကိုရီးယားက အသိအမှတ်ပြုကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။

ထို့ပြင် အဆိုပါနယ်မြေသို့ ဆောက်လုပ်ရေးကဏ္ဍနှင့် လုပ်သားအင်အား ကူညီရန်အတွက် မြောက်ကိုရီးယားလုပ်သားများ စေလွှတ်မည့် အလားအလာကိုလည်း ကင်မ်ဂျုံအန်းက တိုးမြှင့်လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။

Source: Aljazeera

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ သြဂုတ် ၁၅

ရှမ်းပြည်ပြန်လည်ထူထောင်ရေးကောင်စီ/ရှမ်းပြည်တပ်မတော်(RCSS/SSA)၏ ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ယွက်စစ်၏ ဘာသာပြန်သူ ဒုဗိုလ်မှူးကြီးစိုင်းမိဏ်း ယနေ့ (သြဂုတ် ၁၅ ရက်)တွင် ကွယ်လွန်သွားကြောင်း RCSS ဘက်က အတည်ပြုပြောကြားသည်။

ကွယ်လွန်သွားသည့် ဒုဗိုလ်မှူးကြီး စိုင်းမိဏ်းကိုတွေ့ရစဉ် (Tai Freedom)

ဒုဗိုလ်မှူးကြီး စိုင်းမိဏ်းသည် RCSS ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ တာဝန်ကို ယူခဲ့သလို ဗိုလ်ချုပ်ကြီးယွက်စစ်၏ ပြည်တွင်း/ပြည်ပ ခရီးစဉ်များတွင် လိုက်ပါ၍ ဘာသာပြန်ပေးခြင်း တာဝန်ကိုလည်း ထမ်းဆောင်ခဲ့သူ ဖြစ်သည်။

အဆိုပါ ပုဂ္ဂိုလ်သည် ယနေ့ (သြဂုတ် ၁၅ ရက်) နံနက် ၃ နာရီက ချင်းမိုင်ခရိုင်၊ မယ်ရိမ်းမြို့နယ် နခွန်းဖင်း ဆေးရုံမှာ အသည်းရောဂါဖြင့် ကွယ်လွန်သွားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၁၅

ထိုင်းဘုရင်နှင့် ၎င်းမယ်တော်ကြီးတို့၏ မွေးနေ့အထိမ်းအမှတ်အဖြစ် လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်နှင့် ပြစ်ဒဏ်လျှော့ပေါ့ ပေးမည့် ထိုင်းနိုင်ငံရှိ ပြစ်ဒဏ်ကျခံနေရသော အကျဉ်းသားတစ်သိန်းကျော်ထဲတွင် ဝင်းနှင့်ဇော်လည်း ပါသင့် ကြောင်း FED မှ အမှုဆောင်ဒါရိုက်တာ ဦးထူးချစ်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

“အရင်တုန်းက ထောင်ထဲမှာ လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်နဲ့ပတ်သက်ရင် တချို့ကျတော့ တစ်ဝက်ရတာတို့၊ တစ်ချို့ ကျတော့ ဘယ်နှနှစ်ရတာတို့ ဒါမျိုးတွေပေါ့။ သူတို့တော့ တစ်ခုခုတော့ အကျိုးခံစားခွင့်ရသင့်တယ်။ ရမယ်လို့ လည်း ကျနော်တို့ မျှော်လင့်တယ်။ ဒါပေမယ့် ဘယ်လို အခွင့်အရေးမျိုးရမလဲဆိုတာတော့ ကျနော်တို့ ပြောလို့ မရသေးဘူး။ ဒီအခေါက်တော့ ဝင်းနဲ့ဇော်ပေါ့ အဓိကအားဖြင့် ထောင်စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းနဲ့ တကယ်နေခဲ့တယ်လို့ ထိုင်းအစိုးရအနေနဲ့ ယုံကြည်လို့ရှိရင်တော့ သူတို့ကို တစုံတရာ တရားသေကြီး လွတ်ပေးတာမဟုတ်တောင်မှ ပြစ်ဒဏ်ကျခံနေရတဲ့ ပြစ်ဒဏ်တွေကိုတော့ လျှော့ပေါ့ပေးသင့်တယ်လို့ ယူဆတယ်။ အခုကတော့ လုံးဝကွင်းလုံး ကျွတ်ကြီး မလွှတ်ပေးရင်တောင်မှပဲ သူတို့ကျခံထားရတဲ့ ထောင်နှစ်ကိုတော့ လျှော့သင့်တာပေါ့။ တခြား အကျဉ်း သားတွေလိုမျိုး တစ်ဝက်လျှော့ပေးတာတို့ ၃ ပုံ ၁ ပုံ လျှော့ပေးတာတို့၊ ၅ နှစ်လျှော့ပေးတာတို့ ၁၀ နှစ် လျှော့ပေး တာတို့ အဲဒီပုံစံတော့ အနည်းဆုံးဖြစ်သင့်တယ်လို့ ကျနော်တို့အနေနဲ့ ပြောချင်ပါတယ်”ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

