CNI International News
အဒစ် အဘာဘာ၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၁
အီသီယိုးပီးယားနိုင်ငံသည် ကြီးမားသော စီမံကိန်းများကို အကောင်အထည်ဖော်၍ ပင်လယ်အတွင်းသို့ ဝင်ထွက်နိုင် ရေး ကြိုးပမ်းနေခြင်းကြောင့် အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများနှင့် စစ်ပွဲအန္တရာယ်ရှိလာနိုင်သည်ဟု အေပီမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။
အီသီယိုးပီးယားဝန်ကြီးချုပ် အဘီ အာမက် (Abiy Ahmed) သည် နိုင်းလ် (Nile) မြစ်ပေါ်တွင် ကြီးမားသည့် ရေကာ တာတစ်ခု တည်ဆောက်ခဲ့ပြီးနောက် လက်ရှိတွင် အာဖရိက၏ အကြီးဆုံး လေဆိပ်တစ်ခုနှင့် နျူကလီးယား ဓာတ်အားပေး စက်ရုံတစ်ခုကိုပါ တည်ဆောက်ရန် စီစဉ်နေသည်။
သို့သော် အီသီယိုးပီးယားသည် ကုန်းတွင်းပိတ် နိုင်ငံဖြစ်သဖြင့် ပင်လယ်အတွင်းသို့ အဝင်အထွက် ပြုလုပ်နိုင်ရန် ကြိုးပမ်းနေပြီး ၎င်း၏ စီမံကိန်းများသည် အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများနှင့် စစ်ပွဲဖြစ်နိုင်ခြေ ရှိနေသည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများ က ပြောကြားခဲ့သည်။
အဘီ၏ အီသီယိုးပီးယား အစိုးရအဖွဲ့သည် ပင်လယ်နီကို အဝင်အထွက် ပြုလုပ်နိုင်ရန်အတွက် နောက်တစ်ကြိမ် ကြိုးပမ်းရန် ဆုံးဖြတ်ထားသည်။
နိုင်းမြစ်ပေါ်က ရေကာတာကို တွေ့ရစဉ်
အီသီယိုးပီးယားသည် အီရစ်ထရီးယားနှင့် ဆယ်စုနှစ်များစွာကြာ ပျောက်ကြား စစ်ဆင်ရေး ဆင်နွှဲခဲ့ပြီးနောက် ၁၉၉၃ ခုနှစ်တွင် ပင်လယ်နီကို အဝင်အထွက် ပြုလုပ်နိုင်သည့် ကမ်းရိုးတန်းဒေသများအား အီရစ်ထရီးယားကို ထိန်းချုပ်ခွင့်ပေးခဲ့ရသည်။
မကြာသေးမီ နှစ်များအတွင်းတွင် အီသီယိုးပီးယားနှင့် အီရစ်ထရီးယားကြား ငြိမ်းချမ်းရေးရခဲ့ပြီး အီသီယိုးပီးယား ဝန်ကြီးချုပ် အဘီသည်လည်း ငြိမ်းချမ်းရေး နိုဘယ်ဆုရခဲ့သည်။
ထို့နောက် အီသီယိုးပီးယား၏ တီဂရေး (Tigray) ဒေသရှိ သူပုန်များကို အီရစ်ထရီးယားနှင့် အီသီယိုးပီးယားအစိုးရ တို့က ပူးပေါင်းချေမှုန်းခဲ့သည်။
သို့သော် နှစ်နိုင်ငံကြား တင်းမာမှုများ ပြန်လည် မြင့်တက်လာခဲ့ပြီး အီသီယိုးပီးယားသည် ၎င်း၏ ပင်လယ်နီ ဆိပ်ကမ်းများကို ထိန်းချုပ်ရန် ရည်ရွယ်၍ ရေရှည်စစ်ပွဲ အစီအစဉ် ရေးဆွဲထားကြောင်း အီရစ်ထရီးယားက ဇွန်လအတွင်း စွပ်စွဲခဲ့သည်။
အီသီယိုးပီးယားကမူ ၎င်းသည် ပင်လယ်နီအတွင်း ငြိမ်းချမ်းစွာ ဝင်ခွင့်၊ ထွက်ခွင့် ရရှိလိုခြင်းသာဖြစ်ကြောင်း အခိုင်အမာ ပြောကြားခဲ့သည်။
အီသီယိုးပီးယားနိုင်ငံက တီဂရေးသူပုန်ကို တွေ့ရစဉ်
ထို့ပြင် သောက်သုံးရေအတွက် နိုင်းလ်မြစ်ကို မှီခိုနေရသည့် အီဂျစ်နိုင်ငံကလည်း အီသီယိုးပီးယား၏ Grand Ethiopian Renaissance Dam အမည်ရှိ ရေကာတာစီမံကိန်းကို ပြင်းထန်စွာ ကန့်ကွက်ခဲ့သည်။
ထိုရေကာတာသည် အီဂျစ်အတွက် မြစ်ရေထောက်ပံ့မှု၊ အထူးသဖြင့် မိုးခေါင်သည့် ကာလများတွင် မြစ်ရေများ ရရှိမှုကို လျော့ကျနိုင်စေလိမ့်မည်ဟု အီဂျစ်က စွပ်စွဲခဲ့သည်။
ထိုရေကာတာနှင့်ပတ်သက်ပြီး အီသီယိုးပီးယားနှင့် အီဂျစ်တို့ ဆွေးနွေးမှုများ မကြာခဏ ပြုလုပ်ခဲ့သော်လည်း ယခုအချိန်အထိ သဘောတူညီချက် မရရှိခဲ့ပေ။
ထို့ကြောင့် အီဂျစ်သည် အီသီယိုးပီးယားနှင့် ဆက်ဆံရေး အခြေအနေ ဆိုးရွားလာနိုင်သည့် အခြေအနေကြောင့် အီရစ်ထရီးယား၊ ဆိုမာလီယာနိုင်ငံများနှင့် လုံခြုံရေး ဆက်ဆံမှုများကို ထူထောင်ခဲ့ကြောင်း ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားခဲ့သည်။
Source: အေပီ
