CNI News
၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ မေ ၁၄
လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခများ ဖြစ်ပွားနေသည့် မြန်မာနိုင်ငံ၏ မြောက်ပိုင်း၊ တောင်ပိုင်းနှင့် အနောက်ပိုင်းဒေသတို့တွင် ယခု ၂၀၂၅ ခုနှစ်အတွင်း စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေးအခြေအနေ ဘယ်လိုရှိလာနိုင်သလဲ ဆိုသည့်အပေါ် စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံ ရေးအကဲခတ်များကြား သုံးသပ်နေကြသည်။
မြောက်ပိုင်းဒေသသည် ညှိနှိုင်းရင်းဖြင့် သွားနိုင်ပြီး တောင်ပိုင်းနှင့် အနောက်ပိုင်းဒေသတို့တွင် ပုံစံတစ်မျိုးဖြစ်လာ နိုင်ကြောင်း၊ စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေး အခင်းအကျင်းသည် ရွေးကောက်ပွဲမတိုင်ခင် ၆ လအတွင်း ဖြစ်ပေါ်လာမည့် အခြေအနေအပေါ် အဆုံးအဖြတ် ဖြစ်မည်ဟုယူဆကြောင်း ပအိုဝ်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ချုပ် (PNLO-NCA/S) မှ ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်မှူးကြီးခွန်ဥက္ကာက CNIသတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
၎င်းက “ဒီနှစ်က အကောင်းတစ်ဝက် အဆိုးတစ်ဝက် ရောထွေးနေတဲ့သဘောလို့ ယူဆပါတယ်။ မြောက်ပိုင်းတွေ ကတော့ ဘာဖြစ်ဖြစ် KIA အပါအဝင် မြောက်ပိုင်းတွေကတော့ ညှိညှိနှိုင်းနှိုင်းနဲ့ သွားပြီးတော့ ဒေသခံတွေ ကလည်း ပဲ နည်းနည်းသက်သာမှာပေါ့။ အဲဒီလို ဖြစ်လာမယ့်အခါမှာ တောင်ပိုင်းကတော့ ပိုပြီးတော့ နည်းနည်းကြပ်တည်း လာနိုင်တယ်။ အနောက်ပိုင်းပေါ့ ရခိုင်နဲ့ချင်းနဲ့ကြတော့လည်း ပုံစံတစ်မျိုးဖြစ်နိုင်တယ်။ ဒါကြောင့် အကောင်း တစ်ဝက် အဆိုးတစ်ဝက် ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ အဲဒါကလည်း ဘယ်အပေါ် မူတည်လဲဆိုတော့ လောလောဆယ် အလယ်ပိုင်းဒေသကို ကြီးစိုးထားတဲ့ SAC အပေါ် မူတည်ပါတယ်။ SAC က ခေါင်းဆောင်တွေ အနေနဲ့ ဆင်ခြင်တုံ တရားနဲ့ ဖြစ်စေပေါ့လေ၊ ပဋိပက္ခကို ကျော်လွှားဖို့အတွက် နည်းနာရှာတဲ့ အနေနဲ့ဖြစ်စေ၊ ရွေးကောက်ပွဲမတိုင်ခင် လုပ်ရမယ့်အချိန်က ၆ လလောက် ၇ လလောက် ကျန်ပါသေးတယ်။ အဲဒီကြားမှာ ဖြစ်ပေါ်လာမယ့် နိုင်ငံရေး အခင်းအကျင်းကတော့ အဆုံးအဖြတ် ဖြစ်မယ်လို့ ယူဆပါတယ်” ဟု ပြောသည်။
လက်နက်ကိုင်အင်အားစု တစ်ဖွဲ့ကိုတွေ့ရစဉ်
မြန်မာနိုင်ငံတွင် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းများ(EAOs)၊ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (PDF) တို့နှင့် မြန်မာ့တပ်မတော်ကြား တိုက်ပွဲများ အပြင်းအထန် ဖြစ်ပွားလျက်ရှိနေသည်။
AA-TNLA-MNDAA တို့ ပူးပေါင်း၍ ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးကို ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၇ ရက်က ရှမ်းပြည်နယ် မြောက်ပိုင်းမှာ ဖော်ဆောင်ခဲ့ကာ ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း ဒေသတစ်ခုလုံး နီးပါးနှင့် အရှေ့မြောက်ပိုင်းတိုင်း စစ်ဌာနချုပ်(ရမခ)ကိုပါ သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။