ထိုင်းဘုရင်နန်းတော်၏ သက်ညှာထောက်ထားခွင့်ဖြင့် အကျဉ်းသား တစ်သိန်းကျော်တွင် အကျဉ်းသား ရှစ်သောင်း ကျော်သည် ပြစ်ဒဏ်လျှော့ပေါ့ခွင့်ရရှိပြီး နှစ်သောင်းကျော်သည် လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်ဖြင့် လွတ်မည်ဖြစ်ကာ အာမခံနှင့် နေထိုင်ရရှိမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

လိပ်ကျွန်း လူသတ်မှုဖြင့် ထောင်ဒဏ် တသက်တစ်ကျွန်းကျခံနေရသည့် ဝင်းနှင့်ဇော်အား ရုံးထုတ်လာစဉ်

ဝင်းနှင့်ဇော်တို့သည် ထိုင်းနိုင်ငံတောင်ပိုင်း၊ လိပ်ကျွန်းလူသတ်မှု စွတ်စွဲချက်ဖြင့် ၂၀၁၄ ခုနှစ်ကတည်းက အကျဥ်း ကျခံနေခြင်းဖြစ်သော်လည်း လက်ရှိ လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်နှင့် ပြစ်ဒဏ်လျှော့ပေါ့ပေးမည့်အထဲ ပါ၊ မပါ မသိရ သေးကြောင်း FED မှ အမှုဆောင်ဒါရိုက်တာ ဦးထူးချစ်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

“လူငယ်တွေက ထောင်ထဲမှာ ဘယ်လိုပဲကြိုးစားပြီးနေနေ တစုံတရာစိတ်ဖိစီးမှု၊ သူတို့မိသားစုအတွက်ရော သူတို့ရဲ့အနာဂတ်အတွက်ပါ စိတ်ဖိစီးမှုတွေ ရှိနေတယ်။ အဲဒါတစ်ခုက ကျနော်တို့အတွက်တော့ အစိုးရိမ်ဆုံး ပဲပေါ့လေ။ အဲဒီလိုမျိုး ဖြစ်လာမယ်ဆိုရင်တော့ ဒီကလေးတွေကတော့ ပိုပြီး စိတ်ဓာတ်ကျဆင်းမှုတွေဖြစ်လာမယ်။ နောက်တစ်ခုက အဲဒီကိစ္စတွေကို အဓိက ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနိုင်တာက အစိုးရအချင်းချင်းတွေပေါ့။ ဘယ်အစိုးရ ပဲဖြစ်ဖြစ် အစိုးရအချင်းချင်းတွေ သေချာလေး ပြောဆို မေတ္တာရပ်ခံရင်တော့ အများကြီးလျှော့ပေါ့နိုင်တယ်လို့ ယုံကြည်တယ်”ဟု ၎င်းကပြောသည်။

ထိုင်းနိုင်ငံတွင် အလုပ်လုပ်နေသည့် မြန်မာအလုပ်သမားများဖြစ်သည့် ဝင်းနှင့်ဇော်သည် ထိုင်းနိုင်ငံရှိ လိပ်ကျွန်း၌ ဗြိတိသျှ နိုင်ငံသား ဟန်နာနှင့် ဒေးဗစ်မေးလာတို့ အတွဲကို မုဒိန်းကျင့် လူသတ်မှုဖြင့် ၂၀၁၄ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလက ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရသည်။

ထို့နောက် ၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင် သေဒဏ်ချမှတ်ခံခဲ့ရပြီး ၂၀၂၀ ခုနှစ်၊ သြဂုတ်လ ၁၄ ရက်နေ့၌ ထိုင်းဘုရင်၏ လွတ်ငြိမ်းသက်သာခွင့်အရ သေဒဏ်မှ လွတ်မြောက်ကာ တစ်သက်တစ်ကျွန်းပြစ်ဒဏ်ကို ပြောင်းလဲကျခံ နေရခြင်းဖြစ်သည်။

ထို့သို့ ပြောင်းလဲကျခံပြီးနောက်ပိုင်း ဝင်းနှင့်ဇော်သည် ထောင်ထဲတွင် ကောင်းမွန်လိမ္မာစွာနေထိုင်သော်လည်း ထိုင်းနိုင်ငံ၏ မကြာခဏ လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့် ပေးသည့်အထဲများတွင် မပါဝင်ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

လက်ရှိတွင် ဝင်းနှင့်ဇော်အား ၎င်း၏မိသားစုဝင်တို့မှ ထောင်ဝင်စာတွေ့ခွင့်ရရှိစေရန် FED မှ တာဝန်ရှိသူ အပါအဝင် ရခိုင်ပြည်နယ်ရှိ ဝံလက်ဖောင်ဒေးရှင်းတို့က ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နေကြကြောင်း သိရသည်။

CNI International News

ဘိုဂိုတာ၊ ဩဂုတ် ၁၃

ကိုလံဘီယာအစိုးရသစ်နှင့် ပြည်တွင်း နောက်ဆုံးလက်ကျန် ပြောက်ကျားသူပုန်အဖွဲ့မှ အဖွဲ့ဝင်များသည် ကျူးဘား နိုင်ငံတွင် လွန်ခဲ့သော ၃ နှစ်က ဆိုင်းငံ့ခဲ့သော ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးပွဲများ ပြန်လည်စတင်ရန်အတွက် ဩဂုတ် ၁၂ ရက်တွင် ခြေလှမ်းများ ဦးတည်နေပြီဖြစ်ကြောင်း အေပီသတင်းတစ်ပုဒ်တွင် တွေ့ရသည်။

ကျူးဘားနိုင်ငံ၊ ဟာဗားနားမြို့တော်၌ နှစ်ဘက် ကိုယ်စားလှယ်များ တွေ့ဆုံမှုအပြီးတွင် ကိုလံဘီယာ အမျိုးသား ငြိမ်းချမ်းရေး ကော်မရှင်အကြီးအကဲ ဒါနီလိုရူးဒါက “ELN ဟု အတိုကောက် ခေါ်ကြသည့် အမျိုးသား လွတ်မြောက် ရေးတပ်နဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးပွဲများ အထမြောက်လာစေရန်အတွက် မိမိတို့ အစိုးရအနေဖြင့် လိုအပ်သည့် တရားစီရင်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ ခြေလှမ်းများကို စတင်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း” ပြောကြားခဲ့သည်။

အဆိုပါ အဆင့်များတွင် ကျူးဘားကျွန်းပေါ်မှာ လက်ရှိနေထိုင်ကြသော ELN ဘက်မှ စေ့စပ်ညှိနှိုင်းရေးမှူးများ အတွက် ဖမ်းဝရမ်းများ ရုပ်သိမ်းရေးလည်း ပါဝင်နိုင်ဖွယ်ရှိသည်ဟု လေ့လာသူများက သုံးသပ်ကြသည်။

ELN သူပုန်အဖွဲ့ ကိုယ်စားလှယ်များကိုတွေ့ရစဉ် (AP)

ကျမ်းသစ္စာ ကျိန်ဆိုပြီးခါစ သမ္မတသစ် ဂက်စတာဗိုပီထရို ဦးဆောင်သောအစိုးရသည် ELN ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့နှင့် ထိတွေ့ဆက်ဆံမည်ဖြစ်ပြီး ထိုကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ကို လက်နက်ကိုင်တပ်၏ တရားဝင် ကိုယ်စားလှယ်များအဖြစ် သတ်မှတ်ကြောင်း ဒါနီလိုရူးဒါက ပြောကြားခဲ့သည်။

“ELN ဟာ ကိုလံဘီယာအစိုးရလိုပဲ ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် တူညီတဲ့ဆန္ဒရှိတယ်လို့ ကျနော်တို့ ယုံကြည်ပါတယ်။ ပြီးတော့ ဒီလက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခအတွက် ငြိမ်းချမ်းတဲ့အဖြေကို ရှာနေတဲ့ နယ်ပယ်အသီးသီးက အသံတွေကို လည်း သူတို့နားစွင့်နေတယ်လို့ မျှော်လင့်ပါတယ်” ဟု ၎င်းက ကြေညာချက် တစ်စောင်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

ဘိုဂိုတာမြို့တော်ရှိ ရဲသင်တန်းကျောင်း တစ်ကျောင်းတွင် သူပုန်များ ကားဗုံးဖောက်ခွဲခဲ့၍ ရဲအုပ်လောင်း ၂၀ ကျော် သေဆုံးခဲ့ပြီးနောက် ကိုလံဘီယာနိုင်ငံ၏ ယခင်အစိုးရနှင့် ELN အကြား ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးပွဲများမှာ ၂၀၁၉ ခုနှစ်တွင် ဆိုင်းငံ့ထားခဲ့သည်။

အဆိုပါ ဖြစ်စဉ်များအပြီး ကိုလံဘီယာ အာဏာပိုင်များသည် ကျူးဘားကျွန်းပေါ်ရှိ ELN ခေါင်းဆောင်များကို ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးမှုအစား ဖမ်းဝရမ်းများသာ ထုတ်ခဲ့သည်။