သို့သော်လည်း MNDAA နှင့် မြန်မာ့တပ်မတော်တို့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့မှုအရ ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းက လားရှိုး အား မြန်မာ့တပ်မတော်ထံ ပြန်လည်လွှဲပြောင်း ပေးခဲ့ရသည်။
တခြားတစ်ဖက်မှာလည်း KIA သည် PDF များနှင့်ပူးပေါင်း၍ ကချင်ပြည်နယ်နှင့် စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးအတွင်း မှာ မြို့သိမ်းတိုက်ပွဲများ ဖော်ဆောင်နေသည်။
အလားတူ AA သည် ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းက ၁၇ မြို့နယ်အနက် ၁၄ မြို့နယ် အပါအဝင် ချင်းပြည်နယ်၊ပလက်ဝ မြို့ကိုလည်း ထိန်းချုပ်ထားသလို ဧရာဝတီတိုင်း၊ မကွေးတိုင်း၊ စစ်ကိုင်းတိုင်းတို့မှာလည်းဒေသတွင်း လက်နက် ကိုင်များဖြင့် ပူးပေါင်း၍ မြန်မာ့တပ်မတော်ကို တိုက်ခိုက်လျက်ရှိနေသည်။
TNLA လက်နက်ကိုင်ကိုတွေ့ရစဉ်
တရုတ်အနေဖြင့် ၎င်း၏ မဟာဗျူဟာအရ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးကို ဆက်လက် လုပ်ဆောင်သွားနိုင်သည့်အတွက် စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေး အခင်းအကျင်းကို တော်လှန်ရေးအင်အားစုများ၏ လုပ်ဆောင်နိုင်မှုအပေါ်တွင်သာ မူတည် ကြောင်း တရုတ်-မြန်မာအရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ဒေါက်တာလှကျော်ဇောက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
၎င်းက “ဒါကတော့ ကျမတို့ ဘယ်လောက် လုပ်နိုင်သလဲဆိုတဲ့အပေါ်မှာ မူတည်တယ်။ ကျမတို့ တော်လှန်ရေး ဘက်က။ တရုတ်ကတော့ သူ့နိုင်ငံရဲ့ သူ့ရဲ့မဟာဗျူဟာကနေပြီးတော့ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးတို့ဘာတို့ ဆက်လုပ် မှာပဲ။ တရုတ်က “ဝ” ဒေသတို့၊ မိုင်းလားတို့လို သူတို့ရဲ့ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးကို အကြီးအကျယ် ကူညီတာပဲလေ။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ သူ့နယ်စပ်နဲ့ကပ်နေတာ သူ့နိုင်ငံနဲ့ကပ်နေတာဖြစ်တော့ အကြီးအကျယ်ကူညီတာ။ အဲဒီလို နည်းနဲ့ သူက ပြချင်တာကတော့ ငြိမ်းငြိမ်းချမ်းချမ်းနဲ့ တိုင်းပြည်ဖွံ့ဖြိုးရေး လုပ်လို့ရှိရင် ဘယ်ဒေသမဆို ဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်နိုင်တယ်ဆိုတဲ့ဟာမျိုး။ ကျန်တဲ့ဒေသတွေကိုလည်း သူဒီလိုပဲ ပြမယ်ထင်ပါတယ်။ ကျမတို့ကတော့ စစ်ကောင်စီဟာ အပြတ်တိုက်မှ ဖြစ်တော့မယ်ဆိုတာ ကျမတို့ဘာသာ ကျမတို့သိပြီးသား” ဟု ပြောသည်။
တရုတ်နိုင်ငံသည် KIA-AA-TNLA-MNDAA တို့နှင့် မြန်မာ့တပ်မတော်ကြား ကြားဝင်စေ့စပ်ပေး၍ ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးနိုင်ရန် ကြိုးပမ်းပေးလျက်ရှိကာ TNLA နှင့် လာမည့် ဩဂုတ်လတွင် ထပ်မံတွေ့ဆုံဆွေးနွေး ကြမည်ဖြစ် သည်။
TNLA နှင့် ဆွေးနွေးမှု အောင်မြင်ခဲ့ပါက AA အစား KIA ကို ဦးစားပေး ဆွေးနွေးနိုင်ကြောင်းလည်း သုံးသပ်မှုများ ရှိသည်။