ကိုလံဘီယာ ငြိမ်းချမ်းရေး ကော်မရှင်အကြီးအကဲ ဒါနီလိုရူးဒါ (AP)

သို့သော် ကျူးဘားအစိုးရက ၎င်းခေါင်းဆောင်များကို ကိုလံဘီယာထံသို့ လွှဲပေးရန် ငြင်းဆန်ခဲ့ပြီး အကယ်၍ လွှဲအပ်မည်ဆိုပါလျှင် နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ၏ ပဋိပက္ခတွင် မိမိတို့ကြားနေနိုင်ငံ အဆင့်အတန်းမှ သံတမန်နည်းလမ်းများ ချိုးဖောက်ရာ ကျမည်ဟု တုံ့ပြန်ခဲ့သည်။

အမေရိကန်သည် ကျူးဘားကို အကြမ်းဖက်ဝါဒ အားပေးကူညီသည့် နိုင်ငံစာရင်းထဲသို့ ထည့်သွင်းခြင်းဖြင့် ထိုဖြစ်စဉ်ကို တုံ့ပြန်ခဲ့သည်။

ကျေးလက်ဒေသများတွင် လက်နက်ကိုင် အကြမ်းဖက်မှုများ လျှော့ချရန်နှင့် သန်း ၅၀ ရှိသော မိမိတို့နိုင်ငံအတွက် ရေရှည်တည်တံ့ခိုင်မဲမည့် ငြိမ်းချမ်းရေး ဆောင်ကြဉ်းရန်အလို့ငှာ ပြည်တွင်း လက်ကျန် လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့များနှင့် ဆွေးနွေးမှုများ စတင်လိုကြောင်း သမ္မတသစ် ပီထရိုက ပြောကြားထားပြီး ဖြစ်သည်။

Source: AP

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၁၃

ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီကို သွားမည်ဆိုပါက နိုင်ငံရေးပါတီများနှင့် ပြည်ပအဖွဲ့အစည်းများ တွေ့ဆုံခြင်းကို မကန့် သတ်သင့်ကြောင်း ရခိုင့်ဦးဆောင်ပါတီ (AFP) ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာ အေးမောင်က CNI သို့ ပြောသည်။

နိုင်ငံရေးပါတီများသည် အစိုးရလုပ်ငန်းများကို ဆောင်ရွက်မည့် အဖွဲ့အစည်းဖြစ်ကြောင်း၊ ငွေကြေးဆိုင်ရာကိစ္စ များကို ဥပဒေပြဋ္ဌာန်းထားပါက လုံလောက်မည်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ဒေါက်တာအေးမောင်က “နိုင်ငံတကာ သံတမန်ဆက်သွယ်မှုဆိုတဲ့ ဥစ္စာကိုလည်ပဲ နားစွင့် အလေ့အကျင့်လေး လုပ်ရတာပေါ့။ ဘာလို့ဆို နိုင်ငံရေးပါတီများကို အစိုးရ အဆက်ဆက်ကလည်း နောက်အစိုးရ လုပ်ငန်းကို ဆောင် ရွက်မယ့် ပါတီများလို့ပဲ အလေးအနက် အသိအမှတ်ပြုရတာကိုး။ အခုကတည်းက နိုင်ငံရေးပါတီများကလည်း အလေ့အကျင့် လို တယ်လေ၊ သံတမန်နဲ့ တွေ့တာပြုတာ၊ မိမိရဲ့ နိုင်ငံရေးအမြင်၊ သူ့ရဲ့နိုင်ငံရေးအမြင်၊ မြန်မာနိုင်ငံအပေါ်မှာ သူတို့ရဲ့ စေတနာ၊ သူတို့ရဲ့ ဘာခေါ်မလဲ ခုနလို စေတနာရှိရင် ဝေဒနာလည်း ပေးနိုင်တာကိုးဗျ။ သူတို့ဖက်က သုံးသပ်မှုပေါ့ ဗျာ၊ ကောင်းခြင်း၊ ဆိုးခြင်းကို နိုင်ငံရေးပါတီများ ဖက်ကလည်း လေ့လာဖို့ လိုအပ်တာပေါ့။ ဆောင်ရန် ရှောင်ရန်ပေါ့ ဗျာ။ အဲဒါကြောင့် ပါတီစုံဒီမိုကရေစီ၊ ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီကို သွားမယ်ဆိုရင် နိုင်ငံရေးပါတီများနဲ့ ပြည်ပ သံတမန် များ၊ ပြည်ပအဖွဲ့အစည်းများ တွေ့ဆုံခြင်း၊ ဆွေးနွေးခြင်း၊ ဖလှယ်ခြင်းကို မကန့်သတ် အပ်ဘူးဗျ၊ မကန့်သတ်သင့် ဘူး။ ခုနပြောသလိုပေါ့၊ ငွေရေးကြေးရေးနဲ့ ကြိုးကိုင်မှုကိုပေါ့ဗျာ၊ လက်သပ်မွေးမှုတွေ မရှိအောင်တော့ဖြင့် ဥပဒေ အရ ပြဋ္ဌာန်းခိုင်း ဒီလောက်ဆိုရင် လုံလောက်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်(UEC)နဲ့ နိုင်ငံရေးပါတီများတွေ့ဆုံစဉ်

ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင် (UEC) က နိုင်ငံရေးပါတီများ အနေဖြင့် နိုင်ငံခြားတိုင်းပြည် တစ်ခုခု၏ အဖွဲ့အစည်း သို့မဟုတ် လူပုဂ္ဂိုလ်များနှင့် တွေ့ဆုံရန် ရှိပါက UEC သို့ ကြိုတင် တင်ပြပြီး ခွင့်ပြုချက် ရရှိမှသာ တွေ့ဆုံရန်၊ ခွင့်ပြုချက်မရှိဘဲ နိုင်ငံခြားအဖွဲ့အစည်း တစ်ခုခု သို့မဟုတ် ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦးဦးနှင့် တွေ့ဆုံခြင်းသည် အပိုဒ် ၅ ပါ ဥပဒေပြဋ္ဌာန်းချက်နှင့် ငြိစွန်းနိုင်ကြောင်း နိုင်ငံရေးပါတီများကို ဩဂုတ် ၁၁ ရက်နေ့စွဲဖြင့် ပေးပို့သည့် စာတွင် ဖော်ပြထားသည်။

အဆိုပါ ကန့်သတ်ချက်ကို နှစ်ဖက်ကြည့်ပြီး လုပ်ဆောင်သင့်ကြောင်း ကရင်အမျိုးသားဒီမိုကရတ်တစ်ပါတီ ဥက္ကဋ္ဌ မန်းအောင်ပြည်စိုးက CNI သို့ ပြောသည်။

မန်းအောင်ပြည်စိုးက “ဒါကတော့ နှစ်ဖက်ကြည့်ပြီးတော့ သုံးသပ်ရမှာပေါ့ဗျာ။ ကိုယ်က ဒီဖက်မှာ လွတ်လပ်တဲ့ အဖွဲ့အစည်း ကိုယ့်ကိုယ် ပြည်သူတစ်ရပ်အနေနဲ့ အရပ်ဖက်အနေနဲ့ ကိုယ်နေကြည့်မယ်၊ ကိုယ်က အစိုးရ ဖြစ်နေ မယ်ဆိုရင် တစ်ဖက် ဖြစ်နေမယ်ဆိုရင်ရော ဘယ်လိုဖြစ်မလဲပေါ့လေ၊ အဲဒီအပိုင်းမျိုးတော့ နှစ်ဖက်မျှပြီးတော့ တွေးကြည့်ဖို့တော့ လိုတယ်လို့ ကျနော်ကတော့ အဲဒါလေးတော့ နည်းနည်းလေး ပြောချင်တယ်။ သူတို့ဖက်က ဘာအခက်အခဲရှိလဲ၊ ဘာတွေ ပြဿနာရှိနေသလဲပေါ့။ ကျ‌နော်တို့ဖက်ကလည်း ကျ‌နော်တို့ တွေ့ချင်ပြုချင်တဲ့ဟာ ဘာအကြောင်းအရာလည်း၊ ဘာအခြေအနေလဲပေါ့လေ၊ အဲဒါနှစ်ဖက်မျှပြီးတော့ သုံးသပ်ပြီးတော့ ဒီဟာကို ပြောလို့ ရမယ် ထင်တယ်” ဟု ပြောသည်။

ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်(UEC)နဲ့ နိုင်ငံရေးပါတီများတွေ့ဆုံစဉ်

နစကအနေဖြင့် ယခုကဲ့သို့ နိုင်ငံရေး၊ စစ်ရေး၊ သံတမန်ရေး အကျပ်အတည်း ကာလကို ရင်ဆိုင်နေရချိန်မှာ နိုင်ငံရေးပါတီများ၏ ကဏ္ဍကို ဖွင့်ပေးရန် လိုအပ်ကြောင်း ဒေါက်တာအေးမောင်က ပြောသည်။

UEC က မှတ်ပုံတင် ခွင့်ပြုထားသည့် နိုင်ငံရေးပါတီ ၉၂ ပါတီအနက် နိုင်ငံရေး အယူဝါဒအရ ဖြစ်ပေါ်လာသည့် ပါတီ ၄၃ ပါတီ၊ တိုင်းရင်းသား မျိုးနွယ်စုအလိုက် ဖြစ်လာသည့်ပါတီ ၁၉ ပါတီနှင့် ဒေသအလိုက် ဖြစ်ပေါ်လာသော ပါတီ ၃၀ ရှိကြောင်း ထုတ်ပြန်ချက်မှာ ဖော်ပြထားသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ သြဂုတ် ၁၃

အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ(NUG)နှင့် အာဆီယံ တွေ့ဆုံသင့်ကြောင်း မလေးရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဆိုင်ဖူဒင် အဗ္ဗဒူလာ ၏ ပြောစကားအပေါ် ပြင်းထန်စွာ ကန့်ကွက်ရှုတ်ချကြောင်း နစက၏ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက သြဂုတ် ၁၂ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

မလေးရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးသည် မလေးရှားနိုင်ငံ၊ ကွာလာလမ်ပူမြို့တွင် သြဂုတ် ၈ ရက်က ကျင်းပသည့် အာဆီယံနေ့ အခမ်းအနားနှင့် သြဂုတ် ၁၀ ရက်တွင် ထိုင်းနိုင်ငံ၊ ဘန်ကောက်မြို့၌ ကျင်းပသည့် သတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲတွင် ပြောကြားခဲ့ ခြင်း ဖြစ်သည်။

ထို ပြောကြားချက်အပေါ် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန အနေဖြင့် ပြင်းထန်စွာ ကန့်ကွက်ရှုတ်ချသည်ဟု နစက-က ထုတ်ပြန်ခဲ့ သည်။

နစက၏ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက “ မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း အကြမ်းဖက် လုပ်ရပ်များကို ကျူးလွန်နေသည့် မတရားအသင်း အဖွဲ့များနှင့် ထိတွေ့ဆက်ဆံရန် အာဆီယံအဖွဲ့ဝင်များအား တိုက်တွန်းသည့် မလေးရှား နိုင်ငံခြား ရေးဝန်ကြီး၏ တာဝန်မဲ့ ပြောကြားချက်များအပေါ် ပြင်းထန်စွာ ကန့်ကွက်ပါသည်။ ယင်းကဲ့သို့ မဆင်မချင် ပြောကြားချက်များသည် နိုင်ငံတွင်း မငြိမ်မသက်မှုနှင့် အကြမ်းဖက် လုပ်ရပ်များကို အားပေးရာ ရောက်သည့် အတွက် အာဆီယံ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံ တစ်နိုင်ငံ၏ ပြည်တွင်းရေးကို ပြောင်ပြောင်တင်းတင်း ချိုးဖောက်ရာရောက် သည်”ဟု ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ပြောထားသည်။

NUG ၏ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဒေါ်ဇင်မာအောင်၊ဒုဝန်ကြီး ဦးမိုးဇော်ဦးနဲ့ မလေးရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး

ထို့နောက် အဆိုပါ ပြောကြားချက်များသည် အာဆီယံ ပဋိညာဉ်စာတမ်း အပိုဒ်(၂) အပိုဒ်ခွဲ(င)နှင့် (စ)ကို လည်း ကောင်း၊ ကုလသမဂ္ဂ ပဋိညာဉ်စာတမ်း၏ အပိုဒ်(၂) အပိုဒ်ခွဲ(၇)ကိုလည်းကောင်း ချိုးဖောက်ရာ ရောက်သည်ဟု လည်း နစက-က ပြောသည်။

၎င်းက “ တူညီဆန္ဒ ၅ ချက် အကောင်အထည်ဖော်သည့် လုပ်ငန်းစဉ်တွင် အာဆီယံ အဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံများ မဟုတ် သည့် နိုင်ငံများကို ပါဝင်လာစေရန် ပြောဆိုချက်များသည် အာဆီယံ၏ အချက်အချာကျမှုကို လျော့ပါးစေပြီး၊ အာဆီယံဥက္ကဋ္ဌ၏ အထူး ကိုယ်စားလှယ်၏ လုပ်ဆောင်ချက်များကိုလည်း လမ်းကြောင်းလွဲမှား စေမည်ဖြစ် သည်”ဟု ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံ၌ ငြိမ်းချမ်းတည်ငြိမ်မှုကို အမှန်တကယ် တွေ့မြင်လိုသည့် ဆန္ဒရှိသည့် မည်သည့် အာဆီယံ အဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံမဆို မြန်မာနိုင်ငံ၌ အမျိုးသားပြန်လည်သင့်မြတ်ရေးကို ဆိုးရွားစွာထိခိုက်စေမည့် ပြောကြားချက်မျိုးကို ရှောင်ရှားသင့်သည်ဟု နစက၏ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၂၄ ရက်က ကျင်းပသည့် အာဆီယံထိပ်သီး အစည်းအဝေး နစကဥက္ကဋ္ဌ တက်ရောက်ခဲ့

လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံတွင် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်(NLD) အစိုးရကို ၂၀၂၀ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ မဲ စာရင်း အငြင်းပွားမှုအား မဖြေရှင်းဘဲ အစိုးရဖွဲ့စည်းရေး ကြိုးပမ်းသည်ဟုဆိုကာ မြန်မာ့တပ်မတော်က ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်က ဖြုတ်ချ၍ နိုင်ငံတော်ကို အရေးပေါ် အခြေအနေကြေညာခဲ့သည်။

ထို့နောက် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ(နစက)ကို ဖွဲ့စည်း၍ တရားဝင် အစိုးရဖြစ်ရေး ကြိုးပမ်းလျက်ရှိရာ ဖြုတ်ချခံ NLD ပါတီမှ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်များကလည်း အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ(NUG)ကို ဖွဲ့စည်း ကာ နစကအား ဖြုတ် ချရေးနှင့် တရားဝင် အစိုးရဖြစ်ရေး ကြိုးပမ်းလျက်ရှိနေသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ သြဂုတ် ၁၂

မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းရှိ မှတ်ပုံတင်ထားသော နိုင်ငံရေးပါတီများအနေဖြင့် နိုင်ငံခြားအဖွဲ့အစည်းများနှင့် တွေ့ဆုံမည် ဆိုပါက ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်(UEC)သို့ အကြောင်းကြားရမည်ဟု နိုင်ငံရေးပါတီများသို့ UEC က ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ သြဂုတ် ၁၁ ရက်က စာပို့သည်။

UEC က "နိုင်ငံရေးပါတီများအနေဖြင့် နိုင်ငံခြားတိုင်းပြည်တစ်ခုခု၏ အဖွဲ့အစည်း သို့မဟုတ် လူပုဂ္ဂိုလ်များနှင့် တွေ့ဆုံရန် ရှိပါက ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်သို့ ကြိုတင် တင်ပြပြီး ခွင့်ပြုချက် ရရှိမှသာ တွေ့ဆုံရန်  ဖြစ်ပါသည်"ဟု နိုင်ငံရေးပါတီများသို့ ပေးပို့သည် စာထဲတွင် ရေးသားထားသည်။

UEC ၏ နိုင်ငံရေးပါတီများသို့ ပေးပို့သည်စာသည် ဒီမိုကရေစီစံနှုန်းများဖြင့် မကိုက်ညီကြောင်း၊ သံတမန် တစ်ဦး ဖုန်းဆက်လာပါက UEC သို့ ခွင့်ပြုချက်တင် တောင်းခံပြီးမှ ဖုန်းရမည့် အခြေအနေထိ ဖြစ်နေကြောင်း၊ နိုင်ငံရေး ပါတီသည် လွတ်လပ်သော အသင်းအဖွဲ့ဖြစ်ကြောင်း နိုင်ငံရေးပါတီ ခေါင်းဆောင်များက ပြောသည်။

ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်(UEC)ကတော့ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဉပဒေပုဒ်မ ၄၀၇ (ဂ)၊ ၄၀၈ နှင့် နိုင်ငံရေး ပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခြင်း ဉပဒေ ပုဒ်မ ၆(စ)ပါ ပြဋ္ဌာန်းချက်များအရ “နိုင်ငံခြားတိုင်းပြည်တစ်ခုခု၏ အစိုးရ သို့မဟုတ် ဘာသာရေးအဖွဲ့အစည်း သို့မဟုတ် အခြား အဖွဲ့အစည်း တစ်ခုခု သို့မဟုတ် ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦးဦးထံမှ ငွေကြေး၊ ပစ္စည်း၊ အခြား အထောက်အပံ့ကို တိုက်ရိုက်ဖြစ်စေ၊ သွက်ဝှိုက်၍ ဖြစ်စေ ရယူသုံးစွဲခြင်း သို့မဟုတ် ယင်း တို့၏ ဩဇာခံယူခြင်း မပြုရေး”ကို နိုင်ငံရေးပါတီများအနေဖြင့် စောင့်ထိန်းလိုက်နာရန် တာဝန်ရှိပြီး လိုက်နာရန် ပျက်ကွက်ပါက နိုင်ငံရေးပါတီအဖြစ် မှတ်ပုံတင်ထားခြင်းကို ပယ်ဖျက်ရမည်ဟု ပြောထားသည်။

CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဩဂုတ် ၁၂

ရုရှားနိုင်ငံကို ဆန့်ကျင်လျက် ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုများကြောင့် အမေရိကန် အာဏာပိုင်များအနေဖြင့် ရုရှားပြည်သူလူထု ထိခိုက်စေလိုသည့် ဆန္ဒမရှိကြောင်း အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ဒုတိယပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဗီဒန့်ပါတဲက သတင်းထောက်များကို ပြောကြားခဲ့သည်။

ရုရှားနိုင်ငံသား အားလုံးကို ပြည်ဝင်ခွင့် ဗီဇာထုတ်ပေးခြင်း ရပ်တန့်ရန် စက်မှုထိပ်သီး (G-7) အုပ်စုဝင် နိုင်ငံများထံသို့ ယူကရိန်း မေတ္တာရပ်ခံခြင်းနှင့်ပတ်သက်၍ သဘောထား မှတ်ချက်ပေးရန် တောင်းခံခဲ့ရာ ၎င်းက အထက်ပါအတိုင်း ပြောကြားခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ဩဂုတ် ၁၂ ရက်စွဲဖြင့် တာ့စ်သတင်းဌာနက ရေးသားဖော်ပြသည်။

“ဘယ်လို ဗီဇာပိတ်တာမျိုးမှာမဆို ကျနော်တို့က ရုရှားပြည်သူတွေကို ထိခိုက်မှု မရှိစေဖို့ (ဒါမှမဟုတ်) သိသိသာသာ နစ်နာ ဆုံးရှုံးတာ မဖြစ်စေဖို့ ရည်ရွယ်ထားပါတယ်။ ဒီကိစ္စနဲ့ပတ်သက်ပြီး ကျနော်တို့ သဘောထား ကွဲလွဲတာတော့ မဟုတ်ပါဘူး” ဟု နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၊ ပြည်သူ့ရေးရာဗျူရို၏ ဒုတိယပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဗီဒန့်ပါတဲက ပြောကြားခဲ့သည်။

အနောက်အုပ်စု နိုင်ငံများအနေဖြင့် ရုရှားနိုင်ငံသားအားလုံးကို ပြည်ဝင်ခွင့်ဗီဇာ ပိတ်သင့်ကြောင်း ဝါရှင်တန်ပို့စ် မီဒီယာနှင့် အင်တာဗျူးတွင် ယူကရိန်းသမ္မတ ဗိုလိုဒီမီယာ ဇာလန်းစကီးက အစောပိုင်း၌ ပြောကြားခဲ့သည်။

အလားတူ ရုရှားနိုင်ငံသားများကို ခရီးသွားဗီဇာ ထုတ်ပေးခြင်းအား တားမြစ်ရန် ဥရောပသမဂ္ဂ (EU) နိုင်ငံများကို အက်စ်တိုးနီးယားဝန်ကြီးချုပ် ကာဂျာကာလက်စ်က တောင်းဆိုခဲ့သည်။

အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန (GETTY IMAGES)

ဥရောပသို့ အလည်ပတ် လာရောက်ခြင်းသည် အခွင့်ထူးသာဖြစ်ပြီး လူ့အခွင့်အရေး မဟုတ်ကြောင်း ကာဂျာကာလက်စ်က ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။

ဖင်လန်နိုင်ငံမှ ထုတ်ပေးသော ဗီဇာများကို သုံး၍ ရုရှားနိုင်ငံသားများအနေဖြင့် အခြားဥရောပနိုင်ငံများသို့ ခရီးသွားရန် ကြိုးစားလျှင် မိမိတို့က ကန့်သတ်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ဖင်လန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

အဆိုပါ လုပ်ဆောင်ချက်များသည် ရုရှားအစိုးရနှင့် ရုရှားနိုင်ငံသားများကို သီးခြားစီ ခွဲထုတ်ရန် ကြိုးပမ်းမှုအနေဖြင့် အသုံးဝင်မည် မဟုတ်ကြောင်း ရုရှားသမ္မတရုံးမှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဒီမီထရီပက်စကော့ဗက်က ပြောကြားခဲ့သည်။

နိုင်ငံအချို့သည် မော်စကိုအပေါ် ဖော်ရွေသည့် သဘောထား ရှိရင်းစွဲဖြစ်၍ အရာအားလုံးကို မေ့ထားကြကြောင်း ၎င်းက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။

နာဇီဝါဒကို အခြေခံ၍ ထုတ်ပြန်ချက် ဖြစ်သဖြင့် အက်စ်တိုးနီးယားဝန်ကြီးချုပ် ကာဂျာကာလက်စ်ကို အပြစ်တင် ရှုတ်ချကြောင်း ရုရှားလုံခြုံရေးကောင်စီ ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ ဒီမီထရီမက်ဗီဒက်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဇာလန်းစကီးမှ အစပြု၍ အဒေါ့ဖ်ဟစ်တလာ၏ စိတ်ကူးစိတ်သန်းများကို တဖန်ပြန်လည်၍ အမှတ်ရစေခဲ့ကြောင်း ၎င်းက အလေးပေး ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: တာ့စ်သတင်းဌာန